maj 2006 strona 1

Nr 20 maj/2006 Rok 3 ISSN 1732-3592

Budowę pomnika Jana Pawła II koordynuje społecznykomitet, któremu przewodniczy Pani Barbara Mizerka. Wskład komitetu wchodzą reprezentanci rad powiatu, gminy imiasta Kościan oraz kościańskich parafii. Budowa ma byćsfinansowana z datków mieszkańców powiatu, miasta igminy, a samorządy zobowiązały się dołożyć do nich jedyniebrakującą kwotę. Podczas tegorocznych Dni Kościana będziesię odbywała kwesta na ten cel.

- Mam nadzieję, że nasza inicjatywa spotka się z przy-chylnością i życzliwością mieszkańców – powiedziałaBarbara Mizerka, przewodnicząca komitetu.Pomnik, stanąć ma na Placu Niezłomnych. Przedstawiaćma papieża bliskiego ludziom - spacerującego po placu wotoczeniu gołębi. Autorem, projektu jest Wiesław Koronow-ski, kierownik katedry rzeźby Akademii Sztuk Pięknych wPoznaniu. Pomnik odlany ma być z brązu i stać na płaskiej,granitowej płycie. Będzie miał wysokość nieco ponad dwóchmetrów. Odsłonięcie zaplanowano na 2 kwietnia 2007 rokuw drugą rocznicę śmierci papieża. ah

Ewentualnych wpłat prosimy dokonywać nakonto: Bank Spółdzielczy w Kościanie:67866600040111604740000001

Projekt pomnika już gotowy

Wydział Komunikacji i Dróg Starostwa Powiatowegow Kościanie przypomina o konieczności wymiany prawjazdy wydanych od 1 maja 1993 roku do 30 czerwca1999 roku. Termin wymiany tych dokumentów upływa30 czerwca 2006 roku. Prosimy kierowców, by nie zwle-kali z wymianą do ostatniej chwili. Przypominamy rów-nież, że do wniosku o wymianę prawa jazdy należy dołą-czyć kserokopię posiadanego prawa jazdy, wyraźną swojąfotografię o wymiarach 3,5x 4,5 cm bez nakrycia głowy iokularów z ciemnymi szkłami, wykonaną w sposób, żegłowa jest widoczna w pozycji lewego półprofilu z widocz-nym lewym uchem i z zachowaniem równomiernego oświe-tlenia. Do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opła-ty za wydanie prawa jazdy. Opłata za wydanie prawajazdy wynosi 71,00 zł. Opłata skarbowa od wniosku wy-nosi 5,00 zł i 0,50 zł od każdego załącznika. Wydział Ko-munikacji i Dróg Starostwa Powiatowego w Kościaniemieści się budynku Starostwa na ul. Gostyńskiej 38. bj

Komunikat dla kierowców !

Trwa drugi etap remontu ulicy Śmigielskiej w Ko-ścianie. Prace na odcinku o długości 662 m, od torów dowyjazdu na drogę krajową nr 5 zostaną sfinansowane zbudżetu powiatu i będą kosztowały ponad 627 tys. zło-tych. Remont prowadzi Przedsiębiorstwo DrogoweDROGBUD-OSTRÓW Sp. z o. o. z Ostrowa Wielkopol-skiego. Harmonogram prac zakładał, że realizacja dru-

Remont trwa

Wjazd do Kościana będzie bezpieczniejszy

Wzdłuż jezdni będą chodniki i ścieżki rowerowe

Istnym utrapieniem dla kierowców stają się korki,tworzące się na przejazdach kolejowych na ulicy Młyń-skiej i Gostyńskiej. W miarę wzrostu ruchu samochodo-wego i faktu, że linia kolejowa Poznań-Wrocław nadalpozostaje jedną z najważniejszych arterii kolejowych wkraju problem bezkolizyjnego przejazdu stał się tema-tem rozmów Starosty Kościańskiego i przedstawicieliBiura Projektów Komunikacyjnych z Poznania reprezen-tujących stronę PKP.

W spotkaniu, które odbyło się tydzień temu opróczAndrzeja Jęcza – Starosty Kościańskiego, udział wzięlim.in. burmistrz Miasta Kościana, Śmigla oraz wójtGminy Kościan. Biuro Projektów Komunikacyjnych re-prezentowali – Jerzy Krzywosz (koordynator) oraz JerzySzarzawski (specjalista ds. układów drogowych).

Tunele pod torami- Będzie to ogromna, ale konieczna inwestycja –

powiedział po spotkaniu Starosta Kościański. – Trudnojeszcze dzisiaj mówić o szczegółach, ale z wstępnychporozumień wynika, że samorząd powiatowy zajmiesię budową dróg pod tunelami, natomiast kolej bę-dzie odpowiedzialna za budowę konstrukcji tune-lu. Tunel będzie przebiegał pod torami kolejowymi.

Modernizacja linii kolejowej E 59, łączącej Poznań zWrocławiem ma być jednym z największych przedsięwzięćPKP w Polsce. Po przebudowie torów pociągi będą mogłyjeździć z prędkością 160 kilometrów na godzinę. Przymiar-ki do inwestycji trwają już od pięciu lat, w lipcu upływatermin złożenia do Unii Europejskiej wniosku o dofinan-sowanie niebagatelną sumą półtora miliarda Euro. Roz-poczęcie inwestycji planowane jest na rok 2009. (ah)

giego etapu inwestycji rozpocznie się 1 marca tego roku –informuje Andrzej Jęcz, Starosta Kościański. Z uwagi naprzedłużającą się zimę i niesprzyjające warunki atmosfe-ryczne prace rozpoczęliśmy z miesięcznym opóźnieniem.W związku z tym termin zakończenia prac nastąpi nie wpołowie maja, a w połowie czerwca. Dobra organizacjaprac – przyznaje starosta – sprawia, że nie było konieczne

zamknięcie ruchu samochodowegona remontowanym odcinku drogi.Większe utrudnienia mogą nastąpićjedynie podczas układania masy as-faltowej, ale nawet wówczas będzie-my się starali ewentualne utrudnie-nia zminimalizować.

Przy okazji remontu ulicy Śmi-gielskiej Starostwo Powiatowewraz z Miejskim Zakładem Wodo-ciągów i Kanalizacji wspólnie prze-prowadziło remont sieci kanaliza-cyjno – sanitarnej wraz z przyłącza-mi do posesji wzdłuż drogi. Wspól-ne wykonanie przebudowy ulicy po-zwoliło na zmniejszenie kosztówbudowy.

Po remoncie jezdnia będzie mia-ła 9 metrów szerokości. Szerokieścieżki rowerowe – 1,5m - i chodniki– od 1,5m do 3 m. Wjazd do Kościanabędzie nie tylko ładniejszy, ale przedewszystkim bezpieczniejszy. bj

maj 20062strona II

Ważne adresyStarostwo Powiatowe w KościanieAl. T. Kościuszki 22, 64-000 Kościantelefony:- Andrzej Jęcz - Starosta Kościański: - 512 17 85,- Michał Jurga - Wicestarosta Kościański: - 512 17 85,- Biuro Rady: - 512 17 85,- Wydział Organizacyjny, Kadry: tel./fax. 512 08 25,- Grażyna Szproch Skarbnik Powiatu - 511 09 95,- Wydział Finansów, Pełnomocnik Starosty ds. Inte-gracji Europejskiej: - 511 09 95,- Wydział Geodezji Kartografii i Katastru: - 511 08 84,

Budynek przy ul. Gostyńskiej 38- Kazimierz Dembny - Etatowy Członek Zarządu - 51274 36,- Wydział Komunikacji i Dróg - 512 74 36,- Wydział Architektury, Budownictwa i Ochrony Śro-dowiska - 512 74 28, 512 74 31,- Wydział Oświaty i Spraw Społecznych - 512 70 67,512 74 33,- Zarządzanie Kryzysowe 511 95 53,- Zarząd Dróg Powiatowych 512 74 18.

Urząd Miasta i Gminy Czempiń64-020, ul. 24 Stycznia 25tel. (061) 282 67 03, fax (061) 282 63 02

Urząd Miejski Kościan64-000 Kościan, Al. Kościuszki 22 tel. 512 27 00

Urząd Gminy Kościan64-000 Kościan, ul Młyńska 15tel. 512 10 01, 512 13 45, fax. (065) 512 03 15

Urząd Miasta i Gminy Krzywiń64-010 Krzywiń, ul. Rynek 1tel. 517 05 25, fax. (065) 517 06 76

Urząd Miasta i Gminy Śmigiel64-030 Śmigiel, pl. Wojska Polskiego 6tel. 518 00 03, 518 01 39, fax. (065) 518 98 23

Samodzielny PublicznyZespół Opieki Zdrowotnej w Kościanieul. Szpitalna 7, 64-000 Kościantel. centrala. 512-08-55

Komenda Powiatowa Policji w Kościanieul. Surzyńskiego 31, 64-000 Kościantel. centrala 511-62-00

Poradnia Psychologiczno Pedagogicznaw Kościanieul. Kościelna 7, 64-000 Kościantel. 5-12-17-60

Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożar-nej w Kościanieul. Bączkowskiego 5 a, 64-000 Kościantel. 5-12-53-95, 5-12-60-72

Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologicznaw Kościanieul. Piaskowa 42 a, 64-000 Kościantel. 5-12-22-33

Powiatowy Inspektorat Weterynaryjnyw Kościanieul. Gostyńska 42, 64-000 Kościantel. 5-12-07-03, fax.5-12-74-39

Powiatowy InspektoratNadzoru Budowlanego w Kościanieul. Kościelna 5, 64-000 Kościantel. 5127423

Powiatowy Urząd Pracyul. Wyszyńskiego 6, 64-000 Kościantel. 512-10-55

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinieul. Kaźmierczaka 41, 64-000 Kościantel. 511 01 66, 511 98 32

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznejul. Szczepanowskiego 1, 64-000 Kościantel. 512 06 22

Ośrodek Pomocy Społecznej Gmina Kościanul . Młyńska 15, 64-000 Kościantel. 512 35 43

Ośrodek Pomocy Społecznej Krzywińul. Rynek 1, 64-010 Krzywińtel. 517 06 45

Ośrodek Pomocy Społecznej Śmigielpl. Wojska Polskiego 6, 64-030 Śmigieltel. 518 09 69

Ośrodek Pomocy Społecznej Czempińul. 24 stycznia 25, 64-020 Czempińtel. (061) 282 67 67

Orędownik Powiatowy, Pismo Powiatu Kościańskiego. Wy-daje i redaguje Starostwo Powiatowe w Kościanie. Nakład9 tys. egz. Tel. i fax (065) 512 08 25,e-mail: powiatkoscian@post.pl.Internet: www.powiatkoscian.pl

Stowarzyszenie na rzecz Zapobiegania WypadkomDrogowym „Stop Śmierci” wraz z Sekcją Ruchu Drogo-wego KPP w Kościanie i Starostwem Powiatowym w Ko-ścianie zorganizowało konferencje poświęconą niebezpie-czeństwom związanym z przydrożnymi drzewami. Kon-ferencja odbyła się 18 maja w Zespole Szkół im. MariiKonopnickiej. To już drugie spotkanie poświęcone tej pro-blematyce, poprzednie odbyło się 28 czerwca 2005 roku.

Drzewa problememKonferencja zgromadziła licznych gości. Wzięli w niej

udział prof. dr hab. Stanisław Bałazy, mgr inż. KrzysztofZiomek z Polskiej Akademii Nauk, dr inż. PrzemysławWolski ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, drJerzy Bieroński z Uniwersytetu Wrocławskiego, mgr inż.Grzegorz Albrecht ze Stowarzyszenia RzeczoznawcówTechniki Samochodowej oraz mgr. Joanna Kowalska –psycholog Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu.Bardzo ważnymi gośćmi byli: Andrzej Kalitowicz, przed-stawiciel fundacji Krzysztofa Hołowczyca: „KierowcaBezpieczny” oraz Edward Woźniak – inicjator ogólnopol-skiego ruchu w sprawie przydrożnych drzew. Oprócz pre-legentów na spotkanie przyjechali przedstawiciele gminpowiatu kościańskiego i ościennych powiatów.

Skąd idea konferencji? W Polsce, w ubiegłym roku naskutek wypadków drogowych kończących się zderzeniemz drzewem, słupem bądź inną przeszkodą stałą zginęłoponad 1000 osób. Drzewa znacznie pogarszają skutkiwypadków. Każdy kierowca zdaje sobie sprawę, że zde-rzenie z tego typu przeszkodą skończy się dla niego śmier-cią, dlatego za wszelką cenę starają się uniknąć takiejkolizji, co często skutkuje potrąceniami pieszych, rowe-rzystów bądź najechaniem na inny pojazd.

Głównym celem spotkania była wymiana opinii i do-świadczeń, które w przyszłości mogłyby pomóc w rozsąd-nym planowaniu przebiegu nowych i modernizacji istnie-jących dróg. Poruszone zostały głównie kwestie bezpie-czeństwa kierujących pojazdem. Niestety, obecny stan za-drzewienia przy szosach jest bardzo zły. Zdarzają się miej-sca, gdzie drzewa rosną bezpośrednio przy drodze, co jest,dr Jerzy Bieroński z Instytutu Geografii i Rozwoju Regio-

nalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, wygłosił referat pt.„Zieleń przydrożna – funkcje, zagrożenia oraz problemyjej kształtowania”.

W poprzednim numerze „Orędownika Powiatowego”prezentowaliśmy informację na temat środków pozy-skanych przez nasz powiat z funduszy unijnych i euro-pejskich. Łącznie dało to kwotę 5,5 mln złotych. Z dzi-siejszego zestawienia wynika, że z tzw. źródeł pozabu-dżetowych wpłynęło do Powiatu Kościańskiego prawie 3mln złotych. Dużo to, czy mało? Zawsze można czuć nie-dosyt i powiedzieć, że mogłoby być lepiej. Trzeba miećjednak świadomość, że tak znaczne środki Starostwopozyskuje dopiero od 3 lat.

Dochody budżetu powiatu za 2005 rok wyniosły 36

Całkiem „sporre” pieniądze... c.d.mln złotych. Średnio co 7 złotówka została pozyskana ześrodków zewnętrznych. Dokonując pewnego uproszcze-nia, oznacza to, że mieszkańcy powiatu nie musieli wogóle finansować wydatków majątkowych: obiekty takiejak salę gimnastyczną przy szkole nr 5 w Kościanie (war-tość ok. 3 100 tys. zł), remont drogi ze Zbęch do Łuszkowa(ok. 420 tys. zł) i przebudowę ulicy Śmigielskiej w Ko-ścianie mamy zupełnie za darmo! Żaden z mieszkańcówpowiatu nie zapłacił za to ani złotówki!Odpowiedź na pytanie, czy pozyskane 8,5 mln złotych todużo, czy mało – pozostawiamy Państwu. mw

Zestawienie środków ze źródeł pozabudżetowych:

L.p. Przeznaczenie Wartość Źródło (skąd?) Rok pozyskania pozyskanychśrodków

1. Centrum Sportu i Rehabilitacji przy Państwowy Fundusz RehabilitacjiZespole Szkół Specjalnych w Kościanie 960.000 Osób Niepełnosprawnych 2004

200.000 Fundusz dopłat do gier liczbowych 2004200.000 2005

2. Zalesianie gruntów rolnych 85.355,14 Agencja Restrukturyzacji iModernizacji Rolnictwa 2004

90.476,84 20053. Modernizacja drogi Zgliniec-Jurkowo 150.000 Gmina Krzywiń 20044. Budowa chodnika w miejscowości Kurowo 5.000 Gmina Kościan 20045. Budowa parkingu w miejscowości Jerka 10.000 Gmina Krzywiń 20046. Zakup samochodu dla policji 75.000 Gminy z terenu powiatu i Stowarzyszenie

„Stop Śmierci” 200475.000 2005

7. Utworzenie oddziału przysposabiającegodla uczestników OHP 29.968 Gminy z terenu powiatu 2004

18.420 20058. Utrzymanie dziecka w rodzinach zastępczych 15.802,85 Zainteresowane powiaty 2004

49.682,29 20059. Utworzenie Ośrodka Interwencji

Kryzysowej i działalność 30.000 Budżet Państwa 200466.190 2005

10. Zakup cyfrowych rejestratorów rozmów 20.660 Budżet Państwa 200511. Przebudowa drogi Łuszkowo-Zbęchy 200.000 Budżet Państwa 200512. Zadania w zakresie oświaty

(poza przyznaną roczną subwencją) 485.171 Budżet Państwa 2004224.253 2005

13. Zakup sprzętu komputerowego dlaprowadzenia spraw ochrony gruntówrolnych oraz ewidencji gruntów i budynków 5.500 Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych 2005

Razem 2.996.479,12

ci¹g dalszy str. IV

maj 2006 strona 3III

15maja wszyscy podopieczni placówek działającychna rzecz osób niepełnosprawnych bawili się na Kościań-skim Rynku. Wraz z nimi w zabawie uczestniczyli Ci,którzy solidaryzują się z osobami niepełnosprawny-mi.

Organizatorami V Dnia Godności Osoby Niepełno-sprawnej, pod hasłem „Patrzmy na siebie sercem” byli:Dom Pomocy Społecznej z Jarogniewic i Mościszek,Ośrodek Rehabilitacyjny dla Dzieci i Młodzieży, Śro-dowiskowy Dom Samopomocy z Kościana, WarsztatyTerapii Zajęciowej, Zespół Szkół Specjalnych im. M.Konopnickiej, Medyczne Studium Zawodowe, Woje-wódzki Szpital Neuropsychiatryczny, Powiatowe Cen-trum Pomocy Rodzinie oraz Stowarzyszenia „JesteśmyWśród Was„ , ”Człowiek dla Człowieka” z Kościana i„Światło Nadziei” ze Śmigla. Patronatem honorowym

V Dzień Godności Osób Niepełnosprawnych

imprezę objęli Starosta Kościański i Burmistrz Ko-ściana.

Wśród zaproszonych gości znaleźli się Poseł Woj-ciech Ziemniak, Starosta Andrzej Jęcz, Burmistrz Śmi-gla Józef Cieśla, Wójt Gminy Kościan Henryk Barto-szewski, Wiceburmistrz Kościana Sabina Bresińska,Przewodniczący Rady Powiatu Edward Strzymińskioraz osoby, które współpracują na co dzień z placówka-mi działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych.

Imprezę otworzyła Mirosława Szymanowska, dy-rektor Zespołu Szkół im. Marii Konopnickiej w Kościa-nie. Po przemówieniach gości: posła na Sejm RP Woj-ciecha Ziemniaka, Starosty Kościańskiego AndrzejaJęcza, Zastępcy Burmistrza Kościana Sabiny Bresiń-ska oraz ks. prałata Czesława Bartoszewskiego narynku rozległa się wykonywana przez Orkiestrę DętąTON skoczna muzyka. Przy dyskretnym akompania-mencie orkiestry starosta Andrzej Jęcz i Przewodni-czący Rady Powiatu Kościańskiego Edward Strzymiń-ski wręczyli nagrody 19 zwycięzcom konkursu plastycz-nego pod hasłem „Mój kolega jest niepełnosprawny”zorganizowanego dla przedszkolaków, uczniów szkółpodstawowych i gimnazjalnych z powiatu.

Po części oficjalnej na scenę, tanecznym krokiemwkroczyli, prezentując swoje zdolności taneczne uczest-nicy Warsztatów Terapii Zajęciowej. Imprezę uatrak-cyjniły także występy dzieci z Zespołu Szkół Nr 1 wKościanie oraz Zespołu Szkół Specjalnych. Wieleuśmiechu na twarzy bawiących się wspólnie osób wy-

wołał konkurs „Jaka to melodia?”, a także konkursrozróżniania smaków.

Tegoroczny, piąty Dzień Godności Osób Niepełno-sprawnych miał swój hymn. Jego słowa: „Nie jesteśmywinni, że jesteśmy inni, nie kryjmy się w mroku.Nie jesteście winni, że jesteśmy inni, Nie odwracajciewzroku. Patrzmy na siebie sercem, serce nie widzi wadPatrzmy na siebie sercem, a lepszy będzie świat” łatwowszystkim wpadły w ucho i serce. Śpiewające go AniaSołtysiak i Daria Górczak, szybko nauczyły wszystkichsłów piosenki, tak, że po pewnym czasie nucił ją całykościański rynek. Dużą atrakcją był występ klowna zpoznańskiej Fundacji Wspierania Inicjatyw Społecz-nych „Za wszelką cenę”. Wolontariusze przebrani zabajkowe postacie malowali dzieciom twarze, a wśródstolików i bawiących się gości przemykały bajkowepostaci lwa i kurczaka. Dzieci chętnie się do nich tuliłyi z nimi rozmawiały.

Przez cały czas trwania imprezy trwał kiermaszprac wykonanych przez osoby niepełnosprawne. Człon-kowie Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków Koło Ko-ścian mierzyli poziom cukru we krwi. Chętni mogli so-bie zmierzyć ciśnienie krwi zasięgnąć porady prawneji informacji o ulgach i uprawnieniach przysługującychosobom niepełnosprawnym. Wszyscy uczestnicy zaba-wy mogli się częstować chlebem ze smalcem i ogór-kiem, grochówką, bigosem, lodami i słodyczami.

Wspaniała impreza nie odbyłaby się bez wsparciaosób dobrej woli, które zawsze chętnie pomagają oso-bom niepełnosprawnym. Organizatorzy imprezy bardzodziękują: Staroście Kościańskiemu Andrzejowi Jęczo-wi, Burmistrzowi Śmigla Józefowi Cieśli, Burmistrzo-wi Kościana Jerzemu Bartkowiakowi, KomendantowiPolicji Powiatowej Henrykowi Kasińskiemu, Komen-dantowi Straży Miejsckiej Maciejowi Szymczakowi,Dyrektorowi Kościańskiego Ośrodka Kultury Małgorza-cie Kosce, Prezesowi Polskiego Stowarzyszenia Diabe-

tyków Koło Kościan Jerzemu Przewoźniakowi, Krzysz-tofowi Przybylskiemu, Tadeuszowi Gryszczyńskiemu,Marianowi Kurasiakowi, Markowi Sworackiemu, Ma-riuszowi Karolczkowi, Jerzemu Tilowi, Markowi Za-strożnemu, Krzysztofowi Brylczakowi, Józefowi Świąt-kiewiczowi, Zbigniewowi i Helenie Domagałą oraz Za-kładom Mięsnym Agro Handel z Mościszek.

Do zobaczenia za rok! kp/bj

W konkursie plastycznym nagrody otrzymała 19 uczestni-ków w różnych kategoriach wiekowych

Klown rozbawił cały rynek

Zarząd Powiatu Kościańskiego 17 maja 2006 rokurozstrzygnął drugi - w tym roku -konkurs ofert na wyko-nywanie przez organizacje pozarządowe zadania powia-tu. Konkurs obejmował zadania z zakresu kultury i kul-tury fizycznej, realizowanych od maja do grudnia 2006 r.Wpłynęły 23 oferty organizacji pozarządowych. Więk-szość, bo aż 17 dotyczy realizacji zadań związanych zewspieraniem kultury fizycznej. Są to różnego rodzajuszkolenia, zawody sportowe, rajdy, biwaki oraz obozy.Pozostałe 6 ofert dotyczy wspierania działalności kultu-ralnej obejmującej wsparcie i promocję twórczości, edu-kację i oświatę kulturalną oraz inne działania i inicjaty-

Konkurs ofert rozstrzygniętywy kulturalne. W budżecie powiatu na cele związane zkulturą zarezerwowano środki w wysokości 15 600 złnatomiast 44 400 zł na kulturę fizyczną. Po przeprowa-dzeniu weryfikacji złożonych ofert, Zarząd Powiatu podjąłdecyzje o dofinansowaniu 22 przedsięwzięć. Na zadaniazwiązane z działalnością kulturalną przekazał kwotę 15600 zł, natomiast na zadania z zakresu kultury fizycznejkwotę 32 640 złotych. Szczegółowe informacje znajdująsię na stronie internetowej Powiatu Kościańskiegowww.powiatkoscian.pl lub w Wydziale Oświaty i SprawSpołecznych Starostwa Powiatowego pod numerami te-lefonów: 065 512 70 67, 065 512 70 61. kd

Jeżeli jesteś: młody, aktywny, przedsiębiorczy,posiadasz wykształcenie wyższe, mieszkasz na wsilub w małym miasteczku weź udział w progra-mie e Sołtys.

Aby zapobiec tendencji do wyjeżdżania ze wsiosób młodych, wykształconych, aktywnych i przed-siębiorczych do miast i zachęcić ich do pozostania wswoich rodzinnych miejscowościach opracowano pro-gram eSołtys. Jest on adresowany do bezrobotnej mło-dzieży do 25 roku życia oraz absolwentów wyższychuczelni którzy zainteresowani są podjęciem własnejdziałalności gospodarczej czyli samozatrudnieniem.W jego ramach osoby, które zdecydują się na udziałw projekcie w pierwszej kolejności skierowane zo-staną na szkolenie z zakresu podstawowych aspek-tów zakładania i prowadzenia własnej firmy. Na-stępnie otrzymają wsparcie w formie bezzwrotnychśrodków (dotacji) na uruchomienie zlokalizowanychna terenach wiejskich Powiatu Kościańskiego biureSołtys. W ramach uruchomionej działalności uczest-nicy projektu świadczyć będą usługi na rzecz miesz-kańców danej gminy lub wsi o charakterze konsul-tacyjno-doradczym. Zakłada się, iż powstałe na te-renie powiatu biura będą ze sobą współpracować wzakresie wymiany doświadczeń i dobrych praktyk.Wskazana jest również współpraca z gminnymi cen-trami informacji.

Wszystkie osoby zainteresowane udziałem w pro-gramie prosimy o kontakt w siedzibie PowiatowegoUrzędu Pracy w Kościanie przy ul. Ks. Prymasa Wy-szyńskiego 8, tel. 065-512-10-55 lub 065-512-14-40.

UWAGA !Nowy program aktywizacjiosób bezrobotnych e S O Ł T Y S

Powiatowy Ośrodek Karier był inicjatywą z zakresuwsparcia bezrobotnej młodzieży w wieku do 25 lat na wiel-kopolskim rynku pracy.

Przypomnijmy zatem - w roku 2005 w ramach projek-tu zrealizowanego przez Starostwo Powiatowe przeszko-lono 60 osób zarejestrowanych w Powiatowym UrzędziePracy w Kościanie. Dzięki wsparciu z Europejskiego Fun-duszu Społecznego oraz Funduszu Pracy pedagog, psycho-log i doradca zawodowy rozpoznali potrzeby każdego spo-śród uczestników wsparcia w zakresie planowania indy-widualnej kariery zawodowej. Na podstawie wyników do-radztwa wyłoniono 10 młodych ludzi, których przeszkolo-no pod kątem zakładania własnego biznesu. Ponadto 37osób poznało zasady funkcjonowania programów graficz-nych AutoCAD i Corel Draw; przeszkolono 5 spawaczymetodami MAG i TIG oraz 21 kierowców wózków jez-dniowych z umiejętnością obsługi komputerowego progra-mu magazynowania. W kursie komputerowym, obsługi kasfiskalnych, zasad GHP/GMP oraz systemu HACCP udziałwzięło 40 osób.

Efektem szkoleń zawodowych ukończonych przez mło-dzież w maju 2005 r. było zaktywizowanie 33 osób, spośródktórych 30 znalazło zatrudnienie, a 3 osoby założyły własnądziałalność gospodarczą. Młodzież otrzymała pracę jakosprzedawcy, pracownicy biurowi, spawacze, monterzy czyoperatorzy wózków widłowych. Efektywność projektu napoziomie 55% należy uznać za spore osiągnięcie. bp

Sukces PowiatowegoOśrodka Karier

Pracownia jest miejscem, w którym można nauczyć sięumiejętności przydatnych na rynku pracy

maj 20064strona IV

Józef Świątkiewicz

WAŃKOWICZOWIE Z GORZYCZEK ci¹g dalszy str. IIDrzewa ...zdaniem uczestników, praktycznie niedopuszczalne. Oka-zuje się, że w Wielkopolsce jest to pozostałość po zaborzepruskim, kiedy to zadrzewienia przydrożne pełniły funk-cje ochronne dla wojska. Błędna także okazała się opinia,jakoby wysoka roślinność stanowiła barierę dla śnieguczy deszczu, okazało się, że jest zupełnie odwrotnie: przydrzewach tworzą się zaspy utrudniające przejazd, zaś wczasie deszczu pod koronami występuje nierówna wilgot-ność nawierzchni. Wspomniano także o liściach opadają-cych w sezonie jesiennym, które także stwarzają poważneniebezpieczeństwo dla kierowców. Pomijając kwestie bez-pieczeństwa prowadzących pojazdy trzeba także powie-dzieć o utrudnieniach związanych z modernizacją dróg, owysokich kosztach utrzymania tego typu zieleni oraz onegatywnym wpływie korzeni drzew, które niszczę na-wierzchnie drogi.

Wszystkie przytoczone przez uczestników konferencjiargumenty wyraźnie wskazują na dużą wagę problemuprzydrożnych drzew. Alternatywą – w ich opinii – mogąbyć krzewy, które rosnąc w odpowiedniej odległości dosko-nale spełnią funkcję estetyczną, przejmą rolę zapory przednawiewaniem śniegu oraz, w razie wypadku łagodnie za-mortyzują jego siłę. Takie rozwiązania są zgodne z pro-gramem Komisji Europejskiej, dotyczącym poprawy bez-pieczeństwa dróg. Idea dróg „wybaczających błędy kierow-ców” zakłada usunięcie wszystkich przeszkód stałych zpobocza. Zostało to uwzględnione przez twórców progra-mu „GAMBIT 2005” nastawionego na poprawę bezpie-czeństwa na drogach, jako jeden z priorytetów. Okazujesię jednak, że zarządcy dróg często nie posiadają jasnychwzorców, do których mogliby się odnieść.

Obok „zwykłych” przydrożnych zadrzewień pozostaje dorozwiązania problem, drzew - zabytków przyrody – takichjak choćby aleja lipowa znajdująca się na terenie parku wTurwi. To kolejna płaszczyzna omawianego problemu.Uczestnicy konferencji wskazywali również na to, że nawetnajlepsze rozmieszczenie zieleni przy drogach nie zmieniafaktu, że kwestia bezpieczeństwa użytkowników dróg wdużej mierze zależy od samych kierowców. Nawet najbez-pieczniejsza droga może okazać się śmiertelną pułapkądla kierowcy pozbawionego zdrowego rozsądku.

Konferencja naświetliła poważny problem, jaki sta-nowi nieumiejętne zagospodarowanie pobocza dróg i po-zwoliła na wymianę doświadczeń i poglądów międzyuczestnikami. Większość samorządów jest na etapie mo-dernizacji dróg, kwestia przydrożnych drzew nie jestłatwym zagadnieniem. Dzięki temu spotkaniu samorzą-dowcy poznali alternatywne rozwiązania problemu, byćmoże dzięki temu w przyszłości będziemy mogli jeździćpo bezpieczniejszych drogach. mr

Zakończyły się pracy przy budowie ulicy Sołeckiejw Bonikowie. Droga w Bonikowie została wykonanaze środków pochodzących z budżetu Powiatu Kościań-skiego. Koszt realizacji inwestycji wyniósł ponad 630tys. Nowa droga ma ponad 440 m długości. W ra-mach inwestycji wybudowano również chodnik o dłu-gości 200 metrów i kanalizację deszczową. bj

Droga w Bonikowie ułatwi komunikację w tej miej-scowości

W połowie XIX wieku, Gorzyczki i Gorzyce kupił EdwardPotworowski z Przysieki dla swej córki Karoliny i w 1868 r.wybudował tu pałac, zaprojektowany przez Stanisława He-banowskiego.

Karolina urodziła się w 1839 r. w Przesiece. Miała 22lata, gdy wyszła za mąż za Artura Horwatta i po ślubie za-mieszkała wraz ze swoim mężem w Narowli nad Prypeciąniedaleko Czarnobyla.

Narowla była jednym z czterech majątków należącychdo rodziny Horwattów i z kilkoma folwarkami zajmowałapowierzchnie ok. 12000 ha. W 1850 r. ojciec Artura, DanielHorwatt wybudował tam empirowy pałac, na wysokim brze-gu, kilkadziesiąt metrów od rzeki, tak, że z werandy i balko-nów roztaczał się niepowtarzalny widok na płynąca maje-statycznie Prypeć i leżące, jak okiem sięgnąć, po drugiej stro-nie zalewane łąki, porosłe rzadkimi dębami i pełne mniej-szych i większych jeziorek bogatych w lilie wodne, ryby i dzi-kie kaczki. Wokół pałacu roztaczał się dobrze utrzymany 20ha park, przechodzący z jednej strony w ogrody owocowo wa-

upiększenia siedziby. Bramę w kierunku alei brzozowej,którą jeżdżono do Turwi, była kopią bramy wjazdowej doNarowli (częściowo rozebrana w latach siedemdziesiątychubiegłego wieku decyzją dyrekcji PGR w Starym Głębinie).Stoi tam też do dnia dzisiejszego bardzo zniszczona małakapliczka. Na podwórzu zachowały się architektoniczne ozdo-by na kuźni i gorzelni oraz ozdobne daszki na zabudowa-niach gospodarczych. W pałacu pokoje osobiste Edwarda Hor-watta wymalowane były w stylu pompejańskim. Na skrajuparku na stawach w małych domeczkach mieszkały dzikiekaczki, a w parku spacerowały pawie z mnóstwem bażan-tów i perliczki.

Żona Edwarda Horwatta Jadwiga z Oskierków z powoduchoroby płuc często wyjeżdżała do różnych uzdrowisk, a tak-że rozpoczynającego karierę uzdrowiskową Zakopanego.Zmarła w Warszawie w 1919 r. Druga żoną była Eufryda ipochodziła z rodziny Niemców Bałtyckich. Wcześniej byławychowawczynią dzieci Horwattów.

Edward Horwatt z pierwszego małżeństwa miał synaDaniela ur. W 1891 r. i zm. w 1917 r. i córkę Aleksandrę.

Aleksandra w 1916 r. zaręczyła się z Stanisławem Wań-kowiczem juniorem z Rudaków. Mówiono iż był to mariaż nawielką skalę – połączenie ogromnych fortun. Ślub odbył się wNarowli.

Rudaków był własnością Heleny z Oskierków Wańkowi-czowej, która jako młoda dziewczyna wyszła za mąż za ku-zyna swego Stanisława Wańkowicza z Peteszy koło Wilna.Stanisław Wańkowicz bardzo dobrze gospodarował w Ruda-kowie (12000dzięcin) i majątek stał na bardzo wysokim po-ziomie. Stanisław Wańkowicz senior był oficerem marynar-ki rosyjskiej, posłem do Dumy rosyjskiej, prezesem Wileń-skiego Towarzystwa Cyklistów. Spadkobiercą tego pokaźne-go majątku był Stanisław Wańkowicz junior, który po rewo-lucji w Rosji wszystko utracił.

Stanisław Rostworowski późniejszy generał w liście z 22marca 1920 r. napisał „…Dziś wieczorem spotkałem się z p.Wańkowiczem, który miał rok temu, czy dwa lata temu 30 tyśdzięcin, kilka samochodów, statek na Prypeci dla wycieczek ipolowań, 100 koni cugowych w stajni, a dziś jest nędzarzem iżyje z łaski znajomych, bo wojna mu zabrała i ziemie i samo-chody i konie…”

Stanisław Wańkowicz był absolwentem wydziału me-chanicznego Politechniki w Karlsruhe. W latach 1918-19 byłczłonkiem poselstwa polskiego przy rządzie ukraińskim.Później wiceprezesem Towarzystwa Rolniczego i prezesemZwiązku Ziemian w Lidzie. Przyczynił się do powstania „Sło-wa” wileńskiego, w którym publikował artykuły gospodarczei polemizował z założeniami reformy rolnej. Społecznie dzia-łał w ramach Rady Naczelnej Organizacji Ziemiańskich. W1925 r. był członkiem władz Rady Opiekuńczej Kresów. W1926 r. wstąpił w Wilnie do Organizacji Zachowawczej PracyPaństwowej i z nią w 1933 r. przystąpił do ZjednoczeniaZachowawczych Organizacji Politycznych, w których był wi-ceprezesem. Od 1937 r. wchodził w skład władz StronnictwaZachowawczego. W 1936 r. Stanisław Wańkowicza był wice-prezesem Rady Naczelnej Organizacji Ziemiańskich W la-tach 1928 – 1935 przez dwie kadencje był senatorem. Z za-chowanych dokumentów wynika, że Stanisław Wańkowiczajako senator czynnie uczestniczył w pracach Senatu.

Po utracie majątku po rewolucji, przeniósł się z rodzinądo majątku żony do Gorzyczek.

Tragedią rodziny była bezsensowna śmierć najstarszego21 letniego syna Karola, który w 1938 r. nieszczęśliwie zako-chany popełnił samobójstwo w ambasadzie Szwedzkiej.

Tragiczny wrzesień 1939 r. zastał Wańkowiczów w Go-rzyczkach. Podobnie jak inne rodziny ziemiańskie, zostali zGorzyczek wyrzuceni i zamieszkali kontem u znajomych wWarszawie.

Młodszy syn Andrzej przez zieloną granicę poszedł szu-kać Polskiego Wojska.

Jednak najtragiczniejszym dla rodziny Wańkowiczów byłdzień 24 czerwca 1943 r. w Zbydniowie koło Sandomierza.Dzień wydawało się radosny – ślub jedynej córki Teresy. Wie-czorem po przyjęciu ślubnym, nadjechał oddział SS. Eses-mani bez podania przyczyny, z premedytacją, zwierzęcą za-ciekłością, seriami karabinów, bez cienia litości zamordowa-li prawie wszystkich, 21 osób; senatora Stanisław Wańko-wicza, jego żonę Aleksandrę, gospodarzy i ich gości.

Senator Stanisław Wańkowicz jego żona Aleksandraspoczywają tam razem w zbiorowej mogile.

Nowa droga w Bonikowie

Karolina Horwatt około 1875 roku

„Wspomnienia z Turwi”: …Z sąsiadów prawie nikt nie bywał.Pamiętam jedynie wystawniejsze kolacyjki dla prababki mo-jej żony Karoliny z Potworowskich Horwattowej z Gorzyczek,starszej, niezmiernie eleganckiej, szeleszczącej jedwabiem i ko-ronkami przy odblasku breloków, łańcuszków złotych biżute-rii. Z głębi tej świetnej postaci wydobywał się i odbijał od ściani sufitu głos tak ostry i doniosły, że gdy mówiła, słychać byłorezonans szyb. Tak bliska sąsiadka Turwi, mimo że nic niemiała w sobie ze słodkiej kobiecości, była kochana przez męż-czyzn; wuj Zygmunt (Chłapowski) uwijał się koło niej z uśmie-chem, ale szacunkiem. Do dziś dźwięczy mi w uszach gromkie„profesorze”, jakim zwracała się do życzliwie patrzącego nanią mego ojca (prof. Kazimierza Morawskiego). Ci panowieadmirowali panią Karolinę i za to, że będąc od wielu lat wdowąznakomicie gospodarowała na swoich Gorzyczkach i Gorzy-cach, a jak mawiał znany spec od wielkiej własności ziem-skich, Mieczysław Chłapowski, to był najlepszy majątek wEuropie Środkowej…

Artur Horwatt z pierwszego małżeństwa z Heleną zWoynicz-Sianożęckich miał syna Edwarda i z drugiego mał-żeństwa z Karoliną z Potworowskich trzy córki: Franciszkęzamężną za Chomińskim, Gabrielę, zamężną za PiotraWańkowicza, których córka Maria była żoną Witolda Wań-kowicza z Jerki i Helenę zamężną za Piotra Komorowicza.Byli to rodzice wulkanologa Maurycego Komorowicza pocho-wanego w Czempiniu.

Edward Horwatt studiował agronomię na Politechnice wRydze. Po śmierci ojca, gdy Karolina wyjechała do Gorzy-czek, został właścicielem Narowli. Gospodarował tu do re-wolucji w Rosji w 1918 r. i po utracie Narowli przeniósł się doGorzyczek i prowadził tu majątek na wzór poleski. Był czło-wiekiem pełnym fantazji i wielkim uroku osobistym. Miałwiele różnych pomysłów, które wprowadzał w czyn, a któreniestety w dobie ogólnego kryzysu, przyczyniły się do jegokryzysu finansowego. Założył wokół podwórza i pałacu sadyz ładnymi alejami krzewów ozdobnych. Były też kwatery orze-chów laskowych. Wybudował fabrykę marmolady i cukier-ków gdzie owoce były przerabiane. Ciągle coś budował w celu

rzywne, z drugiej,poprzez oranże-rie i inspekty wfolwark i gospo-darstwo rolne.

Artur Hor-watt, mąż Karoli-ny, zmarł nagle w1903 r., podczaswizyty u Potwo-rowskich w Goli k.Gostynia. Karoli-na wróciła do swo-jego majątku wGorzyczkach i po-dobno znakomi-cie gospodarowa-ła.

Z tego okresujej życia najlepiejchyba opisał ją

Krzysztof Moraw-ski w książce