0

6

2553

ณ ส ห ข

1

สารบญ

ชองานวจย หนาท

ยาสฟนผสมสทรอนเทยมส าหรบลดอาการเสยวฟนไวเกน: การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ 2

การทดสอบการรบรสกอณหภมในผปวยปวดแสบปวดรอนในปากแบบเรอรง 3

ผลของสารสกดจากกระชายด าตอการเพมจ านวนเซลลเพาะเลยงจากเนอเยอในโพรงฟนมนษย 4

ผลของการใชกรดกดกอนตอความทนแรงเฉอนของวสดบรณะฟนไซโลเรน 5

ก าลงการยดอยระหวางหลกฟนไฟเบอรทมการเตรยมพนผวทแตกตางกนกบวสดกอแกนฟนเรซนคอมโพสต 6

ความพงพอใจของผปวยภายหลงการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกร: การศกษาในกลมผปวย

คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

7

ขอบเขตของคาความสอดคลองจากการบนทกความสมพนธของขากรรไกรบนและการตดตงแบบศกษาบนดวยวธตรงและวธออม

8

ผลของคาซอนฟอสโฟเปปไทดอะมอรฟสแคลเซยมฟลออไรดฟอสเฟตตอการสะสมกลบของแรธาตในเคลอบฟนมนษย

9

ผลของสารคาซอนฟอสโฟเปปไทด-อะมอรฟสแคลเซยมฟอสเฟตตอแรงเฉอนของการยดตดระหวางวสดอดสเหมอนฟนและเคลอบฟนมนษย

11

การเปรยบเทยบรอยซมเลกของฟจ เซเวน กลาสไอโอโนเมอร และสารผนกหลมและรองฟนดวยเรซน 12

การเปรยบเทยบรอยซมเลกของวสดบรณะแกวไอโอโนเมอรระหวางการผสมดวยเครองในรปแบบของแคปซลกบการผสมดวยมอ

13

ผลของเรซนอะครลกผสมเงนนาโนตอการยบยงการเกาะตดของเชอแคนดดา อลบแคนส 14

การเปรยบเทยบผลในการลดปวด บวมและภาวะอาปากไดจ ากดระหวางยาแดนเซนกบยาไอบโพรเฟน หลงการผาฟนกรามคดลางซท 3

15

การเปรยบเทยบแรงกดการพมพบรเวณรบแรงกดและบรเวณผอนแรงกดบนแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนดวยการพมพแบบเลอกกด

16

กลมอาการผดปกตทางระบบกลามเนอและกระดกในนกศกษาทนตแพทยชนคลนกมหาวทยาลยขอนแกน ปการศกษา 2552

17

2

ยาสฟนผสมสทรอนเทยมส าหรบลดอาการเสยวฟนไวเกน: การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ มขดา ศรเทพทว1 ปทมา ชยเลศวณชกล2 ฑฆาย พลางกร จอรนส3 ธระศกด ด ารงรงเรอง1 เชษฐา งามจรส4 นทพ. โฉมศร เคนโยธา5 นทพ. ธนะ ธนทรพยชศกด5 นทพ. วจรทร จลวงษ5 นทพ. ณน เจมประยงค5 นทพ. ภานพงศ มาลาพงษ5 1ภาควชาวนจฉยโรคชองปาก 2ภาควชาทนตกรรมบรณะ 3ภาควชาชววทยาชองปาก 4นกศกษาทนตแพทย คณะทนตแพทยศาสตร 5ภาควชาชวสถตและประชากรศาสตร คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

บทคดยอ

บทน า อาการเสยวฟนไวเกน (dentine hypersensitivity) เปนปญหาทพบไดอยางแพรหลาย ซงสงผลตอคณภาพชวตของผปวย สาเหตเกดจากการเผยผงของทอเนอฟน (dentinal tubules) ทตอบสนองตอสงกระตน โดยสารลดอาการเสยวฟนไวเกนในยาสฟนมหลายชนด เชน สทรอนเทยมคลอไรด ซงปจจบนมงานวจยทศกษาเกยวกบยาสฟนทมสวนผสมของสทรอนเทยมกบการลดอาการเสยวฟนไวเกนมากมาย และใหผลการศกษาทตางกน เพอหาขอสรปจากงานวจยเหลานน นกวจยจงใชรปแบบงานวจยทเรยกวา การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ (Systematic review) และการวเคราะหทางสถตทเรยกวาการวเคราะหอภมาน (Meta-analysis) เขามาชวยสงเคราะหขอมลจากงานวจยทเกยวของกบการประเมนประสทธภาพของสทรอนเทยม วตถประสงค เพอประเมนประสทธภาพของสทรอนเทยมในยาสฟน ตอการลดอาการเสยวฟน วธด าเนนการวจย นกวจยไดท าการสบคนรายงานทมแนวโนมจะเกยวของกบวตถประสงคของงานวจยเรองนจากฐานขอมลอเลกทรอนกส (E-database) คอ PubMed โดยงานวจยทน าเขามาศกษา ตองเปนงานวจยทเกยวกบผลของยาสฟนทมสวนผสมของสทรอนเทยมตอการลดอาการเสยวฟนไวเกน เปนการทดลองทมกระบวนการสม และสอดคลองกบเกณฑทผวจยก าหนด โดยสงกระตนทใชประเมนผล คอ การสมผส การเปาลม อณหภม และความพงพอใจของผเขารวมการศกษา ผลการวจย รายงานวจยทน าเขามาท าการศกษา 5 รายงานวจย ผลจากการวเคราะหอภมาน แสดงใหเหนวา ยาสฟนทมสวนผสมของสทรอนเทยมมประสทธภาพในการลดอาการเสยวฟนแตกตางจากยาสฟนทวไปอยางไมมนยส าคญทางสถตเมอเปรยบเทยบกบยาสฟนทวไป เมอท าการประเมนจากสปดาหท 6-12 หลงจากใชยาสฟน ซงคา standardised mean difference ของคะแนนจากการประเมนโดยการสมผส คอ 0.17 (95% CI: -0.18 ถง 0.52; p-value = 0.35) คา standardised mean difference ของคะแนนจากการประเมนโดยการเปาลม คอ -0.10 (95%CI:-0.52 ถง 0.32; p-value = 0.64) และคา standardised mean difference ของคะแนนจากการประเมนความพงพอใจของผเขารวมการศกษา คอ -0.37 (95% CI: -0.92 ถง 0.18; p-value = 0.19) บทสรป ยาสฟนทมสวนผสมของสทรอนเทยม ไมใหผลชดเจนในการลดอาการเสยวฟนไวเกน เมอเปรยบเทยบกบยาสฟนทวไป

3

การทดสอบการรบรสกอณหภมในผปวยปวดแสบปวดรอนในปากแบบเรอรง ฑฆาย พลางกร จอรนส, กอบสข เลศกนกกล, ปลมจต ประสมสข, .รชชย ชยางศ, .ศรภทร คณม, เหมรตน แชมไพโรจน

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบการรบรสกอณหภมในชองปากและเปรยบเทยบอาการวตกกงวลและอาการซมเศรา ในกลมผปวยปวดแสบปวดรอนในปากแบบเรอรง การศกษานเปนการศกษาทางคลนกแบบกลมทดลอง-กลมควบคม โดยมการจบคดวยเพศและอายทใกลเคยงกนจ านวน 24 คน แบงเปนผปวยปวดแสบปวดรอนในปากแบบเรอรงจ านวน 12 คน และกลมควบคมไดแก อาสาสมครทไมมอาการปวดแสบปวดรอนในปาก จ านวน 12 คน โดยผเขารวมวจยไดรบการทดสอบการรบรสกอณหภมทบรเวณปลายลนและบรเวณรอยตอระหวางผวหนงรมฝปากลางกบเยอเมอกผวหนงดานใน ดวยเครองมอวดระดบความรสกตออณหภมและความปวด ในสวนของระดบความวตกกงวลและซมเศรา ผเขารวมวจยจะไดรบการทดสอบดวยแบบคดกรองอาการวตกกงวลและอาการซมเศรา ฉบบภาษาไทย ผลการวจยพบวาการรบรสกเยนและการรบรสกอนบรเวณปลายลนของกลมทดลองมความแตกตางจากกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (p<0.05) แตการรบรสกปวดจากความเยนและการรบรสกปวดจากความรอนบรเวณปลายลน และการรบรสกเยน การรบรสกอน การรบรสกปวดจากความเยน การรบรสกปวดจากความรอน ทบรเวณรอยตอระหวางผวหนงรมฝปากลางกบเยอเมอกผวหนงดานในของกลมทดลองมความแตกตางจากกลมควบคมอยางไมมนยส าคญทางสถต (p>0.05) สวนการเปรยบเทยบอาการวตกกงวลและอาการซมเศรา พบวากลมทดลองมอาการวตกกงวลและอาการซมเศราแตกตางจากกลมควบคมอยางไมมนยส าคญทางสถต (p>0.05) ผลการวจยชนนแสดงใหเหนวาผปวยปวดแสบปวดรอนในปากแบบเรอรงอาจมความผดปกตทการท างานของเสนประสาท

4

ผลของสารสกดจากกระชายด าตอการเพมจ านวนเซลลเพาะเลยงจากเนอเยอในโพรงฟนมนษย พรพลาส ผองใส1 พลอยกนก ศรธนชย1 สทธศกด ตงสกล1 สนนทา ประวตนภา1 ประภสสรา โนนสง1 อทยวรรณ อารยะตระกลลขต2 และอารยา รตนทองค า3 1นกศกษาทนตแพทย คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 2ภาควชาทนตกรรรมบรณะ คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 3ภาควชาชววทยาชองปาก คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาผลของสารสกดจากกระชายด าตอการเพมจ านวนของเซลลเนอเยอในโพรงฟนมนษยในหองปฏบตการ โดยน าสารสกดจากกระชายด าทความเขมขน 3, 10, 30, 100 ไมโครกรมตอมลลลตร ไปวดอตราการเพมจ านวนของเซลลเพาะเลยงดวยวธเอมทท ทระยะเวลา 48 และ 72 ชวโมง โดยแบงกลมทดลองออกเปน 7 กลม กลมท 1 ไดรบเฉพาะอาหารเลยงเชอทมซรมรอยละ 1 เปนกลมควบคม กลมท 2-5 ไดรบสารสกดจากการกระชายด าทความเขมขน 3, 10, 30, 100 ไมโครกรมตอมลลลตร ตามล าดบ กลมท 6 ไดรบสารละลายไดเมททลซลฟอกไซด และกลมท 7 ไดรบอาหารเลยงเชอทมซรมรอยละ 10 เปนกลมควบคมลบและบวกตามล าดบ ผลการทดลองพบวา ทระยะเวลา 48 และ 72 ชวโมง กลมทไดรบสารสกดกระชายด าความเขมขน 30 ไมโครกรมตอมลลลตร มอตราการเพมจ านวนเซลลเนอเยอในโพรงฟนมนษยเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต (p<0.05) และนอกจากนยงพบวา สารสกดจากระชายด าความเขมขน 3, 10, 100 ไมโครกรมตอมลลลตร มผลกระตนการเพมจ านวนเซลลเนอเยอในโพรงฟนมนษยเลกนอย (3 > 100 > 10 ไมโครกรมตอมลลลตร) โดยมความแตกตางอยางไมมนยส าคญทางสถต โดยสรปพบวา สารสกดจากกระชายด ามผลท าใหเซลลเนอเยอในโพรงฟนมนษยเพมจ านวนขน

5

ผลของการใชกรดกดกอนตอความทนแรงเฉอนของวสดบรณะฟนไซโลเรน

กรกมล สขจตร, อาภาภรณ ภาษาสข, กะรต โพธพทกษ, นทพ.ธตพงศ ถนสอน, นธ เรองพสฐ, ปยะนช อนทะไชย, แพรวพชญ เลศธรรม

บทคดยอ

วตถประสงคของการศกษาน เพอประเมนความทนแรงเฉอนของสารยดตดแบบเซลฟเอช (P90) ของไซโร

เลนเรซนคอมโพสตตอเคลอบฟนและเนอฟน รวมกบการใชและไมใชกรดกดกอน น าฟนกรามคดลางขวาซท 3 ของมนษย 20 ซ มาแยกออกเปน 2 สวน ไดแก สวนฟนดานแกมและสวนฟนดานลนในสวนฟนดานแกม น าชนตวอยางยดลงในอะครลกเรซน และขดผวเคลอบฟนใหเรยบดวยกระดาษทรายเบอร 240, 400 และ 600 หลงจากนนแบงออกเปน 2 กลมโดยวธการสมอยางงาย กลมละ 10 ชนตวอยาง โดยในกลมท 1 ท าการทาสารยดตดแบบเซลฟเอช และบรณะดวยไซโรเลนเรซนคอมโพสตบนเคลอบฟน (group 1, E1) และในกลมท 2 ทาสารยดตดแบบเซลฟเอชและบรณะดวยไซโรเลนเรซนคอมโพสตบนเคลอบฟนรวมกบการใชกรดฟอสฟอรกกดกอน (group 2, E2) ในสวนฟนดานลน น าชนตวอยางยดลงในอะครลกเรซน และท าใหเรยบไปจนถงชนเนอฟนดวยกระดาษทรายเบอร 240, 400 และ 600 หลงจากนนแบงออกเปน 2 กลม กลมละ 10 ชนตวอยาง โดยในกลมท 1 ท าการทาสารยดตดแบบเซลฟเอช และบรณะดวยไซโรเลนเรซนคอมโพสตบนเนอฟน (group 3, D1) และในกลมท 2 ทาสารยดตดแบบเซลฟเอชและบรณะดวยไซโรเลนเรซนคอมโพสตบนเนอฟนรวมกบการใชกรดฟอสฟอรกกดกอน (group 4, D2) จากนนน าชนสวนตวอยางทงหมดแชในน าลายเทยม (37±2 องศาเซลเซยส, 24 ชวโมง) และแชในอางน าควบคมอณหภม (5-50 องศาเซลเซยส, 5000 รอบ) น าไปทดสอบความทนแรงเฉอนดวยเครองทดสอบแรงแบบสากล (Universal testing machine, Instron Model5566LV, Instron, Buckinghamshire,UK) ทระดบความเรว 0.2 ม.ม./วนาท และใชสถต t-test ในการประเมนผลทางสถต คาเฉลยความทนแรงเฉอนในกลม E1, E2, D1 และ D2 มคาเทากบ 12.74, 26.73, 12.00 และ 28.18 MPa ตามล าดบ โดยพบวามคาความทนแรงเฉอนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตระหวางกลม E1 และ E2 D1 และ D2 (P<0.001) จากผลการศกษาสรปไดวาการใชกรดกดกอนในสวนของเคลอบฟนและเนอฟนมผลท าใหเพมความทนแรงเฉอนของสารยดตดแบบเซลฟเอช (P90) อยางมนยส าคญทางสถต (P<0.001)

6

ก าลงการยดอยระหวางหลกฟนไฟเบอรทมการเตรยมพนผวทแตกตางกนกบวสดกอแกนฟนเรซนคอมโพสต ภาวรตน นรางกลย1 รวดา ฮมปา1 อนวช ขวญศรกล1 อนพงศ มฆนาโส1 ดาราพร แซล2 พศเพลน ชนาเทพาพร2 และน าชย สขสนตสกลชย3

1นกศกษาทนตแพทย คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 2อาจารยภาควชาทนตกรรมประดษฐ คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 3ทนตแพทยเอกชนจงหวดขอนแกนและอาจารยพเศษ คณะทนตแพทยศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบก าลงการยดอยของหลกฟนไฟเบอรทไดรบการเตรยมพนผวทแตกตางกนตอการยดอยกบเรซนคอมโพสตชนดกอแกนฟนและไฮบรดคอมโพสต โดยใชหลกฟน ไฟเบอรยหอทแนกซ ไฟเบอร ทรานซ (Tenax® Fiber Trans, Coltene Whaledent, Germany) จ านวน 160 แทง แบงเปน 5 กลมตามวธการเตรยมพนผวดงน กลม 1 ไมมการเตรยมพนผว กลม 2 เตรยมพนผวดวยสารคควบไซเลน กลม 3 กดพนผวดวยสารละลายไฮโดรเจนเปอรออกไซดความเขมขนรอยละ 50 เปนเวลา 1 นาท กลม 4 กดพนผวดวยสารละลายไฮโดรเจนเปอรออกไซดความเขมขนรอยละ 50 เปนเวลา 1 นาทรวมกบสารคควบไซเลน และกลม 5 กดพนผวดวยสารละลายไฮโดรเจนเปอรออกไซดความเขมขนรอยละ 50 เปนเวลา 1 นาทรวมกบสารยดตด จากนนแบงหลกฟนในแตละกลมเปน 2 กลมยอย แลวบรณะดวยเรซน คอมโพสตชนดกอแกนฟนและไฮบรดคอมโพสต น าชนงานทไดมาทดสอบก าลงการยดอยดวยวธดนออก แลวสมชนงานมาศกษาลกษณะพนผวหลกฟนไฟเบอรดวยกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด เปรยบเทยบคาเฉลยก าลงการยดอยดวยการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง และเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยทละคดวยสถตแอลเอสด ผลการทดสอบพบวากลมหลกฟนไฟเบอรทไดรบการเตรยมพนผวดวยวธตางๆ (กลมทดสอบท 2 - 4) และบรณะดวยไฮบรดคอมโพสตใหคาเฉลยก าลงการยดอยแตกตางจากหลกฟนไฟเบอรทไมไดรบการเตรยมพนผวอยางมนยส าคญทางสถต (P-value < 0.05) โดยกลมทดสอบท 2 ใหคาเฉลยก าลงการยดอยสงทสด เทากบ 31.57 เมกกะปาสคาล (95% CI =16.71-46.45 ) สวนกลมทใชวสดอดเรซนคอมโพสตชนดกอแกนฟนในการบรณะพบวาเฉพาะกลมทดสอบท 5 มคาเฉลยก าลงการยดอยแตกตางจากกลมทไมไดรบการเตรยมพนผว กลมทเตรยมพนผวดวยสารคควบไซเลนและกลมทเตรยมพนผวดวยสารละลายไฮโดรเจนเปอรออกไซดอยางมนยส าคญทางสถต (P-value<0.05) และหลกฟนไฟเบอรทเตรยมพนผวดวยสารละลายไฮโดรเจนเปอรออกไซดรวมกบสารยดตดมคาเฉลยก าลงการยดอยสงทสดเทากบ 30.20 เมกกะปาสคาล (95% CI =21.25-39.17 ) จากผลการศกษาครงนแสดงใหเหนวาการเตรยมพนผวหลกฟนไฟเบอรกอนบรณะดวยเรซนคอมโพสตสงผลใหคาก าลงการยดอยเพมขน

7

ความพงพอใจของผปวยภายหลงการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกร: การศกษาในกลมผปวย คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ณฐดนย พฒนจกร1 ราณวรรณ วรวฒนปรยากร1 ราเมศ คสกล1 วชชมน ออนสรอย1 ภทรมน รตนาพนธ2 รชฎา นอยสมบต3 สบน พวศร3 พงษเดช สารการ4

1 นกศกษาทนตแพทย คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 2 ภาควชาศลยศาสตรชองปากและกระดกขากรรไกร คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 3 ภาควชาทนตกรรมชมชน คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย

4 ภาควชาชวสถตและประชากรศาสตร คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาถงความพงพอใจภายหลงไดรบการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกร ปจจยทสงผลตอความพงพอใจ รวมถงระยะเวลาทมผลตอความพงพอใจของผปวยภายหลงการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกร ในกลมผปวยทมความผดปกตของการสบฟนและความสมพนธของกระดกขากรรไกรบนและลาง และมสขภาพดในชวงอาย 15 – 45 ป โดยไมมกลมอาการความผดปกตของกระดกขากรรไกรและใบหนา (non-syndromic dentofacial deformities) หรอความวการอนรวมดวย ทเขามารบการรกษาทคลนกศลยศาสตรชองปากและกระดกขากรรไกร คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

ท าการศกษาโดยใชแบบวดดชนวดสขภาพจตคนไทยฉบบสมบรณ (TMHI Version 2007) เพอประเมนสขภาพจตและคดเลอกอาสาสมครทมสขภาพจตเทากบและสงกวาบคคลทวไปเขารวมในโครงการวจย รวมทงหมดจ านวน 13 คน จากนนท าการรวบรวมขอมลโดยการตอบแบบสอบถามและจากการสมภาษณขอมลผลกระทบชองปากตอสมรรถภาพในการด าเนนชวตประจ าวน (OIDP) น าขอมลมาท าการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจกบ เพศ อาย แรงจงใจ ความคาดหวง เทคนคการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกร และผลกระทบชองปากตอสมรรถภาพในการด าเนนชวตประจ าวนของผปวย ดวย Independent samples T-test, Paired T – test และ One-way ANOVA

ผลการศกษาพบวา ผปวยมความพงพอใจภายหลงการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกรทระยะเวลา 3 เดอน มากกวาทระยะเวลา 2 สปดาหแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (Paired sample t-test, P-value < 0.05) ไมพบความสมพนธระหวางความพงพอใจภายหลงการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกรกบปจจยเหลาน คอ เพศ อาย ความคาดหวง และเทคนคการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกร (Independent samples T-test, One-way ANOVA, P-value > 0.05) ส าหรบผลการศกษาเกยวกบผลกระทบชองปากตอสมรรถภาพในการด าเนนชวตประจ าวนของผปวยโดยใชดชน OIDP พบวา ผลกระทบชองปากตอสมรรถภาพในการด าเนนชวตประจ าวนของผปวยภายหลงการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกรลดลงกวากอนเขารบการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกร

จากผลการศกษานยงชใหเหนวา ผปวยทเขารบการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกรสวนใหญมแรงจงใจเนองจากปญหาดานการใชงานเปนหลก แตพบวาผปวยมความคาดหวงดานการใชงานและดานความสวยงามเทา ๆ กน ดงนนในการท าศลยกรรมกระดกขากรรไกร ทนตแพทยควรค านงถงผลการรกษาดานการใชงานควบคไปกบความสวยงามดวย

8

ขอบเขตของคาความสอดคลองจากการบนทกความสมพนธของขากรรไกรบนและการตดตงแบบศกษาบนดวยวธตรงและวธออม

1 สคนธทพย อาวชนาการ2 กลธดา ทองอรณ1 ชนมนภา มระชวะ1 ณฐพงศ ธรรมภกด1 ณฐวฒ ชฏพลชยและน าชย สขสนตสกลชย3 1 นกศกษาทนตแพทย คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 2 ภาควชาทนตกรรมประดษฐ คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 3 ทนตแพทยคลนกเอกชน จงหวดขอนแกน ประเทศไทย

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงค เพอประมาณคาความสอดคลองของการบนทกความสมพนธของขากรรไกรบน และการตดตงแบบจ าลองของขากรรไกรบนในกลอปกรณขากรรไกรจ าลองดวยเครองเฟซโบววปมกซ®ควกเมานท ระหวางวธตรงและวธออม ซงท าการศกษาในนกศกษาทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน จ านวน 50 คน โดยท าการพมพปากขากรรไกรบน จากนนฝงลกกลมโลหะขนาด 1 มลลเมตรลงไปทรอยพมพ บรเวณจดทเปนต าแหนงอางอง 3 ต าแหนง เทแบบดวยปลาสเตอรหน (บษราคม, ประเทศไทย) ส าหรบท าแบบจ าลองศกษา ตดสวนทเปนเพดานออกเพอใหเปนทอยของจดอางองท ส ซงมฐานยดกบแผนตดตง หลงจากนน ท าการบนทกความสมพนธของขากรรไกรบน โดยใชวสดบนทกการสบฟนชนดซลโคน (เจต บล® ฟาสต, ประเทศสวสเซอรแลนด) ท าการตดตงแบบจ าลองศกษาบนเขากบกลอปกรณขากรรไกรจ าลองโดยวธตรง จากนนน าแบบจ าลองศกษาบนทตดตงแลวไปวดระยะจากจดอางองภายใตกลองจลทรรศนสเตอรโอ (นคอน® รนเมชวรสโคป 20, ประเทศญปน) ประเมนต าแหนงของฟนตามจดอางองทงสามต าแหนงในพกด เอกซ วาย แซด เพอน าไปค านวนหาจดเซนทรอยด ภายหลงจากเสรจสนการประเมนต าแหนงดวยกลองจลทรรศนสเตอรโอ แบบจ าลองศกษาบนจะถกตดแยกออกจากแผนตดตงกอนทจะน าไปใชในการบนทกความสมพนธของขากรรไกรบนและน าไปตดตงบนกลอปกรณขากรรไกรจ าลองโดยวธออมตอไป จากนนท าการวดระยะจากจดอางองโดยวธเดยวกนกบการตดตงแบบจ าลองศกษาบนโดยวธตรง ผลการศกษาพบวาคาเฉลยผลตางของต าแหนงเซนทรอยดระหวางวธตรงและวธออม มคาเทากบ -0.1384 คาความเบยงเบนมาตรฐานของผลตางของต าแหนงเซนทรอยดมคาเทากบ 0.2608 ซงทงสองคาถกน ามาค านวณเพอหารอยละ 95 ของชวงเชอมน พบวามคาอยในชวง -0.66 ถง 0.3832 มลลเมตร หรออาจกลาวไดวา ชวงของความสอดคลองทสามารถประมาณคาไดจากการศกษาครงนมคาเทากบ 1.0432 มลลเมตร และการบนทกความสมพนธของขากรรไกรบนและการตดตงแบบจ าลองศกษาของขากรรไกรบนในกลอปกรณขากรรไกรจ าลองทงวธตรงและวธออมนนสามารถใชทดแทนกนไดในทางคลนก

9

ผลของคาซอนฟอสโฟเปปไทดอะมอรฟสแคลเซยมฟลออไรดฟอสเฟตตอการสะสมกลบของแรธาตในเคลอบฟนมนษย

เขมพร กจสหวงศ, ปฏมาพร พงชาญชยกล, จามจร ศกดชชวาลย, จราพร มนขจรพงษ, นพฐพร มหคณากร, ภทราพรรณ จนทรเทว, อจฉรยา บวรรงโรจนกจ

บทคดยอ

แนวคดในการปองกนการเกดการสญเสยแรธาตและการสนบสนนการเกดการคนกลบของ แรธาตน ามาซงการผลตสารทปองกนและตอตานการเกดโรคฟนผหลายชนดออกมาจ าหนาย ซงเปนกระบวนทรรศนใหมในการใหการรกษาทางทนตกรรม

วตถประสงค : การวจยเชงทดลองในหองปฏบตการนมวตถประสงคเพอตรวจสอบศกยภาพของซพพ-เอซเอฟพ เปรยบเทยบกบสารซพพ-เอซพ และน ายาบวนปากผสมฟลออไรดตอ การคนกลบของแรธาตในผวเคลอบฟนมนษยทมรอยโรคสขาวขน วธการวจย : ท าการเตรยมชนตวอยางของผวเคลอบฟนจ านวน 96 ชน จากผวเคลอบฟนดานใกลแกม และดานใกลลนจากฟนกรามใหญซทสามใหมความหนาประมาณ 3 มม. แลวท าการขดใหผวเคลอบฟนเปนผวราบเรยบเปนพนท 3X3 มม2 แลวท าใหเกดการสญเสยแรธาตจาก ผวเคลอบฟนดวยกระบวนการท าวงจรพเอชตามวธการทแนะน าโดย ten Cate JM and Duijsters PPE (Aust Dent J 2008;53(1):34-40) เพอท าใหพนผวเคลอบฟนเกดลกษณะรอยโรคสขาวขน จากนนจงแชไวในน าลายเทยมทเตรยมตามสตรแนะน าโดยฟซายามาและเกบทอณหภม 37oC น าชนตวอยางทมรอยโรคสขาวขนมาแบงเปน 4 กลม (กลมละ 24 ชน) เพอรบสารสงเสรมการสะสมกลบของแรธาตทกวนเปนเวลา 30 วน โดยกลม D ไดรบซพพ-เอซเอฟพ วนละ 3 นาท กลม C ไดรบ ซพพ-เอซพ วนละ 3 นาท กลม B ไดรบน ายาบวนปากผสมฟลออไรด วนละ 1 นาท ส าหรบกลมควบคม กลม A จะไมไดรบสารใด วดความแขงผวดวยเครองทดสอบความแขงผวจลภาคแบบ วกเกอร โดยใชแรง 500 กรม กดเปนเวลานาน 15 วนาท และวดความเขมของแสงฟลออเรสเซนสดวยเครองอนฟราเรด เลเซอร ฟลออเรสเซนส โดยวดทงกอนและหลงการสญเสยแรธาต หลงไดรบสารทดสอบทก 10 วน ตรวจลกษณะทางจลภาคทชนผวเคลอบฟน ทงกอนและหลงการสญเสยแรธาตและหลงไดรบสารสงเสรมการคนกลบของแรธาต 10 วน ดวยกลองจทรรศนอเลคตรอนชนดสองกราดและกลองจลทรรศนชนดใชแสงโพลาไรซ วธการและขนตอนละ 2 ชน ผลการวจย : คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของคาความแขงผวแบบวกเกอรและคาความเขมของแสงฟลออเรสเซนตในแตละกลมแสดงไวในตาราง

กลม

คา คาเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐาน

กอนเสยแรธาต

กอนเสยแรธาต

10วนหลงรบสาร

20วนหลงรบสาร

30วนหลงรบสาร

A. VHN 305.48±13.10 201.11±15.09 208.63±14.83 206.20±16.63 208.16±16.39 FL 0.85±0.17 8.69±0.08 8.06±0.13 8.30±0.11 8.54±0.17

B. VHN 297.20±14.76 205.28±13.92 211.69±15.93 224.68±14.00 231.18±16.26 FL 0.72±0.21 8.56±0.20 7.52±0.17 6.44±0.16 5.39±0.13

C. VHN 300.72±15.98 207.15±14.24 223.18±16.48 236.58±14.32 245.69±15.05 FL 0.91±0.15 8.48±0.23 6.50±0.17 5.09±0.19 4.09±0.15

D. VHN 304.91±14.98 211.65±15.22 230.07±16.99 245.69±15.05 263.02±17.26 FL 0.89±0.23 8.67±0.34 6.13±0.17 4.24±0.32 3.15±0.17

10

ท าการวเคราะหความเบยงเบนมาตรฐานชนดวดซ าหลายครง พรอมอทธพลของตวแปรรวมปรากฏวา การไดรบสารสงเสรมการคนกลบของแรธาตทน ามาทดสอบแสดงใหเหนถงการเพมขนของคาความแขงผว และการลดลงของคาความเขมของแสงฟลออเรสเซนสในทกกลมทไดรบสารทดสอบและมความแตกตางกนอนเนองจากสารทดสอบแตละชนด และปจจยรวมของชนดของสารทดสอบกบระยะเวลาทไดรบสารทดสอบนนอยางมนยส าคญ (P-value<0.001) ผลการวจยแสดงใหเหนวา ซพพ-เอซเอฟพมศกยภาพทจะกอใหเกดการคนกลบของแรธาตตอผวเคลอบฟนทอยในสภาวะทสญเสย แรธาตแลวไดดกวาซพพ-เอซพ และน ายาบวนปากผสมฟลออไรดตามล าดบอยางมนยส าคญ (P-value<0.001) นอกจากนน ผวเคลอบฟนทอยในภาวะทสญเสยแรธาตแลว ซพพ-เอซเอฟพ สงผลใหลกษณะพนผวในระดบจลภาคของผวเคลอบฟนจากกลองจลทรรศนอเลคตรอนชนดสองกราดมลกษณะพนผวทเรยบมากกวา และลกษณะของแถบสวางรฟรนเจนท ซงสงเกตจากกลองจลทรรศนชนดใชแสงโพลาไรซทดกวากลมทไดรบซพพ-เอซพ และกลมทไดรบน ายาบวนปากผสมฟลออไรดตามล าดบ

สรป: การวจยนแสดงใหเหนวา ซพพ-เอซเอฟพ มความสามารถและศกยภาพในการสงเสรมการคนกลบของแรธาตกลบตอผวเคลอบฟนทอยในภาวะทสญเสยแรธาตแลวไดดกวาซพพ-เอซพ และน ายาบวนปากผสมฟลออไรดตามล าดบ

11

ผลของสารคาซอนฟอสโฟเปปไทด-อะมอรฟสแคลเซยมฟอสเฟตตอแรงเฉอนของการยดตดระหวางวสดอดสเหมอนฟนและเคลอบฟนมนษย อาภา จนทรเทว, นวตร จนทรเทว, สภาภรณ ฉตรชยววฒนา, ณปภา ศกดสจรต, ปยนช วงศเครอศร, มณฑนรตน ศรเสกสรร, อนพงศ ทรงเกยรตศกด

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอศกษาผลของสารคาซอนฟอสโฟเปปไทด-อะมอรฟสแคลเซยมฟอสเฟตตอ

คาเฉลยแรงเฉอนของการยดตดระหวางวสดอดสเหมอนฟนกบผวเคลอบฟน ศกษาในฟนกรามนอยแทจ านวน 48 ตวอยาง แบงเปน 2 กลม กลมละ 24 ตวอยาง โดยวธสมอยางงาย โดยกลมท 1 ไมใชสารคาซอนฟอสโฟเปปไทด-อะมอรฟสแคลเซยมฟอสเฟต และกลมท 2 ใชสารคาซอนฟอสโฟเปปไทด-อะมอรฟสแคลเซยมฟอสเฟต ยหอทธ มส โดยใชวนละ 60 นาทเปนเวลา 7 วน น ากลมตวอยางทงหมดมาผานเครองควบคมอณหภมรอนเยนเปนจงหวะจ านวน 500 รอบ ทอณหภม 5 และ 55 องศาเซลเซยส จากนนแบงกลมตวอยางในแตละกลมออกเปน 2 กลมยอยคอ กลมทใชระบบยดตดชนดโททอลเอชยหอไอโวคลาร ววาเดนท รนเททรก เอน-บอนด หรอระบบยดตดชนดเซลฟเอชแบบขนตอนเดยว ยหอบอนดฟอรส ภายหลงจากใชระบบยดตดแลวน าไปอดดวยวสดอดสเหมอนฟนขนาดเสนผานศนยกลาง 3 มลลเมตร น ากลมตวอยางทงหมดมาทดสอบแรงเฉอนของการยดตดดวยเครองทดสอบแรงแบบสากล จนเกดการแตกสมบรณ น าคาเฉลยแรงทวดไดมาวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง ความแปรปรวนทางเดยวและสถตบอนเฟอรโรน ทดสอบชนดของความลมเหลวดวยกลองจลทรรศนสเตอรโอ และตรวจสอบลกษณะพนผวของตวอยาง ดวยกลองจลทรรศนอเลกตรอนชนดสองกราด ผลจากการศกษาครงนพบวา คาเฉลยแรงเฉอนของการยดตดของวสดอดสเหมอนฟนและผวเคลอบฟน ทใชระบบยดตดโททอลเอชและระบบยดตดเซลฟเอชแบบหนงขนตอน ภายหลงจากการใชสารคาซอนฟอสโฟเปปไทด-อะมอรฟสแคลเซยมฟอสเฟตมคาลดลง อยางไมมนยส าคญทางสถต

12

การเปรยบเทยบรอยซมเลกของฟจ เซเวน กลาสไอโอโนเมอร และสารผนกหลมและรองฟนดวยเรซน อโนมา รตนะเจรญธรรม, น าชย สขสนตสกลชย, กนกวรรณ แกวสาย, วลล นารถสงเนน, ศรประภา เมองแทน, ศรวรรณภา ขาวเสมอ, นรฮน อาด า

บทคดยอ

วตถประสงค การศกษานมวตถประสงคเพอศกษาเปรยบเทยบรอยซมเลกของการผนกหลมและรองฟนกรามนอยบนดวยวสดฟจ เซเวน กลาสไอโอโนเมอร และสารผนกหลมและรองฟนเรซน 2 ชนด คอ ทธเมท เอฟ วน และเดลตน ระเบยบวธวจยฟนกรามนอยบนแทถกถอนเพอการจดฟนจ านวน102ซงเกบในสารละลายคลอลามนทรอยละ 1 แบงกลมโดยวธการสมอยางงายออกเปน 3 กลม กลมละ 34 ซ กลมท 1 ผนกหลมและรองฟนดวยวสดกลาสไอโอโนเมอรซเมนต ฟจ เซเวน กลมท 2 ผนกหลมและรองฟนดวยวสดผนกหลมและรองฟนดวยทธเมท เอฟ วน และกลมท 3 ผนกหลมและรองฟนดวยวสดผนกหลมและรองฟนเรซนดวยเดลตน จากนนน ากลมตวอยางทงหมดไปแชในอางน าควบคมอณหภม ทอณหภม 5 สลบกบ 55 องศาเซลเซยส จ านวน 500 รอบ รอบละ 30 วนาท แลวน าฟนมาแชในสารละลายสยอมเมทลนบล ความเขมขนรอยละ 0.5 ณ อณหภมหอง เปนเวลา 24 ชวโมง น าฟนมาตดแบงตามยาวในแนวใกลแกม-ใกลลน ดวยเครองตดฟนไอโซเมท (ISOMETTM 1000, Illinois, USA) ใหไดความหนา 1 มลลเมตร โดยตวอยางฟน 1 ซ จะตดได 2 ชน จากนนน าชนตวอยางไปวดการแทรกซมของสารละลายสยอมบรเวณผวรอยตอของสารผนกหลมและรองฟนกบผวฟนดวยกลองจลทรรศนสเตอรโอ (Nikon measurescope 20, Yokahama, Japan) ก าลงขยาย 100 เทา เปรยบเทยบคามธยฐานรอยละของการแทรกซมของสยอมเมทลนบลตามใน 3 กลมตวอยางดวยสถต Kruskal Wallis Test และเปรยบเทยบคามธยฐานทละคดวย Mann-Whitney U test ผลการวจยคามธยฐานของรอยละการแทรกซมของสยอมเมทลนบลตามขอบของสารผนกหลม และรองฟนของกลมทผนกหลมและรองฟนดวยวสดกลาสไอโอโนเมอรซเมนต ฟจ เซเวน ทธเมท เอฟ วนและเดลตน มคาเทากบ 23.96, 10.76 และ 3.21 ตามล าดบ และพบวาทง 3 กลมมคามธยฐานของรอยละการแทรกซมของสยอมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p-value < 0.001) สรปผลการวจย การผนกหลมและรองฟนดวยวสดผนกหลมและรองฟนเรซนทธเมท เอฟ วน และเดลตนมการเกดรอยซมเลกตามขอบของวสดนอยกวาวสดผนกหลมและรองฟนฟจ เซเวน กลาสไอโอโนเมอร

13

การเปรยบเทยบรอยซมเลกของวสดบรณะแกวไอโอโนเมอรระหวางการผสมดวยเครองในรปแบบของแคปซลกบการผสมดวยมอ อรอมา องวราวงศ, น าชย สขสนตสกลชย, นฤวนต รวดเรว, พชร กลโกวท, สกาญจนาถ ศลปสอน, อรพรรณ วภารตนพงศ

บทคดยอ

วตถประสงค: เพอศกษาเปรยบเทยบรอยซมเลกของวสดบรณะแกวไอโอโนเมอรชนดแคปซลและชนดผสมมอและเปรยบเทยบรอยซมเลกของวสดบรณะแกวไอโอโนเมอร ชนดแคปซลทมทง 3 ยหอ วธการ: การศกษาในหองปฏบตการในฟนกรามน านมทปราศจากรอยผดานใกลกลางหรอดานไกลกลางจ านวน 84 ซ แบงฟนเปน 6 กลม กลมละ 14 ซ ท าการเตรยมโพรงฟนคลาสทแบบสลอท แลวท าการบรณะดวยวสดบรณะแกวไอโอโนเมอร 6 ชนด ไดแก GC Fuji IX GP capsule, Ketac™ Molar Aplicap™, SDI-RIVA SC capsule, GC Fuji IX GP, Ketac™ Molar และ SDI-RIVA SC จากนนน าฟนทงหมดไปแชในเครองควบคมอณหภมรอนเยนเปนจงหวะ (5-55◦C, 500 รอบ) และน าไปแชในสารละลายสยอมเมธลนบลความเขมขน 0.5% ในตควบคมอณหภมท 37◦C เปนเวลา 4 ชวโมง เตรยมชนตวอยางเพอวดระยะทางการแทรกซมของสารละลายสยอม ท าการตดฟนในแนวใกลกลาง-ไกลกลางใหไดชนตวอยาง 2 ชนทมความหนาชนละ 1.5 มลลเมตรโดยใชเครองตดฟนไอโซเมท (Precision saw Model ISOMETTM1000, Illinois, USA) น าไปสองดวยกลองจลทรรศนสเตอรโอ (Nikon Measurescope 20, Yokahama, Japan) ทก าลงขยาย 30 เทา เพอหารอยละของการแทรกซมของสยอมเมธลนบลใน แตละชนตวอยาง โดยวดระยะทางการแทรกซมของสยอมเมธลนบลจากผวฟนบรเวณดานชดเหงอกเทยบกบระยะทางทวดจากขอบนอกของวสดถงผนงตามแกน เปรยบเทยบคาเฉลยรอยละของการ แทรกซมของสยอมเมธลนบลของแตละกลมโดยใช สถตครสคาล วอลลส และ สถตแมน วทนย ย ผลการทดลอง: คาเฉลยรอยละของการแทรกซมของสยอมเมธลนบลในวสดบรณะแกวไอโอโนเมอรทง 6 กลมเปน 1.57±3.62, 15.56±29.66, 49.76±32.33, 17.40±35.25, 66.98±40.94 และ 66.39±37.96 ตามล าดบ โดยพบวา Ketac™ Molar ชนดแคปซลกบชนดผสมมอแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p=0.002) สวน GC Fuji IX GP และ SDI Riva SC ชนดแคปซลกบชนดผสมมอแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต (p=0.773, p=0.207 ตามล าดบ) นอกจากนยงพบวา SDI-RIVA SC capsule มคาเฉลยรอยละของการแทรกซมของสยอมเมธลนบลมากกวา GC Fuji IX GP capsule และ Ketac™ Molar Aplicap™ อยางมนยส าคญทางสถต (p<0.001, p=0.006 ตามล าดบ) สวน GC Fuji IX GP capsule มคาเฉลยรอยละของการแทรกซมของสยอมเมธลนบลนอยกวา Ketac™ Molar Aplicap™ อยางไมมนยส าคญทางสถต (p=0.261) สรป: วสดบรณะแกวไอโอโนเมอร Ketac™ Molar Aplicap™..มคาเฉลยรอยละของการแทรกซมของสยอมนอยกวาการใชวสดบรณะแกวไอโอโนเมอร Ketac™ Molar สวนการใชวสดบรณะแกวไอโอโนเมอร SDI-RIVA SC capsule มคาเฉลยรอยละของการแทรกซมของ สยอมมากกวา GC Fuji IX GP capsule และ Ketac™ Molar Aplicap™ ตามล าดบ

14

ผลของเรซนอะครลกผสมเงนนาโนตอการยบยงการเกาะตดของเชอแคนดดา อลบแคนส รววรรณ วงษเพชร1 สกฤษด องปญจลาภ1 สนยพร กญชวน1 ไชยวฒ พฤกษงามพนธ2 น าชย สขสนตสกลชย3 โสภณ บญลอ4 1นกศกษาทนตแพทย คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 2อาจารยประจ าภาควชาทนตกรรมประดษฐ คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 3อาจารยพเศษประจ าภาควชาทนตกรรมประดษฐ คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย 4อาจารยประจ าภาควชาจลชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ประเทศไทย

บทคดยอ

การศกษาเพอเปรยบเทยบคาเฉลยจ านวนโคโลนตอยนตของเชอแคนดดา อลบแคนส ทเกาะบน

แผนเรซนอะครลกผสมเงนนาโน โดยไดผสมเงนนาโนในสวนผงของเรซนอะครลกชนดบมรอนขนาด15 x 10 x 2 ลกบาศกมลลเมตร โดยมอตราสวนความเขมขนของเงนนาโนทงหมด 7 กลม ดงน 0 (กลมควบคม) 250 500 750 1,000 2,500 และ 5,000 สวนในลานสวน ตามล าดบ โดยมขนาดตวอยาง 10 ชนตอกลม ท าการทดลองโดยเลยงเชอราในอาหารเลยงเชอแซบบอหรอดในหลอดทดลองในตเพาะเชอแบบเขยา 180 รอบตอนาทท 37 องศาเซลเซยส เปนเวลา 6 ชวโมง แลวน าตวอยางทงหมดใสในหลอดทดลองและน าเขาตเพาะเชอแบบเขยา 180 รอบตอนาทท 37 องศาเซลเซยส เปนเวลา 12 ชวโมง ก าจดเชอราทเกาะอยบนชนตวอยางอยางหลวมๆ ออกโดยการสนชนตวอยางในน ากลนปราศจากเชอเปนเวลา 20 วนาท หลงจากนนน าแผนอะครลกทก าจดเชอแลว ไปเพาะเชอตอในหลอดทดลองใหมทมอาหารเลยงเชอแซบบอหรอดอก 18 ชวโมง จากนนท าการเจอจางเปนล าดบ และเพาะเลยงเชอในจานเพาะเชอ ท าการตรวจนบจ านวนโคโลนตอยนต จากนนวเคราะหทางสถตโดยใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวทระดบนยส าคญ 0.05 พบวามคาเฉลยจ านวนโคโลนตอยนตของแผน เรซนอะครลกในกลมควบคม และ 250 1,000 2,500 สวนในลานสวน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p -va lue= 0.007 p -va lue= 0.030 และ p-value= 0.022 ตามล าดบ)

15

การเปรยบเทยบผลในการลดปวด บวมและภาวะอาปากไดจ ากดระหวางยาแดนเซนกบยาไอบโพรเฟน หลงการผาฟนกรามคดลางซท 3 ศภลกษณ ชยอดมสม1, เกศน จขนทด2 , ปรยาภรณ ทรงบรรพต3, ปวณา คณาธปพงษ4 , สภาพร คงสมบรณ5,เสาวลกษณ ลมมณฑล6 , วลาวลย วระอาชากล7 1,2,3,4 นกศกษาทนตแพทยชนปท 6 คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 5,6 อาจารย ภาควชาศลยศาสตรชองปากและกระดกขากรรไกร คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 7 อาจารย ภาควชาทนตกรรมชมชน คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

บทคดยอ

วตถประสงค งานวจยนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลในการลดปวด บวม และภาวะอาปากไดจ ากด ภายหลงการผาฟนกรามคดลางซท 3 และเปรยบเทยบจ านวนผปวยทเกดผลขางเคยง ระหวางยาแดนเซนและยาไอบโพรเฟน ระเบยบวธวจย เปนการวจยแบบ Clinical research (prospective, randomized, double blind, parallel study) ทคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ในผปวยทงหมด 32 คนเปนเพศชาย 15 คน และเพศหญง 17 คน โดยแบงเปน 2 กลมโดยใชวธการสมแบบแบงชนภม (stratified randomization) ตามระดบความยากงายของฟนคดตามการแบงแบบ Pederson เปนระดบปานกลางและระดบยาก จากนนแบงผปวยในแตละระดบความยากของฟนคดออกเปน 2 กลม โดยใชวธสม โดยกลมท 1 ไดรบยาไอบโพรเฟน ขนาด 400 มลลกรม และกลมท 2 ไดรบยาแดนเซน ขนาด 5 มลลกรม และทงสองกลมไดรบยาอะมอกซซลน 500 มลลกรม รวมดวย โดยใหผปวยทงสองกลมรบประทานยาครงแรกกอนท าหตถการและภายหลงการผาตดเปนเวลา 5 วน ท าการผาตดฟนคดโดยทนตแพทยคนเดยว ประเมนระดบความเจบปวด ความบวมของใบหนาและภาวะอาปากไดจ ากด ภายหลงการผาในวนท 1, 3 และ 7 เปรยบเทยบระหวางกลมทใชยาแดนเซนและยาไอบโพรเฟน โดยผวดผลจะไมทราบวาผปวยจดอยในกลมใด และใชสถต Repeated measurement ANOVA(ในกรณขอมลมการแจกแจงแบบปกต) และใช Mann-Whitney U test เพอทดสอบสมมตฐาน นอกจากนบนทกผลขางเคยงของยาแดนเซนและยาไอบโพรเฟน ผลการวจย จากผลการศกษาพบวา ผลในการลดปวด บวมและภาวะอาปากไดจ ากด ในผปวยทง 2 กลม หลงการผาฟนกรามคดลางซท 3 ในวนท 0,1,3 และ 7 ระหวางยาแดนเซนและยาไอบโพรเฟน โดยยาไอบโพรเฟนมผลในการลดปวด บวมและภาวะอาปากไดจ ากดไดมากกวายาแดนเซน แตมผลแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต (P-value > 0.05) ยกเวนผลในการลดปวดในวนท 0 แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p-value < 0.05) และพบวาผปวยกลมควบคมทมฟนคดระดบปานกลางและระดบยากรบประทานยาทรามาดอล จ านวน 0 และ 2 คน ตามล าดบ แตในกลมศกษาทมฟนคดระดบปานกลางและระดบยากรบประทานยาทรามาดอล จ านวน 5 และ 2 คน ตามล าดบ ซงทงสองกลมทานยาเพยงเมดเดยวใน 24 ชวโมงแรกหลงท าหตถการและจากการศกษาครงนไมพบผลขางเคยงของยาทง 2 กลม สรปผลการวจย จากผลการศกษาพบวา ยาแดนเซนและยาไอบโพรเฟน มผลในการลดปวด หลงการผาฟนกรามคดลางซท 3 ในชวโมงท 3 และ 6 หลงการท าหตถการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p-value = 0 042 และ 0.022ตามล าดบ) สวนในวนท 1,3 และ 7หลงการท าหตถการแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต (p-value = 0.309, 0.443 และ 0.506)ตามล าดบแตผปวยทไดรบยาแดนเซนรบประทานยาทรามาดอลมากกวากลมทไดรบยาไอบโพรเฟน สวนอาการบวม และภาวะอาปากไดจ ากดภายหลงผาตดฟนกรามคดลางซท 3 แตกตางอยางไมมนยส าคญทางสถต

16

การเปรยบเทยบแรงกดการพมพบรเวณรบแรงกดและบรเวณผอนแรงกดบนแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนดวยการพมพแบบเลอกกด ดนย ยอดสวรรณ, วลาวลย วระอาชากล, กอบกล ศรจตรเสนศร, นชกานต กลกจ, เรองศร จรรยาผดงพงศ, วทวส มงคลชาต, ศภลกษณ ตนกนยา

บทคดยอ การศกษาเปรยบเทยบแรงกดการพมพระหวางบรเวณรบแรงกดและบรเวณผอนแรงกดดวยวธการพมพแบบ

เลอกกดดวยอลจเนต ซลโคนชนดเนอเหลว โพลซลไฟดชนดเนอเหลว และซงคออกไซด-ยจนอลเพสท บนแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนบนและลางทท าดวยเรซน โดยใชถาดพมพแบบมชองวางบางสวนทแนบกบแบบจ าลองสนเหงอกไรฟน ยกเวนบรเวณผอนแรงกดทแนวประสานตรงกลางเพดานปากในแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนบน และทบรเวณสนเหงอกไรฟนทางดานหนาในแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนลาง การศกษากระท าโดยใชตมน าหนกขนาด 1,000 กรม วางบนถาดพมพขณะพมพ วดคาแรงกดการพมพโดยเครองฟอรซทรานสดวเซอรทบรเวณผอนแรงกดดงกลาว และบรเวณรบแรงกดทยอดสนเหงอกไรฟนบรเวณฟนกรามบนซทหนงขางซายและขวาและทเชงขากรรไกรลางขางซายและขวา ท าการทดลองซ า 20 ครงตอวสดพมพตอแบบจ าลองสนเหงอกไรฟน ผลการศกษาพบวาแรงกดการพมพของวสดพมพชนดเดยวกนทบรเวณรบแรงกดและบรเวณผอนแรงกดจากการพมพแตละครงมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p<0.001) และเมอเปรยบเทยบแรงกดการพมพระหวางวสดพมพทง 4 ชนดในบรเวณรบแรงกดบนแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนบนและลางและบรเวณผอนแรงกดบนแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนบนและลาง พบวามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p<0.001) ทกค ยกเวนวสดพมพซลโคนชนดเนอเหลวและวสดพมพโพลซลไฟดชนดเนอเหลวทบรเวณรบแรงกดของแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนลาง และวสดพมพโพลซลไฟดชนดเนอเหลวและซงคออกไซด-ยจนอลเพสททบรเวณผอนแรงกดของแบบจ าลองสนเหงอกไรฟนบน ทมความแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต (P=0.935 และ P=1.000 ตามล าดบ) โดยทวสดพมพโพลซลไฟดชนดเนอเหลวใหคาแรงกดการพมพบรเวณรบแรงกดมากสด และใหคาแรงกดการพมพบรเวณผอนแรงกดนอยสด

17

กลมอาการผดปกตทางระบบกลามเนอและกระดกในนกศกษาทนตแพทยชนคลนกมหาวทยาลยขอนแกน ปการศกษา 2552 กรณปชา เสยงล า1 ธนพร ทองเลศ1 ธนภทร ศรโพนทอง1 ชนนทญาณ ตงสรวรกานต1 สวด เอออรญโชต2 สบน พวศร3 1นกศกษาทนตแพทย คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 2ภาควชาทนตกรรมประดษฐ คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 3ภาควชาทนตกรรมชมชน คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาความชกและองคประกอบทเกยวของกบการเกดอาการผดปกตทางระบบกลามเนอและกระดก

ท าการศกษาโดยเกบขอมล 2 ชวง คอ ชวงท 1 เกบขอมลเชงปรมาณ ดวยแบบสอบถาม และน าผลมาวเคราะหหาความชกและจดกลมตามต าแหนง และความรนแรง ชวงท 2 เกบขอมลเชงคณภาพดวยการสงเกตการณและสมภาษณเชงลกในกลมตวอยางทมอาการผดปกตมาก

จากการแจกแบบสอบถาม 134 ชด ไดรบการตอบกลบ 126 ชด (รอยละ 94.0) พบวา มผมอาการผดปกตทางระบบกลามเนอและกระดกจ านวน 105 คน คดเปนรอยละ 83.3 บรเวณทมความชกของอาการผดปกตมากคอ คอดานหลง ไหลขวาดานหลง หลงสวนบน ไหลซายดานหลง และหลงสวนลาง คดเปนรอยละ 88.6 72.2 66.7 65.7 และ 56.2 ตามล าดบ เมอจดกลมผปวยตามต าแหนงและความรนแรงของอาการ โดยก าหนดใหมอาการความรนแรงระดบปานกลางขนไป และมอาการผดปกตมากกวา 3 ต าแหนงจาก 5 ต าแหนงทมความชกของอาการผดปกตมากซงไดกลมตวอยาง 14 คน ท าการสงเกตการท างานในคลนกและสมภาษณเชงลกจ านวน 8 คน พบวากลมตวอยางมทาทางการท างานทไมถกตอง ไดแกกลมตวอยางทกคนกมศรษะขณะปฏบตงานไมพงพนกรองนงถงรอยละ 87.5 ยกไหลขณะท างาน และกางแขนขณะท างานมากถงรอยละ 75.0 และ 62.5 ตามล าดบ

อาการผดปกตทางระบบกลามเนอและกระดกเปนอาการทเกดขนอยางเรอรง พบวาองคประกอบทเกยวของกบการท างาน เชน ทาทางการท างาน ความเครยดจากการท างาน การใชคอมพวเตอร และสภาวะโดยทว ไปของรางกาย เชน ความผดปกตของสายตาและโรคประจ าตวทางระบบกลามเนอและกระดกกอาจมผลตออาการผดปกตทเกดขน