2701-2102 2 รวม 36 ชั่วโมง 1 คาบ/สัปดาห์...

แผนการจดการเรยนร

วชา ความปลอดภยในโรงแรมรหสวชา 2701-2102 (ท-ปน-น) (70-30) 2(2) ระดบ ปวช. สาขาวชาการโรงแรม หนวยกต 2 จ านวนชวโมง 2 รวม 36 ชวโมง ทฤษฎ 1 คาบ/สปดาห ปฏบต 1 คาบ/สปดาห ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556

จดประสงครายวชา เพอให 1. มความรความเขาใจเกยวกบความปลอดภยในการปฏบตงานโรงแรม 2. สามารถปองกนอบตเหตในโรงแรมได 3. มกจนสยในการท างานดวยความปลอดภย

มาตรฐานรายวชา 1. บอกวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 2. ปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน 3. ปฏบตงานดวยความปลอดภย

ค าอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบอบตเหต สาเหตของอบตเหตทเกดขนในโรงแรม การปองกนอนตรายจากการใชอปกรณ

ไฟฟา แกสหงตม สารเคม การปองกนและระงบอคคภย การตรวจสอบความปลอดภยในโรงแรม เครองหมายและสญลกษณความปลอดภยทใชในโรงแรม การปฐมพยาบาลเบองตนและการด าเนนการเมอเกดเหตการณฉกเฉน

แผนการจดการเรยนร ชอเรองและงาน สมรรถนะทพงประสงค ของแผนการสอน

วชา ความปลอดภยในโรงแรมรหสวชา 2701-2102 (ท-ปน-น) (70-30) 2(2) ระดบ ปวช. สาขาวชาการโรงแรม หนวยกต 2 จ านวนชวโมง 2 รวม 36 ชวโมง ทฤษฎ 1 คาบ/สปดาห ปฏบต 1 คาบ/สปดาห ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556

หนวยท ชอหนวยการเรยนร สมรรถนะรายวชา

1

วธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม

1. แสดงความร ความส าคญความรความเขาใจเกยวกบวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 2. มทกษะเกยวกบความส าคญความรความ เขาใจเกยวกบวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 3. เลอกใชวสดและไดเหมาะสมเกยวกบอธบายความส าคญความรความเขาใจเกยวกบวธการ ปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 4. นอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการปฏบตงานไดอยางด 5. มลกษณะนสยทดตอวชาชพ และมพฤตกรรมทดตอผเรยน เพอนรวมงาน และตอวชาชพ 6. มคณธรรม จรยธรรม และความเปนไทย รจกสรางภมคมกนจากภยยาเสพตด

หนวย

ท ชอหนวยการเรยนร สมรรถนะรายวชา

2

ปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน

1. แสดงความร แสดงความคดเหนเกยวกบสถานการณการปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน 2. มทกษะเกยวกบความส าคญการปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน

3. เลอกใชวสดและไดเหมาะสม 4. นอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการปฏบตงานไดอยางด 5. มลกษณะนสยทดตอวชาชพ และมพฤตกรรมทดตอผเรยน เพอนรวมงาน และตอวชาชพ 6. มคณธรรม จรยธรรม และความเปนไทย รจกสรางภมคมกนจากภยยาเสพตด

หนวยท

ชอหนวยการเรยนร สมรรถนะรายวชา

3

ปฏบตงานดวยความปลอดภย

1. แสดงความร แสดงความคดเหนเกยวกบปฏบตงานดวยความปลอดภย 2. มทกษะเกยวกบความส าคญของปฏบตงาน ดวยความปลอดภย 3. เลอกใชวสดและไดเหมาะสม 4. นอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการปฏบตงานไดอยางด 5. มลกษณะนสยทดตอวชาชพ และมพฤตกรรมทดตอผเรยน เพอนรวมงาน และตอวชาชพ 6. มคณธรรม จรยธรรม และความเปนไทย รจก

สรางภมคมกนจากภยยาเสพตด

ตารางวเคราะหหลกสตรรายวชา วชา ความปลอดภยในโรงแรมรหสวชา 2701-2102 (ท-ปน-น) (70-30) 2(2) ระดบ ปวช. สาขาวชาการโรงแรม หนวยกต 2 จ านวนชวโมง 2 รวม 36 ชวโมง ทฤษฎ 1 คาบ/สปดาห ปฏบต 1 คาบ/สปดาห ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556

พทธพสย

ทกษะ

พสย

จตพส

ย

รวม

ล าดบ

ความ

ส าคญ

จ า

นวน

คาบ

พฤตกรรม ชอหนวย

ความ

ร

ความ

เขาใ

จ

น าไป

ใช

วเคร

าะห

สงเค

ราะห

ประเม

นคา

1. วธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 1 1 2 2 2 2 10 5 25 1 12 2. ปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน

1

1

2

2

2

2

10

5

25

2

12

3. ปฏบตงานดวยความปลอดภย 2 2 4 4 4 4 20 10 50 3 12 รวม 4 4 8 8 8 8 40 20 100 - 36

สดสวนคะแนนรอยละ 4 4 8 8 8 8 40 20 100 - -

ตารางวเคราะหหนวยการเรยนรและเวลาทใชในการจดการเรยนร วชา ความปลอดภยในโรงแรมรหสวชา 2701-2102 (ท-ปน-น) (70-30) 2(2) ระดบ ปวช. สาขาวชาการโรงแรม หนวยกต 2 จ านวนชวโมง 2 รวม 36 ชวโมง ทฤษฎ 1 คาบ/สปดาห ปฏบต 1 คาบ/สปดาห ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556

หนวยท ชอหนวยการเรยนรและรายการสอน สปดาหท ชวโมงท 1 วธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 1-6 1-12

2 ปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน

7-12 12-24

3 ปฏบตงานดวยความปลอดภย 13-18 24-36 รวม 18 36

แผนการจดการเรยนรรายหนวย

วชา ความปลอดภยในโรงแรมรหสวชา 2701-2102 สอนครงท 1-6หนวยท 1 ชอหนวย วธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม เวลา 12ชวโมง คาบท 1-6 …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1. สาระส าคญ มาตรการดานความปลอดภยของโรงแรมและลกคาทมาใชบรการนบวามความส าคญตอการด าเนนธรกจโรงแรมในปจจบนเปนอยางยง เพราะจะชวยปองกนความเสยหายของชวตและทรพยสนของลกคาและของโรงแรมเองทอาจจะเกดขนไดจากปจจยตางๆ ไดเปนอยางด หากจะเกดความเสยหายบางจากเหตสดวสยตางๆ กจะไมเสยหายมากมายนกในการด าเนนธรกจโรงแรมใหไดรบความนาเชอถอ และปองกนเหตการณทกอใหเกดความเสยหายตอธรกจ โรงแรมควรจดใหมมาตรการดานความปลอดภยตางๆ 2. สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร

1. มความร ความเขาใจในความหมายและความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม

2. มความร ความเขาใจในวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม

3. มความรในการการวเคราะหสถานการณวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 3. จดประสงคการเรยนร 3.1 จดประสงคทวไป

1. เพอใหเขาใจในความหมายและความส าคญของความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 2. เพอใหรและเขาใจในการการจดล าดบความส าคญของความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 3. เพอใหมมนษยสมพนธ มระเบยบวนย มเหตผล มความพอประมาณ มหลกคมกนในการ

ปฏบตงาน 3.2 จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ปฏบตและท าความเขาใจในความหมายและความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 2. ปฏบตและท าความเขาใจในการการจดล าดบความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 3. มมนษยสมพนธ มระเบยบวนย มเหตผล มความพอประมาณ มหลกคมกนในการ

ปฏบตงาน

4. การบรณาการหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4.1 ความพอประมาณ

- สามารถอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆในการปฏบตงานโรงแรม 4.2 ความมเหตผล

- มความร และทกษะในการอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆในการปฏบตงานโรงแรม 4.3 ความมภมคมกน - ปฏบตงานโดยค านงถงความปลอดภย และชวยอนรกษสงแวดลอม - มการอนรกษศลปวฒนธรรมไทย และนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชงาน 4.4 เงอนไขความร - มความรในการเลอก และวธการท างานทถกตอง - เหนความส าคญของการมาใชงานไดถกตอง 4.5 เงอนไขคณธรรม - มความพากเพยรพยายาม

- มความสนใจใฝร มความคดรเรมสรางสรรค

การบรณาการกบมาตรฐานสถานศกษา 3 ด 1. ดานประชาธปไตย - ผเรยนสามารถตดสนใจเลอกกลมตามความสมครใจ - ผเรยนแสดงและรบฟงความคดเหนของผอน 2. ดานคณธรรม จรยธรรม และความเปนไทย - ผเรยนมวนย ความรบผดชอบ สนใจใฝร และมมนษยสมพนธ 3. ดานภมคมกนภยจากยาเสพตด - ผเรยนใชเวลาวางในการศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เขยนหวขอตาง ๆ ในใบ งานสงในสปดาหถดไป

5. สาระการเรยนร

มาตรการดานความปลอดภยของโรงแรมและลกคาทมาใชบรการนบวามความส าคญตอการด าเนนธรกจโรงแรมในปจจบนเปนอยางยง เพราะจะชวยปองกนความเสยหายของชวตและทรพยสนของลกคาและของโรงแรมเองทอาจจะเกดขนไดจากปจจยตางๆ ไดเปนอยางด หากจะเกดความเสยหายบางจากเหตสดวสยตางๆ กจะไมเสยหายมากมายนกในการด าเนนธรกจโรงแรมใหไดรบความนาเชอถอ และปองกนเหตการณทกอใหเกดความเสยหายตอธรกจ โรงแรมควรจดใหมมาตรการดานความปลอดภยตางๆ ของโรงแรมดงน

กญแจประตระบบคยการด แมวาการใชกญแจประตหองพกแขกดวยระบบคยการดจะกลายเปนมาตรฐานใหมของธรกจโรงแรมไปอยางรวดเรว แตกยงมโรงแรมจ านวนไมนอยทยงไมไดน ามาใชเพมความปลอดภยใหกบลกคาของตนเอง ระบบการปดประตหองพกแขกในปจจบนเปนระบบทประกอบไปดวยชองส าหรบเสยบหรออปกรณส าหรบแตะบตรทมแถบแมเหลกหรอหนวยความจ าส าหรบเกบรหสขอมลอยภายในบตรเพอใชเปนรหสสวนตวของลกคาแตละคนทใชในการเปดประตหองพกของตนเองและเชอมโยงขอมลกบระบบอนๆ ซงระบบนสามารถทจะเชอมโยงขอมลไปสระบบ PMS ไดโดยตรง พนกงานรกษาความปลอดภย โรงแรมควรมพนกงานรกษาความปลอดภยทคอยสอดสองและตรวจตราโรงแรมอยตลอดเวลา เพอปองกนเหตรายตางๆ ทอาจจะเกดขนจากปจจยตางๆ ทงจากภายนอกและภายในโรงแรมเอง กลองวงจรปด ระบบกลองวงจรปดนบวาเปนอปกรณส าคญในการรกษาความปลอดภยทมใชกนอยโดยทวไป รวมทงการรกษา

ความปลอดภยภายในโรงแรมทงหลายดวย การตดตงระบบกลองวงจรปดภายในโรงแรม นอกจากจะเปนการปองกนเหตอาชญากรรมทงหลายทอาจจะเกดขนไดกบลกคาทมาพกภายในโรงแรมแลว ยงสามารถบนทกขอมลไวเพอน ามาใชในภายหลงไดหากพบวาเกดเหนการณทผดปกตขนภายในโรงแรม โดยปกตแลวโรงแรมจะตดตงระบบกลองวงจรปดไวใหครอบคลมพนทสาธารณะทบคคลทวไปเขาถงได สญญาณเตอนไฟไหม โรงแรมทไดมาตรฐานในปจจบนสวนใหญจะมการตดตงอปกรณตรวจจบเพลงไหมและสญญาณเตอนไฟไหมไวในโรงแรมของตนเองโดยตดตงไวตามจดส าคญๆ ตางๆ ในขณะทบางโรงแรมใชเทคโนโลยททนสมยและตดตงอปกรณตรวจจบเพลงไหมไวในหองพกแขกทกหอง และทกพนทของโรงแรมพรอมกบระบบน าดบเพลงทจะท างานไดโดยอตโนมต และจะมพนกงานคอยเฝาสงเกตเหตเพลงไหมตลอด 24 ชวโมงเปนประจ าทกวน เพอใหสามารถตอบสนองตอเหตเพลงไหมทอาจจะเกดขนไดตลอดเวลา ไฟส ารองฉกเฉน โรงแรมควรทจะมไฟฉกเฉนตดตงไวตามจดตางๆ ภายในบรเวณโรงแรม และสามารถใชในการใหแสงสวางฉกเฉนไดเมอกระแสไฟฟาดบเพอปองกนเหตโกลาหล หรอเหตรายทอาจจะเกดขนกบแขกทมาพกภายในโรงแรม และของพนกงานภายในโรงแรมเอง บางโรงแรมอาจจะจดใหมไฟฉายทมระบบชารจไฟอตโนมตพรอมใชงานไวในหองพกแขก บางโรงแรมทตงอยในบรเวณทมกระแสไฟฟาขดของบอยๆ อาจจะมเครองก าเหนดไฟฟาส ารองไวใชจายกระแสไฟฟาในบรเวณทส าคญ และอปกรณตางๆ ภายในโรงแรมทมความส าคญตอความปลอดภย ของลกคาในยามฉกเฉน ส าหรบโรงแรมทมขนาดใหญทจดสรางไดมาตรฐานจะจดใหมเครองก าเนดกระแสไฟฟาขนาดใหญไวภายในโรงแรม และสามารถเดนเครองใชงานไดโดยอตโนมตทนททกระแสไฟฟาทจายมาจากภายนอกเกดเหตขดของทสามารถจายกระแสไฟฟาใหกบทกสวนของโรงแรมเหมอนปกต คมอการปฏบตส าหรบเหตฉกเฉน โรงแรมควรทจะตองจดท าแผนและคมอการปฏบตของพนกงานโรงแรมส าหรบเหตฉกเฉนตางๆ ทอาจจะเกดขนภายในโรงแรม และท าการฝกอบรมพนกงานตางๆ ภายในโรงแรมทเกยวของกบแผนการปฏบตส าหรบเหตฉกเฉนตางๆ ใหมความร ความเขาใจ และสามารถปฏบตไดทนทวงทโดยไมตองรอการสงการจากฝายบรหาร ตนรภยสวนตวในหองพกพกแขก เปนมาตรการดานความปลอดภยเกยวกบทรพยสนของแขกทมาพกในโรงแรมเพมเตมภายในหองพกแขก นอกเหนอไปจากการมตนรภยสวนกลางไวใหบรการแกลกคาของโรงแรมทบรเวณ Front Office ของโรงแรม ตนรภยสวนตวทจดไวภายในหองพกแขกควรทจะมขนาดทใหญเพยงพอทจะใสคอมพวเตอรแบบโนตบคสได และมการตงรหสลบสวนตวส าหรบการปด และเปดไดดวยตนเอง ระบบคยการดส าหรบการใชงานลฟทโดยสารของลกคา โรงแรมสามารถเพมมาตรการความปลอดภยใหแกลกคาทมาใชบรการภายในโรงแรมโดยการตดตงระบบคยการดภายในลฟทโดยสารของลกคาทใชโดยสารขนไปยงชนทเปนหองพกแขกทสามารถเชอมโยงขอมลกบระบบ PMS

ของโรงแรม เพอเปนการปองกนบคคลภายนอกขนไปยงบรเวณหองพกของแขกโดยไมไดรบอนญาต ซงลฟทโดยสารทตดตงระบบนไวจะสามารถใชโดยสารขนไปยงชนทเปนหองพกแขกไดกตอเมอผใชน าเอาคยการดททางโรงแรมออกใหและยงใชการไดอยส าหรบเปดหองพกแขกเสยบเขาไปในชองหรอแตะทอปกรณส าหรบอานระหสทจดไวแลวจงจะสามารถกดปมเลอกชนทตองการขนไปได ทมผจญเพลง โรงแรมควรจดตงทมผจญเพลงขนภายในโรงแรมพรอมทงจดเตรยมอปกรณทจ าเปนตองใชในการผจญเพลง โดยมพนกงานของโรงแรมทปฏบตหนาทในรอบตางๆ เขารวมทมใหสามารถปฏบตหนาทในยามฉกเฉนไดตลอด 24 ชวโมง และตองมการฝกอบรมพนกงานเหลานในสามารถปฏบตหนาททไดรบมอบหมายไดทนททนใด และควรมการฝกซอมและทดสอบความพรอมอยางสม าเสมอ เสนทางอพยพ โรงแรมตองจดท าเสนทางอพยพเมอเกดเหตฉกเฉนตางๆ ทมปายและเครองหมายตางๆ ตดแสดงไวภายในโรงแรมใหเหนไดอยางชดเจนในยามปกตและในยามฉกเฉนหรอเมอกระแสไฟฟาดบ ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ และจะตองไมมการน าเอาสงของใดๆ มาวางขวางไวในเสนทางอพยพททางโรงแรมก าหนดไวตลอดเวลา นอกจากนจะตองมแผนผงเสนทางอพยพและค าแนะน าใหลกคาปฏบตในกรณเกดเหตเพลงไหมตดตงไวภายในหองพกแขกทกหองดวย อปกรณดบเพลง โรงแรมตองจดใหมอปกรณดบเพลงทพรอมใชงานไดตลอดเวลาตดตงไวในจดทสามารถมองเหนและน าออกมาใชงานไดในทนททเกดเหต และควรมอปกรณส าหรบดบเพลงชนดตางๆ เตรยมไวในหองครวทใชส าหรบประกอบอาหารทใชแกสเปนเชอเพลง รวมถงผาคลมดบไฟแบบฉกเฉนทอาจจะเกดขนไดจากการใชน ามนในการประกอบอาหารดวย

นอกจากมาตรการดานความปลอดภยทกลาวมาขางตนแลว ยงมรายละเอยดปลกยอยอยอกเปนจ านวนมากทผบรหารโรงแรมควรจะศกษาเพมเตมอยางละเอยดถถวน เพราะหลายๆ ประการมการบญญตไวใชเปนกฎหมายในการด าเนนธรกจโรงแรมในบานเราทตองปฏบตตาม และหลายๆ ประการเปนกฎหมายทมการบงคบใชในตางประเทศ แตกมผลตอการสงลกคามาใชบรการโรงแรมตางๆ ภายนอกประเทศเหลานนดวย

เราสามารถแยกประเภทของอบตเหตในส านกงานไดเปน 7 ประเภท ดงน 1. การพลดตกหกลม เปนอบตเหตทผปฏบตงานในส านกงานประสบมากทสด แตมกจะละเลยจนดเปนเรองธรรมดาและไมคอยไดมการบนทกไว ดงนนหากมการสอบสวนอบตเหต สามารถบนทกการสญเสยอยางละเอยดแลว จะพบวาอตราการเกดอบตเหตทเกดจากการพลดตกหกลมจดไดเปน 3 ลกษณะดงน 1.1 การลนหรอการสะดดหกลม ลกษณะทเกดจะมทงลนลมในพนท หรอพนทปพรม ตรงต าแหนงรอยตอของพรม การสะดดหกลมมกจะเกดจากมสงของวางขวาง หรอมสายไฟหอยไวระเกะระกะ เชน สายไฟจากปลกตอทพนหรอเตาเสยบ หรอสายไฟทลากยาวไปตามพน โดยมไดตดเทป มกท าใหมการเตะหรอสะดดหกลม โดยเฉพาะบนไดขนลง อาจมการลนและสะดดหกลมเสมอ ๆ ผปฏบตงานทเปนพนกงานสาว ๆ มกใสรองเทาสนสง ซงอาจเปนตนเหตท าใหเกดการสะดดและหกลมได 1.2 เกาอลม มกจะเกดขนจากการทผปฏบตงานนง หรอเลอนเกาอทหมน โดยการใชเทาดนออกใหไหลลนแรงเกนไป ในบางกรณเกดจากการเอนไปขางหลงมากเกนไปจนเกดการหงายไปขางหลง บางครงผปฏบตงานใชเทาพาดบนโตะ และเกดความไมสมดลย จากการเอยงตว บางครงพบวาผปฏบตงานใชเกาอโดยไมสมดลย ท าใหเกาอเลอนหนและรางกายผปฏบตงานจะลมตกจากเกาอ 1.3 การตกจากทสง มกจะมสาเหตจากการยนบนโตะหรอเกาอทไมสมดลย หรอไมมนคง เชน เกาอมลอ โตะหรอกลองทวางรองรบไมแขงแรง เมอผปฏบตงานยนขนไปหยบของลงมาอาจท าใหผปฏบตงานหกลมตกลงมาเปนอนตรายได ในสถานทบางแหงเปดชองไว แลวไมปดใหเรยบรอย ผปฏบตงานอาจพลาดตกลงไปเปนอนตราย 2. การยกเคลอนยายวสด ผปฏบตงานอาจตองยกของซงใชทาทางการท างานทผดวธ โดยไมไดรบการฝกอบรมการจดขนตอนหรอขบวนการท างานทไมเหมาะสม ท าใหผปฏบตงานตองเออมหรอเขยงจนกอใหเกดอบตเหตและอนตรายได การยกน าหนกมากเกนกวามาตรฐานทก าหนดกอใหเกดการหกงอของกระดกสนหลง ซงเปนตนเหตท าใหเกดอาการปวดหลง ปวดไหล อาการกดทบของประสาท หลกการ หลกการยกเคลอนยายวสดตองไดรบการฝกอบรมอยางถกวธและฝกใหเปนนสยจนสามารถปฏบตได 3. การถกชนหรอชนกบสงของ ในบางพนทแคบหรอในมมอบจะพบวา ผปฏบตงานมกจะไมสามารถหลกเลยงการชนกน หรอชนกบสงของควรจะจดพนทเพอความเหมาะสม ทงจดกระจกเงาตดต าแหนงแยกทางเพอปองกนการชน 4. การทวตถตกลงมากระแทก

วตถทตกมกจะวางอยในต าแหนงทสง และไมมนคง เมอเกดการสนสะเทอนจะมการขยบและเลอนต าแหนง เปนเหตใหมการตกหรอหลนลงมาถกศรษะของผปฏบตงานทอยดานลาง การเปดลนชกของตเกบเอกสาร ผปฏบตงานบางคนมกจะเปดลนชกคางไวและไปหาเอกสารในชนอนตอไปเรอย ๆ ปรมาณเอกสารทมากจะไหลมาอยในทศทางเดยวกนท าใหตเกบเอกสารขาดการสมดลยลมลงมาทบหรอกระแทกผปฏบตงานจนเกดอนตรายไดเครองเยบ หรอเครองตดกระดาษอาจกอใหเกดการกระแทก บาดเจบทมอหรอขอมอ 5. การถกบาด อปกรณส านกงานบางอยางจะมความคมเชน คตเตอรตดกระดาษผปฏบตงาน หลายคนไมทราบวธการใชอปกรณเหลานอยางถกตองท าใหเกดการบาดเจบ แมกระทงกระดาษทใชกบเครองถายเอกสารกมความคม ขณะทผปฏบตงานกดกระดาษบางครงจะถกกระดาษบาดจนเลอดออกได 6. การเกยวและหนบ ในบรเวณทปฏบตงาน บางครงจะพบวามการจดวางของซงยนออกมาจนมการเกยวผปฏบตงานได บางครงจะพบผปฏบตงานถกประต หนาตาง หรอตหนบจนเกดการบาดเจบ ตลอดจนการแตงตวของผปฏบตงาน 7. อคคภย จะถอวาเปนอบตเหตประเภททรนแรงทสด และทกคนในส านกงานกจะตระหนก ตนเตน กบอคคภยทเกดเสมอ ดงนนการฝกปฏบต การฝกซอมการปองกนและระงบอคคภยและการอพยพผปฏบตงานในส านกงานจงมความจ าเปน 2 อนตรายจากสภาพแวดลอม ในส านกงานทางดานกายภาพ ไดแก อณหภม แสง เสยง การระบาย อากาศ ตลอดจนถงรงสทเกดจากอปกรณเครองใชของส านกงานในส านกงาน นน ถาหากใหมอณหภมหรอคณภาพอากาศทไมเหมาะสม เชน รอนเกนไป หรอหนาวเกนไปยอมกอใหเกดอบตเหต โรคปวดศรษะจากการท างาน ประสทธภาพการท างานลดลง แสงสวางในทท างานมเพยงพอแกลกษณะงานทท าหรอไม ถามมากเกนไปจนแสงจา ( Gare) หรอแสงนอยเกนไป มผลตอการท างานโดยตรง ตอการปฏบตงาน เปนตนเหต การเกดอบตเหต สภาพหองทมเสยงดงรบกวนตอสมาธและการปฏบตงานกอใหเกดอบตเหตได การด าเนนการเพอการปองกนมรายละเอยดในการจดสภาพแวดลอมในการท างานในส านกงานนอกจากสภาพแวดลอมทางดานกายภาพแลว ยงมสภาพแวดลอมดานเคมคงไมมใครปฏเสธไดวา ภายในส านกงานไมมสารเคม แตปรมาณสารเคมทใชในส านกงานมากนอย

เพยงใด ผปฏบตงานมกจะมไดใหความสนใจเทาไรนก อาจเนองมาจากสารเคมตาง ๆ มาอยในลกษณะแฝงรวมกบวสดและครภณฑส านกงาน และมกมปรมาณนอยมากบางครงกตรวจวดในบรรยากาศ ไมพบแตปรมาณของสารเคมทมอยจะมากหรอนอยขนอยกบปรมาณการใชงานและระบบระบายอากาศภายในหองของส านกงานนน สารเคมสวนใหญพบ ไดแก สารแอมโมเนย , เมทธานอล, แอสเบสตอส, เบนซน, โทลอน, คารบอนไดออกไซด,โอโซน, ไตรคลอโรอเทน ไตรคลอโรเอทธลน 3 อนตรายจากเครองถายเอกสาร เครองถายเอกสารเปนอปกรณส านกงาน ทส าคญอยางหนงซงถอไดวาเปนสงทแทบทกส านกงานจะขาดไมได เนองจากประโยชนทไดรบมากมายจนผใชละเลยอนตรายทอาจจะเกดขนไดจากการใชเครองถายเอกสารเปนเวลานาน ปกตแลวเครองถายเอกสารมสวนประกอบทส าคญอน ไดแก แมพมพทเปนโลหะ ลกกลงทเคลอบดวยโลหะ ประเภทซลเนยม หรอ แคดเมยม และรงสอลตราไวโอเลต จะสงเกตเหนขณะถายเอกสาร เครองถายเอกสารทใชอยในปจจบน เปนเครองถายเอกสารระบบแหงจะใชสะดวกแตขณะทใชกจะมอนตรายตอสขภาพจากสารเคมตาง ๆ ดงน 1. ในหมกพมพจะมสาร คารซโนเจน ซงเปนสารกอเกดมะเรง ผงคารบอน เมอผงคารบอนท าปฏกรยากน สารไนโตรไพรน สารอะโรเมตกโพล ไซคลคไฮโดคารบอน สารเทอโม-พลาสตกเรซน ขณะทเครองท างานจะมกลนฉน จากปฏกรยาของสารเคมดงกลาวน ท าใหผใชทตองสมผสนาน ๆ จะมอาการปวดศรษะ ออนเพลย งวงซม รสกมนชา 2. โลหะทใชเคลอบลกกลง เชน ซรเนยม หรอ แคดเมยม มผลตอผวหนงท าใหเกดความระคายเคอง มตมแดงหรอผนคน นอกจากนนสารไตรไน โตรฟลออรโนน เปนสารกอเกดมะเรง 3. รงสอลตราไวโอเลต เปนแหลงก าเนดความรอน มอนตรายตอผวหนงและสายตา ท าใหเยอบตาอกเสบ ตาแดง ผวหนงเกรยมไหม ถาสมผสนานอาจท าใหเกดมะเรงผวหนง 4. โอโซน เกดขณะทเครองก าลงท างาน เกดมาจากรงสอลตราไวโอเลต โดยทออกซเจนจะรวมตวกน จนกลายเปนโอโซน เมอผใชหายใจเขาไปจะมผลตอระบบประสาท มอาการงวง มนศรษะ ปากคอแหง ระคายระบบทางเดนหายใจ ระคายตาและผวหนง 5. น ายาทอาบกระดาษทใชในการถายเอกสาร ไดแก สารฟอรมลดไฮด ท าใหมการระคายเคอง ของผวหนง ขณะทใชงานอาจท าใหผสมผสเปนโรคผวหนงอกเสบ

การปองกนอนตราย 1. การตดตงเครองถายเอกสาร ไมควรตงตดผนงควรตงในหองทมอากาศถายเทสะดวก เพอใหสารเคมทออกมาขณะปฏบตงาน จะเจอจางลงเพอลดการสมผสสารเคมของผปฏบตงานได ถาสามารถตดตงในทโลงไมใช ในมมอบจะดมาก หรอแยกเครองถายเอกสารจากหองผปฏบตงาน อน ๆ 2. ถาไดกลนฉนหรอไหม เนองจากการใชงานมาก ตองเลกใชชวคราว หรอถาจ าเปน แจงชางหรอผรบผดชอบ 3. การบ ารงรกษาเครองเปนประจ าอยเสมอ จะชวยใหลดสารเคมทอาจเพมปรมาณจากการใชงาน 4. อยามองแสง อลตราไวโอเลต ควรใชแผนปดทกครงทใชถายเอกสาร 5. ขณะทเปลยนถายสารเคม หรอผงคารบอน ผปฏบตงานควรใสอปกรณคมครองความปลอดภย ไดแกถงมอยาง ทครอบปาก ( Mask) 4 อนตรายและโรคทเกดกบการท างานกบเครองคอมพวเตอร (VDT) กอนอนตองทราบความหมายของเครองคอมพวเตอร หรอทเรยกวา Visual display Terminals (VDT) คอ อปกรณทใชส าหรบการจดการ ประมวลผล และแสดงขอมลตาง ๆ ซงประกอบดวยจอภาพ แปนพมพ แผงวงจรไฟฟา และตวปอนกระแสไฟฟา นอกจากนจะรวมเอาอปกรณน าเขาขอมล (input) เชน mouse หรอ pointer และอปกรณน าออกขอมล (output) เชน printer ปจจบนเกอบทกส านกงานมการใชคอมพวเตอรกนอยางแพรหลาย ววฒนาการของอปกรณเหลานไดพฒนาเรวมาก ปญหาจากอปกรณคอมพวเตอรเกา ๆ ถกแกไข แตอยางไรกตามผทท างานเกยวของยงตองใชสายตาในการเพงมองจอภาพจนเกดอาการตาลา และการกดแปนพมพหรอนงท างานกบเครองเปนเวลานานโดยไมไดมการเคลอนไหวสวนตาง ๆ ของรางกายสงผลตอปญหาความปวดเมอยกลามเนอตามสวนตาง ๆ ของรางกาย เชน ขอมอ หวไหล หลงหรอเอว และมความเครยดซงท าใหผปฏบตงานมอาการหงดหงด ขาดสมาธ เกดความลา การทผปฏบตงานมอาการเจบ ปวดไหล ปวดหลงและปวดเอวตองศกษาดถงสาเหตทท าใหเกด เนองจากสภาพแวดลอมการท างานหรอขนาดของโตะและเกาอของผปฏบตงานไมเหมาะสม ตลอดจนถงทาทางการท างานซงมผลการหมนเวยนของโลหตไมสะดวก กลามเนอของรางกายจะไดรบออกซเจนไปหลอเลยงไมเพยงพอ ท าใหเกดความเมอยลา และปวดเมอยตามสวนตาง ๆ ของรางกาย เมอทราบถงสาเหต ซงถาจากขนาดของโตะ เกาอ หรอระดบความสงของอปกรณไมเหมาะสม กควรจดสภาพและทาทางการนงทเหมาะสมตามภาพประกอบท 12 นอกจากนนระยะเวลาในการท างานมผลตอการลา จ าเปนตองพจารณาแกไขลกษณะงาน เชน ท างานอนรวมดวย หรอหากตองอานหรอใชแปนพมพตอเนองกนเปนเวลานาน ควรทจะก าหนดระยะเวลาในการสมผสวาท าเพยง 50 นาท และพก 10 นาท เพอใชมชองวางไดพกผอนสายตา

6. กจกรรมการเรยนร ขนน าเขาสบทเรยน

- ครซกถามนกเรยนอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม กจกรรมนกศกษา - นกศกษาชวยกนตอบค าถาม พรอมทงชวยอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการ

ปฏบตงานโรงแรม ขนการเรยนร - ครอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม - ดทกษะการอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม ขนสรป

และขอมอ ขณะเดยวกนผปฏบตงานควรไดมการออกก าลงกายในชวงเวลาพกทก าหนดเพอใหมการยดเสนยดสาย และท าใหมการหมนเวยนของโลหตดขนการบรหารรางกายควรบรหารเรมตงแตคอ หลงสวนบน หนาอก แขนและหวไหล ตลอดจนถงการบรหารเอว ขอมอและแขนเปนตน ในกรณทผปฏบตงานมอาการลาตา หรอระคายตาอาจเนองจาก จอคอมพวเตอรมแสงจาเกนไป ซงปกตไมควรเกน 500 ลกซ ซงแสงจาสามารถลดโดยการจดวางต าแหนงของแสง เครองจะใช Hood ครอบ หรอตดแผนกรองแสงแลวแตกรณ การจดสภาพแวดลอมหรอต าแหนงการวางโตะ เกาอ กบต าแหนงของแสงมความสมพนธกบการสองสวางคอนขางมาก ทงสามารถประหยดพลงงานไปไดสวนหนงปญหาอกอยางทส าคญส าหรบผปฏบตงาน ไดแก ความเครยดอาจมสาเหตจากเสยงรบกวนจากเครอง Printer การใช mouse เสยงกดแปนพมพ หากมเครองจ านวนมาก และพมพพรอมกนยอมกอใหปญหา มาตรการในการแกไขตองวางแผนมากอนตดตงเรมด าเนนการ ซงไดแก การปพรม บผนง ดวยอปกรณทสามารถดดเสยง หรอแยกแหลงก าเนดเสยงใหออกจากหองผปฏบตงานนอกจากเรองของเสยงแลวมปญหาเกยวกบอากาศอณหภม และความชนทมผลตอผปฏบตงาน จากการศกษาพบวาผปฏบตงานควรมอณหภมทเหมาะสม ระหวางอณหภม 25 องศาเซลเซยส ถง 27 องศาเซลเซยส ความชนสมพทธระหวาง 40% - 70% มความดงของเสยงไมควรเกน 65 เดซเบล จะท าใหผปฏบตงานมประสทธภาพการท างานสงสด ปญหาอกอยางทมกเกดขนกบผปฏบตงานคอความลาของตา เนองจากระยะของการมอง ซงตองมองระยะใกลเปนเวลานาน เมอพกสายตา จะแกไขดวยการมองไกลและการบรหารนยตา ดวยการกลอกตาเปนวงกลม มองไปรอบ ๆ กวางตามเขมนาฬกา 3 รอบ และกระพรบตาบอย ๆ เพอใหน าตาหลอเลยงไดทงตา ชวยลดความระคายตาและการลาของตา

- ครสรปบทเรยน พรอมมอบกจกรรมทดสอบทายบทใหนกเรยนฝกปฏบต 7. สอการเรยนร 1. เอกสารประกอบการเรยนร 2. ต าราวชาความปลอดภยในโรงแรม 3. ตวอยางความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 4. แบบทดสอบ 8. หลกฐานการเรยนร 8.1 หลกฐานความร - ใบความร - แบบทดสอบ 8.2 หลกฐานการปฏบตงาน - แบบสงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม - แบบประเมนคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงค 9. วดและประเมนผล 9.1 การวดผล - การตรวจผลงาน, ตรวจแบบทดสอบ - การสงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ประเมนผลคณธรรม จรยธรรมอนพงประสงค 9.2 การประเมนผล - นกศกษาไดคะแนนรอยละ 60 ขนไป ถอวาผานการประเมน 10. กจกรรมเสนอแนะ / งานทมอบหมาย (ถาม) ใหนกเรยนอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรมตามสภาพจรงคนละ 1 แบบ 11. เอกสารอางอง

ต าราวชาความปลอดภยในโรงแรม

12. บนทกหลงการสอน 12.1 ขอสรปหลงการจดการเรยนร -นกเรยนไดรบความร และความเขาใจการอธบายความส าคญของความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรมนกเรยนมระเบยบวนย มเหตผลในการปฏบตงานดยงขน 12.2 ปญหาทพบ - เนอหาตองปรบใหเขากบเหตการปจจบน 12.3 แนวทางแกปญหาหรอพฒนา - เลอกเนอหาการเรยนการสอนใหเขากบเหตการณปจจบน 12. บนทกหลงการสอน 12.1 ขอสรปหลงการจดการเรยนร ............................................................................................................................. ................................... ........................................................................... ..................................................................................... ............................................................................................................................. ................................... 12.2 ปญหาทพบ ............................................................................................................................. ................................... ....................................................................................... ......................................................................... ............................................................................................................................. ................................... 12.3 แนวทางการแกปญหาหรอพฒนา ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................... ............................................................................. ............................................................................................................................. ...................................

ลงชอ………………………………………..ผสอน นายธณภณ สภาโชตองคณา


วชา ความปลอดภยในโรงแรมรหสวชา 2701-2102 สอนครงท 7-12หนวยท 2 ชอหนวย ปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน เวลา 12ชวโมง คาบท 7-12 …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1. สาระส าคญ ความหมายและความส าคญของการปฐมพยาบาลการปฐมพยาบาล (First Aid) หมายถง การใหความชวยเหลอขนตนแกผปวยหรอผบาดเจบอยางกะทนหนในทเกดเหตโดยใชเครองมอเทาทจะหาไดประกอบกบความรในการชวยเหลอผปวย กอนสงตอไปยงโรงพยาบาล หรอสถานบรการทางการแพทย 2. สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร

1. มความร ความเขาใจในความหมายและความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม

2. มความร ความเขาใจในวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 3. มความรในการการวเคราะหสถานการณวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 3. จดประสงคการเรยนร 3.1 จดประสงคทวไป

1. เพอใหเขาใจในความหมายและความส าคญของความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 2. เพอใหรและเขาใจในการการจดล าดบความส าคญของความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 3. เพอใหมมนษยสมพนธ มระเบยบวนย มเหตผล มความพอประมาณ มหลกคมกนในการ

ปฏบตงาน 3.2 จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ปฏบตและท าความเขาใจในความหมายและความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 2. ปฏบตและท าความเขาใจในการการจดล าดบความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรม 3. มมนษยสมพนธ มระเบยบวนย มเหตผล มความพอประมาณ มหลกคมกนในการ


4. การบรณาการหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

4.1 ความพอประมาณ - สามารถอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆในการปฏบตงานโรงแรม

4.2 ความมเหตผล

- มความร และทกษะในการอธบายความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆในการปฏบตงานโรงแรม 4.3 ความมภมคมกน - ปฏบตงานโดยค านงถงความปลอดภย และชวยอนรกษสงแวดลอม - มการอนรกษศลปวฒนธรรมไทย และนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชงาน 4.4 เงอนไขความร - มความรในการเลอก และวธการท างานทถกตอง - เหนความส าคญของการมาใชงานไดถกตอง 4.5 เงอนไขคณธรรม - มความพากเพยรพยายาม - มความสนใจใฝร มความคดรเรมสรางสรรค


5. สาระการเรยนร ความหมายและความส าคญของการปฐมพยาบาลการปฐมพยาบาล (First Aid) หมายถง การใหความชวยเหลอขนตนแกผปวยหรอผบาดเจบอยางกะทนหนในทเกดเหตโดยใชเครองมอเทาทจะหาไดประกอบกบความรในการชวยเหลอผปวย กอนสงตอไปยงโรงพยาบาล หรอสถานบรการทางการแพทย

ความส าคญของการปฐมพยาบาลในชวงชวตของมนษยทกคนจะตองมชวงใดชวงหนงทไดรบบาดเจบหรอเจบปวย ซงสามารถเกดขนไดทกเวลาและสถานท โดยเฉพาะอบตเหต การปฐมพยาบาลตองกระท าอยางรวดเรวและถกตอง ดงนนจงไมจ าเปนวาผใหการปฐมพยาบาลจะตองเปนแพทยหรอพยาบาลเทานน เมอมการบาดเจบหรอเจบปวยเกดขน ผประสบเหตการณสามารถใหการชวยเหลอไดอยางปลอดภยหรอบรรเทาความเจบปวยได ถาคนสวนมากมความรในการปฐมพยาบาลซงอาจจะชวยเหลอชวตผบาดเจบไวไดหรอชวยบรรเทาความเจบปวย ปองกนไมใหอาการของโรคเลวลงและยงชวยปองกนไมใหเกดความพการหรอโรคแทรกซอนตามมา ดงขาวทพบไดบอยจากสอหนงสอพมพ วทย หรอโทรทศน เชน ผบาดเจบทนพษบาดแผลไมไหวเสยชวตกอนน าสงโรงพยาบาล หรอเดกเลกรบประทานลกอมตดคอท าใหเสยชวต เปนตน สวนอบตเหตอนๆ เชน บาดแผลจากแมลงสตวกดตอย กนยาหรอสารพษซงพบไดบอยเชนกน ดงนนจงควรทจะเรยนรในการปองกนและการปฐมพยาบาลเพอทจะชวยตนเองและผอนไดอบตเหตทพบบอยในชวตประจ าวนและการปฐมพยาบาลอบตเหตเปนเหตทเกดขนโดยไมทนคด ถอกนวาเปนความบงเอญทเกดขนโดยไมได ตงใจและไมคาดฝนมากอน ทท าใหประชาชนไดรบการสญเสยทงชวตและทรพยสน ซงสาเหตทท าใหเกดอบตเหตอาจเกดจากทงตวบคคลรวมกบการกระท า เชน ความบกพรองของรางกาย ความเจบปวยเรอรง สภาพจตใจ ขาดความร หรอขาดความระมดระวง เปนตน นอกจากนยงมสาเหตจากสงแวดลอม เชน สภาพแวดลอมทอยอาศยอาจม เศษแกว เศษตะปมสตวอนตราย เปนตน ซงในทบทนจะขอกลาวถง อบตเหตทเกดจากตวบคคลรวมกบการกระท าทพบบอยในชวตประจ าวนและเปนภาวะฉกเฉนทตองไดรบการปฐมพยาบาลเบองตน เพอชวยเหลอชวตผบาดเจบหรอชวยบรรเทาความเจบปวย ปองกนไมใหเกดความพการหรอโรคแทรกซอนได ดงน

1. บาดแผล และการหามเลอด 2. การหมดสต เปนลม ชก 3. ขอเคลด ขอเคลอน 4. สงแปลกปลอมเขา ตา ห คอ จมก 5. แมลงกดตอย

1. บาดแผล และการหามเลอด 1.1 บาดแผล

บาดแผล (wounds) หมายถง ลกษณะทผวหนงหรอเยอเมอก (mucous membrane) และสวนทอยลงไปแยกออกจากกนโดยสาเหตใด ๆ กตาม ผวหนงทเกดบาดแผล อาจพบลกษณะแผลได 2 ลกษณะ คอ

1) แผลปด (closed wound) เปนบาดแผลทไมมรอยแยกของผวหนงปรากฏใหเหน เกดจากแรงกระแทกของของแขงทไมมคม แตอาจมการฉกขาดของเนอเยอและเสนเลอดฝอยใตผวหนงจงท าใหมเลอดออกคงอยใตผวหนง ถามองจากภายนอกจะเหนเปนลกษณะช า เชน แผลฟอกช า เปนตน

2) แผลเปด (opened wound) เปนบาดแผลทท าใหเกดรอยแยกของผวหนง เชน แผลถลอก แผลฉกขาด แผลตด แผลถกยง แผลถกแทง เปนตน ซงแผลเปดเหลาน มกมเลอดออก บวม แดง รอน และเจบปวด ในกรณทแผลอกเสบเนองจากการตดเชอจะท าใหมหนอง บางคนมไขหรอตอมน าเหลองบรเวณใกลเคยงโตรวมดวย ถาอกเสบรนแรงเชออาจลกลามเขากระแสเลอด ท าใหเกดภาวะโลหตเปนพษได

หลกการปฐมพยาบาลผมบาดแผล แผลปด ไดแก แผลฟอกช า ประคบดวยความเยนทนท เพอใหเลอดทอยใตผวหนงออกนอยลง หลงจากนน 24 ชวโมง ควรประคบดวยความรอนเพอชวยใหแผลยบบวมเรวขนแผลเปด ไดแก

1) แผลขวนหรอถลอก ลางแผลดวยน าสะอาดและสบ เพอลางสงสกปรกออกใหหมด ซบแผลใหแหง เชดดวยยาฆาเชออยางออน เชน แอลกอฮอล แผลจะแหง หายไดเรว

2) แผลตด หามเลอดถาเลอดออกมาก เมอเลอดหยดแลวจงท าความสะอาดบรเวณรอบ ๆ แผล ทาดวยยาฆาเชอ และปดแผลดวยผาสะอาดใหเรยบรอย ในกรณทมชนสวนของอวยวะถกตดขาดออกมา ใหน าชนสวนอวยวะนนใสถงพลาสตกทสะอาด และใสในถงทมน าแขงอกชนหนง เพอรกษาเนอเยอของอวยวะสวนนน ซงแพทยอาจจะน ามาเยบตดทเดมได

3) แผลฉกขาด ถาเปนแผลเลก ท าความสะอาดบาดแผลดวยน าและสบ จนแผลสะอาด แลวใชผาแตงแผลปด โดยใชผาพนใหขอบแผลตดกน ถาแผลมเลอดออกมาก ใชผาสะอาดกดลงบนแผลจนกวาเลอดหยด ไมควรลางแผล เพราะจะท าใหเลอดออกมากขน และแผลจะตดเชอไดงาย ควรน าสงแพทยภายใน 8 ชวโมง ทไดรบบาดเจบ ในกรณทบาดแผลกวางหรอขาดกระรงกระรง อาจจ าเปนตองเยบแผล

1.2 การหามเลอด การมเลอดออกจ านวนมากและเรว โดยเฉพาะจากหลอดเลอดใหญ ๆ ท าใหเปนอนตรายถงชวตได ตามธรรมชาตเลอดสามารถหยดไดเองภายใน 2-8 นาท แตบางกรณตองใชวธหามเลอด เพอใหเลอดหยด ซงสามารถท าไดหลายวธแลวแตต าแหนงและปรมาณของเลอดทออกมากนอยเพยงใด หลกการปฐมพยาบาลในการหามเลอด

1) ใชนวทสะอาดกดบาดแผลโดยตรง วธนบาดแผลเลก ๆ เลอดมกจะหยดได 2) ใชผาสะอาด หนา ๆ กดลงบนบาดแผล ถายงมเลอดซมออกมาไดอาจเพมจ านวนผาอกหลาย ๆ ชน แล

วพนดวยผารดใหแนนซ าอกครง 3) ใชวธกดบนหลอดเลอดแดงใหญซงมาสบรเวณนน เชน บาดแผลบรเวณแขนต ากวาขอศอก โดยใหผ

บาดเจบกางแขนออกไปจากล าตว หงายแขนขน ใชนวมอกดลงตรงสวนกลางของแขนสวนบน กดหลอดเลอดแดงนใหตดกบกระดกตนแขน ถากดถกตอง จะคล าไมพบชพจรทขอมอขางนน

4) วธการขนชะเนาะ โดยใชผายาว หรอสายรด ใชรดเหนอแผล เพอใหเลอดหยด โดยใชส าลหรอผานมวางสวนทจะรดกอน แลวจงใชผายาว หรอสายรด เพอจะใหแนนอาจใชวธขนชะเนาะ คอใชชายผาทง 2 ดานพนเปนเกลยว 2-3 รอบ แลววางทอนไมเลก ๆ บนเกลยวผานนแลวผกเหนอทอนไมอกครง การขนชะเนาะนเปนการกดหลอดเลอดทมาเลยงบรเวณนน และสวนทต ากวา ฉะนนไมควรรดแนนจนเกนไป ควรคลายและชนชะเนาะใหมทก ½ ชวโมง

2. การหมดสต เปนลม ชก 2.1 การหมดสต

การหมดสต หมายถง ภาวะทรางกายไมรบรหรอตอบสนองตอสงแวดลอม หรอภาวะไมรสกตวได แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1) การหมดสตแตมการหายใจ เชน ลมบาหม พษจากยาบางชนด เมาเหลา เปนลม เสนโลหต

ในสมองแตก ชอก พษของโรคบางชนด เชน เบาหวาน บาดเจบทศรษะ เปนตน และ 2) การหมดสตพรอมกบมอาการหายใจขด หรอหยดหายใจ เชน การใชยาหรอสารบางชนด เชน ฝน มอรฟน จมน า สงแปลกปลอมอดหลอดลม ถกกระแสไฟฟาดด โรคหวใจ เปนตน ในบทนจะขอกลาวเฉพาะหลกการปฐมพยาบาลผปวยทหมดสตแตมการหายใจ

หลกการปฐมพยาบาลผปวยทหมดสต 1) จดทานอนส าหรบผปวยหมดสตหาสาเหตของการหมดสตการจดทานอนส าหรบผปวยหมดสต 1.1) จดใหนอนทาตะแคงเกอบคว าไปดานใดดานหนงศรษะไมหนนหมอน หนศรษะไปดานนนโดยใหหนาแหงนขนเลกนอย 1.2) จบแขนขางหนงใหแนบกบล าตว สวนอกขางใหวางราบกบพนงอแขนเลกนอย 1.3) จดขาขางทอยดานบนใหงอเขาเลกนอย 2) ตรวจระบบทางเดนหายใจไมใหมสงอดตน โดยใชมอกดทปลายคางของผปวยเพอเปดปากและตรวจดในชองปากและคอวามสงใดอดตนหรอไม 3) คลายเสอผา และสงรดตวใหหลวม โดยปลดกระดมเมดบนของเสอและเขมคด (ถาม) ออก 4) ใหความอบอนแกรางกายโดยหาผาหมหรอเสอ มาคลมตวผปวย 2.2 เปนลม

เปนลม เปนอาการหมดสตเพยงชวคราว เนองจากเลอดไปเลยงสมองไมพอ สาเหต และลกษณะอาการของคนเปนลมทพบบอย เชน หว เหนอย เครยด ตกใจ กงวลใจ กลว เสยเลอดมาก อาการและอาการแสดง วงเวยนศรษะ ตาพรา หนามด ใจสน มอเทาไมมแรง หนาซด เหงอออก ตวเยน ชพจร เบา เรว หลกการปฐมพยาบาลผปวยทเปนลม

1) พาเขาทรม ทอากาศถายเทสะดวก 2) นอนราบไมหนนหมอน หรอยกปลายเทาใหสงเลกนอย 3) คลายเสอผาใหหลวม 4) พดหรอใชผาชบน าเชดเหงอตามหนา มอ และเทา 5) ใหดมแอมโมเนย 6) ถารสกตวด ใหดมน า 7) ถาอาการไมดขน น าสงตอแพทย

2.3 ชก ชก หมายถง การทมอาการกระตก หรอเกรงของกลามเนอ แขน ขา หนา ล าตว โดยจะรตว หรอไมรตวก

ได ซงมสาเหตมาจาก โรคทางสมอง ความดนโลหตสง บาดทะยกในเดกแรกเกด ไดรบสารพษ เชน สารตะกว หรอจากไขสงในเดกเลก ๆ

หลกการปฐมพยาบาลผปวยชก 1) น าผปวยนอนในทปลอดภย ใหนอนราบตะแคงหนาไปทางดานใดดานหนง เพอใหสงทอยในปอดไหลออก 2) ปลดหรอคลายเสอผาใหหลวม 3) ถามเสมหะ น าาลาย หรอเศษอาหาร ฟนปลอมใหเอาออกจากปาก 4) ถาชกจากไขสง รบเชดตวดวยน าเยนจนกวาไขจะลด และใหยาลดไข 5) ระมดระวงการกระทบกระแทกหรอตกจากทนอน จากเตยง 6) หามใหสงใด ๆ ทางปาก เพราะจะท าใหผปวยส าลก 7) ใหผปวยนอนอยในทเงยบ ๆ โลง อากาศถายเทไดสะดวก 8) ผทเคยไดรบการวนจฉยวาเปนโรคลมชก แตขาดยา กใหยากนชกตามขนาดทเคยใช 9) ถาอาการไมดขน น าสงตอแพทย 3. ขอเคลด ขอเคลอน

3.1 ขอเคลด ขอเคลด เปนการฉกขาดของเสนเอนหรอกลามเนอทอยรอบ ๆ ขอตอเนองจากหกลม ถกกระแทก หรอขอเคลอนไหวมากเกนปกต ทพบบอย ไดแก ขอเทาพลก เดนสะดด ผปวยจะมอาการปวดเจบขอนนมากโดยเฉพาะเมอมการเคลอนไหวหรอใชนวกดขอทเคลด หรอรอบ ๆ ขอนนจะบวม แดง รอน และอาจมรอยช ารวมดวย หลกการปฐมพยาบาลผปวยขอเคลด

1) ใน 24 ชวโมงแรกหลงขอไดรบบาดเจบ ควรประคบดวยน าเยนหรอน าแขงทนท ท าประมาณ 2-3 ครง เพอลดอาการบวมและปวด หลง 24 ชวโมงไปแลว ประคบดวยน ารอนหรอแชน าอนเพอลดอาการอกเสบ

2) ใหขอทบาดเจบอยนง ๆ หรอเคลอนไหวนอยทสด โดยใชผาพนรอบขอใหนานพอควร ยกขอนนใหสง เชน ขอเทาเคลด เวลานอนหาผาหรอหมอนหนนขอเทานนใหสง

3) ถาปวด กนยาแกปวดทก 4-6 ชวโมง 4) ถาอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย

3.2 ขอเคลอน ขอเคลอน หมายถง ภาวะทปลายกระดกหรอหวกระดกสองอนทมาชนกนประกอบขนเปนขอเคลอนออก

จากต าแหนงเดม ท าใหเยอหมขอนนมการฉกขาด หรอมการยดของเอนกลามเนอ เสนเลอด เนอเยอ และเสนประสาทบรเวณนนอาจฉกขาดหรอช า ขอทมการเคลอนทพบบอย ไดแก ขอไหล ขอมอ ขอตะโพก ขอเขา กระดกสะบา สวนมากเกดจากขอนนหรอบรเวณใกลเคยงถกกระทบกระแทกแรง ๆ เชน ถกต หกลม การเหวยง การบดหรอกระชากอยางแรงเปนตน ผปวยจะมอาการบวมและปวดมาก กดเจบบรเวณรอบ ๆ ขอ และขอนนจะมรปรางผดไปจากเดม ท าใหความยาวของขาหรอแขนขางทมขอเคลอนสนหรอยาวกวาปกต อาจคล าพบปลาย หรอหวกระดกทหลดออกมาได หลกการปฐมพยาบาลผปวยขอเคลอน

1) จดใหผปวยอยในทาทสบาย 2) ไมควรดงใหเขาทเอง เพราะอาจท าใหเอน กลามเนอ เสนเลอด และเนอเยอบรเวณนนไดรบอนตราย

มากขน 3) ใหขอนนอยนง โดยใชผาพนพยงหรอดามไวใหอยในทาทเปนอย 4) น าผปวยสงโรงพยาบาล เพราะอาจตองเอกซเรยเพอการวนจฉยตอไป

4. สงแปลกปลอมเขา ตา ห คอ จมก สงแปลกปลอม หมายถง วสด หรอวตถของแขงของเหลว หรอสงใด ๆ กตาม อาจมช วตหรอไมมชวตเข

าไปใน ตา ห คอ จมก และท าใหเกดการระคายเคอง หรออดกนท าใหมอาการผดปกต อาจท าใหเกดอาการตงแตร าคาญ เจบปวด จนกระทงเปนอนตรายถงเสยชวตได

4.1 สงแปลกปลอมเขาตาตาเปนอวยวะทเกยวขอกบการมองเหน ประกอบดวยสวนทเกยวของกบการมองเหน เชน กระจกตา แกวตา เปนตน และสวนทชวยการมองเหนหรอปองกนอนตรายทเกดขน ไดแก คว หนงตา ขนตา เปนตน สงแปลกปลอมทเขาตาสวนมาก ไดแก เศษฝนละออง เศษเหลก ขนตาแมลง ซงกอใหเกดอาการระคายเคอง นheตาไหล เจบปวด ลมตาไมขน

หลกการปฐมพยาบาลผปวยทมสงแปลกปลอมเขาตา

1) อยาขยตา ใหลมตาในน าสะอาด หรอลางตาดวยน าอน 2) ถามองเหนสงแปลกปลอมอยใหเปดเปลอกตาขน ใชมมผาบาง ๆ ทสะอาดหรอใชส าลพนปลายไมเขย

ออก 3) ถาสงแปลกปลอมตดอยในเปลอกตาบน ใหจบและดงเปลอกตาบนดวยนวหวแมมอกบนวช พบหนงตา

บนดวยไมพนส าล บอกใหผบาดเจบมองลงต าจะเหนบรเวณเปลอกตา และดวงตาจากนนใชผาสะอาดเขยสงแปลกปลอมออก

4) เมอสงแปลกปลอมทเขาตาออกเรยบรอยแลว ควรลางตาดวยน าสะอาดหรอน าอนปรมาณมาก ๆ

4.2 สงแปลกปลอมเขาหหเปนอวยวะทเกยวของกบการไดยนและการทรงตว สงแปลกปลอมทเขาในห ทพบบอย ๆ อาจแบงเปน 2 ประเภท คอ

4.2.1. สงแปลกปลอมประเภทเศษวตถ ไดแก กอนหน กอนดน กอนกรวด เมลดพช ลกปดยางลบ กระดม กระดาษ เปนตน สวนใหญจะพบในเดกเลก ทหยบสงของตางๆ ใกลตวใสเขาไป โดยไมรถงอนตรายวาเปนอยางไร หรอเลนกน นอกจากนสามารถพบไดในคนปญญาออน และผใหญทใชส าล ขนนกปนหไดเชนกน

หลกการปฐมพยาบาลผปวยทมสงแปลกปลอมเขาหประเภทเศษวตถ

1) อยาพยายามใชนวมอหรอไมแคะหเพราะจะท าใหวตถเลอนลกลงไป 2) ใหเอยงหขางนนต าลง หรอใหนอนตะแคงและกระตกใบหขางนนมากๆ วตถจะเลอนออกมาเองได

3) ถาวตถยงไมออกรบสงโรงพยาบาล 4.2.2 สงแปลกปลอมประเภทตวแมลงตางๆ ไดแก ยง แมลงสาบ ตวหนอน เหบ เหา มกพบไดทงในเดก

และผใหญ สงแปลกปลอมเหลานจะเคลอนทไปมาท าใหเกดความร าคาญและเจบปวดอยางมาก ผบาดเจบจะรสกออร าคาญ การไดยนอาจเสยไปเลกนอย ในเดกมกจะเอามอจบบรเวณหหรอแคะห

หลกการปฐมพยาบาลผปวยทมสงแปลกปลอมเขาหประเภทตวแมลงตางๆ

1) ใชน าสะอาดหยอดเขาไปในหจนเตม เพอใหแมลงลอยตวขนมา ถามประวตวาแกวหทะล หรอเปนหน าหนวก หามหยอดน าเขาไป เพราะจะท าใหอกเสบได หลงจากนนใชไมพนส าลทสะอาด ท าความสะอาดหขางนน

2) ถาใชน าหยอดแลวยงไมออก โดยเฉพาะพวกมด หมด หรอเหบ ซงจะเกาะแนนตองตะแคงใหน าไหลออกจนหมด แลวหยอดดวย แอลกอฮอล 70% เพอใหแมลงตาย

3) ในกรณทไมมแอลกอฮอลอาจใชน ามนมะกอกหยอดแทน เพอปองกนไมใหแมลงเกาะหรอกดแกวหแลวน าสงโรงพยาบาล ถาปวดหมากใหกนยาแกปวดกอนน าสง

4) ถาแมลงนนตายและไมลอยขนมา อาจเปนเพราะแมลงตวใหญ ใหรบสงโรงพยาบาล

4.3สงแปลกปลอมเขาคอคออยบรเวณดานในสดของปาก ทอยใตคอลงไปเปนกลองเสยง หลอดอาหาร และ หลอดลม สงแปลกปลอมทเขาสคอทตดคอ เชน กางปลา กระดกไก สตางค หรอฟนปลอม พบตงแตปาก โคนลน ตอมทอนซล มกเปนพวกกางปลา กรณลงในหลอดอาหารสวนบน กอาจไมเกดอาการผดปกตได ถาเขาหลอดลมอาจท าใหทางเดนหายใจอดตน และตายได กรณตดคอ จะมอาการเจบเวลากลน หรอ เจบคอมากเวลากลน หลกการปฐมพยาบาลผปวยทมสงแปลกปลอมเขาคอ

1) ถาเปนกางหรอกระดกขนาดเลก ใหดมน ามากๆ กลนกอนขาวสก หรอกลนขนมปงน มๆ สงแปลกปลอม จะหลดไปในกระเพาะอาหาร

2) หามใชมอแคะ หรอลวง เพราะจะท าใหเนอเยอบรเวณทมสงแปลกปลอมฝงอยบวม แดง และเอาออกยากขน อาจมการอกเสบและตดเชอตามมาได

3) ถามองไมเหนสงแปลกปลอมเลย ควรน าสงโรงพยาบาล แพทยจะสองกลองและใชคบออกมา 4) กรณสงแปลกปลอมเขาหลอดลม ผปวยจะมอาการส าลกอยางรนแรง ไอ หายใจล าบาก หายใจมเสยง

ดง ถามการอดตนมาก จะพบอาการตวเขยว ปลายมอปลายเทาเขยวรวมดวย ใหชวยเอาสงแปลกปลอมออก โดย 4.1) ยนขางหลงผปวยแลวสอดมอทงสองผานใตแขนมากอดไวเหนอเอวหรอเหนอสะดอเลกนอย ก าหมด

โดยใชมอซอนกน กดททองของผปวยและกระตกขนอยางแรงทนท การท าเชนนจะท าใหลมออกจากปอดดนสงแปลกปลอมทตดอยหลดออกจากคอและกลองเสยงได

4.2) ในกรณเปนเดกเลก ใหจบเดกหอยศรษะและตบบรเวณกลางหลง 4.3) ถาเปนเดกโต ใหจบนอนคว าพาดบนตกผใหญ โดยใหศรษะของเดกหอยต ากวาล าตว แลวตบบรเวณ

กลางหลง

4.4) ถาเปนคนอวนหรอหญงมครรภ ใหวางมอบรเวณกงกลางหนาอกเหนอลนปเลกนอย ผปฐมพยาบาลอยดานหลงของผปวย ใหกดแรงๆ บรเวณหนาอกตดตอกน 6-10 ครง

4.5) หลงจากเอาสงแปลกปลอมออก ใหรบน าผปวยสงโรงพยาบาล

4.4 สงแปลกปลอมเขาจมก อวยวะส าคญนอกจากตา และหของเราแลว จมก กนบวาเปนอวยวะทส าคญไมแพกน เพราะนอกจาก

จมกจะใชในการหายใจแลว จมกกยงเปนอวยวะตางทชวยในการรบกลนตางๆ ใหเราดวย มกพบในเดกโดยการสอดใสเขาไปเอง ทพบบอย ไดแก ยางลบ กระดม เมลดผลไม ขาวเปลอก กอนหน เปนตน ถาตดอยในรจมกผบาดเจบจะมอาการคดจมกมน ามกใส ๆ และจามในระยะแรก นาน ๆ เขาจะมสเหลองมกลนเหมน เปนแผลมหนองและมเลอดออก สวนใหญมกพบขางเดยว ในบางกรณถาเปนเศษเลกและลน อาจตกลงไปในกระเพาะอาหารหรอหลอดลม

หลกการปฐมพยาบาลผปวยทมสงแปลกปลอมเขาจมก 1) อยาใชนวหรอไมแคะออก เพราะจะท าใหวตถนนเลอนลงไปอก 2) ใหปดจมกขางหนงแลวสงแรง ๆ วตถนนกอาจจะหลดออกมาได 3) ถาวตถนนอยลกมาก สงไมออก ใหรบปรกษาแพทย

5. แมลงกดตอย 5.1 ผง ตอ แตน ตอย แมลงเหลานมพษตอคนทพบบอยมาก ปากมไวส าหรบเคยวและดด แตไมดดเลอด

ตวเมยมเหลกในและตอมพษ เมอถกแมลงเหลานตอยโดยเฉพาะผง มนฝงเหลกในเขาไปในบรเวณทตอยและปลอยสารพษจากตอมพษออกมา ผถกแมลงตอสวนมากมอาการเฉพาะท คอ บรเวณทถกตอยจะปวด บวม แดง แสบ รอน แตบางคนอาจมอาการรนแรงมากขน เชน อาการบวมลกลามไปยงบรเวณใกลเคยง รมฝปากบวม หนงตาบวม คน มลมพษขน บางคนแพมากท าใหมอาการหายใจล าบาก หวใจเตนผดปกต หอบ คลนไส อาเจยน เจบหนาอก บางครงอาจมไข และชก ความรนแรงขนกบภมไวของแตละคน และจ านวนครงทถกตอย

หลกการปฐมพยาบาลผปวยถกแมลงกดตอย

1) รบเอาเหลกในออกโดยระวงไมใหถงน าพษทอยในเหลกในแตก อาจท าโดยใชใบมดขดออก หรอใชสกอตเทปปดทาบบรเวณทถกตอยแลวถงออกเหลกในจะตดออกมาดวย

2) ประคบบรเวณทถกตอยดวยความเยนเพอลดอาการปวด 3) ทาพวกครมสเตอรอยด (Steroid) เพอลดอาการบวมแดง หรอน ายาทมฤทธเปนดางออน ๆ ปดแผล เช

น แอมโมเนย น าปนใส

4) ถามอาการแพเฉพาะท เชน บวม คน หรอเปนลมพษใหยาแกแพ 5) ในกรณทมบวมตามหนาและคอ ซงท าใหหายใจไมสะดวกตองรบน าสงโรงพยาบาลเพอรบการรกษา

ขนตอไป

5.2 แมลงปอง ตะขาบกด แมงปองมเหลกในอยทหาง เมอถกตอยจะมอาการปวดแสบปวดรอนอยางรนแรงบรเวณทถกตอย สวนตะขาบ มเขยว 1 ค เวลากดคนจะใชเขยวฝงลงในเนอมองเหนเปน 2 จด อยดานขางซงตางจากรอยเขยวงซงฝงเขยวตรงลงไปบรเวณทถกกดจะบวมแดงและปวด บางรายอาจมไข ปวดศรษะ คลนไสอาเจยน

หลกการปฐมพยาบาลผปวยถกแมลงปอง ตะขาบกด 1) ใชน าแขงประคบ เพอลดอาการบวม และปวด 2) ทาบรเวณทถกกดดวยแอมโมเนยหรอครมสเตอรอยด 3) รกษาตามอาการ เชน ปวดมากใหยาแกปวด มไขใหยาลดไขการบรการการแพทยฉกเฉน (Emergency

Medical Service, EMS)แมวาผบาดเจบหรอผปวยจากสาเหตตางๆ จะไดรบการปฐมพยาบาลอยางถกตองแลวแตยงมอาการทอาจเปนอนตราย ตองไดรบการชวยเหลอเพมขนในสถานพยาบาลทเหมาะสมจะท าใหชวตของเขาปลอดภยมากยงขน ดงนนผปฐมพยาบาลจงควรทราบเกยวกบการบรการการแพทยฉกเฉน เพอน าไปใชในการสงตอผบาดเจบไดอยางรวดเรวและถกตองบรการการแพทยฉกเฉน หมายถง การใหบรการรกษาพยาบาลผเจบปวยฉกเฉน ณจดเกดเหต โดย มบคลากรทมความรออกปฏบตการพรอมรถพยาบาลทมเครองมอ ในการรกษาพยาบาลขนพนฐานและขนสง หลงการรกษาแลว มการน าสงโรงพยาบาลโดยมการประสานงานอยางเปนระบบ ซงกจกรรมทงหมดอยภายใตการก ากบของแพทยและใหบรการตลอด 24 ชวโมงประวตความเปนมาของระบบบรการการแพทยฉกเฉนระบบบรการการแพทยฉกเฉนของประเทศไทย เปนบรการทรฐจดใหแกประชาชนทไดรบบาดเจบและเจบปวยฉกเฉน โดยไมคดมลคา มระบบการแจงเหตทมประสทธภาพและเขาถงได งาย มศนยรบแจงเหตสามารถใหบรการตลอด 24 ชวโมง ครอบคลมพนททวประเทศ โดยบคลากรทมความรและยานพาหนะทมความพรอมไปใหการรกษา ณ จดเกดเหตภายในเวลาอนรวดเรว โดยมมาตรฐานการปฏบตงานทมคณภาพ ระบบการแพทยฉกเฉนในประเทศไทยเรมตนจากมลนธฮวเคยวปอเตกเซยงตง (มลนธปอเตกตงในปจจบน) ไดรเรมใหบรการขนสงศพไมมญาตใน พ.ศ. 2480 ในเวลาตอมาไดใหบรการรบสงผปวยและผบาดเจบฉกเฉน เชนเดยวกบใน พ.ศ.2513 ทมลนธรวมกตญ ไดเปดใหบรการในลกษณะเดยวกน ไดเปนตนก าเนดของระบบการแพทยฉกเฉนทคนทวไปสามารถเขาถงการบรการไดโดยไมมการเลอกปฏบต และไมใชบรการเฉพาะกจ ระบบการแพทยฉกเฉนในประเทศไทยจงไดรบการพฒนาขนนบตงแตนนมา พรอมๆกบการพฒนาเครองมอและอปกรณชวยชวตในหองฉกเฉนของโรงพยาบาลแตละแหง ทงภาครฐ และเอกชน ใน พ.ศ.2536 กระทรวงสาธารณสขไดรบความชวยเหลอทางเทคนคจาก Japan International Cooperation Agency (JICA)ในการจดตงศนยอบตเหต (Trauma Center) ณ โรงพยาบาลขอนแกน ซงครอบคลมการใหบรการชวยเหลอกอนถงโรงพยาบาล (pre-hospital care) ดวย ตอมา พ.ศ.2537 โรงพยาบาลวชรพยาบาลไดเปดใหบรการรถพยาบาลฉกเฉนโดยใชชอวา

SMART (Surgico-Medical Ambulance and Rescue Team) ตามแผนปองกนอบตภยของกรงเทพมหานคร และ พ.ศ.2538 กระทรวงสาธารณสขไดเปดตวตนแบบระบบรกษาพยาบาลกอนถงโรงพยาบาล ณ โรงพยาบาลราชวถในชอ “ศนยกชพนเรนทร” โดยภายหลง โรงพยาบาลนพรตนราชธานและโรงพยาบาลเลดสน ไดเขารวมเครอขายใหบรการดวย ตอมากระทรวงสาธารณสขไดจดตงส านกงานระบบบรการการแพทยฉกเฉน ขนเปนหนวยงานในส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขและด าเนนงานการแพทยฉกเฉนมาอยางตอเนอง หนวยงาน/องคกร ทงหลายทกลาวมานจงเปนตนก าเนดทมาของ “สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต” ท าหนาทพฒนางานการแพทยฉกเฉนมาจนมความกาวหนา และผลงานเปนทประจกษในวงกวาง การขยายบทบาทมาเปนสถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต ซงเปนองคกรของรฐทมฐานะเปนนตบคคลในก ากบของรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข กเพอใหมรปแบบการบรหารจดการทมความคลองตวและสามารถบรหารงานตามนโยบายการบรหารงานของคณะกรรมการการแพทยฉกเฉนไดอยางมประสทธภาพ ท าใหการแพทยฉกเฉนของประเทศไทย สามารถกาวกระโดดไปสงผลใหผปวยฉกเฉนไดรบการคมครองสทธในการเขาถงระบบการแพทยฉกเฉนอยางทวถง เทาเทยม มคณภาพมาตรฐาน ตามเจตนารมณของพระราชบญญตการแพทยฉกเฉน พ.ศ.2551 ไดอยางแทจรงการแจงขอความชวยเหลอเบอรโทรศพทฉกเฉน ไดแก 1669 191 หรอเบอรโทรศพทของโรงพยาบาลทใกล ทเกดเหตควรปฏบตดงน 1. ตงสตใหด ไมตนตกใจ 2. โทรแจง 1669 หรอ 191 หรอเบอรโทรศพทของโรงพยาบาลทใกลทเกดเหต

2.1. เกดเหตอะไร 2.2. มผบาดเจบกคน แตละคนมอาการอยางไร

3. สถานทเกดเหต 4. ใหการชวยเหลอเบองตนอยางไร 5. ชอผแจงทขอความชวยเหลอ เบอรโทรศพททสามารถตดตอกลบได 6. ใหการชวยเหลอผบาดเจบจนกวาบคลากรทางการแพทยจะมาถงทเกดเหต สรปหลกทวไปในการปฐมพยาบาล

เมอพบผปวยหรอผบาดเจบใหตงสต อยาตกใจ ประเมนสถานการณแลวรบชวยเหลอทนท ยกเวนในกรณทมอปสรรคตอการชวยเหลอ เชน มแกสพษ มวสดกดขวาง เปนตน ใหยายผปวยออกมาในทปลอดภยเสยกอนจงด าเนนการชวยเหลอ พจารณาชวยเหลอผบาดเจบในกรณทจะมอนตรายตอชวตโดยรบดวนกอน อยาใหมคนมง ทงนเพอใหมอากาศปลอดโปรง มแสงสวางเพยงพอ และมบรเวณกวางขวางเพยงพอ อกทงสะดวกในการใหการปฐมพยาบาลดวย และจดใหผบาดเจบอยในทาทเหมาะสมในการปฐมพยาบาล และไมเพมอนตรายแกผบาดเจบดวย อยาเคลอนยายผบาดเจบเกนความจ าเปน เพราะอาจท าใหเปนอนตรายยงขน ถาตองเคลอนยายตองปฏบตดวยความระมดระวงและ ใหค านงเสมอวา อยาท าการรกษาดวยตนเอง ใหการปฐมพยาบาลทจ าเปนอยางถกตองเทานน แลวน าผบาดเจบสงโรงพยาบาลทนทหรอประสานบรการการแพทยฉกเฉน

บรรณานกรมวภาพร วรหาญ. (2552). การปฐมพยาบาลและการพยาบาลฉกเฉน. ขอนแกน. มหาวทยาลยขอนแกน.สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต.ประวตองคกร. เขาถงไดจาก http://www.emit.go.th/main/system/index.aspx. คนหาเมอวนท25 เมษายน 2555. 6. กจกรรมการเรยนร ขนน าเขาสบทเรยน

- ครซกถามนกเรยนอธบายความส าคญของปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน

กจกรรมนกศกษา - นกศกษาชวยกนตอบค าถาม พรอมทงชวยอธบายความส าคญของปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผ

อน เมอเกดเหตการณฉกเฉน ขนการเรยนร - ครอธบายความส าคญปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน - ดทกษะการอธบายความส าคญของปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน ขนสรป

- ครสรปบทเรยน พรอมมอบกจกรรมทดสอบทายบทใหนกเรยนฝกปฏบต 7. สอการเรยนร 1. เอกสารประกอบการเรยนร 2. ต าราวชาความปลอดภยในโรงแรม

3. ตวอยางความส าคญของปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉน 4. แบบทดสอบ

http://www.emit.go.th/main/system/index.aspx.%20คนหาเมอวนท25%20เมษายน%202555

8. หลกฐานการเรยนร 8.1 หลกฐานความร - ใบความร - แบบทดสอบ 8.2 หลกฐานการปฏบตงาน - แบบสงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม - แบบประเมนคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงค 9. วดและประเมนผล 9.1 การวดผล - การตรวจผลงาน, ตรวจแบบทดสอบ - การสงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ประเมนผลคณธรรม จรยธรรมอนพงประสงค 9.2 การประเมนผล - นกศกษาไดคะแนนรอยละ 60 ขนไป ถอวาผานการประเมน 10. กจกรรมเสนอแนะ / งานทมอบหมาย (ถาม)

ใหนกเรยนอธบายความส าคญของปฐมพยาบาลเบองตนและชวยเหลอผอน เมอเกดเหตการณฉกเฉนตามสภาพจรงคนละ 1 แบบ 11. เอกสารอางอง

ต าราวชาความปลอดภยในโรงแรม 12. บนทกหลงการสอน 12.1 ขอสรปหลงการจดการเรยนร -นกเรยนไดรบความร และความเขาใจการอธบายความส าคญของความส าคญของวธการปองกนอบตภยตาง ๆ ในการปฏบตงานโรงแรมนกเรยนมระเบยบวนย มเหตผลในการปฏบตงานดยงขน 12.2 ปญหาทพบ - เนอหาตองปรบใหเขากบเหตการปจจบน 12.3 แนวทางแกปญหาหรอพฒนา - เลอกเนอหาการเรยนการสอนใหเขากบเหตการณปจจบน

12. บนทกหลงการสอน 12.1 ขอสรปหลงการจดการเรยนร ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... 12.2 ปญหาทพบ ......................................................... ....................................................................................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... 12.3 แนวทางการแกปญหาหรอพฒนา ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ...................................



วชา ความปลอดภยในโรงแรมรหสวชา 2701-2102 สอนครงท 13-36 หนวยท 3ชอหนวย ปฏบตงานดวยความปลอดภย เวลา 12ชวโมง คาบท 13-36 …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1. สาระส าคญ

ความปลอดภย หมายถง การทรางกายปราศจากอบตภย หรอทรพยสนปราศจากความเสยหายใด ๆ เปนสงทมนษยหรอสตวตองการความปลอดภยทงสน ความปลอดภยจะเปนประโยชนมากหรอนอยเพยงใดขนอยกบการปฏบตหรอการกระท าของตนเองความปลอดภายในโรงงานความปลอดภย คอ สภาพทปลอดภยจากอบตภยตาง ๆ อนจะเกดแกรางกายชวตหรอทรพยสนในขณะปฏบตงานในโรงงาน ซงกคอสภาพการท างานทถกตองโดยปราศจาก “อบตเหต” ในขณะท างานนนเองอบตเหต อาจนยามไดวา คอเหตการณทเกดขนอยางไมพงประสงคในระหวางการท างานและมผลไปขดขวางหรอกอผลเสยหายแกการท างานนนในโรงงานตาง ๆ 2. สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร

1. มความร ความเขาใจในความหมายและความส าคญของการปฏบตงานดวยความปลอดภย 2. มความร ความเขาใจในวธการปฏบตงานดวยความปลอดภย

3. มความรในการการวเคราะหสถานการณวธการปฏบตงานดวยความปลอดภย 3. จดประสงคการเรยนร 3.1 จดประสงคทวไป

1. เพอใหเขาใจในความหมายและความส าคญของความส าคญของการปฏบตงานดวยความปลอดภย 2. เพอใหรและเขาใจในการการจดล าดบความส าคญของความส าคญของการปฏบตงานดวยความ

ปลอดภย 3. เพอใหมมนษยสมพนธ มระเบยบวนย มเหตผล มความพอประมาณ มหลกคมกนในการปฏบตงาน

3.2 จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ปฏบตและท าความเขาใจในความหมายและความส าคญของการปฏบตงานดวยความปลอดภย 2. ปฏบตและท าความเขาใจในการการจดล าดบความส าคญของการปฏบตงานดวยความปลอดภย 3. มมนษยสมพนธ มระเบยบวนย มเหตผล มความพอประมาณ มหลกคมกนในการ


4. การบรณาการหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4.1 ความพอประมาณ

- สามารถอธบายความส าคญของการปฏบตงานดวยความปลอดภย 4.2 ความมเหตผล

- มความร และทกษะในการอธบายความส าคญของการปฏบตงานดวยความปลอดภย 4.3 ความมภมคมกน - ปฏบตงานโดยค านงถงความปลอดภย และชวยอนรกษสงแวดลอม - มการอนรกษศลปวฒนธรรมไทย และนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชงาน

4.4 เงอนไขความร - มความรในการเลอก และวธการท างานทถกตอง - เหนความส าคญของการมาใชงานไดถกตอง 4.5 เงอนไขคณธรรม - มความพากเพยรพยายาม - มความสนใจใฝร มความคดรเรมสรางสรรค


5. สาระการเรยนร ความปลอดภย หมายถง การทรางกายปราศจากอบตภย หรอทรพยสนปราศจากความเสยหายใด ๆ เปนสงทมนษยหรอสตวตองการความปลอดภยทงสน ความปลอดภยจะเปนประโยชนมากหรอนอยเพยงใดขนอยกบการปฏบตหรอการกระท าของตนเองความปลอดภายในโรงงานความปลอดภย คอ สภาพทปลอดภยจากอบตภยตาง ๆ อนจะเกดแกรางกายชวตหรอทรพยสนในขณะปฏบตงานในโรงงาน ซงกคอสภาพการท างานทถกตองโดยปราศจาก “อบตเหต” ในขณะท างานนนเองอบตเหต อาจนยามไดวา คอเหตการณทเกดขนอยางไมพงประสงคในระหวางการท างานและมผลไปขดขวางหรอกอผลเสยหายแกการท างานนนในโรงงานตาง ๆ นน ยอมจะเกดอบตเหตกบระบบตาง ๆ ไดมาก อาท

- เครองจกรเครองกล - ระบบไฟฟา - ระบบขนสงหรอขนถายวสด - เครองมอกล - วสดดบ สารเคม สารไวไฟ ฯลฯ - ตวอาคารโรงงาน , ทางเดนและทอน

ซงในการเกดอบตเหตอาจแบงออกเปนประเภทดงน - เกดผลเสยแกอาคาร เครองจกรหรอทรพยสนของสวนรวม - เกดผลเสยตอคนงานโดยตรง

อบตเหตทเกดแกชวตรางกายจากสถตทประเมนมาพบวา อบตเหตทเกดแกรางกายของคนงานคดเปนเปอรเซนตความบอย ๆ ครงในการเกดดงน พบวา

24.20% เกดทนวมอ 15 % เกดทตา 13.21% เกดทเทา 18.53 % เกดทมอ 5.73 % เกดทขา 5.14 % เกดทแขน

สาเหตของการเกดอบตเหต 1. สาเหตจากการกระท าทไมปลอดภย ไดแก

- การกระท าไมถกวธหรอไมถกขนตอน - ความประมาท พลงเพลอ เหมอลอย - การมนสยชอบเสยง - การไมปฏบตตามกฎระเบยบความปลอดภยในการท างาน - การท างานโดยไมมอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล - การแตงกายไมเหมาะสม - การท างานโดยไมใชการดเครองจกร - ใชเครองมอไมเหมาะสมหรอผดประเภท - การหยอกลอกนระหวางท างาน - การท างานโดยสภาพรางกายและจตรใจไมปกต เชน เมาคาง ปวย

2. สาเหตจากสภาพการณทไมปลอดภย ไดแก

- สวนทเปนอนตรายหรอสวนทเคลอนไหวไมมอปกรณปองกนอนตราย - การวางผงไมถกตอง วางสงของไมเปนระเบยบ - พนโรงงานขรขระเปนหลมบอ - พนโรงงานมเศษวสดมน - สภาพการท างานไมปลอดภยเชน เสยงดง อากาศรอน ฝนละออง - เครองมอ เครองจกร อปกรณช ารด - ระบบไฟฟา อปกรณไฟฟาช ารด

การปองกนอบตเหต มหลกการหรอวธแบงออก 3 สถานะการณคอ 1. การปองกนกอนการเกดอบตเหต คอการปองกนหรอมการเตรยมการลวงหนา เพอไมใหเกดอบตเหต โดยมหลกการตางๆ เชน

1.1 หลกการ 5 ส. สการปองกนอบตเหต เชน 1.1.1 สะสาง หมายถงการแยกแยะงานด-งานเสย ใช-ไมใช 1.1.2 สะดวก หมายถงการจดการ จดเกบใหเปนระเบยบเปนหมวดหม 1.1.3 สะอาด หมายถงการท าความสะอาดเครองมอ เครองจกรอปกรณ สถานท กอน และหลง

การใชงาน 1.1.4 สขลกษณะ หมายถงผปฎบตงานตองรกษาสขอนามยของตวเองและเครองมอ สถานท

1.1.5 สรางนสย หมายถงการสรางนสยทด 1.2 กฎ 5 ร

1.2.1 ร งานทปฎบตวามอนตรายอยางไร มขนการท างานอยางไร 1.2.2 ร การเลอกใชเครองมอ เครองจกร อปกรณ 1.2.3 ร วธการใชเครองมอ เครองจกร อปกรณ 1.2.4 ร ขอจ ากดการใชเครองมอและเครองจกร อปกรณ 1.2.5 ร วธการบ ารงรกษา เครองมอและเครองจกร อปกรณ

1.3 ปฎบตตามกฎระเบยบขอบงคบ

2. การปองกนขณะเกดอบตเหต หมายถงการเตรยมตวลวงหนา เปนการลดอนตรายใหนอยลงหรอไมเกดอนตรายเลย มหลกดงนคอ

2.1 การใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลเพอปองกนอวยวะของรางกาย ดงน 2.1.1 หมวกนรภย

2.1.2 อปกรณปองกนตา ใบหนา 2.1.3 อปกรณลดเสยง ปองกนห 2.1.4 อปกรณปองกนทางการหายใจ 2.1.5 อปกรณปองกนล าตว แขนขา 2.1.6 อปกรณปองกนมอ 2.1.7 อปกรณปองกนเทา

2.2 การปฎบตงานโดยใชการดเครองจกร 2.2.1 การดเครองกลง 2.2.2 การดเครองเจยระไน 2.2.3 การด ปดสวนทหมนของเครองจกร เชน ฟนเฟอง

3. การปองกนหลงการเกดอบตเหต คอการปองกนไมใหเกดอบตเหตซ าซอนขน หรอมการลดอนตรายทเกดขนอยางตอเนอง

3.1 การอพยบ การขนยาย หลงการเกดอบตเหตขนจะมการตกใจ ตอนกลว ดงนนควรมการวางแผนการอพยบ หรอการขนยายผปวยอยางถกวธ

3.2 การปฐมพยาบาลเบองตน เพอลดอนตรายใหนอยลง เชนการหามเลอดการผายปอด 3.3 การส าหรวจความเสยหายหลงการเกดอบตเหต เชน ผบาดเจบ สถานท

แสดงขอเปรยบเทยบอาการผปวย ทเพอนรวมงานรและไมรวธปฐมพยาบาลดงนนเพอปองกนอบตเหต อนเกดจากการใชเครองมอกล จงควรทราบกฎโรงงานเกยวกบการใชเครองมอกล ซงไดประกาศใชโดย ส านกงานแรงงานนานาชาต (International Labour Office) ณ กรงเจนวา ประเทศสวสเซอรแลนด เมอป ค.ศ. 1956 ดงไดคดยอหวขอส าคญดงน

1. เครองมอกลทกชนดจะตองท าจากวสดทถกตองเหมาะสมกบการใชงาน 2. การใชเครองมอแตละชนจะตองใชใหถกตองกบงานในหนาท ซงเครองมอชนนนไดรบการออกแบบมา

เพอใชงานนน ๆ โดยเฉพาะ ตวอยางงานทพบมากคอ การใชมดแทนไขควง การใชประแจไปตอกหรอทบแทนคอน หรอการใชประแจผดขนาด 3. ดามไมทใชท าดามของเครองมอจะตอง

3.1 เปนไมเนอด ไมมรอยแตก และแนวเนอไมไปตามความยาวดาม 3.2 มขนาดและรปรางทเหมาะสมกบงาน 3.3 ผวตองเรยบ ปราศจากรอยหยาบ หรอเสยนคอนทมดามท าจากไมเนอออน

4. ในสถานททมสารไวไฟ หรอวตถระเบดอย การท างานจะตองใชเครองมอทไมกอใหเกดประกายไฟขนไดงานทพบมากคอ ผาถงนามน หรอแกสอะเซทตลนดดยใชสกดเพราะจะเกดประกายไฟ ควรใชคอนไม และสกดท าจากโลหะเมอรเลยมผสม ซงไมเกดประกายไฟขณะตอก

5. หวคอนหรอหวสกดอาจเกดการแตกเยนของโลหะทเรยกวาเกด “หวเหด” ขนจะตองไดรบการก าจดครบรอยเยนออก โดยการลบกบหนเจยระไนอยางสม าเสมอ และทปลายหวคอนควรใชลมโลหะแผนตอกอดลงในเนอไมของดามเพอการปองกนหลดของหวคอนขณะใชงาน 6. เครองมอทมปลายแหลม หรอมสนคมควรมปลอกสวมหมสวนทคมทกครงหลงใชงาน 7. เครองมอตาง ๆ เมอเลกใชงาน จะตองไมวางไวบนพน หรอวางขวางทางเดนหรอบนโตะท างานหรอชนหรอบนเครอง โดยปลอยปลายใหยนออกมา ซงลกษณะเชนนจะเกดอนตรายจากการทคนงานเดนผานไปชนหรอปดใหหลนลงมาเกดอนตรายไดงายควรท าความสะอาดและจดเกบลงกลองหรอทเกบเครองมอใหเรยบรอย 8. จะตองท าแผง ชน หง กลอง หรอภาชนะอน ๆ ส าหรบเกบเครองมอทกชนอยางเปนระเบยบ และไมปะปนกน ในลกษณะหยบใชไดสะดวก เกบเขาทไดงาย และตรวจสอบไดสะดวก 9. ในการจดระเบยบบรการเครองมอในโรงงานควรจะตอง

9.1 มผรบผดชอบตรวจรบเครองมอทกวน 9.2 ตองมการตรวจสภาพเครองมอ และบ ารงรกษาเครองมอทกชนใหคงสภาพ 9.3 ตองมการซอมแซมเครองมอในสวนทช ารดทซอมแซมได หรอมการก าจดเครองมอทช ารดทงไปและ

จดหาใหมอยางสม าเสมอการทมเครองมอขาดแคลน ไมพอใชงานทงปรมาณและชนดเครองมอ คอ สาเหตส าคญ ทจะท าใหเกดการใชเครองมอผดประเภท การปองกนอบตเหต อบตเหตเปนเหตการณทเกดขนโดยบงเอญ มไดมการคาดนกไวกอน ฉะนนจงมไดมการตงใจแฝงอย เชน ขณะขนไปท างานบนทสงบงเอญคอนหลดมอลงมาถงแมวาคอนนนจะไมโดนใครหรอท าใหสงของทพนลางเสยหายประการใด กยงเปนอบตภยอยนนเอง ความรนแรงของอบตภยอาจจดตามล าดบความเสยหายใดดงน คอ

1. ไมกอความเสยหายหรอมผใดไดรบบาดเจบ 2. กอความเสยหายแกสงของหรอทรพยสน 3. ท าใหมผบาดเจบ ตองเสยคารกษาพยาบาล 4. ท าใหมผถงแกความตาย ตองเสยคาท าขวญ ฉะนนผมหนาทเกยวของกบการด าเนนงานดานปองกนอบตภยจะตองมความรความเขาใจมทศนคตทดใน

เรองอบตภย เพอเปนการปองกนอบตภยทจะเกดขน ทกฝายจ าเปนทจะตองรวมกนวางแผนแนวทางการปองกนอบตภยไวเพอความปลอดภยของผปฏบตงานหลกในการด าเนนการปองกนอบตเหตการด าเนนการปองกน

อบตเหตจะประสบความส าเรจ จะตองมหลกในการด าเนนการปองกนอบตเหต ซงพอสรปได 3 ประการดวยกน คอ 1. จะตองเขาใจถงความส าคญของปญหาการเกดอบตเหต และจะตองส านกอยเสมอวาสามารถหลกเลยงได โดยอาศยการปองกนและแนวทางการแกไขอยางถกวธ 2. จะตองทราบถงสาเหตทท าใหเกดอบตเหตขอเทจจรงตาง ๆ 3. การปองกนและการแกไขอยางจรงจง จะตองไมอยในความประมาท วธการปองกนอบตเหต การปองกนอบตเหตในโรงงาน ซงเปนหนาททส าคญประการหนงของฝายบรหาร และมความส าคญมาก เพราะเปนการตดไฟแตตนลม ชวยแกปญหาทางการบรหารไดอยางกวางขวางยงขน วธการปองกนอบตเหต ทกระท ากนมหลายวธ ดงน 1. โดยการออกกฎโรงงาน (Regulation) ใหมาตรฐานการท างาน แนวทางปฏบตตาง ๆ ทถกตองและปลอดภยในโรงงาน 2. โดยการจดท ามาตรฐาน (Standardization) ก าหนดมาตรฐานของโครงสรางเครองจกรกลและขนตอนการปฏบตงานตาง ๆ ทสอดคลองกบคณสมบตทางความแขงแรงของวสด 3. โดยการตรวจสอบ (Inspection) เพอตดตามผลการปฏบตงานของคนงานเพอใหสอดคลองกบกฎโรงงานและมาตรฐานทตงไว 4. โดยการวจยทางเทคนค (Technical research) เปนการศกษาวจยคณสมบตของวสดตาง ๆ โครงสรางการใชงานของเครองจกรตาง ๆ วธการปฏบตงานและการออกแบบชนสวนจกรกลตาง ๆ ทมผลตอความปลอดภยของคนงาน 5. โดยการวจยทางการแพทย (Medical research) เปนการศกษาวจยเกยวกบรางกายคนงานและความสมพนธระหวงสภาวะทเหมาะสมกบสภาพความพรอมของคนงานในการท างาน เพอน าขอมลประกอบในการออกแบบสงแวดลอมทเหมาะสมแกการปฏบตงาน 6. โดยการวจยทางจตศาสตร (Psychological research) ศกษาตนเหตและความสมพนธระหวางจตใจคนงานกบการเกดอบตภยในการท างาน 7. โดยการวจยทางสถต (Statistical research) เปนการศกษาโดยการรวบรวมขอมลและวจยหาแนวโนมของการเกดอบตภย และจดทมการเกดอบตภยไดมากทสด เพอทราบสาเหตทแทจรงของการเกดอบตภยในแบบตาง ๆ 8. โดยการใหการศกษา (Education) โดยการสอนวชาวศวกรรมความปลอดภยในมหาวทยาลยในวทยาลยอาชวศกษา และในโรงงานอตสาหกรรม 9. โดยการฝกอบรม (Traininig) โดยการอบรมคนงานทกคนทเขารบหนาทเพอใหมการท างานทปลอดภยทสด 10.โดยการเชญชวน (Persuasion) ดวยการใชสอประชาสมพนธตาง ๆ เพอสรางความเคยชน และนสยการท างานทดแกคนงานทวไปทอานหรอพบเหนสอประชาสมพนธเหลานนเปนประจ าทกวน 11. โดยการประกนภย (Insurance) ใชการใหรางวลชมเชยแกคนงานทท างานดเดน มอบตภยเกดขนนอยทสด

12. โดยการใหระเบยบการปฏบตงานแตละชนดโดยเฉพาะ(Safetymeasureswithinthe individual unrderking) ทง 11 ประการขางตนจะบรรลไดเมอขอท 12 ไดรบการตอบสนองอยางถกตองจากผเกยวของ การวางนโยบายการปองกนอบตเหตการบรหารงานทด จะตองมนโยบายไวเปนหลก มแนวทางการด าเนนงานทชดเจนเพอใชในการปฏบตงานนน ๆ ดงนนการวางนโยบายการปองกนอบตเหตพอจะสรปไดดงน 1. ขนวางนโยบาย ซงประกอบดวย

-วตถประสงค ตองถอความปลอดภยของผปฏบตงานเปนหลก คอ ความปลอดภยกอนความสะดวกสบาย -วธปฏบตงานตองวางระเบยบวธการปฏบตใหรดกมครบถวนหาทางแกไขสภาพและการกระท าทไม ปลอดภย

2. ขนตดตามผลงาน ผมอ านาจหนาททไดรบมอบหมายในการตรวจตราเพอใหเปนไปตามวธปฏบตและวตถประสงคของการปองกนอบตภย ตองหมนตรวจตราสอดสงดแลตดตามการปฏบตงานของผปฏบตงานอยางสม าเสมอ และเขมงวดใหทกคนปฏบตตามกฎเกณฑตาง ๆ ทวางไวตลอดจนการจดสถานทและสภาพแวดลอมในการ ท างาน ไมมสงลอใจ 3. ขนรายงานและวเคราะห ประกอบดวย - การรายงานอบตเหต เมอมอบตเหตเกดขน ผปฏบตงานจะตองรายงานการเกดอบตเหตใหฝายบรหารทราบล าดบขน แลวเกบสถตไวเพอวเคราะห - การวเคราะห คอ การคนหาสาเหตของการเกดอบตเหตแลวหาทางแกไขและปองกนตอไปประโยชนของการปองกนอบตเหตอบตเหตเมอเกดขนแลวยอมตองเกดความเสยหายขนไมวาทางตรงหรอทางออมอาจเสยหายทาง ดานทรพยสน รางกายและจตใจ แลวแตชนดและอบตเหตนน ๆ การปองกนอบตเหตจะตองเปนการปองกนทเหต ควบคมทตนเหต เมอเราปองกนไมใหเกดอบตเหตแลว สามารถท าใหเกดประโยชนมากมายหลายประการดวยกน คอ 1. ประโยชนกบตวเราเอง ไมท าใหรางกายพการหรอเสยทรพยสน สขภาพจตเสอมและเสยเวลาโดยใชเหต 2. ประโยชนแกบคคลอน ไมท าใหบคคลอนตองไดรบความเดอดรอน ซงอาจเกดการเสยหายเหมอนกบตวเรากไดทง ๆ ทสาเหตไมไดเกดจากตวเขาแตเกดจากตวเราตางหากเปนตวกระท าขน 3. ประโยชนตอสงคม ตวเราเปนสวนหนงของสงคม เรารบผดชอบสงคมและสงคมกรบผดชอบตอตวเรา การเกดอบตเหตแกตวเรานนยอมเปนภาระแกสงคม เชน การรกษาพยาบาล การเปลยนแปลงอาชพใหม หรอการวางงาน รายรบไมพอกบรายจาย เชน ขาหก ไมสามารถประกอบอาชพได นอกจากนการเกดอบตภยนนในบางครงอาจท าใหสงสาธารณสมบตเกดเสยหายขนไดดงนนการปองกนอบตภยกสามาถท าใหเกดประโยชนตอสงคมไดกฎโรงงานเกยวกบความปลอดภยในการฝกงานหรอท างานในโรงงาน จ าเปนจะตองปฏบตตามกฎของโรงงานแตละโรงงาน ซงแตกตางไปตามลกษณะเฉพาะของงานอยางเครงครด แตอยางไรกตามมกฎโรงงานเบองตนซงจ าเปนตองปฏบตส าหรบโรงงานทว ๆ ไปดงนกฎ –ระเบยบ WORKSHOP 1. นกศกษาทกคนตองเขาใจสญญาณ สญลกษณหรอค าสงตาง ๆ ของ WORKSHOP 2. นกศกษาตองสวมเสอปฏบตงาน (SHOP) และตดกระดมทกเมด 3. นกศกษาหญงตองสวมกางเกงขายาว

4. นกศกษาตองสวมรองเทาหนงหมสน อนโลมรองเทาผาใบหมสน 5. นกศกษาทผมยาวตองมดผมใหเรยบรอย 6. หามนกศกษาทกคน สวมใสนาฬกาและเครองประดบทกชนดในขณะปฏบตงาน 7. ตองเขาแถวเชคชอเวลาเขาและเวลาออก ทบรเวณหนาหองปฏบตการ 8. ตองหยดการปฏบตงานทงหมด เมอถงเวลาพกและเมอหมดเวลาปฏบตงาน 9. ตองตงใจปฏบตงานตามทไดรบมอบหมาย และท าตามทถกตองเทานน 10. ตองขออนญาตอาจารยผสอน กอนทจะน างานนอกเหนอจากทไดรบมอบหมายมาท า ในหองปฏบตการ 11. ตองจดเตรยมและตรวจสอบ ความพรอมของเครองมอกอนปฏบตการ 12. ตองแจงใหอาจารยผสอนทราบ เมอเครองมอ , อปกรณหรอเครองจกรกลช ารดขณะปฏบตงาน 13. ตองแจงใหอาจารยผสอนทราบ เมอเกดอบตเหตทกกรณ 14. ตองแจงใหอาจารยผสอนทราบ เมอเกดอาการไมสบาย 15. ตองสวมเครองปองกนอนตรายทกครง เมอปฏบตงานทอาจกอใหเกดอบตเหต 16. หามเลนหรอหยอกลอในขณะปฏบตงานโดยเดดขาด 17. หามเดนเครองจกรกล กอนไดรบอนญาตจากอาจารยผควบคม 18. หามทงเศษโลหะ , นามนหรอจาระบ ลงบนพน 19. หามน าเอาเครองมอหรออปกรณใด ๆ ออกจากหองปฏบตการโดยเดดขาด 20. ทกครงเมอเลกปฏบตงาน ตองท าความสะอาดเครองมอ , อปกรณ , เครองจกรกล รวมทงพนหองปฏบตการใหเรยบรอย เครองมอเครองใชทเบกยมออกมา ตองสงกลบคนทเดมพงระลกไวเสมอวา ชนสวนอวยวะของรางกายมนษย ไมมอะไหลส าหรบเปลยนเหมอนเครองจกรกล จงตองทนถนอมไว เพอความปลอดภยของตนเองและเพอเพอนรวมงานการบรหารความปลอดภยในโรงฝกงานโรงฝกงานซงไดรบค าชมจากผปกครองนกศกษาอาจมลกษณะส าคญคอสามารถท าใหนกศกษามความสบายพอใจในการท างานและใหความปลอดภย 6. กจกรรมการเรยนร ขนน าเขาสบทเรยน

- ครซกถามนกเรยนอธบายความส าคญของปฏบตงานดวยความปลอดภย กจกรรมนกศกษา - นกศกษาชวยกนตอบค าถาม พรอมทงชวยอธบายความส าคญของการปฏบตงานดวยความปลอดภย ขนการเรยนร - ครอธบายความส าคญปฏบตงานดวยความปลอดภย - ดทกษะการอธบายความส าคญของปฏบตงานดวยความปลอดภย

ขนสรป - ครสรปบทเรยน พรอมมอบกจกรรมทดสอบทายบทใหนกเรยนฝกปฏบต 7. สอการเรยนร 1. เอกสารประกอบการเรยนร 2. ต าราวชาความปลอดภยในโรงแรม

3. ตวอยางความส าคญของปฏบตงานดวยความปลอดภย 4. แบบทดสอบ 8. หลกฐานการเรยนร 8.1 หลกฐานความร - ใบความร - แบบทดสอบ 8.2 หลกฐานการปฏบตงาน - แบบสงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม - แบบประเมนคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงค 9. วดและประเมนผล 9.1 การวดผล - การตรวจผลงาน, ตรวจแบบทดสอบ - การสงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมกลม ประเมนผลคณธรรม จรยธรรมอนพงประสงค 9.2 การประเมนผล - นกศกษาไดคะแนนรอยละ 60 ขนไป ถอวาผานการประเมน 10. กจกรรมเสนอแนะ / งานทมอบหมาย (ถาม)

ใหนกเรยนอธบายความส าคญของปฏบตงานดวยความปลอดภยตามสภาพจรงคนละ 1 แบบ 11. เอกสารอางอง

ต าราวชาความปลอดภยในโรงแรม 12. บนทกหลงการสอน

12.1 ขอสรปหลงการจดการเรยนร -นกเรยนไดรบความร และความเขาใจการอธบายความส าคญของความส าคญของปฏบตงานดวย

ความปลอดภยและฝกนกเรยนมระเบยบวนย มเหตผลในการปฏบตงานดยงขน 12.2 ปญหาทพบ - เนอหาตองปรบใหเขากบเหตการปจจบน 12.3 แนวทางแกปญหาหรอพฒนา - เลอกเนอหาการเรยนการสอนใหเขากบเหตการณปจจบน 12. บนทกหลงการสอน 12.1 ขอสรปหลงการจดการเรยนร ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... .................................................................... ............................................................................................ 12.2 ปญหาทพบ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................ ................................................................................ 12.3 แนวทางการแกปญหาหรอพฒนา ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................ ....................................................................................


2701-2102 2 รวม 36 ชั่วโมง 1 คาบ/สัปดาห์...

Documents