30 mei 2012 symposium statistical auditing slide 1 balance sheet ratings voor de...

33
30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Upload: nora-devos

Post on 08-Jun-2015

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1

Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole

Fritz Witt CRA

Page 2: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Thema’s• Credit rating en de continuïteitstoets• Balance sheet ratings• Kwaliteitseisen aan balance sheet ratings• Toepassing balance sheet rating bij de jaarrekeningcontrole• Benefits van balance sheet ratings:

– gestandaardiseerd, geobjectiveerd niet te manipuleren– betrouwbare indicator voor de continuïteit– uniek meetinstrument door de hele lifecycle van een onderneming– verdieping van de ondernemingsanalyse– context georiënteerd – plausibilisering van de rating – kostenbesparend door standaardisering en meer zekerheid

30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 2

Page 3: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Credit ratings en de continuïteitstoets

Slide 3 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing

Page 4: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Mijn publicatie in De Accountant oktober 2008

Slide 4 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing

Page 5: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Credit ratings en de continuïteitstoets

Enkele resultaten uit het onderzoek van Nancy Jaspers - BDO(mei 2012 – Nijenrode Universiteit – Prof. Dr. R.M.J. Kamerling RA)

Vraagstelling:

“Is de accountant aan de hand van credit ratings in staat om voorafgaand aan een faillissement

het maatschappelijk verkeer te informeren over een onzekere continuïteit?”

Meningen:• Dit betekent dat de accountant NV COS 620 moet volgen• Een credit rating kan slechts een indicatie geven over een continuïteitsprobleem• Een accountant kan weinig zekerheid ontlenen aan het gebruik van credit ratings• Een accountant heeft te weinig expertise om credit ratings te bepalen• Informeren over de risico‘s zou mogelijk negatieve gevolgen hebben voor concurrentiepositie• Het selffulfilling prophecy karakter van zo’n credit rating moet je niet onderschatten. • Dit vraagt een andere cashflowgerichte benadering• Financiële gegevens moeten worden bekeken vanuit het omgevingsveld.

30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing Slide 5

Page 6: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Voorbeelden toepassingen van credit ratings in de accountancy

Slide 6 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Bron: Nijenrode Universiteit - credit rating advisor leergang

Page 7: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Onderzoek in Duitsland

• Toename fraude en economisch crimineel gedrag

7

• Verduistering• Misleiding• Bedrog• Corruptie• Disloyaliteit• Creatief boekhouden• Geldwassen• Product piraterij• Diefstal interlectueel eigendom• Industirele spinoage• Belastingfraude• enz.

Meer dan een derde van alle ondernemingen binnen de EU zijn slachtoffer van economisch crimineel gedrag in de afgelopen jaren.

Meer “white color” criminelen

Er is sprake van een aanzienlijke toename van boekhoudschandalen.

Slide 7 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Bron: Prof. Dr. H. Krehl, Dr. A. Fischer / SRH University Calw / University Münster

Page 8: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

8

„Vicieuze circel“

Crisis Identificatie Controle

Fraude

beïnvloed

beïnvloed

detecteert

Slide 8 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 9: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

9

Relaties crisis en fraude

Strategische crisis

Insolventie

Potentiële crisis

Latente crisis

Duidelijke wel controleerbare crisis

Verduisteringen bezittingen

Duidelijke niet controleerbare crisis

Traditionele accounting policy

Creatieve accounting policyLiquiditeitscrisis

Inkomsten crisis

Fout

Misleiding

…en andere gebeurtenissen

Crisis

Fra

ud

e

Slide 9 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Bron: Prof. Dr. H. Krehl, Dr. A. Fischer / SRH University Calw / University Münster

Page 10: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Balance sheet ratings

Slide 10 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 11: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Uni

varia

te a

naly

ses

Logi

stis

che

regr

essi

e

Een balans sheet rating is een gestandaardiseerde, geobjectiveerde en niet te manipuleren beoordeling van de kredietwaardigheid ofwel financiële situatie van een onderneming.

Cash flow / balanstotaal

Rentelasten / vreemd vermogen

Eigen vermogen / balanstotaal

Voorzieningen / balanstotaal

Liquide middelen / balanstotaal

Crediteuren / omzet

Discriminerende kengetallen Ratingklassen

Ratingfunctie = Z scoreZ=a+b1*k1+b2+…+bn*kn

Z-waarde= 3,98

UitvalwaarschijnlijkheidPD = 0,42%

Standard & Poor‘s = BB+

Graydon = AA

Coface = 6

IFD = 2

Rabo = R10

Slide 11 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Wat is een balance sheet rating?

Page 12: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

12

Discriminerende ratio‘sPrincipe: – Simuleer een casus of crisis en formuleer hypotheses– Find de representatieve ratio‘s bij de hypotheses

Voorbeeld: – Wat gebeurt met de kortlopende schulden tijdens een crisis?

Antwoord:– De omzet daalt en de crediteuren schuld loopt op.

Opdracht:– Toets de juistheid van deze stelling d.m.v. statistische analyse

Korte termijn schulden

Balanstotaal

Crediteuren

Netto omzet

Traditioneel kengetal Discriminerend kengetal

30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing Slide 12

Page 13: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Relatie kengetallen / crisis

30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing Slide 13

Rentelasten / vreemd vermogen = inkomsten

Liquide middelen / balanstotaal = liquiditeit

Crediteuren / omzet = liquiditeit

Discriminerende kengetallen

Cash flow / balanstotaal = inkomsten

Eigen vermogen / balanstotaal = inkomsten

Voorzieningen / balanstotaal = inkomsten

Analyse:Een geringe of negatieve cash flow en hoge rentelast op vreemd vermogen; een te laag oftewel negatief eigen vermogen en geringe voorzieningen; geringe liquiditeit oftewel hoge kortlopende schulden beïnvloeden de rating.

Type crisis

Bel

an

g

Page 14: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Kwaliteitseisen aan een balance sheet rating

Slide 14 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 15: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Historische ontwikkeling van de balance sheet rating methode

Sensitivity

1930 2009

FitzpatrickMerwin

Tamari

support vector machines

univariate insolvency forecast

multivariate discriminant analysis

Altmann

Mertens / Baetge

1966

Beaver

1968

neural network*

logistical regression

* has been put into practice

1995

Trustorff / Leker

1977

Altmanntime series analysis

State of the art:

Logistical regression

Slide 15 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 16: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Kwaliteitskenmerken ratingsystemen

Defaults correct bij test steekproef 84,2%Defaults correct bij hold out steekproef 80,1Gebied onder ROC curve (Gini) 87,5%

Slide 16 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 17: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Transitietabellen

Slide 17 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 18: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Toepassing balance sheet rating bij de jaarrekeningcontrole

Slide 18 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 19: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Balance sheet ratings bij de jaarrekeningcontrole

Branchebenchmarks

Analysemodellen

Toepassingen

Com

plex

iteit

Individualiteit

Plausibiliteit

Financieel – economische scenario’s

Slide 19 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Balance sheet ratings

Page 20: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Klassieke kengetallen analyse bij bedrijfsvergelijkingen

Eigen kapitaal

Balanstotaal

Netto winst

Omzet

Vreemd vermogen

Cash flow

Vorderingen

Omzet

Kengetal

12,85 %

16,24 %

6,62

71,35

Voorbeeld BV Bouwbedrijf

6,83 %

21,15 %

14,37

44,47

Goed

SLECHT

Goed

SLECHT

Interpretatie

Slide 20 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 21: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Kengetallen worden bij bedrijfsvergelijkingen met

gemiddelde branche waarden vergeleken

GOOD?BAD????

Het vergelijken van ratio‘s binnen een bedrijfstak is slechts beperkt zinvol

Interpretatie:

12.85 %

Voorbeeld BV

6.83 %

Branche

gemiddelde

Equity ratio

30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing Slide 21

Page 22: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

De oplossing van dit probleem: Branchebenchmarks

12.85 %

Voorbeeld BV

6.83 %

Waarde branche gemiddelde

Stel je voor …

… je kent de ‘besten’ (in rating) van een branche en de specifieke (geclassificeerde) eigenschappen van hun ratings…..

Interpretatie:De ratio waarde kan worden geclassificeerd als boven gemiddeld. Maar er bestaan hoe dan ook substantiële verbeteringskansen, als men de ratio met de besten uit de branche vergelijkt (30,8%)

Equity ratio

Bron: Prof. Dr. H. Krehl; R. Schneider, Dr. A. Fischer Branchenrating 2006; Page 837.

The „worst“

The best

30.8%

19.4%

10.3%8.1%7.5%5.9%5.1%2.8%

-4.5%

10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%

12.9%

Slide 22 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 23: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Branchebenchmarks hebben substantiële voordelen

• Bruikbare vertaling van ratio‘s

• Analyse van branche risico‘s

• Vaststelling van de positie van een organisatie binnen zijn branche

• Oriëntatie op de ‘beste branche ratio`s’ door benchmarking

Slide 23 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 24: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Branche benchmark bouwbedrijf (1)

25 mei 2011- - Symposium Statistical Auditing Slide 24

Bouwindustrie (Code 45000) Overzicht bedrijfstak

Aantal ondernemingen 13.460

Overzicht

Over alle klassen Klasse

Kengetallen max min slechste beste

Aandeel eigen vermogen 30,8 (-44,9) -4,5 (3,5) -4,5 (3,5) 30,8 (44,9)

Totale rentabiliteit 19,1 (24,6) 1,1 (1,9) 1,1 (1,9) 19,1 (25,6)

Rendement van de omzet 8,0 (11,0) 0,8 (1,8) 0,8 (1,8) 8,0 (11,0)

Aanddel materiaalverbruik 55,6 (64,0) 45,0 (48,5) 51,7 (54,0) 45,0 (48,5)

Aandeel personeelskosten 35,0 (21,2) 13,8 (18,3) 35,0 (21,2) 31,0 (18,3)

Aandeel afschrijvingen 2,5 (3,4) 2,0 (1,9) 2,4 (2,5) 2,5 (2,5)

Aandeel overige kosten 13,6 (17,1) 120,2 (10,8) 13,6 (12,0) 12,0 13,1)

Rating verdeling branche 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%Z-waarde 1,18 2,04 2,51 2,87 3,21 3,55 3,94 4,46 5,37Uitvalwaarschijnlijkheid 6,40 2,82 1,78 1,25 0,89 0,64 0,43 0,26 0,10

IFD Default 5 4 4 3 3 2 2 1 1Graydon Default BB BB BB BBB BBB A AA AA AAACoface Default 3 3 3 4 5 6 7 8 9Rabo Default R16 R15 R14 R13 R12 R11 R10 R09 R08Standaard & Poors Default B- B+ BB- BB- BBB BB+ BB+ BBB- BBB+

RAT I NGKLASSE

Page 25: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

25 mei 2011- - Symposium Statistical Auditing Slide 25

Branche benchmark bouwbedrijf (2)Rating verdeling branche 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%Z-waarde 1,18 2,04 2,51 2,87 3,21 3,55 3,94 4,46 5,37Uitvalwaarschijnlijkheid 6,40 2,82 1,78 1,25 0,89 0,64 0,43 0,26 0,10

Bedrijfsvergeljking 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%Aanteel eigen vermogen -4,52 2,77 5,11 5,93 7,47 8,13 10,3 12,94 19,4 30,85

3,45 5,94 8,59 11,53 14,65 18,06 23,52 30,12 38,08 44,95Totale rentabiliteit 1,13 3,73 3,81 3,62 3,51 3,53 4,13 5,15 7,63 19,08

1,92 4,37 4,62 4,73 5,12 5,81 6,98 9,17 12,59 25,65Rendement van de omzet 0,81 2,28 2,4 2,27 2,03 2,09 2,31 2,75 4,03 7,97

1,84 2,25 2,17 2,22 2,42 2,68 3,21 4,21 6,01 10,99Aandeel materiaalverbuik 51,73 53,33 53,68 53,57 54,65 55,64 54,13 53,7 51,72 44,96

53,99 62,04 64,04 63,07 62,14 61,04 59,32 57,01 53,38 48,46Aandeel personeelskosten 34,99 32,35 32,51 32,07 31,44 30,78 31,96 31,18 31,54 31

21,2 19,35 18,42 18,73 19,18 19,54 20,1 20,23 20,69 18,28Aandeel afschrijvingen 2,39 2,03 1,96 2,02 1,97 2,07 2,09 2,08 2,28 2,53

3,41 2,03 1,86 1,94 2,08 2,2 2,3 2,52 2,92 2,49Aandeel overige kosten 13,56 11,83 11,32 10,7 10,58 10,26 10,28 10,2 10,84 12,05

17,09 12,21 10,9 10,78 10,95 11,29 11,82 12,21 13,18 13,12Aantal debiteurendagen 44,57 46,99 49,41 48,85 44,47 43,91 43,6 39,47 37,9 35,79

25,44 34,85 36,21 34,68 33,8 33,2 32,69 30,78 30,21 25,94Aantal crediteurendagen 87,69 83,4 81,8 76,9 66,6 63,17 55,1 46,51 41,43 35,42

59,67 53,23 49,83 46,08 41,64 38,38 34,81 32,25 31,42 25,86Opslagduur gereed product 50,41 71,57 76,12 82,37 76,26 82,6 71,17 54,31 34,19 11,54

22,34 39,93 35,69 33,21 28,1 23,83 18,41 15,09 10,49 5,78Opslagduur grondstoffen 18,33 18,34 17,2 12,69 9,85 7,91 5,99 5,79 7,17 7,54

29,73 46,66 38,23 32,17 28,08 26,46 24,71 25,71 25,65 18,7

Page 26: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Consequenties voor de analyse

Slide 26 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

1. Stap Hoe risicovol is de branche? Branche benchmarks

2. Stap Welk rating patroon toont deze onderneming? Balance sheet rating3. Stap Waar staat deze onderneming binnen haar branche? Branche benchmarks4. Stap Zijn er individuele bijzonderheden bij de evaluatie opgevallen? Performance analyse5. Stop Bij twijfel stresstest! Stress test

Stresstest

Methode : Prof. Dr. Hauschildt – doorontwikkelt door Prof. Dr. H. Krehl, Dr. A. Fischer

Geen of zeer gering restrisico

Page 27: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Analyse economische situatie

Slide 27 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

RatinganalyseGroeiontwikkelingResultaten analyse

Financiering

Page 28: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Analyse van de resultaten

Slide 28 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Analyse van het

jaarresultaat

Page 29: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Analyse van de cashflow

Slide 29 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Cashflow analyse

-ontwikkeling

Page 30: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Analyse financiële positie

Slide 30

Analyse van de financiering en de financiële positie

Page 31: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Benefits van balance sheet ratings

Slide 31 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 32: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Samenvatting

Een balance sheet rating bij de jaarrekening controle biedt de accountant:• Een objectief oordeel over de continuïteit van een onderneming• Verbeterd de analyseerbaarheid van de onderneming en zijn branche• Versneld de analyseprocessen tijdens een controle door

standaardisatie en door doordachte analysemodellen• Controles in kortere tijd met meer zekerheid

De benefits van balance sheet ratings voor de accountantscontrole zijn:• Betrouwbare continuïteitstoets • Herkenning type crisis en fraude indicatie door diepere analyses• Vaststelling branche risico‘s en best practices door branchebenchmarks• Een rating is breed inzetbaar in alle fases van de controle • Korte terugverdientijd

Slide 32 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing

Page 33: 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Balance sheet ratings voor de jaarrekeningcontrole Fritz Witt CRA

Heeft u nog vragen?

Fritz Witt CRA

E-mail: [email protected]

Telefoon: 06 53387551

[email protected]

Slide 33 30 mei 2011- Symposium Statistical Auditing