document33

مرکز اطالع رسانی حسابداري وقوانین مالی ومالیاتی حضرت مھدی (عج)

www.ahmadsafari.ir وقوانین مالی حسابداري تخصصی سایت وب ترین جامع و اولین در نام ثبت با

استانداردھاي در ازتغییرات روزه ومالیاتی حضرت مھدی (عج) ھمھ افزوده ارزش قوانین ، حسابرسی،قوانین مالیاتی حسابداري،استانداردھاي

و اقتصادي اخبار اجتماعی، وتامین ،بیمھ کار قوانین ، ھا نامھ آیین و ھا ،بخشنامھ .شوید آگاهو پیامک Emailاز طریق ارسال رایگان ... و ھا نامھ پایان و مقاالت

می توانید بھ خود تخصصی سواالت کلیھ پاسخ دریافت براي و نموده خش پرسش و پاسخ مراجعھو بھ ب www.ahmadsafari.irسایت

نمایید. مطرح را خود سواالتق پست یاز طراین سایت آماده دریافت فایلھای تخصصی شما

می باشد تا با نام خودتان در اختیار عموم [email protected]الکترونیکی قرار بگیرد.

ق یپیشنھاد و انتقاد شما عزیزان از طر ھرگونھ دریافت مادهھمچنین این سایت آ

. می باشد [email protected]الکترونیکیپست

30006459222222 پیامک سیستم

مزایاي : 33استاندارد حسابداري مشاره بازنشستگی کارکنان

33حسابداري شماره د ستاندارا مزایاي بازنشستگی کارکنان

مندرجات فهرست

بند شماره

1 هدف

2 – 5 دامنه کاربرد

6 تعاریف 7 – 11 طرحهاي با کمک معین و طرحهاي با مزایاي معین 12 مزایاي بازنشستگی: طرحهاي با کمک معین

13 – 14 گیري شناسایی و اندازه -

15 رحهاي با مزایاي معینمزایاي بازنشستگی: ط

16 – 20 گیري شناسایی و اندازه -

21 – 22 حسابداري تعهدات عرفی - 23 – 24 ترازنامه - 25 و مخارج خدمات جاري ارزش فعلی تعهدات مزایاي معینگیري: شناسایی و اندازه -

26 – 28 بر اکچوئري روش ارزیابی مبتنی 29 – 32 خدماتهاي ارائه تخصیص مزایا به دوره

33 – 38 مفروضات اکچوئري 39 – 42 مفروضات اکچوئري: نرخ تنزیل

43 – 51 مفروضات اکچوئري: حقوق، مزایا و مخارج درمانی 52 – 54 مخارج خدمات گذشته و سودها و زیانهاي تسویه -

55 – 60 مخارج خدمات گذشته 61 – 63 سود یا زیان تسویه

33ماره حسابداري شستاندارد ا

مزایاي بازنشستگی کارکنان

مندرجات فهرست

بند شماره

گیري: داراییهاي طرح شناسایی و اندازه - 64 – 66 منصفانه داراییهاي طرح ارزش

67 – 69 عناصر مخارج طرح با مزایاي معین - 70 – 74 خالص بدهی (دارایی) طرح به خالص مخارج مالی مربوط

73 – 76 گیري مجدد خالص بدهی (دارایی) طرح ازهاندتفاوت ناشی از نحوه ارائه -

77 عناصر مخارج طرح 78 – 80 افشا -

81 به آنها ویژگیهاي طرحهاي با مزایاي معین و ریسک مربوط 82 – 86 مالی توضیح درباره اقالم صورتهاي

87 - 89 نقدي آتی اطمینان جریانهاي و عدم زمانبنديمبلغ، 90 اجراتاریخ

91 حسابداري المللی مطابقت با استانداردهاي بین گیري پیوست: مبانی نتیجه ■

33 استاندارد حسابداري شماره مزایاي بازنشستگی کارکنان

1

گرفته شود. بکارمطالعه و “ اي بر استانداردهاي حسابداري مقدمه” به توجه این استاندارد باید با

هدف

بازنشسـتگی و افشـای مزایـای گزارشـگری مـالی هدف این استاندارد تجـویز نحـوه . 1 است. در واحدهای تجاری کنانکار

دامنه کاربرد

بکـار خود کارکنان بازنشستگی مزایايگزارشگري مالی باید این استاندارد را براي واحد تجاري . 2 گیرد.

در دامنه كاربرد این اسـتاندارد قـرار کارکنان بازنشستگی ی مزایایطرحهاگزارشگری مالی . 3مراجعـه “ي مزایـاي بازنشسـتگی طرحها” عنوان با 27 رهشمااستاندارد حسابداری به(گيرد نمي

شود). د.ندارخدمت کارکنان کاربرد مزایای پایاناین استاندارد برای گزارشگری مالی . 4کنان یـا کار بهپس از بازنشستگی کارکنان شامل مزایایی است که بازنشستگی مزایای . 5

پرداخت نقدی یا ارائه کاالها طریق از است ممکنشود و می اعطاافراد تحت تکفل آنها کنان، همسر، فرزندان یا سایر افراد تحت تکفل آنهـا کار به مستقیم طور به ،یا خدمات

تسویه شود. )نظیر شرکتهای بیمه(دیگران به پرداخت طریق ازیا

تعاریف رفته است: بکاراین استاندارد با معانی مشخص زیر در ذیل اصطالحات . 6

باشد می پرداخت قابل بازنشستگی پس ازکه یمزایای :شستگیبازن مزایاي.

تجاري واحداساس آن رسمی که بر ي رسمی یا غیرتوافقها :بازنشستگی ي مزایايطرحها کند. پرداخت میبازنشستگی مزایاي ،کارکنان به

مبـالغ تجاري واحداساس آن که بر بازنشستگی ي مزایايطرحها ي با کمک معین:طرحها پـردازد و جداگانـه (صـندوق) مـی تجـاري واحـد یـک بـه اي را شـده توافـق و ثابت

خـدمات بـه مربوطي کافی براي پرداخت تمام مزایاي داراییهاصندوق که صورتی در


2

هیچ تعهد تجاري واحد ،اختیار نداشته باشد در هاي گذشته کارکنان و دوره جاري دوره .بیشتر ندارد مبالغا عرفی براي پرداخت یقانونی

است.ي با کمک معین طرحها از غیر بازنشستگی ي مزایايطرحها ي با مزایاي معین:طرحها

آتیاحتمال وقوع رویدادهاي ،اي است که با کمک دانش ریاضیات و آمار حرفه :اکچوئري جمله براي محاسبه ذخایر د. اکچوئري ازشو از آنها برآورد می و آثار مالی ناشیارزیابی

مربوط بکار يها تعهدات طرحهاي مزایاي بازنشستگی و تعیین حق بیمهاي، محاسبه بیمه رود. می

:بـدون ( انتظـار مـورد آتـی پرداختهـاي ارزش فعلـی ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین خـدمات کارکنـان از ناشـی بـراي تسـویه تعهـدات کـه )کردن داراییهاي طرح کسر

.است الزم هاي گذشته و دوره جاري دوره در

تغییر خالص بـدهی (دارایـی) :مربوط به خالص بدهی (دارایی) طرح ارج مالیمخخالص .طی دوره در نتیجه گذشت زمان مزایاي معین طرح

:بازنشسـتگی شـده توسـط صـندوق داراییهاي نگهداريعبارت است از داراییهاي طرح یی که: داراییهایعنی ،کارکنان

تجـاري واحداز مستقل قانونی صیت داراي شخ شود که نگهداري می یتوسط صندوق . الفکارکنـان بازنشسـتگی منظور پرداخت یا تأمین مالی مزایاي به گزارشگر است و تنها

و ،است شده ایجاد

و دسترس است منظور پرداخت یا تأمین مالی مزایاي بازنشستگی کارکنان در تنها به . بآن سـتگی) بـه هنگـام ورشک تجـاري گزارشـگر (حتـی در اعتباردهندگان بـه واحـد

تجاري گزارشگر برگردانده شود، واحد تواند به و آن داراییها نمی دسترسی ندارند، اینکه: مگر

بازنشسـتگی تمـام تعهـدات مزایـاي ایفاي صندوق براي در مانده ي باقیداراییها . 1 گزارشگر کافی باشد، یا تجاري واحدطرح یا به مربوطکارکنان

شـده گزارشگر پرداخـت تجاري واحدایایی که قبالً توسط براي جبران مز داراییها . 2 آن واحد برگردانده شود. به است،


3

تسهیالت مـالی و گذاري هاي سرمایه سپردهسود عبارت است از ي طرح:داراییهابازده سـودها و بـا همـراه ي طـرح داراییهـا از ناشی، سود سهام و سایر درآمدهاي اعطایی

و مخـارج اداره طـرح کسـر از پسي طرح، داراییها نیافته تحققو یافته تحققزیانهاي توسط طرح. پرداخت قابلمالیات

:تغییرات در ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین، ناشی از سود و زیان اکچوئري:

ـ بین مفروضات اکچوئري قب تفاوت آثار( واقعیتمبتنی بر تعدیالت . الف ی و آنچـه واقعـاً ل و ،است) داده رخ

ئري.ومفروضات اکچ در غییرتثار آ . ب

:مخارج خدمات شامل موارد زیر است: مخارج خدمات

از خدمات مخارج خدمات جاري: افزایش ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین که ناشی . الف جاري است. دوره کارکنان در

ارزش فعلی تعهدات مزایاي معـین بابـت خـدمات در تغییر :گذشته خدماتمخارج . ببازنشسـتگی طـرح مزایـاي یا تغییر دلیل ایجاد به هاي گذشته، که دوره در کارکنان

مثبـت اسـت ممکـن گذشـته خـدمات اسـت. مخـارج شده ایجاد جاري دوره درکند کـه ارزش فعلـی تعهـدات شود یا تغییر می اي ایجاد می گونه مزایا به که زمانی(

کنـد کـه اي تغییر می نهگو به مزایا که زمانی(یابد) یا منفی مزایاي معین افزایش می یابد) باشد. ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین کاهش می

هر گونه سود یا زیان تسویه. . ج

گیري مجدد خالص بدهی (دارایی) طرح: شامل موارد زیر است: اندازه

سود و زیان اکچوئري، و . الف

مربوط به خـالص بازده داراییهاي طرح، به استثناي مبالغی که در خالص مخارج مالی . ب .بدهی (دارایی) طرح منعکس شده است

ي با مزایاي معینطرحهاي با کمک معین و طرحها

مزایـای ،اسـاس آن تجاری بـر طرحهای مزایای بازنشستگی، توافقهایی است که واحد . 7نظـر از تجاری این استاندارد را برای اين توافقها، صـرف کند. واحد بازنشستگی ارائه می


4

منظـور دریافـت کمکهـا و پرداخـت مزایـا، بکـار تجاری جداگانه بـه دتأسیس واح است: مزایای بازنشستگیهايي از موارد زیر نمونه گیرد. می

،مستمري بازنشستگی حقوق و . الف

و ،دوران بازنشستگی خدمات درمانیو عمر بیمه، نظیر مزایاي بازنشستگیسایر . ب

مستمري ازکارافتادگی. . ج

اساس ماهیت اقتصـادی طـرح کـه از مفـاد و شـرایط بر زایای بازنشستگیمی طرحها .8” با مزایـای معـین طرح“یا ” با کمک معین طرح“عنوان به گیرد، اصلی آن نشأت می

شود. بندی می طبقهمبلغـی اسـت کـه به محدود تجاری واحدتعهد قانونی یا عرفی ،با کمک معین طرح در . 9

دریـافتی مزایای بازنشسـتگی رو، مبلغ این است. از شده صندوق توافق به برای کمکبرخـی مـوارد در (و تجـاری واحـد ی پرداختی توسط کمکهامجموع مبلغ معادل کارکنان

ریسک ،نتیجه در صندوق است. گذاری بازده سرمایه و بازنشستگی صندوق به کارکنان)های گـذاری رمایهگذاری (س باشد) و ریسک سرمایه انتظار حد ازاکچوئری (مزایا کمتر

باشد. متوجه کارکنان می کافی نباشد) انتظار موردمزایای تأمينبرای صندوقصـندوق شـده بـرای کمـک بـه مبلغ توافـق به تجاری واحدآن تعهد در هایی که نمونه .10

زیر تعهـد قـانونی یـا عرفـی دالیل به تجاری واحدزماني است كه ،شود نمي محدود داشته باشد:

،نباشد کمکهامبلغ به لزوماً محدود مزایاي طرح مبلغ . الف

تضمین شده باشد، یااز طریق طرح مستقیم یا طور به ،اکمکهبازده مشخص براي . ب

شود. براي مثال، تعهد تعهد عرفی به منجرکه وجود داشته باشد رسمی هاي غیر رویه . جزایش مزایاي کارکنان سابقه اف تجاري واحد کهشود ایجاد هنگامی است ممکنعرفی .آن وجود نداشته باشدتعهد قانونی براي اگر موازات تورم را دارد، حتی بهپیشین


5

ی با مزایای معین:طرحهادر .11 و ،کنان فعلی و پیشین استکار به ارائه مزایاي مورد توافق تجاري واحدتعهد . الف

تظـار باشـد) و ریسـک انحـد از بـیش ریسک اکچوئري (مزایـا به لحاظ محتوایی، . بگذاري کمتـر که بازده سرمایه صورتی در تجاري است. واحد متوجهگذاري، سرمایه

، اي اکچوئري به نحو مطلوب محقـق نشـود ه یبین پیش یااز میزان مورد انتظار باشد افزایش یابد. است ممکن تجاري واحدتعهد

معین کمکي با طرحها: مزایاي بازنشستگی

بـرای گزارشـگر تجاری واحدی با کمک معین ساده است زیرا تعهد هاطرححسابداری . 12نتیجـه، در کـه بـرای آن دوره پرداخـت خواهـد شـد. اسـت میزان مبلغـی به دوره هر

وجـود نـدارد. نيـز اکچوئری نیست و امکان وقوع سود یا زیـان اکچـوئری به نیازیمواردی کـه در جز بهود ش گیری می صورت تنزیل نشده اندازه تعهدات به ،بر اين عالوه

که کارکنان خدمات مربوط است ای دوره پایان از پسماه 12بيش از تعهدات سررسید اند. را ارائه کرده

گیري شناسایی و اندازه

بایـد کمـک تجـاري واحـد ،ارائـه کننـد تجـاري واحـد به کارکنان خدماتی را طی دوره هرگاه . 13 صورت زیر شناسایی کند: به ح با کمک معین راطر به ازاي آن خدمات در پرداخت قابل

مبالغ در صورتی که است. شده کسر مبالغی که قبالً پرداخت از پسعنوان بدهی، به . الف ،باشدگزارشگري دوره پایانشده تا ارائه خدمات به مربوطي کمکها از بیش یپرداختگیري یا بازپسآتی ختهاي پردامنجر به کاهش پرداخت پیشمبلغ که میزانیتا باید مازاد و ،گرددپرداخت هزینه) شناسایی عنوان دارایی (پیش به پرداختی شود،مازاد

دارایی یک شده بهاي تمام در کمکهااستاندارد دیگري شمول اینکه مگرعنوان هزینه، به . ب نعنـوا بـا 8 شـماره استاندارد حسـابداري به را مجاز یا الزامی کرده باشد (براي مثال،

عنــوان بــا 11 شــمارهاســتاندارد حســابداري و “ کــاال مــواد و حســابداري موجــودي” مراجعه شود).“ ثابت مشهود يداراییها”


6

از مـاه پـس 12طرحـی بـا کمـک معـین بـیش از مواردي که سررسید پرداخت کمک بـه در . 14ید با استفاده از با تجاري واحداند، اي است که کارکنان خدمات مربوط را ارائه کرده دوره پایان

تنزیل کند. را آن 39 بند در شده نرخ تنزیل مشخص

ي با مزایاي معینطرحها: مزایاي بازنشستگی

گیری تعهـدات و برای اندازه ی با مزایای معین پیچیده است زیراطرحهاحسابداری . 15وجود نيز است و امکان وقوع سود و زیان اکچوئری نیازمفروضات اکچوئری به هزینهشـوند زیـرا گیـری مـی انـدازه شـده صـورت تنزیـل بـه ، تعهداتبر اين عالوه دارد.

تسویه شوند. ،ارائه خدمات مربوط توسط کارکنان از پس سال چندین است ممکن

گیري شناسایی و اندازه

تمـام یـا تـأمين مـالي تأمین مالی نشده باشد، یـا است ممکنبا مزایای معین طرح . 16 تجاری واحدیک به گاهی خود کارکنان، و ،تجاری واحدی کمکها طریق ازآن از بخشی

یـا تجـاری واحـد آن طریـق ازو مزایای کارکنـان صورت گيرد مستقل یا صندوقی تنهـا نـه سررسـید در شده پرداخت مزایای تأمین مالیشود. پرداخت مستقل صندوق

توانـایی بـه کـه گذاری آن صندوق بسـتگی دارد، بل وضعیت مالی و عملکرد سرمایه به نظـر ازی صندوق نیز وابسته است. بنابراین، داراییهابرای جبران کسری تجاری واحد

طـرح را متحمـل به مربوطگذاری ای اکچوئری و سرمایهکهریس تجاری واحد ،ماهیتکمک معادللزوماً برای طرح با مزایای معین شده نتیجه، هزینه شناسایی در شود. می

وره نیست.برای آن د شده تعهد شامل مراحل زیر است: تجاری واحدی با مزایای معین توسط طرحهاحسابداری .17

صورت زیر: ، بهطرحتعیین خالص بدهی (دارایی) . الف

کارکنـان بـه استفاده از اکچوئري براي برآورد اتکاپـذیر مبلـغ مزایـایی کـه . 1 رفتـه اسـت تعلق گ هاي گذشته و دوره جاري دوره درآنها ازاي خدمات در

میـزان تجـاري واحـد ،منظـور بـدین .مراجعه شود) 28تا 26(به بندهاي


7

کنـد را تعیـین مـی گذشـته هـاي و دوره جاري دوره به انتساب قابل يمزایامفروضات اکچـوئري مـؤثر بـر مزایـا مراجعه شود) و 32تا 29بندهاي به(کارکنـان) میر و مرگو شغلی (نظیر گردششناسی جمعیت متغیرهاي قبیل از

) را بـرآورد درمـانی و متغیرهاي مالی (نظیر افزایش آتی دستمزدها و مخارج مراجعه شود)، 51تا 33بندهاي به( نماید می

خـدمات و مخارج طرحمنظور تعیین ارزش فعلی تعهدات به تنزیل آن مزایا .2 مراجعه شود)، 42تا 39و 28تا 26بندهاي بهجاري (

مراجعـه 66تـا 64منصفانه داراییهاي طرح (به بنـدهاي کسر نمودن ارزش . 3 از ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین. شود)

شود، شامل: میتعیین مبلغی که در سود و زیان دوره شناسایی . ب

مراجعه شود)، 32تا 29مخارج خدمات جاري (به بندهاي . 1

63تـا 52اي زیان تسویه طرح (بـه بنـده یامخارج خدمات گذشته و سود . 2 مراجعه شود)،

70(بـه بنـدهاي طرح(دارایی) خالص بدهی به مربوط خالص مخارج مالی . 3 مراجعه شود). 72تا

صـورت که در طرحگیري مجدد خالص بدهی (دارایی) اندازهاز تعیین تفاوت ناشی . ج شود، شامل: میسود و زیان جامع شناسایی

و مراجعه شود)، 75و 74 سود و زیان اکچوئري (به بندهاي . 1

مربـوط جز مبالغی که در محاسبه خالص مخارج مـالی بازده داراییهاي طرح، به . 2 مراجعه شود). 76منظور شده است (به بند طرحخالص بدهی (دارایی) به

هـا رویـه ایـن ،طرح با مزایای معین داردیک از بیش تجاری واحدمواردی که در .شود گرفته مي بکار جداگانه طور به همیتباای طرحهااز یک هر برای


8

تجاري باید ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین و ارزش منصفانه داراییهاي طرح را در فواصل واحد .18صورتهاي مالی با مبـالغی کـه در شده در اي که مبالغ شناسایی زمانی منظم تعیین کند؛ به گونه

آمد تفاوت قابل توجهی نداشته باشد. دست می هصورت تعیین آنها در پایان دوره گزارشگري ب

گیری تمام تعهدات بااهمیت اندازه کند که در تجاری را تشویق می این استاندارد واحد .19را ملـزم اي اسـتفاده کنـد امـا آن مزایای بازنشستگی از اکچوئر دارای صالحیت حرفـه

اي ی صـالحیت حرفـه یک اکچـوئر دارا تجاری از است واحد کند. در عمل، ممکن نمیعمل تجاری به دوره گزارشگری ارزیابی کاملی از تعهدات واحد از پایان بخواهد که قبل

وجود، نتایج این ارزیابی بـرای رویـدادها و تغییـرات بااهمیـت در این آورد. بادوره شـده)، تـا پایـان شرایط (از جمله تغییر قیمتهای بازار و نرخهای سود تضمين

شود. می گزارشگری تعدیلتقریــب اســت ممکــن کلــی و محاسـبات اهــ نبرخـی مــوارد، برآوردهــا، میــانگی در .20

.باشداین استاندارد در شده اتکاپذیری از محاسبات تفصیلی تشریح

حسابداري تعهدات عرفی

هرگونـه ،طرح با مزایاي معین رسمیاز شرایط ناشیبر تعهدات قانونی عالوهباید تجاري واحد .21 رسـمی هـاي غیـر . رویهنمایدحساب منظور به رسمی را نیز هاي غیر رویه از ناشیفی تعهد عر

پرداخـت مزایـاي جز به منطقی هیچ گزینه تجاري واحدکه شود زمانی منجر به تعهد عرفی میرسـمی هـاي غیـر رویه در اي از تعهد عرفی زمانی است که تغییر نمونه نداشته باشد.کارکنان

.کند وارد می جديآسیب با کارکنان تجاري واحدبط روا به تجاري واحد

خـود تعهـد به اجازه دهد که تجاری واحد به است ممکنطرح با مزایای معین رسمی مفاد .22کارکنـان کـه صـورتی در ، معمـوالً خاتمـه طـرح وجـود ایـن باطرح خاتمه دهد. قبال درغیـاب در ار است. بنـابراین، دشو تجاری واحد، برای تجاري باقي بمانند استخدام واحد در

فعلـي تعهـدات شـود کـه فـرض مـی مزایای بازنشستگیحسابداری در ،کننده نقضشواهد خواهد پابرجا کارکنان همچنان دوران خدمتمانده باقیطول در در قبال اين مزايا تجاری واحد ماند.


9

ترازنامه

ه شناسایی کند.را در ترازنام طرحتجاري باید خالص بدهی (دارایی) واحد . 23

از میـزان آیـد کـه کمـک بـه طـرح بـیش وجود مـی به زمانی ،طرحخالص دارایی . 24تجاری خالص چنین مواردی، واحد نیاز باشد یا سود اکچوئری ایجاد گردد. در مورد

کند، زیرا: را شناسایی می طرحدارایی از مـازاد وانایی استفادهتجاري بر منابعی کنترل دارد، که این کنترل به مفهوم ت واحد الف.

جهت ایجاد منافع آتی است،

تجـاري و واحدتوسط اي پرداختی کهاین کنترل نتیجه رویدادهاي گذشته است (کم . ب شده توسط کارکنان)، و خدمات ارائه

شکل کاهش پرداختهاي آتـی یـا اسـترداد مـازاد پرداختـی، منافع اقتصادي آتی، به . ج .استتجاري دسترس واحد در

و مخارج خدمات جاري ارزش فعلی تعهدات مزایاي معینگیري: شناسایی و اندازه

و کارکنـان، میـر و مـرگ و شـغلي ، گـردش حقـوق آخـرين متغیرهای بسیاری نظیر . 25است مخارج نهایی طرح با مزایای معین را ممکن بهداشتي و درمانيروندهای مخارج

و این عـدم وجود دارد اطمينان عدم ،رحمخارج نهایی طدرمورد . دهدقرار تحت تأثیر گیری ارزش منظور اندازه به ی طوالنی باقی خواهد ماند.زمان مدتاطمینان احتماالً برای

:الزم است كهو مخارج خدمات جاری مربوط، معینمزایای فعلی تعهدات راجعـه م 28 تا 26بندهاي به( شود گرفته بکاراکچوئري بر مبتنی روش ارزیابییک . الف

شود)، مراجعـه 32تـا 29بنـدهاي بهشود ( دادهتخصیص خدماتهاي ارائه دوره به مزایا . ب

و ،شود) مراجعه شود). 51 تا 33بندهاي بهشود ( تعیین مفروضات اکچوئري . ج


10

اکچوئري بر مبتنی روش ارزیابیو ج خدمات جاري مربـوط مخار ،مزایاي معینبراي تعیین ارزش فعلی تعهدات باید تجاري واحد . 26

.دکناستفاده “تناسب خدمات به بینی شده پیشمزایاي تعلق ”روش از گذشته مخارج خدمات

خــدماتدوره ارائـه هـر ،“تناسـب خـدمات شـده بــه بينـي تعلـق مزایـاي پـيش ”روش در . 27مراجعـه 32تـا 29بنـدهای بـه واحد اضافی حق برخورداری از مزایا تلقی (یک عنوان به

بنـدهای بـه شـود ( گیری می جداگانه اندازه طور بههر واحد تعهد نهایی،تعيين برای ) وشود مراجعه شود). 51تا 33

27 بندمربوط به مثال

ازاي بـه آخرین حقـوق درصد یک معادلو کجاصورت ی مبلغی بههنگام خاتمه خدمت اسـت و ریـال میلیـون 10ر000اول سـال حقوقاست. پرداخت قابلخدمت سال هر

آن افزوده شـود. نـرخ تنزیـل به صورت مرکب) به( درصد 7 سال هر شود که فرض میدهد که ایـن تعهـد چگونـه است. جدول زیر نشان می درصد 10نه ساال ،استفاده مورد

، تجـاري را تـرك کنـد در پایـان سـال پـنجم واحـد رود براي کارمندي که انتظار مـی یابـد. اکچوئري وجود نداشته باشد، افـزایش مـی مفروضات در یاتفرض که تغییر این بابراي انعکاس احتمال آنکـه نیاز مورداین مثال از تعدیالت اضافی در ،سهولتمنظور به

است. شده نظر را ترك کند، صرف تجاري واحدکارمند زودتر یا دیرتر از آن تاریخ 5 4 3 2 1 سال

میلیون ریال ریال نمیلیو ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون

به: انتساب قابلمزایاي 524 393 262 131 0 ي گذشتهسالها - 131 131 131 131 131 )حقوق آخرین درصد یکسال جاري ( - 655 524 393 262 131 ي گذشتهسالها سال جاري و -

476 324 196 89 - ابتداي دوره در تعهد 48 33 20 9 - ) درصد 10به نرخ مخارج مالی (


11

131 119 108 **98 *89 مخارج خدمات جاري 655 476 324 196 89 دوره پایان در تعهد

یادداشت: ي گذشته است.سالها به انتساب قابلارزش فعلی مزایاي معادل ابتداي دوره در تعهد .1 جاري است. سال به انتساب قابلارزش فعلی مزایاي معادل مخارج خدمات جاري .2جـاري و سـال بـه انتسـاب قابـل ارزش فعلی مزایاي معادل دوره پایان در هدتع .3

گذشته است.سالهاي 89 =4)1/1 (÷ 131* 98 =3)1/1 (÷ 131**

از بخشـی اگـر حتـی کنـد، را تنزیل مـی مزایای بازنشستگیکل تعهدات تجاری واحد . 28 .شود تسویهگزارشگری دوره پایان از پس ماه دوازدهتعهدات طی

خدماتهاي ارائه دوره به مزایا تخصیص ،گذشته خدماتو مخارج مخارج خدمات جاري ،هنگام تعیین ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین . 29

تخصـیص خـدمات ارائـه هاي دوره به اساس فرمول مزایاي طرح، مزایا را باید بر تجاري واحدموجب افزایش بااهمیـت هاي بعدسال در خدمات کارکنانارائه که صورتی در ،حال این . بادهد

اساس محدوده زمانی زیر بر در باید مزایا را تجاري واحد ،شود پیشین سالهاي مزایا نسبت به دهد: تخصیصخط مستقیم روش

شـود (خـواه مزایـا مـی منجـر مزایـا بهاز اولین تاریخی که خدمات کارکنان، طبق طرح . الف نباشد)، تا خدمات بیشتر باشد یاارائه مشروط به

،مزایـا بااهمیـت افـزایش بهتاریخی که ارائه خدمات بیشتر توسط کارکنان، طبق طرح . ب نشود. منجر

تجـاری ملـزم اسـت واحـد ،“تناسب خـدمات شده به بيني تعلق مزایاي پيشروش ”طبق . 30هـای جـاری و ) و دورهمخارج خدمات جاریمنظور تعیین به( جاری دوره به مزایا را

دهـد. تخصـیص منظـور تعیـین ارزش فعلـی تعهـدات مزایـای معـین) بهه (گذشت


12

پرداخـت تعهـد ها آن دوره دردهد که می تخصیصهایی دوره به مزایا را تجاری واحدشـود کـه کارکنـان شود. این تعهد هنگـامی ایجـاد مـی ایجاد می مزایای بازنشستگی

انتظـار دارد تجاری واحد وکنند ارائه می مزایای بازنشستگیدريافت ازای در خدماتی رادهـد کـه اجازه مـی تجاری واحد به های گزارشگری آتی بپردازد. فنون اکچوئری دوره در

گیری کند. این تعهدات را با اتکاپذیری کافی برای توجیه شناسایی بدهی اندازه

30 بندمربوط به اي لهمثا

کـه بـر اسـاس آن کند ه میارائ یکجا صورت یی بهمزایا ،یک طرح با مزایاي معین .1 پرداخـت قابـل ریـال هزار 100مبلغ خدمت سال هر ازاي به هنگام بازنشستگی

است.

مخـارج شـود. داده مـی تخصـیص سـال خـدمت هر بهریال هزار 100 یی معادلمزایاریال است. ارزش فعلی تعهـدات مزایـاي هزار 100ارزش فعلی معادل خدمات جاري

رسـانی تـا خـدمات ي سـالها ریال ضـربدر تعـداد هزار 100ارزش فعلی معادل معین گزارشگري است. دوره پایان پرداخـت قابـل درنـگ کنند، مزایا بـی را ترك می تجاري واحدکارکنان که هنگامیاگر

تـاریخی کننده مزایاي معین منعکس اتو ارزش فعلی تعهد مخارج خدمات جاريباشد، ـ در رود کارکنان است که انتظار می را تـرك کننـد. بنـابراین، تجـاري واحـد اریخ آن ت

صـورت تـرك خـدمت در دلیل اثر تنزیل، این مبالغ کمتر از مبلغی خواهد بـود کـه به شد. گزارشگري تعیین می دوره پایان در کارکنان

درصـد 2/0کنـد کـه مبلـغ آن اي ارائه می یک طرح، مستمري بازنشستگی ماهانه .2 ازخدمت اسـت. مسـتمري بازنشسـتگی سال هر ازاي به آخرین دستمزد کارکنان

است. پرداخت قابلگی سال 65 سنــی ــا ارزش فعل ــر ب ــایی براب ــتمر مزای ــتگی یهايمس ــتگی بازنشس ــاریخ بازنشس ، در ت

کـه از تـاریخ (بـرآوردي آخـرین حقـوق درصـد 2/0میـزان بـه ماهانهشده، بینی پیش


13

یـک هـر به )است پرداخت بلقا شده بینی پیش تتا تاریخ فو شده بینی بازنشستگی پیشارزش فعلـی معادل مخارج خدمات جاريشود. داده می تخمین خدماتي ارائه سالها از

پرداختهاي آن مزایا است. ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین، حاصل ضرب ارزش فعلی تـا خدماتي ارائه سالها تعداد در دستمزد نهایی درصد 2/0میزان به بازنشستگی ماهانه

و ارزش فعلـی تعهـدات مزایـاي مخارج خدمات جـاري گزارشگري است. دوره پایان گردد. گی آغاز میسال 65بازنشستگی از سن پرداختهاي شود زیرا معین تنزیل می

مزایا مشـروط اگر حتی کند ایجاد میتعهد خدمات کارکنان ،مزایای معین با طرح در . 31باشـد). خـدمات کارکنـان قطعـي نشـده ، عبارت دیگر بهاشتغال آتی کارکنان باشد ( به

از یک هر پایان در زیرا،شود میتعهد عرفی منجر به ايجاد ، قطعي شدنتاریخ از قبلدسـت آوردن بـه های گزارشگری بعدی، میزان خدمات آتی که کارکنان باید برای دوره

مزایای گیری تعهدات یابد. هنگام اندازه استحقاق دریافت مزایا ارائه کنند، کاهش میممكـن اسـت کـه برخـی کارکنـان گيـرد را در نظر مياحتمال اين تجاری واحد ،معین

مزایـای برخـی چنـد هـر همین ترتیـب، به مزایا را احراز نکنند. قطعي شدنالزامات ، تنهـا دوران بازنشسـتگی خدمات بهداشتي و درمـاني مزایای قبيل ازخاص، بازنشستگی

امـا ، اسـت پرداخت قابلز خاتمه خدمت کارکنان ا رویداد خاصی پس وقوع صورت درصـورت در مزایـا دریافت حقکنند که برای آنان کارکنان خدماتی را ارائه می که زمانی

آن وقـوع . احتمـال آيـد مـي وجـود به کند، تعهد خاصی را ایجاد میوقوع رویدادهای کننـده تعیـین هـد وجود تعبراي گیری تعهد اثرگذار است، اما بر اندازه ،رویداد خاص

نیست.


14

31 بندمربوط به هاي لمثا

از پـس پـردازد. مزایـا مـی ریال مزایـا هزار 100خدمت سال هر ازاي به طرحی .1 .شود قطعی می ،خدماتارائه سال 10

سـال 10از یـک هـر در است. تخصیص قابلریال مزایا هزار 100خدمت سال هر بهــان ــه ار ســال 10نخســت، احتمــال اینکــه کارکن ــه را خــدماتائ ــان نرســانند، ب پای

شود. و ارزش فعلی تعهدات منعکس می مخارج خدمات جاري بهمحاس در

گی ارائـه سـال 25 از قبـل خـدماتی کـه جـز به خدمت، سال هر ازاي به طرحی .2 .شود قطعی میپردازد. مزایا بالفاصله مزایا می ریال هزار 100شود، می

زیرا شود داده نمی تخصیصشود هیچ مزایایی رائه میگی اسال 25 از قبلخدماتی که به شـود. مزایـایی مزایا (مشروط یـا غیرمشـروط) نمـی به منجرآن تاریخ از پیشخدمات

.است تخصیصقابل ي بعد سالها ازیک هر به ریال هزار 100مبلغ به

جـب یابد که ارائـه خـدمات بیشـتر توسـط کارکنـان، مو تعهدات تا زمانی افزایش می . 32آن تاریخ یـا به های منتهی دوره به مزایا نشود. بنابراین، تمام مزایا بااهميتافزایش

از یـک هـر بـه فرمـول مزایـای طـرح شود. مزایا طبـق داده می تخصیصآن از قبلخـدمات کارکنـان کـه صـورتی در ،حال این شود. با داده می تخصیص مالیهای دوره

تجـاری واحد ،ی قبل شودسالها بهمزایا نسبت بااهميتی بعد موجب افزایش سالها درافـزایش بـه منجـر تاریخی که ارائه خدمات بیشتر توسـط کارکنـان، این مزایا را تا

دهد. دلیـل آن ایـن خط مستقیم تخصیص می مبنای برشود، مبلغ مزایا نمی بااهميت شود. می بیشترین سطح مزایا منجر بهاست که خدمات کارکنان در سراسر دوره نهایتاً

32د بنمربوط به مثالهاي

پـردازد کـه ریـال مـی هـزار 1ر000مبلغ بهبه صورت یکجا و مزایایی ،طرحی -1مزایـاي بیشـتري بـراي خـدمات طرح . این شود قطعی میخدمت سال ده از پس


15

کند. بعدي ارائه نمیـ بـه ) سال 10تقسیم بر هزار ریال 1ر000( هزار ریال 100مبلغ بهمزایایی از یـک ره

،اول سـال 10از یـک هـر در مخارج خدمات جاريشود. اول نسبت داده می سال 10را خـدمات ارائـه سـال 10کارکنـان ممکـن اسـت این احتمال است که کننده منعکس

شود. داده نمی تخصیصي بعد سالها بهمزایایی هیچ پایان نرسانند. به

تمـام بـه هزار ریـال 2ر000لغ مب بهبه صورت یکجا طرحی، مزایاي بازنشستگی -2هنـوز خدماتارائه سال 20 از پسگی سال 55کند که در سن کارکنانی ارائه می

، هنـوز خدماتارائه زمان مدتاز نظر گی، صرفسال 65شاغل باشند، یا در سن شاغل باشند.

انـد، ارائـه خـدمات ابتـدا در سـن شـده گی استخدامسال 35 از قبلبراي کارکنانی که گی سـال 30تواننـد در شـود (کارکنـان مـی مزایـا مـی بـه منجرگی طبق طرح سال 35

گی بازگردند، بدون اینکه تأثیري بر مبلغ یـا سال 33را ترك کنند و در سن تجاري واحدخدمات بیشتر اسـت. همچنـین، ارائـه بهمزایا داشته باشد). این مزایا مشروط زمانبندي

شــود. بــراي در مزایــا نمــی بااهمیــتگی موجــب افــزایش ســال 55 از پــسخــدمات گی تـا سـال 35از سـن خـدمات ارائـه سـال ازاي هـر بـه تجاري واحد ،کنانکار این) سـال 20تقسـیم بـر هزار ریال 2ر000( هزار ریال 100میزان بهگی، مزایایی سال 55

دهد. می تخصیصـ خـدمات شـوند، ارائـه گی اسـتخدام مـی سال 45تا 35براي کارکنانی که بین از سپ

تجـاري واحـد ،کنـان کار ایـن شـود. بـراي مزایا نمی بااهمیتموجب افزایش سال 20 هـزار ریـال 100مبلـغ بـه نخست، مزایـایی سال 20در خدماتارائه سال ازاي هر به دهد. می تخصیص )سال 20تقسیم بر هزار ریال 2ر000(

سـال 10 از پس اتخدمشوند، ارائه گی استخدام میسال 55براي کارکنانی که در سن سال ازاي هر به تجاري واحد ،کنانکار اینشود. براي مزایا نمی بااهمیتموجب افزایش


16

هزار ریـال 2ر000( هزار ریال 200مبلغ بهنخست، مزایایی سال 10در خدماتارائه دهد. می تخصیص) سال 10تقسیم بر

کننـده ایـن مـنعکس و ارزش فعلی تعهـدات مخارج خدمات جاريبراي تمام کارکنان، .به پایان نرسانندرا نیاز مورددوره خدمات احتمال است که ممکن است کارکنان

مفروضات اکچوئري باشد. طرفانه بیبا یکدیگر سازگار و مفروضات اکچوئري باید . 33

از متغیرهایی است کـه مخـارج تجاری واحدمفروضات اکچوئری، بهترین برآوردهای . 34. مفروضات اکچوئری شامل موارد خواهند كردرا تعیین مزایای بازنشستگینهایی ارائه

زیر است:

افـراد ی درباره ویژگیهاي آتی کارکنـان فعلـی و پیشـین (و سشنا جمعیتمفروضات . الف. مفروضـات هسـتند دریافـت ایـن مزایـا واجـد شـرایط آنهـا) کـه تکفـل تحـت

است:نظیر موارد زیر مربوط موضوعاتی به سیشنا جمعیت

آن، از پس، طی دوره اشتغال و میر و مرگ . 1 کارکنان، پیش از موعدو بازنشستگی کارافتادگی از ،شغلي نرخ گردش . 2مزایای طـرح واجد شرايط دريافت نسبتی از اعضای طرح که دارای بستگان . 3

و ،هستند و ،ی درمانیطرحهامزایای از مندی بهره مراجعه جهت نرخ . 4

موارد زیر: عواملی مانند با رابطه ضات مالی، درمفرو . ب

مراجعه شود)، 42تا 39بندهای بهنرخ تنزیل ( .1 مراجعه شود)، 48تا 43بندهای به(آتی يو مزایا حقوقسطح .2


17

مـوارد بررسـي مخارج مورد مزایای درمانی، مخارج درمانی آتی، شامل در .3 51تـا 49بندهای بهبودن ( بااهمیتصورت و پرداخت مزایا، در مراجعه

.مراجعه شود) حـد از بـیش است کـه نـه خوشـبینانه و نـه طرفانه بیصورتی مفروضات اکچوئری در . 35

کارانه باشد. محافظهصورتی با یکدیگر سازگارند که روابط اقتصادی بـین عـواملی مفروضات اکچوئری در . 36

نرخ تنزیل را منعکس کننـد. و ،حی طرداراییها، بازده حقوقنظیر تورم، نرخ افزایش بسـتگي دارنـد آینـده تمام مفروضاتي كه به سطح مشخصـي از تـورم در دربرای مثال،

سـطح ،نرخ سود تضمين شده و افـزایش حقـوق و مزایـا) به (نظیر مفروضات مربوط شود. تورم يكساني در نظر گرفته

ـ بـه نرخ تنزیل و سایر مفروضات مالی را تجاری واحد . 37 ) شـده ورت اسـمی (اظهـار صتعـدیل بابـت تـورم) از پسصورت واقعی ( بهبرآورد آنها اینکه مگرکند، تعیین می

.)حادبرای مثال، در اقتصادهای دارای تورم (باشد تراتکاپذیراي باشـد انتظارات بازار براي دوره بر مبتنیباید در پایان هر دوره گزارشگري مفروضات مالی . 38

.شودتعهدات تسویه ر است قراکه طی آن

مفروضات اکچوئري: نرخ تنزیل

یـا تـأمین مـالی شـده (تأمین مالی مزایاي بازنشستگیبراي تنزیل تعهدات استفاده موردنرخ . 39 دولتیمشارکت اوراقبراي دوره گزارشگري در پایاننرخ بازده بازار بهنشده) باید با مراجعه

انتظـار مـورد دولتی باید با واحـد پـول و مـدت مشارکت اوراقواحد پول و مدت تعیین شود. همخوانی داشته باشد. مزایاي بازنشستگیتعهدات

ی دارد، نرخ تنزیل اسـت. نـرخ تنزیـل بااهمیتیکی از مفروضات اکچوئری که تأثیر . 40ریسـک اکچـوئری یـا ریسـک کننـده کند اما منعکس ارزش زمانی پول را منعکس می

بـر ایــن، نـرخ تنزیــل، ریسـک اعتبــاری مخــتص . عــالوهگــذاری نیسـت سـرمایه


18

بـودن متفـاوت شوند و ریسـک متحمل می تجاری واحدکه اعتباردهندگان تجاری واحد کند. تجربیات آینده با مفروضات اکچوئری را منعکس نمی

ــل . 41 ــرخ تنزی ــنعکس ،ن ــده م ــدی کنن ــا اســت. در زمانبن ــت مزای ــرآوردی پرداخ بکـه کنـد از میانگین موزونی محاسـبه مـی استفاده با نرخ تنزیل را تجاری واحد ،عمل

است. مبلغ برآوردی پرداخت مزایا و زمانبندیكننده منعکس

بـراي مطابقـت بـا آن سررسـید که مشاركتي اوراقبرخی موارد، بازار عمیقی برای در . 42جـود نـدارد. و، طـوالني باشـد میـزان کـافی بهسررسيد برآوردي تمام پرداختهاي مزايا

زمـان مـدت بـا مشـاركت اوراقبازار جاری هاياز نرخ تجاری واحدچنین مواردی در کند. مناسب برای تنزیل پرداختها استفاده می

، مزایا و مخارج درمانیحقوقمفروضات اکچوئري:

گیري شود که موارد زیر را منعکس کند: ی اندازهمبنای برباید مزایاي بازنشستگیتعهدات . 43

،که بر مزایاي پرداختنی اثرگذار باشد آتی حقوقافزایش برآورد . الف

تعهـدات عرفـی فراتـر از ایـن مفـاد) در از ناشـی در مفاد طرح (یا شده مزایاي تعیین . ب و ،گزارشگري دوره پایان

مزایـاي بـا طـرح یک پرداخت قابلسطح مزایاي دولتی که بر مزایاي در تغییرات برآورد . ج :آنکه بر مشروطأثیرگذار است، معین ت

باشد، یا شده گزارشگري تصویب دوره پایان از قبلاین تغییرات .1

اي گونـه بـه شواهد اتکاپذیر نشان دهد که مزایاي دولتی سایر گذشته، یا بهتجر . 2سطح عمومی قیمتها یا سـطح با تغییرات آتی درهمسو بینی، براي مثال قابل پیش

ر خواهد کرد.تغییحقوق، عمومی

و سـایر شـغلی ارتقـاي ، افـزايش سـابقه تورم،عواملی مانند ، حقوقدر برآورد افزایش . 44 شود. نظر گرفته می عوامل مربوط، نظیر عرضه و تقاضا در بازار کار در


19

را ملـزم تجـاری واحـد طـرح (یـا تعهـدات عرفـی فراتـر از آن مفـاد) رسمی مفاداگر . 45مفروضـات اکچـوئری و های آتـی کنـد، ایـن تغییـرات در دوره تغییر مزایا در بهزمانی وجـود خواهـد حالتی چنینشود. گیری تعهدات منعکس می اندازه هایت، درن در

مثال: داشت که، برایاثر تـورم جبرانمنظور به نمونهافزایش مزایا را براي بهدر گذشته تجر تجاري واحد . الف

در آینده وجود نداشته باشد. ین رویها از تغییر اي داشته باشد و نشانه

طرح (یا تعهدات عرفی فراتـر از آن مفـاد) یـا رسمی مفادموجب به، تجاري واحد . ب باشـد کنندگان طـرح نفع مشارکت بهمازاد طرح هرگونهاستفاده از بهقانون، متعهد

مراجعه شود). 60 بند ج قسمت به(

ر یا سایر معیارها تغییر کند. براي مثـال، طبـق انتظا مزایا در واکنش به عملکرد مورد . جصورت ناکافی بودن داراییهاي طـرح، مزایـاي کمتـري است در مفاد طرح، ممکنگیري چنـین اي بیشتري شود. اندازههبه پرداخت کمک ملزم کارکنانپرداخت شود یا

کند. میانتظار یا سایر معیارها را منعکس تعهدي، بهترین برآورد از اثر عملکرد مورد

جـزء گزارشـگری دوره پایانمزایای آتی را که در در تغییرات ،مفروضات اکچوئری . 46ایـن کند. صورت تعهد عرفی وجود ندارد) منعکس نمی به(یا نیستطرح رسمی مفاد

خواهد شد: زیر موارد به منجرتغییرات

از قبـل شـده رائـه خدمات ا به مربوطمزایاي تغییر میزان به، گذشته خدماتمخارج . الف و، تاریخ تغییر

مزایـاي تغییـر میـزان بـه تغییـر، از بعـد هـاي مخارج خـدمات جـاري بـراي دوره . ب .تاریخ تغییر از پس شده خدمات ارائه به مربوط

به مشـارکت در برخی طرحهای با مزایای معین، کارکنان یا اشخاص ثالث را نیز ملزم . 47تجـاری کارکنان مخارج ارائه مزایا را برای واحـد یکمکهاد. نکن تأمین مخارج طرح می


20

اشـخاص ثالـث مخـارج ارائـه کمکهـای کند که تجاری بررسی می دهد. واحد کاهش میتجـاری حـق جبـران مخـارج دهد، یا برای واحد تجاری کاهش می مزایا را برای واحد

بیـان طرحطریق مفاد رسمی کارکنان یا اشخاص ثالث یا از کمکهایکند. ایجاد میصـورت شـود)، و یـا بـه شود (یا از تعهدات عرفی فراتر از مفاد رسمی استنباط می می

اختیاری کارکنان یا اشخاص ثالث، هنگام پرداخـت کمکهایگیرد. اختیاری انجام می دهد. به طرح، مخارج خدمات را کاهش می کهااین کم

مزایـای بازنشسـتگی دولتـی میزان متغیرهایی نظیر بر مبتنی مزایای بازنشستگی اگر . 48تغییـرات ،گیـری چنـین مزایـایی انـدازه باشـد، بـرای ی درمانی دولتی مراقبتهایا

نظـر درگذشته و سایر شواهد اتکاپـذیر سوابق مبنای بر ،این متغیرها در انتظار مورد شود. گرفته می

مخـارج خـدمات آتـی در انتظـار مـورد تغییرات باید مخارج درمانی به مربوطمفروضات در . 49تواند نتیجه تورم یا تغییرات خـاص در مخـارج . این تغییرات میشود نظر گرفته در نیزدرمانی

درمانی باشد.

مفروضـاتی دربـاره نظر گرفتن در مستلزم ،دوران بازنشستگیگیری مزایای درمانی اندازه . 50ایـن مربـوط بـه و مخارجمندی از این مزایا جهت بهرهآتی مراجعاتمیزان و دفعات

مبتنـی بـر های تاریخی داده مبنای برمخارج درمانی آتی را تجاری واحداست. مراجعاتهای تـاریخی سـایر واحـدهای تجـاری، شـرکتهای صورت لزوم، داده و در خود بهتجر

بـرآورد مخـارج کنـد. در کنندگان خدمات درمانی و سایر منابع بـرآورد مـی بیمه، ارائهی بهداشـتی، یـا مراقبتهـا استفاده از ، تغییرات درریناوفپیشرفت تأثیر ،درمانی آتی

نیـز طـرح کننـدگان در وضعیت سـالمت مشـارکت الگوی ارائه مزایا و تغییرات در شود. نظر گرفته می در

ضعیت سالمت و جنسـیت کارکنـان و ،سن به طور خاص به مراجعاتمیزان و دفعات . 51سـایر عوامـل از قبیـل تأثیر تحت است ممکنو بستگی دارد آنها تکفل افراد تحت و

در صورت تغییـر ،های تاریخی . بنابراین، دادهقرار گیردموقعیت جغرافیایی نیز


21

،هـای تـاریخی داده تعیـین در استفاده موردترکیب نسبت به جمعیتی فعلی ترکیب ـ تـداوم مبنی بـر عـدم اتکاپذیر یمواردی که شواهد شود. همچنین، در تعدیل می ی آت

گیرد. تعدیالت الزم انجام میوجود داشته باشد روندهای تاریخی

مخارج خدمات گذشته و سودها و زیانهاي تسویه

تجـاري بایـد خـالص بـدهی از تعیین مخارج خدمات گذشته، یا سود و زیان تسویه، واحد پیش . 52هاي طرح و مفروضات منصفانه جاري دارایی از ارزش استفاده را با با مزایاي معین طرح(دارایی)

اي کـه گونـه ي جاري بازار) تعیین کند، بهقیمتهااکچوئري جاري (شامل نرخ تنزیل جاري و سایر از تغییر، محدودسازي یا تسویه آن باشد. کننده مزایاي طرح پیش منعکس

طور همزمان رخ دهد، ضـرورتی كه تغییر، محدودسازی یا تسویه طرح به صورتي در . 53مخـارج خـدمات گذشـته و سـودها و زیانهـای ایجـاد شـده در ایـن برای تفکیک

از تسـویه آن انجـام برخـی مـوارد، تغییـر طـرح پـیش رویدادها وجود نـدارد. در تجاری نخست مزایای طـرح را تغییـر دهـد و است واحد گیرد، برای مثال ممکن می

خـارج تجـاری م چنین مـواردی، واحـد سپس مزایای تغییر یافته را تسویه کند. در کند. از سود یا زیان تسویه شناسایی می خدمات گذشته را پیش

گیرد که تعهدات طـرح تسویه در صورتی همزمان با تغییر یا محدودسازی طرح انجام می . 54كه طرح با یک طرح صورتي حال، در این تسویه شود و موجودیت طرح خاتمه یابد. باکند، جایگزین شود، خاتمه طـرح تسـویه جدید، که مزایایی با ماهیت مشابه ارائه می

شود. تلقی نمی

مخارج خدمات گذشته

نتیجـه درمخارج خدمات گذشته برابر با تغییر ارزش فعلـی تعهـدات مزایـای معـین . 55 .است تغییر یا محدودسازی طرح

،باشـد کـدام زودتـر از تاریخهاي زیر، هـر یکی تجاري باید مخارج خدمات گذشته را در واحد . 56 عنوان هزینه شناسایی کند: به


22

دهد، و یا محدودسازي طرح رخ می تغییرکه زمانی الف.

4تجاري مخارج تجدیـد سـاختار (طبـق اسـتاندارد حسـابداري شـماره که واحد زمانی . ب کند. را شناسایی می “)ذخایر، بدهیهاي احتمالی و داراییهاي احتمالی”عنوان با

تجاری یک طرح با مزایای معـین را ایجـاد دهد که واحد تغییر طرح زمانی رخ می . 57را تغییـر کند یا کنار بگذارد یا مزایای پرداختنی طبق طرح با مزایای معین موجود

دهد.تجاری تعداد کارکنان تحت پوشـش طـرح دهد که واحد می رخمحدودسازی طرح زمانی . 58

هاییحاصـل رویـداد اسـت مالحظه کاهش دهد. محدودسـازی ممکـن طور قابل را به نظیر تعطیلی یک کارخانه، توقف عملیات یا خاتمه یا تعلیق یک طرح باشد.

تغییـر طـرح موجـب که ایجاد یا است مثبت (هنگامی مخارج خدمات گذشته ممکن . 59که کنارگذاشـتن شود) یا منفی (هنگامی ی معین میاافزایش ارزش فعلی تعهدات مزای شود) باشد. ش فعلی تعهدات مزایای معین مییا تغییر طرح موجب کاهش ارز

شود: گذشته محسوب نمی موارد زیر مخارج خدمات . 60تعهد پرداخت شده بود، بر فرض قبالًحقوق و آنچه واقعی تأثیر تفاوت میان افزایش . الف

شود زیـرا گذشته محسوب نمی سالهاي گذشته (مخارج خدمات مزایا بابت خدمات کند)، شده را مجاز می بینی ستفاده از حقوق پیشا ،مفروضات اکچوئري

کـه برآورد بیشتر یا کمتر از واقع افزایش اختیـاري مسـتمري بازنشسـتگی هنگـامی . بگذشـته تجاري براي چنین افزایشی تعهد عرفی داشته باشد (مخارج خدمات واحد

کند)، شود، زیرا مفروضات اکچوئري چنین افزایشی را مجاز می محسوب نمی

صـورتهاي برآورد بهبود مزایا ناشی از سود اکچوئري یا بازده داراییهاي طرح که در . جرسمی طرح موجب مفاد تجاري به آنکه واحد بر شده است، مشروط مالی شناسایی

شده باشد کـه هرگونـه مـازاد (یا تعهدات عرفی فراتر از مفاد طرح) یا قانون متعهداگر افزایش مزایا هنـوز طرح مصرف کند، حتی کنندگان در نفع مشارکت طرح را به


23

طور رسمی اعطا نشده باشد (این افزایش تعهدات زیان اکچوئري است و مخارج به ، ومراجعه شود) 45 شود، به بند گذشته محسوب نمی خدمات

(یعنی مزایایی که مشروط بـه اشـتغال آتـی کارکنـان نیسـت) قطعیافزایش مزایاي . دیافته، الزامات تعلـق گـرفتن مزایـا توسـط ایاي جدید یا بهبودکه، بدون مز هنگامی

شـود زیـرا گذشـته محسـوب نمـی شـود (مخـارج خـدمات کارکنان احـراز مـی عنـوان مخـارج تجاري مخارج برآوردي مزایا را هنگـام ارائـه خـدمات بـه واحد

.خدمات جاري شناسایی کرده است)

زیان تسویه یا سود

رتست از تفاوت:سود یا زیان تسویه عبا . 61

شود، در تاریخ تسویه، و ارزش فعلی تعهدات مزایای معینی که تسویه می الف.قیمت تسویه، شامل داراییهای انتقال یافته طرح یا پرداختهایی که مسـتقیماً . ب

تجاری انجام شده است. رابطه با تسویه توسط واحد در ایاي معین را هنگام وقوع تسویه شناسایی کند.تجاري باید سود یا زیان تسویه طرح با مز واحد .62

دهـد کـه کلیـه تعهـدات انجام مـی ای تجاری معامله وقوع تسویه زمانی است که واحد . 63شده در یـک طـرح بـا از مزایای ارائه قبال تمام یا بخشی قانونی یا عرفی آتی آن درطرف آنان، طبـق ا ازجز پرداخت مزایا به کارکنان، ی رود (به مزایای معین از بین می

نظر گرفته شده است). برای مثال، انتقال یکبـاره مفاد طرح که در مفروضات اکچوئری درشـود، امـا تسـویه محسـوب مـی سازمان تأمین اجتمـاعی تعهدات کارفرما در طرح به

ازای حـق آنهـا کننـدگان در طـرح در جا، طبق مفاد طرح، به مشارکتکپرداخت نقدی ی گردد. یای بازنشستگی تسویه تلقی نمیبرای دریافت مزا


24

گیري: داراییهاي طرح شناسایی و اندازه

ارزش منصفانه داراییهاي طرح

شود: گیری می اندازه زیرطرح براساس مبانی گذاریهای سرمایه .64 خالص ارزش فـروش گذاری در سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس به سرمایه الف.

.گذاریها سرمایهعنوان با 15بداری شماره توجه به استاندارد حسا باتوجـه بـه گذاری در سهام سایر شرکتها بـه مبلـغ تجدیـد ارزیـابی بـا سرمایه ب.

.گذاریها سرمایهعنوان با 15استاندارد حسابداری شماره گذاری با درآمد ثابت (مانند اوراق مشارکت) در صـورتی کـه مـدیریت سرمایه ج.

تا سررسید داشته باشد به مبلـغ دفتـری (ارزش را ق طرح قصد نگهداری این اوراصـورت اسمی با احتساب هرگونه صرف یا کسر مستهلک نشده) و در غیر ایـن

، بـه خـالص ارزش فـروش (در صورت عدم دسترسـی بـه فروشارزش خالص به توجه به نرخ بازدهی داراییهای مشابه). ارزش فعلی اوراق با

شود به مبلغ تجدید گذاری نگهداری می صد سرمایهامالک و سایر اموالی که به ق د.عنـوان بـا 11استاندارد حسابداری شماره 42الی 29توجه به بندهای ارزیابی با

.داراییهاي ثابت مشهودسایر داراییهای طرح (از جمله داراییهای مورد اسـتفاده در عملیـات طـرح) طبـق . 65

شوند. گیری می ازهاستانداردهای حسابداری مربوط شناسایی و اندصندوق پرداخـت نشـده تجاری گزارشگر به ای که از طرف واحد کمکهای سررسید شده . 66

مزایـای شود. هرگونه بدهی صـندوق کـه بـه است جزء داراییهای طرح محسوب نمیکارکنان ارتباطی ندارد، مانند بدهیهای تجاری و سـایر بـدهیها، از داراییهـای طـرح

شود. کسر می


25

مزایاي معین طرح با خارجعناصر م

اسـتثناي مـواردي کـه طبـق سـایر را، به طرح با مزایاي معینتجاري باید عناصر مخارج واحد . 67 ترتیب زیر شناسایی کند: شود، به شده داراییها منظور می تمام استانداردها به بهاي

دوره؛صورت سود و زیان مراجعه شود) در 63تا 25مخارج خدمات (به بندهاي الف.

مراجعـه 72تا 70(به بندهاي طرحخالص بدهی (دارایی) به خالص مخارج مالی مربوط . ب صورت سود و زیان دوره؛ و شود) در

76تـا 73(بـه بنـدهاي طـرح بدهی (دارایی) خالص گیري مجدد از اندازه تفاوت ناشی . ج صورت سود و زیان جامع. مراجعه شود) در

شـده داراییهـا، نظیـر تمـام سایر استانداردها باید به بهـاي طبق طرحبرخی مخارج . 68حسـابداری هایموجودی کاال و داراییهای ثابت مشهود، منظـور شـود (بـه اسـتاندارد

شـده چنـین تمـام که به بهاي طرحمراجعه شود). هرگونه مخارج 11و شماره 8شماره را 67شـده در بنـد شود باید سهم متناسبی از عناصـر فهرسـت داراییهایی منظور می

دربرگیرد.صورت سود و زیان جامع که در طرحبدهی (دارایی) خالص گیري مجدد از اندازه تفاوت ناشی . 69

بنـدي صورت سود و زیان دوره تجدیـد طبقـه هاي بعد به شده است نباید در دوره شناسایی شود.

خالص بدهی (دارایی) طرح به خالص مخارج مالی مربوطخـالص بـدهی ضـرب حاصـل از باید طرحخالص بدهی (دارایی) به ارج مالی مربوطخالص مخ . 70

دو در ابتداي دوره محاسبه شود که هر 39در نرخ تنزیل مشخص شده در بند طرح(دارایی) نتیجه کمـک بـه طی دوره، در طرحگزارشگري تعیین، و اثر تغییرات در خالص بدهی (دارایی)

شود. حاظ میطرح یا پرداخت مزایا در آن ل

عنوان ترکیب درآمد مـالی به طرحخالص بدهی (دارایی) به خالص مخارج مالی مربوط . 71 شود. مینظر گرفته در طرحداراییهای طرح و مخارج مالی تعهدات

دهنـده بـازده داراییهـای طـرح از عناصر تشـکیل درآمد مالی داراییهای طرح یکی . 72داراییهای طرح در نرخ تنزیل مشخص شده در منصفانه ضرب ارزش است و از حاصل


26

در ابتدای دوره گزارشگری تعیین، و اثـر تغییـرات دو شود، که هر محاسبه می 39بند پرداخت مزایا در آن لحـاظ نتیجه کمک به طرح یا در داراییهای طرح، طی دوره، در

وت تفاوت درآمد مالی داراییهـای طـرح و بـازده داراییهـای طـرح در تفـا شود. می شود. منعکس می طرحگیری مجدد بدهی (دارایی) از اندازه ناشی

طرحخالص بدهی (دارایی) مجدد گیري اندازهاز تفاوت ناشی

از موارد زیـر تشـکیل طرحگیری مجدد خالص بدهی (دارایی) اندازه از ناشیتفاوت . 73 :شود می

و مراجعه شود)، 75و 74و زیان اکچوئري (به بندهاي سود الف.اسـتثناي مبـالغی کـه در خـالص مراجعه شود)، به 76بازده داراییهاي طرح (به بند . ب

72منعکس شده است (به بنـد طرحخالص بدهی (دارایی) به مربوط مخارج مالی .مراجعه شود)

مزایای معـین از افزایش یا کاهش ارزش فعلی تعهدات سود و زیان اکچوئری ناشی . 74بر تجربه است. برای مثـال، فروضات اکچوئری و تعدیالت مبتنیدلیل تغییرات در م به

وئری شود:چتواند موجب ایجاد سود و زیان اک موارد زیر می

از موعـد یـا باال یا پایین بودن غیرمنتظره نرخ گردش کارکنـان، بازنشسـتگی پـیش الف. که در مفاد رسـمی یـا عرفـی طـرح صورتی ومیر یا افزایش حقوق، مزایا (در مرگ

شده باشد) یا مخارج درمانی، ردلیل تورم ذک افزایش مزایا به

ومیر یـا از موعد یا مرگ برآورد گردش آتی کارکنان، بازنشستگی پیش تغییر در آثار . بکه در مفاد رسمی یا عرفی طـرح افـزایش مزایـا صورتی افزایش حقوق، مزایا (در

و شده باشد) یا مخارج درمانی، دلیل تورم ذکر به

تغییر در نرخ تنزیل. آثار . ج

دلیل تغییر، به مزایای معینتغییرات ارزش فعلی تعهدات ،سود و زیان اکچوئری . 75، یا تغییرات مزایای پرداختنـی طـرح مزایای معینمحدودسازی یا تسویه طرح با


27

گیرد. چنین تغییراتی به مخارج خدمات گذشته یا سـود دربرنمی را مزایای معینبا شود. تسویه منجر مییا زیان

تجاری مخارج مدیریت داراییهای طـرح برای تعیین بازده داراییهای طرح، واحد . 76 کند. کسر می را پرداخت توسط طرح و مالیات قابل

نحوه ارائه

طرحعناصر مخارج

خالص بـدهی به تجاری مخارج خدمات و خالص مخارج مالی مربوط واحد 67طبق بند . 77کند. این استاندارد نحـوه میصورت سود و زیان دوره شناسایی ا درر طرح(دارایی)

را طـرح خالص بـدهی (دارایـی) به ارائه مخارج خدمات و خالص مخارج مالی مربوط 1تجـاری طبـق اسـتاندارد حسـابداری شـماره مورد، واحـد این کند. در مشخص نمی

د.کن میعمل “مالی نحوه ارائه صورتهای”عنوان با افشا تجاري باید اطالعاتی درباره موارد زیر افشا کند: واحد . 78

مراجعه شود)، 81به آن (به بند و ریسکهاي مربوط مزایاي معیناي طرح با یهویژگ الف.

86تـا 82مزایاي معین (به بنـدهاي با ارتباط با طرح مالی در صورتهاي در مندرجمبالغ . ب مراجعه شود)، و

اطمینـان دربـاره جریانهـاي و عـدم زمانبنديبر مبلغ، زایاي معینماحتمالی طرح با اثر . ج مراجعه شود). 89تا 87تجاري (به بندهاي نقدي آتی واحد

توجـه قـرار تجاری باید موارد زیـر را مـورد واحد، 78منظور رعایت الزامات بند به . 79 دهد: نیاز براي رعایت الزامات افشا، سطح جزئیات مورد الف.

یک از الزامات، ن اهمیت هرمیزا . ب

نیاز، و تجمیع یا تفکیک مورد نمیزا . ج


28

مالی به اطالعات بیشتر جهت ارزیابی اطالعات کمـی کنندگان صورتهاي نیاز استفاده . د شده. افشا

بـه شده در این استاندارد و سایر اسـتانداردها جهـت دسـتیابی اگر موارد افشای ذکر . 80تجـاری بایـد جهـت حصـول ایـن اهـداف مـوارد د، واحدناکافی باش 78اهداف بند

تجـاری تحلیـل ارزش فعلـی اسـت واحـد بیشتری را افشا نماید. برای مثال، ممکـن کـه ماهیـت، ویژگیهـا و ریسـک تعهـدات را صورتی ارائه کنـد را به طرحتعهدات

مشخص نماید. چنین افشایی باید موارد زیر را متمایز نماید: ،اعضاي فعال، اعضاي تعلیق شده، و بازنشستگان به مبالغ متعلق الف.

، ویافته اما قطعی نشده مزایاي قطعی شده و مزایاي تحقق . ب انتساب به افزایش آتی دستمزد و سایر مزایا. مبالغ قابلمزایاي مشروط، . ج

به آنها ویژگیهاي طرحهاي با مزایاي معین و ریسک مربوط

ا افشا کند:تجاری باید موارد زیر ر واحد . 81 طرحهاي با مزایاي معین، شامل: خصوصیات اطالعاتی درباره الف.

براي مثال، اشاره به این مطلب که مزایـاي شده در طرح ماهیت مزایاي ارائه . 1 بر آخرین حقوق کارکنان است، طرح مبتنی

کند، براي مثال، الزامـات قانونی که طرح در آن فعالیت می تشریح چارچوب . 2 ، ول منابع مالی، و تأثیر چارچوب قانونی بر طرححداق

تجاري براي راهبري طرح، بـراي مثـال، مسـئولیت تشریح مسئولیتهاي واحد . 3 مدیره طرح. ا هیئتامنا ی هیئت

شـود، بـا تجاري به سبب وجود طرح با آنها مواجه مـی یی که واحدریسکهاتشریح . بي خـاص ریسـکها تجـاري و احدي خاص وریسکهاي غیرعادي، ریسکهاتأکید بر

طرح و نقاط تمرکز بااهمیت ریسک. براي مثال، اگر داراییهاي طرح در یک طبقـه از


29

گذاري در امالك، طـرح بـا ریسـک گذاریها متمرکز باشد، براي مثال سرمایه سرمایه بازار امالك مواجه خواهد شد.

تشریح تغییرات، محدود سازي یا تسویه طرح. . ج مالی اقالم صورتهايتوضیح درباره

خـالص بـدهی (دارایـی) تطبیق مانده ابتدا و پایـان دوره تجاری باید صورت واحد . 82 :ارائه دهد ،تطبیق برای موارد زیر با ارائه جداگانه صورت را طرح

و داراییهاي طرح، . 1 ارزش فعلی تعهدات مزایاي معین. . 2


30

بایـد مـوارد 82ای منـدرج در بنـد هقتطبی یک از صورت صورت عملی بودن، هر در . 83 زیر را منعکس کند:

.مخارج خدمات جاري الف.

.درآمد یا هزینه مالی . ب

، بـا ارائـه جداگانـه طـرح گیري مجدد خالص بدهی (دارایی) از اندازه تفاوت ناشی . ج :زیرموارد

خارج مـالی در بنـد ب جز مبالغی که در محاسبه م بازده داراییهاي طرح، به . 1 .حاظ شده استل

شناسی (بـه قسـمت از تغییر مفروضات جمعیت سود و زیان اکچوئري ناشی . 2 .مراجعه شود) 34الف بند

“ ب”از تغییرات در مفروضات مالی (به قسـمت سود و زیان اکچوئري ناشی . 3 مراجعه شود). 34بند

ضـرورتی ،53از تسویه طرح. طبق بند مخارج خدمات گذشته و سود و زیان ناشی . داز تسـویه طـرح، براي تفکیک مخـارج خـدمات گذشـته و سـود و زیـان ناشـی

.ور همزمان ایجاد شود، وجود نداردط که به صورتی در

.تأثیر تغییرات در نرخ ارز . ه

.کنندگان در طرح ي کارفرما و مشارکتکهاکمک به طرح، به تفکیک کم . و

.نگام تسویه طرحک مبالغ پرداختی هپرداختهاي طرح، به تفکی . ز

اي تجاري و واگذاریها.بهترکی اثر . ح


31

آن ریسـک حسب ماهیـت و منصفانه داراییهای طرح را بر تجاری باید ارزش واحد . 84حسب اینکه داراییها به طبقات مختلف تفکیک کند و هر طبقه از داراییها را نیز بر

توجـه بـه سـطح مثال، بـا برای آن بازار فعال وجود دارد یا خیر تفکیک نماید. برای تواند موارد زیر را تفکیک کند: تجاری می ، واحد79افشای تشریح شده در بند

،موجودي نقد الف.

،گذاري در سهام (به تفکیک صنعت، اندازه شرکت و موقعیت جغرافیایی) سرمایه . ب

،یی)مشارکت (به تفکیک ناشر، اعتبار و موقعیت جغرافیا گذاري در اوراق سرمایه . ج

،(به تفکیک موقعیت جغرافیایی) امالك . د

،اوراق مشتقه (به تفکیک دارایی پایه، براي مثال، قرارداد آتی ارز، طال، سهام و...) . ه

، وگذاري صندوقهاي سرمایه . و

گذاري. هاي سرمایه سپرده . ز

تجـاری واحـد به گذاریهای قابل انتقال متعلق منصفانه سرمایه تجاری باید ارزش واحد . 85منصفانه داراییهـای طـرح کـه شود و ارزش عنوان داراییهای طرح نگهداری می که به تجاری است، را افشا کند. گیرد یا در تصرف واحد تجاری قرار می استفاده واحد مورد

اسـتفاده بـرای تعیـین ارزش مـورد ،اکچوئری بااهمیت تجاری باید مفروضات واحد . 86مراجعه شـود). چنـین افشـاهایی 34را افشا کند (به بند ،معینفعلی تعهدات مزایای

نـه ، ودرصد مشخص صورت یک صورت ارقام قطعی بیان شود (برای مثال به باید بهتجاری بـرای ای بین درصدهای مختلف و سایر متغیرها). اگر واحد صورت محدوده به

ین موارد افشـا بایـد از کند، برای ا صورت کلی مواردی را افشا می گروهی از طرحها به های محدود استفاده نماید. میانگین موزون یا بازه


32

یاطمینان جریانهاي نقدي آت و عدم زمانبنديمبلغ،

تجاری باید موارد زیر را افشا کند: واحد .87

86طبـق بنـد کـه از مفروضات بااهمیت اکچوئري ( یک هرتحلیل حساسیت براي الف.تغییـرات تـأثیر بیـانگر نحـوه کـه طوری بهره مالی، است) در پایان دو شده افشا

مفروضات اکچوئري در آن تاریخ بر تعهدات مزایاي معین باشد. به مربوطمحتمل

بنـد الـف، و استفاده در تهیـه تحلیـل حساسـیت، طبـق روشها و مفروضات مورد . ب محدودیتهاي این روشها، و

بـه دوره هیه تحلیل حساسیت نسـبت استفاده در ت تغییرات روشها و مفروضات مورد . ج گذشته، و دالیل این تغییرات.

اسـتفاده طـرح بدهی مورد -تجاری باید شرحی از راهبردهای مدیریت دارایی واحد .88جهت مـدیریت تکنیکهااز بیمه بازنشستگی و سایر تجاری، شامل استفاده یا واحد

ریسک را افشا نماید.

تجـاری بایـد ای معین بر جریانهای نقدی آتی، واحدطرح با مزای انعکاس آثارجهت .89 موارد زیر را افشا کند:

ي آتی،کمکهاي تأمین مالی اثرگذار بر سیاستهاتوصیف نحوه تأمین مالی و الف.

ظار به طرح براي دوره مالی آینده، وانت ي موردکمکها . ب

شـامل میـانگین اطالعاتی درباره الگوي زمان سررسید شدن تعهدات مزایاي معـین، . ج زمانبنـدي مـورد توزیـع موزون مدت تعهدات مزایاي معین و سـایر اطالعـات در

پرداخت مزایا، نظیر تحلیل سررسید پرداخت مزایا.


33

تاریخ اجرا

مـالی کـه دوره مـالی آنهـا از تـاریخ مورد کلیه صـورتهای الزامات این استاندارد در .90 االجراست. شود، الزم و بعد از آن شروع می 1/1/1392

حسابداري المللی مطابقت با استانداردهاي بین

اسـتاندارد در بـه مزایـای بازنشسـتگی مربـوط ، مفـاد این اسـتاندارد با اجرای الزامات . 91) نیـز 2012(ویـرایش مزایـاي کارکنـان عنـوان بـا 19شماره حسابداریالمللی بین

شود. رعایت می

34

33استاندارد حسابداري شماره بازنشستگی کارکنان مزایاي

گیري مبانی نتیجه : پیوست

دهد. را تشکیل نمی 33الزامات استاندارد حسابداري شماره از این پیوست بخشی

پیشینهبررسی لزوم تدوین استاندارد حسابداري مزایاي “عنوان ، گزارشی با1389ابتداي سال در . 1

ن استانداردهاي حسـابداري تهیـه در گروه کارشناسی تدوی ”روي آن کارکنان و موانع پیشاز ارزیابی گزارش مـذکور، بـا تـدوین ایـن اختیار کمیته قرار گرفت. کمیته پس شد و در

المللی حسـابداري دادن استاندارد بین استاندارد موافقت نمود. گروه کارشناسی با مبنا قرارمربـوط و شناسـایی ، مطالعه و بررسی قوانین و مقرراتمزایاي کارکنانعنوان با 19شماره

تـدوین نویس این استاندارد را براي بررسـی در کمیتـه مشکالت حسابداري موجود، پیش تهیه کرد. استانداردهاي حسابداري

دامنه کاربردجملـه ، همه مزایا از“مزایاي کارکنان” 19المللی گزارشگري مالی شماره در استاندارد بین . 2

شـده مطـرح مدت موضوعاتی ر بخش مزایاي کوتاهشده است. د مدت مطرح مزایاي کوتاهاست که یا در ایران مصداق ندارد یا اینکه حسـابداري آن چـالش بـااهمیتی نـدارد. لـذا

سوي دیگر، روش حسـابداري موضوع این استاندارد به مزایاي بازنشستگی محدود شد. ازاي بازنشستگی اسـت و شده همانند مزای المللی یاد خدمت طبق استاندارد بین مزایاي پایان

دلیـل نبـود گیري شود. در ایران به از تخصص اکچوئري، تعهدات آن اندازه استفاده باید باشرکتهاي کوچـک و متوسـط بـه متخصـص اکچـوئري و دسترسی عدمحرفه اکچوئري و

خدمت از دامنـه کـاربرد اسـتاندارد خـارج بر بودن اکچوئري، مزایاي پایان همچنین هزینه شده است.


)ادامه گیري ( پیوست : مبانی نتیجه

35

طرحهاي با مزایاي معین گیري شناسایی و اندازه

است: زیر بدهی مستلزم وجود دو شرط یک قلم به عنوان شناسایی . 3

ارتباط با آن قلم محتمل باشد، و خروج منافع اقتصادي آتی در .الف

گیري باشد. طور اتکاپذیر قابل اندازه آن قلم به مبلغ . ب

تجـاري کنند، طبق طرح با مزایـاي معـین، واحـد ائه میکه کارکنان خدماتی را ار هنگامی . 4از مفروضـات اسـتفاده تجـاري بـا شـود. واحـد توافق می متعهد به پرداخت مزایاي مورد

کنـد. همچنـین، هاي آتی را ارزیـابی مـی اکچوئري، احتمال پرداخت این تعهدات در دورهت را با اتکاپـذیري کـافی دهد که این تعهدا تجاري امکان می ي اکچوئري به واحدتکنیکها

تجاري بابت این تعهدات بدهی شناسایی کند. گیري نماید. لذا الزم است واحد اندازه

مزایاي معین، بـه تعویـق انـداختن شناسـایی طرح با یکی از روشهاي رایج در حسابداري .5شناسـایی به نظر کمیته، هاي آتی است. و مستهلک نمودن آن طی دوره طرحبرخی مخارج

کنـد و درك آن را ارائه مـی ياتکاتر قابلتر و اطالعات مربوط ،ین مخارج در زمان وقوعا تر است. کنندگان از صورتهاي مالی راحت براي استفاده

مخارج خدمات

مخارج خدمات، شامل مخارج خدمات جاري، مخارج خدمات گذشته و هر گونه سود یـا .6در اثـر تغییـر مفروضـات طـرح ات زیان ناشـی از تسـویه طـرح اسـت. تغییـرات تعهـد

شود زیرا ماهیتی متفاوت با سایر اجـزاي منعکس نمی ، جزء مخارج خدماتیسشنا جمعیت کاهد. دارد و از مربوط بودن آن در ارزیابی مخارج عملیاتی مستمر طرح می مخارجاین

خالص مخارج مالی

یا به کارکنـان خـود مبلغی است که واحد تجاري متعهد است به طرح طرحخالص بدهی .7بپردازد. مخارج اقتصادي چنین تعهدي، مخارج مالی است که بـا اسـتفاده از نـرخ تنزیـل



36

طـرح شود. به همـین ترتیـب، خـالص دارایـی مشخص شده در این استاندارد محاسبه میمبلغی است که طرح یا کارکنان متعهد به پرداخـت آن بـه واحـد تجـاري هسـتند. واحـد

فعلی منافع اقتصادي که انتظار دارد به شکل کاهش پرداختهاي آتـی یـا تجاري باید ارزشدست آورد را محاسبه و شناسایی نماید. این منافع اقتصادي نیز با استرداد مازاد پرداختی به

شود. همان نرخ تنزیل مشخص شده در این استاندارد تنزیل می گیري مجدد اندازه

، اطالعـاتی دربـاره طـرح خـالص بـدهی (دارایـی) گیـري مجـدد تفاوت ناشی از اندازه . 8کنـد، امـا دربـاره احتمـال وقـوع اطمینان و ریسک جریانهاي نقدي آتـی ارائـه مـی عدم

دهد. به همین جهت، ایـن جریانهاي نقدي آتی و زمانبندي آن اطالعاتی در اختیار قرار نمییان جامع منعکس مبلغ به جاي انعکاس در صورت سود و زیان دوره، در صورت سود و ز

شود. می

بر اکچوئري روش ارزیابی مبتنی شود: براي ارزیابی تعهدات مزایاي بازنشستگی، معموالً دو روش پیشنهاد می . 9

میـزان ارزش فعلـی مزایـاي در ایـن روش تعهـدات بـه یافتـه: روش مزایاي تحقق الف. شود، انتساب به خدمات کارکنان تا آن تاریخ محاسبه می قابل

در ایــن روش کــل تعهــدات بــرآوردي در زمــان بینــی شــده: روش مزایــاي پــیش . بگـذاري، میـزان توجـه بـه سـود سـرمایه بینی و سپس، با بازنشستگی کارکنان پیش

تأمین کل مزایا در زمان بازنشسـتگی کارکنـان نیاز جهت موردگذاري فعلی سرمایه شود. تعیین می



37

ی شده مناسب تشخیص داده نشد:بین دالیل زیر روش مزایاي پیش به . 10

در کنار رویدادهاي گذشته، بر رویدادهاي آتی (خدمات آتـی) نیـز تکیـه این روش .الفیافته، تنهـا بـر رویـدادهاي گذشـته مبتنـی که روش مزایاي تحقق آن کند، حال می

است.

بدهی محاسبه شده در این روش مبلغی واقعی نیست بلکه حاصل تخصیص مخـارج . ب است.

فروضات اکچوئري: نرخ تنزیلم

گیري تعهدات مزایـاي بازنشسـتگی، انتخـاب معیارهـاي ترین مسائل در اندازه از مهم یکی . 11از نرخ بازده بلندمدت داراییهاي طرح مناسب براي تعیین نرخ تنزیل است. هر چند استفاده

از ایـن نـرخ نظـران دارد، امـا اسـتفاده براي تنزیل تعهدات طرفدارانی در میـان صـاحب ي متفـاوت ریسـکها کند. نخست اینکه انتخاب داراییهاي مختلف بـا مشکالتی را ایجاد می

تجاري طرف دیگر، واحد کند. از تجاري فراهم می امکان دستکاري این نرخ را براي واحددلیـل نـوع کنـد، تنهـا بـه گـذاري مـی که در داراییهاي با ریسـک و بـازده بـاال سـرمایه

کنـد. لـذا بدهی کمتري نسبت به سـایر واحـدهاي تجـاري شناسـایی مـی گذاري، سرمایه پذیرش قرار نگرفته است. از چنین نرخی مورد استفاده

تأثیر سایر ریسکها قـرار کننده ارزش زمانی پول باشد و نباید تحت نرخ تنزیل باید منعکس . 12هدف، نرخ بـازده بـازار به این بهترین معیار براي دستیابی این اعتقاد وجود دارد کهگیرد. که بازار عمیقی بـراي خریـد و موارديشرکتی با کیفیت باال است. اما در مشارکتاوراق

توانـد جـایگزین دولتی مـی مشارکت گونه اوراق وجود ندارد، نرخ بازده اوراق فروش ایناز توجه به این رهنمـود، کمیتـه تـدوین اسـتانداردهاي حسـابداري، پـس باشد. با بهتري

مشـارکت دولتـی را بـراي ایـن از نرخ بازده بـازار اوراق ررسی شرایط محیطی، استفادهب منظور مناسب تشخیص داد.



38

مفروضات اکچوئري: حقوق، مزایا و مخارج درمانی

نظر گرفتن افزایش برآوردي در حقوق، مزایا و مخارج درمانی در دالیل زیر با در برخی به . 13 لفند:گیري تعهدات طرح مخا اندازه

شود، و افزایشهاي آتی، رویدادهاي آتی محسوب می الف.

هاي آتی بسیار ذهنی است. برآورد افزایش . ب

گیـري تعهـدات موجـود نیسـت بلکـه هـدف آن انـدازه ،هدف از مفروضـات اکچـوئري . 14ارتباط با رویدادهاي گذشته است. تجاري در آینده در گیري تعهدات برآوردي واحد اندازه

گیري تعهدات به مفهوم آن است که فرض شده اسـت ندادن تغییرات آتی در اندازه دخالتتوجـه آنکه چنین فرضی نادرست است. بنابراین، بـا که هیچ تغییري رخ نخواهد داد. حال

به امکان برآورد اتکاپذیر تغییرات آتی حقـوق و مخـارج درمـانی الزم اسـت کـه هنگـام اتی توجه شود.گیري تعهدات به چنین تغییر اندازه

طور عینـی تعیـین توان به شود و نمی به افزایش تعهدات فعلی نمی افزایش آتی مزایا منجر . 15گیـري نمود که کدام مورد افزایش مزایا به اندازه کافی براي مدنظر قرار گـرفتن در انـدازه گیـري تعهدات اتکاپذیر است. بنابراین، افزایش مزایـاي آتـی تنهـا در صـورتی در انـدازه

شود که طبق مفاد رسمی طرح (یا تعهدات عرفـی فراتـر از آن مفـاد در تعهدات لحاظ می هاي آتی باشد. تجاري ملزم به تغییر مزایا در دوره پایان دوره گزارشگري)، واحد

مخارج خدمات گذشتهدرنگ هر چند یکی از روشهاي رایج براي حسابداري مخارج خدمات گذشته، شناسایی بی .16

رج تعلق گرفته و به تعویق انداختن شناسـایی مخـارج تعلـق نگرفتـه اسـت، در ایـن مخادرنـگ استاندارد، کلیه مخارج خدمات گذشته، اعم از تعلق گرفتـه یـا تعلـق نگرفتـه بـی

شود. مزایا هنگامی تعلق گرفته است که طبق فرمـول طـرح، کارکنـان بتواننـد شناسایی میدرنـگ کلیـه مخـارج امکـان دین ترتیب، شناسایی بـی خواستار پرداخت آن مزایا شوند. ب

برد. دستکاري ارقام حسابداري از طریق دستکاري فرمول تعلق مزایاي طرح را از بین می

document33

Documents