4. εικαστικές τέχνες και μουσική

4. Εικαστικές τέχνες και μουσική

Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

ΑρχιτεκτονικήΟ τύπος της βασιλικής είναι

αυτός που επικρατεί κυρίως κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο.


Υπάρχουν επίσης και περίκεντρα κτίριαΡοτόντα Θεσσαλονίκης


Η Αγία ΣοφίαΜε την κατασκευή της Αγίας

Σοφίας καθιερώνεται ένας νέος αρχιτεκτονικός ρυθμός,

η Βασιλική με τρούλο ή τρουλαία βασιλική.


Μετά την Εικονομαχία επικρατεί ο ρυθμός του σταυροειδούς με τρούλο.Ο ναός έχει τη μορφή σταυρού εγγεγραμμένου σε τετράγωνο.

Παναγία η Κοσμοσώτειρα, Φέρρες

Άγιοι Απόστολοι, Θεσσαλονίκη


Παραλλαγές σταυροειδούς με τρούλο

Μονή Περιβλέπτου, Μυστράς, 14ος αι.

Παναγία Χαλκέων, Θεσσαλονίκη


Από τον 11ο αι. εμφανίζεται ένας νέος ρυθμός, ο οκταγωνικός.

Παρηγορήτισσα Άρτας1294-1296

Άγιοι Θεόδωροι, ΜυστράςΠερ.1290


Τις περισσότερες φορές οι εξωτερικές επιφάνειες των ναών δεν είναι ιδιαίτερα επιμελημένες. Αντίθετα, οι εσωτερικοί χώροι κοσμούνται με τοιχογραφίες, ψηφιδωτά και φορητές εικόνες.Άγιος Νικόλαος ΟρφανόςΘεσσαλονίκη

Άγιος Νικόλαος Ορφανός (εσωτερικό)


Γλυπτική και ζωγραφική(τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, φορητές εικόνες)

Οι κυριότερες μορφές διακόσμησης των εκκλησιών είναι οι τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά.

Σε περιόδους οικονομικής κρίσης το βάρος δίνεται στις τοιχογραφίες και τις φορητές εικόνες, γιατί τα ψηφιδωτά κόστιζαν πολύ.


Στην εποχή της Μακεδονικής Δυναστείας διαμορφώνεται ένα τυπικό σχήμα στην εικονογράφηση

Στην κορυφή του τρούλου ο Παντοκράτορας

Στην αψίδα του ιερού η Θεοτόκος


Στα λοφία του τρούλου οι τέσσερις Ευαγγελιστές.Στους τοίχους οι δεσποτικές γιορτές, οι άγιοι και οι μάρτυρες.


Εικονογράφηση

Οι μορφές παρουσιάζονται λιπόσαρκες, σε

όρθια και μετωπική στάση,

με στόχο την ανάδειξη της

πνευματικότητάς τους.

Οι Βυζαντινοί καλλιτέχνες δεν

ενδιαφέρονται για τις σωστές

αναλογίες, την προοπτική και την

κίνηση.


ΜικρογραφίαΟι Βυζαντινοί

διακοσμούσαν τα χειρόγραφά τους με εικόνες που ονομάζονται μικρογραφίες.

Από τις μικρογραφίες αντλούμε πληροφορίες για τις καλλιτεχνικές τάσεις της εποχής του χειρογράφου.


Μικροτεχνία και Μικρογλυπτικήπολύτιμα μέταλλα, σμάλτο, ξύλο, ελεφαντόδοντο


ΝομισματικήΤα νομίσματα μας παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για

την πολιτική, την ιδεολογία, την οικονομική και κοινωνική ζωή του Βυζαντίου.


Θρησκευτική ΜουσικήΜέχρι τον 7ο αι. οι

δημιουργοί λειτουργικών

ποιημάτων ονομάζονταν ποιητές και μελωδοί, γιατί οι

ίδιοι έγραφαν το ποίημα και τη μελωδία του.

Κορυφαίος εκπρόσωπός τους είναι ο Ρωμανός

ο Μελωδός.Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Από τον 8ο αι. ο ποιητής (υμνογράφος) μπορούσε να είναι διαφορετικό πρόσωπο από το συνθέτη (μελοποιό).

Η εκκλησιαστική μουσική είναι μονοφωνική και φωνητική.

Οι νότες σημειώνονται με γράμματα της αρχαίας ελληνικής.


Κοσμική ΜουσικήΠαράλληλα με τη θρησκευτική

μουσική αναπτύσσεται και η κοσμική. Υπάρχουν τραγούδια ερωτικά, γαμήλια κλπ. , που τα συνοδεύουν με μουσικά όργανα (κρουστά, πνευστά, έγχορδα).

Υπήρχε αλληλεπίδραση λαϊκής και θρησκευτικής μουσικής. Συχνά στις επευφημίες προς τιμή του αυτοκράτορα με τους δήμους του Ιπποδρόμου τραγουδούσαν και οι ψάλτες της Αγίας Σοφίας και των Αγίων Αποστόλων.


4. εικαστικές τέχνες και μουσική

Documents