4-р анги “Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх ... · web...

4-р анги “Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх вэ?” нэгж хичээлийн хөтөлбөр

4-р ангийн монгол хэлний “Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх вэ?” нэгж хичээлийн хөтөлбөр

Суралцагчдын оношлогоо:

1.Хөтөлбөрийн бүтэц:

1.1.Оношлогоо:

1.1.1.Суралцагч:

Сурагчдын өмнөх төсөөллийг оношилсон байдал

№ Мэдлэг чадвар

Танин мэдэхүйн түвшин Даалгаврын тоо

Эзлэх хувьСэргээн

санахОйлго

х Хэрэглэх Задлан шинжлэх

1

Санаагаа хэрхэн цэгцтэй

илэрхийлэх вэ?

1 1 2 1 5 100%

Бүгд 1 1 2 1 5 100%

1. Зүйр цэцэн үгийг уншиж утгыг ойлгоё. Эсрэг утгатай үгийг олоорой.

Өдрийн бодол ............. зүүд.

................... санаатны чих дүлий

Сайн санаатын нүд хурц.

Хал нь гаднаа хайр нь ...............

Хүнд тус хийвэл ............... тус ирнэ.

2. Дуурайн зохиож бичээрэй.

Янзага

Хөөрөн цовхчих Хөөрхөн янзага

Хөл дороосоо Бэртэх вий

Хад чулуу Хагархай шилэнд

Харалгүй гишгэж Халтирах вий

84- р сургууль: . , . , . , . , . ,багш ДХишигмааАСаруулбуянМБаярмааЛАлтанцэцэг ЭДаваасүрэн 1


3. Зүйр үгийн утга санааг тайлбарлан бичээрэй.

4. Зургийг ажиглаад 2 цогцолбороос бүтэх бяцхан үлгэр зохиогоорой.

5. Өнөөдөр өөрт тохиолдсон нэг зүйлээ дараах асуултын дагуу найзууддаа ярьж өгөхөөр төлөвлөн бичээрэй.

Даалгавар үнэлэх журам:

1-р ажил - /0,5*4/ 2 оноо

2-р ажил - /8мөр * 0,25/ 2оноо

3-р ажил - /2*1/ 2 оноо

4-р ажил - /цогцолбор тус бүр 1 оноо/ 2оноо

5-р ажил - /асуулт тус бүр 0,3 оноо 6*0,3/ 2 оноо


Унах бүр ухаан орох

Ойчих бүр санаа авахДавс хийвэл уустал

Ажил хийвэл дуустал

хэзээ ?

хаана ?

хэн ?

яагаад ?

юу ?

яаж?


Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх вэ? нэгж хичээлийн өмнөх төсөөллийн судалгаа:

Агуулга Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх вэ?Оношлогооны даалгаврын

тоо 5

Нийт сурагчдын тоо 52Хамрагдсан сурагчдын тоо 52

Зөв хийсэн сурагчид 48

Зөв хийсэн92%

Алдсан8%

Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх вэ?

Дүгнэлт

Эдгээр даалгавруудыг 3-р ангийн мэдлэгийн хүрээнд түшиглэн боловсрууллаа. Боловсруулахдаа энэ даалгаврын 70% -ийг сурагчид зөв гүйцэтгэж байвал 4-р ангийн түвшинд дэвшин суралцах чадвартай байна гэж үзлээ. Шалгагдсан сурачдын 92% нь онц, сайн дүнтэй гүйцэтгэж чадаж байна. Иймээс сурагчид өөрийн санаагаа цэгцтэй илэрхийлж сурах бүрэн боломж байна.

Агуулгын оношилгоо

Судлагдахуун 1-р анги 2-р анги 3-р анги 4-р анги

1

Эхийн бүтэц

Зохиолын гол баатрын хийсэн үйлийг хөөж унших

Зохиолын эхлэл гол төгсгөл хэсгийг таньж унших

Эхийг эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийн зөв дараалалд оруулах

Зохиолын баатруудын зан ааш ,сэтгэл санааны байдал үзэл бодол эхлэл, гол төгсгөлд хэрхэн өөрчлөгдсөнийг харьцуулах



2 Эхийн үйл явдлыг таамаглан зохиож унших

Уншихын өмнө зургаас үйл явдлыг таамаглах

Зохиолд юу өгүүлэхийг төсөөлөх таамаглах

Зохиолын үйл явдал гол баатрын үйлийг төсөөлөн таамаглах

Эхийн үйл явдлыг эхлэл,гол хэсгийн үйл явдалтай холбон таамаглах

3Зорилгод тохируулан эх зохиож бичих

Уншсан эхээ энгийн үгээр үнэлж бичих

Талархал мэндчилгээ заавар бичих

Өөр өөр зорилгоор захидал бичих

Зорилгодоо тохируулан захидал бичих

4 Зөв бичих

Эгшиг гийгүүлэгч, тэмдэг үсгийг ялган

Цагаан толгойн үсгийг ангилж бүлэглэх

Эгшгийн эгшигжүүлэх үүргийг мэдэх хэрэглэх

Эгшгийн эгшигжүүлэх зөөлрүүлэх үүргийг мэдэх зөв бичих

Сурах бичгийн оношилгоо

№ Ээлжит хичээлийн сэдэв

Сэргээн санах хичээл

Мэдлэг бүтээх хичээл

Үнэлэх хөгжүүлэх хичээл

1

Эхийн үйл явдлыг таамаглан уншицгаая.

Сурах бичиг хуудас 23 Оюунтөгс хүүгийн үлгэр унших

Сурах бичгийн хуудас 31 “Бусдын тус багадахгүй”

Сурах бичгийн хуудас 36 “Тагтааны бэлэг ”

2

Сурсан зүйлийнхээ тухай ойлгомжтой , цэгцтэй ярьцгаая.

Сурах бичгийн хуудас 36

Сурах бичгийн хуудас 37 “Цэцэггүй ваар”

Сурах бичгийн хуудас №3,4,5,6

3

Эхийн бүтцийг төлөвлөж, төлөвлөгөөний дагуу бичицгээе.

Сурах бичгийн хуудас 39 “Үрдээ бичсэн захидал”

Сурах бичгийн хуудас 39 №2

Сурах бичгийн хуудас 40 дасгал даалгаврууд

4

Балархай эгшгийн эгшигжүүлэх, зөөлрүүлэх үүргийг мэдэж, зөв бичиж суръя

Өмнөх ангийн мэдлэгийг бататгах /дүрмээ сэргээн санах/

Сурах бичгийн хуудас 41 № 2,3,4,5

Сурах бичгийн хуудас 42 “Ухаант далайн гахай”

Сурах бичигт зөв бичих дүрэм буюу балархай эгшгийн эгшигжүүлэх,зөөлрүүлэх үүргийг тодорхойлж зөв бичих дүрмээр сурагчдын үйлийн баримжааг ялгах,эзэмшүүлэх үе шатанд гүйцэтгүүлэх дасгал даалгавар бага тул багш нэмэлтээр дасгал даалгавар оруулах

Зорилго:Эхийг бүтцээр ялган утгын хамаарлыг тодорхойлоод,эхээс ойлгож,сурсан зүйлээ цэгцтэй ярьж ,бичиж чаддаг болох

Зорилт:

Эхийн эхлэл,гол,төгсгөл хэсгийг ялган уншиж,утгын хамаарлыг тодорхойлох Эхийн үйл явдлыг таамагласнаа илэрхийлэх .Эхээс ойлгож,сурсан зүйлээ цэгцтэй ярьж ,бичиж чаддаг болох



.Тодорхой зорилгоор захидал бичих .Балархай эгшгийн эгшигжүүлэх,зөөлрүүлэх үүргийг тодорхойлж зөв бичих

Нэгж хичээлийн агуулга

Судлагдахуун Ур ухаан

Эхийн бүтэц

Эхийн үйл явдлыг таамаглан зохиож унших

Зорилгод тохируулан эх зохиож бичих

Зөв бичих дүрэм

Эхээс танил биш үгийн утгыг таамаглан, толь бичиг ашиглан мэдэх

Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсэг тус бүрийн холбоо хамаарлыг олох

Үзэл бодлоо баталж илэрхийлж бичихЭхийн үйл явдлыг таамаглахОйлгомжтой цэгцтэй ярих

Зорилгодоо тохируулан захидал бичих

Эгшгийн эгшигжүүлэх,зөөлрүүлэх үүргийг мэдэх зөв бичих

Цагийн төлөлвлөлт

дд Ээлжит хичээлийн сэдэв

Арга барил эзэмшүүлэх цаг

Дадлагажуулах ажлын цаг

Үнэлгээний цаг

Нийт

1 Бусдын тус багадахгүй 2 2 2 62 Тагтааны билэг 2 1 33 Цэцэггүй ваар 2 1 1 44 Захидал бичих 1 1 2

5 Балархай эгшгийн үүрэг

1 1 1 3

Нийт 8 6 4 18



Ээлжит хичээл -1,2

Ээлжит хичээлийн сэдэв:Бусдын тус багадахгүй 80мин

Хамрах хүрээ-4 дүгээр ангийн сурагчид

Өмнөх төсөөлөл: Цогцолбор бүр нэг утга санаа илэрхийлнэ гэдгийг мэддэг.

Хичээлийн зорилго:Үгийн утгаа тайлбарлан, эхийн цогцолбороор ялган утгыг ойлгох

Ерөнхий чадвар Тусгай чадвар

Бие даан суралцах Эхээс танил биш үгийн утгыг таамаглан, толь бичиг ашиглан мэдэх

Эхийн агуулга , ил ба далд утга санааг харьцуулах нэгтгэн дүгнэх

Суралцахуйн зорилт :

Толь бичгээс мэдэхгүй үгийн утгыг харах, бусдадаа тайлбарлах

Эхийн утгыг уншин ойлгох Эхийг цогцолбор бүрээр ялган цогцолборын утга санааг

өөрийн ойлгосноор бусдадаа тайлбарлах

Амжилтын шалгуур :

Үгийн утгыг толь бичгээс олж чаддаг болно. Эхийг цогцолбороор зааглан цогцолбор бүрийн утга санааг ойлгодог.

Түлхүүр үг: Үгийн утга, эх Хэрэглэгдэхүүн: толь бичиг, үгийн утгын тайлбартай хэрчмэл үзүүлэн.Арга зүй : хосоор ажиллах, тайлбарлах.Зохион байгуулалт :Хосоороо болон анги нийтээр

Үе шатХугацаа Төлөвлөлт Багшийн чиглүүлэг



Үйли

йн б

арим

жаа

г ял

ган

тани

х үе

10 м

ин

Үйл ажиллагаа-1Зурагт таамаглал дэвшүүлэн ярилцаж үйл явдлын зөв дэс дараалалд оруулах

Зургийн үйл явдлыг ажиглан ярилцана

Үйл явдлын дарааллын дагуу эвлүүлнэ.

Цуврал зургийг эх болгон зохион ярилцана.

Үйл ажиллагаа-2Зурагтай холбоотой “Бусдын тус багадахгүй” эхийг унших

Эхийг харааны уншлагаар уншина.

1.Багш цуврал зургийг бэлтгэсэн байна. Сурагчдыг харьцуулах чадварыг анхаарахГинжин хэлхээгээр сурагч бүрийг зургийн үйл явдлын дагуу зохиолгон яриулах.2. Уншихдаа бусдад саад болохгүй өөртөө уншицгаая г.м эхийг уншихад чиглүүлэх



Үйли

йн б

арим

жаа

г эз

эмш

үүлэ

х үе

55 м

ин

Үйл ажиллагаа -3Эхийн ногооноор тодруулсан үгийн утгыг хос хосоороо өөрийн бодлоор тайлбарлах.

Ногооноор тодруулсан үг болон өөрийн утгыг мэдэхгүй үгээ толь бичгээс харна.

Үйл ажиллагаа-4Тухайн үгийг холбоо үгийн бүтцэд оруулан утгыг тодруулах.

Үгийн утгыг тайлбарласны дараа үгийг холбоо үг болгоё .

Хэд хэдэн холбоо үг бичихХолбоо үгээ эхэд оруулан унших, аль холбоо үгийн утга тохирч байгааг ярилцах

Өөрийн зохиосон холбоо үгийнхээ утга дүйцэхийг эхдээ оролцуулан уншина.

Үйл ажиллагаа-5Өөрийн тайлбарласан үгийн утга толь бичигтэй тохирсон эсэхийг шалгах.

Дээрх үгсийн утгыг толь бичгээс харна

Өөрийн тайлбарласан утгатай тохирсон эсэхэд анализ хийнэ.

Үйл ажиллагаа -6Тухайн эхэд хэдэн үйл явдал өрнөсөн бэ?

Цуврал зургийг ажиглан ярилцана.Үйл ажиллагаа-7Эхийг харааны уншлагаар уншин өөрийн бодож байгаагаар 3-р цогцолборыг илрүүлэх

Уншихдаа эхийг хэдэн цогцолбороос бүтсэн бэ? гэдгийг илрүүлнэ.

Эхний догол мөрд ямар утга илэрсэн бэ? Эхлэл хэсгийн зургийн үйл явдал

өрнөсөн Сурах бичгийн асуултын дагуу ярилцана

Хоёр дахь догол мөрд хүүгийн ямар зан чанар илэрсэн бэ?

Болжморыг аварсан хэсэг хэд дүгээр цогцолборт гарч байна вэ?

“Сайн санааны үзүүрт шар тос” зүйр үгийн утгатай холбон тайлбарлан бичье.

Үйл ажиллагаа -8 Цогцолбор бүрийн утгыг ярилцахҮйл ажиллгаа -9 Цогцолбор бүрт тохирох нэр өгөх

яагаад ийм нэр өгөх болсноо тайлбарлах

Багш ажиллах хүснэгтийг олшруулж бэлтгэсэн байна.

Холбоо үг болгосноо эхдээ оруулан уншуулахдаа эхийн утгыг алдагдуулахгүй үгээ сонгон уншиж байна уу үгүй юу гэдгийг анхаарах

Толь ашиглуулах

Цуврал зургийг самбарт байрлуулсан байна.Уншуулж хүүхдийн унших хурдыг ахиулах Эхийг цогцолбороор нь зөв зааглаж байгааа эсэхэд хяналт тавихАсуултын дагуу даалгаврыг бүрэн гүйцэтгэж байгаа эсэхэд хяналт тавина.Ажиллах хүснэгтийг олшруулж бэлдэх

Цогцолбор бүрийг нэгтгэн дүгнэж байгаа эсэхэд анхаарах.



Үнэл

ж

сайж

руул

ах ү

е15

мин

Үйл ажиллагаа-10Сурагчдаар цогцолбор бүрт асуулт зохиолгох

Асуулт зохиохдоо энгийн, учир шалтгааны асуулт зохионо.

Гэрт: 5-р цогцолбортой адил утга илэрхийлэх цогцолбор зохион бичих , Хүүгийн зан чанараар оюуны зураглал хийх

Өмнөхөө бататгах

Ээлжит хичээл -3,4

Ээлжит хичээлийн сэдэв:Бусдын тус багадахгүй /Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл/ 80 мин

Хамрах хүрээ - 4 дүгээр ангийн сурагчид

Өмнөх төсөөлөл : Цогцолбор бүр нэг утга санаа илэрхийлэх ба догол мөрөөс эхэлнэ гэдгийг мэддэг.

Хичээлийн зорилго:Эхийн бүтцийг олох


Бие даан суралцах Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсэг тус бүрийн холбоо хамаарлыг олох

Өгүүлбэр, эхийг дэгийн дагуу бичих

Үзэл бодлоо баталж илэрхийлж бичих


Эхийг цогцолбор бүрээр нь эхлэл, гол, төгсгөл хэсэг болгон ангилах

Өөрийн ангилснаа тайлбарлах Асуултын дагуу ярилцана.


Эхийг гурван хэсэгт хуваана

Түлхүүр үг: Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл Хэрэглэгдэхүүн : Эхлэл, гол, төгсгөл гэсэн 3 бичиг, Арга зүй :Хосоор ажиллах, тайлбарлах.Зохион байгуулалт: Хосоороо болон анги нийтээр



Үйл ажиллагаа:

Үе шат Төлөвлөлт Багшийн багшийн чиглүүлэгҮй

лийн

бар

имж

ааг

ялга

нта

них

үе 2

0 м

инҮйл ажиллагаа-1Хүү ямар зан чанартай байна вэ? Оюуны зураглалаас яриулна.

Өөрийн хийсэн оюуны зураглалаа ангийнхандаа ангийнхаа сурагчдад тайлбарлана.

Хүү сайхан сэтгэлийнхээ хариуд ямар тусламж хүртсэн бэ?



Үйли

йн э

зэм

шүү

лэх

үе50

мин

Үйл ажиллагаа -2Энэ сургамжийг хэлэхийн тулд хэдэн цогцолбороор эхэлсэн бэ?

Өөрийн бодлоо ангийнхандаа танилцуулна

Гол хэсэгт ямар үйл явдал болсон бэ? Эхийн гол хэсгийг өөрийн үгээр

тайлбарлана, бичнэ.Төгсгөлд нь чи юу ойлгов. Эхийг төгсгөхдөө ямар хэлбэрээр

төгсгөснийг хараарай.Үйл ажиллагаа-3Энхгэрэлийн цогцолборын гурван хэсэгт хуваасантай уншиж танилцана.

Өөрийн хуваасантай тохирч байна уу?Яагаад ингэж хуваасан бэ?

Үйл ажиллгаа-4Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийн хоорондын хамаарлыг гаргаж ирнэ.

Эхлэл хэсэг нь дараагийн үйл явдлыг бий болгоно.

Үүний тулд холбох үг ашиглана.Үйл ажиллагаа-5 Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийг өөрийн үгээр ойлгосноо тэмдэглэе.

Цуврал зурган дээрээ эхлээд яриулах. Цогцолборыг утгаар нь ялгахдаа холбох үг ашигладгийг бататгахЭнхгэрэлийн бичсэнтэй санал нийлж байгаа эсэхийг ярилцана.


Эхлэл

Гол

Төгсгөл

Эхлэл

Ихэвчлэн нэг цогцолбороос бүтнэЗохиолч юуг өгүүлэх тухай танилцуулсан

Гол

Хоёр ба түүнээс дээш цогцолбороос бүтнэ.Үйл явдлын өрнөлийг бичнэ.

ТөгсгөлИхэвчлэн нэг цогцолбороос бүтнэ.Дүгнэж бичсэн.


Үнэл

ж с

айж

руул

ах ү

е 15

мин

Үйл ажиллагаа-5Энэ хүртэл юу ойлгосноо дүгнэе.Сурах бичгийн 34 тал дээрх 5 дугаар даалгаврыг ярилцаад бичнэ.1.Эх эхлээд юу болсон бэ?2.Дараа нь юу болсон бэ?3.Эцэст нь юу болсон бэ? Асуултын дагуу ярилцаж эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийн утгын холбоог илэрүүлнэ.Гэрт: Ах дүү хоёр – үлгэрийг уншин эхийн зааврын дагуу даалгаврыг гүйцэтгэнэ.

Бататган дүгнэлт хийлгэхСурагчид эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийн холбоог илрүүлсэн эсэхэд анхааран шалгахӨмнөхөө бататгасан жишиг даалгавар хийлгүүлэх.

ШалгуурАх дүү хоёр (Монгол ардын үлгэр)

Эрт цагт ах, дүү хоёр тариа тарьж амьдардаг байжээ. Ах нь ганцаар, дүү нь долоон хүүхэдтэй ам бүл олуулаа. Ах, дүү хоёр эв найртай хамтран ажиллаж, ургацаа адилхан хуваадаг байлаа. Нэг өдөр ах нь “Тариагаа адилхан хувааж авах нь зөв үү, буруу юу? Дүү минь олон хүүхэдтэй ам бүл олуулаа тул их талх хэрэгтэй. Дүүдээ нэг бухал тариа нэмж өгье” гэж бодоод өөрийн тарианаас нэг бухлыг аваад, дүүгийнхээ тариан дээр нэмж орхив. Тэр шөнө дүү нь эхнэртээ хэлсэн нь: Ахтайгаа тариагаа яг адилхан хувааж авдаг минь сайн биш байна. Ах ганцаараа амьдардаг. Гэрийн ажилд туслах хүн байхгүй юм. Ахад тариа их хэрэгтэй тул нэг бухлыг нэмж өгье. Энэ үгийг сонсоод эхнэр нь зөвшөөрөн нэг бухал тариаг ахдаа нэмж өгөв. Маргааш өдөр нь үзвээс хэн хэнийх нь тариа яг тэнцүү хэвээрээ байсанд бие биедээ юу ч хэлсэнгүй явцгаав. Ингэж хэдэн шөнө бие биедээ тариагаа шилжүүлсээр байжээ. Сүүлдээ учраа ярилцаж, хэн хэндээ туслах санаа байдгийг мэдэв. 1.Энэ эхэд хэдэн догол мөр байна вэ?2.Догол мөр тус бүрийн утгыг ярилцаад, гарчиг өгвөл ямар гарчгууд тохирох вэ?3.Догол мөр тус бүрт байгаа өгүүлбэрүүд өөр, өөр утга санааг агуулж байна. Үүнийг юу гэж нэрлэх вэ? 4.Эхэд хэдэн утга санаа агуулагдана вэ?5.Утга нь ойлгомжгүй үгсийг эхээс ялган бичиж толь бичгээс хараарай.



Ээлжит хичээл -5

Ээлжит хичээлийн сэдэв:Бусдын тус багадахгүй

Хамрах хүрээ:- 4 дүгээр ангийн сурагчид

Өмнөх төсөөлөл : үг үсгийн алдаа мадгийг засах дүрмээр тайлбарладаг

Хичээлийн зорилго : Үгийг алдаагүй зөв бичих


Бие даан суралцах Алдааны шалтгааныг илрүүлдэг байх

Үйлийг бие даан гүйцэтгэдэг.


Үгсийг ажиглан дүрмийг тодорхойлох Алдаатай үгийг олж алдааг засах


Үгийн дунд орсон Ж,Ч,Ш-ийн ард и бичдэг дүрмийг мэднэ Алдаатай үгийг илрүүлдэг, алдааг дүрмийн дагуу засдаг

Түлхүүр үг:Ж, Ч, Ш- ийн дүрэмХэрэглэгдэхүүн : Тараах материал Арга зүй: Хосоор ажиллах, тайлбарлах.Зохион байгуулалт: Хосоороо болон анги нийтээр Үйл ажиллагаа:

Үе шат Төлөвлөлт Багшийн чиглүүлэг

Үйлийн баримжааг ялган таних үе 20 мин

Үйл ажиллагаа-1Бусдын тус багадахгүй эхээс үгийн дунд болон эхэнд Ж, Ч, Ш орсон гийгүүлэгчтэй үгсийг түүж бичье.Үгийн эхэн Үгийн дунд

Хоёр багананд байгаа үгсийг харьцуулан ажиглая.

Аль баганын үгс ижил дүрэмтэй байна вэ? Үгийн дунд орсон ж,ч,ш гийгүүлэгчийн дараа эгшиг бичихээр бол “и” бичнэ. Гэдэг дүрмийг сурагчид өөрсдөө илрүүлэх.

Дүрмийг дэвтэртээ бичнэ. Түүсэн үгсийн дүрмийг тайлбарлуулах.Ж,Ч,Ш-ийн дүрэм тайлбарлана.



Үйли

йн б

арим

жаа

г эз

эмш

үүлэ

х үе

50м

ин

Үйл ажиллагаа-2Сурах бичгийн хуудас 33 тал дээрх Гэрэлсүхийн бичсэн үгийн алдааг засан бичнэ. Ямар алдаа гаргасныг илрүүлэн зөв болгон бичих.

Яагаад алдаатай байгааг дүрмээ бодон тайлбарлана.

Бусад нөхдийнхөө хийсэнтэй өөрийн саналыг солилцоно.

Дараах үгстэй ижил дүрмээр бичигдэх 3, 3 жишээ олж бич.өгье ............., ....................., ......................болохоор ................, ...................., ..............

өгөе- өгье , бие-бие,Болхоор-болохоор, сүргэлэн- сүрэглэн, жижэг- жижиг дараах үгсийг зөв илрүүлсэн эсэхийг шалгана.

Үнэл

ж

сайж

руул

ах ү

е

15

мин

Ширээний найзынхаа олсон үгсийг шалгаад, холбоо үг болгон бичье,Гэрт: 1.нүдлэх үг- гарахаа, үзүүлье, өгүүлэхээр, хадахаар, өгүүлье2. Сүүдэр эх дээр зааврын дагуу ажиллах

Дүрмэнд тохирсон зөв үг олсон эсэхийг анхаарах

ШалгуурСүүдэр

Шувууны үүрэн дээр миний хүү сүүдрээ тусгаж болдоггүй юм шүү. Эх нь голдог юм. гэж ээжийн минь дандаа захидагсан . Энхрий үрээ эх нь голохыг би мэднэ. Хөөрхий тэр нялх амьтныг эх нь голбол агаар тэнгэрт салхи шиг хөөрөх унаган жигүүр яаж ургана. Ээжийн захиас хэзээ ч үл мартагдана. Амьтны нялх үр сүүдэр тусахад хүртэл хиртэм тийм ариухан байж. Эхийн халуун сэтгэл гэдэг сүүдэр туссан үрээсээ хиртэм тийм тунгалаг байдаг байна. Энэ л учир алив нэгэн унаган жигүүрээ ургуулж амжаагүй амьтны үр дээр сүүдрээ тусгачхуузай хэмээн болгоомжилж, доошоо харж явнам. Энэ л учир алив нэгэн амьтны сүүдэр дор орж, ачит эхийнхээ хайрын сэтгэлийг хиртээчхүүзэй гэж эмээн дээшээ харж бас явнам. 1.Дараах эхээс алдаатай үгийг олж зөв болгоорой. 2.Эхэд хэдэн цогцолбор байна вэ? Илрүүлээрэй. 6.Эхийг эхлэл, гол төгсгөлөөр нь ангилаарай. 4.Эхний цогцолбор дараагийн үгтэй ямар үгээр холбогдож байгааг ажиглаад бич.




Ээлжит хичээлийн сэдэв:Баавгайг шийтгэсэн нь


Өмнөх төсөөлөл: Цогцолбороо таньдаг,эхийн эхлэл, гол, төгсгөлийг ялгадаг

Хичээлийн зорилго:

Үгийг алдаагүй зөв бичих


Бие даан суралцах Аливаа зүйлийг үндсэн хэсэгт хувааж, нэгтгэж буйгаа тайлбарладаг байх

Үйлийг бие даан гүйцэтгэдэг.


Эхийн үйл явдлын зөв дараалал Эхлэл гол төгсгөлийн утгын хамаарал


Үйл явдлын дарааллын дагуу болгох Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийг илрүүлэх

Түлхүүр үг: эхлэл, гол, төгсгөлХэрэглэгдэхүүн : тараах материал Арга зүй : хосоор ажиллах, тайлбарлах.Зохион байгуулалт :Хосоороо болон анги нийтээр Үйл ажиллагаа:


Үйли

йн б

арим

жаа

г ял

ган

тан

их ү

е 20

мин

Үйл ажиллагаа1Агуулга зөв дараалалтай байна уу? Асуултын дагуу ярилцана.Баавгайг шийтгэсэн нь эхийг уншин үйл явдлын зөв дараалалд оруулцгаая.

Эхийг харааны уншлагаар уншина Үйл явдлын утгаар нь зөв дараалалд

оруулна.Үйл ажиллагаа 2Эхлэл хэсэгт юуг танилцуулав?Гол хэсэгт ямар, ямар үйл явдал өрнөв?Төгсгөл хэсэгт юуг дүгнэв. Асуултаар эхийн эхлэл гол төгсгөл хэсгээ илрүүлнэ.

Эхийг зөв дараалалд оруулсан эсэхийг шалгахЭхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийг илрүүлэхэд анхаарахЭх уншихад анги нийтээр минутаар уншуулах. Уншлагын хурдан дээр анхаарах.Эхлэл, гол, төгсгөл хэсэг хоорондоо утгын холбоотой гэдгийг ухааран ажиллахЗургийг үзүүлэнгээр бэлтгэх



Үйли

йн б

арим

жаа

г эз

эмш

үүлэ

х үе

50 м

ин

Үйл ажиллгаа 3Эхлэл, гол, төгсгөл хэсэг тус бүр хэдэн цогцолбороос бүтсэн байна вэ? Зөв ялган бичнэ.Эхлэл гол төгсгөл хэсгийн утгын холбоо хамаарлыг тайлбарлаж бичнэ үү? Ямар үйл явдлаар илрүүлснээ ярилцана.эхлэл гол төгсгөл................... .......

...............................

Үнэл

ж с

айж

руул

ах ү

е 1

5 м

ин

Үйл ажиллгаа4 Дараах үгийн утгыг толь бичгээс харан тайлбарла.Болхи, тайга, майга, уршгаарҮйл ажиллагаа 5Эхийн эхлэл хэсгээс гээгдэх эгшгийн дүрэмтэй үгийг ялган бич.Ямар учраас гээгдсэн бэ?Эрт урьдын цагт......үүрийг сүйтгэдэг байлаа. Дараах цогцолбороос түүж бич.Гэрт:Ж,Ч,Ш-ийн дүрэмтэй үгийг ялган бичих

Багш өмнөх үзсэнээ бататгах




Ээлжит хичээлийн сэдэв: Эхийн үйл явдлыг таамаглан уншицгаая.

Хамрах хүрээ -4 дүгээр ангийн сурагчид

Өмнөх төсөөлөл : Эх нь эхлэл, гол, төгсгөл хэсэгтэй байдаг. Цогцолборуудаас бүтдэг.

Хугацаа: 80 минут

Хичээлийн зорилго: Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийг

ялган таних.


Сэтгэн бодох Хамтран суралцах

Төсөөлөн бодох хийсвэр сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх

Холбох үгсийг мэдэж тохируулан хэрэглэж сурах


Эхийн үйл явдлыг дэс дараагаар ажиглах Эхийг цааш нь төсөөлөн бодох


Эхийг утга санааг ухаарч уншиж сурна. Утгыг мэдэхгүй үгсээ түүж толь бичгээс мэдэж байна.

Түлхүүр үг: “Төсөөлөн бодох” Хэрэглэгдэхүүн : “Тагтааны бэлэг ” эхийг сурагчийн тоогоор бүрэн эхээр бэлдэх.Арга зүй Зохион байгуулалт : Хосоороо болон анги нийтээр Үйл ажиллагаа:


Үйли

йн б

арим

жаа

г ял

ган

тани

х үе

20

мин

Үйл ажиллагаа-1Аяганы хариу өдөртөөАгтны хариу жилдээ зүйр үгийн утгыг тайлан ярилцах, санал бодлоо солилцохҮгийн утгын гинжээр тайлбарла.Үйл ажиллагаа -2Зүйр үгийн утгыг тайлж өгүүлбэр зохионо.

Эхийн эхлэл, гол, төгсгөл хэсгийн тухай мэдлэгийг сэргээн сануулах.

Өгүүлбэр зохиохдоо зүйр үгийн утгатай ижил утга илэрхийлсэн байхыг хэлэх.

Сурагчдын бичихэд хүндрэлтэй үгийг самбарт бичиж өгөх.



Үйли

йн б

арим

жаа

г эз

эмш

үүлэ

х үе

50

мин

Үйл ажиллагаа -3 Үлгэрийн сэдвийг уншаад та нарт ямар төсөөлөл

төрж байна вэ? Нэг нэг өгүүлбэрт төсөөлөн бичнэ үү? Сурагчдын авж байсан хамгийн гоё байрлуулсан бэлэгний талаар ярилцах

Үйл ажиллагаа -4.

Уншиж эхлэхээсээ өмнө үлгэрийн бичлэгийн онцлог , хэдэн цогцолбортой байгаа зэргийг ярилцана.

Сурагчдаар үлгэрийн хэсгийг уншуулна Үлгэрээ уншиж дуусаад цааш хэрхэн үргэлжлэх

талаар цааш нь таамаглан ярилцах цаг өгнө.Үйл ажиллагаа -5:

“Тэгтэл тагтаа... “ гэж бичээд цааш нь юу болсныг таамаглан бичүүлнэ. Бичихдээ эхлээд юу бичихээ төлөвлөх хэрэгтэй.

Бичсэн үлгэрээ өөрөө уншаад, бусдадаа уншиж өгнө.

Бусдынхаа бичсэн эхийг харилцан уншсаны дараа засах сайжруулах талаар ярилцаж засвар хийнэ.

Үйл ажиллагаа -6:Тагтааны бэлэг

... Тэгтэл өнөөх тагтаа юу ч хэлэлгүй гэрээс нь гарч явснаа удалгүй хошуундаа нэг юм зуусаар ирээд, тариачны хөлд унагав. Гайхан харвал томоос том алтан бөгж байлаа. Тагтаа:-Сайн санаат хүн минь энэ бөгжийг ав. Хуруунаасаа салгахгүй л бол хүссэн бүхэн чинь биелэх болно гэв. Кижаван:- Энэ үнэхээр үнэн бол чамд их баярлалаа. Надад багахан талх, аяга сүү байхад л болно. Өөр юм хэрэггүй дээ гэж талархлаа илэрхийлэв. Хачирхалтай нь түүнийг энэ үгээ дөнгөж хэлж дуусмагц ширээн дээр нь шинэхэн талх, амтат сүү бий болгов. Гайхаж биширсэн Кижаван сүүг нь ууж, хэсэгхэн талх идээд , үлдсэнийг хоёр тагтаанд үйрүүлж өгөв. Түүнээс хойш ядуу тариачин эр шидэт бөгжний ачаар дутагдах гачигдах зүйлгүй, аз жаргалтай амьдран суух болжээ.

Үлгэрийнхээ төгсгөл хэсгийг гүйцээж уншина. Хэний таамаглал үлгэрийн төгсгөлтэй төстэй

байна вэ?Хэний санаа зохиолчоос өөр санаа гарсан байна вэ? Юугаараа ялгаатай байна вэ? гэсэн асуултын дагуу ярилцана.

Тагтааны бэлэг гэсэн сэдвийг уншаад сурагчдад ямар сэтгэгдэл төрж байгааг ярилцана.

Хэн нэгнээс бэлэг авахад ямар байдаг вэ? гэх мэт асуултаар хүүхдийн төсөөлөн бодох чадварыг хөгжүүлнэ.

Уншуулахдаа үлгэрийн бичлэгийн онцлогийн талаар ярилцах.

Үлгэр зохиож таамаглан бичихдээ заавал төлөвлөн бичих хэрэгтэй.

Зохиосон эхдээ засвар хийхдээ бусдынхаа болон багшийн тусламжыг авж болохыг хэлж өгөөрэй.

Зохиож байгаа эхийнхээ цогцолборуудыг холбохдоо: “гэтэл, тэгтэл, тэгсэн чинь, тэгэнгүүт, харин, гэхдээ ” гэх мэт холбох үгийг хэрэглээрэй.


4-р анги “Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх вэ?” нэгж хичээлийн хөтөлбөрҮн

элж

са

йжру

улах

үе

15 м

инҮйл ажиллагаа -7 Үлгэрийн эхэнд гарсан ядуу тариачин Кижаван ,

үлгэрийн төгсгөлд гарсан аз жаргалтай Кижаваны дүрийг харьцуулан зургаар эсвэл дүрийн тоглолтоор үзүүлээрэй.

Хэрвээ ядуу тариачин эр гэмтсэн тагтаанд туслаагүй бол ямар үйл явдал өрнөх байсан бол? гэртээ төсөөлөн бичиж ирээрэй.


Ээлжит хичээлийн сэдэв:Эхийн үйл явдлыг үргэлжлүүлэн зохиоё.

Хамрах хүрээ4 дүгээр ангийн сурагчид

Өмнөх төсөөлөл: Эхийг уншаад цааш нь зохион бичихдээ тодорхой төлөвлөгөө, дэс дараатай бичдэг.

Хугацаа:80 минут

Хичээлийн зорилго: Эх зохиож бичих дарааллыг эзэмших.

Ерөнхий чадвар Тусгай чадварЗохиолын эхлэл хэсгийг уншаад цааш нь таамаглан бичих

Зохиож бичихдээ төлөвлөх, бичих, засаж сайжруулах, хянах гэсэн дэс дараалалтай бичих.


Төсөөлөн бодож таамаглан бичиж сурах Эхийг засаж найруулах


Эхийг таамаглан зохион найруулан бичиж сурна.

Түлхүүр үг:“Таамаглан бичих” Хэрэглэгдэхүүн :Таамаглан бодож үргэлжлүүлэн бичих өгүүлбэрүүдийг сурагчдын тоогоор бэлдэх. Зохион байгуулалт : Хосоороо болон анги нийтээр Үйл ажиллагаа:


Үйлийн баримжааг ялган таних үе

20мин

Үйл ажиллагаа-1 Тагтааны бэлэг эхийг хэрхэн зохион

үргэлжлүүлэн бичсэн талаараа ярилцана.Өөдөө хаясан чулуу өөрийн толгой дээр зүйр үгийн тайлбарлан ярилцах. Хүнд тусалбал эргээд тус нь ирдэг гэдгийг монголчууд маш олон зүйр үгээр хэрхэн илэрхийлснийг ярилцах.

Тагтааны туслаагүй Кижавны дүр төрх, ямар хүн болох талаар ярилцах.

Холбох үгсийн талаар сэргээн сануулна./“гэтэл, тэгтэл, тэгсэн чинь, тэгэнгүүт, харин, гэхдээ ” /



Үйл ажиллагаа -2 Чи хэн нэгэнд туслаад эргээд чамд тусалж

байсан, баярласнаа илэрхийлж байсан тохиолдол бий юу? Ярилцаарай.

Үйли

йн б

арим

жаа

г эз

эмш

үүлэ

х үе

45

мин

Үйл ажиллагаа -3 Миний тус багадаагүй: Нэгэн удаа ээж маань

оройн хоол бэлдэж байлаа.... Сайхан сэтгэлийн хариу: Найз маань хөөрхөн

туулайтай болохыг хүсдэг байлаа.... Туслах сан: Өвлийн тэсгэм хүйтэн өдөр

нимгэн хувцастай жаалхүүтэй таарлаа...гэсэн гарчгуудаас аль нэгийг сонгон авч хэрхэн таамаглан хэдэн цогцолборт багтаан бичихээ төлөвлөнө.

Үйл ажиллгаа -4 Эхлээд дараа нь эцэст нь юу болох талаар

төсөөлнө.Үйл ажиллагаа -5 Зохиосон эхээ хос хосоороо бие биедээ

уншиж өгөн засаж сайжруулах зүйлийн талаар ярилцана.

Хасах, нэмэх, давхцсан санаа , үгийн алдаа зэргийг хянаж дахин сайжруулна.

Гарчгаа сонгохдоо зохиолын гол баатар бүрийг цааш нь хэрхэн өрнүүлж болох талаар төсөөлөн бодосны эцэст аль өөрт таалагдахаа сонгон авна.

Төлөвлөлтөө сайн хийх хэрэгтэйг сануулах.

Үйл явлын төлөвлөлтөө эхлээд дараа нь эцэст нь юу болох талаараа хийнэ.

Сурагчдын чадвараас хамааран үгийн тоо, хугацаа зэргийг өөр өөр өгөхийг анхаарах.

Үнэл

ж с

айж

руул

ах ү

е20

мин

Үйл ажиллагаа -6 Зохион бичсэн эхийн дагуу зургаар

илэрхийлж, бие биетэйгээ санал солилцож үзэсгэлэн гаргаарай.

Бусдынхаа бичсэнээс санаа авч гэртээ засаж сайжруулаад ирэх даалгавар өгнө.

Бичсэн эхийнхээ дагуу цуврал зураг, үйл явдалт зураг зурах нь илүү их төсөөллийг хөгжүүлэх




Ээлжит хичээлийн сэдэв:Сурсан зүйлийнхээ тухай ойлгомжтой цэгцтэй ярих.

Хамрах хүрээ: 4 дүгээр ангийн сурагчид

Өмнөх төсөөлөл :Эх эхлэл , гол, төгсгөл хэсгээс бүтдэг.


Хичээлийн зорилго: Сонссон, уншсан, зохиосон эхээ ойлгомжтой цэгцтэй ярих.


Сурсан зүйлийнхээ тухай ойлгомжтой цэгцтэй ярих.

Уншсан зүйлийнхээ тухай зөв дэс дараалалтай ярьж сурах.


Эхийн утга санааг ухаарч ойлгож унших Үйл явдлын дараалал залгамж холбоог мэдэж унших.


Уншсан зүйлийнхээ тухай бусдад ойлгомжтой, цэгцтэй зөв ярьж сурах. Түлхүүр үг: “Зөв цэгцтэй ярих” Хэрэглэгдэхүүн :Эхийн цогцолборуудыг хүүхэд бүрийн тоогоор бэлдэх. Зохион байгуулалт: Хосоороо болон анги нийтээр Үйл ажиллагаа:




Үйли

йн б

арим

жаа

г ял

ган

тани

х үе

20

мин

Үйл ажиллагаа-1 Явбал үхэр үнэн тэргээр гүйцэнэ туулай.

зүйр үгийг зөв дэс дараалалд оруулан ямар утгатайг ярилцан утга нэгтэй зүйр үг зохиогоорой.

Үйл ажиллагаа -2 Өглөөнөөс орой болтол үйл явдлын зураг

дэс дараалалд нь оруулж үйл явдлыг 1-рт, 2-рт гэх мэтчилэн дараалалтай яриулах. Зураг дараалалгүй байхдаа ямар нэгэн холбоотой дэс дараатай санааг илэрхийлж чадаж байна уу? гэдгийг ярилцана.

Аливаа зүйл дэс

дараалалгүй, замбараагүй

байхдаа илэрхийлэх гэсэн

утга санаагаа зөв

илэрхийлж чаддаггүй

гэдгийг сурагчдад

ойлгуулах.

Үйли

йн б

арим

жаа

г эз

эмш

үүлэ

х үе

45

мин

Үйл ажиллагаа -3 Сурагч бүрт “Цэцэггүй ваар” эхийн өнгө

өнгөөр ялгаж тасдсан эхийн цогцолборуудыг өгнө.

Сурагчид эхийн цогцолборуудыг холбон зөв бүтэцтэй эх болгох.

Үйл ажиллгаа -4 Эхийн цогцолбор бүрд утга санаанд нь

тохируулж гарчиг өгөн эхлэл , гол, төгсгөл хэсгээр нь ялгах.

Яагаад ийм гарчиг өгсөн бэ?Үйл ажиллагаа -5

Эхийг уншихад чамд зөв цэгцтэй мэдээлэл өгч чадсан уу?

Эхлээд юу болсон бэ? Дараа нь яасан бэ? Эцэст нь юу болж төгсөв? гэсэн асуултын дагуу санаагаа зөв цэгцтэй илэрхийлж ярих.

Ярьж буй зүйл нь утгын

хувьд зөв дэс

дараалалтай байна.

Яриаг бичигт

тэмдэглэвэл хэдэн хэдэн

цогцолбороо илэрсэн

байна үүнийг зөв

цэгцтэй яриа гэнэ

гэдгийг сурагчдад маш

сайн ойлгуулж өгөх.

Цогцолборуудыг зөв

байрлуулахад туслах.



Үнэл

ж

сайж

руул

ах

үе

20 м

ин

Үйл ажиллагаа -6 Бусдын ярьж байгаа сонсож зөв цэгцтэй

ярьж чадаж байгаа эсэхийг хянаж чиний ойлгосноос ялгаатай, дутуу зүйл байвал өөрийн бодлоор зөв цэгцтэй илэрхийлэх.

Цэцэггүй ваар эхийн 3 цогцолборын үйл явдлыг зургаар илэрхийлэн, гарчиг өгч утга санаанд тохирсон зүйр үг бичиж ирэх даалгавар өгөх.


Ээлжит хичээлийн сэдэв:Эхээс ойлгосон зүйлээ зөв цэгцтэй ярьж сурах.

Хамрах хүрээ4 дүгээр ангийн сурагчид

Өмнөх төсөөлөл: Эх эхлэл , гол, төгсгөл хэсгээс бүтдэг.


Хичээлийн зорилго:Ярих зүйлээ цэгцтэй ярих.


Сурсан зүйлийнхээ тухай ойлгомжтой цэгцтэй ярих.

Уншсан зүйлийнхээ тухай зөв дэс дараалалтай ярьж сурах.Эхээр дамжуулан ямар утга санааг илэрхийлэхийг зорьсныг мэдэх.


Эхийн утга санааг ухаарч ойлгож унших Үйл явдлын дараалал залгамж холбоог мэдэж унших.


Эхээр илэрхийлсэн санааг ойлгож өөртөө тусгаж аван хэрэгжүүлэх. Аливаа зүйлд үнэнч шударга байвал ялан дийлдэг гэдгийг мэдэх.

Түлхүүр үг:“Зөв цэгцтэй ярих” Зохион байгуулалт :Хосоороо болон анги нийтээр



Үйл ажиллагаа:

Үе шат Төлөвлөлт Багшийн чиглүүлэгҮй

лийн

ба

рим

жаа

г ял

ган

тани

х үе

5 м

ин

Үйл ажиллагаа-1 Ярьж буй зүйл нь утгын хувьд зөв дэс

дараалалтай байна.

Яриаг бичигт тэмдэглэвэл хэдэн хэдэн цогцолбороо илэрсэн байна үүнийг зөв цэгцтэй яриа гэнэ . гэдгийг сэргээн санана.

Өмнөх хичээлэр үзсэн

эхийг сэргээн санана.

Эхийн утга санааг товч

тодорхой үгээр асууна.

Үйли

йн б

арим

жаа

г эз

эмш

үүлэ

х үе

30м

ин

Үйл ажиллагаа -3 Сайн санааны үзүүрт шар тос Үнэнээр явал үхэр тэргээр туулай гүйцнэ. Үг үнэн бол

Үйлдэл үнэн гэсэн зүйр үгсийн утгыг ярилцан өгүүлбэрт оруулж бичээрэй.

Үйл ажиллгаа -4 Чи хэрвээ Сон Ир хүүгийн оронд байсан бол

үнэнч шударга байж чадах байсан уу? Өөр үрээр тарьж байхдаа хүүхдүүд юу гэж

бодож байсан бол? Хаан шударга сайн хүү үрчилж авах болсон ч

сэтгэл яагаад дундуур үлдэв? Эхлэл гол төгсгөл хэсгийн алинд нь хамгийн гол

санаа илэрсэн бэ? Эхийн гол санааг дэвтэртээ хичээнгүй бичгээр

бичээрэй.

Үнэнч шударгаар

явахын ач тусыг

өөрт тохиолдсон

болон бусдад

тохиолдсон

жишээн дээр дээр

тайлбарлан

ойлгуулах.

Үнэл

ж с

айж

руул

ах ү

е 5м

ин

Үйл ажиллагаа -5 Эхээс чи юу ойлгож авсан бэ? Гүйцээж

бичээрэй.

Хүмүүс үнэнч шударга занг үнэлдэг. Бусдыг хуурч мэхлэх нь ичгүүртэй. Ямар ч шалгуур шударга байх ёстой. .............................................................. ..............................................................

Чамд Сон Иртэй адил үнэнч шударга байсныхаа хариуд шагнуулж байсан удаа бий юу?

Гэртээ нэг нэг монгол ардын үлгэр уншиж ирээд ангийхандаа зөв цэгцтэй ярьж өгөөрэй.

37-р хуудасны “Уншихдаа ” даалгаврын асуултад хариулж бичээрэй.

Жишиг даалгавар

1. Эхийг ухаарч ойлгож уншаарай.

Эх үрЭрт урьд цагт нэгэн бяцхан хясаа амьдардаг байжээ.Шүрэн ойн доор суун

хажуугаар нь өнгөрөх өнгө өнгийн загасыг харан өдөр хоногийг өнгөрөөдөг байв.Амгалан



тайван амьдралтай энэ бяцхан хясааны амьдрал нэг л өдөр хар дарсан зүүд мэт аймшигтай болон хувирав.Учир нь нэг өдөр гадуур нь бүрхсэн ясан биеэ бага зэрэг онгойлготол биен дотор нь нэг элсний ширхэг ороод хамаг биеийг нь холгож эхлэв.Эхлээд бяцхан хясаа нэг их тоосонгүй удахгүй гарчих байх гэж бодсон ч өдөр ирэх тусам элсэн ширхэг улам бүр гүн шигдэн биеийг нь яахын аргагүй ихээр зовоож байлаа.Өдөр ирэх тусам хөөрхий хясааг хатган зовоож байгаа элсний ширхэг үнэхээр их өвтгөж байсан учир бяцхан хясаа тэсэлгүй өвчиндөө шаналан үргэлж уйлдаг болов.

Өдөр өнгөрөх тусам хөөрхий хясааны нулимс нэмэгдсээр л байв.Юунд хэнд гомдохоо мэдэхгүй байлаа.Өөрийг нь зовоож байгаа элсний ширхэгт үү? Аль эсвэл анхаарал болгоомжгүй байсан өөртөө юу?Өөрийг нь хамгаалж чадаагүй далай тэнгист үү?Хөөрхий хясаа аль алинд ч гомдож чадахгүй байлаа.Өвчин нь бага зэрэг намжиж тайвширсан. Нэг өдөр ингэж боджээ…`Нэгэнт би элсний ширхгийг гаргаж чадахгүйгээс хойш түүнтэй амьдарч дасах нь зүйтэй юм байна.Хэн нэгэнд гомдоод ч яах билээ дээ`

Ингээд он жилүүд өнгөрсөөр хөөрхий хясаа асар их тэвчээр гарган элсэн ширхэгтэй амьдарчээ.Маш их өвдөж уйлдаг байсан ч гомдоллохоо больжээ .Гэтэл он удаан жил хөөрхий хясааг зовоосон элсний ширхэг асар их тэвчээрийн үр дүнд....

2. Үр дүнд .... нь юу болсон бол цааш үргэлжлүүлэн төсөөлөн бодоорой. 3. Төсөөлж бодсон зүйлийнхээ талаар яаж бичихээ төлөвлөөрэй. Ж/нь Хэдэн

цогцолборт багтаах гэх мэт4. Бичсэн зүйлээ ангийхандаа болон багшдаа уншиж өгөн юуг хасах юуг нэмэх талаар

ярилцаарай. 5. Хос хосоороо бичсэн зүйлээ солилцон уншиж алдаагаа хянуулан дахин сайжруулж

бичээрэй. 6. Эхийн төгсгөл хэсгийг уншиж өгсний дараа хэний таамаглал адил төстэй байна вэ? 7. Эхийн төгсгөл хэсэг

нэг л өдөр гайхамшигт тансаг сувд болон хувирчээ.Зовсон хясааны нулимс элсэн ширхгийг бүрхсээр гайхамшигтай сайхан сувд

болгосон юмсанжээ.Далайн амьтад хясааны дэргэдүүр өнгөрөхдөө гайхамшигт сайхан сувдыг нь гайхан шагширч түүний тэсвэр тэвчээрийг магтан сайшаадаг болжээ.

Бяцхан хясааны амьдралыг үлгэр жишээ болгон хэцүү санагдаж байгаа бүхнийг даван туулж сувд болгох боломж хүмүүс бидэнд ч байгаа шүү дээ!Ээлжит хичээл -11

Ээлжит хичээлийн сэдэв:Захидал


Өмнөх төсөөлөл: Эхийн эхлэл, гол,төгсгөл хэсэг

Хугацаа: 80 минут

Хичээлийн зорилго:Тодорхой зорилгоор захидал бичиж сурах


Харилцах Зорилгодоо тохируулан захидал бичих


Эхийн бүтцийг төлөвлөх



Төлөвлөгөөний дагуу бичих


Бичих санаагаа олж төлөвлөх Санаагаа цэгцэлж зөв байрлуулах Бичсэнээ хянаж,сайжруулах

Түлхүүр үг:ТөлөвлөхХэрэглэгдэхүүн : ДугтуйЗохион байгуулалт: Хосоороо Үйл ажиллагаа:


Үйлийн баримжааг ялгах 20мин

Үйл ажиллагаа 1 Захидлын талаар ярилцах Захидал бичихийн өмнө захидлыг ямар

зорилгоор бичдэг тухай ярилцах Дугтуйны загваруудаас ямар үгтэй захидал

гарч ирж болох,тийм захидал авсан хүний сэтгэл ямар байх вэ? \Үзүүлэн 10\

Сурагчтайгаа хүмүүс яах гэж захидал бичдэг тухай ярилцсанаар захидлыг тодорхой зорилгоор бичдэг гэдгийг ойлгох



Үйли

йн б

арим

жаа

г эз

эмш

үүлэ

х 5

0мин

Үйл ажиллагаа 2 Үрдээ бичсэн эхийн захидлыг унших Хүүгийн ээж ямар зорилгоор захидал

бичсэнийг ярилцахҮйл ажиллагаа 3

Үрдээ бичсэн эхийн захидлын эхлэл, гол төгсгөл хэсгийн бүтцийг олуулна.

Үйл ажиллагаа 4Бичих санаагаа олж төлөвлөх

Ээждээ бичих талархлын захидлыг сурагчдаар бичүүлнэ.

Тодорхой зорилгоор захидал бичихийн өмнө санаагаа олох

Ямар зорилгоор захидал бичихээ тодорхойлох Хэдэн цогцолбортой байх Аль хэсэгт нь юуны тухай бичихээ төлөвлөх Эхлэл хэсгийг төлөвлөх-Сайн сайхан үгтэй

мэндчилгээ бичнэ. Гол хэсгийг төлөвлөх-Яагаад энэ захидлыг бичих болсон шалтгаан

Төгсгөл хэсгийг төлөвлөх-Сайн сайхныг хүссэн өгүүлбэрээр төгсгөнө.

Үйл ажиллагаа 5Санаагаа цэгцэлц,зөв байрлуулъя

Үйл ажиллагаа 6Бичсэнээ хянаж,сайжруулья

Сурах бичиг дээрх Хашгэрэлийн бичсэн захидлын хянаж сайжруулсанг уншиж ажиглана.

-Эхний удаа бичсэнийг -Эхлэл төгсгөл хэсгийг анхаарч бичсэнийг-Догол мөр гаргаж бичсэнээс санаа авч өөрийн бичсэн захиаг хянаж зөв бүтэц,найруулгатай болгон

Хүүгийн ээж ямар зорилгоор,агуулгаар захидал бичсэнг олуулахын тулд багш талархлын,уучлал гуйсан,нөхөрсөг,бахархлын байж болохыг дөхүүлж хэлж өгнө.Үрдээ бичих эхийн захидлын бүтцийн заагийг сурагчид хэрхэн олсныг ярилцана.Ээждээ баярлаж ,талархсан дурсамжтай үйл явдлаа эргэн санахыг зөвлөх

Найруулгын алдаа,зөв бичих дүрмийг анхаарч бичихийг сануулна.

Захидлын ерөнхий загварыг хэрхэн бичих талаар зөвлөгөө өгнө.Жишээ нь:толгойн хэсэг,хэнээс гэх мэтийг

Эхийн бүтэц,найруулга дээр нь анхаарч зөвлөгөө өгнө.


Эхлэл хэсэгДотно үгтэй мэндчилгээ бичнэ.

Гол хэсэг

Бичих зүйлээ үйл явдлын дэс дараатай ойлгомжтой бичнэ.

Төгсгөл хэсэг

Сайн сайхныг хүссэн өгүүлбэр,нэр,он,сар,өдрийг бичнэ.


Үнэл

ж с

айж

руул

ах

үе 1

5мин

Үйл ажиллагаа 7 Бичсэн захиагаа сурагчид хосоороо солилцон

уншина Зөв бичих дүрмийн алдааг засна.

Үйл ажиллагаа 8 Захиагаа дугтуйн хийж хаяглана.\Үзүүлэн 11\

Захиаг яаж хаяглах тухай үзүүлэн ашиглан тайлбарлан бичүүлнэ.


Ээлжит хичээлийн сэдэв:Балархай эгшгийн эгшигжүүлэх үүрэг


Өмнөх төсөөлөл : Балархай эгшиг


Хичээлийн зорилго:Балархай эгшгийн эгшигжүүлэх үүргийг тодорхойлж зөв бичиж сурна.


Хамтран суралцах Эгшгийн эгшигжүүлэх үүргийг мэдэх зөв бичих


Балархай эгшиг Балархай эгшгийн эгшигжүүлэх үүрэг


Балархай эгшгийн эгшигжүүлэх үүргийг тодорхойлох Зөв бичих

Түлхүүр үг:Балархай эгшигХэрэглэгдэхүүн : Хэрчмэл тараах материалАрга зүй:Тоглоомын аргаЗохион байгуулалт : ХосоорооҮйл ажиллагаа:




Үйлийн баримжааг ялгах 15 мин

Үйл ажиллагаа1 Балархай эгшгийг сэргээн сануулах зорилгоор

хоёр сурагч үгтэй карт ашиглан хоорондоо тоглоно.Картанд байх үгс: тал,авдар,ном, ,хуушуур,тасаг,төмөр,ширээ,хавар,дэвтэр,тэнгэр, бодол,сурагч,нүд,мэдлэг,сөөм,тэнгэр,цэмцгэр, өндөггэх мэт үгсийг доош харуулан ээлжлэн нэг нэг үг сугалан нэг сурагч нь балархай эгшигтэй үгийг,нөгөө нь балархай эгшиггүй үгийг өөртөө авна.

Үгийн 2-р үеэс хойш орсон балархай эгшиг гэдгийг сэргээн сануулна.

Үйли

йн б

ариж

ааг

эзэм

шүү

лэх

20м

ин

Үйл ажиллагаа 2 Дээрх картнаас түүж авсан балархай эгшигтэй

үгсийн балархай эгшгийн үүргийг сумаар зурна.

авдар,тасаг,мэргэн,төмөр,хавар,дэвтэр, мэдлэг,бодол,өндөг,тэнгэр,цэмцгэрҮйл ажиллагаа 3

Балархай эгшгийг үүргээр нь ялганаНэг үүрэгтэй Хоёр үүрэгтэйавдар мэргэнтасаг мэдлэгтөмөр тэнгэрхавар цэмцгэрдэвтэрбодолөндөг

Үйл ажиллагаа 4 Дээрх үгсэд “ыг,ийг,аас,ээс,өөс” залгавраас

аль тохирохыг залгана Балархай эгшиг нэг үүрэгтэй бол гээгдэнэ,2

үүрэгтэй бол гээгдэхгүй эгшигжүүлэх үүрэгтэй ойлгоно.

Сонгосон үгийн балархай эгшиг ямар үүрэгтэйг тодруулахдаа тухайн балархайн эгшгийг хасаж бичихэд ямар гийгүүлэгчийн шаардлагаар бичсэн нь тодорхой болдог гэдгийг тайлбарлана.

Гийгүүлэгчээр төгссөн үгэнд урт эгшгээр эхэлсэн залгавар залгахад эцсийн гийгүүлэгчийн өмнөх балархай эгшиг үүрэггүй бол гээгдэнэ гэсэн дүрмийг сурагчаар гаргуулна.

Үйлийн баримжааг үнэлж сайжруулж хөгжүүлэх15 мин

Үйл ажиллагаа 51.Залгаврыг залгаж бич

ӨгүүлбэрүүдДэлхийн газар+ын зураг+ийг ханандаа хаджээ.Хөгжим+ийн эгшиг+ийг сонсож уярлаа. Дөрвөн улирал+ын хамаг+ийн хүйтэн нь өвөл+ийн улирал юм.Шувууны үүрэнд сүүдэр+ээ хүргүүзэй,өндөг+өө голдог юм.Манай ангийн самбар+ын дэргэд маш том сампин бий.Аав хүүхэд+ийн баярын өдөр+өөр үлгэр+ийн ном авч өглөө.

Балархай эгшгийн үүргийг зураад залгаврыг залгуулж бичүүлнэ.



2.Балархай эгшгийн үүргийг тэмдэглээд “ын,ийн” залгаврын тохирохыг залган бичээрэй.А.аймаг,тэнгэр,дэвтэрБ.өгүүлбэр,будаг,сандал


Ээлжит хичээлийн сэдэв : Балархай эгшгийн зөөлрүүлэх үүргийг мэдэж зөв бичиж суръя


Өмнөх төсөөлөл : Балархай эгшиг


Хичээлийн зорилго:Балархай эгшгийн зөөлрүүлэх үүрэг тодорхойлж зөв бичиж сурна.


Бие даан суралцах Эгшгийн зөөлрүүлэх үүргийг мэдэх,зөв бичих


Балархай эгшиг зөөлрөх Балархай эгшгийн зөөлрүүлэх үүрэг


Хатуу ба зөөлөн гийгүүлэгчийн хэлэхийн ялгааг харьцуулан хэлэх Цэгийн оронд тохирох эгшгийг нөхөж,үүргийг тодорхойлох Зөөлрүүлэх үүрэгтэй балархай эгшгийг гээгдэхгүйг ойлгох

Түлхүүр үг:Балархай эгшигХэрэглэгдэхүүн : Зурган үзүүлэнАрга зүй:Марафон бичиглэлийн аргаЗохион байгуулалт: СалаагаарҮйл ажиллагаа:


Үйлийн баримжааг ялгах 15 мин

Үйл ажиллагаа 1 Салаа бүр нэг цаасан дээр зөөлний тэмдэгтэй

үг давтагдахгүйгээр бичнэ.

Үйл ажиллагаа2 Доорх үгсийг сурагчид харьцуулан хэлж

утга,дуудлага,бичиглэлийг ажиглаж ялгааг гаргана.Үзүүлэнгээр доорх үгсийн зургийг

Багш салаа бүрийн үгийг хэлүүлж самбарт бичнэ.Самбарт бичсэн үгнүүдээс үйл ажиллагаа 2-н үгүүдийг гарвал сайн.

Утга,бичиглэл, дуудлага өөр хэлэгдэж байгааг сурагчдаар гаргуулна.



харуулна.\Үзүүлэн 12\бар-барьтах-тахьбах-бахьхуул-хуультав-тавь

Үйлийн баримжааг эзэмшүүлэх50мин

Үйл ажиллагаа 3 Дээрх үгсээс үйл хөдлөл заасан үгийг түүж

бичээд “в” залгаврыг залгаж бичнэҮүнд:барив,тахив,хуулив,тавив

Үйл ажиллагаа 4 Доорх үгсийг сурагчид харьцуулан хэлж

утга,дуудлага,бичиглэлийг ажиглаж ялгааг гаргана

тарх-тархисавх-савхиталх- талхи

Зөөлний тэмдэг “и” болж, дан зөөлөрч байна гэдгийг хэлүүлэхэд чиглэнэ.

Давхар зөөлрүүлж байгааг гаргуулна.

Үйлийн баримжааг үнэлж сайжруулж хөгжүүлэх 15 мин

Үйл ажиллагаа 5 Сурах бичгийн 41-р хуудасны даалгаврыг

ажиллах-Балархай эгшгийн зөөлрүүлэх үүргийг тайлбарлахын тулд хатуу ба зөөлөн гийгүүлэгчийн хэлэхийн ялгааг харьцуулан хэлэх-Цэгийн оронд тохирох эгшгийг нөхөж,үүргийг тодорхойлох-Зөөлрүүлэх үүрэгтэй балархай эгшгийг гээгдэхгүйг ойлгох

Дасгал бүрт тохирох тайлбарыг хэлэх



Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх вэ? нэгж хичээл Үнэлгээ Хугацаа: 40 мин

Чадв

ар

Үнэлгээний шалгуур

Оно

о

Зори

лгод

оо т

охир

уула

н з

ахид

ал

бичи

х

Аавдаа захидал бичээрэй. Ямар зорилгоор аавдаа захидал бичихээ тодорхойлоорой Хэдэн цогцолбортой байх,аль хэсэгт нь юуны тухай бичихээ төлөвлөөрэй Эхлэл хэсгийг төлөвлөх-Сайн сайхан үгтэй мэндчилгээ бичээрэй

Гол хэсгийг төлөвлөх-Яагаад энэ захидлыг бичих болсон шалтгаанТөгсгөл хэсгийг төлөвлөх-Сайн сайхныг хүссэн өгүүлбэрээр төгсгөөрэй

Сайн байна уу?Хайрт аав минь........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5

Эгш

гийн

эгш

игж

үүлэ

х,зө

өлрү

үлэх

үү

ргий

г м

эдэх

зөв

бич

их

Баларай эгшгийн үүргийг тодорхойлоод залгаврыг залгаж бич.Намар+ын анхы хяруунаар гэртээ харь+в.Дэвтэр+ийн хуудас+ыг холь+в...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2,5

Дараах үгсийг ялгаж уншаад өгүүлбэр зохиож бичээрэй.харья- харъя ..........................................................................................................тарья – таръя ...........................................................................................................сорьё - соръё...........................................................................................................урья - уръя .............................................................................................................

2

Үгсийг ажиглаад , ижил дүрмээр бичигдэх үг тус бүр 3-ыг бичбагийн : ........................, .............................., .....................................хамгийн: ......................., ............................., .....................................ургамлын: .............................., ............................., ............................ 4,5


4-р анги “Санаагаа хэрхэн цэгцтэй илэрхийлэх ... · web...

Documents