4. sınıf fen ve teknoloji dersi
DESCRIPTION
4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi. KİMYA Maddeyi tanıyalım; Maddenin özellikleri Maddenin halleri Maddenin ölçülebilir özellikleri Maddenin değişimi Isı ve sıcaklık Saf madde ve karışımlar. SAF MADDE VE KARIŞIMLAR. Su ve şeker saf maddedir . - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/1.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi
KİMYAMaddeyi tanıyalım;• Maddenin özellikleri• Maddenin halleri• Maddenin ölçülebilir özellikleri• Maddenin değişimi• Isı ve sıcaklık• Saf madde ve karışımlar
![Page 2: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/2.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Su ve şeker saf maddedir.Limonata, tuzlu su, şekerli su ve ayran ise karışımdır.Limonata karışımdır; çünkü içinde şeker, su ve limon suyu vardır.Su saf maddedir. Çünkü içinde kendisinden başka bir madde yoktur.Limonata örneğinde olduğu gibi iki ya da daha fazla maddenin özel-liklerini kaybetmeden bir arada bulunmaları ile oluşan maddeye karı-şım denir.
![Page 3: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/3.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Limonata, ayran gibi en az iki saf maddenin bir araya gelmesiyle oluşan maddelere
karışım denir. Deniz, hava, toprak, petrol ikiden fazla saf maddeden oluştukları için
birer karışımdır.
Karışımları oluşturan maddeler özelliklerini kaybetmezler.
Tuz - su karışımında tuzun, şeker - su karışımında şekerin tadını alırız. Fındık -üzüm
karışımında fındık ve üzüm maddeleri özelliklerini korurlar. Şehriyeli pilavda pirinç ve
şehriyeleri kolayca fark edebiliriz.
Karışımları ayırdığımızda karıştırmadan önceki saf maddeleri elde ederiz. Un -
mercimek karışımını elediğimizde eleğin üzerinde mercimek kalır. Un ise akarak altta
birikir. Un ve mercimek karışmadan önceki özelliklerini korur.
![Page 4: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/4.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Bir bardak suya şeker atıp karıştırdığımızda bir süre sonra şeker
suyun içine dağılır ve görünmez olur. Bu olaya çözünme denir.
Su, şekeri çözmüş, şeker ise suda çözünmüştür.
Şekerin su içinde çözünmesiyle oluşan bu karışım çözelti olarak
adlandırılır. Şeker çözünen, su ise çözücüdür.
Su ile unu karıştırdığımızda un suda çözünemediği için çözelti
oluşmaz. Zeytinyağı - su, kum - su, karabiber - su karışımları da
çözelti değildir. Çözelti, bir maddenin çözücü içinde dağılmasıyla
oluşur.
![Page 5: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/5.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Çözeltilerin Özellikleri
• Çözeltiler de bir karışımdır. Çözeltiyi oluşturan maddeler özelliklerini
kaybetmez.
• Bir katı maddenin su içinde çözünmesiyle oluşan çözeltilerde su tamamen
buharlaşınca katılar dipte kalır.
• Çözeltilerde çözücü madde miktarı çözünen madde miktarından fazladır.
• Maddeler sıcak suda daha kolay çözünür.
• Tuzlu suyu ocakta ısıtıp kaynattığımızda su buharlaşmaya başlar. Tuz
buharlaşmadığı için çözeltideki tuz oranı artar. Fazla su buharlaştığında
çözelti daha tuzlu olur.
• Buharlaşma sonucu çözeltilerdeki çözücü miktarı azalır, çözünen madde
miktarının çözelti içindeki oranı artar.
![Page 6: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/6.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Erime ve Çözünme Arasındaki Fark Nedir?
Şekerin su içinde çözülmesi ile mumun erimesi aynı olay değildir. Erime; katı haldeki bir maddenin ısı alarak sıvı hale geçmesidir. Çözünme ise bir maddenin çözücü bir madde içinde görünmeyecek hale gelmesidir.
![Page 7: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/7.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Deniz suyu neden tuzludur?
Su çok iyi bir çözücüdür. Topraktaki tuzlar yağmur sularıyla çözünür. Yağmur suları akarsularla denizlere taşınır. Denizlerde buharlaşma hızlı olduğundan deniz suyundaki tuz oranı artar. Bu nedenle deniz suyu tuzludur.
![Page 8: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/8.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Karışımlar Kendilerini Meydana Getiren Maddelere Nasıl Ayrılır?Maddeler birbiri ile her oranda karıştıkları gibi basit fiziksel işlemlerle de ayrılabilir. Ayırma yöntemlerinden bazıları şunlardır:• Süzme• Yüzdürme• Buharlaştırma• Mıknatıs ile
![Page 9: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/9.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Süzme ile ayırma:
Katı bir madde ile sıvı bir madde birbirlerinden süzülerek ayrılır. Örneğin suda haşladığınız makarnayı süzmek için süzgeç kullanırsınız. Portakal suyunu da posasından ayırmak için süzme yöntemini kullanırız.
![Page 10: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/10.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Yüzdürme ile ayırma:
Birbirine karışmış farklı yoğunluktaki katı maddeler sıvı içinde yüzdürülerek ayrılır.Annenizi pilav yaparken izlediniz mi? anneniz pirincin içinde bulunan yabancı maddeleri su içerisinde yüzdürerek ayırır. Pirinç dibe çöker, yabancı maddeler su yüzeyinde kalır.
![Page 11: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/11.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Buharlaştırma ile ayırma:
Sıvıların içinde çözünen katı maddeleri ayırmak için
buharlaştırma yöntemini kullanırız. Şekerli suyu ısıttığımızda su
buharlaşır, kabın dibinde şeker kalır. Aynı şekilde tuzlu suyu
kaynattığımızda su buharlaşır, geride tuz kalır. Tuz Gölü'nde
yazın su buharlaşır, kıyıda kalan tuz toplanarak kullanılır. Su her
sıcaklıkta buhar-laşır.
![Page 12: 4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081420/568153d2550346895dc1c7c8/html5/thumbnails/12.jpg)
HÜLYA BÜYÜKÇİÇEK
SAF MADDE VE KARIŞIMLAR
Mıknatıs ile ayırma:
Mıknatıs; demir, nikel ve kobaltı çeker. Bu maddeler yabancı maddelerle karıştırıldığında birbirinden mıknatıs yardımıyla ayrılır. Demir talaşını yerdeki tozların içinden mıknatıs yardımıyla ayırabiliriz.