№41 (2741)

[email protected] Основана в августе 1990 г.

Вторник, 26 мая 2015 г. №41 (2741) Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

Летний досуг. Миллионы на отдых в лагерях.

Выставка. Второе пришествие бабочек.

ШКОЛЬНАЯ ПОРА

2 4

Мектеп Ғафу ақынның есімімен аталады.

Ұлт рухын көтерген.

Адалдықты ғұмырлық серік еткен.

Жазықсыз жапа шеккендерге тағзым.

5

6

8

9

25 мая четыре тысячи вчерашних учеников Костанайской области покинули стены родных школ.

Глава области Нуралы Садуакасов побывал на торжественных линейках в школах-лицеях №№1 и 2 г.Костаная.

- Сегодня последний звонок звучит для 4000 вы-пускников из 565 школ об-

ласти. Вам, выпускникам, предстоит сдача Единого национального тестирова-ния и выбор направления, по которому вы будете идти в дальнейшей жизни. Дорог много, вам предстоит вы-брать одну. Помните, у нас успешная страна, поэтому вам нужно быть успешны-ми людьми! Хочу пожелать, чтобы вы ставили перед со-бой самые высокие цели и добивались их! - подчеркнул в своей речи аким области.

В этом году тестирова-ние будет проходить 3, 4 и 5 июня. Пункты сдачи остались прежними – КГУ им.А.Байтурсынова и КСТУ. В первый день ЕНТ будут сдавать выпускники из рай-онов, в остальные два – уча-щиеся областного центра.

К слову, в нынешнем году принято новшество – в блан-ках оценок вместо фамилий будет указан ИИН каждого выпускника. То есть, для того чтобы узнать свои

результаты, необходимо иметь при себе удостовере-ние личности или знать свой ИИН наизусть.

- Также с этого года по-явилась возможность по-смотреть свои оценки на сайте Минобразования РК. Кроме того, будут выда-ваться копии ведомостей, - говорит руководитель от-дела образования акимата Костаная Василий Цымба-люк.

Выпускные вечера по

всей стране пройдут 20 июня. По рекомендации Министерства образования праздновать его выпускни-ки будут в стенах школ. В ходе городской торже-ственной части будут вру-чены знаки «Алтын белгі», а также благодарственные письма учителям, родите-лям, выпускникам.

Марина КОСТРОВА,Анастасия СОЛОВЬЕВА

Фото Олега ЯБЛОЧКИНА

В добрый путь, выпускники!

КОСТАНАЙНАШ2Вторник, 26 мая 2015 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

ДОСУГ

С пользой для здоровья

67 млн тенге выделено из областного бюджета на органи-зацию детского летнего отдыха.

По информации управления образования, в первоочеред-ном порядке летний отдых будет организован для шести тысяч детей из малообеспеченных и многодетных семей. На эти цели из бюджета выделено свыше 67 млн тенге, ко-торые планируется потратить на приобретение путевок в загородные лагеря и организацию питания на пришкольных площадках.

- Приоритетным является и организация отдыха детей-сирот и оставшихся без попечения родителей, - заявила руководитель областного управления образования Алия Турткараева. - На организацию летнего отдыха воспитан-ников детдомов, не имеющих свои базы, в текущем году из бюджета выделено 85 млн тенге, что почти на 10 млн тенге больше, чем в прошлом году.

Всего этим летом в области будут функционировать 14 загородных лагерей, в которых смогут отдохнуть 10 тысяч детей. Стоимость путевок в государственных базах отдыха варьируется от 6,5 до 27 тысяч тенге, в частных - от 25 до 30 тысяч тенге.

Как и в прошлом году, при школах области развернут ра-боту более 800 оздоровительных площадок. Таким видом летнего отдыха планируется охватить 36 тысяч учащихся. Кроме того, этим летом для 2,5 тысячи детей в регионе будет организовано 84 палаточных и 14 дебатных лагерей. А в 7 районах области продолжат работу 16 школьных лесничеств с охватом около 300 учащихся.

Наталья МАРУЩЕНКО

ПРОГНОЗ

Погодный рекорд

В мае в Костанайской области выпало аномальное коли-чество осадков.

По сообщению синоптиков, при норме 35 мм выпало уже 75 мм осадков, а это две месячные нормы. Но, как обещают метеорологи, на нынешней неделе циклон сменится на анти-циклон, вследствие чего погода в регионе начнет постепенно налаживаться.

- Ночная температура воздуха в эти дни составит 10-12 градусов тепла. Днем столбик термометра покажет +25+27 градусов по Цельсию, - говорит начальник отдела прогнозов погоды филиала РГП «Казгидромет» по Костанайской обла-сти Валентина Загребина. - Стоит отметить, что в северной части области в вечернее время возможны кратковременные дожди.

Валерия ВАХНЕНКО

ЧС

Удар по краснокнижникамПричиной падежа сайгаков в Костанайской области стал пастереллез.

Такие результаты в минув-шую пятницу обнародовал Национальный референт-ный центр по ветеринарии Министерства сельского хозяйства РК. Эту инфор-мацию «НК» подтвердили и в пресс-службе ведомства.

Напомним, массовый па-деж сайгаков на территории государственного резервата «Алтын Дала» на юге обла-сти начался 10 мая. Изна-чально насчитывалось 117 трупов степной антилопы, затем 1800, а после счет пошел на десятки тысяч голов. Предварительной версией падежа сайгаков считался пастереллез. Для установки точного диагноза специалистами алматинской лаборатории был взят на ис-следование биоматериал от павших животных, а также произведены заборы грунта

и воды. В результате причи-на падежа сайги подтверди-лась.

По данным МСХ, по со-стоянию на 23 мая в Аман-гельдинском районе Ко-станайской области уже утилизировано около 40 тысяч туш сайги, пред-положительно предстоит уничтожить еще 20 тысяч погибших животных. Под-счет ведется при захоро-нении туш. И еще около 25 тысяч мертвых особей обнаружено на территории Жангельдинского района. Таким образом, количество павших сайгаков на юге об-ласти может достигнуть 85 тысяч голов.

В Костанайском регио-не объявлена чрезвычай-ная ситуация, а по факту гибели краснокнижных парнокопытных возбужде-но уголовное дело. Ранее сообщалось, что в связи с эпидемией руководитель областной теринспекции

Марат Бегимбетов и началь-ник отдела животного мира этого же ведомства Михаил Соломонов освобождены от занимаемых должностей. Однако областной депар-тамент Агентства по делам госслужбы опроверг эту ин-формацию.

- В апреле текущего года в РГУ «Костанайская област-ная территориальная ин-спекция лесного хозяйства и животного мира» была про-ведена проверка по вопросу соблюдения законодатель-ства о госслужбе и борьбе с коррупцией, в ходе которой выявлен ряд нарушений, - отмечает пресс-секретарь ДАДГСиПК по Костанай-ской области Молдир Ше-рияева. - Выяснилось, что Марат Бегимбетов принял на работу Михаила Соло-монова, который ранее был осужден по ст.311 ч.2 УК РК «Получение взятки» к трем годам лишения свободы условно с лишением права

занимать должность на гос-службе сроком на пять лет. В связи с этим Соломонов и Бегимбетов уволены с за-нимаемых должностей.

Между тем случаи падежа краснокнижников зафикси-рованы еще в двух областях Казахстана - Актюбинской и Акмолинской. По послед-ним данным, на этих терри-ториях утилизировано более 5 тысяч туш.

Для выяснения причин массовой гибели сайгаков в Астану прибыл предста-витель Королевского вете-ринарного колледжа из Ве-ликобритании Ричард Кох. Также к исследовательской работе привлечен предста-витель Франкфуртского зоологического общества Штефан Цутар. Помимо это-го, МСХ ожидает ответа от Всероссийского научно-ис-следовательского института ветеринарной вирусологии и микробиологии.

Валентина МЕЛЕХОВА

ПОСЕВНАЯ

Успеем ли к сроку?

Костанайские аграрии не успевают провести весенний сев в оптимальные сроки.

Рекомендованный учеными сев зерновых культур в на-шем регионе - с середины до конца мая. Однако в этом году уложиться в этот период хлеборобам мешает аномальная погода. По данным синоптиков, май 2015-го выдался чрезвы-чайно обильным на дожди. В области выпало две месячные нормы осадков. Из-за ливней вывести технику на поля не представляется возможным. Трудности с севом испытывают в основном хлеборобы северных районов области. Однако, как сообщают в сельхозуправлении, настрой на посевную кампанию у аграриев региона боевой.

- К весенне-полевым работам все готово: техника, ГСМ, семена, только нет погоды. Но на юге и западе области хо-зяйства засеяли уже по 20% посевных площадей, - пояснил заместитель руководителя управления сельского хозяйств Сембай Сагандыков. - Мы надеемся, что до 3 июня посевная кампания завершится. Вероятно, аграрии будут использовать другие сорта и семена зерновых культур.

Посевные площади зерновых в Костанайском регионе в текущем году превысят 4 млн гектаров. По данным сельхоз-управления, на сегодняшний день в области засеяно свыше 400 тысяч га, что составляет лишь десятую часть от общего зернового клина. Между тем в 2014 году к этой дате засеян-ная площадь составляла 1 млн 700 тыс. га, то есть в четыре раза больше нынешней.

Валентина МЕЛЕХОВА

СОТРУДНИЧЕСТВО

Встреча на перспективу

Организация работы пограничного поста «Кайрак-Бугристое» по принципу одного окна тормозится из-за российской стороны.

Этот и другие вопросы транспортного сообщения были подняты в минувшую пятницу в г.Троицке на встре-че акима Костанайской об-ласти Нуралы Садуакасова и губернатора Челябинской области Бориса Дубровско-го. Работа пограничных по-стов по принципу «одной остановки» предусматрива-

ет проверку сотрудниками погранслужб только при въезде в страну, что зна-чительно сократит время прохождения границы. Для этого необходимо провести реконструкцию обоих по-стов. Капитальный ремонт ПП «Кайрак» начнется в те-кущем году. На эти цели вы-делено почти 413 млн тенге. Сейчас проводятся конкурс-ные процедуры по определе-нию подрядчика.

- Мы уже неоднократно поднимали этот вопрос на уровне Правительства и с одной, и с другой стороны. В Казахстане это возыме-

ло действие. Разработана проектно-сметная докумен-тация, мы приступаем к ре-ализации проекта по рекон-струкции поста «Кайрак» на сумму более 400 млн тенге. Будет обеспечено пятипо-лосное двустороннее дви-жение. При этом возникает вопрос с российской сторо-ной, которая еще не выдели-ла средств на реконструкцию поста «Бугристое». Мы в лю-бом случае должны прийти к положительному решению, для того чтобы улучшить ра-боту этих постов, обеспечив тем самым комфорт наших граждан, - отметил на дву-

сторонней встрече Нуралы Садуакасов.

Кроме того, акимом Ко-станайской области был под-нят вопрос о возобновлении остановок электропоездов по маршруту «Аркалык-Тро-ицк-Челябинск» на станции Магнай и поселке Боскуль Карабалыкского района. В связи с необходимостью в организации пограничного пункта пропуска остановки по этому маршруту были прекращены с 1 января 2013 года. Российской стороной данный вопрос будет рас-смотрен в ближайшее время.

Мария БЕРЕЖНАЯ

КОСТАНАЙНАШ 3Вторник, 26 мая 2015 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫСОБЫТИЕ

Цветы, поздравления, сюрпризы...В Костанае состоялась15-я церемония награждения лауреатов премии Клуба меценатов.

В этом году денежные поощрения получили 27 представителей творческих профессий. В отличие от прошлых лет, в этот раз пре-мия вручалась не в долларах, а в национальной валюте. Сумма премии «Казына» в этом году составила 1 млн, премии «Шабыт» - 500 тысяч тенге.

- За все годы существова-ния Клуба меценатов обла-дателями премий стали 372 человека и 35 коллективов, - отметил аким области Ну-ралы Садуакасов. - Это те люди, которые своим твор-чеством, своими усилиями прославляют наш город, нашу область. И мы должны быть благодарны меценатам за то, что эти труды не оста-

ются незамеченными!Не обошлось и без сюр-

призов. В ходе церемонии Нуралы Садуакасов вручил председателю Клуба меце-натов Василию Розинову благодарственное письмо от имени Президента РК Нур-султана Назарбаева. В нем Глава государства выразил предпринимателю благо-дарность за активное содей-ствие в выборах.

В этом году было подано 96 заявок на соискание пре-мии. Лауреатом «Казына» в номинации «Журналистика» стали главный редактор газе-ты «Костанай таны» Жанузак Аязбеков и редактор студии «Ак-Орда» Гульжибек Бек-мухамедова.

В завершение юбилейной церемонии награждения работники культуры и ис-кусства области преподнес-ли огромный трехъярусный торт в знак благодарности членам Клуба меценатов, на протяжении стольких

лет поддерживающих твор-ческую интеллигенцию об-ласти.

Анастасия СОЛОВЬЕВАФото

Олега ЯБЛОЧКИНА

ИНИЦИАТИВА

Помочь «трудным» детям

Ювенальные судьи предлагают открыть в области школу для детей с девиантным поведением. Сейчас на учете в по-лиции состоят 1176 подростков, 86 из которых с различными психическими отклонениями. Они вынуждены проходить реабилитацию в других регионах страны.

- Сегодня мы вынуждены отправлять детей с девиантным поведением в специальные учреждения Тараза и Караган-ды. Но они находятся на областных бюджетах, поэтому не обязаны принимать детей из других регионов, - отметила председатель специализированного межрайонного суда Ко-станайской области по делам несовершеннолетних Айзада Жанибекова на встрече ювенальных судей и инспекторов по делам несовершеннолетних.

По словам Жанибековой, в регионе имеется схожее по типу заведение - коррекционная школа-интернат, но по уста-ву в данном учреждении могут проходить специальную ре-абилитацию только дети-сироты или несовершеннолетние, оставшиеся без попечения родителей. Администрация кор-рекционной школы-интерната не против того, чтобы работать с детьми, которые воспитываются в семьях, но для этого необходимо изменить устав заведения. Стоит отметить, что на время реабилитации подростков с психическими отклоне-ниями родители не будут освобождаться от ответственности за ребенка. Предложение о создании школы будет подготов-лено и направлено в областной акимат сотрудниками ДВД Костанайской области.

В прошлом году через специализированный межрайонный суд по делам несовершеннолетних прошли 30 подростков, совершивших уголовные преступления. В текущем году та-ковых трое.

Жадра МАЛИБЕКОВА

К СВЕДЕНИЮ

В полной готовности!

1 июня в области откроется купальный сезон. Водно-спа-сательная служба уже начала подготовку к нему, водолазы обследуют водоемы региона.

- В связи с началом «водного» сезона запланирован ком-плекс профилактических мероприятий: со школьниками уже были проведены открытие уроки и профилактические беседы, горожанам раздаются буклеты, проводятся рейды. Вопрос безопасности граждан во время купального сезо-на для спасателей является самым важным, - подчеркнула главный спасатель Центральной водно-спасательной станции г.Костаная Маржан Енсепбай.

Стоит отметить, что за летний период 2014 года утонули 27 человек, среди них четыре ребенка. В этом году с на-ступлением теплых дней был зафиксирован один случай с трагическим исходом. 19 мая в Тоболе утонул 30-летний рыбак из с. Новоильиновка Тарановского района. Его тело из реки извлекли местные жители. Причиной смерти стало несоблюдение требуемых правил безопасности на воде.


СЕЗОННАЯ ТЕМА

Опасный «мигрант»

В Костанайской области от укусов клещей пострадали 116 человек. Такие данные корреспонденту «НК» сообщила руководитель отдела Департамента по защите прав потреби-телей Костанайской области Людмила Налобина. Эпидсезон в регионе начался в марте и продолжается по сегодняшний день.

- Дело в том, что клещи из наших лесов не передают такие опасные заболевания, как, например, энцефалит. Зная это, мы все равно исследуем каждый отдельный случай укуса, - отметила Налобина. – Но в последнее время костанайцев кусает не местный клещ.

По словам Людмилы Налобиной, в регион насекомые попадают из России. Чаще всего клещ «перебирается» в Ко-станай из Челябинска и Екатеринбурга. Поэтому эпидеми-ологи области предупреждают: отдохнув на лоне природы, тщательно осматривайте себя и одежду.

К слову, в этом году российский клещ стал уж больно активен. Так, по официальным данным на 12 мая, в 70 субъ-ектах Российской Федерации в медицинские организации обратились более 39 тысяч пострадавших от укусов клещей, в том числе 11 320 детей. Тамошние врачи призывают людей активно вакцинироваться против этой напасти.

Марина КОСТРОВА

НА КОНТРОЛЕ

Наказание будет суровымПо факту отравления детей в Казахско-турецком лицее проводится досудебное расследование.

По его результатам вино-вные лица будут привлече-ны к уголовной ответствен-ности.

- Данный факт поставлен на контроль прокурором об-

ласти. После получения всех экспертиз будет ясно, есть ли связь между нарушением санитарных норм поварами и отравлением детей, - пояс-нил на брифинге начальник 1-го управления прокурату-ры Костанайской области Аскар Сыздыков - Только тогда будут приниматься меры дисциплинарного ха-рактера, даже если стороны примирятся.

В прошлом году в лицее была аналогичная ситуа-ция, по факту возбуждено уголовное дело, однако по-страдавшим возместили ма-териальный ущерб и стороны пришли к мировому соглаше-нию.

В настоящее время со-стояние детей удовлетво-рительное. Пятеро из них отправлены домой, шесть человек находятся в город-

ской больнице, трое - в дет-ской. По словам главного врача городской больницы Самата Шуменбаева, состо-яние лицеистов удовлетво-рительное, в перспективе планируется их выписка.

- Мы взяли анализы у каж-дого пациента, когда они бу-дут готовы - станет известна и точная причина отравле-ния, - пояснил Шуменбаев.

Жадра МАЛИБЕКОВА

ГОРОДСКИЕ ПОДРОБНОСТИ

Улучшая условияВ сентябре завершится трехлетний ремонт Костанайской городской больницы.

Рядом с медучрежде-

нием появятся два сквера отдыха для пациентов. На капитальный ремонт боль-ницы затрачено свыше 400 млн тенге. На эти средства было закуплено медицин-ское и технологическое

оборудование, построена кислородная станция, об-новлены инженерные сети. Все это улучшило условия пребывания как пациентов в больнице, так и самих ме-дицинских работников.

- Сейчас же все сделано по последнему слову техни-ки, налажена работа меди-цинского оборудования. К примеру, кислородная стан-ция. Раньше баллоны стоя-ли прямо в палатах, сейчас же кислород передается по специальной современной и безопасной системе, - рас-сказывает главный врач го-родской больницы Самат Шуменбаев.

Последним этапом ре-монта является благо-устройство прилегающей территории и фасада зда-ния. Старые деревья были вырублены, что вызвало не-довольство жителей, про-живающих в районе город-ской больницы. Однако, по словам главного врача, это вызвано необходимостью - старые деревья приносили

больше вреда, чем пользы.- Бывало, что деревья,

не выдерживая сильного ветра, валились на землю, задевая линии электропе-редач. Повезло, что в та-кие моменты не было по-близости людей, иначе все бы закончилось трагедией, - объясняет Шуменбаев. - Сейчас же на этом месте будет красивый сквер, ко-торый станет местом для отдыха пациентов.

Не только обвал дере-вьев был проблемой для медработников. Каждое лето по территории боль-ницы распространялось большое количество топо-линого пуха.

Помимо физических не-удобств, которые он соз-давал, присутствовала и угроза его возгорания. Но на месте старых деревьев будут высажены новые. В сквере появятся клены, бе-резы, ясени, хвойные дере-вья, сирень.

Дина АЛИЕВАФото автора

Лауреат премии «Казына» в номинации «Образова-ние» Елена Мазур


НАША ЖИЗНЬ

НАҚТЫЛАУ2014 жылғы кезең ішінде жарияланған әкімдіктің кейбір

қаулыларына нақтылау:- 2015 жылғы 23 қаңтардағы № 6 «Рудненский рабо-

чий» газетінде Рудный қаласы әкімдігінің 2014 жылғы 5 желтоқсандағы № 2306 «2015 жылға арналған мектеп-ке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын, жан басына шаққандағы қаржыландыру және ата-ананың ақы төлеу мөлшерін бекіту тура-лы» қаулысы жарияланды (мемлекеттік тіркеу нөмірі 5315). Әкімдік қаулысында тіркеу нөмірі көрсетілмеген, сондай-ақ қаулының қосымшасында мемлекеттік және орыс тілдерінде қаулының күні және тіркеу нөмірі көрсетілмеген. (Қостанай облысы Әділет департаментінде 2015 жылғы 16 қаңтарда № 5315 болып тіркелген);

- 2014 жылғы 18 қарашадағы № 87 «Рудненский рабочий» газетінде «Рудный қаласында сайлау учаскелерін құру ту-ралы» әкімнің 2014 жылғы 7 ақпандағы шешіміне өзгеріс енгізу туралы» әкімнің 2014 жылғы 1 қазандағы № 4 шешімі (МТН 5144) жарияланды, 2014 жылғы 14 қарашадағы № 86 «Рудненский рабочий» газетінде Рудный қаласы әкімдігінің 2014 жылғы 23 қыркүйектегі № 1753 «Рудный қаласы әкімдігінің «Рудный қалалық жер қатынастары бөлімі» мемлекеттік мекемесі туралы ережені бекіту ту-ралы» қаулысы (МТН 5137) және әкімдіктің 2014 жылғы 2 қазандағы № 1808 «Рудный қаласы әкімдігінің «Руд-ный қалалық білім бөлімі» мемлекеттік мекемесі туралы ережені бекіту туралы» қаулысы (МТН 5140) жарияланды, тіркеу органы қате көрсетілген (Әділет департаментінің орнына Әділет басқармасы көрсетілген).

УТОЧНЕНИЕна некоторые опубликованные постановления акимата за

период 2014 года:- в газете «Рудненский рабочий» № 6 от 23.01.2015 года

опубликовано постановление акимата города Рудного от 5 декабря 2014 года № 2306 «Об утверждении государствен-ного образовательного заказа на дошкольное воспитание и обучение, размера подушевого финансирования и родитель-ской платы на 2015 год» (номер государственной регистра-ции 5315). В постановлении акимата не указан регистра-ционный номер, а также в приложении к постановлению на государственном и русском языках не указаны даты и регистрационный номер постановления. (Зарегистрировано в Департаменте юстиции Костанайской области 16 января 2015 года № 5315);

- в газете «Рудненский рабочий» № 87 от 18.11.2014 года опубликовано решение акима от 1 октября 2014 года № 4 «О внесении изменения в решение акима от 7 февраля 2014 года № 3 «Об образовании избирательных участков в городе Рудном» (НГР 5144), в газете «Рудненский рабочий» № 86 от 14.11.2014 года опубликовано постановление акимата города Рудного от 23 сентября 2014 года № 1753 «Об утверждении Положения о государственном учреждении «Рудненский городской отдел земельных отношений» акимата города Руд-ного» (НГР 5137) и постановление акимата от 2 октября 2014 года № 1808 «Об утверждении Положения о государствен-ном учреждении «Рудненский городской отдел образования» акимата города Рудного» (НГР 5140), неверно указан реги-стрирующий орган (вместо Департамента юстиции указано Управление юстиции).

ЦЕННОСТИ

Тепло семейного очага

В Костанае подвели итоги городского тура конкурса «Мерейлі отбасы».

Заявки на участие семьи подавали на сайт акима города. Каждая из них представила на суд жюри своеобразное портфолио семейства.

При подведении итогов учитывались следующие кри-терии: количество и значимость достижений, семейные традиции и реликвии, духовно-нравственные ценности, таланты всех членов семьи, стиль их жизни. Победителя-ми стали семьи Беркеновых-Айткалиевых и Макеровых.

- Я считаю, что секрет семейного счастья во взаимном уважении, во взаимопонимании, уступчивости, ведь се-мья – это коллектив, - говорит победительница проекта, известная костанайская женщина-акын Асия Беркено-ва. - Если человек несчастлив в семье, он несчастлив в принципе. Никакая должность не может этого заменить. Поэтому, прежде чем гнаться за высокими званиями, не стоит забывать о главном – о своих близких!

Во время церемонии награждения семьи подарили зрителям несколько творческих номеров – пели песни, читали стихи. В подарок победители получили памятные дипломы и бытовую технику.

- Этот конкурс проводится не первый год и имеет почет-ный статус национального, - отметил заместитель акима Костаная Максут Калиев. - Главная его цель – укрепление института семьи, нравственности, духовности, пропаганда семейных ценностей.

Следующий этап национального конкурса – областной. На нем Беркеновы-Айткалиевы и Макеровы будут пред-ставлять наш город, а затем, возможно, поедут на респу-бликанский тур.

Алина НАВРОЦКАЯ

СОБЫТИЕ

Улица, музей и школа

СШ №9 г.Костаная теперь будет носить имя Гафу Каир-бекова. Кроме того, в учебном заведении была открыта мемориальная доска поэта.

Уже 15 лет в школе действует музей Гафу Каирбеко-ва, где собраны личные вещи, множество книг и фото-графий поэта, являющегося лауреатом Государственной премии им.Абая. Кстати, школа расположена на улице Г.Каирбекова, которая стала носить его имя с 2000 года.

- Вдвойне приятно, когда именем такого выдающего-ся человека называют школу в нашем городе, - отметил руководитель городского отдела образования Василий Цымбалюк.

На церемонии открытия мемориальной доски и офи-циального присвоения учебному заведению имени поэта присутствовала его жена - Бадижамал Хамзина. Она вы-ступила с поздравительной речью и рассказала гостям об экспонатах - вещах супруга, находящихся в музее.

Анастасия СОЛОВЬЕВА

АНОНС

Крылатая экзотика

30 мая в Костанае откроется выставка живых тропиче-ских бабочек.

Горожане смогут познакомиться с редкими видами кры-латых насекомых.

Как рассказала корреспонденту «НК» администратор выставки Гаухар Мырзагалиева, в областной центр част-ные коллекционеры привозят экзотических бабочек уже во второй раз.

- На всеобщее обозрение будет представлена самая большая в мире бабочка Аттакус Атлас. Размах крыльев обитательницы влажных тропических лесов Индокитая достигает 30 сантиметров. Также костанайцы познакомят-ся с одной из разновидностей ночного мотылька - калиго. Окрас этой экзотической бабочки напоминает совиный глаз, - говорит Гаухар. - Во время экскурсии посетители смогут не только рассмотреть редкие виды бабочек, но и узнать о них много интересных фактов.

Открытие «живой» выставки состоится 30 мая в 10.00 в Костанайском областном историко-краеведческом музее.


К СВЕДЕНИЮ

СПАРТАКИАДА

«Спорт против наркотиков!»

Под таким девизом 23 мая прошла областная спартакиада медработников, посвященная 20-летию Конституции РК.

Организаторами меропри-ятия выступили управление здравоохранения, управле-ние физической культуры и спорта Костанайской об-ласти и областной Центр ЗОЖ. Открытием спарта-киады стал танцевальный флешмоб на площади перед областным акиматом. Более 500 человек самого разного возраста танцевали зажига-тельную зумбу, повторяли движения за профессиональ-ными спортсменами под со-временную музыку.

Затем состоялся забег на 400, 800 и 2400 метров в раз-ных возрастных категориях, участие в котором приняли около 100 спортсменов из школ, колледжей и предпри-ятий города. Также в спар-такиаде за звание лучшего

бегуна соревновались инва-лиды, имеющие нарушения слуха.

- Это мероприятие мы про-водим каждый год, - говорит и.о.заместителя директора областного Центра ЗОЖ

Асель Мухаметсафина. - Цель спартакиады - при-влечь внимание жителей города к формированию здорового образа жизни, а также профилактика, от-влечение детей, подростков

и молодежи от употребления алкоголя, наркотиков и таба-кокурения.

Отдельно в забеге на 800 метров участвовали меди-цинские работники. В этом году испытать свои легко-атлетические способности решили 73 сотрудника меди-цинских учреждений города, из них 30 мужчин и 43 жен-щины. Первыми к финишу пришли Куаныш Урумбаев (городской перинатальный центр) и Динара Петри (об-ластная психиатрическая больница). Вторые места достались Е.Жанкулову из первой поликлиники и А.Хуснутдиновой из област-ного онкодиспансера, третьи – А. Нарзаллаеву (поликли-ника №3) и А.Ищановой (го-родская детская больница). Денежная премия за победу составила 20 тысяч тенге, за второе место – 15 тысяч, за третье – 10 тысяч. Кроме того, участники, занявшие четвертое место, получили поощрительный приз – 5 ты-сяч тенге. Помимо конвер-тов от профсоюза медработ-ников, призерам достались кубки, медали и именные дипломы.

- Я постоянно участвую в подобных мероприятиях и веду здоровый образ жизни, - делится победитель среди мужчин Куаныш Урумба-ев. - Призовые места у меня были и раньше, но вот пер-вым финишировал впер-вые. Очень доволен своим результатом, советую моло-дежи заниматься спортом и проводить свободное время с пользой!

Неподалеку от финиша соревнований развернулся больничный городок. Город-ские поликлиники №№1, 2, 3 и 4 предлагали всем жела-ющим узнать свой рост, вес, уровень сахара в крови и ар-териальное давление. Ксения ДОБРОВОЛЬСКАЯ

Фото Олега ЯБЛОЧКИНА

Бүгінгі нөмірде:

* Имани сабақтар

* Жас кезімнен білімге құштар болдым

* Елім деп соққан жүрек

Сейсенбі, 26 мамыр 2015 жыл

Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен елімізде 1997 жылдан бері 31 мамыр - саяси қуғын-сүр-гін құрбандарын еске алу күні болып аталып келеді.

Баршаға мәлім, сонау нәубет кезінде біздің рес-публикамыздың халқы үшін де оңай болған жоқ. Мәсе-лен, 1930 жылдары Кеңес Одағының құрамындағы Қазақстанда 103 мың адам қуғын-сүргінге ұшырады. 25 мың адам жазықсыз ату жазасына кесілді. Нақ осы кезеңде қаншама ғылым, мәдениет және саясат сала-сының зиялы қауым өкілдері

зардап шекті. Жалпы, деректер мен

дәйектерге сүйенетін бол-сақ, 1930-1953 жылдардың аралығында 40 миллионнан астам кеңес азаматтары қуғын-сүргінге ұшырады. Әсіресе, бұл орынсыз жала жабылған азаматтардың қа-тарында сол кездегі ғұмыр кешкен барлық ұлттардың бетке ұстар өкілдері де бол-ды.

О с ы қ и ы н - қ ы с т а у шақтарда қазақ халқының 40 пайызы қаза тапқандығы да белгілі. Қазақстан қан-шама сырттан келгендер-ге пана да болды. Мысалы,

1936-1957 жылдары 800 мың неміс, 102 мың поляк, 19 мың кәріс, 507 мың Солтүстік Кавказ халықтарының өкіл-дері жер аударылды. Қырым татарлары, түріктер, гректер, қалмақтар мен басқалар да амалсыз көшіп келді.

Жалпы, жазықсыз жаза-ланғандарға құрмет көрсету, оларды еске алу бүгінгілер-дің басты парызы болып са-налады. Сондықтан да 31 ма-мырда жылда Қазақстанның түкпір-түкпірінде қуғын-сүр-гін құрбандарының ұрпақта-рымен кездесулер өткізіледі. Түрлі тағылымдық мәні зор іс-шаралар ұйымдастыры-

лады. Бәлкім, жұртшылықтың

есінде болар, еліміз тәуел-сіздік алғаннан кейін 1993 жылы сәуірдің 14-інде «Жа-ппай саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау туралы» Қазақстан Республикасының Заңы қабылданды. Содан бері де арада біраз жылдар өтті.

Осы мақаланы жазар кезде мәліметтерге қарап айтар жайлар да аз еместігін байқадық. Оның бәрін де бір мақалаға сыйғыза алмасы-мыз да белгілі.

Бір тоқтала кетер жай, сол Кеңес Одағындағы солақай

саясаттың кесірінен қанша-ма қазақ елінің азаматтары жазықсыз құрбан болмаған-да бұл күндері ұлтымыздың саны да қомақты болар ма еді, кім білсін?

Өйткені, ұлтымыздың көптеген озық ойлы, білімді де зиялы азаматтары «Жап-тым жала, жақтым күйенің» құрбанына айналды. Соны біз егемендіктің арқасында ғана білдік. Алайда, қазір-гі ұрпақ осы күнгі жарқын өмірі үшін өздері аянбай ең-бек етіп, артында өшпес мұра қалдырған ұлы тұлғалардың есімдерін әрқашан да есте сақтаулары қажет.

Жаңа лауреаттар анықталды

Өткен аптаның жұма күні облыстық орыс драма теат-рының ғимаратында өңірдегі меценаттар клубының жаңа «Қазына» және «Шабыт» сый-лығының лауреаттарының есімдері анықталып, оларға құрмет көрсетілді.

Жеңімпаздарды облыс әкімі Нұралы Сәдуақасов құттықтады. Болашақта да өңірдегі дарын-дарға мұндай қолдау көрсетіле беретіндігіне тоқталды.

Осындай жоғары марапат-тарға ие болғандардың қата-рында біздің әріптестеріміз - белгілі ақын Нағашыбай Мұқатов, облыстық «Қостанай таңы» газетінің бас редакторы Жанұзақ Аязбеков, дарынды журналист Гүлжібек Бекмұха-медова, облыстық филармони-яның әншісі Гүлмира Үмбетова және басқа да есімі көпке бел-гілі азаматтар бар.

Олардың бәрін марапат-тарымен шын жүректен құт-тықтаймыз.

Үздіктер марапатталдыЖуырда мәдениет қызмет-

керлерінің күніне байланысты облыс орталығындағы Достық үйінде басқосу болып өтті. Оған зиялы қауым өкілдері, мәдени-ет қызметкерлері және журна-листер қатысты.

Жиында облыс әкімінің орынбасары Мұрат Дәрібаев барша жұртшылықты мәдени-ет қызметкерлері күнімен шын жүректен құттықтап, оларға ал-дағы уақытта да шығармашы-лық табыстар тіледі.

Сондай-ақ облыстық мәде-ниет басқармасының басшысы Лариса Сероус жиналғандарды өңірдегі мәдениет саласында атқарылып жатқан игі істермен қысқаша таныстырды.

Сонымен қатар аталмыш салтанатты басқосуда бірқатар қызметкерлері мен бұқаралық ақпарат құралдары өкілдері облыс әкімінің Құрмет гра-мотасы, облыстық мәдениет басқармасының грамоталары, алғыс хаттары және сыйлықтар табыс етілді.

Майдангерлерге құрмет

Үстіміздегі жылы Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 70 жыл-дығы кеңінен аталып өтілгені белгілі. Мұндай іс-шараны облыстық Марал ишан мешіті мен облыстағы «Зекет» қоры-ның филиалы да ұйымдастырды.

Осы айтулы мерекеге байланысты соғыс және ең-бек ардагерлері, оқушылар арасында шахматтан турнир өткізілді. Мұндай тағылымды басқосуға өңіріміздің ардақты ақсақалдары Мағауия Жүнісов, Дәуренбек Ахметбеков, Иван Калиновский және басқа да кешегі майдангерлер қатысты.

31 МАМЫР - САЯСИ ҚУҒЫН-СҮРГІН ҚҰРБАНДАРЫН ЕСКЕ АЛУ КҮНІ

Жазықсыз жапа шеккендерге тағзым

Сейсенбі, 26 мамыр 2015 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ6 МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ

Қазіргі кезде мұсылмандардың діни сауа-тын арттыру өте қажетті мәселелердің бірі бо-лып отыр. ҚМДБ-ның негізгі ұстанымы да осы. Яғни әһлісунна уалжамағат мазһабы оның ішін-де сенімде )ақида (Имам Матуриди амалда «Әбу Ханифа» мектебінің сабақтарын жандандыру міндеті маңызды болып отыр. Себебі, көлденең көк атты діни топтардың жетегінде кетіп жатқан жандардың көпшілігі діни сауаты таяз адамдар. Сондықтан дін үшін аса маңызды саналатын иман ілімін оқушыларға түсінікті, ұғынықты жеткізу үшін қажетті ережелерге сүйене отырып, мынадай ауқымды үш топқа бөліп қарастырамыз. Алдағы мақалаларымызда осы үш мәселені рет-ретімен жариялайтын боламыз.

1. Иләһият- Алла Тағаланы тану ілімі. 2. Ну-бууәт- Хақ елшілеріне )Оларға Алланың сәлемі болсын(, қатысты ілім. 3. Самғият- Елшілерден )Оларға Алланың сәлемі болсын(, есту арқылы жеткен ақыретке қатысты ілім. Иләһият дегеніміз- Алла Тағаланың өзіне қатысты ілім. Яғни, біздер Алла Тағаланың сипаттарын оқып, білу арқылы ғана тани аламыз. Сондықтан ең бірінші Алла Таға-ланың зати және субути сипаттарынан бастайық:

Аллаһ Тағаланың зати сипаттары:1. «Әл-Ужуд» Бар болу дегеніміз- Алла таға-

ланың бар екеніне дәлел болған сипат. «Міне, бұл сипаттарға ие болған – Раббыларың Аллаһ. Одан басқа ешбір тәңір жоқ. Ол – барлық нәрсені жаратушы. Ендеше Оған құлшылық қылыңдар» Әнғам с-і, 102-аят.

2. «Әл-Қидам» Қадымнан немесе ежелден болу дегеннің мағынасы – Алла Тағаланың бар болуының бастауы жоқ дегенді білдіретін сипат. «Ол Алла Тағала әуелгі әрі соңғы» Хадид с-і, 3-аят;

3. «Әл-Бәқаа» Мәңгі болу- Алла Тғала мәңгі бақи бар болады дегенді білдіретін сипат. «Оның Өзінен басқа бүкіл нәрсе жоқ болады» Рахман с-і,26,27-аят;

4. «Әл-Мухалифату лил хауадис» Жараты-лысқа ұқсамау дегеннің мағынасы – Алла Тағала Затымен де, сипаттарында да өзге жаратылы-старға ұқсамайды дегенді білдіреді. «Еш нәрсе ол сияқты емес. Ол Аллаһ әр нәрсені естуші, толық

көруші» Шура с-і,11-аят;5. «Әл-Қиям биннафс» Өздігінен тұру дегеннің

мағынасы – Алла тағаланың тұруы бір нәрсеге не-месе бар қылушы жаратушыға мұқтаж еместігін білдіретін сипат. «Әй адам баласы! Аллаға мұқтаж-сыңдар. Алла Ол әр нәрседен мұңсыз, өте мақтау-лы» Фатыр с-і, 15-аят;

6. «Әл-Уахданият» Жалғыз болу дегеннің мағынасы – Хақ Тағаланың өзі, сипаттары һәм істерінде теңдесі жоқ, жалғыз дегенді білдіретін сипаты. «Айт: Ол Аллаһ Жалғыз» Ыхлас с-і, 1-аят.

Аллаһ Тағаланың субути сипаттары:1. «Әл-Қудра» Хақ Тағаланың құдіреті – Ұлы

Жаратушының әзәли сипаттарының бірі. « Сон-дай-ақ әр нәрсені жаратып, оның өлшеуін бел-гіледі» Фурқан с-і,2-аят;

2. «Әл-Ирада» Алланың қалауы дегеніміз – Ұлы Жаратушының әзәли сипаттарының бірі. Алланың қалауы деп – жаратылыстың шектеулі қалауынан жоғары тұратын шексіз қалауды айта-мыз. «Ол – Қалағанын бұлжытпай істеуші» Буруж с-і, 16-аят;

3. «Әл – Ғилм» Хақ Тағаланың асқан білгір болуы – Ұлы Жаратушының әзәли сипаттарының бірі.Алла тағаланың теңдессіз ілімімен барлық тиісті, мүмкін һәм мүмкін болмаған істер айқын-далып, толық ашылады. «Алла көздердің қиянатын және көкіректердегі құпияны біледі» Ғафыр с-і, 19-аят; «Күдіксіз, Алла әр нәрсені толық білуші» Ғаңкәбут с-і, 62-аят;

4. «Әл-Хаия» Тірі болуы – Ұлы Жаратуышы-ның әзәли сипаттарының бірі. «Ол – тірі, Алладан басқа ешбір тәңір жоқ» Фурқан с-і, 58-аят; «Сон-дай еш өлмейтін тірі Аллаға тәуекел ет» Бақара с-і,255-аят;

5. «Әс-Самғ» Хақ Тағаланың «естуі» - әзәли сипаттарының бірі. «Ол- әр нәрсені естуші,толық көруші» Шура с-і, 11-аят; «Қорқыңдар! «Сендер-мен біргемін. Естимін, көремін» Таһә с-і, 46-аят;

6. «Әл-Басар» Алланың «көруі» - Ұлы Жара-тушының әзәли сипаттарының бірі. «Сол уақытта әкесіне: «Уә, әкетайым! Естімейтін, көрмейтін, сондай-ақ өзіңе бір пайдасы жоқ нәрсеге неге табынасың» Мәрия с-і, 42-аят;

7. «Әл-Кәләм» Сөйлеуі – Жәббар Хақтың әзәли сипаттарының бірі. Алла Тағала сөйлеуі әріппен де, дыбыспен де емес, әрі белгілі бір ережеге сәй-кес құрылатын сөйлемдегідей бұрын келу, кейін келу, жүйелену деген нәрселерден пәк. « Және Аллаһ Мұсамен тілдесті» Ниса с-і, 164-аят;

8. «Әт-Тәкуин» Жаратушының әзәли сипатта-рының бірі.Бұл – Хақ Тағаланың жарату, болдыр-ту ұғымын білдіретін сипаты. «Ол сондай, сендер үшін жаратқан» Мүлік с-і, 23-аят; «Ол, көктермен жерді бар етуші» Бақара с-і,117-аят

Осы аталмыш Алла Тағаланың сипаттарын жаттап алып, оны түсіну мұсылман баласының міндеті.

Шоқан Әмірханов,Қостанай қалалық мешітінің бас имамы.

ДІНІҢ-ДІҢГЕГІҢ

Имани сабақтарЕліміздің дамуы жолында

Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назар-баевтың Қазақстан халқы-на жыл сайынғы Жолдауы айрықша орын алатындығы баршаға белгілі.

Өйткені, осы аса маңыз-ды құжаттарда Елбасы мем-лекетіміздің алдында тұрған нақты міндеттерді айқын-дайды. Оларға жету жолдары көрсетіледі.

Сондықтан да біз аталмыш Жолдауларға ерекше көңіл бөлеміз. Олардан туындайтын өзекті жайларды орындау мақ-сатында алға қарай ұмтылып келеміз.

Мемлекет басшысы өзінің «Нұрлы жол-болашаққа бастар жол» Жолдауында да алдымыз-да тұрған асқаралы міндеттерді белгіледі. Енді осы Жолдауды басшылыққа ала отырып, бір мақсат, бір мүдде үшін аянбай еңбек ете береміз.

Күллі республикамыздың жұртшылығы алдында тұрған негізгі бағыттың бірі Қа-

зақстанның әлемдегі дамыған 30 елдің қатарына қосылу екендігі даусыз. Әрине, оны нақты жүзеге асыру мақсатын-да барлық салалардағы маман иелері жұдырықтай жұмыла жұмыс істеуі керек.

Елбасы Нұрсұлтан Назар-баев әлем мойындаған тұлға. Қазақстандағы күллі қол жет-кізілген толағай табыстар және жетістіктер мемлекет басшысының есімімен тікелей байланысты.

Жоғарыда айтылған ең таңдаулы мемлекеттердің қа-тарына қосылу үшін барша қа-уым күнделікті жұмыстарына аса жауапкершілікпен қарап, «Нұрлы жол-болашаққа бастар жол» деп аталатын Елбасының Қазақстан халқына Жолда-уының мән-маңызын терең түсініп, тың ізденістермен ең-бек еткендері жөн.

Өзім басқарып отырған Қо-станай қалалық Әділет басқар-масының ұжымы және барша әріптестерім алда тұрған мін-деттерді мүлтіксіз жүзеге асыру

үшін тынбай жұмыс істеуде. Мемлекет басшысы еліміз-

дегі шағын және орта бизне-спен айналысатын кәсіпкер-лердің жұмысына үнемі қолдау көрсетіп келеді. Сондықтан республикамыздағы барша кәсіпкерлердің алаңсыз жұмыс істеулеріне толық жағдайлар жасалған.

Шағын және орта бизнес демекші, ол экономикамыздың негізгі тірегі болып табылады. Әсіресе, соңғы жылдары өзіміз-де өндірілетін тауарлар мен азық-түлік өнімдеріне айрықша назар аударылуда. Бұл орайда біздің облысымызда да жүзеге асырылған жұмыстар аз емес.

Сонымен біз халыққа қыз-мет - абыройлы міндет екен-дігін мемлекет қызметкерлері ретінде терең түсінеміз. Алдағы уақытта да Елбасының Жолдау-ларында айтылған мәселелерді мүлтіксіз орындау жолында ең-бек ете береміз.

Е. Махмутов,Қостанай қаласы Әділет басқармасының басшысы.

Қазақстан Республика-сы Үкіметінің Қаулысымен Қостанай қаласындағы №9 орта мектепке көрнекті ақын, жазушы Ғафу Қайырбековтың есімі берілді. Осынау ақжол-тай хабар Тобыл-Торғай ара-сын жайлаған қалың қазақ үшін аса маңызды. Себебі, білім ошағына ақынның атын беру мәселесін марқұмның жұбайы Бәдеш Хамзақызы және жергілікті ақын-жа-зушылар 2004 жылдан бері көтеріп жүрген еді. Міне, көп тілеуі орындалып, бізге қуа-нышты жаңалық та жетті.

КСК шағын ауданын-дағы №9 орта мектеп бұдан былай халқымыздың бірту-ар перзенті, көрнекті ақын Ғафу Қайырбековтың есімі-

мен аталып, шаһарымыздың мәртебесін бұрынғыдан да асқақтата түспек. Осынау айтулы басқосуға орай ақын-ның жұбайы Бәдеш Хамзина сонау Алматыдан арнайы келді.

Аталмыш ерекше жиынға Қостанай қаласы әкімінің орынбасары М.Қалиев, рес-публикаға белгілі ақын-дар А.Шаяхмет, С.Оспанов, Н.Мұқатов, жазушы-сатирик Ғ.Ахметчин, тіл жанашыры Қ.Орманшин, Жанкелдин ауданы әкімінің экономи-ка жөніндегі орынбасары Д.Серікұлы, №9 орта мектеп директоры Ә.Молдахалықов және облыстық тілдерді да-мыту басқармасының өкіл-дері қатысты.

Аға буын жас ұрпақ ал-дында сөз сөйлеп, Ғафу

Қайырбеков туралы лебіз-дерін білдірді. Салтанатқа

қатысушылар ақынның есімі берілген мұражайды аралап,

мектеп өнерпаздарының кон-цертін тамашалады.

- Аталмыш мұражай 2000 жылы мамырда ашылды. Оның жұмысы маған жүктел-гендіктен Бәдеш апамызбен жүздесу үшін арнайы іздеп бардым. Ақынның кітаптарын, кезінде қолданған заттарын Қостанайға алып келдім. Қазір мұражайда тұрған жәдігерлер осылай жиналған еді, - дей-ді зейнеткер ұстаз Кәбира Кәкімжанова.

Оқырман назарына сала кетер бір жай, осыдан бұрын Астана қаласындағы №2 мек-теп-гимназия мен Жанкел-дин ауданы Қалам-Қарасу ауылындағы мектепке Ғафу Қайырбековтың есімі беріл-ген еді.

Мектеп Ғафу ақынның есімімен аталады

Халыққа қызмет - абыройлы міндет

Адам құқығы қай мемлекет-те болсын басты назарда ұста-лады. Өйткені, олардың алаңсыз бақытты ғұмыр кешуі қашан да заңмен қорғалады.

Сондықтан біздің Қазақтан-да да бұл мәселе қашан да ал-дыңғы кезекте. Себебі, адам-қоғам байлығы. Еліміздегі барлық игілікті де жасаушылар сайып келгенде солар емес пе?

Мемлекет басшысы Нұр-сұлтан Назарбаев та әрдайым өзінің Қазақтан халқына Жол-дауларында да, құқық қорғау салаларының басшыларымен кездесулерінде де үнемі аза-маттардың қауіпсіздігін қамта-масыз ету жөнінде айтып, олар-дың назарына салып отырады.

Әрине, бұл ретте заң сала-сының мамандары да міндет-теріне жауапкершілікпен қарап, қыруар жұмыс атқаруда. Өйт-кені, олар күнделікті жергілікті халықпен тығыз байланыста. Олардың өтініш-тілектеріне

орай нақты түсініктеме береді. Өмір болған соң түрлі

оқиғалар, күтпеген келеңсіз бо-лып жатады. Сондай кездері де азаматтар ең алдымен полици-яның көмегіне сүйенеді. Олар да өз жұмыстарына қашанда адал. Қылмыстың жай-жапсарын әб-ден зерттеп барып, бір түйінге келеді. Заңды бұзғандар жауа-пқа тартылып жатады.

Міне, осы арада бір тоқта-лар жай, облыс орталығындағы бейнекамералардың да қылмы-сты ашуда өзіндік ерекше орны бар. Себебі, кінәлі кісілер қыл-мыс жасаған орнынан құтылып кете алмайды. Сондықтан олар дер кезінде құрықталып, тиісті жазасын алады.

Жайдары жай айлары да жақындап қалды. Бұл кезде жұртшылықтың кезекті демалы-стары да басталады. Қазір жер-лестерімізге әлемнің көптеген елдеріне саяхатқа шығуларына толық мүмкіндік бар. Бірақ, олар

әрқашан да сауысқаннан да сақ болғандары жөн.

Жасыратын ештеңесі жоқ, қазір туристік агенттіктер жет-кілікті. Әрине, олардың бәріне қара күйе жағудан аулақпыз. Өз жұмыстарын білетін, уақыт талабына сай қызмет көрсете алатын осындай орындар да баршылық.

«Бір құмалақ бір қарын майды шірітеді» демекші, олар-дың арасында да кемшілікке жол беретіндер де жоқ деп айта алмаймыз. Сондықтан шетелге жолдама алар кезде құжатқа өте мұқият болған абзал.

Біздің басты міндетіміз - азаматтардың құқығын қамта-масыз ету. Сондықтан алдағы уақытта да өз міндетімізге ба-рынша адал болып, арамыздағы кісілердің алаңсыз ғұмыр кешуі үшін заң жөнінде кеңес беруге қашан да дайынбыз.

Құдайберген Қуантайұлы,заңгер.

Адам құқығын қорғай білейік

Сейсенбі, 26 мамыр 2015 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 7ЖАНСАРАЙ

«Жас кезімнен білімге құштар болдым»деп сыр шертеді тарих ғылымдарының докторы,

профессор Аманжол Күзембайұлы(Соңы. Басы өткен санда)

Әке көрген оқ жонар- Сіз ғұлама ғалым ғана емес-

сіз, ұлтжандылығыңызбен тәуелсіз еліміздің болашағы үшін еңбек етіп жатқан қайраткерсіз. Сонан соң менің бір байқағаным, бір ұлыңыз еркін өзіңіздің жолыңызды қуып, тарих ғылымының докторы атанды емес пе?

- Рахмет. Менің еңбегімді елге та-нытып, азды-көпті Отаным үшін сіңір-ген жұмыстарымды көрсетіп жатқан өзің секілді журналистер ғой. Шы-нында да үш ұлымның тұңғышы Еркін Менің жолымды қуып, тарих ғылымы-ның докторы атынғаны рас.

Ол бұл күндері Қостанай мемле-кеттік педагогикалық институтының ғылым және шет елдермен байланыс жөніндегі проректоры. Қарапайы тіл-мен айтсақ, осындағы барлық бола-шағынан үміт күттірер ғалымдармен жұмыс істеп, жастардың осы саладан өз орындарын табуына өзінің лайықты үлесін қосып келеді.

Өзінің баласы болған соң мақтады деп ойлап қалмаңыздар. Еркін сонау мектеп қабырғасында жүрген кезден бастап, тарих пәніне өте құштар бол-ды. Өзінің осы ғылым саласына деген бейімділігін ерте танытты. Алтыншы сыныптан бастап археологиялық қаз-ба жұмыстарына қатысып, өзінің қа-рым-қабілетін көрсете бастады деп нық сеніммен айта аламын.

Арада бір жыл өткен соң, яғни жетінші сыныптан бастап ғылымға бейімділігі үшін сонау Болгарияға барып келді. Тіпті кезінде кез келген баланың қолы жете бермейтін Артек-те де болды. Қарағанды мемлекеттік университетінің бірінші курсында оқып жүрген шақтан бастап, ғылыми жұмысын жаза бастады.

Университетті аяқтар кезде маған қосалқы автор ретінде тарихқа байла-нысты кітап жаза бастадық. Әлі күн-ге дейін мен, анасы Тамара және ол үшеуміз он шақты кітапты жарыққа шығардық. Ең бастысы ол өте табанды әрі еңбекқор. Қандай жұмысты қолға алса да соңына дейін жеткізбей тын-байды.

Мұның осы институтқа дейін облыс орталығындағы Қазақстан Рес-публикасы ішкі істер министрлігіне қа-райтын Қостанай Заң университетінде кафедра және курс меңгерушісі болып қызмет атқарды. Отставкаға полков-ник дәрежесімен шықты.

Еркіннің мінезі жайдары. Сонау студенттік жылдары көңілділер мен тапқырлар клубында белсенді мүше-лердің бірі болды. Орта мектепті орыс-ша бітіргенмен, өзінің таудай талабы, ана тіліне деген жанашырлығының арқасында бәрін де меңгеріп алды.

- Сіз кітапты рухани байлыққа балайтын зиялы кісілердің қатарын-дасыз. Екінші қабатқа көтерілгеннен бері байқағаным, бір бөлменің төрт қабырғасы толған кітап екен. Шамасы оның ұзын саны үш-төрт мың дананы құрап қалады-ау деймін?

- Иә, біз барған үйімізді оның дүниесімен емес, кітабына қарап бағалайтын заманның ұрпағымыз. Бұл арадан тек қана сіз олардың ең негізгілерін ғана көріп отырсыз. Басқа жақта да кітаптар аз емес. Өмір бойы кітап жинап өскен ағаларыңның бірімін.

Осы арада бір тоқталайын дегенім,

сөрелерде 1896 жылы Мәскеуден жа-рық көрген Герман халқының тарихы, С.Ковалевтің бұрынғы Ленинград қа-ласынан 1936 жылы шыққан «История античного общество» деп аталатын кітаптарды да көресіз.

Профессор жан жақты болуға тиіс

- Біз бұрын жас кезімізде профес-сор деген атаққа ие болған адамдар-ды тек көзілдірік таққан, көп оқитын адамдар санатына жатқызушы едік. Кейін өсе келе байқағанымыз, мұндай тұлғалардың басқа да біз білмейтін қырлары өте көп екен. Сіз бұл жөнінде не дейсіз?

- Мен де жас болдым. Алматыдағы Қазақ мемлекеттік университетінде оқып жүрген кезімде нағыз профес-сорлардың қандай болатындығын көз-бен көріп, көңілге түйдім. Олардың әр-бір лекциясын босқа жібермейтінбіз. Сонымен қатар олардың жүріс тұрысы, киім киісі, сөйлеген сөзі, тіпті жан са-райына шейін өзімізді қызықтыратын.

- Осы арада өзіңіздің ұстаз ретінде пір тұтқан ғалымдар жайлы тілге тиек етудің де реті келіп тұрған секілді?

- Өзімді шексіз бақытты санаймын. Өйткені, жастық шағымыз ізденіспен өтті. Жоғарыда баяндалған универ-ситеттің қабырғасында мүйізі қа-рағайдай аттарынан ат үркетін ең мықты деген профессорлардан дәріс алдық.

Олардың кітаптарын айтпағанның өзінде өздерін бір көріп, мағыналы әңгімелерін тыңдаудың өзі кез кел-геннің қолы жете бермейтін ерекше бақыт еді. Осы арада көрнекті тарих-шы, кезінде өзінің ұлтжандылығы үшін қудаланған Ермахан Бекмахановты атап өткенім орынды болар. Өйткені, ол кісі осы жоғары оқу орнында ка-федра меңгерушісі болды.

Сондай-ақ Әмір Қанапинді тілге тиек етпесем, мынау сұхбатымның сәні келмейтін сияқты. Ол кісі де тарих ғылымының докторы, сонау бір жыл-дары елімізде мәдениет министрлігі болды. Қазақстан компартиясы орта-лық комитетінің идеология жөніндегі хатшысы атанды.

Мұндай лауазымды қызметте жүрсе де ол өте қарапайым болатын. Осы мемлекет қайраткерінің тікелей

басшылығымен өзімнің кандидаттық диссертациямды ойдағыдай қорғадым. Оны ешқашан да ұмытпаймын. Өткен жылы оның 100 жылдығы аталып өтті.

Сондай-ақ Қазақстан ұлттық ғы-лым академиясының академигі антро-полог Оразақ Смағұловтың мен үшін орны бөлек. Ол кісі биыл 85-ке тола-ды. Осындай азаматтардан дәріс алып, еліміздің түкпір, түкпірінде қазіргі таңда егеменді еліміз үшін аянбай еңбек етіп жатқан замандастарымыз қаншама.

- Сіздің ұлтымыздың біртуар пер-зенті академик Манаш Қозыбаевтың жиені екендігіңізді жұртшылықтың бәрі де біледі. Сөздің реті келгенде осы қайталанбас тұлғаның тәлімгер-лігі өзіңізге жасаған қамқорлығы, аза-маттық қырлары жөнінде де әңгіме-лей кетсеңіз?

- Әрине, әлгі есімдері аталған ұстаздарымның маған деген ерекше ықыластарымен қатар, Манаш аға да менің ғалым болып қалыптасуыма өзінің септігін тигізді деп айтпасам ешкім нанбас та еді. Ол кісі менің бойымдағы тарих ғылымына деген құштарлықты байқаған соң, тұрақты түрде бағыт-бағдар беріп отырды.

Сонымен қатар нағашым өте қа-тал болатын. Маған да биік талаптар қойды. Көп оқуымды қадағалады. Жан жақты азамат болып қалыптасуыма да тікелей ықпал етті. Өзі де үздіксіз ең-бек етті. Қазақ халқының еліміз еге-мендік алғаннан кейін тарихын жазуға көп тер төкті.

Ол кісі өте мейірімді болатын. Тек туысқандарына ғана емес, бойында талант ұшқыны бар барлық жастар-ды жеріне, руына, ұлтына қарамастан жанашырлық танытып, қолтықтарынан демеді. Келешекте еліне пайдасын тигізер жастарды өте байқайтын. Сон-дықтан да олардан уақытын аямады.

Жалпы оның соңғы демі үзілгенше сырлас болдым. Оның інісі бұл күндері Әл-Фараби атындағы ұлттық универ-ситетінде кафедра меңгерушісі болып істейтін атақты ғалым Сағынбай еке-уміз бірге оқыдық. Ол өткен жылы ғана 70 жасқа толды.

Байқаймын, ол осындағы өзің секілді қолына қалам ұстап жүрген көптеген журналистердің тәлімгері. Кейінгі журналистерге тағылым бо-лар талай кітаптардың авторы ретін-

де де көпке аян.

Оразалы Қозыбаев - мемлекет қайраткері

- Жалпы Қостанай өңірінде Қозы-бавтар әулеті ерекше аталады. Себебі, арғы нағашы аталарыңыз кешегі қан-ды майданда жерлестері майданда жүргенде ұшақ үшін қаражат жинап берген тұлғадан бастап, бәрі де Отан үшін тер төгіп, адал еңбек етті емес пе?

- Бұл пікіріңізбен толық қосыла-мын. Себебі, ол атам кезінде басқарма төрағасы болды. Меңдіқара ауданын-да ол кісіні білмейтіндер жоқтың қасы. Оның бір ұрпағы Сәуле апамыз бұл күндері Краснопреснин ауылында оның шаңырағын ұстап отыр.

- Анаңыздың туған бауыры Ора-залы Қозыбаев кезінде Қазақстанды ұзақ жылдар басқарған Дінмұхаммед Қонаевпен дәмдес, үзеңгілес азамат-тардың бірі болғандығы тарихтан белгілі. Осы тұлғаның да бізге белгісіз кейбір жайлары жөнінде сөз етсеңіз?

- Ең алдымен айтарым, ол елім деп еңіреп өткен азамат. Кезінде рес-публикамыздың басқа өңірлерін ата-мағанның өзінде Қостанай облыстық Партия комитетінің екінші хатшысы болды. Күллі Торғайлықтар да оны осы күнге дейін біздің Әбекең деп ауыз-дарынан тастамайды. Өйткені ол сол аймақты түлетті.

Орекең өте ұлтжанды кісі еді. Қа-зақ кадрларын қызмет бабымен көте-руге өзінің тікелей ықпалын тигізді. Менің анам Айтжан секілді тік мінеді қайсар, кімнің болсын кемшілігін бет-ке қорықпай айта білетін батыр кел-бетті жан болатын.

Ол кісі де үстіміздегі жылы 90 жасқа толды. Облыс орталығындағы халыққа қызмет көрсету орталығының қабырғасына нағашымызға арналып мемориалдық тақта орнатылды. Содан кейін оның ұрпақтары әкесінің құр-метіне ас беріп, ақсақалдарымыздың батасын алды. Кітап шығарды. Деректі фильм түсірілді.

Міне, осының бәрі де асыл аза-матқа деген құрмет деп түсінемін. Кезінде ол менің тарихшы емес, агро-ном болуымды қалады. Бірақ оның да әу бастағы таңдаған мамандығы тарихшы болатын. Сонау бір жылда-

ры Қостанай мемлекеттік педагогика институтының түлегі.

Жатқан жері торқалы болғыр нағашым ашуланғанымен тез тарқайтын. Маған ептеп, ренжігенімен кейін көңілі қалпына түсті. Уақыт өте ғылым докторы атанғанымда арқам-нан қағып, бетімнен де сүйді. Оның осы бауырмалдығын жер басып жүр-сем, сірә ұмытамын ба.

- Осы Орекеңнің қызмет жолын бір кісідей білемін. Алайда көрнек-ті мемлекет қайраткерінің отбасы жөнінде көп айтыла бермейді. Жер-лестеріміз біле жүрсін. Осы жайлы да сіздің аузыңыздан естісек деп едік.

- Оразалы нағашым қызметте мерейлі, жолдастарының арасында беделді болса, отбасында өте қамқор әке болатын. Ұзақ жылдар бойы бәй-бішесі Раушан апамыз екеуі бақытты ғұмыр кешті. Ынтымақтары жарасқан ерлі-зайыптылар үш қыз екі ұлдарына жұрт қатарлы тәрбие берді.

Ағамыздың өзі ерекше жақсы көр-ген қыздары Сәния мен Ғалия меди-цина ғылымдарының кандидаттары. Бір ұлдары Нұрланның ғұмыры қысқа болды. Өмірден ерте өтіп, бәрімізді де мұңайтты. Бірақ тағдырдың жазуына қандай шара бар.

Ал Серік болса негізі музыкант. Кішісі Құмар химия ғылымдарының кандидаты. Бұл күндері кәсіпкерлік-пен айналысады. Әкесін ерекше пір тұтқан осынау ұлдары тоқсан жылдық мерейтойында өз деңгейінде өтуіне тікелей атсалысты.

- Аманжол аға, міне, сұхбатымыз айяқталып келеді. Сіз осы уақытқа шейін қанша ғылыми еңбек жаз-дыңыз. Сондай-ақ былайғы жұртшы-лық біле бермейтін қандай бос уақы-тыңызда айналысатын қырларыңыз бар? Соны да түйіндеп айтып берудің сәті келген секілді?

- Жалпы, кім болсын уақыт өткен сайын өткен жылдары не тындырдым, халқыма не бердім, ғылымға қандай жаңалық қостым деген секілді сау-алдарға жауап іздейді. Өзімнің бұл орайдағы ұялмайтындай шаруа тын-дырғаныма шүкіршілік деймін. Талай лауазымды қызметтерді де атқардым.

Екі ғылым докторымын және бір-неше ғылым кандидаттарына жетекші болдым, 250-ден астам ғылыми еңбек жаздым. Оның ішінде оқулықтармен монографиялар да жеткілікті. Кезінде Өзбекәлі Жәнібековке хат жазып, кол-ледждер мен мектептерге Қазақстан тарихының енуіне тікелей ықпалымды тигіздім. Ол үшін атақ та алдым.

Бос уақытымда жеке үйде тұрған соң огородта бай-бақша өсірумен айналысамын. Кезінде орыстың до-мыра примасында ойнадым. Еркін күрестен спорт шеберлігіне кандидат болдым. Тамақ пісіруді бір кісідей білемін. Палауды өзбектерден кем дайындамаймын. Ұйғырдың лағманы-ның шеберімін.

Кейбір еркектер әрине, мұны на-мыс көреді. Шынымды айтсам, қамы-рымды да илеп, кеспе жасауды бір кісідей білемін. Сонан соң отағасы болған соң, үй ішінде электрден ақай етсе оны біреулерді шақырмай-ақ өзім істей беремін.

Өзімнің жеке шеберханам бар. Онда барлық ағаш және темір жонуға арналған станоктарым да бар. Міне мұның бәрі де менің қолымнан келеді.

Оразалы ЖАҚСАНОВ.

Сейсенбі, 26 мамыр 2015 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ8 ҚАЙТАЛАНБАС ТҰЛҒАЛАР

Біз тәуелсіздіктің арқасында бұрын аты-жөн-дерін білмеген талай есімдерге қанықтық. Соның арасында біздің бәріміз де ардақ тұтып, ғұмыры-нан үлгі алып жүрген Темірбек Жүргенов те бар. Бұл кісінің есімі көрнекті Алаш ардақтыларымен қатар аталады.

Ол кісі даңқты жерлестеріміз Ахмет Байтұр-сынов, Міржақып Дулатов, Ілияс Омаров секілді үлкенді-кішілі қауымның жүрегінен берік орын алған. Ұлы тұлға кезінде еліміздің мәдениет ми-нистрі де болды. Сол кезде өзінің бойындағы барлық асыл қасиеттерін халқына көрсетті.

Ең бастысы ұлтының рухани-мәдени, оқу-білім саласын өркендетуге көп үлес қосты. Өзі нағыз елім-жұртым деп жүрегі соққан айтулы жан болатын. Бүгін біз осынау ерекше жанның өскелең жас ұрпаққа үлгі болатын кейбір қыр-ларын әңгімелегелі отырмыз.

Жалпы адамның қадір-қасиеті оның жа-сымен емес, Отанына жасаған нақтылы ісімен, күрескерлік, қайраткерлік жақтарымен де мәңгілік сақталып қалады.

Тағы бір осы ұлы тұлғалардың өмірі туралы көптен бері жазып келе жатқандықтан айрықша тоқталарым, сондай өшпес із қалдырған қайрат-керлердің басым көпшілігінің жастай дүниеден өткендігі. Мәселен, Темірбек аға да небәрі 39 жыл ғана өмір сүрді.

Бірақ, тарихта аты-жөні алтын әріппен жа-зылды. Енді оның тағылымды қызметтеріне келетін болсақ, өзінің ғалымдық, зерттеушілік қабілеті дара-ды. Сонысымен де ерекшеленді. Кезінде ұлтымыздың біртуар перзенттері Ахаң салған, Әлихан нұсқалаған, Міржақып дамытқан көптеген мәселелерді одан әрі өрістетті.

Біз Ілияс Омаровтың сан қырлы қасиеттерін білетінбіз. Темірбек те сонау 30-шы жылдардың басында өзінің әдеби-сын мақалаларымен де зиялы қауымның назарын аударды. Оның Бей-імбет Майлиннің «Шұға» пьесасының алғашқы қойылымына арналған рецензиясы 1934 жылы

21 маусымда «Казахстанская правда» газетінде жарық көрді.

Ардақты тұлғаның ұлтжандылығы өзінің ха-лық ағарту министрі болып тұрған кезінде де көрінді. Темірбек ағаның ерекше біздің үлгі тұта-тын қыры- екі тілде бірдей сөйлеп, еркін жазған-дығы еді. Ол өзі қаламгер болған соң жазушы-лық еңбектің қандай бейнетті болатындығын да жақсы білді.

Сондықтан да әдебиетті мәдениеттің, білімнің іргетасы ретінде жоғары бағалады. Оның терминологияға қатысты ой-пікірлері де өзіндік тереңдігімен жұртшылық назарын аудар-ды. Ол лингвистикамен айналысатын ағайын-дардың тіл түсініктілігі мен тазалығына деген жауапкершілігін барынша арттыруға тырысты.

Сөзіміз тиянақты болу үшін оның кезінде жазған «Қазақ тіліндегі терминология мәселе-

лері, қазақ әдеби тіліндегі келеңсіз жағдайлар» деп аталатын мақалалары да көпшіліктің көкей-індегі жайларды қозғады.

Темірбек Қараұлының есімі тек қана өзіміздің қазақ елінде ғана емес, күллі Орта Азия жұртшылығына да аса таныс еді. Осынау даңқты қайраткер сонау бір жылдары Тәжік АКСР-ның қаржы наркомы, Өзбек АКСР-ның Халиқ ағарту комиссары, Қазақ АКСР-ның Халық ағарту комис-сары секілді лауазымды қызметтерді атқарып, өзінің нағыз жұмысына берілген жан екендігін дәлелдеді.

Оның тіл жанашыры және ұлтжанды азамат екендігін белгілі композитор Е. Брусиловский өзінің «Дүйім дүлділдер» деп аталатын кітабын-да ерекше ілтипатпен жазады. Оның баяндауы-на қарағанда, бірде Темірбек Жүргенов өзінің жұмыс кабинетінде маңызды тақырыпқа мәжіліс өткізбек болады.

Шамамен бұл басқосуға 30-ға жуық адам жи-налыпты. Солардың қатарында Қарағандылық Б.Орлов пен автордың өзі ғана өзге ұлттың өкілі екен. Наркомның өзі және басқалар тек қазақ тілінде сөйледі. Сол кезде Борис Николаевич орнынан тұрып, мұнда не болып жатқандығын түсінбегендіктен Темірбек Жүргеновтен қазақша сөйлемеуін сұрайды.

Сол шақта Жүргеновтің жүзінде өзгеріс болып, «Сіз қайда жүрсіз, Орлов жолдас? Қа-зақстанға келдіңіз екен, егер мұнда жұмыс істегіңіз келсе, сіз Республиканың мемлекеттік тілін білуге міндеттісіз. Қазақ әндерін де орыс тілінде зерттемекшісіз бе?», -деп одан қазақ тілін құрметтеуді талап еткенінің өзі лауазым иесінің қандай азамат болғандығын айқындап тұрған жоқ па?

Жалпы, Темірбек Жүргенов кейінгі жас жур-налистер үлгі алатындай қаламы қарымды, ойы орамды, жалындаған публицист те еді. Бұған оның кезінде қаламынан туындаған «Қазақстан-дағы мәдениет революциясы», «Қазақстандағы

сауатсыздықты жою» сынды кітаптары мен «Саяси экономия оқулығы», «Орта Азиядағы қа-зақ халқының күйлері», «Қазақ педагогикалық институтын құру», «Қазақ халқының ақындары мен жыршылары» сияқты очерктері мен мақа-лаларын мысалға алсақ та жеткілікті.

Темекең және оның шығармашылығын зерт-теу әлі де келешек жастардың еншісінде. Олар егер мұқият зерттесе әлі талай бізге таңсық дүниелер жазылары күмәнсіз. Өйткені, ол өзінің ғұмырында бізге белгілі 7 кітап, 150-ге жуық әде-би-мәдени, оқу-ағарту саласында жазған құнды дүниелері мен өшпес із қалдырды.

Осы көрнекті қайраткердің отбасы жайлы да бірер сөз. Оның ғұмырлық серігі Қазақ КСР-ның еңбек сіңірген дәрігері, сонау бір жылда-ры Ленинмен кездескен тұңғыш қазақ Әлімхан Ермековтың туған қарындасы Дәмеш Ермекова апамыз еді.

Бұл қазақтың аяулы қызы құдай қосқан қо-сағы Темірбек Жүргенов жазықсыз атылған күні абақтыға жабылды. Отағасын пір тұтқан сүйікті жар өзінің өмірінің 18 жылын Алжирде өткізді. Бірақ біздің қазақ қашанда аққа құдай жақ дейді ғой.

Уақыт өте әділдік салтанат құрып, күйеуінің және өзінің жаптым жала, жақтым күйе деген солақай саясаттың кесірінен күнәсіз жазаланған-дығы жайындағы ақтау қағазын алғаннан кейін ұзақ жылдар бойы уақытын отағасының кезін-де елі мен халқына сіңірген еңбегін насихаттау мақсатына жұмсады. Қазақтың бір адал перзенті дәл осы кісідей-ақ болсын.

Әрине, осынау тұлға туралы көп жазуға бола-ды. Біз оның негізгі қайраткерлік ғибратын ғана алдық. Оның атындағы Алматыдағы қазақтың ұлттық өнер академиясында болғанымызда жоғары оқу орнының жанындағы орнатылған ескерткішіне үлкенді-кішілі қауымның бас иіп, тағзым етіп жатқандықтарын көзбен көріп, тәнті болған едік.

Ұлт рухын көтергенКөрнекті мемлекет қайраткері Темірбек Жүргеновтың ғұмыры жастарға өнеге

ЖАСТАЙЫНАН ҚАЙСАР БОЛДЫ

Қазақ халқында осы жарқын өміріміз үшін бүкіл өмірін арнаған тұлғалар жеткілікті. Солардың қиын да ауыртпалықтарға толы өмірін кей-інгі жастарға ғибрат ету қолына қалам ұстаған азаматтардың басты міндеті деп түсінемін.

Осы көрнекті мемлекет қайраткері Тұрар Рысқұлов 1894 жылы дүниеге келді. Оның есімі ұлтын сүйген азамат ретінде баршаға аян.

Әйгілі тұлғаның әкесі Рысқұл Зұлқайдарұлы сонау бір жылдары орыс патшасының озбырлығына шы-дамай Сырдария облысының Черня-ев уезінен қазіргі Оңтүстік Қазақстан облысы Түлкібас ауданына қоныс аударған болатын. Жаңа жерде де әділетсіздікті бастан кешкен Рысқұл 1904 жылы желтоқсан айында ха-лыққа тізесі әбден батқан Үшкемпіро-вты атып өлтіреді.

Ол әпербақан болыс болатын. Түрмеге жабылған азамат жалғыз перзенті Тұрарға зияны тиіп кетеді ме деп қауіптенгендіктен оны жаны-на алдырады. «Түрме баласы» атанған Рысқұлов сол жабық мекеменің үй-лерін сыпырып, бастықтың атын айдайды. Орыс тілін үйренеді.

Содан әкесі он жылға сотталып, Сахаринге жер аударылған соң ол «Қырғызбаев» деген жалған фамили-ямен нағашыларының қолына келіп, Меркедегі орыс-түземдік бастауыш мектебінде білімін жалғастырады.

Уақыт өте береді. Ол аталған жер-дегі, яғни Пішпектегі 1910 жылы бірін-ші дәрежелі ауыл шаруашылығы мек-тебіне қабылданып, бау-бақша өсіруші мамандығы бойынша аяқтайды. Та-

лапты бала осы білім ордасын үздік бітіріп, оқуын одан әрі жалғастырғысы келеді. Бірақ оған кедергі жасаушылар да аз болған жоқ.

Ол оқу министріне арыздана жүріп, арнайы емтихан тапсырады да, Ташкенттегі мұғалімдер семинария-сына қабылданады. Заман қиын кез еді. Күн көру өте бұған жеңіл соққан жоқ. Содан амалсыз аталған шаһардың маңындағы Красноводск деп атала-тын тәжірибе алаңында бағбан болып жұмыс істеуге тура келді.

Өздеріңіз білесіздер, 1916 жылы жаз айларында қазақ даласында ұлт азаттық көтеріліс басталған кезде Рысқұлов оқуын тастап, Әулиеата уезіндегі Меркі ауылына барады. Осы жерде халық ашықпас үшін көтерілістерге шығып, жер-жерде қа-рулы қатығыстар өрши бастаған-ды.

Міне, Тұрар Рысқұловтың азамат болып қалыптасуына осы жайлардың бәрі де әсерін тигізбей қоймайды. 1917 жылы ақпан төңкерісінен кейін көктем айында ол тағы да Меркеге оралып, «Қазақ жастарының револю-циялық одағын» құрды. Дәл сол жылы жадыраңқы жаз айында РСДЖП құра-мына мүше болып қабылданды.

Айта берсек, оның қазақ халқы үшін жанкешті еңбегі аз емес. Кезін-де Рысқұлов жұрттың қамын ойлаған-дығы соншалықты, Әулиеата 52 орыс капиталисіне ашаршылыққа ұшыраған

халықтың пайдасына үш миллион сом салық төлетеді.

ХАЛЫҚ ОНЫ ЕШҚАШАН

ҰМЫТПАЙДЫСонымен Тұрар Рысқұлов біз үшін

несімен құрметті деген сұрақтың тууы да әбден заңды. Ол 1918 жылы қыр-күйек айында Түркістан Автономиялы Республикасының денсаулық сақтау комиссиары болып тағайындалғаны белгілі.

Оған денсаулық сақтау ісімен қа-тар аштықпен күресу міндеті де қой-ылды. Сода арада төрт жылдан кейін ерекше орталық комиссия құрылып, оның төрағасы болып бекітілді.

Өткен тарихымызға кішкене назар аударып отырсақ, ол кезінде Түркістан Республикасының саяси мемлекеттік егемендігі жолында табанды түрде күрес жүргізгендігін анық байқамыз. Ол 1924 жылы 4 ақпанда РКП (б) Орталық Комитетінің шешіміне орай Рысқұлов Коминтерн атқару коми-тетінің құрамына қызметке жіберілді.

Сондай-ақ сол жылы Моңғол Ха-лық Республикасының аяғынан нық тұруына да өзінің көп үлесін қосты. Осы мемлекеттің конституциясының жобасын жасауға да атсалысты. Қазіргі өзіміз жиі тілге тиек ететін сол елдің Астанасы Уланбаторды атауға да ұсы-

ныс жасаған осы біздің қазақ халқы-ның ерекше туған азаматы Тұрар аға-мыз еді.

Оның кезінде Бүкілодақтық орта-лық атқару комитетінің қаулысымен Ресей Федерациясы Халық комиссар-лары кеңесі төрағасының орынбасары болып бекітілгендігінен де хабардар-мыз. Осы жауапты жұмысымен бірге атақты Түрксіб теміржолын салуға да үкімет комиссиясының төрағасы бо-лып бекітілді. Оны қысқа мерзімде аяқтады.

Егер сонау нәубет жылдары қазақ халқы баудай қырылмағанда бұл күн-дері ұлтымыздың саны айтарлықтай өскен болар еді. Сол жылдары қазақ өлкелік БК(б) П комитетін басқарған Ф.И.Голощекин «Қазақстанда кіші қа-зан төңкерісін жасаймын» деп бастама көтергені белгілі.

Ұлтымыздың келешегі үшін талай басын бәйгеге тіккен Тұрар Рысқұлов оған қарсы шықты. Осы кеңестік ұжымдастыру саясатының зардапта-рын жою, Қазақстандағы ашаршылық апатынан халықты құтқару үшін И.В. Сталинге нақты ұсыныстар жасап, батыл қадам жасады. Өкінішке орай, Сталин мұны қолдамады.

Жазықсыз тұлға 1937 жылы 21 мамырда халық жауы деген жалған айыппен тұтқынға алынды, Сөйтіп ол кешегі кеңестік солақай саясаттың кесірінен Мәскеу түрмесінде жүрек

ауруынан мәңгілік көз жұмды. Оның жан-жары Азиза да қуғын-сүргінге ұшырап, Алжирде 18 жыл айдауда болды. Ұлы Ескендір де түрмеде дүни-еден озды.

Әділдік қашанда салтанат құраты-ны белгілі. Ол 1956 жылы 8 желтоқсан-да КСРО Әскери коллегиясы жоғарғы сотының шешімімен біржола ақталды. Қазір оның аты Жамбыл облысында бір ауданға берілген. Алматы шаһа-рында басқару академиясы да оның есімімен аталады.

Ұлтымыздың мақтан тұтар қалам-гері Шерхан Мұртаза кезінле ол тура-лы «Қызыл жебе» деп аталатын үлкен роман жазды. Осы көркем туындыны оқыған адамның Тұрар Рысқұлов ту-ралы жан-жақты мәлімет алатындығы сөзсіз.

Қазақ жігіттері әрқашанда Тұрар ағаларындай жігерлі әрі қайратты, намыстары биік болса ғой, шіркін. Осындай ұлы тұлғалар ғана тарихта мәңгілік қалады.

Елім деп соққан жүрекҚазақ елінің тәуелсіздігі үшін ғұмырын арнаған

Тұрар Рысқұлов хақында

Сейсенбі, 26 мамыр 2015 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 9ТАНЫМАЛ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ БЕЛГІСІЗ ҚЫРЛАРЫ

Азаматтың өскен ортасыКүнделікті араласып

жүрсек те кейбір заманда-старымыздың қызметтегі абырой-беделін білгенмен де, оның ішкі жан дүниесіне үңіле бермейтініміз рас қой. Нұрғали Бәкірдинов өзін көрсетуге немесе көрініп қалуға тырысатын, жалаң бе-дел жинайтын азаматтардың санатына жатпайды.

Ол негізінен арық сөй-леп, семіз шыққанды ұна-татын секілді. Сондықтан да ештеңені де алдын ала айтып, жария еткенін көрген де, білген де емеспін. Бәрін де нақты іспен дәлелдегісі келеді. Сол бағытынан ешқа-шан да тайған емес.

Әрине, кез келген адам-ның бойындағы қадір-қа-сиет, тәлім-тәрбие өздері дүниеге келген киелі шаңы-рақта қалыптасатындығы баршаға аян. Біздің бүгінгі кейіпкеріміз Нұрғали Тоқта-сынұлы киелі Жамбыл облы-сы Қордай ауданына қарасты бұрынғы Ворошилов (Қазір-гі Көктөбе) елді-мекенінде туып, өсті.

Ол Көктөбе десе көктөбе. Өйткені, жан жағы жасыл же-лекке бөленген, кез келген адамның көз жауын алатын ыстық мекен. Сондықтан да шығар, біздің Нұрғали жылы-на бір рет еңбек демалысына шыққан кезде сүйген жары Еркеш және ұл-қыздарымен кіндік қаны тамған өңірге барып, аунап-қунап мауқын басып келмесе, көңіліне бір-деңе жетпей тұрады.

Әрине, бұл ең алдымен туған жердің құдіреті. Ол өз перзентін құшағына тарта-ды. Оның үстіне бұл үшін ең бір өмірдегі аяулы жандар әке-шешесі де сонда жатыр. Мұсылмандық салтымыз бойынша олардың аруағы-на Құран оқыту, Құдайы беру деген секілді ізгі дәстүр-леріміз саналы азаматтың бір парызы болса керек-ті.

Сол өзінің қасиетті Көк-төбесінен оралған кезде Нұрғалиды мүлдем танымай қаламыз. Біздіңше, кез кел-ген кісіні балалық шағының ізі қалған жер оны ерекше рухтандырып, бойына тың күш-жігер беретін секілді. Соны осы қазір арамызда жүрген азаматтан байқау

қиынға соқпайды.Ол шынында да айна-

ласына шуағын төгіп, ба-рымен бөлісетін, ұлтымыз-дың барлық қадір-қасиетін сақтайтын отбасында тәр-биеленді. Әкесі Тоқтасын ақ-сақал кешегі баланы жетім, ананы жесір еткен, талай үйге қайғы-қасірет әкел-ген сұм соғысқа қатысқан майдангер еді.

Сондықтан болар, өзі өте жауапкершілігі мол кісі-тін. Оның бойындағы тәртіпті жоғары қоюшылық, адамдармен сөйлесудегі кішіпейілділік, бастаған істі соңына шейін жеткізу, үлкен мен кішіге құрметпен қарау секілді жайлар перзент-терінің бойларына жастайы-нан жұқты.

Тоқтасын аға 1947 жылы КСРО-ның Қиыр Шығысында соғысты аяқтап, елге оралды. Бейбіт өмірде де өзіне жүк-телген жұмыстардың қайсы-сы болсын аянбай тер төкті. Сол өзі туып-өскен жерде қатардағы қызметкер, кейін шопан болып істеді.

Нұрғалидың анасы Әй-нек апамыз он үш құрсақ көтерген асыл ана. Ол кісі де азаматын қадірлеп, өзінен тараған ұл мен қыздарын кішкентайынан адалдыққа баулыды. Қазір осы балала-рынан тоғызы тірі. Бәрі де тіршіліктегі кездесетін қу-анышқа ортақтасып, қайғы болса бөліседі.

Өйткені , ата-анала -ры жастайынан бұлардың құлағына: «Қарақтарым, өмір адамға бір-ақ рет беріледі. Соны тек өздеріңе ғана емес, қазақ халқына пайдасын тигізетіндей өт-кізіңдер. Тіліміз бен дінімізді сыйлаңдар. Перзенттеріңді еңбекқорлыққа, әділдік-ке тәрбиелеңдер. Біз де мәңгілік емеспіз. Артымызда қалатын асыл қазынамыз тек өздеріңсіңдер. Сондықтан бір-біріңді қадірлеп, нағыз бауырға тән іс-әрекет жа-саңдар» деп отыратын.

Ардақты Әйнек апамыз да осыдан үш жыл бұрын дүниеден өтті. Сол кездері Нұрекеңнің жүзінен мұңды көріп, жанынан табылдық.

Сол уақытта ол: «Біз асыл адамдарымыз арамызда жүрген кезде шынында да қадірін білмейді екенбіз ғой. Мен соны анам дүниеден өт-кенде қатты сезіндім. Үлкен алып тауым құлағандай күй кешіп жүрмін» деп ішіндегі жиналған толғаныстарын бізге жеткізіп еді.

Жігіттің өмірге құштарлығы«Асыл адам айнымас»

деп халқымыз босқа айт-пайды. Өзі ақыл айтар 60 жасқа толғалы отырған Нұрғали Бәкірдинов ешқа-шан да тектілігінен де болар, өңін берген емес. Қазірдің өзінде шаш қойысы орыстың ұлы ақыны Александр Пуш-киннен аумайды.

О н ы б і л е т і н д е рд і ң айтуына қарағанда, бозбала кезінде тым көркем болған деседі. Жасөспірімнің мек-тепте оқып жүрген кезде барлық пәндерге деген қы-зығушылығы ерекше еді. Дегенмен де, ол болашақта есеп қызметкері болуды ал-дына мақсат етіп қойды.

1972 жылы Қордай ауда-нындағы Абай Құнанбаев атындағы орта мектепті ой-дағыдай аяқтаған соң Қа-рағанды шаһарындағы есеп және кредит техникумына түсті. Бұл кешегі Кеңес Одағы кезінде айтулы оқу орында-рының бірі болатын.

Ауылдан келген бұйра шашты жігіт барлық емти-хандардан сүрінбей өтіп, студент атанды. Өзінің кең пейілді мінезі, бірсөзділігі, адамдарға деген жылы қарым-қатынасы, білімге құштарлығының арқасында мұндағы барлық оқытушы-лар мен курстастарының арасында үлкен құрметке бөленді.

Алайда, ол осы арнаулы орта біліммен қанағаттанып қойған жоқ, өзінің көздеген мақсатына жету үшін жоға-ры білім алмаса болмайтын-дығын жете түсініп, Қа-зақстан мемлекеттік Басқару Академиясын тәмәмдады. Қазіргі қызметтегі табыста-рына осындағы алған тия-

нақты білімінің арқасында қол жеткізгендігі даусыз.

Бірақ ол жоққа жасыған, барға тасыған емес. Адам баласы ғұмыр бойы ізденіп отыруы қажет деген қағи-даны берік ұстанады. Өзінің кәсібіне тікелей қатысы бар әдебиеттерді айтпағанның өзінде, рухани жан дүни-есін байытуға да көп көңіл бөледі.

Газет-журналдарды көп оқиды. Тіпті, өзі оңаша-да мақала жазып, ақ қағаз бетіне көңілде жүрген көрік-ті ойларын түсіретін кездері де бар. Бірақ онысын еш-кімге айтып, мақтан етпейді. Оны тек жанына жақын құр-дастары ғана біледі.

Ол ұрпағымен бақытты

Біздің қазақтың салты бойынша ата-әжесі бар кез-де ата-аналары ұл мен қыз-дарына көп еміреніп, оларға деген шексіз махаббатын білдіре бермейді. Нұрғали отбасындағы төртінші бала болғанына қарамастан атасы Бәкірдин мен әжесі Сағия-ның бауырында өсті.

Сол кісілердің тәлім-тәр-биесін алды. Алайда, ата-әжемнің сүйіктісі екенмін деп артық қылыққа барған емес. Жастайынан сабыр-лы да салмақты болды. Осы қасиеті бұл күндерге дейін бойында сақталды. Ешкімге артық ауыз сөз айтпайды. Қайырымдылық, мейірімділік секілді қаси-еттерімен жұртшылыққа өте беделді.

Ол қызмет бабында 1972жылдан бастап бұрынғы Торғай облысы Арқалық қаласындағы мемлекеттік банк саласында қатардағы инкасатордан, 1993 жылы құрылған Ұлттық Банктің Арқалық қаласындағы фили-алында басшылық қызметке дейін көтерілді.

Содан кейін де сол қала-дағы Қазынашылық ұжымын басқарды. 1998 жылы облыс орталығына біржола қоныс аударды. Бастапқы кезде Қо-станай облыстық Қазынашы-лық басқармасында басшы-

ның бірінші орынбасары болса, содан кейін облыстық сот әкімшілігінде қаржы са-ласы бойынша орынбасар сынды лауазымды қызмет-терді атқарды.

Бұл күндері Қазақстан Республикасы Қаржы ми-нистрлігі мемлекеттік же-кешелендіру комитетіне қарасты «Ақпараттық есеп-теу орталығы» акционер-лік қоғамының Қостанай бөлімшесінің жетекшісі. Мұнда өңірдегі мемлекеттік меншіктің тізімін жүргізеді. Және мемлекеттік мүлікті жекешелендіру саласындағы жұмыстарды ғаламтор арқы-лы электрондық веб жүйеде атқарады.

Нұрғали замандасымыз бір шаңырақтың тірегі. Осы-дан біраз жыл бұрын Қоста-най өңірінің аруы, инабатты да ибалы қазақ қызы Еркеш ханымды ұнатып, екеуі шаңырақ көтерген еді. Аяу-лы жары ұзақ жылдар бойы есеп саласында жұмыс істеді.

«АймақТранГаздың» Қос-танай бөлімшесінде мене-джер болды. Үйде ардақты жар, сүйікті ана, аса сыйлы әже. Олар қос перзенті Ал-мас пен Айдаға өмірден өз орындарын табуына дер кезінде бағыт берді. Соның арқасында екеуі де академи-яны аяқтады.

Ерлі-зайыптылар Алма-сты үйлендіріп, одан немере сүйді. Осы кіп-кішкентай әрі сүйкімді Жания бұл күндері Бәкірдиновтер әулетінің шы-райын келтіріп отыр. Келін-дері Нағима да қазақы жер-дің қызы. Бұл әулетке құтты келін бола білді.

Енді, Нұрғали Тоқта-сынұлының жұртшылық біле бермейтін кейбір қырлары-на тоқтала кететін болсақ, ол ең алдымен саяхат жа-сағанды жаны сүйеді. Сонан соң үнемі білімін жетілдіру үшін ғаламтор жүйесіндегі материалдарды іздестіріп, жан сарайын байытады. Де-малыс күндері жора-жолда-старымен бильярд ойнайды. Жеңіл көлік жүргізгенді жаны сүйеді.

Оразалы Жақсанов.

Адалдықты ғұмырлық серік еткенЗамандасымыз Нұрғали Бәкірдинов туралы толғаныс

Баршаға мәлім, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тікелей ұйытқы болуымен үстіміздегі жыл Қазақ хан-дығының 550 жылдығы деп аталғаны белгілі.

Осыған орай Қостанай облысының жер-жерінде жас ұрпаққа үлгі-өнеге бо-ларлықтай ізгілікті істер атқарылуда. Осындай барша қауым айтып жүрерліктей

тәрбиелік маңызы зор шара өңірдегі Көкалат ауылында ұйымдастырылды.

Жергілікті елді-мекеннің тумасы Қайрат Бекболатұлы-ның тікелей демеушілік етуі-мен ауылдағы мектеп пен мешіт, Жеңіс саябағының маңайына 550 түп көшет отырғызылды.

Бұл игі шара Қазақ хан-дығының 550 жылдығына

арналды. Бұл бір жағы ата-мыз қазақтың «Атадан мал қалғанша, тал қалсын» деген даналы сөзінің ұрпақ сана-сына мықтап сіңгенін де көрсетеді.

Ә р и н е , а т қ а р ы л ғ а н істер айтуға ғана оңай. Ол үшін де қаншама талпы-ныс пен ізденіс қажет. Әлгі отырғызылған үш түрлі ағаш көшеттері Ресейдің Че-

лябі облысындағы арнайы тәлімбақтан әкелініпті. Енді ол киелі Торғай жеріне төтеп берсе, көп өтпей сол маңай жасыл желекке бөленері де хақ.

Қазақта «Жақсыны көр-мек үшін» деген де даналы сөз бар. Осындай игі мақсат-тағы шараға арнайы шақы-рылған облыстық Марал ишан мешітінің бас имамы

Асылхан қажы Түсіпбек және облыстық «Зекет» қорының төрағасы Жақсылық Ғайсин Көкалат ауылына ат басын бұрды.

Бұл дін қайраткерлері сапар барысында көшет отырғызылған жерлерде болды. Жеңіс саябағын-дағы Ұлы Отан соғысынан туған жерге оралмаған боздақтарға арнап құран

оқыды.Осынау игі шарадан кей-

ін жергілікті жердегі «Ажар» дәмханасында ас берілді. Онда облыстың бас имамы Асылхан қажы Түсіпбек пен облыстық «Зекет» қорының басшысы Жақсылық Ғайсин көпшілікке ой салар жылы лебіздерін білдіріп, оның т ә р б и ел і к-т а ғ ы л ы м д ы қ жағына ерекше тоқталды.

ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫНЫҢ - 550 ЖЫЛДЫҒЫНА

Игі бастама жалғасын таппақ


ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛҚостанай облысы Рудный қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 17 сәуірдегі № 582 қаулысы

Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде нөмірі 2015 жылғы 18 мамырдағы 5603 Әкімдіктің 2014 жылғы 5 қарашадағы № 2033 «2015 жылы ақылы қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру туралы» қаулысына өзгерістер енгізу туралы

5 «Қазақстан Республикасы ішкі істер министрлігі Қостанай облысының Ішкі істер департаменті Рудный қаласының ішкі істер басқармасы» мемлекеттік мекемесі

Қызметкердің алдын ала кәсіби даярлығын талап етпейтін, құжаттаманы өңдеу бойын-ша жұмыстарды жүргізуде күнделікті көмек көрсету

42816 Ең төменгі айлық жалақының 2 мөлшері

Қоғамдық жұмыстарға бір қатысушының жұмыс уақытының ұзақтығы – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен ескерілген шектеулерді есепке алып, ап-тасына 40 сағаттан артық емес, екі демалыс күнімен, бір сағаттан кем емес түскі үзіліспен.

»;2) реттік нөмірі 7 жол жаңа редакцияда жазылсын: «

7 «Рудный қаласы әкімінің аппараты» мемлекеттік мекемесі (мемлекеттік органы)





8 Рудный қаласы әкімдігінің «Горняцк кенті әкімінің аппараты» мемлекеттік мекемесі





13 Рудный қаласы әкімдігінің «Рудный қалалық ішкі саясат бөлімі» мемлекеттік мекемесі





18 «Рудный қаласының прокуратурасы» мемлекеттік мекемесі




2. Осы қаулының орындалуын бақылау Рудный қаласы әкімінің орынбасары Е.В. Скарединаға жүктелсін. 3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Рудный қаласының әкімі Б. ҒАЯЗОВ

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Халықты жұмыспен қамту ту-ралы» Заңының 7, 20–баптарына, Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін–өзі басқару туралы» Заңының 31–бабына сәйкес Рудный қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Рудный қаласы әкімдігінің 2014 жылғы 5 қарашадағы № 2033 «2015 жылы ақылы қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру туралы» қаулысына (Нормативтік құқықтық

актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5182 болып тіркелген, 2014 жылғы 5 желтоқсанда «Рудненский рабочий» газетінде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін: жоғарыда көрсетілген қаулымен бекітілген «Ұйымдардың тізбесі, қоғамдық

жұмыстардың түрлері, көлемі және нақты жағдайлары, қоғамдық жұмыстарға қатысатын жұмыссыздарға еңбекақы төлеу мөлшері» деген қосымшада:

1) реттік нөмірі 5 жол жаңа редакцияда жазылсын

Постановление акимата города Рудного Костанайской области от 17 апреля 2015 года № 582

номер в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов 5603 от 18 мая 2015 годаО внесении изменений в постановление акимата от 5 ноября 2014 года № 2033 «Об организации оплачиваемых общественных работ в 2015 году»

В соответствии со статьями 7, 20 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года «О занятости населения», статьей 31 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года «О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан» акимат города Рудного ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление акимата города Рудного от 5 ноября 2014 года № 2033 «Об организации оплачиваемых общественных работ в 2015 году» (зарегистрировано в Реестре

государственной регистрации нормативных правовых актов за № 5182, опубликовано в газете «Рудненский рабочий» 5 декабря 2014 года) следующие изменения:

в приложении «Перечень организаций, виды, объемы и конкретные условия обществен-ных работ, размеры оплаты труда безработных, участвующих в общественных работах», утверждено вышеуказанным постановлением:

5 Государственное учреждение «Управ-ление внутренних дел города Рудного Департамента внутренних дел Костанай-ской области Министерства внутренних дел Республики Казахстан»

Ежедневная помощь в проведении работ по обработке документации, не требующая предварительной профессиональной подго-товки работника

42816 2 минимальных размера месячной заработной платы

Продолжительность рабочего времени одного участника общественных работ – не более 40 часов в неделю, учитывая ограничения, предусмотренные трудовым законодательством Республики Казах-стан, с двумя выходными днями, обеденным пере-рывом не менее одного часа.

»;2) строку, порядковый номер 7, изложить в новой редакции: «

7 Государственное учреждение (государ-ственный орган) «Аппарат акима города Рудного»




»; 3) строку, порядковый номер 8, изложить в новой редакции: «

8 Государственное учреждение «Аппа-рат акима поселка Горняцкий» акимата города Рудного





13 Государственное учреждение «Руднен-ский городской отдел внутренней полити-ки» акимата города Рудного





18 Государственное учреждение «Проку-ратура города Рудного»




2. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя акима города Рудного Скаредину Е.В. 3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Аким города Рудного Б. ГАЯЗОВ

1) строку, порядковый номер 5, изложить в новой редакции:«

».

».

КОСТАНАЙНАШ 11Вторник, 26 мая 2015 г.

ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛ

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон приемной редактора 54-27-53, факс 54-27-53

ТОО «Газета «Наш Костанай»Регистрационное свидетельство № 12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министер-

ством культуры и информации Республики Ка-захстан.

Собственник: ТОО «Газета «Наш Коста-най».

Издается с августа 1990 г. при поддержке акима города.

Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область.

Директор - гл. редактор: Елена НИКИТЕНКО.Заместитель главного редактора: Оразалы

Жаксанов. Тел. 54-62-46.Шеф-редактор: Зульфия Набиева. Тел. 54-

37-58.Ответсекретарь: Ирина Востротина. Тел. 54-

37-58.Корреспонденты: Сергей Биркле (54-64-85),

Валерия Вахненко (54-05-75), Айгерим Есмаган-бетова (53-39-13), Марина Кострова (54-05-75),

Александр Кузьмичев (54-62-46), Валентина Ме-лехова (54-05-75), Зульфия Набиева (54-05-75).

Фотокорреспондент: Олег Яблочкин 54-64-85.

Рекламный отдел: тел. 54-03-01.Дежурный редактор: Валентина Мелехова.Газета набрана и сверстана в компьютер-

ном центре «НК»: Валентина Михальцова, Инди-ра Казиханова.

Корректоры: Виктория Богдан, Куляш Туруба-ева. Тел. 54-69-71.

Печать офсетная. Газета отпечатана в ТОО «Костанайский Дом печати», г. Костанай, ул. Май-лина, 2/3. Объем - 1,5 печатных листа.

Тираж номера - 3279. Подписной индекс: К-315. Заказ №750.При перепечатке ссылка на «НК» обязатель-

на. Мнение авторов публикаций может не совпа-дать с точкой зрения редакции.

® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объ-явлений несет рекламодатель.

[email protected]

ПоправкаВ №40 от 21 мая 2015 г. на стр.18 в постановлении

акимата г. Костаная №872 на государственном языке была допущена ошибка. Следует читать: 3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтүзбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қостанай қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 19 мамырдағы №1248 қаулысы «Қостанай қаласы бойынша коммуналдық қалдықтардың пайда болу және

жинақталу нормаларын бекіту туралы»Қостанай қалалық мәслихатының шешімінің жобасына өзгерістерді Қостанай

қалалық мәслихатының сессиясында енгізуді бекіту туралы»Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің 20-1-бабы 1-тармағына және

«Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 31-бабына сәйкес Қостанай қаласы әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. «Қостанай қаласы бойынша коммуналдық қалдықтардың пайда болу және жинақталу нормаларын бекіту туралы» Қостанай қалалық мәслихатының шешімінің жобасына өзгерістер Қостанай қалалық мәслихатының сессиясында осы қауылының қосымшасына сәйкес енгізілсін.Осы қаулының орындалуын бақылау Қостанай қаласы әкімінің орынбасары Ф. Х.

Аракелянға жүктелсін.Әкім

20__ жылғы «____» қаласы әкімдігінің қаулысына қосымша

ЖОБА

«Коммуналдық қалдықтардың пайда болу және жинақталу нормалары»Қостанай қалалық мәслихаты шешімінің жобасы

2007 жылғы 09 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің 19-1-бабы 1-тармағы 1-тармақшасына сәйкес, Қостанай қалалық мәслихаты ШЕШТІ:

1. Беріліп отырған Қостанай қаласы бойынша Коммуналдық қалдықтардың пайда болу және жинақталу нормалары бекітілсін.

2. Осы шешім алғашқы ресми жарияланудан кейінгі он күн ішінде қолданысқа енгізіледі.

Қостанай қалалық мәслихаты

Постановление акимата г. Костаная № 1248 от 19 мая 2015 г.«О внесении на утверждение сессии Костанайского городского маслихата про-

екта решения Костанайского городского маслихата«Об утверждении норм образования и накопления коммунальных отходов по

городу Костанаю»

В соответствии с пунктом 1 статьи 20-1 Экологического кодекса Республики Казахстан и статьей 31 Закона Республики Казахстан «О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан» акимат города Костаная ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести на утверждение сессии Костанайского городского маслихата проект решения Костанайского городского маслихата «Об утверждении норм образования и накопления коммунальных отходов по городу Костанаю» согласно приложению к настоящему поста-новлению.

2. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя акима города Костаная Ф.Х. Аракеляна.

Аким

Приложение к решению Костанайского городского маслихата«___» _______ 20___ года № ____

ПРОЕКТ

Проект решения Костанайского городского маслихата«Об утверждении норм образования и накопления

коммунальных отходов по городу Костанаю»

В соответствии с подпунктом 1 пункта 1 статьи 19-1 Экологического кодекса Республики Казахстан от 09 января 2007 года, Костанайский городской маслихат РЕШИЛ:

1. Утвердить прилагаемые нормы образования и накопления коммунальных отходов по городу Костанаю.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Қостанай қалалық мәслихаты шешімімен бекітілді20__ жылғы «____»_____________№____

Қостанай қаласы бойынша коммуналдық қалдықтардың пайда болу және жинақталу нормалары

Объекттің атауы Есептік бірлік Нормасы, жылына 1 есептік бірліктің

куб.метрі

Жабдықталған иеліктегі үй 1 тұрғын 2,79

Жабдықталмаған иеліктегі үй 1 тұрғын 3,0

Жатақханалар, интернаттар 1 орын 1,4

Мейманханалар 1 орын 6,48

Балабақшалар, балажайлар 1 орын 0,42

Мекемелер, ұйымдар, офистер 1 қызметкер 1,15

Емханалар 1 кіріп шығу 0,4

Ауруханалар 1 койко-орын 4,85

Мектептер 1 оқушы 0,2

Мейрамханалар, кафелер 1 отыратын орын 2,34

Театрлар, кинотеатрлар 1 орын 0,55

Стадиондар, спорттық алаңшалар Жоба бойынша 1 орын 0,21

Спорттық, би және ойын залдары жалпы алаңының 1 м2 0,19

Азық-түлік дүкендері Сауда алаңының 1 м2 0,84

Машиналардан сауда Сауда алаңының 1 м2 4,87

Өндірістік тауарлар дүкендері, супермар-кетер

Сауда алаңының 1 м2 0,08

Базарлар Сауда алаңының 1 м2 0,6

Көтерме сауда базарлары жалпы алаңының 1 м 0,04

Тұрмыстық үйлер: халыққа қызмет көрсету

жалпы алаңының 1 м 0,08

Вокзалдар, автовокзалдар, аэропорттар жалпы алаңының 1 м2 0,17

Дәріханалар Сауда алаңының 1 м2 0,89

Автотұрақтар, автожуулар, АЖС, гараждар 1 машино- орын 3,1

Автошеберхана 1 жұмыскер 11,23

Гараждық кооперативтері 1 гараж 0,33

Шаштарахдар, косметикалық салондар 1 жұмыс орны 1,73

Кір жуу, химиялық тазалау жалпы алаңының 1 м2 0,2

Моншалар, сауналар жалпы алаңының 1 м2 0,09

Утверждена решением Костанайского городского маслихата «___» ______ 20___года № ____

Нормы образования и накопления коммунальных отходов по городу Костанаю

Наименование объекта Расчетная единица Норма, куб.метр на 1расчетную единицу

в год

Благоустроенные домовладения 1 житель 2,79

Неблагоустроенные домовладения 1 житель 3,0

Общежития, интернаты 1 место 1,4

Гостиницы 1 место 6,48

Детские сады, ясли 1 место 0,42

Учреждения, организации, офисы, 1 сотрудник 1,15

Поликлиники 1 посещение 0,4

Больницы 1 койко-место 4,85

Школы 1 учащийся 0,2

Рестораны, кафе 1 посадочное место 2,34

Театры, кинотеатры 1 место 0,55

Стадионы, спортивные площадки 1 место по проекту 0,21

Спортивные, танцевальные и игровые залы

1 м2 общей площади 0,19

Продовольственные магазины 1 м2торговой площади 0,84

Торговля с машин 1 м2 торговое место 4,87

Промтоварные магазины, супермаркеты 1 м2 торговой площади 0,08

Рынки 1 м2 торговой площади 0,6

Оптовые базы 1 м2общей площади 0,04

Дома быта: обслуживание населения 1 м2общей площади 0,08

Вокзалы, автовокзалы, аэропорты 1 м2 общей площади 0,17

Аптеки 1 м2 торговой площади 0,89

Автостоянки, автомойки, АЗС, гаражи 1 машино-место 3,1

Автомастерские 1 работник 11,23

Гаражные кооперативы 1 гараж 0,33

Парикмахерские, косметические салоны 1 рабочее место 1,73

Прачечные, химчистки 1 м2 общей площади 0,2

Бани, сауны 1 м2общей площади 0,09

Коллектив РГКП «Костанайский областной центр санитарно-эпи-демиологической экспертизы» выражает глубокое соболезнование директору филиала РГКП «Костанайский областной центр санитарно-эпидемиологической экспертизы» по Денисовскому району Аманшиной Светлане Аманкосовне в связи с безвременной кончиной супруга

ШУАКПАЕВА Асылбека Каспаевича

Городской Совет ветеранов выражает искренние соболезнования семье, родным и близким по поводу кончины участника ВОВ

ВЕРЕЩАКИ Ивана Моисеевича


ЛИТЕРАТУРНЫЙ ЭКСПРЕССКОНКУРСЫ

НЕКРУГЛЫЙ ЮБИЛЕЙ

Конкурсы, которые стали традиционными на костанай-ской земле, обозначаясь с начала-середины 2000-х, с го-дами все больше укореняются в культурной жизни региона, становятся все более много-голосыми и разноликими. В этом году их организатора-ми стали КГКП «Областной центр самодеятельного на-родного творчества» (дирек-тор Сейлов Мурат Ушанович) и ОО «АЛСК», которые при-ложили максимум усилий для их успешного проведения.

Даже тотальное, много-летнее, непримиримое умал-чивание их существования, дескать, «провинциальные игры в большую литерату-ру», в «ведущих» областных и республиканских СМИ нисколько не умаляют это са-мое значение. Они остаются одной из основных визитных карточек Костанайской об-ласти, кто бы этого хотел или нет. А те, кто каким-то боком себя причисляют к литера-турному движению и остав-ляют свои, костанайские, конкурсы без внимания, без желания принимать их как

данность, те - как следует по-нимать, - не только не могут быть патриотами своего края (иногда тот патриотизм так и пышет из их уст), но и – вряд ли состоявшиеся личности, граждане страны. Просто им, стелясь по случаю, становит-ся иногда удобно принимать вдохновенно-воодушевлен-ную «байроновскую» позу, поскольку она, как говорил Б. Пастернак, «поднимает ввысь» в собственных глазах.

Костанайцам можно по пра-ву гордиться своей нынешней литературой. Новой поэзией и прозой, писательской и по-этической средой, которая за двадцать лет существования, на основании заложенной преемственности традиций, взрастила не одно яркое имя. Дала известный литератур-ный журнал «Берега кz», ко-торый на сегодняшний день по праву является форпостом не только костанайской лите-ратуры, но и, выйдя на просто-ры Интернета, имеет возмож-ность познакомить читателей с эксклюзивами известных казахстанских и зарубежных авторов. Мы можем радовать-

ся успехам нашей литератур-ной молодежи под крышей объединения «Крылья». И, конечно, единственной пока региональной литературной премией, учрежденной ОО «Ассоциация литераторов Се-верного Казахстана» «Золо-тая подкова», торжественное оглашение имен лауреатов и

награждение которых про-шло совсем недавно, в конце апреля, в Народном музее А.С. Пушкина в Костанае.

Вот, кто-то скажет, пане-гирик накропал во славу ис-кусства, которое мало кем поддерживается, а значит, неактуально, ущербно. Ко-нечно, это печальный факт, что наши авторы малоизвест-ны у себя дома. Хотя в том же Интернете их произведения пользуются большим успе-хом. В бумажном формате их книги выходят мизерны-ми тиражами - это несмотря на определенный спрос у по-

тенциального читателя. Веро-ятно, поэтому некоторым ка-жется, серьезная литература в своем исконном понимании у нас себя изжила. Она живет только в столичных писатель-ских кабинетах и салонах. Такого мнения придержи-вается обыватель-дилетант, который, полемизируя с ре-альностью, деградирует, лежа на своем диване, и с высоты этого мягкого ложа забивает мозги различными суррогата-ми - заменителями искусства, где все добротно упаковано, отрадно, прикольно и понят-но. Ему, апеллирующему са-мыми низкими качествами, никогда не понять, что ис-тинные художники в диких

условиях рынка утвержда-ют высшие челове-

ческие ценности, непреложность которых должно воспитывать с ранних лет...

Ну а теперь о главном, о самих литературных конкурсах: 9-м областном моло-дежном «Весен-ние голоса» и 5-м Международном « С е р е б р я н ы й стерх». Будет

звучать весьма ба-нально, если, как и год назад, скажу, что с каждым разом ге-ография последнего неизмен-но растет. Но что поделаешь, это неоспоримый факт. Пред-ставители как нашей страны, так и ближнего и дальнего за-рубежья все шире пополняют ряды конкурсантов, доверяя свои работы на суд компе-тентного жюри. Россия, Гер-мания, Франция, Грузия, Укра-ина, Кения, Кувейт – вот такая международная картинка «Серебряного стерха-2015» (с произведениями участников и лауреатов читатель может

познакомится на портале КО-СТАНАЙ БИZZ).

Обладателем Гран-при в номинации «Проза» здесь стал известный костанай-ский литератор, лауреат ре-гиональной премии «Золотая подкова» Николай Ковтун (Костанайская обл., п. Зато-больск). Первое место у из-вестного прозаика, лауреата этой же премии в писатель-ской номинации 2014 года Ангелины Никулиной (г. Жи-тикара). Вторым признан из-вестный грузинский писатель, проживающий попеременно в Тбилиси и Москве, Геор-гий Гамсахурдиа, а третьими стали Татьяна Демкина (Мо-сква-Найроби, Кения) и руд-ненский автор Антонина Об-ухова. Следует заметить, что в этом году прозаики были наи-более активными в «штурме» «Серебряного стерха».

В номинации «Поэзия» свои произведения впервые за более чем десять лет, трях-нув стариной и с упорством в глазах, чуть выше подправив подтяжки на брюках, предста-вил известный костанайский поэт, лауреат и победитель многих конкурсов прежних лет Евгений Демидович. И не зря. По количеству баллов он обошел всех, став абсолют-ным победителем. Это само по себе говорит о том, что у этого признанного автора есть еще порох в пороховни-цах. Первое место у руднича-нина Владимира Марикова, второе у Яна Брунштейна (г. Тула, Россия), третьим стал Владимир Гостев (г. Рудный). Следует заметить, что органи-заторами конкурса предусмо-трен ряд номинаций, которые станут сюрпризом для неко-торых участников, особенно зарубежных.

Литературный конкурс для молодых поэтов и прозаиков региона «Весенние голоса»

прошел за полгода в несколь-ко этапов, и финальной точ-кой стало награждение по сумме баллов его лауреатов. В «Поэзии» победу праздно-вала Юлия Паркина (г. Коста-най). Ее гражданская лирика напомнила о том, что совре-менной молодежи далеко не безразлична эта тематика. Второй стала Наталья Малю-ка (Алтынсаринский район), которая вместе с третьим лау-реатом – Анастасией Кравчен-ко (г. Костанай) значительно прибавили в уровне за эти самые полгода.

Результаты в номинации «Проза» в общем-то ничем особенно не удивили. По-беда Александры Лыксовой была достойной и по уровню, и по раскрытию оригиналь-ного тематического замыс-ла, как, впрочем, и второе место Анастасии Сиротки-ной, уже проявившей себя и на областном, и на респу-бликанском молодежном ли-тературном подиуме. Третье место Юлии Ибатуллиной также было обусловлено ее предыдущими победами на «Пробе пера» и «Параде де-бютантов». Все они предста-вители областного центра. Однако не стоит забывать, что уже сейчас им «дышат в затылок» юные школьницы из п. Затобольск Наталья Ко-ноплева и Александра Бех-тольд, которые в последнее время все уверенней стано-вятся в свою творческую колею в молодежном объ-единении «Крылья».

Итоги конкурсов подведе-ны. Многое оргкомитету еще придется осмыслить до сле-дующих литературных тур-ниров. Будем надеяться, что костанайский «Серебряный стерх» взлетит еще выше, а «Весенние голоса» зазвучат еще звонче.

Вадим ФЕОКЛЕТОВ

Лететь выше, звучать громче!

За эти годы журнал превра-тился в истинный рупор коста-найской литературы, стал ее лицом и показателем серьез-ного уровня. Держу в руках первые выпуски. Полиграфи-ческий уровень по сравнению с нынешним, конечно, желает много лучшего, если брать в расчет его неуклонное раз-витие за последние полтора десятка лет. Однако отпеча-танные даже на не очень до-бротном ксероксе, совсем не на офисной бумаге, объемом в восемнадцать страничек А-5, «Берега» уже тогда нес-ли в своих «внутренностях» столько информационного материала о литературе, твор-честве костанайских авторов, ознакомительных статей, что, листая их сейчас, кажется, ак-туальность выпусков журнала тех лет нисколько не утеряна.

Напротив, став историей, они напоминают о серьезной цене нашего печатного дела, а так-же о поэтах и прозаиках того времени, когда в принципе не было ни конкурсов, ни семинаров, ни молодежных студий. Они возникли позже, и если бы не было мотивиров-ки для публикаций у авторов в этом журнале, уверен, судьба многих из них развивалась бы совсем в другом русле.

Почему «Берега»? Главной задачей журнала тогда (как, впрочем, и сейчас) являлось открытие новых авторов на костанайской земле, утверж-дение их творческих имен для читательской среды и литературной общественно-сти. Как основатель и глав-ный редактор, я был глубоко убежден, что наш регион богат талантливыми людьми.

Каждый из них, образно го-воря, являлся неизведанным «берегом», который должен был обязательно появиться на карте литературной жизни области. Журнал оправдывал свое название, поскольку, даже учитывая небольшой тираж и скромные полигра-фические данные, он откры-вал таких «берегов» с годами все больше и больше, тем самым преодолевая публи-кационный голод у поэтов и писателей, привлекая их к литературной работе. Не одна сотня одаренных твор-ческих людей прошла через школу «Берегов» за восем-надцать лет существования. Творческая роль каждого из них складывалась по-разному. Но бесспорно то, что журнал всем им четко, без потаканий и заигрываний, привил вкус

к настоящей литературе, к творческому осмыслению действительности, развил в них тягу к самовыражению через желание быть услы-шанным тысячами людей. Я констатирую стопроцентный факт и далек, если кто по-думал, от преувеличений и нарциссизма.

Сейчас «Берега кz» явля-ются органом издания ОО «Ассоциация литераторов Се-верного Казахстана». Объем журнала шестьдесят четыре страницы в цветном контек-сте. В редколлегии работают компетентные литературные силы, достойно смеющие брать на себя самые серьез-ные обязанности и решать такие же задачи. В том числе открывать новые «берега» на литературном горизонте.

Владимир РАСТЕГИН

Журнал «Берега KZ»: Время зрелости насталоУ регионального литературно-художественного журнала «Берега кz» юбилей. Правда, промежуточный, не круглый, но не менее значимый – восемнадцать лет существования. В человеческом понимании – возраст наступления зрелости, возраст, когда (извините за тавтологию) возрастают требования к тебе окружающих, а также повышаются требования к самому себе. Хотя активную деятельность в нынешней литературе можно считать по «северному стажу» – год за два.

Обладатель Гран-при конкурса «Серебряный стерх» - 2015 в номинации «Поэзия» Евгений Демидович

Итоги Международного литературного конкурса «Серебряный стерх» и областного конкурса молодых литераторов «Весенние голоса» 2015 г.

альностьюна своем дэтого мягкмозги разлми - заменгде все доотрадно, пно. Ему, амыми низникогда нтиннннные ху

условияхют

Победитель в номинации «Проза» на IX областном конкурсе молодых лите-раторов «Весенние голоса» Александра Лыксова

№41 (2741)

Documents