4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ...
TRANSCRIPT
![Page 1: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/1.jpg)
4.2 โรงเรอนเลยงสตวแบบตาง ๆ เครองมอและอปกรณในการเลยงสตว สตวแตละชนด พนธ เพศและอาย ยอมตองการโรงเรอนและอปกรณในการเลยงท
แตกตางกนออกไป การจดหาโรงเรอนทเหมาะสมและอปกรณทตรงกบการใชงานในสตวแตละชนด จะทาใหผเลยงดาเนนการเลยงไดอยางถกตอง สตวกจะใหผลผลตตอบแทนทคมคาตอการลงทน ซง ธาตร (2548) ไดอธบายไวดงน
4.2.1 โรงเรอนเลยงไก โรงเรอนเลยงไกนอกจากตองสามารถกนแดด ลมและฝนไดแลว ยงตองสามารถ
ปองกนศตรตาง ๆ เชน นก หน แมว ฯลฯ ได จงมลกษณะเปนโรงเรอนเปดโลงเพอการระบายอากาศทด กรดวยลวดตาขายทง 4 ดาน เพอปองกนศตร เชน หน สนข ฯลฯ ดานหนาและดานหลงอาจปดทบเพอเปนทางเขาออก แตปจจบนโรงเรอนแบบเปดโลงนนกาลงจะหมดความนยมไป เนองจากปญหาโรคระบาดและความตองการไกเพอการสงออกมมาก เกษตรกรจงหนมาเลยงดวยโรงเรอนระบบปดเนองจากปองกนโรคไดดกวา ซงจะไดศกษาเพมเตมในหวขอสดทายของบทน โรงเรอนเลยงไกแบงออกไดดงน
ก. โรงเรอนไกเนอหรอไกกระทง แบงออกไดดงน 1) ลกษณะโรงเรอน เนองจากการเลยงไกกระทงจะเลยงแบบฝง
โรงเรอนจงมลกษณะเปนโรงยาว ความกวางของโรงเรอนไมควรตากวา 6 เมตร แตไมเกน 10–12 เมตร ความยาวขนกบจานวนไกทเลยง โดยทวไปจะยาว 50–100 เมตร พนทในการเลยงไกเนอจะใช 8–10 ตว/ตารางเมตร (ภาพท 4.16) แตกขนกบสภาพอากาศ ถาอากาศรอน ควรลดจานวนไกลง ถาโรงเรอนมความยาวมากควรแบงกนเปนชอง แตละชองควรใสไกไมเกน 2,000 ตว หรอ 200 ตารางเมตร/ชอง พรอมประตเปดระหวางชองและประตเปดออกดานขาง ชองละ 1 ประต และมบรเวณทเกบอปกรณและอาหารขนาด 4 x 10 เมตร อยดานหนาโรงเรอน คอกไกทเลยงแนนเกนไปไกจะโตชา มขนาดไมสมาเสมอ ออนแอเปนโรคงาย
![Page 2: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/2.jpg)
ภาพท 4.16 โรงเรอนไกเนอ–ไกไข ทมา: จรส (2539)
2) วสดรองพน (litter) พนคอกอาจเปนพนคอนกรตหรอพนดน
อดแนนกได แตพนคอนกรตจะงายตอการทาความสะอาด ควรใชวสดรองพนคอกเพอดดซบความชนในโรงเรอนทเกดจากมลไก นา หรอความชนจากอากาศ ควรเปนวสดทแหงงาย ไมอดแนนงาย ไมเปนฝ น และไมขนรางาย นอกจากนจะตองมราคาถก และหางาย เชน แกลบ ขกบ ขเลอย ฟางขาวสบ เปนตน แตปจจบนนยมใชแกลบเนองจากเปนวสดทหางาย ราคาถก และทาความสะอาดไดงาย (ภาพท 4.17-4.18)
![Page 3: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/3.jpg)
ภาพท 4.17 พนคอก ทมา: เกษตรพอเพยงดอทคอม (2556)
ภาพท 4.18 วสดรองพน ทมา: Poultryhub.org (n.d.)
![Page 4: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/4.jpg)
ข. อปกรณในการเลยง 1) อปกรณในการกก ไกขนาด หากลกไกมจานวนนอยกวา 100
ตว ควรใชการกกดวยหลอดอนฟราเรด 2 หลอด แขวน ใหสง 30 เซนตเมตร ถาลกไก 100-500 ตว ใชเครองกกแบบฝาช 1 ชด เครองกกแบบฝาชเปนหลอดไฟขนาด 60-100 วตต จานวน 5 หลอด ตอชด หรอใชขดลวดความรอนทมฝาครอบ เพอใหความรอนตกมาบรเวณทตองการ เรยกวา electric brooder hatching ถาไกจานวน 1,000 ตว ขนไปควรใชเครองกกแบบแกส เรยกวา gas brooder hatching อณหภมทใชสาหรบกกลกไกแรกเกดอยระหวาง 30–35 องศาเซลเซยส อณภมในการกกเหมาะสมหรอไมใหสงเกตจากการกระจายตวของลกไกในตอนกลางคอ ถาไกรอนเกนไปการกระจายตวจะมาก แกไดโดยการยกระดบของฝาชขน (ภาพท 4.19-4.24)
ภาพท 4.19 เครองกกลกไกไฟฟาและแผงกน ทมา: มาลเกษตรออนไลน (2556)
![Page 5: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/5.jpg)
ภาพท 4.20 เครองกกลกไกไฟฟาและแผงกน ทมา: เกษตรพอเพยงดอทคอม (2556)
ภาพท 4.21 การจดวางอปกรณใหอาหารและนาแกลกไกภายในเครองกก ทมา: มานตย (2536)
![Page 6: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/6.jpg)
ภาพท 4.22 ไฟกกแกสแบบอนฟราเรด ทมา: เอเวอรโกรอนดสตรสจากด (ม.ป.ป.)
ภาพท 4.23 การประกอบชดไฟกกแกสแบบอนฟราเรด ทมา: เอเวอรโกรอนดสตรสจากด (ม.ป.ป.)
![Page 7: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/7.jpg)
ภาพท 4.24 ไฟกกแกสแบบเซรามค ทมา: Mcmurrayhatchery.com (2013)
2) อปกรณใหน า ในระยะลกไกเลก อาย 1–14 วน ใชขวดใหน าทมความจ 1 แกลลอน (3.8 ลตร) จานวน 1.5 แกลลอน/ไก 100 ตว เมออายมากขนจงเปลยนเปนรางใหน าแบบอตโนมตหรอแบบธรรมดา หรอขวดใหน าทมขนาดใหญขน (ภาพท 4.25-4.27)
![Page 8: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/8.jpg)
ภาพท 4.25 กระตกนาลกไก ทมา: เกษตรภณฑดอทคอม (2555)
ภาพท 4.26 ถงนาอตโนมต ทมา: เกษตรภณฑดอทคอม (2555)
![Page 9: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/9.jpg)
ภาพท 4.27 ถวยรองนาจากหวนปเปล ทมา: เกษตรภณฑดอทคอม (2555)
3) อปกรณใหอาหาร ลกไกอาย 1–3 วนแรก ควรใชภาชนะแบน ๆ หรอกระดาษหนงสอพมพ เพอใหหดกนอาหาร โดยวางไวใตเครองกกลกไก หลงอาย 3 วน จงใหกนในรางยาวทใหลกไกยนกนได 2 ดาน และเมอไกอาย 2 สปดาหขนไป จงเปลยน เปนรางขนาดใหญหรอแบบถงทรงกลมแขวน (ภาพท 4.28-4.30) ตารางท 4.2 แสดงจานวนอปกรณใหน าตามอายไก
![Page 10: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/10.jpg)
ภาพท 4.28 ถาดอาหารไกเลก ทมา: เกษตรภณฑดอทคอม (2555)
ภาพท 4.29 ถงอาหารไกเลก ทมา: เกษตรภณฑดอทคอม (2555)
![Page 11: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/11.jpg)
ภาพท 4.30 ถงอาหารไกใหญ ทมา: เกษตรภณฑดอทคอม (2555) ตารางท 4.2 อปกรณใหน า ใหอาหารไกตามอายของไก
ทมา: ธาตร (2548)
4.2.2 โรงเรอนไกไข การเลยงไกไขในระยะแรกจะเลยงเชนเดยวกบไกเนอ คอ เลยงขงรวมและมวธ
เลยงเหมอนไกเนอ จนอายประมาณ 18 สปดาห กอาจเลยงแบบขงรวมหรอกรงตบเพราะจะเรม
![Page 12: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/12.jpg)
ไขทอายประมาณ 24 สปดาห หลงจากนนจะใหไขตอไปอกอก 1 ป ถง 1 ปครง โรงเรอนไกไขแบงออกไดดงน
ก. โรงเรอนไกไขแบบขงรวม ลกษณะโรงเรอนจะเหมอนไกเนอ แตใชพนทการเลยง 3 ตว/ตารางเมตร คอกละไมเกน 300 ตว ถาโรงเรอนยาว จงควรกนเปนคอก ๆ อปกรณทใชจะแตกตางไปจากโรงเรอนแบบกรงตบ ซงจะประกอบดวย
1) รางอาหาร ควรเปนถงอาหารทรงกลมแบบแขวนเชนเดยวกบทใชในไกเนอ (ภาพท 4.28-4.30) หรออาจจะเปนรางยาว (ภาพท 4.31-4.32) ทวางอยบนขาตงยกสงจากพนคอก ใหไกสามารถยนกนอาหารไดทง 2 ดาน
ภาพท 4.31 รางอาหาร 8 ฟต ทมา: เกษตรภณฑดอทคอม (2555)
![Page 13: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/13.jpg)
ภาพท 4.32 รางอาหารพรอมลวดแบงชองเฉพาะตว เหมาะสาหรบวางบนพน ทมา: Pete & Gerrys Organic Egg (n.d.)
2) ทใหน า เปนถวยนาอตโนมต (ภาพท 4.25-4.27) หรอราง
ยาว (ภาพท 4.33)
ภาพท 4.33 รางนา 12 ฟต ทมา: เกษตรภณฑดอทคอม (2555)
![Page 14: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/14.jpg)
3) รงไข ขนาดรงไข 30 x 45 x 45 เซนตเมตร พนรงรองดวยวสดรองพนคอกทสะอาดและใหมเสมอ ปหนาประมาณ 4 นว จานวน 1 รงไข/ไก 4 ตว (ภาพท 4.34-4.38)
ภาพท 4.34 รงไขสาหรบแมไกทเลยงแบบปลอยพน ทมา: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2545)
ภาพท 4.35 รงไขสาหรบแมไกทเลยงแบบปลอยพน ทมา: สโขทยธรรมาธราช (2545)
![Page 15: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/15.jpg)
ภาพท 4.36 รปแบบการเลยงไกแบบปลอยพนจานวนมาก และรงไข ทมา: Chore-Time Egg Production Systems (2010)
ภาพท 4.37 รปแบบการเลยงไกแบบปลอยพนจานวนมาก และรงไข ทมา: Kootation.com (n.d.)
![Page 16: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/16.jpg)
ภาพท 4.38 รปแบบการเลยงไกแบบปลอยพนจานวนมาก และรงไข ทมา: เวอรดเพรสดอทคอม (ม.ป.ป.)
4) คอนนอน (roost) ถาไมมวสดรองพนคอกทสะอาดและหนาพอจะตองมคอนใหไกนอน เพอใหไกสบาย และคอกสะอาดขน วางใหสงกวาพนคอกเลกนอย ไกไขตองการทเกาะตวละ 25 เซนตเมตร (ภาพท 4.39)
ภาพท 4.39 คอนนอนรปแบบตาง ๆ ทมา: Backyardchickens.com (2011)
![Page 17: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/17.jpg)
ข. โรงเรอนไกไขแบบกรงตบ เปนวธการทนยมใชเลยงไกไขเพอเปนการคา ซงเปนกรงชนเดยวหรอหลายชน เปนวธทสะดวกในการเลยง ประหยดแรงงานและพนทการเลยง สามารถคดไกทไขไมดหรอไมไขออกจากฝงไดงาย ลดปญหาการจกกน และสามารถปลอยใหมลไกกองลงทพนดานลางกรงซงงายตอการทาความสะอาด ตารางท 4.3 เปนการเปรยบเทยบขอด ขอเสยของกรงไกทง 2 ชนด
ตารางท 4.3 เปรยบเทยบขอดและขอเสยของการเลยงไกแบบกรงตบ
ทมา: สโขทยธรรมาธราช (2545)
1) กรงตบ อาจทาดวยไมหรอลวดตาขาย ขนาดของกรงกวาง
30 เซนตเมตร ลก 45 เซนตเมตร และสง 45 เซนตเมตร (ภาพท 4.40)
![Page 18: 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง ๆ ...seekun.net/anim-less4-2h.pdf · 2014-09-06 · 4.2 โรงเรือนเลี้ยงสัตว์แบบต่าง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022041522/5e2f519a16ea532f4357b85c/html5/thumbnails/18.jpg)
ภาพท 4.40 กรงตบไกแบบตาง ๆ ทมา: มานตย (2536)
2) รางนาและรางอาหาร เปนรางยาวตลอดรางหนากรงตบ
ปลายรางนาจะมทระบายนาทง (ภาพท 4.41)
ภาพท 4.41 รปแบบของการเลยงไกแบบกรงตบ การตดตงรางนา รางอาหาร ทมา: เวอรดเพรสดอทคอม (ม.ป.ป.)