รูปแบบการเรียนการสอน

52
รรรรรรรรรรรรรรรรรรรร ททททท ทททททท (2545: 221-296) ทททททททท ททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททท ท ททททททททททททททททททททททททททททท “ทททท” ทททททท ททททททททททททททททททท ท ทททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททท ทททททท ทททททททททททททททททททททททททททท ท ทททททททททททททททททททททท ททท ทททททททททททททททท “ทททททท” ทททททททททททททททททท ททททททททททท “ ททททททท” ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททท ท ททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททท ททททททททททททททททททททททท “ททททททททททท” ททททททท ทททททททททททท “ทททททททททททททททททททท” รรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรร ททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททท ทท. ททททท ทททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททท 5 ทททท ทททททท 1. ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททท(Cognitive domain) 2. ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททท(Affective domain) 3. ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททท(Psycho-motor domain) 4. ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททท(Process skill) 5. ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททท(Integration) ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททท ทททททททททททททท ทททททททททททททท ทท.ททททท ทททททท ทททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท 4 ทททททท ททท ททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททท ทททททททททททท ทททททท ททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททท ทททททททททท ทททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททท 1

Upload: wannaphakdee

Post on 12-Nov-2014

22.973 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: รูปแบบการเรียนการสอน

รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนทิ�ศนา แขมมณี� (2545: 221-296) กล่�าวว�า จากการสั�งเกตแล่ะว�เคราะห์�ผล่งานของน�กการศ�กษาผ� ค นค�ดระบบแล่ะร�ปแบบการจ�ดการเร�ยนการสัอนต�าง ๆ พบว�าน�กการศ�กษาน�ยมใช้ ค)าว�า ระบบ “ ”

ในความห์มายทิ�*เป+นระบบให์ญ่� ๆ เช้�นระบบการศ�กษา ห์ร-อถ้ าเป+นระบบการเร�ยนการสัอน ก/จะครอบคล่0มองค�ประกอบสั)าค�ญ่ ๆ ของการเร�ยนการสัอนในภาพรวม แล่ะน�ยมใช้ ค)าว�า ร�ปแบบ ก�บ“ ”

ระบบทิ�*ย�อยกว�า โดยเฉพาะก�บ ว�ธี�สัอน ซึ่�*งเป+นองค�ประกอบย�อยทิ�*สั)าค�ญ่ของระบบการเร�ยนการ“ ”

สัอน ด�งน�6นการน)าว�ธี�สัอนใด ๆ มาจ�ดทิ)าอย�างเป+นระบบตามห์ล่�กแล่ะว�ธี�การจ�ดระบบแล่ ว ว�ธี�สัอนน�6นก/จะกล่ายเป+น ระบบว�ธี�สัอน ห์ร-อทิ�*น�ยมเร�ยกว�า ร�ปแบบการเร�ยนการสัอน “ ” “ ”

รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�เป�นสากลร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เป+นสัากล่ซึ่�*ง รองศาสัตราจารย� ดร. ทิ�ศนา แขมมณี� ได ค�ดเล่-อก

มาน)าเสันอล่ วนได ร�บการพ�สั�จน�ทิดสัอบประสั�ทิธี�ภาพมาแล่ วแล่ะม�ผ� น�ยมน)าไปใช้ ในการเร�ยนการสัอนโดยทิ�*วไป แต�เน-*องจากร�ปแบบการเร�ยนการสัอนด�งกล่�าวม�จ)านวนมาก เพ-*อความสัะดวกในการศ�กษาแล่ะการน)าไปใช้

จ�งได จ�ดห์มวดห์ม��ของร�ปแบบเห์ล่�าน�6นตามล่�กษณีะของว�ตถ้0ประสังค�เฉพาะห์ร-อเจตนารมณี�ของร�ปแบบ ซึ่�*งสัามารถ้จ�ดกล่0�มได เป+น 5 ห์มวดด�งน�6

1. ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เน นการพ�ฒนาด านพ0ทิธี�พ�สั�ย(Cognitive domain)

2. ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เน นการพ�ฒนาด านจ�ตพ�สั�ย(Affective domain)

3. ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เน นการพ�ฒนาด านทิ�กษะพ�สั�ย(Psycho-motor domain)

4. ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เน นการพ�ฒนาทิ�กษะกระบวนการ(Process skill)

5. ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เน นการบ�รณีาการ(Integration)

เน-*องจากจ)านวนร�ปแบบแล่ะรายล่ะเอ�ยดของแต�ล่ะร�ปแบบมากเก�นกว�าทิ�*จะน)าเสันอไว ในทิ�*น�6ได ทิ�6งห์มด จ�งได ค�ดสัรรแล่ะน)าเสันอเฉพาะร�ปแบบทิ�* รองศาสัตราจารย� ดร.ทิ�ศนา แขมมณี� ประเม�นว�าเป+นร�ปแบบทิ�*จะเป+นประโยช้น�ต�อคร�สั�วนให์ญ่�แล่ะม�โอกาสัน)าไปใช้ ได มาก โดยจะน)าเสันอเฉพาะสัาระทิ�*เป+นแก�นสั)าค�ญ่ของร�ปแบบ 4 ประการ ค-อ ทิฤษฎี�ห์ร-อห์ล่�กการของร�ปแบบ ว�ตถ้0ประสังค�ของร�ปแบบ กระบวนการของร�ปแบบ แล่ะผล่ทิ�*จะได ร�บจากการใช้ ร�ปแบบ ซึ่�*งจะช้�วยให์ ผ� อ�านได ภาพรวมของร�ปแบบ อ�นจะช้�วยให์ สัามารถ้ต�ดสั�นใจในเบ-6องต นได ว�าใช้ ร�ปแบบใดตรงก�บความต องการของตน ห์ากต�ดสั�นใจแล่ ว ต องการรายล่ะเอ�ยดเพ�*มเต�มในร�ปแบบใด สัามารถ้ไปศ�กษาเพ�*มเต�มได จากห์น�งสั-อซึ่�*งให์ รายช้-*อไว ในบรรณีาน0กรม

อน�*ง ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*น)าเสันอน�6 ล่ วนเป+นร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เน นผ� เร�ยนเป+นศ�นย�กล่างทิ�6งสั�6น เพ�ยงแต�ม�ความแตกต�างก�นตรงจ0ดเน นของด านทิ�*ต องการพ�ฒนาในต�วผ� เร�ยนแล่ะปร�มาณีของการม�สั�วนร�วมในก�จกรรมการเร�ยนร� ของผ� เร�ยนซึ่�*งม�มากน อยแตกต�างก�น อย�างไรก/ตาม ทิ�านผ� อ�านพ�งระล่�กอย��เสัมอว�า แม ร�ปแบบแต�ล่ะห์มวดห์ม��จะม�จ0ดเน นทิ�*แตกต�างก�น ก/ม�ได ห์มายความว�า ร�ปแบบน�6นไม�ได ใช้ ห์ร-อพ�ฒนาความสัามารถ้ทิางด านอ-*น ๆ เล่ย อ�นทิ�*จร�งแล่ ว การสัอนแต�ล่ะคร� 6งม�กประกอบไปด วยองค�ประกอบทิ�6งทิางด านพ0ทิธี�พ�สั�ย จ�ตพ�สั�ย แล่ะทิ�กษะพ�สั�ย รวมทิ�6งทิ�กษะกระบวนการทิางสัต�ป;ญ่ญ่า เพราะองค�ประกอบทิ�6งห์มดม�ความเก�*ยวพ�นก�นอย�างใกล่ ช้�ด การจ�ดห์มวดห์ม��ของร�ปแบบเป+นเพ�ยงเคร-*องแสัดงให์ เห์/นว�า ร�ปแบบน�6น ม�ว�ตถ้0ประสังค�ห์ล่�กม0�งเน นไปทิางใดเทิ�าน�6น แต�สั�วนประกอบด านอ-*น ๆ ก/ย�งคงม�อย�� เพ�ยงแต�จะม�น อยกว�าจ0ดเน นเทิ�าน�6น

1

Page 2: รูปแบบการเรียนการสอน

1. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�เน�นการูพั�ฒนาด้�านพั�ที่ธิ�พั�ส�ย (cognitive domain)ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนในห์มวดน�6 เป+นร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*ม0�งช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดความร� ความเข าใจในเน-6อห์าสัาระต�าง ๆ ซึ่�*งเน-6อห์าสัาระน�6นอาจอย��ในร�ปของข อม�ล่ ข อเทิ/จจร�ง มโนทิ�ศน� ห์ร-อความค�ดรวบยอด ร�ปแบบทิ�*ค�ดเล่-อกมาน)าเสันอในทิ�*น�6ม� 5 ร�ปแบบ ด�งน�6

1.1 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนมโนทิ�ศน�1.2 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนตามแนวค�ดของกานเย1.3 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนโดยการน)าเสันอมโนทิ�ศน�กว างล่�วงห์น า 1.4 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนเน นความจ)า1.5 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนโดยใช้ ผ�งกราฟิ=ก

1.1 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนมโนที่�ศน� (Concept Attainment Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบ จอยส�และวล (Joyce & Weil, 1996: 161-178)

พ�ฒนาร�ปแบบน�6ข�6นโดยใช้ แนวค�ดของ บร0นเนอร� ก�>ดนาว แล่ะออสัต�น (Bruner, Goodnow, แล่ะ Austin) การเร�ยนร� มโนทิ�ศน�ของสั�*งใดสั�*งห์น�*งน�6น สัามารถ้ทิ)าได โดยการค นห์าค0ณีสัมบ�ต�เฉพาะทิ�*สั)าค�ญ่ของสั�*งน�6น เพ-*อใช้ เป+นเกณีฑ์�ในการจ)าแนกสั�*งทิ�*ใช้�แล่ะไม�ใช้�สั�*งน�6นออกจากก�นได

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบ เพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� มโนทิ�ศน�ของเน-6อห์าสัาระต�าง ๆ อย�างเข าใจ แล่ะสัามารถ้ให์ ค)าน�ยามของมโนทิ�ศน�น�6นด วยตนเอง คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�+นที่� 1 ผ� สัอนเตร�ยมข อม�ล่สั)าห์ร�บให์ ผ� เร�ยนฝึAกห์�ดจ)าแนกผ� สัอนเตร�ยมข อม�ล่ 2 ช้0ด ช้0ดห์น�*งเป+นต�วอย�างของมโนทิ�ศน�ทิ�*ต องการสัอน อ�กช้0ดห์น�*งไม�ใช้�ต�วอย�างของมโนทิ�ศน�ทิ�*ต องการสัอน ในการเล่-อกต�วอย�างข อม�ล่ 2 ช้0ดข างต น ผ� สัอนจะต องเล่-อกห์าต�วอย�างทิ�*ม�จ)านวนมากพอทิ�*จะครอบคล่0มล่�กษณีะของมโนทิ�ศน�ทิ�*ต องการน�6น ถ้ ามโนทิ�ศน�ทิ�*ต องการสัอนเป+นเร-*องยากแล่ะซึ่�บซึ่ อนห์ร-อเป+นนามธีรรม อาจใช้ ว�ธี�การยกเป+นต�วอย�างเร-*องสั�6น ๆ ทิ�*ผ� สัอนแต�งข�6นเองน)าเสันอแก�ผ� เร�ยน ผ� สัอนเตร�ยมสั-*อการสัอนทิ�*เห์มาะสัมจะใช้ น)าเสันอต�วอย�างมโนทิ�ศน�เพ-*อแสัดงให์ เห์/นล่�กษณีะต�าง ๆ ของมโนทิ�ศน�ทิ�*ต องการสัอนอย�างช้�ดเจน ข�+นที่� 2 ผ� สัอนอธี�บายกต�กาในการเร�ยนให์ ผ� เร�ยนร� แล่ะเข าใจตรงก�นผ� สัอนช้�6แจงว�ธี�การเร�ยนร� ให์ ผ� เร�ยนเข าใจก�อนเร�*มก�จกรรมโดยอาจสัาธี�ตว�ธี�การแล่ะให์ ผ� เร�ยนล่องทิ)าตามทิ�*ผ� สัอนบอกจนกระทิ�*งผ� เร�ยนเก�ดความเข าใจพอสัมควร ข�+นที่� 3 ผ� สัอนเสันอข อม�ล่ต�วอย�างของมโนทิ�ศน�ทิ�*ต องการสัอน แล่ะข อม�ล่ทิ�*ไม�ใช้�ต�วอย�างของมโนทิ�ศน�ทิ�*ต องการสัอน การน)าเสันอข อม�ล่ต�วอย�างน�6ทิ)าได ห์ล่ายแบบ แต�ล่ะแบบม�จ0ดเด�น- จ0ดด อย ด�งต�อไปน�6

1) น)าเสันอข อม�ล่ทิ�*เป+นต�วอย�างของสั�*งทิ�*จะสัอนทิ�ล่ะข อม�ล่จนห์มดทิ�6งช้0ด โดยบอกให์ ผ� เร�ยนร� ว�าเป+นต�วอย�างของสั�*งทิ�*จะสัอนแล่ วตามด วยข อม�ล่ทิ�*ไม�ใช้�ต�วอย�างของสั�*งทิ�*จะสัอนทิ�ล่ะข อม�ล่จนครบห์มดทิ�6งช้0ดเช้�นก�น โดยบอกให์ ผ� เร�ยนร� ว�าข อม�ล่ช้0ดห์ล่�งน�6ไม�ใช้�สั�*งทิ�*จะสัอน ผ� เร�ยนจะต องสั�งเกตต�วอย�างทิ�6ง 2 ช้0ด แล่ะค�ดห์าค0ณีสัมบ�ต�ร�วมแล่ะค0ณีสัมบ�ต�ทิ�*แตกต�างก�น เทิคน�คว�ธี�น�6สัามารถ้ช้�วยให์ ผ� เร�ยนสัร างมโนทิ�ศน�ได เร/วแต�ใช้ กระบวนการค�ดน อย

2

Page 3: รูปแบบการเรียนการสอน

2) เสันอข อม�ล่ทิ�*ใช้�แล่ะไม�ใช้�ต�วอย�างของสั�*งทิ�*จะสัอนสัล่�บก�นไปจนครบ เทิคน�คว�ธี�น�6ช้�วยสัร างมโนทิ�ศน�ได ช้ ากว�าเทิคน�คแรก แต�ได ใช้ กระบวนการค�ดมากกว�า

3) เสันอข อม�ล่ทิ�*ใช้�แล่ะไม�ใช้�ต�วอย�างของสั�*งทิ�*จะสัอนอย�างล่ะ 1 ข อม�ล่ แล่ วเสันอข อม�ล่ทิ�*เห์ล่-อทิ�6งห์มดทิ�ล่ะข อม�ล่โดยให์ ผ� เร�ยนตอบว�าข อม�ล่แต�ล่ะข อม�ล่ทิ�*เห์ล่-อน�6นใช้�ห์ร-อไม�ใช้�ต�วอย�างทิ�*จะสัอน เม-*อผ� เร�ยนตอบ ผ� สัอนจะเฉล่ยว�าถ้�กห์ร-อผ�ด ว�ธี�น�6ผ� เร�ยนจะได ใช้ กระบวนการค�ดในการทิดสัอบสัมมต�ฐานของตนไปทิ�ล่ะข�6นตอน.

4) เสันอข อม�ล่ทิ�*ใช้�แล่ะไม�ใช้�ต�วอย�างสั�*งทิ�*จะสัอนอย�างล่ะ 1 ข อม�ล่ แล่ วให์ ผ� เร�ยนช้�วยก�นยกต�วอย�างข อม�ล่ทิ�*ผ� เร�ยนค�ดว�าใช้�ต�วอย�างของสั�*งทิ�*จะสัอน โดยผ� สัอนจะเป+นผ� ตอบว�าใช้�ห์ร-อไม�ใช้� ว�ธี�น�6ผ� เร�ยนจะม�โอกาสัค�ดมากข�6นอ�ก

ข�+นที่� 4 ให์ ผ� เร�ยนบอกค0ณีสัมบ�ต�เฉพาะของสั�*งทิ�*ต องการสัอนจากก�จกรรมทิ�*ผ�านมาในข�6นต น ๆ ผ� เร�ยนจะต องพยามห์าค0ณีสัมบ�ต�เฉพาะของต�วอย�างทิ�*ใช้�แล่ะไม�ใช้�สั�*งทิ�*ผ� เร�ยนต องการสัอนแล่ะทิดสัอบค)าตอบของตน ห์ากค)าตอบของตนผ�ดผ� เร�ยนก/จะต องห์าค)าตอบให์ม�ซึ่�*งก/ห์มายความว�าต องเปล่�*ยนสัมมต�ฐานทิ�*เป+นฐานของค)าตอบเด�ม ด วยว�ธี�น�6ผ� เร�ยนจะค�อย ๆ สัร างความค�ดรวบยอดของสั�*งน�6นข�6นมา ซึ่�*งก/จะมาจากค0ณีสัมบ�ต�เฉพาะของสั�*งน�6นน�*นเอง ข�+นที่� 5 ให์ ผ� เร�ยนสัร0ปแล่ะให์ ค)าจ)าก�ดความของสั�*งทิ�*ต องการสัอนเม-*อผ� เร�ยนได รายการของค0ณีสัมบ�ต�เฉพาะของสั�*งทิ�*ต องการสัอนแล่ ว ผ� สัอนให์ ผ� เร�ยนช้�วยก�นเร�ยบเร�ยงให์ เป+นค)าน�ยามห์ร-อค)าจ)าก�ดความ

ข�+นที่� 6 ผ� สัอนแล่ะผ� เร�ยนอภ�ปรายร�วมก�นถ้�งว�ธี�การทิ�*ผ� เร�ยนใช้ ในการห์าค)าตอบ ให์ ผ� เร�ยนได เร�ยนร� เก�*ยวก�บกระบวนการค�ดของต�วเอง

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบเน-*องจากผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� มโนทิ�ศน� จากการค�ด ว�เคราะห์�แล่ะต�วอย�างทิ�*ห์ล่ากห์ล่าย ด�งน�6นผล่ทิ�*ผ� เร�ยนจะได ร�บโดยตรงค-อ จะเก�ดความเข าใจในมโนทิ�ศน�น�6น แล่ะได เร�ยนร� ทิ�กษะการสัร างมโนทิ�ศน�ซึ่�*งสัามารถ้น)าไปใช้ ในการทิ)าความเข าใจมโนทิ�ศน�อ-*น ๆต�อไปได รวมทิ�6งช้�วยพ�ฒนาทิ�กษะการใช้ เห์ต0ผล่โดยการอ0ปน�ย(Inductive reasoning) อ�กด วย

1.2 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนตามแนวคิ�ด้ของกานเย (Gagne’s Instructional Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบกานเย (Gagne, 1985: 70-90) ได พ�ฒนาทิฤษฎี�เง-*อนไขการเร�ยนร� (Condition of Learning) ซึ่�*งม� 2 สั�วนให์ญ่� ๆ ค-อ ทิฤษฎี�การเร�ยนร� แล่ะทิฤษฎี�การจ�ดการเร�ยนการสัอน ทิฤษฎี�การเร�ยนร� ของกานเยอธี�บายว�าปรากฏการณี�การเร�ยนร� ม�องค�ประกอบ 3 สั�วนค-อ1) ผล่การเร�ยนร� ห์ร-อความสัามารถ้ด านต�าง ๆ ของมน0ษย� ซึ่�*งม�อย�� 5 ประเภทิค-อทิ�กษะทิางป;ญ่ญ่า (Intellectual skill) ซึ่�*งประกอบด วยการจ)าแนกแยกแยะ การสัร างความค�ดรวบยอด การสัร างกฎี การสัร างกระบวนการห์ร-อกฎีช้�6นสั�ง ความสัามารถ้ด านต�อไปค-อ กล่ว�ธี�ในการเร�ยนร� (cognitive Strategy) ภาษาห์ร-อค)าพ�ด (verbal information) ทิ�กษะการเคล่-*อนไห์ว (motor skill) แล่ะเจตคต� (attitude) 2) กระบวนการเร�ยนร� แล่ะจดจ)าของมน0ษย� มน0ษย�ม�กระบวนการจ�ดกระทิ)าข อม�ล่ในสัมอง ซึ่�*งมน0ษย�จะอาศ�ยข อม�ล่ทิ�*สัะสัมไว มาพ�จารณีาเล่-อกจ�ดกระทิ)าสั�*งใดสั�*งห์น�*ง แล่ะขณีะทิ�*กระบวนการจ�ดกระทิ)าข อม�ล่ภายในสัมองก)าล่�งเก�ดข�6นเห์ต0การณี�ภายนอกร�างกายมน0ษย�ม�อ�ทิธี�พล่ต�อการสั�งเสัร�มห์ร-อการ

3

Page 4: รูปแบบการเรียนการสอน

ย�บย�6งการเร�ยนร� ทิ�*เก�ดข�6นภายในได ด�งน�6นในการจ�ดการเร�ยนการสัอน กานเยจ�งได เสันอแนะว�า ควรม�การจ�ดสัภาพการเร�ยนการสัอนให์ เห์มาะสัมก�บการเร�ยนร� แต�ล่ะประเภทิ ซึ่�*งม�ล่�กษณีะเฉพาะทิ�*แตกต�างก�น แล่ะสั�งเสัร�มกระบวนการเร�ยนร� ภายในสัมอง โดยจ�ดสัภาพการณี�ภายนอกให์ เอ-6อต�อกระบวนการเร�ยนร� ภายในของผ� เร�ยน ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบเพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้เร�ยนร� เน-6อห์าสัาระต�าง ๆ ได อย�างด� รวดเร/ว แล่ะสัามารถ้จดจ)าสั�*งทิ�*เร�ยนได นาน

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ การเร�ยนการสัอนตามร�ปแบบของกานเย ประกอบด วยการด)าเน�นการเป+นล่)าด�บข�6นตอนรวม 9 ข�6นด�งน�6

ข� 6นทิ�* 1 การกระต0 นแล่ะด�งด�ดความสันใจของผ� เร�ยน เป+นการช้�วยให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้ร�บสั�*งเร า ห์ร-อสั�*งทิ�*จะเร�ยนร� ได ด�

ข�6นทิ�* 2 การแจ งว�ตถ้0ประสังค�ของการเร�ยนให์ ผ� เร�ยนทิราบ เป+นการช้�วยให์ ผ� เร�ยนได ร�บร� ความคาดห์ว�ง

ข�6นทิ�* 3 การกระต0 นให์ ระล่�กถ้�งความร� เด�ม เป+นการช้�วยให์ ผ� เร�ยนด�งข อม�ล่เด�มทิ�*อย��ในห์น�วยความจ)าระยะยาวให์ มาอย��ในห์น�วยความจ)าเพ-*อใช้ งาน (working memory) ซึ่�*งจะช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดความพร อมในการเช้-*อมโยงความร� ให์ม�ก�บความร� เด�ม

ข�6นทิ�* 4 การน)าเสันอสั�*งเร าห์ร-อเน-6อห์าสัาระให์ม� ผ� สัอนควรจะจ�ดสั�*งเร าให์ ผ� เร�ยนเห์/นความสั)าค�ญ่ของสั�*งเร าน�6นอย�างช้�ดเจน เพ-*อความสัะดวกในการเล่-อกร�บร� ของผ� เร�ยน

ข�6นทิ�* 5 การให์ แนวการเร�ยนร� ห์ร-อการจ�ดระบบข อม�ล่ให์ ม�ความห์มาย เพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้ทิ)าความเข าใจก�บสัาระทิ�*เร�ยนได ง�ายแล่ะเร/วข�6น

ข�6นทิ�* 6 การกระต0 นให์ ผ� เร�ยนแสัดงความสัามารถ้ เพ-*อให์ ผ� เร�ยนม�โอกาสัตอบสันองต�อสั�*งเร าห์ร-อสัาระทิ�*เร�ยน ซึ่�*งจะช้�วยให์ ทิราบถ้�งการเร�ยนร� ทิ�*เก�ดข�6นในต�วผ� เร�ยน

ข�6นทิ�* 7 การให์ ข อม�ล่ปDอนกล่�บ เป+นการให์ การเสัร�มแรงแก�ผ� เร�ยน แล่ะข อม�ล่ทิ�*เป+นประโยช้น�ก�บผ� เร�ยน

ข�6นทิ�* 8 การประเม�นผล่การแสัดงออกของผ� เร�ยน เพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนทิราบว�าตนเองสัามารถ้บรรล่0ว�ตถ้0ประสังค�มากน อยเพ�ยงใด

ข�6นทิ�* 9 การสั�งเสัร�มความคงทินแล่ะการถ้�ายโอนการเร�ยนร� โดยการให์ โอกาสัผ� เร�ยนได ม�การฝึAกฝึนอย�างพอเพ�ยงแล่ะในสัถ้านการณี�ทิ�*ห์ล่ากห์ล่าย เพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดความเข าใจทิ�*ล่�กซึ่�6งข�6น แล่ะสัามารถ้ถ้�ายโอนการเร�ยนร� ไปสั��สัถ้านการณี�อ-*น ๆ ได

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบ เน-*องจากการเร�ยนการสัอนตามร�ปแบบน�6 จ�ดข�6นให์ สั�งเสัร�มกระบวนการเร�ยนร� แล่ะจดจ)าของมน0ษย� ด�งน�6น ผ� เร�ยนจะสัามารถ้เร�ยนร� สัาระทิ�*น)าเสันอได อย�างด� รวดเร/วแล่ะจดจ)าสั�*งทิ�*เร�ยนร� ได นาน นอกจากน�6นผ� เร�ยนย�งได เพ�*มพ�นทิ�กษะในการจ�ดระบบข อม�ล่ สัร างความห์มายของข อม�ล่ รวมทิ�6งการแสัดงความสัามารถ้ของตนด วย

4

Page 5: รูปแบบการเรียนการสอน

1.3 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยการูน.าเสนอมโนที่�ศน�กว�างล/วงหน�า (Advance Organizer Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบการูน.าเสนอมโนที่�ศน�กว�างล/วงหน�า (Advanced

Organizer) เพ-*อการเร�ยนร� อย�างม�ความห์มาย (meaningful verbal learning) การเร�ยนร� จะม�ความห์มายเม-*อสั�*งทิ�*เร�ยนร� สัามารถ้เช้-*อมโยงก�บความร� เด�มของผ� เร�ยน ด�งน�6นในการสัอนสั�*งให์ม� สัาระความร� ให์ม� ผ� สัอนควรว�เคราะห์�ห์าความค�ดรวบยอดย�อย ๆ ของสัาระทิ�*จะน)าเสันอ จ�ดทิ)าผ�งโครงสัร างของความค�ดรวบยอดเห์ล่�าน�6นแล่ วว�เคราะห์�ห์ามโนทิ�ศน�ห์ร-อความค�ดรวบยอดทิ�*กว างครอบคล่0มความค�ดรวบยอดย�อย ๆ ทิ�*จะสัอน ห์ากคร�น)าเสันอมโนทิ�ศน�ทิ�*กว างด�งกล่�าวแก�ผ� เร�ยนก�อนการสัอนเน-6อห์าสัาระให์ม� ขณีะทิ�*ผ� เร�ยนก)าล่�งเร�ยนร� สัาระให์ม� ผ� เร�ยนจะสัามารถ้ น)าสัาระให์ม�น�6นไปเกาะเก�*ยวเช้-*อมโยงก�บมโนทิ�ศน�กว างทิ�*ให์ ไว ล่�วงห์น าแล่ ว ทิ)าให์ การเร�ยนร� น�6นม�ความห์มายต�อผ� เร�ยน

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบ เพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนได เร�ยนร� เน-6อห์าสัาระ ข อม�ล่ต�าง ๆ อย�างม�ความห์มาย คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอน

ข�+นที่� 1 การูจ�ด้เตรูยมมโนที่�ศน�กว�าง โดยการว�เคราะห์�ห์ามโนทิ�ศน�ทิ�*กว างแล่ะครอบคล่0มเน-6อห์าสัาระให์ม�ทิ�6งห์มด มโนทิ�ศน�ทิ�*กว างน�6 ไม�ใช้�สั�*งเด�ยวก�บมโนทิ�ศน�ให์ม�ทิ�*จะสัอน แต�จะเป+นมโนทิ�ศน�ในระด�บทิ�*เห์น-อข�6นไปห์ร-อสั�งกว�า ซึ่�*งจะม�ล่�กษณีะเป+นนามธีรรมมากกว�า ปกต�ม�กจะเป+นมโนทิ�ศน�ของว�ช้าน�6นห์ร-อสัายว�ช้าน�6น ควรน)าเสันอมโนทิ�ศน�กว างน�6ล่�วงห์น าก�อนการสัอน จะเป+นเสัม-อนการ”preview” บทิเร�ยน ซึ่�*งจะเป+นคนล่ะอย�างก�บการ”over view” ห์ร-อการให์ ด�ภาพรวมของสั�*งทิ�*จะสัอน การน)าเสันอภาพรวมของสั�*งทิ�*จะสัอน การทิบทิวนความร� เด�ม การซึ่�กถ้ามความร� แล่ะประสับการณี�ของผ� เร�ยนเก�*ยวก�บเร-*องทิ�*จะสัอน การบอกว�ตถ้0ประสังค�ของการเร�ยนการสัอน เห์ล่�าน�6 ไม�น�บว�าเป+น “advance organizer” ซึ่�*งจะต องม�ล่�กษณีะทิ�*กว างครอบคล่0ม แล่ะม�ความเป+นนามธีรรมอย��ในระด�บสั�งกว�าสั�*งทิ�*จะสัอน

ข�+นที่� 2 การูน.าเสนอมโนที่�ศน�กว�าง 1) ผ� สัอนช้�6แจงว�ตถ้0ประสังค�ของบทิเร�ยน2) ผ� สัอนน)าเสันอมโนทิ�ศน�กว างด วยว�ธี�การต�าง ๆ เช้�นการบรรยายสั�6น ๆ แสัดง

แผนผ�งมโนทิ�ศน� ยกต�วอย�าง ห์ร-อใช้ การเปร�ยบเทิ�ยบ เป+นต นข�+นที่� 3 การูน.าเสนอเน0+อหาสารูะใหม/ของบที่เรูยนผ� สัอนน)าเสันอเน-6อห์าสัาระทิ�*ต องการให์ ผ� เร�ยนได เร�ยนร� ด วยว�ธี�การต�าง ๆ ตามปกต�แต�ในการน)าเสันอ ผ� สัอนควรกล่�าวเช้-*อมโยงห์ร-อกระต0 นให์ ผ� เร�ยนเช้-*อมโยงก�บมโนทิ�ศน�ทิ�*ให์ ไว ล่�วงห์น าเป+นระยะ ๆ

ข�+นที่� 4 การูจ�ด้โคิรูงสรู�างคิวามรู��ผ� สัอนสั�งเสัร�มกระบวนการจ�ดโครงสัร าง ความร� ของผ� เร�ยนด วยว�ธี�การต�าง ๆ เช้�น สั�งเสัร�มการผสัมผสัานความร� กระต0 นให์ ผ� เร�ยนต-*นต�วในการเร�ยนร� แล่ะทิ)าความกระจ�างในสั�*งทิ�*เร�ยนร� โดยใช้ ว�ธี�การต�าง ๆ เช้�น1) อธี�บายภาพรวมของเร-*องทิ�*เร�ยน2) สัร0ปล่�กษณีะสั)าค�ญ่ของเร-*อง3) บอกห์ร-อเข�ยนค)าน�ยามทิ�*กะทิ�ดร�ดช้�ดเจน4) บอกความแตกต�างของสัาระในแง�ม0มต�าง ๆ

5

Page 6: รูปแบบการเรียนการสอน

5) อธี�บายว�าเน-6อห์าสัาระทิ�*เร�ยนสัน�บสัน0นห์ร-อสั�งเสัร�มมโนทิ�ศน�กว างทิ�*ให์ ไว ล่�วงห์น าอย�างไร6) อธี�บายความเช้-*อมโยงระห์ว�างเน-6อห์าสัาระให์ม�ก�บมโนทิ�ศน�กว างทิ�*ให์ ไว ล่�วงห์น า7) ยกต�วอย�างเพ�*มเต�มจากสั�*งทิ�*เร�ยน8) อธี�บายแก�นสั)าค�ญ่ของสัาระทิ�*เร�ยนโดยใช้ ค)าพ�ดของต�วเอง9) ว�เคราะห์�สัาระในแง�ม0มต�าง ๆ

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนรู��ตามรู�ปแบบผล่โดยตรงทิ�*ผ� เร�ยนจะได ร�บก/ค-อ เก�ดการเร�ยนร� ในเน-6อห์าสัาระแล่ะข อม�ล่ของบทิเร�ยนอย�างม�ความห์มาย เก�ดความค�ดรวบยอดในสั�*งทิ�*เร�ยน แล่ะสัามารถ้จ�ดโครงสัร างความร� ของตนเองได นอกจากน�6นย�งได พ�ฒนาทิ�กษะแล่ะอ0ปน�สั�ยในการค�ดแล่ะเพ�*มพ�นความใฝึEร� 1.4 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนเน�นคิวามจ.า (Memory Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6พ�ฒนาข�6นโดยอาศ�ยห์ล่�ก 6 ประการเก�*ยวก�บ

1) การตระห์น�กร� (Awareness) ซึ่�*งกล่�าวว�า การทิ�*บ0คคล่จะจดจ)าสั�*งใดได ด�น�6น จะต องเร�*มจากการร�บร� สั�*งน�6น ห์ร-อการสั�งเกตสั�*งน�6นอย�างต�6งใจ2) การเช้-*อมโยง (Association) ก�บสั�*งทิ�*ร� แล่ วห์ร-อจ)าได 3) ระบบการเช้-*อมโยง (Link system) ค-อระบบในการเช้-*อมความค�ดห์ล่ายความค�ดเข าด วยก�นในล่�กษณีะทิ�*ความค�ดห์น�*งจะไปกระต0 นให์ สัามารถ้จ)าอ�กความค�ดห์น�*งได 4) การเช้-*อมโยงทิ�*น�าขบข�น (Ridiculous association) การเช้-*อมโยงทิ�*จะช้�วยให์ บ0คคล่จดจ)าได ด�น�6น ม�กจะเป+นสั�*งทิ�*แปล่กไปจากปกต�ธีรรมดา การเช้-*อมโยงในล่�กษณีะทิ�*แปล่ก เป+นไปไม�ได ช้วนให์ ขบข�น ม�กจะประทิ�บในความทิรงจ)าของบ0คคล่เป+นเวล่านาน5) ระบบการใช้ ค)าทิดแทิน6) การใช้ ค)าสั)าค�ญ่ (Key word) ได แก� การใช้ ค)า อ�กษร ห์ร-อพยางค�เพ�ยงต�วเด�ยว เพ-*อช้�วยกระต0 นให์ จ)าสั�*งอ-*น ๆ ทิ�*เก�*ยวก�นได

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม�ว�ตถ้0ประสังค�ช้�วยให์ ผ� เร�ยนจดจ)าเน-6อห์าสัาระทิ�*เร�ยนร� ได ด�แล่ะได นาน แล่ะได เร�ยนร� กล่ว�ธี�การจ)า ซึ่�*งสัามารถ้น)าไปใช้ ในการเร�ยนร� สัาระอ-*น ๆ ได อ�ก

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบในการเร�ยนการสัอนเน-6อห์าสัาระใด ๆ ผ� สัอนสัามารถ้ช้�วยให์ ผ� เร�ยนจดจ)าเน-6อห์าสัาระน�6นได ด�แล่ะได นานโดยด)าเน�นการด�งน�6

ข� 6นทิ�* 1 การสั�งเกตห์ร-อศ�กษาสัาระอย�างต�6งใจ ผ� สัอนช้�วยให์ ผ� เร�ยนตระห์น�กร� ในสัาระทิ�*เร�ยน โดยการใช้ เทิคน�คต�าง ๆ เช้�น ให์ อ�านเอกสัารแล่ วข�ดเสั นใต ค)า/ประเด/นทิ�*สั)าค�ญ่ ให์ ต�6งค)าถ้ามจากเร-*องทิ�*อ�าน ให์ ห์าค)าตอบของค)าถ้ามต�าง ๆ เป+นต นข�6นทิ�* 2 การสัร างความเช้-*อมโยง เม-*อผ� เร�ยนได ศ�กษาสัาระทิ�*ต องการเร�ยนร� แล่ ว ให์ ผ� เร�ยนเช้-*อมโยงเน-6อห์าสั�วนต�าง ๆทิ�*ต องการจดจ)าก�บสั�*งทิ�*ตนค0 นเคย เช้�น ก�บค)า ภาพ ห์ร-อความค�ดต�าง ๆ (ต�วอย�างเช้�น เด/กจ)าไม�ได ว�าค�ายบางระจ�นอย��จ�งห์ว�ดอะไร จ�งโยงความค�ดว�า ช้าวบางระจ�นเป+นคนกล่ าห์าญ่ สั�ตว�ทิ�*ถ้-อว�าเก�งกล่ าค-อสั�งโต บางระจ�นจ�งอย��ทิ�*จ�งห์ว�ดสั�งห์�บ0ร�) ห์ร-อให์ ห์าห์ร-อค�ดค)าสั)าค�ญ่ ทิ�*สัามารถ้กระต0 นความจ)าใน

6

Page 7: รูปแบบการเรียนการสอน

ข อม�ล่อ-*น ๆ ทิ�*เก�*ยวข องก�น เช้�น สั�ตร 4 M ห์ร-อทิดแทินค)าทิ�*ไม�ค0 นด วย ค)า ภาพ ห์ร-อความห์มายอ-*น ห์ร-อการใช้ การเช้-*อมโยงความค�ดเข าด วยก�น

ข�6นทิ�* 3 การใช้ จ�นตนาการเพ-*อให์ จดจ)าสัาระได ด�ข�6น ให์ ผ� เร�ยนใช้ เทิคน�คการเช้-*อมโยงสัาระต�าง ๆ ให์ เห์/นเป+นภาพทิ�*น�าขบข�น เก�นความเป+นจร�ง

ข�6นทิ�* 4 การฝึAกใช้ เทิคน�คต�าง ๆ ทิ�*ทิ)าไว ข างต นในการทิบทิวนความร� แล่ะเน-6อห์าสัาระต�างๆ จนกระทิ�*งจดจ)าได ผล่ทิ�*ผ� เร�ยนจะได ร�บจากการเร�ยนตามร�ปแบบ

การเร�ยนโดยใช้ เทิคน�คช้�วยความจ)าต�าง ๆ ของร�ปแบบ นอกจากจะช้�วยให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้จดจ)าเน-6อห์าสัาระต�างๆ ทิ�*เร�ยนได ด�แล่ะได นานแล่ ว ย�งช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� กล่ว�ธี�การจ)า ซึ่�*งสัามารถ้น)าไปใช้ ในการเร�ยนร� สัาระอ-*น ๆ ได อ�กมาก

1.5 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยใช้�ผ�งกรูาฟิ4ก (Graphic Organizer Instructional Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบ กระบวนการเร�ยนร� เก�ดข�6นได จากองค�ประกอบสั)าค�ญ่ 3 สั�วนด วยก�นได แก� ความจ)าข อม�ล่กระบวนการทิางป;ญ่ญ่า แล่ะเมตาคอคน�ช้�*น ความจ)าข อม�ล่ประกอบด วย ความจ)าจากการร� สั�กสั�มผ�สั(sensory memory) ซึ่�*งจะเก/บข อม�ล่ไว เพ�ยงประมาณี 1 ว�นาทิ�เทิ�าน�6น ความจ)าระยะสั�6น(short-term memory) ห์ร-อความจ)าปฏ�บ�ต�การ(working memory) ซึ่�*งเป+นความจ)าทิ�*เก�ดข�6นห์ล่�งจากการต�ความสั�*งเร าทิ�*ร �บร� มาแล่ ว ซึ่�*งจะเก/บข อม�ล่ไว ได ช้�*วคราวประมาณี 20 ว�นาทิ� แล่ะทิ)าห์น าทิ�*ในการค�ด สั�วนความจ)าระยะยาว (long- term memory) เป+นความจ)าทิ�*ม�ความคงทิน ม�ความจ0ไม�จ)าก�ดสัามารถ้คงอย��เป+นเวล่านาน เม-*อต องการใช้ จะสัามารถ้เร�ยกค-นได สั�*งทิ�*อย��ในความจ)าระยะยาวม� 2 ล่�กษณีะ ค-อ ความจ)าเห์ต0การณี� (episodic memory) แล่ะความจ)าความห์มาย(semantic memory) เก�*ยวก�บข อเทิ/จจร�ง มโนทิ�ศน� กฎี ห์ล่�กการต�าง ๆ องค�ประกอบด านความจ)าข อม�ล่น�6 จะม�ประสั�ทิธี�ภาพมากน อยเพ�ยงใด ข�6นก�บกระบวนการทิางป;ญ่ญ่าของบ0คคล่น�6น ซึ่�*งประกอบด วย 1) การใสั�ใจ ห์ากบ0คคล่ม�ความใสั�ใจในข อม�ล่ทิ�*ร �บเข ามาทิางการสั�มผ�สั ข อม�ล่น�6นก/จะถ้�กน)าเข าไปสั��ความจ)าระยะสั�6นต�อไป ห์ากไม�ได ร�บการใสั�ใจ ข อม�ล่น�6นก/จะเล่-อนห์ายไปอย�างรวดเร/ว 2) การร�บร� เม-*อบ0คคล่ใสั�ใจในข อม�ล่ใดทิ�*ร �บเข ามาทิางประสัาทิสั�มผ�สั บ0คคล่ก/จะร�บร� ข อม�ล่น�6น แล่ะน)าข อม�ล่น�6เข าสั��ความจ)าระยะสั�6นต�อไป ข อม�ล่ทิ�*ร �บร� น�6จะเป+นความจร�งตามการร�บร� ของบ0คคล่น�6น ซึ่�*งอาจไม�ใช้�ความจร�งเช้�งปรน�ย เน-*องจากเป+นความจร�งทิ�*ผ�านการต�ความจากบ0คคล่น�6นมาแล่ ว 3) การทิ)าซึ่)6า ห์ากบ0คคล่ม�กระบวนการร�กษาข อม�ล่ โดยการทิบทิวนซึ่)6าแล่ วซึ่)6าอ�ก ข อม�ล่น�6นก/จะย�งคงถ้�กเก/บร�กษาไว ในความจ)าปฏ�บ�ต�การ 4) การเข ารห์�สั ห์ากบ0คคล่ม�กระบวนการสัร างต�วแทินทิางความค�ดเก�*ยวก�บข อม�ล่น�6นโดยม�การน)าข อม�ล่น�6นเข าสั��ความจ)าระยะยาวแล่ะเช้-*อมโยงเข าก�บสั�*งทิ�*ม�อย��แล่ วในความจ)าระยะยาว การเร�ยนร� อย�างม�ความห์มายก/จะเก�ดข�6น 5) การเร�ยกค-น การเร�ยกค-นข อม�ล่ทิ�*เก/บไว ในความจ)าระยะยาวเพ-*อน)าออกมาใช้ ม�ความสั�มพ�นธี�อย�างใกล่ ช้�ดก�บการเข ารห์�สั ห์ากการเข ารห์�สัทิ)าให์ เก�ดการเก/บความจ)าได ด�ม�ประสั�ทิธี�ภาพ การเร�ยกค-นก/จะม�ประสั�ทิธี�ภาพตามไปด วย

7

Page 8: รูปแบบการเรียนการสอน

ด วยห์ล่�กการด�งกล่�าว การเร�ยนร� จ�งเป+นการสัร างความร� ของบ0คคล่ ซึ่�*งต องใช้ กระบวนการเร�ยนร� อย�างม�ความห์มาย 4 ข�6นตอนได แก� (1) การเล่-อกร�บข อม�ล่ทิ�*สั�มพ�นธี�ก�น (2) การจ�ดระเบ�ยบข อม�ล่เข าสั��โครงสัร าง (3) การบ�รณีาการข อม�ล่เด�ม แล่ะ (4) การเข ารห์�สัข อม�ล่การเร�ยนร� เพ-*อให์ คงอย��ในความจ)าระยะยาว แล่ะสัามารถ้เร�ยกค-นมาใช้ ได โดยง�าย ด วยเห์ต0น�6 การให์ ผ� เร�ยนม�โอกาสัเช้-*อมโยงความร� ให์ม�ก�บโครงสัร างความร� เด�ม ๆ แล่ะน)าความร� ความเข าใจมาเข ารห์�สัห์ร-อสัร างต�วแทินทิางความค�ดทิ�*ม�ความห์มายต�อตนเองข�6น จะสั�งผล่ให์ การเร�ยนร� น�6นคงอย��ในความจ)าระยะยาวแล่ะสัามารถ้เร�ยกค-นมาใช้ ได

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบเพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนได เช้-*อมโยงความร� ให์ม�ก�บความร� เด�มแล่ะสัร างความห์มายแล่ะความเข าใจในเน-6อห์าสัาระห์ร-อข อม�ล่ทิ�*เร�ยนร� แล่ะจ�ดระเบ�ยบข อม�ล่ทิ�*เร�ยนร� ด วยผ�งกราฟิ=ก ซึ่�*งจะช้�วยให์ ง�ายแก�การจดจ)า

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบร�ปแบบการเร�ยนการสัอนโดยใช้ ผ�งกราฟิ=ก ม�ห์ล่ายร�ปแบบ ในทิ�*น�6จะน)าเสันอไว 4 ร�ปแบบ ด�งน�6

1) รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยใช้�ผ�งกรูาฟิ4กของ โจนส�และคิณะ (1989: 20-25)

ประกอบด วยข�6นตอนสั)าค�ญ่ ๆ 5 ข�6นตอนด�งน�61.1) ผ� สัอนเสันอต�วอย�างการจ�ดข อม�ล่ด วยผ�งกราฟิ=กทิ�*เห์มาะสัมก�บเน-6อห์าแล่ะ ว�ตถ้0ประสังค� 1.2) ผ� สัอนแสัดงว�ธี�สัร างผ�งกราฟิ=ก1.3) ผ� สัอนช้�6แจงเห์ต0ผล่ของการใช้ ผ�งกราฟิ=กน�6นแล่ะอธี�บายว�ธี�การใช้ 1.4) ผ� เร�ยนฝึAกการสัร างแล่ะใช้ ผ�งกราฟิ=กในการทิ)าความเข าใจเน-6อห์าเป+นรายบ0คคล่1.5) ผ� เร�ยนเข ากล่0�มแล่ะน)าเสันอผ�งกราฟิ=กของตนแล่กเปล่�*ยนก�น

2) รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยใช้�ผ�งกรูาฟิ4กของคิล�าก (Clark,1991: 526-524) ประกอบด วยข�6นตอนการเร�ยนการสัอนทิ�*สั)าค�ญ่ ๆ ด�งน�6

ก. ข�+นก/อนสอน2.1) ผ� สัอนพ�จารณีาล่�กษณีะของเน-6อห์าทิ�*จะสัอนสัาระน�6นแล่ะว�ตถ้0ประสังค�ของการสัอนเน-6อห์าสัาระน�6น2.2) ผ� สัอนพ�จารณีาแล่ะค�ดห์าผ�งกราฟิ=กห์ร-อว�ธี�ห์ร-อระบบในการจ�ดระเบ�ยบเน-6อห์าสัาระน�6น ๆ 2.3) ผ� สัอนเล่-อกผ�งกราฟิ=ก ห์ร-อว�ธี�การจ�ดระเบ�ยบเน-6อห์าทิ�*เห์มาะสัมทิ�*สั0ด2.4) ผ� สัอนคาดคะเนป;ญ่ห์าทิ�*อาจจะเก�ดข�6นแก�ผ� เร�ยนในการใช้ ผ�งกราฟิ=กน�6น

ข. ข�+นสอน2.1) ผ� สัอนเสันอผ�งกราฟิ=กทิ�*เห์มาะสัมก�บล่�กษณีะของเน-6อห์าสัาระแก�ผ� เร�ยน2.2) ผ� เร�ยนทิ)าความเข าใจเน-6อห์าสัาระแล่ะน)าเน-6อห์าสัาระใสั�ล่งในผ�งกราฟิ=กตามความเข าใจของตน2.3) ผ� สัอนซึ่�กถ้าม แก ไขความเข าใจผ�ดของผ� เร�ยน ห์ร-อขยายความเพ�*มเต�ม2.4) ผ� สัอนกระต0 นให์ ผ� เร�ยนค�ดเพ�*มเต�ม โดยน)าเสันอป;ญ่ห์าทิ�*เก�*ยวข องก�บเน-6อห์า แล่ วให์ ผ� เร�ยนใช้ ผ�งกราฟิ=กเป+นกรอบในการค�ดแก ป;ญ่ห์า2.5) ผ� สัอนให์ ข อม�ล่ปDอนกล่�บแก�ผ� เร�ยน

8

Page 9: รูปแบบการเรียนการสอน

3) รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยใช้�ผ�งกรูาฟิ4กของจอยส�และคิณะ (Joyce et al., 1992:

159-161) จอยสั�แล่ะคณีะ น)าร�ปแบบการเร�ยนการสัอนของคล่ ากมาปร�บใช้ โดยเพ�*มเต�มข�6นตอนเป+น 8 ข�6น ด�งน�63.1) ผ� สัอนช้�6แจงจ0ดม0�งห์มายของบทิเร�ยน3.2) ผ� สัอนน)าเสันอผ�งกราฟิ=กทิ�*เห์มาะสัมก�บเน-6อห์า3.3) ผ� สัอนกระต0 นให์ ผ� เร�ยนระล่�กถ้�งความร� เด�มเพ-*อเตร�ยมสัร างความสั�มพ�นธี�ก�บความร� ให์ม�3.4) ผ� สัอนเสันอเน-6อห์าสัาระทิ�*ต องการให์ ผ� เร�ยนได เร�ยนร� 3.5) ผ� สัอนเช้-*อมโยงเน-6อห์าสัาระก�บผ�งกราฟิ=ก แล่ะให์ ผ� เร�ยนน)าเน-6อห์าสัาระใสั�ล่งในผ�งกราฟิ=กตามความเข าใจของตน3.6) ผ� สัอนให์ ความร� เช้�งกระบวนการโดยช้�6แจงเห์ต0ผล่ในการใช้ ผ�งกราฟิ=กแล่ะว�ธี�ใช้ ผ�งกราฟิ=ก3.7) ผ� สัอนแล่ะผ� เร�ยนอภ�ปรายผล่การใช้ ผ�งกราฟิ=กก�บเน-6อห์า3.8) ผ� สัอนซึ่�กถ้าม ปร�บความเข าใจแล่ะขยายความจนผ� เร�ยนเก�ดความเข าใจกระจ�างช้�ด 4) รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยใช้�ผ�งกรูาฟิ4กของส�ปรูยา ต�นสก�ล (2540: 40)

สั0ปร�ยา ต�นสัก0ล่ ได ศ�กษาว�จ�ยเร-*อง ผล่ของการใช้ ร�ปแบบการสัอนแบบการจ�ดข อม�ล่”

ด วยแผนภาพ (Graphic Organizers) ทิ�*ม�ต�อสั�มฤทิธี�Fผล่ทิางการเร�ยนแล่ะความสัามารถ้ทิางการแก ป;ญ่ห์าของน�กศ�กษาระด�บปร�ญ่ญ่าตร�ช้�6นปGทิ�* 2 คณีะสัาธีารณีสั0ขศาสัตร� มห์าว�ทิยาล่�ยมห์�ดล่ ผล่”

การว�จ�ยพบว�า น�กศ�กษากล่0�มทิดล่องม�คะแนนเฉล่�*ยสั�มฤทิธี�Fผล่ทิางการเร�ยนแล่ะความสัามารถ้ทิางการแก ป;ญ่ห์าสั�งกว�าน�กศ�กษากล่0�มควบค0มอย�างม�น�ยสั)าค�ญ่ทิางสัถ้�ต�ทิ�*ระด�บ .001 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนด�งกล่�าวประกอบด วยข�6นตอนสั)าค�ญ่ 7 ข�6นตอนด�งน�64.1) การทิบทิวนความร� เด�ม4.2) การช้�6แจงว�ตถ้0ประสังค� ล่�กษณีะของบทิเร�ยน ความร� ทิ�*คาดห์ว�งให์ เก�ดแก�ผ� เร�ยน4.3) การกระต0 นให์ ผ� เร�ยนตระห์น�กถ้�งความร� เด�ม เพ-*อเตร�ยมสัร างความสั�มพ�นธี�ก�บสั�*งทิ�*เร�ยนแล่ะการจ�ดเน-6อห์าสัาระด วยแผนภาพ4.4) การน)าเสันอต�วอย�างการจ�ดเน-6อห์าสัาระด วยแผนภาพ ทิ�*เห์มาะก�บล่�กษณีะของเน-6อห์าความร� ทิ�*คาดห์ว�ง4.5) ผ� เร�ยนรายบ0คคล่ทิ)าความเข าใจเน-6อห์าแล่ะฝึAกใช้ แผนภาพ4.6) การน)าเสันอป;ญ่ห์าให์ ผ� เร�ยนใช้ แผนภาพเป+นกรอบในการแก ป;ญ่ห์า4.7) การทิ)าความเข าใจให์ กระจ�างช้�ด ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะม�ความเข าใจในเน-6อห์าสัาระทิ�*เร�ยนแล่ะจดจ)าสั�*งทิ�*เร�ยนร� ได ด� นอกจากน�6นย�งได เร�ยนร� การใช้ ผ�งกราฟิ=กในการเร�ยนร� ต�าง ๆ ซึ่�*งผ� เร�ยนสัามารถ้น)าไปใช้ ในการเร�ยนร� เน-6อห์าสัาระอ-*น ๆ ได อ�กมาก

2. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�เน�นการูพั�ฒนาด้�านจ�ตพั�ส�ย (Affective Domain)ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนในห์มวดน�6เป+นร�ปแบบทิ�*ม0�งช้�วยพ�ฒนาผ� เร�ยนให์ เก�ดความร� สั�ก เจตคต� ค�าน�ยม ค0ณีธีรรม แล่ะจร�ยธีรรมทิ�*พ�งประสังค� ซึ่�*งเป+นเร-*องทิ�*ยากแก�การพ�ฒนาห์ร-อปล่�กฝึ;ง การจ�ดการเร�ยนการสัอนตามร�ปแบบการสัอนทิ�*เพ�ยงให์ เก�ดความร� ความเข าใจ ม�กไม�เพ�ยงพอต�อการให์ ผ� เร�ยนเก�ดเจตคต�ทิ�*ด�ได จ)าเป+นต องอาศ�ยห์ล่�กการแล่ะว�ธี�การอ-*น ๆ เพ�*มเต�ม ร�ปแบบทิ�*ค�ดสัรรมาน)าเสันอในทิ�*น�6ม� 4 ร�ปแบบด�งน�62.1 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนตามแนวค�ดการพ�ฒนาด านจ�ตพ�สั�ยของบล่�ม

9

Page 10: รูปแบบการเรียนการสอน

2.2 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนโดยการซึ่�กค าน2.3 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนโดยใช้ บทิบาทิสัมมต� 2.1 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนตามแนวคิ�ด้การูพั�ฒนาด้�านจ�ตพั�ส�ยของบล�ม (Instructional Model Based on Bloom’s Affective Domain)

ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบบล�ม (Bloom, 1956) ได จ)าแนกจ0ดม0งห์มายทิางการศ�กษาออกเป+น 3 ด าน ค-อด านความร� (cognitive domain) ด านเจตคต�ห์ร-อความร� สั�ก (affective domain) แล่ะด านทิ�กษะ (psycho-motor domain) ซึ่�*งในด านเจตคต�ห์ร-อความร� สั�กน�6น บล่�มได จ�ดข�6นการเร�ยนร� ไว 5 ข�6นประกอบด วย

1) ข�6นการร�บร� ซึ่�*งก/ห์มายถ้�ง การทิ�*ผ� เร�ยนได ร�บร� ค�าน�ยมทิ�*ต องการจะปล่�กฝึ;งในต�วผ� เร�ยน2) ข�6นการตอบสันอง ได แก�การทิ�*ผ� เร�ยนได ร�บร� แล่ะเก�ดความสันใจในค�าน�ยมน�6น แล่ วม�โอกาสัได ตอบสันองในล่�กษณีะใดล่�กษณีะห์น�*ง3.) ข�6นการเห์/นค0ณีค�า เป+นข�6นทิ�*ผ� เร�ยนได ร�บประสับการณี�เก�*ยวก�บค�าน�ยมน�6น แล่ วเก�ดเห์/นค0ณีค�าของค�าน�ยมน�6น ทิ)าให์ ผ� เร�ยนม�เจตคต�ทิ�*ด�ต�อค�าน�ยมน�6น4) ข�6นการจ�ดระบบ เป+นข�6นทิ�*ผ� เร�ยนร�บค�าน�ยมทิ�*ตนเห์/นค0ณีค�าน�6นเข ามาอย��ในระบบค�าน�ยมของตน5) ข�6นการสัร างล่�กษณีะน�สั�ย เป+นข�6นทิ�*ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ตนตามค�าน�ยมทิ�*ร�บมาอย�างสัม)*าเสัมอ แล่ะทิ)าจนกระทิ�*งเป+นน�สั�ย

ถ้�งแม ว�าบล่�มได น)าเสันอแนวค�ดด�งกล่�าวเพ-*อใช้ ในการก)าห์นดว�ตถ้0ประสังค�ในการเร�ยนการสัอนก/ตาม แต�ก/สัามารถ้น)ามาใช้ ในการจ�ดการเร�ยนการสัอนเพ-*อช้�วยปล่�กฝึ;งค�าน�ยมให์ แก�ผ� เร�ยนได

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบ เพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดการพ�ฒนาความร� สั�ก/เจตคต�/ค�าน�ยม/ค0ณีธีรรมห์ร-อจร�ยธีรรมทิ�*พ�งประสังค� อ�นจะน)าไปสั��การเปล่�*ยนแปล่งพฤต�กรรมให์ เป+นไปตามความต องการ

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ การสัอนเพ-*อปล่�กฝึ;งค�าน�ยมใด ๆ ให์ แก�ผ� เร�ยน สัามารถ้ด)าเน�นการตามล่)าด�บข�6นของว�ตถ้0ประสังค�ทิางด านเจตคต�ของบล่�มได ด�งน�6

ข�6นทิ�* 1 การร�บร� ค�าน�ยมผ� สัอนจ�ดประสับการณี�ห์ร-อสัถ้านการณี�ทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนได ร�บร� ค�าน�ยมน�6นอย�างใสั�ใจ เช้�น เสันอกรณี�ต�วอย�างทิ�*เป+นประเด/นป;ญ่ห์าข�ดแย งเก�*ยวก�บค�าน�ยมน�6น ค)าถ้ามทิ�*ทิ าทิายความค�ดเก�*ยวก�บค�าน�ยมน�6น เป+นต น ในข�6นน�6ผ� สัอนควรพยายามกระต0 นให์ ผ� เร�ยนเก�ดพฤต�กรรมด�งน�6

1) การร� ต�ว 2) การเต/มใจร�บร� 3) การควบค0มการร�บร�

ข�6นทิ�* 2 การตอบสันองต�อค�าน�ยม

ผ� สัอนจ�ดสัถ้านการณี�ให์ ผ� เร�ยนม�โอกาสัตอบสันองต�อค�าน�ยมน�6นในล่�กษณีะใดล่�กษณีะห์น�*ง เช้�น ให์ พ�ดแสัดงความค�ดเห์/นต�อค�าน�ยมน�6น ให์ ล่องทิ)าตามค�าน�ยมน�6น ให์ สั�มภาษณี�

10

Page 11: รูปแบบการเรียนการสอน

ห์ร-อพ�ดค0ยก�บผ� ทิ�*ม�ค�าน�ยมน�6น เป+นต น ในข�6นน�6ผ� สัอนควรพยายามกระต0 นให์ ผ� เร�ยนเก�ดพฤต�กรรมด�งน�6

1) การย�นยอมตอบสันอง2) การเต/มใจตอบสันอง3) ความพ�งพอใจในการตอบสันอง

ข�6นทิ�* 3 การเห์/นค0ณีค�าของค�าน�ยมผ� สัอนจ�ดประสับการณี�ห์ร-อสัถ้านการณี�ทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนได เห์/นค0ณีค�าของค�าน�ยมน�6น เช้�น การให์ ล่องปฏ�บ�ต�ตามค�าน�ยมแล่ วได ร�บการตอบสันองในทิางทิ�*ด� เห์/นประโยช้น�ทิ�*เก�ดข�6นก�บตนห์ร-อบ0คคล่อ-*นทิ�*ปฏ�บ�ต�ตามค�าน�ยมน�6น เห์/นโทิษห์ร-อได ร�บโทิษจากการล่ะเล่ยไม�ปฏ�บ�ต�ตามค�าน�ยมน�6น เป+นต น ในข�6นน�6ผ� สัอนควรพยายามกระต0 นให์ ผ� เร�ยนเก�ดพฤต�กรรมด�งน�6

1) การยอมร�บในค0ณีค�าน�6น2) การช้-*นช้อบในค0ณีค�าน�6น3) ความผ�กพ�นในค0ณีค�าน�6น

ข�6นทิ�* 4 การจ�ดระบบค�าน�ยม

เม-*อผ� เร�ยนเห์/นค0ณีค�าของค�าน�ยมแล่ะเก�ดเจตคต�ทิ�*ด�ต�อค�าน�ยมน�6น แล่ะม�ความโน มเอ�ยงทิ�*จะร�บค�าน�ยมน�6นมาใช้ ในช้�ว�ตของตน ผ� สัอนควรกระต0 นให์ ผ� เร�ยนพ�จารณีาค�าน�ยมน�6นก�บค�าน�ยมห์ร-อค0ณีค�าอ-*น ๆ ของตน ในข�6นน�6ผ� สัอนควรกระต0 นให์ ผ� เร�ยนเก�ดพฤต�กรรมสั)าค�ญ่ด�งน�6

1) การสัร างมโนทิ�ศน�ในค0ณีค�าน�6น2) การจ�ดระบบในค0ณีค�าน�6น

ข�6นทิ�* 5 การสัร างล่�กษณีะน�สั�ย

ผ� สัอนสั�งเสัร�มให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ตนตามค�าน�ยมน�6นอย�างสัม)*าเสัมอโดยต�ดตามผล่การปฏ�บ�ต�แล่ะให์ ข อม�ล่ปDอนกล่�บแล่ะการเสัร�มแรงเป+นระยะ ๆ จนกระทิ�*งผ� เร�ยนสัามารถ้ปฏ�บ�ต�ได จนเป+นน�สั�ย ในข�6นน�6ผ� สัอนควรพยายามกระต0 นให์ ผ� เร�ยนเก�ดพฤต�กรรมด�งน�6

1) การม�ห์ล่�กย�ดในการต�ดสั�นใจ2) การปฏ�บ�ต�ตามห์ล่�กย�ดน�6นจนเป+นน�สั�ย

3) การด)าเน�นการในข�6นตอนทิ�6ง 5 ไม�สัามารถ้ทิ)าได ในระยะเวล่าอ�นสั�6น ต องอาศ�ยเวล่า โดยเฉพาะในข�6นทิ�* 4 แล่ะ 5 ต องการเวล่าในการปฏ�บ�ต� ซึ่�*งอาจจะมากน อยแตกต�างก�นไปในผ� เร�ยนแต�ล่ะคน

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะได ร�บการปล่�กฝึ;งค�าน�ยมทิ�*พ�งประสังค�จนถ้�งระด�บทิ�*สัามารถ้ปฏ�บ�ต�ได จนเป+นน�สั�ย นอกจากน�6นผ� เร�ยนย�งได เร�ยนร� กระบวนการในการปล่�กฝึ;งค�าน�ยมให์ เก�ดข�6น ซึ่�*งผ� เร�ยนสัามารถ้น)าไปปล่�กฝึ;งค�าน�ยมอ-*น ๆให์ แก�ตนเองห์ร-อผ� อ-*นต�อไป

2.2 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยการูซั�กคิ�าน (Jurisprudential Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบจอยส� และ วล (Joyce & weil, 1996 :106-128)

พ�ฒนาร�ปแบบน�6ข�6นจากแนวค�ดของโอล่�เวอร�แล่ะ เช้เวอร� (Oliver and Shaver) เก�*ยวก�บการ

11

Page 12: รูปแบบการเรียนการสอน

ต�ดสั�นใจอย�างช้าญ่ฉล่าดในประเด/นป;ญ่ห์าข�ดแย งต�าง ๆ ซึ่�*งม�สั�วนเก�*ยวพ�นก�บเร-*องค�าน�ยมทิ�*แตกต�างก�น ป;ญ่ห์าด�งกล่�าวอาจเป+นป;ญ่ห์าทิางสั�งคม ห์ร-อป;ญ่ห์าสั�วนต�ว ทิ�*ยากแก�การต�ดสั�นใจ การต�ดสั�นใจอย�างช้าญ่ฉล่าด ก/ค-อการสัามารถ้เล่-อกทิางทิ�*เป+นประโยช้น�มากทิ�*สั0ด โดยกระทิบต�อสั�*งอ-*น ๆ น อยทิ�*สั0ด ผ� เร�ยนควรได ร�บการฝึAกฝึนให์ ร� จ�กว�เคราะห์�ป;ญ่ห์า ประมวล่ข อม�ล่ ต�ดสั�นใจเล่-อกทิางเล่-อกอย�างม�เห์ต0ผล่ แล่ะแสัดงจ0ดย-นของตนได ผ� สัอนสัามารถ้ใช้ กระบวนการซึ่�กค านอ�นเป+นกระบวนการทิ�*ใช้ ก�นในศาล่ มาทิดสัอบผ� เร�ยนว�าจ0ดย-นทิ�*ตนแสัดงน�6นเป+นจ0ดย-นทิ�*แทิ จร�งของตนห์ร-อไม� โดยการใช้ ค)าถ้ามซึ่�กค านทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนย อนกล่�บไปพ�จารณีาความค�ดเห์/นอ�นเป+นจ0ดย-นของตน ซึ่�*งอาจทิ)าให์ ผ� เร�ยนปร�บเปล่�*ยนความค�ดเห์/นห์ร-อจ0ดย-นของตน ห์ร-อย-นย�นจ0ดย-นของตนอย�างม�*นใจข�6น

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบ ร�ปแบบน�6เห์มาะสั)าห์ร�บสัอนสัาระทิ�*เก�*ยวข องก�บประเด/นป;ญ่ห์าข�ดแย งต�าง ๆ ซึ่�*งยากแก�การต�ดสั�นใจ การสัอนตามร�ปแบบน�6จะช้�วยให์ ผ� เร�ยนได เร�ยนร� กระบวนการในการต�ดสั�นใจอย�างช้าญ่ฉล่าด รวมทิ�6งว�ธี�การทิ)าความกระจ�างในความค�ดของตน

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�+นที่� 1 น.าเสนอกรูณป7ญหา

ประเด/นป;ญ่ห์าทิ�*น)าเสันอควรเป+นประเด/นทิ�*ม�ทิางออกให์ ค�ดได ห์ล่ายค)าตอบ ควรเป+นประโยคทิ�*ม�ค)าว�า ควรจะ“ ...” เช้�น ควรม�กฎีห์มายให์ ม�การทิ)าแทิ งได อย�างเสัร�ห์ร-อไม� ควรม�การจดทิะเบ�ยนโสัเภณี�ห์ร-อไม� ควรออกกฎีห์มายห์ ามคนสั�บบ0ห์ร�*ห์ร-อไม�? ควรอน0ญ่าตให์ น�กเร�ยนประกวดนางงามห์ร-อไม� อย�างไรก/ตามควรห์ล่�กเล่�*ยงประเด/นป;ญ่ห์าทิ�*เก�*ยวข องก�บความเช้-*อทิางศาสันาทิ�*แตกต�างก�น

ว�ธี�การน)าเสันออาจกระทิ)าได ห์ล่ายว�ธี� เช้�น การอ�านเร-*องให์ ฟิ;ง การให์ ด�ภาพยนตร� การเล่�าประว�ต�ความเป+นมา คร�ต องระล่�กเสัมอว�าการน)าเสันอป;ญ่ห์าน�6นต องทิ)าให์ น�กเร�ยนได ร� ข อเทิ/จจร�งทิ�*เก�*ยวข องก�บป;ญ่ห์า ร� ว�าใครทิ)าอะไร เม-*อใด เพราะเห์ต0ใด แล่ะม�แง�ม0มของป;ญ่ห์าทิ�*ข�ดแย งก�นอย�างไร ให์ ผ� เร�ยนประมวล่ข อเทิ/จจร�งจากกรณี�ป;ญ่ห์าแล่ะว�เคราะห์�ห์าค�าน�ยมทิ�*เก�*ยวข องก�น ข�+นที่� 2 ให�ผ��เรูยนแสด้งจ�ด้ย0นของตนเอง

ผ� สัอนใช้ ค)าถ้ามทิ�*ม�ล่�กษณีะด�งต�วอย�างต�อไปน�63.1) ถ้ าม�จ0ดย-นอ-*น ๆ ให์ เล่-อกอ�ก ผ� เร�ยนย�งย-นย�นทิ�*จะเล่-อกจ0ดย-นเด�มห์ร-อไม� เพราะอะไร 3.2) ห์ากสัถ้านการณี�แปรเปล่�*ยนไปผ� เร�ยนย�งจะย-นย�นทิ�*จะเล่-อกจ0ดย-นเด�มน�6ห์ร-อไม� เพราะ

อะไร3.3) ถ้ าผ� เร�ยนต องเผช้�ญ่ก�บสัถ้านการณี�อ-*น ๆ จะย�งย-นย�นจ0ดย-นน�6ห์ร-อไม�3.4) ผ� เร�ยนม�เห์ต0ผล่อะไรทิ�*ย�ดม�*นก�บจ0ดย-นน�6น จ0ดย-นน�6นเห์มาะสัมก�บสัถ้านการณี�ทิ�*เป+น

ป;ญ่ห์าน�6นห์ร-อไม�3.5) เห์ต0ผล่ทิ�*ย�ดม�*นก�บจ0ดย-นน�6นเป+นเห์ต0ผล่ทิ�*เห์มาะก�บสัถ้านการณี�ทิ�*เป+นอย��ห์ร-อไม�3.6) ผ� เร�ยนม�ข อม�ล่เพ�ยงพอทิ�*จะสัน�บสัน0นจ0ดย-นน�6นห์ร-อไม�3.7) ข อม�ล่ทิ�*ผ� เร�ยนใช้ เป+นพ-6นฐานของจ0ดย-นน�6นถ้�กต องห์ร-อไม�3.8) ถ้ าย�ดจ0ดย-นน�6แล่ วผล่ทิ�*เก�ดข�6นตามมาค-ออะไร3.9) เม-*อร� ผล่ทิ�*เก�ดตามมาแล่ ว ผ� เร�ยนย�งย-นย�นทิ�*จะย�ดถ้-อจ0ดย-นน�6อ�กห์ร-อไม�

ข�+นที่� 3 ผ��เรูยนที่บที่วนในคิ/าน�ยมของตนเองผ� สัอนเป=ดโอกาสัให์ ผ� เร�ยนพ�จารณีาปร�บเปล่�*ยน ห์ร-อย-นย�นในค�าน�ยมทิ�*ย�ดถ้-อ

12

Page 13: รูปแบบการเรียนการสอน

ข�+นที่� 4 ผ��เรูยนตรูวจสอบและย0นย�นจ�ด้ย0นใหม//เก/าของตนอกคิรู�+ง แล่ะผ� เร�ยนพยายามห์าข อเทิ/จจร�งต�าง ๆ มาสัน�บสัน0นค�าน�ยมของตนเพ-*อย-นย�นว�าสั�*งทิ�*ตนย�ดถ้-ออย��น�6นเป+นค�าน�ยมทิ�*แทิ จร�งของตน

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะเก�ดความกระจ�างในความค�ดของตนเองเก�*ยวก�บค�าน�ยม แล่ะเก�ดความเข าใจในตนเอง รวมทิ�6งผ� สัอนได เร�ยนร� แล่ะเข าใจความค�ดของผ� เร�ยน ช้�วยให์ ผ� เร�ยนม�การมองโล่กในแง�ม0มกว างข�6น นอกจากน�6ย�งช้�วยพ�ฒนาความสัามารถ้ในการต�ดสั�นใจของผ� เร�ยนด วย

2.3 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยใช้�บที่บาที่สมมต� (Role Playing Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบร�ปแบบการเร�ยนการสัอนโดยใช้ บทิบาทิสัมมต� พ�ฒนาข�6นโดย แช้ฟิเทิล่แล่ะแช้ฟิเทิล่ (Shaftel and

Shaftel, 1967: 67-71) ซึ่�*งให์ ความสั)าค�ญ่ก�บปฏ�สั�มพ�นธี�ทิางสั�งคมของบ0คคล่ เขากล่�าวว�า บ0คคล่สัามารถ้เร�ยนร� เก�*ยวก�บตนเองได จากการปฏ�สั�มพ�นธี�ก�บผ� อ-*น แล่ะความร� สั�กน�กค�ดของบ0คคล่ก/เป+นผล่มาจากม�การปะทิะสั�มพ�นธี�ก�บสั�*งแวดล่ อมรอบข าง แล่ะได สั�*งสัมไว ภายในล่�ก ๆ โดยทิ�*บ0คคล่อาจไม�ร� ต�วเล่ยก/ได การสัวมบทิบาทิสัมมต�เป+นว�ธี�การทิ�*ช้�วยให์ บ0คคล่ได แสัดงความร� สั�กน�กค�ดต�าง ๆ ทิ�*อย��ภายในออกมา ทิ)าให์ สั�*งทิ�*ซึ่�อนเร นอย��เป=ดเผยออกมา แล่ะน)ามาศ�กษาทิ)าความเข าใจก�นได ช้�วยให์ บ0คคล่เก�ดการเร�ยนร� เก�*ยวก�บตนเอง เก�ดความเข าใจในตนเอง ในขณีะเด�ยวก�น การทิ�*บ0คคล่สัวมบทิบาทิของผ� อ-*น ก/สัามารถ้ช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดความเข าใจในความค�ด ค�าน�ยม แล่ะพฤต�กรรมของผ� อ-*นได เช้�นเด�ยวก�น

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบ เพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดความเข าใจในตนเอง เข าใจในความร� สั�กแล่ะพฤต�กรรมของผ� อ-*น แล่ะเก�ดการปร�บเปล่�*ยนเจตคต� ค�าน�ยม แล่ะพฤต�กรรมของตนให์ เป+นไปในทิางทิ�*เห์มาะสัม

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 น)าเสันอสัถ้านการณี�ป;ญ่ห์าแล่ะบทิบาทิสัมมต� ผ� สัอนน)าเสันอสัถ้านการณี� ป;ญ่ห์า แล่ะบทิบาทิสัมมต� ทิ�*ม�ล่�กษณีะใกล่ เค�ยงก�บความเป+นจร�ง แล่ะม�ระด�บยากง�ายเห์มาะสัมก�บว�ยแล่ะความสัามารถ้ของผ� เร�ยน บทิบาทิสัมมต�ทิ�*ก)าห์นด จะม�รายล่ะเอ�ยดมากน อยเพ�ยงใดข�6นอย��ก�บว�ตถ้0ประสังค�ในการเร�ยนการสัอน ถ้ าต องการให์ ผ� เร�ยนเป=ดเผยความค�ด ความร� สั�กของตนมาก บทิบาทิทิ�*ให์ ควรม�ล่�กษณีะเป=ดกว าง ก)าห์นดรายล่ะเอ�ยดให์ น อย แต�ถ้ าต องการจะเจาะประเด/นเฉพาะอย�าง บทิบาทิสัมมต�อาจก)าห์นดรายล่ะเอ�ยด ควบค0มการแสัดงของผ� เร�ยนให์ ม0�งไปทิ�*ประเด/นเฉพาะน�6น

ข�6นทิ�* 2 เล่-อกผ� แสัดง ผ� สัอนแล่ะผ� เร�ยนจะร�วมก�นเล่-อกผ� แสัดง ห์ร-อให์ ผ� เร�ยนอาสัาสัม�ครก/ได แล่ วแต�ความเห์มาะสัมก�บว�ตถ้0ประสังค� แล่ะการว�น�จฉ�ยของผ� สัอน

ข�6นทิ�* 3 จ�ดฉาก การจ�ดฉากน�6นจ�ดได ตามความพร อมแล่ะสัภาพการณี�ทิ�*เป+นอย��

ข� 6นทิ�* 4 เตร�ยมผ� สั�งเกตการณี� ก�อนการแสัดงผ� สัอนจะต องเตร�ยมผ� ช้มว�า ควรสั�งเกตอะไร แล่ะปฏ�บ�ต�ต�วอย�างไรเพ-*อให์ เก�ดการเร�ยนร� ทิ�*ด�

ข� 6นทิ�* 5 แสัดง ผ� แสัดงม�ความสั)าค�ญ่เป+นอย�างย�*งในการทิ�*จะทิ)าให์ ผ� ช้มเข าใจเร-*องราวห์ร-อเห์ต0การณี� ผ� แสัดงจะต องแสัดงออกตามบทิบาทิทิ�*ตนได ร�บให์ ด�ทิ�*สั0ด

13

Page 14: รูปแบบการเรียนการสอน

ข�6นทิ�* 6 อภ�ปรายแล่ะประเม�นผล่ การอภ�ปรายผล่สั�วนให์ญ่�จะแบ�งเป+นกล่0�มย�อย การอภ�ปรายจะเป+นการแสัดงความค�ดเห์/นเก�*ยวก�บเห์ต0การณี� การแสัดงออกของผ� แสัดง แล่ะควรเป=ดโอกาสัให์ ผ� แสัดงได แสัดงความค�ดเห์/นด วย

ข�6นทิ�* 7 แสัดงเพ�*มเต�ม ควรม�การแสัดงเพ�*มเต�มห์ากผ� เร�ยนเสันอแนะทิางออกอ-*นนอกเห์น-อจากทิ�*ได แสัดงไปแล่ ว

ข�6นทิ�* 8 อภ�ปรายแล่ะประเม�นผล่อ�กคร�6ง ห์ล่�งจากการแสัดงเพ�*มเต�ม กล่0�มควรอภ�ปราย แล่ะประเม�นผล่เก�*ยวก�บการแสัดงคร�6งให์ม�ด วย

ข�6นทิ�* 9 แล่กเปล่�*ยนประสับการณี�แล่ะสัร0ปการเร�ยนร� แต�ล่ะกล่0�มสัร0ปผล่การอภ�ปรายของกล่0�มตน แล่ะห์าข อสัร0ปรวม ห์ร-อการเร�ยนร� ทิ�*ได ร�บเก�*ยวก�บความร� สั�ก ความค�ดเห์/น ค�าน�ยม ค0ณีธีรรม จร�ยธีรรม แล่ะพฤต�กรรมของบ0คคล่

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนรู��ตามรู�ปแบบ ผ� เร�ยนจะเก�ดความเข าใจทิ�*ล่�กซึ่�6งเก�*ยวก�บความร� สั�กน�กค�ด ความค�ดเห์/น ค�าน�ยม ค0ณีธีรรม จร�ยธีรรม ของผ� อ-*น รวมทิ�6งม�ความเข าใจในตนเองมากข�6น

3. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�เน�นการูพั�ฒนาด้�านที่�กษะพั�ส�ย (Psycho-Motor Domain)ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนในห์มวดน�6 เป+นร�ปแบบทิ�*ม0�งช้�วยพ�ฒนาความสัามารถ้ของผ� เร�ยนในด านการปฏ�บ�ต� การกระทิ)า ห์ร-อการแสัดงออกต�าง ๆ ซึ่�*งจ)าเป+นต องใช้ ห์ล่�กการ ว�ธี�การ ทิ�*แตกต�างไปจากการพ�ฒนาทิางด านจ�ตพ�สั�ยห์ร-อพ0ทิธี�พ�สั�ย ร�ปแบบทิ�*สัามารถ้ช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดการพ�ฒนาทิางด านน�6 ทิ�*สั)าค�ญ่ ๆ ซึ่�*งจะน)าเสันอในทิ�*น�6ม� 3 ร�ปแบบด�งน�63.1 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนตามแนวค�ดการพ�ฒนาทิ�กษะปฏ�บ�ต�ของซึ่�มพ�ซึ่�น (Simpson)

3.2 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�กษะปฏ�บ�ต�ของแฮร�โรว�(Harrow)

3.3 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�กษะปฏ�บ�ต�ของเดว�สั� (Davies) 3.1 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนตามแนวคิ�ด้การูพั�ฒนาที่�กษะปฏิ�บ�ต�ของซั�มพั�ซั�น (Instructional Model Based on Simpson’s Processes for psycho-Motor Skill Development)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบซั�มพั�ซั�น (Simpson, 1972) กล่�าวว�า ทิ�กษะเป+นเร-*องทิ�*ม�ความเก�*ยวข องก�บพ�ฒนาการทิางกายของผ� เร�ยน เป+นความสัามารถ้ในการประสัานการทิ)างานของกล่ ามเน-6อห์ร-อร�างกาย ในการทิ)างานทิ�*ม�ความซึ่�บซึ่ อน แล่ะต องอาศ�ยความสัามารถ้ในการใช้ กล่ ามเน-6อห์ล่าย ๆ สั�วน การทิ)างานด�งกล่�าวเก�ดข�6นได จากการสั�*งงานของสัมอง ซึ่�*งต องม�ความสั�มพ�นธี�ก�บความร� สั�กทิ�*เก�ดข�6น ทิ�กษะปฏ�บ�ต�น�6สัามารถ้พ�ฒนาได ด วยการฝึAกฝึน ซึ่�*งห์ากได ร�บการฝึAกฝึนทิ�*ด�แล่ ว จะเก�ดความถ้�กต อง ความคล่�องแคล่�ว ความเช้�*ยวช้าญ่ช้)านาญ่การ แล่ะความคงทิน ผล่ของพฤต�กรรมห์ร-อการกระทิ)าสัามารถ้สั�งเกตได จากความรวดเร/ว ความแม�นย)า ความเร/วห์ร-อความราบร-*นในการจ�ดการ

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบ เพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้ปฏ�บ�ต�ห์ร-อทิ)างานทิ�*ต องอาศ�ยการเคล่-*อนไห์วห์ร-อการประสัานงานของกล่ ามเน-6อทิ�6งห์ล่ายได อย�างด� ม�ความถ้�กต องแล่ะม�ความช้)านาญ่

14

Page 15: รูปแบบการเรียนการสอน

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 ข�6นการร�บร� เป+นข�6นการให์ ผ� เร�ยนร�บร� ในสั�*งทิ�*จะทิ)า โดยการให์ ผ� เร�ยนสั�งเกตการทิ)างานน�6นอย�างต�6งใจ ข�6นทิ�* 2 ข�6นการเตร�ยมความพร อม เป+นข�6นการปร�บต�วให์ พร อมเพ-*อการทิ)างานห์ร-อแสัดงพฤต�กรรมน�6น ทิ�6งทิางด านร�างกาย จ�ตใจ อารมณี� โดยการปร�บต�วให์ พร อมทิ�*จะเคล่-*อนไห์วห์ร-อแสัดงทิ�กษะน�6น ๆ แล่ะม�จ�ตใจแล่ะสัภาวะอารมณี�ทิ�*ด�ต�อการทิ�*จะทิ)าห์ร-อแสัดงทิ�กษะน�6น ๆข�6นทิ�* 3 ข�6นการสันองตอบภายใต การควบค0ม เป+นข�6นทิ�*ให์ โอกาสัแก�ผ� เร�ยนในการตอบสันองต�อสั�*งทิ�*ร �บร� ซึ่�*งอาจใช้ ว�ธี�การให์ ผ� เร�ยนเล่�ยนแบบการกระทิ)า ห์ร-อการแสัดงทิ�กษะน�6น ห์ร-ออาจใช้ ว�ธี�การให์ ผ� เร�ยนล่องผ�ดล่องถ้�ก จนกระทิ�*งสัามารถ้ตอบสันองได อย�างถ้�กต องข�6นทิ�* 4 ข�6นการให์ ล่งม-อกระทิ)าจนกล่ายเป+นกล่ไกทิ�*สัามารถ้กระทิ)าได เอง เป+นข�6นทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนประสับผล่สั)าเร/จในการปฏ�บ�ต� แล่ะเก�ดความเช้-*อม�*นในการทิ)าสั�*งน�6น ๆ

ข�6นทิ�* 5 ข�6นการกระทิ)าอย�างช้)านาญ่ เป+นข�6นทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนได ฝึAกฝึนการกระทิ)าน�6น ๆ จนผ� เร�ยนสัามารถ้ทิ)าได อย�างคล่�องแคล่�ว ช้)านาญ่ เป+นไปโดยอ�ตโนม�ต� แล่ะด วยความเช้-*อม�*นในตนเอง

ข�6นทิ�* 6 ข�6นการปร�บปร0งแล่ะประย0กต�ใช้ เป+นข�6นทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนปร�บปร0งทิ�กษะห์ร-อการปฏ�บ�ต�ของตนให์ ด�ย�*งข�6น แล่ะประย0กต�ใช้ ทิ�กษะทิ�*ตนได ร�บการพ�ฒนาในสัถ้านการณี�ต�าง ๆ

ข�6นทิ�* 7 ข�6นการค�ดร�เร�*ม เม-*อผ� เร�ยนสัามารถ้ปฏ�บ�ต�ห์ร-อกระทิ)าสั�*งใดสั�*งห์น�*งอย�างช้)านาญ่ แล่ะสัามารถ้ประย0กต�ใช้ ในสัถ้านการณี�ทิ�*ห์ล่ากห์ล่ายแล่ ว ผ� ปฏ�บ�ต�จะเร�*มเก�ดความค�ดให์ม� ๆ ในการกระทิ)า ห์ร-อปร�บการกระทิ)าน�6นให์ เป+นไปตามทิ�*ตนต องการ

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะสัามารถ้กระทิ)าห์ร-อแสัดงออกอย�างคล่�องแคล่�ว ช้)านาญ่ ในสั�*งทิ�*ต องการให์ ผ� เร�ยนทิ)าได นอกจากน�6นย�งช้�วยพ�ฒนาความค�ดสัร างสัรรค� แล่ะความอดทินให์ เก�ดข�6นในต�วผ� เร�ยนด วย

3.2 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�กษะปฏิ�บ�ต�ของแฮรู�โรูว� (Harrow’s Instructional Model for psychomotor Domain)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบ แฮรู�โรูว� (Harrow, 1972: 96-99) ได จ�ดล่)าด�บข�6นของการเร�ยนร� ทิางด านทิ�กษะปฏ�บ�ต�ไว 5 ข�6น โดยเร�*มจากระด�บทิ�*ซึ่�บซึ่ อนน อยไปจนถ้�งระด�บทิ�*ม�ความซึ่�บซึ่ อนมาก ด�งน�6นการกระทิ)าจ�งเร�*มจากการเคล่-*อนไห์วกล่ ามเน-6อให์ญ่�ไปถ้�งการเคล่-*อนไห์วกล่ ามเน-6อย�อย ล่)าด�บข�6นด�งกล่�าวได แก�การเล่�ยนแบบ การล่งม-อกระทิ)าตามค)าสั�*ง การกระทิ)าอย�างถ้�กต องสัมบ�รณี� การแสัดงออกแล่ะการกระทิ)าอย�างเป+นธีรรมช้าต�

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบ ร�ปแบบน�6ม0�งให์ ผ� เร�ยนเก�ดความสัามารถ้ทิางด านทิ�กษะปฏ�บ�ต�ต�าง ๆ กล่�าวค-อ ผ� เร�ยนสัามารถ้ปฏ�บ�ต�ห์ร-อกระทิ)าอย�างถ้�กต องสัมบ�รณี�แล่ะช้)านาญ่

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 ข�6นการเล่�ยนแบบ เป+นข�6นทิ�*ให์ ผ� เร�ยนสั�งเกตการณี�กระทิ)าทิ�*ต องการให์ ผ� เร�ยนทิ)าได ซึ่�*งผ� เร�ยนย�อมจะร�บร� ห์ร-อสั�งเกตเห์/นรายล่ะเอ�ยดต�าง ๆ ได ไม�ครบถ้ วน แต�อย�างน อยผ� เร�ยนจะสัามารถ้บอกได ว�า ข�6นตอนห์ล่�กของการกระทิ)าน�6น ๆ ม�อะไรบ าง

15

Page 16: รูปแบบการเรียนการสอน

ข�6นทิ�* 2 ข�6นการล่งม-อกระทิ)าตามค)าสั�*ง เม-*อผ� เร�ยนได เห์/นแล่ะสัามารถ้บอกข�6นตอนของการกระทิ)าทิ�*ต องการเร�ยนร� แล่ ว ให์ ผ� เร�ยนล่งม-อทิ)าโดยไม�ม�แบบอย�างให์ เห์/น ผ� เร�ยนอาจล่งม-อทิ)าตามค)าสั�*งของผ� สัอน ห์ร-อทิ)าตามค)าสั�*งทิ�*ผ� สัอนเข�ยนไว ในค��ม-อก/ได การล่งม-อปฏ�บ�ต�ตามค)าสั�*งน�6 แม ผ� เร�ยนจะย�งไม�สัามารถ้ทิ)าได อย�างสัมบ�รณี� แต�อย�างน อยผ� เร�ยนก/ได ประสับการณี�ในการล่งม-อทิ)าแล่ะค นพบป;ญ่ห์าต�าง ๆ ซึ่�*งช้�วยให์ เก�ดการเร�ยนร� แล่ะปร�บการกระทิ)าให์ ถ้�กต องสัมบ�รณี�ข�6น

ข�6นทิ�* 3 ข�6นการกระทิ)าอย�างถ้�กต องสัมบ�รณี� ข�6นน�6เป+นข�6นทิ�*ผ� เร�ยนจะต องฝึAกฝึนจนสัามารถ้ทิ)าสั�*งน�6น ๆ ได อย�างถ้�กต องสัมบ�รณี� โดยไม�จ)าเป+นต องม�แบบอย�างห์ร-อม�ค)าสั�*งน)าทิางการกระทิ)า การกระทิ)าทิ�*ถ้�กต อง แม�น ตรง พอด� สัมบ�รณี�แบบ เป+นสั�*งทิ�*ผ� เร�ยนจะต องสัามารถ้ทิ)าได ในข�6นน�6

ข� 6นทิ�* 4 ข�6นการแสัดงออก ข�6นน�6เป+นข�6นทิ�*ผ� เร�ยนม�โอกาสัได ฝึAกฝึนมากข�6น จนกระทิ�*งสัามารถ้กระทิ)าสั�*งน�6นได ถ้�กต องสัมบ�รณี�แบบอย�างคล่�องแคล่�ว รวดเร/ว ราบร-*น แล่ะด วยความม�*นใจ

ข�6นทิ�* 5 ข�6นการกระทิ)าอย�างเป+นธีรรมช้าต� ข�6นน�6เป+นข�6นทิ�*ผ� เร�ยนสัามารถ้กระทิ)าสั�*งน�6น ๆ อย�างสับาย ๆ เป+นไปอย�างอ�ตโนม�ต�โดยไม�ร� สั�กว�าต องใช้ ความพยายามเป+นพ�เศษ ซึ่�*งต องอาศ�ยการปฏ�บ�ต�บ�อย ๆ ในสัถ้านการณี�ต�าง ๆ ทิ�*ห์ล่ากห์ล่าย

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะเก�ดการพ�ฒนาทิางด านทิ�กษะปฏ�บ�ต� จนสัามารถ้กระทิ)าได อย�างถ้�กต องสัมบ�รณี�

3.3 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�กษะปฏิ�บ�ต�ของเด้วส� (Davies’ Instructional Model for Psychomotor Domain)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบเด้วส� (Davies, 1971: 50-56) ได น)าเสันอแนวค�ดเก�*ยวก�บการพ�ฒนาทิ�กษะปฏ�บ�ต�ไว ว�า ทิ�กษะสั�วนให์ญ่�จะประกอบไปด วยทิ�กษะย�อย ๆ จ)านวนมาก การฝึAกให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้ทิ)าทิ�กษะย�อย ๆ เห์ล่�าน�6นได ก�อนแล่ วค�อยเช้-*อมโยงต�อก�นเป+นทิ�กษะให์ญ่� จะช้�วยให์ ผ� เร�ยนประสับผล่สั)าเร/จได ด�แล่ะเร/วข�6น

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบ ร�ปแบบน�6ม0�งช้�วยพ�ฒนาความสัามารถ้ด านทิ�กษะปฏ�บ�ต�ของผ� เร�ยน โดยเฉพาะอย�างย�*ง ทิ�กษะทิ�*ประกอบด วยทิ�กษะย�อยจ)านวนมาก

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 ข�6นสัาธี�ตทิ�กษะห์ร-อการกระทิ)า ข�6นน�6เป+นข�6นทิ�*ให์ ผ� เร�ยนได เห์/นทิ�กษะ ห์ร-อการกระทิ)าทิ�*ต องการให์ ผ� เร�ยนทิ)าได ในภาพรวม โดยสัาธี�ตให์ ผ� เร�ยนด�ทิ�6งห์มดต�6งแต�ต นจนจบ ทิ�กษะห์ร-อการกระทิ)าทิ�*สัาธี�ตให์ ผ� เร�ยนด�น�6น จะต องเป+นการกระทิ)าในล่�กษณีะทิ�*เป+นธีรรมช้าต� ไม�ช้ าห์ร-อเร/วเก�นปกต� ก�อนการสัาธี�ต คร�ควรให์ ค)าแนะน)าแก�ผ� เร�ยนในการสั�งเกต ควรช้�6แนะจ0ดสั)าค�ญ่ทิ�*ควรให์ ความสันใจเป+นพ�เศษในการสั�งเกต

ข�6นทิ�* 2 ข�6นสัาธี�ตแล่ะให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ทิ�กษะย�อย เม-*อผ� เร�ยนได เห์/นภาพรวมของการกระทิ)าห์ร-อทิ�กษะทิ�6งห์มดแล่ ว ผ� สัอนควรแตกทิ�กษะทิ�6งห์มดให์ เป+นทิ�กษะย�อย ๆ ห์ร-อแบ�งสั�*งทิ�*กระทิ)าออกเป+นสั�วนย�อย ๆ แล่ะสัาธี�ตสั�วนย�อยแต�ล่ะสั�วนให์ ผ� เร�ยนสั�งเกตแล่ะทิ)าตามไปทิ�ล่ะสั�วนอย�างช้ า ๆ

ข�6นทิ�* 3 ข�6นให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ทิ�กษะย�อย ผ� เร�ยนล่งม-อปฏ�บ�ต�ทิ�กษะย�อยโดยไม�ม�การสัาธี�ตห์ร-อม�แบบอย�างให์ ด� ห์ากต�ดข�ดจ0ดใด ผ� สัอนควรให์ ค)าช้�6แนะ แล่ะช้�วยแก ไขจนกระทิ�*งผ� เร�ยนทิ)าได เม-*อได แล่ วผ�

16

Page 17: รูปแบบการเรียนการสอน

สัอนจ�งเร�*มสัาธี�ตทิ�กษะย�อยสั�วนต�อไป แล่ะให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ทิ�กษะย�อยน�6นจนทิ)าได ทิ)าเช้�นน�6เร-*อยไปจนกระทิ�*งครบทิ0กสั�วน

ข�6นทิ�* 4 ข�6นให์ เทิคน�คว�ธี�การ เม-*อผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ได แล่ ว ผ� สัอนอาจแนะน)าเทิคน�คว�ธี�การทิ�*จะช้�วยให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้ทิ)างานน�6นได ด�ข�6น เช้�น ทิ)าได ประณี�ตสัวยงามข�6น ทิ)าได รวดเร/วข�6น ทิ)าได ง�ายข�6น ห์ร-อสั�6นเปล่-องน อยล่ง เป+นต น

ข�6นทิ�* 5 ข�6นให์ ผ� เร�ยนเช้-*อมโยงทิ�กษะย�อย ๆ เป+นทิ�กษะทิ�*สัมบ�รณี� เม-*อผ� เร�ยนสัามารถ้ปฏ�บ�ต�แต�ล่ะสั�วนได แล่ ว จ�งให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ทิ�กษะย�อย ๆ ต�อเน-*องก�นต�6งแต�ต นจนจบ แล่ะฝึAกปฏ�บ�ต�ห์ล่าย ๆ คร� 6ง จนกระทิ�*งสัามารถ้ปฏ�บ�ต�ทิ�กษะทิ�*สัมบ�รณี�ได อย�างช้)านาญ่

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะสัามารถ้ปฏ�บ�ต�ทิ�กษะได เป+นอย�างด� ม�ประสั�ทิธี�ภาพ

4. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�เน�นการูพั�ฒนาที่�กษะกรูะบวนการู (Process Skill)ทิ�กษะกระบวนการ เป+นทิ�กษะทิ�*เก�*ยวข องก�บว�ธี�ด)าเน�นการต�าง ๆ ซึ่�*งอาจเป+นกระบวนการทิางสัต�ป;ญ่ญ่า เช้�น กระบวนการสั-บสัอบแสัวงห์าความร� ห์ร-อกระบวนการค�ดต�าง ๆ อาทิ� การค�ดว�เคราะห์� การอ0ปน�ย การน�รน�ย การใช้ เห์ต0ผล่ การสั-บสัอบ การค�ดร�เร�*มสัร างสัรรค� แล่ะการค�ดอย�างม�ว�จารณีญ่าณี เป+นต น ห์ร-ออาจเป+นกระบวนการทิางสั�งคม เช้�น กระบวนการทิ)างานร�วมก�น เป+นต น ป;จจ0บ�นการศ�กษาให์ ความสั)าค�ญ่ก�บเร-*องน�6มาก เพราะถ้-อเป+นเคร-*องม-อสั)าค�ญ่ในการด)ารงช้�ว�ต ในทิ�*น�6จะน)าเสันอร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เน นการพ�ฒนาผ� เร�ยนด านทิ�กษะกระบวนการ 4 ร�ปแบบ ด�งน�6 4.1 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนกระบวนการสั-บสัอบแล่ะแสัวงห์าความร� เป+นกล่0�ม 4.2 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนกระบวนการค�ดอ0ปน�ย 4.3 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนกระบวนการค�ดสัร างสัรรค�

4.4 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนกระบวนการค�ดแก ป;ญ่ห์าอนาคตตามแนวค�ดของทิอร�แรนซึ่�

4.1 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนกรูะบวนการูส0บสอบและแสวงหาคิวามรู��เป�นกล�/ม (Group Investigation Instructional Model) ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบจอยส� และ วล (Yoyce & Weil, 1996: 80-88)

เป+นผ� พ�ฒนาร�ปแบบน�6จากแนวค�ดห์ล่�กของเธีเล่น (Thelen) 2 แนวค�ด ค-อแนวค�ดเก�*ยวก�บการสั-บเสัาะแสัวงห์าความร� (inquiry) แล่ะแนวค�ดเก�*ยวก�บความร� (knowledge) เธีเล่นได อธี�บายว�า สั�*งสั)าค�ญ่ทิ�*สัามารถ้ช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดความร� สั�กห์ร-อความต องการทิ�*จะสั-บค นห์ร-อเสัาะแสัวงห์าความร� ก/ค-อต�วป;ญ่ห์า แต�ป;ญ่ห์าน�6นจะต องม�ล่�กษณีะทิ�*ม�ความห์มายต�อผ� เร�ยนแล่ะทิ าทิายเพ�ยงพอทิ�*จะทิ)าให์ ผ� เร�ยนเก�ดความต องการทิ�*จะแสัวงห์าค)าตอบ นอกจากน�6นป;ญ่ห์าทิ�*ช้วนให์ เก�ดความง0นงงสังสั�ย ห์ร-อก�อให์ เก�ดความข�ดแย งทิางความค�ด จะย�*งทิ)าให์ ผ� เร�ยนเก�ดความต องการทิ�*จะเสัาะแสัวงห์าความร� ห์ร-อค)าตอบมากย�*งข�6น เน-*องจากมน0ษย�อาศ�ยอย��ในสั�งคม ต องม�ปฏ�สั�มพ�นธี�ก�บผ� อ-*นในสั�งคม เพ-*อสันองความต องการของตนทิ�6งทิางด านร�างกาย สัต�ป;ญ่ญ่า จ�ตใจ อารมณี�แล่ะสั�งคม ความข�ดแย งทิางความค�ดทิ�*เก�ดข�6นระห์ว�างบ0คคล่ห์ร-อในกล่0�ม จ�งเป+นสั�*งทิ�*บ0คคล่ต องพยายามห์าห์นทิางขจ�ดแก ไขห์ร-อจ�ดการทิ)าความกระจ�างให์ เป+นทิ�*พอใจห์ร-อยอมร�บทิ�6งของตนเองแล่ะผ� เก�*ยวข อง สั�วนในเร-*อง ความ“

ร� น�6น เธีเล่นม�ความเห์/นว�า ความร� เป+นเปDาห์มายของกระบวนการสั-บสัอบทิ�6งห์ล่าย ความร� เป+นสั�*งทิ�*ได ”

17

Page 18: รูปแบบการเรียนการสอน

จากการน)าประสับการณี�ห์ร-อความร� เด�มมาใช้ ในประสับการณี�ให์ม� ด�งน�6น ความร� จ�งเป+นสั�*งทิ�*ค นพบผ�านกระบวนการสั-บสัอบโดยอาศ�ยความร� แล่ะประสับการณี�

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาทิ�กษะในการสั-บสัอบเพ-*อให์ ได มาซึ่�*งความร� ความเข าใจโดยอาศ�ยกล่0�มซึ่�*งเป+นเคร-*องม-อทิางสั�งคมช้�วยกระต0 นความสันใจห์ร-อความอยากร� แล่ะช้�วยด)าเน�นงานการแสัวงห์าความร� ห์ร-อค)าตอบทิ�*ต องการ

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 ให์ ผ� เร�ยนเผช้�ญ่ป;ญ่ห์าห์ร-อสัถ้านการณี�ทิ�*ช้วนให์ ง0นงงสังสั�ยป;ญ่ห์าห์ร-อสัถ้านการณี�ทิ�*ใช้ ในการกระต0 นความสันใจแล่ะความต องการในการสั-บสัอบแล่ะแสัวงห์าความร� ต�อไปน�6น ควรเป+นป;ญ่ห์าห์ร-อสัถ้านการณี�ทิ�*เห์มาะสัมก�บว�ย ความสัามารถ้แล่ะความสันใจของผ� เร�ยน แล่ะจะต องม�ล่�กษณีะทิ�*ช้วนให์ ง0นงงสังสั�ย เพ-*อทิ าทิายความค�ดแล่ะความใฝึEร� ของผ� เร�ยน

ข�6นทิ�* 2 ให์ ผ� เร�ยนแสัดงความค�ดเห์/นต�อป;ญ่ห์าห์ร-อสัถ้านการณี�น�6นผ� สัอนกระต0 นให์ ผ� เร�ยนแสัดงความค�ดเห์/นอย�างกว างขวาง แล่ะพยายามกระต0 นให์ เก�ดความข�ดแย งห์ร-อความแตกต�างทิางความค�ดข�6น เพ-*อทิ าทิายให์ ผ� เร�ยนพยายามห์าทิางเสัาะแสัวงห์าข อม�ล่ห์ร-อว�ธี�การพ�สั�จน�ทิดสัอบความค�ดของตน เม-*อม�ความแตกต�างทิางความค�ดเก�ดข�6น ผ� สัอนอาจให์ ผ� เร�ยนทิ�*ม�ความค�ดเห์/นเด�ยวก�นรวมกล่0�มก�น ห์ร-ออาจรวมกล่0�มโดยให์ แต�ล่ะกล่0�มม�สัมาช้�กทิ�*ม�ความค�ดเห์/นแตกต�างก�นก/ได

ข�6นทิ�* 3 ให์ ผ� เร�ยนแต�ล่ะกล่0�มร�วมก�นวางแผนในการแสัวงห์าความร� เม-*อกล่0�มม�ความค�ดเห์/นแตกต�างก�นแล่ ว สัมาช้�กแต�ล่ะกล่0�มช้�วยก�นวางแผนว�า จะแสัวงห์าข อม�ล่อะไร กล่0�มจะพ�สั�จน�อะไร จะต�6งสัมมต�ฐานอะไร กล่0�มจ)าเป+นต องม�ข อม�ล่อะไร แล่ะจะไปแสัวงห์าทิ�*ไห์น ห์ร-อจะได ข อม�ล่น�6นมาได อย�างไร จะต องใช้ เคร-*องม-ออะไรบ าง เม-*อได ข อม�ล่มาแล่ ว จะว�เคราะห์�อย�างไร แล่ะจะสัร0ปผล่อย�างไร ใครจะช้�วยทิ)าอะไร จะใช้ เวล่าเทิ�าใด ข�6นน�6เป+นข�6นทิ�*ผ� เร�ยนจะได ฝึAกทิ�กษะการสั-บสัอบ ทิ�กษะกระบวนการทิางว�ทิยาศาสัตร� แล่ะทิ�กษะกระบวนการกล่0�ม ผ� สัอนทิ)าห์น าทิ�*อ)านวยความสัะดวกในการทิ)างานให์ แก�ผ� เร�ยน รวมทิ�6งให์ ค)าแนะน)าเก�*ยวก�บการวางแผน แห์ล่�งความร� แล่ะการทิ)างานร�วมก�น

ข�6นทิ�* 4 ให์ ผ� เร�ยนด)าเน�นการแสัวงห์าความร� ผ� เร�ยนด)าเน�นการเสัาะแสัวงห์าความร� ตามแผนงานทิ�*ได ก)าห์นดไว ผ� สัอนช้�วยอ)านวยความสัะดวก ให์ ค)าแนะน)าแล่ะต�ดตามการทิ)างานของผ� เร�ยน

ข�6นทิ�* 5 ให์ ผ� เร�ยนว�เคราะห์�ข อม�ล่ สัร0ปผล่ข อม�ล่ น)าเสันอแล่ะอภ�ปรายผล่เม-*อกล่0�มรวบรวมข อม�ล่ได มาแล่ ว กล่0�มทิ)าการว�เคราะห์�ข อม�ล่แล่ะสัร0ปผล่ ต�อจากน�6นจ�งให์ แต�ล่ะกล่0�มน)าเสันอผล่ อภ�ปรายผล่ร�วมก�นทิ�6งช้�6น แล่ะประเม�นผล่ทิ�6งทิางด านผล่งานแล่ะกระบวนการเร�ยนร� ทิ�*ได ร�บ

ข�6นทิ�* 6 ให์ ผ� เร�ยนก)าห์นดประเด/นป;ญ่ห์าทิ�*ต องการสั-บเสัาะห์าค)าตอบต�อไปการสั-บสัอบแล่ะเสัาะแสัวงห์าความร� ของกล่0�มตามข�6นตอนข างต นช้�วยให์ กล่0�มได ร�บความร� ความเข าใจ แล่ะค)าตอบในเร-*องทิ�*ศ�กษา แล่ะอาจพบประเด/นทิ�*เป+นป;ญ่ห์าช้วนให์ ง0นงงสังสั�ยห์ร-ออยากร� ต�อไป ผ� เร�ยนสัามารถ้เร�*มต นวงจรการเร�ยนร� ให์ม� ต�6งแต�ข�6นทิ�* 1 เป+นต นไป การเร�ยนการสัอนตามร�ปแบบน�6 จ�งอาจม�ต�อเน-*องไปเร-*อย ๆ ตามความสันใจของผ� เร�ยน

18

Page 19: รูปแบบการเรียนการสอน

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะสัามารถ้สั-บสัอบแล่ะเสัาะแสัวงห์าความร� ด วยตนเอง เก�ดความใฝึEร� แล่ะม�ความม�*นใจในตนเองเพ�*มข�6น แล่ะได พ�ฒนาทิ�กษะการสั-บสัอบ ทิ�กษะกระบวนการทิางว�ทิยาศาสัตร� แล่ะทิ�กษะการทิ)างานกล่0�ม 4.2 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนกรูะบวนการูคิ�ด้อ�ปน�ย (Inductive Thinking Instructional Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบน+ จอยสั� แล่ะ ว�ล่ (Joyce & Weil, 1996: 149-

159) พ�ฒนาข�6น โดยใช้ แนวค�ดของทิาบา (Taba, 1967: 90-92) ซึ่�*งเช้-*อว�าการค�ดเป+นสั�*งทิ�*สัอนได การค�ดเป+นกระบวนการปฏ�สั�มพ�นธี�ระห์ว�างบ0คคล่ก�บข อม�ล่ แล่ะกระบวนการน�6ม�ล่)าด�บข�6นตอนด�งเช้�นการค�ดอ0ปน�ย จะต องเร�*มจากการสัร างความค�ดรวบยอด ห์ร-อมโนทิ�ศน�ก�อน แล่ วจ�งถ้�งข�6นการต�ความข อม�ล่ แล่ะสัร0ป ต�อไปจ�งน)าข อสัร0ปห์ร-อห์ล่�กการทิ�*ได ไปประย0กต�ใช้

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาการค�ดแบบอ0ปน�ยของผ� เร�ยน ช้�วยให์ ผ� เร�ยนใช้ กระบวนการค�ดด�งกล่�าวในการสัร างมโนทิ�ศน�แล่ะประย0กต�ใช้ มโนทิ�ศน�ต�าง ๆ ได

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 การสัร างมโนทิ�ศน� ประกอบด วย 3 ข�6นตอนย�อย ค-อ

1.1 ให์ ผ� เร�ยนสั�งเกตสั�*งทิ�*จะศ�กษาแล่ะเข�ยนรายการสั�*งทิ�*สั�งเกตเห์/น ห์ร-ออาจใช้ ว�ธี�อ-*น ๆ เช้�น ต�6งค)าถ้ามให์ ผ� เร�ยนตอบ ในข�6นน�6ผ� เร�ยนจะต องได รายการของสั�*งต�าง ๆ ทิ�*ใช้�ห์ร-อไม�ใช้�ต�วแทินของมโนทิ�ศน�ทิ�*ต องการให์ ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร�

1.2 จากรายการของสั�*งทิ�*เป+นต�วแทินแล่ะไม�เป+นต�วแทินของมโนทิ�ศน�น�6น ให์ ผ� เร�ยนจ�ดห์มวดห์ม��ของสั�*งเห์ล่�าน�6น โดยการก)าห์นดเกณีฑ์�ในการจ�ดกล่0�ม ซึ่�*งก/ค-อค0ณีสัมบ�ต�ทิ�*เห์ม-อนก�นของสั�*งเห์ล่�าน�6น ผ� เร�ยนจะจ�ดสั�*งทิ�*ม�ค0ณีสัมบ�ต�เห์ม-อนก�นไว เป+นกล่0�มเด�ยวก�น

1.3 ต�6งช้-*อห์มวดห์ม��ทิ�*จ�ดข�6น ผ� เร�ยนจะต องพ�จารณีาว�าอะไรเป+นห์�วข อให์ญ่� อะไรเป+นห์�วข อย�อย แล่ะต�6งช้-*อห์�วข อให์ เห์มาะสัม

ข�6นทิ�* 2 การต�ความแล่ะสัร0ปข อม�ล่ ประกอบด วย 3 ข�6นย�อยด�งน�62.1 ระบ0ความสั�มพ�นธี�ของข อม�ล่ ผ� เร�ยนศ�กษาข อม�ล่แล่ะต�ความข อม�ล่เพ-*อให์ เข าใจข อม�ล่ แล่ะเห์/นความสั�มพ�นธี�ทิ�*สั)าค�ญ่ ๆ ของข อม�ล่

2.2 สั)ารวจความสั�มพ�นธี�ของข อม�ล่ ผ� เร�ยนศ�กษาข อม�ล่แล่ะความสั�มพ�นธี�ของข อม�ล่ในล่�กษณีะต�าง ๆ เช้�น ความสั�มพ�นธี�ในล่�กษณีะของเห์ต0แล่ะผล่ ความสั�มพ�นธี�ของข อม�ล่ในห์มวดน�6ก�บข อม�ล่ในห์มวดอ-*น จนสัามารถ้อธี�บายได ว�าข อม�ล่ต�าง ๆ สั�มพ�นธี�ก�นอย�างไรแล่ะด วยเห์ต0ผล่ใด

2.3 สัร0ปอ างอ�ง เม-*อค นพบความสั�มพ�นธี�ห์ร-อห์ล่�กการแล่ ว ให์ ผ� เร�ยนสัร0ปอ างอ�งโดยโยงสั�*งทิ�*ค นพบไปสั��สัถ้านการณี�อ-*น ๆ

19

Page 20: รูปแบบการเรียนการสอน

ข�6นทิ�* 3 การประย0กต�ใช้ ข อสัร0ปห์ร-อห์ล่�กการ3.1 น)าข อสัร0ปมาใช้ ในการทิ)านาย ห์ร-ออธี�บายปรากฏการณี�อ-*น ๆ แล่ะฝึAกต�6งสัมมต�ฐาน3.2 อธี�บายให์ เห์ต0ผล่แล่ะข อม�ล่สัน�บสัน0นการทิ)านายแล่ะสัมมต�ฐานของตน3.3 พ�สั�จน� ทิดสัอบ การทิ)านายแล่ะสัมมต�ฐานของตน

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะสัามารถ้สัร างมโนทิ�ศน�แล่ะประย0กต�ใช้ มโนทิ�ศน�น�6นด วยกระบวนการค�ดแบบอ0ปน�ย แล่ะผ� เร�ยนสัามารถ้น)ากระบวนการค�ดด�งกล่�าวไปใช้ ในการสัร างมโนทิ�ศน�อ-*น ๆ ต�อไปได

4.3 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนกรูะบวนการูคิ�ด้สรู�างสรูรูคิ� (Synectics Instructional Model) ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบร�ปแบบการเร�ยนการสัอนกระบวนการค�ดสัร างสัรรค�น�6 เป+นร�ปแบบทิ�*จอยสั� แล่ะ ว�ล่ (Joyce and

Weil, 1966: 239-253) พ�ฒนาข�6นมาจากแนวค�ดของกอร�ดอน (Gordon) ทิ�*กล่�าวว�าบ0คคล่ทิ�*วไปม�กย�ดต�ดก�บว�ธี�ค�ดแก ป;ญ่ห์าแบบเด�ม ๆ ของตน โดยไม�ค�อยค)าน�งถ้�งความค�ดของคนอ-*น ทิ)าให์ การค�ดของตนค�บแคบแล่ะไม�สัร างสัรรค� บ0คคล่จะเก�ดความค�ดเห์/นทิ�*สัร างสัรรค�แตกต�างไปจากเด�มได ห์ากม�โอกาสัได ล่องค�ดแก ป;ญ่ห์าด วยว�ธี�การทิ�*ไม�เคยค�ดมาก�อน ห์ร-อค�ดโดยสัมมต�ต�วเองเป+นคนอ-*น แล่ะถ้ าย�*งให์ บ0คคล่จากห์ล่ายกล่0�มประสับการณี�มาช้�วยก�นแก ป;ญ่ห์า ก/จะย�*งได ว�ธี�การทิ�*กล่ากห์ล่ายข�6น แล่ะม�ประสั�ทิธี�ภาพมากข�6น ด�งน�6นกอร�ดอนจ�งได เสันอให์ ผ� เร�ยนม�โอกาสัค�ดแก ป;ญ่ห์าด วยแนวความค�ดให์ม� ๆ ทิ�*ไม�เห์ม-อนเด�ม ไม�อย��ในสัภาพทิ�*เป+นต�วเอง ให์ ล่องใช้ ความค�ดในฐานะทิ�*เป+นคนอ-*น ห์ร-อเป+นสั�*งอ-*น สัภาพการณี�เช้�นน�6จะกระต0 นให์ ผ� เร�ยนเก�ดความค�ดให์ม� ๆ ข�6นได กอร�ดอนเสันอว�ธี�การค�ดเปร�ยบเทิ�ยบแบบอ0ปมาอ0ปม�ยเพ-*อใช้ ในการกระต0 นความค�ดให์ม� ๆ ไว 3 แบบ ค-อ การเปร�ยบเทิ�ยบแบบตรง การเปร�ยบเทิ�ยบบ0คคล่ก�บสั�*งของ แล่ะการเปร�ยบเทิ�ยบค)าค��ข�ดแย ง ว�ธี�การน�6ม�ประโยช้น�มากเป+นพ�เศษสั)าห์ร�บการเข�ยนแล่ะการพ�ดอย�างสัร างสัรรค� รวมทิ�6งการสัร างสัรรค�งานทิางศ�ล่ปะ

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาความค�ดสัร างสัรรค�ของผ� เร�ยน ช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดแนวค�ดทิ�*ให์ม�แตกต�างไปจากเด�ม แล่ะสัามารถ้น)าความค�ดให์ม�น�6นไปใช้ ให์ เป+นประโยช้น�ได

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 ข�6นน)า ผ� สัอนให์ ผ� เร�ยนทิ)างานต�าง ๆ ทิ�*ต องการให์ ผ� เร�ยนทิ)า เช้�น ให์ เข�ยน บรรยาย เล่�า ทิ)า แสัดง วาดภาพ สัร าง ป;6 น เป+นต น ผ� เร�ยนทิ)างานน�6น ๆ ตามปกต�ทิ�*เคยทิ)า เสัร/จแล่ วให์ เก/บผล่งานไว ก�อน

ข�6นทิ�* 2 ข�6นการสัร างอ0ปมาแบบตรงห์ร-อเปร�ยบเทิ�ยบแบบตรง ผ� สัอนเสันอค)าค��ให์ ผ� เร�ยนเปร�ยบเทิ�ยบความเห์ม-อนแล่ะความแตกต�าง เช้�น ล่�กบอล่ก�บมะนาว เห์ม-อนห์ร-อต�างก�นอย�างไร ค)าค��ทิ�ผ� สัอนเล่-อกมาควรให์ ม�ล่�กษณีะทิ�*สั�มพ�นธี�ก�บเน-6อห์าห์ร-องานทิ�*ให์ ผ� เร�ยนทิ)าในข�6นทิ�* 1 ผ� สัอนเสันอค)าค��ให์ ผ� เร�ยนเปร�ยบเทิ�ยบห์ล่าย ๆค�� แล่ะจดค)าตอบของผ� เร�ยนไว บนกระดาน

ข�6นทิ�* 3 ข�6นการสัร างอ0ปมาบ0คคล่ห์ร-อเปร�ยบเทิ�ยบบ0คคล่ก�บสั�*งของ ผ� สัอนให์ ผ� เร�ยนสัมมต�ต�วเองเป+นสั�*งใดสั�*งห์น�*ง แล่ะแสัดงความร� สั�กออกมาเช้�น ถ้ าเปร�ยบเทิ�ยบผ� เร�ยนเป+นเคร-*องซึ่�กผ า จะร� สั�กอย�างไร ผ� สัอนจดค)าตอบของผ� เร�ยนไว บนกระดาน

20

Page 21: รูปแบบการเรียนการสอน

ข�6นทิ�* 4 ข�6นการสัร างอ0ปมาค)าค��ข�ดแย ง ผ� สัอนให์ ผ� เร�ยนน)าค)าห์ร-อวล่�ทิ�*ได จากการเปร�ยบเทิ�ยบในข�6นทิ�* 2 แล่ะ 3 มาประกอบก�นเป+นค)าให์ม�ทิ�*ม�ความห์มายข�ดแย งก�นในต�วเอง เช้�น ไฟิเย/น น)6าผ�6งขม ม�จจ0ราช้สั�น)6าผ�6ง เช้-อดน�*ม ๆ เป+นต น

ข�6นทิ�* 5 ข�6นการอธี�บายความห์มายของค)าค��ข�ดแย ง ผ� สัอนให์ ผ� เร�ยนช้�วยก�นอธี�บายความห์มายของค)าค��ข�ดแย งทิ�*ได

ข�6นทิ�* 6 ข�6นการน)าความค�ดให์ม�มาสัร างสัรรค�งาน ผ� สัอนให์ ผ� เร�ยนน)างานทิ�*ทิ)าไว เด�มในข�6นทิ�* 1 ออกมาทิบทิวนให์ม� แล่ะล่องเล่-อกน)าความค�ดทิ�*ได มาให์ม�จากก�จกรรมข�6นทิ�* 5 มาใช้ ในงานของตน ทิ)าให์ งานของตนม�ความค�ดสัร างสัรรค�มากข�6น

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะเก�ดความค�ดให์ม� ๆ แล่ะสัามารถ้น)าความค�ดให์ม� ๆ น�6นไปใช้ ในงานของตน ทิ)าให์ งานของตนม�ความแปล่กให์ม� น�าสันใจมากข�6น นอกจากน�6น ผ� เร�ยนอาจเก�ดความตระห์น�กในค0ณีค�าของการค�ด แล่ะความค�ดของผ� อ-*นอ�กด วย

4.4 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนกรูะบวนการูคิ�ด้แก�ป7ญหาอนาคิตตามแนวคิ�ด้ของที่อรู�แรูนซั� (Torrance’s Future Problem Solving Instructional Model)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบร�ปแบบการเร�ยนการสัอนน�6พ�ฒนามาจากร�ปแบบการค�ดแก ป;ญ่ห์าอนาคตตามแนวค�ดของทิอแรนซึ่� (Torrance, 1962) ซึ่�*งได น)าองค�ประกอบของความค�ดสัร างสัรรค� 3 องค�ประกอบ ค-อ การค�ดคล่�องแคล่�ว การค�ดย-ดห์ย0�น การค�ดร�เร�*ม มาใช้ ประกอบก�บกระบวนการค�ดแก ป;ญ่ห์า แล่ะการใช้ ประโยช้น�จากกล่0�มซึ่�*งม�ความค�ดห์ล่ากห์ล่าย โดยเน นการใช้ เทิคน�คระดมสัมองเก-อบทิ0กข�6นตอน

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งช้�วยพ�ฒนาผ� เร�ยนให์ ตระห์น�กร� ในป;ญ่ห์าทิ�*จะเก�ดข�6นในอนาคต แล่ะเร�ยนร� ทิ�*จะค�ดแก ป;ญ่ห์าร�วมก�น ช้�วยให์ ผ� เร�ยนพ�ฒนาทิ�กษะการค�ดจ)านวนมาก

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 การน)าสัภาพการณี�อนาคตเข าสั��ระบบการค�ดน)าเสันอสัภาพการณี�อนาคตทิ�*ย�งไม�เก�ดข�6น ห์ร-อกระต0 นให์ ผ� เร�ยนใช้ การค�ดคล่�องแคล่�ว การค�ดย-ดห์ย0�น การค�ดร�เร�*ม แล่ะจ�นตนาการ ในการทิ)านายสัภาพการณี�อนาคตจากข อม�ล่ ข อเทิ/จจร�ง แล่ะประสับการณี�ของตน

ข�6นทิ�* 2 การระดมสัมองเพ-*อค นห์าป;ญ่ห์าจากสัภาพการณี�อนาคตในข�6นทิ�* 1 ผ� เร�ยนช้�วยก�นว�เคราะห์�ว�าอาจจะเก�ดป;ญ่ห์าอะไรข�6นบ างในอนาคต

ข�6นทิ�* 3 การสัร0ปป;ญ่ห์า แล่ะจ�ดล่)าด�บความสั)าค�ญ่ของป;ญ่ห์าผ� เร�ยนน)าป;ญ่ห์าทิ�*ว�เคราะห์�ได มาจ�ดกล่0�ม ห์ร-อจ�ดความสั�มพ�นธี�เพ-*อก)าห์นดว�าอะไรเป+นป;ญ่ห์าห์ล่�ก อะไรเป+นป;ญ่ห์ารอง แล่ะจ�ดล่)าด�บความสั)าค�ญ่ของป;ญ่ห์า

ข�6นทิ�* 4 การระดมสัมองห์าว�ธี�แก ป;ญ่ห์าผ� เร�ยนร�วมก�นค�ดว�ธี�แก ป;ญ่ห์า โดยพยายามค�ดให์ ได ทิางเล่-อกทิ�*แปล่กให์ม� จ)านวนมาก

21

Page 22: รูปแบบการเรียนการสอน

ข�6นทิ�* 5 การเล่-อกว�ธี�การแก ป;ญ่ห์าทิ�*ด�ทิ�*สั0ดเสันอเกณีฑ์�ห์ล่าย ๆ เกณีฑ์�ทิ�*จะใช้ ในการเล่-อกว�ธี�การแก ป;ญ่ห์า แล่ วต�ดสั�นใจเล่-อกเกณีฑ์�ทิ�*ม�ความเห์มาะสัมแล่ะม�ความเป+นไปได ในแต�ล่ะสัภาพการณี� ต�อไปจ�งน)าเกณีฑ์�ทิ�*ค�ดเล่-อกไว มาใช้ ในการเล่-อกว�ธี�การแก ป;ญ่ห์าทิ�*ด�ทิ�*สั0ด โดยพ�จารณีาถ้�งน)6าห์น�กความสั)าค�ญ่ของเกณีฑ์�แต�ล่ะข อด วย

ข�6นทิ�* 6 การน)าเสันอว�ธี�การแก ป;ญ่ห์าอนาคตผ� เร�ยนน)าว�ธี�การแก ป;ญ่ห์าอนาคตทิ�*ได มาเร�ยบเร�ยง อธี�บายรายล่ะเอ�ยดเพ�*มเต�มข อม�ล่ทิ�*จ)าเป+น ค�ดว�ธี�การน)าเสันอทิ�*เห์มาะสัม แล่ะน)าเสันออย�างเป+นระบบน�าเช้-*อถ้-อ

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะได พ�ฒนาทิ�กษะการค�ดแก ป;ญ่ห์า แล่ะตระห์น�กร� ในป;ญ่ห์าทิ�*อาจจะเก�ดข�6นในอนาคต แล่ะสัามารถ้ใช้ ทิ�กษะการค�ดแก ป;ญ่ห์ามาใช้ ในการแก ป;ญ่ห์าป;จจ0บ�น แล่ะปDองก�นป;ญ่ห์าทิ�*จะเก�ดข�6นในอนาคต

5. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�เน�นการูบ�รูณาการู (Integration)ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนในห์มวดน�6 เป+นร�ปแบบทิ�*พยายามพ�ฒนาการเร�ยนร� ด านต�าง ๆ ของผ� เร�ยนไปพร อม ๆ ก�น โดยใช้ การบ�รณีาการทิ�6งทิางด านเน-6อห์าสัาระแล่ะว�ธี�การ ร�ปแบบในล่�กษณีะน�6ก)าล่�งได ร�บความน�ยมอย�างมาก เพราะม�ความสัอดคล่ องก�บห์ล่�กทิฤษฎี�ทิางการศ�กษาทิ�*ม0�งเน นการพ�ฒนารอบด าน ห์ร-อการพ�ฒนาเป+นองค�รวม ร�ปแบบในล่�กษณีะด�งกล่�าวทิ�*น)ามาเสันอในทิ�*น�6ม� 4 ร�ปแบบให์ญ่� ๆ ค-อ

5.1 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิางตรง5.2 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนโดยการสัร างเร-*อง5.3 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนตามว�ฏจ�กรการเร�ยนร� 4 MAT

5.4 ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนของการเร�ยนร� แบบร�วมม-อ 5.4.1 ร�ปแบบจ�Iกซึ่อร� (JIGSAW)

5.4.2 ร�ปแบบ เอสั. ทิ�. เอ. ด�. (STAD)

5.4.3 ร�ปแบบ ทิ�. เอ. ไอ. (TAI)

5.4.4 ร�ปแบบ ทิ�. จ�. ทิ�. (TGT)

5.4.5 ร�ปแบบ แอล่. ทิ�. (LT)

5.4.6 ร�ปแบบ จ�. ไอ. (GI)

5.4.7 ร�ปแบบ ซึ่�. ไอ. อาร�. ซึ่�. (CIRC)

5.4.8 ร�ปแบบคอมเพล่/กซึ่� (Complex Instruction)

5.1 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่างตรูง (Direct Instruction Model) ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบจอยสั� แล่ะว�ล่ (Joyce and Weil, 1996: 334) อ างว�า ม�งานว�จ�ยจ)านวนไม�น อยทิ�*ช้�6ให์ เห์/นว�า การสัอนโดยม0�งเน นให์ ความร� ทิ�*ล่�กซึ่�6ง ช้�วยให์ ผ� เร�ยนร� สั�กว�าม�บทิบาทิในการเร�ยน ทิ)าให์ ผ� เร�ยนม�ความต�6งใจในการเร�ยนร� แล่ะช้�วยให์ ผ� เร�ยนประสับความสั)าเร/จในการเร�ยน การเร�ยนการสัอน โดยจ�ดสัาระแล่ะว�ธี�การให์ ผ� เร�ยนอย�างด�ทิ�6งทิางด านเน-6อห์าความร� แล่ะการให์ ผ� เร�ยนใช้ เวล่าเร�ยนอย�างม�ประสั�ทิธี�ภาพ เป+นประโยช้น�ต�อการเร�ยนร� ของผ� เร�ยนมากทิ�*สั0ด ผ� เร�ยนม�ใจจดจ�อก�บสั�*งทิ�*เร�ยนแล่ะช้�วยให์ ผ� เร�ยน 80

% ประสับความสั)าเร/จในการเร�ยน นอกจากน�6นย�งพบว�า บรรยากาศทิ�*ไม�ปล่อดภ�ยสั)าห์ร�บผ� เร�ยน

22

Page 23: รูปแบบการเรียนการสอน

สัามารถ้สัก�ดก�6นความสั)าเร/จของผ� เร�ยนได ด�งน�6น ผ� สัอนจ�งจ)าเป+นต องระม�ดระว�ง ไม�ทิ)าให์ ผ� เร�ยนเก�ดความร� สั�กในทิางล่บ เช้�น การด0ด�าว�ากล่�าว การแสัดงความไม�พอใจ ห์ร-อว�พากษ�ว�จารณี�ผ� เร�ยน

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบการเร�ยนการสัอนน�6ม0�งช้�วยให์ ได เร�ยนร� ทิ�6งเน-6อห์าสัาระแล่ะมโนทิ�ศน�ต�าง ๆ รวมทิ�6งได ฝึAกปฏ�บ�ต�ทิ�กษะต�าง ๆ จนสัามารถ้ทิ)าได ด�แล่ะประสับผล่สั)าเร/จได ในเวล่าทิ�*จ)าก�ด

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบการเร�ยนการสัอนร�ปแบบน�6ประกอบด วยข�6นตอนสั)าค�ญ่ ๆ 5 ข�6นด�งน�6ข� 6นทิ�* 1 ข�6นน)า1.1 ผ� สัอนแจ งว�ตถ้0ประสังค�ของบทิเร�ยนแล่ะระด�บการเร�ยนร� ห์ร-อ พฤต�กรรมการเร�ยนร� ทิ�*คาดห์ว�งแก�ผ� เร�ยน1.2 ผ� สัอนช้�6แจงสัาระของบทิเร�ยน แล่ะความสั�มพ�นธี�ก�บความร� แล่ะประสับการณี�เด�มอย�างคร�าว ๆ1.3 ผ� สัอนช้�6แจงกระบวนการเร�ยนร� แล่ะห์น าทิ�*ร �บผ�ดช้อบของผ� เร�ยนในแต�ล่ะข�6นตอน

ข�6นทิ�* 2 ข�6นน)าเสันอบทิเร�ยน2.1 ห์ากเป+นการน)าเสันอเน-6อห์าสัาระ ข อความร� ห์ร-อมโนทิ�ศน� ผ� สัอนควรกล่�*นกรองแล่ะสัก�ดค0ณีสัมบ�ต�เฉพาะของมโนทิ�ศน�เห์ล่�าน�6น แล่ะน)าเสันออย�างช้�ดเจนพร อมทิ�6งอธี�บายแล่ะยกต�วอย�างประกอบให์ ผ� เร�ยนเข าใจ ต�อไปจ�งสัร0ปค)าน�ยามของมโนทิ�ศน�เห์ล่�าน�6น2.2 ตรวจสัอบว�าผ� เร�ยนม�ความเข าใจตรงตามว�ตถ้0ประสังค�ก�อนให์ ผ� เร�ยนล่งม-อฝึAกปฏ�บ�ต� ห์ากผ� เร�ยนย�งไม�เข าใจ ต องสัอนซึ่�อมเสัร�มให์ เข าใจก�อน

ข�6นทิ�* 3 ข�6นฝึAกปฏ�บ�ต�ตามแบบผ� สัอนปฏ�บ�ต�ให์ ผ� เร�ยนด�เป+นต�วอย�าง ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ตาม ผ� สัอนให์ ข อม�ล่ปDอนกล่�บ ให์ การเสัร�มแรงห์ร-อแก ไขข อผ�ดพล่าดของผ� เร�ยน

ข�6นทิ�* 4 ข�6นฝึAกปฏ�บ�ต�ภายใต การก)าก�บของผ� ช้�6แนะผ� เร�ยนล่งม-อปฏ�บ�ต�ด วยตนเอง โดยผ� สัอนคอยด�แล่อย��ห์�าง ๆ ผ� สัอนจะสัามารถ้ประเม�นการเร�ยนร� แล่ะความสัามารถ้ของผ� เร�ยนได จากความสั)าเร/จแล่ะความผ�ดพล่าดของการปฏ�บ�ต�ของผ� เร�ยน แล่ะช้�วยเห์ล่-อผ� เร�ยน โดยให์ ข อม�ล่ปDอนกล่�บเพ-*อให์ ผ� เร�ยนแก ไขข อผ�ดพล่าดต�าง ๆ

ข�6นทิ�* 5 การฝึAกปฏ�บ�ต�อย�างอ�สัระห์ล่�งจากทิ�*ผ� เร�ยนสัามารถ้ปฏ�บ�ต�ตามข�6นทิ�* 4 ได ถ้�กต องประมาณี 85- 90 % แล่ ว ผ� สัอนควรปล่�อยให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�ต�อไปอย�างอ�สัระ เพ-*อช้�วยให์ เก�ดความช้)านาญ่แล่ะการเร�ยนร� อย��คงทิน ผ� สัอนไม�จ)าเป+นต องให์ ข อม�ล่ปDอนกล่�บในทิ�นทิ� สัามารถ้ให์ ภายห์ล่�งได การฝึAกในข�6นน�6ไม�ควรทิ)าต�ดต�อก�นในคร�6งเด�ยว ควรม�การฝึAกเป+นระยะๆ เพ-*อช้�วยให์ การเร�ยนร� อย��คงทินข�6น

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบการเร�ยนการสัอนแบบน�6 เป+นไปตามล่)าด�บข�6นตอน ตรงไปตรงมา ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� ทิ�6งทิางด านพ0ทิธี�พ�สั�ย แล่ะทิ�กษะพ�สั�ยได เร/วแล่ะได มากในเวล่าทิ�*จ)าก�ด ไม�สั�บสัน ผ� เร�ยนได ฝึAกปฏ�บ�ต�ตามความสัามารถ้ของตน จนสัามารถ้บรรล่0ว�ตถ้0ประสังค� ทิ)าให์ ผ� เร�ยนม�แรงจ�งใจในการเร�ยน แล่ะม�ความร� สั�กทิ�*ด�ต�อตนเอง

5.2 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยการูสรู�างเรู0�อง (Storyline Method)

23

Page 24: รูปแบบการเรียนการสอน

ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบการจ�ดการเร�ยนการสัอนโดยใช้ ว�ธี�การสัร างเร-*อง พ�ฒนาข�6นโดย ดร. สัต�ฟิ เบ/ล่ แล่ะแซึ่ล่ล่�* ฮาร�คเนสั (Steve Bell and Sally Harkness) จากสัก/อตแล่นด� เขาม�ความเช้-*อเก�*ยวก�บการเร�ยนร� ว�า (อรทิ�ย ม�ล่ค)า แล่ะคณีะ, 2541: 34-35)

1) การเร�ยนร� ทิ�*ด�ควรม�ล่�กษณีะบ�รณีาการห์ร-อเป+นสัห์ว�ทิยาการค-อเป+นการเร�ยนร� ทิ�*ผสัมผสัานศาสัตร�ห์ล่าย ๆ อย�างเข าด วยก�น เพ-*อประโยช้น�สั�งสั0ดในการประย0กต�ใช้ ในการทิ)างานแล่ะการด)าเน�นช้�ว�ตประจ)าว�น

2) การเร�ยนร� ทิ�*ด�เป+นการเร�ยนร� ทิ�*เก�ดข�6นผ�านทิางประสับการณี�ตรงห์ร-อการกระทิ)าห์ร-อการม�สั�วนร�วมของผ� เร�ยนเอง

3) ความคงทินของผล่การเร�ยนร� ข�6นอย��ก�บว�ธี�การเร�ยนร� ห์ร-อว�ธี�การทิ�*ได ความร� มา4) ผ� เร�ยนสัามารถ้เร�ยนร� ค0ณีค�าแล่ะสัร างผล่งานทิ�*ด�ได ห์ากม�โอกาสัได ล่งม-อกระทิ)า

นอกจากความเช้-*อด�งกล่�าวแล่ ว การเร�ยนการสัอนโดยว�ธี�การสัร างเร-*องน�6ย�งใช้ ห์ล่�กการเร�ยนร� แล่ะการสัอนอ�กห์ล่ายประการ เช้�นการเร�ยนร� จากสั�*งใกล่ ต�วไปสั��ว�ถ้�ช้�ว�ตจร�ง การสัร างองค�ความร� ด วยตนเอง แล่ะการเร�ยนการสัอนโดยย�ดผ� เร�ยนเป+นศ�นย�กล่าง

จากฐานความเช้-*อแล่ะห์ล่�กการด�งกล่�าว สัต�ฟิ เบ/ล่ (ศ�นย�สั�*งแวดล่ อมศ�กษาแล่ะโล่กศ�กษา คณีะคร0ศาสัตร� จ0ฬาล่งกรณี�มห์าว�ทิยาล่�ย, 2542: 4) ได พ�ฒนาร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*ม�ล่�กษณีะบ�รณีาการเน-6อห์าห์ล่�กสั�ตรแล่ะทิ�กษะการเร�ยนจากห์ล่ายสัาขาว�ช้าเข าด วยก�น โดยให์ ผ� เร�ยนได สัร างสัรรค�เร-*องข�6นด วยตนเอง โดยผ� สัอนทิ)าห์น าทิ�*วางเสั นทิางเด�นเร-*องให์ การด)าเน�นเร-*องแบ�งเป+นตอน ๆ (episode) แต�ล่ะตอนประกอบด วยก�จกรรมย�อยทิ�*เช้-*อมโยงก�นด วยค)าถ้ามห์ล่�ก (key

question) ล่�กษณีะของค)าถ้ามห์ล่�กทิ�*เช้-*อมโยงเร-*องราวให์ ด)าเน�นไปอย�างต�อเน-*องม� 4 ค)าถ้ามได แก� ทิ�*ไห์น ใคร ทิ)าอะไร/อย�างไร แล่ะม�เห์ต0การณี�อะไรเก�ดข�6น ผ� สัอนจะใช้ ค)าถ้ามห์ล่�กเห์ล่�าน�6เป=ดประเด/นให์ ผ� เร�ยนค�ดร อยเร�ยงเร-*องราวด วยตนเอง รวมทิ�6งสัร างสัรรค�ช้�6นงานประกอบก�นไป การเร�ยนการสัอนด วยว�ธี�การด�งกล่�าวจ�งช้�วยให์ ผ� เร�ยนม�โอกาสัได ใช้ ประสับการณี�แล่ะความค�ดของตนอย�างเต/มทิ�* แล่ะม�โอกาสัได แล่กเปล่�*ยนความร� ความค�ดก�น อภ�ปรายร�วมก�น แล่ะเก�ดการเร�ยนร� อย�างกว างขวาง

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบเพ-*อช้�วยพ�ฒนาความร� ความเข าใจแล่ะเจตคต�ของผ� เร�ยนในเร-*องทิ�*เร�ยน รวมทิ�6งทิ�กษะกระบวนต�าง ๆ เช้�น ทิ�กษะการค�ด ทิ�กษะการทิ)างานร�วมก�บผ� อ-*น ทิ�กษะการแก ป;ญ่ห์า ทิ�กษะการสั-*อสัาร เป+นต น

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบการเร�ยนการสัอนตามร�ปแบบน�6จ)าเป+นต องม�การวางแผนแล่ะจ�ดเตร�ยมว�สัด0อ0ปกรณี�ล่�วงห์น า โดยด)าเน�นการด�งน�6 ข� 6นทิ�* 1 การก)าห์นดเสั นทิางเด�นเร-*องให์ เห์มาะสัมผ� สัอนจ)าเป+นต องว�เคราะห์�จ0ดม0�งห์มายแล่ะเน-6อห์าสัาระของห์ล่�กสั�ตร แล่ะเล่-อกห์�วข อเร-*องให์ สัอดคล่ องก�บเน-6อห์าสัาระของห์ล่�กสั�ตรทิ�*ต องการจะให์ ผ� เร�ยนได เร�ยนร� แล่ะจ�ดแผนการสัอนในรายล่ะเอ�ยด เสั นทิางเด�นเร-*อง ประกอบด วย 4 องก� (episode) ห์ร-อ 4 ตอนด วยก�น ค-อ ฉาก ต�วล่ะคร ว�ถ้�ช้�ว�ตแล่ะเห์ต0การณี� ในแต�ล่ะองก� ผ� สัอนจะต องก)าห์นดประเด/นห์ล่�กข�6นมาแล่ วต�6งเป+นค)าถ้ามน)าให์ ผ� เร�ยนศ�กษาห์าค)าตอบ ซึ่�*งค)าถ้ามเห์ล่�าน�6จะโยงไปย�งค)าตอบทิ�*สั�มพ�นธี�ก�บเน-6อห์าว�ช้าต�าง ๆ ทิ�*ประสังค�จะบ�รณีาการเข าด วยก�น

ข�6นทิ�* 2 การด)าเน�นก�จกรรมการเร�ยนการสัอน

24

Page 25: รูปแบบการเรียนการสอน

ผ� สัอนด)าเน�นการตามแผนการสัอนไปตามล่)าด�บ การเร�ยนการสัอนแบบน�6 อาจใช้ เวล่าเพ�ยงไม�ก�*คาบ ห์ร-อต�อเน-*องก�นเป+นภาคเร�ยนก/ได แล่ วแต�ห์�วเร-*องแล่ะการบ�รณีาการว�าสัามารถ้ทิ)าได ครอบคล่0มเพ�ยงใด แต�ไม�ควรใช้ เวล่าเก�น 1 ภาคเร�ยน เพราะผ� เร�ยนอาจเก�ดความเบ-*อห์น�าย ในการเร�*มก�จกรรมให์ม� ผ� สัอนควรเช้-*อมโยงก�บเร-*องทิ�*ค างไว เด�มให์ สัานต�อก�นเสัมอ แล่ะควรให์ ผ� เร�ยนสัร0ปความค�ดรวบยอดของแต�ล่ะก�จกรรม ก�อนจะข�6นก�จกรรมให์ม� นอกจากน�6นควรกระต0 นให์ ผ� เร�ยนศ�กษาค นคว าข อม�ล่จากแห์ล่�งความร� ทิ�*ห์ล่ากห์ล่าย เป=ดโอกาสัให์ ผ� เร�ยนช้-*นช้มผล่งานของก�นแล่ะก�น แล่ะได ปร�บปร0งพ�ฒนางานของตน

ข�6นทิ�* 3 การประเม�นผ� สัอนใช้ การประเม�นผล่ตามสัภาพทิ�*แทิ จร�ง (Authentic assessment) ค-อการประเม�นจากการสั�งเกต การบ�นทิ�ก แล่ะการรวบรวมข อม�ล่จากผล่งานแล่ะการแสัดงออกของผ� เร�ยน การประเม�นจะไม�เน นเฉพาะทิ�กษะพ-6นฐานเทิ�าน�6น แต�จะรวมถ้�งทิ�กษะการค�ด การทิ)างาน การร�วมม-อ การแก ป;ญ่ห์า แล่ะอ-*น ๆ การประเม�นให์ ความสั)าค�ญ่ในการประสับผล่สั)าเร/จในการทิ)างานของผ� เร�ยนแต�ล่ะคน มากกว�าการประเม�นผล่การเร�ยนทิ�*ม0�งให์ คะแนนผล่ผล่�ตแล่ะจ�ดล่)าด�บทิ�*เปร�ยบเทิ�ยบก�บกล่0�ม ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจาการูเรูยนรู��ตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะเก�ดความร� ความเข าใจในเร-*องทิ�*เร�ยน ในระด�บทิ�*สัามารถ้ว�เคราะห์�แล่ะสั�งเคราะห์�ได รวมทิ�6งได พ�ฒนาทิ�กษะกระบวนการต�าง ๆ

5.3 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนตามว�ฏิจ�กรูการูเรูยนรู�� 4 MATก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบแม/ค คาร�ธี� (Mc Carthy, อ างถ้�งใน ศ�กด�Fช้�ย น�ร�ญ่ทิว� แล่ะไพเราะ พ0 �มม�*น, 2542: 7-11) พ�ฒนาร�ปแบบการเร�ยนการสัอนน�6ข�6นจากแนวค�ดของโคล่�ป (Kolb) ซึ่�*งอธี�บายว�า การเร�ยนร� เก�ดข�6นจากความสั�มพ�นธี�ของ 2 ม�ต� ค-อการร�บร� แล่ะกระบวนการจ�ดกระทิ)าข อม�ล่ การร�บร� ของบ0คคล่ม� 2 ช้�องทิาง ค-อผ�านทิางประสับการณี�ทิ�*เป+นร�ปธีรรม แล่ะผ�านทิางความค�ดรวบยอดทิ�*เป+นนามธีรรม สั�วนการจ�ดกระทิ)าก�บข อม�ล่ทิ�*ร �บร� น� 6น ม� 2 ล่�กษณีะเช้�นเด�ยวก�น ค-อการล่งม-อทิดล่องปฏ�บ�ต� แล่ะการสั�งเกตโดยใช้ ความค�ดอย�างไตร�ตรอง เม-*อล่ากเสั นตรงของช้�องทิางการร�บร� 2 ช้�องทิาง แล่ะเสั นตรงของการจ�ดกระทิ)าข อม�ล่เพ-*อให์ เก�ดการเร�ยนร� มาต�ดก�น แล่ วเข�ยนเป+นวงกล่มจะเก�ดพ-6นทิ�*เป+น 4 สั�วนของวงกล่ม ซึ่�*งสัามารถ้แทินล่�กษณีะการเร�ยนร� ของผ� เร�ยน 4 แบบ ค-อ

แบบทิ�* 1 เป+นผ� เร�ยนทิ�*ถ้น�ดจ�นตนาการ (Imaginative learners) เพราะม�การร�บร� ผ�านทิางประสับการณี�ทิ�*เป+นร�ปธีรรม แล่ะใช้ กระบวนการจ�ดกระทิ)าข อม�ล่ด วยการสั�งเกตอย�างไตร�ตรอง แบบทิ�* 2 เป+นผ� เร�ยนทิ�*ถ้น�ดการว�เคราะห์� (Analytic learners) เพราะม�การร�บร� ผ�านทิางความค�ดรวบยอดทิ�*เป+นนามธีรรม แล่ะช้อบใช้ กระบวนการสั�งเกตอย�างไตร�ตรอง แบบทิ�* 3 เป+นผ� เร�ยนทิ�*ถ้น�ดใช้ สัาม�ญ่สั)าน�ก (Commonsense learners) เพราะม�การร�บร� ผ�านทิางความค�ดรวบยอดทิ�*เป+นนามธีรรม แล่ะช้อบใช้ กระบวนการล่งม-อทิ)า แบบทิ�* 4 เป+นผ� เร�ยนทิ�*ถ้น�ดในการปร�บเปล่�*ยน (Dynamic learners) เพราะม�การร�บร� ผ�านทิางประสับการณี�ทิ�*เป+นร�ปธีรรม แล่ะช้อบใช้ กระบวนการล่งม-อปฏ�บ�ต�

แม/คคาร�ธี� แล่ะคณีะ (ศ�กด�Fช้�ย น�ร�ญ่ทิว� แล่ะไพเราะ พ0 �มม�*น, 2542: 7-11) ได น)าแนวค�ดของโคล่�ป มาประกอบก�บแนวค�ดเก�*ยวก�บการทิ)างานของสัมองทิ�6งสัองซึ่�ก ทิ)าให์ เก�ดเป+นแนวทิางการจ�ดก�จกรรมการเร�ยนการสัอนโดยใช้ ค)าถ้ามห์ล่�ก 4 ค)าถ้ามค-อ ทิ)าไม (Why) อะไร (What) อย�างไร

25

Page 26: รูปแบบการเรียนการสอน

(How) แล่ะถ้ า (If) ซึ่�*งสัามารถ้พ�ฒนาผ� เร�ยนทิ�*ม�ล่�กษณีะการเร�ยนร� แตกต�างก�นทิ�6ง 4 แบบ ให์ สัามารถ้ใช้ สัมองทิ0กสั�วนของตนในการพ�ฒนาศ�กยภาพของตนได อย�างเต/มทิ�*

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบเพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนม�โอกาสัได ใช้ สัมองทิ0กสั�วน ทิ�6งซึ่�กซึ่ ายแล่ะขวา ในการสัร างความร� ความเข าใจให์ แก�ตนเอง คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบการเร�ยนการสัอนตามว�ฏจ�กรการเร�ยนร� 4 MAT ม�ข�6นตอนด)าเน�นการ 8 ข�6นด�งน�6 (ศ�กด�Fช้�ย น�ร�ญ่ทิว� แล่ะไพเราะพ0 �มม�*น, 2542: 11-16; เธี�ยร พาน�ช้, 2542: 3-5)

ข�6นทิ�* 1 การสัร างประสับการณี� ผ� สัอนเร�*มต นจากการจ�ดประสับการณี�ให์ ผ� เร�ยนเห์/นค0ณีค�าของเร-*องทิ�*เร�ยนด วยตนเอง ซึ่�*งจะช้�วยให์ ผ� เร�ยนตอบได ว�า ทิ)าไม ตนจ�งต องเร�ยนร� เร-*องน�6

ข� 6นทิ�* 2 การว�เคราะห์�ประสับการณี� ห์ร-อสัะทิ อนความค�ดจากประสับการณี� ช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดความตระห์น�กร� แล่ะยอมร�บความสั)าค�ญ่ของเร-*องทิ�*เร�ยน

ข�6นทิ�* 3 การพ�ฒนาประสับการณี�เป+นความค�ดรวบยอดห์ร-อแนวค�ด เม-*อผ� เร�ยนเห์/นค0ณีค�าของเร-*องทิ�*เร�ยนแล่ ว ผ� สัอนจ�งจ�ดก�จกรรมการเร�ยนร� ทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้สัร างความค�ดรวบยอดข�6นด วยตนเอง

ข�6นทิ�* 4 การพ�ฒนาความร� ความค�ด เม-*อผ� เร�ยนม�ประสับการณี�แล่ะเก�ดความค�ดรวบยอดห์ร-อแนวค�ดพอสัมควรแล่ ว ผ� สัอนจ�งกระต0 นให์ ผ� เร�ยนพ�ฒนาความร� ความค�ดของตนให์ กว างขวางแล่ะล่�กซึ่�6งข�6น โดยการให์ ผ� เร�ยนศ�กษาค นคว าเพ�*มเต�มจากแห์ล่�งความร� ทิ�*ห์ล่ากห์ล่าย การเร�ยนร� ในข�6นทิ�* 3

แล่ะ 4 น�6ค-อการตอบค)าถ้ามว�า สั�*งทิ�*ได เร�ยนร� ค-อ อะไร

ข�6นทิ�* 5 การปฏ�บ�ต�ตามแนวค�ดทิ�*ได เร�ยนร� ในข�6นน�6ผ� สัอนเป=ดโอกาสัให์ ผ� เร�ยนน)าความร� ความค�ดทิ�*ได ร�บจากการเร�ยนร� ในข�6นทิ�* 3-4 มาทิดล่องปฏ�บ�ต�จร�ง แล่ะศ�กษาผล่ทิ�*เก�ดข�6น

ข�6นทิ�* 6 การสัร างสัรรค�ช้�6นงานของตนเอง จากการปฏ�บ�ต�ตามแนวค�ดทิ�*ได เร�ยนร� ในข�6นทิ�* 5 ผ� เร�ยนจะเก�ดการเร�ยนร� ถ้�งจ0ดเด�นจ0ดด อยของแนวค�ด ความเข าใจแนวค�ดน�6นจะกระจ�างข�6น ในข�6นน�6ผ� สัอนควรกระต0 นให์ ผ� เร�ยนพ�ฒนาความสัามารถ้ของตน โดยการน)าความร� ความเข าใจน�6นไปใช้ ห์ร-อปร�บประย0กต�ใช้ ในการสัร างช้�6นงานทิ�*เป+นความค�ดสัร างสัรรค�ของตนเอง ด�งน�6นค)าถ้ามห์ล่�กทิ�*ใช้ ในข�6นทิ�* 5-

6 ก/ค-อ จะทิ)าอย�างไร

ข�6นทิ�* 7 การว�เคราะห์�ผล่งานแล่ะแนวทิางในการน)าไปประย0กต�ใช้ เม-*อผ� เร�ยนได สัร างสัรรค�ช้�6นงานของตนตามความถ้น�ดแล่ ว ผ� สัอนควรเป=ดโอกาสัให์ ผ� เร�ยนได แสัดงผล่งานของตน ช้-*นช้มก�บความสั)าเร/จ แล่ะเร�ยนร� ทิ�*จะว�พากษ�ว�จารณี�อย�างสัร างสัรรค� รวมทิ�6งร�บฟิ;งข อว�พากษ�ว�จารณี� เพ-*อการปร�บปร0งงานของตนให์ ด�ข�6นแล่ะน)าไปประย0กต�ใช้ ต�อไป

ข�6นทิ�* 8 การแล่กเปล่�*ยนความร� ความค�ด ข�6นน�6เป+นข�6นขยายขอบข�ายของความร� โดยการแล่กเปล่�*ยนความร� ความค�ดแก�ก�นแล่ะก�น แล่ะร�วมก�นอภ�ปรายเพ-*อการน)าการเร�ยนร� ไปเช้-*อมโยงก�บช้�ว�ตจร�งแล่ะอนาคต ค)าถ้ามห์ล่�กในการอภ�ปรายก/ค-อ ถ้ า....? ซึ่�*งอาจน)าไปสั��การเป=ดประเด/นให์ม�สั)าห์ร�บผ� เร�ยน ในการเร�*มต นว�ฏจ�กรของการเร�ยนร� ในเร-*องให์ม�ต�อไป

26

Page 27: รูปแบบการเรียนการสอน

ง . ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนรู��ตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะสัามารถ้สัร างความร� ด วยตนเองในเร-*องทิ�*เร�ยน จะเก�ดความร� ความเข าใจแล่ะน)าความร� ความเข าใจน�6นไปใช้ ได แล่ะสัามารถ้สัร างผล่งานทิ�*เป+นความค�ดสัร างสัรรค�ของตนเอง รวมทิ�6งได พ�ฒนาทิ�กษะกระบวนการต�าง ๆ อ�กจ)านวนมาก

5.4 รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนของการูเรูยนรู��แบบรู/วมม0อ (Instructional Models of Cooperative Learning)ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบร�ปแบบการเร�ยนการสัอนของแนวค�ดแบบร�วมม-อ พ�ฒนาข�6นโดยอาศ�ยห์ล่�กการเร�ยนร� แบบร�วมม-อของจอห์�นสั�น แล่ะจอห์�นสั�น (Johnson & Johnson, 1974: 213-240) ซึ่�*งได ช้�6ให์ เห์/นว�า ผ� เร�ยนควรร�วมม-อก�นในการเร�ยนร� มากกว�าการแข�งข�นก�น เพราะการแข�งข�นก�อให์ เก�ดสัภาพการณี�แพ -ช้นะ ต�างจากการร�วมม-อก�นซึ่�*งก�อให์ เก�ดสัภาพการณี�ช้นะ-ช้นะ อ�นเป+นสัภาพการณี�ทิ�*ด�กว�าทิ�6งทิางด านจ�ตใจแล่ะสัต�ป;ญ่ญ่า ห์ล่�กการเร�ยนร� แบบร�วมม-อ 5 ประการประกอบด วย (1) การเร�ยนร� ต องอาศ�ยห์ล่�กพ�*งพาก�นโดยถ้-อว�าทิ0กคนม�ความสั)าค�ญ่เทิ�าเทิ�ยมก�นแล่ะจะต องพ�งพาก�นเพ-*อความสั)าเร/จร�วมก�น (2) การเร�ยนร� ทิ�*ด�ต องอาศ�ยการห์�นห์น าเข าห์าก�น ม�ปฏ�สั�มพ�นธี�ก�นเพ-*อแล่กเปล่�*ยนความค�ดเห์/น ข อม�ล่ แล่ะการเร�ยนร� ต�าง ๆ (3) การเร�ยนร� ร �วมก�นต องอาศ�ยทิ�กษะทิางสั�งคม โดยเฉพาะทิ�กษะในการทิ)างานร�วมก�น (4) การเร�ยนร� ร �วมก�นควรม�การว�เคราะห์�กระบวนการกล่0�มทิ�*ใช้ ในการทิ)างาน (5)

การเร�ยนร� ร �วมก�นจะต องม�ผล่งานห์ร-อผล่สั�มฤทิธี�Fทิ�6งรายบ0คคล่แล่ะรายกล่0�มทิ�*สัามารถ้ตรวจสัอบแล่ะว�ดประเม�นได ห์ากผ� เร�ยนม�โอกาสัได เร�ยนร� แบบร�วมม-อก�น นอกจากจะช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� ทิางด านเน-6อห์าสัาระต�าง ๆ ได กว างข�6นแล่ะล่�กซึ่�6งข�6นแล่ วย�งสัามารถ้ช้�วยพ�ฒนาผ� เร�ยนทิางด านสั�งคมแล่ะอารมณี�มากข�6นด วย รวมทิ�6งม�โอกาสัได ฝึAกฝึนพ�ฒนาทิ�กษะกระบวนการต�าง ๆ ทิ�*จ)าเป+นต�อการด)ารงช้�ว�ตอ�กมาก

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งให์ ผ� เร�ยนได เร�ยนร� เน-6อห์าสัาระต�าง ด วยตนเองแล่ะด วยความร�วมม-อแล่ะความช้�วยเห์ล่-อจากเพ-*อน ๆ รวมทิ�6งได พ�ฒนาทิ�กษะสั�งคมต�าง ๆ เช้�นทิ�กษะการสั-*อสัาร ทิ�กษะการทิ)างานร�วมก�บผ� อ-*น ทิ�กษะการสัร างความสั�มพ�นธี� รวมทิ�6งทิ�กษะแสัวงห์าความร� ทิ�กษะการค�ด การแก ป;ญ่ห์าแล่ะอ-*น ๆ

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*สั�งเสัร�มการเร�ยนร� แบบร�วมม-อม�ห์ล่ายร�ปแบบ ซึ่�*งแต�ล่ะร�ปแบบจะม�ว�ธี�การห์ล่�ก ๆ ซึ่�*งได แก� การจ�ดกล่0�ม การศ�กษาเน-6อห์าสัาระ การทิดสัอบ การค�ดคะแนน แล่ะระบบการให์ รางว�ล่แตกต�างก�นออกไป เพ-*อสันองว�ตถ้0ประสังค�เฉพาะ แต�ไม�ว�าจะเป+นร�ปแบบใด ต�างก/ใช้ ห์ล่�กการเด�ยวก�น ค-อห์ล่�กการเร�ยนร� แบบร�วมม-อ 5 ประการ แล่ะม�ว�ตถ้0ประสังค�ม0�งตรงไปในทิ�ศทิางเด�ยวก�น ค-อเพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� ในเร-*องทิ�*ศ�กษาอย�างมากทิ�*สั0ดโดยอาศ�ยการร�วมม-อก�น ช้�วยเห์ล่-อก�น แล่ะแล่กเปล่�*ยนความร� ก�นระห์ว�างกล่0�มผ� เร�ยนด วยก�น ความแตกต�างของร�ปแบบแต�ล่ะร�ปแบบจะอย��ทิ�*เทิคน�คในการศ�กษาเน-6อห์าสัาระ แล่ะว�ธี�การเสัร�มแรงแล่ะการให์ รางว�ล่เป+นประการสั)าค�ญ่

เพ-*อความกระช้�บในการน)าเสันอ ผ� เข�ยนจ�งจะน)าเสันอกระบวนการเร�ยนการสัอนของร�ปแบบทิ�6ง 6 ร�ปแบบต�อเน-*องก�นด�งน�61. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบจ�;กซัอรู�(Jigsaw)

1.1 จ�ดผ� เร�ยนเข ากล่0�มคล่ะความสัามารถ้ (เก�ง-กล่าง-อ�อน) กล่0�มล่ะ 4 คน แล่ะเร�ยกกล่0�มน�6ว�า กล่0�มบ านของเรา (home group)

27

Page 28: รูปแบบการเรียนการสอน

1.2 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเราได ร�บมอบห์มายให์ ศ�กษาเน-6อห์าสัาระคนล่ะ 1 สั�วน (เปร�ยบเสัม-อนได ช้�6นสั�วนภาพต�ดต�อคนล่ะ 1 ช้�6น) แล่ะห์าค)าตอบในประเด/นป;ญ่ห์าทิ�*ผ� สัอนมอบห์มายให์ 1.3 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเรา แยกย ายไปรวมก�บสัมาช้�กกล่0�มอ-*น ซึ่�*งได ร�บเน-6อห์าเด�ยวก�น ต�6งเป+นกล่0�มผ� เช้�*ยวช้าญ่ (expert group) ข�6นมา แล่ะร�วมก�นทิ)าความเข าใจในเน-6อห์าสัาระน�6นอย�างล่ะเอ�ยด แล่ะร�วมก�นอภ�ปรายห์าค)าตอบประเด/นป;ญ่ห์าทิ�*ผ� สัอนมอบห์มายให์ 1.4 สัมาช้�กกล่0�มผ� เช้�*ยวช้าญ่กล่�บไปสั��กล่0�มบ านของเรา แต�ล่ะคนช้�วยสัอนเพ-*อนในกล่0�มให์ เข าใจในสัาระทิ�*ตนได ศ�กษาร�วมก�บกล่0�มผ� เช้�*ยวช้าญ่ เช้�นน�6 สัมาช้�กทิ0กคนก/จะได เร�ยนร� ภาพรวมของสัาระทิ�6งห์มด 1.5 ผ� เร�ยนทิ0กคนทิ)าแบบทิดสัอบ แต�ล่ะคนจะได คะแนนเป+นรายบ0คคล่ แล่ะน)าคะแนนของทิ0กคนในกล่0�มบ านของเรามารวมก�น (ห์ร-อห์าค�าเฉล่�*ย) เป+นคะแนนกล่0�ม กล่0�มทิ�*ได คะแนนสั�งสั0ดได ร�บรางว�ล่

2. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ เอส. ที่. เอ. ด้. (STAD)

ค)าว�า “STAD” เป+นต�วย�อของ “Student Teams – Achievement Division” กระบวนการด)าเน�นการม�ด�งน�62.1 จ�ดผ� เร�ยนเข ากล่0�มคล่ะความสัามารถ้ (เก�ง-กล่าง-อ�อน) กล่0�มล่ะ 4 คน แล่ะ เร�ยกกล่0�มน�6ว�า กล่0�มบ านของเรา (home group)

2.2 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเราได ร�บเน-6อห์าสัาระแล่ะศ�กษาเน-6อห์าสัาระน�6นร�วมก�น เน-6อห์าสัาระน�6นอาจม�ห์ล่ายตอน ซึ่�*งผ� เร�ยนอาจต องทิ)าแบบทิดสัอบในแต�ล่ะตอนแล่ะเก/บคะแนนของตนไว 2.3 ผ� เร�ยนทิ0กคนทิ)าแบบทิดสัอบคร�6งสั0ดทิ าย ซึ่�*งเป+นการทิดสัอบรวบยอดแล่ะน)าคะแนนของตนไปห์าคะแนนพ�ฒนาการ ซึ่�*งห์าได ด�งน�6คะแนนพ-6นฐาน: ได จากค�าเฉล่�*ยของคะแนนทิดสัอบย�อยห์ล่าย ๆ คร� 6งทิ�*ผ� เร�ยนแต�ล่ะคนทิ)าได คะแนนทิ�*ได : ได จากการน)าคะแนนทิดสัอบคร�6งสั0ดทิ ายล่บคะแนนพ-6นฐาน คะแนนพ�ฒนาการ: ถ้ าคะแนนทิ�*ได ค-อ

-11 ข�6นไป คะแนนพ�ฒนาการ = 0

-1 ถ้�ง -10 คะแนนพ�ฒนาการ = 10

+1 ถ้�ง 10 คะแนนพ�ฒนาการ = 20

+ 11 ข�6นไป คะแนนพ�ฒนาการ = 30

2.4 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเราน)าคะแนนพ�ฒนาการของแต�ล่ะคนในกล่0�มมารวมก�นเป+นคะแนนของกล่0�ม กล่0�มใดได คะแนนพ�ฒนาการของกล่0�มสั�งสั0ด กล่0�มน�6นได รางว�ล่

3. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ ที่. เอ. ไอ. (TAI)

ค)าว�า “TAI” มาจาก “Team –Assisted Individualization” ซึ่�*งม�กระบวนการด�งน�63.1 จ�ดผ� เร�ยนเข ากล่0�มคล่ะความสัามารถ้ (เก�ง-กล่าง-อ�อน) กล่0�มล่ะ 4 คน แล่ะ เร�ยกกล่0�มน�6ว�า กล่0�มบ านของเรา (home group)

3.2 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเราได ร�บเน-6อห์าสัาระแล่ะศ�กษาเน-6อห์าสัาระร�วมก�น3.3 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเรา จ�บค��ก�นทิ)าแบบฝึAกห์�ด

ก.ถ้ าใครทิ)าแบบฝึAกห์�ดได 75% ข�6นไปให์ ไปร�บการทิดสัอบรวบยอดคร�6งสั0ดทิ ายได ข.ถ้ าย�งทิ)าแบบฝึAกห์�ดได ไม�ถ้�ง 75% ให์ ทิ)าแบบฝึAกห์�ดซึ่�อมจนกระทิ�*งทิ)าได แล่ วจ�งไปร�บการทิดสัอบรวบยอดคร�6งสั0ดทิ าย

3.4 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเราแต�ล่ะคนน)าคะแนนทิดสัอบรวบยอดมารวมก�นเป+นคะแนนของกล่0�ม กล่0�มใดได คะแนนสั�งสั0ดกล่0�มน�6นได ร�บรางว�ล่

4. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ ที่. จ. ที่. (TGT)

28

Page 29: รูปแบบการเรียนการสอน

ต�วย�อ “TGT” มาจาก”Team Game Tournament” ซึ่�*งม�การด)าเน�นการด�งน�64.1 จ�ดผ� เร�ยนเข ากล่0�มคล่ะความสัามารถ้ (เก�ง-กล่าง-อ�อน) กล่0�มล่ะ 4 คน แล่ะ เร�ยกกล่0�มน�6ว�า กล่0�มบ านของเรา (home group)

4.2 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเรา ได ร�บเน-6อห์าสัาระแล่ะศ�กษาเน-6อห์าสัาระร�วมก�น4.3 สัมาช้�กในกล่0�มบ านของเรา แยกย ายก�นเป+นต�วแทินกล่0�มไปแข�งข�นก�บกล่0�มอ-*นโดยจ�ดกล่0�มแข�งข�นตามความสัามารถ้ ค-อคนเก�งในกล่0�มบ านของเราแต�ล่ะกล่0�มไปรวมก�น คนอ�อนก/ไปรวมก�บคนอ�อนของกล่0�มอ-*น กล่0�มให์ม�ทิ�*รวมก�นน�6เร�ยกว�ากล่0�มแข�งข�น ก)าห์นดให์ ม�สัมาช้�กกล่0�มล่ะ 4 คน4.4 สัมาช้�กในกล่0�มแข�งข�น เร�*มแข�งข�นก�นด�งน�6

ก. แข�งข�นก�นตอบค)าถ้าม 10 ค)าถ้ามข. สัมาช้�กคนแรกจ�บค)าถ้ามข�6นมา 1 ค)าถ้าม แล่ะอ�านค)าถ้ามให์ กล่0�มฟิ;งค. ให์ สัมาช้�กทิ�*อย��ซึ่ ายม-อของผ� อ�านค)าถ้ามคนแรกตอบค)าถ้ามก�อน ต�อไปจ�งให์ คนถ้�ดไปตอบจนครบง. ผ� อ�านค)าถ้ามเป=ดค)าตอบ แล่ วอ�านเฉล่ยค)าตอบทิ�*ถ้�กให์ กล่0�มฟิ;งจ. ให์ คะแนนค)าตอบด�งน�6 ผ� ตอบถ้�กเป+นคนแรกได 2 คะแนน ผ� ตอบถ้�กคนต�อไปได 1

คะแนน ผ� ตอบผ�ดได 0 คะแนนฉ. ต�อไปสัมาช้�กคนทิ�* 2 จ�บค)าถ้ามทิ�* 2 แล่ะเร�*มเล่�นตามข�6นตอน ข-จ ไปเร-*อยๆจนกระทิ�*งค)าถ้ามห์มดช้. ทิ0กคนรวมคะแนนของตนเอง

ผ� ได คะแนนอ�นด�บ 1 ได โบน�สั 10 คะแนนผ� ได คะแนนอ�นด�บ 2 ได โบน�สั 8 คะแนนผ� ได คะแนนอ�นด�บ 3 ได โบน�สั 5 คะแนนผ� ได คะแนนอ�นด�บ 4 ได โบน�สั 4 คะแนน

4.5 เม-*อแข�งข�นเสัร/จแล่ ว สัมาช้�กกล่0�มกล่�บไปกล่0�มบ านของเรา แล่ วน)าคะแนนทิ�*แต�ล่ะคนได รวมเป+นคะแนนของกล่0�ม

5. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ แอล. ที่. (L.T)

“L.T.” มาจากค)าว�า Learning Together ซึ่�*งม�กระบวนการทิ�*ง�ายไม�ซึ่�บซึ่ อน ด�งน�65.1 จ�ดผ� เร�ยนเข ากล่0�มคล่ะความสัามารถ้ (เก�ง-กล่าง-อ�อน) กล่0�มล่ะ 4 คน 5.2 กล่0�มย�อยกล่0�มล่ะ 4 คน ศ�กษาเน-6อห์าร�วมก�น โดยก)าห์นดให์ แต�ล่ะคนม�บทิบาทิห์น าทิ�*ช้�วยกล่0�มในการเร�ยนร� ต�วอย�างเช้�น

สัมาช้�กคนทิ�* 1: อ�านค)าสั�*ง สัมาช้�กคนทิ�* 2: ห์าค)าตอบสัมาช้�กคนทิ�* 3: ห์าค)าตอบ สัมาช้�กคนทิ�* 4: ตรวจค)าตอบ

5.3 กล่0�มสัร0ปค)าตอบร�วมก�น แล่ะสั�งค)าตอบน�6นเป+นผล่งานกล่0�ม5.4 ผล่งานกล่0�มได คะแนนเทิ�าไร สัมาช้�กทิ0กคนในกล่0�มน�6นจะได คะแนนน�6นเทิ�าก�นทิ0กคน 6. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ จ. ไอ. (G.I.)

“G.I.” ค-อ “Group Investigation” ร�ปแบบน�6เป+นร�ปแบบทิ�*สั�งเสัร�มให์ ผ� เร�ยนช้�วยก�นไปสั-บค นข อม�ล่มาใช้ ในการเร�ยนร� ร �วมก�น โดยด)าเน�นการเป+นข�6นตอนด�งน�66.1 จ�ดผ� เร�ยนเข ากล่0�มคล่ะความสัามารถ้ (เก�ง-กล่าง-อ�อน) กล่0�มล่ะ 4 คน 6.2 กล่0�มย�อยศ�กษาเน-6อห์าสัาระร�วมก�นโดย

ก. แบ�งเน-6อห์าออกเป+นห์�วข อย�อย ๆ แล่ วแบ�งก�นไปศ�กษาห์าข อม�ล่ห์ร-อค)าตอบ ข. ในการเล่-อกเน-6อห์า ควรให์ ผ� เร�ยนอ�อนเป+นผ� เล่-อกก�อน

29

Page 30: รูปแบบการเรียนการสอน

6.3 สัมาช้�กแต�ล่ะคนไปศ�กษาห์าข อม�ล่/ค)าตอบมาให์ กล่0�ม กล่0�มอภ�ปรายร�วมก�นแล่ะสัร0ปผล่การศ�กษา6.4 กล่0�มเสันอผล่งานของกล่0�มต�อช้�6นเร�ยน

7. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ ซั. ไอ. อารู�. ซั. (CIRC)

ร�ปแบบ CIRC ห์ร-อ “Cooperative Integrated Reading and Composition” เป+นร�ปแบบการเร�ยนการสัอนแบบร�วมม-อทิ�*ใช้ ในการสัอนอ�านแล่ะเข�ยนโดยเฉพาะ ร�ปแบบน�6ประกอบด วยก�จกรรมห์ล่�ก 3 ก�จกรรมค-อ ก�จกรรมการอ�านแบบเร�ยน การสัอนการอ�านเพ-*อความเข าใจ แล่ะการบ�รณีาการภาษาก�บการเร�ยน โดยม�ข�6นตอนในการด)าเน�นการด�งน�6 (Slavin, 1995: 104-110)

7.1 คร�แบ�งกล่0�มน�กเร�ยนตามระด�บความสัามารถ้ในการอ�าน น�กเร�ยนในแต�ล่ะกล่0�มจ�บค�� 2 คน ห์ร-อ 3 คน ทิ)าก�จกรรมการอ�านแบบเร�ยนร�วมก�น 7.2 คร�จ�ดทิ�มให์ม�โดยให์ น�กเร�ยนแต�ล่ะทิ�มต�างระด�บความสัามารถ้อย�างน อย 2 ระด�บ ทิ�มทิ)าก�จกรรมร�วมก�น เช้�น เข�ยนรายงาน แต�งความ ทิ)าแบบฝึAกห์�ดแล่ะแบบทิดสัอบต�าง ๆ แล่ะม�การให์ คะแนนของแต�ล่ะทิ�ม ทิ�มใดได คะแนน 90% ข�6นไป จะได ร�บประกาศน�ยบ�ตรเป+น “ซึ่0ปเปอร�ทิ�ม ห์ากได คะแนนต�6งแต� ” 80-89% ก/จะได ร�บรางว�ล่รองล่งมา 7.3 คร�พบกล่0�มการอ�านประมาณีว�นล่ะ 20 นาทิ� แจ งว�ตถ้0ประสังค�ในการอ�าน แนะน)าค)าศ�พทิ�ให์ม� ๆ ทิบทิวนศ�พทิ�เก�า ต�อจากน�6นคร�จะก)าห์นดแล่ะแนะน)าเร-*องทิ�*อ�านแล่ วให์ ผ� เร�ยนทิ)าก�จกรรมต�าง ๆ ตามทิ�*ผ� เร�ยนจ�ดเตร�ยมไว ให์ เช้�นอ�านเร-*องในใจแล่ วจ�บค��อ�านออกเสั�ยงให์ เพ-*อนฟิ;งแล่ะช้�วยก�นแก จ0ดบกพร�อง ห์ร-อคร�อาจจะให์ น�กเร�ยนช้�วยก�นตอบค)าถ้าม ว�เคราะห์�ต�วล่ะคร ว�เคราะห์�ป;ญ่ห์าห์ร-อทิ)านายว�าเร-*องจะเป+นอย�างไรต�อไปเป+นต น7.4 ห์ล่�งจากก�จกรรมการอ�าน คร�น)าอภ�ปรายเร-*องทิ�*อ�าน โดยคร�จะเน นการฝึAกทิ�กษะต�าง ๆ ในการอ�าน เช้�น การจ�บประเด/นป;ญ่ห์า การทิ)านาย เป+นต น7.5 น�กเร�ยนร�บการทิดสัอบการอ�านเพ-*อความเข าใจ น�กเร�ยนจะได ร�บคะแนนเป+นทิ�6งรายบ0คคล่แล่ะทิ�ม7.6 น�กเร�ยนจะได ร�บการสัอนแล่ะฝึAกทิ�กษะการอ�านสั�ปดาห์�ล่ะ 1 ว�น เช้�น ทิ�กษะการจ�บใจความสั)าค�ญ่ ทิ�กษะการอ างอ�ง ทิ�กษะการใช้ เห์ต0ผล่ เป+นต น7.7 น�กเร�ยนจะได ร�บช้0ดการเร�ยนการสัอนเข�ยน ซึ่�*งผ� เร�ยนสัามารถ้เล่-อกห์�วข อการเข�ยนได ตามความสันใจ น�กเร�ยนจะช้�วยก�นวางแผนเข�ยนเร-*องแล่ะช้�วยก�นตรวจสัอบความถ้�กต องแล่ะในทิ�*สั0ดต�พ�มพ�ผล่งานออกมา7.8 น�กเร�ยนจะได ร�บการบ านให์ เล่-อกอ�านห์น�งสั-อทิ�*สันใจ แล่ะเข�ยนรายงานเร-*องทิ�*อ�านเป+นรายบ0คคล่ โดยให์ ผ� ปกครองช้�วยตรวจสัอบพฤต�กรรมการอ�านของน�กเร�ยนทิ�*บ าน โดยม�แบบฟิอร�มให์

8. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบคิอมเพัล<กซั� (Complex Instruction)

ร�ปแบบน�6พ�ฒนาข�6นโดย เอล่�ซึ่าเบธี โคเฮน แล่ะคณีะ (Elizabeth Cohen) เป+นร�ปแบบทิ�*คล่ ายคล่�งก�บร�ปแบบ จ�. ไอ. เพ�ยงแต�จะสั-บเสัาะห์าความร� เป+นกล่0�มมากกว�าการทิ)าเป+นรายบ0คคล่ นอกจากน�6นงานทิ�*ให์ ย�งม�ล่�กษณีะของการประสัานสั�มพ�นธี�ระห์ว�างความร� ก�บทิ�กษะห์ล่ายประเภทิ แล่ะเน นการให์ ความสั)าค�ญ่ก�บผ� เร�ยนเป+นรายบ0คคล่ โดยการจ�ดงานให์ เห์มาะสัมก�บความสัามารถ้แล่ะความถ้น�ดของผ� เร�ยนแต�ล่ะคน ด�งน�6นคร�ต องค นห์าความสัามารถ้เฉพาะทิางของผ� เร�ยนทิ�*อ�อน โคเฮน เช้-*อว�า ห์ากผ� เร�ยนได ร�บร� ว�าตนม�ความถ้น�ดในด านใด จะช้�วยให์ ผ� เร�ยนม�แรงจ�งใจในการพ�ฒนาตนเองในด านอ-*น ๆ ด วย ร�ปแบบน�6จะไม�ม�กล่ไกการให์ รางว�ล่ เน-*องจากเป+นร�ปแบบทิ�*ได ออกแบบให์ งานทิ�*แต�ล่ะบ0คคล่ทิ)า สัามารถ้สันองตอบความสันใจของผ� เร�ยนแล่ะสัามารถ้จ�งใจผ� เร�ยนแต�ล่ะคนอย��แล่ ว

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบ

30

Page 31: รูปแบบการเรียนการสอน

ผ� เร�ยนจะเก�ดการเร�ยนร� เน-6อห์าสัาระด วยตนเองแล่ะด วยความร�วมม-อแล่ะ ช้�วยเห์ล่-อจากเพ-*อน ๆ รวมทิ�6งได พ�ฒนาทิ�กษะกระบวนการต�าง ๆ จ)านวนมาก โดยเฉพาะอย�างย�*ง ทิ�กษะการทิ)างานร�วมก�บผ� อ-*น ทิ�กษะการประสัานสั�มพ�นธี� ทิ�กษะการค�ด ทิ�กษะการแสัวงห์าความร� ทิ�กษะการแก ป;ญ่ห์า ฯล่ฯ

รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�พั�ฒนาข=+นโด้ยน�กการูศ=กษาไที่ย

1. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�กษะกรูะบวนการูเผช้�ญสถุานการูณ� โด้ย ส�มน อมรูว�ว�ฒน�ก. ที่ฤษฎี/แนวคิ�ด้/หล�กการูของรู�ปแบบสั0มน อมรว�ว�ฒน� (2533: 168-170) ได พ�ฒนาร�ปแบบการเร�ยนการสัอนน�6ข�6นมาจากแนวค�ดทิ�*ว�า การศ�กษาทิ�*แทิ ควรสัอดคล่ องก�บการด)าเน�นช้�ว�ต ซึ่�*งต องเผช้�ญ่ก�บการเปล่�*ยนแปล่งต�าง ๆ ซึ่�*งม�ทิ�6งทิ0กข� สั0ข ความสัมห์ว�งแล่ะความผ�ดห์ว�งต�าง ๆ การศ�กษาทิ�*แทิ ควรช้�วยให์ ผ� เร�ยนได เร�ยนร� ทิ�*จะเผช้�ญ่ก�บสัถ้านการณี�ต�าง ๆ เห์ล่�าน�6น แล่ะสัามารถ้เอาช้นะป;ญ่ห์าเห์ล่�าน�6น โดย (1) การเผช้�ญ่ ได แก�การเร�ยนร� ทิ�*จะเข าใจภาวะทิ�*ต องเผช้�ญ่ (2) การผจญ่ ค-อการเร�ยนร� ทิ�*จะต�อสั� ก�บป;ญ่ห์าอย�างถ้�กต องตามทิ)านองคล่องธีรรมแล่ะม�ห์ล่�กการ (3) การผสัมผสัาน ได แก�การเร�ยนร� ทิ�*จะผสัมผสัานว�ธี�การต�าง ๆ เพ-*อน)าไปใช้ แก ป;ญ่ห์าให์ สั)าเร/จ (4) การเผด/จ ค-อการแก ป;ญ่ห์าให์ ห์มดไปโดยไม�ก�อให์ เก�ดป;ญ่ห์าสั-บเน-*องต�อไปอ�ก

สั0มน อมรว�ว�ฒน� ได น)าแนวค�ดด�งกล่�าวผสัมผสัานก�บห์ล่�กพ0ทิธีธีรรมเก�*ยวก�บการสัร างศร�ทิธีาแล่ะโยน�โสัมนสั�การ แล่ะจ�ดเป+นกระบวนการเร�ยนการสัอนข�6นเพ-*อน)าไปใช้ ในการจ�ดการเร�ยนการสัอน

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาทิ�กษะการแก ป;ญ่ห์าแล่ะทิ�กษะกระบวนการต�าง ๆ จ)านวนมาก อาทิ� กระบวนการค�ด (โยน�โสัมนสั�การ) กระบวนการเผช้�ญ่สัถ้านการณี� กระบวนการแสัวงห์าความร� กระบวนการประเม�นค�าแล่ะต�ดสั�นใจ กระบวนการสั-*อสัาร ฯล่ฯ รวมทิ�6งพ�ฒนาค0ณีธีรรม จร�ยธีรรม ในการแก ป;ญ่ห์าแล่ะการด)ารงช้�ว�ต

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบกระบวนการด)าเน�นการม�ด�งน�6(สั0มน อมรว�ว�ฒน�, 2533: 170-171; 2542: 55-146)

1. ข�6นน)า การสัร างศร�ทิธีา 1.1 ผ� สัอนจ�ดสั�*งแวดล่ อมแล่ะบรรยากาศในช้�6นเร�ยนให์ เห์มาะสัมก�บเน-6อห์าของบทิเร�ยน แล่ะเร าใจให์ ผ� เร�ยนเห์/นความสั)าค�ญ่ของบทิเร�ยน

1.2 ผ� สัอนสัร างความสั�มพ�นธี�ทิ�*ด�ก�บผ� เร�ยน แสัดงความร�ก ความเมตตา ความจร�งใจต�อผ� เร�ยน

2. ข�6นสัอน 2.1 ผ� สัอนห์ร-อผ� เร�ยนน)าเสันอสัถ้านการณี�ป;ญ่ห์า ห์ร-อกรณี�ต�วอย�าง มาฝึAกทิ�กษะการค�ด

แล่ะการปฏ�บ�ต�ในกระบวนการเผช้�ญ่สัถ้านการณี�

31

Page 32: รูปแบบการเรียนการสอน

2.2 ผ� เร�ยนฝึAกทิ�กษะการแสัวงห์าแล่ะรวบรวมข อม�ล่ ข อเทิ/จจร�ง ความร� แล่ะห์ล่�กการต�าง ๆ โดยฝึAกห์�ดการตรวจสัอบข อม�ล่ข�าวสัารก�บแห์ล่�งอ างอ�งห์ล่าย ๆ แห์ล่�ง แล่ะตรวจสัอบล่�กษณีะของข อม�ล่ข�าวสัารว�าเป+นข อม�ล่ข�าวสัารทิ�*ง�ายห์ร-อยาก ธีรรมดาห์ร-อซึ่�บซึ่ อน แคบห์ร-อกว าง คล่0มเคร-อห์ร-อช้�ดเจน ม�ความจร�งห์ร-อความเทิ/จมากกว�า ม�องค�ประกอบเด�ยวห์ร-อห์ล่ายองค�ประกอบ ม�ระบบห์ร-อย0�งเห์ย�งสั�บสัน ม�ล่�กษณีะเป+นนามธีรรมห์ร-อร�ปธีรรม ม�แห์ล่�งอ างอ�งห์ร-อเล่-*อนล่อย ม�เจตนาด�ห์ร-อร าย แล่ะเป+นสั�*งทิ�*ควรร� ห์ร-อไม�ควรร�

2.3 ผ� เร�ยนฝึAกสัร0ปประเด/นสั)าค�ญ่ ฝึAกการประเม�นค�า เพ-*อห์าแนวทิางแก ป;ญ่ห์าว�าทิางใดด�ทิ�*สั0ด โดยใช้ ว�ธี�ค�ดห์ล่าย ๆ ว�ธี� (โยน�โสัมนสั�การ) ได แก� การค�ดสั-บสัาวเห์ต0ป;จจ�ย การค�ดแบบแยกแยะสั�วนประกอบ การค�ดแบบสัาม�ญ่ล่�กษณี� ค-อค�ดแบบแก ป;ญ่ห์า ค�ดแบบอรรถ้ธีรรมสั�มพ�นธี� ค-อค�ดให์ เข าใจความสั�มพ�นธี�ระห์ว�างห์ล่�กการแล่ะความม0�งห์มาย ค�ดแบบค0ณีโทิษทิางออก ค�ดแบบค0ณีค�าแทิ -ค0ณีค�าเทิ�ยม ค�ดแบบใช้ อ0บายปล่0กเร าค0ณีธีรรม แล่ะค�ดแบบเป+นอย��ในขณีะป;จจ0บ�น

2.4 ผ� เร�ยนฝึAกทิ�กษะการเล่-อกแล่ะต�ดสั�นใจ โดยฝึAกการประเม�นค�าตามเกณีฑ์�ทิ�*ถ้�กต อง ด�งาม เห์มาะสัม ฝึAกการว�เคราะห์�ผล่ด� ผล่เสั�ยทิ�*จะเก�ดข�6นจากทิางเล่-อกต�าง ๆ แล่ะฝึAกการใช้ ห์ล่�กการ ประสับการณี� แล่ะการทิ)านาย มาใช้ ในการเล่-อกห์าทิางเล่-อกทิ�*ด�ทิ�*สั0ด

2.5 ผ� เร�ยนล่งม-อปฏ�บ�ต�ตามทิางเล่-อกทิ�*ได เล่-อกไว ผ� สัอนให์ ค)าปร�กษาแนะน)าฉ�นทิ�ก�ล่ยาณีม�ตร โดยปฏ�บ�ต�ให์ เห์มาะสัมตามห์ล่�กสั�ปป0ร�สัธีรรม 7 3. ข�6นสัร0ป

3.1 ผ� เร�ยนแสัดงออกด วยว�ธี�การต�าง ๆ เช้�น การพ�ด การเข�ยน แสัดง ห์ร-อกระทิ)าในร�ปแบบต�าง ๆ ทิ�*เห์มาะสัมก�บความสัามารถ้แล่ะว�ย

3.2 ผ� เร�ยนแล่ะผ� สัอนสัร0ปบทิเร�ยน 3.3 ผ� สัอนว�ดแล่ะประเม�นผล่การเร�ยนการสัอน

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะได พ�ฒนาความสัามารถ้ในการเผช้�ญ่ป;ญ่ห์า แล่ะสัามารถ้ค�ดแล่ะต�ดสั�นใจได อย�างเห์มาะสัม

2. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยสรู�างศรู�ที่ธิา และโยน�โสมนส�การู โด้ย ส�มน อมรูว�ว�ฒน� ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบในปG พ.ศ.2526 สั0มน อมรว�ว�ฒน� น�กการศ�กษาไทิยผ� ม�ช้-*อเสั�ยงแล่ะม�ผล่งานทิางว�ช้าการจ)านวนมาก ได น)าแนวค�ดจากห์น�งสั-อพ0ทิธีธีรรมของพระราช้วรม0น� (ประย0ทิธี� ปย0ตLโต) เก�*ยวก�บการสัร างศร�ทิธีาแล่ะโยน�โสัมนสั�การ มาสัร างเป+นห์ล่�กการแล่ะข�6นตอนการสัอนตามแนวพ0ทิธีว�ธี�ข�6น ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนน�6พ�ฒนาข�6นจากห์ล่�กการทิ�*ว�า คร�เป+นบ0คคล่สั)าค�ญ่ทิ�*สัามารถ้จ�ดสัภาพแวดล่ อม แรงจ�งใจ แล่ะว�ธี�การสัอนให์ ศ�ษย�เก�ดศร�ทิธีาทิ�*จะเร�ยนร� การได ฝึAกฝึนว�ธี�การค�ดโดยแยบคายแล่ะน)าไปสั��การปฏ�บ�ต�จนประจ�กษ�จร�ง โดยคร�ทิ)าห์น าทิ�*เป+นก�ล่ยาณีม�ตรช้�วยให์ ศ�ษย�ได ม�โอกาสัค�ด แล่ะแสัดงออกอย�างถ้�กว�ธี� จะช้�วยพ�ฒนาให์ ศ�ษย�เก�ดป;ญ่ญ่า แล่ะแก ป;ญ่ห์าได อย�างเห์มาะสัม (สั0มน อมรว�ว�ฒน�, 2533: 161)

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาความสัามารถ้ในการค�ด(โยน�โสัมนสั�การ) การต�ดสั�นใจ การแก ป;ญ่ห์าทิ�*เก�*ยวข องก�บเน-6อห์าสัาระทิ�*เร�ยน

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ (ส�มน อมรูว�ว�ฒน�, 2533:)

32

Page 33: รูปแบบการเรียนการสอน

1. ข�6นน)า การสัร างเจตคต�ทิ�*ด�ต�อคร� ว�ธี�การเร�ยนแล่ะบทิเร�ยน1.1 จ�ดบรรยากาศในช้�6นเร�ยนให์ เห์มาะสัม ได แก� เห์มาะสัมก�บระด�บของช้�6นว�ยของผ� เร�ยน ว�ธี�

การเร�ยนการสัอนแล่ะเน-6อห์าของบทิเร�ยน1.2 สัร างความสั�มพ�นธี�ทิ�*ด�ระห์ว�างคร�ก�บศ�ษย� คร�เป+นก�ล่ยาณีม�ตร ห์มายถ้�งคร� ทิ)าตนให์

เป+นทิ�*เคารพร�กของศ�ษย� โดยม�บ0คล่�กภาพทิ�*ด� สัะอาด แจ�มใสั แล่ะสั)ารวม ม�สั0ขภาพจ�ตด� ม�ความม�*นใจในตนเอง

1.3 การเสันอสั�*งเร าแล่ะแรงจ�งใจก. ใช้ สั-*อการเร�ยนการสัอน ห์ร-ออ0ปกรณี�แล่ะว�ธี�การต�าง ๆ เพ-*อเร าความ

สันใจ เช้�น การจ�ดปDายน�เทิศ น�ทิรรศการ เสันอเอกสัาร ภาพ กรณี�ป;ญ่ห์า กรณี�ต�วอย�าง สัถ้านการณี�จ)าล่อง เป+นต น

ข. จ�ดก�จกรรมข�6นน)าทิ�*สัน0กน�าสันใจ ค. ศ�ษย�ได ตรวจสัอบความร� ความสัามารถ้ของตน แล่ะได ร�บทิราบผล่ทิ�นทิ�

2. ข�6นสัอน 2.1 คร�เสันอป;ญ่ห์าทิ�*เป+นสัาระสั)าค�ญ่ของบทิเร�ยน ห์ร-อเสันอห์�วข อเร-*อง ประเด/นสั)าค�ญ่ของ

บทิเร�ยนด วยว�ธี�การต�าง ๆ2.2 คร�แนะน)าแห์ล่�งว�ทิยาการแล่ะแห์ล่�งข อม�ล่2.3 คร�ฝึAกการรวบรวมข อม�ล่ ข อเทิ/จจร�ง ความร� แล่ะห์ล่�กการ โดยใช้ ทิ�กษะทิ�*เป+นเคร-*องม-อ

ของการเร�ยนร� เช้�นทิ�กษะทิางว�ทิยาศาสัตร� แล่ะทิ�กษะทิางสั�งคม2.4 คร�จ�ดก�จกรรมให์ ผ� เร�ยนค�ด ล่งม-อค นคว า ค�ดว�เคราะห์� แล่ะสัร0ปความค�ด2.5 คร�ฝึAกการสัร0ปประเด/นของข อม�ล่ ความร� แล่ะเปร�ยบเทิ�ยบประเม�นค�า โดยว�ธี�การแล่ก

เปล่�*ยนความค�ดเห์/น ทิดล่อง ทิดสัอบ จ�ดเป+นทิางเล่-อกแล่ะทิางออกของการแก ป;ญ่ห์า2.6 ศ�ษย�ด)าเน�นการเล่-อกแล่ะต�ดสั�นใจ2.7 ศ�ษย�ทิ)าก�จกรรมฝึAกปฏ�บ�ต�เพ-*อพ�สั�จน�ผล่การเล่-อก แล่ะการต�ดสั�นใจ

3. ข�6นสัร0ป

3.1 คร�แล่ะศ�ษย�รวบรวมข อม�ล่จากการสั�งเกตการปฏ�บ�ต�ทิ0กข�6นตอน3.2 คร�แล่ะศ�ษย�อภ�ปรายร�วมก�นเก�*ยวก�บข อม�ล่ทิ�*ได 3.3 คร�แล่ะศ�ษย�สัร0ปผล่การปฏ�บ�ต�3.4 คร�แล่ะศ�ษย�สัร0ปบทิเร�ยน3.5 คร�ว�ดแล่ะประเม�นผล่การเร�ยนการสัอน

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะพ�ฒนาทิ�กษะในการค�ด การต�ดสั�นใจ แล่ะการแก ป;ญ่ห์าอย�างเห์มาะสัม

3. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนกรูะบวนการูคิ�ด้เป�นเพั0�อการูด้.ารูงช้ว�ตในส�งคิมไที่ย โด้ย หน/วยศ=กษาน�เที่ศก� กรูมสาม�ญศ=กษาก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบห์น�วยศ�กษาน�เทิศก� กรมสัาม�ญ่ศ�กษา (2537) ได พ�ฒนารายว�ช้า การค�ดเป+น เพ-*อการพ�ฒนา“

ค0ณีภาพช้�ว�ตแล่ะสั�งคมไทิย ข�6น เพ-*อพ�ฒนาน�กเร�ยนระด�บม�ธียมศ�กษาให์ สัามารถ้ค�ดเป+น”

ร� จ�กแล่ะเข าใจตนเอง รายว�ช้าประกอบด วยเน-6อห์า 3 เร-*อง ค-อ

33

Page 34: รูปแบบการเรียนการสอน

(1) การพ�ฒนาความค�ด (สัต�ป;ญ่ญ่า)(2) การพ�ฒนาค0ณีธีรรม จร�ยธีรรม (สั�จธีรรม)

(3) การพ�ฒนาอารมณี� ความร� สั�ก

สั�วนก�จกรรมทิ�*ใช้ เป+นก�จกรรมปฏ�บ�ต�การ 4 ก�จกรรม ได แก� (1) ก�จกรรมปฏ�บ�ต�การ พ�ฒนา“

กระบวนการค�ด ” (2) ก�จกรรมปฏ�บ�ต�การ พ�ฒนารากฐานความค�ด “ ” (3) ก�จกรรมปฏ�บ�ต�การ ปฏ�“

บ�ต�การในช้�ว�ตจร�ง แล่ะ ” (4) ก�จกรรมปฏ�บ�ต�การ ประเม�นผล่การพ�ฒนาประสั�ทิธี�ภาพของช้�ว�ตแล่ะ“

งาน”

ในสั�วนก�จกรรมปฏ�บ�ต�การพ�ฒนากระบวนการค�ด ห์น�วยศ�กษาน�เทิศก� กรมสัาม�ญ่ศ�กษา ได พ�ฒนาแบบแผนในการสัอนซึ่�*งประกอบด วยข�6นการสัอน 5 ข�6น โดยอาศ�ยแนวค�ดเก�*ยวก�บการค�ดเป+น ของ โกว�ทิ วรพ�พ�ฒน� (อ างถ้�งใน อ0�นตา นพค0ณี, 2530: 29-36) ทิ�*ว�า ค�ดเป+น “ ”

เป+นการแสัดงศ�กยภาพของมน0ษย�ในการช้�6น)าช้ะตาช้�ว�ตของตนเอง โดยการพยายามปร�บต�วเองแล่ะสั�*งแวดล่ อมให์ ผสัมผสัานกล่มกล่-นก�น ด วยกระบวนการแก ป;ญ่ห์า ซึ่�*งประกอบด วยการพ�จารณีาข อม�ล่ 3 ด าน ได แก� ข อม�ล่ตนเอง ข อม�ล่สั�งคมแล่ะสั�*งแวดล่ อม แล่ะข อม�ล่ทิางว�ช้าการ เพ-*อเปDาห์มายทิ�*สั)าค�ญ่ค-อม�ความสั0ข

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งช้�วยพ�ฒนากระบวนการค�ด ให์ ผ� เร�ยนสัามารถ้ค�ดเป+น ค-อค�ดโดยพ�จารณีาข อม�ล่ 3 ด าน ได แก� ข อม�ล่เก�*ยวก�บตนเอง ข อม�ล่สั�งคมแล่ะสั�*งแวดล่ อม แล่ะข อม�ล่ทิางว�ช้าการ เพ-*อประโยช้น�ในการด)ารงช้�ว�ตในสั�งคมไทิยอย�างม�ความสั0ข

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นทิ�* 1 ข�6นสั-บค นป;ญ่ห์า เผช้�ญ่สัถ้านการณี�ในว�ถ้�การด)ารงช้�ว�ต

ผ� สัอนอาจน)าเสันอสัถ้านการณี�ให์ ผ� เร�ยนสั-บค นป;ญ่ห์า ห์ร-ออาจใช้ สัถ้านการณี�แล่ะป;ญ่ห์าจร�งทิ�*ผ� เร�ยนประสับมาในช้�ว�ตของตนเอง ห์ร-อผ� สัอนอาจจ�ดเป+นสัถ้านการณี�จ)าล่อง ห์ร-อน)าผ� เร�ยนไปเผช้�ญ่สัถ้านการณี�นอกห์ องเร�ยนก/ได สัถ้านการณี�ทิ�*ใช้ ในการศ�กษา อาจเป+นสัถ้านการณี�เก�*ยวก�บตนเอง สั�งคมแล่ะสั�*งแวดล่ อม ห์ร-อห์ล่�กว�ช้าการก/ได เช้�นสัถ้านการณี�เก�*ยวก�บเศรษฐก�จ ว�ฒนธีรรม สั�งคม ครอบคร�ว การเร�ยน การทิ)างาน แล่ะสั�*งแวดล่ อม เป+นต น

ข�6นทิ�* 2 ข�6นรวบรวมข อม�ล่แล่ะผสัมผสัานข อม�ล่ 3 ด าน เม-*อค นพบป;ญ่ห์าแล่ วให์ ผ� เร�ยนศ�กษาข อม�ล่ความร� ต�าง ๆ ทิ�*เก�*ยวข องในสัถ้านการณี�น�6น โดยรวบรวมข อม�ล่ให์ ครบทิ�6ง 3 ด าน ค-อ ด านทิ�*เก�*ยวก�บตนเอง สั�งคมแล่ะสั�*งแวดล่ อม แล่ะด านห์ล่�กว�ช้าการ

ข�6นทิ�* 3 ข�6นการต�ดสั�นใจอย�างม�เปDาห์มายเม-*อม�ข อม�ล่พร อมแล่ ว ให์ ผ� เร�ยนแสัวงห์าทิางเล่-อกในการแก ป;ญ่ห์าโดยพ�จารณีาไตร�ตรองถ้�งผล่ทิ�*จะเก�ดข�6นทิ�6งก�บตนเอง ผ� อ-*น แล่ะสั�งคมโดยสั�วนรวม แล่ะต�ดสั�นใจเล่-อกทิางเล่-อกทิ�*ด�ทิ�*สั0ด ค-อทิางเล่-อกทิ�*เป+นไปเพ-*อการเก-6อก�ล่ต�อช้�ว�ตทิ�6งห์ล่าย

ข�6นทิ�* 4 ข�6นปฏ�บ�ต�แล่ะตรวจสัอบเม-*อต�ดสั�นใจเล่-อกแนวทิางปฏ�บ�ต�ได แล่ ว ให์ ผ� เร�ยนล่งม-อปฏ�บ�ต�จร�งด วยตนเองห์ร-อร�วมม-อก�บกล่0�มตามแผนงานทิ�*ก)าห์นดไว อย�างพากเพ�ยร ไม�ทิ อถ้อย

ข�6นทิ�* 5 ข�6นประเม�นผล่แล่ะวางแผนพ�ฒนาเม-*อปฏ�บ�ต�ตามแผนงานทิ�*ก)าห์นดไว ล่0ล่�วงแล่ ว ให์ ผ� เร�ยนประเม�นผล่การปฏ�บ�ต�ว�า การปฏ�บ�ต�ประสับผล่สั)าเร/จมากน อยเพ�ยงใด ม�ป;ญ่ห์า อ0ปสัรรคอะไร แล่ะเก�ดผล่ด�ผล่เสั�ยอะไรบ าง แล่ะวางแผนงานทิ�*จะพ�ฒนาปร�บปร0งการปฏ�บ�ต�น�6นให์ ได ผล่สัมบ�รณี�ข�6น ห์ร-อวางแผนงานในการพ�ฒนาเร-*องให์ม�ต�อไป

34

Page 35: รูปแบบการเรียนการสอน

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบห์น�วยศ�กษาน�เทิศก� กรมสัาม�ญ่ศ�กษา (2537) ได ทิดล่องใช้ ร�ปแบบด�งกล่�าวในการสัอนน�กเร�ยนระด�บม�ธียมศ�กษาแล่ วพบว�า ผ� เร�ยนม�ความสัามารถ้ในการค�ดเป+น สัามารถ้แก ป;ญ่ห์าต�าง ๆได ม�ความเข าใจในตนเองแล่ะผ� อ-*นมากข�6น เข าใจระบบความสั�มพ�นธี�ในสั�งคม แล่ะเก�ดทิ�กษะแล่ะเจตคต�ทิ�*ด�ต�อการเร�ยนร� ตล่อดช้�ว�ต

4. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนโด้ยย=ด้ผ��เรูยนเป�นศ�นย�กลาง: โมเด้ลซั�ปปา (CIPPA Model) หรู0อรู�ปแบบการูปรูะสานห�าแนวคิ�ด้ โด้ยที่�ศนา แขมมณก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบทิ�ศนา แขมมณี� (2543: 17) รองศาสัตราจารย�ประจ)าคณีะคร0ศาสัตร� จ0ฬาล่งกรณี�มห์าว�ทิยาล่�ย ได พ�ฒนาร�ปแบบน�6ข�6นจากประสับการณี�ทิ�*ได ใช้ แนวค�ดทิางการศ�กษาต�าง ๆ ในการสัอนมาเป+นเวล่าประมาณี 30 ปG แล่ะพบว�าแนวค�ดจ)านวนห์น�*งสัามารถ้ใช้ ได ผล่ด�ตล่อดมา ผ� เข�ยนจ�งได น)าแนวค�ดเห์ล่�าน�6นมาประสัานก�น ทิ)าให์ เก�ดเป+นแบบแผนข�6น แนวค�ดด�งกล่�าวได แก� (1) แนวค�ดการสัร างความร� (2) แนวค�ดเก�*ยวก�บ กระบวนการกล่0�มแล่ะการเร�ยนร� แบบร�วมม-อ (3) แนวค�ดเก�*ยวก�บความพร อมในการเร�ยนร� (4) แนวค�ดเก�*ยวก�บการเร�ยนร� กระบวนการ (5) แนวค�ดเก�*ยวก�บการถ้�ายโอนความร�

ทิ�ศนา แขมมณี� (2543: 17-20) ได ใช้ แนวค�ดเห์ล่�าน�6ในการจ�ดการเร�ยนการสัอน โดยจ�ดก�จกรรมการเร�ยนร� ในล่�กษณีะทิ�*ให์ ผ� เร�ยนเป+นผ� สัร างความร� ด วยตนเอง (construction of knowledge)

ซึ่�*งนอกจากผ� เร�ยนจะต องเร�ยนด วยตนเองแล่ะพ�*งตนเองแล่ ว ย�งต องพ�*งการปฏ�สั�มพ�นธี� (interaction) ก�บเพ-*อน บ0คคล่อ-*น ๆ แล่ะสั�*งแวดล่ อมรอบต�วด วย รวมทิ�6งต องอาศ�ยทิ�กษะกระบวนการ (process skills) ต�าง ๆ จ)านวนมากเป+นเคร-*องม-อในการสัร างความร� นอกจากน�6นการเร�ยนร� จะเป+นไปอย�างต�อเน-*องได ด� ห์ากผ� เร�ยนม�ความพร อมในการร�บร� แล่ะเร�ยนร� ม�ประสัาทิการร�บร� ทิ�*ต-*นต�ว ไม�เฉ-*อยช้า ซึ่�*งสั�*งทิ�*สัามารถ้ช้�วยให์ ผ� เร�ยนอย��ในสัภาพด�งกล่�าวได ก/ค-อ การให์ ม�การเคล่-*อนไห์วทิางกายอย�างเห์มาะสัม ก�จกรรมทิ�*ม�ล่�กษณีะด�งกล่�าวจะช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� ได ด� เป+นการเร�ยนร� ทิ�*ม�ความห์มายต�อตนเอง แล่ะความร� ความเข าใจทิ�*เก�ดข�6นจะม�ความล่�กซึ่�6งแล่ะอย��คงทินมากข�6น ห์ากผ� เร�ยนม�โอกาสัน)าความร� น�6นไปประย0กต�ใช้ ในสัภาพการณี�ทิ�*ห์ล่ากห์ล่าย ด วยแนวค�ดด�งกล่�าวจ�งเก�ดแบบแผน “CIPPA” ข�6น ซึ่�*งผ� สัอนสัามารถ้น)าแนวค�ดทิ�6ง 5 ด�งกล่�าวไปใช้ เป+นห์ล่�กในการจ�ดก�จกรรมการเร�ยนการสัอนโดยย�ดผ� เร�ยนเป+นศ�นย�กล่างให์ ม�ค0ณีภาพได

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาผ� เร�ยนให์ เก�ดความร� ความเข าใจในเร-*องทิ�*เร�ยนอย�างแทิ จร�ง โดยให์ ผ� เร�ยนสัร างความร� ด วยตนเองโดยอาศ�ยความร�วมม-อจากกล่0�ม นอกจากน�6นย�งช้�วยพ�ฒนาทิ�กษะกระบวนการต�าง ๆ จ)านวนมาก อาทิ� กระบวนการค�ด กระบวนการกล่0�ม กระบวนการปฏ�สั�มพ�นธี�ทิางสั�งคม แล่ะกระบวนการแสัวงห์าความร� เป+นต น

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบซึ่�ปปา (CIPPA) เป+นห์ล่�กการซึ่�*งสัามารถ้น)าไปใช้ เป+นห์ล่�กในการจ�ดก�จกรรม การเร�ยนร� ต�าง ๆ ให์ แก�ผ� เร�ยน การจ�ดกระบวนการเร�ยนการสัอนตามห์ล่�ก “CIPPA” น�6สัามารถ้ใช้ ว�ธี�การแล่ะกระบวนการทิ�*

35

Page 36: รูปแบบการเรียนการสอน

ห์ล่ากห์ล่าย ซึ่�*งอาจจ�ดเป+นแบบแผนได ห์ล่ายร�ปแบบ ร�ปแบบห์น�*งทิ�*ผ� เข�ยนได น)าเสันอไว แล่ะได ม�การน)าไปทิดล่องใช้ แล่ วได ผล่ด� ประกอบด วยข�6นตอนการด)าเน�นการ 7 ข�6นตอนด�งน�6

ข� 6นทิ�* 1 การทิบทิวนความร� เด�มข�6นน�6เป+นการด�งความร� เด�มของผ� เร�ยนในเร-*องทิ�*จะเร�ยน เพ-*อให์ ผ� เร�ยนม�ความพร อมในการเช้-*อมโยงความร� ให์ม�ก�บความร� เด�มของตน ซึ่�*งผ� สัอนอาจใช้ ว�ธี�การต�าง ๆ ได อย�างห์ล่ากห์ล่าย

ข�6นทิ�* 2 การแสัวงห์าความร� ให์ม�ข�6นน�6เป+นการแสัวงห์าข อม�ล่ความร� ให์ม�ของผ� เร�ยนจากแห์ล่�งข อม�ล่ ห์ร-อแห์ล่�งความร� ต�าง ๆ ซึ่�*งคร�อาจจ�ดเตร�ยมมาให์ ผ� เร�ยนห์ร-อให์ ค)าแนะน)าเก�*ยวก�บแห์ล่�งข อม�ล่ต�าง ๆ เพ-*อให์ ผ� เร�ยนไปแสัวงห์าก/ได

ข�6นทิ�* 3 การศ�กษาทิ)าความเข าใจข อม�ล่/ความร� ให์ม� แล่ะเช้-*อมโยงความร� ให์ม�ก�บความร� เด�ม ข�6นน�6เป+นข�6นทิ�*ผ� เร�ยนจะต องศ�กษาแล่ะทิ)าความเข าใจก�บข อม�ล่/ความร� ทิ�*ห์ามาได ผ� เร�ยนจะต องสัร างความห์มายของข อม�ล่/ประสับการณี�ให์ม� ๆ โดยใช้ กระบวนการต�าง ๆ ด วยตนเอง เช้�น ใช้ กระบวนการค�ดแล่ะกระบวนการกล่0�มในการอภ�ปรายแล่ะสัร0ปความเข าใจเก�*ยวก�บข อม�ล่น�6น ๆ ซึ่�*งจ)าเป+นต องอาศ�ยการเช้-*อมโยงก�บความร� เด�ม

ข�6นทิ�* 4 การแล่กเปล่�*ยนความร� ความเข าใจก�บกล่0�มข�6นน�6เป+นข�6นทิ�*อาศ�ยกล่0�มเป+นเคร-*องม-อในการตรวจสัอบความร� ความเข าใจของตน รวมทิ�6งขยายความร� ความเข าใจของตนให์ กว างข�6น ซึ่�*งจะช้�วยให์ ผ� เร�ยนได แบ�งป;นความร� ความเข าใจของตนแก�ผ� อ-*น แล่ะได ร�บประโยช้น�จากความร� ความเข าใจของผ� อ-*นไปพร อม ๆ ก�น ข�6นทิ�* 5 การสัร0ปแล่ะจ�ดระเบ�ยบความร� ข� 6นน�6เป+นข�6นสัร0ปความร� ทิ�*ได ร�บทิ�6งห์มด ทิ�6งความร� เด�มแล่ะความร� ให์ม� แล่ะจ�ดสั�*งทิ�*เร�ยนให์ เป+นระบบระเบ�ยบเพ-*อช้�วยให์ ผ� เร�ยนจดจ)าสั�*งทิ�*เร�ยนร� ได ง�าย

ข�6นทิ�* 6 การปฏ�บ�ต�แล่ะ /ห์ร-อการแสัดงผล่งานห์ากข อความทิ�*ได เร�ยนร� มาไม�ม�การปฏ�บ�ต� ข�6นน�6จะเป+นข�6นทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนม�โอกาสัได แสัดงผล่งานการสัร างความร� ของตนให์ ผ� อ-*นร�บร� เป+นการช้�วยให์ ผ� เร�ยนได ตอกย)6าห์ร-อตรวจสัอบความเข าใจของตน แล่ะช้�วยสั�งเสัร�มให์ ผ� เร�ยนใช้ ความค�ดสัร างสัรรค� แต�ห์ากต องม�การปฏ�บ�ต�ตามข อความร� ทิ�*ได ข�6นน�6จะเป+นข�6นปฏ�บ�ต� แล่ะม�การแสัดงผล่งานทิ�*ได ปฏ�บ�ต�ด วย

ข�6นทิ�* 7 การประย0กต�ใช้ ความร� ข� 6นน�6เป+นข�6นของการสั�งเสัร�มให์ ผ� เร�ยนได ฝึAกฝึนการน)าความร� ความเข าใจของตนไปใช้ ในสัถ้านการณี�ต�าง ๆ ทิ�*ห์ล่ากห์ล่ายเพ-*อเพ�*มความช้)านาญ่ ความเข าใจ ความสัามารถ้ในการแก ป;ญ่ห์าแล่ะความจ)าในเร-*องน�6น ๆ

ห์ล่�งจากการประย0กต�ใช้ ความร� อาจม�การน)าเสันอผล่งานจากการประย0กต�อ�กคร� 6งก/ได ห์ร-ออาจไม�ม�การน)าเสันอผล่งานในข�6นทิ�* 6 แต�น)ามารวมแสัดงในตอนทิ ายห์ล่�งข�6นการประย0กต�ใช้ ก/ได เช้�นก�น

ข�6นตอนต�6งแต�ข�6นทิ�* 1-6 เป+นกระบวนการของการสัร างความร� (construction of knowledge)

ซึ่�*งคร�สัามารถ้จ�ดก�จกรรมให์ ผ� เร�ยนม�โอกาสัปฏ�สั�มพ�นธี�แล่กเปล่�*ยนเร�ยนร� ก�น (interaction) แล่ะฝึAกฝึนทิ�กษะกระบวนการต�าง ๆ (process learning) อย�างต�อเน-*อง เน-*องจากข�6นตอนแต�ล่ะข�6นตอนช้�วยให์ ผ� เร�ยนได ทิ)าก�จกรรมห์ล่ากห์ล่ายทิ�*ม�ล่�กษณีะให์ ผ� เร�ยนได ม�การเคล่-*อนไห์วทิางกาย ทิางสัต�

36

Page 37: รูปแบบการเรียนการสอน

ป;ญ่ญ่า ทิางอารมณี�แล่ะทิางสั�งคม(physical participation)อย�างเห์มาะสัม อ�นช้�วยให์ ผ� เร�ยนต-*นต�ว สัามารถ้ร�บร� แล่ะเร�ยนร� ได อย�างด� จ�งกล่�าวได ว�าข�6นตอนทิ�6ง 6 ม�ค0ณีสัมบ�ต�ตามห์ล่�กการ CIPP

สั�วนข�6นตอนทิ�* 7 เป+นข�6นตอนทิ�*ช้�วยให์ ผ� เร�ยนน)าความร� ไปใช้ (application) จ�งทิ)าให์ ร�ปแบบน�6ม�ค0ณีสัมบ�ต�ครบตามห์ล่�ก CIPPA

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบผ� เร�ยนจะเก�ดความเข าใจในสั�*งทิ�*เร�ยน สัามารถ้อธี�บาย ช้�6แจง ตอบค)าถ้ามได ด� นอกจากน�6นย�งได พ�ฒนาทิ�กษะการค�ดว�เคราะห์� การค�ดสัร างสัรรค� การทิ)างานเป+นกล่0�ม การสั-*อสัาร รวมทิ�6งเก�ดการใฝึEร� ด วย

5. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนคิณ�ตศาสตรู�ตามแนวคิ�ด้ที่ฤษฎีคิอนสตรู�คิต�ว�สต� (constructivism) ส.าหรู�บน�กเรูยนรูะด้�บม�ธิยมศ=กษาก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบไพจ�ตร สัดวกการ (2538) ศ�กษาน�เทิศก� กรมสัาม�ญ่ศ�กษา ได พ�ฒนาร�ปแบบการเร�ยนการสัอนคณี�ตศาสัตร�น�6ข�6น เป+นผล่งานว�ทิยาน�พนธี�ระด�บด0ษฎี�บ�ณีฑ์�ตเพ-*อใช้ สัอนน�กเร�ยนระด�บม�ธียมศ�กษา โดยใช้ แนวค�ดของทิฤษฎี� คอนสัตร�คต�ว�สัต� ซึ่�*งม�สัาระสั)าค�ญ่ด�งน�6

1.การเร�ยนร� ค-อการสัร างโครงสัร างทิางป;ญ่ญ่าทิ�*สัามารถ้คล่�*คล่ายสัถ้านการณี�ทิ�*เป+นป;ญ่ห์าแล่ะใช้ เป+นเคร-*องม-อในการแก ป;ญ่ห์าห์ร-ออธี�บายสัถ้านการณี�อ-*น ๆ ทิ�*เก�*ยวข องได

2. น�กเร�ยนเป+นผ� สัร างความร� ด วยว�ธี�ต�าง ๆ ก�น โดยอาศ�ยประสับการณี�เด�ม โครงสัร างทิางป;ญ่ญ่าทิ�*ม�อย�� ความสันใจ แล่ะแรงจ�งใจภายในตนเองเป+นจ0ดเร�*มต น

3. คร�ม�ห์น าทิ�*จ�ดการให์ น�กเร�ยนได ปร�บขยายโครงสัร างทิางป;ญ่ญ่าของน�กเร�ยนเอง ภายใต สัมมต�ฐานต�อไปน�6

3.1 สัถ้านการณี�ทิ�*เป+นป;ญ่ห์า แล่ะปฏ�สั�มพ�นธี�ทิางสั�งคมก�อให์ เก�ดความข�ดแย งทิางป;ญ่ญ่า

3.2 ความข�ดแย งทิางป;ญ่ญ่าเป+นแรงจ�งใจให์ เก�ดก�จกรรมไตร�ตรอง เพ-*อขจ�ดความข�ดแย งน�6น

3.3 การไตร�ตรองบนฐานแห์�งประสับการณี�แล่ะโครงสัร างทิางป;ญ่ญ่าทิ�*อย��ภายใต การม�ปฏ�สั�มพ�นธี�ทิางสั�งคมกระต0 นให์ ม�การสัร างโครงสัร างให์ม�ทิางป;ญ่ญ่า

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาผล่สั�มฤทิธี�Fในการเร�ยนคณี�ตศาสัตร� โดยช้�วยให์ ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� อย�างเข าใจ จากการม�โอกาสัสัร างความร� ด วยตนเอง

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบข�6นตอนทิ�* 1 สัร างความข�ดแย งทิางป;ญ่ญ่า คร�เสันอป;ญ่ห์า A ให์ น�กเร�ยนค�ดแก ป;ญ่ห์าเป+นรายบ0คคล่ โดยทิ�*ป;ญ่ห์า A เป+นป;ญ่ห์าทิ�*ม�ความยากในระด�บทิ�*น�กเร�ยนต องปร�บโครงสัร างทิางป;ญ่ญ่าทิ�*ม�อย��เด�ม ห์ร-อต องสัร างโครงสัร างทิางป;ญ่ญ่าข�6นให์ม� จ�งจะสัามารถ้แก ป;ญ่ห์าได จ�ดน�กเร�ยนเข ากล่0�มย�อย กล่0�มล่ะ 4-6 คน น�กเร�ยนแต�ล่ะคนเสันอค)าตอบแล่ะว�ธี�ห์าค)าตอบต�อกล่0�มของตน

ข�6นตอนทิ�* 2 ด)าเน�นก�จกรรมไตร�ตรอง

37

Page 38: รูปแบบการเรียนการสอน

2.1 น�กเร�ยนในกล่0�มย�อยตรวจสัอบค)าตอบแล่ะว�ธี�ห์าค)าตอบของสัมาช้�กในกล่0�ม โดยด)าเน�นการด�งน�6

2.1.1 กล่0�มตรวจสัอบค)าตอบป;ญ่ห์า A ของสัมาช้�กแต�ล่ะคนตามเง-*อนไขทิ�*โจทิย�ก)าห์นด อภ�ปราย ซึ่�กถ้ามเห์ต0ผล่แล่ะทิ�*มาของว�ธี�ห์าค)าตอบ

2.1.2 สัมาช้�กกล่0�มช้�วยก�นสัร างสัถ้านการณี�ต�วอย�าง B ทิ�*ง�ายต�อการห์าค)าตอบเช้�งประจ�กษ� แล่ะม�โครงสัร างความสั�มพ�นธี�เห์ม-อนก�บป;ญ่ห์า A ตามกฎีการสัร างการอ0ปมาอ0ปม�ย ด�งน�6

ก.) ไม�ต องพ�จารณีาล่�กษณีะของสั�*งเฉพาะแต�ล่ะสั�*งในสัถ้านการณี�ป;ญ่ห์า Aข.) ห์าความสั�มพ�นธี�ระด�บต)*า (lower order relations)ระห์ว�างสั�*งเฉพาะแต�ล่ะสั�*งในสัถ้านการณี�ป;ญ่ห์า Aค.) ห์าความสั�มพ�นธี�ระห์ว�างความสั�มพ�นธี�ระด�บต)*า แล่ะความสั�มพ�นธี�ระด�บสั�ง (higher order relations) ซึ่�*งเป+นระบบความสั�มพ�นธี� (systematic)

ห์ร-อโครงสัร างความสั�มพ�นธี�(relational structure) แล่ วถ้�ายโยงโครงสัร างความสั�มพ�นธี�น�6ไปสัร างสัถ้านการณี�ต�วอย�าง B ทิ�*ม�สั�*งเฉพาะแตกต�างก�บสัถ้านการณี�ป;ญ่ห์า A

2.1.3 ห์าค)าตอบสัถ้านการณี�ต�วอย�าง B ในเช้�งประจ�กษ�2.1.4 น)าว�ธี�ห์าค)าตอบของป;ญ่ห์า A มาใช้ ก�บป;ญ่ห์า B ว�าจะได ค)าตอบตรงก�บค)า

ตอบของป;ญ่ห์า B ทิ�*ห์าได ในเช้�งประจ�กษ�ห์ร-อไม� ถ้ าค)าตอบทิ�*ได ไม�ตรงก�น ต องทิ)าการปร�บเปล่�*ยนว�ธี�ห์าค)าตอบให์ม� จนกว�าจะได ว�ธี�ห์าค)าตอบทิ�*ใช้ ก�บป;ญ่ห์า B แล่ วได ค)าตอบทิ�*สัอดคล่ องก�บค)าตอบทิ�*ห์าได ในเช้�งประจ�กษ� ซึ่�*งอาจม�มากกว�า 1 ว�ธี�

2.1.5 น)าว�ธี�ห์าค)าตอบทิ�*ใช้ ก�บป;ญ่ห์า B แล่ วได ค)าตอบสัอดคล่ องก�บค)าตอบทิ�*ห์าได ในเช้�งประจ�กษ� ไปใช้ ก�บป;ญ่ห์า A กล่0�มช้�วยก�นทิ)าให์ สัมาช้�กทิ0กคนในกล่0�มเข าใจการห์าค)าตอบของป;ญ่ห์า A ด วยว�ธี�ด�งกล่�าว ซึ่�*งอาจม�มากกว�า 1 ว�ธี�

2.1.6 กล่0�มทิ)าการตกล่งเล่-อกว�ธี�ห์าค)าตอบทิ�*ด�ทิ�*สั0ดตามความเห์/นของกล่0�ม แล่ะช้�วยก�นทิ)าให์ สัมาช้�กของกล่0�มทิ0กคนม�ความพร อมทิ�*จะเป+นต�วแทินในการน)าเสันอแล่ะตอบข อซึ่�กถ้ามเก�*ยวก�บว�ธี�ห์าค)าตอบด�งกล่�าวต�อกล่0�มให์ญ่�ได

2.2 สั0�มต�วแทินกล่0�มย�อยแต�ล่ะกล่0�มมาเสันอว�ธี�ห์าค)าตอบของป;ญ่ห์า A ต�อกล่0�มให์ญ่� กล่0�มอ-*น ๆ เสันอต�วอย�างค าน ห์ร-อห์าเห์ต0ผล่มาค านว�ธี�ห์าค)าตอบทิ�*ย�งค านได ถ้ าไม�ม�น�กเร�ยนกล่0�มใดสัามารถ้เสันอต�วอย�างค านห์ร-อเห์ต0ผล่มาค านว�ธี�ห์าค)าตอบทิ�*ย�งค านได คร�จ�งจะเป+นผ� เสันอเอง ว�ธี�ทิ�*ถ้�กค านจะตกไป สั�วนว�ธี�ทิ�*ไม�ถ้�กค านจะเป+นทิ�*ยอมร�บของกล่0�มให์ญ่�ว�าสัามารถ้ใช้ เป+นเคร-*องม-อในการห์าค)าตอบของป;ญ่ห์าใด ๆ ทิ�*อย��ในกรอบของโครงสัร างความสั�มพ�นธี�เด�ยวก�นน�6นได ตล่อดช้�วงเวล่าทิ�*ย�งไม�ม�ผ� ใดสัามารถ้ห์าห์ล่�กฐานมาค านได ซึ่�*งอาจม�มากกว�า 1 ว�ธี�

2.3 คร�เสันอว�ธี�ห์าค)าตอบของป;ญ่ห์า A ทิ�*คร�เตร�ยมไว ต�อกล่0�มให์ญ่� เม-*อพบว�าไม�ม�กล่0�มใดเสันอในแบบทิ�*ตรงก�บว�ธี�ทิ�*คร�เตร�ยมไว ถ้ าม�คร�ก/ไม�ต องเสันอ

2.4 น�กเร�ยนแต�ล่ะคนสัร างป;ญ่ห์า C ซึ่�*งม�โครงสัร างความสั�มพ�นธี�เห์ม-อนก�บป;ญ่ห์า A ตามกฎีการสัร างการอ0ปมาอ0ปม�ยด�งกล่�าวแล่ ว แล่ะเล่-อกว�ธี�ห์าค)าตอบจากว�ธี�ซึ่�*งเป+นทิ�*ยอมร�บของกล่0�มให์ญ่�แล่ ว มาห์าค)าตอบของป;ญ่ห์า C

2.5 น�กเร�ยนแต�ล่ะคนเข�ยนโจทิย�ของป;ญ่ห์า C ทิ�*ตนสัร างข�6น ล่งใน

38

Page 39: รูปแบบการเรียนการสอน

แผ�นกระดาษพร อมช้-*อผ� สัร างป;ญ่ห์า สั�งคร� คร�น)าแผ�นโจทิย�ป;ญ่ห์าของน�กเร�ยนมาคล่ะก�นแล่ วแจกให์ น�กเร�ยนทิ�6งห์ องคนล่ะ 1 แผ�น

2.6 น�กเร�ยนทิ0กคนห์าค)าตอบของป;ญ่ห์าทิ�*ได ร�บแจกด วยว�ธี�ห์าค)าตอบทิ�*เล่-อกมาจากว�ธี�ทิ�*เป+นทิ�*ยอมร�บของกล่0�มให์ญ่� แล่ วตรวจสัอบค)าตอบก�บเจ าของป;ญ่ห์า ถ้ าค)าตอบข�ดแย งก�น ผ� แก ป;ญ่ห์าแล่ะเจ าของป;ญ่ห์าจะต องช้�วยก�นค นห์าจ0ดทิ�*เป+นต นเห์ต0แห์�งความข�ดแย ง แล่ะช้�วยก�นขจ�ดความข�ดแย งน�6น เช้�น อาจแก ไขโจทิย�ให์ ร�ดก0มข�6น ให์ สัมเห์ต0สัมผล่ ห์ร-อแก ไขว�ธี�ค)านวณี แล่ะซึ่�กถ้ามก�นจนเก�ดความเข าใจทิ�6งสัองฝึEายแล่ วจ�งน)าป;ญ่ห์า C แล่ะว�ธี�ห์าค)าตอบทิ�6งก�อนการแก ไขแล่ะห์ล่�งการแก ไขของทิ�6งผ� สัร างป;ญ่ห์าแล่ะผ� แก ป;ญ่ห์าสั�งคร� คร�จะเข าร�วมตรวจสัอบเฉพาะในค��ทิ�*ไม�สัามารถ้ขจ�ดความข�ดแย งได เอง

ข�6นตอนทิ�* 3 สัร0ปผล่การสัร างโครงสัร างให์ม�ทิางป;ญ่ญ่าคร�แล่ะน�กเร�ยนช้�วยก�นสัร0ปมโนทิ�ศน� กระบวนการค�ดค)านวณี ห์ร-อกระบวนการแก โจทิย�ป;ญ่ห์าทิ�*น�กเร�ยนได ช้�วยก�นสัร างข�6นจากก�จกรรมในข�6นตอนทิ�* 2 ให์ น�กเร�ยนบ�นทิ�กข อสัร0ปไว

เน-*องจากกระบวนการทิ�*กล่�าวข างต นม�ความซึ่�บซึ่ อนพอสัมควร จ�งขอแนะน)าให์ ผ� สันใจศ�กษาต�วอย�างแผนการสัอน จากว�ทิยาน�พนธี�ของไพจ�ตร สัะดวกการ (2538) เพ-*อความเข าใจทิ�*ช้�ดเจนข�6น

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบน+ ผ� เร�ยนจะม�ความเข าใจมโนทิ�ศน�ทิางคณี�ตศาสัตร�ทิ�*ตนแล่ะกล่0�มเพ-*อนได ร�วมก�นค�ดโดยกระบวนการสัร างความร� แล่ะได พ�ฒนาทิ�กษะกระบวนการทิ�*สั)าค�ญ่ ๆ ทิางคณี�ตศาสัตร�อ�กห์ล่ายประการ อาทิ� กระบวนการค�ดค)านวณี กระบวนการแก โจทิย�ป;ญ่ห์า กระบวนการน�รน�ย-อ0ปน�ย เป+นต น

6. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนการูเขยนภาษาอ�งกฤษแบบเน�นกรูะบวนการู (Process Approach) ส.าหรู�บน�กศ=กษาไที่ยรูะด้�บอ�ด้มศ=กษา ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบ ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนการเข�ยนภาษาอ�งกฤษแบบเน นกระบวนการน�6 เป+นผล่งานว�ทิยาน�พนธี�ระด�บด0ษฎี�บ�ณีฑ์�ตของ พ�มพ�นธี� เวสัสัะโกศล่ (2533) อาจารย�ประจ)าคณีะศ�ล่ปศาสัตร� มห์าว�ทิยาล่�ยธีรรมศาสัตร� ซึ่�*งพ�ฒนาร�ปแบบน�6ข�6นจากแนวค�ดพ-6นฐานทิ�*ว�า การเข�ยนเป+นกระบวนการทิางสัต�ป;ญ่ญ่าแล่ะภาษา(intellectual-linguistic) การเข�ยนการสัอนจ�งควรม0�งเน นทิ�*กระบวนการทิ�6งห์ล่ายทิ�*ใช้ ในการสัร างงานเข�ยน การสัอนควรเป+นการเสันอแนะว�ธี�การสัร างแล่ะเร�ยบเร�ยงความค�ดมากกว�าจะเป+นการสัอนร�ปแบบแล่ะโครงสัร างของภาษา กระบวนการทิ�*ผ� เร�ยนควรจะพ�ฒนาน�6น เร�*มต นต�6งแต�ก�อนการเข�ยน ซึ่�*งประกอบด วยทิ�กษะการสัร างความค�ด การค นห์าข อม�ล่แล่ะการวางแผนการเร�ยบเร�ยงข อม�ล่ทิ�*จะน)าเสันอ สั�วนในขณีะทิ�*เข�ยนก/ได แก� การร�างงานเข�ยน ซึ่�*งต องอาศ�ยกระบวนการจ�ดความค�ดห์ร-อข อม�ล่ต�าง ๆ ให์ เป+นข อความทิ�*ต�อเน-*อง สั)าห์ร�บการแก ไขปร�บปร0งร�างทิ�* 1 ให์ เป+นงานเข�ยนฉบ�บสัมบ�รณี�น�6น ผ� เข�ยนจ)าเป+นต องม�การแก ไขด านภาษาทิ�6งด านความถ้�กต องของไวยากรณี�แล่ะการเล่-อกใช้ ค)า

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาผ� เร�ยนให์ สัามารถ้เข�ยนภาษาอ�งกฤษในระด�บข อความ(discourse)ได โดยข อความน�6นสัามารถ้สั-*อความห์มายได อย�างเห์มาะสัมก�บสัถ้านการณี� แล่ะเป+นข อความทิ�*ถ้�กต องทิ�6ง

39

Page 40: รูปแบบการเรียนการสอน

ห์ล่�กการใช้ ภาษาแล่ะห์ล่�กการเข�ยน นอกจากน�6นย�งช้�วยพ�ฒนาความสัามารถ้ในการใช้ กระบวนการเข�ยนในการสัร างงานเข�ยนทิ�*ด�ได ด วย คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบ ข�6นทิ�* 1 ข�6นก�อนเข�ยน

1. การรวบรวมข อม�ล่ 1.1 การแจกแจงความค�ด ผ� สัอนแนะน)าให์ ผ� เร�ยนค�ดเช้-*อมโยงห์�วข อเร-*องทิ�*จะเข�ยนก�บ

แนวค�ดต�าง ๆ เพ-*อให์ ได ข อม�ล่ในการเข�ยน1.2 การค นคว าข อม�ล่จากการอ�าน โดยการให์ ผ� เร�ยนอ�านงานเข�ยนทิ�*เก�*ยวข องก�บห์�วข อทิ�*จะ

เข�ยนแล่ะศ�กษาแนวค�ดของผ� เข�ยนตล่อดจนศ�พทิ�สั)านวนทิ�*ใช้

2. การเร�ยบเร�ยงข อม�ล่2.1 ผ� เร�ยนศ�กษาห์ล่�กการเร�ยบเร�ยงจากข อเข�ยนต�วอย�าง2.2 จากข อม�ล่ทิ�*ได ในข อ 1 ผ� เร�ยนเล่-อกจ0ดเน นแล่ะข อม�ล่ทิ�*ต องการน)าเสันอ

3. การเร�ยนร� ทิางภาษา เป+นการสัร างความร� เก�*ยวก�บโครงสัร างภาษาแล่ะศ�พทิ�ทิ�*จะน)ามาใช้ ในการเข�ยน

ข�6นทิ�* 2 ข�6นร�างงานเข�ยน ผ� เร�ยนเข�ยนข อความโดยใช้ แผนการเข�ยนทิ�*ได จ�ดทิ)าในข�6นทิ�* 1 เป+นเคร-*องช้�6แนะ

ข�6นทิ�* 3 ข�6นปร�บปร0งแก ไข1. การปร�บปร0งเน-6อห์า ผ� เร�ยนอ�านร�างงานเข�ยนทิ�*ได จากข�6นทิ�* 2 แล่ะอภ�ปรายเก�*ยวก�บเน-6อห์าแล่ะการเร�ยบเร�ยง ผ� สัอนก)าก�บควบค0มโดยใช้ ค)าถ้าม เพ-*อให์ กล่0�มอภ�ปรายไปในทิ�ศทิางทิ�*ต องการ ค-อเน นทิ�*การสั-*อความห์มายของเน-6อห์าแล่ะว�ธี�การน)าเสันอ 2. การแก ไขงานเข�ยน ผ� เร�ยนทิ)าแบบฝึAกห์�ดข อผ�ดทิางภาษาแล่ วจ�งปร�บปร0งร�างงานเข�ยนในด านเน-6อห์าตามทิ�*ได อภ�ปรายใน 1 แล่ะแก ไขข อผ�ดทิางภาษาโดยม�ผ� สัอนช้�วยเห์ล่-อแนะน)า ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบพ�มพ�นธี� เวสัสัะโกศล่ (2533: 189) ไดน)าร�ปแบบน�6ไปทิดล่องใช้ ก�บน�กศ�กษามห์าว�ทิยาล่�ยธีรรมศาสัตร� เป+นเวล่า 1 ภาคเร�ยนในปG พ.ศ. 2532 ผล่การว�จ�ยพบว�า กล่0�มทิดล่องทิ�*ใช้ ร�ปแบบน�6 ม�ผล่สั�มฤทิธี�Fทิางการเข�ยนภาษาอ�งกฤษสั�งกว�ากล่0�มควบค0มทิ�*เร�ยนโดยอาจารย�ใช้ ว�ธี�สัอนแบบเน นต�วงานเข�ยน อย�างม�น�ยสั)าค�ญ่ทิ�*ระด�บ .05 แล่ะผ� ว�จ�ยได เสันอแนะให์ น)าร�ปแบบน�6ไปประย0กต�ใช้ ในการสัอนเข�ยนในระด�บอ-*น ๆ ด วย

7. รู�ปแบบการูเรูยนการูสอนที่�เน�นที่�กษะปฏิ�บ�ต�ส.าหรู�บคิรู�ว�ช้าอาช้พั ก. ที่ฤษฎี/หล�กการู/แนวคิ�ด้ของรู�ปแบบนวล่จ�ตต� เช้าวก�รต�พงศ� (2535) อาจารย�ประจ)าคณีะคร0ศาสัตร�อ0ตสัาห์กรรม สัถ้าบ�นเทิคโนโล่ย�ราช้มงคล่ เป+นผ� พ�ฒนาร�ปแบบน�6ข�6น โดยอาศ�ยแนวค�ดแล่ะห์ล่�กการเก�*ยวก�บการพ�ฒนาทิ�กษะปฏ�บ�ต� 9 ประการ ซึ่�*งม�สัาระโดยสัร0ปว�า การพ�ฒนาผ� เร�ยนให์ เก�ดทิ�กษะปฏ�บ�ต�ทิ�*ด�น�6น ผ� สัอนควรจะเร�*มต�6งแต�ว�เคราะห์�งานทิ�*จะให์ ผ� เร�ยนทิ)า โดยแบ�งงานออกเป+นสั�วนย�อย ๆ แล่ะล่)าด�บงานจากง�ายไปสั��ยาก แล่ วให์ ผ� เร�ยนได ฝึAกทิ)างานย�อย ๆ แต�ล่ะสั�วนให์ ได แต�ก�อนทิ�*จะล่งม-อทิ)างาน ควรให์ ผ� เร�ยนม�ความร� ในงานถ้�งข�6นเข าใจในงานน�6นเป+นอย�างน อย รวมทิ�6งได เร�ยนร� ล่�กษณีะน�สั�ยทิ�*ด�ในการทิ)างานด วย แล่ วจ�งให์ ผ�

40

Page 41: รูปแบบการเรียนการสอน

เร�ยนฝึAกทิ)างานด วยต�วเองในสัถ้านการณี�ทิ�*ใกล่ เค�ยงก�บการทิ)างานจร�ง โดยจ�ดล่)าด�บการเร�ยนร� ตามล่)าด�บต�6งแต�ง�ายไปยาก ค-อเร�*มจากการให์ ร�บร� งาน ปร�บต�วให์ พร อม ล่องทิ)าโดยการเล่�ยนแบบ ล่องผ�ดล่องถ้�ก (ถ้ าไม�เก�ดอ�นตราย) แล่ วจ�งให์ ฝึAกทิ)าเองแล่ะทิ)าห์ล่าย ๆคร�6งจนกระทิ�*งช้)านาญ่ สัามารถ้ทิ)าได เป+นอ�ตโนม�ต� ขณีะฝึAกผ� เร�ยนควรได ร�บข อม�ล่ย อนกล่�บเพ-*อการปร�บปร0งงานเป+นระยะ ๆ แล่ะผ� เร�ยนควรได ร�บการประเม�นทิ�6งทิางด านความถ้�กต องของผล่งาน ความช้)านาญ่ในงาน (ทิ�กษะ) แล่ะล่�กษณีะน�สั�ยในการทิ)างานด วย

ข. ว�ตถุ�ปรูะสงคิ�ของรู�ปแบบร�ปแบบน�6ม0�งพ�ฒนาความร� ความเข าใจเก�*ยวก�บงานทิ�*ทิ)า แล่ะเก�ดทิ�กษะสัามารถ้ทิ�*จะทิ)างานน�6นได อย�างช้)านาญ่ตามเกณีฑ์� รวมทิ�6งม�เจตคต�ทิ�*ด�แล่ะล่�กษณีะน�สั�ยทิ�*ด�ในการทิ)างานด วย

คิ. กรูะบวนการูเรูยนการูสอนของรู�ปแบบร�ปแบบการเร�ยนการสัอนน�6 ก)าห์นดย0ทิธีว�ธี�ย�อยไว 3 ย0ทิธีว�ธี� เพ-*อให์ ผ� สัอนได เล่-อกใช้ ให์ เห์มาะสัมก�บเง-*อนไขของสัถ้านการณี�ต�าง ๆ รวมทิ�6งได ให์ ล่)าด�บข�6นตอนในการด)าเน�นการทิ�*เห์มาะสัมก�บแต�ล่ะย0ทิธีว�ธี�ด วย ด�งรายล่ะเอ�ยดต�อไปน�6

ย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 1 การสัอนทิฤษฎี�ก�อนสัอนงานปฏ�บ�ต� การด)าเน�นการม�ข�6นตอนด�งน�6ข� 6นน)า เป+นข�6นแนะน)างานแล่ะกระต0 นให์ ผ� เร�ยนเก�ดความสันใจแล่ะเห์/นค0ณีค�าในงานน�6น

ข�6นให์ ความร� เป+นข�6นให์ ความร� ความเข าใจเก�*ยวก�บงานทิ�*จะทิ)า ซึ่�*งคร�สัามารถ้ใช้ ว�ธี�การใด ๆ ก/ได แต�ควรเป=ดโอกาสัให์ ผ� เร�ยนได ซึ่�กถ้ามจนกระทิ�*งผ� เร�ยนเก�ดความเข าใจ

ข�6นให์ ฝึAกปฏ�บ�ต� เป+นข�6นทิ�*ให์ ผ� เร�ยนล่งม-อทิ)างาน ซึ่�*งเร�*มจากให์ ผ� เร�ยนทิ)าตามห์ร-อเล่�ยนแบบ ห์ร-อให์ ล่องผ�ดล่องถ้�ก (ถ้ าไม�เก�ดอ�นตราย) ต�อไปจ�งให์ ล่องทิ)าเอง โดยคร�คอยสั�งเกตแล่ะให์ ข อม�ล่ปDอนกล่�บเป+นระยะ ๆ จนกระทิ�*งทิ)าได ถ้�กต องแล่ วจ�งให์ ฝึAกทิ)าห์ล่าย ๆ คร� 6ง จนกระทิ�*งทิ)าได ช้)านาญ่

ข�6นประเม�นผล่การเร�ยนร� เป+นข�6นทิ�*ผ� สัอนประเม�นทิ�กษะปฏ�บ�ต� แล่ะล่�กษณีะน�สั�ยในการทิ)างานของผ� เร�ยน

ข�6นประเม�นผล่ความคงทินของการเร�ยนร� เป+นข�6นทิ�*ผ� สัอนจะร� ว�า การเร�ยนร� ของผ� เร�ยนม�ความย�*งย-นห์ร-อไม� ห์ากผ� เร�ยนสัามารถ้ปฏ�บ�ต�งานได อย�างช้)านาญ่ ผ� เร�ยน ก/ควรจะจ)าสั�*งทิ�*เร�ยนร� ได ด�แล่ะนาน

ย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 2 การสัอนงานปฏ�บ�ต�ก�อนสัอนทิฤษฎี� 2.1 ข�6นน)า ทิ)าเช้�นเด�ยวก�บย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 12.2 ข�6นให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�แล่ะสั�งเกตการณี� ให์ ผ� เร�ยนล่งม-อปฏ�บ�ต�งาน ม�การสั�งเกตการณี�ปฏ�บ�ต�แล่ะจดบ�นทิ�กข อม�ล่ไว 2.3 ข�6นว�เคราะห์�การปฏ�บ�ต�แล่ะสั�งเกตการณี� ร�วมก�นว�เคราะห์�พฤต�กรรมการปฏ�บ�ต� แล่ะอภ�ปรายผล่การว�เคราะห์�2.4 ข�6นเสัร�มความร� จากผล่การว�เคราะห์�แล่ะอภ�ปรายการปฏ�บ�ต� ผ� สัอนจะทิราบว�า ควรเสัร�มความร� อะไรให์ แก�ผ� เร�ยน จ�งจะเป+นประโยช้น�แก�ผ� เร�ยนในการปฏ�บ�ต�2.5 ข�6นให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�งานให์ม� เม-*อร� จ0ดบกพร�องแล่ะได ความร� เสัร�มทิ�*จะใช้ ในการแก ไขข อบกพร�องแล่ ว จ�งให์ ผ� เร�ยนปฏ�บ�ต�งานให์ม�อ�กคร� 6งห์น�*ง2.6 ข�6นประเม�นผล่การเร�ยนร� ปฏ�บ�ต�เช้�นเด�ยวก�บย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 1

41

Page 42: รูปแบบการเรียนการสอน

2.7 ข�6นประเม�นผล่ความคงทินของการเร�ยนร� ปฏ�บ�ต�เช้�นเด�ยวก�บย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 1 ย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 3 การสัอนทิฤษฎี�แล่ะปฏ�บ�ต�ไปพร อม ๆ ก�นข�6นน)าข�6นให์ ความร� ให์ ปฏ�บ�ต�แล่ะให์ ข อม�ล่ย อนกล่�บไปพร อม ๆ ก�นข�6นให์ ปฏ�บ�ต�งานตามล่)าพ�งข�6นประเม�นผล่การเร�ยนร� ข� 6นประเม�นผล่ความคงทินของการเร�ยนร� งานปฏ�บ�ต�

เง0�อนไขที่�ใช้�ในการูพั�จารูณาเล0อกย�ที่ธิว�ธิสอนย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 1 เห์มาะสั)าห์ร�บการสัอนเน-6อห์าของงานปฏ�บ�ต�ทิ�*ม�ล่�กษณีะซึ่�บซึ่ อน ห์ร-อเสั�*ยงอ�นตราย แล่ะล่�กษณีะของเน-6อห์าสัามารถ้แยกสั�วนภาคทิฤษฎี�แล่ะปฏ�บ�ต�ได อย�างช้�ดเจน

ย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 2 เห์มาะสั)าห์ร�บเน-6อห์างานปฏ�บ�ต�ทิ�*ม�ล่�กษณีะไม�ซึ่�บซึ่ อน ห์ร-อเป+นงานปฏ�บ�ต�ทิ�*ผ� เร�ยนเคยม�ประสับการณี�มาบ างแล่ ว เป+นงานทิ�*ม�อ�ตราการเสั�*ยงต�ออ�นตรายก�บช้�ว�ตน อย

ย0ทิธีว�ธี�ทิ�* 3 เห์มาะสั)าห์ร�บบทิเร�ยนทิ�*ม�ล่�กษณีะของเน-6อห์าภาคทิฤษฎี�แล่ะปฏ�บ�ต�ทิ�*ไม�สัามารถ้แยกจากก�นได เด/ดขาด

ง. ผลที่�ผ��เรูยนจะได้�รู�บจากการูเรูยนตามรู�ปแบบ นวล่จ�ตต� เช้าวก�รต�พงศ� ได ทิดล่องใช้ ร�ปแบบน�6ก�บอาจารย� แล่ะน�กศ�กษาของสัถ้าบ�นเทิคโนโล่ย�ราช้มงคล่ 5 ว�ทิยาเขต เป+นเวล่า 1 ภาคเร�ยน ในปGการศ�กษา 2534 ผล่การทิดล่องพบว�า ผ� เร�ยนเก�ดการเร�ยนร� ทิางด านทิฤษฎี�ถ้�งข�6นความเข าใจ ค-อได คะแนนไม�ต)*ากว�า 60 %

แล่ะประสับผล่สั)าเร/จในการพ�ฒนาทิ�กษะในระด�บทิ�*สัามารถ้ปฏ�บ�ต�งานให์ ม�ค0ณีภาพได ถ้�งเกณีฑ์�ทิ�*ต องการ รวมทิ�6งได แสัดงล่�กษณีะน�สั�ยทิ�*ด�ในการทิ)างานด วย

ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนทิ�*เป+นสัากล่ ทิ�*รองศาสัตราจารย� ดร. ทิ�ศนา แขมมณี� ได น)าเสันอมาทิ�6งห์มดน�6ได ร�บการพ�สั�จน� ทิดสัอบประสั�ทิธี�ภาพ แล่ะได ร�บความน�ยมโดยทิ�*วไป สั�วนร�ปแบบทิ�*พ�ฒนาโดยน�กการศ�กษาไทิยน�6น ผ� ทิ�*ค�ดค นร�ปแบบได ต�ดตามศ�กษาความก าวห์น าทิางด านว�ช้าการแล่ะน)ามาเผยแพร�ในวงการศ�กษาไทิยห์ร-ออาจค�ดค นห์ร-อพ�ฒนาจากความร� แล่ะประสับการณี�ในการจ�ดการศ�กษาแล่ะการเร�ยนร� กระบวนการเร�ยนการสัอนทิ�*ได ร�บการพ�ฒนาอย�างเป+นระบบแล่ะได ร�บการทิดล่องใช้ เพ-*อพ�สั�จน�แล่ะทิดสัอบประสั�ทิธี�ภาพแล่ ว ถ้-อว�าเป+นร�ปแบบการเร�ยนการสัอนห์ร-อเป+นแบบแผนของการจ�ดการเร�ยนการสัอนทิ�*ผ� อ-*นสัามารถ้น)ามาใช้ แล่ วจะเก�ดผล่ตามว�ตถ้0ประสังค�ของร�ปแบบน�6นได ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนสั�วนให์ญ่�ล่ วนเป+นแบบทิ�*แปล่กให์ม�แล่ะน�าสันใจทิ�6งสั�6น สัมควรทิ�*คร�ผ� สัอนจะให์ ความสันใจ ศ�กษาให์ เข าใจแล่ วน)าไปทิดล่องใช้ เพ-*อปร�บปร0งแล่ะเพ�*มประสั�ทิธี�ภาพการจ�ดการเร�ยนการสัอนของตนในการเล่-อกใช้ ร�ปแบบการเร�ยนการสัอนแต�ล่ะร�ปแบบน�6นทิ�านจะต องค)าน�งถ้�งว�ตถ้0ประสังค� ว�าต องการพ�ฒนาผ� เร�ยนในด านใดเป+นห์ล่�ก ห์ร-อต องการเน นด านใด สั�วนการจ�ดการเร�ยนการสัอนตามกระบวนการเร�ยนการสัอนของร�ปแบบแต�ล่ะข�6นตอนน�6น ทิ�านสัามารถ้เล่-อกว�ธี�สัอน แล่ะเทิคน�คการสัอนมาใช้ ให์ เห์มาะสัมโดยค)าน�งเน-6อห์าสัาระ เวล่า แล่ะผ� เร�ยน สั)าห์ร�บผ� เร�ยนน�6นทิ�านต องค)าน�งถ้�งห์ล่ายๆด าน เช้�นการพ�ฒนาสัมองซึ่�กขวาแล่ะซึ่ าย ทิฤษฎี�พห์0ป;ญ่ญ่า ว�ธี�เร�ยนของผ� เร�ยนแต�ล่ะคน ความถ้น�ดแล่ะความสันใจเป+นต น ข อสั)าค�ญ่ทิ�านต องใช้ ว�ธี�การสัอนแล่ะเทิคน�คการสัอนทิ�*ห์ล่ากห์ล่าย ซึ่�*งทิ�านสัามารถ้ศ�กษาได จากเอกสัารของฝึEายว�ช้าการ แล่ะต)าราเก�*ยวก�บการจ�ดการเร�ยนการสัอนซึ่�*ง

42

Page 43: รูปแบบการเรียนการสอน

ม�อย��มากมาย ผ� สัอนทิ�านใดศ�กษามากก/ย�อมสัามารถ้เล่-อกใช้ ได อย�างห์ล่ากห์ล่ายทิ)าให์ การจ�ดการเร�ยนการสัอนม�ประสั�ทิธี�ภาพ

ทิ�*มาข อม�ล่: http://student.nu.ac.th/comed402/ร�ปแบบการเร�ยนการสัอน.doc

43