55. begirada - europako biztanleria eaen
Upload: observatorio-vasco-de-inmigracion-immigrazioaren-euskal-behatokia
Post on 06-Apr-2016
228 views
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
“Europako biztanleria EAEn” izeneko 55. Begirada honen bidez jarraipena emango diogu 51. zenbakian hasitako sailari;hots, EAEn bizi diren etorkin-talde handien ezaugarri nagusiak aztertzeko sailari. Eta aurreko zenbakian adierazi bezala, lautalde hauek aztertuko ditugu: afrikarrak, asiarrak, europarrak eta latinoamerikarrak.
EAEko europarren kopurua jaitsi egin da azkeneko urteetan, eta 1998an atzerritarren erdia izatetik, %28 izatera pasatu da2014an. Nazionalitate nagusia errumaniarra da, eta Portugal dago bigarren lekuan. Gipuzkoa da biztanle europarren por -tzentaje handiena duen lurraldea.
Kolektiboaren integrazioa aldatu egiten da jatorriaren arabera, eta bertako biztanleek dioten sinpatiaren arabera: alde bate-tik, EBko mendebaldeko europarrentzat errazagoa izaten da eta sinpatia handiagoa sorrarazten dute; aldiz, Errumaniatik etaEBko ekialdetik datozenek zailago izaten dute integratzea, bertako biztanleen pertzepzioa ez baita hain positiboa.
Europarren migrazio-datuak
1. Europako immigrazioaren bilakaera EAEn
Europako immigrazioa %422 hazi da 1998tik, orduan7.588 etorkin izatetik orain 39.646 izatera pasatu da(1. taula). Hala ere, atzerriko etorkinen kopurua zortzi aldizhandiagoa da orain 1998an baino, eta europarrak izan dirahain zuen ere gutxien gehitu direnak EAEn. 1998an, EAEraetortzen ziren immigranteen erdiak Europatik etortzen ziren,baina gaur egun etorkinen %28 baino ez dira europarrak(1. grafikoa).
Europako alde desberdinetatik etorritako atzerritarren haz-kundea aztertuz, ikusten da gaur egun presentzia handienaduena 28en EB dela (Errumania, Bulgaria eta Kroazia gehi-tu ondorengoa) %46arekin, horren atzetik 25en EB%43arekin eta azkenik Europaren gainerako zatia,%11rekin (3. grafikoa). Errumania eta Bulgaria 2007eanEuropar Batasunean sartu zirenean inflexio-puntu bat mar-katu zen jatorri europarreko biztanleen eboluzioan.Kroaziaren kasuan, nazionalitate hori 2013an sartu da 28enEBn, eta 58 pertsona gehiago ekarri ditu 2014an.
1998 2014 Hazkundea (%)1998-2014N % N %
EB (28) 7.170 47,2 35.186 25,0 390,7Europa ez komunitarioa 420 2,8 4.460 3,2 961,9Europa 7.588 49,9 39.646 28,1 422,5Afrika 2.714 17,9 37.212 26,4 1.271,1Amerika 3.993 26,3 51.762 36,7 1.196,3Asia 837 5,5 12.116 8,6 1.347,6Ozeania eta aberrigabeak 62 0,4 181 0,1 191,9Guztira 15.198 100,0 140.917 100,0 827,2
1. taula. Atzerritarren gehikuntza EAEn, kontinenteen arabera banatuta. 1998-2014. (Balio absolututan eta ehunekotan)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
1. grafikoa. Europako etorkin atzerritarren pisu erlatiboarenbilakaera EAEn. 1998-2014 (%)
504945
3831292727282930292928282828
505155
6269717373727170717172727272
%0 %50 %100
1998
2000
2002
2004
2006
2008
2010
2012
2014
Europa Gainerakoak
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
IMMIGRAZIOAREN Behatokia Observatorio de INMIGRACIÓN2014ko azaroaLege-gordailua BI-1163-05
55 zbk.
EUROPAKO BIZTANLERIA EAEN
2 55. Begirada - Europako biztanleria EAEn
2. Europarren nazionalitateak
Kopuruz handienak diren hamar nazionalitateetakoak diraEAEko europar etorkinen %90,6. Era berean, Errumaniaeta Portugaletik etorritakoak dira etorkin europarren erdiabaino gehiago (%61,4). Hala ere, ez dute bilakaera berdi-na izan: 1998 eta 2014 bitartean portugaldarren kopuruabikoiztu den bitartean (biderkatze-faktorea 2,2koa), erru-maniarrak 170 bider gehitu dira (biderkatze-faktorea170,9koa).
Biderkatze-faktore horrek laguntzen du EAEn presentziahandiena duten hamar herrialde europarren ezaugarriak era-bakitzen dituzten bi ereduak argiago ikusten. Alde batetik,eredu zaharra, immigrazio finkatuagoa duena: Portugal,Italia, Frantzia, Erresuma Batua eta Alemania. Nazionalitatehoriek denak Batasunekoak dira, eta garrantzia galduz joandira Europako beste herrialde batzuekiko. Gaur egun, nazio-nalitate horietakoak (portugaldarrak izan ezik), europar guz-tien %1,6 eta %6 bitartean daude.
Eta, bestalde, modelo berria, Errumania, Bulgaria etaUkraina bezalako nazionalitateek osatua nagusiki,biderkatze -faktore askoz handiagoarekin, baina hasierakobiztanleria askoz txikiagotik abiatuta, eta guztien arteangehien nabarmentzen dena errumaniarren kasua da, EAEkobiztanle europarren %43,1 baitira.
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
Europa ez EB 719 787 1.032 1.423 2.246 3.750 5.454 7.766 10.259 2.824 3.431 3.839 4.102 4.381 4.601 4.629 4.460
Europa EB 6.869 7.444 8.485 8.918 9.784 10.454 10.613 11.855 13.497 25.517 31.983 35.113 35.755 35.978 37.452 36.745 35.186
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2. grafikoa. EAEn bizi diren europarren eboluzioa, nazionalitate-talde handitan banatuta, 1998-2014 (balio absolutuak)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
3. grafikoa. EAEn bizi diren europarren bilakaera,nazionalitate-talde handitan banatuta, 1998-2014 (%)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
919089
8681
7466
6057
33
33
34
44
357
515049
46444443
22
47
1219
2429
33394041
43454546
65679
101212111010101011111111
1
%0 %20 %40 %60 %80 %100
19981999200020012002200320042005200620072008200920102011201220132014
EB15 EB25 (+ 10)EB27 (+ Bulgaria eta Errumania) EB28 (+ Kroazia)Gainerako Europa
1998 2014 % Metatua % metatua Biderkatze-faktoreaErrumania 100 17.085 43,1 170,9Portugal 3.241 7.289 18,4 24.374 61,5 2,2Italia 387 2.308 5,8 26.682 67,3 6,0Frantzia 1.130 2.061 5,2 28.743 72,5 1,8Ukraina 27 1.826 4,6 30.569 77,1 67,6Erresuma Batua 787 1.479 3,7 32.048 80,8 1,9Alemania 813 1.329 3,4 33.377 84,2 1,6Bulgaria 8 1.109 2,8 34.486 87,0 138,6Errusia 107 784 2,0 35.270 89,0 7,3Polonia 144 660 1,7 35.930 90,6 4,6Gainerakoak 7.488 3.716 9,4 39.646 100,0 0,5Europa guztira 7.588 39.646 100,0 39.646 100,0 5,2
2. taula. Europako nazionalitate garrantzitsuenak 1998 eta 2014 bitartean
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
EB15 EB25 (+ 10)EB27 (+ Bulgaria eta Errumania) EB28 (+ Kroazia)Gainerako Europa
355. Begirada - Europako biztanleria EAEn
3. Europako etorkinen banaketa lurraldearen arabera:lurralde historikoak eta eskualdeak
Gipuzkoa da Europako etorkinen portzentaje handienaduen lurralde historikoa EAEn (%34), atzetik datozBizkaia (%26) eta Araba (%23). Baina, balio absolutu-tan kontatuta, Bizkaian dago etorkin europar gehien,eta ondoren datoz Gipuzkoa eta Bizkaia. Eboluzioarenaldetik begiratuta, bi alderdi nabarmentzen dira: aldebatetik, europarren pisu erlatiboaren jaitsiera etalurralde bakoitzaren berezitasuna.
Gipuzkoan europarren portzentajea jaitsi egin da:1998an %62 izatetik, orain %34 izatera pasatu da,beste kontinente batzuetakoekin parekatuz, amerika-rrekin esaterako (%35). Aldiz, Araban txikiagoa daeuroparren portzentajea (%23), hirugarren kontinenteada, afrikarren (%41) eta amerikarren (%27) atzetik,eta Bizkaian bigarren kontinentea izango litzatekeEuropa (%26), Amerikaren atzetik (%26).
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
1. mapa. Europar jatorriko biztanleria EAEn. Nazionalitate nagusien banaketa. 2014
������
���������� ���������
���������
�����������
������������
�������� ��������
������
����� ��
�������������
��������
��� ��
� ��� �
!�� �"��
������
17.085
100
7.289
3.241
0
4.000
8.000
12.000
16.000
20.000
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Errumania Portugal ItaliaFrantzia Ukraina
4. grafikoa. Europako nazionalitate nagusien bilakaera.1998-2014. (Balio absolutuak)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
3. taula. EAEko eta lurralde historikoetako biztanleria atzerri-tarraren osaera, kontinenteen arabera banatuta. 2014 (%)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
EBko Europa 25 18 24 30
EBz kanpoko Europa 3 4 2 4
Europa 28 23 26 34
Afrika 26 41 25 21
Amerika 37 27 41 35
Asia 9 9 8 10
Ozeania/aberrigabeak 0,1 0,1 0,1 0,2
Guztira 100 100 100 100
5. grafikoa. Atzerritar europarren (Batasunekoen etaBatasunaz kanpokoen) banaketa, lurralde historikoen
arabera. 2014. Balio absolutuak eta erlatiboak
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
13.734(%34,6)
16.538(%41,7)4.914
(%12,4)
1.977(%5)
1.336(%3,4)
1.147(%2,9)
Araba Bizkaia Gipuzkoa
EB (28) EBz kanpoko Europa
4 55. Begirada - Europako biztanleria EAEn
Hiru lurraldeetan errumaniarrak diranagusi, eta portugaldarrak ondoren.Hala ere, presentzia aldatu egitenda lurralde batetik bestera. Horrela,Arabako etorkinen artean erruma-niarrak (%29) eta portugaldarrak(%26,1) nahiko parekatuta daudenbitartean, Gipuzkoan gehiago diraerrumaniarrak portugaldarrak baino(%32,5 eta %22,8 hurrenezhurren), eta Bizkaian errumaniarrakia bost bider gehiago dira portugal-darrak baino (%57,1 eta %11,7hurrenez hurren).
Eta eskualdeei dagokienez, BilboHandian bizi dira europar gehien(%28,3); gero Donostialdean(%17,2); eta ondoren, ArabakoLautadan (%11,7). Ikusten da,beraz, hiru hiriburu-eskualdeetan etaBidasoa beherean, Urola Kostan, Goierrin,Durangaldean eta Gernika-Bermeon biltzen dela%76,3a, eta berdin gertatzen zela 2006an ere. Europakobiztanleak eskualde horietara erakartzen dituena sektoreindustrialak duen pisu handia izan liteke.
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
Gipuzkoa 3.293 3.956 4.538 4.562 5.189 5.928 6.777 7.748 9.218 10.836 13.953 15.282 15.345 15.820 16.299 16.290 15.711
Bizkaia 3.271 3.138 3.519 3.936 4.553 5.482 6.359 8.342 10.313 12.416 15.163 16.877 17.373 18.068 19.000 18.867 17.874
Araba 1.024 1.136 1.460 1.843 2.288 2.794 2.931 3.531 4.225 5.089 6.298 6.793 7.139 6.471 6.754 6.217 6.061
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
6. grafikoa. Europar jatorriko biztanleriaren eboluzioa, lurralde historikoen arabera. 1998-2014. (Balio absolutuak)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
2. mapa. Europarren ehunekoak atzerritar guztiekiko,EAEko eskualdeka. 2013
� �������
����#� $��
%�� �"���&� ��� '�� � ��
������&�� � ��( $�����
)��� ���$��
��������*��������� �
+� �������$��
'������$��
)������� �
)������� �
�����+����
,������$��
)� ������$��
��$�����������
'������
���� �-����$�
���� �&� $���$��
���� ��������
���� ������
./0�
1/��
/���2�
/2��0�
3�4
3�4
3�4
3�4
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
27 3351
34 42 4634 29 36
21 23
74
33 32 35
7352
65 68 81
4825
5745
7367
4966
58 5466 71
64 79 77
26
67 68 65
2748
35 32 19
5275
4355
324
3 8 3 4 20 15 7 4 172 14 14 12 3 8 6 3 7 10 9 7 11
%0
%20
%40
%60
%80
%100
Arab
ako I
barra
k
Arab
ako L
auta
da
Arab
ako M
endi
alde
a
Errio
xa A
raba
rra
Gorbe
ia In
guru
ak
Kant
auri
Arab
arra
ARAB
A GUZT
IRA
Bidas
oa B
eher
ea
Deba
Beher
ea
Debag
oiena
Donos
tiald
ea
Goierri
Tolos
alde
a
Urola
-Kos
tald
ea
Gipuz
koa
guzti
ra
Arra
tia N
erbi
oi
Bilbo H
andi
a
Duran
gald
ea
Enka
rtazio
ak
Gerni
ka-B
erm
eo
Markin
a-Ond
arro
a
Plen
tzia-
Mungi
a
Bizkai
a gu
ztira
EAE
guzti
ra
EB 27 (Bulgariaeta Errumania) EB 25 Ebz kanpoko Europa
7. grafikoa. EAEko eskualdeak, Europar Batasuneko eta Batasunaz kanpoko atzerritarren pisu erlatiboaren arabera, txikienetikhandienera, Batasuneko europarren pisuaren arabera. 2013 (portzentaje horizontalak)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
555. Begirada - Europako biztanleria EAEn
Europar biztanleak eskualdeka nola banatzen diren azter -tzen badugu, 25en EB eta 27en EB (Bulgaria eta Errumaniagehituta) bereizita, Bulgariatik eta Errumaniatik etorritakobiztanle gehien dituzten eskualdeak Gernika-Bermeo(%80,7), Goierri (%74), Arratia-Nerbioi (%72,9),Enkartazioak (%68,4) eta Durangaldea (%65,2) dira.
Baina EAEko zer udalerritan bizi dira europar gehien?5. taulak emango digu erantzuna. Hiru hiriburuak daudelehenengo, eta ondoren Irun, Barakaldo, Getxo, Gernika-Lumo, Beasain, Amorebieta-Etxano eta Ordizia. Europarrakudalerri horietan finkatzen diren arren, atzerritar guztiei gai-nean europar portzentaje handiena Bizkaiko eta Gipuzkoakoudalerrietan dago (6. taula).
1998 2000 2002 2004 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Kantauri Arabarra 43 49 64 86 166 224 327 398 415 419 442 429
Gorbeia inguruak 39 66 109 107 153 175 196 230 230 221 222 228
Arabako Lautada 906 1.234 1.874 2.418 3.412 4.104 5.098 5.460 5.788 5.096 5.315 4.830
Arabako Mendialdea 9 14 29 40 55 62 73 80 73 71 86 68
Arabako Errioxa 9 71 168 196 327 383 440 446 419 452 474 444
Arabako Ibarrak 18 26 44 84 112 141 164 179 214 212 215 218
Araba guztira 1.024 1.460 2.288 2.931 4.225 5.089 6.298 8.802 7.139 6.471 6.754 6.217
Donostia 2.019 2.629 3.061 3.694 4.627 5.148 6.071 6.607 6.591 6.839 7.017 7.117
Goierri 173 267 295 575 1.049 1.483 2.618 2.793 2.800 2.928 3.037 2.895
Tolosa 122 207 162 239 402 510 697 823 874 948 1.011 1.034
Urola Kosta 162 346 289 435 629 792 1.039 1.212 1.223 1.202 1.229 1.205
Debagoiena 157 249 233 325 506 638 814 945 972 959 991 974
Behe Bidasoa 417 631 911 1.247 1.659 1.853 2.185 2.269 2.253 2.279 2.328 2.408
Debabarrena 199 209 238 262 346 412 529 633 632 665 686 657
Gipuzkoa guztira 3.249 4.538 5.189 6.777 9.218 10.836 13.953 15.282 15.345 15.820 16.299 16.290
Nerbioi-Arratia 32 42 55 111 218 303 471 490 482 505 501 498
Durangaldea 245 237 284 503 1.041 1.450 1.902 2.110 2.224 2.279 2.436 2.411
Enkarterri 68 80 121 279 470 641 800 880 908 918 944 920
Gernika-Bermeo 71 92 153 401 810 1.120 1.431 1.562 1.569 1.701 1.898 1.917
Bilbo Handia 2.400 2.532 3.319 4.346 6.775 7.791 9.244 10.376 10.712 11.205 11.699 11.696
Markina-Ondarroa 194 201 221 254 402 481 588 620 588 567 577 552
Plentzia-Mungia 261 335 400 465 597 622 727 839 890 893 945 873
Bizkaia guztira 3.271 3.519 4.553 6.359 10.313 12.408 15.163 16.877 17.373 18.068 19.000 18.867
EAE guztira 7.544 9.517 12.030 16.067 23.756 28.341 35.414 40.961 39.857 40.359 42.053 41.374
4. taula. Europako biztanleen banaketa eskualdeen arabera. 1998-2013 eboluzioa (balio absolutuak)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
Biztanleriaguztira
Biztanleriaatzerritarra
Biztanleriaeuroparra
EuroparBatasuna
Errumania PortugalEuroparren
%, atzerrita-rrekiko
EBren %Europare
kiko
Errumania -ren %
Europarekiko
Portugalen%
Europarekiko
Bilbo 349.356 28.359 5.132 4.588 2.354 527 18,1 89,4 45,9 10,3
Gasteiz 241.386 23.038 4.501 3.377 1.205 943 19,5 75,0 26,8 21,0
Donostia 186.500 13.179 4.435 3.514 593 492 33,7 79,2 13,4 11,1
Irun 61.113 5.134 1.956 1.640 531 526 38,1 83,8 27,1 26,9
Barakaldo 100.502 6.619 1.343 1.216 815 212 20,3 90,5 60,7 15,8
Getxo 79.839 4.969 1.325 1.254 495 42 26,7 94,6 37,4 3,2
Gernika-Lumo 16.863 1.693 1.093 996 925 33 64,6 91,1 84,6 3,0
Beasain 13.792 1.491 989 971 798 108 66,3 98,2 80,7 10,9
Amorebieta-Etxano 18.650 1.574 975 928 837 52 61,9 95,2 85,8 5,3
Ordizia 9.767 1.284 837 827 766 32 65,2 98,8 91,5 3,8
5. taula. Europar gehien dituzten EAEko hamar udalerriak, nazionalitate nagusien arabera. 2013
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
6 55. Begirada - Europako biztanleria EAEn
6. taula. Atzerritar guztiekiko, europar portzentaje handiena duten EAEko udalerriak (%) 2013
LL HH UdalerriakBiztanleria
guztiraBiztanleria
atzerrit.Biztanleriaeuroparra
EuroparBatas.
Errumania PortugalEuroparen% atzerri-
tarrekiko
EBren % Europa -
kiko
Errumania -ren %
Europakiko
Portugalen%
Europakiko1 Bizkaia Sopuerta 2.575 122 98 97 34 53 80,3 99,0 34,7 54,12 Bizkaia Bedia 1.020 39 29 25 14 3 74,4 86,2 48,3 10,33 Araba Zuia 2.427 105 76 71 11 34 72,4 93,4 14,5 44,74 Araba Erribera Beitia 1.334 155 106 106 8 89 68,4 100,0 7,5 84,05 Araba Eltziego 1.045 68 46 45 24 14 67,6 97,8 52,2 30,46 Bizkaia Zeberio 1.084 24 16 15 4 1 66,7 93,8 25,0 6,37 Gipuzkoa Beasain 13.792 1.491 989 971 798 108 66,3 98,2 80,7 10,98 Gipuzkoa Ordizia 9.767 1.284 837 827 766 32 65,2 98,8 91,5 3,89 Bizkaia Laukiz 1.148 57 37 34 2 1 64,9 91,9 5,4 2,710 Bizkaia Gernika-Lumo 16.863 1.693 1.093 996 925 33 64,6 91,1 84,6 3,011 Bizkaia Zeanuri 1.290 72 45 44 36 4 62,5 97,8 80,0 8,912 Bizkaia Dima 1.404 29 18 17 4 3 62,1 94,4 22,2 16,713 Bizkaia Amorebieta-Etxano 18.650 1.574 975 928 837 52 61,9 95,2 85,8 5,314 Gipuzkoa Eskoriatza 4.064 188 116 112 6 89 61,7 96,6 5,2 76,715 Gipuzkoa Lazkao 5.486 399 240 234 197 26 60,2 97,5 82,1 10,816 Bizkaia Muxika 1.457 45 27 27 21 4 60,0 100,0 77,8 14,817 Gipuzkoa Astigarraga 5.304 312 187 181 69 84 59,9 96,8 36,9 44,918 Gipuzkoa Zegama 1.547 159 95 93 41 44 59,7 97,9 43,2 46,319 Bizkaia Lemoa 3.475 286 167 167 137 17 58,4 100,0 82,0 10,220 Gipuzkoa Zaldibia 1.528 153 89 89 64 18 58,2 100,0 71,9 20,221 Bizkaia Zalla 8.511 655 371 360 325 16 56,6 97,0 87,6 4,322 Bizkaia Gordexola 1.717 66 36 33 22 7 54,5 91,7 61,1 19,4
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
8. grafikoa. Bertakoen, atzerritarren eta europarren biztanleria-piramideak (EAE). 2014
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
Bertoko biztanleria
-100.000 -50.000 0 50.000 100.000
0-45-9
10-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-8485-8990-9495-99
100 eta +
Biztanleria atzerritarra
-20000 0 20000
Biztanleria europarra
-4.000 0 4.000
0-45-910-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-8485-8990-9495-99100 eta +
Gizonen gehiengoa % 30-45 Oreka % 45-55 Emak.-en gehiengoa % 55-70 Emak.-en nagusitasuna %70-100Herbehereak 40,8 Eslovakiar Err. 54,5 Ukraina 60,6 Errusia 73,0Italia 39,7 Moldavia 52,8 Polonia 59,5Bosnia eta Herzegov. 39,1 Georgia 52,6 Txekiar Errep. 59,0Erresuma Batua 38,1 Errumania 50,3 Lituania 57,5Irlanda 37,2 Frantzia 48,4 Suedia 57,5Portugal 35,9 Alemania 47,0 Armenia 56,8
Bulgaria 46,7Belgika 45,3
7. taula. Europako emakumeen indizeak, nazionalitateen arabera (%) 2014. N>100
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da. 2014.
Emakumeak Gizonak
755. Begirada - Europako biztanleria EAEn
4. Sexuaren araberako banaketa
Immigrazio orekatua. Sexuaren aldetik begiratuta, berdintsubanatzen dira europar jatorriko etorkinak emakume eta gizo-nezkoen artean, gizonezkoak gehixeago badira ere (%53,5).Baina Europako nazionalitate-talde nagusien datuei errepa-ratuz gero, desberdintasunak badirela ikusiko dugu. Horrela,nazionalitate nagusian, errumaniarren artean, oreka dagoenbitartean –%50,3 emakumeak dira–, portugaldarren arteangutxiago dira emakumeak (%35,9). Balio absolututan neur-
tuta, ez dute pisu handirik gizonezkoen edo emakumeengehiengo nabarmena duten herrialdeek.
5. Adinaren araberako banaketa
Europarren ia erdia (%49,3) 25 urtetik 44 urtera bitartekomultzoan dago, EAEko atzerritar guztien multzoaren antzera(%53,4).
Europarren gizarteratze-dinamikak
EAEn bizi diren atzerriko etorkinen gaineko inkesta(AEI) oinarri hartuta, EAEko europarren gizarteratze-dinamikak aztertuko ditugu.
Egoera administratiboa. Europarren %127,9 egoeraerregularrean dago. Zifra estatistikoki ezohiko horreninguruan, azpimarratu behar da EBko biztanleenkasuan egoera administratiboaren arazoa ez delaBatasunaz kanpoko etorkinentzat bezain garrantzi -tsua, EBren barruan zirkulazio librea dagoelako etagarantia administratiboak ere gehiago direlakoBatasunekoentzat.
Lan-egoera. Errumaniarren eta EBko ekialdekoherrialdeetakoen jarduera-tasa handiagoa da EBkomendebaldeko europarrena baino (%80,1 eta %72,5hurrenez hurren), eta baita EAEko atzerritarren batezbestekoa baino ere (%75,5). Berdin gertatzen daokupazio-koefizientearekin ere: errumaniarrek etaEBko ekialdeko beste herrialde ba tzuetakoek okupa-zio-koefiziente handiagoa dute EBko mendebaldekoherrialdeetakoek baino (%57,3 eta %50,8) eta gai-nera batez bestekoaren gainetik daude.
Zerbitzu-sektorean dute okupazioa europar gehienek,bai EBko mendebaldekoek (%61,2) eta bai erruma-niarrek eta EBko ekialdeko beste atzerritarrek(%56,2), baina eraikuntzak ere protagonismo nabar-mena du EBko mendebaldekoen artean (%23,9)–kontuan izan portugaldarren %43 sektore horretansartzen dela–, eta baita errumaniarren eta EBkoekialdekoen artean ere (%21,6).
Zerbitzu-sektorearen barruan, errumaniarrek ostala-ritzan lan egiten dute, edo etxe-zerbitzuan, enpresa-zerbitzuan eta merkataritzan, eta portugaldarreketxe-zerbitzuan nagusiki eta gero ostalaritzan, enpre-sa-zerbitzuan eta merkataritzan.
Lan egiten duten emakumeen artean, etxe- zerbitzuan lan egiten dute gehien-gehienek, hori ger-tatzen da errumaniarrekin eta, maila txikiagoan, por-tugaldarrekin. Emakume frantziarren kasuan, laneanari direnak hezkuntza-sektorean dabiltza nagusiki.
Ikasketa-maila. Alde handiak ikusten dira europarrenikasketa-mailari dagokionez. Batetik, LH II edo hiru-garren mailako ikasketak dituztenak gehiago dira
EAE Araba Bizkaia GipuzkoaAlemania 101,9 107,7 118,0 84,6Austria 130,4 108,7 171,8 93,3Belgika 109,0 112,9 118,8 95,0Bulgaria 117,0 110,7 135,6 112,7Txipre 166,7 100,0Kroazia 78,9 69,2 130,0 41,7Danimarka 119,4 71,4 140,0 108,0Eslovenia 100,0 166,7 160,0 72,2Estonia 133,3 100,0 200,0 122,2Finlandia 96,8 75,0 138,1 75,8Frantzia 95,3 109,7 129,9 71,6Grezia 115,4 225,0 100,0 111,4Hungaria 176,1 154,5 312,0 115,4Irlanda 94,6 92,7 107,1 77,3Italia 113,7 113,0 125,6 102,3Letonia 153,5 157,1 200,0 145,5Lituania 143,4 200,0 107,1 146,7Luxemburgo 200,0 200,0Malta 100,0 0,0Herbehereak 114,5 108,8 123,1 107,2Polonia 149,1 185,6 172,8 111,9Portugal 133,1 145,1 180,4 99,5Erresuma Batua 102,7 87,3 122,0 86,1Txekiar Errep. 133,3 162,5 171,4 88,0Eslovakiar Errep. 109,7 147,6 113,7 95,9Errumania 121,9 141,6 121,4 116,2Suedia 122,6 112,5 163,4 94,7Albania 76,3 83,3 87,5 42,9Andorra 80,0 66,7 100,0Bielorrusia 69,5 120,0 70,2 48,0Bosnia-Herzegovina 103,1 107,1 115,8 89,6Islandia 333,3 100,0 600,0 300,0Liechtenstein 100,0 100,0Mazedonia 60,0 42,9 50,0 83,3Moldavia 89,0 106,8 84,8 68,9Norvegia 136,7 126,1 142,9Errusia 80,2 74,6 81,1 81,7Serbia 127,5 97,4 131,6 173,9Suitza 119,2 80,0 124,1 120,5Turkia 75,4 50,0 96,4 63,2Ukraina 80,9 90,8 75,3 79,4
8. taula. EAEko europarren atzerritar- eta erregulartasun-tasa, nazio-nalitateka eta lurralde historikoka. (2014ko urtarrilaren 1ean)
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
8 55. Begirada - Europako biztanleria EAEn
EBko mendebaldekoen artean, errumaniarren edo EBko ekial-detik etorritakoen artean baino (%30,2 eta %24,8 hurrenezhurren) Errumaniarren eta EBko ekialdekoen artean, bigarrenmailako ikasketak dituztenak edo LH I egin dutenak nagusi -tzen dira (%40,6). Eta EBko mendebaldekoen artean, gehie-nek lehen mailako ikasketak edo apalagoak dituzte (%44,6).
Bizilekua. Etxebizitzaren edukitza-erregimena aldatu egitenda europarren jatorriaren arabera. Horrela, hamar erruma-niarretik bat bakarrik bizi da bere jabetzako etxebizitzan(%15); aldiz, EBko mendebaldeko gehienak beren etxearenjabe dira (%57,6), zehazki, portugaldarrak (%55).Errumaniarren artean, hamarretik zazpi alokatutako etxebi-zitzan bizi dira, eta %14 etxebizitza partekatuan.
Arazo sozialak. Osasunari buruz eta gizarte-arazoei buruzegindako galderen arabera, ikusten da arazo sozialek eraginhandiagoa dutela oro har osasunekoek baino. Osasunariburuz galdetu da etxekoren batek gaixotasun kroniko larririk,edo mendekotasunik, edo alkoholismorik, edo toxikomania-rik ote duen; eta arazo sozialei buruz galdetu da familiabananduta dagoen, bakardadea edo tristura sentitzen den,etxekoren bat barneratuta ote dagoen, diru-sarrera alternati-boak eskuratzeko aukerarik dagoen, gizarteak baztertzendituen atzerritarrak izateagatik edo arraza edo erlijioagatik.
Hala ere, EBko mendebaldekoen kasuan osasuna izaten daarazo nagusia, eta etxeko baten gaixotasun kroniko larria iza-ten da arrazoia (%15,6). Errumaniarrak eta EBko ekialdekoakgehiago hurbiltzen dira pauta orokorrera, hau da, arazo sozia-lak nagusitzen zaizkie, atzerritar izateagatik baztertuak izateabereziki (%26,4), nahiz eta arazo hori dutenen por tzentajeaEAEko batez bestekoa baino txikixeagoa izan (%28,6).
Gizarteratzea. EBko mendebaldeko gehienek diotenez, ezdute inolako integrazio-arazorik, ez bertakoekin (%98,3) eta
ezta etorkinekin ere (%95). Errumaniarrek eta EBko ekialde-ko beste herrialdeetakoek esandakoaren arabera ere, ezdirudi integrazio-arazorik dutenik, ez bertakoekin eta ezetorkinekin, zifrak apalxeagoak badira ere (%93,3 eta%95,1 hurrenez hurren).
Gizartean eta elkarteetan parte hartzeari dagokionez, nabar-mena da europar guztiek –EBko mendebaldekoek nahizerrumaniarrek eta EBko ekialdekoek– etorkin-talde informa-letan duten parte-hartze txikia (%0,4 eta %0,5 hurrenezhurren). Bestalde, gizartean eta elkarteetan parte hartzekomodua aldatu egiten da jatorriaren arabera. Horrela, EBkomendebaldekoek kirol-elkarteetan hartzen du parte gehien(%12), edo auzo-taldeetan (%5,4) edo sindikatuetan(%6,1), eta kasu horietan denetan gainerako atzerritarrekbaino parte-hartze handiagoa dute. Errumaniarrak eta EBkoekialdeko gainerakoek auzo-taldeetan (%3,1) eta erlijio- taldeetan (%6,3) parte hartzen dute.
Asmoak etorkizunari begira. EAEra abiatu zirenean, erruma-niarren eta EBko ekialdeko gainerakoen asmoa dirua egiteaeta etxera itzultzea zen (%44,7). EBko mendebaldekoak,berriz, bizimodu berri bati ekiteko asmoarekin etorri zirenbatez ere (%49,2). Hala ere, denak joan dira pixkanaka gal -tzen behin-behinekotasun ikuspegia, eta bizimodu berriariekiteko ideia errotuz joan zaie, bai EBko mendebaldekoei(%56,4) eta baita errumaniarrei eta EBko ekialdeko gaine-rakoei ere (%57,6).
Europar gehienek –EBko mendebaldekoek nahiz errumania-rrek eta EBko ekialdeko gainerakoek–datozen bost urteetanEAEn jarraitzeko asmoa dute (%92 eta %84,7 hurrenezhurren). Hala ere, bizi guztirako geratzeko asmoa dutenakgutxiago dira errumaniarren eta EBko ekialdeko gainerakoenartean (%68,8), EBko mendebaldekoen artean baino(%82,3).
Bertakoek europarrei buruz egiten duten balorazioa aldatuegiten da jatorriaren arabera: EBko mendebaldetik etorrita-koak dira EAEko atzerritar guztien artean ondoen baloratzendirenak (10etik 5,9); aldiz, errumaniarrak eta EBko ekialde-koak EAEn okerren baloratutakoen artean bigarrenak dira(10etik 3,9).
Eboluzioa aztertuta ere, aldeak ikusten dira. Europako men-debaldetik etorritakoei zaien sinpatia-maila egonkor man-tentzen den bitartean, errumaniarrenganako sinpatia jaitsiegin da pixka bat 2007tik orain arte.
Bertako biztanleek europarrei buruz duten pertzepzioa
3,55
3,85
4,97
5,13
5,19
5,22
5,27
5,36
5,38
5,74
6,00
0 1 2 3 4 5 6 7
Magreb
Errumania eta ekialdeko EB
Asia, Txina
Kolonbia
Bolivia
Ekuador
Paraguai, Nikaragua
AEB
Saharaz hegoald. herrialdeak
Argentina
Mendebaldeko EB
9. grafikoa. Etorkinenganako sinpatia-maila, jatorriaren arabera
Iturria: Ikuspegi Barometroa 2013.
955. Begirada - Europako biztanleria EAEn
• EAEn bizi diren europarrak Errumaniatik (%43,1) etaPortugaletik (%18,4) etorritakoak dira gehienbat.Gipuzkoa da Europako etorkinen portzentaje handienaduen lurraldea (%34,9), atzetik datoz Bizkaia (%25,5)eta Araba (%21,9).
• Nazionalitateari dagokionez, errumaniarrak bigarren diraEAEn, lehenengo Bizkaian, bigarren Gipuzkoan eta lauga-rren Araban.
• Eskualdez eskualde begiratuta, europarrak Bilbo Handianeta Durangaldean finkatzen dira Bizkaian; Donostialdeaneta Bidasoa Beherean Gipuzkoan; eta Lautadan Araban.
• Sexuaren arabera, nahiko orekatuta daude Europako etor-kinak, gizonezkoak gehixeago badira ere (%53,5).Gizonezkoen aldeko diferentzia handiagoa da portugalda-rren artean (%64,1); errumaniarrak, berriz, orekatutadaude (%50,3).
• Europarrei bertakoek dien sinpatia jatorriak erabakitzendu. Ondoen baloratzen direnak EBko mendebaldetik eto-rritakoak dira; eta errumaniarrak, berriz, EAEn okerrenbaloratuen artean bigarrenak dira.
• Europako etorkinen artean nolabaiteko bereizketak egindaitezke, batetik, errumaniarren eta EBko ekialdekoeneta, bestetik, EBko mendebaldekoen artean:
– Errumaniarren jarduera- eta okupazio-tasak handiago-ak dira EBko mendebaldekoenak baino. Gehienek zer-bitzu-sektorean egiten dute lan, eta azpimarratzekoada errumaniarren presentzia eraikuntza-sektorean.
– Errumaniarrek eta EBko ekialdeko gainerakoek bigarrenmailako ikasketak dituzte, edo LH-I, eta EBko mende-baldekoen artean, berriz, batzuek lehen mailakoakdituzte (portugaldarrek) eta beste batzuek goi-mailakoikasketak (Europa Mendebaldeko gainerakoek).
– Etxebizitzaren edukitza-erregimena aldatu egiten dajatorriaren arabera: EBko mendebaldekoen %36,5alokatutako etxean bizi dira, eta portzentaje hori iabikoiztu egiten da errumaniarrentzat eta EBko ekial-deko gainerakoentzat (%70,5).
– Familia-unitatearen arazoak ere aldatu egiten dira.EBko mendebaldekoen arazo nagusiak osasunareningurukoak izaten diren bitartean, errumaniarren etaEBko ekialdeko gainerakoen problema nagusia gizar-teari buruzkoa izaten da, zehazki, atzerritarrak izatea-gatik gizartean baztertuak izatea.
– Gizarteratzerako era desberdinak. EBko mendebalde-koen artean gehiago dira gizarteratzeko inolako arazo-rik ez dutela uste dutenak, ez bertakoen aldetik etaezta beste etorkinen aldetik ere; eta portzentaje horitxikixeagoa da errumaniarren eta EBko ekialdekoenartean. Gizarteratzeko modua desberdina da. Aldebatetik, EBko mendebaldekoek kirol-elkarteetan,auzo-taldeetan eta sindikatuetan parte hartzen dute.Aldiz, errumaniarrak auzo-taldeetan eta erlijio- taldeetan zentratzen dira gehiago.
– Bidaiari ekiteko arrazoiak eta etorkizunari begiratzekoera ez dira berdinak: Errumaniarrak eta EBko ekialde-ko gainerakoak dirua egitera etorri ziren EAEra, geroberen herrialdera itzultzeko asmoarekin; EBko men-debaldekoak, berriz, bizimodu berri bati ekitera etorriziren. Gaur gaurkoz, EAEn bizi izaten geratzekoasmoa dutenen artean, askoz gutxiago dira erruma-niarrak eta EBko ekialdeko gainerakoak, EBko men-debaldetik etorritakoak baino.
Horrenbestez, immigrazio-eredu desberdinak bereiz ditza-kegu. Alde batetik, Europar Batasuneko mendebaldekoekintegrazio handia erakusten dute gizartean eta arlo ekono-mikoan, eta bertakoek ere oso begi onez ikusten dituzte;beste aldetik, errumaniarrak eta EBko ekialdeko gainerako-ak zaurgarriago agertzen dira, eta, lan-munduan integraziohandia izan arren, integrazio-indize txikiagoa dute EBkomendebaldetik etorritakoek baino; eta sinpatiaren aldetikere, sinpatia gutxien sorrarazten dutenen artean bigarrenlekuan daude.
Ondorioak
4,6 4,0 4,4 4,5 4,3 3,9 3,9
6,1 5,9 6,3 6,3 6,3 5,9 6,0
0,02,04,06,08,0
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Errumania eta ekialdeko EB EB 27
10. grafikoa. Errumaniarrenganako sinpatia-mailarenbilakaera
Iturria: Ikuspegi Barometroa 2013.
EAEko immigrazioaren inguruko informazio gehiagonahi izanez gero, kontsulta ezazu gure web orria:,www.ikuspegi-inmigracion.net
Behatokiaren beste zerbitzu batzuk:– Dokumentazio zentrua: kontsulta zerbitzua eta libu-
rutegi mailegua eskeintzen ditu.– Informazio estatistikoa.
Gurekin harremanetan jartzeko:Tlf.: 94 601 82 75Fax: 94 601 82 78e-mail: [email protected]
Pertsonalki helbide honetan aurki gaitzakezu:Liburutegi Zentraleko Eraikina, 6. pisua, UPV/EHUSarriena Auzoa, z/g. 48940 Leioa (Bizkaia)