ია ბჟალავასსიპ. ქალაქ გორის მე-9 საჯარო სკოლა,

ა(ა)იპ.ღირსი მამა გიორგი მთაწმინდელის გორის გიმნაზია-ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი

შინაარსი

რას ეწოდება თემა?

როგორ ვიპოვოთ ზმნის თემა ?

რა არის თემის ნიშანი?

ერთთემიანი და ორთემიანი ზმნები.

თემის ნიშანთა მართლწერა

შევამოწმოთ ჩვენი ცოდნა.

ზმნის იმ ნაწილს, რომელიც საერთოა I ან II სერიის ყველა მწკრივისათვია ჰქვია.

მაგ: I სერია II სერია ვა-კეთებ გავა-კეთებ გავა-კეთ-ევა-კეთებ-დი გავა-კეთებ-დი გავა-კეთ-ოვა-კეთებ-დე გავა-კეთებ-დე

I სერიის ყველა მწკრივისთვის საერთოა-“კეთებ“, II სერიისთვის-“კეთ“

მაშასადამე, I სერიის თემაა- II სერიის თემაა -

ამ შემთხვევაში პირველი და მეორე სერიის თემა სხვადსახვაა.ზმნა ერთემიანია ან ორთემიანიორთემიანია ზმნა,თუ პირველი და მეორე სერიის თემა სხვადასხვაა, ე.ი. ეს ზმნა.

თემა

კეთებ კეთ

ორთემიანია

I სერია

II სერია

კეთებ

კეთ

როგორც ვხედავთ, I სერიის თემას მეორისაგან განასხვავებს სუფიქსი - იმ სუფიქსს, რომელიც პირველი სერიის თემას მეორისაგან განასხვავებს, ეწოდება.

მაშასადამე, -ებთემის ნიშანია.

თემის ნიშანი

ებ

შევადაროთ

. ერთემიანია ზმნა, რომელსაც პირველსა და მეორე სერიაში ერთი დ ა იგივე თემა აქვს.

დაუკვირდით:

I სერია II სერია

აწმყო-ვ-წერ მყოფადი- და-ვ-წერ წყვეტილი - და- ვ-წერ - ე

უწყვეტელი-ვ-წერ-დი ხოლმეობითი-და-ვ-წერ-დი II კავშირებითი- და -ვ- წერ- ო

აწმყოს კავშირებითი-ვ-წერ-დე მყოფადის კავშირებითი -და-ვ-წერ-დეორივე სერიის თემაა- წერ მაშასადამე, ეს ზმნა ერთემიანია

თემის ნიშნები:

ი

-ავ -ამ -ებ -ობ -ემ -ოფ-

ვზრდ-ივბარ-ავვსვ-ამვაკეთ-ებვადნ-ობ

გასც-ემ გავყ-ოფ

როგორ ავიცილოთ შეცდომები

უშეცდომოდ რომ ვწეროთ,

გახსოვდეთ!

სწორია:

თუ სახელზმნა ვა მარცვალზე ბოლოვდება, თემის ნიშანია ავ

ბარვა, კერვა, მალვა, ხატვა, ნახვა

ვბარავ, ვკერავ, ვმალავ, ვხატავ, ვნახავ

არასწორია:ვბარამ, ვკერამ, ვმალამ, ვხატამ, ვნახამ

სწორია:

თუ სახელზმნა მა მარცვალზე ბოლოვდება, თემის ნიშანია ამ

დაბმა, დადგმა, შესმა, ჩაცმა, დარტყმა

ვაბამ, ვდგამ, ვსვამ, ვიცვამ, ვარტყამარასწორია:

ვაბავ, ვდგავ, ვსვავ, ვიცვავ, ვარტყავ

ავ და ამ თემის ნიშნები გადაჰყვებათ ზმნებს I თურმეობითში

სწორია:დაუბარავს ,შეუკერავს, დაუხატავს, დაურტყამს

არასწორია:დაუბარია, შეუკერია, დაუხატია,

დაურტყია

გახსოვდეს!ებ - თემის ნიშნის ნაცვლად არ

გამოიყენო - ობ

სწორია: გააძღებს, ჭიკჭიკებს, ასწრებს,

ფრთხიალებს, სრიალებს, აწებს

არასწორია: გააძღობს, ჭიკჭიკობს, ასწრობს,

ფრთხიალობს, სრიალობს, ასწრობს.

ერთთემიან ზმნებს და ორთემიანთაგან ხმოვანმონაცვლეებსარ უნდა დავურთოთ თემის ნიშანი

ვწერ,ვტეხ, ვგლეჯ, ვკვეთ, ვგრეხ, ვწყვეტ, ვკრეფ, გადავწყვეტ

არასწორია:

სწორია:

ვწერავ,ვტეხავ,ვგლეჯავ,ვკვეთავ,ვგრეხავ,ვწყვეტავ,ვკრეფავ

შევამოწმოთ ჩვენი ცოდნა

ჩასვით ზმნა შესაფერისი ფორმით1. მხლებლებს ცხენები ჯერაც არ---------------------------------(შეკაზმვა)

2. დავდგებოდით წრეზე და -------------------------------ფერხულს (ჩაბმა)

3. ბიჭი მზეზე დაწვება და ტანზე ტალახს------------------------- (წასმა)-

4. თუ პირს დაიბან, წყალს მიშიკო----------------------------- (დასხმა)

5. სირაქლემა რომ ნაბიჯს-----------------------------, ერთ ნახტომს უდრის

6. სტუდენტმა თემა დაწერა, მაგრამ ჯერ ბოლომდე არ ----------------------------დახვეწა)

7. ისეთი ხმა აქვს, ყურს----------------------------------კაცს (გახვრეტა)

შეუკაზმავთჩავაბამდით

წაისვამსდაგისხამს

გადადგამსდაუხვეწია

გაუხვრეტს

გმადლობთ!

მასალა მოამზადა ია ბჟალავამ, გორის მე-9 საჯარო სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელმა.

წყარო:ქართული ენა- VII კლასი-(აკაკი შანიძე, ლეო კვჭაძე - 1999 წ.)ქართული ენა -X კლასი (ავთანდილ არაბული,ქეთევან რეხვიაშვილი, ნინო შარაშენიძე,მაია შაყულაშვილი-2006 წ)აიმც-ქართული ენა და მართლწერა-აიმც (ლანა ჭელიძე,ნინო ხაჭვანი,სახეჩიძე 2008 წ.)

X

https://www.google.ge/search?tbm=isch&tbs=rimg%3ACYDS4qkRnC1xIjgXF5F9slaAah1Jw1qrrFEWkbXMqtZUtVedtQy3ZYA4YVEneMGuY2hTjfhm6tcAu7zgtsgMFVrmmyoSCRcXkX2yVoBqEc6hNT1rgSCsKhIJHUnDWqusURYR0iboDH5bLrYqEgmRtcyq1lS1VxEcnE8fgl_1t8CoSCZ21DLdlgDhhEZ1pJ5rYmrZRKhIJUSd4wa5jaFMRcYzCBojaPC0qEgmN-Gbq1wC7vBGnR1tAQdxdmSoSCeC2yAwVWuabEeN3p3yhIzhj&q=Question&ei=Wo7-VeKpH8KYsgHa1qrwDQ&ved=0CAkQ9C9qFQoTCOK-kr23hcgCFUKMLAodWqsK3g&dpr=1&biw=1366&bih=667