973 ian ^s n aesoo towoyake ki n - university library€¦ · abrahamlincolntonikin. 7...
TRANSCRIPT
973 Garvi . Ian ^s
BGI9a Abra' inco!n Ton! Ki n &
Aesoo Towoyake Ki n
LINCOLN ROOMUNIVERSITY OF ILLINOIS
LIBRARY
MEMORIALthe Class of 1901
founded by
HARLAN HOYT HORNERand
HENRIETTA CALHOUN HORNER
Abraham Lincoln Toni KinQa
sEsoft Towoyake Kin.
Abraham Lincoln
TONI KIN,
•QA-
Aisop Tawoyake Kin,
Life of Abraham Lincoln
and
iEsop's Fables*
SANTEE AGENCY, NEB.:A. L. RIGGS, Publisher.
1893-
8613
ABRAHAM LINCOLN TONI KIN.
Woyakapi kin de token hok&dan on&ka
wan icage, qa wicaSta tokan token wawokiya
okihi he oyakapi.
Tohan Abraham Lincoln cistinna, hinah
waniyetu Sakowina, hehan atkuku kin Ken-
tucky makoce kin hetanhan Indiana makoce
itokah wiyohpeyata tanhan iyotanke. Hinah
heehan makoce kin hena en tuwedan oun-
yanpi Sni. Den tipi iyotan on&ya kagapi
kin heca wan ohna un. Tiunnaptanyan kin
yamnikiyena kagapi, qa wanji ohna okoton-
yan he, qa oceti kin hen ohna tankan yan-
ke. Can owinja wanica. Tipi decece cin
hena "tipi hankedan" eya cajeyatapi. Qa
wakeya ikcewica^ta otipi kin hee kae£ iye-
6 Abraham Lincoln Toni Kin.
cen waste sni. Qa toua tipi dececa oima
tipi kin, wokoyake, woyute, qa owinja kin
nina bin sicaya unpi ecee.
Abraham Lincoln onsika, cistina esta tu-
ktekten conwancata tipi en wayawapi kiu
opa ece. Qa he ehan Indiana en wayawa
tipi kin owasin cankaga tipi, qa maka oceti
tankinkinyan unpi, qa waniyetu eca nina
peta kin sda se ocetipi ecee. Hoksidan wa-
yawapi kin iye canihdaksaksapi qa ahipi
scee. Hehan wayawa tipi kin dena can-
owinja kin onspe on kakan kamdaskapi
ecee unpi. Qa tona waonspekiyapi kin wi-
ca eceepi, qa nina wawitonpapi sni, qa wa-
yawa wicakiyapi owasin cansakadan eceedau
on waonspe iciciye wicakiyapi. Waonspekiye
dececapi kin hena taku ota sdonyapi sni.
Hececa tuka Abraham Lincoln cistinna kin
ecadan nape on wowapi kagapi onspe, qa
tona okikn tipi qa iye atkuku ko, nina
wowapi wicakicicaga ecee.
Abraham Lincoln Toni Kin. 7
Lincoln, oun dececa en, wowapi ocaje o-
takiya onspe ieieiya okihi sni, tuka wowapituna yuhapi kin hena nina itonpeyahanB
yawa ecee, qa hena Wowapi Wakan, Aesop
Tawooyake, Cante Teca, Washington Toni
kin, qa Henry Clay. Dena akihdehde yawn
ihnnniye, sanpa wowapi tokeca yawa kta
wanice nakaes. Tohan taku iwohdakapi
wanji, taku itancanyan cajeyatapi kin oka-
linige s"ni eca, isnana makotahedan un kin
hehan, he aiyukcan un, qa token wicoie o-
okahnih waste on yutanin kta ohna ehna-
ke wacin ecee. De wicotawacin tawa kin
wicoie kipi lica ohna yutanin kta onspeici-
ciya; ohanhdeye iciye wacin kin he iyotan
woonspe waste e ohna onspeiciciye. Hoksi-
dan <|a wicinyanna ota woonspe waste qa
wowapi wasteste on onspewicakiyapi 3ta, to-
hinni iye wihdukcanpi kta onspepi sni.
Tohan tuwe onsika cin hehan mazaska to-
nana esta ota lica daka ece. Aupetu wan,
8 Abraham Lincoln Toni Kin.
Abraham Lincoln, wanna waniyetu akesa-
hdogan kin hehantu, Ohio wakpa kin en
opta wicas'ta nom wahpaye koya watom peta
wata en awicai. Heon wica^ta mazaska oki-
se kin heca nom qupi, unkan Abraham ni-
na wiyusltin. Hoksidan onsika wan heceh
kohanna mazaska ota kamna okihi kin he a-
wacin, unkan taku owasin sanpaH wicimdeze
seca keya keyapi.
Anpetu kin heua en, Indiana itokagatan-
han unpi kin taku mahtipi en icahyapi
kin New Orleans otouwe kin ekta wata
ohna ayapi ecee. Wamnaheza, peji, qa
mdo hena wata mdaska tanka en ohnaka-
pi, qa Ohio wakpa kin ohna okahpa aya-
pi, qa ecen Mississippi wakpa kin en iyo-
hpayapi ecee.
Wata kin dena wanjigji siha iyutapi opa-
winge hehanhanyan hanska kagapi. Decen
econpi kin nina oicimani hanske, qa tukte-
kten wata ayapi kin wata kin ecehna akan
Abraham Lincoln Toni Kin. 9
tipi, qa anpetu wakan odota akan yakonpiecee. Wata kin dena iwatope nina hanska-
ska, hecen wicaita nom qa tuktekten torn he-
hanhanyan akiptan watopapi ecee. Lincoln
waniyetu akenapcinwanka hehan, wata kin
de wanji aye kiyapi. De toka oicimani sdon-
ye, qa makoce tankaya wanyanke.
Wanna waniyetu wikcemna nonpa san-
pa wanji, qa wica^ta icage cin, hehan siha
iyutapi Sakpe sanpa napahuuka iyutapi
topa. Atkuku wicaSta ons'ike kin heca, he-
on ake piya makoce teca ektawapa iyo-
tanke, qa Illinois makoce hetu. De en
atkuku cande okiye. qa tipi wan kagapi,
qa wamnahe/.a ojupi oksan coukas"ke kage,
qa he en tokaheya mahconkas*ke kasdece.
Hehan wokoyake ihdamna kta on oksan
tipi kin ecen htani wawokiya omani.
He ehan wiyohpeyata wicas*ta ounyanpikin tawokoyakepi owasin iye napepi on ka-
zontapi ecee. Lincoln conkas*ke opawinge torn
10 Abraham Lincoln Toni Kin.
kakse eca miniliuha iyutapi wanji kamna
ecee. Okinni hanske qa minihuha iyutapi
ota onzogeye icante sica naceca.
Lincoln inonpa New Orleans ekta wata
ohna i, isto kukuse niyake awicaye. Un-
kan heya oyakapi, wata kin en okaliam iye-
wicaya okihi sni heon owasin yuwankan oto-
wicaksu keyapi. He lidi kin ohakam ma-
litipi mazopiye wan en mazopiye awanyag-
kiyapi, qa he en owanjigji yanke cin icnn-
han nina wowapi yawa ecee. Is eya wica-
sta wan Franklin eciyapi kin he iyecece, tn-
kten cistiyedan taku econ sni eca hen taku
onspeicicij'a ecee. Mazopiye kin de en taku
owasin owotanna qa itonpeya econ on yao-
nihanpi, qa ohinni hetanhan hecen ecee uu.
Tohinni hdusna on mazasa sakpe kitanna
sanpa icu, unkan, hanyetu tka, tuwe he e-
tanhan ikicu kin he ekta kicicai. Qa akes
iyohakani winyan wan wahpe pejuhuta ope-
ton unkan tkeutapi cistina, ounces eciyapi,
Abraham Lincoln Toni Kin. 11
nom yusna, nnkan tehantu esta ekta mani i
qa kicu oyakapi.
Taku wanji nina oDspe cin Kce cin he
iapi oeye owecihan kin hee, hecen wohdaka
eca iapi tanyan un kta; tnka on onspeici-
ciyapi wowapi kin tonana qa teliike. Un-
kan wicas"ta wan maka iyutapi sahdogan ti
qa heca wanji ynha keyapi nalion, nnkan
ekta mani i, qa okidote, qa on onspeiciciye;
qa tohan wanji okahnige ^ni ca, waaia \vi-
ca^ta wan, raazopiye en hi ecee, iwanga eca
lauyan ecen okiyaka ecee oyakapi.
Omaka 1832 en okicize wan, Cetansapa
tokicize eya cajeyatapi, Illinois niakoce he-
tu, he en Lincoln Cetansapa kize kta e
itaucankiyapi icicn. Eya itancankiyapi
esta iye atayedan okicize kin en ope sni.
Hececa ^ta tuktekten owehanhanyan heva
ecee keyapi, Cetansapa kiciwecize qa we
mayanpi qonhan, eya wohdaka ecee.
Tohan Captain Lincoln Cetansapa kici ki-
cize enakiye cin hehan hdi qa malitipi ma-
12 Abraham IJncoln Toni Kin.
zopiye wan opeton, qa New Salem en ti.
Tuka kos"ka wan kici mazopiye ehde qon he
waste s"ni, heon oicazo ota kage, ca mazopi-
ye kin atakuni 3ni. De on waniyetu s*akpe
oicazo yuha un, qa hehanyan token okihi
mazaska kin kpatan, qa ecen oicazo qon
ataya hdajuju. Hehan akes\ mazopiye he
ayus*tan kin he iyohakam, wowapi ojuju ti-
pi awanyake. Qa de hewoskan wowapi oju-
ju tipi heca, heon tuwe tawotanin wowapi
kae^ta icu qa odod yawa ecee. Hehan to-
han ti iyaza wowapi pamni kta eca, wapaha
mahen tanhan ohnake qa iyaza pamni ece.
Hehan akes* okihe, maka iyuta kin heca.
Tuwedan onspekiye s"ni; eya unma woonspe
kin hena iyecen is" eya iyecinka onspeicici-
ye. Wicas*ta kin de owotanna ihduhe, qa
ohinni wawihahaye. Wohdaka wayupike, qa
wowihahaya wohdake sa kin hena on oya-
te ehna waite dakapi un. 1834 en Illinois
makoce kin en woope aiapi ope kiyapi. Un-
Abraham Lincoln Toni Kin. 13
kan, tohan wanna iyehantu kin hehan, ma-
ka iyutapi opawinge mani i; qa wokoyake
tiyata kazunta kagapi kin heca tawanji un
i. Qa tohan wakiia enakiyapi hehan ake
hdi, qa makiyutapi wicohan hduha s*kan.
Qa heon tohan mazaska iyakicuya kamna
eca on woope aiapi onspeiciciye; qa tohan
mazaska hdusota eca ake on makiyutapi
ehdaku, qa maka iyuta omani ecee.
Omaka 1837 he ehan, Springfield ekta
waaia wicohan yuha iyotanke. Hehan ma-
koce toktokeca ecen waaiapi kin heua ecen
omani ecee; qa Lincoln hecon, qa ecen wa-
kiia wayupika heca icaga. Tohinni woaie
wan owotanna s*ni kinhan, eciyatanhan wa-
wokiye kta cin s*ni; qais* wicas'ta wan ons*i-
ka sdonye cinhan tohiani etanhan wokaju-
ju icu kta cin s*ni, heon jica s*ni. Lincoln
tocantekiye kin un ecas* taninyan on. Anpe-
tu wanji omani ya icunhan, kuku^e wan
Hdihdidan wan en mahen oicihi ^ni wanka
14 Abraham Lincoln Toni Kin.
e wanyake, qa he icuuhan wokoyakc teca
tawanji uu, hecen kukuse upsiza oha kin
he otan kta cin sni, qa hecen sam iyaye.
Tuka kukuse kiu he tawaeiu kiu etan-
han tokau iyaye kta okihi s*ni, hecen wan-
na niaka iyutapi uom ya tka, s*unktanka
kin hduhomni, qa kukuse cnsike kiu he oki-
ye. Iyohakam he ohdake, qa tawaeiu kin
yazan kin he yutokan kta ou hecon keye.
Tohinni wiwazica onsika wan, hekta Liucoln
he okiya ece, unkan cinca wan tin wicakte
iyaonpapi; qa waaia tipi en waayatauin eci-
yatanhan, kolka kin he witko kicizapi en he
wicas*ta kin kte, keya yutaninpi, qa tuwe
hce owasiu koska kin pa yuksapi kta kecinpi.
Hehan Lincoln woiwange ohnayan waayata-
uin kin he tinwicakte wanyake cin he han-
wiyanpa en hecon wauyaka keye, tuka wiya-
wapi wowapi wan sicanopiye tauhan ehdaku,
qa wicasta kin he ktepi kin he iyehan hanwi
tanin sni e wicakipazo; hecen ko^ka kin
Abraham Lincoln Toni Kin. 15
tinwicakte sni yawapi. De heceu econ esta
winyan kin etanhan wokajuju icu kta wica-
da sni.
Oraaka 1846 he en Abraham Lincoln tun-
kansidanta wakiiapi ope kta kahnigapi. He
icnnhan Mexico ekta okicize. Qa anpetu
kin hena en itokali makoce kin hena ekta
wasicun sapa wayaka wicayuhapi kta woiyo-
winkiye. Waziyatanhan makoce kin hena
is en wayaka wicayuhapi kta woiyowinkiye
sni; hecen hena makoce tawaiciya eya ca-
jewicayatapi, qa unma kin hena wayaka ma-
koce eya cajeyatapi. <^a de icuuhan woa-
kie wanji tunkansidan ti en akinicapi; ma-
koce yustanpi sni, territories, hena en wa-
yaka ynhapi kte qais yuhapi kte sni he ni-
na akinicapi. Q,a Lincoln heconpi kta iye-
cetu sni dake qa cajeyate, hecen ecadan wo-
akinica en tokiyatanhan wawiciye kin tanin.
Ecadan tookitanin kin wiyohiyanpata owan-
caya sdonyapi, qa hecen Abraham Lincoln,
II Abraham Lincoln Toni Kin.
wowalipanica qa tipi okisedan wan etanhan
inape ciqon, New York otonwe en, Cooper
Institute en wicas*ta ota ewitayapi en, wo-
hdagkiyapi. Hecen de iwandakapi kte, ho-
k£idan wan cistina ehantanhan taku ke kta
owasin token wicoie on tanyan yutanin kta
onspeiciciya ecee qon, hee ce wanna ie wa-
yapike qa wieasta waonspeka ota tawoohdake
kin nahon ipi ecee.
Tohan, omaka 1860 en, wayaka cinpi 3ni
kin tunkans*idanyanpi wauji kahnigapi kta,
unkan wiyohpeyata wica£ta ota Lincoln he
cinpi. He ehan Old Abe qais* Honest Old
Abe eya cajeyatapi. Abe (Eb) wicahca qais*
Abe wicahca owotanna kin eya cajeyatapi.
Tohan wanna Tunkans*idanyanpi cajeyatapi
kta mniciyapi kin hehan, Lincoln takodawiea-
ye cin hena kos*ka qehan conkaike kasdece
qon nom yuha ipi, qa nina wicota awicas'api.
Lincoln kahnigapi; unma obepi kin kiyu-
apeya iyayapi kin heon. De tunkans'idan-
Abraham IAncoln Toni Kin. 17
yaiipi kahnigapi ecehna ahankeya, itokah wi-
caita om kicizapi kin hee. Okicize kin de
on Lincoln tehiya un, wicaSta owasin taku
im £ta on bapi. Hececa 6ta waniyetu tona
okicize kin hena en, wacintanka qa waon&-
da qa owotanna qa ksape cin on oyate kin
qa akicita ecadan wacin en yuzapi icicage.
Hehan toka ekta oyate kin deceedan ihnu-
hannah qai£ iwanunkta-^niyan tunkansidan-
yanpi kahnigapi kecinpi. Tuka waniyetu
kin hena en wicaita okinihan e ihduotanin,
qa tohan okicize kin enakiyapi hehan ma-
ka owancaya yuonihanpi.
Okicize tanka kin wanna enakiyapi he-
han o6kate tipi wan mahen yanka ecan
tin ktepi, April 14, omaka 1865 he en.
Qa ktepi kin heon makoce dee qa Europe
owancaya on waiihdapi. Cante wowa^teda-
ke tanka, qa nakun tawacii tanka kin he-
na on oyate akiceyapi.
^sop jo&woyan^e: l^in.
MISS JENNIE W. COXQA
MISS EUNICE KITTO.Ieska owapi.
JEsop Toksape Kin.
jESOP toksape kin.
MNAJA QA HlTUNKADAN.
Mnaja wan iStinma wanka tka hitunka-
dan wan ite kin amanini un qa yuhica.
Mnaja kin nina canze, qa hitunkadan iyah-
paya, qa kte kta tka ican heya, "Nimaya-
ye kinhan on£imayada kin on tokata cici-
cajuju kte." Mnaja kin iha, qa iyayeya. De
iecadan wihui wica^ta mnaja yuzapi, qa ha-
honta on yuskiskitapi. Hitunkadan mnaja
hoton kin nahon, qa iyekiya; ekta i qa ha-
honta kin yapsapsaka. Tohan mnaja iyaye-
ya hehan heya, "Ociciye kta ecanmayakin
3ni, iyaye maye kin he ehan. Tuka mnaja
wan hitunkadan wan ee kaeS wacinyan o-
kihi." Tuwedan taku waite econ kta oki-
tpani eyepica 6ni.
4 JEmp Toksape Kin.
Keya qa Wanmdi.
Keya wan omaste kin en amas*te iciya
wanka, qa wicatanktaukadan kin iwicakica-
pa, tuwedan kinyanpi onspekiye sni heon.
Heya yanka ican wanmdi wan en kinyan
u; qa nation, qa maopiya kin ekta yuwankan
aye, qa hehan aynstan, qa is tohan cin ecen
okalibog un kta, qa hecen eeakicon kinhan
i.4 token taku qu kta hecinhan he iwanga.
"Mde 8a en taku mahen un kin iyulipa cicu
kta ce," keya eya. "Hecen kinyanpi on-
speciciye kta," wanmdi eya: qa sake kin on
yuhdag yuza qa maHpiya kin ikiyedan ai
hehan ayustan iyeya. Keya kin he wan akan
hdihpaya qa ha kin kasusuja. Wanna ke-
ya te kta hehan sicahowaya qa heya, "De-
cen munke sta de miye micicaga: Hupahu
qa mahpiya kin hena iwamatokiyapa he."
Wicasta token cinpi owasin ecen ecaki-
conpi kinhan ohna se woskiske iyahdejn
ecee.
JEsop Toksape Kin. 5
SUNKTANKA QA SlJNGAWANYANKE KIN.
Sungawanyaka wan sunktanka tawa anpetu
ihunniyan se kicicakca qa kicicasto ecee. Tka
he icunhan akes wayahota sunktanka yute
kte ciu qu sni e wiyopeya, qa mazaska e on
icu. "Hunhunhe," sunktanka eya, "Tanyan
vvaun kta yaciu iice kinhan, ota woinayaqu kte,
qa ninati miyecasto qa miyecicakca kte sni.
Tohan wawoyakiya yacin kinhan woowotan- „
iia ohna ecanou kte.
£uNKA QA [YE NAGI KIN.
Sunka wan tado onspa yapa cankahonpapi
wan opta hda un iye nagi kin mini kin en wan-
icihdaka, qa sunka tokeca wan tado kitanna
tanka yapa ahda kecin. Heon iye yapa ahde
ciu ayastan iyeya, unma tanka kin hee icu wa-
ein. Tuka napin hdusna, mini kin en wauyake
cin he yapa ahde ciu nagi kin hee nakasi, uu-
ma is wakpadan kin en okalibog eyaye heon.
Ninan wahduhapi kte lice kin he woksa-
pe sni.
6 Jtaop Tohsape Kin.
HlTUNKADAN QA SfNTeSdA IhDATAN SA.
Hitunkadan wan taku aguyapi su opi-
ye wan en ti. He iecadan inmusunka
wan hen i sa. Hitunkadan kin nina kope
hda qa token econ kte kin sdonye s"ni.
SinteSda wan ikiyedan ti, he inmuSunka
ni un wanjidan kokipe £m, opawinge cen
eya nation he kiksuya. Sintes*da wahanici-
da kin he wanyag ye, qa inmus'unka
kin he napeye Si kta ihdukcan. SinteSda
kin ohdoka tawa ohna yanka iyeya, qa
Sid wohdake, qa okiye kta iwanga. "Hes"
eca," sinteSda eya, "Token wadimatake cin
iyenicece kta wada, qa taku ecanon kte
cin kitanyan econ, qa inmus'unka kin en
ewacin Sni wo. TokeSta cihakam wau qa
najin waye kta." Heye, qa ihdatan ga kin
on wanna taku wanji econ, qa on ihduo-
tanin kta kecin. Hecen sinteSda ikiyedan
tipi kin owasin mnawicaya, qa wicotapi
kin on inmus'unka napeyapi kta kecin. To-
jEsop Toheape Kin. 1
han aguyapi su opiye kin en iyuHpa hipi
hehan wanna inmu£unka hitunkadan witko-
tkoke cin yuza iyeyapi. Wancadan inmu-
^unka hoton tka iyuhpa ofidoka kin ektakta
nakipapi.
Tuwe ihdatan sa kin he wacinyepica s*ni.
TaJTTSKA QA PsiPSICADAN.
Waniyetu anpetu owa^tecaka wan tajus*ka
mdoketu ehan taku su ekihnakapi kin hena
puskiyapi. Psipsicadan akihan te kte seca
wan ican en icahda ya, qa awicakehanh wo-
yute onge wicakida. Hehan tajuska kin he-
yapi, "Tokeca unkan mdokehan nis* woyute
onge eyehnake s*ni he." "Taku ecamon ota:
anpetu eca dowanpi ecee ecamon," psipsi-
cadan eya. Hehan heyapi, "Niye wacinya-
ton sni qa mdoketu ihunniyan yadowan he-
cinhan wote s*ni waniyetu kin de inunke
kta."
Wokuju kin he taku icakijapi kaga.
8 JEsop Toksape Kin.
WlCAHCA WAN ClNCA OM.
Wica^ta wan cinca kos*ka ota okinni se ki-
cig unpi. Tokan wakinicapi kin wowako-
konkiye on ayustan wicakiya okiki sni ke-
kan cansakadan apalitapi wanji kuweye wi-
casi. Tokan cansakadan kin akdipi kehan
eyaku, qa koska wanji qu qa yukse 6i; kecen
iciyaza yekjciyapi tuka wanjidan yuksapi
okihipi 6ni. Hehan iye eyaku, qa apahtapi
kin yujuju, qa otoiyoki cansakadan wicaqu;
iyukpa wancake yuksa iyeyapi. Hekan wi-
coie kin dena ewicakiya, Micinski iyukpa
tawacin niwanjipidan, qa otoiyoki oyeciyapi
kinkan cansakadan apalitapi kin de iyeni-
cecapi kta, qa tona toka niyanpi kin ki-
unniniyanpi kte sni. Tuka iyukpa tawa-
cin niwanjipidan sni kinhan, cansakadan
kin dena token kokanna duksapi kin iye-
nicecapi kta.
Tiyoknake tawacin wanjipidan sni kinkan,
kena wicayusicapi tekike £ni.
JEsop Tolcmpe Kin. 9
WlCAHCA QA KOSKA YAMNI.
Wicahca wan cau wan oju koska yamni
ican en upi qa iliahapi qa heyapi, "Wanna
nikan tka can de oyaju, heon winitkotkoke
ciu yahdutanin. Can kin de ecadan wasku-
yeca aicaga okihi sni, qa wanna ecadan ni-
te kte. Niyohakam tuwe tokeca deua on
woiyokipi yuhapi kte ou iyoniwaja kta ce
ituyafi deceu yaskan he." WicaKca qon wi-
cohan econ qon yustan qa heya. Mitokani
woiyokipi mduhe kte kiu wiyeya miciyustan-
pi heon mis tuwe mihakam u kte cm iye-
cen ecawecon kte he wicohan mitawa. Na-
kun wiconi de en tohanyan unnipi kte cin
sdonimyanpi sni. Niyepi iyulipa ee^ mito-
kani uitapi kta naceca." Wicahca taku e-
ye cin iyecetu: ko^ka wanji mniwanca ekta i
qa minin ta, qa wanji is okicize opa qa kte-
pi, iyamni kin is can wan etanhan ohin-
lipaya qa tahu pakse.
10 jEsop Toksape Kin.
Unkiye unki^uana awaunkicicinpi kte 6ni
qa nakun tohanyan unipi kte cin sdonunyan-
pi Sni he unkiksuyapi kta iyececa.
UNIVERSITY OF ILLINOIS-URBANA973.7L63BG19A C001ABRAHAM LINCOLN TONI KIN, QA AESOP TAWOY
3 0112 031786053