ی بولتن علمی، خبر 99 پاییز، 93شماره

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز

خبرها

خبر ويژه

چكيده تفصيلي مقالات

تجربه های موفق ازدياد برداشت

هاچهره

معرفي کتاب

انجمن بين المللي مهندسي نفت

شركت ملي نفت ايران

دستيالمللي صنايع بالابولتن تحولات بين

هيي بيلاستننتي سر رهتهارائه آخرعن تحولات "بي هدف 7831بولتن تحولات بين المللي صنايع بيلا ستنتي اس تني

رتنني ي اس وينن يا افزاري و اسسعيس برساهننا اس نزيسن را و زيست اع هننايتننيت ر اكتشننيفت توليدت اريريت سنين

زو ه تحولات و نطيل يت و تحقيقيت به نسئولين هيي جدعد سر تطح س يي و عريه اعننطيل يت و تحقيقيت و ف يليا

-بولتن علمي"بي تغيير ي به . سر اعن هميرهه اتابه چيپ رتنيد "يس كشنور ا دركيران سر صنا ا را و ز و ستنا

هيي روس س ييت آورينزيعبين بي فنناظور غايي هرچه بيشننتر اعن بولتن و آهننايعي ه ب ت "خبري راه اسسعيس برساهننا

كه ناجر به يهيي جدعدتکايکت به ن رفي تننيسه و روان به سبي ي هيجدعدي ايننيفه هننده اتننا تي سر آنهيي بزش

ه پرساخته هوس. سهيي نوجوس سر اعن اوو يز ن رفي افراس ف ي و كتيب هو داسسعيس برساها ني

اتتريسه اس نطيلب بولتن بي ذكر ناب ب ني اتا.

پژوهشكده ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز

فهرست مطالب

اخبار بخش

1 ................................پترلیوم بریتیش شرکت توسط کم شوري با آب تزریق با ازدیادبرداشت جدید تکنولوژي معرفی

2 ................................................................. پلاسما پالس تکنولوژي از استفاده با نفت مخازن از برداشت بهبود

3 ..................................................................... واکس رسوب بردن نیازب و کنترل يبرا نینو یروش یمینانوش

وآرامک شرکت توسط برداشت ادیازد منظور به دکربنیاکسيد يسازرهیذخ و يآورجمع یصنعت مهین پروژه نیاول يانداز راه

4 .................................................................................................................................. عربستان

5 ........................................................................................ ياگلخانه يگازها انتشار کاهش حال در قطر

کیکربن گاز يساز نیماش شرکت توسط کرمانشاه یمیپتروش اكیآمون واحد فورمریر ازدودکش دکربنیاکسيد افتیباز

6 ................................................................................................................................... شهرکرد

7 ............................................................................. برزیل در لولا میدان شرکاي هدف درصدي، 40 بازیافت

8 .......................................................................................... لرزه زمین وقوع و آب قیتزر يهاچاه ارتباط

9 .............................................................................................يدیتول يهاچاه در آب دیتول از يریجلوگ

10 .......................................................... دریا آب از سولفات جداسازي منظور به غشایی فیلتراسیون کارگیريبه

11 .....................................................گلایکول محلول از مراقبت و گاز سازي شیرین تاسیسات عملیاتی مشکلات

12 ..............................................................................دي اف آر شرکت توسط tNavigator افزار نرم ارائه

13 ........................................................................................................................................................................................ ژهیو خبر

14 ................................................................................. اقلیمی تغییرات دلواپسان میعادگاه: پاریس اجلاس

16 ....................................................................................................................................................... مقالات تفصیلی چکیده

17 ...................................... کیمکز افتهی توسعه شکافدار مخازن از یکی در گاز قیتزر با نفت افتیباز شیافزا کاربرد

19 .............................................................. شکافدار مخازن در گاز تزریق هايچالش مناسب درمان فوم؛ تزریق

21 .............................................................. کانتارل نفتی میدان آکال مخزن بازدهی بر فوم تزریق تاثیر بررسی

23 ................................................................. کربناته مخازن در سورفاکتانت با نفت برداشت شیافزا بر يمرور

25 ................................................سطحی فعال مواد تزریق با ایران نفتی میدان یک از نفت برداشت ازدیاد ارزیابی

27 ................................................................................................ هیدرولیکی شکست فرآیند هايالمان

29 ................................................... ینیرزمیز شور آب يهاسفره در اکسیدکربندي يساز رهیذخ يمورد مطالعه

31 .......................................... پایین نمک محتواي با شوراب با سیلابزنی فرآیند ارزیابی براي کائولینیتی میکرومدل

33 .............................................................................. گیري نمونه از پیش میعانی گاز هايچاه سازي آماده

35 ............................................................................. تولیدي هايچاه عمق در نفت و آب جداسازي فناوري

37 ............................................................... ترکیه در نفت صنعت قراردادهاي نوین مقررات و قوانین بر مروري

39 ............................................................................................................................... برداشت ادیازد موفق يها تجربه

40 .......................................... شکافدار سیستم یک در کربناکسیددي ثالثیه و امتزاجی تزریق موفق تجربه میدال؛

42............................................................................................................................................................................................ هاچهره

45 ............................................................................................................................................................................... کتاب یمعرف

47 ................................................................................................................................. نفت یمهندس یالمللنیب انجمن

ADIPEC .................................................................................................... 48 المللی بین کنفرانس

50 ....................................................... جهان سطح در نفت صنعت) آموزشی هايکارگاه و هاکنفرانس( یدادهارو

ش ا�بار��

1394پاییز ، 39شماره

ت� راه ازدیاد �دا

1

توسط شرکت 1معرفی تکنولوژي جدید ازدیادبرداشت با تزریق آب با شوري کم

2بریتیش پترلیوم

برداشت از مخازن نفت و گازپژوهشکده ازدیاد - تهیه کننده: مریم ذیفن

ر برداشت براي تولید از میادین نفتی است. د هاي جدید ازدیادطور پیوسـته به دنبال تکنولوژي بهصـنعت بالادسـتی نفت و گاز

کت رو این شرجدید شرکت بریتیش پترولیوم معطوف خواهد شد. در سال پیشها به سـوي تکنولوژي سـال آینده تمامی نگاه

برداشت با شوري کم را در مقیاس اقتصادي به اجرا در خواهد آورد. تکنولوژي ازدیاد

LoSal، ــه با روش ــت که در مقایس ــوري کم اس هاي معمولی تزریق آب دریا بازدهی تولید میدان را تکنولوژي تزریق آب با ش

ت کنند، شرکدهد. اسـتفاده از آب شور و آب معمولی مشکلاتی در هنگام تزریق در مخزن ایجاد می بیشـتر تحت تاثیر قرار می

این مشکلات را حل کرده و بازدهی تزریق ه اسـت و با کاستن از شوري آب براي این مشـکلات راه کاري سـاده ارائه کرد پیبی

آب را به مراتب بالا برده است.

آمیز بوده است. در این میدان آلاسکا به صورت آزمایشی اجرا شده و موفقیت 3در حال حاضـر این تکنولوژي در میدان ایندیکات

در چاه دیگر مشاهده شده است. آب با شوري کم در یک چاه تزریق شده و افزایش تولید

اند،مشکل افت تولید مواجه شدهبرداشت در میادینی که با هاي ازدیادنکته قابل ملاحظه دیگر این است که اصولا تمامی روش

یاي شمال که در سال واقع در در 4را بر روي میدان جدید کلیرریج LoSalقصد دارد تکنولوژي پیبیشوند اما شرکت اجرا می

در این میدان جدید LoSalبرداري خواهد رسید، مورد آزمایش قرار دهد. این شرکت اعتقاد دارد که استفاده از به بهره 2017

چه که به صورت طبیعی در دوران عمر تولیدي خود میلیون بشکه مازاد بر آن 40در حدود بتواندشود این میدان باعث می

رود تا سال واقع شده است و انتظار می 5مایلی غرب شتلند 45میدان نفتی کلیرریج در تولید خواهد کرد، تولید داشته باشد.

میلیارد دلار سرمایه لازم دارد که در 2/7توسعه میدان کلیرریج در حدود میلیون بشکه تولید داشته باشد. 65در حدود 2050

براي کاهش شوري آب جهت استفاده از تکنولوژي میلیون دلار از این سرمایه صرف تجهیزات نمک زدایی آب دریا 120حدود

LoSat شود.می

. تجهیزات موجود در خلیج مکزیک نیز استفاده کند Mad Dogتصـمیم دارد از این تکنولوژي در فاز دوم پروژه پیبیشـرکت

هزار بشکه در روز آب با شوري کم در میدان تزریق کند. 250تواند در حدود در این پروژه می

- September 2015 www.rigzone.com :منبع

1 Low-Salinity (LoSal) Enhanced Oil Recovery 2 British Petroleum(BP) 3 Endicott 4 Clair Ridge 5 Shetland

تش

دابر

د یا

زدر ا

دن

ویش ن

روی

رفمع

2

خبرها

بهبود برداشت از مخازن نفت با استفاده از تکنولوژي پالس پلاسما

برداشت از مخازن نفت و گازپژوهشکده ازدیاد –زاده علیرضا ناصريتهیه کننده:

در آمریکا مورد استفاده قرار گرفته است. 2013باشد که از تاریخ لاسما پالس جدیدترین تکنولوژي میتکنولوژي پ

توسط تیمی از دانشکده معدن دانشگاه ایالتی سن پترزبورگ روسیه توسعه داده شده 2002این تکنولوژي در سال

ك ول ،1کونوکوفیلیپسهاي مختلفی از جمله د. شرکتهاي متعددي در روسیه و آمریکا در اختیار دارو ثبت اختراع

... از این تکنولوژي و8، منابع انرژي میلر7، آس تس6، نفت و گاز ریچ فیلد5پترولیوم یتیش، بر4، گس پرم3، رزنفت2اویل

اند و رقی، آمریکا و کویت استفاده کردهچاه مختلف در روسیه، چین، اروپاي ش 300حدود هاي انگیزش در عملیات

در حال حاضر این تکنولوژي ها اتفاق افتاده است. ن تولید از این چاهمگیري در میزابهبود چش ،درصد موارد 90در

باشد.هاي افقی در دست توسعه میارد و استفاده از این روش در چاههاي عمودي کاربرد ددر چاه

1500دود هاي کنترل شده پلاسما در کسري از ثانیه، موج هیدرولیکی سرعت بالایی (حدر این روش با تولید قوس

میز ها را تکاريسوبی اطراف چاه و درون مشبکهاي رکه با نفوذ به درون مخزن گرفتگی شودبر ثانیه) ایجاد می متر

ی، از طرفباشد. گل حفاري و غیره می هاي ریز سنگ در اطراف چاه،ع دانهرسوبات، تجم ؛هاکند. منشا این گرفتگیمی

رساند. از مزایاي این روش ه تجهیزات تکمیل چاه آسیبی نمیب در حدي است که ،میزان انرژي تولید شده از ابزار

گونه هرتوان به سرعت بالاي عملیات انگیزش، ایمنی بالا و سازگاري با محیط زیست به واسطه عدم استفاده از می

اد شیمیایی اشاره کرد.وم

www.novasenergy.com – November 2015 : منبع

1 Conoco Phillips 2 Luke Oil 3 Rosneft 4 Gasprom 5 Bear Petroleum 6 Richfield Oil & Gas 7 AusTex 8 Miller Energy Resources

ماس

لاس پ

پالي

وژول

کنت

1394پاییز ، 39شماره

ت� راه ازدیاد �دا

3

نانوشیمی روشی نوین براي کنترل و ازبین بردن رسوب واکس

برداشت از مخازن نفت و گازپژوهشکده ازدیاد - علیرضا نورمحمدتهیه کننده:

رسوب واکس پارافین یکی از عوامل دردسرساز در صنعت نفت است که باعث ایجاد مشکلات فراوان از چاه تولیدي تا پالایشگاه

باري تحت تاثیر رسوب واکس پارافین و تشکیل فاز جامد در صورت زیان شود. هشتاد و پنج درصد از نفت تولیدي دنیا بهمی

ها قرار دارد که موجب از بین رفتن تجهیزات، کاهش شدید تولید و هاي درون چاه و مسیرهاي انتقال و پمپدهانه چاه، لوله

ود.شگردد و در نهایت خسارات مالی بسیاري را سبب میهاي انتقال و ذخیره سازي میظرفیت

هاي مکانیکی و پاکسازي به کمک حلال ارگیري نفت و آب داغ، روشکایی و یا کاهش این مشکل مانند بههاي رایج رهروش

ها بسیار کوتاه مدت بوده و نیاز به تکرار دارند.بسیار هزینه بر و زیان آورند و اثر آن

است، که توسط یک شرکت آمریکایی و تحت هولدینگ یک عملیات شیمیایی نوین به منظور کنترل رسوب پارافین 1پارالاکس

گردد توسعه یافته است. ماده شیمیایی ابداعی به وسیله یک مکانیسم نانوشیمیایی با نفت خام مخلوط و فعال می "2دایورسیتک"

کند.هاي شیمیایی به رفع معضل تشکیل رسوب واکس کمک میو به گونه متفاوت از سایر روش

با این نفت خام فعال شده، لایه لایه واکس را بیرون کشیده و باعث ایجاد شرایط واکس گریز براي یک بازه واکس از بین رفتن

باشد.شود. این فرایند کاملا غیر سمی، ایمن و کاملا سازگار با محیط زیست میزمانی طولانی می

هاي دیگر دارد. این روش ري نسبت به روشتتر بوده و پایداري طولانیهاي دیگر مقرون به صرفهاین روش نسبت به روش

هاي دیگر است و باعث عملکرد عالی در تولید تر از روشتواند تا سه ماه معضل تشکیل پارافین را حل کند که بسیار طولانیمی

شود.از چاه و سایر موارد می

این روش توانسته جریان هشتاد بشکه در دهد هاي انتقال در خلیج مکزیک نشان میتجربه عملی استفاده از این روش در لوله

ايساعت را به صد و چهل بشکه در ساعت افزایش دهد. تجربه عملی دیگر در قزاقستان در یک چاه حفاري شده در لایه ماسه

یش ا(این روش تنها هفت تا ده روز تولید را افز که پیش از این براي رفع مشکل پارافین در آن از روش نفت داغ استفاده می شد

همان سطح حفظ گردد. بشکه افزایش یابد و نرخ تولید تا سه ماه در 378بشکه به 170داد) سبب شد تا نرخ تولید روزانه از می

هاي این روش پس از دو روز تولید جبران گردید.در ضمن هزینه

ناسب با محیط زیست جانشینی برايچنین سازگاري مو همزینه پایین و مدت پایداري بیشتر تواند با هبنابراین این روش می

هاي گذشته باشد. روش

www.spe.org/jpt - January 2015منبع:

1 Paralax 2 Diversitech

ساک

وب

سو ر

لتر

کني

ران ب

ویش ن

رو

4

خبرها

اکسیدکربن به ديسازي آوري و ذخیرهجمع پروژه نیمه صنعتی راه اندازي اولین

منظور ازدیاد برداشت توسط شرکت آرامکو عربستان

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -اکرم وحیديتهیه کننده:

اکسیدکربن در خاورمیانه را به منظور ديسازي و ذخیره جداسازيپروژه نیمه صنعتی ترینبزرگ اخیرا شرکت آرامکو عربستان

اکسیدکربن راه اندازي کرده است. ازدیاد برداشت نفت و کاهش انتشار دي

و انتقال آن 1گاز هاویا کارخانه بازیابی از اکسیدکربنفوت مکعب استاندارد/ روز) دي( آوري چهل میلیوناین شرکت قصد جمع

خواهد و حبس تزریقبراي ازدیادبرداشت ، جایی که تحت فشار بالا2عثمانیه به میداناز طریق هشتاد و پنج کیلومتر خط لوله

شد.

ازدیاد برداشت به منظور کاهش هاي مختلفبر روي تکنیک در حال حاضر شرکت آرامکو عربستان مرکز تحقیقات پیشرفته

کند.مطالعه می دکربناکسیازدیاد برداشت به کمک گاز ديهاي از جمله پروژه اکسیدکربن،دي انتشار

ر در حال حاض"شد گفت در دبی برگزار کنفرانسی که در اوایل سال جاري آوري آرامکو در حاشیهاحمد الکویتر رییس واحد فن

از هاي جالب توجه آنویژگی آورياین فن گذاري ما درسرمایهو دلیل اکسیدکربن نداریم نیازي به بازیافت با استفاده از دي ما

براي مدت طولانیو بسیار زیاد در حجم اکسیدکربنذخیره دي آوري وجمع چنین فرصتی برايهم بازیافت و افزایشجمله

".است

اکسیدکربن حبس شده در دي گیري مقداراي جهت اندازهدو حلقه چاه مشاهده شرکت آرامکو عربستان این پروژه، در بخشی از

ناکسیدکربدي رود حدود چهل درصد ازدر نظر گرفت، انتظار می اکسیدکربن تزریقی در سالديتن هشتصد هزارمخزن به ازاي

.در زیرزمین محبوس شود به طور دائمتزریقی

، یبررسی الکترومغناطیس، ايمانند مانیتورینگ لرزه هايهاي نظارتی دیگري نیز با انواع روشبرنامه اي،هاي مشاهدهعلاوه بر چاه

.ها اجرا خواهد شدچاه بین ردیابتست

در سراسر دیگرهاي میدان مورد مطالعه قرار خواهد گرفت و تجارب آن در تا پنج سال سه این پروژه نیمه صنعتی براي یک دوره

.استفاده خواهد شد این کشور

September 2015 www.spe.org/news/article - منبع:

1 Hawiyah 2 Uthmaniyah

رهخی

ذي

دي

ازس

کوام

آرت

رکش

ط س

تون

ربدک

سیاک

1394پاییز ، 39شماره

ت� راه ازدیاد �دا

5

اي قطر در حال کاهش انتشار گازهاي گلخانه

از مخازن نفت و گاز پزوهشکده ازدیاد برداشت -مریم جهاندیدههیه کننده: ت

میلیون تن در سال، از واحد 6/1اي به میزان گازهاي گلخانهشرکت امرسون موفق به کاهش انتشار شرکت گاز قطر با همکاري

شده است. JBOG 1 بازیافت گاز

اي کشور قطر را به میزان هاي مهندسی و اتوماسیون میزان انتشار گازهاي گلخانهیندهاي امرسون با ارائه سرویسمدیریت فرا

هاي ترین سرمایه گذاريواقع در قطر، یکی از بزرگ JBOGدهد. در حال حاضر تاسیسات بازیافت گاز قابل توجهی کاهش می

، معادل انرژي مورد نیاز 2گاز مایع طبیعیشود. در این واحد سالانه بیش از ششصد هزار تن می زیست محیطی در دنیا محسوب

تاسیس گاز مایع طبیعی بارگذاري شود. این تاسیسات جهت احیا گاز مشعل از شش اسکلهبراي سیصد هزار خانوار ، تولید می

محیط اصول توسعه پایدار مبنی بر حفظ ده و در آننقطه عطفی براي قطر بو JBOGشده است. پروژه یک میلیارد دلاري

زیست رعایت شده است.

September 2015 www.pipelineme.com - منبع:

1 Jetty Boil-Off Gas 2 LNG

نهخا

گلي

هااز

گار

شنت

ه این

زمر

دطر

قد

دیج

ت س

یاس

اي

6

خبرها

ریفورمر واحد آمونیاك پتروشیمی کرمانشاه کربن ازدودکش اکسیدبازیافت دي

توسط شرکت ماشین سازي گاز کربنیک شهرکرد

شرکت ماشین سازي گاز کربنیک شهرکرد –بهروز سلیمی بنی تهیه کننده:

یامدهاي ترین پترین چالش انسان امروز است. گرم شدن زمین از مهمبزرگ آن در اتمسفر کره زمین گاز کربنیک و غلظت فزاینده

810تخلیه گازکربنیک به اتمسفر است. هرگز تهدیدي تا این حد ترسناك فراروي بشر قرار نداشته است. ایران با انتشار سالیانه

ن از دودکش کرباکسیدفر است. استحصال ديده کشور اول دنیا در تخلیه گاز کربنیک به اتمس وکربن جزاکسیدمیلیون تن دي

ها بهترین راه براي کاهش تخلیه گاز کربنیک به اتمسفر هاي فسیلی و استفاده از آن در سایر بخشصنایع مصرف کننده سوخت

است.

تانول ره و مکربن از دودکش ریفورمر اواکسیدهاي میتسوبیشی ژاپن و فلوردانیل آمریکا طرح بازیافت ديشرکت 1990از دهه

اند. در ایران نیز شرکت ماشین سازي گاز کربنیک شهرکرد با ابداع حلال جاذب را در تعدادي از کشورهاي جهان اجرا نموده

در ردیف دارندگان انگشت شمار این فناوري در دنیا قرار دارد. از MPnاکسیدکربن و مقاوم در برابر اکسیژن با نام تجاري دي

کربن در نیروگاه بعثت در جنوب تهران به ظرفیت اکسیدواحد بازیافت دياندازي توان به تاسیس و راهت میهاي این شرکفعالیت

نمود. شرکت ماشین سازي گاز کربنیک شهرکرد در ادامه نیز واحد کنندگان گاز کربنیک غذایی اشارهتن در روز براي مصرف 50

و تحت لیسانس و دانش فنی EPCتن در روز، را در قالب قرارداد 132ت اکسیدکربن پتروشیمی کرمانشاه به ظرفیبازیافت دي

درصد از دود خروجی 20گذرد. در این طرح با برداشت حدود برداري این واحد میخود اجرا نمود که حدود شش ماه از بهره

ر نه تنها ظرفیت اوره د، کربنیک ك ورودي واحد بازیافت گازدودکش واحد ریفورمر آمونیاك پتروشیمی کرمانشاه به عنوان خورا

حیط در م در سال کربنیداکسگاز ديمستقیم از انتشار حدود چهل هزار تن حدود پنج درصد افزایش یافته علاوه بر آن، به طور

شود.زیست جلوگیري می

ه ظرفیت سه هزار تن کربن براي واحدي باکسیددلار به ازاي بازیافت یک تن دي 25طبق محاسبات اقتصادي این شرکت، عدد

اي مقرون بصرفه است.طور قابل ملاحظهه در روز تخمین زده شده است که در مقایسه با اعداد جهانی ب

شرکت ماشین سازي گاز کربنیک شهرکرد منبع:

نشی

مات

رکش

ي د

تاف

زی با

ورد

رکشه

ک نی

رب ک

از گ

ياز

سا

کرد

سیک

نب

1394پاییز ، 39شماره

ت� راه ازدیاد �دا

7

در برزیل درصدي، هدف شرکاي میدان لولا 40بازیافت

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز-تهیه کننده: مریم قاسمی

. افزایش دهداین میدان را در بلند مدت ضریب بازیافت %40تصمیم بر این دارد تا در برزیل 1توسعه میدان لولاکنسرسیوم

هاي افزایش برداشت مانند مطالعات در حال انجام برنامه 4جیبی و گروه 3انرژیا، گالپ 2شرکاي این طرح شامل پتروبراس

باشند. به منظور افزایش تولید در دراز مدت می 5تزریق متناوب آب و گاز هاي جدید وبعدي، حفاري چاه 4 نگاريلرزه

میلیارد بشکه نفت درجاي قابل استحصال 3/8درصدي فعلی، این میدان داراي 28با در نظر گرفتن ضریب بازیافت تخمینی

200را بایستی معادل د افزایش در ضریب بازیافت میدان درص 1باشد. بر اساس ادعاهاي مدیر اجرایی شرکت گالپ انرژیا هر می

در هطور جداگانه گاز ب-میلیون بشکه نفت قابل استحصال در نظر گرفت. در این میدان هم اکنون دو پروژه تزریق متناوب آب

حال انجام است.

ها، شرکاي توسعه این میدان در حال بررسی کاهش زمان حفاري و تکمیل چاه هستند. لازم به ذکر سازي هزینهبه منظور بهینه

روز کاهش یافت. هدف 135روز به 170درصد از 21زمان حفاري و تکمیل چاهی در میدان به میزان 2014است در سال

باشد. روز می 125مان به بعدي پایین آوردن این ز

March 2015 Upstream Newspaper - :منبع

1 Lula 2 Petrobras 3 Galp Energia 4 BG group 5 Water Alternative Gas

ش زای

اف4

0

% ی

یلرز

ی بفت

ن نخز

ماز

ت اف

زیبا

8

خبرها

وقوع زمین لرزه هاي تزریق آب وارتباط چاه

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - مریم جهاندیدهتهیه کننده:

ل از اتی متشکزلزله گردد. تیم تحقیقتواند منجر به وقوع تمال قوي میهاي دفع آب زائد با نرخ و حجم بالا به احتزریق در چاه

ه است. آب پرداخت تزریق هايچاه با لرزه زمین ارتباط بررسی به بار اولین براي شناسی آمریکاموسسه زمین دانشگاه کلورادو و

هاي تزریق آب به منظور ازدیاد برداشت، هاي دفع آب زائد و چاههزار حلقه چاه تزریق آب، شامل چاه 180بر روي این تحقیق

تزریقی به خصوص هايچاه به مربوط هايفعالیت با زمانهم هاانجام شده است. افزایش چشمگیري در میزان وقوع زمین لرزه

هاي تزریق جهت فرایند ازدیاد برداشت هاي مورد مطالعه در این تحقیق مربوط به چاهوجود دارد. دو سوم چاه 2009از سال

ن اي در مخزفشاري قابل ملاحظههاي دفع آب زائد تزریق با نرخ بالا و در بازه زمانی کوتاه، منجر به تغییرات بوده است. در چاه

باشند. در این مطالعه علاوه بر نرخ تزریق، تاثیر عوامل ها براي ایجاد زمین لرزه میترین گزینهها محتملشود و این چاهمی

مختلف بر روي وقوع زلزله شامل حجم تجمعی سیال تزریقی، فشار ماهانه تزریق، عمق تزریق مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج

دهد. بیشترین عامل تاثیرگذار در وقوع زمین لرزه، نرخ تزریق بوده که با هیچ گونه ارتباطی بین این عوامل و زلزله نشان نمی

مدیریت این میزان می توان از نگرانی عمومی در این خصوص کاست.

June 2015 Upstream Newspaper -:منبع

زهلر

ن می

ز و

لیا

سق

ریتز

ط با

رتی ا

سرر

ب

1394پاییز ، 39شماره

ت� راه ازدیاد �دا

9

هاي تولیديجلوگیري از تولید آب در چاه

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -تهیه کننده: زهرا اسماعیل زاده

يدارج لوله نیا. شودیم شناخته يجدار لوله عنوان به که گیردمی قرار چاه داخل در يفولاد لوله کی متعارف، ینفت چاه کی در

طحس به) کمتر قطر با گرید يجدار لوله کی قیطر از( نفت تا کرده يکار مشبک باشد نفت يحاو که مخزن از یمناطق در را

. ابدی شیافزا نفت زانیم %90 اندازه به تواندیم شودیم دیتول چاه کی دیتول عمر طول در که آبی مقدار. ابدی انیجر

کند که به عنوان الاستومرهاي متورم هاي تولیدي استفاده میتجهیزات لاستیکی خاصی را در اطراف برخی از لوله شلشرکت

دهد نفت جریان داشته شود و در حالی که اجازه میشوند. لاستیک در تماس با آب متورم میشناخته می EZIP2 یا 1شونده

کند.باشد، ارتباط با نواحی آبی را قطع می

براي اولین ایش یافته است. مهندسین شرکت شل برابر افز 10هاي اولیه جریان نفت تا استفاده از این تکنولوژي در آزمایشبا

ماه پس از ثبت این ایده، این فناوري را اعمال کردند. استفاده از الاستومرها ارزان بوده و در صورتی که همراه با 12بار تنها

ند هیچ هزینه اضافی براي نصب در بر نخواهد داشت. الاستومرها حجم نفت تولیدي در بسیاري از هاي جداري وارد چاه شولوله

شود، از جمله در بیش اند. این فناوري در سطح جهان استفاده میکاهش داده %70آب را تا میزاناند و ها را سه برابر کردهچاه

میلیارد بشکه در کمتر از پنج سال افزایش داده 5/1ید را حدود اي نفت در عمان، به طوري که تولحلقه چاه توسعه 150از

است.

www.shell.com – November 2015منبع:

1 Swellable Elastomers 2 Expandable Zonal Inflow Profilers

اهچ

ر د

فهضا

ب ا آ

دلی

توز

ي ایر

وگجل

ي وژ

ولکن

تها

10

خبرها

جداسازي سولفات از آب دریاکارگیري فیلتراسیون غشایی به منظور به

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز –تهیه کننده: مرضیه لعلی

با استفاده از فیلتراسیون غشایی ارائه داده است. 2تکنولوژي نوینی به نام جداسازي سولفات از آب دریا 1جنرال الکتریکشرکت

توان سولفات را از آب تزریقی به منظور تولید نفت در فراساحل جدا نمود. با حذف سولفات از آب با استفاده از این تکنولوژي می

یابد. این تواند باعث کاهش بازیافت نفت و بسته شدن چاه شود، کاهش میها که میرسوبات و خوردگی در چاهتزریقی،

دهد. باشد که در مقابل رسوبات مقاومت نشان میغشایی و سطح یکنواخت میفیلتراسیون غشایی داراي سه لایه

به طور خلاصه مشخصات این فیلتراسیون غشایی عبارتند از:

م در چاه تزریقیو استرانسی جلوگیري از تشکیل رسوبات باریم

ساختار سه لایی غشایی پردوام به منظور کاهش زبري و چسبندگی

شیمیایی مورد استفاده در صنعتسازگاري با دیگر مواد

ها و سیلیکاي نامحلولباکتريبه عنوان مانع براي مواد معلق نظیر

) فوت مربع) براي ناحیه غشایی 400سطح مقطع بالا

www.offshore-technology.com - May 2015 منبع:

1 General Electric 2SWSR: Sea Water Sulfate Removal

یادر

ب آ

ازت

فاول

سي

ازس

داج

ي وژ

ولکن

ت

1394پاییز ، 39شماره

ت� راه ازدیاد �دا

11

مشکلات عملیاتی تاسیسات شیرین سازي گاز و مراقبت از محلول گلایکول

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت وگاز -تهیه کننده: شیما ابراهیم زاده

آلوده شدن محلول گلایکول مصرفی در برج جذب ،سازي گازیکی از بزرگترین مشکلات عملیاتی و فنی در تاسیسات شیرین

(محلول جاذب) بوده که در نتیجه آن راندمان برج جذب کاهش یافته و سبب خوردگی در مسیر انتقال و سایر تجهیزات و

گردد. لذا جهت دستیابی به محلول گلایکول با طول عمر بالا و بدون مشکل ضروري است که چنین تشکیل رسوب میهم

به توانمل در برج جذب میتها ارائه نماییم. از مشکلات محکارهایی جهت جلوگیري از بروز آنناشی را شناسایی و راه مشکلات

افتد)، ایجاد فوم اتفاق می 1حمل مایع توسط گاز اتلاف گلایکول (در صورت افزایش سرعت گاز در برج جذب و ایجاد پدیده

ل شده و در نتیجه کاهش راندمان جذب را به همراه خواهد داشت)، تجزیه (باعث کاهش سطح تماس گاز و محلول گلایکو

کنترل عدم، عدم کنترل نقطه شبنمباشد)، درجه فارنهایت می400(حداکثر دماي قابل تحمل محلول گلایکول حرارتی گلایکول

PH ون یابد)، اکسیداسیت افزایش میگلایکول (در صورت ایجاد محیط اسیدي و ایجاد خوردگی در مسیر انتقال و سایر تجهیزا

افتد) و تشکیل لجن اشاره کرد. ایجاد هر یک از این موارد عملکرد گلایکول (به دلیل واکنش گلایکول با اکسیژن هوا اتفاق می

و در نتیجه ورود رطوبت به خطوط انتقال گاز، وقوع خوردگی و تجمع محصولات خوردگی (سولفید و سیستم جذب را کاهش

هن) را به دنبال خوهد داشت.اکسید آ

www.compressionjobs.com – February 2010 منبع:

1 Carry Over

نری

شیت

ساسی

تای

اتلی

عمت

لاک

شم

سي

از

12

خبرها

ارائه نرم افزارtNavigator 1آر اف ديشرکت توسط

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - محمد زاهدزادهتهیه کننده:

tNavigatorساز شرکت یاد شده ترین شبیهنماید. معروفافزارهاي صنعت نفت فعالیت میدر زمینه توسعه نرم آر اف ديشرکت

عی افزار فوق را به نوباشد. نرمزي برخوردار میساو شبیههاي نوآورانه و بسیار مفید در زمینه مهندسی مخازن که از قابلیت بوده

هاي دیگر به خصوصساز، شرکت یاد شده در زمینهایند. علاوه بر توسعه شبیهنمسازهاي مخازن معرفی مینسل جدید شبیه

دهد.به مشتریان خود مشاوره می 3و افزایش بازدهی محاسبات 2محاسبات عددي

را داشته باشد. الگوریتم 4سازهاي موازيوانسته است سرعتی بالاتر از شبیهت با قابلیت گرافیکی بالا tNavigatorشبیه ساز پیشرو

نوشته شده ++Cباشد. شبیه ساز فوق که با زبانکامپیوتر میهاي علمی در زمینه محاسبات در تهمربوطه بر اساس آخرین یاف

,NUMAهاي محاسباتی مانند را داراست. با استفاده از آخرین تکنولوژي ايخوشهتاپ و سرور ابلیت اجرا بر روي لپقاست،

Hyperthreading, MPI/SMP hybrids، چنین بر خلاف باشد. همتر میهاي موجود سریعسازافزار فوق از تمامی شبیهنرم

هاي باشد. از دیگر قابلیته کار گرفته شده نمیهاي بشده وابسته به تعداد هسته ساز یادهاي تجاري، قیمت شبیهسازدیگر شبیه

ي را بررسی، سازتوانند در هر مرحله شبیهباشد. افراد میسازي میافزار مذکور، قابلیت کنترل اجرا در حین شبیهشگفت انگیز نرم

شت هاي بالا احتیاج به درتپایش و در آخر آن را قطع و تنظیمات جدید را تنها با یک کلیک انجام دهند. با در نظر گرفتن قابلی

گردد.نبوده و خطاي مربوطه حذف می 5نمایی

130000 میلیون گرید و 7/4که داراي 6ساز یاد شده مدل میدان سیبري غربیبا استفاده از شبیه در دفتر این شرکت در مسکو،

هاي معمول اجرا گردید.سازبرابر نسبت به شبیه 94با سرعتی باشد،حلقه چاه می

www.rfdyn.com – November 2015 منبع:

1 RFD (Rock Flow Dynamics) 2 Numerical simulation 3 Computing performance 4 parallel supercomputing 5 Up-scaling 6 West Siberia

یهشب

د دی

جز

ساtN

avig

ato

r

��ر و�ه

1394، پاییز 39شماره

14

ت� راه ازدیاد �دا

اجلاس پاریس: میعادگاه دلواپسان تغییرات اقلیمی: آیا جایگاه پروژه هاي جذب

و تزریق و ذخیره سازي دي اکسید کربن تغییر می کند؟

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -مریم خسرويتهیه کننده:

شروع شد. جایی که کنوانسیون 1992هاي جهانی نسبت به تغییرات آب و هوا از اجلاس زمین در ریو و در سال نخستین نگرانی

ایـران نیـز در سـال .را به تصویب برساند (UNFCCC) مورد تغییر آب و هواریو توانست کنوانسیون سازمان ملل متحد در

.میلادي پس از تصویب هیئت دولت و مجلس شوراي اسلامی به عضویت این کنوانسیون درآمد 1996

مذاکرات را دوره نوزده، بالاترین ارگان کنوانسیون، (COP)ي، کنفرانس اعضا2013تـا 1995در عرصه بـین المللی از سـال

ترین دستاوردهاي این جدول زیر مهم، بررسی اجراي مفاد کنوانسیون است. سالانه کنفرانس از اصلی ت. هدفبرگزار کرده اس

ال بحث و سپنج در دوربان آفریقاي جنوبی، بالاخره پس از بیش از COP17 دردهد. صورت خلاصه نشان میه اجلاس را ب

هدف .تحت پروتکل کیوتو قابل ثبت باشد CDM 1 عنوانه بهاي ذخیره سازي پروژه کهپذیرفت مذاکره ، کنفرانس اعضا

COP21 سال مذاکرات اخیر بیست، براي نخستین بار در بیش از هفته برگزار گردید 2به مدت 2015نوامبر 29که از اریسپ

با ست. ابوده درجه سانتیگراد دوبراي ممانعت از گرمایش کره زمین بیش از آورسازمان ملل متحد، دستیابی به یک توافق الزام

اي از اهمیت پیدا خواهند اکسیدکربن درجه ویژههاي جذب، تزریق و ذخیره سازي ديآور، اجراي پروژههاي الزاموجود سیاست

هاي ان پروژهعنوه از امتیازات کنترل انتشار بمندي کربن جهت بهرهاکسیدد برداشت ديهاي ازدیاها پروژهکرد. در اکثر کشور

گردند.سازي و تزریق معرفی و ثبت میذخیره

COP21نتایج اجلاس پاریس

تاریخی آذر) با توافق 21دسامبر ( 12به گزارش دویچه وله، نشست تغییرات اقلیمی پاریس سرانجام در آخرین ساعات شنبه

.کشور حاضر در این نشست به نتیجه رسید 195

1 Clean Development Mechanisem: مکانیزم توسعه پاك

COP3 1997- تصویب پروتکل کیوتو کیوتو

COP11 2005- اولین دوره از اجلاس اعضاي پروتکل کیوتو -شروعی براجرایی شدن پروتکل کیوتو مونترال

COP15 2009- هاي مالی کشورهاي توسعه یافته اهش انتشار و کمک، اهداف بلند مدت ک: ولی متفاوت هاي مشتركصل مسئولیتا کپنهاگ

2020میلیارد دلار تا سال 100به میزان

COP17 2011- مانت اجـراي چـون یک پروتکل و یـا نهـاد حقـوقی دیگـري کـه البتـه واجـد ضـایجاد سند فراگیر جدیـدي هم دوربان

نیز لازم الاجرا گردد 2020باشد و تا سال هاحقـوقی براي همه طرف

COP18 2012- درجه 2 اي به نحوي صورت گیرد که دماي متوسط کره زمین به کمتر ازجهانی براي کنترل گازهاي گلخانه قداماتا دوحه

اي توسط د و حداکثر انتشار گازهاي گلخانه) حفظ گرد1850(سال سلسیوس نسبت به قبل از انقلاب صنعتی

.کشورها در آینده نزدیک کنترل گردد

20COP 2014- به عنوان مبانی لازم براي تعهدات جدید جهانی در مورد آب وهوا، تهیه شد.» اقدام براي آب و هوا«نویس طرح پیش لیما

س ری

پاس

لاج

ا–

ییم

قلت ا

رایی

تغس

راننف

ک

34

خبر ويژه

هيي اي و توقف نصننرف تننوخاخي هكيهش توليد زيسهيي زل اعتبير سارس راهکيرهيعي براي 2424 ينه وعن كه اس تنني توافق

.هيي تجدعدپذعر سر ظر زرفته اتافسيلي بي جيعازعن كرسن ا رژي

سرجه تي تياراس بيهد و توليد زيسهيي 2تي 5/7 ني سي بيعد سعر 2454تر هدن كره سنين تي تي ينه زر بر اتيس اعن توافق

اس آن . بير بررتي و بهياه هو د تي عک اهداف ت يين هده قرار اتا هر پاج . اي بيعد سر يمه سو قرن كيهش عيبدخي هزل

ه نقيبله بي تغييراتهيي خوس سر سنيازذهته بي ت يين قوا ين هريفت كشورهيي جهين نوظف به ارائه ززار سر نورس ف يليا

كشور ايير سر شسا پيرعس الزاني و بزش سعاري اس آن 795 ينه براي اجراي بزشي اس نريس اعن توافق د.اقليمي هستا

ا اي رخي ه ينه كشورهيي جهين نجيس هستاد كه اهداف نلي براي كيهش زيسهيي زلتوافقبر اتيس اعن . ساوعلبي ه خواهد بوس

ينه براي كشورهيي سر اي توت ه و اقتصيسهيي وظهور ني اد چينت نيلزي و هاد يز بي پذعر اعن توافق د.خوس ت يين كاا

اعن كشورهي .و نقيبله بي زرنيعش سنين هد دخي ه زلبير ايير به پذعر نسئوليتي سر سنياه كيهش توليد زيسهيي زستين

هيي فسيلي هستاد و ايير به پذعر نحدوسعتي سر اعن تر تأكيد ساهتاد كه براي رهد اقتصيسي خوس ييسناد توخاپيش

.سنياه بوس د

منابع:

انور اوپک و روابط بي نجين ا رژي اساره نطيل يت نحيط سعسا 7892ززار سي نيه

www.ION.ir

http://climate-change.ir/

https://www.quora.com/What-are-the-top-5-results-of-COP-21

http://www.hamshahrionline.ir/

خبرهای بد خبرهای خوب

س ري

پاس

لااج

– ي

يمقل

ت ارا

ييتغ

س ران

نفك

���ی�ی �قالات چ�یده

1394، پاییز 39شماره

17

راه ازدیاد �دا�ت

کاربرد افزایش بازیافت نفت با تزریق گاز در یکی از مخازن شکافدار توسعه یافته

مکزیک

Akram_vahidi@yahoo.com پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -اکرم وحیديتهیه کننده:

مقدمه

جنوب شرقی در 1متري و در حوضه نفتی چیاپاس تاباسکو 5500میدان نفتی مورد مطالعه از مخازن شکافدار کربناته با عمق

باشد. آنالیز شبکه بشکه در روز می 130000با حداکثر تولید 1972واقع شده است. شروع تولید از این میدان سال مکزیک

دارسی و بیست درصد شکاف با میلی 1درصد تخلخل و تراوایی 4ا دهد هشتاد درصد این میدان ماتریکس بنشان میشکاف

باشد و فشار فعلی مخزن پام می 4523پام و فشار حباب آن 6750باشد. فشار اولیه مخزن حدود دارسی مییلیم 800تراوایی

از این مخزن کلاهک گازي تشکیل و توسعه یافته است. تزریق آب که در پام رسیده است. در طول تولید بیست ساله 3300به

هاي بالایی انجام شد به دلیل ناهمگنی بالاي مخزن ناموفق بوده و اشباع آب بالایی در قسمت 1993تا 1978هاي طول سال

باشد.درصد می 4/26مخزن بر جاي گذاشته است . مقدار بازیافت مخزن تاکنون

بحث و بررسی

هاي ازدیادبرداشت فهم کامل از شبکه شکاف مانند جهت و مشخصات با توجه به شرایط پیچیده این مخزن، براي استفاده از روش

، دوره دوم شامل تزریق 1972-1979باشد. تطابق تاریخچه در سه دوره تولید طبیعی از سال ها از نیازهاي ضروري میشکاف

ازدیادبرداشتی مورد استفاده قرار نگرفته گونه روش باشد که هیچا کنون میت 2003سال و دوره آخر از 1978-2003آب از سال

میلیون بشکه تخمین زده شده است. براي تطابق تاریخچه در 567ساز حدود است. نفت درجاي این میدان با استفاده از شبیه

سازي سیال از مورد استفاده قرار گرفته است. مشخصه افزارهانرمترین و جدیدترین هاي ازدیادبرداشت قويمدل و آنالیز روش

هاي سیال هفده نمونه سیال مورد اعتبار سنجی قرار گرفت و در هاي این پروژه گزارش شده است. آزمایشترین قسمتسخت

نهایت یک نمونه سیال به عنوان نماینده مخزن انتخاب گردید.

ان مورد بررسی قرار گرفته است و بهترین روش چه از نظر تکنیکی و چه از در این مطالعه چندین روش ازدیادبرداشت در مید

لیدي یقی مورد استفاده سیال تونظر اقتصادي به دلیل وجود منبع گاز در نزدیکی میدان، تزریق گاز گزارش شده است. سیال تزر

وجود دارد. کمترین فشار امتزاجی اکسیدکربندرصد دي 40باشد که در ترکیب آن حدود یکی از مخازن نزدیک به میدان می

پام تخمین زده شده است که از فشار کنونی 4079براي چنین ترکیب تزریقی با نفت مخزن با استفاده از روش حباب بالا رونده

هاي بعدي شرایطباشد و امکان امتزاج تک تماسه وجود ندارد ولی ممکن است در برخی از نقاط مخزن در تماسمخزن بالاتر می

امتزاج ایجاد شود.

1Chiapas Tabasco Basin

رود

برار

کک

زیک

مدر

ز گا

ق ری

تزش

18

چکیده تفصیلی مقالات

درصد 29برداشت حدود هاي ازدیادبدون استفاده از روش 2030سازي بازیافت از این مخزن تا سال با توجه به نتایج شبیه

درصد بالاتر از عدد فعلی است در حالی که تولید آب آن به دو برابر افزایش خواهد یافت. 3شود که بینی میپیش

ها، فشار مخزن و اشباع آب، قسمت شمال غربی میدان است. بهترین منطقه براي ازدیادبرداشت با توجه به شکل شکاف

هاي مختلف ازدیادبرداشت در این میدان از جمله تزریق پیوسته آب و گاز و تزریق سناریوهاي زیادي جهت آنالیز تاثیر روش

ن انجام شد. تزریق آب در قسمت بالایی مخزن و تزریق گاز در قسمت پایین در راستاي متناوب آب و گاز در بهترین قسمت میدا

ل وجود هاي مخزن را به دلیافزایش تاثیر مکانیزم ریزش ثقلی انجام شده است. لازم به ذکر است تزریق گاز تقریبا تمامی قسمت

کند.دهد و امکان تماس با نفت را ایجاد میشبکه شکاف تحت تاثیر قرار می

نتایج

شود. درصدي بازیافت نهایی نسبت به مدل پایه می 5/0تزریق آب در مخزن تنها باعث افزایش

درصد افزایش خواهد داد 4/4تزریق پیوسته گاز بهترین سناریو ازدیادبرداشت معرفی شد و بازیافت نهایی را تا.

درصدي 42موجود در نزدیک میدان با ترکیب اي شبیه به تزریق گاز واقعی اکسیدکربن خالص نتیجهتزریق دي

اکسیدکربن داشت.دي

.تزریق متناوب آب و گاز در این میدان نسبت به تزریق پیوسته گاز کارایی کمتري دارد

منابع

J. E. Buenaventura, R. A. Ortega, J. G. Flores, I. E. Martinez, “Gas Injection Enhanced Oil Recovery

Application in a Mature Naturally Fractured Carbonate Reservoir “, SPE-169321-MS, SPE Latin

America and Caribbean Petroleum Engineering Conference, 21-23 May,2014, Maracaibo, Venezuela.

کزی

ک م

درز

گاق

ریتز

ش رو

د بر

ارک

1394، پاییز 39شماره

19

راه ازدیاد �دا�ت

هاي تزریق گاز در مخازن شکافدارتزریق فوم؛ درمان مناسب چالش

Khosravi.inbox@gmail.com پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - مریم خسرويتهیه کننده:

مقدمه

شکنی زودهنگام، پدیده انگشتی مشکل میان باباشد تزریق گاز همواره در مخازنی که درجه ناهمگنی خواص سنگ مخزن بالا

شود.باشد. در حال حاضر در دنیا این مسئله با تزریق فوم کنترل میشدن و حجم بالاي گاز در چاه تولیدي مواجه می

و ظچنین ممکن است با هدف حفباشد. تزریق گاز همهاي عملیاتی و رایج ازدیاد برداشت میدر ایران، تزریق گاز یکی از روش

ویژه مخازن شکافدار اشباع، همراه با مخاطرات جدي ه افزایش فشار کلاهک گازي انجام گیرد. این روش در مخازن شکافدار و ب

خواهد بود. از یک طرف نیاز است تا منابع عظیمی از گاز جهت تزریق به مخزن تامین گردد و از طرف دیگر تزریق این گاز باعث

جا هها بگردد که در اثر آن حجم عظیمی از نفت در ماتریساف و توسعه ناحیه گاز روفته میشکجاروب شدن نفت داخل شبکه

تواند راه حل مناسبی باشد.ماند. در چنین شرایطی تزریق فوم در الگوي صحیح آن میمی

بحث و بررسی

وم باشد. به این معنی که چگالی فمیفوم سیالی است که از دو فاز گاز و آب تشکیل شده است ولی خواص آن ترکیبی از این دو

از گاز است. وایی نسبی فاوایی نسبی آن کمتر از تراباشد و تربه چگالی گاز نزدیک است ولی گرانروي آن بسیار بیشتر از گاز می

ن ای باشد. برچنین به لحاظ خصوصیات ترشوندگی، رفتار آن مطابق رفتار ترشوندگی آب و سورفکتانت محلول در آن میهم

باشد.هاي خاص خود روبرو میسازي این سیال با چالشاساس، مطالعه و شبیه

هاي نازکی از فاز آبی به نام لاملا، محبوس شده است. وجود سورفکتانت باشد که بین فیلمهاي گاز میفوم در واقع مجموعه واحد

به چاه، در داخل چاه و یا داخل سنگ مخزن شود. این سیال ممکن است قبل از تزریقباعث تشکیل و پایداري نسبی فوم می

پذیري شود و لذا به لحاظ عملیاتی مناسب ممکن است باعث کاهش تزریق ایجاد شود. ایجاد فوم قبل از رسیدن آن به سنگ،

وم ف

ازه

ادتف

سا ا

ر بدا

افک

شن

ازخ

مدر

ه د

شق

ریتز

ز گا

ل تر

کن

20

چکیده تفصیلی مقالات

رسد. ر میتر به نظها در سنگ مخزن کاربرديزمان فاز گازي و آبی و یا تزریق متناوب آنهاي تزریق همباشد. بنابراین روشنمی

شود. این روش امروزه شود که در آن فاز فوم در ناحیه دورتري از چاه تولید مینامیده می SAGتزریق متناوب سورفکتانت و گاز

هاي تولید فوم در مخزن عبارتند از: گردد. مکانیسمهاي جذاب کنترل تحرك پذیري گاز معرفی میعنوان یکی از تکنیکه ب

. 3و تقسیم 2، پسماندگی1حالت ناگهانی

عنوان مثال ممکن است فوم با هدف رساندن ه گیرد. بهاي مختلف مخزن و با اهداف متفاوتی انجام میتزریق فوم در بخش

گیرد. در این صورت با کاهش نیروهاي موئینه، سورفکتانت به نفت داخل ماتریس و کاهش تنش میان رویه گاز و نفت صورت

ممکن است خورد.هم میه تعادل موجود بین نیروهاي موئینه و ثقلی به نفع نیروهاي ثقلی و به نفع بازیافت هرچه بیشتر نفت ب

کنترل ري خاص وفوم به منظور افزایش نیروهاي ویسکوز در برابر نیروهاي موئینه، تزریق گردد. در مواردي به منظور بستن مسی

گردد و در مواردي به منظور کاهش نسبت گاز به نفت تولیدي و در چاه تولیدي جهت جریان سیالات در مخزن، فوم استفاده می

شود.پذیري گاز در نزدیکی چاه تولیدي مین شرایط فوم باعث کاهش شدید تحركگردد، در ایتزریق می

ترین بخش از جمله مهم سیال مخزن، لازم است ساختار و نوع آن طراحی شود. براساس هدف اصلی تزریق فوم و خواص سنگ و

عنوان کاندیداي اولیه از طریق ه نوع مختلف سورفکتانت ب 100باشد. ابتدا حدود ها، انتخاب سورفکتانت مناسب میاین طراحی

تر انواع جذب و جنس فوم تولیدي یقهاي دقنوع منتخب، مورد آنالیزشوند. چند هاي سازگاري و پایداري غربال میتست

هاي کیفیت و عمر مفید فوم، تغییرات گرانروي ظاهري با فشار و سرعت تزریق مورد مطالعه قرار گردند. لازم است تستمی

شود و سپس با ملاحظات اقتصادي نوع ها براي چند سورفکتانت انتخابی در جدولی گردآوري میگیرند. نتایج تمام این آزمایش

نشان داده شده است. 1در شکل 2000گردد. سابقه عملیاتی تزریق فوم تا سال اسب نهایی میمن

2000هاي عملیاتی تزریق فوم تا سال هژپرو :1شکل

منابع

هاي استات اویل و بی پی در تزریق فومگزارش

1 Snap off 2 Leave Behind 3 Diversion

وم ف

ازه

ادتف

سا ا

ر بدا

افک

شن

ازخ

مدر

ه د

شق

ریتز

ز گا

ل تر

کن

1394، پاییز 39شماره

21

راه ازدیاد �دا�ت

1کانتارلنفتی بررسی تاثیر تزریق فوم بر بازدهی مخزن آکال میدان

mar_zifan@yahoo.com پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -تهیه کننده: مریم ذیفن

مقدمه

تزریق گاز در کلاهک گازي مخازن شکافدار با هدف تثبیت فشار مخزن باعث انبساط کلاهک گازي شده و این انبساط، نفت

افتد. هدف از این بحث چگونگی هاي احاطه شده با گاز به تله میها را تخلیه کرده اما نفت درون ماتریسموجود در شکاف

باشد. مخازن نفتی در حال تولید ایران در آینده ممکن است با این ها میاتریسمانده از درون مباقی این حجم نفتبرداشت

ترین مخازن نفتی شکافدار جهان که از نظر ساختار مشکل مواجه شوند، لذا مناسب دیدیم راه حل عملی که بر روي یکی از بزرگ

، رار دهیم. روش ازدیاد برداشت شیمیایی تزریق فومو نحوه تولید بسیار شبیه به یکی از مخازن نفتی ایران است را مورد بررسی ق

وده آمیز بدست آمده این روش موفقیته سازي قرار گرفته و طبق نتایج بل مورد مطالعه آزمایشگاهی و شبیهبر روي مخزن آکا

در مخزن شکافدار سازي تزریق فوم اي از مطالعات آزمایشگاهی و شبیهو باعث افزایش بازدهی مخزن شده است. در ادامه چکیده

آکال مورد بررسی قرار گرفته است.

بحث و بررسی

برداري رسید. به بهره 1979میلادي کشف شد و در سال 1976باشد در سال مخزن نفتی می 5میدان نفتی کانتارل که شامل

را در خود جاي داده درجاي کل میداناز نفت % 84ود ترین مخزن تولیدي این میدان نفتی است که در حد مخزن آکال بزرگ

است. بعد از گذشت چند سال، تولید از این مخزن دچار افت شده لذا براي حفظ تولید این مخزن و تثبیت فشار مخزن، گاز

نیتروژن به درون کلاهک گازي تزریق شد اما بعد از مدتی مجددا این مخزن دچار افت تولید شد. ضریب بازیافت از این مخزن

گزارش شده است. طبق مطالعات انجام شده در طول مدت تولید از این مخزن، نفت درون % 5/43در حدود 2009تا پایان سال

است. ماندههاي محصور با گاز باقیاشباع نفت درون ماتریس % 65ها تخلیه شده و کلاهک گازي منبسط شده و در حدود شکاف

روش تزریق فوم در ناحیه گاز روفته براي این مخزن پیشنهاد شد.هاي ازدیادبرداشت، بعد از انجام مطالعات غربالگري روش

ها حرکت کرده ویند ازدیادبرداشت از مخازن شکافدار این است که سیال تزریقی درون شکافیکی از مشکلات اساسی در فرا

در مدت زمانی طولانی در پذیري . فوم با هدف کنترل تحرك]1[شودها) جاروب مینفت بسیار کمی از نواحی کم تراوا (ماتریس

شده است. خاصیت جذاب فوم در محیط متخلخل ناهمگن این است که در حالت تشکیل فوم درجا مخازن نفتی استفاده می

شود سیال به سمت نواحی با تراوایی پایین حرکت شود و این باعث می(درون مخزن) فوم در ناحیه باتراوایی بالا تشکیل می

ها هدایت شود و محلول سورفاکتانت را به سمت ماتریسها میپذیري درون شبکه شکافش تحرك. فوم باعث کاه]2[کند

1 Cantarell

کزی

ک م

یفت

ن ندا

مین

ریگت

زرر ب

دوم

فق

ریتز

با ت

شدا

برد

یازد

ا

22

چکیده تفصیلی مقالات

ه در تواند به تولید نفت باقیماندمی . سورفاکتانت از طریق کاهش تنش میان رویه و یا تغییر ترشوندگی سنگ مخزن]1[کندمی

ماتریس کمک کند.

روش کار و نتایج

سازي مطالعه انجام شده در زمینه چگونگی عملکرد تزریق فوم در این مخزن به دو بخش تقسیم شده است. بخش اول شامل شبیه

. ]2[باشدسازي با استفاده از نتایج آزمایشگاهی میو بخش دوم شامل انجام آزمایشات تزریق فوم و مدل]1[تک چاهی تزریق فوم

سازي طور که نتایج شبیهسازي تک چاهی تزریق فوم انجام شد و آنسازي مناسب، شبیهمرحله اول بعد از انتخاب و نحوه شبیهدر

ه و ها شدها و انتقال سورفاکتانت به درون ماتریسها باعث کاهش حرکت سیال در شکافدهد تشکیل فوم در شکافنشان می

،دهد که هر چه فوم پایداري بیشتري داشته باشدشده است. از طرفی نتایج نشان می هاباعث تولید نفت مانده درون ماتریس

ل شبیه سازي و کالیبره کردن مدشود. براي تایید نتایج بدست آمده از این شبیهمیزان بازدهی تولید نفت از ماتریس بیشتر می

ات به بررسی این آزمایشات پرداخته شده است.، در بخش دوم مطالع]1[ساز نیاز است یک سري آزمایشات مخصوص انجام شود

ن سازي در مقیاس میداها با مدل شبیهدست آوردن نتایج آزمایشات و تطبیق آنه هاي مختلف شرایط آزمایشگاهی و ببا طراحی

با شروع از بازدهی تولید مربوط به تخلیه طبیعی مخزن است و %13به این نتیجه رسیدند که در شرایط آزمایشگاه در حدود

خواهد رسید %32و با تزریق فوم با کیفیت بالا این بازدهی به %28تزریق نیتروژن به منظور تثبیت فشار این میزان بازدهی به

.]2[)1(شکل

: تطابق نتایج تولید از مغزه در آزمایشگاه و نتایج شبیه ساز1شکل

در مخزن آکال میدان نفتی کانتارل، مجري طرح این مخزن را کاندیداي در آخر باید اشاره کرد که بعد از انجام این مطالعات

این روش به صورت آزمایشی 2015مناسب این روش ازدیاد برداشت قلمداد کرده و تصمیم بر این شده است که تا اواخر اکتبر

در میدان پیاده سازي شود ولی تا کنون گزارشی در این مورد منتشر نشده است.

منابع

[1] Abbaszadeh, M., Rodriguez-de la Garza, F., Yuan, Ch., Pope, G., “ Single Well Simulation Study of Foam

EOR in Gas-Cap Oil of the Naturally Fractured Cantarell Field”, SPE 129867, Tulsa, Oklahama, April 24-28,

2010

[2] Skoreyko, F., Villavicencio, P., Prada, H., Nguyen, Q., “Understanding Foam Flow With a New Foam EOR

Model Development From Laboratory and Field Data of the Naturally Fractured Cantarell Field”, SPE 153942,

Tulsa, Oklahama, April 14-18, 2012

کزی

ک م

یفت

ن ندا

مین

ریگت

زرر ب

دوم

فق

ریتز

با ت

شدا

برد

یازد

ا

1394، پاییز 39شماره

23

راه ازدیاد �دا�ت

همروري بر افزایش برداشت نفت با سورفاکتانت در مخازن کربنات

Sh_b@live.com پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - زادهسکینه شکرااللهتهیه کننده:

مقدمه

بیشتر از شصت درصد از ذخایر نفت جهان و چهل درصد از ذخایر گاز جهان 2007در سال 1بر اساس تجزیه و تحلیل شلمبرژه

دهد که خاورمیانه شصت و یک درصد از نشان می 2007در سال 2بریتیش پترولیومدر مخازن کربناته قرار دارند. بررسی آماري

در خود جاي داده است که به ترتیب حدود هفتاد ذخایر اثبات شده نفت جهان و حدود چهل و یک درصد از ذخایر گاز جهان را

دلیل ساختار پیچیده , ناهمگنی مخزن و شرایط نفت دوست یا خنثی سنگ ه بها در مخازن کربناته هستند. و نود درصد از آن

ه تباشد. به همین دلیل بهبود برداشت نفت از مخازن کربناضریب بازدهی نفت در این مخازن بسیار پایین می ،مخزن کربناته

ها با توانایی افزایش برداشت نفت مورد توجه و علاقه افزون قرار گرفته است. این مقاله مروري دارد بر مخازن توسط سورفکتانت

کار رفته است.ه برداشت نفت ب ها سورفکتانت براي افزایشکربناته که در آن

گزارش شده 5و کاتن وود کریک 4یاتس ,3دمادوهاي فقط سه مورد کاربرد سورفکتانت در پروژه 2000تا دهه 1990از دهه

است که در ادامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند:

د در بحرینومخزن کربناته ماد -1

باشد که مخزنی آهکی، ناهمگن با عمق کم و ضخامت د مخزن اصلی تولید نفت در میدان نفتی بحرین میومخزن کربناته ماد

تزریق 1937باشد، در سال می 1932ن از سال زاست. شروع تولید این مخ 23/0-64/0باشد. عدد اسیدي نفت آن می صد فوت

مانده اشباع نفت پشت جبهه گاز و آب از بیست خزن، باقیدلیل ترشوندگی نفت دوست سنگ مه گاز در این مخزن آغاز گردید. ب

ا آب توسط زنی ببود. تلاش اولیه براي کاهش برش آب در ناحیه سیلاب % 98-99تا هفتاد درصد بود و مقدار برش آب حدود

زریق شد و به حلقه چاه ت 6آمیز نبود و بهبودي در تولید نفت مشاهده نشد. سپس سورفکتانت در ژل انجام شد که موفقیت

ر رسید. اگ مانده اشباع نفت به ده تا پانزده درصدها چند روز زمان خیس شدن داده شد و سپس دوباره تولید کردند. باقیچاه

ها خیلی زود به مقدار اولیه برش آب رسیدند. سپس تصمیم بر آن شد که اثربخشی آمیز بود ولی چاهچه این روش موفقیت

قلیایی و سورفکتانت در این ناحیه بررسی شود که هیچ گزارش بیشتري از آن زمان منتشر نشده است. کاربرد ترکیبی از مواد

1 Schlumberger 2 British Petroleum 3 Mauddud 4 Yates 5 Cottonwood Creek

ر د

تتان

اکرف

سوق

ریتز

ه ا ب

ذر گ

یاه

گن

3 یا

دنی

فتن ن

خزم

24

چکیده تفصیلی مقالات

میدان یاتس در تگزاس -2

، تخلخل پانزده درصد، چهار صد فوتدر میدان یاتس در تگزاس یک مخزن دولومیتی شکافدار با ضخامت 1مخزن سن اندرس

1990اشد. در اوایل دهه بمیدرجه سانتیگراد 28و دماي مخزن آزسنتی پو 6نفت گرانروي، صد میلی دارسینفوذپذیري

بیشتر سورفکتانت 2رسوختست پایلوت تزریق سورفکتانت در این میدان انجام شد. بعد از تزریق اسلاگ سورفکتانت چاه براي

قلی ث تغییر ترشوندگی و جدایش کشش بین سطحی،دوباره تولید از سر گرفته شد. کاهش دت زمان کوتاهی م عدازب و بسته شد

در نتیجه استفاده از این روش ازدیاد برداشت تولید . باعث افزایش تولید چاه مذکور شدشکاف و ماتریس موجود درآب -نفت

پیدا کرد.روزانه از این میدان به میزان سی بشکه در روز افزایش

3میدان کاتن وود کریک در یامینگ -3

این میدان یک مخزن دولومیتی با ضخامت بیست تا صد فوت است. متوسط تخلخل و نفوذپذیري آن به ترتیب ده درصد و

در بیست و سه چاه شروع شد. 1999بود. تزریق تک چاه سورفکتانت از API 27نفت خام آن گرویتیو دارسیمیلیشانزده

توان تر از حد انتظار بود. دلیل افزایش ناچیز تولید را میذکر است که افزایش تولید نفت در اثر تزریق سورفکتانت پایینقابل

تغییر ترشوندگی دانست و در این پروژه به خصوص تزریق سورفکتانت تاثیري بر تغییر کشش میان رویه نداشته است.

مورد بررسی 4به روش هاف و پاف اندونزيمیدان سیموگا در باتوراجاتزریق سورفکتانت در مخزن نفت دوست 2010 در سال

2001شد و در سال آغاز 1997میدان سیموگا است که تولید از آن از سال در یک مخزن کربناته باتوراجاقرار گرفت. مخزن

تزریق ا بدلیل افزایش برش آب تولید کاهش یافت. ه و بعد از آن ب بشکه در روز رسیدبیش از سی و شش هزار مقدار تولید به

کاهش مقدار برش آب از هشتاد و پنج به هشت درصد و نیز افزایش برداشت نفت به میزان پنج هزار و هشتصد سورفکتانت

بشکه در طول سه ماه مشاهده گردید.

نتایج

طور کلی ه که ب باشدایش برداشت نفت فقط محدود به چند میدان میبنابراین تزریق سورفکتانت در مخازن کربناته براي افز

. باشدمی ویهرکشش میان دلیل تغییر ترشوندگی و یا کاهش ه نتایج نشان دهنده واکنش مثبت نسبت به تزریق سورفکتانت ب

منبع

James J. Sheng, “Review of Surfactant Enhanced Oil Recovery in Carbonate Reservoirs”, Advances in

Petroleum Exploration and Development, Vol. 6, No. 1, pp. 1-10, 2013.

1 San Andres 2 Soak 3 Wyoming 4 Huff ‘n’Puff

ه تا ب

ذر گ

یاه

گن

ر د

تتان

اکرف

سوق

ریز

3 یا

دنی

فتن ن

خزم

1394، پاییز 39شماره

25

راه ازدیاد �دا�ت

ارزیابی ازدیاد برداشت نفت از یک میدان نفتی ایران با تزریق مواد فعال سطحی

Emad.Roayaei@gmail.com پژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از مخازن نفت و گاز -عماد رعایایی: گانتهیه کنند

baninseiedi@gmail.com مخازن نفت و گاز پژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از -البنین سیديام

مقدمه

نشــان 2007باشـد. بررسـی آماري شـرکت بریتیش پترولیوم در سـال بیش از نیمی از نفت درجاي دنیا، در مخازن کربناته می

مخازن کربناته ذخیره شــده اســت. به دلیل از این مقدار در %70د که قرار داراز نفت متداول جهان در خاورمیانه %61داده که

%35سـاختار پیچیده این مخازن، ناهمگنی سـازند و شـرایط ترشوندگی، متوسط بازیافت نفت از مخازن کربناته دنیا در حدود

ان یابی به میزاست، پژوهش در راستاي دست %24توسط بازیافت نفت در مخازن کربناته ایران حدود جا که م. از آن]1[باشـد می

برداشت نفت که امروزه مورد توجه قرار گرفته، هاي مهم در ازدیادیکی از روشمتوسط جهانی بازیافت نفت در الویت قرار دارد.

. ]2[باشدترین سهم را دارا می، بیش%27اسـت که با 1روش ازدیاد برداشـت شـیمیایی یا آلکالین/سـورفکتانت/پلیمر اسـتفاده از

؛ قابل ذکر است که ]3-4[باشدرفکتانت مناسب جهت استفاده در مخازن کربناته، بحثی نو و تازه میمطالعات طراحی و تزریق سو

باشــد که در ســیستم اولین کار پژوهشـی کشـور در این زمینه می ، "ارزیابی ازدیادبرداشـت نفت با تزریق مواد فعال سـطحی "

میدانی اجرا خواهد شد.

تئوري

به تقاضـاي شــرکت نفت فلات قاره و در قالب همکاري پژوهشــکده "تزریق مواد فعال ســطحیارزیابی ازدیادبرداشـت نفت با "

ازدیاد برداشـت نفت از مخازن نفت و گاز با یک شـرکت دانش بنیان انجام شده است. در این پروژه، با توجه به تاریخچه تزریق

ایط سـخت مخزن؛ دما و شوري بالا بررسی شده سـنجی تزریق مواد شـیمیایی مطابق با شـر سـاله آب دریا به مخزن، امکان 10

ترین چالش، انتخاب سورفکتانت مناسب جهت افزایش بازیافت نفت بوده است.است. مهم

در این تحقیق، امکان اســتفاده از انواع مختلف ســورفکتانت شــیمیایی (آنیونی، کاتیونی، غیریونی و آمفوتریک) جهت افزایش

باشد: العه بررسی شده است. مطالعات انجام شده به شرح ذیل میضریب برداشت نفت از مخزن تحت مط

آزمایشات و مطالعات غربالگري

(نفت زنده، آب تزریقی و سنگ مخزن) مطالعه آزمایشگاهی تزریق سورفکتانت در مقیاس مغزه در شرایط مخزن

عه و تعیین بهترین سناریوي تزریقمطالعه تزریق سورفکتانت و اثر آن در ازدیادبرداشت نفت از مخزن تحت مطال

هاي ســازهاي تجاري و انطباق نتایج با داده یندهاي تزریق ســورفکتانت با کمک شــبیه ســازي فرا ســازي و شــبیه مدل

آزمایشگاهی

1 Alkaline-Surfactant-Polymer (ASP)

نرا

ایی

فتن ن

دییا

ماز

ی ک

ر ی د

تتان

کرف

سوز

ه ااد

تفس

ا ات ب

شدا

برد

یازد

ا

26

چکیده تفصیلی مقالات

هاي تولید از مخزن تحت ســازي و بر اســاس دادهتعیین محل و نحوه تزریق با اســتفاده از مطالعات آزمایشــگاهی و شــبیه

مطالعه

بررسی اقتصادي تزریق سورفکتانت به مخزن موردنظر

گیري تنشمطالعات آزمایشــگاهی غربالگري ســورفکتانت شــامل تســت ســازگاري و پایداري حرارتی، تســت رفتار فازي، اندازه

گیري میزان جذب بر سـنگ مخزن، تاثیر سورفکتانت بر تغییر ترشوندگی و تست سیلابزنی در مقیاس مغزه در رویه، اندازهمیان

ــی قرار گرفته ــرایط مخزن مورد بررس ــگاهی، از دما و ش ــاس آنالیز نتایج آزمایش ــت. بر اس ــورفکتانت، 24اس نمونه 4نمونه س

هاي سیلابزنی در مقیاس مغزه مورد ارزیابی قرار گرفت. قابل ذکر است که در پروژه حاضر براي سـورفکتانت انتخاب و در تست

اولین بار از سورفکتانت بومی با مواد اولیه داخلی استفاده شده است.

يپارامترها شده است.انجام دانیو مدل کامل م مدل به صورت تک چاه، سکتور این میدانسورفکتانت در قیتزر يسـاز هیشـب

دو روش هاي آزمایشــگاهی اســتخراج و به مدل وارد گردید.در مقیاس میدان، از داده ســورفکتانت يســازهیشــبموردنیاز براي

میدانی، به ســازي شــبیهچاه افقی مورد ارزیابی قرار گرفته اســت. ســازي تزریق تک چاه درشــبیهدر تزریق ســرچاهی و کویل

ترین نکته در فرایند ازدیاد برداشت شیمیایی، بحث مهممنظور بررسـی فنی و اقتصـادي تزریق سـورفکتانت انجام شـده اسـت.

برآورد اقتصادي این روش ترین بخش در جا که هزینه مواد شیمیایی تزریقی مهمباشـد. از آن اقتصـادي و هزینه تمام شـده می

باشد. آل میترین هزینه ایدهباشد، انتخاب سورفکتانت مناسب با کممی

نتایج

درصد 7-10دهد که سورفکتانت آمفوتریک در شرایط مخزن پایدار بوده و میزان بازیافت نفت را تا نتایج آزمایشگاهی نشان می

مت مانده، قیدهد که مقادیر جذب، اشباع نفت باقیسنجی پارامترها نشان میحساسیتدهد. آنالیز اشـباع نفت درجا افزایش می

ســورفکتانت، قیمت جهانی نفت، نرخ تنزیل و زمان شــروع تزریق بر افزایش بازیافت نفت و هزینه نهایی تاثیر قابل توجه دارند.

باشد. انجام با اسـتفاده از روش کویل می اه عملیات تحریک چ سـازي و اقتصـادي نشـان دهنده اقتصـادي بودن مطالعات شـبیه

تواند صرفه اقتصادي بالایی داشته باشد. ین چاه میعملیات یاد شده در چند

منابع

[1] J.J.Sheng., Modern chemical enhanced oil recovery, theory and practice, 2011

[2] L. Henthorne., H. Johnson., V. Llano., EOR Water Management-Global Survey of Sourcing, Treating and

Produced Water Reinjection, 2014, Redefining water treatment for the oil and gas industry

[3] X. Zhou, M. Han., A. B.Fuseni., A.A.Yousef, Adsorption of an amphoteric surfactant onto permeable

carbonate rocks, (Saudi Aramco).,SPE 153988, 2012

[4] D.Wand., C.Liu., W.Wu., G.Wang., Novel surfactants that attain ultra-low interfacial tension between oil and

high salinity formation water without adding alkali, salts, co-surfactants, alcohol and solvents, SPE 127452,

2010

نرا

ایی

فتن ن

دییا

ماز

ی ک

ر ی د

تتان

کرف

سوز

ه ااد

تفس

ا ات ب

شدا

برد

یازد

ا

1394، پاییز 39شماره

27

راه ازدیاد �دا�ت

هاي فرآیند شکست هیدرولیکیالمان

m.heidari.su@gmail.com پژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از مخازن نفت و گاز -محمدحسین حیدري سورشجانی: هتهیه کنند

مقدمه

پتانسیل یک چاه براي تولید سیالات هیدروکربوري وابسته به تراوایی طبیعی مخزن و تغییرات ناشی از عملیات حفاري در

ها را بهبود داد.توان تولید چاههاي هیدرولیکی میباشد. با ایجاد شکافنزدیک چاه می

کی، شود. در عملیات شکست هیدرولیشود که بر اثر فشار ناشی از تزریق سیال ایجاد میشکاف هیدرولیکی به شکافی اطلاق می

کنند ي میکارتحریک یک ناحیه خاص، آن را مشبک براي گردد.سیال با فشاري بالاتر از فشار شکست سازند در سازند تزریق می

شار گیرد تا جایی که فکنند. سپس این ناحیه تحت فشار قرار میهاي قابل بازیافت آن ناحیه را از سایر نواحی جدا میو با پلاگ

بد.یاگردد. با ادامه تزریق سیال، شکاف در سازند گسترش میرسد و شکاف ایجاد میبه فشار شکست می

فیزیک شکست هیدرولیکی

باشد. میدان تنش به وسیله سه مولفه جا میهاي دراندازه، جهت و فشار مورد نیاز براي ایجاد شکاف هیدرولیکی وابسته به تنش

ها وابسته به رژیم تکتونیک ). اندازه و جهت این تنش1شود (شکل باشند تعریف میاصلی تنش فشاري که عمود بر یکدیگر می

باشد. مکانیزم ایجاد شکاف هیدرولیک مکانیزمی کششی است. شکاف ها و خصوصیات سنگ میقه، فشار منفذي، عمق لایهمنط

هاي بالایی) باشد شکاف در شود. اگر ماکزیمم تنش فشاري در جهت عمودي (ناشی از لایهترین مقاومت باز میدر جهت کم

قی مود بر تنش افریق بر تنش مینیمم افقی غلبه کرد شکاف در جهت عجهت عمودي تشکیل خواهد شد. پس از آن که فشار تز

یابد.مینیمم گسترش می

هاي در جا و جهت گسترش شکاف هیدرولیکیتنش: جهت 1شکل

ت؟س

چیی

کلی

رود

هیت

سک

ش

28

چکیده تفصیلی مقالات

بعد از شروع شکست سازند

شود که در واقع به خاطر ورود سیال به سازند که سازند شکسته شد یک افت فشار ناگهانی در سطح مشاهده میبه محض این

که سنگ شکسته شود، فشار شروع شکست باید از مجموع تنش مینیمم اصلی و استحکام کششی باشد. براي اینشکسته شده می

یفتد تا دهند این فشار با کردن فشار بسته شدن شکاف، پس از ایجاد شکست، مهندسین اجازه میسنگ بیشتر باشد. براي پید

رسیم که بعد از آن شیب افزایش فشار بسیار کم اي میجایی که نشان دهد شکاف بسته شده است. با افزایش فشار به نقطه

شار بسته شدن شکاف و باز شدن مجدد شکاف وابسته باشد. فدهنده فشار باز شدگی مجدد شکاف میشود. این مقدار نشانمی

باشد. پس از شروع شکست در سازند، فشار تزریق باید به اندازه فشار گسترش شکست افزایش به مقدار تنش مینمم اصلی می

نتهاي در ا تر از مجموع فشار بسته شدن و افت فشار ناشی از اصطکاك و افت فشار ناشی از مقاومتیابد که در واقع باید بزرگ

شکاف باشد.

باز نگه داشتن شکاف

شود به نحوي که سیال حاوي فشار ایجاد شده در داخل شکاف در حین تزریق باعث گسترش شکاف و باز نگه داشتن آن می

ل شکاف ل داخدلیل برگشت سیاه پروپانت امکان وارد شدن به شکاف را دارد. وقتی پمپاژ سیال متوقف شد، فشار داخل شکاف ب

انت پروپکه شکاف کاملا بسته نشود مواد شود شکاف بسته شود. براي اینکند و باعث میبه سمت چاه و یا نفوذ در سازند افت می

شود که مهندسین برنامه از پیش طراحی شده خود را تکمیل گردد. عملیات پمپ سیال زمانی متوقف میبه داخل آن تزریق می

ها و مسدود نمودن شکاف است.که نشان دهنده بلاك شدن پروپانت ناگهانی افزایش یابد کرده باشند و یا فشار پمپ به طور

کنترل عملیات شکست

باشد. نرخ نفوذ سیال به داخل علاوه حجم سیال از دست رفته در سازند میه حجم تزریق شده برابر با حجم شکاف ایجاده شده ب

روي توان از پروپانت استفاده نمود چون که نرخ بالاي هرزر شروع عملیات نمیسازند در انتهاي شکاف بسیار زیاد است بنابراین د

بدین شود.کاف شده و مانع از گسترش شکاف میها در انتهاي شانتهاي شکاف باعث انباشته شدن پروپانت سیال در سازند در

باشد. شامل سیال تمیز بدون پروپانت می ترتیب، اولین مرحله از تزریق

ها کست هیدرولیکی را باید به نحوي طراحی کرد تا زمانی که طول شکاف به حد در نظر گرفته شده رسید پروپانتعملیات ش

ات ن عملیهاي کناري، مهندسیروي در نواحی خاص و سازندبه انتهاي شکاف رسیده باشند. براي کنترل جهت شکاف از پیش

اعث ایجاد شوند و بکند قطعات کوچک سنگ شکسته میروي مید پیشکنند. وقتی که شکاف در سازنرشد شکاف را مانیتور می

مایند گیري و تفسیر نها را اندازهتوانند این لرزهها میشوند. لرزه نگارنامیده میشوند که میکرو لرزه کوچکی می هاي بسیارلرزه

وانند تو نحوه گسترش آن، مهندسین میدست آوردن مسیر شکاف ه و مسیر و ابعاد نواحی تحریک شده را تخمین بزنند. با ب

براي کنترل مسیر، تغییر و یا متوقف نمودن آن اقدام نمایند.

منابع

www.slb.com/resources/oilfield_review/~/media/Files/resources/oilfield _review/defining_series/

Defining Hydraulic Fracturing.ashx

ت؟س

چیی

کلی

رود

هیت

سک

ش

1394، پاییز 39شماره

29

راه ازدیاد �دا�ت

هاي آب شور زیرزمینیدر سفره کربناکسیدديمطالعه موردي ذخیره سازي

esmaeilzadeh84@gmail.com پژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از مخازن نفت و گاز -زاده زهرا اسماعیل: هتهیه کنند

مقدمه

آب شور زیرهاي در سفره رپنیاشل دانیمدر کربناکسیددي سازيذخیرهاین مطالعه موردي اطلاعاتی در خصوص پروژه موفق

میدان اشلیپنر در بخش نروژي دریاي کند.انجام گرفته است، فراهم می 2003تا 1996هاي زمینی که در دو مرحله طی سال

هاي شرقی و غربی میدان، توسط کیلومتري سواحل غرب نروژ واقع شده است. عمده تولید از قسمت 250شمال، در فاصله

%5/9تا 4گیرد. گاز طبیعی تولید شده از غرب میدان شامل صلی طرح صورت میشرکت استات اویل به عنوان مجري ا

درصد 5/2اکسیدکربن را محدود به زیر باشد. این در حالی است که مشخصات خط لوله گاز اروپا غلظت دياکسیدکربن میدي

آوريتعریف و براي جمع ١SACS وانعن تحت یقاتیتحق پروژهاکسیدکربن خالص تولیدي کند. براي جلوگیري از انتشار ديمی

در آبده، به مدت سه سال اجرا شد و کربن اکسیدديتوزیع گاز سازي و بررسی تزریق و نحوه شناسی و نیز مدلي زمینهاداده

نیآم جذب ندیفرا توسط سال در اکسیدکربندي تن میلیون یک حدود پروژه این دردنبال گشت. SACS2توسط برنامه

. پروژه اشلیپنر هیچ گونه مشکل قابل توجه عملیاتی چه در جداسازي و است شده قیتزر Utsira سرسازند به و شده جداسازي

چه در سیستم تزریق نداشته است .

کربناکسیدديجداسازي و انتقال

اکسیدکربن جداسازي دياکسیدکربن از جریان گاز استفاده شد. هزینه در این پروژه از یک فرایند آمین فعال، در حذف دي

تزریق Utsiraاکسیدکربن درلایه آبده ز طبیعی به قاره اروپا صادر و ديهزار یورو بوده است. پس از جداسازي، گا 350حدود

مقداري متان نیز دوباره به شرق مخزن اشلیپنر جهت بهبود تولید میعانات گازي کربناکسیدديشد. شایان ذکر است که همراه

گردید.تزریق

کربناکسیدديریزي براي تزریق برنامه

میلیون متر مکعب استاندارد در روز طراحی شد. نرخ تزریق 7/1اکسیدکربن به میزان سازي اولیه مخزن، تزریق ديبر اساس مدل

70 تا 60هزار تن در هفته و یا یک میلیون تن در سال و فشار سرچاهی به طور معمول بین 20اکسیدکربن واقعی حدود دي

گازهاي غیر قابل چگالش بوده و %5سولفید هیدروژن و تا ppm 150خالص و شاملاکسیدکربن تزریقی نابار بود. جریان دي

سر چاه و براي ته ضد زنگ). تکمیل چاه تزریقی براي این شرایط خورنده با فولاد 3سیال حدود PHبا آب اشباع شده است (

کاري متر مشبک 100در بازه Utsiraاینچ و چند صد متر پایین تر از سر سازند 7طراحی شده بود. قطر لوله جداري سازند

شد.

1 Saline Aquifer CO2 Storag

نرب

کد

سیاک

ي د

ياز

سه

یرخ

ذ

30

چکیده تفصیلی مقالات

Utsiraخصوصیات و پتانسیل ذخیره سازي سازند

100تا 50کیلومتر طول و از شرق به غرب بین 400یک لایه آب شور است که از شمال به جنوب بیش از Utsiraسازند

16000پایه بیش از بر هزار کیلومتر مربع است. زمین شناسی منطقه 26کیلومتر عرض دارد. مساحت جانبی آن کمی بیش از

حلقه چاه 30حلقه چاه است. حدود 300نگاري سه بعدي و حدود کیلومتر مربع لرزه 770عدي، حدود نگاري دو بکیلومتر لرزه

ها، فشار مخزن از از برخی چاه هاي حفاريکیلومتر دورتر از محل تزریق وجود دارند. اطلاعات اندکی از کنده 20تولیدي نیز

چنین یک نمونه مغزه از منطقه اشلیپنر در دسترس بود. سر کیلومتري شمال و هم 250در Brageیپنر و منطقه منطقه اشل

متر متغیر است. جنس سازند 300متر تا 200متر در زیر سطح بوده و ضخامت سازند از 1000تا 700بین Utsiraسازند

باشد.دارسی می 1-3و نفوذپذیري % 30-42ماسه اي، تخلخل

ژئوشیمیایی است. پوش ي هیدرودینامیک و هااي و نیز تلههاي ساختاري و چینهسازي واقعی این سازند تابع تلهحجم ذخیره

ییرات کند. تغرا تضمین میاکسیدکربن ديمتري این سازند و حضور مخازن گاز طبیعی زیر آن امنیت به دام افتادن 700سنگ

سازي باعث تغییر در پوش سنگ شود. مدل توانداي میهاي زمین لرزهساع شکستگی و لغزشتفشار ناشی از تزریق از طریق ا

کند. هیچ کدام از این تغییرات را ایجاد نمی ،عددي نشان داد فشار تزریق

عث ایابد که بهاي معدنی سیلیکات با کربنات افزایش میسازي ژئوشیمیایی، حجم مواد معدنی از طریق واکنشبر اساس مدل

ود سازي هیدرودینامیک را بهبشود و پتانسیل ذخیرهپوش سنگ می کاهش تخلخل و نفوذپذیري و در نتیجه حفظ یکپارچگی

اکسیدکربن از طریق حلالیت و مکانیزم به دام انداختن ) از دي%18 سازي، مقدار قابل توجهی (حدودبخشد. بر اساس این مدلمی

اکسیدکربن تزریق شده به صورت مواد معدنی از دي %1زمین دفن شده است. کمی بیش از سیال یونی به دام افتاده و در زیر

هاي کوچکی به صورت محلی در منطقه اشلیپنر وجود دارد و انتظار چنین گنبدکند. هم(کربنات سدیم آلومینیوم) رسوب می

اکسیدکربن فوق بحرانی عمل کنند. رود که به عنوان نقاط تجمع براي ديمی

تایج ن

ظرن در اکسیدکربن در لایه آب شورسازي ديذخیره موفق و صنعتی پروژه کی عنوان به توانیمپروژه اشلیپنر را

.گرفت

خصوصیات زمین شناسی تفصیلی براي طراحی تجهیزات سرچاهی مناسب، تکمیل چاه، و تعیین نرخ و حجم تزریق

لازم است.

هاي ینیاست. پیش باکسیدکربن فوق بحرانی نگاري یک ابزار بسیار موثر در نظارت بر مهاجرت کوتاه مدت مایع ديلرزه

نگاري براي پیش هستند و این امر استفاده از لرزهنگاري هاي لرزهزي مخزن مطابق با بررسیساکوتاه مدت مدل

سازد.هاي بلند مدت را قابل اعتماد میبینی

ژه بر اساس پروSACS وSACS2 هاي دیگر است، اما سازند یپنر راهنمایی براي پروژهلنتایج اشUtsira یک مخزن

سازي هاي مناسب و نسبتا ساده است. دیگر مخازن ممکن است تحقیقات بیشتري براي عملیات دفن و ذخیرهبا ویژگی

اي نیاز داشته باشند.گازهاي گلخانه

منبع

www.egcfe.ewg.apec.org/projects/EWG052010A/Training Modules/Saline Aqufer CO2 Storage Project Case Study.pdf

نرب

کد

سیاک

ي د

ياز

سه

یرخ

ذ

1394، پاییز 39شماره

31

راه ازدیاد �دا�ت

نمک يبا شوراب با محتوا یلابزنیس ندیفرآ یابیارز يبرا یتینیکائول کرومدلیم

نییپا

Ms.karambeigi@nioc.ir پژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از مخازن نفت و گاز -بیگیمحمدصابر کرم: هتهیه کنند

مقدمه

د.گردمیها این سنگمنحصر به فرد اتیخصوصمنجر به ینیرزمیآب ز يهامخازن نفت و سفرهحضور رس در ترکیب سنگ

نیبرداشت نفت از چن ادیتواند در ازدمی ،نمک کم يآب شور با محتوا قیهنگام تزر گ مخزن،ذرات رس از سطح سن شیجدا

یترشوندگ رییتغ يهنوز به طور کامل شناخته نشده است اما تئور یطیشرا نینفت در چن دیتول شیمطرح باشد. علت افزا یمخازن

شده است. شنهادیپ دهیپد نیا يهااز علت یکیبه عنوان ندیافر نیدر اثر ا

هامواد و روش

طیمح يشده است که با دارا بودن شبکه دوبعد شیو آزما یطراح ژهیو کرومدلیم کی 2و کواسگ 1سانگ یدر کار پژوهش

ابل متق راتیحفرات و تاث با در نظر گرفتن هندسه ،الیبر هم کنش سنگ و س يهادهیپد يسازآشکارقادر است به متخلخل

استفاده شده است که تینیکائول یاز کان د،یکار جد نیبپردازد. در ا در ابعاد حفره ن،و سنگ آ خزنم الاتیس نیب یسطح

مدل نینکته به اعتبار ا نیهم وسازد تر میکیمخزن نزد یمتخلخل واقع طیرا به مح کرومدلیم نیا يمشخصات ساختار

نماید.نحوه ساخت این میکرومدل اشاره میبه طور مختصر به 1. شکل دیافزامی

هاي میکرومدل که در برخی نواحی که با فلش ): افزودن رس به داخل کانالب، تصویر (: میکرومدل سیلیکونی اولیه)الف: تصویر (1شکل

شودباعث یکنواختی توزیع رس در سطح میکرومدل می): تزریق هوا که جسفید قابل رویت است باعث تجمع رس گردیده است ، تصویر (

1 Song 2 Kovscek

م ک

يور

شبا

ب آ

قری

تزد

ینرا

فی

یابرز

ا

الف)

) ب

) ج

32

چکیده تفصیلی مقالات

نتایج

مانده آن داراي ساختار و باقی pore-liningهاي میکرومدل داراي ساختار درصد کانی رسوب داده شده در کانال 90بیش از

pore bridging هاي ترشوندگی به اصطلاح گردد. به علاوه، مناطقی که کانی رس داراي تمرکز بالایی است داراي ویژگیمی

Dalmation شود که در برخی نواحی میکرومدل قابل رویت است. رسوب و چسبندگی ذرات کانی به سطح میکرومدل می

پذیر و برگشت ناپذیر خواهد بود. از نوع برگشت سیلیکونی

ین چنیندها نظیر تزریق آب شور با محتواي نمک پایین و همابود که مطالعات در مقیاس حفره براي ارزیابی برخی فرها مدت

گشا باشد. تواند راههایی مواجه بود که میکرومدل طراحی شده در هر دو زمینه میمطالعات ترشوندگی مخلوط با محدودیت

واحد در میلیون باعث 6000دهد که تزریق شوراب با غلظت نمک کمتر از ن مینتیجه مطالعات انجام شده با این میکرومدل نشا

ل، که چنین سیالی به میکرومدسازد. به علاوه تزریق گردد و آن را از سطح سیلیکون جدا میبرهم کنش با کانی کائولینیت می

نسبت به تزریق آب شور با محتواي نمک ،تولید نفت درصدي 14یند پیرشدگی با نفت خام را طی کرده است، باعث افزایش افر

گردد. مشابه ترکیب آب سازند، می

منابع

Wen Song and Anthony R. Kovscek, Functionalization of micromodels with kaolinite for investigation

of low salinity oil-recovery processes, Lab on a Chip 15,3314-3325, 2015.

م ک

يور

شبا

ب آ

قری

تزد

ینرا

فی

یابرز

ا

1394، پاییز 39شماره

33

راه ازدیاد �دا�ت

هاي گاز میعانی پیش از نمونه گیريآماده سازي چاه

mghasemi.m@gmail.comپژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از مخازن نفت و گاز -مریم قاسمی: گانتهیه کنند

shima.ebrahimzadeh@gmail.com پژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از مخازن نفت و گاز -زادهشیما ابراهیم

مقدمه

. بستن چاه لزوما باشد که معمولا در نواحی دورتر از چاه قرار داردیابی به سیال نماینده مخزن میهدف از آماده سازي چاه، دست

چاه با دبی پایین، سیال دهانه چاه رساند و لذا لازم است از طریق جریان دادن نمی سیال را به شرایط و ترکیب اصلی و اولیه آن

یري مستلزم بررسی دقیق روند تغییرات فشارهاي سرچاهی، ته گ. تشخیص زمان مناسب براي نمونهجا شودهبا سیال اصلی جاب

ید از ها باگیريدقیق بودن اندازه منظورآن به برباشد. علاوه نفت مینسبت گاز به ی، دبی جریانی نفت و گاز و خصوصاچاه

کالیبراسیون وسایل اطمینان حاصل کرد.

تئوري

گیرد:گیري به شرح ذیل صورت میر نمونهمیعانی به منظو هاي گازسازي چاهعملیات آماده

سازي چاه و حداقل دبی لازم براي جلوگیري از بارگذاري میعانات تواند بین دبی لازم جهت تمیزمقادیر دبی جریانی می

تغییر کند.

ا در میدان به صورت چوك شماره هشود که اندازه چوكهشی کنترل مییان تحت سه تا چهار چوك کامعمولا دبی جر

4گردد. حداقل سرعت تولیدي در چوك شماره تعیین می 1چوك شماره < 2شماره چوك < 3چوك شماره < 4

بایست مطالعات کارشناسی جهت تعیین اندازه این چوك به گیري میسازي چاه براي نمونهد. قبل از آمادهباشمی

نحوي صورت پذیرد که از حداقل سرعت مورد نیاز براي فرازآوري مایعات کمتر نباشد.

اشد.بدرات ضروري میگیري، جهت بررسی شرایط تشکیل هیسازي چاه و نمونهسازي قبل از آمادهم مطالعه شبیهانجا

گیري قرار چاهی باید در اختیار پرسنل نمونهسرربوط به تضمین کالیبراسیون وسایل م گیري مستنداتقبل از نمونه

گرفته و مطالعه شود.

.کلیه پارامترهاي مربوط به اوریفیس که در محاسبه دبی جریانی دخالت دارند باید در دسترس باشند

گذارند، نمونه تأثیر می وم و ... ) که بر کیفیت گلایکول و ضدف ندگیري، تزریق هرگونه مواد شیمیایی ( مانقبل از نمونه

باید متوقف گردد.

تثبیت نسبت گاز به نفت و گیري، دما و فشار سرچاهی، دما و فشار تفکیک کننده، دبی تفکیک کنندهپیش از نمونه ،

شده باشند.

دهما

آاه

چي

ازس

نهمو

ز نل ا

قبی

عانمی

ز گا

ي ها

يیر

گ

34

چکیده تفصیلی مقالات

مخزن (این امر ممکن یافته) حجم سیال تغییر 1سازي چاه به عوامل زیر بستگی دارد: (مدت زمان لازم جهت آماده

ال تر از فشار اشباع سیاست ناشی از آلودگی با سیالات حفاري یا به دلیل تولید از چاه در فشار جریانی ته چاهی کم

) نرخ تولید سیال تغییر یافته.2اولیه مخزن باشد) (

ري ثبت گییند نمونهارایط جریانی در طول فرگیري براي مستند سازي تثبیت شنمونهها قبل، حین و پس از دوره داده

ها راي شروع ثبت دادهاي بدقیقه 30ساعته، بازه زمانی 24تا 12رسد، در یک دوره جریانی پایدار شوند. به نظر می

زمان دتتوان به عنوان راهنما براي تعیین مشرایط جریانی در اولین دبی را میمنطقی باشد. زمان لازم براي تثبیت

هاي بعدي به کار برد. ها در دبیلازم و فراوانی ثبت داده

نتیجه گیري

ه می شود.گیري با توجه به ملاحظات و روش ارائه شده به صورت زیرخلاصسازي چاه جهت نمونهآماده

اندازه چوك مرحله فردی

(اینچ)

توضیحات

باشد. %5تا حدي که میزان آب و جامدات همراه در سیلندر کمتر از 1چوك شماره تمیز سازي چاه 1

گرتغییر مسیر جریان به سمت تفکیک 2چوك شماره دبی جریانی اول 2

گیري دبی نفت و گاز،اندازه

نوسان فشار سر چاهی نبایست از مقدار -سر چاهفشار گیري اندازه

psi / hr 5 .بیشتر شود

دماي سر چاه نبایست از مقدارنوسان -دماي سر چاهگیري اندازه

F/ hr 2 .بیشتر شود

اهتعیین نسبت نفت به گاز در هر مرحله جریان تا تثبیت آن-

درصد 5/2گر با بازه تغییرات حداکثر نسبت نفت به گاز در تفکیک

در یک ساعت تثبیت شود.

ومجریان سکاهش دبی باید به نحوي باشد که نسبت گاز به نفت

یکسان باشد. جریان دومبا

3چوك شماره دبی جریانی دوم 3

4چوك شماره دبی جریانی سوم 4

منابع

Sampling Petroleum Reservoir Fluids ,API RECOMMENDED PRACTICE 44, SECOND EDITION,

APRIL 2003.

Bon, J. and Sarma, H., “Reservoir fluid sampling revisited- A practical perspective” , SPE Reservoir

Evaluation and Engineering, Desember 2007

Lawrence, J.J. and Chorneyko, D.M., “Representative reservoir fluid sampling: challenges, issues, and

solutions” IPTC 12401 , 2008

دهما

آاه

چي

ازس

نهمو

ز نل ا

قبی

عانمی

ز گا

ي ها

يیر

گ

1394، پاییز 39شماره

35

راه ازدیاد �دا�ت

هاي تولیديفناوري جداسازي آب و نفت در عمق چاه

Emad.Roayaei@gmail.com پژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از مخازن نفت و گاز -عماد رعایاییتهیه کننده:

مقدمه

زمینی را در معرض خطر آلودگی هاي جاري و زیربالا آمدن حجم زیادي از آب همراه نفت به سطح که گستره زیادي از خاك، آب

هاي جدید جداسازي آب از کند. لذا نیاز است با ارائه فناوريهاي گزافی را به عملیات تولید نفت تحمیل میدهد هزینهقرار می

هاي عملیاتی بسیاري از تهدیدات زیست محیطی را نیز به حداقل ممکن کاهش داد. در ینهنفت در عمق چاه، ضمن کاهش هز

گردد. در آب جدا شده، در یک سازند دیگر که معمولا در عمق بیشتري از سازند قبلی قرار دارد تزریق می Dows1فناوري

به طور موثر ذرات جامد معلق در سیال را جدا شوند. این فناوري حالی که نفت و گاز جدا شده از آب به سطح زمین پمپ می

تیم. برداري با آن مواجه هسعملیات بهره رو فاقد مشکلاتی است که اغلب از بابت گرفتگی در سازندهاي تزریقی درنموده و از این

جدا یق آبدیگر سیستم پمپاژ براي تزر از دو جزء اصلی تشکیل شده، یک جز سیستم جداسازي نفت و آب و جزاین فناوري

باشد.آوري نفت به سطح زمین میشده و فراز

شوند یک سیستم بر مبناي جداسازي ثقلی نوع دیگر سیستم جداسازي گریز دو نوع تقسیم بندي میهاي جداسازي به سیستم

اند: دهبقه بندي شیز سه گروه متمایز طهاي پمپاژ نسیستمردد. گر دو در داخل لوله مغزي تعبیه میاز مرکز و یا سیکلونی که ه

ونی هاي جداکننده سیکل. معمولا سیستم4اي مکندههاي ضربهو پمپ 3رونده خلاءهاي پیش، پمپ٢ور شوندهپمپ هاي برقی غوطه

گیرند.درون چاهی مورد استفاده قرار می ور شوندههاي برقی غوطهبه همراه پمپ

تولیدياي همزایاي فناوري جداسازي آب و نفت در عمق چاه

کاهش دهد. با جداسازي آب % 70هاي تولید آب را به میزان این فناوري قادر است هزینه هزینه کمتر تولید نفت : -1

ي و تصفیه آب و امحاء آن کاهش ساز آوردن آب از عمق به سطح، شرایطهاي مربوط به بالا در عمق چاه، هزینه

یابد.می

عملیات جداسازي آب از نفت در سطح، شرایط سازي و تزریق مجدد معمولا کاهش اثرات مخرب زیست محیطی: -2

ترین ریسک مربوط است به هاي سطحی اثرات مخرب زیست محیطی به همراه دارد. بیشو یا تخلیه در حوضچه

گردد.ه از این فناوري به کلی مرتفع میجداسازي آب نمک و امحاء آن که در صورت استفاد

1 Down-hole Oil, Water, Separation 2 Electrical Submersible Pumps (E.S.P) 3 Progressing Cavity Pumps (P.C.P) 4 Plunger Rod Pumps (P.R.P)

يد

لیتو

ه چا

ق عم

ر د

تنف

و ب

آي

ازس

داج

ن وی

ي نور

ناف

36

چکیده تفصیلی مقالات

هاي سازندهاي دلیل دفع آب همراه نفت در عمق چاه و تزریق به لایهه بب شرب: جلوگیري از آلودگی منابع آ -3

ز یابد و اهاي نفت به صفر تقلیل میهاي آلوده و نشت آن به منابع آب شرب در حوالی چاهشانس تماس آب تر،عمیق

مشهود است.و این یک مزیت زیست محیطی کاملا راین

درون چاهی و در عمق که این فناوري از تجهیزاتدلیل اینه ب: کاهش هزینه دفع آب و نمک در سطح -4

هاي امحاء آب آلوده و نمک در سطح شامل تجهیزات پمپ و لوله و نماید، بنابراین هزینهچاه استفاده می

مخازن به مقدار بسیاري کاهش خواهد یافت.

شود، از که آب همراه در عمق چاه مجددا صرف تزریق به میدان نفتی میییجا آن از افزایش فشار مخزن : -5

رو این آب سبب افزایش فشار مخزن و افزایش میزان تولید نفت خواهد شد.این

هاي تولیديفناوري جداسازي آب و نفت در عمق چاه معایب

نزدیک دلیل هکه باختلاط آب تزریقی و برگشت آن به مسیر تولید نفت برگشت آب به مسیر تولید نفت: -1

. افتداتفاق میبودن سازند تزریقی و تولیدي نفت

هاي جداکننده ها و سیکلونها سبب سایش در پمپتولید شن در چاه ها:ها و سیکلونسایش در پمپ -2

.شودمی

گردد.شده درون چاه می ش عمر ادوات نصبسبب کاه بروز خوردگی و تشکیل رسوب: -3

ها را برطرف نموده و ضمن برطرف اند اغلب این چالشهاي توسعه دهنده این فناوري به مرور زمان توانستهشرکت

تر نمایند.کردن مشکلات فنی، از نظر اقتصادي نیز این تجهیزات را مقرون به صرفه

نتیجه گیري

ست بایمی نمایند که این تجهیزات در ابتدا در مراحل تکمیل چاه هاي صاحب فناوري توصیه میدر حال حاضر شرکت

هاي قدیمی هزینه تعمیر و تکمیل مجدد چاه مانعی بزرگ بر سر راه طراحی و درون چاه تعبیه شوند زیرا در چاه

نترل از راه هاي دورافتاده و کها در جهت استفاده از این فناوري در چاهاستفاده از این فناوریست. توصیه این شرکت

هاي طولانی به سکوهاي فراورش بسیار گزاف بوده و لذا هزینه انتقال آب در مسافت ی است که معمولایدور دریا

گونه موارد مقرون به صرفه و در اولویت قرار خواهند داشت. استفاده از این فناوري در این

منابع

A Review by Downhole Separation technology By Karen bybee, Assistant technology Editor.JP

يد

لیتو

ه چا

ق عم

ر د

تنف

و ب

آي

ازس

داج

ن وی

ي نور

ناف

1394، پاییز 39شماره

37

راه ازدیاد �دا�ت

مروري بر قوانین و مقررات نوین قراردادهاي صنعت نفت در ترکیه

mostafa.g.qazvini@gmail.com پژوهشکده ازدیاد برداشت نفت از مخازن نفت و گاز -تهیه کننده: مصطفی گنجه قزوینی

مقدمه

هاي قوانین بر فعالیت . این]1[میلادي تصویب شد 1954قوانین صنعت نفت کشور ترکیه براي اولین بار در سال

شد، هاي خصوصی خارجی و یا داخلی اجرا میبالادستی، میان دستی و پایین دستی صنعت نفت که توسط شرکت

ا به هاي اکتشاف و تولید رکرد. بر طبق این مقررات، شرکت سهامی نفت ترکیه تاسیس شد و اجراي فعالیتنظارت می

2001ل شد، پس از سات پایین دستی نیز که طبق این قوانین مدیریت مینیابت از دولت بر عهده گرفت. البته صنع

میلادي زیر چتر قوانین بازار گاز طبیعی و نفت قرار گرفت. به عنوان یک روند تکاملی، قوانین قدیمی این صنعت با

رات موجود (رژیم هاي اخیر از دست داده و به علت تضاد با بسیاري از مقرماده مختلف کارایی خود را در سال 139

.]1[مالی، حقوق گمرکی و غیره) نیاز به بازنگري داشت-حقوقی

بحث و بررسی

شود.کند، مرور میمیلادي بر صنعت بالادستی نفت کشور ترکیه نظارت می 2013ترین قوانین نوین که از سال در این بخش مهم

واهد گذاري خپرداخت مبلغی به عنوان ضمانت سرمایه هر شرکت نفتی که قصد فعالیت در صنعت بالادستی را دارد موظف به

گذاري است که در براي حفاري فراساحلی از ارزش کل سرمایه %1براي حفاري در مناطق خشکی و %2بود. مقدار این ضمانت

نها که ت هاي واسطه استبازي توسط برخی از شرکتهاي سفتهشود. هدف از این تضمین جلوگیري از فعالیتقرارداد ذکر می

مقدار این تواندکنند. البته وزارت انرژي و منابع طبیعی میهاي پیمانکار ایفا مینقش واگذاري امتیازات پروژه را به سایر شرکت

هاي اکتشاف نشده یا ذخائر غیر متداول کاهش دهد.ضمانت را براي برخی از بلوك

هاي ز بخششود که اي ساماندهی میابندي زمین شناسی به گونهنقشه بلوكها طبق هاي اکتشافی، مرز و اندازه بلوكبراي فعالیت

آوري شود. حداکثر اندازه هر بلوك مقیاسی مختلف فلات کشور اطلاعات مناسبی جمع50000

1از مساحت کل فلات (حدود

هزار هکتار) و حداقل اندازه آن 5625000

1سال 5گیرد. مدت اعتبار هر قرارداد اکتشافی هزار هکتار) را در برمی 15(حدود

هاي اکتشافی و حفاري فرض شده است. در صورت کشف سال براي مناطق فراساحلی شامل فعالیت 8براي مناطق خشکی و

تواند تمدید شود. اگر در مدت قتصادي میهاي اسال دیگر به منظور تامین زمان براي ارزیابی 2ذخائر هیدروکربنی، قرارداد براي

اعتبار قرارداد اکتشافی منابع نفتی کشف شوند، با همان شرکت قرارداد تولید بسته خواهد شد. قراردادهاي تولید به صورت

تمدید شود.تواند مجددا سال می 10ساله بوده که البته دو بار و هر بار براي مدت 20هاي اجاره

یهرک

ر ت د

تنف

ت نع

صي

هااد

ردرا

قن

ویت ن

راقر

مبه

ی اه

گن

38

چکیده تفصیلی مقالات

از تولید ماهانه نفت و گاز طبیعی است. مبناي محاسبه براي نفت قیمت بازار و براي گاز %5/12داري از منابع برحق امتیاز بهره

برداشت برداري از قبیل ازدیادهاي اکتشافی و بهرهطبیعی نیز قیمت عمده فروشی است. مقدار معادل هیدروکربنی که براي فعالیت

تیاز معاف خواهد بود.شود، از حق امنفت یا تولید نیرو مصرف می

ردارند. هاي مالیاتی برخوشوند از تخفیفهاي انگیزشی، مواد و تجهیزاتی که در صنعت نفت استفاده میبه عنوان بخشی از مشوق

اينگاري، مواد شیمیایی و وسایل نقلیهزات لرزههاي آن، تجهیهاي حفاري و متههاي جداري، دکل، تجهیزات و لولهواردات لوله

شوند از مالیات بر ارزش افزوده معاف خواهند بود اما هریک از این وسایل با کاربري تولید که براي عملیات اکتشافی استفاده می

شوند.برداري از منابع نفتی مشمول این نوع از مالیات میو بهره

هایی که از پتانسیل بالایی براي لحاظ شده است. مناقصه بلوك 6ي رقابت آزاد نیز در ماده چنین رویکردهادر قوانین جدید هم

اکتشاف ذخائر اقتصادي برخوردارند، از سیستم مرسوم حق امتیاز واگذاري خارج شده و از طریق وزارت رقابت آزاد به اطلاع

رسد. برنده مناقصه نیز شرکتی خواهد ه اطلاع جامعه میها نیز از قبل برسد. شرایط و ضوابط شرکت در این مناقصهعموم می

تري ارائه کرده باشد.گذاري برنامه جذاببود که از نظر کاري و سرمایه

هاي صاحب امتیاز فعالیت است. شرکتشده قوانین جدید ملاحظات فرهنگی و زیست محیطی نیز در نظر گرفته 22در ماده

اي که در آن به کار مشغولند، اقدامات مناسبی را اتخاذ کنند. فرهنگی و محیط زیستی منطقهباید براي حفظ و صیانت از مسائل

الارضی و برعکس سازگار باشد.الارضی به سطحاین اقدامات مخصوصاً باید با ملاحظات زیست محیطی براي جریان آب تحت

ها خواسته شده است چنین از آنود مطلع کنند. همهاي صاحب امتیاز باید کلیه مردم و مقامات محلی را از اقدامات خشرکت

شناسی در منطقه کاري خود، شکل آن منطقه را پس از انجام عملیات به حالت طبیعی که در صورت تغییر عوارض طبیعی زمین

ا که به اشخاصچنین باید خسارتی رها همها). این شرکتها در صورت نیاز به خشک کردن آنخود برگردانند (مثلاً احیاي تالاب

هاي معینی نیز در صورت اقدامات ممنوع کنند به طرز مقتضی جبران نمایند. جریمهثالث در حین اجراي عملیات خود وارد می

برداري حتی شده، نقض قوانین و یا عدم اجراي تعهدات در نظر گرفته شده است. قراردادهاي امتیاز اکتشاف و یا اجاره بهره

سال تعلیق شود. 2و یا 1مانی تواند براي مدت زمی

منابع

[1] Özgür, E. Upstream Petroleum Law and activities in Turkey, Energy Policy, 88(2016) 131-137.

یهرک

ر ت د

تنف

ت نع

صي

هااد

ردرا

قن

ویت ن

راقر

مبه

ی اه

گن

���� �ی �و�ق ازدیاد �دا�ت

1394، پاییز 39شماره

40

ه ازدیاد �دا�ت را

کربن در یک سیستم اکسیددي؛ تجربه موفق تزریق امتزاجی و ثالثیه 1میدال

شکافدار

Khosravi.inbox@gmail.com پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - مریم خسرويتهیه کننده:

ایی بالغ بربا نفت در ج 1954در نزدیکی میدال ساسکچوان کانادا قرار دارد سال 2در مجاورت میدان ویبرنمیدال که میدان

کربن اکسیدسازي و پایش ديترین پروژه ذخیرهحال حاضر این دو میدان بزرگمیلیون بشکه نفت کشف شد. در 500

IEAGHG کنند.ط لوله داکوتا دریافت و تزریق میربن را از خکاکسیدتن دي 8000باشند که روزانه حدود در کانادا می

320باشد، پس از طی از طبیعی نورث داکوتاي آمریکا میتاسیسات کارخانه گاکسیدکربن که یکی از محصولات جانبی دي

5000 ، روزانه کربناکسیدگردد. از این مقدار ديکانادا وارد تاسیسات ساسکچوان میکیلومتر، در فاز مایع و تحت فشار در خاك

با تمامی میدان میدال هاي وسیعی از میدان ویبرن و تقری. بخشتن سهم میدان میدال است 3000رن و تن سهم میدان ویب

ربن کاکسیدخازن را کاندیداي مناسب تزریق ديهاي غربالگري ازدیاد برداشت این قبیل مو اکثر آنالیز باشندشکافدار می

کربن تبدیل کرده است. اکسیدترین کاندیداهاي تزریق دياین مخزن، آن را به یکی از جذاب بدانند، اما ساختار مناسینم

شماتیک ساختار شکاف میدال :1شکل

شدت شکافدار ه فوت ضخامت دارد و ب 40) لایه آهکی پایینی که 1میدال از دو لایه اصلی تشکیل شده است: ( 1مطابق شکل

این لایه ) لایه دولومیت گچی بالایی که چگالی شکاف در آن کمتر است.2باشد، (حفره اي می خلخل آن عمدتا از نوعاست؛ ت

اي دارد.فوت ضخامت دارد و ساختار لایه 30 در حدود

1 Midale 2Weyburn

ارد

افک

شن

خز م

کر ی

دت

شدا

برد

یازد

ق اوف

مژه

رو، پ

لدا

می

41

ازدیادبرداشتهاي موفق تجربه

میلی دارسی متفاوت 25درصد و 31رسی تا میلی دا 3درصد و 10هاي مختلف به ترتیب از و تراوایی در بخشصد تخلخل در

24اولین پایلوت تزریق آب در این میدان عملیاتی شد که باعث حصول 1962دنبال کاهش تولید اولیه، در سال ه باشد. بمی

ارزیابی )25با متوسط 150تا 2درصد بازیافت اضافه از نفت درجا گردید و از تجربه آن پراکندگی انیزوتروپی مخزن (لاگ نرمال

گردد که در این مورد با توجه به زمان شکنی آب مشخص میشد. رفتار ترشوندگی سنگ مخزن با توجه به زمان و نحوه میان

شکنی طولانی و تولید ناگهانی آب، آب دوست در نظر گرفته شد. مطالعات بیشتر نشان داد که در واقع بخش پاینی مخزن میان

بر .م تولید از این ناحیه صورت گرفته است و بنابراین نفت در لایه بالایی پسمانده استدوست است و بخش اعظشدت آبه ب

اکسید کربن با چگالی کمتر از آب اهمیت ویژه اي یافت. وجود شکاف هاي عمودي در لایه پایینی این اساس استراتژي تزریق دي

هدف ازدیادبرداشت هستند برسد. درجه چگالی نفت مخزن هاي بالایی کهه صورت مفیدتري به لایهربن باکسیدکباعث شد تا دي

تخمین زدند که با وجود پام 2250هاي اسلیم تیوب فشار امتزاجی کمینه را سنتی پوآز می باشد. تست 3روي آن و گران 29

شد.زن، تزریق نزدیک امتزاجی میسر میپام براي مخ 2600فشار متوسط

درصد بازیافت 14چاه تزریقی عملیاتی شد که منجر به 3چاه تولیدي و 4و با 1984کربن در سال اکسیدپایلوت تزریق دي

ربن راه اندازي شود.اکسیدکه تزریق میدانی ديژفاز اول پرو 1992شد. تجربه موفق این پایلوت باعث شد تا در سال بیشتر نفت

هاي آب روفته مخازن شکافدار ایران که حجم ازدیاد برداشت از بخش برداشت در این مخزن، امید موفقیت درتجربه ازدیاد

ها پسمانده است را بالا می برد.ت در آنبالایی از نف

منبع

Beliveau, D., Payne, D. A., Mundry, M.,1993, Waterflood and CO2 Flood of the Fractured Midale Field,

(SPE number 22946) Journal of Petroleum Technology 45 (9) 881-817.

ارد

افک

شن

خز م

کر ی

دت

شدا

برد

یازد

ق اوف

مژه

رو، پ

لدا

می

����ه

1394، پاییز 39شماره

43

راه ازدیاد �دا�ت

واترلو کانادا نشگاهدکتراي مهندسی شیمی از دا

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز – تهیه کننده: مریم جهاندیده

افتخارات:

عضو دائمی کمیسیون دانشگاهی

کنسرسیوم ازدیاد برداشت

جایزه بهترین محقق و استاد در دانشگاه

)2006شیراز (

دارنده مقام اول در مسابقات طراحی زیست

2006در سال UAEUمحیطی در

معرفی:

1375باشد. ایشان از سال دکتر شهاب الدین آیت اللهی یکی از اساتید برجسته مهندسی نفت می

به عنوان رییس 1386به عنوان استاد دانشکده مهندسی شیمی نفت و گاز دانشگاه شیراز و از سال

شان اند. ایارتمان مهندسی شیمی دانشگاه شیراز مشغول به فعالیت بودهبخش ازدیاد برداشت دپ

راي اباشند. دکتر آیت اللهی دبه عنوان یکی ازاساتید برجسته در زمینه ازدیاد برداشت مطرح می

باشند.مقاله پژوهشی به فارسی می 30المللی و بیش از مقاله پژوهشی بین 70بیش از

: زمینه پژوهشی

هاي مختلف ازدیاد برداشتروش

جریان سیالات در محیط هاي متخلخل

نتقال حرارتا

بررسی تعامل سنگ و سیال

44

هاچهره

عضو هیأت علمی دانشگاه ییل آمریکا

در پالو آلتوي (RERI) مدیر موسسه تحقیقاتی مهندسی مخزن

کالیفرنیا

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز – تهیه کننده: مریم جهاندیده

معرفی

المللی در زمینه مهندسی مخزن و نفت، فیروزآبادي یکی از استادان برجسته بین پروفسور عباس

باشد. وي در حال حاضر عضو ) میSPEترین اعضاي جامعه مهندسان نفت (شده و یکی از شناخته

) در پالو آلتوي RERIهیأت علمی دانشگاه ییل آمریکا و مدیر موسسه تحقیقاتی مهندسی مخزن (

شد. وي سابقه تدریس و پژوهش در کالج سلطنتی لندن، دانشگاه استنفورد و باکالیفرنیا می

مقاله تحقیقاتی را در 140دانشگاه تگزاس آستین را نیز دارد. پروفسور فیروزآبادي بیش از

علمی به چاپ رسانده است هاي معتبرژورنال

افتخارات:

نفت یجامعه مهندس يعضو افتخار

جامعه مهندسان جایزه جان فرانکلین

)2004نفت (

ترین جایزه مدال آنتونی لوکاس (بزرگ

)2002فنی در رشته مهندسی نفت) (

شده در ژورنال جایزه بهترین مقاله چاپ

Canadian Petroluem Technology

2001

:یپژوهش يها ینهزم

در یدکربناکسيد یقتزر یاضیر يسازمدل

برداشت یادبه منظور ازد ینزم یرز

چند یاندر جر یاضیمطالعات و محاسبات ر

معمول یردر مخازن شکافدار و غ یالس يفاز

یسطح ینامیکترمود

و کارآمد در خط یمننانو ذرات در حمل ا

یانجر

در یربرگشت ناپذ هايیانجر ینامیکترمود

یدروکربوريمخازن ه

����ی �تاب

3132، پاييز 13شماره

21

راه ازدياد برداشت

The Reservoir

Engineering, Aspects of

Waterflooding

SECOND EDITION (eBooks), 2015

H.R. (Hal) Warner Jr SPE Monograph Series Vol. 3

توضيحات

جيعي ههيي جيبناتشر هد. سر سنين ا تشيرت بسييري اس ظرعه .Forrest F. Craig, Jrتوتط 7914سر تي سزه او اعن كتيب

تيعج عملکرس بلاد ندت قرار ساها وس ي بي آب يز سر آغيس راه هيي تي ببسييري اس پروژه را توتط آب تکميل هده بوس ولي

يل يت س ي بي آب و نطاو به بررتي نبي ي تئوري تي ب آن هاوس هايخته شده بوس. سزه سو كتيب به ناظور تکميل سزه

سر عکت سو و ته ب دي پرساخته اتا.جيعي را توتط آب ههده جها سرک كينل جيبا جي بي آسنيعشايهي و تجر

محتويات

www.store.spe.org

33314546تهيه اعن كتيب بي پرساخا رعيلي اس عرعق ا جمن نهادتي را بزش اعرانت انکين پذعر اتا. سر صورت تميعل بي تلرن * تميس ايصل فرنيعيد.

را و زيس پژوهشکده اسسعيس برساها اس نزيسن –تهيه كااده: اكر وايدي

Background

Basic Concepts

Geology

One-Dimensional Immiscible Water-Oil Flow Calculations

Quantification of Rock Parameters for Waterflood Calculations

Quantification of Fluid Properties for Waterflood Calculations

Two-Dimensional Water-Oil Flow Phenomena and Quantification Methods

Modeling Three-Dimensional Water-Oil Displacements

Waterflood Planning

Waterflood Surveillance and Management

Waterflood Case Studies

Other Waterflooding Considerations

ن ����

�م��ی ��ند�یا ��ت ا

1394، پاییز 39شماره

48

راه ازدیاد �دا�ت

کنفرانس بین المللیADIPEC1

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز – مریم ذیفنتهیه کننده:

نوامبر سال جاري میلادي در کشور امارات متحده عربی برگزار شد. اولین بار 9-12در تاریخ ADIPECکنفرانس بین المللی

برگزار شد و با ارائه چهارچوب بی نظیري در زمینه گردهمایی کارشناسان و خبرگان صنعت 1984این کنفرانس سالانه، در سال

هاي نوین، تا کنون توانسته جایگاه خود را در بین سه کنفرانس برتر صنعت نفت وريفنا از و به اشتراك گذاري دانش ونفت و گ

ی هاي فناي و هم چنین بخشو گاز در جهان حفظ کند. در این کنفرانس چند منظوره، صنایع نفت وگاز بین المللی و منطقه

کشور 100شرکت از 2000، نمایشگاهی با حضور هاي کنفرانساند. در کنار سایر فعالیتو غیر فنی این صنایع حضور داشته

باشد هاي مختلف میآوردهاي صنعت نفت و گاز معرفی شد. این کنفرانس شامل بخشمختلف برپا بود و در آن جدیدترین دست

شود.ها پرداخته میکه در ادامه به طور مختصر به معرفی این بخش

بخش فنی

باشد. عناوین موضوعات مورد ارائه در این بخش هاي مختلف صنایع نفت و گاز میزمینهاین بخش شامل ارائه مقالات فنی در

شود.در ادامه مشاهده می

1 Abu Dhabi International Petroleum Exhibition & Conference

E&P Geoscience: Advances in Regional Geology and Basin Studies

Drilling and Completion Technology: Innovation & Successful Implementation

Field Development: Advances in Completion and Surveillance

Field Development: Gas and Gas Condensate Field Development

Gas Technology: CO2 Capture & Subsurface Storage

Operational Excellence: Management of Safety Critical Barriers

E&P Geoscience: Advances in Petrophysics

Unconventional Resources: Pre Drill Studies

Projects Engineering and Management: Brownfield Projects Management and Challenges

E&P Geoscience: Advances in Seismic Acquisition and Processing

Drilling and Completion Technology: Advances in Fracturing and Stimulation

Field Development: Flow Assurance – Challenges and Mitigation

Field Development: Uncertainty Management in Field Development Planning

Gas Technology: Advances in Sour Gas Processing

Operational Excellence: Integrity Inspection

HSE: Crises Management, Emergency Planning and Business Continuity

People & Talents: A Drivers and Engaged Workforce

Unconventional Resources: Geomechanics for Unconventionals

Projects Engineering and Management: Successful Project Management

49

المللی مهندسی نفتانجمن بین

بخش آموزشی

است. هاي مختلف آموزشی نیز برگزار شد. در ادامه به عناوین ارائه شده در بخش آموزشی اشاره شدهاین کنفرانس دورهدر

بازدید میدانی

دیدن کردند که یکی از نقاط زمین شناسی است که دانشمندان علوم زمین 1شرکت کنندگان در این بازدید از جزیره القناطیر

هاي تخریبی را بر یکدیگر مشاهده کنند. هاي کربناته و محیطتوانند اثر محیطمی

منبع

www.spe.org/events/adipec/2015

1 Al-Qanatir

Advanced Hydraulic Fracturing Design and Treatment

Introduction to Advanced Completion Technology: Intelligent Wells, ICDs and AICDs

Oilfield Data Mining

Optimizing Existing Waterfloods

Process Safety for E&P Operations

1394، پاییز 39شماره

50

راه ازدیاد �دا�ت

در سطح جهانهاي آموزشی) صنعت نفت ها و کارگاهرویدادها (کنفرانس

)شمسی 1394 –میلادي 2016( -زمستان فصل

پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز – -تهیه کننده: مریم جهاندیده

Location Type Title Date

Cario,North Africa

Summit North Africa Downstream Summit 17-19 Jan 2016

Abu Dhabi Summit World Future Energy Summit 18-21 Jan 2016

Yangon, Myanmar

Workshop SPE Challenges of Frontier Deepwater Drilling Workshop 24-27 Jan 2016

Calgary, Alberta, Canada

Workshop SPE Refracturing Workshop - What's Working and Why? 26-27 Jan 2016

Abu Dhabi Conference SPE/IADC Middle East Drilling Technology Conference &

Exhibition 26-28 Jan 2016

Lagos Conference Annual Offshore West Africa Conference & Exhibition 26-28 Jan 2016

Vienna Summit Black Sea Oil & Gas Summit 28-29 Jan 2016

Amsterdam, The

Netherlands Workshop SPE Integrated Water Management Workshop 2-4 Feb 2016

Abu Dhabi, UAE

Workshop SPE Workshop: The Journey to 70% Recovery Factor - From

Vision to Plan 9-10 Feb 2016

Dubai, UAE Workshop SPE/EAGE Geosteering and Well Placement Workshop 8-10 Feb 2016

Huston Conference Pipeline Pigging & Integrity Management Conference 8-11 Feb 2016

Orlando Forum ARC Industry Forum 8-11 Feb 2016

The Woodlands, Texas, USA

Conference SPE Hydraulic Fracturing Technology Conference 9 - 11 Feb 2016

Galveston,Tex Topsides, Platforms & Hulls 9-11 Feb 2016

London International Petroleum (IP) Week 9-11 Feb 2016

Huston Summit NAPE Summit 9-12 Feb 2016

The Woodland TX,USA

Conference SPE Hydraulic Fracturing Technology Conference &

Exhibition 9-11 Feb 2016

Cape Town Conference IADC Drilling Africa Conference & Exhibition 15-16 Feb 2016

Lafayette, La Conference SPE International Conference & Exhibition on Formation

Damage Control 24-26 Feb 2016

Perth Conference Australasian Oil & Gas Exhibition & Conference 24-26 Feb 2016

The Woodlands,

Tex Conference IADC/SPE Drilling Conference 1-3 Mar 2016

51

المللی مهندسی نفتانجمن بین

Amman, Jordan

symposium SPE Symposium: Iraq – The Petroleum Potentiality and Future

of Energy 9-10 Mar 2016

Rio de Janeiro Conference IADC International Deep water Drilling Conference &

Exhibition

5-16 Mar 2016 Penang, Malaysia

Workshop SPE Complex Reservoir Fluid Characterization - Impact on

Hydrocarbon Recovery and Production Workshop 13-16 Mar 2016

Dubai, UAE Forum SPE Well Construction Fluids 2025 Forum: Meeting the

Challenges 14-16 Mar 2016

Calgary, Alberta, Canada

Workshop SPE Thermal Completions and Workover Operations

Workshop 15-16 Mar 2016

Ankara Conference Global Oil & Gas Turkey (formerly TUROGE) 16-17 Mar 2016

Muscat Conference SPE EOR Conference at Oil & Gas West Asia 21-23 Mar 2016

London, England, UK

Workshop SPE The Economics, Financing, and Risk Management of

Petroleum Projects Workshop 21-22 Mar 2016

Huston Conference SPE/ICoTA Coiled Tubing & Well Intervention Conference &

Exhibition 22-23 Mar 2016

New Orleans Forum Subsea Tieback Forum 22-24 Mar 2016

Kuala Lumpur Conference Offshore Technology Conference-Asia 22-25 Mar 2016

Doha, Qatar Workshop SPE Reservoir Characterization Workshop 29-30 Mar 2016

San Antonio, Texas, USA

Workshop SPE Production Chemistry and Chemical Systems Workshop 29 -30 Mar 2016

Beijing, China Conference China International Petroleum & Petrochemical Technology

and Equipment Exhibition (CIPPE) 29-31 Mar

2016

Aberdeen Forum SPE SMN Sand Management Euro Forum 30-31 Mar 2016

symposium SPE Mexico Health, Safety, Environment and Sustainability

Symposium 30-31 Mar 2016

Tulsa OK, United State

Conference SPE Improved Oil Recovery Conference 09-13 Apr 2016

هاي علمی و فنی خود را به ما آوردخرین دستآ

معرفی کنید

مدیران صنعت نفت صداي شما جااین

شنوندرا می bulletin@nioc.irایمیل: 88661307فکس:

به ما ایمیل بزنید

هاي خود را براي ما فکس کنیددست نوشته

پژوهشکده ازدياد برداشت

IOR Research Institute

22تهران ، خيابان وليعصر ، بالاتر از ميدان ونك ، كوچه نگار ، پلاك

55116684، فکس : 55547588-5تلفن :

:bulletin@nioc.ir

اد برداشترا ه ازدی بولتن علمی، خبری