ค ำน ำ

การตดตอสอสารมวธการหลากหลายไมวาจะเปนการพด การเขยน หรอการใชสญลกษณตางๆ เชนภาษามอ รปภาพ เปนตน การสอสารนนนบวาศลปะอยางหนงทมความส าคญเปนอยางมาก เพราะการสอสารทดจะสงผลถงความส าเรจในสงทผสอสารตองการใหผรบสารทราบและหนงในการสอสารคอการเขยน โดยเฉพาะการเขยนหนงสอราชการไดมการก าหนดรปแบบทแนนอนโดยออกเปนระเบยบ ส านกนายกรฐมนตร วาดวยเรองงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 ส าหรบคณะสงฆนนยงไมมรปแบบทแนนอน สวนใหญจะใชรปแบบตามหนงสอราชการในการเขยนหนงสอตดตองาน

ในโอกาสทสถาบนพระสงฆาธการไดรบความอนเคราะหจาก ผศ.ดร.สมคด ดวงจกร อาจารยประจ ามหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง จงหวดราชบร มาเปนวทยากรบรรยายถวายความร แดพระส งฆาธการ ตามโครงการถวายความร แดพระส งฆาธการประจ าป งบประมาณ 2556 ในหวขอ การเลขานการ และไดเรยบเรยงเนอหาเกยวกบการเลขานการกบงานสารบรรณทางคณะสงฆไทย เพอเปนแนวทางใหพระสงฆาธการไดน าไปเปนตวอยางในการเขยนหนงสอตดตอกจการงานคณะสงฆ โดยมอบใหสถาบนพระสงฆาธการน าไปเผยแพรเพอถวายความรแดพระสงฆาธการในวงกวางยงขน จงขอขอบคณมา ณ โอกาสนดวย

สถาบนพระสงฆาธการ

1

การเลขานการกบงานสารบรรณทางคณะสงฆไทย

ผศ.ดร.สมคด ดวงจกร*

งานเลขานการ เปนงานทมความส าคญตอการปฏบตงานของพระสงฆาธการไทยมาตงแต อดต นอกจากมหนาทเกยวของกบการท าหนาทตดตอ ประสานงานในการท าหนาทเปนเลขานการแลว ยงตองปฏบตหนาทส าคญยงคอการปฏบตงานสารบรรณอนเกยวของกบความรบผดชอบตอการจดท าหนงสอหรอการบรหารเอกสารโดยเรมตงแตการจดท า การรบ การสง การเกบรกษา การยม จนถงการท าลาย เพอใหสามารถสนองงานของคณะสงฆใหบรรลพนธกจและเปาหมายของคณะสงฆและทส าคญคองานสารบรรณของหนวยงานราชการโดยทวไปจะมระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และฉบบ พ.ศ. 2548 เปนแนวปฏบตทก าหนดใหหนวยงานตางๆ น าไปปฏบตทชดเจน ส าหรบคณะสงฆไทยมใชสวนราชการ แตกสามารถน าระเบยบดงกลาวไปปรบใชในหนวยงานโดยอนโลมได เนองจากทางคณะสงฆเองโดยเฉพาะพระสงฆาธการทงหลายกมงานทเกยวของกบการตดตอสอสาร ทงในหนวยงานของสงฆเองและหนวยงานภายนอก ดงนน งานเลขานการและงานสารบรรณจะเปนสวนสนบสนนในการปฏบตศาสนกจของคณะสงฆไดเปนอยางด ความหมายและลกษณะส าคญของการเลขานการทางคณะสงฆไทย ค าว า การ เลขานการ ในความหมายท ว ไป ตามท ปรากฏในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 (2546, หนา 115, 1030) มค าสองค า คอค าวา การ เปนค านาม หมายถง เรอง ธระ หนาท และค าวา เลขานการ เปนค านาม หมายถงผมหนาทเกยวของกบหนงสอหรออนๆ ตามทผบงคบบญชาสง ดงนน ค าวา การเลขานการ จงหมายถงเรองของผมหนาทเกยวกบหนงสอหรออนๆ ตามทผบงคบบญชาสง

การเลขานการจะมต าแหนงทเรยกวา เลขานการ เปนผทขบเคลอนใหการปฏบตภารกจไปสความส าเรจ ซงต าแหนงทเรยกวา เลขานการนน เปนต าแหนงทมความความส าคญในการปกครองของคณะสงฆไทยมานาน เพราะวา เปนผทท าหนาทในการปฎบตงานเกยวกบงานสารบรรณและงานสนบสนนการบรหารสงฆกจใหกบพระสงฆาธการในทางคณะสงฆ

ส าหรบต าแหนงเลขานการทส าคญของคณะสงฆไทยนน ประกอบดวย เลขานการเจาคณะใหญ เลขานการเจาคณะภาค เลขานการเจาคณะจงหวด เลขานการเจาคณะอ าเภอ เลขานการเจาคณะต าบล นอกจากนยงมเลขานการซงก าหนดไวเปนพเศษ เชน เลขานการสมเดจพระสงฆราช เลขานการแมกองธรรมสนามหลวง ซงต าแหนงเลขานการของคณะสงฆไทยกอาจมไดด ารงต าแหนงเปนพระสงฆาธการกได แตเปนต าแหนงทปฏบตงานใหกบพระสงฆาธการหรอผบงคบบญชาทางคณะสงฆเฉพาะ นอกจากน ต าแหนงเลขานการนอกเหนอจากทกลาวมาอาจมต าแหนงเลขานการเฉพาะกจททางคณะสงฆเองมความจ าเปนแตงตงเพมเตมขนมาเพอสนองงานเฉพาะเรองใดเรองหนง ซงต าแหนงของเลขานการกมหนาทเฉพาะกจดวย จงกลาวไดวา ต าแหนงทเรยกวา เลขานการกอาจมการจดแบงตามหลกสากลออกเปน 3 ประเภทดวยกน (ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต, 2554, หนา 45-46) ดงน

*

ผชวยศาสตราจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง

2

1. เลขานการสวนตว เปนเลขานการทจางไวท าหนาทแทนผบงคบบญชาในธรกจสวนตวเปนสวนใหญ มหนาทในการก าหนดเวลานดหมาย เกบเอกสารตางๆ ของผบรหารหนวยงาน เตรยมแผนการเดนทาง ดแลบญชสวนตวของผบงคบบญชา และอนๆ ทไดรบมอบหมาย 2. เลขานการธรกจ เปนบคคลทท าหนาทเปนผชวยผบรหารหรอผบงคบบญชา มหนาทในการตดตอกบบคคลภายนอ จดการเกยวกบเอกสารของผบรหาร รกษาการเงนและบญชตาง ๆ เปนตน 3. เลขานการจดองคการ เปนบคคลทด ารงต าแหนงเลขานการขององคกรตางๆ มหนาทตามทหนวยงานก าหนดไวเฉพาะ สวนในทางคณะสงฆ อาจมการแบงประเภทของเลขานการ ไดดงน

1. เลขานการประจ าต าแหนง ไดแก เลขานการประจ าในต าแหนงตาง ๆ เชน เลขานการเจาคณะใหญ เลขานการเจาคณะหน เลขานการเจาคณะภาค เปนตน

2. เลขานการสวนตว ไดแก เลขานการสวนบคคลหรอสวนตวของบคคลใดบคคลหนง ซงทางคณะสงฆเองกนยมปฏบตเชนกน

3. เลขานการกตตมศกด ไดแก เลขานการผปฏบตงานเพอเกยรตอยางเดยวมไดมงหวงคาตอบแทน และ

4. เลขานการพเศษ ไดแก เลขานการผด ารงต าแหนงอนอยแลว แตรบต าแหนงเลขานการเพมเตมขนอก เชน เลขานการคณะกรรมการ เลขานการทประชม เปนตน ต าแหนงเลขานการทกประเภทดงกลาวมา นอกจากมความรในสาขาวชาทวไปแลวยงตองมการเรยนรเกยวกบวชาเกยวกบการปฏบตงานในต าแหนงหนาทเลขานการ หรอวชาทเลขานการจ าเปนตองศกษาเพอเปนอปกรณแหงการปฏบตงานชอวา “วชาเลขานการ” ซงเลขานการทางคณะสงฆจ าเปนตองศกษาศาสตรเลขานการทส าคญ ประกอบดวย งานพมพดด คอมพวเตอร พระธรรมวนยและกฎหมายงานสารบรรณ การประชม การบญช การด าเนนงานเกยวกบการคณะสงฆ และความรรอบตว เชน เรองจตวทยา มนษยสมพนธ การใชภาษาองกฤษ หรอภาษาอนๆ ทเกยวของกบกจการพระศาสนา เปนตน

สวนต าแหนงพระสงฆาธการทางการปกครองคณะสงฆทเปนผบงคบบญชาของเลขานการนนไดมก าหนดไวในกฎมหาเถรสมาคม ประกอบดวย ชนหน ชนภาค ชนจงหวด ชนอ าเภอ ชนต าบล และชนวด และต าแหนงชนเหลานเปนต าแหนงทมอ านาจในการบรหารกจการคณะสงฆตามขอบเขตทกฎหมายคอพระราชบญญตคณะสงฆก าหนดไว กลาวไดวา ตงแตระดบชนต าบลขนไปจะมต าแหนงเลขานการทก าหนดไวให แตในชนวดอาจตองมผทคอยท าหนาทเปนเลขานการใหตามความตองการของเจาอาวาส แตในทางปฏบตเจาอาวาสเองกอาจตองรบภาระในการท าหนาทเปนทงเลขานการและเจาอาวาสไปพรอมๆ กน หนาทและคณสมบตของเลขานการทางคณะสงฆ

ต าแหนงเลขานการทางคณะสงฆ เปนต าแหนงพเศษดงกลาวมา มหนาทหลกเพอชวยเหลอในการปฏบตงานของเจาคณะผปกครองสงฆ โดยก าหนดใหมหนาทพรอมกบการแตงตง แตไมมอ านาจดงเชนเจาคณะ โดยหนาทเลขานการของคณะสงฆนนยอมตองท าหนาทชวยเหลอในสงฆกจ ไดแก การปกครอง การนคหกรรม การศาสนศกษา การศกษาสงเคราะห การเผยแผพระพทธศาสนา การสาธารณปการ และการสาธารณสงเคราะหตามทคณะสงฆหรอผบงคบบญชามอบหมายใหปฏบต

3

และหนาทส าคญของเลขานการของคณะสงฆควรประกอบดวยหนาทและความรบผดชอบทเกยวกบหนงสอหรองานสารบรรณ รกษาผลประโยชนและทรพยสนของส านกงาน ควบคมดแลกจการตาง ๆ ของส านกงาน จดหาอปกรณการปฏบตงานและอปกรณทางวชาการไวประจ าส านกงาน ด าเนนการเกยวกบการประชม ประสานงานกบพระสงฆาธการและหนวยงานหรอบคคลผเกยวของ และใหความชวยเหลอดานสวสดการสงคมตามความเหมาะสมแกฐานานรป

สวนคณสมบตของเลขานการทางคณะสงฆนน ควรเปนผทมพรรษาสมควรแกต าแหนง ม ความรสมควรแกต าแหนง มความประพฤตเรยบรอยตามพระธรรมวนย เปนผฉลาดสามารถในการปกครองคณะสงฆ ไมเปนผมรางกายทพพลภาพ ไรความสามารถ มจตฟนเฟอนไมสมประกอบหรอเปนโรคเรอน หรอเปนวณโรคในระยะอนตรายเปนทนารงเกยจ ไมเคยตองค าวนจฉยโทษในอธกรณทนารงเกยจ และไมเคยถกถอดถอนหรอปลดออกจากต าแหนงใดเพราะความผดมากอน นอกจากนเลขานการอาจมคณสมบตอน ๆ อก เพอใหเปนไปตามความตองการของสงคมหรอชมชนอนไดแก การมบคลกลกษณะด การมความรในวชาเทคนคเกยวกบการเลขานการ การมความคดรเรมทด การมความแมนย าและประณต เปนตน และหนาททส าคญของเลขานการทางคณะสงฆคองานหนงสอของคณะสงฆหรองานสารบรรณนนเอง

งานสารบรรณและประเภทหนงสอทางคณะสงฆไทย

พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 (2546, หนา 1182) ไดใหความหมายวา สารบรรณ เปนหนงสอทเปนหลกฐาน เรยกงานทเกยวของกบการบรหารเอกสาร เรมตงแตการจดเกบ การรบ การสง การเกบรกษา การยม จนถงการท าลายเอกสาร สวนระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 ไดกลาวถงงานงานสารบรรณในความหมายทใกลเคยงกบพจนานกรมวา เปนงานทท าหนงสอและงานทเกยวกบการบรหารเอกสารทงระบบ

ดงนน งานสารบรรณของคณะสงฆไทย จงเปนงานทเกยวของกบการจดท าหนงสอและบรหารหนงสอหรอเอกสารทคณะสงฆใชในการปฏบตสงฆกจ โดยมรปแบบหรอมาตรฐานการจดท าและบรหารหนงสอของคณะสงฆทใชระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.2526 และฉบบท 2 พ.ศ. 2548 มาประยกตใชโดยอนโลม และทส าคญทางทางราชการไดก าหนดใหมหนงสอราชการใน 6 ลกษณะดวยกน (ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 (แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2548), ม.ป.ป, หนา 5-6) ไดแก 1) หนงสอทมไปมาระหวางสวนราชการ 2) หนงสอทสวนราชการมไปถงหนวยงานอนใด ซงมใชสวนราชการหรอมไปถงบคคลภายนอก 3) หนงสอทหนวยงานอนใด ซงมใชสวนราชการ หรอบคคลภายนอกมมาถงสวนราชการ 4) เอกสารททางราชการจดท าขนเพอเปนหลกฐานในราชการ 5) เอกสารททางราชการจดท าขนเพอเปนตามกฎหมาย ระเบยบหรอขอบงคบ และ 6) ขอมลขาวสารหรอหนงสอทไดรบจากระบบสารบรรณอเลกทรอนกส หนงสอทางคณะสงฆ นบเปนหนงสอหรอเอกสารทเปนหลกฐานในคณะสงฆ แมวาจะไมไดเรยกวาหนงสอราชการ แตกใชแนวคดของหนงสอราชการมาปรบใชกบการปฏบตงาน หนงสอของคณะสงฆอาจเรยกไดวา หนงสอการคณะสงฆกได แตจะไมเรยกวา หนงสอราชการคณะสงฆ เพราะวา คณะสงฆ ไม ใชหนวยงานราชการ แตกจะมหนวยงานสนบสนนคณะสงฆ เชน ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต เปนตน เปนหนวยงานราชการ ซงหากเปนหนวยงานราชการกจะตองใชระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณอยางเครงครด และหนงสอของคณะสงฆนอกจาก

4

กจะเปนหนงสอหรอเอกสารแลว ยงมหมายรวมถงเอกสารของสงฆทกชนดททางคณะสงฆไดจดท าขนหรอรบรองในหนาท และหมายความรวมถงส าเนาเอกสารนนๆ ทไดรบรองในหนาท มลกษณะเหมอนหนงสอราชการทกลาวมา และหากจดเปนแบงประเภทของหนงสอการคณะสงฆกจดเปน 6 ประเภทดวยกน ประกอบดวย หนงสอภายนอก หนงสอภายใน หนงสอประทบตรา หนงสอสงการ หนงสอประชาสมพนธ หนงสอทไดจดท าขน หรอรบไวเปนหลกฐานในงานคณะสงฆ โดยมเนอหาทควรทราบ ดงน 1. หนงสอภายนอก

หนงสอภายนอก คอหนงสอตดตอเปนแบบพธโดยใชกระดาษตราธรรมจกรหรอทก าหนดขน จะเปนหนงสอทเปนการตดตอระหวางเจาคณะชนหนงกบเจาคณะชนหนง หรอหนงสอตดตอกบสวนราชการตางๆ หรอหนงสอตดตอกบบคคลภายนอก มรายเนอหาทควรทราบ ดงน

1.1 ท ใหลงรหสตวพยญชนะและเลขประจ าของเจาของเรองตามทก าหนดไวในระเบยบหรอก าหนดขน ตอดวยทบ (/) เลขทะเบยนหนงสอสง ส าหรบหนงสอของคณะกรรมการการใหก าหนดรหสตวพยญชนะเพมขนไดตามความจ าเปน

1.2 สวนงานเจาของหนงสอ ใหลงชอสวนงาน หนวยงาน วด สถานทท าการ หรอ คณะกรรมการการซงเปนเจาของหนงสอนน และโดยปกตใหลงทตงไวดวย

1.3 วน เดอน ป ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราชทออกหนงสอ

1.4 เรอง ใหลงเรองยอทเปนใจความสนทสดของหนงสอฉบบนน ในกรณทเปนหนงสอตอเนองโดยปกตใหลงเรองของหนงสอฉบบเดม

1.5 ค าขนตน ใหใชค าขนตนตามฐานะของผรบหนงสอตามตารางการใชค าขนตน สรรพนามและค าลงทาย ทก าหนดไวในระเบยบ แลวลงต าแหนงของผทหนงสอนนมถง หรอ ชอบคคลในกรณทมถงตวบคคลไมเกยวกบต าแหนงหนาท

1.6 อางถง (ถาม) ใหอางถงหนงสอทเคยมตดตอกน โดยใหลงชอหนวยงานเจาของหนงสอและเลขทหนงสอ วนท เดอน ปพทธศกราชของหนงสอนน การอางถง ใหอางถงหนงสอฉบบสดทายทตดตอกนเพยงฉบบเดยว เวนแตมเรองอนทเปนสาระส าคญตองน ามาพจารณา จงอางถงหนงสอฉบบอน ๆ ทเกยวกบเรองนนโดยเฉพาะใหทราบดวย

1.7 สงทสงมาดวย (ถาม) ใหลงชอสงของ เอกสารหรอบรรณสารทสง 1.8 ขอความ ใหลงสาระส าคญของเรองใหชดเจนและเขาใจงาย หากมความประสงคหลาย

ประการใหแยกเปนขอ ๆ 1.9 ค าลงทาย ใหใชค าลงทายตามฐานะของผรบหนงสอตามตารางการใชค าขนตน

สรรพนาม และค าลงทาย ทก าหนดไวในระเบยบ 1.10 ลงชอ ใหลงลายมอชอเจาของหนงสอ และใหพมพชอเตมของเจาของลายมอชอไวใต

ลายมอชอตามรายละเอยดทก าหนดไวในระเบยบ 1.11 ต าแหนง ใหลงต าแหนงของเจาของหนงสอ 1.12 สวนส านกงานเจาของเรอง ใหลงชอสวนส านกงานเจาของเรอง หรอหนวยงานทออก

หนงสอ

5

1.13 โทร. ใหลงหมายเลขโทรศพทของหนวยงานเจาของเรอง หรอหนวยงานทออกหนงสอและหมายเลขภายในตสาขา (ถาม) ไวดวย

1.14 ส าเนาสง (ถาม) ในกรณทผสงจดท าส าเนาสงไปใหหนวยงาน หรอบคคลอนทราบ และประสงคจะใหผรบทราบวาไดมส าเนาสงไปใหผใดแลว ใหพมพชอเตมหรอชอยอของหนวยงานหรอชอบคคลทสงส าเนาไปให เพอใหเปนทเขาใจระหวางผสงและผรบ ถาหากมรายชอทสงมากใหพมพวา สงไปตามรายชอแนบและแนบรายชอไปดวย

2. หนงสอภายใน

หนงสอภายใน คอหนงสอตดตอทเปนแบบพธการนอยกวาหนงสอภายนอก เปนหนงสอตดตอภายในคณะสงฆเอง หรอใชเฉพาะหนวยงานในสงกดเดยวกนหรอส านกงานเดยวกน โดยมเนอหาทควรทราบ ดงน

2.1 ชอหนวยงาน ใหลงชอหนวยงาน/วดเจาของเรอง หรอหนวยงานทออกหนงสอ โดยมรายละเอยดพอสมควร พรอมทงหมายเลขโทรศพท (ถาม)

2.2 ท ใหลงรหสตวพยญชนะและเลขประจ าของเจาของเรอง ตามทก าหนดไวในระเบยบ หรอทก าหนดขน ตามดวยทบ (/) เลขทะเบยนหนงสอสง ส าหรบหนงสอของคณะกรรมการใหก าหนดรหสพยญชนะเพมขนไดตามความจ าเปน

2.3 วนท ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของป พทธศกราช ทออกหนงสอ

2.4 เรอง ใหลงเรองยอทเปนใจความสนทสดของหนงสอฉบบนน ในกรณทเปนหนงสอตอเนอง โดยปกตใหลงเรองของหนงสอฉบบเดม

2.5 ค าขนตน ใหใชค าขนตนตามฐานะของผรบหนงสอตามตารางการใชค าขนตน สรรพนาม และค าลงทาย ทก าหนดไวในระเบยบ แลวลงต าแหนงของผทหนงสอนนมถง หรอ ชอบคคลในกรณทมถงตวบคคลไมเกยวกบต าแหนงหนาท

2.6 ขอความ ใหลงสาระส าคญของเรองใหชดเจนและเขาใจงาย หากมความประสงคหลายประการใหแยกเปนขอ ๆ ในกรณทมการอางถงหนงสอทเคยมตดตอกนหรอมสงทสงมาดวยใหระบไวในขอน

2.7 ลงชอและต าแหนง ใหปฏบตตามเกณฑของหนงสอภายนอก (ขอ 1.10 และขอ 1.11) โดยอนโลมในกรณทหนวยงานใดประสงคจะก าหนดแบบการเขยนโดยเฉพาะเพอใชตามความเหมาะสมกใหกระท าได 3. หนงสอประทบตรา

หนงสอประทบตรา คอหนงสอทใชประทบตราแทนการลงชอของหวหนาหนวยงานทกฎหมายใหอ านาจกระท าได หนงสอประทบตราใหใชไดทงระหวางคณะสงฆและระหวางคณะสงฆกบหนวยงานหรอบคคลภายนอก เฉพาะกรณทไมใชเรองส าคญ ไดแก การขอรายละเอยดเพมเตม การสงส าเนาหนงสอ สงของ เอกสาร หรอบรรณาสาร การตอบรบทราบทไมเกยวกบเรองส าคญหรอการเงน การแจงผลงานทไดด าเนนงาน การเตอนเรองทคาง ใหจดท าโดยมรายละเอยด ดงน

6

3.1 ท ใหลงรหสตวพยญชนะและเลขประจ าของเจาของเรองตามทก าหนดไวในระเบยบหรอทก าหนดขน ตามดวยทบ (/) เลขทะเบยนหนงสอสง

3.2 ถง ใหลงชอหนวยงาน/วด หรอบคคลทหนงสอนนมถง 3.3 ขอความ ใหลงสาระส าคญของเรองใหชดเจนและเขาใจงาย 3.4 ชอหนวยงานทสงหนงสอออก ใหลงชอหนวยงานทสงหนงสอออก 3.5 ตราชอหนวยงาน ใหประทบตราชอหนวยงานดวยหมกแดง และใหผรบผดชอบลง

ลายมอชอยอก ากบตรา 3.6 วน เดอน ป ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราชทออก

หนงสอ 3.7 หนวยงานเจาของเรอง ใหลงชอหนวยงานเจาของเรองหรอหนวยงานทออกหนงสอ 3.8 โทร.หรอทตง ใหลงหมายเลขโทรศพทของหนวยงานเจาของเรองและหมายเลขภายใน

ตสาขา (ถาม) ดวย ในกรณทไมมโทรศพท ใหลงทตงของหนวยงานเจาของเรองโดยใหลงต าบลทอยตามความจ าเปน และแขวงไปรษณย (ถาม) 4. หนงสอสงการ

หนงสอสงการ ใหใชตามแบบทก าหนดไว หนงสอสงการม 3 ชนด ไดแก ค าสง ระเบยบ และขอบงคบ มขอก าหนด ดงน

4.1 ค าสง คอ บรรดาขอความทผบงคบบญชาสงการใหปฏบตโดยชอบดวยกฎหมายใชกระดาษตราครฑ และใหจดท าตามระเบยบ โดยมรายละเอยดดงน

1) ค าสง ใหลงชอหนวยงาน วดหรอต าแหนงของผมอ านาจทออกค าสง 2) ท ใหลงเลขททออกค าสง โดยเรมฉบบแรกจากเลข 1 เรยงเปนล าดบไปจนสนปปฏทน

ทบ (/) เลขปพทธศกราชทออกค าสง 3) เรอง ใหลงชอเรองทออกค าสง 4) ขอความ ใหอางเหตทออกค าสง และอางถงอ านาจทใหออกค าสง (ถาม) ไวดวย แลวจง

ลงขอความทสง และวนใชบงคบ 5) สง ณ วนท ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราชทออก

ค าสง 6) ลงชอ ใหลงลายมอชอผออกค าสง และพมพชอเตมของเจาของลายมอชอไวใตลายมอชอ 7) ต าแหนง ใหลงต าแหนงของผออกค าสง 4.2 ระเบยบ คอ บรรดาขอความทผมอ านาจหนาทวางไว โดยอาศยอ านาจของกฎหมาย

หรอไมกได เพอถอเปนหลกปฏบตงานเปนการประจ า และใหจดท าตามระเบยบ โดยมรายละเอยดดงน

1) ระเบยบ ใหลงชอหนวยงาน/วดทออกระเบยบ 2) วาดวย ใหลงชอของระเบยบ 3) ฉบบท ถาเปนระเบยบทกลาวถงเปนครงแรกในเรองนน ไมตองลงวาเปนฉบบทเทาใด

แตถาเปนระเบยบเรองเดยวกนทมการแกไขเพมเตม ใหลงเปน ฉบบท 2 และถด ๆ ไป ตามล าดบ 4) พ.ศ. ใหลงตวเลขของปพทธศกราชทออกระเบยบ

7

5) ขอความ ใหอางเหตผลโดยยอ เพอแสดงถงความมงหมายทตองออกระเบยบ และอางถงกฎหมายทใหอ านาจออกระเบยบ (ถาม)

6) ขอ ใหเรยงขอความทจะใชเปนระเบยบเปนขอ ๆ โดยใหขอ 1 เปนชอระเบยบ ขอ 2 เปนวนใชบงคบก าหนดวาใหใชบงคบตงแตเมอใด และขอสดทาย เปนขอผรกษาการระเบยบใดถามมากขอหรอหลายเรองจะแบงเปนหมวดกได โดยใหยายขอผรกษาการไปเปนขอสดทายกอนทจะขน หมวด 1

7) ประกาศ ณ วนท ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราชทออกระเบยบ

8) ลงชอ ใหลงลายมอชอผออกระเบยบ และพมพชอเตมของเจาของลายมอชอไวใตลายมอชอ

9) ต าแหนง ใหลงต าแหนงของผออกระเบยบ 4.3 ขอบงคบ คอ บรรดาขอความทผมอ านาจหนาทก าหนดใหใช โดยอาศยอ านาจของ

กฎหมายทบญญตใหกระท าได ใชกระดาษตราธรรมจกรหรอทก าหนดขน และใหจดท าตามระเบยบ โดยมรายละเอยด ดงน

1) ขอบงคบ ใหลงชอสวนราชการทออกขอบงคบ 2) วาดวย ใหลงชอของขอบงคบ 3) ฉบบท ถาเปนขอบงคบทกลาวถงเปนครงแรกในเรองนน ไมตองลงวาเปนฉบบทเทาใด

แตถาเปนขอบงคบเรองเดยวกนทมการแกไขเพมเตมใหลงเปนฉบบท 2 และทถด ๆ ไป ตามล าดบ 4) พ.ศ. ใหลงตวเลขของปพทธศกราชทออกขอบงคบ 5) ขอความ ใหอางเหตผลโดยยอเพอแสดงถงความมงหมายทตองออกขอบงคบ และอาง

ถงกฎหมายทใหอ านาจออกขอบงคบ 6) ขอ ใหเรยงขอความทจะใชบงคบเปนขอ ๆ โดยใหขอ 1 เปนชอขอบงคบขอ 2 เปนวน

ใชบงคบก าหนดวาใหใชบงคบตงแตเมอใด และขอสดทายเปนขอผรกษาการ ขอบงคบใดถามมากขอหรอหลายเรองจะแบงเปนหมวดกได โดยใหยายขอผรกษาการไปเปนขอสดทายกอนทจะขนหมวด 1

7) ประกาศ ณ วนท ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอนและตวเลขของปพทธศกราชทออกขอบงคบ

8) ลงชอ ใหลงลายมอชอผออกขอบงคบ และพมพชอเตมของเจาของลายมอชอ ไวใตลายมอชอ

9) ต าแหนง ใหลงต าแหนงของผออกขอบงคบ 5. หนงสอประชาสมพนธ

หนงสอประชาสมพนธ ใหใชตามแบบทก าหนดไว หนงสอประชาสมพนธม 3 ชนดดวยกน ไดแก ประกาศ แถลงการณและขาว หนงสอประชาสมพนธ ใหใชตามแบบทก าหนดไวในระเบยบน เวนแตจะมกฎหมายก าหนดไวโดยเฉพาะ หนงสอประชาสมพนธมรายละเอยด ดงน

5.1 ประกาศ คอ บรรดาขอความทคณะสงฆประกาศหรอชแจงใหทราบหรอแนะแนวทางปฏบต และใหจดท าตามระเบยบ โดยมรายละเอยด ดงน

1) ประกาศ ใหลงชอหนวยงาน/วดทออกประกาศ 2) เรอง ใหลงชอเรองทประกาศ

8

3) ขอความ ใหอางเหตผลทตองออกประกาศ และขอความทประกาศ 4) ประกาศ ณ วนท ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราช

ทออกประกาศ 5) ลงชอ ใหลงลายมอชอผออกประกาศ และพมพชอเตมของเจาของลายมอชอไวใต

ลายมอชอ 6) ต าแหนง ใหลงต าแหนงของผออกประกาศ ในกรณทกฎหมายก าหนดใหท าเปนแจงความ ใหเปลยนค าวาประกาศ เปนแจงความ

5.2 แถลงการณ คอ บรรดาขอความทคณะสงฆแถลง เพอท าความเขาใจในกจการของคณะ

สงฆหรอเหตการณหรอกรณใดๆ ใหทราบชดเจนโดยทวกน และใหจดท าตามระเบยบ โดยมรายละเอยดดงน

1) แถลงการณ ใหลงชอหนวยงาน/วดทออกแถลงการณ 2) เรอง ใหลงชอเรองทออกแถลงการณ 3) ฉบบท ใชในกรณทจะตองออกแถลงการณหลายฉบบในเรองเดยวทตอเนองกน ใหลง

ฉบบทเรยงตามล าดบไวดวย 4) ขอความ ใหอางเหตผลทตองออกแถลงการณและขอความทแถลงการณ 5) สวนราชการทออกแถลงการณ ใหลงชอสวนราชการทออกแถลงการณ 6) วน เดอน ป ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราชทออก

แถลงการณ 5.3 ขาว คอ บรรดาขอความททางราชการเหนสมควรเผยแพรใหทราบ ใหจดท าตามระเบยบ

โดยมรายละเอยดดงน 1) ขาว ใหลงชอหนวยงาน/วดทออกขาว 2) เรอง ใหลงชอเรองทออกขาว 3) ฉบบท ใชในกรณทจะตองออกขาวหลายฉบบในเรองเดยวทตอเนองกนใหลงฉบบท

เรยงตามล าดบไวดวย 4) ขอความ ใหลงรายละเอยดเกยวกบเรองของขาว 5) สวนราชการทออกขาว ใหลงชอสวนราชการทออกขาว

6) วน เดอน ป ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราชทออก ขาว 6. หนงสอทเจาหนาทท าขนหรอรบไวเปนหลกฐานในหนวยงาน

หนงสอทเจาหนาทท าขนหรอรบไวเปนหลกฐานในหนวยงาน คอหนงสอทหนวยงานท าขนนอกจากทกลาวแลวขางตน หรอหนงสอทหนวยงานอนใดซงมใชหนวยงานคณะสงฆหรอบคคลภายนอกมมาถงคณะสงฆและคณะสงฆรบไวเปนหลกฐานของทางราชการ ม 4 ชนด คอ หนงสอรบรอง รายงานการประชม บนทก และหนงสออน มรายละเอยด ดงน

9

6.1 หนงสอรบรอง คอ หนงสอทคณะสงฆออกใหเพอรบรองแกบคคล นตบคคลหรอหนวยงาน เพอวตถประสงคอยางหนงอยางใดใหปรากฏแกบคคลโดยทวไปไมจ าเพาะเจาะจง ใชกระดาษตราธรรมจกรหรอทก าหนดขน และใหจดท าตามแบบทก าหนด โดยมรายละเอยด ดงน

1) เลขท ใหลงเลขทของหนงสอรบรองโดยเฉพาะ เรมตงแตเลข 1 เรยงเปนล าดบไปจนถงสนปปฏทน ทบ (/) เลขปพทธศกราชทออกหนงสอรบรอง หรอลงเลขทของหนงสอทวไปตามแบบหนงสอภายนอกอยางหนงอยางใด

2) หนวยงานเจาของหนงสอ ใหลงชอของหนวยงาน ซงเปนเจาของหนงสอนน และจะลงสถานทตงของหนวยงานเจาของหนงสอดวยกได

3) ขอความ ใหลงขอความขนตนวา หนงสอฉบบนใหไวเพอรบรองวาแลวตอดวยชอบคคล นตบคคล หรอหนวยงานทคณะสงฆรบรอง ในกรณเปนบคคลใหพมพชอเตม โดยมค าน าหนานาม ชอ นามสกล ต าแหนงหนาท และสงกดหนวยงานทผนนท างานอยอยางชดเจน แลวจงลงขอความทรบรอง

4) ใหไว ณ วนท ใหลงตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราชทออกหนงสอรบรอง

5) ลงชอ ใหลงลายมอชอหวหนาสวนราชการผออกหนงสอหรอผทไดรบมอบหมาย และพมพชอเตมของเจาของลายมอชอไวใตลายมอชอ

6) ต าแหนง ใหลงต าแหนงของผลงลายมอชอในหนงสอ 7) รปถายและลายมอชอผไดรบการรบรอง ในกรณทการรบรองเปนเรองส าคญทออก

ใหแกบคคลใหตดรปถายของผทไดรบการรบรอง ขนาด 4 x 6 เซนตเมตร หนาตรง ไมสวมหมวก ประทบตราชอหนวยงานทออกหนงสอบนขอบลางดานขวาของรปถายคาบตอลงบนแผนกระดาษและให ผนนลงลายมอชอไวใตรปถายพรอมทงพมพชอเตมของเจาของลายมอชอไวใตลายมอชอดวย

6.2 รายงานการประชม คอ การบนทกความคดเหนของผมาประชม ผเขารวมประชม และมตของทประชมไวเปนหลกฐาน ใหจดท าตามแบบทก าหนดไวในระเบยบ โดยมรายละเอยด ดงน

1) รายงานการประชม ใหลงชอคณะทประชมหรอชอการประชมนน 2) ครงท ใหลงครงทประชม 3) เมอ ใหลงวนเดอนปทประชม 4) ณ ใหลงสถานททประชม 5) ผมาประชม ใหลงชอและหรอต าแหนงของผไดรบแตงตงเปนคณะทประชมซงมา

ประชม ในกรณทมผมาประชมแทนใหลงชอผมาประชมแทน และลงวามาประชมแทนผใดหรอต าแหนงใด

6) ผไมมาประชม ใหลงชอและหรอต าแหนงของผทไดรบการแตงตงเปนคณะทประชมซงมไดมาประชมพรอมทงเหตผล (ถาม)

7) ผเขารวมประชม ใหลงชอและหรอต าแหนงของผทมไดรบการแตงตงเปนคณะทประชมซงไดเขารวมประชม (ถาม)

8) เรมประชมเวลา ใหลงเวลาทเรมประชม 9) ขอความ ใหบนทกขอความทประชม โดยปกตใหเรมตนดวยประธานกลาวเปดประชม

และเรองทประชม กบมตหรอขอสรปของทประชมในแตละเรองตามล าดบ 10) เลกประชมเวลา ใหลงเวลาทเลกประชม

10

11) ผจดรายงานการประชม ใหลงชอผจดรายงานการประชมครงนน 6.3 บนทก คอ ขอความซงผใตบงคบบญชาเสนอตอผบงคบบญชา หรอผบงคบบญชาสงการ

แกผใตบงคบบญชา โดยปกตใหใชกระดาษบนทกขอความ และใหมหวขอดงตอไปน 1) ชอหรอต าแหนงทบนทกถง โดยใชค าขนตนตามทก าหนดไวในระเบยบ 2) สาระส าคญของเรอง ใหลงใจความของเรองทบนทกถามเอกสารประกอบกใหระบไว

ดวย 3) ชอและต าแหนง ใหลงลายมอชอและต าแหนงของผบนทก และในกรณทไมใชกระดาษ

บนทกขอความ ใหลงวน เดอน ป ทบนทกไวดวย การบนทกตอเนอง โดยปกตใหบนทกระบค าขนตน ใจความบนทก และลงชอเชนเดยวกบท

ไดกลาวไวขางตน และใหลงวน เดอน ป ก ากบใตลายมอชอผบนทก หากไมมความเหนใดเพมเตมใหลงชอและ วน เดอน ป ก ากบเทานน

6.4 หนงสออน คอ หนงสอหรอเอกสารอนใดทเกดขนเนองจากการปฏบตงานของเจาหนาทเพอเปนหลกฐานในคณะสงฆ ซงรวมถง ภาพถาย ฟลม แถบบนทกเสยง แถบบนทกภาพดวย หรอ หนงสอของบคคลภายนอกทยนตอเจาหนาทและเจาหนาทไดรบเขาทะเบยนรบหนงสอของคณะสงฆแลวมรปแบบทก าหนดขนใชตามความเหมาะสม เวนแตมแบบตามกฎหมายเฉพาะเรองใหท าตามแบบเชน โฉนด แผนท แบบ แผนผง สญญา หลกฐานการสบสวนและสอบสวนและค ารอง เปนตน การพมพหนงสอทางคณะสงฆไทย การพมพหนงสอของคณะสงฆ โดยปกตใชเครองพมพดด แตปจจบนนยมไดใชเครองใชโปรแกรมการพมพในเครองคอมพวเตอร และทางราชการไดก าหนดใหหนวยงานตางๆ ด าเนนการตดตงรปแบบการพมพ (ฟอนต) สารบรรณ และรปแบบตวพมพอนๆ (ฟอนต) ทงหมดจ านวน 13 รปแบบตวพมพของส านกงานอตสาหกรรมสงเสรมซอฟแวรแหงชาต (องคการมหาชน) และกรมทรพยสนทางปญญา เพมเขาไปในระบบปฏบตการ Thai OS และใชรปแบบตวพมพดงกลาวแทนรปแบบตวพมพเดม เพอใหเอกสารของทางราชการเปนไปอยางมมาตรฐาน และไมมปญหาในการละเมดลขสทธและไมขนกบระบบปฏบตการระบบใดระบบหนง และเหนควรใหใชรปแบบตวพมพไทยสารบรรณ (Thai Sarabun PSK) ขนาด 16 พอยท อนเปนประโยชนตอการพฒนาระบบจดเกบขอมลขาวสารหรอหนงสอราชการในระบบอเลกทรอนกส รวมทงก าหนดใหหนวยงานราชการและหนวยงานทวไปดาวนโหลดแผนแบบ (Template) มาตรฐานการพมพหนงสอภายนอก หนงสอภายใน หนงสอประทบตราไดจากเวบไซต http://www.opm.go.th

ในการใชโปรแกรมการพมพในเครองคอมพวเตอรนนนบวา มความสะดวก งายตอการจดเกบ แกไขขอมล สามารถท าส าเนาและพมพงานไดอยางรวดเรว การน าโปรแกรมดงกลาวมาใชในงานคณะสงฆกสามารถน ามาใชไดดวยการปรบใหเหมาะสมกบกจการสงฆเอง และทส าคญการคณะสงฆควรมความระมดระวงในการจดพมพเชนหนงสอราชการทวไป (ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 (แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2548), ม.ป.ป, หนา 124-125) กลาวคอ พมพไมตก มความรในตวสะกดการรนต ตวยอ และควรมความรรอบตวนอกเหนอจากการพมพหนงสออก เชน เขาใจขอความในหนงสอนน จดวรรคตอนไดถกตองเมอจ าเปน รหลกภาษา รแบบหนงสอชนดตางๆ ชอสวนงาน ชอและต าแหนงของผบรหารหนวยงาน รจกและอานลายมอผรางทเกยวของไดด พจารณาการใชกระดาษ วางรปหนงสอ สามารถจดล าดบและแบงงานใหเหมาะสม และ

11

รจกรกษาเครองพมพและเครองคอมพวเตอรใหสามารถใชงานไดอยางเสมอ และในการพมพดวยโปรแกรมการพมพในเครองคอมพวเตอร มหลกเกณฑทควรปฏบต ดงน

1. การตงคาในโปรแกรมการพมพ 1.1 การตงระยะขอบกระดาษ ขอบซาย 2 เซนตเมตร ขอบขวา 2 เซนตเมตร 1.2 การตงระยะบรรทด ใหใชคาระยะบรรทดปกต คอ 1 เทา หรอ Single 1.3 การกนคาไมบรรทดระยะการพมพ อยระหวาง 0 – 16 เซนตเมตร 2. การพมพ 2.1 หนงสอภายนอก 2.1.1 การพมพเรอง ค าขนตน อางถง สงทสงมาดวย ใหมระยะบรรทดระหวางกน

เทากบระยะบรรทดปกต และเพมคากอนหนาอก 6 พอยท (1 Enter + 1 Before 6 pt) 2.1.2 การพมพขอความภาคเหต ภาคความประสงค และภาคสรป ใหมระยะบรรทด

ระหวางขอความแตละภาคหางกนเทากบระยะบรรทดปกต และเพมคากอนหนาอก 6 พอยท (1 Enter + 1 Before 6 pt)

2.2.3 การพมพขอความ ภาคเหต ภาคความประสงค และภาคสรป ใหมระยะยอ หนาตามคาไมบรรทดระยะการพมพ เทากบ 2.5 เซนตเมตร

2.1.4 การพมพค าลงทาย ใหมระยะหางจากบรรทดสดทายภาคสรปเทากบระยะ บรรทดปกต และเพมคากอนหนาอก 16 พอยท (1 Enter + 1 Before 6 pt)

2.1.5 การพมพชอเตมของเจาของหนงสอ ใหเวนบรรทดการพมพ 3 บรรทด (4 Enter) จากค าลงทาย

2.1.6 การพมพชอสวนราชการเจาของเรอง ใหเวนบรรทดการพมพ 3 บรรทด จากต าแหนงของเจาของหนงสอ (4 Enter)

2.2 หนงสอภายใน 2.2.1 สวนหวของแบบบนทกขอความก าหนดขนาดตวอกษร ดงน 2.2.1.1 ค าวา “บนทกขอความ” พมพดวยอกษรตวหนา ขนาด 29 พอยท และปรบคาระยะบรรทดจาก 1 เทาเปนระยะแนนอน (Exactly) 35 พอยท 2.2.1.2 ค าวา “สวนราชการ วนท เรอง” พมพดวยอกษรตวหนา ขนาด 20 พอยท

2.2.2 การพมพค าขนตน ใหมระยะบรรทดหางจากเรองเทากบระยะบรรทดปกต และเพมคากอนหนาอก 6 พอยท (1 Enter + 1 Before 6 pt)

2.2.3 การพมพขอความ ภาคเหต ภาคความประสงค และภาคสรป และ การยอหนาใหถอปฏบตเชนเดยวกบหนงสอภายนอก

2.2.4 การพมพชอเตมของเจาของหนงสอ ใหเวนบรรทดการพมพ 3 บรรทด จาก ภาคสรป (4 Enter)

2.3 จ านวนบรรทดในการพมพหนงสอราชการแตละหนาใหเปนไปตามความเหมาะสมกบ จ านวนขอความและความสวยงาม 2.4 การพมพหนงสอราชการแบบอนตามทระเบยบก าหนดใหถอปฏบตตามนยดงกลาวขางตนโดยอนโลมโดยค านงถงความเหมาะสมกบรปแบบของหนงสอชนดนน

12

กรณการจดพมพหนงสอดวยเครองพมพดด สามารถประยกตใชจากหลกเกณฑทปรากฏในค าอธบายของระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 ได ดงน 1. การพมพหนงสอการคณะสงฆตองใชกระดาษตราธรรมจกรหรอทก าหนดขนเอง ถามขอความมากกวา 1 หนา หนาตอไปใหใชกระดาษไมตองมตราใดๆ แตใหมคณภาพเชนเดยวหรอใกลเคยงกบแผนแรก 2. การพมพหวขอตางๆ ใหเปนไปตามแบบหนงสอทก าหนดไวในระเบยบ 3. การพมพ 1 หนากระดาษขนาด เอ 4 โดยปกตใหพมพ 25 บรรทด บรรทดแรกของกระดาษควรอยหางจากขอบกระดาษดานบนประมาณ 5 เซนตเมตร 4. การกนระยะในการพมพ 4.1 ในบรรทดหนงใหตงจงหวะเคาะของพมพดดไว 70 จงหวะเคาะ 4.2 ใหกนระยะหางจากขอบกระดาษดานซายมอประมาณ 3 เซนตเมตร เพอความสะดวกในการจดเกบเขาแฟม 4.3 ตวอกษรสดทายควรหางจากขอบกระดาษดานขวาไมนอยกวา 2 เซนตเมตร 5. ถาค าสดทายของบรรทดมหลายพยางคไมสามารถพมพจบค าในบรรทดเดยวกนได ใหใชเครองหมายยตภงค (-) ระหวางพยางค 6. การยอหนาซงใชในกรณจบประเดนแลว จะมการขนขอความใหมใหเวนหางจากระยะกนหนา 10 จงหวะเคาะ 7. การเวนบรรทด โดยทวไปจะตองเวนบรรทดใหสวนสงสดของตวพมพและสวนต าสดของตวพมพไมทบกน 8. การเวนวรรค 8.1 การเวนวรรคโดยทวไปเวน 2 จงหวะเคาะ 8.2 การเวนวรรคระหวางหวเรองกบเรอง ใหเวน 2 จงหวะเคาะ 8.3 การเวนวรรคในเนอหา เรองทพมพมเนอหาเดยวกน ใหเวน 1 จงหวะเคาะ ถาเนอหาตางกนใหเวน 2 จงหวะเคาะ 9. การพมพหนงสอทมหลายหนา ตองพมพเลขหนา โดยใหพมพตวเลขหนากระดาษไวระหวางเครองพมพยตภงค (-) ทกงกลางดานบนของกระดาษ หางจากขอบกระดาษดานบนลงมาประมาณ 3 เซนตเมตร 10. การพมพหนงสอทมความส าคญ และมจ านวนหลายหนา ใหพมพค าตอเนองของขอความทจะยกไปพมพหนาใหมไวดานลางทางมมขวาของหนานนๆ แลวตามดวย ...(จด 3 จด) โดยปกตใหเวนระยะหางจากบรรทดสดทาย 3 ระยะบรรทดพมพ และควรจะตองมขอความของหนงสอเหลอไปพมพในหนาสดทายอยางนอย 2 บรรทด กอนพมพค าลงทาย สวนกรณททางคณะสงฆไมมหรอไมสามารถใชงานทงเครองคอมพวเตอรและเครองพมพดด ไดกสามารถเขยนดวยลายมอไดเชนกน แตกจะใชในกรณทจ าเปนจรงๆ เทานน โดยสามารถปรบและประยกตใชแนวทางการพมพหนงสอหรอแบบฟอรมทปรากฎในทายระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณดงทไดกลาวมา

13

การรบหนงสอและสงหนงสอของคณะสงฆไทย การรบหนงสอและการสงหนงสอของคณะสงฆ หมายถงการรบและการสงหนงสอทไดรบเขา

มาจากภายนอก และการสงหนงสอออกไปขางนอก โดยมขอควรปฏบต ดงน 1. จดล าดบความส าคญและความเรงดวนของหนงสอเพอด าเนนการกอนหลง และใหผ

เปดซองตรวจเอกสาร หากไมถกตองใหตดตอสวนราชการเจาของเรอง หรอหนวยงานทออก หนงสอเพอด าเนนการใหถกตอง หรอบนทกขอบกพรองไวเปนหลกฐาน แลวจะด าเนนการเรองนน ตอไป

2. ประทบตรารบหนงสอตามแบบทก าหนดไวทายระเบยบ ทมมบนดานขวาของหนงสอโดย มรายละเอยดดงน

2.1 เลขรบ ใหลงเลขทรบตามเลขทรบในทะเบยน 2.2 วนท ใหลงวน เดอน ปทรบหนงสอ 2.3 เวลา ใหลงเวลาทรบหนงสอ 3. ลงทะเบยนรบหนงสอในทะเบยนหนงสอรบตามแบบทก าหนดไวทายระเบยบ โดยม

รายละเอยดดงน 3.1 ทะเบยนหนงสอรบ วนท เดอน พ.ศ. ใหลงวน เดอน ปทลงทะเบยน

3.2 เลขทะเบยนรบ ใหลงเลขล าดบของทะเบยนหนงสอรบเรยงล าดบตดตอกนไป ตลอดปปฏทน เลขทะเบยนของหนงสอรบจะตองตรงกบเลขทในตรารบหนงสอ

3.3 ท ใหลงเลขทของหนงสอทรบเขามา 3.4 ลงวนท ใหลงวน เดอน ป ของหนงสอทรบเขามา 3.5 จาก ใหลงต าแหนงเจาของหนงสอ หรอชอสวนราชการ หรอชอบคคลในกรณ

ทไมมต าแหนง 3.6 ถง ใหลงต าแหนงของผทหนงสอนนมถง หรอชอสวนราชการ หรอชอบคคล

ในกรณทไมมต าแหนง 3.7 เรอง ใหลงชอเรองของหนงสอฉบบนน ในกรณทไมมชอเรองใหลงสรปเรองยอ 3.8 การปฏบต ใหบนทกการปฏบตเกยวกบหนงสอฉบบนน 3.9 หมายเหต ใหบนทกขอความอนใด (ถาม) 4. จดแยกหนงสอทลงทะเบยนรบแลวสงใหสวนราชการทเกยวของด าเนนการ โดยใหลง

ชอหนวยงานทรบหนงสอนนในชอง การปฏบต ถามชอบคคล หรอต าแหนงทเกยวของกบการรบ หนงสอใหลงชอหรอต าแหนงไวดวย

การสงหนงสอทลงทะเบยนรบแลวไปใหสวนราชการทเกยวของด าเนนการตามวรรค หนงจะสงโดยใชสมดสงหนงสอตามแบบทก าหนดไวในระเบยบหรอใหผรบหนงสอลงชอรบและวน เดอน ปทรบหนงสอไวเปนหลกฐานในทะเบยนรบหนงสอกได การด าเนนการตามขนตอนน จะเสนอผานผบงคบบญชาผใดหรอไม ใหเปนไปตามทหวหนาสวนราชการก าหนด ถาหนงสอรบนนจะตองด าเนนเรองในหนวยงานนนเองจนถงขนไดตอบหนงสอไปแลว ใหลงทะเบยนวาไดสงออกไปโดยหนงสอทเทาใด วน เดอน ปใด

5. การรบหนงสอภายในสวนราชการเดยวกน เมอผรบไดรบหนงสอจากหนวยงานดาน สารบรรณกลางแลว ใหปฏบตตามวธการทกลาวขางตนโดยอนโลม

14

6. การสงหนงสอ ใหเจาของเรองตรวจความเรยบรอยของหนงสอ รวมทงสงทจะสงไปดวยใหครบถวนแลวสงเรองใหเจาหนาทของหนวยงานสารบรรณกลางเพอสงออก

8. เมอเจาหนาทของหนวยงานสารบรรณกลางไดรบเรองแลว ใหลงทะเบยนสงหนงสอในทะเบยนหนงสอสงตามทก าหนดไวในระเบยบ โดยมรายละเอยด ดงน 8.1 ทะเบยนหนงสอสง วนท เดอน พ.ศ. ใหลงวน เดอน ปทลงทะเบยน

8.2 เลขทะเบยนสง ใหลงเลขล าดบของทะเบยนหนงสอสงเรยงล าดบ ตดตอกนไปตลอดปปฏทน

8.3 ท ใหลงรหสตวพยญชนะ และเลขประจ าของสวนราชการเจาของ เรองในหนงสอทจะสงออก ถาไมมทดงกลาว ชองนจะวาง

8.4 ลงวนท ใหลงวน เดอน ปทจะสงหนงสอนนออก 8.5 จาก ใหลงต าแหนงเจาของหนงสอ หรอชอสวนราชการ หรอชอ

บคคลในกรณทไมมต าแหนง 8.6 ถง ใหลงต าแหนงของผทหนงสอนนมถง หรอชอสวนราชการหรอ

ชอบคคลในกรณทไมมต าแหนง 8.7 เรอง ใหลงชอเรองของหนงสอฉบบนน ในกรณทไมมชอเรองใหลง

สรปเรองยอ 8.8 การปฏบต ใหบนทกการปฏบตเกยวกบหนงสอฉบบนน 8.9 หมายเหต ใหบนทกขอความอนใด (ถาม) 8.10 ลงเลขท และวน เดอน ป ในหนงสอทจะสงออกทงในตนฉบบ และส าเนาค

ฉบบใหตรงกบเลขทะเบยนสง และวน เดอน ปในทะเบยนหนงสอสง 9. กอนบรรจซอง ใหเจาหนาทของหนวยงานสารบรรณกลางตรวจความเรยบรอยของ

หนงสอตลอดจนสงทสงไปดวยอกครงหนง แลวปดผนกหนงสอทไมมความส าคญมากนก อาจสงไปโดยวธพบยดตดดวยแถบกาว กาว เยบดวยลวด หรอวธอนแทนการบรรจซอง

10. การจาหนาซอง ใหปฏบตตามแบบทก าหนดไวในระเบยบ 11. กานสงหนงสอโดยทางไปรษณย ใหถอปฏบตตามระเบยบ หรอวธการท

การสอสารแหงประเทศไทยก าหนด การสงหนงสอซงมใชเปนการสงโดยทางไปรษณย เมอสงหนงสอใหผรบแลว ผสงตองให

ผรบลงชอรบในสมดสงหนงสอ หรอใบรบ แลวแตกรณ ถาเปนใบรบใหน าใบรบนนมาผนกตดไวท ส าเนาคฉบบ

12. หนงสอทไดลงทะเบยนสง ในกรณทเปนการตอบหนงสอซงรบเขามาใหลงทะเบยนวา หนงสอนนไดตอบตามหนงสอรบทเทาใด วน เดอน ปใด

13. สมดสงหนงสอ ใหจดท าตามแบบทก าหนดไวในระเบยบ โดยมรายละเอยด ดงน 13.1 เลขทะเบยน ใหลงเลขทะเบยนหนงสอสง 13.2 จาก ใหลงต าแหนง หรอชอสวนราชการ หรอชอบคคลทเปนเจาของหนงสอ 13.3 ถง ใหลงต าแหนงของผทหนงสอนนมถง หรอชอสวนราชการ หรอชอบคคล

ในกรณทไมมต าแหนง 13.4 หนวยรบ ใหลงชอสวนราชการทรบหนงสอ 13.5 ผรบ ใหผรบหนงสอลงชอทสามารถอานออกได

15

13.6 วนและเวลา ใหผรบหนงสอลงวน เดอน ป และเวลาทรบหนงสอ 13.7 หมายเหต ใหบนทกขอความอนใด (ถาม) 14. ใบรบหนงสอ ใหจดท าตามแบบทก าหนดไวทายระเบยบ โดยมรายละเอยด ดงน 14.1 ท ใหลงเลขทของหนงสอฉบบนน 14.2 ถง ใหลงต าแหนงของผทหนงสอนนมถง หรอชอสวนราชการ หรอชอบคคล

ในกรณทไมมต าแหนง 15.3 เรอง ใหลงชอเรองของหนงสอฉบบนน ในกรณทไมมชอเรองใหลงสรปเรอง

ยอ 15.4 รบวนท ใหผรบหนงสอลงวน เดอน ปทรบหนงสอ 15.5 เวลา ใหผรบหนงสอลงเวลาทรบหนงสอ 15.6 ผรบ ใหผรบหนงสอลงชอทสามารถอานออกได

การเขยนบนทกเสนอและการเกษยนหนงสอของคณะสงฆไทย การเขยนบนทกเสนอและการเกษยนหนงสอกบหนงสอภายในเปนหนงสอคนละประเภทกน กลาวคอหนงสอภายในเปนประเภทท 2 แตบนทกเปนหนงสอประเภทท 6 คอเปนหนงสอทไดจดท าขนหรอรบไวเปนหลกฐานในการปฏบตงาน อยางไรกตามการเขยนบนทกเสนอแมจะเปนหนงสอทตดตอเฉพาะในหนวยงานเดยวกนหรอระหวางเลขานการกบผบงคบบญชา แตบนทกเสนอและการเกษยนหนงสอกมความส าคญตอความส าเรจหรอความลมเหลวของหนวยงานไดเชนกน ค าว า บ นท ก เสนอ เป นค าท ไม ปรากฏ เปนการ เฉพาะท ง ในพจ นานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน และระเบยบส านกนายกรฐมนตร แตเปนค าทนยมใชกนมาก ซงโดยนยของค าบงบอกวา เปนการเสนอจากลางขนบน จงใชค าวา เสนอ ค าเตมกคอ บนทกเสนอผบงคบบญชา (นภาลย สวรรณธาดา, ม.ป.ป.) และการเขยนบนทกเสนอ โดยปกตใชกระดาษบนทกขอความ ควรมสวนประกอบตางๆ ทครบถวน ไดแก สวนน า สวนเนอหา และสวนทาย หรออาจใชค าวา เรองเดม (ปญหา) ขอเทจจรง ขอพจารณา ขอเสนอ กได อาจเขยนเปนยอหนาโดยไมมหวขอ หรอมหวขอกแลวแต แตวฒนธรรมขององคกรสงทส าคญคอตองมการเกร นน าถงทมา กลาวถงเนอหาและมความเหนตลอดจนเสนออยางชดเจน เพอใหผบงคบบญชาสามารถพจารณาสงการไดงาย ผเสนอจงตองมขอมล มความคดสรางสรรค ทนเวลา และกลาเสนอในสงทถกตอง เพอประโยชนแกหนวยงานเปนส าคญ การเกษยนหนงสอเปนค าทนยมใชในการเขยนบนทกสงการของผบงคบบญชา สวนใหญจะเขยนไวตอนทายของบนทกทเสนอใหพจารณา หากไมสามารถตดสนใจสงการได ใหใชค าหรอขอความ เชน ขอขอมล/ ระเบยบเพมเตม ขอเสนอไมชดเจน ขอใหวเคราะห/เปรยบเทยบทางเลอกดวย เปนตน หากตดสนใจสงการได ผบงคบบญชาควรเขยนขอความสงการใหชดเจน เชน ทราบ อนญาต มอบ..........ด าเนนการ อนมต ลงนามแลว เปนตน หลงจากเกษยนสงการแลวผบงคบบญชากตองลงนามและวนท โดยไมตองวงเลบชอเตมและต าแหนงไว และทส าคญส าหรบการเกษยนหนงสอทงของราชการโดยทวไปกบของคณะสงฆนน ผเกษยนหนงสอจะตองพจารณาเรองทเสนอมาอยาง

16

รอบคอบทงขอมล ขอกฎหมาย และความเหนของผเสนอ ขอควรเกษยนจะตองชดเจนและผรบสามารถปฏบตได ชนความเรวและชนความลบของหนงสอทางคณะสงฆไทย ตามระเบยบของการปฏบตงานสารบรรณยงไดมการก าหนดชนความเรวส าหรบหนงสอทตองปฏบตใหเรวกวาปกต และชนความลบส าหรบหนงสอราชการลบ มเนอหาทควรทราบ ดงน

1. หนงสอทตองปฏบตใหเรวกวาปกต หรอทเรยกวา ชนของความเรว เปนหนงสอทตองจดสงและด าเนนการทางสารบรรณดวยความรวดเรวเปนพเศษ แบงเปน 3 ประเภท คอ

1.1 ดวนทสด ใหเจาหนาทปฏบตในทนททไดรบหนงสอนน 1.2 ดวนมาก ใหเจาหนาทปฏบตโดยเรว แตไมถงกบตองปฏบตทนททไดรบหนงสอ 1.3 ดวน ใหเจาหนาทปฏบตเรวกวาปกต เทาทจะท าได ใหระบชนความเรวดวยตวอกษรสแดงขนาดไมเลกกวาตวพมพขนาด 32 พอยท ใหเหนไดชด

บนหนงสอและบนซองตามทก าหนดไวในทายระเบยบ โดยใหระบค าวา ดวนทสด ดวนมาก หรอดวน แลวแตกรณ

ในกรณทตองการใหหนงสอสงถงผรบภายในเวลาทก าหนด ใหระบค าวา ดวนภายใน แลวลง วน เดอน ป และก าหนดเวลาทตองการใหหนงสอนนไปถงผรบ กบเจาหนาทสงถงผรบ ซงระบบนหนาซองภายในเวลาทก าหนด

2. หนงสอราชการลบ หรอเรยกวา ชนความลบ เปนหนงสอทก าหนดขนเพอปองกนมใหความลบถกเปดเผยหรอรวไหล อนอาจเกดความเสยหายตอหนวยงาน การก าหนดชนความลบแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก

2.1 ลบทสด หมายถง หากเปดเผยจะกอใหเกดความเสยหายในระดบทรายแรงทสด เชน เอกสารทเกยวกบความมนคงของประเทศ

2.2 ลบมาก หมายถง หากเปดเผยจะท าใหเกดความเสยหายในระดบมากกวาปกต เชน เอกสารทเกยวกบความสงบเรยบรอยภายในราชอาณาจกร

2.3 ลบ หรอปกปด หมายถง หากเปดเผยจะท าใหเกดความเสยหายแกการคณะสงฆได เชน รายงานการประชมลบ สวนค าวาปกปดนน หนวยงานตางๆ สามารถก าหนดแนวปฏบตขนเองไดเปนการเฉพาะ

ปจจบนรฐบาลไดพฒนาระบบสารบรรณอเลกทรอนกสขนโดยมการท างานดวยคอมพวเตอรคอมโปรแกรมระบบงานทสนบสนนการท างานสารบรรณ โดยสงใหโปรแกรมคอมพวเตอรท างานเกยวเนองกบเอกสารตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ ซงระบบนถกเรยกวา ระบบสารบรรณอเลกทรอนกส หมายความวา การรบสงขอมลขาวสารหรอหนงสอผานระบบสอสารดวยวธการทางอเลกทรอนกส

ในระเบยบส านกนายกรฐมนตร ฉบบท 2 ไดกลาวถงระบบสารบรรณอเลกทรอนกส โดยไดใหนยามค าวา อเลกทรอนกส หมายความวา การประยกตใชวธการทางอเลกตรอน ไฟฟา คลนแมเหลกไฟฟา หรอวธอนใดในลกษณะคลายกน และใหหมายความรวมถงการประยกตใชวธการทางแสง วธการทางแมเหลก หรออปกรณทเกยวของกบการประยกตใชวธตางๆ เชนวานน และไดนยาม

17

ค าวา ระบบสารบรรณอเลกทรอนกส หมายความวา การบส งขอมลขาวสารหรอหนงสอผานระบบสอสารดวยวธการทางอเลกทรอนกส ซงท าใหงานสารบรรณมความหมายทกวางขนกวาเดม ทงหนวยงานตางๆ ไดมการพฒนาระบบสารบรรณอเลกทรอนกสขนมาใชแทนการสอสารดวยระบบมอ (manual) แบบเดม สวนงานสารบรรณของคณะสงฆกสามารถประยกตใชตามลกษณะตางๆ ทไดกลาวมา

ระบบงานสารบรรณอเลกทรอนกสถกน ามาใชในการลงรบจดเกบเอกสาร เขาระบบ และ สามารถสงตอเพอลงนามในเอกสาร หรอ สงเขาระบบหนงสอเวยน มระบบลงนามรบทราบ ในเอกสาร และ ในระบบแบบออนไลน รองรบระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวย งานสารบรรณ พ.ศ.2526 และ 2548 ท างาน ในลกษณะ Web Application สามารถรองรบการปฏบตงานของผใชงานไดพรอม ๆ กนไมจ ากด user ก าหนดสทธการใชงาน แตละเมนไดลดการใชกระดาษ สะดวกในการจดเกบคนหา ท างานในลกษณะ Webbase ไมตองตดตงโปรแกรมทเครองผใชงาน โดยจดเกบเอกสารตามประเภทของหนงสอราชการทกประเภทตามทผออกแบบไดวางระบบไว

กลาวโดยสรปไดวา ระบบสารบรรณอเลกทรอนกส เปนระบบทใชในการรบ-สง และจดเกบเอกสาร ชวยท าใหการตดตอสอสารสะดวกรวดเรว ลดขนตอนการท างาน ลดการส าเนา สามารถสบคนขอมลไดอยางรวดเรว มการโตตอบผานระบบได มการจดเกบเอกสารอยางเปนระบบ สามารถสแกนเอกสารแนบไปกบระบบได มการก าหนดชนความลบ ชนความเรว สามารถเรยกดไดทางเครองคอมพวเตอรทกททกเวลา ตรวจสอบสถานะเอกสาร ชวยใหการรบสงเอกสารผานระบบสารบรรณใชเวลานอยลง เพมประสทธภาพในการสอสารในหนวยงานใหมความคลองตว และประหยดงบประมาณ(โดยมคณลกษณะพเศษในการท างาน (Feature) ทส าคญเพมเตมอก ดงน

1. สามารถจดการผใชงานในระบบได โดยผดแลระบบสามารถเพม ลบ แกไข ขอมล ผใชงานระบบ

2. สามารถจดเกบรายละเอยดผใชงานระบบ เชน ชอ-นามสกล ต าแหนง กลมงาน/สวน ส านก/กอง ทผใชงานสงกด รหสผใชงาน (Username) รหสผาน (Password) เปนตน

3. สามารถเพม แกไข กลมผใชงานได ก าหนดสทธในการเขาถงขอมลในระบบงานได 4. สามารถจดเกบประวตการเขาและออกจากระบบงานของแตละผใชงานได 5. สามารถก าหนดสถานะของผใชงาน (Active/Inactive) 6. ก าหนด วน เวลา ในการเขาใชงานระบบได จากการทหลายหนวยงานไดพฒนาระบบสารบรรณอเลกทรอนกสขนมาใชงานนน ปรากฏวา

บางหนวยงานกพบปญหาตางๆ กน โดยเฉพาะมการพบปญหาเกยวกบการทผเกยวของไมไดใหความ สนใจทจะเปดเอกสารอานกนมากนก เนองจากอางวา ไมมเวลา มการเวยนเอกสารซ าซอน ระบบอนเทอรเนตลาชา เปนตน (นศารตน พวงสมจตร, ม.ป.ป, หนา 89) ปญหาและแนวทางแกไขการท าหนงสอทางคณะสงฆไทย ปญหาหนงสอทางคณะสงฆ ประกอบดวย 1. การใชตราธรรมจกรหรอตราหนงสออนๆ แทนตราครฑ เนองจากคณะสงฆเปนหนวยงานทไมตองปฏบตตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรดงทกลาวมา แตไดใชระเบยบโดยอนโลมเทานน จงสามารถก าหนดตราหนงสออนๆ ใชแทนตราครฑในงานราชการแผนดนได แตเนองจากการคณะสงฆเองกมไดก าหนดไวใหแนนอนวาควรใชอยางไรเชนอยางราชการแผนดน และในปจจบนไดม

18

การใชตราหนงสอทแตกตางกน โดยเฉพาะวดตางๆ ไดมแนวทางการใชตราหนงสอทงตราธรรมจกร และตราทก าหนดขนเอง ซงผเขยนมความเหนวา ทางวดหรอหนวยงานใดในทางพทธศาสนาทยงไมไดก าหนดหรอจดทะเบยนตราหนงสอขนมาใชแทนตราครฑกควรใชตราธรรมจกรแทน 2. การใชงานระบบสารบรรณอเลกทรอนกส จากการททางราชการไดมการแกไขเพมเตมหลกเกณฑงานสารบรรณใหมระบบสารบรรณอเลกทรอนกสเพมเตม ท าใหหนวยงานตางๆ ไดมการพฒนาระบบดงกลาวขนมาใชแทนระบบเดม เนองจากเปนระบบทมความสะดวก รวดเรว และมความถกตองของขอมล ท าใหการเลขานการทางคณะสงฆตองมการปรบตวตามใหทน แตเนองดวยเปนระบบใหมทเขามาแทนระบบกระดาษ ควรใหผเกยวของโดยเฉพาะส านกงานพทธศาสนาแหงชาตเปนผใหความร ความเขาใจและจดหาสงอ านวยความสะดวกใหกบทางคณะสงฆตามความเหมาะสมกบ สมณสารปตอไป 3. การใชลายมอเขยนหนงสอทางคณะสงฆ กรณทมการใชลายมอเขยนหนงสอเอง แมอาจดไมสวยงามหรอเปนมาตรฐานเชนเดยวกบการพมพ แตเนองจากอาจมความจ าเปนส าหรบพระสงฆาธการระดบชนวด เพราะวาทางวดอาจไมมหรอไมสามารถใชงานทงเครองคอมพวเตอรและเครองพมพดดได กสามารถเขยนดวยลายมอเขยนไดเชนกน แตกจะใชในกรณทเปนบนทกภายในหรอจ าเปนจรงๆ เทานน (ทางราชการกใชในการเขยนบนทกภายใน หรอบนทกทเปนหนงสออนๆ ได) ซงการเขยนดวยลายมอเขยนกสามารถปรบและประยกตใชแนวทางการพมพหนงสอหรอแบบฟอรมทปรากฎในทายระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณดงทไดกลาวมาไดเชนกน สรป การเลขานการของคณะสงฆไทยนน เปนงานทตองท าหนาทเกยวกบเลขานการ และงานสารบรรณทครบถวน ผปฏบตงานตองมความรเกยวกบการบรหารจดการเอกสารเรมตงแตการจดท า การรบ การสง การเกบรกษา การยมจนถงการท าลายเอกสาร หนงสอการคณะสงฆนบวาเปนเอกสารส าคญทเปนหลกฐานในงานบรหารกจการคณะสงฆ และทส าคญผทปฏบตงานดานเลขานการทางการคณะสงฆจะตองท างานดานเอกสารตางๆ ดวยความรอบคอบ จดท าเอกสารใหถกตองตามหลกเกณฑทก าหนดไวในระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ มการจดท าหนงสอการคณะสงฆใหเปนไปแบบพธทง 6 ประเภทตามแบบราชการทวไป ซงประกอบดวย หนงสอภายนอก หนงสอภายใน หนงสอประทบตรา หนงสอสงการ หนงสอประชาสมพนธ หนงสอทท าขน หรอรบไวเปนหลกฐานในงานคณะสงฆ เพอประโยชนในกจการพระศาสนาตอไป

สวนคณสมบตของเลขานการของคณะสงฆไทยนน มคณสมบตททานผรไดกลาวถงไววา ควร เปนผทมพรรษาสมควรแกต าแหนง มความรสมควรแกต าแหนง มความประพฤตเรยบรอยตามพระธรรมวนย เปนผฉลาดสามารถในการปกครองคณะสงฆ ไมเปนผมรางกายทพพลภาพ ไรความสามารถ มจตฟนเฟอนไมสมประกอบหรอเปนโรคเรอน หรอเปนวณโรคในระยะอนตรายเปนทนารงเกยจ ไมเคยตองค าวนจฉยโทษในอธกรณทนารงเกยจ และไมเคยถกถอดถอนหรอปลดออกจากต าแหนงใดเพราะความผดมากอน และทส าคญควรเปนผทมความคดรเรมทด การมความแมนย าและประณต และมศรทธาตอการท าหนาทเลขานการดงกลาว และทส าคญตองมความรความสามารถในเรองงานสารบรรณทเกยวกบการจดท าหนงสอของคณะสงฆอยางถองแทเพอทจะท าใหระบบงานสารบรรณมความเปนมาตรฐานและ และงาย สะดวกตอการคนหา จดเกบ และเผยแพรสารสนเทศของคณะสงฆ ตอไป

19

บรรณานกรม การอบรมงานสารบญและอนเตอรเนตของคณะสงฆอ าเภอโนนสง (2554). คนเมอกนยายน 1, 2556, จากhttp://s-hatcore.blogspot.com/2011/03/blog-post_17.html ต าแหนงเลขานการทางคณะสงฆ. (2012). คนเมอสงหาคม 1, 2556, จาก http://www.songnkp.com/ นภาลย สวรรณธาดา. (ม.ป.ป). การเขยนบนทกเสนอและการเกษยนหนงสอ. ม.ป.ท. นศารตน พวงสมจตร. (ม.ป.ป). คมอการใชระบบงานสารบรรณอเลกทรอนกส (E-document. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. (2546). กรงเทพฯ: นานมบคสพบลเคชนส. ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 (แกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

พ.ศ. 2548. (ม.ป.ป). กรงเทพฯ: สกายบกส. ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต. (2554). การเลขานการ: เอกสารประกอบการบรรยายถวาย

ความรแดพระสงฆาธการ. กรงเทพฯ: โรงพมพส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต.