a polêmica regularização de bens no exterior - jota

Upload: leon-hatori

Post on 06-Mar-2016

11 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

O

TRANSCRIPT

  • 17/11/2015 ApolmicaregularizaodebensnoexteriorJOTA

    http://jota.info/apolemicaregularizacaodebensnoexterior 1/5

    N

    PorPierpaoloCruzBottiniAdvogado,professordeDireitoPenaldaUSP,sciodoBottinieTamasauskasAdvogados

    asemanapassadaaCmaradosDeputadosaprovouoProjetodeLei2690/2015,quepossibilitaaregularizaodebensno

    declaradosnoexterior.Apropostatemsuscitadoaplausosereaesindignadas.Opresentetextotemoobjetivodepassarrapidamentepelospontoscentraisdoprojeto,expondoseuescopo,seuladopositivo,ealgunsaspectosquemerecemcrtica.

    Emprimeirolugar,valeumpasseiopelasprincipaiscrticas:(i)umapropostadogovernovoltadaparasalvarrusdaLavaJato(ii)alistadecrimesanistiadosextensademais(iii)asmedidasparagarantirqueosbensregularizadostemorigemlcitasoinsuficientes.

    Partedasponderaesprocede.Parteno.

    1. Escopodoprojeto

    Emprimeirolugar,nosetratadeumprojetosdogoverno,oudestegoverno.AregularizaodecapitaisnodeclaradosumaexperinciajimplementadaempasescomoEstadosUnidos,Portugal,Irlanda,Itlia,ReinoUnido,FranaeMxico.Emsegundolugar,nosetratadepropostaideologicamentevinculadaaessegoverno,umavezquepensadoresdetodasasmatizes,comoEverardoMaciel,HelenoTorres,eIvesGandradaSilvaMartinsapoiamaideia,emboradivirjamnoquese

    ApolmicaregularizaodebensnoexteriorPublicado 3 horas atrs

  • 17/11/2015 ApolmicaregularizaodebensnoexteriorJOTA

    http://jota.info/apolemicaregularizacaodebensnoexterior 2/5

    referesmultasealquotas,bemcomonaformadeprevisolegislativadaregularizao.

    Assim,valeconhecerarazocentraldoprojeto.Nopassado,milharesdebrasileirosenviaramdinheiroeabriramcontasnoexterior,semcomunicarasautoridadesnacionais,paraprotegerseupatrimniodainflaoedainstabilidadeeconmicaquegrassavaopas.Salrios,honorrios,enfim,frutosdeatividadeslcitas,foramdeslocadosparaaSua,Uruguai,Panam,dentreoutros.

    Oproblema:taisoperaesnoeramenosopermitidaspelaleibrasileira.Soconsideradascrime.Almdodelitofiscal,consistenteemomitirinformaesFazenda,caracterizamevasodedivisas,naformademanterdepsitosnoexteriornodeclaradosaoBancoCentral.Apenaparaessaultimainfraode2a8anosdepriso,maismulta.

    Adespeitodisso,umsemnmerodenacionaispossuemcontasnoexteriornodeclaradas.Hquemestimequeso100bilhesdedlaresemdivisasnacionaisquerodampelomundo,ariscosfiscalizao.

    Cientesdagravidadedasituao,muitosqueremregularizarseucapital,repatrialo,trazlodevoltaaoBrasil.Concordamempagarostributosincidentes,eemdemonstrarsuaorigemlcita.Masnopodemporque,aorevelarcontasnodeclaradas,acabamporconfessaraprticadaevasodedivisas,e,mesmoquerecolhamosimpostosepaguemasmultasdevidas,noestolivresdapena.

    Emsuma,nohcomoregularizaroretornodocapitalsemalgumriscopenal.Diantedessadifcilrealidade,algunsbuscamestruturarsofisticadasoperaesfinanceirascomoacriaodetrusts,deoffshores,asimulaodeexportaespararepatriarosvaloressobomantodeaparentelegalidade.Porm,adependerdocasoconcreto,aquelequeusadetaisestratgiaspodepiorarsuasituao,umavezqueagregaevasodedivisasaprticadelavagemdedinheiro,cujapenavariade3a10anos.

    Outros,peranteessequadro,optamporsairdoBrasil,adquiremcidadaniaestrangeira,depasondeaevasodedivisasnocrime.Porfim,existemaquelesquedesistemderevertaisvalores,organizandoesquemasparaqueaomenosseusfilhospossamusufruirdodinheiroapssuamorte.Paraisso,precisamrezarparaqueoBrasilnofirmeacordosdetrocadeinformaesfiscaiscomopasnoqualdepositaramosrecursos.EamnotciaqueoBrasiljfirmoualgunsdelesepretendeajustarcomospasesdaOCDEoenvio/recebimentodetaisinformaesapartirde2018.

    Nessecontexto,oPL2960pareceumaboaideia.Porele,aquelesquemantmvaloresdeorigemlicitanoexterior,nodeclarados,teroaopoderegularizarocapital,desdequepagandoostributosincidentes,umamulta,edemonstrandoqueosbenstemorigemlcita.Nessecaso,estariaextintaapunibilidadedocrimedeevasodedivisasedoscrimesfiscaiscorrelatos.Partedesses100bilhesdedlaresretornariaaopas,

  • 17/11/2015 ApolmicaregularizaodebensnoexteriorJOTA

    http://jota.info/apolemicaregularizacaodebensnoexterior 3/5

    epoderiaserreinvestida,reaquecendoaeconomia.

    Emsuma,apropostaboa.Porm,algunsaspectosdotextolegalmerecemreflexo.

    2. Roldecrimescujapunibilidadeextinta

    Emprimeirolugar:quaiscrimesseroanistiados(chamodeanistiaporqueapropostatemtodasassuascaractersticas).naturalqueodelitodeevasodedivisas(manterbensnoexteriorsemdeclaraoaoBancoCentral)econtraaordemtributria(crimesfiscais)tenhamsuapunibilidadeextinta,senooprogramaserumfracasso.Denadaadiantapreveraregularizaodebenssemumagarantiadequeseupossuidornopasseumatemporadanapriso.

    Tambmpareceadequadoafastarocrimededescaminhoquenadamaisdoqueumcrimefiscalnoqualotributosonegadoaqueledevidopelaentradaousadademercadorialcitanopaseaquelesreferentesfalsidadedocumental,desdequeessafalsidadetenhasidousadaexclusivamenteparaaevasodedivisas.Assim,afalsidadevoltadaparaqualqueroutrocrime(corrupo,peculato,trficodedrogas,etc)continuapunvel,porbvio.

    Apropostaaindaanistiaalavagemdedinheiroquandoocrimeantecedenteforexclusivamenteaevasodedivisasouocrimecontraaordemtributria.Issoconfereseguranajurdicapolticadeextinodepunibilidade.Denadaadiantaafastaroscrimesfiscaisedeevasosemgarantirqueoagenteserprocessadoporlavagemdedinheirorelacionadaaessescrimesdesdequeexclusivamenteatreladaataisdelitos.

    Afastaaindaodelitodoart.21daLei7.492/86(atribuirse,ouatribuiraterceiro,falsaidentidade,paraarealizaodeoperaodecmbio()incorrenamesmapenaquem,paraomesmofim,sonegainformaoquedeviaprestarouprestainformaofalsa).Tambmcoerenteaquiolegislador.Sepermiteregularizarbensemnomedeinterpostapessoa,parecelgicoqueafasteocrimedeusodefalsaidentidade,desdequeotitulardefatodosbenspresteinformaesverdicasnaregularizao.

    Porfim,mereceaplausosaretiradadaanistiaaoart.16daLei7.492/86,quepuneaquelequefazoperar,semadevidaautorizao,oumedianteautorizaomediantedeclaraofalsa,instituiofinanceira.Aquisetratadodoleiro,aquelequeviveprofissionalmentedeoperaesdecmbiomargemdalei.Realmente,noeraadequadoanistiaressepersonagem,sobpenadedeslegitimarumaboaintenolegislativa.

    3. Origemlcitadocapital

    Hquemdigaqueessaanistiaregularizariacapitaisdetraficantes,corruptosedoleiros.Noverdade.Apenasserobeneficiadosaquelesquedetmcapitaisdeorigemlegal.

    Masaquiestoutropontopolmico.Comocomprovarqueosvalorestem

  • 17/11/2015 ApolmicaregularizaodebensnoexteriorJOTA

    http://jota.info/apolemicaregularizacaodebensnoexterior 4/5

    origemlicita?Oprojetodeleiprevqueameradeclaraodalicitudedosbenssuficiente,indicandoquetaldocumentonopodeserusadocomonicoelementoparaefeitosdeexpedienteinvestigatrioouprocedimentocriminalcontraodeclarante.

    Nessepontoapropostatambmmerecereparos.Paraqueaanistianosejaumaoportunidadeparaalavagemdedinheirooriundodeoutroscrimes,importantealgunscuidados.OGAFIpublicouem2012umpaper(Managingtheantimoneylaunderingandcounterterroristfinancingpolicyimplicationsofvoluntarytaxcomplianceprogrammes)noqualpropemedidasparaprevenirqueprogramasdefacilitaoderegularizaosimilaressejamusadosparalavardinheirosujo,dentreasquaisaexignciaqueasoperaesderegularizaoourepatriamentosejamefetuadaspormeiodeinstituiesfinanceirasregularesaprevisodequeosdocumentosdehomologaodaregularizaonosejamendossosoficiaisdelicitudedaorigemdosbens(ouseja,quenoimpeaminvestigaesposterioresseexistiremindciosdeorigemdelitiva),queasinstituiesfinanceirasadotempolticasdeanlisereforadadasoperaesderegularizao,identificandoobeneficiriofinaldaoperao,cadastrandoseusdados,eexigindodocumentosquedemonstremalicitudedocapital.

    Assim,paraevitarqueumbomprogramaseconvertaemuminstrumentodereciclagemdebenssujos,parecenecessrioincrementaravigilnciasobreosbensqueseroregularizados.Nessesentido,seriaadmissvelexigirqueasinstituiesfinanceirasqueintermediaroaregularizaoadotemdiantedosbensdeclaradososmesmoscuidadosqueabraamquandooperamtransaesdepessoaspoliticamenteexpostas,ouseja,quefaamumadilignciareforada(enhanceddiligence)ecomuniquemaoCoafquandooatotivercaractersticassuspeitas.Importanteaquiseria,portanto,queoBancoCentralsedebruassesobreoprojetodeleiefixassediretrizeseorientaesclarasparaqueasinstituiesfinanceirasdesempenhemumpapelefetivonessecontrole.

    Noentanto,pelotextoaprovado,seonicoelementoaindicarumatotpicodelavagemdedinheiroforadeclarao,ficainviabilizadaqualquerinvestigao,aindaquepreliminar.Assim,seumainstituiofinanceirarecebeumapropostaderegularizaodebensdeumfuncionriopblicopessoapoliticamenteexpostacujosrendimentossejamabsolutamenteincompatveiscomosvaloresapresentados,atpodercomunicaraoCoaftalsituao,masopoderpbliconopoderinstaurarnenhumexpedientesemviolarotextolegal.Ficardemosatadasdiantedeumapossvellavagemdedinheiro.

    Nesseaspecto,oprojetomerecereparos.Seocapitalaserregularizadolcito,oagentenodeveriaterqualquertemordeversuaorigeminvestigada.Evidentequeasimplesdeclaraonoautorizaaaberturadeuminquritopolicial,muitomenosdeumaaopenal.Masnadadeveriaimpedirainstauraodeumexpedientepreliminarparaqueodeclarantefornecessemaisinformaes,ouparabuscarmaisdadossobreaorigem

  • 17/11/2015 ApolmicaregularizaodebensnoexteriorJOTA

    http://jota.info/apolemicaregularizacaodebensnoexterior 5/5

    dosbens.

    Emsuma,oprojetodeleibom,adequado,eimportante,mastambmapresentaalgunsproblemaspontuaisderedaoquepodemserrevistoseresolvidos.Ficaaquiacontribuioparaseuaprimoramento.