a}7ssf ] sf/jfxlsf ] ; +lifkt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी...

142
;3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f]] clwj]zg a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f @)&% -;"rgf kq – @_ k|f/De ldlt M– cGTo ldlt M– @)&% ;fn j}zfv @# ut] cfOtaf/ @)&% ;fn c;f]h !! ut] ljlxaf/ ;+3Lo ;+;b ;lrjfno sfo{Joj:yf zfvf ;+;b\ejg, l;+xb/af/ sf7df8f}+

Upload: others

Post on 27-Mar-2021

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;3Lo ;+;b

k|ltlglw ;ef bf];|f]] clwj]zg

a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f

@)&%

-;"rgf kq – @_

k|f/De ldlt M– cGTo ldlt M– @)&% ;fn j}zfv @# ut] cfOtaf/ @)&% ;fn c;f]h !! ut] ljlxaf/

;+3Lo ;+;b ;lrjfno sfo{Joj:yf zfvf

;+;b\ejg, l;+xb/af/ sf7df8f}+

Page 2: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

1

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef

dfggLo ;b:ox?sf] j0ff{g'qmdfg';f/sf] gfdfjnL

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 1 001/ू.स. मा० ौी अिग्न ूसाद सापकोटा  िसन्धपुाल्चोक  1

2 002/ू.स. मा० ौी अ ना िवशंखे  काठमाड   ‐ 

3 003/ू.स. मा० ौी अतहर कमाल मसुलमान  किपलवःत ु ‐ 

4 004/ू.स. मा० ौी अिनल कुमार झा  रौतहट  1

5 005/ू.स. मा० ौी अिभषके ूताप शाह  किपलवःत ु 3

6 006/ू.स. मा० ौी अमन लाल मोदी  मोर   4

7 007/ू.स. मा० डा० अमरेश कुमार िसंह  सलार्ही  4

8 008/ू.स. मा० ौी अमतृा देवी अमहरी  किपलवःत ु ‐ 

9 009/ू.स. मा० ौी अमतृा थापा  ःयाङ्जा  ‐ 

10 010/ू.स. मा० ौी आशा कुमारी िव.क.  बझा   ‐ 

11 011/ू.स. मा० ौी इ र पोखरेल  काठमाड   5

12 012/ू.स. मा० ौी ईन्द ुकुमारी शमार्  महो री  ‐ 

13 013/ू.स. मा० ौी उपेन्ि यादव  स री  2

14 014/ू.स. मा० ौी उमाकान्त चौधरी  बारा  1

15 015/ू.स. मा० ौी उमा रेग्मी  िचतवन  ‐ 

16 016/ू.स. मा० ौी उमाशंकर अरगिरया  धनषुा  2

17 017/ू.स. मा० ौी उमेश ौे   लिलतपरु  ‐ 

18 018/ू.स. मा० ौी एकवाल िमयाँ  बारा  4

19 019/ू.स. मा० ौी ओनसरी घितर्  रोल्पा  ‐ 

20 020/ू.स. मा० ौी कमला रोका  कुम (पूवीर् भाग)  1

21 021/ू.स. मा० ौी कमार् घले  मना   ‐ 

22 022/ू.स. मा० ौी कल ुदेवी िवँ वकमार्  कैलाली  ‐ 

23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का  रौतहट  ‐ 

24 024/ू.स. मा० ौी किलला खातनु  तनहुँ  ‐ 

25 025/ू.स. मा० ौी िकशोर िसंह राठौर  बिदर्या  ‐ 

26 026/ू.स. मा० ौी कु. तिुल्स थापा  बिदर्या  ‐ 

27 027/ू.स. मा० ौी कुमारी मेचे  झापा  ‐ 

28 028/ू.स. मा० ौी कृंण कुमार ौे   तनहुँ  1

29 029/ू.स. मा० ौी कृंण गोपाल ौे   काठमाड   9

30 030/ू.स. मा० ौी कृंण ूसाद दाहाल  मकवानपरु  1

31 031/ू.स. मा० ौी कृंण बहादरु महरा  दाङ  2

Page 3: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

2

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 32 032/ू.स. मा० ौी कृंण बहादरु राई  काठमाड   3

33 033/ू.स. मा० ौी कृंण भक्त पोभले  िचतवन  2

34 034/ू.स. मा० ौी कृंण लाल महजर्न  लिलतपरु  2

35 035/ू.स. मा० ौी केदार िसग्देल  तनहुँ  2

36 036/ू.स. मा० ौी के.पी शमार् ओली  झापा  5

37 037/ू.स. मा० ौी खगराज अिधकारी  काःकी  1

38 038/ू.स. मा० ौी खेम ूसाद लोहनी  धािद   2

39 039/ू.स. मा० ौी गगन कुमार थापा  काठमाड   4

40 040/ू.स. मा० ौी गजेन्ि बहादरु महत  जमु्ला  1

41 041/ू.स. मा० ौी गणेश कुमार पहाडी  िसन्धलुी  1

42 042/ू.स. मा० ौी गणेश िसंह ठगु ा  दाच ुर्ला  1

43 043/ू.स. मा० ौी िगिरराज मणी पोखरेल  महो री  1

44 044/ू.स. मा० ौी गोकणर् राज िव   गलु्मी  2

45 045/ू.स. मा० ौी गोकुल ूसाद वाँःकोटा  काॅपेला ोक  2

46 046/ू.स. मा० ौी गोपाल बहादरु बम  मगु ु 1

47 047/ू.स. मा० ौी गोमा देवकोटा  िसन्धलुी  ‐ 

48 048/ू.स. मा० ौी गौरी शंकर चौधरी  कैलाली  3

49 049/ू.स. मा० ौी गंगा चौधरी (सत्गौवा)  दाङ  ‐ 

50 050/ू.स. मा० ौी गंगा बहादरु तामाङ  काॅपेला ोक  1

51 051/ू.स. मा० ौी घनँयाम खितवडा  मोर   1

52 052/ू.स. मा० ौी घनँयाम भसुाल  पन्देही  3

53 053/ू.स. मा० ौी चबपाणी खनाल  किपलवःत ु 1

54 054/ू.स. मा० ौी चन्दा चौधरी  सलार्ही  ‐ 

55 055/ू.स. मा० ौी चन्िकान्त चौधरी  स री  3

56 056/ू.स. मा० ौी चाँद तारा कुमारी  पसार्  ‐ 

57 057/ू.स. मा० ौी िचऽलेखा यादव  िसराहा  ‐ 

58 058/ू.स. मा० ौी चडुामणी खड्का  गोरखा  ‐ 

59 059/ू.स. मा० ौी छक्क बहादरु लामा  हमु्ला  1

60 060/ू.स. मा० ौी छिवलाल िव कमार्  पन्देही  1

61 061/ू.स. मा० ौी जगत बहादरु सनुार (िव कमार्)  काःकी  3

62 062/ू.स. मा० ौी जनादर्न शमार्  कुम (पि म भाग)  1

63 063/ू.स. मा० ौी जय कुमार राई  सनुसरी  1

64 064/ू.स. मा० ौी जयपरुी घतीर्  रोल्पा  ‐ 

65 065/ू.स. मा० ौी जीप िछिरङ लामा  दोलखा  ‐ 

66 066/ू.स. मा० ौी जीवन राम ौे   काठमाड   8

Page 4: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

3

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 67 067/ू.स. मा० ौी जलुी कुमारी महतो  धनषुा  ‐ 

68 068/ू.स. मा० ौी झपट बहादरु रावल  कैलाली  2

69 069/ू.स. मा० ौी झलनाथ खनाल  इलाम  1

70 070/ू.स. मा० ौी टेक बहादरु बःनेत  सल्यान  1

71 071/ू.स. मा० ौी टोप बहादरु रायमाझी  अघार्खांची  1

72 072/ू.स. मा० ौी िडला संमौला (पंत)  मोर   ‐ 

73 073/ू.स. मा० ौी ितथार् गौतम  कुम  ‐ 

74 074/ू.स. मा० ौी ितल बहादरु महत क्षेऽी नवलपरासी (बदर्घाट सःुता

पूवर्) 2

75 075/ू.स. मा० ौी तेज ुलाल चौधरी  स री  4

76 076/ू.स. मा० ौी थम माया थापा  म्याग्दी  ‐ 

77 077/ू.स. मा० ौी दल बहादरु राना  पाल्पा  1

78 078/ू.स. मा० ौी दामोदर भण्डारी  बैतडी  1

79 079/ू.स. मा० ौी िदल कुमारी  महो री  ‐ 

80 080/ू.स. मा० ौी िदलेन्ि ूसाद बडू  दाच ुर्ला  ‐ 

81 081/ू.स. मा० ौी िदव्यमिण राजभण्डारी  काठमाड   ‐ 

82 082/ू.स. मा० ौी दीपक ूकाश भ   क नपरु  3

83 083/ू.स. मा० ौी दगुर् बहादरु रावत  कािलकोट  1

84 084/ू.स. मा० ौी दगुार् कुमारी िव कमार्  काःकी  ‐ 

85 085/ू.स. मा० ौी दगुार् पौडेल  प्यूठान  1

86 086/ू.स. मा० ौी दलुारी देवी खत्वेनी  स री  ‐ 

87 087/ू.स. मा० ौी देव ूसाद गु ङ  लमजु   1

88 088/ू.स. मा० ौी देव ूसाद ितमलसेना  रौतहट  4

89 089/ू.स. मा० ौी देवेन्ि पौडेल  बाग्लङु  2

90 090/ू.स. मा० ौी देवेन्ि राज कंडेल नवलपरासी (बदर्घाट सःुता

पि म) 2

91 091/ू.स. मा० ौी धन बहादरु बढुा  डोल्पा  1

92 092/ू.स. मा० ौी धमार्शीला चापागाई  झापा  ‐ 

93 093/ू.स. मा० ौी ीवुकुमार शाही  सखुत  1

94 094/ू.स. मा० ौी नन्द लाल रोका क्षेऽी  बाँके  3

95 095/ू.स. मा० ौी निवना लामा  काॅपेला ोक  ‐ 

96 096/ू.स. मा० ौी निमता कुमारी चौधरी  स री  ‐ 

97 097/ू.स. मा० ौी नर बहादरु धामी  क नपरु  2

98 098/ू.स. मा० ौी नरमाया ढकाल  ःयाङ्जा  ‐ 

99 099/ू.स. मा० ौी नवराज रावत  सखुत  2

Page 5: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

4

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 100 100/ू.स. मा० ौी नव राज िसलवाल  लिलतपरु  1

101 101/ू.स. मा० ौी नागेन्ि कुमार  सलार्ही  ‐ 

102 102/ू.स. मा० ौी नारद मिुन राना  कैलाली  5

103 103/ू.स. मा० डा० नारायण खड्का  उदयपरु  1

104 104/ू.स. मा० ौी नारायण ूसाद खितवडा  नवुाकोट  2

105 105/ू.स. मा० ौी नारायण ूसाद मरािसनी  ःयाङ्जा  1

106 106/ू.स. मा० ौी िनजर्ला राउत  िसराहा  ‐ 

107 107/ू.स. मा० ौी िनरा देवी जै   डडेलधरुा  ‐ 

108 108/ू.स. मा० ौी िन देवी पाल  क नपरु  ‐ 

109 109/ू.स. मा० ौी पदम िगरी  पवर्त  1

110 110/ू.स. मा० ौी प नारायण चौधरी (था )  िसराहा  ‐ 

111 111/ू.स. मा० ौी प ा कुमारी अयार्ल  ःयाङ्जा  2

112 112/ू.स. मा० ौी पम्फा भसुाल  लिलतपरु  3

113 113/ू.स. मा० ौी पिवऽा िनरौला (खरेल)  झापा  2

114 114/ू.स. मा० ौी पावर्त गु ङ  दोलखा  1

115 115/ू.स. मा० ौी पाबर्ता डी.सी. (चौधरी)  दाङ  ‐ 

116 116/ू.स. मा० ौी पावर्ती कुमारी िवशनु्के  दैलेख  ‐ 

117 117/ू.स. मा० ौी पुं प कमल दाहाल (ूचण्ड)  िचतवन  3

118 118/ू.स. मा० ौी पुं पा कुमारी कणर् कायःत  पसार्  ‐ 

119 119/ू.स. मा० ौी पुं पा भसुाल (गौतम)  अघार्खांची  ‐ 

120 120/ू.स. मा० ौी पूणर् कुमारी सवेुदी  बाँके  ‐ 

121 121/ू.स. मा० ौी पोल्देन छोपाङ गु ङ  मना   1

122 122/ू.स. मा० ौी ूकाश मान िसंह  काठमाड   1

123 123/ू.स. मा० ौी ूकाश रसाईली (ःनेही)  बझा   ‐ 

124 124/ू.स. मा० ौी ूिदप कुमार  वाली  गलु्मी  1

125 125/ू.स. मा० ौी ूिदप िगरी  िसराहा  1

126 126/ू.स. मा० ौी ूिदप यादव  पसार्  1

127 127/ू.स. मा० ौी ूभ ुसाह  रौतहट  3

128 128/ू.स. मा० ौी ूिमला राई  उदयपरु  ‐ 

129 129/ू.स. मा० ौी ूमोद कुमार यादव  पन्देही  4

130 130/ू.स. मा० ौी ूमोद साह  सलार्ही  1

131 131/ू.स. मा० ौी ूमे ूसाद तलुाचन  मःुता   1

132 132/ू.स. मा० ौी ूमे वहादरु आले  डोटी  1

133 133/ू.स. मा० ौी ूमे सवुाल  भक्तपरु  1

134 134/ू.स. मा० ौी बषर्मान पनु  रोल्पा  1

Page 6: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

5

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 135 135/ू.स. मा० डा० बाबरुाम भ राई  गोरखा  2

136 136/ू.स. मा० ौी बालकृंण खांण  पन्देही  ‐ 

137 137/ू.स. मा० ौी िबजय सवु्वा  ते॑थमु  ‐ 

138 138/ू.स. मा० ौी िबनोद कुमार चौधरी  नवलपरासी  ‐ 

139 139/ू.स. मा० ौी िबमल ूसाद ौीवाःतव  पसार्  2

140 140/ू.स. मा० ौी िबमला नेपाली  दाङ  ‐ 

141 141/ू.स. मा० ौी िबमला िब.क.  बिदर्या  ‐ 

142 14२/ू.स. मा० ौी बीना मगर  क नपरु  1

143 143/ू.स. मा० ौी बजेृश कुमार गु   किपलवःत ु 2

144 144/ू.स. मा० ौी भरत कुमार शाह  पन्देही  5

145 145/ू.स. मा० ौी भवानी ूसाद खापङु  ते॑थमु  1

146 146/ू.स. मा० ौी भान ुभक्त ढकाल  मोर   3

147 147/ू.स. मा० ौी िभमसेन दास ूधान  काठमाड   6

148 148/ू.स. मा० ौी भीम वहादरु रावल  अछाम  1

149 149/ू.स. मा० ौी भपेुन्ि बहादरु थापा  म्याग्दी  1

150 150/ू.स. मा० ौी भिुम ूसाद िऽपाठी  धािद   1

151 151/ू.स. मा० ौी भैरव बहादरु िसंह  बझा   1

152 152/ू.स. मा० ौी मन कुमारी िज सी  बाग्लङु  ‐ 

153 153/ू.स. मा० ौी महन्थ ठाकुर  महो री  3

154 154/ू.स. मा० ौी मिहन्ि राय यादव  सलार्ही  2

155 155/ू.स. मा० ौी महेन्ि कुमारी िलम्ब ु झापा  ‐ 

156 156/ू.स. मा० ौी महेश बःनेत  भक्तपरु  2

157 157/ू.स. मा० ौी महे र जंग गहतराज (अथक)  बाँके  1

158 158/ू.स. मा० ौी मातकृा ूसाद यादव  धनषुा  1

159 159/ू.स. मा० ौी माधव कुमार नेपाल  काठमाड   2

160 160/ू.स. मा० ौी मान बहादरु िव कमार्  अघार्खांची  ‐ 

161 161/ू.स. मा० ौी माया देवी न्यौपाने  काठमाड   ‐ 

162 162/ू.स. मा० ौी िमन वहादरु िव कमर्  सनुसरी  ‐ 

163 163/ू.स. मा० ौी िमना सबु्वा  सनुसरी  ‐ 

164 164/ू.स. मा० ौी िमनाक्षी झा  धनषुा  ‐ 

165 165/ू.स. मा० ौी िमनेन्ि ूसाद िरजाल  मोर   2

166 166/ू.स. मा० ौी मीना पाण्डे  सलार्ही  ‐ 

167 167/ू.स. मा० ौी मकुुन्द न्यौपाने  काठमाड   ‐ 

168 168/ू.स. मा० ौी मेटमिण चौधरी  दाङ  1

169 169/ू.स. मा० ौी मैना कुमारी भण्डारी  गलु्मी  ‐ 

Page 7: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

6

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 170 170/ू.स. मा० ौी मोतीलाल दगुड  मोर   ‐ 

171 171/ू.स. मा० ौी मोहन आचायर्  रसवुा  1

172 172/ू.स. मा० ौी मोहन बािनया  मगु ु ‐ 

173 173/ू.स. मा० ौी मोहम्मद आफताब आलम  रौतहट  2

174 174/ू.स. मा० ौी मोहम्मद ईिँतयाक राई  बाँके  2

175 175/ू.स. मा० ौी य बहादरु बोगटी  अछाम  2

176 176/ू.स. मा० ौी य राज सनुवुार  ओखलढंुगा  1

177 177/ू.स. मा० ौी यशोदा गु ङ सवेुदी  मनाङ  ‐ 

178 178/ू.स. मा० ौी योगेश कुमार भ राई  ताप्लेजु   1

179 179/ू.स. मा० ौी रंगमती शाही  हमु्ला  ‐ 

180 180/ू.स. मा० ौी रघबुीर महासेठ  धनषुा  4

181 181/ू.स. मा० ौी रिवन्ि ूसाद अिधकारी  काःकी  2

182 182/ू.स. मा० ौी रिवन्ि राज शमार्  दैलेख  1

183 183/ू.स. मा० ौी राज िकशोर यादव  िसराहा  4

184 184/ू.स. मा० ौी राजबहादरु बढुाक्षेऽी  दैलेख  2

185 185/ू.स. मा० ौी राजेन्ि कुमार के.सी.  काठमाड   10

186 186/ू.स. मा० ौी राजेन्ि कुमार राई  धनकुटा  1

187 187/ू.स. मा० ौी राजेन्ि ूसाद गौतम  संखवुासभा  1

188 188/ू.स. मा० ौी राजेन्ि ूसाद िलङ्देन  झापा  3

189 189/ू.स. मा० ौी राजेन्ि ूसाद ौे   काठमाड     

190 190/ू.स. मा० ौी राजेन्ि महतो  धनषुा  3

191 191/ू.स. मा० ौी राधा कुमारी  वाली  पन्देही  ‐ 

192 192/ू.स. मा० ौी रानी मण्डल  स री  ‐ 

193 193/ू.स. मा० ौी राम कुमारी चौधरी  सनुसरी  ‐ 

194 194/ू.स. मा० ौी रामकुमारी झाबी  काठमाड   ‐ 

195 195/ू.स. मा० ौी राम बहादरु िब   अछाम  ‐ 

196 196/ू.स. मा० ौी राम िबर मानन्धर  काठमाड   7

197 197/ू.स. मा० ौी रामवाव ुकुमार यादव  बारा  3

198 198/ू.स. मा० ौी रामसहाय ूसाद यादव  बारा  2

199 199/ू.स. मा० ौी रामे र राय यादव  सलार्ही  3

200 200/ू.स. मा० ौी ही नाज  सलार्ही  ‐ 

201 201/ू.स. मा० ौी रेखा कुमारी  रौतहट  ‐ 

202 202/ू.स. मा० ौी रेखा शमार्  दाङ  ‐ 

203 203/ू.स. मा० ौी रेनकुा गु   काठमाड   ‐ 

204 204/ू.स. मा० ौी रेन ुकुमारी यादव  स री  ‐ 

Page 8: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

7

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 205 205/ू.स. मा० ौी रेशम लाल चौधरी   कैलाली  1

206 206/ू.स. मा० ौी लआमण लाल कणर्  पसार्  4

207 207/ू.स. मा० ौी लआमी कुमारी चौधरी  कैलाली  ‐ 

208 208/ू.स. मा० ौी लआमी पिरयार  उदयपरु  ‐ 

209 209/ू.स. मा० ौी लालकाजी गु   पवर्त  ‐ 

210 210/ू.स. मा० ौी लाल ूसाद साँवा िलम्बू  झापा  4

211 211/ू.स. मा० ौी लाल बहादरु थापा  बाजरुा  1

212 212/ू.स. मा० ौी लाल बाब ुपिण्डत  मोर   6

213 213/ू.स. मा० ौी िललानाथ ौे   िसराहा  3

214 214/ू.स. मा० ौी लेख राज भ   कैलाली  4

215 215/ू.स. मा० ौी वसन्त कुमार नेम्वा   पाँचथर  1

216 216/ू.स. मा० ौी वहादरु िसंह लामा (तमाङ)  नवुाकोट  ‐ 

217 217/ू.स. मा० ौी िवजय कुमार गच्छदार  सनुसरी  3

218 218/ू.स. मा० ौी िवना कुमारी ौे   काठमाड   ‐ 

219 219/ू.स. मा० ौी िवना देवी बढुाथोकी  क नपरु  ‐ 

220 220/ू.स. मा० ौी िवन्दा पाण्डे  काठमाड   ‐ 

221 221/ू.स. मा० ौी िवमला िव कमार्  झापा  ‐ 

222 222/ू.स. मा० ौी िवरोध खितवडा  मकवानपरु  2

223 223/ू.स. मा० ौी िवशाल भ राई  खोटा   1

224 224/ू.स. मा० ौी िवंण ुूसाद पौडेल  पन्देही  2

225 225/ू.स. मा० ौी िवंण ुशमार्  दाङ  ‐ 

226 226/ू.स. मा० ौी वोधमाया कुमारी यादव  धनषुा    

227 227/ू.स. मा० ौी शिक्त बहादरु वःनेत  जाजरकोट  1

228 228/ू.स. मा० ौी शरत िसंह भण्डारी  महो री  2

229 229/ू.स. मा० ौी शशांक कोइराला नवलपरासी (बदर्घाट सःुता

पूवर्) 1

230 230/ू.स. मा० ौी शशी ौे   काठमाड   ‐ 

231 231/ू.स. मा० ौी शान्ता चौधरी  दाङ  ‐ 

232 232/ू.स. मा० ौी शान्तीमाया तामाङ पाभीन  दोलखा  ‐ 

233 233/ू.स. मा० ौी िशव कुमार मंडल (केवट)  मोर   5

234 234/ू.स. मा० ौी िशव माया तमु्बाहाङफे  मोर   ‐ 

235 235/ू.स. मा० ौी शेर बहादरु तामाङ  िसन्धपुाल्चोक  2

236 236/ू.स. मा० ौी शेर बहादरु देउवा  डडेलधरुा  1

237 237/ू.स. मा० ौी ँयाम कुमार ौे   रामेछाप  1

ldlt @)&$ kmfu'g !* ut] lhNnf k|x/L sfof{no, s}nfnLaf6 sf/fuf/ rnfg ul/Psf] kq k|fKt ePsf] .

Page 9: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

8

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 238 238/ू.स. मा० ौी सत्य नारायण शमार् खनाल  नवलपरासी  ‐ 

239 239/ू.स. मा० ौी सत्य पहाडी  जाजरकोट  ‐ 

240 240/ू.स. मा० ौी सन्त कुमार था   बिदर्या  2

241 241/ू.स. मा० ौी समीना हसेुन  रौतहट  ‐ 

242 242/ू.स. मा० ौी सरला कुमारी यादव  रौतहट  ‐ 

243 243/ू.स. मा० ौी सिरता कुमारी िगरी  स री  ‐ 

244 244/ू.स. मा० ौी सिरता िगरी  िसराहा  ‐ 

245 245/ू.स. मा० ौी सरीता न्यौपाने  काठमाड   ‐ 

246 246/ू.स. मा० ौी सरवत आरा खानम  बाँके  ‐ 

247 247/ू.स. मा० ौी सान ुिसवा  इलाम  ‐ 

248 248/ू.स. मा० ौी िसताराम महतो  सनुसरी  2

249 249/ू.स. मा० ौी सीतादेवी यादव  िसराहा  ‐ 

250 250/ू.स. मा० ौी सजुाता कोईराला  मोर   ‐ 

251 251/ू.स. मा० ौी सजुाता परीयार  इलाम  ‐ 

252 252/ू.स. मा० ौी सिुजता शाक्य  काठमाड   ‐ 

253 253/ू.स. मा० ौी सदुन िकराती  भोजपरु  1

254 254/ू.स. मा० ौी सरेुन्ि कुमार काकीर्  झापा  1

255 255/ू.स. मा० ौी सरेुन्ि कुमार यादव  महो री  4

256 256/ू.स. मा० ौी सरेुन्ि ूसाद पाण्डे  िचतवन  1

257 257/ू.स. मा० ौी सरेुश कुमार राई  उदयपरु  2

258 258/ू.स. मा० ौी सरेुस चन्ि दास  िसराहा  2

259 259/ू.स. मा० ौी सवुास चन्ि नेम्वा   इलाम  2

260 260/ू.स. मा० ौी सूयर् नारायण यादव  स री  1

261 261/ू.स. मा० ौी सूयर् ूसाद पाठक  बाग्लङु  1

262 262/ू.स. मा० ौी सूयर् बहादरु के.सी.  काःकी  ‐ 

263 263/ू.स. मा० ौी सोम ूसाद पाण्डेय  पाल्पा  2

264 264/ू.स. मा० ौी ःमिृत नारायण चौधरी  धनषुा  ‐ 

265 265/ू.स. मा० ौी संजय कुमार गौतम  बिदर्या  1

266 266/ू.स. मा० ौी हिरनारायण ूसाद सा रौिनयार®  पसार्  3

267 267/ू.स. मा० ौी हिर राज अिधकारी  गोरखा  1

268 268/ू.स. मा० ौी हिरवोल ूसाद गजरेुल  िसन्धलुी  2

269 269/ू.स. मा० ौी िहत बहादरु तामाङ  नवुाकोट  1

270 270/ू.स. मा० ौी िहरा गु ङ  खोटा   ‐ 

271 271/ू.स. मा० ौी िहराचन्ि के.सी.  दाङ  3

® ldlt @)&% c;f]h @! ut] :jtM lgnDagdf kg'{ePsf] ;"rgf k|sflzt ul/Psf] .

Page 10: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

9

ब.सं.  सदःय ब.सं.  नाम, थर  िजल्ला  के्षऽ नं. 

272 272/ू.स. मा० ौी दयेश िऽपाठी नवलपरासी (बदर्घाट सःुता

पि म) 1

273 273/ू.स. मा० ौी हेम कुमार राई  सोलखुमु्ब ु 1

274 274/ू.स. मा० ौी ानकुमारी छन्त्याल  बाग्लङु  ‐ 

275 275/ू.स. मा० ौी ानेन्ि बहादरु काकीर्  सनुसरी  4

Page 11: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b, k|ltlglw ;ef bf];||f] clwj]zg

a}7s a;]sf] ldlt, k|f/De / cGTo ;DaGwL ljj/0f

l;=g+= a}7s ;+Vof

ldlt z'? ;do

cGTo ;do

1. 1, 2 2075/01/23

4:05 4:45

4:25 4:50

2. 3 2075/01/26 1:00 2:35 3. 4 2075/01/27 11:15 5:00 4. 5 2075/01/30 11:10 2:10 5. 6 2075/01/31 11:10 7:55 6. 7 2075/02/02 11:50 1:05 7. 8 2075/02/04 1:00 1:55 8. 9 2075/02/07 5:35 5:45 9. 10 2075/02/09 11:40 5:25 10. 11 2075/02/10 10:10 4:05 11. 12 2075/02/11 10:30 6:40 12. 13 2075/02/13 11:45 2:05 13. 14 2075/02/15 6:30 6:35 14. 15 2075/02/17 11:05 3:40 15. 16 2075/02/18 11:05 4:30 16. 17 2075/02/20 11:10 6:20 17. 18 2075/02/21 1:15 2:40 18. 19 2075/02/25 1:15 3:00 19. 20 2075/02/27 11:20 12:35 20. 2075/02/28 ;"rgf k|sflzt 21. 21 2075/02/30 11:25 4:30 22. 22 2075/02/31 11:05 4:00 23. 23 2075/03/03 11:10

2:00 1:10 3:15

24. 24 2075/03/04 4:05 4:40 25. 25 2075/03/08 11:05 3:50 26. 26 2075/03/10 2:20 5:05 27.

27 2075/03/11 11:10 12:15

12:00 4:45

28. 28, 29

2075/03/12 11:35 2:00

1:40 6:10

29. 30 2075/03/13 11:10 6:25 30. 31,

32 2075/03/14 11:20 3:25

3:00 3:35

31. 33, 34

2075/03/15 11:35 3:00

1:35 3:45

32. 35 2075/03/17

11:35 12:30 ;"rgf k|sflzt

33. 36, 37, 38

2075/03/18 11:15 12:40 4:40

12:00 1:00 6:45

34. 39 2075/03/20 1:20 4:25 35. 40 2075/03/22 1:25

2:40 1:35 2:45

l;=g+= a}7s ;+Vof

ldlt z'? ;do

cGTo ;do

36. 41 2075/03/25 1:30 6:00 37. 42 2075/03/28 1:10 2:40 38. 43 2075/03/31 1:15 1:20 39. 44 2075/03/32 1:20

3:15 1:35 3:35

40. 2075/04/03 ;"rgf k|sflzt 41. 45 2075/04/11 1:05

2:05 1:50 2:40

42. 46 2075/04/13 11:15 1:50 43. 47 2075/04/16 1:05 1:10 44. 48 2075/04/17 1:05 3:10 45. 2075/04/18 ;"rgf k|sflzt 46. 49 2075/04/20 11:10 11:15 47. 50 2075/04/21 1:05 3:00 48. 51 2075/04/27 1:15 1:20 49. 52 2075/04/28 1:10 5:15 50. 53 2075/04/29 1:10 4:30 51. 54 2075/04/30 11:05 2:35 52. 55 2075/05/01 1:10 1:30 53. 56 2075/05/04 1:15 2:25 54. 57 2075/05/05 1:05 4:45 55. 58 2075/05/07 1:05 2:45 56. 59 2075/05/08 1:10 4:00 57. 60 2075/05/10 1:15 4:20 58. 61 2075/05/12 1:25 5:10 59. 62 2075/05/18 11:05 6:00 60. 63 2075/05/19 1:35 2:55 61. 64 2075/05/20 1:10 2:40 62. 65

66 2075/05/21 3:25

6:05 4:45 6:10

63. 67 68 2075/05/28

11:10 11:50 1:45

11:20 12:35 3:05

64. 69 2075/05/29 11:10 3:00 65. 70

71 2075/05/30 2:30 4:50

4:35 6:30

66. 72 2075/05/31 11:10 1:00 67. 73 2075/06/01 1:20 2:55 68. 74 2075/06/02 3:15 4:40 69. 75, 76 2075/06/04

11:35 12:55

12:40 1:10

70. 77 2075/06/09 2:15 3:05 71. 78 2075/06/10 3:00 5:00 72. 79 2075/06/11 1:3 3:10

Page 12: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ! / @

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn j}zfv @# ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] bf];|f] clwj]zgsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] $M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;efsf] bf];|f] clwj]zgsf] klxnf] a}7sdf kfNg'ePsf ;a} df) ;b:ox?nfO{ :jfut ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ;DdfggLo /fi6«kltaf6 k|fKt clwj]zg cfJxfg ;DaGwL lgDglnlvt kqsf] Joxf]/f k9]/ ;'gfpg' eof] M–

g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f (# sf] pkwf/f -!_ adf]lhd ;Djt\ @)&% ;fn j}zfv @# ut] cfOtaf/sf lbg !^M)) ah] cGt/f{li6«o ;Dd]ng s]Gb|, gofF afg]Zj/df ;+3Lo ;+;bsf]] clwj]zg cfJxfg u/]sf] 5' .

ldlt M– @)&% j}zfv !^ -ljBfb]jL e08f/L_

tTkZrft nf]stGq / k|hftGq k|flKtsf nflu hLjg pT;u{ ug]{ 1ft c1ft zlxbx? k|lt >4f~hnL ck{0f ug{ a}7sn] p7]/ ! ldg]6 df}g wf/0f u¥of] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff cWofb]z, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfËn] æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg cWofb]z, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfËn] æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fglag, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ cWofb]z, @)&%Æ / æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj / /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL cWofb]z, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ adf]lhd df) >L vu/fh clwsf/Lsf] :yfgdf df) >L /fwf s'df/L 1jfnLnfO{ a}7ssf] cWoIftf ug]{ ;b:osf] ?kdf ug'{ePsf] dgf]gog ;efaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf df) ;efklt >L s[i0feQm kf]v|]nn] æk|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tTkZtft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf df) ;efkltn] ;ldltsf] k|ltj]bg k|:t't ug]{ qmddf pQm ;ldltsf] sfof{jwL yk ug{sf] nflu ug'{ePsf] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cfh k|:t't ePsf] k|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&% dfly ;+zf]wg k]z ug{ rfxg'x'g] df) ;b:ox?n] cfkm\gf] ;+zf]wgsf] ;"rgf ldlt @)&% ;fn j}zfv @% ut] lbgsf] @M)) ah];Dd sfo{Joj:yf zfvf, k|ltlglw ;ef, ;+3Lo ;+;b ;lrjfno, l;+xb/af/df btf{ ug'{x'g cg'/f]w ug'{x'Fb} ;+zf]wg ;DaGwL kmf/d ;f]xL zfvfaf6 pknAw x'g] Joxf]/f ;d]t hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s cfh} !% ldg]6kl5 a:g]u/L lbgsf] $M@% ah] :ylut eof] .

kfgf 1/2

Page 13: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] $M$% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k"j{ ;b:o hfu[t k|;fb e]6jfnsf] lgwg ePsf]df ;efn] lgDglnlvt zf]s k|:tfj kfl/t u¥of] .

zf]s k|:tfj

æk|ltlglw ;efsf] of] a}7s @)$* / @)%! ;fndf g]=s=kf= -Pdfn]_ sf] tkm{af6 lrtjg lhNnf If]q g+= ! af6 k|ltlglw ;efdf lgjf{lrt ;b:o, g]=s=kf= -Pdfn]_ sf s]lGb|o n]vf cfof]usf] ;b:o, nf]stflGqs cfGbf]ngsf cys of]4f Pj+ hgtfsf] kIfdf cgj/t ?kdf nfUg' ePsf hglk|o g]tf hfu[t k|;fb e]6jfnsf] ^% jif{sf] pd]/df SofG;/ /f]usf] pkrf/sf] qmddf ldlt @)&$ ;fn r}t @! ut] a'wjf/ lgwg ePsf]df ulx/f] zf]s k|s6 ub{5 / pxfFsf] lbj++ut cfTdfsf] rL/zflGtsf] sfdgf ub}{ zf]s–;GtKt kl/jf/k|lt ;dj]bgf k|s6 ub{5 .Æ

tb'k/fGt ;efn] :juL{o hfu[t k|;fb e]6jfnsf] cfTdfsf] rL/ zflGtsf] nflu p7]/ ! ldg]6 df}g wf/0f u¥of] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn j}zfv @^ ut] a'waf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M%) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 14: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – #

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn j}zfv @^ ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M)) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L kljqf lg/f}nf v/]n 2. df) >L b]j]Gb|/fh s+8]n 3. df) >L ;'bg ls/f+tL 4. df) >L /fhlszf]/ ofbj

5. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 6. df) >L k|]d ;'jfn 7. df) >L g/axfb'/ wfdL

tb'k/fGt df) k//fi6« dGqL >L k|bLks'df/ 1jfnLn] oxL j}zfv @* ut] x'g nfu]sf] ef/tLo k|wfgdGqLsf] g]kfn e|d0fsf ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ adf]lhd df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bLsf] :yfgdf df) >L zzL >]i7nfO{ a}7ssf] cWoIftf ug]{ ;b:osf] ?kdf ug'{ePsf] dgf]gog ;efaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ sf] bkmf $^ sf] pkbkmf -!_ adf]lhd æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg cWofb]z, @)&%Æ nfO{ c:jLsf/ ug{] ;"rgf k|fKt gePsf]n] df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) >L sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg cWofb]z, @)&% nfO{ :jLs[t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ sf] bkmf $^ sf] pkbkmf -!_ adf]lhd æ/fli6«o lrlsT;f lzIff cWofb]z, @)&% nfO{ c:jLsf/ ul/of];\Æ eGg] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] k|:tfjsf] Joxf]/f k9L jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] cWofb]z c:jLsf/ ug]{ ;"rgf k|:t't ug]{ qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] k|:tfj lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff cWofb]z, @)&% nfO{ c:jLsf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff cWofb]z, @)&% nfO{ :jLs[t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ sf] bkmf $^ sf] pkbkmf -!_ adf]lhd æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fglag, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ cWofb]z, @)&% nfO{ c:jLsf/ ul/of];\Æ eGg] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] k|:tfjsf] Joxf]/f k9L jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfËn] cWofb]z c:jLsf/ ug]{ ;"rgf k|:t't ug]{ qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

kfgf 1/2

Page 15: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] k|:tfj lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fglag, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ cWofb]z, @)&% nfO{ c:jLsf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tTkZrft df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfËn] æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fglag, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ cWofb]z, @)&% nfO{ :jLs[t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ sf] bkmf $^ sf] pkbkmf -!_ adf]lhd æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj / /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL cWofb]z, @)&% nfO{ c:jLsf/ ul/of];\Æ eGg] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] k|:tfjsf] Joxf]/f k9L jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfËn] cWofb]z c:jLsf/ ug]{ ;"rgf k|:t't ug]{ qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] k|:tfj lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj / /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL cWofb]z, @)&% nfO{ c:jLsf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfËn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj / /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL cWofb]z, @)&% nfO{ :jLs[t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æcf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf ;DaGwdf -s/ k|:tfj afx]s_ 5nkmn ul/of];\Æ egL k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf ;DaGwdf -s/ k|:tfj afx]s_ 5nkmn ug{sf] nflu oxL @)&% ;fn j}zfv @& ut]sf] lbg tf]s]sf] hfgsf/L u/fpFb} pQm lbgdf ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstfdf dfq l;ldt eO{ 5nkmn x'g / bnLo k|ltlglwTjsf] cfwf/df efu lng bnLo kbflwsf/Lx?n] cf–cfkmgf bnsf jQmf k|ltlglw df) ;b:ox?sf] gfd a}7s k|f/De x'g'eGbf Ps 306f cufj} sfo{Joj:yf zfvf, k|ltlglw ;ef, ;+3Lo ;+;b ;lrjfno, gofF afg]Zj/df pknAw u/fO{ lbg'x'g cg'/f]w ;d]t ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn j}zfv @& ut] laxLaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M#% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 16: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn j}zfv @& ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) 8f) afa'/fd e§/fO{n] ;d;fdlos ljifodf cfkm\gf] wf/0ff /fVb} cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf -s/ k|:tfj afx]s_ ljifodf / cy{tGq ;'wf/sf pkfox?sf] af/]df cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] .

To;kl5 k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L lnnfgfy >]i7 2. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 3. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 4. df) >L /fd;xfo k|;fb ofbj 5. df) >L bfdf]b/ e08f/L

6. df) >L cd/]z s'df/ l;+x 7. df) >L df]xg aflgof+ 8. df) >L s[i0feQm kf]v|]n 9. df) >L clgn s'df/ emf

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cfufdL cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf -s/ k|:tfj afx]s_ dflysf] 5nkmn k|f/De ePsf] hfgsf/L u/fpFb} df) ;b:ox?nfO{ 5nkmndf af]Ng] ;do lgwf{/0f ;DaGwL ljifodf hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L eLd axfb'/ /fjn 2. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 3. df) >L clUg k|;fb ;fksf]6f 4. df) >L nId0f nfn s0f{ 5. df) >L /fh]Gb| k|;fb >]i7 6. df) >L x[bo]z lqkf7L 7. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 8. df) >L k|]d ;'jfn 9. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 10. df) >L of]u]z e§/fO{ 11. df) >L ljgf]b s'df/ rf}w/L 12. df) >L k|e' zfx 13. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 14. df) >L e/t axfb'/ zfx 15. df) >L b]j]Gb| kf}8]n 16. df) >L ljdnf lj=s= 17. df) >L pdf /]UdL

18. df) >L ;To kxf8L 19. df) >L /fhlszf]/ ofbj 20. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 21. df) >L b]j k|;fb ltdn;]gf 22. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 23. df) >L uf]df b]jsf]6f 24. df) >L pd]z >]i7 25. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 26. df) >L ;/Ltf Gof}kfg] 27. df) >L /]vf s'df/L 28. df) >L /fds'df/L emfqmL 29. df) >L /fhaxfb'/ a'9fIf]qL 30. df) >L hLjg/fd >]i7 31. df) >L gf/fo0f k|;fb d/fl;gL 32. df) >L s[i0f axfb'/ /fO{ 33. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf ;DaGwL 5nkmndf -s/ k|:tfj afx]s_ df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd afFsL g} /x]sf]n] pQm 5nkmnsf nflu @)&% ;fn j}zfv #) ut] cfOtaf/sf] lbg ;d]t tf]s]sf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn j}zfv #) ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L ck/fGx %M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 17: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn j}zfv #) ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] k|wfgdGqLsf] lgdGq0ffdf ef/tLo k|wfgdGqLsf] oxL @)&% j}zfv @* / @( ut] g]kfn e|d0fsf] qmddf ePsf låkIfLo ;xdlt / 5nkmnsf] ljifosf] ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfnn] k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ df Joj:yf eP adf]lhd ;DdfggLo k|wfgdGqLn] lbg'ePsf] jQmJosf] ljifodf k|Zg ug{ vf]Hg'ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] To; cg'?ksf] k|Zg csf]{ a}7sdf /fVg] Joj:yf ul/g] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf -s/ k|:tfj afx]s_ dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L lji0f'k|;fb kf}8]n 2. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{ 3. df) >L hgfb{g zdf{ 4. df) >L clgn s'df/ emf 5. df) >L /]g'sf u'?ª 6. df) >L ljGbf kf08] 7. df) >L k|lbk lu/L

8. df) >L ;'/]Gb| s'df/ sfsL{ 9. df) >L cd[tf cu|x/L 10. df) >L efg' eQm 9sfn 11. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 12. df) >L nfn k|;fb ;fFjf lnDa' 13. df) >L sdnf /f]sf

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf -s/ k|:tfj afx]s_ dflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd afFsL g} /x]sf]n] pQm 5nkmnsf nflu @)&% ;fn j}zfv #! ut] ;f]daf/sf] lbg ;d]t tf]s]sf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn j}zfv #! ut] ;f]daf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M!) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 18: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn j}zfv #! ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L ledaxfb'/ /fjn 2. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 3. df) >L kDkmf e'iffn 4. df) >L df]= Ol:tofs /fO{ 5. df) >L b'uf{ kf}8]n 6. df) >L k|]d ;'jfn 7. df) >L s[i0f uf]kfn >]i7

8. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 9. df) >L uf}/Lz+s/ rf}w/L 10. df) >L dx]z a:g]t 11. df) >L led;]gbf; k|wfg 12. df) >L gf/bd'lg /fgf 13. df) >L uug s'df/ yfkf 14. df) >L ;l/tf lu/L

tb'k/fGt df) k//fi6« dGqL >L k|lbk 1jfnLn] df) ;b:ox?n] ljz]if ;dodf p7fpg' ePsf] ljifox?sf ;DaGwdf hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf -s/ k|:tfj afx]s_ dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L 3gZofd e'iffn 2. df) >L dfg axfb'/ ljZjsdf{ 3. df) >L 6]saxfb'/ a:g]t 4. df) >L k|lbk ofbj 5. df) >L b'uf{ kf}8]n 6. df) >L 5ljnfn ljZjsdf{ 7. df) >L o1 axfb'/ af]u6L 8. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 9. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 10. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 11. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 12. df) >L dg s'df/L lh ;L 13. df) >L s]bf/ l;Ub]n 14. df) >L /fdaxfb'/ lji6 15. df) >L ;l/tf lu/L 16. df) >L 3gZofd vltj8f 17. df) >L lj/f]w vltj8f 18. df) >L k'ikf s'df/L s0f{ sfo:y 19. df) >L ldgf kf08] 20. df) >L ;'/]z s'df/ /fO{ 21. df) >L xl/gf/fo0f k|;fb ;f /f}lgof/ 22. df) >L zfGtf rf}w/L

23. df) >L dlxGb| /fo ofbj 24. df) >L uf]kfnaxfb'/ jd 25. df) >L bnaxfb'/ /fgf 26. df) >L b]j]Gb| /fh s+8]n 27. df) >L lxtaxfb'/ tfdfª 28. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g 29. df) >L emk6 axfb'/ /fjn 30. df) >L k'ikf e'iffn 31. df) >L lzj s'df/ d+8n -s]j6_ 32. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 33. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 34. df) >L jxfb'/ l;+x nfdf -tfdfª_ 35. df) >L c~hgf ljz+v] 36. df) >L s[i0feQm kf]v|]n 37. df) >L ljgf s'df/L >]i7 38. df) >L ;To gf/fo0f zdf{ vgfn 39. df) >L s'= t'N;L yfkf 40. df) >L ;f]d k|;fb kf08]o 41. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn 42. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gv] 43. df) >L g/ axfb'/ wfdL 44. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_

kfgf 1/2

Page 19: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

45. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L 46. df) >L /fh]Gb| s'df/ /fO{ 47. df) >L t]h'nfn rf}w/L 48. df) >L ljzfn e§/fO{ 49. df) >L gj /fh l;njfn 50. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 51. df) >L d]6dl0f rf}w/L 52. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 53. df) >L ltnaxfb'/ dxt If]qL 54. df) >L j;Gt s'df/ g]Djfª 55. df) >L gf/fo0f vltj8f

56. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 57. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 58. df) >L ljgf b]jL a'9fyf]sL 59. df) >L df]xg aflgof+ 60. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td 61. df) >L gj/fh /fpt 62. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn 63. df) >L nfn axfb'/ yfkf 64. df) >L ljho ;'Aaf 65. df) >L nIdL kl/of/

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf -s/ k|:tfj afx]s_ dflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf -s/ k|:tfj afx]s_ dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf -s/ k|:tfj afx]s_ dfly ;bgdf ePsf] 5nkmndf p7]sf a'Fbfx? ;d]6L ;lrjfnon] tof/ u/]sf] k|ltj]bg ljlgof]hg ljw]os tof/ ug]{ k|of]hgsf nflu g]kfn ;/sf/, cy{ dGqfnodf k7fOg] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 @ ut] a'waf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L ;fFem &M%% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 20: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 @ ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M%) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L e}/j axfb'/ l;+x 2. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 3. df) >L c~hgf ljz+v] 4. df) >L k|df]b ;fx 5. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 6. df) >L k|]d ;'jfn 7. df) >L gj/fh /fjt

8. df) >L e/t s'df/ zfx 9. df) >L O{Gb' s'df/L zdf{ 10. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 11. df) >L emk6 axfb'/ /fjn 12. df) >L nIdL kl/of/ 13. df) >L b'uf{ kf}8]n 14. df) >L lg? b]jL kfn

tb'k/fGt df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tTkZrft k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ sf] bkmf %^ adf]lhd pQm ljw]osdfly s'g}klg lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 $ ut] z'qmaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !M)% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 21: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – *

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 $ ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M)) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L b]j]Gb|/fh s+8]n 3. df) >L ozf]bf u'?Ë ;'j]bL 4. df) >L k|df]b zfx 5. df) >L k|lbk ofbj 6. df) >L 5ljnfn ljZjsdf{

7. df) >L pdf /]UdL 8. df) >L x[bo]z lqkf7L 9. df) >L sdnf /f]Ssf 10. df) >L ;~ho s'df/ uf}td 11. df) >L b'uf{ kf}8]n

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ;bg k|f/De ePotf ljz]if ;dodf df) ;b:ox?n] w]/} dxTjk"0f{ ljifox? p7fpg' ePsf] 5 h;k|lt ;/sf/sf] Wofgfsif{0f ePs} x'g'k5{ eGg'x'Fb} To;tkm{ d ;/sf/sf] Wofgfsif{0f u/fpF5' eGg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] /fi6«kltsf] sfof{noaf6 k|fKt lgDglnlvt kqsf] Joxf]/f k9]/ ;'gfpg' eof] M–

;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo"af6 ;DdfggLo k|wfgdGqLHo"sf] l;kmfl/zdf g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f (% sf] pkwf/f -@_ adf]lhd ;Djt\ @)&% ;fn h]7 & ut] ;f]daf/ ck/fGx $M)) ah] ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7snfO{ ;Daf]wg x'g] ePsf] Joxf]/f ;fb/ cg'/f]w ub{5' .

-lagf]b s] ;L_ ldlt M– @)&%÷)@÷)@ ;lrj

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/Laf6 g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f (% sf] pkwf/f -@_ adf]lhd ;Djt\ @)&% ;fn h]7 & ut] ;f]daf/ ck/fGx $M)) ah] ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7snfO{ ;Daf]wg ug]{ sfo{qmd /x]sf] x'Fbf k|ltlglw ;efsf ;Dk"0f{ df) ;b:ox? pQm lbg lbgsf] #M$% ah] leq g} cf–cfkm\gf] cfzg u|x0f ul/;Sg'x'g Pj+ pQm lbg / ;dodf df) ;b:ox?sf] nlfu lgwf{/0f ul/Psf] kf]zfsdf pkl:yt eO{lbg'x'g ;d]t cg'/f]w ug'{eof] .

tb'k/fGt df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L s[i0feQm kf]v|]nn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 & ut] ;f]daf/ ck/fGx %M#) ah] a:g]u/L lbgsf] !M%% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 22: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – (

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 & ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf ck/fGx %M#% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7sdf ;DdfggLo /fi6«klt dxf]boaf6 ul/Psf] ;Daf]wgsf] k|lt 6]a'n ug'{eof] .

tb'k/fGt df) >L vu/fh clwsf/Ln] ;DdfggLo /fi6«klt dxf]bon] ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7snfO{ ;Daf]wg ug'{ePsf]df lgDglnlvt wGojfbsf] k|:tfj k]z ug{'eof] .

æ;DdfggLo /fi6«kltåf/f ;+3Lo ;+;bsf] bf];|f] clwj]zgsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7snfO{ ;Djt\ @)&% ;fn h]7 & ut] ;f]daf/sf lbg ug'{ePsf] ;Daf]wgsf] nflu k|ltlglw ;efsf] of] a}7s ;DdfggLo /fi6«klt dxf]bodf wGojfb 1fkg ub{5 .Æ

tTkZrft df) >L b]jk|;fb u'?ªn] pQm wGojfbsf] k|:tfjsf] ;dy{g ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] pQm wGojfbsf] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 kfl/t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] wGojfbsf] k|:tfjåf/f ;DdfggLo /fi6«klt dxf]boaf6 ul/Psf] ;Daf]wgdf plNnlvt cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddfly 5nkmn ug{ / ;DdfggLo k|wfgdGqLaf6 hjfkm lbgsf nflu ;d]t oxL @)&% ;fn h]7 (, !) / !! ut]sf] lbg tf]s]sf] hfgsf/L u/fpFb} pQm 5nkmndf bnLo k|ltlglwTjsf] cfwf/df efu lng bnLo kbflwsf/Lx?n] cf–cfkmgf bnsf jQmf df) ;b:ox?sf] gfd a}7s k|f/De x'g' Ps 306f cufj} sfo{Joj:yf zfvf, ;+3Lo ;+;b ;lrjfno, gofF afg]Zj/df pknAw u/fO{ lbg'x'g cg'/f]w ug'{eof] .

;fy} ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddfly ;+zf]wg k]z ug{ rfxg' x'g] df) ;b:ox?n] ;f]sf] ;"rgf @)&% ;fn h]7 * ut] laxfg !!M)) ah]b]lv lbgsf] #M)) ah]leq sfo{Joj:yf zfvf, ;+3Lo ;+;b ;lrjfno, l;+xb/af/df lbg ;Sg'x'g] / ;+zf]wgsf] ;"rgf kmf/fd klg ;f]xL zfvfaf6 pknAw x'g] Joxf]/f ;d]t df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 ( ut] a'waf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L ck/fGx %M$% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 23: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !)

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 ( ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M$) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] @)&% ;fn h]7 & ut] ;f]daf/sf lbg ;DdfggLo /fi6«kltaf6 ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7snfO{ ul/Psf] ;Daf]wgdf plNnlvt cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddfly k|ltlglw ;efdf 5nkmn k|f/De ul/of];\ egL k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;efdf ljkIfL bnsf] g]tf df) >L z]/axfb'/ b]pjfn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf] 5nkmndf efu lng'eof] .

tTkZrft df) >L cf]g;/L 3tL{n] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf] 5nkmndf efu lng'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmdsf] ljleGg a'Fbfx?df Psn / ;+o'Qm ?kdf ^ j6f ;+zf]wgsf ;"rgfx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt b]xfosf ;+o'Qm ;+zf]wgsf d"n ;+zf]wgstf{ Pj+ ;+zf]wgstf{ df) ;b:ox?n] cfkm\gf] ;+zf]wg k]z ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] M–

1. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 2. df) >L k|lbk ofbj 3. df) >L /fd ;xfok|;fb ofbj

4. df) >L ;'/]Gb| s'df/ ofbj 5. df) >L /]g'sf u'?ª 6. df) >L clgn s'df/ emf

tTkZrft cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmd / ;f] pk/ k|fKt ;+zf]wg dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L lji0f' k|;fb kf}8]n 2. df) >L e/t s'df/ zfx 3. df) >L sdnf /f]sf 4. df) >L cd[tf b]jL cu|x/L 5. df) >L /]0f' s'df/L ofbj 6. df) >L b'uf{ kf}8]n 7. df) >L gf/b d'lg /fgf 8. df) >L x[bo]z lqkf7L 9. df) >L df]xDdb cfkmtfa cfnd 10. df) >L cd[tf yfkf 11. df) >L k|df]b ;fx 12. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 13. df) >L s[i0f uf]kfn >]i7 14. df) >L cdg nfn df]bL 15. df) >L kfj{t u'?ª 16. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 17. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td 18. df) >L lj/f]w vltj8f

19. df) >L j;Gt s'df/ g]DjfË 20. df) >L ;To kxf8L 21. df) >L hLk l5l/ª nfdf 22. df) >L uf}/L z+s/ rf}w/L 23. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L 24. df) >L bfdf]b/ e08f/L 25. df) >L d]6dl0f rf}w/L 26. df) >L b]j]Gb| /fh s+8]n 27. df) >L lbn s'df/L 28. df) >L 3gZofd vltj8f 29. df) >L h'nL s'df/L dxtf] 30. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 31. df) >L t]h' nfn rf}w/L 32. df) >L Zofd s'df/ >]i7 33. df) >L v]d k|;fb nf]xgL 34. df) >L ladnf lj=s= 35. df) >L gf/fo0f k|=d/fl;gL 36. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;DdfggLo /fi6«kltsf] ;Daf]wgdf plNnlvt cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd cfufdL a}7sdf hf/L /xg] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 !) ut] laxLaf/ laxfg !)M)) ah] a:g]u/L ck/fGx %M@% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 24: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !!

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 !) ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !)M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd hf/L /x]sf] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmd / ;f] pk/ k|fKt ;+zf]wg dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) 8f) afa'/fd e§/fO{ 2. df) >L ljzfn e§/fO{ 3. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 4. df) >L clUg k|;fb ;fksf]6f 5. df) >L nId0fnfn s0f{ 6. df) >L /fh]Gb| k|;fb >]i7 7. df) >L hok'/L 3tL{ 8. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 9. df) >L /ljGb| /fh zdf{ 10. df) >L dg s'df/L lh=;L= 11. df) >L rGbf rf}w/L 12. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 13. df) >L a[h]z s'df/ u'Kt 14. df) >L k|]d k|;fb t'nfrg 15. df) 8f) gf/fo0f v8\sf 16. df) >L b]j]Gb| kf}8]n 17. df) >L g/dfof 9sfn 18. df) >L dfgaxfb'/ ljZjsdf{ 19. df) >L ;"o{k|;fb kf7s 20. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 21. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 22. df) >L ;'/]z rGb| bf; 23. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gv] 24. df) >L ltn axfb'/ dxt If]qL 25. df) >L nIdL kl/of/

26. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 27. df) >L lg/f b]jL h}? 28. df) >L /fwf s'df/L 1jfnL 29. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L 30. df) >L pd]z >]i7 31. df) >L ;'bg ls/ftL 32. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 33. df) >L ejfgL k|;fb vfk'ª 34. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 35. df) >L /fd axfb'/ lji6 36. df) >L c~hgf ljz+v] 37. df) >L gGbnfn /f]sf If]qL 38. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g 39. df) >L nfn axfb'/ yfkf 40. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 41. df) >L O{Gb' s'df/L zdf{ 42. df) >L o1 axfb'/ af]u6L 43. df) >L /]vf s'df/L 44. df) >L kljqf lg/f}nf 45. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 46. df) >L gj /fh l;njfn 47. df) >L s'df/L d]r] 48. df) >L ldgf kf08] 49. df) >L hLjg/fd >]i7

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;DdfggLo /fi6«kltsf] ;Daf]wgdf plNnlvt cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd cfufdL a}7sdf hf/L /xg] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 !! ut] z'qmaf/ laxfg !)M)) ah] a:g]u/L ck/fGx $M)% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 25: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !@

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 !! ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !)M#) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd hf/L /x]sf] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmd / ;f] pk/ k|fKt ;+zf]wg dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L ;'jf; rGb| g]Djfª

o;}aLr ;DdfggLo ;efd'vn] ;bgdf df) ;b:osf] pkl:ylt ;DaGwdf l6sfl6Kk0fL ug]{ cj:yf cfpg glbg / jQmf df) ;b:on] ;dod} cfkm\gf] egfO{ 6'+Uofpg df) ;b:ox?sf] Wofgfsif{0f u/fpFb} ;bgdf ;/sf/sf] pkl:ylt v8\lsPsf]n] ;f]tkm{ ;/sf/sf] Wofgfsif{0f u/fpF5' eGg'eof] .

2. df) >L ljho s'df/ uR5bf/ 3. df) >L b]j k|;fb u'?Ë 4. df) >L dxLGb| /fo ofbj 5. df) >L ;l/tf lu/L 6. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 7. df) >L of]u]z e§/fO{ 8. df) >L lnnfgfy >]i7 9. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 10. df) >L uf]df b]jsf]6f 11. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 12. df) >L 3gZofd e'iffn 13. df) >L afns[i0f vf+0f 14. df) >L n]v/fh e§ 15. df) >L Psjfn ldof 16. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 17. df) >L 5ljnfn ljZjsdf{ 18. df) >L lagf]b s'df/ rf}w/L 19. df) >L zzL >]i7 20. df) >L /fgL d08n 21. df) >L kbd lu/L 22. df) >L s]bf/ l;Ub]n 23. df) >L pdf /]UdL 24. df) >L /]vf zdf{ 25. df) >L ljGbf kf08] 26. df) >L kf]Nb]g 5f]kfª u'?Ë 27. df) >L k|sfzdfg l;+x 28. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 29. df) >L ;'lhtf zfSo 30. df) >L e'k]Gb| yfkf

31. df) >L jxfb'/ l;+x nfdf -tfdfª_ 32. df) >L wd{zLnf rfkfufO{ 33. df) >L gj/fh /fjt 34. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 35. df) >L kfa{tf 8L=;L= -rf}w/L_ 36. df) >L lxt axfb'/ tfdfª 37. df) >L dx]z a:g]t 38. df) >L ltyf{ uf}td 39. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 40. df) >L ;Gt s'df/ yf? 41. df) >L /fh]Gb| s'df/ /fO{ 42. df) >L g/ axfb'/ wfdL 43. df) >L lx/f u'?Ë 44. df) >L u+uf axfb'/ tfdfª 45. df) >L w|'j s'df/ zfxL 46. df) >L s'= t'lN; yfkf 47. df) >L b]j k|;fb ltdn;]gf 48. df) >L b'u{ axfb'/ /fpt 49. df) >L emk6 axfb'/ /fjn 50. df) >L led;]g bf; k|wfg 51. df) >L ;'/]z s'df/ /fO{ 52. df) >L gljgf nfdf 53. df) >L lji0f' zdf{ 54. df) >L k|ldnf /fO{ 55. df) >L jf]wdfof s'df/L ofbj 56. df) >L lbks k|sfz e§ 57. df) >L lg? b]jL kfn 58. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn 59. df) >L e}/j axfb'/ l;+x

kfgf 1/2

Page 26: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

60. df) >L df]xg aflgof+ 61. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 62. df) >L ldgf ;'Aaf 63. df) >L zfGtf rf}w/L 64. df) >L dfof b]jL Gof}kfg] 65. df) >L e'ld k|;fb lqkf7L

66. df) >L ljgf b]jL a'9fyf]sL 67. df) >L nfn k|;fb ;fFjf lnDa' 68. df) >L /fds'df/L emfqmL 69. df) >L sNof0fL s'df/L v8\sf 70. df) >L lszf]/ l;+x /f7f}/ 71. df) >L vu/fh clwsf/L

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;DdfggLo /fi6«kltsf] ;Daf]wgdf plNnlvt cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ngsf] nflu / ;DdfggLo k|wfgdGqLn] hjfkm lbgsf] nflu ;d]t cfh ;Ddsf lbgx? tf]lsPsf]df ;DdffgLo k|wfgdGqLn] hjfkm lbg] qmd afFsL g} /x]sf]n] pQm sfo{sf] nflu oxL @)&% h]7 !# ut] cfOtjf/sf] lbg ;d]t yk u/]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 !# ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L ;fFem ^M$) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 27: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !#

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 !# ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M$% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] @)&% ;fn h]7 & ut] ;f]daf/sf lbg ;DdfggLo /fi6«kltaf6 ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7snfO{ ul/Psf] ;Daf]wgdf plNnlvt cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddfly k|ltlglw ;efdf ePsf] 5nkmnsf] qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo k|wfgdGqLsf] hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L e/t s'df/ zfx 2. df) >L /fd ;xfo k|;fb ofbj 3. df) >L /fdaxfb'/ lji6 4. df) >L dlxGb| /fo ofbj 5. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"

6. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 7. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 8. df) >L ;l/tf lu/L 9. df) >L kfj{tf -l8=;L=_ rf}w/L

tTkZrft ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] pQm :ki6Ls/0fsf] qmddf p7]sf k|Zgx?sf] ;DaGwdf :ki6 ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf ;+zf]wgstf{ df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfnn] cfkm\gf] ;+zf]wg lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tTkZrft cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf b]xfosf ;+zf]wgstf{ df) ;b:ox?n] cfkm\gf] ;+zf]wg lkmtf{ lng'ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ul//xg' gkg]{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

1. df) >L k|lbk ofbjsf] tkm{af6 df) >L pdfz+s/ c/ul/of 2. df) >L /fd ;xfo k|;fb ofbj 3. df) >L ;'/]Gb| s'df/ ofbj 4. df) >L /]g'sf u'?Ë

To;kl5 cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddflysf ;+zf]wgstf{ df) >L clgn s'df/ emfn] cfkm\gf] ;+zf]wg lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ;DdfggLo /fi6«kltaf6 @)&% h]7 & ut] ul/Psf] ;Daf]wgdf plNnlvt cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmdnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 kfl/t eof] .

kfgf 1/2

Page 28: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æcf=j= @)&$÷)&% sf] cfly{s ;j]{If0fÆ k]z ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] df) cy{ dGqLaf6 g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f !!( adf]lhd cfly{s jif{ @)&%÷)&^ sf] /fh:j / Joosf] cg'dfg -ah]6_ ldlt @)&% h]7 !% ut] d+unaf/ lbgsf] $M)) ah] ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7sdf k]z ug]{ sfo{qmd ePsf]n] ;f] adf]lhd k|ltlglw ;efsf ;Dk"0f{ df) ;b:ox? pQm lbg lbgsf] #M$% ah] cufl8 g} a}7sdf pkl:yt x'g'eO{ cf–cfˆgf] cfzg u|x0f ul/;Sg'x'g cg'/f]w ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 !% ut] d+unaf/ lbgsf] ^M#) ah] a:g]u/L lbgsf] @M)% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 29: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !$

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 !% ut] d+unaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] ^M#) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgsf] k|lt -ah]6 jQmJo_ 6]a'n ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdfly ;fdfGo 5nkmn ug{ / df) cy{dGqLn] hjfkm lbgsf] nflu ;d]t @)&% ;fn h]7 !&, !* / @) ut]sf lbgx? tf]s]sf] hfgsf/L u/fpFb} pQm 5nkmndf bnLo k|ltlglwTjsf] cfwf/df efu lng bnLo kbflwsf/Lx?n] cf–cfkmgf bnsf jQmf df) ;b:ox?sf] gfd a}7s a:g'eGbf Ps 306f cufj} sfo{Joj:yf zfvf, ;+3Lo ;+;b ;lrjfno, gofF afg]Zj/df pknAw u/fO{ lbg'x'g ;d]t cg'/f]w ug'{eof] .

tTkZrft df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æcfly{s ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 !& ut] laxLaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] ^M#% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 30: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !%

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 !& ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æcf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdfly ;fdfGo 5nkmn k|f/De ul/of];\Æ egL k|:tfj k|:t't ub}{ jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdflysf] ;fdfGo 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 2. df) >L x[bo]z lqkf7L 3. df) >L ;To kxf8L 4. df) >L z/tl;+x e08f/L 5. df) >L k|]d ;'jfn 6. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td 7. df) >L dfgaxfb'/ ljZjsdf{ 8. df) >L 6]saxfb'/ a:g]t 9. df) >L /fh]Gb| k|;fb >]i7 10. df) >L clgns'df/ emf 11. df) >L kfj{t u'?ª 12. df) >L e/t s'df/ zfx 13. df) >L ;'/]z rGb| bf; 14. df) >L /fds'df/L emf+qmL 15. df) >L ldg axfb'/ ljZjsd{ 16. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt

17. df) >L lrqn]vf ofbj 18. df) >L k|]d k|;fb t'nfrg 19. df) >L b'uf{ kf}8]n 20. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 21. df) >L ;'bg ls/ftL 22. df) >L k|]d axfb'/ cfn] 23. df) >L pdf /]UdL 24. df) >L df]tLnfn b'u8 25. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 26. df) >L d]6dl0f rf}w/L 27. df) >L ldgf kf08] 28. df) >L nIdL kl/of/ 29. df) >L dg s'df/L lh=;L= 30. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn 31. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 32. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L=

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd cfufdL a}7sdf hf/L /xg] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 !* ut] z'qmaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M$) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 31: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !^

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 !* ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdflysf] hf/L ;fdfGo 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) 8f) afa'/fd e§/fO{ 2. df) >L vu/fh vlwsf/L 3. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{ 4. df) >L clUg k|;fb ;fksf]6f 5. df) >L dlxGb| /fo ofbj 6. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 7. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 8. df) >L /fwf 1jfnL 9. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 10. df) >L xl//fh clwsf/L 11. df) >L nId0fnfn s0f{ 12. df) >L k|lbk ofbj 13. df) >L lagf]b rf}w/L 14. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 15. df) >L rGb|sfGt rf}w/L 16. df) >L bfdf]b/ e08f/L 17. df) >L lhk l5l/ª nfdf 18. df) >L cdg nfn df]bL 19. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_

20. df) >L pd]z >]i7 21. df) >L ldgfIfL emf 22. df) >L 3gZofd vltj8f 23. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 24. df) >L t]h'nfn rf}w/L 25. df) >L axfb'/ l;+x nfdf -tfdfª_ 26. df) >L a[h]z s'df/ u'Kt 27. df) >L /fdaxfb'/ lji6 28. df) >L dfofb]jL Gof}kfg] 29. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 30. df) >L gj/fh l;njfn 31. df) >L ;'lhtf zfSo 32. df) >L k|ldnf /fO{ 33. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 34. df) >L ;'hftf kl/of/ 35. df) >L dx]z a:g]t 36. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 37. df) >L ;'/]z s'df/ /fO{

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd cfufdL a}7sdf hf/L /xg] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 @) ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M#) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 32: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !&

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 @) ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} df) >L ctx/ sdfn d';ndfgn] ;/sf/af6 ePsf] k]6«f]lnod kbfy{sf] d"No j[l4 ;DaGwdf / df) >L k|]d ;'jfnn] ;bgdf 5nkmn x'Fbf ;+;bLo cfr/0f kfngf ug'{kg]{ egL cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] df) ;b:on] p7fpg' ePsf] d"No j[l4sf] ljifotkm{ ;/sf/sf] Wofgfsif{0f u/fpg' eof] .

tb'k/fGt cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdflysf] hf/L ;fdfGo 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L lji0f' k|;fb kf}8]n 2. df) >L ljho s'df/ uR5bf/ 3. df) >L k|e' ;fx 4. df) >L /fhlszf]/ ofbj 5. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 6. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 7. df) >L efg' eQm 9sfn 8. df) >L ;'hftf sf]O{/fnf 9. df) >L /fd]Zj/ /fo ofbj 10. df) >L Psjfn ldofF 11. df) >L ;l/tf lu/L 12. df) >L ljGbf kf08] 13. df) 8f) gf/fo0f v8\sf 14. df) >L lxtaxfb'/ tfdfª 15. df) >L cd[tf b]jL cu|x/L 16. df) >L k'ikf s'df/L s0f{ sfo:y 17. df) >L k|sfz dfg l;+x 18. df) >L sdnf /f]sf 19. df) >L /fdlj/ dfgGw/ 20. df) >L uug s'df/ yfkf 21. df) >L gljgf nfdf 22. df) >L k|lbk lu/L 23. df) >L lnnfgfy >]i7 24. df) >L b]jk|;fb ltdN;]gf

25. df) >L ;/nf s'df/L ofbj 26. df) >L kfj{tf l8=;L= -rf}w/L_ 27. df) >L ;dLgf x';]g 28. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 29. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 30. df) >L df]xg cfrfo{ 31. df) >L s'= t'lN; yfkf 32. df) >L /u+dtL zfxL 33. df) >L ljgf s'df/L >]i7 34. df) >L ladnf g]kfnL 35. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g 36. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 37. df) >L gf/bd'lg /fgf 38. df) >L led;]g bf; k|wfg 39. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 40. df) >L ldgf ;'Aaf 41. df) >L h'nL s'df/L dxtf] 42. df) >L lx/f u'?Ë 43. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 44. df) >L /]vf s'df/L 45. df) >L v]dk|;fb nf]xgL 46. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 47. df) >L s]bf/ l;Ub]n 48. df) >L s[i0f axfb'/ /fO{

o;}aLr df) >L ljdnf ljZjsdf{n] 5nkmndf efu ln+bf df) >L b]jk|;fb ltdN;]gfn] ;bgdf u0fk"/s ;+Vof ck'u ePsf] eGg' ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;bgdf s'g} k|:tfj jf k|Zg lg0f{ofy{ k|:t't ug]{ qmddf u0fk"/s ;+Vof cfjZos kg]{ Joj:yf /x]sf] / xfn 5nkmn dfq ePsf] cj:yftkm{ df) ;b:onfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] pQ/ lbg'eof] .

tb'k/fGt df) cy{dGqLn] lbg' ePsf] pQ/sf] ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 2. df) >L /fdaxfb'/ lji6 3. df) >L lrqn]vf ofbj 4. df) >L z/t l;+x e08f/L 5. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L=

6. df) >L k|]d ;'jfn 7. df) >L /u+dtL zfxL 8. df) >L b]jk|;fb ltdN;]gf 9. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 10. df) >L Psjfn ldofF

kfgf 1/2

Page 33: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

11. df) >L lx/f u'?Ë 12. df) >L b'uf{ kf}8]n

tTkZrft df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cf=j= @)&%÷)&^ sf] /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfgdflysf] ;fdfGo 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æljlgof]hg ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tTkZrft df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 pQm k|:tfj dfly k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ sf] lgod %^ adf]lhd lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tTkZrft pQm k|:tfj dfly k|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ sf] lgod %^ adf]lhd lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] /fi6«kltsf] sfof{noaf6 k|fKt lgDglnlvt kqsf] Joxf]/f k9]/ ;'gfpg' eof] .

æ;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo"n] g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f &^ sf] pkwf/f -(_ adf]lhd ;DdfggLo k|wfgdGqLsf] l;kmfl/zdf ldlt @)&%÷@÷!* ut] b]xfo adf]lhdsf] lgo'lQm / x]/km]/ ul/ dlGqkl/ifb\ u7g ug'{ ePsf] Joxf]/f ;fb/ cg'/f]w ub{5' .Æ

qm=;+= gfd, y/ kb sfo{ljefhg 1. >L s]=kL= zdf{ cf]nL k|wfgdGqL

2. >L O{Zj/ kf]v/]n pkk|wfgdGqL /Iff .

3. >L pk]G› ofbj pkk|wfgdGqL :jf:Yo tyf hg;+Vof .

4. >L /fdaxfb'/ yfkf dGqL u[x .

5. >L k|bLks'df/ 1jfnL dGqL k//fi6« .

6. >L aif{dfg k'g dGqL pmhf{, hn;|f]t tyf l;FrfO{ .

7. >L lul//fhdl0f kf]v/]n dGqL lzIff, lj1fg tyf k|ljlw .

8. >L dft[sfk|;fb ofbj dGqL pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ .

9. >L /3'aL/ dxf;]7 dGqL ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft .

10. >L uf]s0f{ lji6 dGqL >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff .

11. >L zlQmaxfb'/ j:g]t dGqL jg tyf jftfj/0f .

12. >L df]xDdb OlZtofs /fO{ dGqL ;x/L ljsf; .

13. >L nfnafa' kl08t dGqL ;‹Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g .

14. >L yddfof yfkf dGqL dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s .

15. 8f= o'j/fh vltj8f dGqL cy{ .

16. >L hutaxfb'/ ;'gf/ -ljZjsdf{_ dGqL o'jf tyf v]ns'b .

17. >L /ljG›k|;fb clwsf/L dGqL ;+:s[lt, ko{6g tyf gful/s p•og .

18. >L z]/axfb'/ tfdfª dGqL sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf .

19. >L rqmkf0fL vgfn dGqL s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L .

20. >L aLgf du/ dGqL vfg]kfgL .

21. >L uf]s'nk|;fb jfF:sf]6f dGqL ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw .

22. >L kßfs'df/L cof{n /fHodGqL :jf:Yo tyf hg;+Vof .

23. >L wgaxfb'/ a'9f /fHodGqL ;+:s[lt, ko{6g tyf gful/s p•og .

24. >L /fds'df/L rf}w/L /fHodGqL s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L .

-ljgf]b s]=;L=_ ldlt M @)&%÷@÷!* ;lrj

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 @! ut] ;f]daf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] ^M@) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 34: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !*

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 @! ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L kDkmf e';fn 2. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 3. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 4. df) >L dlxGb| /fo ofbj 5. df) >L /]g'sf u'?ª 6. df) >L k|]d ;'jfn 7. df) >L c~hgf ljz+v] 8. df) >L /fdaxfb'/ lji6 9. df) >L ;f]dk|;fb kf08]o

10. df) >L u0f]z 7u'Ggf 11. df) >L s[i0f s'df/ >]i7 12. df) >L ;/jt cf/f vfgd 13. df) >L b'uf{ kf}8]n 14. df) >L k|]daxfb'/ cfn] 15. df) >L pdf /]UdL 16. df) >L zfGtf rf}w/L 17. df) >L sn' b]jL ljZjsdf{

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lu/L/fhdl0f kf]v/]nn] ljBfyL{ egf{ ljz]if cleofg / kf7\oqmd ;DaGwL ljifodf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sf k|;fb ofbjn] xfn} ePsf] k]6«f]lnod kbfy{sf] d"No ;dfof]hg ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 df) cy{dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æljlgof]hg ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ egL k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æljlgof]hg ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf s'g}klg df) ;b:ox?n] af]Ng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] æljlgof]hg ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg dGqfno Pj+ ;lrjfno cGtu{tsf ljleGg lzif{sx?dfly 5nkmn ug{ / ;DalGwt dGqLn] cfkm\gf] dGqfno Pj+ ;lrjfno;Fu ;DalGwt k|Zgx?sf] pQ/ lbg ;d]tsf nflu oxL @)&% ;fn h]7 @& ut]b]lv c;f/ % ut];Ddsf lbgx? tf]s]sf] hfgsf/L u/fpFb} pQm 5nkmndf bnLo k|ltlglwTjsf] cfwf/df ljleGg dGqfno Pj+ ;lrjfno / ;f] dGqfno Pj+ ;lrjfno;Fu ;DalGwt ljleGg lzif{sx? cGtu{tsf] 5nkmndf efu lng'x'g] df) ;b:ox?sf] gfd ;DalGwt blno k|ltlglw dfkm{t ;DalGwt dGqfnosf] ljlgof]hg lzif{sx?dfly 5nkmn x'g] lbg a}7s a:g' Ps 306f cufj} sfo{Joj:yf zfvf, k|ltlglw ;ef, ;+3Lo ;+;b ;lrjfno, gofF afg]Zj/df pknAw u/fO{ lbg'x'g cg'/f]w ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLsf] qmd;+Vof @ b]lv $ ;Ddsf sfo{qmdx? ;"rLaf6 x6fO{Psf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 @% ut] z'qmaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M$) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 35: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – !(

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 @% ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} df) >L uf]df b]jsf]6fn] sflnsf]6sf] g/xl/ ufpFkflnsfdf 5'jf5'tsf] gfddf s'l6P/ Ps dlxnfsf] d[To" ePsf] / pQm sfo{df ;+nUg JolQmx?nfO{ xb};Ddsf] sf/jfxL ug{sf] nflu df) u[xdGqL Pj+ g]kfn ;/sf/sf] Wofgfsif{0f u/fpg' eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf df) ;efklt >L s[i0feQm kf]v|]nn] æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgdflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgdf plNnlvt ljleGg lgodx?df Psn / ;+o'Qm ?kdf df) ;b:ox?af6 ;+zf]wgsf ;"rgfx? k|fKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgdfly k|f/De ePsf] bkmfjf/ 5nkmndf b]xfosf ;+zf]wgstf{ df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L b'uf{ kf}8]n 3. df) >L ozf]bf u'?ª -;'j]bL_

4. df) >L k'0f{s'df/L ;'j]bL 5. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 6. df) >L g/axfb'/ wfdL

tb'k/fGt k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgdflysf] bkmfjf/ 5nkmndf df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g / df) >L ejfgL k|;fb vfk'Ën] efu lng'eof] .

tTkZrft k|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf df) ;efklt >L s[i0feQm kf]v|]nn] 5nkmnsf] qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'x'Fb} lgodfjnLsf] d:of}bfdfly ;efdf ePsf] 5nkmn, df) ;b:ox?n] k|:t't ug'{ ePsf] ;+zf]wg k|:tfj, bnx?aLr ePsf] ;xdlt / d:of}bfdf yk36 ug{ cTofjZos ePsf lgDglnlvt ljifox? k|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bfdf ;dfj]z ug]{u/L :jLs[t ul/lbg'x'g df) ;b:ox?nfO{ cg'/f]w ug'{eof] .

(1) lgod @ sf] -3_ df æ;efkltÆ eGg] zAb æk|d'v ;r]tsÆ eGg] zAb kl5 /fVg] . (2) lgod # sf] -$_ sf] cGtdf æu/fOg]5Æ sf] ;§f æu/fpg]5Æ /fVg] . (3) lgod ^ sf] pklgod -!_ sf] klxnf] x/kmdf /x]sf] æa}7ssf]Æ ;§f æa}7sÆ dfq /fVg] . (4) lgod #& pklgodsf] qmd ldnfpg' kg]{ . (5) lgod ^% sf] pklgod -!_ df /x]sf] æk|:t'tÆ zAbsf] ;§f æk]z gul/Psf]Æ zAbx? /fVg] . (6) lgod (& sf] pklgod -!_ sf] æcWofb]z c:jLs[tÆ eGg] zAbsf] ;§f æcWofb]z c:jLsf/Æ

eGg] zAbx? /fVg] . (7) lgod (& sf] pklgod -@_ sf] æcWofb]z :jLsf/Æ eGg] zAbsf] ;§f æcWofb]z :jLs[tÆ eGg]

zAbx? /fVg] . (8) lgod !!! sf] bf];|f] x/kmdf /x]sf] æPs;o aL;Æ sf] ;§f æaxQ/Æ eGg] zAb /fVg] . (9) lgod !&) sf] qmd;+Vof & df sfo{If]qsf] /Iff dGqfno kl5sf] æ/Æ x6fO{ æ,Æ /fVg] .

kfgf 1/4

Page 36: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

(10) lgod !&@ sf] pklgod -#_ sf] clGtddf /x]sf] ænfO{ Wofg lbOg]5Æ zAbsf] ;§f æu/fOg]5Æ zAb /fVg] .

(11) lgod !&% sf] pklgod -!_ -s_ df /x]sf] æpklgod -!_ adf]lhd ul7t ljifout ;ldltn] ;DdÆ x6fpg] / clGtddf /x]sf] æug]{5g\Æ sf] ;§f æug]{Æ zAb /fVg] .

(12) lgod !&% sf] pklgod -@_ sf] klxnf] x/kmdf /x]sf] æadf]lhdsf]Æ ;§f æadf]lhdÆ dfq /fVg] .

(13) lgod @!& sf] pklgod -@_ sf] v08 -v_ kl5 b]xfosf] v08 -u_ yk u/L v08qmd ldnfpg], æ-u_ ljkIfL bnsf] g]tfÆ

(14) lgod @!& sf] pklgod -@_ sf] v08 -3_ df /x]sf] æ;b:oÆ eGg] zAbsf] ;§f æ;lrjÆ eGg] zAb /fvL To;kl5sf] v08 -ª_ k'/} x6fpg] .

(15) lgod @#( kl5 b]xfosf] lgod yk u/L lgodqmd ldnfpg], -!_ ;lrjfno ;DaGwL Joj:yf M -!_ ;+3Lo ;+;bsf] sfd sf/afxL ;~rfng tyf Joj:yfkg ug{,] ljwflosL sfo{df ;xof]u ug{, kbflwsf/L tyf ;b:onfO{ cfjZos ;]jf ;'ljwf pknAw u/fpg / ;+3Lo ;+;b ;lrjfnosf] ;~rfng Pj+ Joj:Yffkg ug{sf nflu ;lrjfno /xg]5 .

-@_ dxf;lrjn] ;lrjfnosf] k|zf;sLo k|d'vsf] ?kdf sfo{ ug]{5 . -#_ dxf;lrjn] cfkm'nfO{ ePsf] clwsf/ dWo] cfjZostf cg';f/ s]xL clwsf/ k|ltlglw

;efsf] ;lrj, /fli6«o ;efsf] ;lrj / ;lrjfno ;lrjnfO{ k|Tofof]hg ug{ ;Sg]5 . -$_ ;lrjfno ;DaGwL cGo Joj:yf k|rlnt g]kfn sfg'g / ;f] cGtu{t ;lrjfno

;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltn] :jLs[t u/]sf] lgodfjnL adf]lhd x'g]5 . -@_ ;lrjfno ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldlt M -!_ ;+3Lo ;+;b / ;lrjfnonfO{ ;~rfng tyf Joj:yfkg ug{ cfjZos gLlt, sfo{qmd tyf ah]6 lgwf{/0f ug{ / /]vb]v, lgoGq0f Pj+ ;'kl/j]If0f ug{sf] nflu b]xfo adf]lhdsf] ;lrjfno ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldlt /xg]5 .

-s_ ;efd'v – ;efklt -v_ /fli6«o ;efsf] cWoIf – ;b:o -u_ pk;efd'v – ;b:o -3_ /fli6«o ;efsf]pkfWoIf – ;b:o -ª_ dxf;lrj – ;b:o -r_ k|ltlglw ;efsf] ;lrj – ;b:o -5_ /fli6«o ;efsf] ;lrj – ;b:o -h_ ;lrjfno ;lrj -;+;bLo cWoog tyf cg';Gwfg_ – ;b:o -em_ ;lrjfno ;lrj -k|zf;g_ – ;b:o ;lrj

-@_ ;efd'vsf] kb l/Qm /x]sf] cj:yfdf /fli6«o ;efsf] cWoIfn] pklgod -!_ adf]lhdsf] ;ldltsf] ;efklt eO{ sfo{ ug]{5 .

-#_ pklgod -!_ adf]lhdsf] ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M— -s_ ;lrjfnosf] ;~rfng tyf Joj:yfkg ;DaGwL sfo{ ug]{, -v_ ;+3Lo ;+;b tyf ;lrjfnosf] jflif{s sfo{qmd tyf ah]6 lgwf{/0f ug]{ / vr{

;DaGwL dfkb08 lgwf{/0f ug]{, -u_ k|ltlglw ;ef, /fli6«o ;ef, ;+;bLo ;ldlt Pj+ ;+o'Qm ;ldlt aLr ;dGjo,

;xsfo{ / ;fdGh:otf sfod ug{], u/fpg], -3_ ;+3Lo ;+;bsf sfd sf/afxLnfO{ k|efjsf/L agfpg cfjZos cg';GwfgfTds

sfo{ ug]{, u/fpg], -ª_ k|b]z ;ef;Fu cfjZos ;dGjo / ;xsfo{ ug]{, -r_ ;lrjfnodf /xg]] sd{rf/Lsf] b/aGbL / sfo{ljj/0f lgwf{/0f ug]{, -5_ ;lrjfnosf sd{rf/Lsf] j[lQljsf; Pj+ ;'ljwf lgwf{/0f ;DaGwL sfo{ ug]{,

kfgf 2/4

Page 37: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

-h_ ;+3Lo ;+;b tyf ;lrjfnosf] ef}lts lgdf{0f / ;'wf/ ;DaGwL cNksfnLg tyf bL3{sfnLg gLlt toug]{, u/fpg],

-em_ kbflwsf/L, ;b:o / sd{rf/Lsf] Ifdtf clej[l4 ;DaGwL sfo{ ug]{, -`_ g]kfn ;/sf/;Fu ;dGjo u/L ;+3Lo ;+;b, ;+;bLo ;ldlt Pj+ ;+o'Qm

;ldltsf] jflif{s sfo{tflnsf tof/ ug]{, -6_ ldq/fi6«sf Joj:yflksf, cGt/Joj:yflksf ;+3, Pl;of k|zfGt ;+;bLo d~r,

;fs{ ;efd'v ;+3, Pl;ofnL ;+;bLo ;ef nufot cGo cGt/f{li6«o ;+3–;+:yf;Fu ;Dks{, ;dGjo, ;xof]u / ;+;bLo k|ltlglwd08nsf] cfbfg k|bfg ug]{ .

-$_ pklgod -!_ adf]lhdsf] ;ldltsf] cGo sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-%_ pklgod -!_ adf]lhdsf] ;ldltn] cfjZos b]v]df dGqL / ;+j}wflgs jf cGo lgsfosf kbflwsf/LnfO{ ;ldltsf] a}7sdf cfdGq0f ug{ ;Sg]5 .

-^_ pklgod -!_ adf]lhdsf] ;ldltsf] a}7s ;DaGwL sfo{ljlw ;ldlt cfk}mn] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 .

(16) lgod @$@ sf] pklgod -#_ sf] t];|f] x/kmdf /x]sf] æ/Æ sf] ;§f æjfÆ /fVg] . (17) cg';"rL ! df /x]sf] æk|ltlglw ;efsf] cGtl/d sfo{ljlw, @)&$ sf] bkmf ^Æ sf] ;§f æk|ltlglw

;ef lgodfjnL, @)&%Æ eGg] zAbx? /fVg] . (18) cg';"rL # sf] zLif{sdf lgod æ!&@Æ sf] ;§f lgod æ!&#Æ /fVg] . (19) cg';"rL $ sf] zLif{sdf lgod æ!&@Æ sf] ;§f lgod æ!&#Æ / lgod æ!(#Æ sf] ;§f lgod

æ!($Æ /fVg] . (20) cg';"rL % sf] zLif{sdf lgod æ@!#Æ sf] ;§f lgod æ@!$Æ /fVg] . (21) cg';"rL ^ sf] zLif{sdf lgod æ@!$Æ sf] ;§f lgod æ@!%Æ /fVg] .

To;kl5 ;+zf]wgstf{ df) >L k|]d ;'jfnn] æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgÆ dfly pxfFn] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wgx? dWo] df) ;efkltn] hjfkm lbg] qmddf :jLsf/ ug'{ePsf ;+zf]wgx? afx]s afFsL ;+zf]wgx? lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;+zf]wgstf{ df) >L b'uf{ kf}8]nnfO{ æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgÆ dfly pxfFn] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wgx? dWo] df) ;efkltn] hjfkm lbg] qmddf :jLsf/ ug'{ePsf ;+zf]wgx? afx]s afFsL ;+zf]wgx? lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tTkZrft b]xfosf ;+zf]wgstf{ df) ;b:ox?n] æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgÆ dfly pxfFn] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wgx? dWo] df) ;efkltn] hjfkm lbg] qmddf :jLsf/ ug'{ePsf ;+zf]wgx? afx]s afFsL ;+zf]wgx? lkmtf{ lng'ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ul//xg' gkg]{ Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

1. df) >L ozf]bf u'?ª -;'j]bL_ 2. df) >L k'0f{s'df/L ;'j]bL

3. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 4. df) >L g/axfb'/ wfdL

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf df) ;efklt >L s[i0feQm kf]v|]nn] bkmfjf/ 5nkmnsf] qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg] qmddf lgodfjnLdf ;dfj]z ug]{ u/L :jLsf/ ug'{ePsf] ;+zf]wgx? ;d"xLs[t ?kdf :jLs[t ul/of];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf df) ;efklt >L s[i0feQm kf]v|]nn] bkmfjf/ 5nkmnsf] qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg] qmddf lgodfjnLdf ;dfj]z ug]{ u/L :jLsf/

kfgf 3/4

Page 38: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

ug'{ePsf] ;+zf]wgx? ;d"xLs[t ?kdf æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgÆ sf] lgod @ b]lv @%# ;Dd / ;DalGwt cg';"rL ! b]lv ^ ;Dd æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] d:of}bf k|ltj]bgÆ sf] k|:tfjgf / ;+lIfKt gfd / k|f/De qmdzM k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf df) ;efklt >L s[i0feQm kf]v|]nn] æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 @& ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 4/4

Page 39: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @)

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 @& ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M@) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L k'ikf e';fn 3. df) >L /fd;xfo k|;fb ofbj 4. df) >L /fhlszf]/ ofbj 5. df) >L k|]d ;'jfn 6. df) >L b'uf{ kf}8]n 7. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 8. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 9. df) >L lxtaxfb'/ tfdfª 10. df) >L /u+dtL zfxL

11. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 12. df) >L la/f]w vltj8f 13. df) >L emk6axfb'/ /fjn 14. df) >L ;To kxf8L 15. df) >L g/axfb'/ wfdL 16. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 17. df) >L ejfgL k|;fb vfk'Ë 18. df) >L zlz >]i7 19. df) >L o1axfb'/ af]u6L 20. df) >L slnnf vft'g

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLdf /x]sf] ;Dk"0f{ sfo{qmdx? cfjZos 5nkmn ug'{kg]{ ePsf]n] ;"rLaf6 x6fOPsf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 @* ut] ;f]daf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !@M#% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 40: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @!

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 #) ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M@% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M

1. df) >L of]u]z e§/fO{ 2. df) >L afns[i0f vf+0f 3. df) >L Osjfn ldof 4. df) >L ?xL gfh 5. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 6. df) >L b'uf{ kf}8]n 7. df) >L k|]d ;'jfn 8. df) >L k|e' ;fx 9. df) >L t]h' nfn rf}w/L 10. df) >L ozf]bf u'?Ë -;'j]bL_ 11. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td

12. df) >L 3gZofd vltj8f 13. df) >L /fh]Gb| s'df/ /fO{ 14. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 15. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L 16. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L 17. df) >L /]vf s'df/L 18. df) >L e'ld k|;fb lqkf7L 19. df) >L lnnfgfy >]i7 20. df) >L ljgf a'9fyf]sL 21. df) >L gj/fh /fjt

o;}aLr df) >L afns[i0f vf+0fn] ;+ljwfg adf]lhd k|ltlglw ;efsf] ;efd'v / pk;efd'v km/s bnsf] x'g'kg]{ eGg' ePkl5 df) >L vu/fh clwsf/Ln] lgodfklQ ug'{x'Fb} ;efd'v / pk;efd'v ;f] kbdf lgjf{lrt e};s]kl5 s'g}klg bnsf] ;b:o g/xg] ePsf]n] ;f] ljifo af/Daf/ p7fO/xg' plrt gx'g] eGg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] csf]{ a}7saf6 k|f/De x'g] z"Go ;dodf af]Ngsf] nflu k|ltlglw ;efsf df) ;b:ox?sf] a0ff{g'qmdfg';f/sf] gfdfjnLnfO{ rf/j6f ;d"xdf ljefhg ul/Psf] / k|ltlglw ;efsf] pkl:ylt sIfdf /flvg] ;f] lbgsf] z"Go ;dosf] ;d"xdf kg'{ePsf df) ;b:ox?n] a}7s k|f/De x'g'eGbf !) ldg]6 cufj} b:tvt ug'{x'g / z"Go ;dodf efu ln+bf ! ldg]6leq cfkm\gf] egfO{ ;Sg'kg]{ ;d]t hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dfly k|f/De ePsf] 5nkmn cGtu{t ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfno, vfg]kfgL dGqfno, s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L dGqfno / sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf 5nkmn k|f/De x'g] / plNnlvt dGqfnox? ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly 5 hgf df) ;b:ox?af6 vr{ s6f}tLsf] k|:tfjx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f ;d]t hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 vr{ s6f}tL k|:tfjsf b]xfosf k|:tfjsx?n] cfkm\gf] vr{ s6f}tLsf] k|:tfj k|:t't ub}{ cfhsf] nflu lgwf{l/t ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf ;d]t efu lng'eof] M–

1. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 2. df) >L e/t s'df/ zfx 3. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_

4. df) >L kfj{tf l8=;L= -rf}w/L_ 5. df) >L b'uf{ kf}8]n 6. df) >L k|]d ;'jfn

tb'k/fGt pQm dGqfnox? ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L ;To kxf8L 2. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf

kfgf 1/2

Page 41: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

3. df) >L vu/fh clwsf/L 4. df) >L /fdaxfb'/ lai6 5. df) 8f) ;'/]Gb| s'df/ ofbj 6. df) >L lj/f]w vltj8f 7. df) >L ;To gf/fo0f zdf{ vgfn 8. df) >L ;l/tf lu/L 9. df) >L v]d k|;fb nf]xgL 10. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn 11. df) >L t]h' nfn rf}w/L 12. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 13. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_

14. df) >L ;'/]; rGb| bf; 15. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 16. df) >L ldgf kf08] 17. df) >L rGb|sfGt rf}w/L 18. df) >L bn axfb'/ /fgf 19. df) >L zfGtf rf}w/L 20. df) >L ejfgL k|;fb vfk'Ë 21. df) >L o1axfb'/ af]u6L 22. df) >L clgn s'df/ emf 23. df) >L b]j k|;fb u'?ª

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfno, vfg]kfgL dGqfno, s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L dGqfno / sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpFb} ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqfno, o'jf tyf v]ns"b dGqfno / cy{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ldlt @)&% h]7 #! ut]sf] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn h]7 #! ut] laxLaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M#) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 42: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @@

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn h]7 #! ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 2. df) >L cdg nfn df]bL 3. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 4. df) >L O{Gb' s'df/L zdf{

5. df) >L pdf /]UdL 6. df) >L vu/fh clwsf/L 7. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqfno, o'jf tyf v]ns"b dGqfno / cy{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf 5nkmn hf/L /xg] / plNnlvt dGqfnox? ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly kfFr hgf df) ;b:ox?af6 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !$# sf] pklgod -!_ sf] v08 -s_, -v_ / -u_ adf]lhd vr{ s6f}tLsf] k|:tfjx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft vr{ s6f}tL k|:tfjsf k|:tfjs b]xfosf df) ;b:ox?n] cfkm\gf] vr{ s6f}tLsf] k|:tfj k|:t't ub}{ cfhsf] nflu lgwf{l/t ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf ;d]t efu lng'eof] M–

1. df) >L k|ldnf /fO{ 2. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 3. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn

4. df) >L k|]d ;'jfn 5. df) >L b'uf{ kf}8]n

To;kl5 pQm dGqfnox? ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 3. df) >L nId0f nfn s0f{ 4. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 5. df) >L sdnf /f]sf 6. df) >L l8nf ;Fu|f}nf -k+t_ 7. df) >L ozf]bf u'?Ë -;'j]bL_ 8. df) >L ldgaxfb'/ ljZjsd{ 9. df) >L xl/gf/fo0f /f}lgof/ 10. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 11. df) >L /fdaxfb'/ lji6 12. df) >L df]xg aflgof+ 13. df) >L t]h' nfn rf}w/L 14. df) >L k|]d axfb'/ cfn] 15. df) >L b]j k|;fb ltdN;]gf 16. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 17. df) >L rGb| sfGt rf}w/L

18. df) >L nfn axfb'/ yfkf 19. df) >L ;l/tf lu/L 20. df) >L gf/bd'lg /fgf 21. df) >L ;'lhtf zfSo 22. df) >L e}/j axfb'/ l;+x 23. df) >L /fh]Gb| s'df/ /fO{ 24. df) >L emk6 axfb'/ /fjn 25. df) >L d]6dl0f rf}w/L 26. df) >L k'ik s'df/L s0f{ sfo:y 27. df) >L gj/fh /fjt 28. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 29. df) >L cdgnfn df]bL 30. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn 31. df) >L zflGtdfof tfdfË kflv|g 32. df) >L hLjg/fd >]i7 33. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqfno, o'jf tyf v]ns"b dGqfno / cy{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqfno, ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqfno, ;x/L ljsf; dGqfno / jg tyf jftfj/0f dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ldlt @)&% c;f/ # ut]sf] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ # ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 43: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @#

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ # ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L l8nf ;Fu|f}nf -k+t_ 2. df) >L tLn axfb'/ dxt If]qL 3. df) >L bfdf]b/ e08f/L 4. df) >L lbn s'df/L 5. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 6. df) >L b'uf{ kf}8]n 7. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 8. df) >L b]jk|;fb u'?ª 9. df) >L gldtf s'df/L rf}w/L

10. df) >L gj/fh /fjt 11. df) >L gf/fo0f k|;fb d/f;LgL 12. df) >L kfj{tL s'df/L lj;'Gs] 13. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 14. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 15. df) >L k|lbk ofbj 16. df) >L k|]d k|;fb t'nfrg 17. df) >L k|]d ;'jfn

To;kl5 df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfnn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod %^ df k|wfgdGqL;Fu k|ToIf k|Zgf]Q/ ug{sf] nflu k|To]s dlxgfsf] klxnf] / t];|f] xKtf a:g] klxnf] a}7ssf] klxnf] 306fsf] ;do lgwf{/0f ul/Psf]n] ;f] adf]lhd k|Zgf]Q/sf] sfo{qmd /flvof];\ eGg'ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;f] ;DaGwL sfo{qmd sfo{Joj:yf k/fdz{ ;ldltdf 5nkmn kZrft k|f/De ul/g] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqfno, ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqfno, ;x/L ljsf; dGqfno / jg tyf jftfj/0f dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf 5nkmn hf/L /xg] / plNnlvt dGqfnox? ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly 5 hgf df) ;b:ox?af6 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !$# sf] pklgod -!_ sf] v08 -s_ / -u_ adf]lhd vr{ s6f}tLsf] k|:tfjx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft vr{ s6f}tL k|:tfjsf k|:tfjs b]xfosf df) ;b:ox?n] cfkm\gf] vr{ s6f}tLsf] k|:tfj k|:t't ub}{ cfhsf] nflu lgwf{l/t ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf ;d]t efu lng'eof] M–

1. df) >L dfgaxfb'/ ljZjsdf{ 2. df) >L k|]d ;'jfn 3. df) >L b'uf{ kf}8]n

4. df) >L /fdaxfb'/ lji6 5. df) >L nIdL kl/of/ 6. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

To;kl5 pQm dGqfnox? ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L b'u{ axfb'/ /fjt 2. df) >L /fhlszf]/ ofbj 3. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 4. df) >L 3gZofd vltj8f

5. df) >L ladnf g]kfnL 6. df) >L /]0f'sf u'?ª 7. df) >L ljgf b]jL a'9fyf]sL 8. df) >L lnnfgfy >]i7

kfgf 1/2

Page 44: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

o;}aLr df) 8f) cd/]z s'df/ l;+xn] 5nkmn e}/x]sf] dGqfnosf ;DalGwt dGqLsf] pkl:yt clgjfo{ x'g'kg]{ Joj:yf lgodfjnLdf /x]sf] s'/f p7fpg' ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;/sf/sf] k|ltlglw pkl:yt /xg' ePsf] 5 eGg'x'Fbf klg 5nkmn/t dGqfnosf ;a} dGqLsf] pkl:ylt x'g'kg]{ eGg'ePkl5 g]kfnL sfFu|];sf ;Dk"0f{ df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] a}7s kGw| ldg]6sf] nflu :ylut ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s kGw| ldg]6 kl5 a:g]u/L lbgsf] !M!) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfh} kGw| ldg]6sf] nflu :ylut ePsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] @M)) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod ^ sf] pklgod -%_ df /x]sf] Joj:yftkm{ g]kfn ;sf/sf] ulDe/ Wofgfsif{0f u/fpFb} o:tf] 36gf gbf]xf]l/of];\ eGg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] @)&% ;fn h]7 @* ut] ;f]djf/ ;"rgf k|sfzg u/L :ylut ul/Psf] ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7s pQm a}7ssf] sfo{;~rfng d:of}bf lgodfjnL k|ltj]bg k]z ug]{ k|of]hgsf] nflu cfh @)&% ;fn c;f/ # ut] lbgsf] $M)) ah] a:g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqfno, ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqfno, ;x/L ljsf; dGqfno / jg tyf jftfj/0f dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf hf/L 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

9. df) >L tLn axfb'/ dxt If]qL 10. df) >L ldgf ;'Aaf 11. df) >L k|]d k|;fb t'nfrg 12. df) >L ;'hftf k/Lof/ 13. df) >L ladnf lj=s= 14. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 15. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

16. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 17. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 18. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 19. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L 20. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 21. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqfno, ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqfno, ;x/L ljsf; dGqfno / jg tyf jftfj/0f dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqfno, ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno, pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqfno / lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ldlt @)&% c;f/ * ut]sf] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ $ ut] ;f]daf/ lbgsf] $M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M!% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 45: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @$

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ $ ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] $M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] @)&% c;f/ % ut]b]lv x'g] ldq/fi6« rLgsf] e|d0f / ;f] cj;/df b'j} b]zsf] a[xQ/ lxtsf] nflu ul/g] 5nkmn Pj+ ;xdlt nufot g]kfn ;/sf/sf tkm{af6 ug{ nfluPsf cGo ljifox?sf ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ * ut] z'qmaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M$) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 46: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @%

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ * ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L efg'eQm 9sfn 2. df) >L ldgf ;'Aaf 3. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 4. df) >L o1/fh ;'g'jf/

5. df) >L ozf]bf u'?Ë -;'j]bL_ 6. df) >L of]u]z s'df/ e§/fO{ 7. df) >L /u+dtL zfxL 8. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L zfGtf rf}w/L 2. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 3. df) >L k|]d ;'jfn

4. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 5. df) >L b'uf{ kf}8]n

tTkZrft df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] cGt/f{li6«o ljdfgx? g]kfn k|j]z ug]{ gofF xjfO{ dfu{ Pj+ cGt/f{li6«o xjfO{ uGtJo / If]qLo÷cGt/f{li6«o ljdfg:yn lgdf{0f nufotsf ljifox?sf ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!( sf] -@_ adf]lhd b]xfosf df) ;b:ox?n] df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqLsf] jQmJosf] ;DaGwdf k|Zg ;f]Wg'eof] M–

1. df) >L /u+dtL zfxL 2. df) >L vu/fh clwsf/L

3. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 4. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

tb'k/fGt df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] pQm k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqfno, pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqfno, lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfno, :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfno / /Iff dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf 5nkmn hf/L /xg] / plNnlvt dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;ft hgf df) ;b:ox?af6 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !$# sf] pklgod -!_ sf] v08 -s_ / -u_ adf]lhd vr{ s6f}tLsf] k|:tfjx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 vr{ s6f}tL k|:tfjsf k|:tfjs lgDglnlvt df) ;b:ox?n] cfkm\gf] vr{ s6f}tLsf] k|:tfj k|:t't ub}{ cfhsf] nflu lgwf{l/t ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf ;d]t efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L b'uf{ kf}8]n 3. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 4. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

5. df) >L nIdL kl/of/ 6. df) >L uug s'df/ yfkf 7. df) >L led;]g bf; k|wfg

kfgf 1/2

Page 47: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt pQm dGqfnox? ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L lrqn]vf ofbj 3. df) >L ;f]dk|;fb kf08]o 4. df) >L nfnk|;fb ;fFjf lnDa' 5. df) >L t]h' nfn rf}w/L 6. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 7. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn 8. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 9. df) >L /fdaxfb'/ lji6 10. df) >L nIdL rf}w/L 11. df) >L la/f]w vltj8f 12. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 13. df) >L g/dfof 9sfn 14. df) >L d}gf s'df/L e08f/L

15. df) >L lg/f b]jL h}? 16. df) >L 3gZofd vltj8f 17. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 18. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 19. df) >L rGb|sfGt rf}w/L 20. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 21. df) >L k'ikf s'df/L s0f{ sfo:t 22. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 23. df) >L ;"o{k|;fb kf7s 24. df) >L ;'lhtf zfSo 25. df) >L /]vf s'df/L 26. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 27. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 28. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqfno, pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqfno, lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfno, :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfno / /Iff dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' x'Fb} ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno, pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno, k//fi6« dGqfno, u[x dGqfno, k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ldlt @)&% c;f/ !) ut]sf] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ !) ut] cfOtaf/ lbgsf] @M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M%) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 48: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @^

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ !) ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] @M@) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L nIdL kl/of/ 2. df) >L axfb'/ l;+x nfdf -tfdfª_ 3. df) >L ljGbf kf08] 4. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 5. df) >L lj/f]w vltj8f 6. df) >L lji0f' zdf{ 7. df) >L zfGtf rf}w/L 8. df) >L zfGtLdfof tfdfª kfv|Lg 9. df) >L Zofd s'df/ >]i7

10. df) >L ;To gf/fo0f zdf{ vgfn 11. df) >L ;/nf s'df/L ofbj 12. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 13. df) >L ;/Ltf Gof}kfg] 14. df) >L ;'htf kl/of/ 15. df) >L xl/ /fh clwsf/L 16. df) >L lx/f u'?ª 17. df) >L x[bo]z lqkf7L 18. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno, k//fi6« dGqfno / u[x dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf 5nkmn hf/L /xg] / plNnlvt dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;ft hgf df) ;b:ox?af6 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !$# sf] pklgod -!_ sf] v08 -s_ / -u_ adf]lhd vr{ s6f}tLsf] k|:tfjx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 vr{ s6f}tL k|:tfjsf k|:tfjs lgDglnlvt df) ;b:ox?n] cfkm\gf] vr{ s6f}tLsf] k|:tfj k|:t't ub}{ cfhsf] nflu lgwf{l/t ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf ;d]t efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L b'uf{ kf}8]n 3. df) >L nIdL kl/of/ 4. df) >L dLgf kf08]

5. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 6. df) >L b]j]Gb /fh s+8]n 7. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

tb'k/fGt pQm dGqfnox? ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L /fwf s'df/L 1jfnL 2. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 3. df) >L ladnk|;fb >Ljf:tj 4. df) >L nfn axfb'/ yfkf

5. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 6. df) >L clgn s'df/ emf 7. df) >L o1axfb'/ af]u6L

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno, k//fi6« dGqfno / u[x dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf df) ;b:ox?n] af]Ng] qmd afFsL g} /x]sf]n] pQm dGqfnox?dflysf] 5nkmn csf]{ a}7sdf hf/L /xg] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno, k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ldlt @)&% c;f/ !! ut]sf] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpF5' .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ !! ut] ;f]daf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] %M)% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 49: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @&

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ !! ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] z"Go / ljz]if ;dosf] sfo{qmd gx'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno, k//fi6« dGqfno / u[x dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf hf/L 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 2. df) >L gj/fh l;njfn 3. df) >L k'ikf s'df/L s0f{ sfo:t 4. df) >L kbd gf/fo0f rf}w/L -yf?_

5. df) >L gj/fh /fjt 6. df) >L df]xg aflgof+ 7. df) >L l;tf/fd dxtf] 8. df) >L /fdaxfb'/ lji6

To;kl5 df) >L /fdaxfb'/ lji6n] 5nkmndf efu lnO;s]kl5 df) >L b]jk|;fb ltdn;]gfn] u[x dGqfnosf] 5nkmn rln/x]sf] t/ df) u[x dGqL eg] ;bgdf pkl:yt gx'g'ePsf]n] pxfFsf] pkl:ylt ljgf ;bgsf] sf/jfxL cufl8 a9\g ;Sb}g eGg'ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] a}7s !) ldg]6sf] nflu :ylut ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s cfh} !) ldg]6kl5 a:g]u/L lbgsf] !@M)) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfh} !) ldg]6sf] nflu :ylut ePsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !@M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno, k//fi6« dGqfno / u[x dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf hf/L 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L ;/nf s'df/L ofbj 2. df) >L g/ axfb'/ wfdL 3. df) >L kbd lu/L 4. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn

5. df) >L ladnf lj=s= 6. df) >L b'uf{ s'df/L ljZjsdf{ 7. df) >L dg s'df/L lh=;L= 8. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno, k//fi6« dGqfno / u[x dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf 5nkmn hf/L /xg] / pQm dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly tLg hgf df) ;b:ox?af6 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !$# sf] pklgod -!_ sf] v08 -s_ / -u_ adf]lhd vr{ s6f}tLsf] k|:tfjx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

kfgf 1/2

Page 50: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft vr{ s6f}tL k|:tfjsf k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfn, df) >L b'uf{ kf}8]n / df) >L axfb'/ l;+x nfdf -tfdfª_n] cf–cfkm\gf] vr{ s6f}tLsf] k|:tfj k|:t't ub}{ ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf ;d]t efu lng'eof] .

To;kl5 ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L of]u]z s'df/ e§/fO{ 2. df) >L 1fg s'df/L 5GTofn 3. df) >L /fgL d08n 4. df) >L /]0f'sf u'?ª 5. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 6. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 7. df) >L v]d k|;fb nf]xgL 8. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 9. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 10. df) >L /]vf zdf{ 11. df) >L bn axfb'/ /fgf 12. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 13. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 14. df) >L k|]d k|;fb t'nfrg 15. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 16. df) >L s]bf/ l;Ub]n 17. df) >L /u+dtL zfxL

18. df) >L k|]d axfb'/ cfn] 19. df) >L ;To kxf8L 20. df) >L ;'/]z s'df/ /fO{ 21. df) >L lji0f' zdf{ 22. df) >L ladnf ljZjsdf{ 23. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 24. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 25. df) >L lxt axfb'/ tfdfª 26. df) >L c~hgf lj;+v] 27. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 28. df) >L b'u{ axfb'/ /fpt 29. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 30. df) >L lg/f b]jL h}? 31. df) >L uf}/Lz+s/ rf}w/L 32. df) >L u+uf axfb'/ tfdfË 33. df) >L a[h]z s'df/ u'Kt 34. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpFb} ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ldlt @)&% c;f/ !@ ut]sf] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ !@ ut] d+unaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M$% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 51: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – @* / @(

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ !@ ut] d+unaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M#% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] z"Go / ljz]if ;dosf] sfo{qmd gx'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] ldq/fi6« rLg e|d0fdf /xFbf ul/Psf] e]6jftf{, cfk;L lxt Pj+ ;xof]usf] ljifo, lxdfno jf/kf/ nufot ax'cfoflds ;Demf}tfx?sf] ljifosf ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!( sf] -@_ adf]lhd df) >L lbn]Gb|k|;fb a8"n] ;DdfggLo k|wfgdGqLsf] jQmJosf] ;DaGwdf k|Zg ;f]Wg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] pQm k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% sf] ljleGg zLif{sx?dflysf] hf/L 5nkmn cGtu{t k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly ;d'lxs[t ?kdf 5nkmn hf/L /xg] / pQm sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg lzif{sx?dfly tLg hgf df) ;b:ox?af6 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !$# sf] pklgod -!_ sf] v08 -s_ / -u_ adf]lhd vr{ s6f}tLsf] k|:tfjx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] . ;fy} ;DdfggLo k|wfgdGqLsf] lhDd]jf/Lsf] dGqfno, cfof]u / sfof{nox?sf] 5nkmndf ;DdfggLo k|wfgdGqLsf] tkm{af6 df) pkk|wfgdGqL Pj+ /Iff dGqL ;bgdf /xg'x'g] Joxf]/f ;d]t hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft vr{ s6f}tL k|:tfjsf k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfn, df) >L b'uf{ kf}8]n / df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfnn] cf–cfkm\gf] vr{ s6f}tLsf] k|:tfj k|:t't ub}{ k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf ;d]t efu lng'eof] .

To;kl5 k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L lhjg/fd >]i7 2. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 3. df) >L /]0f'sf u'?Ë 4. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 5. df) >L afns[i0f vf+0f 6. df) >L k'ikf s'df/L s0f{ sfo:t

7. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 8. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn 9. df) >L /fdaxfb'/ lji6 10. df) >L df]xg aflgof+ 11. df) >L ;/nf s'df/L ofbj

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpFb} cfh} a:g] csf]{ a}7sdf ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfno, vfg]kfgL dGqfno, s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L dGqfno, sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqfno, ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqfno, o'jf tyf v]ns"b dGqfno /

kfgf 1/4

Page 52: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

dlxnf, jfnjflnsf tyf h]i7 gful/s dGqfnosf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf ;DalGwt dGqLx?n] pQ/ lbg] sfo{qmd /x]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s cfh} !% ldg]6kl5 a:g]u/L lbgsf] !M$) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] @M)) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ljleGg dGqfnox?;Fu ;DalGwt ljleGg zLif{sx?dflysf] 5nkmnsf] qmddf p7]sf k|Zgx?sf] ;DalGwt dGqLn] hjfkm lbg] qmddf df) ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqL >L uf]s'nk|;fb afF:sf]6fn] ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L lj/f]w vltj8f 2. df) >L k|]d ;'jfn 3. df) >L t]h'nfn rf}w/L

4. df) >L /fdaxfb'/ lji6 5. df) >L lbn]Gb|k|;fb a8" 6. df) >L s[i0fk|;fb bfxfn

tTkZrft df) ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqL >L uf]s'nk|;fb afF:sf]6fn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) vfg]kfgL dGqL >L aLgf du/n] vfg]kfgL dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L kfj{tf l8=;L= -rf}w/L_ 3. df) >L t]h'nfn rf}w/L 4. df) >L dLgf kf08] 5. df) >L b'uf{ kf}8]n

6. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 7. df) >L /fdaxfb'/ lji6 8. df) >L clgn s'df/ emf 9. df) >L rGb|sfGt rf}w/L

To;kl5 df) vfg]kfgL dGqL >L aLgf du/n] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] vfg]kfgL dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 3. df) >L ;'/]Gb| s'df/ ofbj 4. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 5. df) >L /fdaxfb'/ lji6

6. df) >L t]h'nfn rf}w/L 7. df) >L zfGtf rf}w/L 8. df) >L o1axfb'/ af]u6L 9. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 10. df) >L b'uf{ kf}8]n

tb'k/fGt df) s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] s[lif, e"ld Joj:yf tyf ;xsf/L dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

kfgf 2/4

Page 53: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

To;kl5 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt pQm hjfkmsf ;DaGwdf df) >L k|]d ;'jfn, df) >L t]h'nfn rf}w/L / df) >L b]jk|;fb u'?ªn] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] .

tTkZrft df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L b'uf{ kf}8]n 3. df) >L d]6dl0f rf}w/L 4. df) >L t]h'nfn rf}w/L

5. df) >L /fdaxfb'/ lji6 6. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 7. df) >L gf/bd'lg /fgf

To;kl5 df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) o'jf tyf v]ns"b dGqL >L hutaxfb'/ ;'gf/ -ljZjsdf{_n] o'jf tyf v]ns"b dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L t]h'nfn rf}w/L

3. df) >L emk6axfb'/ /fjn 4. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

tb'k/fGt df) o'jf tyf v]ns"b dGqL >L hutaxfb'/ ;'gf/ -ljZjsdf{_n] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] o'jf tyf v]ns"b dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 3. df) >L ltnaxfb'/ dxt If]qL 4. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L

5. df) >L ljdnf g]kfnL 6. df) >L ljgf b]jL a'9fyf]sL 7. df) >L b'uf{ kf}8]n 8. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

tTkZrft df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

kfgf 3/4

Page 54: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqfno, ;x/L ljsf; dGqfno, jg tyf jftfj/0f dGqfno, >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqfno, ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno, pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqfno, lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfno, pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno, k//fi6« dGqfno, u[x dGqfno, :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfno / /Iff dGqfnosf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf ;DalGwt dGqLx?n] pQ/ lbg] sfo{qmd ldlt @)&% c;f/ !# ut]sf] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ !# ut] a'waf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] ^M!) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 4/4

Page 55: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – #)

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ !# ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] z"Go / ljz]if ;dosf] sfo{qmd gx'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tTkZrft k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd pQm ljw]osdfly s'g}klg lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ljleGg dGqfnox?;Fu ;DalGwt ljleGg zLif{sx?dflysf] 5nkmnsf] qmddf p7]sf k|Zgx?sf] ;DalGwt dGqLn] hjfkm lbg] qmddf df) k//fi6« dGqL >L k|bLk s'df/ 1jfnLn] k//fi6« dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L ljdn k|;fb >Ljf:tj 3. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L

4. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 5. df) >L /fdaxfb'/ lji6

tTkZrft df) k//fi6« dGqL >L k|bLk s'df/ 1jfnLn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] k//fi6« dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L t]h'nfn rf}w/L

3. df) >L ;f]dk|;fb kf08]o

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M– kfgf 1/4

Page 56: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"

3. df) >L ljdnf g]kfnL 4. df) >L dfgaxfb'/ ljZjsdf{

tb'k/fGt df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] ;x/L ljsf; dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 3. df) >L tLnaxfb'/ dxt If]qL

4. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 5. df) >L /fhlszf]/ ofbj 6. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

tTkZrft df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;x/L ljsf; dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) jg tyf jftfj/0f dGqLsf] tkm{af6 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] jg tyf jftfj/0f dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L /fdaxfb'/ lji6

3. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 4. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L

To;kl5 df) jg tyf jftfj/0f dGqLsf] tkm{af6 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] jg tyf jftfj/0f dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 pQm hjfkmsf ;DaGwdf df) >L k|]d ;'jfn / df) >L /fdaxfb'/ lji6n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] .

tb'k/fGt df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqL >L /3'jL/ dxf;]7n] ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 3. df) >L b'u{ axfb'/ /fpt

4. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 5. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn 6. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"

kfgf 2/4

Page 57: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

7. df) >L /u+dtL zfxL 8. df) >L k|]daxfb'/ cfn] 9. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 10. df) >L s]bf/ l;Ub]n

11. df) >L ljdnf lj=s= 12. df) >L s[i0fk|;fb bfxfn 13. df) >L c~hgf lj;+v]

tTkZrft df) ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqL >L /3'jL/ dxf;]7n] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sf k|;fb ofbjn] pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 3. df) >L /fdaxfb'/ lji6

4. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 5. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 6. df) >L nIdL rf}w/L

To;kl5 df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sf k|;fb ofbjn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqL >L aif{dfg k'gn] pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 3. df) >L /fdaxfb'/ lji6 4. df) >L o1axfb'/ af]u6L

5. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 6. df) >L g/axfb'/ wfdL 7. df) >L ljdn k|;fb >Ljf:tj 8. df) >L dLgf kf08]

tb'k/fGt df) pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqL >L aif{dfg k'gn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] u[x dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"

3. df) >L ljdn s'df/ >Ljf:tj 4. df) >L /fdaxfb'/ lji6

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] u[x dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

kfgf 3/4

Page 58: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

1. df) >L /fdaxfb'/ lji6 2. df) >L rGb|sfGt rf}w/L 3. df) >L k|]d ;'jfn 4. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf

5. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 6. df) >L nIdL rf}w/L 7. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

To;kl5 df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) pkk|wfgdGqL Pj+ /Iff dGqL >L O{Zj/ kf]v/]nn] /Iff dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 2. df) >L led;]g bf; k|wfg

3. df) >L /fd axfb'/ lji6 4. df) >L k|]d ;'jfn

tb'k/fGt df) pkk|wfgdGqL Pj+ /Iff dGqL >L O{Zj/ kf]v/]nn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] /Iff dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t cy{ dGqfno Pj+ k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{nosf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf ;DalGwt dGqLx?n] pQ/ lbg] sfo{qmd ldlt @)&% c;f/ !$ ut]sf] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ !$ ut] laxLaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] ^M@% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 4/4

Page 59: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – #! / #@

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ !$ ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M@) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] z"Go / ljz]if ;dosf] sfo{qmd gx'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod &! adf]lhd df) >L vu/fh clwsf/Ln] æb]ze/ lgdf{0ffwLg cj:yfdf /x]sf rfn' cf=j= )&%÷)&^ ;Dd ;/sf/sf] 5gf}6sf vfg]kfgL, ;8s, 9n, k'n];f, l;+rfO{ / cGo cfof]hgfx? ;DkGg u/L tt\ tt\ k|b]z / :yfgLo txdf x:tfGt/0f ug]{ Joj:yf ldnfpg cfjZos ePsf]Æ eGg] ;DaGwL ;fj{hlgs dxTjsf] k|:tfjdfly ;+lIfKt jStJo ;lxt 5nkmn k|f/De ug'{eof] .

tTkZrft pQm k|:tfjsf ;dy{s df) >L ljzfn e§/fO{ / df) >L w|'j s'df/ zfxLn] k|:tfjsf] ;dy{g ug'{eof] .

To;kl5 pQm k|:tfjdflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 2. df) >L 3gZofd vltj8f 3. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 4. df) >L ejfgL k|;fb vfk'Ë 5. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 6. df) >L ;l/tf Gof}kfg] 7. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L 8. df) >L s[i0f s'df/ >]i7 9. df) >L dx]z a:g]t 10. df) >L nId0f nfn s0f{ 11. df) >L k|]daxfb'/ cfn] 12. df) >L o1axfb'/ af]u6L 13. df) >L ladnf lj=s= 14. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 15. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn 16. df) >L b'uf{ kf}8]n 17. df) >L g/axfb'/ wfdL 18. df) >L dLgaxfb'/ ljZjsdf{ 19. df) >L k|]d ;'jfn

20. df) >L e/t s'df/ zfx 21. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 22. df) >L clUg k|;fb ;fksf]6f 23. df) >L 6]s axfb'/ a:g]t 24. df) >L dx]Zj/h+u uxt/fh cys 25. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 26. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 27. df) >L lxtaxfb'/ tfdfª 28. df) >L xl//fh clwsf/L 29. df) >L uug s'df/ yfkf 30. df) >l hLjg/fd >]i7 31. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 32. df) >L t]h'nfn rf}w/L 33. df) >L df]xg aflgof+ 34. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 35. df) >L uf}/Lz+s/ rf}w/L 36. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 37. df) >L afns[i0f vf+0f

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] pQm k|:tfjdflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªnfO{ æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd pQm ljw]osdfly s'g}klg lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªnfO{ æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

kfgf 1/2

Page 60: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L vu/fh clwsf/L / df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) >L b]jk|;fb u'?ªn] ljw]osdf ;+zf]wgsf] k|:tfj k]z ug]{ ;do ;Ldf 5f]6\ofpg k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !!! nfO{ lgnDjg ul/of];\ eGg] k|:tfj ;f]xL lgodfjnLsf] lgod @%) sf] pklgod -!_ adf]lhd k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 df) >L pdfz+s/ c/ul/ofn] pQm k|:tfjsf] ;dy{g ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lgod lgnDag ;DaGwL k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t ljleGg dGqfnox?;Fu ;DalGwt ljleGg zLif{sx?dflysf] 5nkmnsf] qmddf p7]sf k|Zgx?sf] ;DalGwt dGqLn] hjfkm lbg] qmddf df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] cy{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 2. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{ 3. df) >L /fdaxfb'/ lji6 4. df) >L k|]d ;'jfn 5. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 6. df) >L ljdn k|;fb >Ljf:tj

7. df) >L t]h'nfn rf}w/L 8. df) >L ;'lhtf zfSo 9. df) >L df]xg aflgof+ 10. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 11. df) >L d]6dl0f rf}w/L 12. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cy{ dGqfno ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpFb} ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGtu{t k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{nosf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf ;DalGwt dGqLx?n] pQ/ lbg] sfo{qmd ef]nLsf] a:g] a}7sdf x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ a}7s cfh} kGw| ldg]6kl5 a:g]u/L lbgsf] #M)) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] #M@% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tTkZrft df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ !% ut] z'qmaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M#% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 61: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ## / #$

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ !% ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M#% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] z"Go / ljz]if ;dosf] sfo{qmd gx'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sx?dflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft pQm hjfkmsf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :ki6Ls/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 3. df) >L /fdaxfb'/ lji6

4. df) >L afns[i0f vf+0f 5. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn

To;kl5 ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] pQm :kli6s/0fsf] ;DaGwdf :ki6 kfg'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no, /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;lrjfno, /fi6«kltsf] sfof{no Pj+ pk/fi6«kltsf] sfof{no ;DaGwL ljlgof]hg zLif{sdflysf] 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] . ;fy} æljlgof]hg ljw]os, @)&%Æ dflysf] ljleGg lzif{sx?dflysf] bkmfjf/ 5nkmn klg ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft b]xfosf df) ;b:ox?n] ljlgof]hg ljw]os, @)&% cGt{ut ljleGg dGqfnodfly /fVg'ePsf] vr{ s6f}tLsf] k|:tfj lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm vr{ s6f}tLsf] k|:tfjx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

1. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 2. df) >L e/t s'df/ zfx 3. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 4. df) >L kfj{tf l8=;L= -rf}w/L_ 5. df) >L b'uf{ kf}8]n 6. df) >L k|]d ;'jfn 7. df) >L k|ldnf /fO{ 8. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 9. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 10. df) >L dfgaxfb'/ ljZjsdf{ 11. df) >L /fdaxfb'/ lji6

12. df) >L nIdL kl/of/ 13. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 14. df) >L dLg axfb'/ ljZjsd{ 15. df) >L ldgfIfL emf 16. df) >L uug s'df/ yfkf 17. df) >L eLd;]gbf; k|wfg 18. df) >L dLgf kf08] 19. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 20. df) >L b]j]Gb|/fh s+8]n 21. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv ( ;Dd / ;f] ;Fu ;DalGwt cg';"rL ! / @ æljlgof]hg ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æljlgof]hg ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æljlgof]hg ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 1/3

Page 62: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æcfly{s ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æcfly{s ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tTkZrft df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æcfly{s ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !$( sf] pklgod -#_ adf]lhd æcfly{s ljw]os, @)&%Æ dflysf] bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu oxL @)&% ;fn c;f/ !* ut] ;f]daf/ Joj:yfkg sfo{ k|f/De ePkl5sf] ;do tf]s]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] m

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tTkZrft df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ a}7s cfh} lbgsf] @M#) ah] a:g]u/L lbgsf] !M#% ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] #M)) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&%Æ dflysf] bkmfjf/ 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tTkZrft df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&%Æ dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpFb} ljw]ossf] bkmf @ b]lv &$ ;Dd / ;DalGwt cg';"rL ! / @ æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 2/3

Page 63: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] ljleGg bkmfx?dfly tLg hgf df) ;b:ox?sf] ;+zf]wgsf] ;"rgfx? k|fKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft b]xfosf ;+zf]wgstf{ df) ;b:ox?n] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dfly cf–cfkm\gf] ;+zf]wg k|:t't ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] .

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L x[bo]z lqkf7L

3. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

To;kl5 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpFb} ;+zf]wgstf{ df) >L k|]d ;'jfnnfO{ æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dfly pxfFn] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wgx? lkmtf{ lng ;do lbg'x'Fbf pxfFn] cfkm\gf] ;+zf]wg lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] pQm ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tTkZrft ;+zf]wgstf{ df) >L x[bo]z lqkf7Ln] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dfly pxfFn] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wgx? lkmtf{ lng'ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wgnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ul//xg' gkg]{ Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 ;+zf]wgstf{ df) >L ;+ho s'df/ uf}tdn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dfly pxfFn] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wgx? lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv @) ;Dd / ;DalGwt cg';"rL æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ !& ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M$% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 3/3

Page 64: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – #%

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ !& ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M#% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L cd[tf yfkf 2. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 3. df) >L s[i0f s'df/ >]i7 4. df) >L s[i0f eSt kf]v|]n 5. df) >L vu/fh clwsf/L 6. df) >L v]dk|;fb nf]xgL

7. df) >L uug s'df/ yfkf 8. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L 9. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 10. df) >L 3gZofd vltj8f 11. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L kDkmf e';fn 2. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 3. df) >L cd[tf b]jL cu|x/L 4. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 5. df) >L k|]d ;'jfn 6. df) >L x[bo]z lqkf7L 7. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_

8. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 9. df) >L nfnaxfb'/ yfkf 10. df) >L g/axfb'/ wfdL 11. df) >L bnaxfb'/ /fgf 12. df) >L gj/fh l;njfn 13. df) >L b'uf{ kf}8]n

tbgGt/ a}7s cfh} cfwf 306fkl5 a:g]u/L lbgsf] !@M#) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfh} cfwf 306fsf] nflu :ylut ePsf] a}7s ;"rgfkq – $ k|sflzt u/L @)&% ;fn c;f/ !* ut] laxfg !!M)) ah] a:g]u/L :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 65: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – #^, #& / #*

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ !* ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L t]h' nfn rf}w/L 2. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 3. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 4. df) >L b'u{ axfb'/ /fjt 5. df) >L b]j k|;fb u'?ª 6. df) >L w|'js'df/ zfxL 7. df) >L gldtf s'df/L rf}w/L 8. df) >L lg? b]jL kfn

9. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 10. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 11. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 12. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 13. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 14. df) >L k|ldnf /fO{ 15. df) >L k|]d ;'jfn

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L sNof0fL s'df/L v8\sf 2. df) >L e/t s'df/ zfx 3. df) >L ljdn s'df/ >Ljf:tj 4. df) >L e}/j axfb'/ l;+x

5. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 6. df) >L e'ld k|;fb lqkf7L 7. df) >L zflGtdfof tfdfª -kflv|g_ 8. df) >L s]bf/ l;Ub]n

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !% adf]lhd z"Go / ljz]if ;dodf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm ;DalGwt dGqLn] lbg'kg]{ k|fjwfgtkm{ ;/sf/sf] Wofgfsif{0f u/fpg' eof] .

To;kl5 æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fli6«o ;efaf6 k|fKt ;Gb]z ;lxtsf] ljw]os k|ltlglw ;efsf] ;lrjn] ;ef ;dIf 6]a'n ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s cfh} cfwf 306fkl5 a:g]u/L lbgsf] !@M)) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !@M$) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) >L b]jk|;fb u'?ªn] ljw]osdf ;+zf]wgsf] k|:tfj k]z ug]{ ;do ;Ldf 5f]6\ofpg k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !!! nfO{ lgnDjg ul/of];\ eGg] k|:tfj ;f]xL lgodfjnLsf] lgod @%) sf] pklgod -!_ adf]lhd k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 df) >L k'ikf e';fn -uf}td_n] pQm k|:tfjsf] ;dy{g ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lgod lgnDag ;DaGwL k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 1/4

Page 66: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

To;kl5 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfn, df) >L b'uf{ kf}8]n / df) >L s[i0feSt kf]v|]nn] efu lng'eof] .

tTkZrft df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ a}7s cfh} lbgsf] $M#) ah] a:g]u/L lbgsf] !M)) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] t];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] $M$) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|ltlglw ;efsf ;lrjn] æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&%Æ / æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fli6«o ;efaf6 k|fKt ;Gb]zsf] hfgsf/L ;efnfO{ u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] cfly{s ljw]os, @)&% dfly df) >L b'uf{ kf}8]n, df) >L e/ts'df/ zfx, df) >L /fh]Gb|s'df/ s]=;L / df) >L k|]d ;'jfnaf6 ;+zf]wgsf ;"rgfx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' x'Fb} ljw]osdfly 5nkmn ubf{ k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !$( sf] pklgod -$_ adf]lhd g]kfn ;/sf/sf] hjfkmb]xL If]q leqsf] k|zf;lgs sfo{, :yfgLo ;d:of jf g]kfn ;/sf/sf] df}lb|s Pj+ cfly{s gLlt;Fu ;DalGwt ljifox?dfly dfq 5nkmn ug{ ;lsg] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft b]xfosf ;+zf]wgstf{ df) ;b:ox?n] cfkm\gf] ;+zf]wgx? k|:t't ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] M–

1. df) >L b'uf{ kf}8]n 2. df) >L e/ts'df/ zfx

3. df) >L /fh]Gb|s'df/ s]=;L= 4. df) >L k|]d ;'jfn

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft plNnlvt ;+zf]wgstf{ df) ;b:ox?n] cfkm\gf] ;+zf]wg k|:tfjx? lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] pQm ;+zf]wg k|:tfjx?nfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æcfly{s ljw]os, @)&%Æ sf] bkmf @ b]lv #^ ;Dd / ;DalGwt cg';"rL ! b]lv $ ;Dd ljw]ossf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æcfly{s ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æcfly{s ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 2/4

Page 67: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ljw]osdfly df) >L 1fg]Gb|axfb'/ sfsL{ / df) >L k|]d ;'jfnaf6 ;+zf]wg k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f ;d]t hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ;+zf]wgstf{ df) >L 1fg]Gb|axfb'/ sfsL{ / df) >L k|]d ;'jfnn] cf–cfkm\gf] ;+zf]wg k|:t't ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] .

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt df) >L 1fg]Gb|axfb'/ sfsL{ / df) >L k|]d ;'jfnn] k]z ug'{ePsf] cf–cfkm\gf] ;+zf]wg k|:tfj lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wg k|:tfjx?nfO{ qmdzM lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æ/fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ljw]osdfly df) >L k|]d ;'jfn / df) >L lbJodl0f /fhe08f/Laf6 ;+zf]wg k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;+zf]wgstf{ df) >L k|]d ;'jfn / df) >L lbJodl0f /fhe08f/Ln] cf–cfkm\gf] ;+zf]wg k|:t't ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] .

tTkZrft df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 df) >L k|]d ;'jfn / df) >L lbJodl0f /fhe08f/Ln] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wg k|:tfjx? lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wg k|:tfjx?nfO{ qmdzM lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æC0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ dfly df) >L k|]d ;'jfnaf6 ;+zf]wg k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 ;+zf]wgstf{ df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] ;+zf]wg k|:t't ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] .

kfgf 3/4

Page 68: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm'n] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wg k|:tfj lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wg k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv # ;Dd æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L z]/axfb'/ tfdfªn] æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ a}7s @)&% ;fn c;f/ @) ut] a'waf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] ^M$% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 4/4

Page 69: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – #(

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ @) ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M@) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 2. df) >L ladnf g]kfnL 3. df) >L e/t s'df/ zfx 4. df) >L ejfgL k|;fb vfk'ª 5. df) >L efg' eQm 9sfn 6. df) >L led;]g bf; k|wfg 7. df) >L dx]z a:g]t 8. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 9. df) >L ldg axfb'/ ljZjsd{ 10. df) >L ldgf ;'Aaf 11. df) >L df]xg aflgof+

12. df) >L o1 /fh ;'g'jf/ 13. df) >L of]u]z s'df/ e§/fO{ 14. df) >L /u+dtL zfxL 15. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 16. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td 17. df) >L /fwf s'df/L 1jfnL 18. df) >L /fd axfb'/ lji6 19. df) >L /]vf s'df/L 20. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L

To;kl5 df) >L afa'/fd e§/fO{n] ;d;fdlos ljifox?df ;/sf/sf] Wofgfsif{0f u/fpg' eof] .

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L /]vf zdf{ 2. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 3. df) >L dlxGb| /fo ofbj 4. df) >L k|lbk ofbj 5. df) >L x[bo]z lqkf7L 6. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 7. df) >L lj/f]w vltj8f 8. df) >L kf]Nb]g 5f]kfª u'?ª 9. df) >L dLgf ;'Aaf 10. df) >L kfj{t u'?ª 11. df) >L t]h'nfn rf}w/L 12. df) >L ;'bg ls/ftL 13. df) >L ljgf >]i7 14. df) >L ljdnf lj=s= 15. df) >L df]tLnfn b'u8

16. df) >L ;'/]z s'df/ /fO{ 17. df) >L k|]d axfb'/ cfn] 18. df) >L gj/fh /fpt 19. df) >L rfFbtf/f s'df/L 20. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 21. df) >L nfn axfb'/ yfkf 22. df) >L lbn s'df/L 23. df) >L v]d k|;fb nf]xgL 24. df) >L uf]df b]jsf]6f 25. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 26. df) >L xl/ /fh clwsf/L 27. df) >L s]bf/ l;Ub]n 28. df) >L b'uf{ kf}8]n 29. df) >L k|]d ;'jfn

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] af9L klx/f]af6 ePsf] hgwgsf] Iflt / ;/sf/n] u/]sf] p4f/ Pj+ /fxt nufotsf ljifox?sf ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!( sf] -@_ adf]lhd b]xfosf df) ;b:ox?n] df) u[x dGqLsf] jQmJosf] ;DaGwdf k|Zg ;f]Wg'eof] M–

kfgf 1/2

Page 70: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

1. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 2. df) >L ;'bg ls/ftL 3. df) >L e/t s'df/ zfx 4. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 5. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L=

6. df) >L dlxGb| /fo ofbj 7. df) >L k|]d ;'jfn 8. df) >L l8nf ;Fu|f}nf -k+t_ 9. df) >L /fdaxfb'/ lji6

tb'k/fGt df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] pQm k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æn]vfk/LIf0f ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt ePsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg' x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt ljw]os k|:t'tstf{ df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 æn]vfk/LIf0f ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgfx? ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æn]vfk/LIf0f ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !# sf] pklgod -!_ adf]lhd sfo{Joj:yf k/fdz{ ;ldltdf kb]g ;b:ox? afx]s lgDglnlvt df) ;b:ox?nfO{ dgf]gLt u/]sf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

(1) df) >L pdfz+s/ c/ul/of (2) df) >L vu/fh clwsf/L (3) df) >L hok'/L 3tL{ (4) df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" (5) df) >L b]jk|;fb u'?ª (6) df) >L kljqf lg/f}nf v/]n (7) df) >L kfj{tf l8=;L= -rf}w/L_

(8) df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ (9) df) >L afns[i0f vf+0f (10) df) >L efg' eQm 9sfn (11) df) >L /fh lszf]/ ofbj (12) df) >L /fd]Zj/ /fo ofbj (13) df) >L /]vf zdf{ (14) df) >L zfGtf rf}w/L

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f/ @@ ut] z'qmaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M@% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 71: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $)

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ @@ ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M@% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} df) >L afns[i0f vf+0fn] /fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os / cg;g/t 8f) uf]ljGb s]=;L=sf] ljifonfO{ lnP/ g]kfnL sfFu|];sf] tkm{af6 ;bgdf btf{ ul/Psf] h?/L ;fj{hlgs dxTjsf] k|:tfj cfh} 5nkmn ul/of];\ / pQm k|:tfj 5nkmndf gNofOP;Dd ;bgsf] sf/jfxL cufl8 a9\g ;Sb}g eGg'ePkl5 g]kfnL sfFu|];sf df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] df) ;b:ox?n] p7fpg' ePsf] ljifosf ;DaGwdf ;/sf/nfO{ hfgsf/L u/fO;lsPsf] / lgodfjnLsf] lgod &! sf] pklgod -#_ sf] k|fjwfg adf]lhd pQm k|:tfjdfly csf]{ a}7sdf 5nkmn x'g] hfgsf/L u/fpFb} df) ;b:ox?nfO{ cfzg u|x0f ug{ cg'/f]w ug'{x'Fbf klg pxfFx?n] cfzg u|x0f gu/]kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] a}7s cfwf 306fsf] nflu :ylut ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s cfh} cfwf 306fkl5 a:g] u/L lbgsf] !M#% ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfh} cfwf 306fsf] nflu :ylut ePsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] @M$) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7s k|f/De x'gf;fy g]kfnL sfFu|];sf df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'ePkl5 df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"n] cfkm"x?n] btf{ u/]sf] h?/L ;fj{hlgs dxTjsf] k|:tfj sfo{;"rLdf g/x]sf]tkm{ Wofgfsif{0f u/fpFb} pQm ljifo cToGt dxTjk"0f{ ePsf]n] tTsfn 5nkmndf Nofpg dfu ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] df) ;b:ox?af6 k|fKt k|:tfjsf] hfgsf/L ;/sf/nfO{ e};s]sf] t/ ;/sf/ ;f] k|:tfjsf] nflu cfh tof/ gePsf]n] lgodfjnLsf] lgod &! sf] pklgod -#_ adf]lhd pQm k|:tfjdfly 5nkmn ug{ c;f/ @% ut] ;f]daf/sf] lbg tf]lsPsf] hfgsf/L u/fpFbf klg g]kfnL sfFu|];sf df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] of] a}7s @)&% ;fn c;f/ @% ut] ;f]daf/ lbgsf] !M)) ah];Ddsf] nflu :ylut ug'{eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f/ @% ut] ;f]daf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M$% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 72: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $!

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ @% ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M#) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L nIdL kl/of/ 2. df) >L j;Gt s'df/ g]DjfË 3. df) >L ljGbf kf08] 4. df) >L zzL >]i7 5. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 6. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g 7. df) >L ;To kxf8L

8. df) >L ;/jt cf/f vfgd 9. df) >L ;fg' l;jf 10. df) >L l;tf/fd dxtf] 11. df) >L ;'hftf kl/of/ 12. df) >L ;'bg ls/ftL 13. df) >L ;~ho s'df/ uf}td 14. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn

tb'k/fGt df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] d':tfËdf l6«k/ b'3{6gfdf k/L aL; hgfsf] d[To' / afx| hgf 3fO{t] ePsf] ljifodf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] /fi6«kltsf] sfof{noaf6 k|fKt lgDglnlvt kqsf] Joxf]/f k9]/ ;'gfpg' eof] .

;+3Lo ;+;bsf] ljleGg ldltsf] a}7saf6 kfl/t eO{ g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f !!# sf] pkwf/f -!_ adf]lhd k|df0fLs/0fsf] nflu ldlt @)&%÷#÷!( df k]z x'g cfPsf b]xfo adf]lhdsf ljw]osx? ;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo"af6 g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f !!# sf] pkwf/f -@_ adf]lhd k|df0fLs/0f ePsf]n] ;f] sf] k|df0fLs[t k|ltx? yfg # -tLg_ o;};fy ;+nUg /fvL k7fOPsf] Joxf]/f cg'/f]w ub{5' .

qm=;+= ljw]os g+= ljw]ossf] gfd k|df0fLs/0f ldlt != ! /fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg ljw]os, @)&% 2075/3/20

@= @ ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj tyf /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL ljw]os, @)&%

2075/3/20

#= # a]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%

2075/3/20

-ljgf]b s]=;L=_ ldlt M @)&%÷#÷@) ;lrj

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f @(@ sf] pkwf/f -@_ Pj+ ;+3Lo ;+;bsf] ;+o'Qm a}7s / ;+o'Qm ;ldlt -sfo{;~rfng_ lgodfjnL, @)&% sf] lgod @% sf] pklgod -@_ adf]lhd ;+;bLo ;'g'jfO{ ;ldltdf k|ltlglw ;efsf lgDglnlvt df) ;b:ox?sf] gfd ;efsf] ;xdltsf] nflu k|:tfj ug'{x'Fbf ;efn] ;xdlt hgfof] .

(1) df) >L cd[tf yfkf (2) df) >L lg? b]jL kfn (3) df) >L kfj{t u'?ª (4) df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ (5) df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL (6) df) >L led;]g bf; k|wfg

(7) df) >L of]u]z s'df/ e§/fO{ (8) df) >L /fh]Gb| k|;fb >]i7 (9) df) >L nId0f nfn s0f{ (10) df) >L lzjs'df/ d+8n -s]j6_ (11) df) >L ;'/]Gb| k|;fb kf08] (12) df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{

kfgf 1/2

Page 73: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod &! adf]lhd df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"n] ælrlsT;f lzIff / ;du| :jf:Yo ;]jf If]qdf ljBdfg lj;+ultnfO{ ;dfKt ug{, ;j{;'ne / u'0f:t/Lo :jf:Yo ;]jf pknAw u/fpg lgjt{dfg ;/sf/n] hf/L u/]sf] cWofb]zsf d"n efjgf cg'?k ljw]os tTsfn NofO{ cg;g/t 8f) uf]ljGb s]=;L= sf] :jf:Yo pkrf/ u/L lhjg /Iff ul/of];\Æ eGg] ;DaGwL ;fj{hlgs dxTjsf] k|:tfjdfly ;+lIfKt jStJo ;lxt 5nkmn k|f/De ug'{eof] .

tTkZrft pQm k|:tfjsf ;dy{s df) >L ctx/ sdfn d';ndfg / df) >L kfj{tf l8=;L= -rf}w/L_n] k|:tfjsf] ;dy{g ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] .

To;kl5 pQm k|:tfjdflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L afns[i0f vf+0f 2. df) >L of]u]z s'df/ e§/fO{ 3. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 4. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 5. df) >L vu/fh clwsf/L 6. df) >L ;l/tf lu/L 7. df) >L dfgaxfb'/ ljZjsdf{ 8. df) >L /]vf zdf{ 9. df) >L s[i0feQm kf]v|]n 10. df) >L kBd gf/fo0f rf}w/L 11. df) >L gf/bd'lg /fgf 12. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{ 13. df) >L e/t s'df/ zfx 14. df) >L uug s'df/ yfkf 15. df) >L df]xDdb ckmtfa cfnd 16. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 17. df) >L k|]d ;'jfn 18. df) >L /fdaxfb'/ lji6 19. df) >L b]j]Gb| /fh s+8]n 20. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 21. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 22. df) >L /u+dtL zfxL 23. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_

24. df) >L ;~ho s'df/ uf}td 25. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 26. df) >L /fhaxfb'/ a'9f If]qL 27. df) >L led;]g bf; k|wfg 28. df) >L k|]daxfb'/ cfn] 29. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 30. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 31. df) >L ldgaxfb'/ ljZjsd{ 32. df) >L s[i0f s'df/ >]i7 33. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 34. df) >L ejfgL k|;fb vfk'Ë 35. df) >L ljdnf lj=s= 36. df) >L dx]z a:g]t 37. df) >L emk6 axfb'/ /fjn 38. df) >L kfj{t u'?ª 39. df) >L v]dk|;fb nf]xgL 40. df) >L d]6dl0f rf}w/L 41. df) >L b'uf{ kf}8]n 42. df) >L pdfsfGt rf}w/L 43. df) >L g/axfb'/ wfdL 44. df) >L ljzfn e§/fO{ 45. df) >L ;f]dk|;fb kf08]o 46. df) >L ;'bg ls/ftL

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] pQm k|:tfjdflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLdf /x]sf] qmd;+Vof $ sf] sfo{qmd ;"rLaf6 x6fOPsf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] /fli6«o ;efsf] ldlt @)&% c;f/ @@ ut] a;]sf] a}7sn] ;+3Lo ;+;bsf] ;+o'Qm a}7s / ;+o'Qm ;ldlt sfo{;~rfng lgodfjnL, @)&% adf]lhd /fli6«o ;efaf6 b]xfosf dfggLo ;b:ox?nfO{ ;+;bLo ;'g'jfO{ ;ldltdf dgf]gog u/]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

!= df) >L ;'dg /fh Kofs'/]n @= df) >L gGbf rkfO{ #= df) >L lht]Gb| gf/fo0f b]j

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f/ @* ut] laxLaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L ck/fGx ^M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 74: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $@

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ @* ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 2. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 3. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 4. df) >L pd]z >]i7 5. df) >L sNof0fL s'df/L v8\sf 6. df) >L slnnf vft'g 7. df) >L s[i0f s'df/ >]i7 8. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 9. df) >L s[i0f nfn dxh{g

10. df) >L vu/fh clwsf/L 11. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L 12. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 13. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 14. df) >L u+uf axfb'/ tfdfª 15. df) >L 3gZofd vltj8f 16. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 17. df) >L lhkl5l/ª nfdf

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L cdgnfn df]bL 2. df) >L k|lbk lu/L 3. df) >L clgn s'df/ emf 4. df) >L xl/gf/fo0f k|;fb ;f /f}lgof/ 5. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 6. df) >L dx]z a:g]t 7. df) >L g/axfb'/ wfdL 8. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"

9. df) >L /fd;xfo k|;fb ofbj 10. df) >L k|]d ;'jfn 11. df) >L df]xg aflgof+ 12. df) >L gGbnfn /f]sf If]qL 13. df) >L nfnk|;fb ;fFjf lnDa' 14. df) >L k|df]b ;fx 15. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

o;}aLr df) >L k|lbk lu/Ln] ljz]if ;dodf efu lnO;s]kl5 df) >L ;l/tf Gof}kfg]n] lgodfklQ ug'{x'Fb} df) >L k|lbk lu/Ln] af]Ng]qmddf dlxnfnfO{ a'9f] ePkl5 dbf{ x'G5 egL ckdfg ug'{ePsf]n] ;f] zAbx? /]s8{af6 x6fO{of];\ egL cg'/f]w ug{'eof] .

tTkZrft k|ltlglw ;efdf pTklQ ePsf lgDglnlvt cy{ ljw]osx? /fli6«o ;efn] s'g} ;'emfj ljgf lkmtf{ k7fPsf] ;Gb]z k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !@( sf] pklgod -!_ adf]lhd k|ltlglw ;efsf] ;lrj >L uf]kfngfy of]uLn] ;bg ;dIf 6]a'n ug'{eof] .

-!_ ljlgof]hg ljw]os, @)&% -@_ cfly{s ljw]os, @)&% -#_ /fi6« C0f p7fpg] ljw]os, @)&% -$_ C0f tyf hdfgt -afO;f}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLsf] qmd;+Vof @ b]lv $ ;Ddsf sfo{qmdx? ;"rLaf6 x6fO{Psf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æn]vfk/LIf0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ egL k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æn]vfk/LIf0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L e/t s'df/ zfx / df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æn]vfk/LIf0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f/ #! ut] cfOtaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M$) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 75: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $#

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ #! ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] k"j{ ;b:o df]xDdb d':ts cfndsf] lgwg ePsf]df lgDglnlvt zf]s k|:tfj k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 kfl/t eof] .

zf]s k|:tfj

æk|ltlglw ;efsf] of] a}7s @)&) ;fndf tTsflng dw]zL hgclwsf/ kmf]/d -nf]stflGqs_ sf] tkm{af6 /f}tx6 lhNnf, If]q g+= @ af6 ;+ljwfg;efdf lgjf{lrt k"j{ /fHodGqL Pj+ k"j{ ;b:o tyf xfn g]kfn sDo"lgi6 kf6L{ -g]=s=kf=_ sf ;b:o >L df]xDdb d':ts cfndsf] %# jif{sf] pd]/df afF;af/L l:yt u+ufnfn c:ktfndf x[bo/f]usf] pkrf/sf] qmddf ldlt @)&% c;f/ @( ut] a]n'sf ^M$% ah] lgwg ePsf]df ulx/f] zf]s k|s6 ub{5 / pxfFsf] lbj++ut cfTdfsf] rL/zflGtsf] sfdgf ub}{ zf]s–;GtKt kl/jf/k|lt ;dj]bgf k|s6 ub{5 .Æ

tb'k/fGt ;efn] :juL{o df]xDdb d':ts cfndsf] cfTdfsf] rL/ zflGtsf] nflu p7]/ ! ldg]6 df}g wf/0f u¥of] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f/ #@ ut] ;f]daf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !M@) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 76: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $$

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f/ #@ ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M@) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} df) >L ldgaxfb'/ ljZjsd{n] ;/sf/sf] tkm{af6 btf{ ePsf] /fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]osdfly ;j{q lj/f]w x'Fbf klg ;d:of ;dfwfg ug]{ eGbf klg aNemfpg] u/L cfPsf] / ;f]xL ljifonfO{ lnP/ cg;g a;L/xg'ePsf 8f= uf]ljGb s]=;L=n] /fVg'ePsf dfusf] ;Daf]wg ug]{tkm{ ;/sf/n] plrt Wofg glbPsf]n] ;bgdf btf{ ePsf] /fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os / 8f= uf]ljGb s]=;L= sf] ;DaGwdf ;/sf/sf] :ki6 wf/0ff gcfP;Dd ;bgsf] sf/jfxL cufl8 a9\g ;Sb}g eGg'ePkl5 g]kfnL sfFu|];sf ;bgdf pkl:yt ;Dk"0f{ df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'eof] .

To;kl5 df) >L s[i0feSt kf]v|nn] lgodfklQ ug'{x'Fb} k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] Joj:yf adf]lhd ;bg ;~rfngdf ;a} bnsf kbflwsf/Ln] ;xof]u ug'{kg]{tkm{ Wofgfsif{0f ug'{x'Fb} ;fj{ef}d ;+;bsf] sf/jfxLnfO{ cj/f]w ug{ gx'g] eGg] s'/fdf hf]8 lbg'eof] .

To;}u/L df) >L vu/fh clwsf/Ln] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @) sf] v08 -r_ adf]lhd ;efd'vn] a}7snfO{ ;Daf]wg ul//x]sf] ;dodf s'g}klg ;b:on] :yfg 5f8\g gx'g] k|fjwfgtkm{ Wofgfsif{0f u/fpg' x'Fb} lgodfklQ ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] /fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]osdfly df) ;b:ox?n] ug'{ePsf] lj/f]wsf] ;"rgf sfo{;"rLdf ;dfj]z e};s]sf] / 8f= uf]ljGb s]=;L= sf] cg;gsf] ljifonfO{ lnP/ ;d]t ;bgdf ;/sf/sf] oy]i7 Wofgfsif{0f e};s]sf]n] df) ;b:ox?n] cfzg u|x0f u/L a}7s ;~rfngdf ;xof]u ug'{x'g af/Daf/ cfu|x ug'{x'Fbf klg g]kfnL sfFu|];sf df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleO/xg' ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] a}7s cfwf 306fsf] nflu :ylut ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s cfwf 306fkl5 a:g]u/L lbgsf] !M#% ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfwf 306fsf] nflu :ylut ePsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] #M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} df) >L k'ikf e';fn -uf}td_n] b]zsf] nflu ;+3if{/t 8f= uf]ljGb s]=;L=sf] ;j{q ;dy{g /x]sf] / ToxL cg'?k k|d'v k|ltkIfL bnn] ;d]t pxfFsf] ;dy{g u/]sf], ;/sf/n] dfgjclwsf/ / gful/s ;dfhsf] cu'jf h:tf JolQmnfO{ ;dft]/ y'Gg vf]Hg' 7Ls gePsf]n] 8f= uf]ljGb s]=;L=cg;g/t /xg'ePsf] :yfgdf uP/ ;/sf/n] jftf{ u/]/ hgkIfLo dfusf] ;Daf]wg gu/];Dd ;bgsf] sf/jfxL cufl8 a9\g ;Sb}g eGg'ePkl5 g]kfnL sfFu|];sf ;bgdf pkl:yt ;Dk"0f{ df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] df) ;b:ox?n] p7fpg' ePsf] ljifok|lt ;/sf/sf] Wofgfsif{0f e};s]sf] / ;f] ljifonfO{ lnP/ ;/sf/n] hjfkm lbg ;d]t ;do dfu u/]sf]n] df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg u|x0f u/L ;/sf/nfO{ cfkm\gf] wf/0ff /fVg cj;/ lbcf}+ egL af/Daf/ cfu|x ug'{x'Fbf klg g]kfnL sfFu|];sf df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleO/xg' ePkl5 a}7s @)&% ;fn ;fpg # ut] laxLaf/ lbgsf] !M)) ah] ;Ddsf] nflu :ylut ug'{eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg # ut] laxLaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M#% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 77: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $%

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg !! ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfnn] cg;g/t 8f= uf]ljGb s]=;L+ / ;/sf/aLr ;Demf}tf ePsf] eGg] va/ k|fKt ePsf] t/ ;/sf/n] ;f] ljifodf ;bgdf hfgsf/L u/fPsf] 5}g t;y{ df) dGqLn] pQm ljifodf ;fj{ef}d ;bgdf hfgsf/L u/fpg' kg]{ eGg'x'Fb} ;+ljwfg adf]lhd ;efd'v / pk;efd'v Pp6} bnsf] x'g gx'g] ;fy} ;f]xL ljifodf cbfntdf ;DdfggLo ;efd'vnfO{ ljkIfL agfP/ d'2f ;d]t rn]sf]n] To;tkm{ ;DalGwt kIfn] ljrf/ ug'{kg]{ eGg'eof] .

To;kl5 df) >L s[i0feSt kf]v|nn] lgodfklQ ug'{x'Fb} k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] Joj:yf adf]lhd cbfntdf ljrf/fwLg d'2fsf ljifodf ;bgdf 5nkmn ug{ g;lsg] ePsf]n] df) >L ldg]Gb|k|;fb l/hfnn] p7fpg' ePsf] ljifonfO{ ;bgsf] /]s8{af6 x6fO{of];\ eGg'eof] .

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] cg;g/t 8f= uf]ljGb s]=;L= / ;/sf/aLr ePsf] ;Demf}tfsf] ljifodf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqLn] lbg'ePsf] jQmJosf ;DaGwdf b]xfosf df) ;b:ox?n] :kli6s/0f dfu ug'{eof] M–

1. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 2. df) >L l8nf ;Fu|f}nf -k+t_ 3. df) >L nIdL kl/of/ 4. df) >L pdf /]UdL 5. df) >L /fdaxfb'/ lji6

6. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 7. df) >L k|]d ;'jfn 8. df) >L uug s'df/ yfkf 9. df) >L b]j]Gb| /fh s+8]n

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] df) ;b:ox?n] p7fpg' ePsf] ljifodf :ki6 kfg'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] sfo{;"rLsf] sfo{qmd cufl8 a9fpg vf]Hg'x'Fbf df) >L afns[i0f vf+0fn] ;/sf/ / 8f= uf]ljGb s]=;L= aLr ePsf] ;Demf}tfdf plNnlvt ljifox?sf ;DaGwdf df) dGqLn] ;bgdf hfgsf/L gu/fP;Dd sfo{;"rL cufl8 a9\g ;Sb}g eGg'ePkl5 g]kfnL sfFu|];sf ;bgdf pkl:yt df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'eof] .

tTkZrft df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] ;/sf/kIf / 8f= uf]ljGb s]=;L= kIfaLr ePsf] gf} a'Fb] ;xdltsf] k|lt ;bg ;dIf 6]a'n ug'{eof] .

To;kl5 klg g]kfnL sfFu];sf df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleP/ 6]a'n ePsf] ;Demf}tfsf] k|lt tTsfn pknAw x'g'kg]{ dfu /fVg'ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] pxfFx?nfO{ af/Daf/ pQm ;Demf}tf s]xLa]/df pknAw x'g] eGg'x'Fbf klg pxfFx? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleO/xg' ePkl5 a}7s bz ldg]6sf] nflu :ylut ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s bz ldg]6kl5 a:g]u/L lbgsf] !M%) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] bz ldg]6sf] nflu :ylut ePsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] @M)% ah] k|f/De eof] .

kfgf 1/2

Page 78: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] z"Go ;do / ljz]if ;dosf] sfo{qmd x6fOPsf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L uug s'df/ yfkf / df) >L ;~ho s'df/ uf}tdaf6 ;+o'Qm ?kdf tyf df) >L k|]d ;'jfn / df) >L ;l/tf lu/Laf6 Psn ?kdf lj/f]wsf] ;"rgfx? k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly ;+o'Qm ?kdf lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L uug s'df/ yfkfn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'x'Fb} cfkm\gf] k|:tfj lkmtf{ lnPsf] hfgsf/L ;d]t u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L ;l/tf lu/Ln] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'x'Fb} cfkm\gf] k|:tfj lkmtf{ lnPsf] hfgsf/L ;d]t u/fpg' eof] .

tTkZrft ljw]os k|:t'tstf{ df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm'n] lbg'ePsf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgfx? dWo] df) >L uug s'df/ yfkf / df) >L ;l/tf lu/Ln] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng'ePsf] / df) >L k|]d ;'jfnsf] lj/f]wsf] ;"rgf c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug{ cg'dlt k|fKt ePsf] 3f]if0ff ug'{eof] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLsf] qmd;+Vof % / ^ sf] sfo{qmd ;"rLaf6 x6fO{Psf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg !# ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M$) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 79: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $^

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg !# ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 2. df) >L ltn axfb'/ dxt If]qL 3. df) >L t]h' nfn rf}w/L 4. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 5. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 6. df) >L b'u{ axfb'/ /fjt 7. df) >L b]j k|;fb u'?ª 8. df) >L b]j k|;fb ltdn;]gf 9. df) >L gGb nfn /f]sf If]qL

10. df) >L gldtf s'df/L rf}w/L 11. df) >L gj/fh /fjt 12. df) >L gj /fh l;njfn 13. df) >L lg? b]jL kfn 14. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 15. df) >L k|ldnf /fO{ 16. df) >L k|df]b ;fx 17. df) >L afns[i0f vf+0f

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L clUg k|;fb ;fksf]6f 2. df) >L pdf /]UdL 3. df) >L k|]d ;'jfn 4. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 5. df) >L /fh]Gb| s'df/ /fO{ 6. df) >L e/t s'df/ zfx 7. df) >L xl/ /fh clwsf/L 8. df) >L Psjfn ldof+ 9. df) >L e}/j axfb'/ l;+x

10. df) >L /u+dlt zfxL 11. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 12. df) >L ;l/tf lu/L 13. df) >L nIdL kl/of/ 14. df) >L ljgf a'9fyf]sL 15. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn 16. df) >L af]wdfof s'df/L ofbj 17. df) >L a[h]z s'df/ u'Kt

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] s~rgk'/ lhNnfdf aflnsfsf] anfTsf/ kl5 xTof ul/Psf] ljifonfO{ lnP/ z"Go / ljz]if ;dodf df) ;b:ox?n] s'/f p7fpg' ePsf] 5, ;f] ljifodf ;To tYo hfgsf/L u/fpg d g]kfn ;/sf/nfO{ Wofgfsif{0f u/fpF5' eGg'eof] . ;fy} k|ltlglw ;efsf ;efd'v / pk;efd'v Ps} bnaf6 x'g gx'g] eGg] ljifodf s'/f p7\g] u/]sf] 5 . ;+ljwfgsf] wf/f !)% adf]lhd pQm ljifosf ;DaGwdf ;Ddflgt cbfntdf d'2f ljrf/fwLg ePsf]n] Gofo ;Dkfbgdf k|lts"n c;/ kg{;Sg] x'Fbf ;f] ljifo p7fpg gldNg] s'/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æaLdf ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxtsf] ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

kfgf 1/2

Page 80: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

To;kl5 ljw]os k|:t'tstf{ df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm"n] lbg'ePsf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tTkZrft æaLdf ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd æaLdf ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L ;'/]Gb| ofbj 3. df) >L ;'lhtf zfSo 4. df) >L e/t s'df/ zfx 5. df) >L ;l/tf lu/L 6. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"

7. df) >L k|]d ;'jfn 8. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 9. df) >L ;~ho s'df/ uf}td 10. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 11. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg

tTkZrft df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg !^ ut] a'waf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !M%) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 81: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $&

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg !^ ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] k"j{ ;b:o s[i0f s'df/ hf]zLsf] lgwg ePsf]df lgDglnlvt zf]s k|:tfj k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 kfl/t eof] .

zf]s k|:tfj æk|ltlglw ;efsf] of] a}7s @)$* ;fndf g]kfnL sfFu|];sf] tkm{af6 a}t8L lhNnf If]q

g+= ! af6 k|ltlglw ;efdf lgjf{lrt ;b:o, g]kfnL sfFu|];sf k"j{ s]Gb|Lo ;b:o, @)$^ / @)^@÷)^# sf] P]ltxfl;s hgcfGbf]ngx?df ;lqmo e"ldsf lgjf{x ug'{ePsf s'zn g]tf Pj+ ;dfh;]jL s[i0f s'df/ hf]zLsf] &# jif{sf] pd]/df a'9flgns07l:yt lgjf;df ldlt @)&% ;fpg !% ut] d+unaf/ lgwg ePsf]df ulx/f] zf]s k|s6 ub{5 / pxfFsf] lbj++ut cfTdfsf] rL/zflGtsf] sfdgf ub}{ zf]s–;GtKt kl/jf/k|lt ;dj]bgf k|s6 ub{5 .Æ

tb'k/fGt ;efn] :juL{o s[i0f s'df/ hf]zLsf] cfTdfsf] rL/ zflGtsf] nflu p7]/ ! ldg]6 df}g wf/0f u¥of] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg !& ut] laxLaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !M!) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 82: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $*

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg !& ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L ladnf g]kfnL 2. df) >L ladnf la=s= 3. df) >L e/t s'df/ zfx 4. df) >L dx]Gb| s'df/L lnDa' 5. df) >L dx]z a:g]t 6. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 7. df) >L ldgf ;'Aaf 8. df) >L o1 axfb'/ af]u6L

9. df) >L o1 /fh ;'g'jf/ 10. df) >L ozf]bf u'?ª ;'j]bL 11. df) >L /u+dtL zfxL 12. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 13. df) >L /fd axfb'/ lai6 14. df) >L /fdla/ dfgGw/ 15. df) >L /]g'sf u'?Ë

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L lg? b]jL kfn 2. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 3. df) >L dlxGb| /fo ofbj 4. df) >L b'uf{ kf}8]n 5. df) >L zlz >]i7 6. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 7. df) >L k|df]b ;fx 8. df) >L x[bo]z lqkf7L 9. df) >L kfj{tf l8=;L= -rf}w/L_

10. df) >L kfj{t u'?ª 11. df) >L ;'hftf kl/of/ 12. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 13. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 14. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 15. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 16. df) >L b'uf{ s'df/L ljZjsdf{ 17. df) >L 6]saxfb'/ a:g]t 18. df) >L c~hgf ljz+v]

o;}aLr ;DdfggLo ;efd'vn] df) >L k|df]b ;fxn] ljz]if ;dodf efu lng] qmddf af]Ng'ePsf] ædfg]{ dfG5] k|wfgdGqLb]lv ;efd'v;Dd ePsf]Æ eGg] zAbx? /]s8{af6 x6fpg ;lrjfnonfO{ lgb]{zg lbg'eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] s~rgk'/ lhNnfdf ePsf] aflnsf anfTsf/ Pj+ xTofsf] 36gf, b]zsf] ljleGg :yfgdf ePsf dlxnf lx+;fsf 36gf, df) >L lg? b]jL kfn pk/ ePsf] cfqmd0fsf] 36gf / ;f] pk/ ;/sf/sf] tkm{af6 ePsf] sfd sf/jfxLsf] ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt df) k//fi6« dGqL >L k|bLk s'df/ 1jfnLn] kf]r'u{n, a]lNhod nufot o"/f]k e|d0f ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfnn] lgodfklQ ug'{x'Fb} k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!( adf]lhd df) u[x dGqL;Fu k|Zg ug{ kfpg' kg]{ eGg'ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] df) u[x dGqLn] lgodfjnLsf] lgod @!( adf]lhd geP/ lgod !% adf]lhd z"Go / ljz]if ;dodf df) ;b:ox?n] p7fpg' ePsf] ljifox?sf ;DaGwdf ;bgnfO{ hfgsf/L u/fpg' ePsf] xf] eGg'x'Fb} k|Zgf]Q/ ;DaGwL 5'§} kl/R5]bsf] Joj:yf lgodfjnLdf ul/Psf] h'g cfufdL a}7sx?df z'? ug]{ sfo{qmd ePsf]n] df) ;b:ox?n] ;f] ;dodf df) dGqLx?;Fu k|Zgf]Q/ ug{ ;Sg'x'g] / cfhsf] nflu dGqL;Fu k|Zg ug{ ;do pknAw u/fpg g;lsg] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !&@ adf]lhd k|ltlglw ;ef cGtu{tsf b]xfosf ljleGg ljifout ;ldltx?df /xg'x'g] df) ;b:ox?sf] gfd ;lxtsf] k|:tfj ;efsf] ;xdltsf] nflu k|:tfj ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

cy{ ;ldlt 1) मा० �ी �कशोर �संह राठौर 2) मा० �ी कु. तिुल्स थापा 3) मा० �ी घनश्याम भसुाल

4) मा० �ी चडुामणी खड्का 5) मा० �ी जय कुमार राई

6) मा० �ी जलु� कुमार� महतो

7) मा० �ी �नरा देवी जैरु

8) मा० �ी ��मला राई

9) मा० डा० बाबरुाम भ�राई 10) मा० �ी महन्थ ठाकुर

11) मा० �ी महेश बस्नेत

12) मा० �ी मेटमिण चौधर� kfgf 1/4

Page 83: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

13) मा० �ी मोतीलाल दगुड

14) मा० �ी रामकुमार� झा�� 15) मा० �ी रामवाव ुकुमार यादव 16) मा० �ी �वजय कुमार गच्छदार 17) मा० �ी �वष्ण ु�साद पौडेल

18) मा० �ी शशांक कोइराला 19) मा० �ी श्याम कुमार �े�

20) मा० �ी सत्य पहाडी 21) मा० �ी सरवत आरा खानम

22) मा० �ी सरेुन्� �साद पाण्डे 23) मा० �ी ह�र राज अ�धकार� 24) मा० �ी हेम कुमार राई

25) मा० �ी ज्ञानेन्� बहादरु काक�

cGt/f{li6«o ;DaGw ;ldlt 1) मा० �ी अिग्न �साद सापकोटा 2) मा० �ी उमा रेग्मी 3) मा० �ी चाँद तारा कुमार� 4) मा० �ी �दव्यमिण राजभण्डार� 5) मा० �ी द�पक �काश भ�

6) मा० �ी नारद म�ुन राना 7) मा० डा० नारायण खड्का 8) मा० �ी �नजर्ला राउत

9) मा० �ी पषु्पा भसुाल (गौतम) 10) मा० �ी �काश मान �संह 11) मा० �ी ��दप �गर� 12) मा० �ी �मे �साद तलुाचन

13) मा० �ी भीम वहादरु रावल

14) मा० �ी माधव कुमार नेपाल

15) मा० �ी मोहन बा�नया 16) मा० �ी रेनकुा गरुु�

17) मा० �ी �वना कुमार� �े�

18) मा० �ी वोधमाया कुमार� यादव 19) मा० �ी सरला कुमार� यादव

20) मा० �ी स�रता �गर� 21) मा० �ी सानु �सवा 22) मा० �ी सजुाता कोईराला 23) मा० �ी सिुजता शा�

24) मा० �ी सदुन �कराती 25) मा० �ी सरेुन्� कुमार काक�

pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldlt 1) मा० �ी अ�भषेक �ताप शाह 2) मा० �ी अमतृा देवी अ�हर� 3) मा० �ी कृष्ण कुमार �े�

4) मा० �ी गोपाल बहादरु बम

5) मा० �ी जयपरु� घत� 6) मा० �ी �दल कुमार� 7) मा० �ी दगुार् कुमार� �व�कमार् 8) मा० �ी देवेन्� पौडेल

9) मा० �ी नर बहादरु धामी 10) मा० �ी नवराज रावत

11) मा० �ी �काश रसाईल� (स्नेह�) 12) मा० �ी ��दप यादव

13) मा० �ी �मोद कुमार यादव 14) मा० �ी �मोद साह

15) मा० �ी �भमसेन दास �धान 16) मा० �ी मकुुन्द न्यौपान े

17) मा० �ी मोहम्मद आफताब आलम 18) मा० �ी राम �बर मानन्धर 19) मा० �ी लाल �साद साँवा �लम्बू 20) मा० �ी �वन्दा पाण्डे

21) मा० �ी स�रता कुमार� �गर� 22) मा० �ी सजुाता पर�यार 23) मा० �ी सोम �साद पाण्डेय

24) मा० �ी �हराचन्� के.सी.

sfg"g, Gofo tyf dfgj clwsf/ ;ldlt 1) मा० �ी अतहर कमाल मसुलमान 2) मा० �ी उमाशंकर अरग�रया 3) मा० �ी कलु देवी �व�गकमार्

4) मा० �ी कृष्ण भ� पो�ले

5) मा० �ी गोमा देवकोटा 6) मा० �ी देव �साद गरुुङ

7) मा० �ी देव �साद �तमलसेना 8) मा० �ी पदम �गर� 9) मा० �ी पदम नारायण चौधर� (थारु) 10) मा० �ी बालकृष्ण खांण

11) मा० �ी महेन्� कुमार� �लम्बु 12) मा० �ी माया देवी न्यौपान े

13) मा० �ी �मन वहादरु �व�कमर् 14) मा० �ी र�वन्� राज शमार् 15) मा० �ी राजेन्� �साद गौतम 16) मा० �ी रामे�र राय यादव 17) मा० �ी ल�मण लाल कणर् 18) मा० �ी लाल बहादरु थापा 19) मा० �ी �वष्ण ुशमार् 20) मा० �ी शशी �े�

21) मा० �ी समीना हसेुन

22) मा० �ी सवुास चन्� नेम्वा�

23) मा० �ी संजय कुमार गौतम

s[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldlt 1) मा० �ी ओनसर� घ�तर् 2) मा० �ी कृष्ण �साद दाहाल

kfgf 2/4

Page 84: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

3) मा० �ी घनश्याम ख�तवडा 4) मा० �ी चन्�कान्त चौधर� 5) मा० �ी छ�वलाल �व�कमार् 6) मा० �ी दल बहादरु राना 7) मा० �ी नागेन्� कुमार 8) मा० �ी पूणर् कुमार� सवेुद� 9) मा० �ी पोल्देन छोपाङ गरुुङ 10) मा० �ी भवानी �साद खापङु

11) मा० �ी भपुेन्� बहादरु थापा 12) मा० �ी भ�ुम �साद ��पाठ� 13) मा० �ी राजबहादरु बढुाक्षे�ी 14) मा० �ी राधा कुमार� ज्ञवाल�

15) मा० �ी रेनु कुमार� यादव

16) मा० �ी लालकाजी गरुू�

17) मा० �ी शान्ता चौधर� 18) मा० �ी शान्तीमाया तामाङ पा�ीन 19) मा० �ी सत्य नारायण शमार् खनाल

20) मा० �ी सीतादेवी यादव 21) मा० �ी सरेुस चन्� दास

22) मा० �ी सूयर् नारायण यादव 23) मा० �ी स्म�ृत नारायण चौधर� 24) मा० �ी ह�रवोल �साद गजरेुल

25) मा० �ी ज्ञानकुमार� छन्त्याल

dlxnf tyf ;fdflhs ;ldlt 1) मा० �ी अमतृा थापा 2) मा० �ी कमार् घले

3) मा० �ी क�लला खातनु

4) मा० �ी कुमार� मेचे

5) मा० �ी कृष्ण बहादरु राई

6) मा० �ी खेम �साद लोहनी 7) मा० �ी गणेश �संह ठग�ुा 8) मा० �ी गंगा चौधर� (सत्गौवा) 9) मा० �ी दगुर् बहादरु रावत

10) मा० �ी �वुकुमार शाह� 11) मा० �ी नन्द लाल रोका क्षे�ी 12) मा० �ी नरमाया ढकाल

13) मा० �ी नारायण �साद ख�तवडा 14) मा० �ी प�व�ा �नरौला (खरेल) 15) मा० �ी पावर्त गरुुङ

16) मा० �ी �बमला नेपाल� 17) मा० �ी �बमला �ब.क. 18) मा० �ी रानी मण्डल

19) मा० �ी रुह� नाज

20) मा० �ी ल�मी प�रयार 21) मा० �ी िशव कुमार मंडल (केवट) 22) मा० �ी �सताराम महतो 23) मा० �ी सूयर् बहादरु के.सी. 24) मा० �ी �हरा गरुूङ

/fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldlt 1) मा० डा० अमरेश कुमार �संह 2) मा० �ी कृष्ण गोपाल �े�

3) मा० �ी छ� बहादरु लामा 4) मा० �ी जनादर्न शमार् 5) मा० �ी झपट बहादरु रावल

6) मा० �ी �डला सं�ौला (पंत) 7) मा० �ी �तथार् गौतम

8) मा० �ी �दलेन्� �साद बडू

9) मा० �ी देवेन्� राज कंडेल

10) मा० �ी नव राज �सलवाल

11) मा० �ी पम्फा भसुाल

12) मा० �ी पषु्प कमल दाहाल (�चण्ड) 13) मा० �ी �मे सवुाल

14) मा० �ी �बजय सवु्वा 15) मा० �ी �बनोद कुमार चौधर� 16) मा० �ी बजेृश कुमार ग�ु

17) मा० �ी भानु भ� ढकाल

18) मा० �ी महे�र जंग गहतराज (अथक) 19) मा० �ी मीना पाण्डे

20) मा० �ी यशोदा गरुुङ सवेुद� 21) मा० �ी राज �कशोर यादव

22) मा० �ी राजेन्� �साद �े�

23) मा० �ी राजेन्� महतो 24) मा० �ी रामसहाय �साद यादव 25) मा० �ी रेखा शमार् 26) मा० �ी ल�मी कुमार� चौधर�

ljsf; tyf k|ljlw ;ldlt 1) मा० �ी अ�नल कुमार झा 2) मा० �ी आशा कुमार� �व.क. 3) मा० �ी ईन्दु कुमार� शमार् 4) मा० �ी कमला रोका 5) मा० �ी कल्याणी कुमार� खड्का 6) मा० �ी केदार �सग्देल

7) मा० �ी गणेश कुमार पहाडी 8) मा० �ी गौर� शंकर चौधर� 9) मा० �ी जीप �छ�रङ लामा

10) मा० �ी झलनाथ खनाल

11) मा० �ी टोप बहादरु रायमाझी 12) मा० �ी दामोदर भण्डार� 13) मा० �ी दगुार् पौडेल

14) मा० �ी �नरु देवी पाल

15) मा० �ी �भ ु साह

16) मा० �ी म�हन्� राय यादव 17) मा० �ी �मनाक्षी झा 18) मा० �ी यज्ञ राज सनुवुार

kfgf 3/4

Page 85: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

19) मा० �ी रगंमती शाह� 20) मा० �ी राजेन्� कुमार राई 21) मा० �ी राजेन्� �साद �लङ्देन 22) मा० �ी राम बहादरु �ब�

23) मा० �ी �ललानाथ �े�

24) मा० �ी वहादरु �संह लामा (तमाङ) 25) मा० �ी शेर बहादरु देउवा 26) मा० �ी ह�रनारायण �साद सा रौ�नयार

lzIff tyf :jf:Yo ;ldlt 1) मा० �ी अ�ना �वशंखे

2) मा० �ी उमाकान्त चौधर� 3) मा० �ी उमेश �े�

4) मा० �ी एकवाल �मया ँ5) मा० �ी खगराज अ�धकार� 6) मा० �ी गगन कुमार थापा 7) मा० �ी गजेन्� बहादरु महत 8) मा० �ी िच�लेखा यादव 9) मा० �ी जीवन राम �े�

10) मा० �ी �तल बहादरु महत क्षे�ी 11) मा० �ी दलुार� देवी खत्वेनी 12) मा० �ी न�वना लामा

13) मा० �ी न�मता कुमार� चौधर� 14) मा० �ी नारायण �साद मरा�सनी 15) मा० �ी भैरव बहादरु �संह

16) मा० �ी मन कुमार� िज सी 17) मा० �ी मान बहादरु �व�कमार् 18) मा० �ी योगेश कुमार भ�राई

19) मा० �ी रेखा कुमार� 20) मा० �ी सन्त कुमार थारु

21) मा० �ी सर�ता न्यौपान े

22) मा० �ी सरेुन्� कुमार यादव 23) मा० �ी सरेुश कुमार राई

24) मा० �ी �हत बहादरु तामाङ

;fj{hlgs n]vf ;ldlt 1) मा० �ी अमन लाल मोद� 2) मा० �ी कृष्ण लाल महजर्न

3) मा० �ी गंगा बहादरु तामाङ

4) मा० �ी चन्दा चौधर� 5) मा० �ी तेजु लाल चौधर� 6) मा० �ी धमार्शीला चापागाई 7) मा० �ी पाबर्ता डी.सी. (चौधर�) 8) मा० �ी पावर्ती कुमार� �वशनु्के

9) मा० �ी पषु्पा कुमार� कणर् कायस्त 10) मा० �ी �मे वहादरु आले

11) मा० �ी �बमल �साद �ीवास्तव 12) मा० �ी भरत कुमार शाह

13) मा० �ी �मना सबु्वा 14) मा० �ी �मनेन्� �साद �रजाल

15) मा० �ी मैना कुमार� भण्डार� 16) मा० �ी मोहन आचायर् 17) मा० �ी यज्ञ बहादरु बोगट� 18) मा० �ी राजेन्� कुमार के.सी. 19) मा० �ी लेख राज भ�

20) मा० �ी वसन्त कुमार नेम्वा�

21) मा० �ी �वना देवी बढुाथोक� 22) मा० �ी �वमला �व�कमार् 23) मा० �ी �वरोध ख�तवडा 24) मा० �ी �वशाल भ�राई

25) मा० �ी शरत �संह भण्डार� 26) मा० �ी सूयर् �साद पाठक

27) मा० �ी हृदयेश ��पाठ�

o;}aLr ;DdfggLo ;efd'vn] ljleGg ljifout ;ldltx?df /xg'x'g] df) ;b:ox?sf] gfd k9]/ ;'gfO/xFbf g]kfnL sfFu|];sf ;Dk"0f{ df) ;b:ox? df) dGqLn] lbPsf] ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo pk/ k|Zg ug{ gkfPsf] egL ;bgsf] afFsL sf/jfxL alxisf/ u/L ;efsIfaf6 aflxl/g'eof] .

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æaLdf ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æaLdf ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf af]Ngsf] nflu s'g}klg df) ;b:osf] gfd k|fKt gePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] æaLdf ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGw (BIMSTEC Convention on Cooperation in Combating International Terrorism, Transnational Organised Crime and Illicit Drug Trafficking)Æ k|:t't ug'{eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg !* ut] z'qmaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M!) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 4/4

Page 86: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – $(

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg @) ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] k"j{ ;b:o sdn k|;fb k+u]gLsf] lgwg ePsf]df lgDglnlvt zf]s k|:tfj k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 kfl/t eof] .

zf]s k|:tfj

æk|ltlglw ;efsf] of] a}7s @)&) ;fnsf] ;+ljwfg ;ef lgjf{rgdf g]kfnL sfFu|];sf] tkm{af6 :ofªhf lhNnf If]q g+= @ af6 ;+ljwfg ;efdf lgjf{lrt ;b:o, g]kfnL sfFu|]; :ofªhf lhNnf ;efklt, g]kfndf nf]stGq :yfkgfsf nflu ;lqmo e"ldsf lgjf{x ug'{ePsf s'zn g]tf Pj+ ;dfh;]jL sdn k|;fb k+u]gLsf] %$ jif{sf] pd]/df :ofªhf lhNnfl:yt lgjf;df ldlt @)&% ;fpg @) ut] cfOtaf/ laxfg %M#) ah] x[bo3ft eO{ lgwg ePsf]df ulx/f] zf]s k|s6 ub{5 / pxfFsf] lbj++ut cfTdfsf] rL/zflGtsf] sfdgf ub}{ zf]s–;GtKt kl/jf/k|lt ;dj]bgf k|s6 ub{5 .Æ

tb'k/fGt :juL{o sdn k|;fb k+u]gLsf] cfTdfsf] rL/ zflGtsf] nflu ;efn] p7]/ ! ldg]6 df}g wf/0f u¥of] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg @! ut] ;f]daf/ lbgsf] @M)) ah] a:g]u/L laxfg !!M!% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 87: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %)

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg @! ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} xft p7fP/ df) >L 1fg]Gb|axfb'/ sfsL{n] ;+;bLo ;'g'jfO{ ;ldltdf ePsf] k|wfg Gofoflwz ;'g'jfO{ k|s[ofsf ;DaGwdf cfkm\gf] egfO{ /fVg'ePkl5 ;f]xL ljifodf df) >L vu/fh clwsf/L, df) >L lj/f]w vltj8f, df) >L x[bo]z lqkf7L, df) >L k'ikf e'iffn -uf}td_ / df) >L k"0f{s'df/L ;'j]bLn] cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] .

To;kl5 ;efd'vn] k|d'v k|ltkIf / ;QfkIfaf6 p7fOPsf] o; ljifodf ;+;bLo ;'g'jfO{ ;ldltn] lgodfjnL adf]lhd k|ltj]bg k]z ug]{ g} 5 eGg'eof] .

tb'k/fGt k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L nIdL kl/of/ 2. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 3. df) >L lj/f]w vltj8f 4. df) >L zfGtf rf}w/L 5. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g 6. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 7. df) >L ;ldgf x';]g 8. df) >L ;To kxf8L 9. df) >L ;/nf s'df/L ofbj

10. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 11. df) >L ;/jt cf/f vfgd 12. df) >L l;tf/fd dxtf] 13. df) >L ;'hftf kl/of/ 14. df) >L ;~ho s'df/ uf}td 15. df) >L xl/gf/fo0f k|;fb ;f /f}lgof/ 16. df) >L lxt axfb'/ tfdfª 17. df) >L lx/f u'?Ë 18. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] /fi6«kltsf] sfof{noaf6 k|fKt lgDglnlvt kqsf] Joxf]/f k9]/ ;'gfpg' eof] .

;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo"n] g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f &^ sf] pkwf/f -(_ adf]lhd ;DdfggLo k|wfgdGqLsf] l;kmfl/zdf ldlt @)&%÷$÷!* ut] b]xfo adf]lhdsf] lgo'lQm / x]/km]/ u/L dlGqkl/ifb\ u7g ug'{ ePsf] Joxf]/f ;fb/ cg'/f]w ub{5' .

qm=;+= gfd, y/ kb sfo{ ljefhg 1. >L s]=kL= zdf{ cf]nL k|wfgdGqL 2. >L O{Zj/ kf]v/]n pkk|wfgdGqL /Iff . 3. >L pk]G› ofbj pkk|wfgdGqL :jf:Yo tyf hg;+Vof . 4. >L /fdaxfb'/ yfkf dGqL u[x . 5. >L k|bLks'df/ 1jfnL dGqL k//fi6« . 6. >L lul//fhdl0f kf]v/]n dGqL lzIff, lj1fg tyf k|ljlw . 7. >L aif{dfg k'g dGqL pmhf{, hn;|f]t tyf l;FrfO{ . 8. >L /3'aL/ dxf;]7 dGqL ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft . 9. >L uf]s0f{ lji6 dGqL >d, /f]huf/, tyf ;fdflhs ;'/Iff . 10. >L efg'eQm 9sfn dGqL sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf . 11. >L nfnafa' kl08t dGqL ;‹Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g .

kfgf 1/2

Page 88: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

12. >L dft[sfk|;fb ofbj dGqL pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ . 13. >L rqmkf0fL vgfn dGqL s[lif tyf kz'kG5L ljsf; . 14. >L yddfof yfkf dGqL dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s . 15. >L zlQmaxfb'/ j:g]t dGqL jg tyf jftfj/0f . 16. 8f= o'j/fh vltj8f dGqL cy{ . 17. >L df]xDdb OlZtofs /fO{ dGqL ;x/L ljsf; . 18. >L /ljG›k|;fb clwsf/L dGqL ;+:s[lt, ko{6g tyf gful/s p•og . 19. >L hutaxfb'/ ;'gf/

-ljZjsdf{_ dGqL o'jf tyf v]ns'b .

20. >L uf]s'nk|;fb jfF:sf]6f dGqL ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw . 21. >L aLgf du/ dGqL vfg]kfgL . 22. >L kßfs'df/L cof{n dGqL e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL . 23. >L wgaxfb'/ a'9f /fHodGqL ;+:s[lt, ko{6g tyf gful/s p•og . 24. >L /fds'df/L rf}w/L /fHodGqL s[lif tyf kz'kG5L ljsf; . 25. 8f= ;'/]G›s'df/ ofbj /fHodGqL :jf:Yo tyf hg;+Vof .

ldlt M @)&%÷$÷!*

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !&@ adf]lhd ul7t k|ltlglw ;ef cGtu{tsf ljleGg ljifout ;ldltx?df b]xfosf df) ;b:ox?sf] gfd yk tyf x]/km]/ ug{ ;efsf] ;xdltsf] nflu k|:tfj ug'{x''Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

!_ df) >L 6]saxfb'/ a:g]t ljsf; tyf k|ljlw ;ldltdf @_ df) >L z]/axfb'/ tfdfª sfg"g, Gofo tyf dfgjclwsf/ ;ldltdf #_ df) >L ljdnf ljZjsdf{ ;fj{hlgs n]vf ;ldltaf6 dlxnf tyf ;fdflhs ;ldltdf $_ df) >L ljdnf lj=s= dlxnf tyf ;fdflhs ;ldltaf6 sfg"g, Gofo tyf

dfgjclwsf/ ;ldltdf

tTkZrft df) u[x dGqLsf] tkm{af6 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug{'x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug{'x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) cy{ dGqLsf] tkm{af6 df) sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] æn]vfk/LIf0f ljw]os, @)&%Æ / æaLdf ljw]os, @)&%Æ nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\ egL qmdzM /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug{'x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg @& ut] cfOtaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 89: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %!

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg @& ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] k"j{ ;b:o e/t zDz]/ /f0ffsf] lgwg ePsf]df lgDglnlvt zf]s k|:tfj k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 kfl/t eof] .

zf]s k|:tfj

æk|ltlglw ;efsf] of] a}7s @)!% ;fnsf] klxnf] cfd lgjf{rgdf uf]vf{ kl/ifb\sf] tkm{af6 wflbª lhNnfaf6 k|ltlglw ;efdf lgjf{lrt ;b:o Pj+ g]kfnsf] k|yd ;+;bdf k|d'v k|ltkIfL bnsf] g]tf ;d]t /xg'ePsf, g]kfnL sfFu|];sf k"j{ s]Gb|Lo ;b:o tyf g]kfndf nf]stGq / u0ftGq :yfkgfsf] nflu :yfkgfsfnb]lv ;+3if{/t Ps k|v/ JolQmTj e/t zDz]/ /f0ffsf] (! jif{sf] pd]/df ef/tsf] sf]nsfQfdf ldlt @)&% ;fpg @% ut] z'qmaf/ x[bo3ft eO{ lgwg ePsf]df ulx/f] zf]s k|s6 ub{5 / pxfFsf] lbj++ut cfTdfsf] rL/zflGtsf] sfdgf ub}{ zf]s–;GtKt kl/jf/k|lt ;dj]bgf k|s6 ub{5 .Æ

tb'k/fGt ;efn] :juL{o e/t zDz]/ /f0ffsf] cfTdfsf] rL/ zflGtsf] nflu p7]/ ! ldg]6 df}g wf/0f u¥of] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg @* ut] ;f]daf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !M@) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 90: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %@

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg @* ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L pdfsfGt rf}w/L 2. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn 3. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 4. df) >L vu/fh clwsf/L 5. df) >L v]dk|;fb nf]xgL 6. df) >L uug s'df/ yfkf

7. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 8. df) >L u+uf axfb'/ tfdfª 9. df) >L 3gZofd vltj8f 10. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 11. df) >L lhkl5l/ª nfdf 12. df) >L hLjg/fd >]i7

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L x[bo]z lqkf7L 2. df) >L df]xDdb ckmtfa cfnd 3. df) >L clgns'df/ emf 4. df) >L b'uf{ kf}8]n 5. df) >L k|]d ;'jfn 6. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 7. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_

8. df) >L dlxGb| /fo ofbj 9. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 10. df) >L df]xg aflgof+ 11. df) >L l8nf ;Fu|f}nf -k+t_ 12. df) >L ;fg' l;jf 13. df) >L lg/fb]jL h}?

tTkZrft df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] /fli6«o Wjhfjfxs g]kfn jfo' ;]jf lgud Pj+ b]zsf ljleGg :yfgdf /x]sf ljdfg:ynx?sf] cj:yfsf ;DaGwdf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!( sf] -@_ adf]lhd b]xfosf df) ;b:ox?n] df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqLsf] jQmJosf] ;DaGwdf k|Zg ;f]Wg'eof] M–

1. df) >L lbn]Gb|k|;fb a8" 2. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 3. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 4. df) >L e/t s'df/ zfx 5. df) >L ;'hftf sf]O{/fnf 6. df) >L ;'lhtf zfSo 7. df) >L /fd]Zj/ /fo ofbj 8. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 9. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 10. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 11. df) >L df]xg aflgof+ 12. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 13. df) >L dlxGb| /fo ofbj

14. df) >L t]h'nfn rf}w/L 15. df) >L k|]d ;'jfn 16. df) >L pdfsfGt rf}w/L 17. df) >L z/b l;+x e08f/L 18. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 19. df) >L k|lbk ofbj 20. df) >L ;l/tf Gof}kfg] 21. df) >L ljgf s'df/L >]i7 22. df) >L ozf]bf u'?Ë -;'j]bL_ 23. df) >L lji0f' zdf{ 24. df) >L /fdaxfb'/ lji6 25. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 26. df) >L b]j]Gb| /fh s+8]n

kfgf 1/3

Page 91: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

27. df) >L /]vf s'df/L 28. df) >L g/axfb'/ wfdL

29. df) >L dLgf ;'Aaf 30. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

tb'k/fGt df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] pQm k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf df) Ho]i7 ;b:o >L lbn]Gb|k|;fb a8"n] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft ljw]os k|:t'tstf{ df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æg]kfn gful/stf -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt ljw]os k|:t'tstf{ df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 æg]kfn gful/stf -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æg]kfn gful/stf -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt df) k//fi6« dGqL >L k|lbk s'df/ 1jfnLn] æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly s'g}klg lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) k//fi6« dGqL >L k|lbk s'df/ 1jfnLn] æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

kfgf 2/3

Page 92: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft ljw]os k|:t'tstf{ df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sfk|;fb ofbjn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sfk|;fb ofbjn] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ælgj[Qe/0f sf]if ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt ljw]os k|:t'tstf{ df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 ælgj[Qe/0f sf]if ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] ælgj[Qe/0f sf]if ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] æcGt/f{li6«o xjfO{ kl/jxg ljifos lgodx? PsLs/0f ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ePsf] dxf;lGwÆ k]z ug'{eof] .

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ dxf;lGwdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 2. df) >L b'uf{ kf}8]n

3. df) >L b]jk|;fb u'?ª 4. df) >L k|]d ;'jfn

tb'k/fGt df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef cGt{ut ul7t ljleGg ;ldltx?sf] ;efkltsf] lgjf{rgsf] nflu k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !&# sf] pklgod -!_ adf]lhd oxL @)&% ;fn ebf} % ut] d+unaf/ laxfg !!M)) ah]sf] ;do tf]s]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' x'Fb} ;ldltsf] ;efklt lgjf{rg ;DaGwL ;"rgf cfh} k|sflzt ug{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj >L dgf]x/k|;fb e§/fO{nfO{ lgb]{zg ;d]t lbg'eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg @( ut] d+unaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] %M!% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 3/3

Page 93: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %#

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg @( ut] d+unaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L 6]s axfb'/ a:g]t 2. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 3. df) >L t]h' nfn rf}w/L 4. df) >L bn axfb'/ /fgf 5. df) >L bfdf]b/ e08f/L 6. df) >L lbn s'df/L 7. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 8. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 9. df) >L b'u{ axfb'/ /fjt 10. df) >L b]j k|;fb u'?ª 11. df) >L b]j]Gb| /fh s+8]n

12. df) >L gldtf s'df/L rf}w/L 13. df) >L gj/fh /fjt 14. df) >L gf/fo0f k|;fb d/fl;gL 15. df) >L kbd lu/L 16. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 17. df) >L kfj{tf l8=;L= -rf}w/L_ 18. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 19. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 20. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 21. df) >L k|ldnf /fO{ 22. df) >L k|df]b ;fx

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !# adf]lhd k|ltlglw ;ef sfo{Joj:yf k/fdz{ ;ldltdf df) >L efg'eQm 9sfnsf] :yfgdf df) >L s[i0feSt kf]v|]nnfO{ dgf]gog u/]sf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLdf /x]sf] qmd;+Vof @ sf] sfo{qmd ;"rLaf6 x6fO{Psf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æg]kfn gful/stf -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 æg]kfn gful/stf -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 2. df) >L x[bo]z lqkf7L 3. df) >L eLd axfb'/ /fjn 4. df) >L k|]d ;'jfn 5. df) >L b'uf{ kf}8]n 6. df) >L e/t s'df/ zfx 7. df) >L 3gZofd vltj8f 8. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 9. df) >L k|df]b ;fx 10. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 11. df) >L O{Gb's'df/L zdf{ 12. df) >L b]j]Gb| /fh s+8]n 13. df) >L c~hgf ljz+v]

14. df) >L /]vf zdf{ 15. df) >L zzL >]i7 16. df) >L ozf]bf u'?Ë -;'j]bL_ 17. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 18. df) >L uug s'df/ yfkf 19. df) >L ljGbf kf08] 20. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 21. df) >L ;/nf s'df/L ofbj 22. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 23. df) >L /]vf s'df/L 24. df) >L rfFb tf/f s'df/L 25. df) >L a[h]z s'df/ u'Kt 26. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

kfgf 1/2

Page 94: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

27. df) >L clgn s'df/ emf 28. df) >L h'nL s'df/L dxtf] 29. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 30. df) >L /fd]Zj/ /fo ofbj

31. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g 32. df) >L nIdL kl/of/ 33. df) >L /fdjfj' s'df/ ofbj

tb'k/fGt df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æg]kfn gful/stf -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf df) >L k|]d ;'jfnn] lgodfklQ ug'{x'Fb} g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f ($ adf]lhd ;bgdf u0fk'/s ;+Vof gk'u ePsf] egL k|Zg p7fpg' ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f ($ adf]lhd s'g}klg k|Zg jf k|:tfj lg0f{ofy{ k]z ug{ k|ltlglw ;efsf] Ps rf}yfO{ ;b:o pkl:yt x'g' kg]{ ePsf]n] # ldg]6 306L ahfO{ u0fk"/s ;+Vof olsg ubf{ u0fk'/s ;+Vof ^( x'g'kg]{df xfn df) ;b:ox?sf] ;+Vof *! /x]sf]n] u0fk'/s ;+Vof k'u]sf] hfgsf/L u/fpg' x'Fb} æg]kfn gful/stf -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) k//fi6« dGqL >L k|lbk s'df/ 1jfnLn] æ/fxbfgL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æ/fxbfgL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L e/t s'df/ zfx 2. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 3. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L

4. df) >L k|]d ;'jfn 5. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 6. df) >L eLd;]gbf; k|wfg

To;kl5 df) k//fi6« dGqL >L k|lbk s'df/ 1jfnLn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fxbfgL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLdf /x]sf] qmd;+Vof % b]lv * ;Ddsf sfo{qmdx? ;"rLaf6 x6fO{Psf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqLsf] tkm{af6 df) k//fi6« dGqL >L k|lbk s'df/ 1jfnLn] ænf]s ;]jf cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] cG7fpGgf}+ aflif{s k|ltj]bgÆ k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] ædxfn]vf k/LIfssf] krkGgf}+ aflif{s k|ltj]bg, @)&$Æ k]z ug'{eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ;fpg #) ut] a'waf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M#) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 95: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %$

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ;fpg #) ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L ljdnf g]kfnL 2. df) >L e/t s'df/ zfx 3. df) >L e'k]Gb| axfb'/ yfkf 4. df) >L dx]Zj/h+u uxt/fh -cys_ 5. df) >L dLgf ;'Aaf

6. df) >L /u+dtL zfxL 7. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 8. df) >L /fdaxfb'/ lji6 9. df) >L /]vf zdf{ 10. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf df) >L 3gZofd vltj8f / df) >L k|sfzdfg l;+xn] efu lng'eof] .

tTkZrft df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 2. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 3. df) >L k|]d ;'jfn 4. df) >L b'uf{ kf}8]n 5. df) >L e/t s'df/ zfx 6. df) >L zzL >]i7 7. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 8. df) >L uug s'df/ yfkf

9. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 10. df) >L c~hgf lj;+v] 11. df) >L dg s'df/L lh=;L= 12. df) >L ljgf s'df/L >]i7 13. df) >L s'= t'N;L yfkf 14. df) >L ;"o{k|;fb kf7s 15. df) >L b'uf{ s'df/L lj=s=

tb'k/fGt df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sfk|;fb ofbjn] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug{'eof] .

tb'k/fGt æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 2. df) >L k|]d ;'jfn 3. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 4. df) >L e/t s'df/ zfx 5. df) >L /fdaxfb'/ lji6 6. df) >L kbd lu/L 7. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L 8. df) >L /fds'df/L emfFqmL 9. df) >L nIdL kl/of/ 10. df) >L b'uf{ kf}8]n

11. df) >L uug s'df/ yfkf 12. df) >L l8nf ;+u|f}nf -k+t_ 13. df) >L 3gZofd vltj8f 14. df) >L ljGbf kf08] 15. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 16. df) >L dfofb]jL Gof}kfg] 17. df) >L ;"o{k|;fb kf7s 18. df) >L /]vf s'df/L 19. df) >L cd[tf cu|x/L

kfgf 1/2

Page 96: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sfk|;fb ofbjn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] ælgj[Qe/0f sf]if ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug{'eof] .

tTkZrft ælgj[Qe/0f sf]if ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L=

3. df) >L e/t s'df/ zfx 4. df) >L d}gf s'df/L e08f/L

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ælgj[Qe/0f sf]if ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æ/fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 pQm æ/fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf af]Ngsf] nflu s'g}klg df) ;b:osf] gfd k|fKt gePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bgdf pNn]lvt ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bgdf pNn]lvt ;+zf]wgx?nfO{ æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv % ;Dd æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] æcGt/f{li6«o xjfO{ kl/jxg ljifos lgodx? PsLs/0f ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ePsf] dxf;lGwdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 æcGt/f{li6«o xjfO{ kl/jxg ljifos lgodx? PsLs/0f ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ePsf] dxf;lGwdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ dxf;lGwdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L gj/fh l;njfn / df) >L /fd axfb'/ lji6n] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb| k|;fb clwsf/Ln] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æcGt/f{li6«o xjfO{ kl/jxg ljifos lgodx? PsLs/0f ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ePsf] dxf;lGwdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} ! ut] z'qmaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M#% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 97: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %%

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} ! ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L nIdL kl/of/ 2. df) >L nfn axfb'/ yfkf 3. df) >L j;Gt s'df/ g]DjfË 4. df) >L ljGbf kf08] 5. df) >L ;dLgf x';]g 6. df) >L ;/nf s'df/L ofbj 7. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

8. df) >L ;/jt cf/f vfgd 9. df) >L ;fg' l;jf 10. df) >L l;tf/fd dxtf] 11. df) >L ;'hftf k/Lof/ 12. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 13. df) >L lx/f u'?ª

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æe'QmfgL tyf km:of}{6 ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tTkZrft æe'QmfgL tyf km:of}{6 ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly s'g}klg lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æe'QmfgL tyf km:of}{6 ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ldlt @)&% ;fn ebf} % ut] d+unaf/ laxfg !!M)) ah]sf] nflu tf]lsPsf] k|ltlglw ;ef cGt{ut ul7t ljleGg ;ldltx?sf] ;efkltsf] lgjf{rg ljz]if sf/0fjz k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !&# sf] pklgod -!_ adf]lhd @)&% ;fn ebf} !& ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] x'g] u/L tf]s]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' x'Fb} ;ldltsf] ;efklt lgjf{rg ;DaGwL ;+zf]lwt ;"rgf k|sflzt ug{ k|ltlglw ;efsf] ;lrj >L uf]kfngfy of]uLnfO{ lgb]{zg lbg'eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} $ ut] ;f]daf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !M#) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 98: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %^

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} $ ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L cdg nfn df]bL 2. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 3. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 4. df) >L pd]z >]i7 5. df) >L Psjfn ldofF 6. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn

7. df) >L s[i0f eQm kf]v|]n 8. df) >L vu/fh clwsf/L 9. df) >L uug s'df/ yfkf 10. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 11. df) >L 3gZofd vltj8f 12. df) >L emk6 axfb'/ /fjn

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L kDkmf e'iffn 2. df) >L pdfsfGt rf}w/L 3. df) >L /fd ;xfo k|;fb ofbj 4. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 5. df) >L e/t s'df/ zfx 6. df) >L b'[uf{ kf}8]n 7. df) >L nfn axfb'/ yfkf 8. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_

9. df) >L k|df]b ;fx 10. df) >L gf/fo0f vltj8f 11. df) >L b]jk|;fb ltdnl;gf 12. df) >L k|]d ;'jfn 13. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 14. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td 15. df) >L g/axfb'/ wfdL

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] z"Go tyf ljz]if ;dodf df) ;b:ox?n] p7fpg' ePsf] s/ nufotsf ljifodf ;/sf/sf] Wofgfsif{0f u/fpg' eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æhg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft ljw]os k|:t'tstf{ df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt æhg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] æhg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

kfgf 1/3

Page 99: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt ljw]os k|:t'tstf{ df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æe'QmfgL tyf km:of}{6 ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tTkZrft æe'QmfgL tyf km:of}{6 ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L e/t s'df/ zfxn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æe'QmfgL tyf km:of}{6 ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æg]kfn gful/stf -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) k//fi6« dGqL >L k|lbk s'df/ 1jfnLn] æ/fxbfgL ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sf k|;fb ofbjn] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] ælgj[Qe/0f sf]if ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] æh}ljs ljljwtf dxf;lGw cGt{ut hf/L ePsf] cfg'j+lzs ;|f]tx?df kx'Fr / ltgsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] lgikIf / ;dGoflos afF8kmfF8 ;DaGwL gfuf]of cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjÆ k]z ug'{eof] .

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwsf] k|fjwfgdfly ;bgdf 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 2/3

Page 100: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwÆ dfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @@$ adf]lhd df) >L b]jk|;fb u'?ªaf6 ;+zf]wgsf] ;"rgf k|fKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;+zf]wgstf{ df) >L b]jk|;fb u'?ªn] cfkm\gf] ;+zf]wg k|:t't ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] .

tTkZrft æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwÆ sf] k|fjwfgdflysf] bkmfjf/ 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfn / df) >L /]g'sf u'?Ën] efu lng'eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'x'Fb} lgDglnlvt ljifo ;Gbe{ l6Kk0fL (Reference Note) sf] ?kdf g]kfn ;/sf/sf] tkm{af6 :jLsf/ ul/Psf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

;Gbe{ l6Kk0fL (Reference Note)

æcGt/f{li6«o cft+sjfb ;DaGwdf cGt/f{li6«o If]qdf To;sf] JofVof / a'emfO{df ljljwtf /x]sf] k[i7e'lddf cGt/f{li6«o cft+sjfbsf] gfddf s'g} klg k|sf/sf] /fli6«o d'lQm cfGbf]ng / ;z:q hgljb|f]xsf] lj?4 b'?kof]u x'g glbg ;hu /xg'kg]{ .Æ

tb'k/fGt ;+zf]wgstf{ df) >L b]jk|;fb u'?ªn] æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwÆ dfly pxfFn] k]z ug'{ePsf] ;+zf]wg dWo] df) u[x dGqLn] hjfkm lbg] qmddf :jLsf/ ug'{ePsf] ljifo afx]s cGo ljifosf] ;+zf]wg lkmtf{ lng'ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wg lg0f{ofy{ k|:t't ul//xg' gkg]{ Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] pQm dxf;lGwdfly g]kfn ;/sf/n] cfkm\gf] xsdf :ki6 u/L 3f]if0ff ug]{ egL df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] hjfkm lbg] qmddf g]kfn ;/sf/sf] tkm{af6 :jLsf/ ug'{ePsf] ;Gbe{ l6Kk0fL (Reference Note) :jLs[tLsf] nflu lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwnfO{ ;Gbe{ l6Kk0fL (Reference Note) ;lxt cg'df]bg ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} % ut] d+unaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M@% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 3/3

Page 101: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %&

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} % ut] d+unaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L t]h'nfn rf}w/L 2. df) >L bnaxfb'/ /fgf 3. df) >L bfdf]b/ e08f/L 4. df) >L lbn s'df/L 5. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 6. df) >L b]jk|;fb u'?ª 7. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 8. df) >L b]j]Gb| k|;fb kf}8]n 9. df) >L wd{lznf rfkfufO{ 10. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 11. df) >L gljgf nfdf 12. df) >L gldtf s'df/L rf}w/L

13. df) >L g/axfb'/ wfdL 14. df) >L gj/fh /fjt 15. df) >L gj/fh l;njfn 16. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 17. df) >L kb\d gf/fo0f rf}w/L 18. df) >L kfj{tf -l8=;L=_ rf}w/L 19. df) >L kfj{tL s'df/L lj;'Gs] 20. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 21. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 22. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 23. df) >L k|]d ;'jfn 24. df) >L afns[i0f vf+0f

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L clUg k|;fb ;fksf]6f 2. df) >L uug s'df/ yfkf 3. df) >L nId0f nfn s0f{ 4. df) >L hgfb{g zdf{ 5. df) >L ljgf]b s'df/ rf}w/L

6. df) >L vu/fh clwsf/L 7. df) >L /]g'sf u'?Ë 8. df) >L axfb'/ l;+x nfdf -tfdfª_ 9. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 10. df) >L dx]z a:g]t

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLdf /x]sf] sfo{qmdx?df ;fdfGo x]/km]/ u/]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L s[i0feQm kf]v|]n 3. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 4. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 5. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 6. df) >L /fdaxfb'/ lji6 7. df) >L ;'lhtf zfSo 8. df) >L /]vf zdf{

9. df) >L ljGbf kf08] 10. df) >L c~hgf lj;+v] 11. df) >L ;l/tf lu/L 12. df) >L k|]d ;'jfn 13. df) >L t]h'nfn rf}w/L 14. df) >L /fdaL/ dfgGw/ 15. df) >L nIdL kl/of/ 16. df) >L uug s'df/ yfkf

kfgf 1/2

Page 102: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] æhg:jf:Yo ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æhg:jf:Yo ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L ;'lhtf zfSo 2. df) >L vu/fh clwsf/L 3. df) >L s[i0feQm kf]v|]n 4. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 5. df) >L kbd lu/L 6. df) >L gj/fh l;njfn 7. df) >L nIdL kl/of/ 8. df) >L uug s'df/ yfkf 9. df) >L k|]d ;'jfn

10. df) >L c~hgf lj;+v] 11. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 12. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 13. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 14. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 15. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 16. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g 17. df) >L k|df]b ;fx 18. df) >L /]vf s'df/L emf

To;kl5 df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æhg:jf:Yo ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} & ut] laxLaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M$% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 103: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %*

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} & ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L ljdnf g]kfnL 2. df) >L led;]g bf; k|wfg 3. df) >L e'k]Gb| axfb'/ yfkf 4. df) >L dx]z a:g]t 5. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 6. df) >L dfofb]jL Gof}kfg] 7. df) >L ldgaxfb'/ ljZjsdf{ 8. df) >L ldgf ;'Aaf 9. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 10. df) >L dLgf kf08] 11. df) >L d}gf s'df/L e08f/L

12. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 13. df) >L ozf]bf u'?Ë ;'j]bL 14. df) >L /u+dlt zfxL 15. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 16. df) >L /fh]Gb| s'df/ /fO{ 17. df) >L /fwf s'df/L 1jfnL 18. df) >L /fdaxfb'/ lji6 19. df) >L /fd]Zj/ /fo ofbj 20. df) >L /]vf s'df/L 21. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 2. df) >L ;'hftf sf]O{/fnf 3. df) >L cd[tf b]jL cu|x/L 4. df) >L ;l/tf lu/L

5. df) >L lbks k|sfz e§ 6. df) >L df]xg cfrfo{ 7. df) >L cfzf s'df/L lj=s=

tTkZrft df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] æh}ljs ljljwtf dxf;lGw cGt{ut hf/L ePsf] cfg'j+lzs ;|f]tx?df kx'Fr / ltgsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] lgikIf / ;dGoflos afF8kmfF8 ;DaGwL gfuf]of cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfj (Nagoya Protocol on Access to Genetic Resources and the Fair and Equitable Sharing of Benefits Arising from their Utilization to the Convention on Biological Diversity and its Accession) dfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 pQm k|:tfjdfly cyf{t\ cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L b]jk|;fb u'?ª / df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æh}ljs ljljwtf dxf;lGw cGt{ut hf/L ePsf] cfg'j+lzs ;|f]tx?df kx'Fr / ltgsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] lgikIf / ;dGoflos afF8kmfF8 ;DaGwL gfuf]of cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfj (Nagoya Protocol on Access to Genetic Resources and the Fair and Equitable Sharing of Benefits Arising from their Utilization to the Convention on Biological Diversity and its Accession) dfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 1/2

Page 104: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

To;kl5 df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb|k|;fb clwsf/Ln] æcGt/f{li6«o xjfO{ kl/jxg ljifos lgodx? PsLs/0f ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ePsf] dxf;lGw (Convention for the Unification of Certain Rules for International Carriage by Air) sf] k|fjwfgdfly ;bgdf 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt pQm dxf;lGwsf] k|fjwfg / ;f] pk/ g]kfn ;/sf/n] cfkm\gf] xsdf :ki6 u/]sf] 3f]if0ff (Declaration) dflysf] bkmfjf/ 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 2. df) >L k|]d ;'jfn

3. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 4. df) >L /fdaxfb'/ lji6

tTkZrft df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb|k|;fb clwsf/Ln] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL >L /ljGb|k|;fb clwsf/Ln] æcGt/f{li6«o xjfO{ kl/jxg ljifos lgodx? PsLs/0f ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ePsf] dxf;lGw (Convention for the Unification of Certain Rules for International Carriage by Air) nfO{ g]kfn ;/sf/n] cfkm\gf] xsdf :ki6 u/]sf] lgDglnlvt 3f]if0ff (Declaration) ;lxt cg'df]bg ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

3f]if0ff The Convention shall not apply to :

a. International carriage by air performed and operation directly by the Government of Nepal for non-commercial purposes in respect to its function and duties as a sovereign state; and/or

b. The carriage of persons, cargo and baggage for its military authorities on aircraft registered in of leased by the Government of Nepal, the whole capacity of which has been reserved by or on behalf of such authorities."

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} * ut] z'qmaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M$% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 105: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – %(

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} * ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod ** adf]lhd df) >L ljGbf kf08]n] æg]kfnsf] ;+ljwfg adf]lhd g]kfn kIf /fi6« ePsf dlxnfdfly x'g] ;a} k|sf/sf lje]b lj?4sf] dxf;lGw (CEDAW) nufot cGt/fli6«o cle;lGwx?n] zf/Ll/s, dfgl;s, of}ghGo, dgf]j}1flgs Pj+ cGo s'g} lsl;dsf] lx+;fhGo sfo{ jf zf]if0fnfO{ b08gLo eg]sf]n] dlxnfdfly x'g] h3Go ck/fw -xTof, anfTsf/, af]S;L cf/f]kdf pTkL8g, 5fpk8L, of}ghGo lx+;f, 3/]n' lx+;f, bfOhf]sf] lgpFdf x'g] s'6lk6_ af6 kLl8tnfO{ pkrf/ / Ifltk"lt{sf] Joj:yf ug'{sf ;fy} q'l6k"0f{ ;fdflhs d"No dfGotf, k|yf k/Dk/f, cGwljZjf;, zf]if0f lj?4 Jofks hgr]tgf cleofg rnfO{ ;fdflhs Gofo / ;dfgtfsf] nflu ljBfno txsf kf7\oqmddf g} ;dfj]z ug{ ;/sf/nfO{ lgb]{zg lbOof];\Æ eGg] ljifosf] ;+sNk k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+sNk k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod () adf]lhd s'g}klg df) ;b:ox?sf] ;+zf]wg k|fKt gePsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft pQm ;+sNk k|:tfjdflysf] 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 2. df) >L ozf]bf u'?Ë ;'j]bL 3. df) >L /]vf zdf{ 4. df) >L b'uf{ kf}8]n 5. df) >L vu/fh clwsf/L 6. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 7. df) >L nIdL kl/of/ 8. df) >L s[i0f eQm kf]v|]n 9. df) >L /fwf s'df/L 1jfnL 10. df) >L kbd lu/L 11. df) >L lg? b]jL kfn 12. df) >L gj/fh l;njfn 13. df) >L k'ikf s'df/L s0f{ sfo:t 14. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 15. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 16. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L 17. df) >L sdnf /f]sf 18. df) >L zzL >]i7 19. df) >L zfGtf rf}w/L 20. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 21. df) >L /u+dtL zfxL 22. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 23. df) >L 3gZofd vltj8f 24. df) >L h'nL s'df/L dxtf] 25. df) >L /]vf s'df/L

26. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 27. df) >L ljgf s'df/L >]i7 28. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 29. df) >L /]g'sf u'?Ë 30. df) >L ;f]dk|;fb kf08]o 31. df) >L ;l/tf lu/L 32. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 33. df) >L uf]df b]jsf]6f 34. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 35. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 36. df) >L k|]d ;'jfn 37. df) >L gf/fo0f k|;fb d/fl;gL 38. df) >L cd[tf b]jL cu|x/L 39. df) >L k|ldnf /fO{ 40. df) >L dx]Gb| s'df/L lnDa' 41. df) >L gljgf nfdf 42. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g 43. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 44. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 45. df) >L lbn s'df/L 46. df) >L O{Gb' s'df/L zdf{ 47. df) >L ;/nf s'df/L ofbj 48. df) >L dfofb]jL Gof}kfg] 49. df) >L ldgf kf08] 50. df) >L c~hgf ljz+v]

kfgf 1/2

Page 106: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

51. df) >L g/axfb'/ wfdL 52. df) >L s'= t'lN; yfkf 53. df) >L ldgf ;'Aaf 54. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 55. df) >L lji0f' zdf{ 56. df) >L lxtaxfb'/ tfdfª 57. df) >L gGbnfn /f]sf If]qL

58. df) >L ljgfb]jL a'9fyf]sL 59. df) >L s'df/L d]r] 60. df) >L af]wdfof s'df/L ofbj 61. df) >L sn'b]jL ljZjsdf{ 62. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 63. df) >L ;'lhtf zfSo

o;}aLr ;DdfggLo ;efd'vn] df) >L uh]Gb| axfb'/ dxtn] 5nkmndf efu lng]qmddf p7fpg' ljifosf] ;DaGwdf cfjZos cWoog u/L /]s8{af6 x6fpg ;lrjfnonfO{ lgb]{z ug'{eof] .

To;kl5 df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] pQm k|:tfjdflysf] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+sNk k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt ljw]os k|:t'tstf{ df) s[lif tyf kz'kG5L ljsf; dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) s[lif tyf kz'kG5L ljsf; dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt df) cy{ dGqL 8f) o'j/fh vltj8fn] æe'QmfgL tyf km:of}{6 ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} !) ut] cfOtaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 107: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^)

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} !) ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L nIdL kl/of/ 2. df) >L nfnsfhL u'?Ë 3. df) >L j;Gt s'df/ g]DjfË 4. df) >L ljgf s'df/L >]i7 5. df) >L ljGbf kf08] 6. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 7. df) >L lji0f' zdf{ 8. df) >L zlz >]i7 9. df) >L zfGtf rf}w/L 10. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 11. df) >L zflGtdfof tfdfª kflv|g

12. df) >L ;ldgf x';]g 13. df) >L ;/nf s'df/L ofbj 14. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 15. df) >L l;tf/fd dxtf] 16. df) >L ;'hftf kl/of/ 17. df) >L ;'bg ls/f+tL 18. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 19. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 20. df) >L lxtaxfb'/ tfdfª 21. df) >L lx/f u'?Ë 22. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{

tb'k/fGt ljz]if ;do lnP/ k|ltlglw ;efdf ljkIfL bnsf g]tf nufot b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L z]/axfb'/ b]pjf 2. df) >L afa'/fd e§/fO{

3. df) >L ledaxfb'/ /fjn 4. df) >L clgn s'df/ emf

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt ljw]os k|:t'tstf{ df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt df) s[lif tyf kz'kG5L ljsf; dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L s[i0feQm kf]v|]n 2. df) >L vu/fh clwsf/L kfgf 1/2

Page 108: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

3. df) >L ;f]dk|;fb kf08]o 4. df) >L b]jk|;fb u'?ª 5. df) >L k|]d ;'jfn 6. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 7. df) >L gf/fo0f k|;fb d/fl;gL 8. df) >L ;"o{k|;fb kf7s 9. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 10. df) >L gj/fh l;njfn 11. df) >L uf}/L z+s/ rf}w/L 12. df) >L c~hgf ljz+v]

13. df) >L ozf]bf u'?Ë ;'j]bL 14. df) >L nfn axfb'/ yfkf 15. df) >L ;/nf s'df/L ofbj 16. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 17. df) >L 3gZofd vltj8f 18. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td 19. df) >L /]g'sf u'?Ë 20. df) >L b'uf{ kf}8]n 21. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 22. df) >L df]xg aflgof+

To;kl5 df) s[lif tyf kz'kG5L ljsf; dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqLsf] tkm{af6 df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] æhg:jf:Yo ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} !@ ut] d+unaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M@) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 109: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^!

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} !@ ut] d+unaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M@% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] oxL ebf} !$ / !% ut] g]kfndf x'g nfu]sf] ljd:6]s ;Dd]ng nufotsf ljifodf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!( sf] -@_ adf]lhd b]xfosf df) ;b:ox?n] ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLsf] jQmJosf] ;DaGwdf k|Zg ;f]Wg'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L uug s'df/ yfkf 3. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 4. df) >L e/t s'df/ zfx 5. df) >L /fdaxfb'/ lji6 6. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 7. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 8. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 9. df) >L ;l/tf lu/L 10. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 11. df) >L ldgf kf08]

12. df) >L nIdL kl/of/ 13. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{ 14. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 15. df) >L kfj{tf l8=;L= rf}w/L 16. df) >L ;To gf/fo0f zdf{ vgfn 17. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 18. df) >L pdf /]UdL 19. df) >L Psjfn ldofF 20. df) >L k|ldnf /fO{ 21. df) >L /u+dlt zfxL 22. df) >L ldgf ;'Aaf

tb'k/fGt ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] pQm k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft ljw]os k|:t'tstf{ df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

tb'k/fGt æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)$ adf]lhd df) >L k|]d ;'jfnaf6 lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] k|:tfjs df) >L k|]d ;'jfnn] pQm lj/f]w ug'{kgf{sf] sf/0f ;lxt ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt ljw]os k|:t'tstf{ df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] pQm ljw]osnfO{ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf ;DaGwdf ;+lIfKt jQmJo lbg'eof] .

tTkZrft lj/f]wsf] ;"rgf lbg'x'g] df) >L k|]d ;'jfnn] cfkm\gf] lj/f]wsf] ;"rgf lkmtf{ lng grfxg' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lj/f]wsf] ;"rgfnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 c:jLs[t eof] .

To;kl5 æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly k|fKt lj/f]wsf] ;"rgf ax'dtn] c:jLs[t ePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

kfgf 1/2

Page 110: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly s'g}klg lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

To;kl5 df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly s'g}klg lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tTkZrft df) e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL dGqL >L kb\df s'df/L cof{nn] æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ k|:t't ug{ cg'dlt dfUg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ljw]os, @)&%Æ nfO{ cg'dlt dfUg] k|:tfjdfly s'g}klg lj/f]wsf] ;"rgf k|fKt gePsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !)% adf]lhd df) e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL dGqL >L kb\df s'df/L cof{nn] æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 3. df) >L s[i0feQm kf]v|]n 4. df) >L e/t s'df/ zfx 5. df) >L eLdaxfb'/ /fjn

6. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 7. df) >L ;f]dk|;fb kf08]o 8. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 9. df) >L kfj{tf l8=;L= rf}w/L 10. df) >L k|]d ;'jfn

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] æh}ljs ljljwtf dxf;lGw cGt{ut hf/L ePsf] cfg'j+lzs ;|f]tx?df kx'Fr / ltgsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] lgikIf / ;dGoflos afF8kmfF8 ;DaGwL gfuf]of cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjsf] k|fjwfgdfly ;bgdf 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 æh}ljs ljljwtf dxf;lGw cGt{ut hf/L ePsf] cfg'j+lzs ;|f]tx?df kx'Fr / ltgsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] lgikIf / ;dGoflos afF8kmfF8 ;DaGwL gfuf]of cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjÆ sf] k|fjwfgdflysf] bkmfjf/ 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L b]jk|;fb u'?ª 2. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 3. df) >L gj/fh l;njfn 4. df) >L df]xg aflgof+

5. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 6. df) >L k|]d ;'jfn 7. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_

tb'k/fGt df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æh}ljs ljljwtf dxf;lGw cGt{ut hf/L ePsf] cfg'j+lzs ;|f]tx?df kx'Fr / ltgsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] lgikIf / ;dGoflos afF8kmfF8 ;DaGwL gfuf]of cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjÆ sf] k|fjwfgdflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] æh}ljs ljljwtf dxf;lGw cGt{ut hf/L ePsf] cfg'j+lzs ;|f]tx?df kx'Fr / ltgsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] lgikIf / ;dGoflos afF8kmfF8 ;DaGwL gfuf]of cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjnfO{ :jLs[t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} !* ut] ;f]daf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] %M!) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 111: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^@

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} !* ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 2. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 3. df) >L pdf /]UdL 4. df) >L s'df/L d]r]

5. df) >L s[i0f s'df/ >]i7 6. df) >L vu/fh clwsf/L 7. df) >L uf}/L z+s/ rf}w/L 8. df) >L s]bf/ k|;fb l;Ub]n

tb'k/fGt xft p7fP/ ;do dfu ug'{x'Fb} df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" / df) >L k|df]b ;fxn] s~rgk'/df ePsf] aflnsf xTofsf08 / t/fO{sf] cfGbf]ngdf ePsf] k|x/L HofbtL ;DaGwL ljifodf cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] kl/R5]b * adf]lhdsf] k|Zgf]Q/sf] sfo{qmd cfhaf6 k|f/De x'g] hfgsf/L u/fpFb} cfhsf] nflu lgwf{l/t dGqfnox? cGtu{t lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfno;Fu ;DalGwt df}lvs k|Zgsf] dfq pQ/ lbg] sfo{qmd /x]sf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) >L ;+ho s'df/ uf}tdn] cfkm\gf] k|Zg ;f]Wg'eof] .

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] pQm k|Zgsf] pQ/ lbg'eof] .

tTkZrft pQm k|Zgsf ;DaGwdf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] k'/s k|Zg ;f]Wg' eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L lj/f]w vltj8f 3. df) >L t]h'nfn rf}w/L

4. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 5. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] pQm k'/s k|Zgsf] pQ/ lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] k|Zgf]Q/ sfo{qmd ;dfKt ePsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 3. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 4. df) >L t]h'nfn rf}w/L 5. df) >L c~hgf ljz+v] 6. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 7. df) >L kbd lu/L 8. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 9. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 10. df) >L /]vf s'df/L 11. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 12. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn

13. df) >L zlz >]i7 14. df) >L ljGbf kf08] 15. df) >L k|]d ;'jfn 16. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 17. df) >L dgs'df/L lh=;L= 18. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 19. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 20. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 21. df) >L /fd s'df/L emfFqmL 22. df) >L /u+dlt zfxL 23. df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj 24. df) >L gf/fo0f k|;fb d/fl;gL

kfgf 1/3

Page 112: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

25. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 26. df) >L /]vf zdf{ 27. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 28. df) >L pd]z >]i7 29. df) >L /fh]Gb| k|;fb >]i7 30. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

31. df) >L e/t s'df/ zfx 32. df) >L hok'/L 3lt{ 33. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 34. df) >L dlxGb| /fo ofbj 35. df) >L ;'hftf kl/of/

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6nfO{ æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 3. df) >L uf}/L z+s/ rf}w/L 4. df) >L e/t s'df/ zfx 5. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 6. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 7. df) >L t]h'nfn rf}w/L 8. df) >L pd]z >]i7

9. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{ 10. df) >L ljGbf kf08] 11. df) >L k|]d ;'jfn 12. df) >L /]g'sf u'?Ë 13. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 14. df) >L gf/fo0f k|;fb d/fl;gL 15. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs]

tTkZrft df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 2. df) >L k|]d ;'jfn 3. df) >L b'uf{ kf}8]n 4. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 5. df) >L nId0fnfn s0f{ 6. df) >L /]g'sf u'?Ë

7. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 8. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 9. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 10. df) >L ljdnf lj=s= 11. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 12. df) >L ;'hftf kl/of/

To;kl5 df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L s[i0feSt kf]v|]n

kfgf 2/3

Page 113: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

3. df) >L z]/ axfb'/ tfdfª 4. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 5. df) >L k|]d ;'jfn 6. df) >L cd[tf yfkf 7. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

8. df) >L /]g'sf u'?Ë 9. df) >L lg/f b]jL h}? 10. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 11. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 12. df) >L lj/f]w vltj8f

tb'k/fGt df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL dGqL >L kb\df s'df/L cof{nn] æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 2. df) >L z]/ axfb'/ tfdfª 3. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 4. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 5. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 6. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 7. df) >L ;"o{k|;fb kf7s 8. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 9. df) >L /]vf s'df/L

10. df) >L s[i0fk|;fb bfxfn 11. df) >L 3gZofd vltj8f 12. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 13. df) >L bnaxfb'/ /fgf 14. df) >L d]6dl0f rf}w/L 15. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 16. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 17. df) >L b'uf{ kf}8]n 18. df) >L k|]d ;'jfn

tTkZrft df) e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL dGqL >L kb\df s'df/L cof{nn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf df) >L b]jk|;fb ltdn;]gfn] lgodfklQ ug'{x'Fb} g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f ($ adf]lhd ;bgdf u0fk'/s ;+Vof gk'u ePsf] egL k|Zg p7fpg' ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f ($ adf]lhd s'g}klg k|Zg jf k|:tfj lg0f{ofy{ k]z ug{ k|ltlglw ;efsf] Ps rf}yfO{ ;b:o pkl:yt x'g' kg]{ ePsf]n] # ldg]6 306L ahfO{ u0fk"/s ;+Vof olsg ubf{ u0fk'/s ;+Vof ^( x'g'kg]{df xfn df) ;b:ox?sf] ;+Vof &$ /x]sf]n] u0fk'/s ;+Vof k'u]sf] hfgsf/L u/fpg' x'Fb} æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] b}lgs sfo{;"rLdf /x]sf] qmd;+Vof ^ / & sf] sfo{qmd ;"rLaf6 x6fO{Psf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} !( ut] d+unaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L ;fFem ^M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 3/3

Page 114: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^#

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} !( ut] d+unaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M#% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] oxL ebf} !$ / !% ut] sf7df8f}+df ;DkGg ePsf] lad:6]s ;Dd]ngsf] ljifodf ;fj{hlgs dxTjsf] jQmJo lbg'eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!( sf] pklgod -@_ adf]lhd ;DdfggLo k|wfgdGqLn] lbg'ePsf] jQmJodfly s]lGb|t /xL lgDglnlvt df) ;b:ox?n] k|Zg ;f]Wg'eof] M–

1. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 2. df) >L k|]d ;'jfn 3. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 4. df) >L /fdaxfb'/ lji6 5. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 6. df) >L e/t s'df/ zfx 7. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L=

8. df) >L ldgaxfb'/ ljZjsdf{ 9. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 10. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 11. df) >L ;l/tf lu/L 12. df) >L ldgf ;'Aaf 13. df) >L dlxGb| /fo ofbj 14. df) 8f) gf/fo0f v8\sf

tTkZrft ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLn] pQm k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) s[lif tyf kz'kG5L ljsf; dGqLsf] tkm{af6 df) ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqL >L /3'jL/ dxf;]7n] ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} @) ut] a'waf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M%% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 115: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^$

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} @) ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L 6]s axfb'/ a:g]t 2. df) >L ltnaxfb'/ dxt If]qL 3. df) >L t]h' nfn rf}w/L 4. df) >L bnaxfb'/ /fgf 5. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 6. df) >L b]jk|;fb u'?ª 7. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 8. df) >L b]j]Gb| kf}8]n 9. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f

10. df) >L gf/fo0f k|;fb d/fl;gL 11. df) >L kbd lu/L 12. df) >L kfj{tf 8L=;L= -rf}w/L_ 13. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 14. df) >L k"0f{ s'df/L ;'j]bL 15. df) >L k|sfz /;fO{nL -:g]xL_ 16. df) >L k|ldnf /fO{ 17. df) >L k|df]b ;fx 18. df) >L afns[i0f vf+0f

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L ledaxfb'/ /fjn 2. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 3. df) >L nId0f nfn s0f{ 4. df) >L xl/gf/fo0f k|;fb ;f /f}lgof/ 5. df) >L cUgLk|;fb ;fksf]6f 6. df) >L k|]d ;'jfn 7. df) >L /]vf s'df/L 8. df) >L b'uf{ kf}8]n 9. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 10. df) >L xl//fh clwsf/L

11. df) >L ctx/ sdfn d';ndfg 12. df) >L O{Gb' s'df/L zdf{ 13. df) 8f) gf/fo0f v8\sf 14. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 15. df) >L o1axfb'/ af]u6L 16. df) >L gj/fh l;njfn 17. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 18. df) >L dx]z a:g]t 19. df) >L cdgnfn df]bL

tTkZrft ;DdfggLo k|wfgdGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æclVtof/ b'?kof]u cg';Gwfg cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] ;QfO;f}+ jflif{s k|ltj]bgÆ, ælgjf{rg cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ, æ/fli6«o dfgj clwsf/ cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ, æg]kfn ;/sf/sf] cfly{s jif{ @)&#÷)&$ sf] ;'zf;g k|ltj]bgÆ / æ/fHosf lgb]{zs l;4fGt, gLlt / bfloTj sfof{Gjogsf ;DaGwdf u/]sf sfd / k|fKt pknlAw ;lxtsf] cfly{s jif{ @)&#÷)&$ sf] g]kfn ;/sf/sf] jflif{s k|ltj]bgÆ k]z ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLsf] qmd;+Vof @ df /x]sf] sfo{qmd ;"rLaf6 x6fOPsf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} @! ut] laxLaf/ lbgsf] #M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M$) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 116: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^% / ^^

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} @! ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] #M@% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L ljdnf g]kfnL 2. df) >L a[h]z s'df/ u'Kt 3. df) >L e/t s'df/ zfx 4. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 5. df) >L ldgaxfb'/ ljZjsdf{ 6. df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn 7. df) >L dLgf kf08] 8. df) >L df]tLnfn b'u8 9. df) >L o1/fh ;'g'jf/ 10. df) >L ozf]bf u'?Ë -;'j]bL_ 11. df) >L /+udtL zfxL 12. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L=

13. df) >L /fh]Gb| s'df/ /fO{ 14. df) >L /fh]Gb| k|;fb uf}td 15. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 16. df) >L /fwf s'df/L 1jfnL 17. df) >L /fgL d08n 18. df) >L /fd s'df/L emfFqmL 19. df) >L /fdaxfb'/ lji6 20. df) >L /fdjL/ dfgGw/ 21. df) >L /]vf s'df/L 22. df) >L /]vf zdf{ 23. df) >L /]g'sf u'?Ë 24. df) >L nIdL s'df/L rf}w/L

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ljljw ljifox?df cf–cfkm\gf] egfO{ /fVg'eof] M–

1. df) >L 5ljnfn ljZjsdf{ 2. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8" 3. df) >L clgn s'df/ emf 4. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 5. df) >L k|]d ;'jfn 6. df) >L vu/fh clwsf/L 7. df) >L pdfsfGt rf}w/L

8. df) >L ;l/tf lu/L 9. df) >L lxtaxfb'/ tfdfª 10. df) >L pdf /]UdL 11. df) >L zlz >]i7 12. df) >L k|df]b zfx 13. df) >L kbd lu/L

tTkZrft df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] æ;jf]{Rr cbfntsf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ, ædxfGofoflwjQmfsf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ / æGofo kl/ifb\ / Gofo ;]jf cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ k]z ug'{eof] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s cfh} ;fFem ^M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M$% ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf ;fFem ^M)% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 1/2

Page 117: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL dGqL >L kb\df s'df/L cof{nn] æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ bkmfjf/ 5nkmnsf] nflu ;DalGwt ;ldltdf k7fOof];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} @* ut] laxLaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L ;fFem ^M!) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 118: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^& / ^*

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} @* ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"n] s~rgk'/ lhNnfdf ePsf] aflnsf xTofsf] cg';Gwfg / /f]Nkf lhNnfdf ePsf] /f]lxt v8\sfsf] xTofsf] ;DaGwdf ;/sf/af6 hjfkm cfpg'kg]{ eGg'ePkl5 g]kfnL sfFu|];sf df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] df) ;b:ox?n] p7fpg' ePsf] ljifotkm{ ;/sf/sf] Wofgfsif{0f ePsf] / km]l/ klg ;/sf/sf] ulDe/ Wofgfsif{0f u/fpF5' eGg'x'Fb} df) ;b:ox?nfO{ cf–cfkm\gf] cfzg u|x0f ug{ k6s k6s cfu|x ug'{x'Fbf klg df) ;b:ox? pleO/xg' ePkl5 a}7s bz ldg]6sf] nflu :ylut ug'{eof] .

tbgGt/ a}7s bz ldg]6sf] nflu :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] bz ldg]6sf] nflu :ylut ePsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M%) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] df) ;b:o?n] p7fpg' ePsf] ljifox?sf ;DaGwdf ;/sf/n] cWoog cg';Gwfg ul//x]sf] / ;f] ljifox?df ;DalGwt df) dGqLn] k|ltlglw ;efsf] csf]{ a}7sdf hjfkm lbg'x'g] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L j;Gt s'df/ g]DjfË 2. df) >L ljGbf kf08] 3. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 4. df) >L lj/f]w vltj8f 5. df) >L zfGtf rf}w/L 6. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 7. df) >L ;dLgf x';]g 8. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 9. df) >L ;l/tf lu/L

10. df) >L ;/jt cf/f vfgd 11. df) >L ;Ltfb]jL ofbj 12. df) >L ;'hftf sf]O{/fnf 13. df) >L ;'hftf k/Lof/ 14. df) >L :d[lt gf/fo0f rf}w/L 15. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 16. df) >L lx/f u'?ª 17. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn 18. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{

tb'k/fGt k|ltlglw ;efsf ;lrj >L uf]kfngfy of]uLn] æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ / æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fli6«o ;efaf6 k|fKt ;Gb]zx? 6]a'n ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] /fli6«o ;efaf6 k|fKt æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ / æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ dfly k|ltlglw ;efsf] cfh} a:g] csf]{ a}7sdf ;fdfGo 5nkmn ul/g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf df) Ho]i7 ;b:o >L d's'Gb Gof}kfg]n] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ / æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt ljsf; tyf k|ljlw ;ldltsf df) Ho]i7 ;b:o >L lhkl5l/ª nfdfn] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tTkZrft lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf df) Ho]i7 ;b:o >L dfgaxfb'/ ljZjsdf{n] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ / æhg:jf:Yo ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] ækf/df0fljs lj1fg tyf k|ljlw ;DaGwL cg';Gwfg, ljsf; / tflndsf nflu ;DkGg If]qLo ;xof]u ;Demf}tf, @)!&Æ k]z ug'{eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s cfh} Ps 306f kl5 a:g]u/L lbgsf] !@M#% ah] :ylut eof] .

kfgf 1/2

Page 119: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M$% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) >L vu/fh clwsf/Ln] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @%) sf] pklgod -!_ adf]lhd ;f]xL lgodfjnLsf] lgod !!! nfO{ lgnDjg ug{ lgod lgnDag ;DaGwL k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt df) >L nId0fnfn s0f{n] pQm k|:tfjsf] ;dy{g ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lgod lgnDjg ;DaGwL k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 s[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf df) Ho]i7 ;b:o >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfnn] ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ / æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLsf] sfo{qmddf ;fdfGo x]/km]/ u/]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] ækf/df0fljs lj1fg tyf k|ljlw ;DaGwL cg';Gwfg, ljsf; / tflndsf nflu ;DkGg If]qLo ;xof]u ;Demf}tf, @)!& dfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft ækf/df0fljs lj1fg tyf k|ljlw ;DaGwL cg';Gwfg, ljsf; / tflndsf nflu ;DkGg If]qLo ;xof]u ;Demf}tf, @)!& dfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ dxf;lGwdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ækf/df0fljs lj1fg tyf k|ljlw ;DaGwL cg';Gwfg, ljsf; / tflndsf nflu ;DkGg If]qLo ;xof]u ;Demf}tf, @)!& dfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

To;kl5 æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfn, df) >L ;+ho s'df/ uf}td / df) >L uug s'df/ yfkfn] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug{'eof] .

tb'k/fGt æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 2. df) >L e/t s'df/ zfx 3. df) >L k|]d ;'jfn 4. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 5. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn

6. df) >L ;'lhtf zfSo 7. df) >L ljdnf lj=s= 8. df) >L uug s'df/ yfkf 9. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L=

tTkZrft df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} @( ut] z'qmaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M)% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 120: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – ^(

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} @( ut] z'qmaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd a}7ssf] k|f/Ded} df) >L nId0f nfn s0f{n] alb{of lhNnfdf /fddgf]x/ ofbjsf] k|x/L lx/f;tdf d[To' ePsf] ljifo k6s k6s ;bgdf p7fpFbf klg ;/sf/n] xfn;Dd s]xL hjfkm glbPsf]n] ;DdfggLo ;efd'vaf6 ;/sf/nfO{ ?lnË xf];\ eGg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] df) nId0f nfn s0f{n] p7fpg' ePsf] ljifonfO{ ;d]t ;Daf]wg ug{ df) u[xdGqLsf] Wofgfsif{0f u/fpg' eof] .

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] s~rgk'/ lhNnfdf aflnsf lgd{nf kGtsf] xTofsf ;DaGwdf / alb{of lhNnfsf /fddgf]x/ ofbjsf] d[To'sf] ;DaGwdf ;/sf/sf] tkm{af6 ePsf] 5fgljg / xfn;Dd kQf nfu]sf] oyfy{ ljj/0fsf] ;DaGwdf ;bgnfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!( sf] pklgod -@_ adf]lhd df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] lbg'ePsf] hjfkmdf s]lGb|t /xL lgDglnlvt df) ;b:ox?n] k|Zg ;f]Wg'eof] M–

1. df) >L uug s'df/ yfkf 2. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 3. df) >L e/t s'df/ zfx 4. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 5. df) >L /+udtL zfxL 6. df) >L ljGbf kf08] 7. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 8. df) >L kfa{tf l8=;L= -rf}w/L_ 9. df) >L afns[i0f vf+0f 10. df) >L ;'hftf k/Lof/ 11. df) >L lbn]Gb| k|;fb a8"

12. df) >L l;tfb]jL ofbj 13. df) >L ldgf ;'Aaf 14. df) >L /fhlszf]/ ofbj 15. df) >L rGbf rf}w/L 16. df) >L nId0fnfn s0f{ 17. df) >L ldgaxfb'/ ljZjsdf{ 18. df) >L k|]d ;'jfn 19. df) >L dx]Gb| s'df/L lnDa' 20. df) >L k|ldnf /fO{ 21. df) >L pdfsfGt rf}w/L 22. df) >L b'uf{ kf}8]n

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] pQm k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 df) >L nId0fnfn s0f{n] /fddgf]x/ ofbjsf] d[To'sf] ;DaGwdf 5fgljg ug{ ;+;bLo ;ldlt u7g x'g'kg]{ eGg'ePkl5 /fli6«o hgtf kf6L{ g]kfnsf df) ;b:ox? cf–cfkm\gf] cfzg cufl8 pleg'ePkl5 ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ljifodf ;bgsf /fhg}lts bnx?;Fu 5nkmn u/L pko'Qm lg0f{o lnOg]5 eGg'x'Fb} df) ;b:ox?nfO{ cfzg u|x0f ug{ cg'/f]w ug'{ ePkl5 /fli6«o hgtf kf6L{ g]kfnsf df) ;b:ox?n] cf–cfkm\gf] cfzg u|x0f ug'{eof] .

tb'k/fGt /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf df) Ho]i7 ;b:o >L dLgf kf08]n] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ / æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tTkZrft df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] ælzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ælzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfn / df) >L b'uf{ kf}8]nn] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !@ ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 1/4

Page 121: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !@ ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv #& ;Dd æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] æ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] ælzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] hg:jf:Yo ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ælzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] hg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æhg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv #^ ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æhg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv #^ ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? æhg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv ^) ;Dd æhg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æhg:jf:Yo ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) pkk|wfgdGqL Pj+ :jf:Yo tyf hg;+Vof dGqL >L pk]Gb| ofbjn] æhg:jf:Yo ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] æpBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] /f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt æpBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] /f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfn / df) >L b'uf{ kf}8]nn] efu lng'eof] .

tTkZrft df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !# ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !# ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv #@ ;Dd æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 2/4

Page 122: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt df) >d, /f]huf/ tyf ;fdflhs ;'/Iff dGqL >L uf]s0f{ lji6n] æ/f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sfk|;fb ofbjn] æpBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] pkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 æpBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] pkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L g/axfb'/ wfdL / df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sfk|;fb ofbjn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'x'Fb} lgDglnlvt ;+zf]wgx? g]kfn ;/sf/, pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqfnosf] tkm{af6 :jLsf/ u/]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

1. ljw]ossf] bkmf * sf] pkbkmf -!_ sf] v08 -u_ df ePsf] æk|rlnt sfg"g adf]lhd O{hfht k|fKt j:t' afx]s cGo j:t' k}7f/L gug]{Æ jfSof+zsf] ;§fdf æk|rlnt sfg"g adf]lhd k}7f/L ug{ gkfOg] j:t' k}7f/L gug]{Æ eGg] jfSof+z /fVg] .

2. ljw]ossf] bkmf @% sf] pkbkmf -@_ sf] v08 -h_ / -em_ x6fpg] / ;ldltsf] k|ltj]bgdf yk k|:tfj ePsf] a'Fbf !) sf] qmd;+Vof -$_ x6fO{ v08qmd ldnfpg] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv #! ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv #! ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sfk|;fb ofbjn] hjfkm lbg] qmddf :jLsf/ ug'{ePsf :jLs[t ;+zf]wgx? ;d'lxs[t ?kdf æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv ^$ ;Dd æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqL >L dft[sfk|;fb ofbjn] æpkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) s[lif tyf kz'kG5L ljsf; dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] æs[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] vfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt æs[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] vfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfn / df) >L ladnf la=s=n] efu lng'eof] .

tTkZrft df) s[lif tyf kz'kG5L ljsf; dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf s[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !( ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf s[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !( ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv $^ ;Dd ævfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} ævfB clwsf/ tyf vfB ;Dk|e'tf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 3/4

Page 123: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt df) s[lif tyf kz'kG5L ljsf; dGqL >L rqmkf0fL vgfnn] ævfB clwsf/ tyf vfB ;Dk|e'tf ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] æljsf; tyf k|ljlw ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] cfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 æljsf; tyf k|ljlw ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] cfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf ljsf; tyf k|ljlw ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !* ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf ljsf; tyf k|ljlw ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !* ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx?nfO{ æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv #! ;Dd æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) ;x/L ljsf; dGqL >L df]xDdb Ol:tofs /fO{n] æcfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] æs[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] e"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft æs[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] e"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf s[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf] k|ltj]bgdf pNn]lvt ;+zf]wgx?nfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf s[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltsf] k|ltj]bgdf pNn]lvt ;+zf]wgx?nfO{ æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) e"ld Joj:yf, ;xsf/L tyf ul/aL dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] æe"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} #) ut] zlgaf/ lbgsf] @M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 4/4

Page 124: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &) / &!

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} #) ut] zlgaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] @M#) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L clUgk|;fb ;fksf]6f 2. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 3. df) >L O{Gb' s'df/L zdf{ 4. df) >L pdfsfGt rf}w/L 5. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 6. df) >L s'= t'lN; yfkf 7. df) >L s[i0f s'df/ >]i7 8. df) >L s[i0f uf]kfn >]i7 9. df) >L s[i0f k|;fb bfxfn 10. df) >L s[i0f axfb'/ /fO{ 11. df) >L s[i0feSt kf]v|]n

12. df) >L s]bf/ l;Ub]n 13. df) >L vu/fh clwsf/L 14. df) >L uug s'df/ yfkf 15. df) >L uh]Gb| axfb'/ dxt 16. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L 17. df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf 18. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 19. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 20. df) >L 3gZofd vltj8f 21. df) >L rfFb tf/f s'df/L 22. df) >L h'nL s'df/L dxtf]

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf df) >L b]j]Gb| k|;fb kf}8]n / df) >L 1fgs'df/L 5GTofnn] efu lng'eof] .

tTkZrft k|ltlglw ;efsf ;lrj >L uf]kfngfy of]uLn] æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ / æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fli6«o ;efaf6 k|fKt ;Gb]zx? ;bg ;dIf 6]a'n ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] /fli6«o ;efaf6 k|fKt æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ / æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dfly k|ltlglw ;efsf] csf]{ a}7sdf ;fdfGo 5nkmn ul/g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf df) Ho]i7 ;b:o >L dLgf kf08]n] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os ;DaGwL ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tTkZrft lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf df) Ho]i7 ;b:o >L dfgaxfb'/ ljZjsdf{n] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ / lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dfly k|ltlglw ;efsf] csf]{ a}7sdf 5nkmn ul/g] sfo{qmd /x]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æ/fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] j}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft æ/fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] j}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L z]/axfb'/ tfdfª / df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !# ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !# ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv #^ ;Dd æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 1/4

Page 125: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tTkZrft df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æj}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æ/fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] hftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt æ/fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] hftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tTkZrft df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv ^ ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv ^ ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgnfO{ æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv & ;Dd æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æhftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ / ;f] ljw]ossf ;DaGwdf /fli6«o ;ef, ljwfog Joj:yfkg ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] bkmfjf/ 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfn / df) >L ;+ho s'df/ uf}tdn] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv !) ;Dd æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] æckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ /fli6«o ;ef, ljwfog Joj:yfkg ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxt kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ dfly df) >L uug s'df/ yfkfaf6 ;+zf]wg k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f ;d]t hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;+zf]wgstf{ df) >L uug s'df/ yfkfn] cfkm\gf] ;+zf]wg k|:t't ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] .

tTkZrft pQm ljw]osdflysf] bkmfjf/ 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L Psjfn ldofF

3. df) >L df]xg aflgof+ 4. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

To;kl5 df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

kfgf 2/4

Page 126: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt df) >L uug s'df/ yfkfn] cfkm\gf] ;+zf]wg k|:tfj lkmtf{ lng' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wg k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ul//xg' gkg]{ Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv ( ;Dd æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) jg tyf jftfj/0f dGqL >L zlQmaxfb'/ a:g]tn] æjftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% nfO{ /fli6«o ;ef, ljwfog Joj:yfkg ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxt kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s cfh} bz ldg]6kl5 a:g]u/L lbgsf] $M#% ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] $M%) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd df) >L zfGtf rf}w/Ln] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @%) sf] pklgod -!_ adf]lhd ;f]xL lgodfjnLsf] lgod !!! nfO{ lgnDjg ug]{ ;DaGwL k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

tb'k/fGt df) >L kfa{tf l8=;L= -rf}w/L_n] pQm k|:tfjsf] ;dy{g ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] pQm lgod lgnDag ;DaGwL k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] cfhsf] sfo{;"rLdf /x]sf sfo{qmddf ;fdfGo x]/km]/ ul/Psf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] ælzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] clgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ælzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] clgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L hLjg/fd >]i7 3. df) >L /fh]Gb| k|;fb >]i7 4. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

5. df) >L rGbf rf}w/L 6. df) >L t]h'nfn rf}w/L 7. df) >L ozf]bf u'?Ë -;'j]bL_

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'x'Fb} lgDglnlvt ;+zf]wgx? g]kfn ;/sf/, lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfnosf] tkm{af6 :jLsf/ u/]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

1. k|ltj]bgsf] qmd;+Vof @) sf] -#_ sf] ;§f b]xfosf] -#_ /fVg] M æ-#_ g]kfn ;/sf/n] pNn]v u/]cg';f/ dft[efifL lzIff k|bfg ug{sf nflu ljBfno jf lzIf0f

;+:yf :yfkgf / ;~rfng ug]{ Joj:yf ldnfpg]5 .Æ

2. ljw]ossf] bkmf !& sf] pkbkmf -@_ kl5 b]xfosf] pkbkmf -#_ yk ug]{ M æ-#_ k|fljlws tyf Jofj;flos lzIff, tflnd / ;Lksf] ;dsIftf lgwf{/0f ug{ g]kfn

;/sf/n] /fli6«o of]Uotf k|f?ksf] cwLgdf /xL /fli6«o Jofj;flos of]Uotf k|f?k lgdf{0f ;DaGwdf cfjZos Joj:yf ug]{5 .Æ

3. ljw]ossf] 7fpF 7fpFdf /x]sf] æclgjfo{ lzIffÆ eGg] zAbx?sf] ;§f æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIffÆ eGg] zAbx? /fVg] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] hjfkm lbg] qmddf :jLsf/ ug'{ePsf ;+zf]wgx? ;d'lxs[t ?kdf æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv @( ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf lzIff tyf :jf:Yo ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv @( ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 3/4

Page 127: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv #* ;Dd æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] æclgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M

1. df) >L s[i0feSt kf]v|]n 2. df) >L e/t s'df/ zfx

3. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_

tTkZrft df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ ljw]osdflysf] ;fdfGo 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

3. df) >L kfa{tf l8=;L= -rf}w/L_

To;kl5 df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&% dfly ljrf/ ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æ/fHo Joj:yf ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 æ/fHo Joj:yf ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fHo Joj:yf ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv @) ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fHo Joj:yf ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv @) ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv #! ;Dd æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 d) ;+3Lo dfldnf tyf ;fdfGo k|zf;g dGqL >L nfnafa' kl08tn] æ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn ebf} #! ut] cfOtaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L ;fFem ^M#) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 4/4

Page 128: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &@

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn ebf} #! ut] cfOtaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M!) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L 6]saxfb'/ a:g]t 2. df) >L t]h'nfn rf}w/L 3. df) >L lbn s'df/L 4. df) >L b'uf{ s'df/L ljZjsdf{ 5. df) >L b]j k|;fb u'?ª 6. df) >L gldtf s'df/L rf}w/L 7. df) >L gj/fh /fjt 8. df) >L gj/fh l;njfn

9. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 10. df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ 11. df) >L kfj{t u'?ª 12. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 13. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 14. df) >L k|e' ;fx 15. df) >L k|ldnf /fO{ 16. df) >L k|]d k|;fb t'nfrg

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L of]u]z s'df/ e§/fO{ 2. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 3. df) >L rGbf rf}w/L 4. df) >L k|lbk ofbj 5. df) >L k|]d ;'jfn

6. df) >L 5Ss axfb'/ nfdf 7. df) >L /+udtL zfxL 8. df) >L xl/gf/fo0f k|;fb ;f /f}lgof/ 9. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 10. df) >L b'uf{ kf}8]n

tTkZrft df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ / ;f] ljw]ossf ;DaGwdf /fli6«o ;ef, ljwfog Joj:yfkg ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] bkmfjf/ 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv %$ ;Dd æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] æck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&% nfO{ /fli6«o ;ef, ljwfog Joj:yfkg ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxt kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&% dflysf] bkmfjf/ 5nkmn ;bgdf ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 1/2

Page 129: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ / ;f] ljw]ossf ;DaGwdf /fli6«o ;ef, ljwfog Joj:yfkg ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] bkmfjf/ 5nkmn k|f/De ePsf] hfgsf/L u/fpg' x'Fb} pQm ljw]osdfly df) >L ;+ho s'df/ uf}td / df) >L uug s'df/ yfkfaf6 ;+zf]wg k|fKt x'g cfPsf] Joxf]/f ;d]t hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt ;+zf]wgstf{ df) >L ;+ho s'df/ uf}td / df) >L uug s'df/ yfkfn] cfkm\gf] ;+zf]wg k|:t't ub}{ 5nkmndf efu lng'eof] .

tTkZrft pQm ljw]osdflysf] bkmfjf/ 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d ;'jfn 2. df) >L /fh]Gb| s'df s]=;L= 3. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_

4. df) >L b'uf{ kf}8]n 5. df) >L c~hgf ljz+v]

To;kl5 df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt df) >L ;+ho s'df/ uf}td / df) >L uug s'df/ yfkfn] cf–cfkm\gf] ;+zf]wg k|:tfj lkmtf{ lng' ePsf]n] ;DdfggLo ;efd'vn] pQm ;+zf]wg k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ul//xg' gkg]{ Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv *& ;Dd æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tb'k/fGt df) dlxnf, afnaflnsf tyf Ho]i7 gful/s dGqL >L yddfof yfkfn] æafnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&% nfO{ /fli6«o ;ef, ljwfog Joj:yfkg ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxt kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f]h ! ut] ;f]daf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 130: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &#

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f]h ! ut] ;f]daf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M@) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L ladnf la=s= 2. df) >L e/t s'df/ zfx 3. df) >L ejfgL k|;fb vfk'Ë 4. df) >L e'k]Gb| axfb'/ yfkf 5. df) >L dg s'df/L lh ;L 6. df) >L dx]Zj/ h+u uxt/fh -cys_ 7. df) >L dfof b]jL Gof}kfg] 8. df) >L ldg axfb'/ ljZjsd{ 9. df) >L ldgfIfL emf 10. df) >L dLgf kf08]

11. df) >L d}gf s'df/L e08f/L 12. df) >L df]xg aflgof+ 13. df) >L o1 axfb'/ af]u6L 14. df) >L o1 /fh ;'g'jf/ 15. df) >L /fhaxfb'/ a'9fIf]qL 16. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 17. df) >L /fwf s'df/L 1jfnL 18. df) >L /fh]Gb| s'df/ /fO{ 19. df) >L ?xL gfh

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L k|]d axfb'/ cfn] 2. df) >L pdf /]UdL 3. df) >L Psjfn ldofF 4. df) >L /]g'sf u'?Ë 5. df) >L k|]d ;'jfn 6. df) >L kDkmf e'iffn 7. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 8. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L 9. df) >L c~hgf ljz+v] 10. df) >L dLgf ;'Aaf

11. df) >L nfnaxfb'/ yfkf 12. df) >L ;"o{k|;fb kf7s 13. df) >L k|]d k|;fb t'nfrg 14. df) >L lnnfgfy >]i7 15. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 16. df) >L pdfz+s/ c/ul/of 17. df) >L sNof0fL s'df/L v8\sf 18. df) >L lxt axfb'/ tfdfª 19. df) >L 3gZofd vltj8f 20. df) >L cd[tf b]jL cu|x/L

tTkZrft k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !@& adf]lhd k|ltlglw ;efdf pTklQ ePsf ljleGg ljw]osx? /fli6«o ;efn] ;+zf]wg ljgf lkmtf{ k7fPsf] lgDglnlvt ;Gb]z k|ltlglw ;efsf] ;lrj >L uf]kfngfy of]uLn] ;ef ;dIf hfgsf/L u/fpg' eof] .

pk/f]Qm ;DaGwdf /fli6«o ;efsf] ldlt @)&% ebf} #! ut] a;]sf] a}7saf6 b]xfo adf]lhdsf ljw]osx? ;DalGwt ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxt - qmd;+Vof ! b]lv !! ;Dd ;j{;Ddltaf6 / qmd;+Vof !@ ax'dtaf6_ kfl/t ePsf]n] /fli6«o ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !@! adf]lhd of] ;Gb]z k7fPsf] Joxf]/f cg'/f]w ub{5' .

tkl;n

1) ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os, @)&% 2) hg:jf:Yo ljw]os, @)&% 3) /f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&% 4) pkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&% 5) vfB clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&%

kfgf 1/2

Page 131: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

6) cfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% 7) e"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% 8) j}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&% 9) hftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% 10) clgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&% 11) ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% 12) ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&%

ldlt M @)&%.%.#!

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f %$ Pj+ ;+3Lo ;+;bsf] ;+o'Qm a}7s / ;+o'Qm ;ldlt -sfo{;~rfng_ lgodfjnL, @)&% sf] lgod @& sf] pklgod -@_ adf]lhd /fHosf lgb]{zs l;4fGt, gLlt / bfloTjsf] sfof{Gjog cg'udg tyf d"NofÍg ;ldltdf k|ltlglw ;efsf lgDglnlvt df) ;b:ox?sf] gfd dgf]gog ug{ ;efsf] ;xdltsf] nflu k|:tfj ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 kfl/t eof] .

(1) df) >L clgn s'df/ emf (2) df) >L v]dk|;fb nf]xgL (3) df) >L u0f]z l;+x 7u'Ggf (4) df) >L b'uf{ kf}8]n (5) df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf (6) df) >L lg/f b]jL h}?

(7) df) >L kDkmf e'iffn (8) df) >L k|e' ;fx (9) df) >L ledaxfb'/ /fjn (10) df) >L ldg]Gb| k|;fb l/hfn (11) df) >L nIdL kl/of/

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !&@ adf]lhd ul7t k|ltlglw ;ef cGtu{tsf ljleGg ljifout ;ldltx?df b]xfosf df) ;b:ox?sf] gfd yk tyf x]/km]/ ug{ ;efsf] ;xdltsf] nflu k|:tfj ug'{x'Fbf ;efn] ;xdlt hgfof] .

1) df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_ dlxnf tyf ;fdflhs ;ldltaf6 cGt/f{li6«o ;DaGw ;ldltdf

2) df) >L lg? b]jL kfn ljsf; tyf k|ljlw ;ldltaf6 dlxnf tyf ;fdflhs ;ldltdf

3) df) >L ljgf s'df/L >]i7 cGt/f{li6«o ;DaGw ;ldltaf6 ljsf; tyf k|ljlw ;ldltdf

4) df) >L hok'/L 3tL{ pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltaf6 lzIff tyf :jf:Yo ;ldltdf

5) df) >L ;l/tf Gof}kfg] lzIff tyf :jf:Yo ;ldltaf6 pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltdf

6) df) >L zzL >]i7 sfg'g, Gofo tyf dfgjclwsf/ ;ldltaf6 /fHo Joj:yf tyf ;'zf;g ;ldltdf

7) df) >L s[i0f k|;fb bfxfn s[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltaf6 cy{ ;ldltdf

8) df) >L dx]z a:g]t cy{ ;ldltaf6 s[lif, ;xsf/L tyf k|fs[lts ;|f]t ;ldltdf

9) df) >L ladn k|;fb >Ljf:tj ;fj{hlgs n]vf ;ldltaf6 pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltdf

10) df) >L k|lbk ofbj pBf]u tyf jfl0fHo / >d tyf pkef]Qmf lxt ;ldltaf6 ;fj{hlgs n]vf ;ldltdf

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef cGt{ut ul7t ljleGg ;ldltx?sf] ;efkltsf] lgjf{rgsf] nflu k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod !&# sf] pklgod -!_ adf]lhd oxL @)&% ;fn c;f]h % ut] z'qmaf/ laxfg !!M)) ah]sf] ;do tf]s]sf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' x'Fb} ;ldltsf] ;efklt lgjf{rg ;DaGwL sfo{qmdsf] ;"rgf k|sflzt ug{ k|ltlglw ;efsf] ;lrj >L uf]kfngfy of]uLnfO{ lgb]{zg lbg'eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f]h @ ut] d+unaf/ lbgsf] #M)) ah] a:g]u/L lbgsf] @M%% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 132: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &$

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f]h @ ut] d+unaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] #M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L j;Gt s'df/ g]DjfË 2. df) >L ljGbf kf08] 3. df) >L ljdnf ljZjsdf{ 4. df) >L ljzfn e§/fO{ 5. df) >L jf]wdfof s'df/L ofbj 6. df) >L zfGtf rf}w/L 7. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 8. df) >L ;Togf/fo0f zdf{ vgfn 9. df) >L ;To kxf8L 10. df) >L ;dLgf x';]g 11. df) >L ;l/tf s'df/L lu/L

12. df) >L ;/jt cf/f vfgd 13. df) >L ;'/]Gb| s'df/ sfsL{ 14. df) >L ;"o{ k|;fb kf7s 15. df) >L ;+ho s'df/ uf}td 16. df) >L xl/ /fh clwsf/L 17. df) >L lxt axfb'/ tfdfª 18. df) >L lx/f u'?ª 19. df) >L 1fgs'df/L 5GTofn 20. df) >L ;l/tf lu/L 21. df) >L lx/f u'?ª 22. df) >L 1fg]Gb| axfb'/ sfsL{

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L k|bLk lu/L

3. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g

tTkZrft df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] ækf/df0fljs lj1fg tyf k|ljlw ;DaGwL cg';Gwfg, ljsf; / tflndsf nflu ;DkGg If]qLo ;xof]u ;Demf}tf, @)!& dfly ;bgdf 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ækf/df0fljs lj1fg tyf k|ljlw ;DaGwL cg';Gwfg, ljsf; / tflndsf nflu ;DkGg If]qLo ;xof]u ;Demf}tf, @)!&Æ sf] k|fjwfgdflysf] bkmfjf/ 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L z]/axfb'/ tfdfª 2. df) >L k|]d ;'jfn

3. df) >L gj/fh l;njfn 4. df) >L ;+ho s'df/ uf}td

tb'k/fGt df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqL >L lul//fhdl0f kf]v/]nn] ækf/df0fljs lj1fg tyf k|ljlw ;DaGwL cg';Gwfg, ljsf; / tflndsf nflu ;DkGg If]qLo ;xof]u ;Demf}tf, @)!& nfO{ :jLs[t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f]h $ ut] laxLaf/ laxfg !!M)) ah] a:g]u/L lbgsf] $M$) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 1/1

Page 133: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &% / &^

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f]h $ ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] klxnf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf laxfg !!M#% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L c~hgf ljz+v] 2. df) >L cfzf s'df/L lj=s= 3. df) >L O{Gb' s'df/L zdf{ 4. df) >L pdf /]UdL 5. df) >L slnnf vft'g 6. df) >L s[i0fnfn dxh{g 7. df) >L vu/fh clwsf/L

8. df) >L u0f]z s'df/ kxf8L 9. df) >L uf]kfn axfb'/ ad 10. df) >L u+uf rf}w/L -;Tuf}jf_ 11. df) >L 3gZofd vltj8f 12. df) >L rfFbtf/f s'df/L 13. df) >L emk6 axfb'/ /fjn

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L x[bo]z lqkf7L 2. df) >L pdfsfGt rf}w/L 3. df) >L k|lbk ofbj 4. df) >L k|]d ;'jfn 5. df) >L dx]z a:g]t 6. df) >L /fh]Gb| s'df/ s]=;L= 7. df) >L o1/fh ;'g'jf/

8. df) >L l8nf ;Fu|f}nf -k+t_ 9. df) >L gj/fh /fjt 10. df) >L /fh]Gb| k|;fb lnªb]g 11. df) >L o1axfb'/ af]u6L 12. df) >L kbd lu/L 13. df) >L sdnf /f]sf

tTkZrft df) >L b]jk|;fb u'?ªn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @%) sf] pklgod -!_ adf]lhd lgodfjnLsf] lgod @@@ lgnDjg ;DaGwL k|:tfj k|:t't ug'{eof] .

To;kl5 df) >L k'ikf e';fn -uf}td_n] pQm k|:tfjsf] ;dy{g ug'{eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] pQm k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ax'dtaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æzflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfÆ k]z ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;+3Lo ;+;bsf] ;+o'Qm a}7s / ;+o'Qm ;ldlt -sfo{;~rfg_ lgodfjnL, @)&% sf] lgod @% / @& adf]lhd ul7t ;+;bLo ;'g'jfO{ ;ldlt / /fHosf lgb]{zs l;4fGt, gLlt / bfloTjsf] sfof{Gjog, cg'udg tyf d"NofÍg ;ldltsf] ;efkltsf] lgjf{rg oxL @)&% ;fn c;f]h & ut] cfOtaf/ lbgsf] !M)) ah] ug]{ u/L ;efklt lgjf{rg ;DaGwL sfo{qmdsf] ;"rgf k|sflzt ug{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj >L dgf]x/k|;fb e§/fO{nfO{ lgb]{zg lbg'eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s cfh} bz ldg]6kl5 a:g]u/L lbgsf] !@M$) ah] :ylut eof] .

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] bf];|f] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !@M%% ah] k|f/De eof] .

kfgf 1/2

Page 134: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] /fli6«o ;efsf] ldlt @)&% c;f]h $ ut] a;]sf] a}7sn] ;+3Lo ;+;bsf] ;+o'Qm a}7s / ;+o'Qm ;ldlt sfo{;~rfng lgodfjnL, @)&% adf]lhd /fli6«o ;efaf6 b]xfosf dfggLo ;b:ox?nfO{ /fHosf lgb]{zs l;4fGt, gLlt / bfloTjsf] sfof{Gjog cg'udg tyf d"NofÍg ;ldltdf dgf]gog u/]sf] Joxf]/f hfgsf/L u/fpg' eof] .

!= df) sfnL axfb'/ dNn

@= df) /fw]Zofd clwsf/L

#= df) /fd nvg rdf/

tb'k/fGt df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æzflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ug'{eof] .

tTkZrft æzflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjdfly cyf{t\ dxf;lGwdflysf] ;fdfGo 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfnn] efu lng'eof] .

To;kl5 df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] æzflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfdfly ;fdfGo 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfjnfO{ lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f]h ( ut] d+unaf/ lbgsf] @M)) ah] a:g]u/L lbgsf] !M!) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 135: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &&

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f]h ( ut] d+unaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] @M!% ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd ;DdfggLo ;efd'vn] /fi6«kltsf] sfof{noaf6 k|fKt lgDglnlvt kqsf] Joxf]/f k9]/ ;'gfpg' eof] .

;+3Lo ;+;bsf] ljleGg ldltsf] a}7saf6 kfl/t eO{ g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f !!# sf] pkwf/f -!_ adf]lhd k|df0fLs/0fsf] nflu ldlt @)&%÷^÷@ df k]z x'g cfPsf b]xfo adf]lhdsf ljw]osx? ;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo"af6 g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f !!# sf] pkwf/f -@_ adf]lhd k|df0fLs/0f ePsf]n] ;f] sf] k|df0fLs[t k|ltx? yfg !^ -;f]x|_ o;};fy ;+nUg /fvL k7fOPsf] Joxf]/f cg'/f]w ub{5' .

qm=;+= ljw]os g+= ljw]ossf] gfd k|df0fLs/0f ldlt

1. 8 ;fj{hlgs ;'/Iff -t];|f] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% 2075/6/2 2. 9 ;'/lIft dft[Tj tyf k|hgg :jf:Yo clwsf/ ljw]os,

@)&% 2075/6/2

3. 10 pkef]Qmf ;+/If0f ljw]os, @)&% 2075/6/2

4. 11 hg:jf:Yo ljw]os, @)&% 2075/6/2

5. 12 cfjf;sf] clwsf/ ;DaGwL ljw]os, @)&% 2075/6/2

6. 13 vfB clwsf/ tyf vfB ;Dk|e'tf ;DaGwL ljw]os, @)&%

2075/6/2

7. 14 j}olQms uf]kgLotf ;DaGwL ljw]os, @)&% 2075/6/2

8. 15 e"ld ;DaGwL -;ftf}+ ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% 2075/6/2

9. 16 clgjfo{ tyf lgz'Ns lzIff ;DaGwL ljw]os, @)&% 2075/6/2

10. 17 /f]huf/Lsf] xs ;DaGwL ljw]os, @)&% 2075/6/2

11. 18 hftLo e]befj tyf 5'jf5't -s;"/ / ;hfo_ -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%

2075/6/2

12. 19 ;fdflhs ;'/Iff ljw]os, @)&% 2075/6/2

13. 20 ckfËtf ePsf JolQmsf] clwsf/ ;DaGwL -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%

2075/6/2

14. 21 jftfj/0f ;+/If0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&% 2075/6/2

15. 22 ck/fw kLl8t ;+/If0f ljw]os, @)&% 2075/6/2

16. 23 afnaflnsf ;DaGwL ljw]os, @)&% 2075/6/2

-ljgf]b s]=;L=_ ldlt M @)&%÷^÷@ ;lrj

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ;DdfggLo /fi6klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo"af6 ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLHo" ;+o'Qm /fi6« ;+3sf] &# cf}+ dxf;efdf efu lng Pj+ ldq/fi6« sf]i6fl/sfsf] cf}krfl/s e|d0fsf] l;nl;nfdf ;Djt\ @)&% ;fn c;f]h ^ ut] zlgaf/ ;+o'Qm /fHo cd]l/sfsf] Go"of]s{tkm{ k|:yfg ug'{x'g] ePsf]n] k|wfgdGqLsf] cg'kl:yltdf k|wfgdGqLn] ug]{ b}lgs k|zf;lgs

kfgf 1/2

Page 136: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

sfo{ g]kfnsf] ;+ljwfg adf]lhd k|wfgdGqLsf] l;kmfl/zdf dfggLo pkk|wfgdGqL Pj+ /Iff dGqL >L O{Zj/ kf]v/]nn] ;DxfNg] u/L tf]Sg'ePsf] hfgsf/L ;DaGwL kq /fi6«kltsf] sfof{noaf6 ldlt @)&%÷^÷^ df k|fKt ePsf] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft k|ltlglw ;efsf ;lrj >L uf]kfngfy of]uLn] æd'n'sL ;+lxtf ;DaGwL s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fli6«o ;efaf6 k|fKt ;Gb]z ;ef ;dIf 6]a'n ug'{eof] .

To;kl5 cGt/f{li6«o ;DaGw ;ldltsf df) ;efklt >L kljqf lg/f}nf -v/]n_n] æ/fxbfgL ljw]os ;DaGwL ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ k]z ug'{eof] .

tb'k/fGt df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æzflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjsf] k|fjwfgdfly ;bgdf 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft æzflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfÆ sf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjsf] k|fjwfgdflysf] bkmfjf/ 5nkmndf lgDglnlvt df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L vu/fh clwsf/L 2. df) >L k|]d ;'jfn 3. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 4. df) >L gj/fh l;njfn 5. df) >L b]jk|;fb u'?ª

6. df) >L /fwf s'df/L 1jfnL 7. df) >L ;l/tf lu/L 8. df) >L c~hgf ljz+v] 9. df) >L ;To kxf8L

To;kl5 df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmnsf qmddf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] zflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjsf] k|fjwfgdfly bkmfjf/ 5nkmn ;dfKt ePsf] hfgsf/L u/fpg' eof] .

tTkZrft df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æzflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjnfO{ g]kfn ;/sf/n] k|:tfj u/]sf] cf/If0f ;lxt :jLs[t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f]h !) ut] a'waf/ lbgsf] @M)) ah] a:g]u/L lbgsf] #M)% ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 137: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &*

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f]h !) ut] a'waf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] #M)) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd k|f/De ePsf] z"Go ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] ;d;fdlos ljifox?df cf–cfkm\gf] wf/0ff /fVg'eof] M–

1. df) >L lbn s'df/L 2. df) >L lbJodl0f /fhe08f/L 3. df) >L b'uf{ s'df/L ljZjsdf{ 4. df) >L b]jk|;fb u'?ª 5. df) >L b]jk|;fb ltdn;]gf 6. df) >L wd{zLnf rfkfufO{ 7. df) >L gfu]Gb| s'df/

8. df) >L gf/bd'lg /fgf 9. df) >L gf/fo0f k|;fb vltj8f 10. df) >L kfa{tf l8=;L= -rf}w/L_ 11. df) >L kfj{tL s'df/L ljz'Gs] 12. df) >L k|]daxfb'/ cfn] 13. df) >L afns[i0f vf+0f

tb'k/fGt k|f/De ePsf] ljz]if ;dodf b]xfosf df) ;b:ox?n] efu lng'eof] M–

1. df) >L cUgLk|;fb ;fksf]6f 2. df) >L k'ikf e';fn -uf}td_ 3. df) >L nId0fnfn s0f{ 4. df) >L ;l/tf lu/L 5. df) >L x[bo]z lqkf7L 6. df) 8f) cd/]z s'df/ l;+x 7. df) >L rGbf rf}w/L 8. df) >L k|]d ;'jfn 9. df) >L lj/f]w vltj8f 10. df) >L uug s'df/ yfkf 11. df) >L /]g'sf u'?Ë

12. df) >L s]bf/ l;Ub]n 13. df) >L sdnf /f]Ssf 14. df) >L /fd]Zj/ /fo ofbj 15. df) >L /fds'df/L emfFqmL 16. df) >L ljzfn e§/fO{ 17. df) >L ;To kxf8L 18. df) >L c~hgf ljz+v] 19. df) >L ljdnf lj=s= 20. df) >L O{Gb' s'df/L zdf{ 21. df) >L h'nL s'df/L dxtf] 22. df) >L nLnfgfy >]i7

tTkZrft df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æcGt/f{li6«o ;DaGw ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] /fxbfgL ljw]os, @)&% dfly 5nkmn ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 æcGt/f{li6«o ;DaGw ;ldltsf] k|ltj]bg ;lxtsf] /fxbfgL ljw]os, @)&%Æ dflysf] 5nkmndf df) >L k|]d ;'jfn, df) >L b]jk|;fb u'?ª / df) >L kljqf lg/f}nf -v/]n_n] efu lng'eof] .

tb'k/fGt df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] 5nkmndf p7]sf k|Zgx?sf] hjfkm lbg'eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf cGt/f{li6«o ;DaGw ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !! ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf cGt/f{li6«o ;DaGw ;ldltsf] k|ltj]bgsf] qmd;+Vof ! b]lv !! ;Dd pNn]lvt ;+zf]wgx? æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

kfgf 1/2

Page 138: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] bkmf @ b]lv #% ;Dd æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] ljw]ossf] k|:tfjgf / gfd k9]/ ;'gfpg' x'Fb} æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ sf] c+u agf];\ egL lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

To;kl5 df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) u[[x dGqL >L /fdaxfb'/ yfkfn] æ/fxbfgL ljw]os, @)&% nfO{ kfl/t ul/of];\Æ egL /fVg'ePsf] k|:tfjnfO{ ;DdfggLo ;efd'vn] lg0f{ofy{ k|:t't ug'{x'Fbf ;j{;Ddltaf6 :jLs[t eof] .

tbgGt/ csf]{ a}7s @)&% ;fn c;f]h !! ut] laxLaf/ lbgsf] !M)) ah] a:g]u/L lbgsf] %M)) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 2/2

Page 139: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;ef bf];|f] clwj]zg

a}7s ;+Vof – &(

;"rgfkq – @ -a}7ssf] sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0f_

@)&% ;fn c;f]h !! ut] laxLaf/

k|ltlglw ;efsf] cfhsf] a}7s ;DdfggLo ;efd'v >L s[i0f axfb'/ dx/fsf] cWoIftfdf lbgsf] !M#) ah] k|f/De eof] .

;j{k|yd rfn" clwj]zgdf df) ;b:ox?af6 btf{ x'g cfPsf df}lvs / lnlvt k|Zgx? ;efdf pQ/ lbg gEofOPsf]n] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod $% adf]lhd pQm k|Zg / pQ/ ;DalGwt df) dGqLn] 6]a'n ug]{ sfo{qmddf ;DdfggLo k|wfgdGqLsf] ;d]t sfo{ef/ ;DxfNg' ePsf df) pkk|wfgdGqL Pj+ /Iff dGqL >L O{Zj/ kf]v/]nn] k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no;Fu ;DalGwt df}lvs k|Zg / pQ/ 6]a'n ug'{eof] .

tb'k/fGt df) ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqL, df) u[x dGqL, df) cy{ dGqL / df) k//fi6« dGqLsf] tkm{af6 df) sfg'g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL >L efg'eQm 9sfnn] ef}lts k"jf{wf/ tyf oftfoft dGqfno, u[x dGqfno, cy{ dGqfno / k//fi6« dGqfno;Fu ;DalGwt df}lvs k|Zg / pQ/x? 6]a'n ug'{eof] .

tTkZrft df) pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqL >L jif{dfg k'gn] pmhf{, hn;|f]t tyf l;+rfO{ dGqfno;Fu ;DalGwt lnlvt k|Zg / pQ/ 6]a'n ug'{eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] df}lvs tyf lnlvt k|Zgx?sf] ljj/0f pkl:ylt tyf ljt/0f sIfaf6 pknAw x'g] Joxf]/f df) ;b:ox?nfO{ hfgsf/L u/fpg' eof] .

tb'k/fGt k|ltlglw ;efsf ;lrj >L uf]kfngfy of]uLn] æ;+s6fkGg jGohGt' tyf jg:kltsf] cGt/fli6«o Jofkf/ lgoGq0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf ;DaGwdf /fli6«o ;efaf6 k|fKt ;Gb]z 6]a'n ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% sf] lgod @!) sf] pklgod -$_ adf]lhd c:j:ytf, cf}ifwf]krf/, lhNnf e|d0f, ljb]z e|d0f, 3/fo;L sf/0f, kf6L{sf] sfd nufot ljljw sf/0fn] nuftf/ !) jf ;f] eGbf a9L a}7sdf cg'kl:yt lgDglnlvt df) ;b:ox?sf] cg'kl:yltsf] ;"rgfx? ;efsf] :jLs[ltsf] nflu k|:t't ug'{x'Fbf ;efn] :jLs[lt hgfof] .

l;=g+= df) ;b:osf] gfd, y/ ldlt a}7s ;+Vof

1. df) >L kb\d gf/fo0f rf}w/L @)&%.!.@# b]lv @)&%.@.#! ;Dd @@ a}7s 2. df) >L k|df]b ;fx @)&%.@.!# b]lv @)&%.@.#! ;Dd !) a}7s 3. df) >L pdfsfGt rf}w/L @)&%.#.# b]lv @)&%.#.!# ;Dd !) a}7s 4. df) >L k|df]b ;fx @)&%.#.* b]lv @)&%.#.@@ ;Dd !* a}7s 5. df) >L cdgnfn df]bL @)&%.#.* b]lv @)&%.#.!& ;Dd !@ a}7s 6. df) >L pdf /]UdL @)&%.#.* ut] bf]>f] j}7sb]lv @)&%.#.!& ;Dd !@ a}7s 7. df) >L lhk l5l/Ë nfdf @)&%.#.!# b]lv @)&%.#.@@ ;Dd !* a}7s 8. df) >L k'iksdn bfxfn @)&%.#.# b]lv @)&%.#.@@ ;Dd @! a}7s 9. df) >L ;l/tf lu/L @)&%.#.!) b]lv @)&%.#.@) ;Dd !% a}7s 10. df) >L z]/ axfb'/ b]pjf @)&%.@.!% ut] bf]>f] j}7sb]lv @)&%.#.!! ;Dd !% a}7s 11. df) >L pdfsfGt rf}w/L @)&%.@.!) b]lv @)&%.@.#! ;Dd !@ a}7s 12. df) >L gfu]Gb| s'df/ @)&%.@.!! b]lv @)&%.@.#! ;Dd !! a}7s 13. df) >L ;'o{gf/fo0f ofbj @)&%.!.@# b]lv @)&%.@.!# ;Dd !# a}7s 14. df) >L clgn s'df/ emf @)&%.#.!# b]lv @)&%.#.@) ;Dd !) a}7s 15. df) >L cleif]s k|tfk zfx @)&%.#.! b]lv @)&%.#.#@ ;Dd @^ a}7s

kfgf 1/4

Page 140: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

l;=g+= df) ;b:osf] gfd, y/ ldlt a}7s ;+Vof

16. df) >L pd]z >]i7 @)&%.#.* b]lv @)&%.#.@@ ;Dd !* a}7s 17. df) >L lszf]/ l;+x /f7f}/ @)&%.#.$ ut] b]lv @)&%.#.@% ;Dd !( a}7s 18. df) >L uf]kfn axfb'/ ad @)&%.#.!$ ut] bf]>f] j}7sb]lv @)&%.#.#@ ;Dd !^ a}7s 19. df) >L b]j]Gb|/fh sF8]n @)&%.#.!@ ut] bf]>f] j}7sb]lv @)&%.#.@@ ;Dd !# a}7s 20. df) >L gfu]Gb| s'df/ @)&%.#.!% ut] bf]>f] j}7sb]lv @)&%.#.#! ;Dd !! a}7s 21. df) >L lgh{nf /fpt @)&%.#.!$ ut] b]lv @@ ;Dd !! a}7s 22. df) >L ljgf]bs'df/ rf}w/L @)&%.#.! ut] b]lv !* ;Dd !* a}7s 23. df) >L /fdafj' s'df/ ofbj @)&%.#.$ ut] b]lv @% ;Dd !( a}7s 24. df) >L ?xLgfh @)&%.#.# ut] b]lv !& ;Dd !% a}7s 25. df) >L z/b l;+x e08f/L @)&%.#.!$ ut] b]lv @@ ;Dd !! a}7s 26. df) >L zzf+s sf]O/fnf @)&%.#.!@ ut] bf]>f] j}7sb]lv @)&%.#.!* ;Dd !) a}7s 27. df) >L lzjs'df/ d08n @)&%.#.# ut] b]lv @)&%.#.!& ;Dd !% a}7s 28. df) >L z]/ axfb'/ b]pjf @)&%.#.!@ ut] b]lv @)&%.#.#@ ;Dd !& a}7s 29. df) >L ;Ltf/fd dxQf] @)&%.#.!$ ut] b]lv @)&%.#.@@ ;Dd !! a}7s 30. df) >L ;Ltfb]jL ofbj @)&%.#.# ut] b]lv @)&%.#.!( ;Dd !* a}7s 31. df) >L ;'/]Gb|s'df/ sfsL{ @)&%.#.* ut] bf]>f] j}7sb]lv @)&%.#.!% ;Dd !) a}7s 32. df) >L ;'/]zrGb| bf; @)&%.#.* ut] b]lv @)&%.#.@@ ;Dd !* a}7s 33. df) >L ;"o{ gf/fo0f ofbj @)&%.#.! ut] b]lv @)&%.#.#@ ;Dd @^ a}7s 34. df) >L ;To kxf8L @)&%.$.@% b]lv @)&%.^.!) ;Dd @$ a}7s 35. df) >L b'nf/L b]jL vTj]gL @)&%.$.@& b]lv @)&%.%.!) ;Dd !) a}7s 36. df) >L ladnf la=s= @)&%.$.@% b]lv @)&%.%.@) ;Dd !$ a}7s 37. df) >L kb\d gf/fo0f rf}w/L @)&%.%.@* b]lv @)&%.^.( ;Dd !! a}7s

To;kl5 rfn' clwj]zg ;dfkgsf] cj;/df lgDglnlvt df) ;b:ox?n] cf–cfkm\gf] dGtJo lbg'eof] M–

1. df) >L dfwj s'df/ g]kfn 2. df) >L ljho s'df/ uR5bf/

3. df) >L /fh]Gb| dxtf] 4. df) >L /fd;xfo k|;fb ofbj

tb'k/fGt ;DdfggLo ;efd'vn] rfn' clwj]zgdf ;efaf6 ePsf d'Vo d'Vo sfo{ tyf pknlAwsf] hfgsf/L u/fpFb} clwj]zg ;dflKt eP kZrft cfkm\gf] lhNnf / lgjf{rg If]qdf hfFbf df) ;b:ox?n] ;efdf p7]sf ljifo / ;/sf/sf] k|ltj4tf sfof{Gjog eP gePsf] ljifodf cg'udg ug'{x'g] ljZjf; JoQm ug'{eof] . ;fy} pxfFn] cfp+b} u/]sf] j8f bz}+, ltxf/, g]kfn ;Djt\ / 57 nufot ;Dk"0f{ kj{x?sf] pknIodf z'esfdgf ;d]t JoQm ub}{ ;+;bLo sfd sf/jfxLdf dxTjk"0f{ ;Nnfx, ;'emfj k|bfg ug'{x'g] ljlzi6 JolQmx?, ;Dk"0f{ df) ;b:ox?, kqsf/ ldqx? / ;+;bsf] sfd sf/jfxLnfO{ Jojl:yt ug{ ;xof]u ug]{ dxf;lrj nufot ;lrjfnosf ;Dk"0f{ sd{rf/Lx?af6 k|fKt ;xof]usf] nflu xflb{s wGojfb JoQm ug'{eof] .

tTkZrft ;DdfggLo ;efd'vn] k|ltlglw ;efsf] bf];|f] clwj]zg cjlwe/ eP u/]sf lgDglnlvt sfd sf/jfxLsf] ;+lIfKt ljj/0fsf] ;DaGwdf hfgsf/L u/fpg' eof] M–

(1) df) ;b:ox?, ;+3Lo ;+;bsf] bf];|f] clwj]zg;+u} k|ltlglw ;efsf] klxnf] a}7s @)&% ;fn j}zfv @# ut] cfOtaf/ k|f/De eO{ cfh @)&% ;fn c;f]h !! ut] laxLaf/;Dd hDdf !#% lbg rfn' /x\of] . h;dWo] ^( lbgdf &( k6s a}7s a;L hDdf !(# 306f @% ldg]6 ;;+bLo sfd sf/jfxLdf Joltt eof] . ;fy} @)&% ;fn h]7 & b]lv @)&% c;f/ * ut];Dd ;+3Lo ;+;bsf] ;+o'Qm ;bgsf] $ k6s a}7s a;L hDdf ^ 306f %) ldg]6 ;do Joltt eof] .

(2) k|ltlglw ;efsf] klxnf] clwj]zgdf ul7t lgodfjnL d:of}bf ;ldltn] @)&% j}zfv @# ut] k|:t't u/]sf] æk|ltlglw ;ef lgodfjnL d:of}bf ;ldltsf] k|ltj]bg, @)&%Æ dfly h]7 @% ut]sf] a}7sdf bkmfjf/ 5nkmn eO{ æk|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&%Æ ;+zf]wg ;lxt ax'dtaf6 kfl/t ePsf] lyof] .

kfgf 2/4

Page 141: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

(3) To;}u/L @)&% j}zfv @^ ut] æcf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu ljlgof]hg ljw]ossf l;4fGt / k|fyldstf ;DaGwdf -s/ k|:tfj afx]s_ 5nkmn ul/of];\Æ eGg] k|:tfj k]z ePsf] lyof] . h;pk/ j}zfv @&, #) / #! ut] ;efdf 5nkmn ;d]t ePsf] lyof] .

(4) @)&% h]7 & ut]sf] a}7sdf ;DdfggLo /fi6«klt dxf]bon] ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] ;+o'Qm a}7snfO{ ug'{ePsf] ;Daf]wgk|lt k]z ePsf] wGojfbsf] k|:tfj ;j{;Ddltaf6 kfl/t ePsf] lyof] . ;fy} ;DdfggLo /fi6«kltaf6 ;Daf]wg dfkm{t\ k|:t't ePsf] cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddfly @)&% h]7 (, !) / !! ut]sf lbgx?df Jofks ?kdf 5nkmn eO{ h]7 !# ut] pQm gLlt tyf sfo{qmd ;j{;Ddltaf6 kfl/t ug]{ sfo{ ;DkGg eof] .

(5) @)&% h]7 !% ut]sf] a}7sdf cf=j= @)&%÷)&^ sf] nflu /fhZj / Joosf] jflif{s cg'dfg -ah]6 jQmJo_ k]z ePsf] lyof] h; pk/ h]7 !&, !* / @) ut] Jofks 5nkmn eO{ ;f]xL lbg df) cy{dGqLaf6 hjfkm lbg] sfo{ ;d]t ;DkGg ePsf] lyof] .

(6) @)&% h]7 @) ut]sf] a}7sdf k|:t't ePsf] ljlgof]hg ljw]os, @)&% dfly @)&% h]7 #) b]lv c;f/ !% ;Dd ;bgdf bkmfjf/ 5nkmn eO{ ax'dtaf6 kfl/t ePsf] lyof] .

(7) o; clwj]zg cjlwe/ k|ltlglw ;efdf hDdf @^ j6f ;/sf/L ljw]os btf{ ePsf]df æ/fli6«o lrlsT;f lzIff ljw]os, @)&%Æ ;DalGwt dGqfnoaf6 lkmtf{ ePsf] lyof] . btf{ ePsf ljw]osx? dWo] ^ j6f ljw]os ;DalGwt ;ldltx?df ljrf/fwLg 5g\ eg] æ/fxbfgL ljw]os, @)&%Æ k|ltlglw ;efaf6 kfl/t eO{ /fli6«o ;efdf ;Gb]z k7fO;lsPsf] 5 / cGo !* j6f ljw]osx? ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgaf6 kfl/t e};s]sf] 5 .

To;}u/L /fli6«o ;efdf pTklQ eO{ k|ltlglw ;efdf k|fKt ePsf] ljleGg & j6f ljw]osx? dWo] % j6f ljw]os ;efaf6 kfl/t eO;s]sf] 5 eg] æd'n'sL ;+lxtf ljw]os, @)&%Æ / æ;+s6fkGg jGohGt' tyf jg:kltsf] cGt/fli6«o Jofkf/ lgoGq0f -klxnf] ;+zf]wg_ ljw]os, @)&%Æ sf] ;DaGwdf /fli6«o ;efaf6 k|fKt ;Gb]zx? ;efdf 6]a'n ePsf] 5 .

(8) o;} clwj]zgdf æa]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u -klxnf] ;+zf]wg_ cWofb]z, @)&%Æ, æ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrj, k|ltlglw ;efsf ;lrj / /fli6«o ;efsf ;lrjsf] kfl/>lds, ;]jfsf] zt{ / ;'ljwf ;DaGwL cWofb]z, @)&%Æ, æ/fli6«o ;ef ;b:o lgjf{rg cWofb]z, @)&%Æ / æ/fli6«o lrlsT;f lzIff cWofb]z, @)&%Æ ;bgsf] @)&% j}zfv @^ ut]sf] a}7saf6 :jLs[t ePsf] lyof] .

(9) @)&% c;f/ @) ut] sfo{Joj:yf k/fdz{ ;ldlt / @)&% ;fpg !& ut] k|ltlglw ;ef cGtu{tsf ljleGg bzj6f ljifout ;ldltx? u7g ul/Psf] lyof] eg] @)&% c;f/ @% ut] ;+;bLo ;'g'jfO{ ;ldlt, @)&% c;f]h ! ut] /fHosf lgb]{zs l;4fGt, gLlt / bfloTjsf] sfof{Gjog cg'udg tyf d"NofÍg ;ldltdf k|ltlglw ;ef tkm{sf df) ;b:ox?sf] gfd dgf]gog ul/Psf] lyof] . ;fy} ;DalGwt ;ldltx?af6 cf–cfkm\gf] ;ldltsf] ;efkltsf] ;j{;Ddt ?kdf rog ug]{ sfo{ ;d]t ;DkGg e};s]sf] 5 .

(10) o;}u/L æb]ze/ lgdf{0ffwLg cj:yfdf /x]sf rfn' cf=j= )&%÷)&^ ;Dd ;/sf/sf] 5gf}6sf vfg]kfgL, ;8s, 9n, k'n];f, l;+rfO{ / cGo cfof]hgfx? ;DkGg u/L tt\ tt\ k|b]z / :yfgLo txdf x:tfGt/0f ug]{ Joj:yf ldnfpg cfjZos ePsf]Æ eGg] ;DaGwL h?/L ;fj{hlgs dxTjsf] k|:tfj / ælrlsT;f lzIff / ;du| :jf:Yo ;]jf If]qdf ljBdfg lj;+ultnfO{ ;dfKt ug{, ;j{;'ne / u'0f:t/Lo :jf:Yo ;]jf pknAw u/fpg lgjt{dfg ;/sf/n] hf/L u/]sf] cWofb]zsf d"n efjgf cg'?k ljw]os tTsfn NofO{ cg;g/t 8f) uf]ljGb s]=;L= sf] :jf:Yo pkrf/ u/L lhjg /Iff ul/of];\Æ eGg] ;DaGwL h?/L ;fj{hlgs dxTjsf] k|:tfjx? pk/ ljleGg a}7sdf 5nkmn eO{ ;DalGwt df) dGqLaf6 hjfkm lbg] sfo{ ;DkGg ePsf] lyof] . ;fy} ædlxnfdfly x'g] ;a} k|sf/sf lje]b lj?4sf] dxf;lGw (CEDAW) nufot cGt/fli6«o cle;lGwx?n] zf/Ll/s, dfgl;s, of}ghGo, dgf]j}1flgs Pj+ cGo lx+;fhGo sfo{nfO{ b08gLo eg]sf]n] dlxnfdfly x'g] To:tf ck/fwaf6 kLl8tnfO{ pkrf/ / Ifltk"lt{sf] Joj:yf ug'{sf ;fy}

kfgf 3/4

Page 142: a}7ssf ] sf/jfxLsf ] ; +lIfKt ljj/0f @)&% · 2019. 5. 21. · 23 023/ू.स. मा० ौी कल्याणी कुमारी खड्का रौतहट ‐ 24 024/ू.स

q'l6k"0f{ ;fdflhs ;+:sf/ lj?4 Jofks hgr]tgf cleofg rnfO{ ;fdflhs Gofo / ;dfgtfsf] nflu ljBfno txsf kf7\oqmddf g} ;dfj]z ug{ ;/sf/nfO{ lgb]{zg lbOof];\Æ eGg] ljifosf] ;+sNk k|:tfjdfly Jofks 5nkmn eO{ ;j{;Ddltaf6 kfl/t ePsf] lyof] .

(11) @)&% ebf} !* ut]af6 k|ltlglw ;ef lgodfjnL, @)&% adf]lhd k|Zgf]Q/sf] sfo{qmd k|f/De eO{ ;f]xL lbg lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqfno;Fu ;DalGwt df}lvs k|Zgsf] pQ/ ;d]t ;DalGwt df) dGqLaf6 lbOPsf] lyof] . ;fy} dGqfnoaf6 pQ/ k|fKt e} ;bgdf k|:t't ug{ afFsL /x]sf pQ/x? ;d]t 6]a'n e};s]sf 5g\ .

(12) ;efsf] ljleGg ldltdf a;]sf] a}7sx?af6 æcGt/f{li6«o cft+sjfb, cGt/b]zLo ;+ul7t ck/fw / cj}w nfu" cf}ifw sf/f]af/ lj?4 ;xof]u ;DaGwL lad:6]]s dxf;lGwÆ, æcGt/f{li6«o xjfO{ kl/jxg ljifos lgodx? PsLs/0f ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ePsf] dxf;lGwÆ, æh}ljs ljljwtf dxf;lGw cGt{ut hf/L ePsf] cfg'j+lzs ;|f]tx?df kx'Fr / ltgsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] lgikIf / ;dGoflos afF8kmfF8 ;DaGwL gfuf]of cle;lGwsf] ;lDdng ug]{ ;DaGwdfÆ, ækf/df0fljs lj1fg tyf k|ljlw ;DaGwL cg';Gwfg, ljsf; / tflndsf nflu ;DkGg If]qLo ;xof]u ;Demf}tf, @)!&Æ / æzflGt ljZj ljBfno :yfkgf ug]{ ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Demf}tfdf ;lDdng ug]{ ;DaGwL k|:tfjnfO{ g]kfn ;/sf/n] k|:tfj u/]sf] cf/If0f ;lxtÆ cg'df]bg ug]{ sfo{ ;DkGg e};s]sf] 5 .

(13) To;}u/L ænf]s ;]jf cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] cG7fpGgf}+ aflif{s k|ltj]bgÆ, ædxfn]vf k/LIfssf] krkGgf}+ aflif{s k|ltj]bg, @)&$Æ, æclVtof/ b'?kof]u cg';Gwfg cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] ;QfO;f}+ jflif{s k|ltj]bgÆ, ælgjf{rg cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ, æ/fli6«o dfgj clwsf/ cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ, æg]kfn ;/sf/sf] cfly{s jif{ @)&#÷)&$ sf] ;'zf;g k|ltj]bgÆ / æ/fHosf lgb]{zs l;4fGt, gLlt / bfloTj sfof{Gjogsf ;DaGwdf u/]sf sfd / k|fKt pknlAw ;lxtsf] cfly{s jif{ @)&#÷)&$ sf] g]kfn ;/sf/sf] jflif{s k|ltj]bgÆ, æ;jf]{Rr cbfntsf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ, ædxfGofoflwjQmfsf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ / æGofo kl/ifb\ / Gofo ;]jf cfof]usf] cf=j= @)&#÷)&$ sf] jflif{s k|ltj]bgÆ ;ef ;dIf k]z ug]{ sfo{ ;DkGg eof] .

(14) o; clwj]zg cjlwe/ k"j{ ;b:ox? hfu[t k|;fb e]6jfn, df]xDdb d':ts cfnd, s[i0f s'df/ hf]zL, sdn k|;fb k+u]gL / e/t zDz]/ /f0ffsf] lgwg ePsf]df zf]s k|:tfjx? kfl/t ePsf 5g\ .

(15) o;} cjlwdf ;bgsf] ljleGg a}7sx?df ;DdfggLo k|wfgdGqLn] ^ k6s, df) u[x dGqLn] # k6s, df) k//fi6« dGqLn] @ k6s, df) lzIff, lj1fg tyf k|ljlw dGqLn] @ k6s, df) pBf]u, jfl0fHo tyf cfk"lt{ dGqLn] Ps k6s, df) ;F:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqLn] @ k6s ;fj{hlgs dxTjsf] ljifodf jQmJo lbg'eof] .

To;kl5 ;DdfggLo ;efd'vn] ;DdfggLo /fi6«kltaf6 k|fKt lgDglnlvt kqsf] Joxf]/f k9]/ ;'gfpg' eof] .

g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f (# sf] pkwf/f -@_ adf]lhd g]kfn ;/sf/ dlGqkl/ifb\sf] ldlt @)&%÷^÷% sf] l;kmfl/zdf ;+3Lo ;+;bsf] b'j} ;bgsf] rfn' clwj]zg ;Djt\ @)&% ;fn c;f]h !! ut] laxLaf/sf lbg /ftL !@M)) ah]b]lv cGTo u/]sf] 5' .

@)&% c;f]h !) -ljBfb]jL e08f/L_

tbgGt/ k|ltlglw ;efsf] rfn' clwj]zg cfh /ftL !@M)) ah]af6 :jtM cGTo x'g] u/L lbgsf] #M!) ah] :ylut eof] .

dgf]x/k|;fb e§/fO{ ;+3Lo ;+;bsf] dxf;lrj

kfgf 4/4