∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ·∞′ °Àª¡∞™π√À

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:36 Page 1

™À°°ƒ∞º∂π™ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ªÂ˙·ÓÙ¿ÎÔ˜, ∫·ıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¶·Ó/Ì›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ∞ÌÊÈÏfi¯ÈÔ˜ ¶··ıˆÌ¿˜, ∂›ÎÔ˘ÚÔ˜ ∫·ıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¶·Ó/Ì›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ∂˘·ÁÁÂÏ›· §Ô˘ÙÚÈ·Ó¿ÎË, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ µ′/ıÌÈ·˜ ∂η›‰Â˘Û˘µ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÷ڷϷ̿ÎÔ˜, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜

∫ƒπ∆∂™ - ∞•π√§√°∏∆∂™ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫ÂÛ›ÛÔÁÏÔ˘, ∞Ó·ÏËÚˆÙ‹˜ ∫·ıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¶·Ó/Ì›Ô˘ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ ª·Ú›Ó· ¢Â‰Ô‡ÏË, ™¯ÔÏÈ΋ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜°ÂˆÚÁ›· ∫·ÙÛ·Á¿ÓË - °È·ÓÓ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ µ′/ıÌÈ·˜

∂η›‰Â˘Û˘

∂π∫√¡√°ƒAº∏™∏ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ∫·Ï·Ó‰Ú¿Ó˘, ™ÎÈÙÛÔÁÚ¿ÊÔ˜ºπ§√§√°π∫∏ ∂¶πª∂§∂π∞ ™˘Ú›‰ˆÓ ∫·Ú¿Ì·Ï˘, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜

À¶∂À£À¡√™ ª∞£∏ª∞∆√™ ∫∞∆∞ ∆∏ ™À°°ƒ∞º∏ ∫∞π ™ˆÙ‹ÚÈÔ˜ °ÎÏ·‚¿˜, ªfiÓÈÌÔ˜ ¶¿Ú‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘

À¶∂À£À¡√™ ∆√À À¶√∂ƒ°√À

∂•øºÀ§§√ ™Â‚·ÛÙÈ·Ó‹ ª·ÎÚ‹, ∑ˆÁÚ¿ÊÔ˜

¶ƒ√∂∫∆À¶ø∆π∫∂™ ∂ƒ°∞™π∂™ ∂∫¢√∆π∫√™ √ƒ°∞¡π™ª√™ §πµ∞¡∏

°′′ ∫.¶.™. / ∂¶∂∞∂∫ ππ / ∂Ó¤ÚÁÂÈ· 2.2.1 / ∫·ÙËÁÔÚ›· ¶Ú¿ÍÂˆÓ 2.2.1.·:«∞Ó·ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ÛÔ˘‰ÒÓ Î·È Û˘ÁÁÚ·Ê‹ Ó¤ˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ·Î¤ÙˆÓ»

¶∞π¢∞°ø°π∫√ π¡™∆π∆√À∆√ªÈ¯¿Ï˘ ∞Á. ¶··‰fiÔ˘ÏÔ˜√ÌfiÙÈÌÔ˜ ∫·ıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ∞.¶.£¶Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘

¶Ú¿ÍË Ì ٛÙÏÔ: «™˘ÁÁÚ·Ê‹ Ó¤ˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Î·È ·Ú·ÁˆÁ‹˘ÔÛÙËÚÈÎÙÈÎÔ‡ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ Ì ‚¿ÛË ÙÔ ¢∂¶¶™ Î·È Ù· ∞¶™ ÁÈ· ÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ»

∂ÈÛÙËÌÔÓÈÎfi˜ À‡ı˘ÓÔ˜ ŒÚÁÔ˘∞ÓÙÒÓÈÔ˜ ™. ªÔ̤ÙÛ˘™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘

∞Ó·ÏËÚˆÙ¤˜ ∂ÈÛÙËÌÔÓÈÎÔ› À‡ı˘ÓÔÈ ŒÚÁÔ˘°ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫. ¶·ÏËfi˜™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ∂. ÷Ù˙Ë¢ÛÙÚ·Ù›Ô˘ªfiÓÈÌÔ˜ ¶¿Ú‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘

ŒÚÁÔ Û˘Á¯ÚËÌ·ÙÔ‰ÔÙÔ‡ÌÂÓÔ 75% ·fi ÙÔ ∂˘Úˆ·˚Îfi ∫ÔÈÓˆÓÈÎfi ∆·ÌÂ›Ô Î·È 25% ·fi ÂıÓÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜.

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:36 Page 2

À¶√Àƒ°∂π√ ∂£¡π∫∏™ ¶∞π¢∂π∞™ ∫∞𠣃∏™∫∂Àª∞∆ø¡

¶ ∞ π ¢ ∞ ° ø ° π ∫ √ π ¡ ™ ∆ π ∆ √ À ∆ √

¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ªÂ˙·ÓÙ¿ÎÔ˜ ∞ÌÊÈÏfi¯ÈÔ˜ ¶··ıˆÌ¿˜

∂˘·ÁÁÂÏ›· §Ô˘ÙÚÈ·Ó¿ÎË µ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÷ڷϷ̿ÎÔ˜

∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ·

∞′ °Àª¡∞™π√À

√ƒ°∞¡π™ª√™ ∂∫¢√™∂ø™ ¢π¢∞∫∆π∫ø¡ µπµ§πø¡∞£∏¡∞

∞¡∞¢√Ã√™ ™À°°ƒ∞º∏™

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:36 Page 3

4

¶ π ¡ ∞ ∫ ∞ ™ ¶ ∂ ƒ π ∂ Ã √ ª ∂ ¡ ø ¡

¶ƒ√§√°√™ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

∂¡√∆∏∆∞ 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8∆Ô Ù·Í›‰È ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ ÛÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ...

√È ŒÏÏËÓ˜ Î·È Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·

∏ ηٷÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ·ÏÊ·‚‹ÙÔ˘

√È ‰È¿ÏÂÎÙÔÈ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ – ∞fi ÙȘ ·Ú¯·›Â˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ‰È·Ï¤ÎÙÔ˘˜ ÛÙË ¡¤· ∂ÏÏËÓÈ΋

∂¡√∆∏∆∞ 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14

∏ Âη›‰Â˘ÛË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∞ı‹Ó· (¶Ï¿ÙˆÓ, ¶ÚˆÙ·ÁfiÚ·˜ 325c-326c, ÂχıÂÚË ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ. ¶Ò˜ ¤ÁÚ·Ê·Ó ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜;

°. ºıfiÁÁÔÈ Î·È ÁÚ¿ÌÌ·Ù·

∂¡√∆∏∆∞ 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20

∂·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ (•ÂÓÔÊáÓ, \∞ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٷ 2.7.6, ÂχıÂÚË ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ∏ ÂÙ˘ÌÔÏÔÁ›· ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ – ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Î·È ™‡ÓıÂÛË

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: 1. ∆fiÓÔÈ Î·È Ó‡̷ٷ 2. ª¤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ 3. ∆· ·ÚÂfiÌÂÓ· ÙˆÓ ÙˆÙÈÎÒÓ 4. ∆· ·ÚÂfiÌÂÓ·

ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜

∂¡√∆∏∆∞ 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28

ŒÓ· Ù·Í›‰È ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋˜ Ê·ÓÙ·Û›·˜ (§Ô˘ÎÈ·Ófi˜, \∞ÏËıc˜ ^πÛÙÔÚ›· 2.3-4, ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ì ʈӋµ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ·fi Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο (·′ ̤ÚÔ˜): – ˘ÔÎÔÚÈÛÙÈο – ÂÚÈÂÎÙÈο – ÙÔÈο

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: 1. ∆Ô ¿ÚıÚÔ 2. µ′ ÎÏ›ÛË Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ 3. ¶ÚÔÛˆÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜

∂¡√∆∏∆∞ 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36

√ ÏÔ‡ÙÔ˜ Ù˘ ·ÙÙÈ΋˜ Á˘ (•ÂÓÔÊáÓ, ¶fiÚÔÈ 1.1-5, ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ì Áɵ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ·fi Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο (‚′̤ÚÔ˜): ·ÚÒÓ˘Ì· – ÂıÓÈο – ·ÙÚˆÓ˘ÌÈο – ÁÔ-

ÓÂˆÓ˘ÌÈο

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: 1. √ÚÈÛÙÈ΋ ÂÓÂÛÙÒÙ· Ú. ÂåÌ› 2. √ÚÈÛÙÈ΋ ÂÓÂÛÙÒÙ· Î·È Ì¤ÏÏÔÓÙ· Â.Ê. ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ 3. OÚÈ-ÛÙÈ΋ ̤ÏÏÔÓÙ· Â.Ê. ·ÊˆÓfiÏËÎÙˆÓ ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ

∂¡√∆∏∆∞ 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44

∏ ÔÌÔÚÊÈ¿ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÙÔ ·Ó (ª‡ıÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘, ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ›Óˆ

µ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ·fi Ú‹Ì·Ù· (·′ ̤ÚÔ˜): Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ô˘ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÚfiÛˆÔ Ô˘

ÂÓÂÚÁ›, ÂÓ¤ÚÁÂÈ·, ¿ıÔ˜, ηٿÛÙ·ÛË, ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: ∞′ ÎÏ›ÛË Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ

∂¡√∆∏∆∞ 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52

∏ χÛË ÙÔ˘ ÁfiÚ‰ÈÔ˘ ‰ÂÛÌÔ‡ (\∞ÚÚÈ·Ófi˜, \∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ \∞Ó¿‚·ÛȘ 2.3.1-8, ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ˙¢ÁÓ‡ˆ (Î·È ˙‡ÁÓ˘ÌÈ)µ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ·fi Ú‹Ì·Ù· (‚′ ̤ÚÔ˜): Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ô˘ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÚÁ·ÓÔ ‹ ̤ÛÔ, ÙfiÔ

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:36 Page 4

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: 1. ∏ ·‡ÍËÛË 2. √ÚÈÛÙÈ΋ ·Ú·Ù·ÙÈÎÔ‡ Ú. ÂåÌ› 3. √ÚÈÛÙÈ΋ ·Ú·Ù·ÙÈÎÔ‡ Î·È ·ÔÚ›ÛÙÔ˘ Â.Ê. ‚·Ú‡-ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ 4. √ÚÈÛÙÈ΋ ·ÔÚ›ÛÙÔ˘ Â.Ê. ·ÊˆÓfiÏËÎÙˆÓ ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ

∂¡√∆∏∆∞ 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60

ŒÓ· ÌÔÈÚ·›Ô Ï¿ıÔ˜ (§Ô˘ÎÈ·Ófi˜, ¡ÂÎÚÈÎÔd ¢È¿ÏÔÁÔÈ 17, ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: âχıÂÚÔ˜µ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ·fi ›ıÂÙ·

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: 1. ¢Â˘ÙÂÚfiÎÏÈÙ· ›ıÂÙ· 2. ∏ ‰ÂÈÎÙÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· ÔyÙÔ˜, ·≈ÙË, ÙÔÜÙÔ∂¡√∆∏∆∞ 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68

∞Ó˘¤Ú‚ÏËÙ· ÚfiÙ˘· (\πÛÔÎÚ¿Ù˘, ∂é·ÁfiÚ·˜ 1-6, ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ï ·Ù‹Úµ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ÚËÌ¿ÙˆÓ (·′ ̤ÚÔ˜): ·Ú·ÁˆÁ‹ ÚËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÔÓfiÌ·Ù·

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: 1. √ ·Ó·‰ÈÏ·ÛÈ·ÛÌfi˜ 2. √ÚÈÛÙÈ΋ ·Ú·ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ˘ÂÚÛ˘ÓÙÂÏ›ÎÔ˘ Â.Ê. ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ

3. √ÚÈÛÙÈ΋ ·Ú·ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ˘ÂÚÛ˘ÓÙÂÏ›ÎÔ˘ Â.Ê. ·ÊˆÓfiÏËÎÙˆÓ ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ

∂¡√∆∏∆∞ 10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76

√ ™ˆÎÚ¿Ù˘ ÁÈ· ÙË ÊÈÏ›· (•ÂÓÔÊáÓ, \∞ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٷ 2.4.1-7, ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ÎÙ¿ÔÌ·È, ÎÙá̷ȵ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ∂·Ó·ÏËÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: ∂·Ó·ÏËÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ

∂¡√∆∏∆∞ 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82

∏ ·Á¿Ë ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ÁÈ· ÙÔÓ µÔ˘ÎÂÊ¿Ï· (\∞ÚÚÈ·Ófi˜, \∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ \∞Ó¿‚·ÛȘ 5.19.4-6, ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ì fiÏȘµ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ÚËÌ¿ÙˆÓ (‚′ ̤ÚÔ˜): ·Ú·ÁˆÁ‹ ÚËÌ¿ÙˆÓ ·fi ¿ÏÏ· Ú‹Ì·Ù·, ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Î·È ÂÈ-

ʈӋ̷ٷ

°. ™‡ÓÙ·ÍË: √È ‚·ÛÈÎÔ› fiÚÔÈ ÌÈ·˜ ·Ï‹˜ ÚfiÙ·Û˘: ˘ÔΛÌÂÓÔ Î·È Î·ÙËÁfiÚËÌ·

∂¡√∆∏∆∞ 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90

∞ı‹Ó· Î·È ∞ÙÏ·ÓÙ›‰· (¶Ï¿ÙˆÓ, ∆›Ì·ÈÔ˜ 25a-d, ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ÎÚ·Ù¤ˆ, ÎÚ·Ùáµ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÈı¤ÙˆÓ ·fi Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο (·′ ̤ÚÔ˜): ›ıÂÙ· Ù· ÔÔ›· ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ·˘ÙfiÓ Ô˘ ·Ó‹-

ÎÂÈ Û ÂΛÓÔ Ô˘ ‰ËÏÒÓÂÈ Ë ÚˆÙfiÙ˘Ë Ï¤ÍË ‹ ¤¯ÂÈ Û¯¤ÛË Ì ·˘Ùfi, ‡ÏË ‹ (Û¿ÓÈ·) ̄ ÚÒÌ·, ÙÔÓ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ÁÈ·

ÂΛÓÔ Ô˘ ‰ËÏÒÓÂÈ Ë ÚˆÙfiÙ˘Ë Ï¤ÍË

°1. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: °′ ÎÏ›ÛË Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ: ·. ηٷÏËÎÙÈο ‰ÈÏfiıÂÌ· ʈÓËÂÓÙfiÏËÎÙ· Û -Ș (ÁÂÓ. -ˆ˜) ‚. ηٷÏËÎÙÈο

ÌÔÓfiıÂÌ· ʈÓËÂÓÙfiÏËÎÙ· Û -‡˜ (ÁÂÓ. -¤ˆ˜) – Ô˘‰¤ÙÂÚ· ·Î·Ù¿ÏËÎÙ· ÌÔÓfiıÂÌ· Ô‰ÔÓÙÈÎfiÏËÎÙ· Û -· (ÁÂÓ. -·ÙÔ˜)

°2. ™‡ÓÙ·ÍË: ∆· ›‰Ë ÙˆÓ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ÙÔ˘˜: ·Ï¤˜, Û‡ÓıÂÙ˜, ÂÏÏÂÈÙÈΤ˜, ·˘ÍË̤Ó˜

∂¡√∆∏∆∞ 13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .98

¢¿ÌˆÓ Î·È ºÈÓÙ›·˜ (¢Èfi‰ˆÚÔ˜ ™ÈÎÂÏÈÒÙ˘, µÈ‚ÏÈÔı‹ÎË 10.4.3-6, ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ï Ù‡Ú·ÓÓÔ˜µ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÈı¤ÙˆÓ ·fi Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο (‚′ ̤ÚÔ˜): ›ıÂÙ· Ù· ÔÔ›· ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÏËÛÌÔÓ‹, ¯Úfi-

ÓÔ ‹ ̤ÙÚÔ

°1. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: ∞·Ú¤ÌÊ·Ù· Î·È ÌÂÙÔ¯¤˜ Â.Ê. ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À 5

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:36 Page 5

°2. ™‡ÓÙ·ÍË: 1. ∆Ô ··Ú¤ÌÊ·ÙÔ 2. ∏ ÌÂÙÔ¯‹

∂¡√∆∏∆∞ 14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106

ŒÓ· ¿‰ÈÎÔ ·Ú¿ÔÓÔ (ª‡ıÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘, ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ôÚ¯ˆµ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÈı¤ÙˆÓ ·fi Ú‹Ì·Ù· (·′ ̤ÚÔ˜): ΢ڛˆ˜ ÚËÌ·ÙÈο ›ıÂÙ· Ì ηٷϋÍÂȘ -Ù¤Ô˜, -ÙÔ˜

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: 1. °′ ÎÏ›ÛË Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ: ·. ·Î·Ù¿ÏËÎÙ· ‰ÈÏfiıÂÌ· Ô‰ÔÓÙÈÎfiÏËÎÙ· Û -ˆÓ (ÁÂÓ. -ÔÓÙÔ˜) ‚. ηٷ-

ÏËÎÙÈο ÌÔÓfiıÂÌ· Ô‰ÔÓÙÈÎfiÏËÎÙ· Û -·˜ (ÁÂÓ. -·ÓÙÔ˜) 2. √ÚÈÛÙÈ΋ ÂÓÂÛÙÒÙ· Î·È Ì¤ÏÏÔÓÙ· Ì.Ê. ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚË-

Ì¿ÙˆÓ 3. √ÚÈÛÙÈ΋ ̤ÏÏÔÓÙ· Ú. ÂåÌ›∂¡√∆∏∆∞ 15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114

∏ ÌÂÙ·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ §Â˘Î›Ô˘ (\∞ÓÙˆÓÖÓÔ˜ §È‚ÂÚ¿ÏȘ, ªÂÙ·ÌÔÚÊÒÛÂˆÓ ™˘Ó·ÁˆÁ‹ 17, ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ʇˆ

µ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÈı¤ÙˆÓ ·fi Ú‹Ì·Ù· (‚′ ̤ÚÔ˜)

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: √ÚÈÛÙÈ΋ ·Ú·Ù·ÙÈÎÔ‡ Î·È ·ÔÚ›ÛÙÔ˘ Ì.Ê. ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ

∂¡√∆∏∆∞ 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120

∆Ô ıÏÈ‚ÂÚfi Ù¤ÏÔ˜ ÂÓfi˜ Ù˘Ú¿ÓÓÔ˘ (∞åÏÈ·Ófi˜, ¶ÔÈΛÏË ^πÛÙÔÚ›· 6.12, ‰È·Û΢‹)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ì ı¿Ï·ÙÙ· / ı¿Ï·ÛÛ·µ2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÈı¤ÙˆÓ ·fi ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: √ÚÈÛÙÈ΋ ·Ú·ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ˘ÂÚÛ˘ÓÙÂÏ›ÎÔ˘ Ì.Ê. ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ

∂¡√∆∏∆∞ 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126

ŒÓ· ‰È‰·ÎÙÈÎfi ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ·fi ÙË Ê‡ÛË (ª¤Á·˜ µ·Û›ÏÂÈÔ˜, ^√ÌÈÏ›·È Âå˜ ÙcÓ ^∂Í·‹ÌÂÚÔÓ 7.3)∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ì Û¿Ú͵2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÈÚÚËÌ¿ÙˆÓ: ÙÔÈο, ÙÚÔÈο, ÔÛÔÙÈο, ¯ÚÔÓÈο

°1. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋: ∞·Ú¤ÌÊ·Ù· Î·È ÌÂÙÔ¯¤˜ Ì.Ê. ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ

°2. ™‡ÓÙ·ÍË: 1. ∆Ô ˘ÔΛÌÂÓÔ ÙÔ˘ ··ÚÂÌÊ¿ÙÔ˘: Ù·˘ÙÔÚÔÛˆ›· – ÂÙÂÚÔÚÔÛˆ›· 2. ∆Ô ˘ÔΛÌÂÓÔ Ù˘ ÌÂ-

ÙÔ¯‹˜: Û˘ÓËÌ̤ÓË – ·fiÏ˘ÙË

∂¡√∆∏∆∞ 18 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134

∏ ÂÈÏÈÎÚ›ÓÂÈ· ·ÓÙ·Ì›‚ÂÙ·È (ª‡ıÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘, ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

µ1. §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ¶›Ó·Î·˜: ì ‰›Î˵2. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο: ∂·Ó·ÏËÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋ – ™‡ÓÙ·ÍË: ∂·Ó·ÏËÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ

∂¶πª∂∆ƒ√ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141

I. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142

ππ. ∆Ô ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160

πππ. ∞Ú¯ÈÎÔ› ¯ÚfiÓÔÈ ÚËÌ¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169

πV. ™˘ÁÎÂÓÙÚˆÙÈÎÔ› ›Ó·Î˜ Ê·ÈÓÔÌ¤ÓˆÓ (°Ú·ÌÌ·ÙÈ΋ – ™‡ÓÙ·ÍË – ∂Ù˘ÌÔÏÔÁ›·) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .170

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞6

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:36 Page 6

¶ ƒ √ § √ ° √ ™

TÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ÁÚ¿ÊÙËΠ̠ÛÎÔfi Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÌÈ· ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜, ·˘Ù‹Ó Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙Ô˘Ì «AÚ¯·›· EÏÏË-ÓÈο». E›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ù· «AÚ¯·›· EÏÏËÓÈο» ¤ÁÈÓ·Ó ÁÓˆÛÙ¿ Û’ ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔÓ Îfi-ÛÌÔ Î·È ÔÏÏÔ› ·Û¯ÔÏ‹ıËÎ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜, ÂÂȉ‹ Â›Ó·È Ë ÁÏÒÛÛ· ÛÙËÓ ÔÔ›· ÁÚ¿ÊÙËηӤÚÁ· Ô˘ ıÂÌÂÏ›ˆÛ·Ó ÙÔÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi Ù˘ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·˜. A˘Ù‹ Ë ÁÓˆÚÈÌ›·,·Ó Á›ÓÂÈ ÛˆÛÙ¿, ÓÔÌ›˙Ô˘Ì fiÙÈ ı· Â›Ó·È ¯Ú‹ÛÈÌË ÁÈ· ÔÏÏÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜, ÌÂÚÈÎÔ› ·fi ÙÔ˘˜ÔÔ›Ô˘˜ ·Í›˙ÂÈ Ó· ·Ó·ÊÂÚıÔ‡Ó. K¿ı ÁÏÒÛÛ· ̆ ·ÎÔ‡ÂÈ Û ηÓfiÓ˜, ¤¯ÂÈ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓˉÔÌ‹, ‚¿ÛÂÈ Ù˘ ÔÔ›·˜ Û˘ÁÎÚÔÙÂ›Ù·È Ô ÏfiÁÔ˜, ‰ÈÎfi Ù˘ ÎÏÈÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·, ÛÙÔȯ›·, ‰Ë-Ï·‰‹, Ô˘ Î·È ÌfiÓÔ Ë Ì¿ıËÛ‹ ÙÔ˘˜ ·ÔÙÂÏ› ÛÔ˘‰·›Ô ‰È·ÓÔËÙÈÎfi Á‡ÌÓ·ÛÌ·. ¶ÔχÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ô˘ Ù· «AÚ¯·›· EÏÏËÓÈο» Â›Ó·È ÌÈ· Ôχ ÂÈı·Ú¯Ë̤ÓË ÁÏÒÛÛ· Ô˘ ‰›-ÓÂÈ fï˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÌÂÁ¿ÏË ÂÏ¢ıÂÚ›· Ó· ÙËÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ηÓ›˜ Ì ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ÚÔÛˆÈÎfi ‡ÊÔ˜. NÔÌ›˙Ô˘ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, fiÙÈ Ë Î·Ù·ÓfiËÛË Ù˘ ‰ÔÌ‹˜ ÂÓfi˜ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ô͇-ÓÂÈ ÙËÓ ÛΤ„Ë ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹ fiÛÔ Î·È Ë Î·Ù·ÓfiËÛË ÌÈ·˜ ·ÏÁ‚ÚÈ΋˜ Â͛ۈÛ˘. EÍ¿ÏÏÔ˘Ù· AÚ¯·›· EÏÏËÓÈο Â›Ó·È Ô fi¯È Î·È ÙfiÛÔ Ì·ÎÚ˘Ófi˜ ÚfiÁÔÓÔ˜ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Ô˘ ÌÈÏ¿-ÌÂ Î·È ÁÚ¿ÊÔ˘Ì ۋÌÂÚ·. MÂÙÚÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ Ì οˆ˜ ȉÈfiÌÔÚÊÔ ÙÚfiÔ ÌÔÚÔ‡-Ì ӷ ԇ̠fiÙÈ .¯. ·fi ÙÔÓ AÈÛ¯‡ÏÔ Î·È ÙÔÓ £Ô˘Î˘‰›‰Ë Ì·˜ ¯ˆÚ›˙Ô˘Ó «ÌfiÓÔ» ‚‰Ô-Ì‹ÓÙ·, ÙÔ Ôχ ÔÁ‰fiÓÙ· ·Ô‡‰Â˜. E›Ó·È, ÏÔÈfiÓ, ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó ÔÈ Ì·ıË-Ù¤˜ Ôχ ‡ÎÔÏ· fiÙÈ Ë ÁÏÒÛÛ· Ô˘ ÌÈÏ¿Ì ۋÌÂÚ· Â›Ó·È Ô Î·Ù’ ¢ı›·Ó ·fiÁÔÓÔ˜ Â-ΛӢ Ù˘ ÌÔÚÊ‹˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ Ô˘ ÌÈÏÈfiÙ·Ó Â‰Ò ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ¯ÒÚÔ ÚÈÓ ·fiÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ 2.500 ¯ÚfiÓÈ·. M οÔÈ· ¤ÎÏËÍË ›Ûˆ˜ ı· ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘Ó fiÙÈ Û ÌÂÁ¿ÏÔ‚·ıÌfi ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÙfiÙÂ Î·È ÙÒÚ· ÔÈ ›‰È˜ ϤÍÂȘ Ì ÙËÓ ›‰È· ‹ Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÛË-Ì·Û›·. A˘Ù‹ Ë ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÙˆÓ ÛËÌ·ÛÈÒÓ ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ Î·È Ù˘ ¯Ú‹Û˘ ÙÔ˘˜ ̤۷ÛÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ̄ ÚfiÓÔ˘ ·ÔÙÂÏ› ·ÛÊ·ÏÒ˜ ÌÈ· ÁÔËÙ¢ÙÈ΋ «ÂÍÂÚ‡ÓËÛË», Ë ÔÔ›· ı·Î¿ÓÂÈ ÙÔÓ Ì·ıËÙ‹ Ó· ·ÓÙÈÏËÊı› ηχÙÂÚ· ÙËÓ ÂͤÏÈÍË Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Ì·˜ Î·È Ó· ·Ô-ÎÙ‹ÛÂÈ Î·Ï‡ÙÂÚË ÁÓÒÛË ÁÈ’ ·˘Ù‹Ó.

¶ÚÔÛ·ı‹Û·Ì Ì ÙÔ ·ÚfiÓ ‚È‚Ï›Ô Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì ·˘Ù‹ ÙËÓ Û˘Ó¤¯ÂÈ· Î·È ÙËÓ Û˘ÁÁ¤-ÓÂÈ· Ì ÙÚfiÔ ·Ïfi Î·È Â˘¯¿ÚÈÛÙÔ, ÁÈ·Ù› ı¤Ï·Ì ٷ ÂÏÏËÓfiÔ˘Ï· Ó· ·Á·‹ÛÔ˘Ó Ù·«AÚ¯·›· EÏÏËÓÈο», Ó· ¿„Ô˘Ó Ó· Ù· ıˆÚÔ‡Ó ‰‡ÛÎÔÏ· Î·È ·ÎfiÌË Ó· ÈÛÙ¤„Ô˘Ó fiÙÈÂ›Ó·È ¯Ú‹ÛÈÌ·. EÏ›˙Ô˘Ì fiÙÈ Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ı· ÂÙ‡¯Ô˘Ì ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜Ì·˜. E›Ó·È ηÈÚfi˜ Ó· ¿„Ô˘Ó Ó· ıˆÚÔ‡ÓÙ·È Ù· «AÚ¯·›· EÏÏËÓÈο» Ì¿ıËÌ· ÛÙËÓ Î·-χÙÂÚË ÂÚ›ÙˆÛË ‰‡ÛÎÔÏÔ Î·È ÛÙËÓ ¯ÂÈÚfiÙÂÚË ¿¯ÚËÛÙÔ. E›Ó·È ÔÈ Ú›˙˜ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜Ì·˜ Î·È Ú¤ÂÈ Ó· Ù· ÊÚÔÓÙ›˙Ô˘Ì ÁÈ·Ù› Ë ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ Ù· ¤¯ÂÈ ·Ó¿ÁÎË, fiˆ˜ ·ÎÚȂҘοı ˙ˆÓÙ·Ófi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ¤¯ÂÈ ·Ó¿ÁÎË ÙȘ Ú›˙˜ ÙÔ˘. EÏ›˙Ô˘Ì fiÙÈ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Î·È Ù˘TÚ›Ù˘ Ù¿Í˘ ÙÔ˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ı· ¤¯Ô˘Ó ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ÌÈ· ·ÚÎÂÙ¿ ηϋ ÁÓÒÛËÙ˘ AÚ¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜. ÿÛˆ˜ ¤ÙÛÈ Êı¿ÛÔ˘Ó Î¿ÔÙ ӷ Û˘Ó¯›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÓ·-Û¯fiÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ ÁÏÒÛÛ· (fi¯È ηْ ·Ó¿ÁÎËÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈο) Î·È Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘ÓÙÔ ÚÔÓfiÌÈÔ Ô˘ ı· ‹ıÂÏ·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ÔÏÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ ·’ fiÏÔÓ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ: Ó· ηٷ-ÓÔ‹ÛÔ˘Ó Î¿ÔÈÔ ·Ú¯·›Ô ÂÏÏËÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ ‰È·‚¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ ÛÙÔ ÚˆÙfiÙ˘Ô.

H Û˘ÁÁÚ·ÊÈ΋ ÔÌ¿‰·

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À 7

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:36 Page 7

∏ ¡¤· ∂ÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ÚÔ‹Ïı ·fi ÙËÓ ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ Î·È Â›Ó·È ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Û˘Ó¯ԇ˜ ÂͤÏÈ͢ ̤۷ÛÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜. ∏ Û˘ÁÁ¤ÓÂÈ· Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ Î·È Ù˘ ¡¤·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ Â›Ó·È Û·Ê‹˜, ·ÚΛ Ó· ‰Ô‡Ì fiÛ˜ ϤÍÂȘ, η-Ù·Ï‹ÍÂȘ, ÛË̷ۛ˜ Î.¿. Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ÂÈ‚ÈÒÓÔ˘Ó Ì¤¯ÚÈ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ ‹ fiÛ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ ·Ú¯·›Â˜ Î·È ·Ú-¯·ÈÔÚ›˜ ÏfiÁȘ ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔÓ ÁÚ·Ùfi ‹ ÚÔÊÔÚÈÎfi ÏfiÁÔ Ù˘ ¡¤·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜. ∞˜ ‰Ô‡Ì ÌÂ-ÚÈο ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·:

ÃÚËÛÈÌÔÔț٠‹ ·ÎÔ‡ÙÂ Û˘¯Ó¿ ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ; ¡· ÙȘ ÛËÌÂÈÒÛÂÙ ÛÙ· ·Ú·Î¿Ùˆ ÎÂÓ¿:

™ÙÔ ÚÔÔ›ÌÈÔ Ù˘ \√‰‡ÛÛÂÈ·˜ ··ÓÙÔ‡Ó Ï¤ÍÂȘ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Î·È ÛÙË ¡¤· ∂ÏÏËÓÈ΋ Ì ÙËÓ ›‰È·ÛËÌ·Û›·: ªÔÜÛ·, Ôχ˜, îÂÚfi˜, ôÓıÚˆÔ˜, fiÓÙÔ˜, „˘¯‹, ëÙ·ÖÚÔ˜, ÓfiÛÙÔ˜, ·éÙfi˜, ı¿.

ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜àe Ì˯·Óɘ ıÂfi˜pÚÔÓ pÚÔÓÛÙ‹ÏË ±Ï·ÙÔ˜

ηÈÓa ‰·ÈÌfiÓÈ·Ì‹ ÌÔ˘ ±ÙÔ˘!ÌÔÏgÓ Ï·‚¤!Âs ˙ÉÓ

∂≈ÚËη! ∂≈ÚËη!Ùe ‰d˜ âÍ·Ì·ÚÙÂÖÓ ÔéÎ àÓ‰Úe˜ ÛÔÊÔÜ

ö· ÙÂÚfiÂÓÙ·ÁÓáıÈ Û·˘ÙfiÓÙa ·È‰›· ·›˙ÂÈ

‰ËÌÔÛ›÷· ‰·¿ÓFË·ÎÓÂÈÔÓ ÷pÛÌ·fÍ Ï¿Í

Âs àÁˆÓ›˙ÂÛı·ÈÓÔܘ ñÁÈc˜ âÓ ÛÒÌ·ÙÈ ñÁÈÂÖ

∂Ófi

ÙËÙ·

1

∆Ô Ù·Í›‰È ÙˆÓ Ï¤ÍˆÓ

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞8

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 8

∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 1

∏ ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ (̤ۈ Î·È Ù˘ §·ÙÈÓÈ΋˜ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙˆÓ Á·ÏÏÈÎÒÓ, ÙˆÓ ÈÛ·ÓÈÎÒÓ, ÙˆÓ ÈÙ·ÏÈÎÒÓ Î·ÈÙˆÓ ÚÔ˘Ì·ÓÈÎÒÓ) ÚÔÛ¤ÊÂÚ ϤÍÂȘ ‹ Ú›˙˜ ϤÍÂˆÓ Û fiϘ ÙȘ Û‡Á¯ÚÔÓ˜ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ÁÏÒÛÛ˜:

∞Ó ÁÓˆÚ›˙ÂÙ ¿ÏϘ ͤÓ˜ ϤÍÂȘ Ì ÂÏÏËÓÈ΋ ÚԤϢÛË, Ó· ÙȘ ÛËÌÂÈÒÛÂÙ ÛÙ· ·Ú·Î¿Ùˆ ÎÂÓ¿:

π‰È·›ÙÂÚ· ÂӉȷʤÚÔ˘Û· Â›Ó·È Ë ·Ó›¯Ó¢ÛË Ï¤ÍÂˆÓ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÛÙË ¡¤· ∂ÏÏËÓÈ΋ Î·È ıˆÚÔ‡-ÓÙ·È ‰¿ÓÂÈ· ·fi ͤÓ˜, ÂÓÒ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Â›Ó·È ÂÏÏËÓÈΤ˜ ϤÍÂȘ Ô˘... Ù·Í›‰Â„·Ó Î·È Â¤ÛÙÚ„·ÓÛÙÔÓ ÙfiÔ ÙÔ˘˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÓÙȉ¿ÓÂÈ·, fiˆ˜ Â›Ó·È Ï.¯. Ë Ï. «Î·Ó·¤˜» < Á·ÏÏ. canapé < Ï·Ù. conopeum< ÂÏÏ. ΈӈÂÖÔÓ, Ë Ï. «¤Ó·ÏÙÈ» < ÌÂ۷ȈÓ. Ï·Ù. poenalitas < Ï·Ù. poenalis < Ï·Ù. poena < ÂÏÏ. ÔÈÓ‹.

(·ÁÁÏ.) athlete < àıÏËÙ‹˜ < àıÏÔÜÌ·È < pıÏÔÓ (= ‚Ú·‚›Ô, ¤·ıÏÔ)

àÓ¿Ï˘ÛȘ > (·ÁÁÏ.) analysis / (Á·ÏÏ.) analyse / (ÈÙ·Ï.) analisi / (ÁÂÚÌ.) Analyse

(Á·ÏÏ.) histoire < îÛÙÔÚ›· < ¥ÛÙˆÚ (= Ô ÁÓÒÛÙ˘)(·ÁÁÏ.) harmony < êÚÌÔÓ›· < êÚÌfi˜

(·ÁÁÏ.) democracy – monarchy – anarchy – despotism – hegemonism – tyranny

(·ÁÁÏ. / Á·ÏÏ.) Europe < ∂éÚÒË (= ·˘Ù‹ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÂéÚÂÖ˜ t·˜, ÌÂÁ¿Ï· Ì¿ÙÈ·)

ÛÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ...

“… Our critical problems such as the numismatics plethora generate some agony and melancholy. This phe-nomenon is characteristic of our epoch… In parallel, a panethnic unhypocritical economic synergy and har-monization in a democratic climate is basic…”

∞fiÛ·ÛÌ· ·fi ÔÌÈÏ›· ÙÔ˘ •ÂÓÔÊÒÓÙ· ∑ÔÏÒÙ· ÛÙÔ ¢ÈÂıÓ¤˜ ¡ÔÌÈÛÌ·ÙÈÎfi ∆·ÌÂ›Ô ÛÙȘ 26/9/1957. ¶ÔÈÔ˜,ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Û·˜, ‹Ù·Ó Ô ÛÎÔfi˜ ÙÔ˘ ÔÌÈÏËÙ‹;

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À 9 ∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 1

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 9

√È ŒÏÏËÓ˜ Î·È Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·

∏ ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ·ÔÙÂÏ› ̤ÚÔ˜Ù˘ ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ.

∏ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ·Ú¯›˙ÂÈÚÈÓ ·fi 40 ·ÈÒÓ˜ ÂÚ›Ô˘. ∆· ·Ï·ÈfiÙÂÚ·ÌÓËÌ›· Ù˘ Â›Ó·È ÔÈ ÈӷΛ‰Â˜ Ù˘ ÁÚ·ÌÌÈ΋˜ÁÚ·Ê‹˜ µ′ (ÂÚ. 1450-1200 .Ã.), Ô˘ ‹Ù·Ó ÁÚ·Ì-̤Ó˜ ÛÂ Û˘ÏÏ·‚ÔÁÚ·ÊÈÎfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ. ∞ÍÈÔÛË-Ì›ˆÙÔ Â›Ó·È fiÙÈ Ë ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÔÙÂÏ› ÌÔÓ·‰ÈÎfi·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÁÏÒÛÛ·˜ Ì ·‰È¿ÎÔË ÈÛÙÔÚÈ΋ Û˘-Ó¤¯ÂÈ·. ŒÙÛÈ, ÌÔÚԇ̠ӷ ÌÈÏ¿Ì ÁÈ· ÂÓÈ·›· ÂÏ-ÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ¤ˆ˜ Û‹ÌÂÚ·.

∆· ΛÌÂÓ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰È·Ûˆı›, ÛÂ Û˘Ó‰˘·-ÛÌfi Ì ٷ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈο Â˘Ú‹Ì·Ù·, ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙȘ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜. ∏ ·ʋ Ì ٷڈÙfiÙ˘· ΛÌÂÓ· ¤¯ÂÈ ÙËÓ ›‰È· ÛËÌ·Û›· Ì ÙÔ¿ÁÁÈÁÌ· ÂÓfi˜ ·Á¿ÏÌ·ÙÔ˜, ηıÒ˜ ·ÔÎÔÌ›˙Ô˘ÌÂÌÈ· ·›ÛıËÛË ÔÈÎÂÈfiÙËÙ·˜ Ì ÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ Ì·˜.

∏ ηٷÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ·ÏÊ·‚‹ÙÔ˘

√È ºÔ›ÓÈΘ Î·È ÔÈ ŒÏÏËÓ˜∆Ô ÊÔÈÓÈÎÈÎfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ ÂÈÛ¿ÁÂÙ·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ηٿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·ÎÌ‹˜ ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ºÔÈÓ›ÎˆÓ Î·È ∂ÏÏ‹-

ÓˆÓ, ‰ËÏ. ÌÂٷ͇ 12Ô˘ Î·È 9Ô˘ ·È. .Ã. ◊Ù·Ó ¤Ó· Û˘ÌʈÓÔÁÚ·ÊÈÎfi – Û˘ÏÏ·‚ÔÁÚ·ÊÈÎfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô Â-ÚÈÏ¿Ì‚·Ó 21 Û˘ÏÏ·‚ÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·, ηı¤Ó· ·fi Ù· ÔÔ›· ·ÓÙÈÛÙÔȯԇÛÂ Î·È Û οÔȘ Û˘ÏÏ·‚¤˜, .¯. ÙÔ Ù = Ù, Ù·,ÙÂ, ÙÔ, ÙÈ. ∆· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· •, º, Ã, æ, ø ¤ÏÂÈ·Ó, ÂÓÒ ˘‹Ú¯·Ó ÂÈϤÔÓ ÙÔ ‰›Á·ÌÌ· ( F ) Î·È ÙÔ Îfi· ( ).

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ∏ ϤÍË «Ì·ıËÙ‹˜», Â¿Ó ˘‹Ú¯Â, ÛÙÔ ÊÔÈÓÈÎÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· ı· ÁÚ·ÊfiÙ·Ó«Ì.ı.Ù.˜», ı· ÌÔÚÔ‡Û ‰ËÏ. οÔÈÔ˜ Ô˘ ‰ÂÓ Î·Ù·Ï·‚·›ÓÂÈ Î·Ï¿ Ù· Û˘ÌÊÚ·˙fiÌÂ-Ó· Ó· ‰È·‚¿ÛÂÈ «Ì·ıËÙ¤˜» ‹ «Ì·ıËÙ¿˜» (·ÈÙ. ÏËı.) ‹ «Ì·ıËÙfi˜» (= ·˘Ùfi˜ Ô˘ÌÔÚ› Ó· Ì·ı¢Ù›).

√È ŒÏÏËÓ˜ ¤ÎÚÈÓ·Ó fiÙÈ ÙÔ ·ÏÊ¿‚ËÙÔ ·˘Ùfi ı· ÚÔηÏÔ‡Û ‰˘ÛÎÔϛ˜. To ÚÔ-Û¿ÚÌÔÛ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÛÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ʈÓËÙÈΤ˜ ·Ó¿ÁΘ Î·È ÙÔ Û˘ÌÏ‹ÚˆÛ·Ó ÌÂÙ·-ÙÚ¤ÔÓÙ¿˜ ÙÔ Û ʈÓÔÏÔÁÈÎfi. ¢ËÏ·‰‹, οı ÁÚ¿ÌÌ· ·ÓÙÈÛÙÔȯԇÛ ϤÔÓ Û ¤Ó·ÓÊıfiÁÁÔ, ʈӋÂÓ ‹ Û‡ÌʈÓÔ, ÔfiÙ ÂÈÙ˘Á¯·ÓfiÙ·Ó ·ÎÚ›‚ÂÈ· Î·È Â˘ÎÔÏ›· ÛÙËÓ ÂÎ-Ì¿ıËÛË. ∆Ô Ó¤Ô ·ÏÊ¿‚ËÙÔ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠÂÏÏËÓÈÎfi.

∆· ÚÒÙ· Ûˆ˙fiÌÂÓ· ÁÚ·Ù¿ ÌÓËÌ›· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ·Ï-Ê¿‚ËÙÔ Â›Ó·È Ë ÂÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ÔÙËÚ›Ô˘ ÙÔ˘ ¡¤ÛÙÔÚÔ˜ (Èı. 740-720 .Ã.) Î·È Ù˘ÔÈÓÔ¯fi˘ ÙÔ˘ ¢È‡ÏÔ˘ (735-725 .Ã.).

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞10

¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ‰È·ÏfiÁÔ˘ Û ·Ú¿ÛÙ·ÛË ·ÁÁ›Ԣ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙË Ó.Â. ·Ô-‰›‰ÂÙ·È ̂ ˜ ÂÍ‹˜: «ŒÓ· ̄ ÂÏȉfiÓÈ!», «ª· ÙÔÓ ∏Ú·ÎÏ‹, ‹ÚıÂ Ë ¿ÓÔÈÍË!»(·Ú¿ÛÙ·ÛË Û ·ÙÙÈÎfi ·ÁÁ›Ô, 6Ô˜ ·È. .Ã., ∞Á›· ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË).

√ÈÓÔ¯fiË ‰È·ÎÔÛÌË̤ÓË Ì ÁˆÌÂÙÚÈο ı¤Ì·Ù· Ô˘ ‚Ú¤ıËΠÙÔ 1871 ÛÙÔ ¢›˘ÏÔ ÙÔ˘ ∫ÂÚ·ÌÂÈÎÔ‡ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ÃÚÔÓÔÏÔÁ›ٷÈÛÙÔ ÙÚ›ÙÔ Ù¤Ù·ÚÙÔ ÙÔ˘ 8Ô˘ ·È. .Ã. Î·È ·ÔÙÂÏ› ÙÔ ·Ú¯·ÈfiÙÂÚÔ ¤ˆ˜ ÙÒÚ· ÁÓˆÛÙfi ‰Â›ÁÌ· ·ÏÊ·‚ËÙÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜ ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfiÎfiÛÌÔ. ¢fiıËΠˆ˜ ¤·ıÏÔ ÔÚ¯ËÛÙÈÎÔ‡ ·ÁÒÓ· (‰ËÏ. ·ÁÒÓ· ¯ÔÚÔ‡), fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘Ú› Ë ÂÈÁÚ·Ê‹ Ô˘ ʤÚÂÈ: «ŸÔÈÔ˜ ÙÒÚ· ·’fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¯ÔÚÂ˘Ù¤˜ ¯ÔÚ‡ÂÈ ÈÔ ·Ó¿Ï·ÊÚ·, ·˘Ùfi˜ ·˜ ÙÔ ¿ÚÂÈ» (∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ı‹Ó·˜).

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 10

√È ‰È¿ÏÂÎÙÔÈ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜

∏ ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÔÈÎÈÏ›· ‰È·Ï¤ÎÙˆÓ.∞fi ÙÔÓ 4Ô ·È. .Ã. ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÂÈÎÚ·Ù› Ë ∞ÙÙÈ΋, Ô˘ ‰È·-ÌÔÚÊÒıËΠÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ¤ÊÙ·Û Û ˘„ËÏfi ‚·ıÌfi ηÏÏȤÚ-ÁÂÈ·˜ Ì ٷ ΛÌÂÓ· ÙÔ˘ 5Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È. .Ã. Î·È ÙÂÏÈÎ¿Î˘ÚÈ¿Ú¯ËÛÂ.

√ ·Ú·Î¿Ùˆ ›Ó·Î·˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙȘ ·ÚȘ ‰È·Ï¤ÎÙÔ˘˜Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÈÔ˘˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ ÛÙËÓ Ô-Ú›· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ·. ∂›Ó·È ·˘ÙÔÓfiËÙÔfiÙÈ Ô ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ Â›Ó·È Û˘Ì‚·ÙÈÎfi˜, ·ÊÔ‡ Ë ÁψÛÛÈ΋ Âͤ-ÏÈÍË Á›ÓÂÙ·È ‚·ıÌÈ·›· Î·È fi¯È Ì ·fiÙÔ̘ ·ÏÏ·Á¤˜.

∞Í›˙ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ Â›Ó·È ÂÓÙ˘ˆÛȷ΋ Ë ÂÈ‚›ˆÛË ÛÙÔȯ›ˆÓ Ù˘ ·.Â. Û ÓÂÔÂÏÏËÓÈο ȉÈÒÌ·Ù· Î·È ‰È·-ϤÎÙÔ˘˜ ÛÂ Â›Â‰Ô ÏÂÍÈÏÔÁ›Ô˘, ÛËÌ·ÛÈÒÓ Î·È Û‡ÓÙ·Í˘, .¯. (ª¿ÓË) ÎÏ·›Ô˘ÛÈ, Ï¤Ô˘ÛÈ, (∆۷ΈÓÈ΋) Ì¿ÙË (< ‰ˆ-ÚÈÎfi Ì¿ÙËÚ = Ë ÌËÙ¤Ú·), (¶ÔÓÙȷ΋) Ù’ ÂÌfiÓ (ÙÔ ‰ÈÎfi ÌÔ˘), Ù· ·È‰›·, (∫ÚËÙÈ΋) ̄ Ô¯ÏÈfi˜ (< ·.Â. Îԯϛ·˜), ·ÌÒıˆ(< ·.Â. àˆıá) (∫˘Úȷ΋) ¤‰ÔÍ¤Ó ÌÔ˘ (< ·.Â. ö‰Ôͤ ÌÔÈ = ÌÔ˘ Ê¿ÓËÎÂ), ÔÚÙÛÔ‡Ì·È (< ·.Â. çÚ¯ÔÜÌ·È = ̄ ÔÚ‡ˆ).

¡¤· ∂ÏÏËÓÈ΋[‹‰Ë ·fi ÙÔÓ 10Ô ·È. Î·È Ù˘Èο ·fi ÙÔ 1453]

µ˘˙·ÓÙÈÓ‹-ªÂ۷ȈÓÈ΋(330-1453 Ì.Ã.)

[∏ ÂÚ›Ô‰Ô˜ 330-600 Ì.Ã. Ù˘ ÚÒÈÌ˘ µ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ıˆÚÂ›Ù·È ÌÂÙ·‚·ÙÈ΋]

∂ÏÏËÓÈÛÙÈ΋ ∫ÔÈÓ‹(323 .Ã. - 330 Ì.Ã.)

¢˘ÙÈ΋(¢ˆÚÈ΋, µÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈ΋)

∞ÈÔÏÈ΋(£ÂÛÛ·ÏÈ΋, §Âۂȷ΋, µÔȈÙÈ΋)

∞Úη‰Ô΢Úȷ΋πˆÓÈ΋-∞ÙÙÈ΋

∞fi ÙȘ ·Ú¯·›Â˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ‰È·Ï¤ÎÙÔ˘˜ ÛÙË ¡¤· ∂ÏÏËÓÈ΋

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À ∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 111

√ ¡fiÌÔ˜ Ù˘ °fiÚÙ˘Ó·˜, ÈÛ¯˘Ú‹˜ fiÏ˘ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘,Â›Ó·È ÁÚ·Ì̤ÓÔ˜ Û ‰ˆÚÈ΋ ‰È¿ÏÂÎÙÔ. ∆Ô ·fiÛ·-ÛÌ· ÂÚȤ¯ÂÈ ‰È·Ù¿ÍÂȘ Û¯ÂÙÈΤ˜ Ì ÙÔ ‰È·˙‡ÁÈÔ (450.Ã., ∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ı‹Ó·˜).

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 11

1. ¡· ·Ó·Ù‡ÍÂÙ ۇÓÙÔÌÔ˘˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ ÛÙË Ó.Â. ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ı· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÙ ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Ù˘ ÛÂÏ. 8 ‹¿ÏϘ ·Ó¿ÏÔÁ˜.

2. ¡· ‚Ú›Ù ÛÙÔ ÏÂÍÈÎfi (‹ Ó· ÛÎÂÊÙ›ÙÂ) ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ·Ô‰›‰Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ ÍÂÓÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜:ÁÎÏ¿ÌÔ˘Ú, Ê·ÛÙÊÔ‡ÓÙ, ÛÎfiÓÙÔ, Ì¿ÛÔ˜, ·ÓÊ¿˜, ÛοÚÙÔ˜.

3. ªÂ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÏÂÍÈÎÔ‡ Ó· ‚Ú›Ù ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ Ú›˙· ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ÍÂÓÈÎÒÓ Ï¤ÍˆÓ: ÙÔ˘ÚÓÔ˘¿, Ù˙›ÚÔ˜, Ê·-ÓÙÂ˙›, ·ÚÏ¿Úˆ, È¿ÙÛ·, ÛÎÈÙÛ¿Úˆ.

4. ∞ÊÔ‡ ¯ˆÚÈÛÙ›Ù Û ÔÌ¿‰Â˜, Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÙ Û ¤Ó·Ó ÙËÏÂʈÓÈÎfi ηٿÏÔÁÔ ÂÙ·ÈÚ›˜ ‹ ÚÔ˚fiÓÙ· Ì ·Ú¯·›·ÂÏÏËÓÈο ÔÓfiÌ·Ù· ‹ ı¤Ì·Ù· (.¯. «∆·¯˘ÌÂÙ·ÊÔÚ¤˜ √ ∂ƒª∏™»). ∞ÊÔ‡ Ù· ηÙËÁÔÚÈÔÔÈ‹ÛÂÙ (.¯. ÔÓfiÌ·-Ù· ıÂÒÓ, ËÚÒˆÓ, ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ÚÔÛÒˆÓ), Ó· Ù· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÙ Û ¤Ó· ÎÔÏ¿˙ Ô˘ ı· Û˘Óı¤ÛÂÙÂ. ∆· Û˘ÌÂÚ¿-ÛÌ·Ù¿ Û·˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÔÙÂϤÛÔ˘Ó ˘ÏÈÎfi ÁÈ· ¤Ó· ¿ÚıÚÔ Ô˘ ı· ‰ËÌÔÛÈ¢Ù› ÛÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÂ›Ô˘Û·˜ ‹ Û ¿ÏÏÔ Ì·ıËÙÈÎfi ¤ÓÙ˘Ô.

5. ∞Ó·˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙÔ ÚÔ›ÌÈÔ Ù˘ \πÏÈ¿‰·˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙË Ó.Â. ·˘ÙÔ‡ÛȘ (‹ ÂÏ·ÊÚ¿ ÙÚÔÔ-ÔÈË̤Ó˜) ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ÌÔÚÊ‹ Î·È ÙË ÛËÌ·Û›·.

∞Û΋ÛÂȘ – ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞12

«°È·Ù› Ó· Ì¿ıˆ ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈο;»

ªÈ· ·¿ÓÙËÛË ÛÙÔ ·Ú·¿Óˆ ÂÚÒÙËÌ· ‰›ÓÂÈ ¤Ó·˜ ‰È·Ú‹˜ ͤÓÔ˜ ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜:«∞fi fiϘ ÙȘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Ó‡̷ÙÔ˜ Ë ÈÔ ı·˘Ì·ÛÙ‹ Â›Ó·È ¯ˆÚ›˜ ·ÌÊÈ‚ÔÏ›· Ë ÁÏÒÛ-Û·. √ ¿ÂÈÚÔ˜ ÏÔ‡ÙÔ˜ Ù˘ ÏÂÍÈÏÔÁÈ΋˜ ·Ú·‰fiÛˆ˜, Ë Û¯Â‰fiÓ ·ÂÚÈfiÚÈÛÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Û˘Óı¤Ûˆ˜, Ë ÛËÌ·-ÛÈÔÏÔÁÈ΋ ·ÎÚ›‚ÂÈ· ÙˆÓ ÔÏ˘¿ÚÈıÌˆÓ Û˘ÓˆÓ‡ÌˆÓ, Ë ·ÏfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÎÏÈÙÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÔÓÔÌ¿ÙˆÓ Î·ÈÔ ÏÔ‡ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÎÏÈÙÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ, ÙÔ ÂÓ·ÏÏ·ÛÛfiÌÂÓÔ ·È¯Ó›‰È ÙˆÓ ÌÔÚ›ˆÓ Î·È ÙˆÓ ÚÔı¤ÛÂ-ˆÓ, Ë ‰È·Ê¿ÓÂÈ· Ù˘ ÏÔÁÈ΋˜ Î·È Û˘ÓÙ·ÎÙÈ΋˜ ‰ÔÌ‹˜, ÙÔ Â‡Ë¯ÔÓ Î·È Ë ÌÔ˘ÛÈÎfiÙËÙ·, Ù¤ÏÔ˜, ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÙÔÈÔ Ù¤ÏÂÈÔ fiÚÁ·ÓÔ Ô˘ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ¤ÊÙÈ·ÍÂ, ÁÈ· Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ ÙȘ ÛΤ„ÂȘ ÙÔ˘. ∫·È fiˆ˜ Ë ÁÏÒÛÛ· ‰ËÌÈÔ˘Ú-Á‹ıËΠ·fi ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· ÂÎÊÚ·Ûı› Ë ·ÓıÚÒÈÓË ÛΤ„Ë, ¤ÙÛÈ Î·È Ë ›‰È· Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ Ù˘ Û˘Ó¤‚·Ï ӷ ‰Ë-ÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó ·’ ·˘Ù‹ ÙË ÛΤ„Ë ÔÈ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜ Ì ٷ ȉȷ›ÙÂÚ· ̄ ·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘˜: ÛΤÙÂÙ·È Î·-Ó›˜ Ù· ∂ÏÏËÓÈο Ù˘ Ô›ËÛ˘, Û’ fiÏË ÙËÓ ÔÈÎÈÏ›· Ù˘. ∫·È ηÙfiÈÓ Ù· ∂ÏÏËÓÈο Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ Î·È Ù˘ÈÛÙÔÚ›·˜, Ù˘ ÚËÙÔÚÈ΋˜, Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘ Î·È ÙÔ˘ Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·ÙÔ˜, Ù˘ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋˜ Î·È Ù˘ ÊÈÏÔÏÔÁ›·˜, Ù˘ È·-ÙÚÈ΋˜ Î·È ÙˆÓ Ì·ıËÌ·ÙÈÎÒÓ, Ù˘ ·ÛÙÚÔÓÔÌ›·˜ Î·È Ù˘ Ê˘ÛÈ΋˜, Ù˘ ˙ˆÔÏÔÁ›·˜ Î·È Ù˘ ‚ÔÙ·ÓÈ΋˜, Ù˘ Áˆ-ÁÚ·Ê›·˜ Î·È Ù˘ ÂıÓÔÁÚ·Ê›·˜, Ù˘ ıÂÔÏÔÁ›·˜. ¶Ï¢ڤ˜ Ù˘ ÛΤ„ˆ˜, ÙȘ Ôԛ˜, Ì·˙› Ì ¿ÏϘ ·ÎfiÌË, Ë ∂ÏÏ¿-‰· ·ÔÎ¿Ï˘„ ÛÙËÓ ·ÓıÚˆfiÙËÙ· Û ÌÔÚʤ˜ Ô˘ ¤ÌÂÈÓ·Ó ‚·ÛÈΤ˜. °È’ ·˘Ùfi Ë ÂÎÊÚ·ÛÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ·Ú-¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ ÂÓÂÚÁ‹ Î·È ˙ˆÓÙ·Ó‹ Û fiϘ ÙȘ ÁÏÒÛÛ˜ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ (Ù¯ÓÈÎÔ› fiÚÔÈÙÔ˘ ÏÂÍÈÏÔÁ›Ô˘ Û fiϘ ÙȘ Û‡Á¯ÚÔÓ˜ ÁÏÒÛÛ˜)».

Raffaele Cantarella, La letteratura greca classica, Firenze 1967, Û. 25(ÌÙÊÚ. ÙˆÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ)

™ÙÔ ÎÂÓÙÚÈÎfi ÎÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÂÈÛً̘ ÚÔÛˆÔÔÈË̤Ó˜.

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 12

6. ¡· ̄ ˆÚÈÛÙ›Ù Û ÔÌ¿‰Â˜ Î·È Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÙ ·ÁÁÂÈÔÁڷʛ˜ Ô˘ ·Ó··ÚÈÛÙÔ‡Ó ÛÎËÓ¤˜ Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜˙ˆ‹˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∂ÏÏ¿‰·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ó· ‚Ú›Ù ʈÙÔÁڷʛ˜ Ì ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÛÎËÓ¤˜ Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ˙ˆ‹˜Î·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÙ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÎÔÏ¿˙ Ô˘ ı· ÙÔ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÙ ÛÙËÓ Ù¿ÍË Û·˜ ηÏÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıË-Ù¤˜ Û·˜ Ó· ‰È·Ù˘ÒÛÔ˘Ó ÙȘ ÛΤ„ÂȘ ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ ÙÔ ÂÚÈÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È.

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À ∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 113

¶·È‰È¿ ‰È·ÛΉ¿˙Ô˘Ó Ì ¤Ó· Úfi¯ÂÈÚÔ ·Ì·Í¿ÎÈ (·Á-ÁÂ›Ô ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È. .Ã., ∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘Û›Ô∞ı‹Ó·˜)

ŒÊË‚ÔÈ ·›˙Ô˘Ó ·È¯Ó›‰ÈÔ˘ ı˘Ì›˙ÂÈ ÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ̄ fi-θ (ÂÈه̂ÈÔ ÌÓËÌÂ›Ô ÙÔ˘6Ô˘ ·È. .Ã., ∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·È-ÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ı‹Ó·˜)

\∞Ó·ÁηÈfiÙ·ÙÔÓ Ì¿ıËÌ· Ùe àÔÌ·ıÂÖÓ Ùa ηο™ÙÔ‚·ÖÔ˜, \∞ÓıÔÏfiÁÈÔÓ 2.31.34

∆Ô ÈÔ ··Ú·›ÙËÙÔ Ì¿ıËÌ· Â›Ó·È Ó· ÏËÛÌÔÓ› ηÓ›˜ Ù· ηο Ô˘ ¤Ì·ıÂ.

£¤Ì· ÁÈ· Û˘˙‹ÙËÛË

∏ ·Ú¯·›· ∂ÏÏ¿‰· ÙÚÔÊÔ‰ÔÙ› Ì ÔÈΛϘ ȉ¤Â˜, fiÚÔ˘˜ Î·È ÂÈÎfiÓ˜ ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÂÌÔÚÈ΋ ‚ÈÔÌ˯·Ó›· (Ô-ÓfiÌ·Ù· ·ÚˆÌ¿ÙˆÓ, ·˘ÙÔÎÈÓ‹ÙˆÓ, ı¤Ì·Ù· ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈÎÒÓ Ù·ÈÓÈÒÓ ÎÙÏ.). ¶Ô‡ ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ ÔÊ›ÏÂÙ·È ·˘Ùfi;¡· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÙ ÛÙËÓ Ù¿ÍË ‰È¿ÊÔÚ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·.

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 13

∏ Âη›‰Â˘ÛË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∞ı‹Ó·

∏ Âη›‰Â˘ÛË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∞ı‹Ó· ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÚfiÙ˘Ô ÁÈ· ÔÏϤ˜ ·Ú¯·›Â˜ ÂÏ-ÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ. π‰Â҉˜ Ù˘ ‹Ù·Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÔÈ Ó¤ÔÈ «Î·ÏÔd ÎàÁ·ıÔ›». ∞˘Ùfi ÂÈÙ˘Á¯·ÓfiÙ·Ó

Ì ÙËÓ ¿ÛÎËÛË ÙÔ˘ ÛÒÌ·Ùfi˜ ÙÔ˘˜, ÒÛÙ ·˘Ùfi Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Â˘ÚˆÛÙ›· Î·È ÔÌÔÚÊÈ¿, Î·È Ù˘ „˘¯‹˜ ÙÔ˘˜, ÒÛÙ ӷÁ›ÓÔ˘Ó ÂÓ¿ÚÂÙÔÈ.

\∂Ó \∞ı‹Ó·È˜ ÙÔf˜ ·Ö‰·˜ ÌÂÙ’ âÈÌÂÏ›·˜ ‰È‰¿ÛÎÔ˘ÛÈ Î·d ÓÔ˘ıÂÙÔÜÛÈ. ¶ÚáÙÔÓ ÌbÓ Î·d ÙÚÔÊe˜ ηd

Ì‹ÙËÚ Î·d ·È‰·ÁˆÁe˜ ηd ·éÙe˜ ï ·ÙcÚ âÈÌÂÏÔÜÓÙ·È ¬ˆ˜ ‚¤ÏÙÈÛÙÔ˜ ÁÂÓ‹ÛÂÙ·È ï ·Ö˜, ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ˜

¬ÙÈ Ùe ÌbÓ ‰›Î·ÈÔÓ, Ùe ‰b ô‰ÈÎÔÓ Î·d Ùfi‰Â ÌbÓ Î·ÏfiÓ, Ùfi‰Â ‰b

·åÛ¯ÚfiÓ âÛÙÈ. ∂rÙ· ‰¤, âÂȉaÓ Ôî ·Ö‰Â˜ Âå˜ ìÏÈΛ·Ó öÏıˆÛÈÓ,

Ôî ÁÔÓÂÖ˜ Âå˜ ‰È‰·ÛÎ¿ÏˆÓ ¤ÌÔ˘ÛÈÓ, öÓı· Ôî ÌbÓ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ-

ÛÙ·d âÈÌÂÏÔÜÓÙ·È ¬ˆ˜ ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Ì¿ıˆÛÈÓ Î·d Ùa

ÁÂÁÚ·Ì̤ӷ âÓÓÔáÛÈ, Ôî ‰b ÎÈı·ÚÈÛÙ·d Ùˇá ÎÈı·Ú›˙ÂÈÓ

ìÌÂÚˆÙ¤ÚÔ˘˜ ·éÙÔf˜ ÔÈÂÖÓ ÂÈÚáÓÙ·È Î·d Ùa˜ ÙáÓ ·›‰ˆÓ

„˘¯a˜ Úe˜ ÙeÓ ®˘ıÌeÓ Î·d ÙcÓ êÚÌÔÓ›·Ó ÔåÎÂÈÔÜÛÈ. ò∂ÙÈ

Ôî ·Ö‰Â˜ âÓ Á˘ÌÓ·Û›ÔȘ ηd ·Ï·›ÛÙڷȘ ÊÔÈÙáÛÈÓ, öÓı· Ôî

·È‰ÔÙÚ›‚·È ‚ÂÏÙ›ˆ Ùa ÛÒÌ·Ù· ·éÙáÓ ÔÈÔÜÛÈ, ¥Ó· Ìc àÓ·Áο-

˙ˆÓÙ·È àÔ‰ÂÈÏÈÄÓ ‰Èa ÙcÓ ÙáÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ ÔÓËÚ›·Ó.

¶Ï¿ÙˆÓ, ¶ÚˆÙ·ÁfiÚ·˜ 325c-326c (ÂχıÂÚË ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞

™ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ fi„Ë Ù˘ ·ÏÈη˜ ÙÔ˘ ¢Ô‡ÚȉԘ (ÂÚ. 480 .Ã.) ·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÎËÓ¤˜ ·fi ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›ԢÙ˘ ÂÔ¯‹˜. ™ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ô ‰¿ÛηÏÔ˜ ÎÚ·Ù¿ ·ÓÔȯÙfi ·‡ÚÈÓÔ Î‡ÏÈÓ‰ÚÔ, fiÔ˘ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È Ë ·Ú¯‹ ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜, ÂÓÒ Ô Ì·ıËÙ‹˜ÛÙ¤ÎÂÙ·È fiÚıÈÔ˜. ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ ¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ‰¿ÛηÏÔ˜ οıÂÙ·È Û ‰›ÊÚÔ Î·È ·Ú·‰›‰ÂÈ Ì¿ıËÌ· χڷ˜ ÛÙÔÓ Â›Û˘ ηıÈṲ̂ÓÔ Ì·-ıËÙ‹. ™ÙËÓ ¿ÎÚË ‰ÂÍÈ¿ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› ÙË ÛÎËÓ‹ Ô ·È‰·ÁˆÁfi˜ (∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô µÂÚÔÏ›ÓÔ˘).

∏ ÎÔÚ·Û›‰· ËÁ·›ÓÂÈ ÛÙÔ Û¯ÔÏ›ԅ (460-450 .Ã.,ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ¡¤·˜ ÀfiÚ΢)

∂Ófi

ÙËÙ·

2

14

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 14

™ÙËÓ ∞ı‹Ó· Ù˘ ÎÏ·ÛÈ΋˜ ÂÔ¯‹˜ Ë Âη›‰Â˘ÛË Î·È Ë ‰È··È‰·ÁÒÁËÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓÂӉȤÊÂÚ·Ó ÔˆÛ‰‹ÔÙ ÙËÓ Â›ÛËÌË ¶ÔÏÈÙ›·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ‰ÈÎfi Ù˘ ̤-

ÏËÌ·, fiˆ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Û‹ÌÂÚ·. ∏ Âη›‰Â˘ÛË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ̤ÚÈÌÓ· ΢ڛˆ˜ ÙˆÓ ÁÔÓ¤ˆÓ. ∆· ÎÔÚ›-ÙÛÈ· ‰ÂÓ ·ÔÎÙÔ‡Û·Ó È‰È·›ÙÂÚ˜ ÁÓÒÛÂȘ ¤Ú· ·fi ·˘Ù¤˜ Ô˘ ı· ÙÔ˘˜ ¤ÙÚÂ·Ó Ó· ‰È·¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·È ÛˆÛÙ¿ ÙȘ˘Ôı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡ ÙÔ˘˜, fiÙ·Ó ı· ·ÔÎÙÔ‡Û·Ó ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·.

∂ÚÌËÓ¢ÙÈο Û¯fiÏÈ·

°ÏˆÛÛÈο Û¯fiÏÈ·

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À ∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 215

ÌÂÙ’ âÈÌÂÏ›·˜ÓÔ˘ıÂÙÔÜÛÈ (Ú. ÓÔ˘ıÂÙ¤ˆ, ÓÔ˘ıÂÙá)

ì ÙÚÔÊfi˜

âÈÌÂÏÔÜÓÙ·È (Ú. âÈÌÂϤÔÌ·È, âÈÌÂÏÔÜÌ·È)¬ˆ˜ ‚¤ÏÙÈÛÙÔ˜ ÁÂÓ‹ÛÂÙ·È (Ú. Á›ÁÓÔÌ·È)

Ùe ̤Ó... Ùe ‰¤... Ùfi‰Â ̤Ó... Ùfi‰Â ‰¤âÛÙ› (Ú. ÂåÌ›)

ï ηÏfi˜, ì ηϋ, Ùe ηÏfiÓ

ï ·åÛ¯Úfi˜, ì ·åÛ¯Ú¿, Ùe ·åÛ¯ÚfiÓâÂȉaÓ ‰\ Âå˜ ìÏÈΛ·Ó öÏıˆÛÈÓÂå˜ ‰È‰·ÛÎ¿ÏˆÓ (ÂÓÓ. ÔúÎÔ˘˜)

¤ÌÔ˘ÛÈÓ (Ú. ¤Ìˆ)öÓı·

ï ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÙ‹˜¬ˆ˜... Ì¿ıˆÛÈÓ (·fiÚ. Ú. Ì·Óı¿Óˆ) ηd âÓÓÔáÛÈ

ï ÎÈı·ÚÈÛÙ‹˜

Ù̌á ÎÈı·Ú›˙ÂÈÓ (Ú. ÎÈı·Ú›˙ˆ)ÔÈÂÖÓ (Ú. ÔȤˆ, ÔÈá) ÂÈÚáÓÙ·È (Ú. ÂÈÚ¿ÔÌ·È, ÂÈÚáÌ·È)

ÔåÎÂÈÔÜÛÈ (Ú. ÔåÎÂÈfiˆ, ÔåÎÂÈá)öÙÈ

âÓ Á˘ÌÓ·Û›ÔȘ (Ô˘Û. Ùe Á˘ÌÓ¿ÛÈÔÓ) ηd ·Ï·›ÛÙڷȘ (Ô˘Û. ì ·Ï·›ÛÙÚ·) ÊÔÈÙáÛÈÓ (Ú. ÊÔÈÙ¿ˆ, ÊÔÈÙá)

ï ·È‰ÔÙÚ›‚˘öÓı· ‚ÂÏÙ›ˆ Ùa ÛÒÌ·Ù· ÔÈÔÜÛÈ

¥Ó· (ÙÂÏÈÎfi˜ Û‡Ó‰.)àÔ‰ÂÈÏÈÄÓ (··Ú. ÂÓÂÛÙ. Ú. àÔ‰ÂÈÏÈ¿ˆ, àÔ‰ÂÈÏÈá)

‰Èa ÙcÓ ÙÔÜ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÔÓËÚ›·Ó

Ì ÊÚÔÓÙ›‰·, ÂÈÌÂÏË̤ӷÓÔ˘ıÂÙÔ‡Ó, Û˘Ì‚Ô˘Ï‡ԢÓË ·Ú·Ì¿Ó·, Ë ‰Ô‡ÏË Ô˘ ÌÂÚÈÌÓÔ‡Û ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·-

ÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ Ó˛ԢÊÚÔÓÙ›˙Ô˘Ó (‚. Ó.Â.: ÂÈ̤ÏÂÈ·, ÂÈÌÂÏËÙ‹˜)Ò˜ ı· Á›ÓÂÈ Ôχ ηÏfiÙÔ ¤Ó·... ÙÔ ¿ÏÏÔ... ·˘Ùfi... ÙÔ ¿ÏÏÔ›ӷÈfiÌÔÚÊÔ˜, ˆÚ·›Ô˜, ηÏfi˜ (ÛÙËÓ ·.Â. ÙÔ Â›ıÂÙÔ ·Ó·-

ʤÚÂÙ·È ÛÙÔ Î¿ÏÏÔ˜, ÛÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿, ÂÓÒ Û‹ÌÂÚ·¤¯ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ËıÈÎfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ)

¿Û¯ËÌÔ˜, ·›Û¯˘ÓÙÔ˜, ·ÈÛ¯Úfi˜, ·Ú‹˜fiÙ·Ó ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË ËÏÈΛ·ÛÙ· Û›ÙÈ· ÙˆÓ ‰·ÛοψÓ, ÛÙ· Û¯ÔÏ›·ÛÙ¤ÏÓÔ˘Ó (‚. Ó.Â.: ÔÌfi˜, ÔÌ‹)fiÔ˘Ô ‰¿ÛηÏÔ˜ Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜ Î·È Ù˘ ·Ó¿ÁÓˆÛ˘ӷ Ì¿ıÔ˘Ó Î·È Ó· ηٷϷ‚·›ÓÔ˘ÓÔ ‰¿ÛηÏÔ˜ Ù˘ ÌÔ˘ÛÈ΋˜ Ô˘ Ì¿ı·ÈÓ ÛÙ· ·È‰È¿

Ó· ·›˙Ô˘Ó Ï‡Ú· (‹ ·˘Ïfi), Ó· ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Ó ηÈÓ· ¯ÔÚ‡ԢÓ

Ì ÙÔ Ó· ·›˙Ô˘Ó Ï‡Ú· (‹ ·˘Ïfi)ÚÔÛ·ıÔ‡Ó Ó· οÓÔ˘Ó ÂÍÔÈÎÂÈÒÓÔ˘Ó·ÎfiÌ·, ÂÈϤÔÓÛÙ· Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈ· (ÛÙȘ Û¯ÔϤ˜ Ù˘ Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋˜) ηÈ

ÛÙȘ ·Ï·›ÛÙÚ˜ (ÛÙȘ Û¯ÔϤ˜ Ù˘ ¿Ï˘) Û˘¯Ó¿-˙Ô˘Ó / ÂÚÓÔ‡Ó ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘˜ (‚. Ó.Â.: ÊÔÈÙËÙ‹˜)

Ô ‰¿ÛηÏÔ˜ Ù˘ Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋˜fiÔ˘ οÓÔ˘Ó Î·Ï‡ÙÂÚ·, ÈÔ ‰˘Ó·Ù¿ Ù· ÛÒÌ·Ù· (ÙÔ˘˜)ÁÈ· Ó· Ó· ‰ÂÈÏÈ¿˙Ô˘Ó ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ η΋˜ ۈ̷ÙÈ΋˜ ηٿ-

ÛÙ·Û˘

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 15

∆ÚÂȘ ηÙËÁÔڛ˜ ‰·ÛÎ¿ÏˆÓ ·Ó·Ï¿Ì‚·Ó·ÓÙË ÛÙÔȯÂÈÒ‰Ë ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ·ÁÔÚÈÒÓ ÛÙËÓ ∞ı‹-Ó·: Ô ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÙ‹˜, Ô ÎÈı·ÚÈÛÙ‹˜ Î·È Ô ·È‰Ô-ÙÚ›‚˘. ∞˘ÙÔ› ‰›‰·ÛÎ·Ó ÛÙ· ·È‰È¿ ÁÚ·Ê‹, ÌÔ˘-ÛÈ΋ Î·È Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ·, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ¤Ì-Ê·ÛË fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋ ¢ÂÍ›· Î·È ÙË ÌÔ˘-ÛÈ΋ ηÏÏȤÚÁÂÈ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ „˘¯È΋, Ó¢-Ì·ÙÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ‰È··È‰·ÁÒÁËÛË.

1. ¶ÔÈÔÈ Â›¯·Ó ÙËÓ Â˘ı‡ÓË ÁÈ· Ù· ÚÒÙ· ÛÙ¿‰È· Ù˘ ·ÁˆÁ‹˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∞ı‹Ó·;2. ™Â ÔÈ· Û¯ÔÏ›· ÊÔÈÙÔ‡Û·Ó ÔÈ ÌÈÎÚÔ› ∞ıËÓ·›ÔÈ, ·fi ÔȘ ÂȉÈÎfiÙËÙ˜ ‰·ÛÎ¿ÏˆÓ Âηȉ‡ÔÓÙ·Ó Î·È ÙÈ Ì¿-

ı·ÈÓ·Ó ·fi ÙÔÓ Î·ı¤Ó·;

µ. ¶Ò˜ ¤ÁÚ·Ê·Ó ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜;

¶·Ú·ÙËÚ‹ÛÙ ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı› Î·È ÙË ÌÂÙ·ÁÚ·Ê‹ Ù˘:

¶ÔÈ· Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ‚Á¿˙ÂÙ ÁÈ· ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË «ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË» ‹ «ÎÂÊ·Ï·ÈÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË» ÁÚ·Ê‹; ∏ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹ (Ë ÔÔ›· Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì ÙË Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ¯Ú‹ÛË ÙfiÓˆÓ, ÓÂ˘Ì¿ÙˆÓ Î·È ÎÂÓÒÓ ÌÂٷ͇

ÙˆÓ Ï¤ÍˆÓ) ÂÈÛ¿ÁÂÙ·È ÙÔÓ 9Ô ·È. Ì.Ã.√È ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ·Ó ÙÚÂȘ ΢ڛˆ˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÁÚ·Ê‹˜: ·) ·fi ‰ÂÍÈ¿ ÚÔ˜ Ù· ·ÚÈÛÙÂÚ¿, ‚) ‚Ô˘-

ÛÙÚÔÊˉfiÓ (‚Ï. ÂÈÁÚ·Ê‹ ·Ú·Î¿Ùˆ), Î·È Á) ·fi ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿ (fiˆ˜ Î·È Û‹ÌÂÚ·).

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞16

™Â ·˘Ùfi ÙÔ ÈӷΛ‰ÈÔ-«ÙÂÙÚ¿‰ÈÔ» ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ÌÂÙ·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ-ÎÒÓ ·ÈÒÓˆÓ Ô ÁÚ·ÌÌ·Ùԉȉ¿ÛηÏÔ˜ ¤¯ÂÈ ÁÚ¿„ÂÈ ‰‡Ô ÁÓˆÌÈο,ÁÈ· Ó· Ù· ·ÓÙÈÁÚ¿„ÂÈ Ô Ì·ıËÙ‹˜: «™ÔÊÔÜ ·Ú’ àÓ‰Úe˜ ÚÔÛ-‰¤¯Ô˘ Û˘Ì‚Ô˘Ï›·Ó» Î·È «ªc ÄÛÈÓ ÂåÎFÉ ÙÔÖ˜ Ê›ÏÔȘ ÈÛÙ‡-ÂÙ·È (·ÓÙ› ÙÔ˘ ÔÚıÔ‡ «ÈÛÙ‡ÂÙ»!)» (µÚÂÙ·ÓÈÎfi ªÔ˘Û›Ô).

™∂ª∞ ºƒ∞™π∫§∂π∞™∫√ƒ∂ ∫∂∫§∂™√ª∞π

∞π∂π ∞¡∆π °∞ª√¶∞ƒ∞ £∂√¡ ∆√À∆√

§∞Ã√™ √¡√ª∞™ÉÌ· ºÚ·ÛÈÎÏ›·˜ØÎfiÚË ÎÂÎÏ‹ÛÔÌ·È·å›, àÓÙd Á¿ÌÔ˘·Úa ıÂáÓ ÙÔÜÙÔ Ï·¯ÔÜÛ' ùÓÔÌ·.

¡¤ÔÈ Á˘ÌÓ¿˙ÔÓÙ·È ˘fi ÙËÓ Â›‚ÏÂ„Ë ÂÓfi˜ ·È‰ÔÙÚ›‚Ë (·fi ·Ó¿ÁÏ˘-ÊË ‚¿ÛË ÎÔ‡ÚÔ˘, ∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ı‹Ó·˜)

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:37 Page 16

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À ∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 217

∂ÈÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ Ì¤ÛˆÓ ÙÔ˘ 7Ô˘ ·È. .Ã. ·fi ÙË ¢‹ÏÔ (∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ı‹Ó·˜) ̄ ·Ú·Á̤ÓË ‚Ô˘-ÛÙÚÔÊˉfiÓ (‰ËÏ. ·fi Ù· ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿ ÛÙËÓ ÚÒÙË ÛÂÈÚ¿, ·fi Ù· ‰ÂÍÈ¿ ÚÔ˜ Ù· ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÛÙË ‰Â‡-ÙÂÚË Î.Ô.Î.) ÛÙÔÓ ·ÚÈÛÙÂÚfi ÌËÚfi ·Á¿ÏÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ÕÚÙÂÌ˘:¡ÈοӉÚË Ì’ àÓ¤ıÂÎÂÓ ëÎË‚fiÏ̌ˆ åԯ·›ÚFË ÎfiÚFË, ¢ÂÈÓÔ‰›Îˆ ÙÔÜ ¡·Í›Ô˘, öÍÔ¯Ô˜ àϤˆÓ, ¢ÂÈÓÔ̤ÓÂÔ˜ ‰b ηÛÈ-ÁÓ‹ÙË, ºÚ¿ÍÔ˘ ‰’ ôÏÔ¯Ô˜ ÓÜÓ (ÌÙÊÚ.: ∏ ¡ÈοӉڷ Ì ·ÊȤڈÛ ÛÙË ı¿ Ô˘ ¯Ù˘¿ ·fi Ì·ÎÚÈ¿ Î·È ¯·›ÚÂÙ·ÈÌ ٷ ‚¤ÏË, Ë ÎfiÚË ÙÔ˘ ¢ÂÈÓÔ‰›ÎÔ˘ ·fi ÙË ¡¿ÍÔ, Ë ÈÔ ÛÔ˘‰·›· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ¿ÏϘ, ·‰ÂÚÊ‹ ÙÔ˘ ¢ÂÈÓÔ̤-ÓÔ˘˜ Î·È ÙÒÚ· Û‡˙˘ÁÔ˜ ÙÔ˘ ºÚ¿ÍÔ˘.).

∆Ô ·Ú·¿Óˆ ›ÁÚ·ÌÌ· Û ·ÙÙÈÎfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ Â›Ó·È ̄ ·Ú·Á̤ÓÔ ÛÙË ‚¿ÛË ÂÓfi˜ ÂÈه̂ÈÔ˘ ÎÔ‡ÚÔ˘ (ÂÚ. 530 .Ã.)Ô˘ ‚Ú¤ıËΠÛÙËÓ ∞Ó¿‚˘ÛÛÔ Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜ (∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ı‹Ó·˜): ™ÙÉıÈ Î·d ÔúÎÙÈÚÔÓ ∫ÚÔÖÛÔÓ ·Úa ÛÉÌ· ı·ÓfiÓÙÔ˜, ¬Ó ÔÙ’ âÓd ÚÔÌ¿¯ÔȘ üÏÂÛ ıÔÜÚÔ˜ ò∞Ú˘ (ÌÙÊÚ.: ™Ù¿ÛÔ˘Î·È ıÚ‹ÓËÛ ‰›Ï· ÛÙÔÓ Ù¿ÊÔ ÙÔ˘ ÓÂÎÚÔ‡ ∫ÚÔ›ÛÔ˘. √ ÔÚÌËÙÈÎfi˜ ÕÚ˘ ÙÔÓ ı·Ó¿ÙˆÛÂ, ÂÓÒ ÔÏÂÌÔ‡Û ÛÙËÓÚÒÙË ÁÚ·ÌÌ‹).

√ ∞Ú¯›ÏÔ¯Ô˜ ˘‹ÚÍ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ Ï˘ÚÈÎfi˜ ÔÈËÙ‹˜ Ô˘ ¤˙ËÛ ÙÔÓ 7Ô ·È. .Ã. ∆Ô 1960 ‚Ú¤ıËÎÂ Ô Ù¿ÊÔ˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ¶¿ÚÔ Î·È ÙÔ ·Ú·¿Óˆ ÂÈه̂ÈÔ ÎÈÔÓfiÎÚ·ÓÔ, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ̆ ¿Ú¯ÂÈ Ë ÂÈÁÚ·Ê‹ «\∞Ú¯›ÏÔ¯Ô˜ ¶¿ÚÈÔ˜ ∆ÂÏÂÛÈÎϤԘâÓı¿‰Â ÎÂÖÙ·È ÙÔ (= ÙÔÜ) ¢fiÎÈÌÔ˜ ÌÓËÌÂÖÔÓ ï ¡ÂÔÎÚ¤ˆÓÙÔ˜ Ùfi‰’ öıËÎÂÓ». (∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ¶¿ÚÔ˘)

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 17

°. ºıfiÁÁÔÈ Î·È ÁÚ¿ÌÌ·Ù·

√È ÊıfiÁÁÔÈ Ù˘ ·.Â. ·ÚÈÛÙ¿ÓÔÓÙ·È Ì 24 ÁÚ¿ÌÌ·Ù·, Ô˘ Â›Ó·È Ù· ›‰È· Ì ·˘Ù¿ Ù˘ Ó.Â.* √È ÊıfiÁÁÔÈ Ù˘ ·.Â.‰È·ÈÚÔ‡ÓÙ·È Û ʈӋÂÓÙ· Î·È Û ۇÌʈӷ.

ºˆÓ‹ÂÓÙ·

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞18

«ŸÛÙڷη» (ıÚ·‡ÛÌ·Ù· ·ÁÁ›ˆÓ) Ì ÔÓfiÌ·Ù· ÔÏÈÙÈÎÒÓ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ Ô˘ ÚÔÙ¿ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ·ıËÓ·˚Îfi ‰‹ÌÔ, ÁÈ· Ó·¿ÚÔ˘Ó ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ Ù˘ ÂÍÔÚ›·˜ (ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ÁÔÚ¿˜ ∞ı‹Ó·˜). √ ÔÛÙÚ·ÎÈÛÌfi˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ·fi ÙÔÓ 6Ô ·È. .Ã. ıÂÛÌfi Ù˘·ıËÓ·˚΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Ô˘ ·¤‚Ï ÛÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ ·fi Ôϛ٘ Ô˘ Û˘ÁΤÓÙÚˆÓ·Ó ÂÈΛӉ˘Ó·ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË. ª›· ÊÔÚ¿ ÙÔÓ ̄ ÚfiÓÔ ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ Ôϛ٘ ·ÔÊ¿ÛÈ˙·Ó ÁÈ· ÙË ÛÎÔÈÌfiÙËÙ· ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ Ù˘ ‰È·‰Èηۛ·˜.∂¿Ó Ë ·fiÊ·ÛË ‹Ù·Ó ηٷʷÙÈ΋, ÛÂ Ì˘ÛÙÈ΋ „ËÊÔÊÔÚ›· Ô˘ Ï¿Ì‚·Ó ¯ÒÚ· ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ¯¿Ú·˙ÂÔ Î·ı¤Ó·˜ Û ¤Ó· ıÚ·‡ÛÌ· ·ÁÁ›Ԣ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ¿ÓÙÚ· Ô˘ ıˆÚÔ‡Û ÙÔÓ Ï¤ÔÓ ÂÈΛӉ˘ÓÔ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·Ô ÔÏÈÙÈÎfi˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔ fiÓÔÌ· ›¯Â ̄ ·Ú·¯Ù› ÛÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· fiÛÙڷη ·ÔÌ·ÎÚ˘ÓfiÙ·Ó ÁÈ· ‰¤Î· ̄ ÚfiÓÈ· ·fi ÙËÓ fiÏË.

Ì·ÎÚ¿ ‚Ú·¯¤· ‰›¯ÚÔÓ·

Ë, ˆ Â, Ô ·, È, ˘

ñ ∆· ʈӋÂÓÙ· ‰È·ÈÚÔ‡ÓÙ·È Û ‚Ú·¯‡¯ÚÔÓ·, Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓ· Î·È ‰›¯ÚÔÓ·, Ì ‚¿ÛË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÚÔÊÔÚ¿˜ÙÔ˘˜.

ñ ∆· ‚Ú·¯‡¯ÚÔÓ· ‹ ‚Ú·¯¤· (ۇ̂ÔÏÔ ‚Ú·¯‡ÙËÙ·˜: ˘̆ ) ÚÔʤÚÔÓÙ·Ó fiˆ˜ Î·È Û‹ÌÂÚ·, Û ۇÓÙÔÌÔ (‚Ú·¯‡) ̄ Úfi-ÓÔ: öÏÂÔ˜ = [eleos].

ñ ∆· Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓ· ‹ Ì·ÎÚ¿ (ۇ̂ÔÏÔ Ì·ÎÚfiÙËÙ·˜: – ) ÚÔʤÚÔÓÙ·Ó ÂÚ›Ô˘ Û ‰ÈÏ¿ÛÈÔ (Ì·ÎÚfiÙÂÚÔ) ¯ÚfiÓÔ.∆Ô «Ë» ·ÎÔ˘ÁfiÙ·Ó ˆ˜ ‰‡Ô «Â» (ÂÂ) Î·È ÙÔ «ˆ» ˆ˜ ‰‡Ô «Ô» (ÔÔ): äÒ˜ (Ë ¯·Ú·˘Á‹) = [eeoos].

ñ ∆· ‰›¯ÚÔÓ· ‹Ù·Ó Û οÔȘ ϤÍÂȘ ‚Ú·¯¤· Î·È Û οÔȘ Ì·ÎÚ¿.

* ∞Ú¯Èο ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ ÂÚÈÏ¿Ì‚·ÓÂ Î·È ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· ‚·Ü ‹ ‰›Á·ÌÌ· (F), Ô˘ ÚÔÊÂÚfiÙ·Ó Û·Ó «‚» ‹ Û·Ó ÌÈÛfi «Ô˘», fiˆ˜fiÙ·Ó ÚÔʤÚÔ˘Ì ÙË Ï¤ÍË «√˘¿ÛÈÁÎÙÔÓ». ∂›Û˘, ÛÙËÓ ·Ï·ÈfiÙ·ÙË ·.Â. ˘‹Ú¯Â Î·È Ô ÊıfiÁÁÔ˜ ÁÈÔÙ (Ô˘ ‰Â Ì·˜ ÛÒıËΠÙÔ Û‡Ì‚Ô-Ïfi ÙÔ˘ Î·È Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÙ·È Ì ÙÔ Ï·Ù. j), Ô˘ ·ÎÔ˘ÁfiÙ·Ó fiˆ˜ Ô ÊıfiÁÁÔ˜ «È» ÛÙË Ï¤ÍË «·È‰È¿».

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 18

™‡Ìʈӷ

¿ÊˆÓ· Ë̛ʈӷ ‰ÈÏ¿

¢›ÊıÔÁÁÔÈ

¡· ÛËÌÂÈÒÛÂÙ ¿ӈ ·fi ÙȘ Û˘ÏÏ·‚¤˜ ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ϤÍÂˆÓ ÙÔ ÛËÌÂ›Ô – ÁÈ· ÙȘ Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓ˜ Î·È ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ˘̆ÁÈ· ÙȘ ‚Ú·¯‡¯ÚÔÓ˜: ˙ˆ-‹, ≥-‚Ë (= Ë ÓÂfiÙËÙ·), ì-‰¤-ˆ˜ (= Ì ¢¯·Ú›ÛÙËÛË), ÎÔÈ-Ófi˜, ÎÚfi-ÙÔ˜, Óˆ-ıÚfi˜, Ófi-ÌÔ˜,Ôå-ˆ-Ófi˜ (= Ì·ÓÙÈÎfi ÙËÓfi ‹ ÛËÌ›Ô), Ì‹-ÙËÚ, ·Ö-‰Â˜, ÁÔ-ÓÂÖ˜, Úá-ÙÔÓ.

ÕÛÎËÛË

¢È·›ÚÂÛË Û˘ÌÊÒÓˆÓ

∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 219

Ô˘Ú·ÓÈο ¯ÂÈÏÈο Ô‰ÔÓÙÈο

„ÈÏ¿

̤۷

‰·Û¤·

Î ÙÁ ‚ ‰¯ Ê ı

˘ÁÚ¿ ¤ÓÚÈÓ· Û˘ÚÈÛÙÈÎfi

Ï, Ú Ì, Ó Û (-˜)

˙, Í, „

ñ ∆· Û‡Ìʈӷ ÚÔʤÚÔÓÙ·Ó Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ fiˆ˜ Î·È Û‹ÌÂÚ·. π‰È·›ÙÂÚË ÚÔÊÔÚ¿ ›¯·Ó, .¯., ÙÔ «‚», Ô˘ÚÔÊÂÚfiÙ·Ó «Ì», ÙÔ «‰», Ô˘ ÚÔÊÂÚfiÙ·Ó «ÓÙ» (‚¿‰ËÓ = [b ′adeen]), Î·È ÙÔ «Á», Ô˘ ÚÔÊÂÚfiÙ·Ó «Áλ.

ñ √È ‰›ÊıÔÁÁÔÈ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ‰‡Ô ʈӋÂÓÙ· Ô˘ ÚÔʤÚÔÓÙ·Ó ÁÚ‹ÁÔÚ· Ì·˙› Û ̛· Û˘ÏÏ·‚‹. ™ÙË Ó.Â.fiÛ˜ ¤¯Ô˘Ó ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È «‰›„ËÊ·» Î·È ÚÔʤÚÔÓÙ·È Û·Ó ¤Ó· ʈӋÂÓ.

ñ ¢È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Û ÔÎÙÒ Î‡ÚȘ Î·È ÙÚÂȘ ηٷ¯ÚËÛÙÈΤ˜.ñ √È Î‡ÚȘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡˜ ¿ÏÏˆÓ ÊˆÓˤÓÙˆÓ Ì ٷ ʈӋÂÓÙ· È Î·È ˘:

· Ë + ˘ → ˢ + È, ˘ →Ô ˘ + È → ˘È

ñ √È Î·Ù·¯ÚËÛÙÈΤ˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔÓ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi ÙˆÓ ·, Ë, ˆ Ì ¤Ó· È Ô˘ «˘Ô-ÁÚ¿ÊÂÙ·È» (ÁÚ¿ÊÂÙ·È·fi οو) Î·È ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ˘ÔÁÂÁÚ·Ì̤ÓË:

÷·, FË, ̌ˆñ ∂›Ó·È Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓ˜ ÂÎÙfi˜ οÔÈˆÓ ÂÍ·ÈÚ¤ÛˆÓ.

µ·ÎÙËÚ›· Á¿Ú âÛÙÈ ·È‰Â›· ‚›Ô˘ ª¤Ó·Ó‰ÚÔ˜, °ÓáÌ·È ªÔÓfiÛÙȯÔÈ

∏ ·È‰Â›· Â›Ó·È ÛÙ‹ÚÈÁÌ· ÛÙË ˙ˆ‹.

} }·È, ÂÈ, ÔÈ·˘, ¢, Ô˘

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 19

∂·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ

ªÈ· Âͤ¯Ô˘Û· fiÏË, fiˆ˜ Ë ∞ı‹Ó· ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È. .Ã., ‹Ù·Ó ‡ÏÔÁÔ Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ·˘ÍË̤-Ó˜ ·Ó¿ÁΘ ÁÈ· ÚÔ˚fiÓÙ· Î·È ̆ ËÚÂۛ˜. ∆Ș ·Ó¿ÁΘ ·˘Ù¤˜ Î¿Ï˘Ù·Ó ÔÈΛϘ ηÙËÁÔڛ˜

·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÒÓ, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¿ÏÏÔÈ ‹Ù·Ó ÂχıÂÚÔÈ Ôϛ٘ Î·È ¿ÏÏÔÈ Ì¤ÙÔÈÎÔÈ ‹ Î·È ‰Ô‡ÏÔÈ.

\∞ıËÓ·ÖÔÈ, ó˜ ηd Ôî ëÙ¤Ú·˜ fiÏÂȘ ηÙÔÈÎÔÜÓÙ˜, ÔÏÏa âÓ Ù̌á ‚›̌ˆ âÈÙˉ‡ԢÛÈ, ¥Ó· Ùa àÓ·Áηַ

ÔÚ›˙ˆÓÙ·È: ¡·˘ÛÈ·‰Ë˜ Ó·‡ÎÏËÚÔ˜ JÓ ÂÚd ÙcÓ ÙÔÜ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÙÚÔÊcÓ ë·˘Ù̌á ηd

ÙÔÖ˜ ÔåΛÔȘ âÛÔ‡‰·˙Â, ÙÔÜÙ’ ·éÙe ‰’ âÔ›Ô˘Ó •¤ÓˆÓ ï öÌÔÚÔ˜ ηd

•ÂÓÔÎÏɘ ï οËÏÔ˜. ¶Ôχ˙ËÏÔ˜ àe àÏÊÈÙÔÔÈ›·˜ ë·˘ÙeÓ Î·d ÔåΤٷ˜

öÙÚÂÊÂ, öÙÈ ‰b ÔÏÏ¿ÎȘ ÙFÉ fiÏÂÈ âÏÂÈÙÔ‡ÚÁÂÈ. °Ï·‡ÎˆÓ ï ÃÔÏ·ÚÁÂf˜

âÁÂÒÚÁÂÈ Î·d ‚Ôܘ öÙÚÂÊÂ, ¢Ë̤·˜ ‰b àe ¯Ï·Ì˘‰Ô˘ÚÁ›·˜

‰ÈÂÙÚ¤ÊÂÙÔ, ªÂÁ·Ú¤ˆÓ ‰’ Ôî ÏÂÖÛÙÔÈ àe â͈ÌȉÔÔÈ›·˜.

√éÎ çÏ›ÁÔÈ ÙáÓ ÔÏÈÙáÓ Ù¤¯ÓËÓ ÙÈÓa âÍÂÌ¿Óı·ÓÔÓ, ÔxÔÓ ÙcÓ

ÙáÓ ÏÈıÔÍfiˆÓ, ÎÂڷ̤ˆÓ, ÙÂÎÙfiÓˆÓ, Û΢ÙÔÙfïÓ, ηd

ÏÂÖÛÙ· âÈÙ‹‰ÂÈ· Ù̌á ‚›̌ˆ âÍÂÈÚÁ¿˙ÔÓÙÔ.

•ÂÓÔÊáÓ, \∞ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٷ 2.7.6 (ÂχıÂÚË ‰È·Û΢‹)

∞. ∫›ÌÂÓÔ

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞

™ÙÔ ·Ú¯·˚Îfi ¯·ÏÎÔ˘ÚÁÂ›Ô Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Û ·˘Ùfi ÙÔ·ÁÁÂ›Ô ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Ô ÊÔ‡ÚÓÔ˜ ً͈˜ ÌÂÙ¿ÏÏÔ˘ ηȉÂÍÈ¿ ¤Ó·˜ Ù¯ӛÙ˘ Ô˘ Û˘Ó·ÚÌÔÏÔÁ› Ù· ̤ÏË ÂÓfi˜ ̄ ¿ÏÎÈÓÔ˘·Á¿ÏÌ·ÙÔ˜ (480 .Ã., ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô µÂÚÔÏ›ÓÔ˘)

¶·Ú¿ÛÙ·ÛË ÂÌÔÚÈ΋˜ Û˘Ó·ÏÏ·Á‹˜. ¢‡Ô Ó¤ÔÈ ˙˘Á›˙Ô˘Ó ÛÂÌÂÁ¿ÏÔ ̇ ˘Áfi ÂÌÔÚ‡̷ٷ ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ fi¯È ÛÙ·ıÌ¿ ·ÏÏ¿ÈÛÔ‚·Ú‹ ÂÌÔÚ‡̷ٷ (6Ô˜ ·È. .Ã., ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ªÔ˘Û›ԡ¤·˜ ÀfiÚ΢).

∂Ófi

ÙËÙ·

3

20

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 20

ÔÏÏa âÓ Ù̌á ‚›̌ˆ âÈÙˉ‡ԢÛÈ: ªfiÏȘ ¤Ó·˜ Ó·Úfi˜ ∞ıËÓ·›Ô˜ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÓ ÙË ‚·ÛÈ-΋ Âη›‰Â˘ÛË Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿„·Ì ÛÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ∂ÓfiÙËÙ·, ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÎÔ-

ÏÔ˘ı‹ÛÂÈ –ȉȷ›ÙÂÚ· ·fi ÙÔÓ 5Ô ·È. .Ã.– ·ÓÒÙÂÚ˜ ÛÔ˘‰¤˜ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÛÔÊÈÛÙ¤˜. ∞˘Ùfi‚¤‚·È· ›Û¯˘Â, ΢ڛˆ˜, ÁÈ· Ù· ·ÁfiÚÈ· ÙˆÓ Â‡ÔÚˆÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ. ∆· ˘fiÏÔÈ· ÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·Ó ÛÙÔÓ ‚ÈÔÔÚÈÛÌfi·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜, Û˘Ó‹ıˆ˜, Ù· ·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ÁÔÓ¤ˆÓ ÙÔ˘˜. Ó·‡ÎÏËÚÔ˜: ÿÚË ÛÙË ÁˆÁÚ·ÊÈ΋ ı¤ÛË Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ˘˜ Î·È ÏfiÁˆ Ù˘ ·‰˘Ó·Ì›·˜ Ù˘ ·ÙÙÈ΋˜ Á˘ Ó· Û˘ÓÙËÚ‹ÛÂÈ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο Ì ÙË ÁˆÚÁ›· ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘, ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÁÚ‹ÁÔÚ· ÛÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, ΢ڛˆ˜ ÛÙÔ ı·-Ï¿ÛÛÈÔ. ¶ÏÔÈÔÎً٘ Î·È Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˜ ÙˆÓ ÂÌÔÚÈÎÒÓ ÏÔ›ˆÓ ‹Ù·Ó ÔÈ Ó·‡ÎÏËÚÔÈØ Ì ÂÈÛ·ÁˆÁ¤˜ Î·È ÂÍ·ÁˆÁ¤˜·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó ÔÈ öÌÔÚÔÈ, ÂÓÒ Ì ÙÔ ÏÈ·ÓÈÎfi ÂÌfiÚÈÔ ÔÈ Î¿ËÏÔÈ. ÀËÚÂۛ˜ ·ÏÏ·Á‹˜ Í¤ÓˆÓ ÓÔÌÈÛÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔ ÙÔ-ÈÎfi ÓfiÌÈÛÌ· ·Ú›¯·Ó ÔÈ àÚÁ˘Ú·ÌÔÈ‚Ô›.

1. ¡· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔÈ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Â·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ. 2. ™Â ÔÈ· ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ‰È·ÎÚ›ıËÎ·Ó ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·‰˘Ó·Ì›·˜ Ù˘ Á˘ ÙÔ˘˜ Ó· ÙÔ˘˜

Û˘ÓÙËÚ‹ÛÂÈ; ¶ÔÈ· ·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ·˘Ù‹ ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·;

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ

∂ÚÌËÓ¢ÙÈο Û¯fiÏÈ·

°ÏˆÛÛÈο Û¯fiÏÈ·

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À ∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 321

ó˜ ηd Ôî ëÙ¤Ú·˜ fiÏÂȘ ηÙÔÈÎÔÜÓÙ˜≤ÙÂÚÔ˜, ëÙ¤Ú·, ≤ÙÂÚÔÓ (ÂÈÌÂÚ. ·ÓÙˆÓ.)

âÈÙˉ‡ˆ¥Ó·... ÔÚ›˙ˆÓÙ·È (Ú. ÔÚ›˙ÔÌ·È)

ï Ó·‡ÎÏËÚÔ˜ÂÚd ÙcÓ ÙÔÜ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÙÚÔÊcÓ ë·˘Ù̌á ηd ÙÔÖ˜

ÔåΛÔȘ âÛÔ‡‰·˙ÂÓÙÔÜÙ’ ·éÙe ‰’ âÔ›ÂÈ (Ú. ÔȤˆ, ÔÈá)

ï οËÏÔ˜ì àÏÊÈÙÔÔÈ›·

ï ÔåΤÙ˘öÙÈ

ÔÏÏ¿ÎȘâÏÂÈÙÔ‡ÚÁÂÈ (Ú. ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ¤ˆ, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁá)

âÁÂÒÚÁÂÈ (Ú. ÁˆÚÁ¤ˆ, ÁˆÚÁá)ï ‚Ôܘ, ÙÔÜ ‚Ôfi˜ì ¯Ï·Ì˘‰Ô˘ÚÁ›·ì â͈ÌȉÔÔÈ›·

ÙÈÓ¿ (·fiÚ. ·ÓÙˆÓ.)âÍÂÌ¿Óı·ÓÔÓ (Ú. âÎÌ·Óı¿Óˆ)

ÔxÔÓ ï ÏÈıÔÍfiÔ˜

ÎÂڷ̤ˆÓ (Ô˘Û. ï ÎÂڷ̇˜)ÙÂÎÙfiÓˆÓ (Ô˘Û. ï Ù¤ÎÙˆÓ)

ï Û΢ÙÔÙfiÌÔ˜Ùa âÈÙ‹‰ÂÈ·

âÍÂÈÚÁ¿˙ÔÓÙÔ (Ú. âÍÂÚÁ¿˙ÔÌ·È)

fiˆ˜ Î·È ·˘ÙÔ› Ô˘ ˙Ô˘Ó / ηÙÔÈÎÔ‡Ó ÛÙȘ ¿ÏϘ fiÏÂȘ¿ÏÏÔ˜, ¿ÏÏË, ¿ÏÏÔ·Û¯ÔÏԇ̷È, ·ÛÎÒ Â¿ÁÁÂÏÌ· (‚. Ó.Â.: ÂÈÙË‰Â˘Ì·Ù›·˜)ÁÈ· Ó· ·ÔÎÙÔ‡Ó / ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙Ô˘ÓÔ È‰ÈÔÎÙ‹Ù˘ ÏÔ›Ô˘, Ô Ó·˘ÙÈÎfi˜, Ô ı·Ï·ÛÛÈÓfi˜ÌÂÚÈÌÓÔ‡Û ÁÈ· ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ Î·È ÙˆÓ

‰ÈÎÒÓ ÙÔ˘Î·È ÙÔ ›‰ÈÔ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ¤Î·ÓÂÔ ÌÈÎÚÔˆÏËÙ‹˜Ë ·Ú·Û΢‹ ·ÏʛوÓ, ÎÚÈı¿Ï¢ÚÔ˘Ô ÔÈÎÈ·Îfi˜ ‰Ô‡ÏÔ˜·ÎfiÌ·, ÂÈϤÔÓÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ÚÔÛ¤ÊÂÚ ‰ËÌfiÛÈ· ˘ËÚÂÛ›· Ì ‰Èο ÙÔ˘ ¯Ú‹Ì·Ù·‹Ù·Ó ÁˆÚÁfi˜, ηÏÏÈÂÚÁÔ‡Û ÙË ÁËÙÔ ‚fi‰È (ÛÙÔÓ ÏËı. Ù· ‚ÔÔÂȉ‹, Ù· ÎÙËÓÔÙÚÔÊÈο ˙Ò·)Ë Ù¤¯ÓË Ù˘ ηٷÛ΢‹˜ ¯Ï·Ì‡‰ˆÓË Ù¤¯ÓË Ù˘ ηٷÛ΢‹˜ Â̛͈‰ˆÓ (ÂÓ‰˘Ì¿ÙˆÓ Ô˘ ¿-

ÊËÓ·Ó ·Î¿Ï˘ÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜)οÔÈ· (Ù¤¯ÓË)Ì¿ı·ÈÓ·Ó Î·Ï¿ (‚. Ó.Â.: ÂÎÌ¿ıËÛË, Ì·ıËÛÈ·Îfi˜)fiˆ˜, ·Ú·‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜ ¯¿ÚËÔ Ù¯ӛÙ˘ Ù˘ ¤ÙÚ·˜, Ô Ì·ÚÌ·Ú¿˜ÙˆÓ ÎÂڷ̤ˆÓ, ÙˆÓ Ù¯ÓÈÙÒÓ ÙÔ˘ ËÏÔ‡ÙˆÓ Ì·Ú·ÁÎÒÓ ‹ ÔÈÎÔ‰fiÌˆÓ (‚. Ó.Â.: ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ·˜,

ÙÂÎÙÔÓÈÎfi˜)Ô ‚˘ÚÛÔ‰¤„˘, Ô ÙÛ·ÁοÚ˘ٷ ·Ó·Áη›· ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·Ó Î·È ·ÔÎÙÔ‡Û·Ó / ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈ˙·Ó

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 21

∏ ÂÙ˘ÌÔÏÔÁ›· ÙˆÓ Ï¤ÍˆÓ

¶·Ú·ÁˆÁ‹ Î·È ™‡ÓıÂÛË

™ÙÔ µ′ ̤ÚÔ˜ οı ∂ÓfiÙËÙ·˜ ı· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÙÚfiÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ÔÈ Ï¤ÍÂȘ ÛÙËÓ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋. ∏ ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË Ù˘ ÚÔ¤Ï¢Û˘ Î·È ÙÔ˘ Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ Ï¤ÁÂÙ·È ÂÙ˘ÌÔÏÔÁ›·*. ™ÎÔfi¤¯ÂÈ Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ÏËÚ¤ÛÙÂÚË Î·Ù·ÓfiËÛË ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜.

ªÂÚÈΤ˜ ϤÍÂȘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ·fi Ì›· ¿ÏÏË Ï¤ÍË: Ùڤʈ ΤڷÌÔ˜

ÙÚÔÊ‹ ÎÂڷ̇˜

ªÂÚÈΤ˜ ¿ÏϘ ϤÍÂȘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ¤ÓˆÛË ‰‡Ô ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚˆÓ Ï¤ÍˆÓ:

Ó·‡ - ÎÏËÚÔ˜ Û΢ÙÔ - ÙfiÌÔ˜

ӷܘ + ÎÏÉÚÔ˜ ÛÎÜÙÔ˜ (= ‰¤ÚÌ·) + Ù¤ÌÓˆ

√È ‰È·‰Èηۛ˜ ·˘Ù¤˜ Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ Ó¤ˆÓ ϤÍÂˆÓ Â›Ó·È ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· Ë ·Ú·ÁˆÁ‹, ÙËÓ ÔÔ›· ı· ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ Û·˘Ù‹ ÙËÓ Ù¿ÍË, Î·È Ë Û‡ÓıÂÛË, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ı· ·Û¯ÔÏËı›Ù ÂÎÙÂÓÒ˜ ÛÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ù¿ÍË.

¶·Ú¿ÁˆÁ˜ ϤÍÂȘñ ∏ ϤÍË ·fi ÙËÓ ÔÔ›· Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È ÌÈ· ¿ÏÏË Ï¤ÍË Ï¤ÁÂÙ·È ÚˆÙfiÙ˘Ë. ∏ ϤÍË Ô˘ ·Ú¿ÁÂÙ·È ·fi ÌÈ· Úˆ-

ÙfiÙ˘Ë Ï¤ÍË Ï¤ÁÂÙ·È ·Ú¿ÁˆÁË. ñ √È ·Ú¿ÁˆÁ˜ ϤÍÂȘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙȘ ÚˆÙfiÙ˘Â˜ Ì ÙËÓ ÚÔÛı‹ÎË ·Ú·ÁˆÁÈÎÒÓ Î·Ù·Ï‹ÍˆÓ:

Û‡ÓıÂÙ˜·Ú¿ÁˆÁ˜

™¯ËÌ·ÙÈÛÌfi˜ ϤÍÂˆÓ ÛÙËÓ ∞Ú¯·›· Î·È ¡¤· ∂ÏÏËÓÈ΋

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞22

µ. ∂Ù˘ÌÔÏÔÁÈο

ÚˆÙfiÙ˘Ë Ï¤ÍË ·Ú¿ÁˆÁË Ï¤ÍË

ı¤Ì· + ηٿÏËÍË ı¤Ì· + ηٿÏËÍËÛÔ˘‰-‹ ÛÔ˘‰-¿˙ˆâÈÙˉ‡-ˆ âÈÙ‹‰Â˘-Ì·

* √ fiÚÔ˜ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙË Ï. öÙ˘ÌÔÓ (Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÔÔÈË̤ÓÔ Ô˘‰. ÙÔ˘ ·Ú¯. ÂÈı. öÙ˘ÌÔ˜ = ·ÏËıÈÓfi˜) Î·È ÛËÌ·›ÓÂÈ «·ÏËıÈÓ‹ ÛËÌ·-Û›· ÌÈ·˜ Ϥ͢ Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ Ù˘».

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 22

ñ ∆Ô ·Ú¯ÈÎfi ı¤Ì· ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÔÈ Ï¤ÍÂȘ, Û˘¯Ó¿ Ì ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡˜, ϤÁÂÙ·È Ú›˙·. ¶·Ú·Î¿-Ùˆ ‰›ÓÔÓÙ·È ÔÚÈṲ̂Ó˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ·Ú¿ÁÔÓÙ·È ·fi ÙË Ú›˙· ÁÚ·Ê-. Œ¯Ô˘Ó fiϘ ÙÔ ›‰ÈÔ ı¤Ì·;

ÁÚ·Ê-

ÁÚ·Ê-‡˜, ÁÚ·-Ùfi˜, ÁÚ·Ì-Ì‹

ñ ∏ ϤÍË Ô˘ ‰ÂÓ ·Ú¿ÁÂÙ·È ·fi ¿ÏÏË, ·ÏÏ¿ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È ·Â˘ı›·˜ ·fi οÔÈ· Ú›˙· Ì ÙËÓ ÚÔÛı‹ÎË ÌÈ·˜Î·Ù¿ÏË͢ ϤÁÂÙ·È ÚÈ˙È΋ ϤÍË.

ñ ªÈ· ÔÌ¿‰· ϤÍÂˆÓ (·ÏÒÓ ‹ Û‡ÓıÂÙˆÓ) Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ›‰È· Ú›˙· ϤÁÔÓÙ·È ÔÌfiÚÚÈ˙˜.

™‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘñ √È Ï¤ÍÂȘ Ï›ıÔ˜ + ͤˆ (= ͇ӈ) ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÙË Ï¤ÍË ÏÈıÔÍfiÔ˜. ªÈ· ϤÍË Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È ·fi ‰‡Ô ¿ÏϘ

ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È Û‡ÓıÂÙË Ï¤ÍË. √È Ï¤ÍÂȘ Ô˘ ÙË Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Ù· Û˘ÓıÂÙÈο ̤ÚË Ù˘.

ñ ∫¿ı ϤÍË Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È Û‡ÓıÂÙË Â›Ó·È ·Ï‹.

1. ¡· ηٷٿÍÂÙ ÙȘ ϤÍÂȘ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Û ·Ï¤˜ Î·È Û‡ÓıÂÙ˜: Ùڤʈ, fiÏȘ, ‚Ú·¯‡‚ÈÔ˜, ΈÌfiÔÏȘ, ‚›Ô˜,àÓ·Ùڤʈ, â͈ÌȉÔÔÈ›·, ¯Ï·Ì˘‰Ô˘ÚÁ›·, Ù¤¯ÓË, ηÙÔÈΤˆ-ηÙÔÈÎá.

2. ¡· ·ÓÙÈÛÙÔȯ›ÛÂÙ ÙȘ ÚˆÙfiÙ˘Â˜ ϤÍÂȘ Ù˘ ÛÙ‹Ï˘ ∞′′ Ì ÙȘ ·Ú¿ÁˆÁ¤˜ ÙÔ˘˜ ÛÙË ÛÙ‹ÏË µ′′:

3. ¡· ·ÓÙÈÛÙÔȯ›ÛÂÙ ÙȘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈΤ˜ ϤÍÂȘ Ù˘ ∞′′ ÛÙ‹Ï˘ Ì ÙȘ ·Ú¯·›Â˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ Ù˘ µ′′ ÛÙ‹Ï˘ Ì ÙȘÔԛ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÂÙ˘ÌÔÏÔÁÈ΋ Û˘ÁÁ¤ÓÂÈ·. ™˘Ì‚Ô˘Ï¢Ù›Ù ÏÂÍÈÎfi Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜:

∞Û΋ÛÂȘ

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À ∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 323

Û˘ÓıÂÙÈο ̤ÚË

∞′′ µ′′

·′′ Û˘ÓıÂÙÈÎfi + ‚′′ Û˘ÓıÂÙÈÎfiÏ›ıÔ˜ + ͤˆ ÏÈıÔÍfiÔ˜

‰È¿ + ÙÚ¤ÊÔÌ·È ‰È·ÙÚ¤ÊÔÌ·ÈâÎ + Ì·Óı¿Óˆ âÎÌ·Óı¿Óˆ

Û‡ÓıÂÙË Ï¤ÍË

1. ÔȤˆ, ÔÈá2. οËÏÔ˜3. fiÏȘ4. Ûı¤ÓÔ˜5. Ì·Óı¿Óˆ6. ÎÔṲ̂ˆ, ÎÔÛÌá

·. Ì·ıËÙ‹˜‚. ÔÏ›Ù˘Á. ηËχˆ‰. ÎfiÛÌËÌ·Â. Ô›ËÌ·

ÛÙ. ÛıÂÓ·Úfi˜

∞′′ µ′′

1. Û˘ÌÊÔÚ¿2. ÎÚ·ÙÈÎfi˜3. Ù˘¯ÂÚfi˜4. Ê·ÓÂÚfi˜5. ÂÈÙ¿¯˘ÓÛË6. ‰È·ÓÔÌ‹

·. Ù˘Á¯¿Óˆ‚. Ê·›ÓˆÁ. Ù¿¯Ô˜‰. Ӥ̈Â. âÈÎÚ¿ÙËÛȘ

ÛÙ. ʤڈ

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 23

1. ∆fiÓÔÈ Î·È Ó‡̷ٷ

∏ ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ ·Ú¯Èο ÁÚ·ÊfiÙ·Ó ¯ˆÚ›˜ ÙfiÓÔ˘˜ Î·È Ó‡̷ٷ, ηıÒ˜ ÔÈ Ê˘ÛÈÎÔ› ÔÌÈÏËÙ¤˜ Ù˘ ‰Â ¯ÚÂÈ¿-˙ÔÓÙ·Ó È‰È·›ÙÂÚ· ÛËÌ›· ÁÈ· Ó· ÚÔʤÚÔ˘Ó ÛˆÛÙ¿ ÙȘ ϤÍÂȘ, ÁÈ·Ù› ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·Ó ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ÚÔÊÔÚ¿. ªÂÙ¿ ffi ÙËÓ Â¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Ì ÙȘ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ˘¤ÛÙË ÌÂ-Ù·‚ÔϤ˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·ʋ˜ Ù˘ Ì ¿ÏϘ ÁÏÒÛÛ˜. °È’ ·˘Ùfi ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎÂ Ë ·Ó¿ÁÎË Ó· ·Ó·Ù˘¯ıÔ‡Ó ÙÚfiÔÈÎ·È Î·ÓfiÓ˜ Ô˘ ı· ‚ÔËıÔ‡Û·Ó ÛÙË ÛˆÛÙ‹ ÂÎÌ¿ıËÛË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ·fi ÙÔ˘˜ ͤÓÔ˘˜. ªÂٷ͇ ·˘ÙÒÓ ‹Ù·Ó Î·È ËÂÈÓfiËÛË ÙˆÓ ÙfiÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ÓÂ˘Ì¿ÙˆÓ.

∆fiÓÔÈ

™Â οı ϤÍË, ¿ӈ ÛÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ ‹ ÛÙË ‰›ÊıÔÁÁÔ Ù˘ Û˘ÏÏ·‚‹˜ Ô˘ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È, ÛËÌÂÈÒÓÔ˘Ì ¤Ó·Ó ÔÚÈṲ̂ÓÔÙfiÓÔ. √È ÙfiÓÔÈ Â›Ó·È: Ë ÔÍ›· (ã ), Ë ‚·Ú›· (` ) Î·È Ë ÂÚÈۈ̤ÓË (~ ).

¶Ó‡̷ٷ

∫¿ı ϤÍË Ô˘ ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi ʈӋÂÓ ‹ ‰›ÊıÔÁÁÔ ‹ ·fi ÙÔ Û‡ÌʈÓÔ ®- ·›ÚÓÂÈ ¿Óˆ Û ·˘Ùfi ¤Ó· Ó‡̷. ∆·Ó‡̷ٷ ›ӷÈ: Ë „ÈÏ‹ (\ ) Î·È Ë ‰·Û›· ( ̂).

ñ √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ·Ú¯›˙Ô˘Ó ·fi ʈӋÂÓ ‹ ‰›ÊıÔÁÁÔ ·›ÚÓÔ˘Ó „ÈÏ‹.ñ ∏ ‰·Û›· ‰ËψÓfiÙ·Ó ·Ú¯Èο Ì ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· «∏» Î·È ÚÔÊÂÚfiÙ·Ó Û·Ó ¤Ó· ·¯Ófi «¯», ÂÚ›Ô˘ fiˆ˜ Ô ·ÁÁÏÈ-

Îfi˜ ÊıfiÁÁÔ˜ «h» (.¯. ÛÙË Ï¤ÍË «history»). ŒÙÛÈ, fiÙ·Ó Û ÌÈ· ·Ú¯·›· ÂÈÁÚ·Ê‹ ‰È·‚¿˙Ô˘Ì «∏∂§§∞™», ÌÂÙ·-ÁÚ¿ÊÔ˘Ì «^∂ÏÏ¿˜».

ñ ™ÙË °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ı· ‚Ú›Ù ÙÔÓ Î·Ù¿ÏÔÁÔ Ì ÙȘ ‰·Û˘ÓfiÌÂÓ˜ ϤÍÂȘ. ∂‡ÎÔÏ· ÌÔ-Ú›Ù ӷ ı˘Ì¿ÛÙ fiÙÈ ‰·Û‡ÓÔÓÙ·È ¿ÓÙ· ÙÔ ˘ Î·È ÙÔ Ú, fiÙ·Ó ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÌÈ·˜ Ϥ͢, .¯. ≈‰ˆÚ, ®Ô‹*.

∞ ƒ Ã ∞ π ∞ ∂ § § ∏ ¡ π ∫ ∏ ° § ø ™ ™ ∞24

°. °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋

√È ¤ÓÙ ‚·ÛÈÎÔ› ηÓfiÓ˜ ÙÔÓÈÛÌÔ‡:1. ŸÙ·Ó Ë Ï‹ÁÔ˘Û· Â›Ó·È Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓË, ‰ÂÓ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È Ë ÚÔ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·, .¯. àÓıÚÒÔ˘.2. ªÈ· Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓË ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·, fiÙ·Ó ÙÔÓ›˙ÂÙ·È, ·›ÚÓÂÈ ÔÍ›·, ·Ó Ë Ï‹ÁÔ˘Û· Â›Ó·È Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓË, .¯. ÌÓ‹ÌË.3. ªÈ· Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓË ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·, fiÙ·Ó ÙÔÓ›˙ÂÙ·È, ·›ÚÓÂÈ ÂÚÈۈ̤ÓË, ·Ó Ë Ï‹ÁÔ˘Û· Â›Ó·È ‚Ú·¯‡¯ÚÔÓË,

.¯. ÌÉÏÔÓ, ÔrÎÔ˜.4. ∏ ÚÔ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û· ·›ÚÓÂÈ ¿ÓÙÔÙ ÔÍ›·, ÔÙ¤ ÂÚÈۈ̤ÓË, .¯. ôÙÔÌÔÓ.5. ªÈ· ‚Ú·¯‡¯ÚÔÓË Û˘ÏÏ·‚‹ ·›ÚÓÂÈ ¿ÓÙÔÙ ÔÍ›·, ÔÙ¤ ÂÚÈۈ̤ÓË, .¯. ÙfiÌÔ˜.

* ∂›Û˘, ·Ú·ÙËÚ‹ÛÙ fiÙÈ ÔÈ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ‰·Û‡ÓÔÓÙ·È ·Ú¯›˙Ô˘Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ·fi h, fiÙ·Ó ÌÂÙ·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Û ͤÓ˜ ÁÏÒÛÛ˜.¯. (·ÁÁÏ.) Hellas, history (îÛÙÔÚ›·), hero (≥Úˆ˜), (Á·ÏÏ.) Homêre (≠√ÌËÚÔ˜), hystérie (ñÛÙÂÚ›·), (ÁÂÚÌ.) Harmonie (êÚÌÔÓ›·).

ñ ∏ ÔÍ›· ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È ¿Óˆ ·fi ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ù˘ Û˘ÏÏ·‚‹˜ Ô˘ ÚÔʤÚÂÙ·È Û ˘„ËÏfiÙÂÚÔ ÙfiÓÔ.ñ ∏ ‚·Ú›· ÙÔÓ›˙ÂÈ ÌfiÓÔ ÙË Ï‹ÁÔ˘Û·, Ô˘ ÚÔʤÚÂÙ·È Û ¯·ÌËÏfiÙÂÚÔ ÙfiÓÔ, fiÙ·Ó ‰ÂÓ ·ÎÔÏÔ˘ı› ÛËÌÂ›Ô ÛÙ›Í˘.ñ ∏ ÂÚÈۈ̤ÓË [‹ Ô͢‚·Ú›· ( ^̂ )] ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È ÌfiÓÔ Û ̷ÎÚ¤˜ Û˘ÏÏ·‚¤˜, fiÙ·Ó Ô ÔÌÈÏËÙ‹˜ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÓÂ-

‚¿ÛÂÈ Î·È ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ Ó· ηÙ‚¿ÛÂÈ ÙÔÓ ÙfiÓÔ Ù˘ ʈӋ˜ ÙÔ˘ ηٿ ÙËÓ ÚÔÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ʈӋÂÓÙÔ˜. ŒÙÛÈ,Ë Ï¤ÍË «‚ÉÌ·» ÚÔÊÂÚfiÙ·Ó ÛÙËÓ ·.Â. «Ì¤bÌ·».

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 24

2. ª¤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘

™ÙËÓ ·.Â., fiˆ˜ Î·È ÛÙË Ó.Â, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰¤Î· ηÙËÁÔڛ˜ Ϥ͈Ó, Ù· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘.

3. ∆· ·ÚÂfiÌÂÓ· ÙˆÓ ÙˆÙÈÎÒÓ

∆· ·ÚÂfiÌÂÓ· (‹ Û˘Ó·ÎfiÏÔ˘ı·) ÙˆÓ ÙˆÙÈÎÒÓ ÛÙËÓ ·.Â. Â›Ó·È Ù· ÂÍ‹˜:·. √È ÁÓˆÛÙ¤˜ ·fi ÙË Ó.Â. ÙÒÛÂȘ (ÔÓÔÌ·ÛÙÈ΋, ÁÂÓÈ΋, ·ÈÙÈ·ÙÈ΋ Î·È ÎÏËÙÈ΋). ™ÙËÓ ·.Â. ˘‹Ú¯Â ¿ÏÏË Ì›·

ÙÒÛË, Ë ‰ÔÙÈ΋, Ë ÔÔ›· Û‹ÌÂÚ· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÌfiÓÔ Û οÔȘ ÛÙÂÚÂfiÙ˘Â˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ, fiˆ˜ ı· ‰Ô‡Ì ÛÙËÛ˘Ó¤¯ÂÈ·. ∏ ϤÍË «‰ÔÙÈ΋» ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ Ú‹Ì· «‰›‰ˆÌÈ» (= ‰›Óˆ) Î·È ‰ËÏÒÓÂÈ ·˘ÙfiÓ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ‰›ÓÂÙ·ÈοÙÈ, .¯. ‰›‰ˆÌÈ Ù̌á Ê›Ï̌ˆ ‰áÚ· (= ‰›Óˆ ÛÙÔÓ Ê›ÏÔ ‰ÒÚ·).

°È· Ó· ·Ô‰ÒÛÔ˘Ì ÙË ‰ÔÙÈ΋ ÛÙË Ó. Â., ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠΢ڛˆ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ Ì ÙȘ ÚÔı¤ÛÂȘ ÌÂ, Û (ÛÙÔÓ, ÛÙËÓ,ÛÙÔ), ÁÈ· ‹ ·Ï‹ ·ÈÙÈ·ÙÈ΋ ÙÒÛË.

¿ÎÏÈÙ·ÚfiıÂÛË›ÚÚËÌ·Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ÂÈÊÒÓËÌ·

ÎÏÈÙ¿ ¿ÚıÚÔ

fiÓÔÌ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi fiÓÔÌ· ›ıÂÙÔ

·ÓÙˆÓ˘Ì›· ÌÂÙÔ¯‹Ú‹Ì·

¢È·›ÚÂÛË ÙˆÓ ÌÂÚÒÓ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘

∞ ′ ° À ª ¡ ∞ ™ π √ À ∂ ¡ √ ∆ ∏ ∆ ∞ 325

{ÙˆÙÈο

™ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ∂ÓfiÙËÙ·˜ ··ÓÙÔ‡Ó ÔÈ ·ÎfiÏÔ˘ı˜ ϤÍÂȘ Û ‰ÔÙÈ΋ ÙÒÛË:Ùˇá ‚›̌ˆ, ë·˘Ù̌á, ÙÔÖ˜ ÔåΛÔȘ, ÙFÉ fiÏÂÈ.

™ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ∂ÓfiÙËÙ·˜ Û˘Ó·ÓÙ‹Û·Ù fiÏ· Ù· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ (ÂÎÙfi˜ ·fi ÂÈʈӋ̷ٷ):¿ÚıÚÔ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ›ıÂÙÔ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· Ú‹Ì· ÌÂÙÔ¯‹ ›ÚÚËÌ· ÚfiıÂÛË Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜

Ôî fiÏÂȘ ÔÏÏ¿ ëÙ¤Ú·˜ âÛÔ‡‰·˙ ηÙÔÈÎÔÜÓÙ˜ ó˜ âÓ Î·›

™ÙË Ó.Â. ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÛÙÂÚÂfiÙ˘Â˜ ÊÚ¿ÛÂȘ Ì ‰ÔÙÈ΋. ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛˆÓ;1. ¢È¤Ú·Í ÙÔ ¤ÁÎÏËÌ· ÂÓ „˘¯ÚÒ!2. ∆Ô˘ ¤Ù˘¯·Ó ·Ó·Ô‰È¤˜, ÂÓÙÔ‡ÙÔȘ (âÓ ÙÔ‡ÙÔȘ) ‰ÂÓ ¤¯·Û ÙÔ Î¤ÊÈ ÙÔ˘.3. Œ¯ÂȘ ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ‰›ÎÈÔ.4. ∂Ó Ù¤ÏÂÈ (âÓ Ù¤ÏÂÈ) ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ¤ÚıÂÈ ÛÙËÓ ÂΉÚÔÌ‹.5. ∂Ó Û˘Ó¯›· ı· ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ· ÙȘ Û˘Ó¤ÂȘ ÙÔ˘ ÛÂÈÛÌÔ‡.6. ∫ˉ‡ÙËΠ̠ÙÈ̤˜ ÂÓ ÂÓÂÚÁ›· Ó·˘¿Ú¯Ô˘.7. ∂Ó ¿ÛË ÂÚÈÙÒÛÂÈ, ı· ¤Úıˆ Ì·˙› ÛÔ˘.8. ∆ÔÓ ·¤Ê¢Á·Ó ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘.9. ¢fiÍ· Ùˆ £ÂÒ, ÊÙ¿Û·Ì ÛÙËÓ ÒÚ· Ì·˜.

10. ™˘Ó £ÂÒ ı· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ì ÛÙÔÓ ·˘ÚÈ·Ófi ‰‡ÛÎÔÏÔ ·ÁÒÓ·.

∞fi Ù· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÙÔ ¿ÚıÚÔ, ÙÔ fiÓÔÌ· (Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ‹ ›ıÂÙÔ), Ë ·ÓÙˆÓ˘Ì›· Î·È Ë ÌÂÙÔ¯‹ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘ÓÙÒÛÂȘ, ÁÈ’ ·˘Ùfi Î·È ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÙˆÙÈο.

ARXAIA A GYMN(1-140) 10-11-05 14:38 Page 25

∞fi ÙȘ ÙÒÛÂȘ Ù˘ ·.Â. Ë ÔÓÔÌ·ÛÙÈ΋ Î·È Ë ÎÏËÙÈ΋ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ÔÚı¤˜ Î·È ÔÈ ˘fiÏÔȘ Ï¿ÁȘ. ‚. ∆· ÁÓˆÛÙ¿ ·fi ÙË Ó.Â. Á¤ÓË (·ÚÛÂÓÈÎfi, ıËÏ˘Îfi, Ô˘‰¤ÙÂÚÔ).Á. √È ·ÚÈıÌÔ› ÛÙËÓ ·.Â. Â›Ó·È ÙÚÂȘ: Ô ÂÓÈÎfi˜, Ô ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ Î·È Ô ‰˘˚Îfi˜ (Ô˘ ‰ÂÓ ̆ ¿Ú¯ÂÈ ÛÙË Ó.Â.)Ø Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜

Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ fiÙÈ Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ‰‡Ô ÚfiÛˆ·, ˙Ò· ‹ Ú¿ÁÌ·Ù·, .¯. (ÂÓ.) ï ôÓıÚˆÔ˜ - (ÏËı.) Ôî ôÓıÚˆÔÈ -(‰˘˚Îfi˜) Ùg àÓıÚÒˆ (= ÔÈ ‰‡Ô ¿ÓıÚˆÔÈ).

‰. √È ÎÏ›ÛÂȘ ÛÙËÓ ·.Â. Â›Ó·È ÙÚÂȘ: Ë ÚÒÙË, Ë ‰Â‡ÙÂÚË Î·È Ë ÙÚ›ÙË, .¯. ì ÙÚ¿Â˙· (Ô˘Û. ·′ ÎÏ›Û˘), ï ôÓıÚˆ-Ô˜ (Ô˘Û. ‚′ ÎÏ›Û˘), ì fiÏȘ (Ô˘Û. Á′ ÎÏ›Û˘), ï ηÏfi˜, ì ηϋ, Ùe ηÏfiÓ (›ı. ‚′ ÎÏ›Û˘), ï/ì ÂéÁÓÒ̈Ó, Ùe ÂûÁÓˆ-ÌÔÓ (›ı. Á′ ÎÏ›Û˘).

4. ∆· ·ÚÂfiÌÂÓ· ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜

∆· ·ÚÂfiÌÂÓ· (‹ Û˘Ó·ÎfiÏÔ˘ı·) ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙËÓ ·.Â. Â›Ó·È Ù· ÂÍ‹˜:·. ∆· ÁÓˆÛÙ¿ ·fi ÙË Ó.Â. ÚfiÛˆ· (·′′, ‚′′, Á′′).‚. √È ·ÚÈıÌÔ› (ÂÓÈÎfi˜, ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜, ‰˘˚Îfi˜).Á. √È ÂÁÎÏ›ÛÂȘ (ÔÚÈÛÙÈ΋, ̆ ÔÙ·ÎÙÈ΋, ¢ÎÙÈ΋, ÚÔÛÙ·ÎÙÈ΋) Î·È ÔÈ ÔÓÔÌ·ÙÈÎÔ› Ù‡ÔÈ (··Ú¤ÌÊ·ÙÔ, ÌÂÙÔ¯‹).‰. √È ¯ÚfiÓÔÈ (ÂÓÂÛÙÒÙ·˜, ·Ú·Ù·ÙÈÎfi˜, ̤ÏÏÔÓÙ·˜, ·fiÚÈÛÙÔ˜, ·Ú·Î›ÌÂÓÔ˜, ˘ÂÚÛ˘ÓÙ¤ÏÈÎÔ˜ Î·È Û˘ÓÙÂÏÂ-

Ṳ̂ÓÔ˜ ̤ÏÏÔÓÙ·˜). ∞Í›˙ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ Ë ·.Â. ‰Â ‰È·ı¤ÙÂÈ ̄ ˆÚÈÛÙfi Ù‡Ô Ì¤ÏÏÔÓÙ· ÁÈ· ÙË ‰‹ÏˆÛË ÙÔ˘ ÛÙÈÁ-ÌÈ·›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıËÙÈÎÔ‡. ŒÙÛÈ, .¯., Ô Ù‡Ô˜ ̤ÏÏÔÓÙ· χۈ ÌÔÚ› Ó· ·Ô‰Ôı› Ì ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ «ı·Ï‡Ûˆ» ‹ «ı· χӈ».

Â. √È ÊˆÓ¤˜ (ÂÓÂÚÁËÙÈ΋ Î·È Ì¤ÛË). ÛÙ. √È ‰È·ı¤ÛÂȘ (ÂÓÂÚÁËÙÈ΋, ̤ÛË, ·ıËÙÈ΋, Ô˘‰¤ÙÂÚË)*.

˙. ∆¤ÏÔ˜, Ù· Ú‹Ì·Ù· Ù˘ ·.Â., ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È, ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È ÛÂ Û˘˙˘Á›Â˜. ™ÙËÓ ·′′ Û˘˙˘Á›··Ó‹ÎÔ˘Ó Ù· Ú‹Ì·Ù· Ô˘ ÛÙÔ ·′ ÂÓÈÎfi Ù˘ ÔÚÈÛÙÈ΋˜ ÂÓÂÛÙÒÙ· ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ ʈӋ˜ Ï‹ÁÔ˘Ó Û -ˆ (.¯. ϤÁˆ) ηÈÛÙË ‚′′ Û˘˙˘Á›· fiÛ· Ï‹ÁÔ˘Ó Û -ÌÈ (.¯. Ù›ıËÌÈ).

ʈӤ˜ÂÓÂÚÁËÙÈ΋

̤ÛË

‰È·ı¤ÛÂȘÂÓÂÚÁËÙÈ΋

̤ÛË·ıËÙÈ΋Ԣ‰¤ÙÂÚË

¯ÚfiÓÔÈÂÓÂÛÙÒÙ·˜

·Ú·Ù·ÙÈÎfi˜Ì¤ÏÏÔÓÙ·˜·fiÚÈÛÙÔ˜

·Ú·Î›ÌÂÓÔ˜˘ÂÚÛ˘Ó�