คู มือการจ ัดการสารเคม ี...

คมอการจดการสารเคมอนตรายสง อะครโลไนไตรล (Acrylonitrile)

ภายใตโครงการจดทาคมอกากบดแลสถานประกอบการ : คมอเพอพฒนาระบบการจดการ สารเคมอนตรายสงทมการนาเขาในโรงงานอตสาหกรรม

เจาของลขสทธ : กรมโรงงานอตสาหกรรม 75/6 ถนนพระรามท 6 แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400

การผลตและการลอกเลยนคมอเลมนไมวารปแบบใดทงสน ตองไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากกรมโรงงานอตสาหกรรม

พมพเมอ : ตลาคม พ.ศ. 2551 จานวน 300 เลม ISBN 978-974-357-811-3

จดพมพท : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย www.cuprint.chula.ac.th

คานา สารเคมเปนปจจยทสาคญในกระบวนการผลต ซงเปนสาเหตหนงททาใหเกดอบตเหต และอบตภยรายแรงในโรงงาน การบรหารจดการสารเคมอยางมประสทธภาพทงระบบตงแตมการนาเขา การขนสง การเกบ การใช และการกาจด จงเปนสงสาคญในการปองกน ควบคม เพอลดความเสยงในการเกดอบตเหต และอบตภยรายแรงทเกดจากสารเคม โดยเฉพาะสารเคมอนตรายสงทมการนาเขามาใชในภาคอตสาหกรรม ซงมความหลากหลาย ทงชนดทสงผลกระทบตอความปลอดภย สขภาพ และสงแวดลอม ตลอดจนเปนสาเหตสาคญทกอใหเกดอบตเหตอบตภยรายแรง กอใหเกดความสญเสยตอชวต และทรพยสน กรมโรงงานอตสาหกรรม จงไดดาเนนการโครงการจดทาคมอเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสงทมการนาเขาเพอใชในโรงงานอตสาหกรรม โดยทาการศกษากาหนดเกณฑการพจารณาคดเลอกสารเคมอนตรายสง 50 อนดบแรก ทมการนาเขาเพอใชในโรงงานอตสาหกรรม ซงควรจะตองไดรบการควบคม และตดตามตลอดอายการใชงานสารเคม และจดทาเปนคมอการจดการสารเคมอนตรายสงแตละชนด

คมอการจดการสารเคมอนตรายสง อะครโลไนไตรล (Acrylonitrile) ประกอบดวยรายละเอยดของขอมล ดงน

ประเภทโรงงานอตสาหกรรมและกระบวนการผลตทมการใชอะครโลไนไตรล ลกษณะสมบตและความเปนอนตราย

ภาชนะบรรจ

การตดฉลากและขอมลความปลอดภย

การใช เกบ ขนถาย ขนสง การจดการกากของเสย และมาตรการความปลอดภย

การใชอปกรณคมครองความปลอดภย

การระงบเหตฉกเฉน

แบบตรวจสอบโรงงานดานความปลอดภย

กรมโรงงานอตสาหกรรม หวงเปนอยางยงวาคมอนจะเปนประโยชนตอผประกอบกจการโรงงานทมการใชอะครโลไนไตรล เพอใชเปนแนวทางในการปฏบตตลอดจนเพอประโยชนตอหนวยงานภาครฐในการกากบดแลการใชสารเคมชนดนใหเกดความปลอดภยตอไป

กตตกรรมประกาศ

คมอการจดการสารเคมอนตรายสง อะครโลไนไตรล (Acrylonitrile) จดทาขนตาม โครงการจดทาคมอกากบดแลสถานประกอบการ: คมอเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสงทมการนาเขาในโรงงานอตสาหกรรม ของปงบประมาณ พ.ศ. 2551 ทกรมโรงงานอตสาหกรรมรบผดชอบภายใตแผนยทธศาสตรการจดการสารเคมแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2550 - 2554) โดยมวตถประสงคเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสง ซงครอบคลมตงแตการนาเขา การขนสง การเกบ การใช และการจดการกากของเสยอนตราย ซงใชเปนแนวทางในการดาเนนงานเพอความปลอดภยในโรงงาน

การจดทาคมอฉบบน ไดรบความรวมมอจาก บรษท ไทยอครลคไฟเบอร จากด และ บรษท มนแบไทย จากด ในการใหขอมล อานวยความสะดวกในการใหเจาหนาทฝกปฏบตในการนาคมอไปใช ตลอดจนใหความเหนและขอเสนอแนะ เพอใหคมอฉบบนมความสมบรณครบถวนและเกดประโยชนสงสดตอโรงงาน กรมโรงงานอตสาหกรรมจงขอขอบคณมา ณ โอกาสน

กรมโรงงานอตสาหกรรม หวงเปนอยางยงวา คมอการจดการสารเคมอนตรายสง อะครโลไนไตรล (Acrylonitrile) จะเปนประโยชนตอผประกอบการโรงงาน เจาหนาทกรมโรงงานอตสาหกรรม และผทเกยวของ หากมขอคดเหนประการใด กรมโรงงานอตสาหกรรมยนดนอมรบ

กรมโรงงานอตสาหกรรม ตลาคม 2551

คณะทางาน

ทปรกษา นายรชดา สงคาลวณช อธบดกรมโรงงานอตสาหกรรม นายอดศร นภาวรานนท รองอธบดกรมโรงงานอตสาหกรรม นายชยสทธ พงศมรกต รองอธบดกรมโรงงานอตสาหกรรม นายยงยทธ ทองสข รองอธบดกรมโรงงานอตสาหกรรม นายศรพงษ สงสวรรณ ผอานวยการสานกเทคโนโลยความปลอดภย

คณะกรรมการประสานและรบมอบงานนายธระ หงสรพพฒน นายศภชย โปฎก

นางสาวสพร สาครอรณ นายสทศน มงคละคร นางสาวอสราภรณ วจตรจรรยากล นายทศพล ยนตรสงห นางสาวรตนา รกษตระกล นางสาวกฤตยา เหมอนใจ

คณะผจดทา : สถาบนวจยและใหคาปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร นายนรกษ กฤษดานรกษ นางสาววรรณ พฤฒถาวร นายพนธวศ สมพนธพานช นางสาววลยพร มขสวรรณ นายประเสรฐ ภวสนต นางสาวจฑามาศ ทรพยประดษฐ นายสนธยา กรชนวรกษ นายวษณ แทนบญชวย

สารบญ

หนา อะครโลไนไตรล (Acrylonitrile, AN) ตวอยางอบตภยจากอะครโลไนไตรล

1 3

บทท 1 ประเภทของโรงงานอตสาหกรรมทมการใชอะครโลไนไตรลและปรมาณการใช

บทท 2 กระบวนการผลตทมการใชอะครโลไนไตรล 2.1 การผลตเสนใยอะครลค (Acrylic Fiber) 2.2 การผลตเมดพลาสตกอะครโลไนไตรล บวตะไดอน สไตรน (Acrylonitrile Butadiene Styrene) 2.3 การผลตนายางสงเคราะหไนไตรล บวตะไดอน

(Nitrile Butadiene Rubber Latex)

บทท 3 ลกษณะสมบตและความเปนอนตรายของอะครโลไนไตรล 3.1 สมบตทางกายภาพ 3.2 สมบตในการตดไฟ 3.3 ขอมลดานพษวทยา 3.4 ระดบความเปนพษในสงมชวต 3.5 ระดบความเปนพษในนา 3.6 ผลกระทบสงแวดลอมโดยรวม 3.7 ความเสยงตอการเปนมะเรง 3.8 ความคงตวและการเกดปฏกรยา 3.9 ปฏกรยาพอลเมอไรเซชนและการปองกน

บทท 4 ภาชนะบรรจและการใชงาน 4.1 ถงเกบขนาดใหญ (Storage Tank) 4.2 ภาชนะบรรจขนาด 200 ลตร 4.3 ภาชนะบรรจขนาดเลก

บทท 5 การขนสงทางถนน 5.1 การขนสงดวยภาชนะขนาดใหญ 5.2 การขนสงดวยภาชนะบรรจขนาด 200 ลตร และขนาดเลก

บทท 6 การจดเกบและการขนถาย 6.1 ถงเกบขนาดใหญ (Storage Tank) 6.2 ภาชนะบรรจขนาด 200 ลตร 6.3 ภาชนะบรรจขนาดเลก

4

6 7 8

10 11 12 13 13 14 15 16 17

19 20 21

22 25

26 29 29

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 7 การใชอปกรณคมครองความปลอดภย 7.1 อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล 7.2 อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลกรณฉกเฉน

บทท 8 การระงบเหตฉกเฉน 8.1 อปกรณสาหรบการระงบเหตฉกเฉน 8.2 ขอปฏบตกรณฉกเฉน 8.3 การปฐมพยาบาลเบองตน

บทท 9 ขอมลความปลอดภย และฉลากตามระบบ GHS 9.1 ขอมลความปลอดภย (SDS) 9.2 ฉลากตามระบบ GHS 9.3 การจาแนกประเภทความเปนอนตรายทางกายภาพ สขภาพ และ

สงแวดลอม

บทท 10 การจดการกากของเสยปนเปอนอะครโลไนไตรล 10.1 ของเสยทเกดจากการปนเปอนอะครโลไนไตรลหกรวไหล 10.2 การจดการภาชนะบรรจอะครโลไนไตรล

บทท 11 มาตรการปองกนอนตราย 11.1 มาตรการปองกนอนตรายระหวางการใชงาน 11.2 มาตรการปองกนอนตรายระหวางการเกบ 11.3 มาตรการปองกนอนตรายจากการจดการกากของเสย 11.4 มาตรการปองกนอนตรายทวไป

บทท 12 การดาเนนการเกยวกบวตถอนตราย

บทท 13 แบบตรวจสอบโรงงานดานความปลอดภยของการใชอะครโลไนไตรล

อกษรยอและคาอธบาย

หนวย

เอกสารอางอง

30 31

33 35 38

39 47 49

52 54

55

56

56

57

58

59

64

66

68

สารบญตาราง หนา

ตารางท

1-1 ปรมาณการใชอะครโลไนไตรล จาแนกตามประเภทผลตภณฑ 5

สารบญรป

หนา รปท

1-1 ปรมาณการนาเขาอะครโลไนไตรลระหวางป พ.ศ. 2547 – 2550 4 1-2 การประยกตการใชงานของอะครโลไนไตรล 5 2-1 กระบวนการผลตเสนใยอะครลค 6 2-2 กระบวนการผลตเมดพลาสตกอะครโลไนไตรล บวตะไดอน สไตรน 7 2-3 กระบวนการผลตนายางสงเคราะหไนไตรล บวตะไดอน 8 3-1 ฉลาก NFPA ของอะครโลไนไตรล 11 3-2 ความรอนทสามารถเกดไดจากกระบวนการพอลเมอไรเซชนตามตวแปรอณหภม 18 4-1 การตอสายดนจากถงเกบ 19 4-2 วาลวควบคมกาซไนโตรเจนตดตงบนถงเกบ 20 4-3 สญลกษณเตอนความเปนอนตรายทถงเกบ 20 5-1 รถขนสงอะครโลไนไตรล 22 5-2 ปายแสดงสญลกษณความเปนอนตรายทถงบรรทกอะครโลไนไตรล 24 5-3 ปายแสดงสญลกษณความเปนอนตรายดานขางและดานหลงรถขนสงอะครโลไนไตรล 25 6-1 ระบบปองกนสารตกคางในเขอนกนมรองระบายเพอใหสารไหลไปรวมกนและ

บอกกเกบ (Sump Tank) รองรบการรวไหลของอะครโลไนไตรล 26

6-2 Breathable Valve 27 8-1 ลกษณะการกระจายตวของอะครโลไนไตรลเมอเกดการรวไหล 35 8-2 การปฏบตงานดบเพลงหลงจากการระเบดของถงเกบสารอะครโลไนไตรล

ณ East Chaina’s Jiangsu เมอวนท 1 ธนวาคม พ.ศ. 2548 37


กรมโรงงานอตสาหกรรม 1

อะครโลไนไตรล (Acrylonitrile, AN)

ชอเรยกอน (Synonyms) การจดประเภทตามขอกาหนด EU

2-โพรพนไนไตรล (2-Propenenitrile), IUPAC

ไวนลไซยาไนด (Vinyl cyanide) ไซยาโนเอทลน (Cyanoethylene) ไซยาโนอทน (Cyanoethene) เวนทอก (Ventox) ไนไตรลอะครลค (Nitrile acrylique) คารบาครล (Carbacryl) อะครลอน (Acrylon) อะครทท (Acritet)

คายอ: VCN หรอ ACN หรอ AN CAS Number: 107-13-1 EC Number (EINECS): 203-466-5 Index Number: 608-003-00-4

การบงบอกประเภทการขนสง UN Number: 1093 Class: 3

การจาแนกประเภทของสาร (Classification) ไวไฟสง F; R11 การกอมะเรง Carc. Cat. 2; R45 เปนพษ T; R23/24/25 ระคายเคอง Xi; R37/38 R41 อาจทาใหเกดการแพโดยการสมผสถกผวหนง R43 เปนพษตอสงแวดลอม N; R51/53

ขอความบอกความเสยง (R-phases) R11 ไวไฟสง R23/24/25 เปนพษเมอหายใจเขา/เปนพษเมอ

สมผสผวหนง/เปนพษเมอกลนกน R37/38 ระคายเคองตอระบบทางเดนหายใจ

ระคายเคองตอผวหนง R41 มความเสยงอนตรายตอตาอยางรนแรง R43 อาจทาใหเกดการแพโดยการสมผสถก

ผวหนง R45 อาจเปนสาเหตของโรคมะเรง R51/53 เปนพษตอสงมชวตในนา/อาจม

ผลกระทบระยะยาวตอสงแวดลอมในนา ขอความบอกมาตรการความปลอดภย (S-phases)

S9 ตองเกบภาชนะบรรจในททมการระบายอากาศทด

S16 เกบใหหางจากแหลงกาเนดพลงงานอนๆ ทกอใหเกดการลกไหม หามสบบหร

สตรโครงสราง

สตรเคม

C3H3N


2 กรมโรงงานอตสาหกรรม

S45 กรณเกดอบตเหตหรอรสกไมสบายใหไปพบแพทยทนท (นาฉลากไปใหแพทยดถาเปนไปได)

S53 หลกเลยงการสมผสกบสาร ใหศกษา ขอแนะนาในการใชงานเปนพเศษกอนการใชงาน ผใชตองเปนผทมความชานาญเทานน

S61 หลกเลยงการปลอยลงสสงแวดลอม โดย อางองจากคาแนะนาพเศษ/เอกสารขอมลความปลอดภย

สญลกษณและการบงชความเปนอนตราย

F – ไวไฟสง T – เปนพษ N – เปนพษตอ สงแวดลอม



ตวอยางอบตภยจากอะครโลไนไตรล

การระเบดและเพลงไหมของถงเกบอะครโลไนไตรล ท Anjalankoski ประเทศฟนแลนด 1 ไมมผไดรบบาดเจบหรอเสยชวต

บรษท Latexia SB OY จากด ประเทศฟนแลนด

ประกอบกจการ ผลตภณฑยางสงเคราะห ลาเทกซ และ สารประกอบลาเทกซ

เหตเกดเมอ 13 กนยายน 2545

ขณะทมการถายเทอะครโลไนไตรลทางทอจากถงเกบบนรถบรรทกเขาสถงเกบขนาด 100 ลกบาศกเมตร (ลบ.ม.) การถายเทดาเนนการไดประมาณ 2 ชวโมง (ปรมาณอะครโลไนไตรลประมาณ 24 ตน) เกดเสยงระเบดขน และฝาถงดานบนของถงเกบกระเดนไปไกลประมาณ 70 เมตร จากรวของโรงงาน ในขณะเดยวกนกเกดเพลงไหมและมควนออกมาจากดานบนของถงเกบ ในการระเบดนถงเกบขนาดเสนผานศนยกลาง 3.34 เมตร สง 11 เมตร ยงคงอยในลกษณะตงอย

ศนยฉกเฉนไดรบแจงเหตภายใน 1 นาท หลงจากเกดเหต ในเวลา 16 นาท หนวยกภย 21 หนวย มาถงทเกดเหต และสามารถใชโฟมควบคมเพลงไวไดใน 1 ชวโมง

ถงเกบอะครโลไนไตรลทเกดเหตมอะครโลไนไตรลบรรจอยประมาณ 41 ลบ.ม. และมชองวางเปนสวนของไอระเหยอยประมาณ 59 ลบ.ม. โครงสรางของถงทใชเกบอะครโลไนไตรล สามารถใหอากาศเขาไปในถงไดทางวาลวทอยดานบนหรอทางทอระบายกาซออก ในขณะทถายเทอะครโลไนไตรลออกไปใช อากาศทเขาไปในถงอาจผสมกบไออะครโลไนไตรล จนถงความเขมขนทสามารถจดตดไฟและระเบดได คอ ประมาณ 2.8 - 17%

การสอบสวนมงประเดนไปทไอสารไวไฟในถงอาจกระทบกบประกายไฟหรอแหลงพลงงานความรอนทพอเพยงในการจดตดไฟ

มาตรการปองกน : ตองไมทาใหเกดสวนผสมของกาซไวไฟกบอากาศทสามารถตดไฟไดในถง ซงสามารถปองกนไดโดยไมใหอากาศเขาไปในถงได โดยการเตมกาซไนโตรเจนเขาไปในชองวางในถงแทนทอากาศ

1 Tutkintaselostus B 1/2002 Y Akryylinitriilin varastointiin käytetyn säiliön räjähdys ja palo Anjalankosken\ Kaipiaisissa 13.9.2002. Available from: www.onnettomuustutkinta.fi



บ ท ท 1

ประเภทของโรงงานอตสาหกรรมทมการใช อะครโลไนไตรล และปรมาณการใช

ปรมาณการนาเขา1

รปท 1-1 ปรมาณการนาเขาอะครโลไนไตรล ระหวางป พ.ศ. 2547 – 2550

ในประเทศไทยมปรมาณนาเขาอะครโลไนไตรลระหวางป พ.ศ. 2547 – 2550 แสดงดงรปท 1–1 ซงมแนวโนมการนาเขาเพมขนอยางตอเนอง

อะครโลไนไตรลโดยมากจะใชเปนมอนอเมอรสาหรบการผลตพอลเมอรประเภทพอลอะครโล-ไนไตรล การทาเสนใยอะครลคหรอใยสงเคราะห เพอใชเปนสวนหนงของการผลตเสอผา และใชเปนสารตงตนในการผลตเมดพลาสตกพอลเมทล-เมตะครเลต (Polymethyl methacrylate, PMMA) เพอการผลตพลาสตกวศวกรรม เชน กระจกไฟทายรถยนต กลองไฟโฆษณา เลนสแวนตา จอโทรศพทมอถอ จอโทรทศน จอคอมพวเตอรแบบแอลซด นายางสงเคราะหไนไตรล บวตะไดอน (Nitrile Butadiene Rubber Latex, NBR Latex) เมดพลาสตกอะครโลไนไตรล บวตะไดอน สไตรน (Acrylonitrile Butadiene Styrene, ABS) ยางสงเคราะหสไตรน อะครโลไนไตรล (Styrene-Acrylonitrile, SAN) สารรมควน และสารตวกลางในการสงเคราะหผลตภณฑอนๆ นอกจากน ยงใชเปนสารตวกลางในการผลตอะครลาไมด (Acrylamide) และกรดอะครลค (Acrylic acid) อกดวย

เนองจากรฐบาลมนโยบายสนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมปโตรเคม ในพนทจงหวดระยองภายใตการศกษาแผนแมบทปโตรเคมระยะท 3 ดงนน ในอนาคตประเทศไทยจะมศกยภาพในการผลตอะครโลไนไตรลไดเอง ปรมาณการใช ปรมาณการใชอะครโลไนไตรล จาแนกตามประเภทผลตภณฑแสดงในตารางท 1-1

1 กรมศลกากร และศนยสารสนเทศโรงงานอตสาหกรรม กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม. 2551

108.2123.4

139.0145.6

0

20

40

60

80

100

120

140

160

ปรมาณ

นาเขา,

พนตน

2547 2548 2549 2550

ป พ.ศ.



ตารางท 1-1 ปรมาณการใชอะครโลไนไตรล จาแนกตามประเภทผลตภณฑ

ประเภทผลตภณฑ ปรมาณการใชป 2550 (ตน)

เสนใยอะครลค 82,000 ยางสงเคราะห SAN และเมดพลาสตก ABS 18,000 ยางสงเคราะหไนไตรลบวตะไดอน (NBR) 11,900

การประยกตการใชงานของอะครโลไนไตรล

ทมา: EPA-450/4-84-007a, March 1984, Locating and Estimating Air Emissions from Sources of Acrylonitrile

รปท 1-2 การประยกตการใชงานของอะครโลไนไตรล

สารประกอบไซยาโน เอทลนของเอมน

ไขเอมน (Fatty Amines)

สบ พลาสตกไซเซอร เครองสาอาง

ยา (Pharmaceuticals)

ส (Dyes)

อะครโลไนไตรล

ชนสวนและขอตอรถยนต

ถงเกบของและเครองใชตางๆ

เสนใยอะครลค

เมดพลาสตกอะครโลไนไตรล บวตะไดอน สไตรน (ABS) และ ยางสงเคราะห สไตรนอะครโลไนไตรล (SAN)

นายางสงเคราะหไนไตรล บวตะไดอน (NBR Latex)

อะครลาไมด (Acrylamide)

ไนไตรล แบรเออร เรซน (Nitrile Barrier Resins)

ตวดดซม (Absorbents)

สารรมควน (Fumigant Formulations)

อะดโพไนไตรล (Adiponitrile)

เสอผา ของตกแตงบาน

ไนลอน (Nylon)

พอลอะครลาไมด

วตถดบสาหรบทาหบหอ

สารชวยตกตะกอน

พลาสตก

พลาสตกวศวกรรม

กรดกลตามค (Glutamic acid)

โมโนโซเดยมกลตาเมต



บ ท ท 2 กระบวนการผลตทมการใชอะครโลไนไตรล

2.1 การผลตเสนใยอะครลค (Acrylic Fiber)

รปท 2-1 กระบวนการผลตเสนใยอะครลค

สดสวนวตถดบหลก : อะครโลไนไตรล 95% ไวนลอะซเตตมอนอเมอร (VAM) 4% และอนๆ จาพวกสารเตมแตง ปรมาณการใชอะครโลไนไตรล : 82,000 ตน/ป 1 กระบวนการผลต : อะครโลไนไตรล ไวนลอะซเตต และสารเตมแตง (Additive) จะถกละลายในตวทาละลายทเหมาะสม เชน N,N-ไดเมทลฟอรมาไมด (N,N-Dimethylformamide) ในถงปฏกรณ เพอทาปฏกรยาพอลเมอไรเซชน โดยมการควบคมอณหภมไวทประมาณ 55 องศาเซลเซยส (oC) จากนนสารละลายทไดจะถกกรองโดยแผนกรอง (Filter Plate) และผานเขาไปในกระบวนการ Spinnerettes ซงสารละลายจะถกอดผานหวดายออกมาเปนเสนใย จากนนเสนใยจะถกดงผานนาเพอลดอณหภมไปตามลกกลง และถกสงไปลางตวทาละลายทยงตดอยตามเสนใยดวยนารอน กอนเขาระบบอบแหง (Drying) จากนนจะถกสงไปยงหนวยดงเสนใย หนวยทารอยยก (Crimping) เพอทาเสนใยใหเปนรอยหยกเหมอนเสนใยธรรมชาต จากนนนาเสนใยไปทาการเคลอบนามน (Finished Oil Coating) และใหความรอนเพอใหเสนใยคงรปทหนวย Setting Dryer กอนทจะตดเปนเสนเลกๆ ทหนวยตด (Cutting) และสงไปเกบเพอรอการจาหนาย

ปฏกรยา : CH2=CH–C ≡N + CH3–C(O)-O–CH=CH2 เสนใยอะครลค อะครโลไนไตรล ไวนลอะซเตต N,N-ไดเมทลฟอรมาไมด

การนาไปใช : นามาใชมากในอตสาหกรรมสงทอ พรม พรมชนดพเศษทเคลอบดวยสารยบยงแบคทเรย (Anti Bacteria) และสารยบยงเชอรา (Anti Fungi) เปนตน

1 ขอมลป พ.ศ. 2550. สารวจเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2551. “โครงการจดทาคมอกากบดแลสถานประกอบการ: คมอเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสงทมการนาเขาในโรงงานอตสาหกรรม”.

HC(O)N(CH3)2



2.2 การผลตเมดพลาสตกอะครโลไนไตรล บวตะไดอน สไตรน (Acrylonitrile Butadiene Styrene)

รปท 2-2 กระบวนการผลตเมดพลาสตกอะครโลไนไตรล บวตะไดอน สไตรน

สดสวนวตถดบหลก : อะครโลไนไตรลประมาณ 15 - 35% พอลบวตะไดอน 5 - 30% และสไตรน 40 - 60% ปรมาณการใชอะครโลไนไตรล : 18,000 - 22,000 ตน/ป 1 กระบวนการผลต : กระบวนการผลต ABS เปนกระบวนการแบบอมลชน (Emulsion Process) โดยพอลบวตะไดอนจะทาปฏกรยาพอลเมอไรเซชนกบอะครโลไนไตรล สไตรน และสารเตมแตง (Additive) ในถงปฏกรณ โดยปฏกรยาเกดทความดนภายในถงไมเกน 4.93 บรรยากาศ (atm) และอณหภมท 70oC จากนนพอลเมอรผสมจะถกสงไปยงหนวยตกตะกอน (Flocculation) โดยมการเตมสารชวยตกตะกอน (Flocculants) เพอชวยใหสวนทเปนพอลเมอรแยกตว และแขวนลอยอยในรปของเหลวขนกอนจะถกสงไปยงแผนกรองแบบสายพาน (Belt Filter) เพอทาการรดนาออก จากนนสงไปอบแหงโดยการเปาลมรอนทอณหภม 90oC และนาเมดพอลเมอรทไดเกบไวในถงเกบ เพอรอการผสมกบสและสารเตมแตงอนๆ กอนทจะถกสงไปทเครองอดรด (Extruder) และตดเปนเมดพลาสตกเพอนาสงไปจาหนายตอไป

ปฏกรยา: [ ] +≡−=+−=− NCCHCHCHCHCHCH 222

บวตะไดอน อะครโลไนไตรล สไตรน

(ABS)

เมอ n คอ จานวนซาของหมมอนอเมอรบวตะไดอน P คอ จานวนซาของหมพอลเมอรของอะครโลไนไตรล-สไตรน

1 ขอมลปพ.ศ.2550. สารวจเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2551. “โครงการจดทาคมอกากบดแลสถานประกอบการ: คมอเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสงทมการนาเขาในโรงงานอตสาหกรรม”.

H2O

แผนกรอง

n



การนาไปใช : สวนประกอบในเครองใชไฟฟา โทรศพทมอถอ โทรทศน เครองเปาผม พลาสตกทใชทา สวนประกอบรถยนต เครองใชอปกรณสานกงาน และตวตอเลโก เปนตน

2.3 การผลตนายางสงเคราะหไนไตรล บวตะไดอน (Nitrile Butadiene Rubber Latex)

รปท 2-3 กระบวนการผลตนายางสงเคราะหไนไตรล บวตะไดอน

สดสวนวตถดบหลก : อะครโลไนไตรลประมาณ 25% บวตะไดอนประมาณ 71% และกรดเมทาครลค

4% (สดสวนของอะครโลไนไตรลทมากขนจะทาใหผลตภณฑมความคงทนแขงแรง ทนตอสารละลาย และนามนมากขน)

ปรมาณการใชอะครโลไนไตรล : 11,900 ตน/ป 1

กระบวนการผลต : การผลตเปนแบบกะ (Batch Process) วตถดบทงหมดจะถกสงไปยงถงปฏกรณ ซงควบคมอณหภมไวท 35 - 50oC และความดน 2.90 - 3.87 atm โดยใชเวลาในการเกดปฏกรยาประมาณ 5 - 12 ชวโมง เมอวตถดบเปลยนไปเปนผลตภณฑ NBR Latex ตามคาทควบคม (รอยละ 93 - 95) สารหยดปฏกรยาจะถกเตมลงไป จากนน NBR Latex ทมลกษณะคลายนายางธรรมชาตจะถกสงไปยงถงแฟลชสญญากาศ (Vacuum Flash) เพอแยกบวตะไดอน และหอขจดดวยไอนา (Steam Stripper) เพอแยกอะครโลไนไตรลทไมทาปฏกรยาออกและนากลบไปใชใหม ทาใหได NBR Latex บรสทธ สงไปเกบทถงตอไป

1 ขอมลป พ.ศ. 2550. สารวจเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2551. โครงการจดทาคมอกากบดแลสถานประกอบการ : คมอเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสงทมการนาเขาในโรงงานอตสาหกรรม”.

หอ Steam Stipper



ปฏกรยา : CH2 = CH - CH = CH2 + CH2 = CH – C ≡ N บวตะไดอน อะครโลไนไตรล

การนาไปใช : ใชเปนวตถดบในการผลตถงมอยาง แมพมพผลตภณฑ รองเทายาง กาว ฟองนา โฟม และพนยางสงเคราะห เปนตน

C4H6O2 H2O กรดเมทาครลค

NBR Latex

– CH2 – CH = CH – CH2 – CH2 – CH –

C ≡ N n



อะครโลไนไตรล สามารถละลายไดในตวทาละลายอนทรย เชน แอลกอฮอล อเทอร อะซโตน เบนซน คารบอนเตตระคลอไรด โทลอน และคโรซน เปนตน

บ ท ท 3 ลกษณะสมบตและความเปนอนตรายของอะครโลไนไตรล

3.1 สมบตทางกายภาพ 1

การแปลงหนวย (พจารณาทอากาศ 25oC) 1 ppm = 2.17 mg/m3 1 mg/m3 = 0.46 ppm

สภาพปรากฏ และกลน ของเหลวไมมส และมกลนฉน จดหลอมเหลว -83.55oC จดเดอด 77.3oC จดวาบไฟ -5oC ในถวยปด อณหภมวกฤต 246oC ความหนาแนนสมพทธท 20oC (นาเทากบ 1) 0.806 ความหนาแนนไอสมพทธท 20oC (อากาศเทากบ 1) 1.83 ความสามารถในการละลายนา ท 25oC 75.1 g/l ความดนไอ ท 20oC 40oC 70oC

0.11 atm (84 มลลเมตรปรอท) 0.26 atm (202 มลลเมตรปรอท) 0.79 atm (600 มลลเมตรปรอท)

แรงตงผว ท 24oC 27.3 (mN/m) ความเขมขนทสามารถรบกลนได 18.6 ppm อตราการระเหย (เทยบ BuAc*= 1) 4.54 g/m2-hr คาคงทของกฎของเฮนร ท 25oC (คาแสดงสมดลของสารทปรากฎในสถานะกาซและสถานะของเหลว)

11 x 10-5 atm-m3/mol

เวลาครงชวต (ชวโมง) อากาศ นา ดน

คาตาสด – สงสด (คาฐานนยม) 4 - 189 (55 หรอ 96) 30 – 552 (170) 30 - 552 (170)

* BuAc : บวทลอะซเตต (Butyl acetate)

1 CIFIC 2003. Guidelines for the distribution of Acrylonitrile/ Revision 3, January 2003.



3.2 สมบตในการตดไฟ 1

National Fire Protection Association, NFPA ไดระบดชนบงชอนตรายของสารเคม โดยพจารณาจากตวแปร 4 ตว คอ ผลตอสขภาพอนามย ความไวไฟ ความไวตอปฏกรยา ซงไดกาหนดชวงคะแนนระหวาง 0 - 4 และขอมลพเศษ โดยอะครโลไนไตรลมดชนบงชอนตรายตามมาตรฐานของ NFPA ดงแสดงในรปท 3-1

รปท 3-1 ฉลาก NFPA ของอะครโลไนไตรล

ขดจากดของการระเบดในอากาศ (% โดยปรมาตร) : ขดจากดลาง (Lower Explosive Limit, LEL) : 2.8% ขดจากดบน (Upper Explosive Limit, UEL) : 17%

อตราเรวของการลกลามของไฟ (Regression Speed) : 0.47 เมตร/วนาท จดวาบไฟ (ในถวยปด) : -5.0oC

จดอยในวตถอนตรายประเภทท 3 ของเหลวไวไฟ (Flammable Liquid) กลมการบรรจ I ตามประกาศมตคณะกรรมการวตถอนตราย เรอง การขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2545 (ของเหลวทมจดวาบไฟ < 23oC และ จดเดอด > 35oC)

อณหภมลกตดไฟดวยตวเอง: 481oC ผลตภณฑจากการเผาไหม :

การเผาไหมสมบรณในททมอากาศมากเกนพอ ทาใหเกดไอนา คารบอนไดออกไซด และไนโตรเจนไดออกไซด

การเผาไหมแบบไมสมบรณจะมกาซคารบอนมอนอกไซด ออกไซดของไนโตรเจน และไฮโดรเจนไซยาไนด ซงเปนกาซพษ

พฤตกรรมของไฟ : ไอของสารมนาหนกมากกวาอากาศ หากเคลอนตวไปยงบรเวณแหลงจดตดไฟอาจเกดการตดไฟหรอเกดเปลวไฟยอนกลบได (Flash Back)

อาจเกดการระเบดได หากเกดปฏกรยาพอลเมอไรเซชน สามารถทาปฏกรยากบวสด ดงน

ทองแดงหรออลลอยของทองแดง อลมเนยม

1 CIFIC. 2003. Guidelines for the distribution of Acrylonitrile/ Revision 3, January 2003.

ความรนแรงตามมาตรฐาน NFPA ของอะครโลไนไตรล มดงน สนาเงน แสดงความเปนอนตรายดานสขภาพระดบ 4 : อนตรายถงตาย สแดง แสดงความไวไฟระดบ 3 : ไวไฟสง สเหลอง แสดงความไวตอปฏกรยาระดบ 2 : ปฏกรยาเคมทรนแรง สขาว แสดงขอมลพเศษ : ไมม



3.3 ขอมลดานพษวทยา

ความเปนพษแบบเฉยบพลน อะครโลไนไตรล เขาสรางกายไดโดยการซมผานผวหนง ซงจะทาใหเกดอาการผนแดง เปนตม

นาใสๆ บรเวณผวหนง ผวหนงตกสะเกด และมการระคายเคอง หากมการสดดม จะเกดอาการเวยนศรษะ ปวดศรษะ ขาดออกซเจน นาตาไหล จาม เจบคอ

หายใจตดขด คลนไส รสกออนเพลย หมดสต และอาจเสยชวตได อวยวะทไดรบผลกระทบคอ ระบบประสาทสวนกลาง ปลายประสาท เสนประสาท ผวหนง และตา

ความเปนพษแบบเรอรง

อวยวะทสารเคมจะเขาไปทาลาย ไดแก ตบ ระบบประสาทสวนกลาง ระบบหวใจ หลอดเลอด และไต เปนตน

International Agency for Research on Cancer (IARC) ระบใหอะครโลไนไตรลอยในสารเคมกลม 2B1 คอ มความเปนไปไดทจะกอมะเรงในมนษย (Possibly Carcinogenic to Humans) ซงยงมหลกฐานไมเพยงพอสาหรบการกอมะเรงในมนษย แตมหลกฐานการเกดมะเรงในสตวทดลอง

EPA จดใหอะครโลไนไตรล อยในสารเคมกลม B1 คอ มหลกฐานจากด (Limited Evidence) วาเปนสารกอมะเรงในมนษย แตมหลกฐานยนยนเพยงพอวากอใหเกดมะเรงในสตวทดลอง

1 International Agency for Research on Cancer (IARC). 2006. [Online]. Available from: http://monographs.iarc.fr/ENG/Classification/Index.php



3.4 ระดบความเปนพษในสงมชวต

OSHA TLV-TWA1 2 ppm OSHA TLV-C1 (15 นาทระหวางวนทางาน)

10 ppm

ความเปนพษ (Toxicity) LD 50 (Oral, Rat) 78 mg/kg LC 50 (Inhalation, Rat) 946 ppm 2 LD 50 (Dermal, Rabbit) 250 mg/kg

คาความเขมขนแนะนาสาหรบการวางแผนโตตอบเหตฉกเฉน (Emergency Response Planning Guideline Values, ERPG)3 สามารถศกษาเพมเตมไดในหวขอ “อกษรยอและคาอธบาย” ERPG 1 25 ppm ERPG 2 35 ppm ERPG 3 75 ppm IDLH 85 ppm

3.5 ระดบความเปนพษในนา 4

คาความเปนพษทางนา : สาหรบในนาจดทมความเขมขนของอะครโลไนไตรลมากกวา 100 ppm ตลอด 24 ชวโมง จะทาใหปลาทกชนดตายทงหมด (100 ppm / 24 hr/ all fish / 100% killed / Fresh Water)

สา สาหรบในนาทะเลทมความเขมขนของอะครโลไนไตรลมากกวา

23.6 ppm ตลอด 96 ชวโมง จะทาใหปลา Bluegill ตายครงหนงของทงหมด (23.6 ppm/ 96 hr/ 50% killed/ Sea Water)

ปลา Bluegill

ความเขมขนตอระดบหวงโซอาหาร : ยงไมมการระบคา

LC50 (Cyprinus Carpio) : 21.4 ppm ในเวลา 96 ชวโมง

Log Kow : 0.25

Log BCF in Fish : 0.48 – 1.68

1

http://www.osha.gov/pls/oshaweb/owadisp.show_document?p_id=10065&p_table=standards

2 www.petrochemistry.net/ftp/pressroom/Acryl2.pdf 3 AIHA. 2008. Current AIHA ERPG Values (2008) [Online].

Available from: www.aiha.org/1docments/

Committees/ERP- erglevels.pdf 4 CIFIC. 2003. Guidelines for the distribution of Acrylonitrile/ Revision 3, January 2003.



3.6 ผลกระทบสงแวดลอมโดยรวม

ผลกระทบ คาทคานวณได หนวย

ศกยภาพททาใหทรพยากรลดลง (Abiotic Depletion) 0.0397 kg Sb eq

ศกยภาพททาใหโลกรอน (Global Warming Potential, GWP100) 3.10 kg CO2 eq

ศกยภาพททาใหชนโอโซนลดลง (Ozone Layer Depletion, ODP) 9.95 x 10-11 kg CFC-11 eq

ความเปนพษตอมนษย (Human Toxicity) 0.0458 kg 1,4-DB eq

ความเปนพษในแหลงนาจด (Fresh Water Aquatic Ecotoxicity)

0.0124 kg 1,4-DB eq

ความเปนพษในแหลงนาทะเล (Marine Aquatic Ecotoxicity) 48.1 kg 1,4-DB eq

ความเปนพษในดน (Terrestrial Ecotoxicity) 0.00671 kg 1,4-DB eq

ปฏกรยาออกซเดชนของสารเคมโดยใชแสง (Photochemical Oxidation)

0.00102 kg C2H4 eq

ศกยภาพททาใหเกดฝนกรด (Acidification) 0.0196 kg SO2 eq

ปรากฏการณการเจรญเตบโตของจลนทรยในแหลงนา(Eutrophication)

0.00207 kg PO4- eq

หมายเหต : Sb หมายถง แรพลวง, CFC หมายถง คลอโรฟลออโรคารบอน และ 1,4-DB หมายถง 1,4-ไดคลอโรเบนซน ทมา : โปรแกรม SimaPro version 7.1 Method : CML 2 baseline 2000 V2.03 / the Netherlands, 1997 โดยพจารณาทนาหนกสาร 1 กโลกรม

ตวอยางการตความหมายจากตาราง

จากขอมลในตาราง ศกยภาพททาใหโลกรอน (Global Warming Potential, GWP100) มคาทคานวณไดเทากบ 3.10 kg CO2 eq หมายความถง เมออะครโลไนไตรลรวสบรรยากาศปรมาณ 1 กโลกรม จะมผลกระทบตอศกยภาพททาใหโลกรอนเทยบเทากบการปลอย CO2 3.10 กโลกรม

จากคาผลกระทบสงแวดลอมโดยรวมแสดงใหเหนวา การรวไหลของอะครโลไนไตรลออกสสงแวดลอม กอใหเกดผลกระทบในดานความเปนพษในแหลงนาทะเล และศกยภาพททาใหโลกรอนมากกวาผลกระทบทางดานอนๆ ดงแสดงตามตาราง ดงนนจงควรระมดระวงการรวไหลของอะครโลไนไตรลเปนพเศษ



3.7 ความเสยงตอการเปนมะเรง

จากรายงานการศกษาของ EPA พบวา มการเพมขนของการเปนมะเรงปอดสาหรบผททางานกบอะครโลไนไตรลเปนเวลานานๆ 1,2,3

จากรายงานการทดลอง โดยใหหนหายใจหรอกนอาหารและนาทมการปนเปอนอะครโล ไนไตรล พบวาอะครโลไนไตรลสามารถทาใหหนเกดเนองอกในกระเพาะ ลาไสเลก และลนของหนทดลอง

EPA ไดจดอนดบใหอะครโลไนไตรล เปนสารในกลม B1 EPA ใชแบบจาลองทางคณตศาสตรในการศกษาถงความเปนไปไดในการพฒนาการของ

เซลลมะเรงในมนษยและสตวทดลอง กรณการไดรบไอของอะครโลไนไตรลทางการหายใจ พบวาถาไดรบอะครโลไนไตรลในระดบความเขมขน 0.01 mg/m3 จะมโอกาสเกดการพฒนาของเซลลมะเรงไดไมเกนหนงในลาน

EPA (1992) ระบคาคงทสาหรบการประเมนความเสยงของการเกดมะเรงทมสาเหตจากการหายใจ (Inhalation Unit Risk) 4 ไวท

-ไมมคาระบ- พจารณาในชวงทเปนผใหญซงมการรบสมผสอยางตอเนอง (Continuous Lifetime Exposure during Adulthood) 6.8 x 10-5 (μg/m3)-1 พจารณาตงแตเกดซงมการรบสมผสอยางตอเนอง (Continuous Lifetime Exposure from Birth) คาคงท ท EPA ระบนจะไดรบการปรบปรงเปนระยะๆ โดยสามารถสบคนได

จาก IRIS (Integrated Risk Information System) 4 โดย ความเสยงตอการเปนมะเรงสาเหตจากการหายใจ

= ความเขมขนสารปนเปอนในอากาศ x คาคงท

ตวอยาง สมมตใหพนทอาศยหนงมความเขมขนของอะครโลไนไตรลในอากาศ 0.03 μg/m3 จะทาให มความเสยงตอการเปนมะเรง 2 ในลาน (0.03 X 6.8 x 10-5 = 2 X 10-6) สาหรบผอยอาศยตงแตเกด ภายใตเกณฑมาตรฐาน EPA ของการไดรบสารในพนทปนเปอน

เมอเกณฑมาตรฐาน EPA ของการไดรบสารในพนทปนเปอน (EPA’s Standard Residential Exposure Parameters, 1991) พจารณาจากบคคลนาหนก 70 กก. ตลอดชวงชวต 70 ป ใชเวลาเฉลยในพนทปนเปอน 24 ชวโมง/วน 350 วน/ป เปนเวลา 30 ป ดวยอตราการหายใจ 20 ม3/วน

1 U.S. Environmental Protection Agency. Integrated risk information system (IRIS) on Acrylonitrile. Environmental criteria

and assessment office, office of health and environmental assessment, office of research and development, Cincinnati, OH. 1993.

2 http://www.lakes-environmental.com/toxic/ACRYLONITRILE.HTML 3 http://www.epa.gov/iris/subst/0206.htm 4 Integrated Risk Information System. Acrylonitrile (CASRN 107-13-1) 2000. Available from: http://www.epa.gov/ncea/iris/subst/1001.htm#quainhal



3.8 ความคงตวและการเกดปฏกรยา

สภาวะทควรหลกเลยง : เนองจากอะครโลไนไตรลสามารถเกดปฏกรยาพอลเมอไรเซชนดวยตวเองได จงควรหลกเลยงสภาวะดงตอไปน สภาวะทมออกซเจน บรเวณทสมผสแสงโดยตรง หรอใกลแหลงความรอน แหลงทมการเกดประกายไฟ และการเสอมสภาพของสารหนวง

ปฏกรยาพอลเมอไรเซชน : จะเกดปฏกรยาพอลเมอไรเซชนอยางรนแรงในสารอลคาไลเขมขน และอยในสภาวะทมออกซเจนหรอแสง

สารเคมและวสดทไมสามารถเกบรวมกบอะครโลไนไตรล

กรดซลฟวรก (Sulfuric acid) กรดไนตรก (Nitric acid) ดาง (Caustics) อะลฟาตค เอมน (Aliphatic amines) ไอโซไซยาเนต (Isocyanates) โบรมน (Bromine) กรดแกทกตว (All Strong acids) เบสแกทกตว (All Strong bases) ไฮโดรเปอรออกไซด (Hydro peroxides) ตวเรงปฏกรยาประเภทกรดลวอส (Lewis acid catalyst) เชน โบรอนไตรฟลออไรด

(Boron trifluoride) ไททาเนยมเตตระคลอไรด (Titanium tetrachloride) และโซเดยมโบโรไฮไดรด (Sodium borohydride)



3.9 ปฏกรยาพอลเมอไรเซชนและการปองกน

เมออะครโลไนไตรลทาปฏกรยาพอลเมอไรเซชนกบสารอน หรอกบตวเอง จะคายพลงงานออกมาเปนจานวนมาก [ตวอยาง: ปฏกรยาระหวางอะครโลไนไตรล และสไตรน จะมการคายพลงงานความรอน (ΔH) 7,310 J/g SAN (Styrene Acrylonitrile)] 1 พลงงานความรอนปรมาณมากน จะเรงปฏกรยาพอลเมอไรเซชนไดเรวยงขน จนไมอาจสามารถควบคมการเกดปฏกรยาได (Runaway Reaction) และนาไปสการระเบดของถงเกบหรอถงปฏกรณ

เกณฑพจารณาระดบความรนแรงของปฏกรยาคายความรอน

210 <

ΔH < 210 J/g

ΔH < 630 J/g

ΔH > 630 J/g

คายความรอนนอย คายความรอนปานกลาง คายความรอนรนแรง

สาเหตการเกดปฏกรยาพอลเมอไรเซชนดวยตวเอง

เกดการสมผสกบอนมลอสระ (Free Radical) ของตวเรงปฏกรยาจาพวก เปอรออกไซด เชน ไฮโดรเจนเปอรออกไซด

เกดการปนเปอนกบกรดแกหรอเบสแก เชน กรดซลฟวรก กรดไนตรก โซเดยม- ไฮดรอกไซด และโพแทสเซยมไฮดรอกไซด เปนตน

เกดการผสมกบตวเรงปฏกรยาทเปนกรดลวอส เชน โบรอนไตรฟลออไรด ไททาเนยมเตตระคลอไรด และโซเดยมโบโรไฮไดรด เปนตน ไดรบเกดการกระตนจากแสงแดดหรอความรอน เกดจากระบบหลอเยนทไมมประสทธภาพเพยงพอในการควบคมอณหภมของถงเกบหรอ

ถงปฎกรณใหอยในชวงของอณหภมทปลอดภย (ตากวา 25oC)

1 Chemical Engineering Progress, July 2006.



การปองกนการเกดปฏกรยาพอลเมอไรเซชน

1. การเตมสารหนวง (Inhibitor) ในสภาวะควบคม สารหนวงจะมประสทธภาพในการควบคมพอลเมอไรเซชนไดนาน 6 เดอน แตในทางปฏบตอาจมการปนเปอน การไดรบแสง หรอความรอน ทาใหไปลดประสทธภาพการทางานของสารหนวง ดงนน เพอความปลอดภย จงไมควรเกบไวเกน 3 เดอน

สารหนวง คอ ไฮโดรควโนนโมโนเมทลอเทอร 1 (Hydroquinone monomethylether) 30 - 50 ppm และนา 0.25 - 0.5% โดยนาหนก

อยางไรกตาม ควรมการสมตวอยางเพอตรวจหาปรมาณสารหนวงทลดลง หรอสามารถสงเกตไดจากความขนของอะครโลไนไตรลทเพมมากขน

หมายเหต: การเตมสารหนวงหลงจากเกดอนมลอสระแลว จะไมสามารถยบยงปฏกรยา พอลเมอไรเซชนได

2. การควบคมอณหภมของถงบรรจอะครโลไนไตรล

รปท 3-2 ความรอนทสามารถเกดไดจากกระบวนการพอลเมอไรเซชนตามตวแปรอณหภม

จากรปท 3-2 พบวาทอณหภม 45oC ขนไป ปฏกรยาพอลเมอไรเซชนจะอยในสภาวะทไมสามารถควบคมได (Runaway Reaction) 2 เกดการคายความรอนในอตราทสงขนอยางรวดเรว ซงอาจเปนสาเหตททาใหเกดการระเบดได ดงนนจงตองมระบบการควบคมอณหภมของถง

1 Acrylonitrile (CICADS 39, 2002) ; Concise International Chemical Assessment Document 39, World Health

Organization; 2002. Available from: www.inchem.org/documents/cicads/cicads/cicad39.htm 2 Surianarayanan, M., Panduranga, R. S., Vijayaraghavan R.; Raghavan K.V “Thermal behaviour of acrylonitrile

polymerization and polyacrylonitrile decomposition Journal of Hazardous Materials, Volume 62, Number 2, 25 September 1998 , pp. 187-197(11)

อณหภม (oC)

อตราคว

ามรอ

น (d

q/W

.min

-1)



บ ท ท 4 ภาชนะบรรจและการใชงาน

4.1 ถงเกบขนาดใหญ (Storage Tank)

ลกษณะถงเกบเปนแบบถงทรงกระบอกวางแนวตง วสดทใชทาถงเกบ ไดแก เหลกกลาไรสนม (Stainless Steel) หรอเหลกกลา (Carbon Steel)

ทผานการกาจดสนมแลว และตองไมมสวนผสมของทองแดง หรอโลหะผสมของทองแดง เนองจากจะกอใหเกดการกดกรอนของถงเกบ และสามารถเกดปฏกรยาพอลเมอไรเซชนไดดวยตวเอง

ถงเกบควรหมฉนวน (Insulator) และ/หรอระบบทาความเยน และ/หรอผนงภายนอกของถงเกบควรทาสขาวเพอลดการสะสมของความรอน

ถงเกบตองมระบบไหลวนสารภายในถงเกบ แทนการใชใบกวน เพอปองกนการสะสมของไฟฟาสถต ทาการตอสายดนกบตวถงเกบและตอลงดนใหเรยบรอย ดงแสดงในรปท 4-1 โดยมความตานทาน

กระแสไฟฟาไมเกน 5 โอหม

รปท 4-1 การตอสายดนจากถงเกบ

ตองมชองคนลอด (Manhole) ขนาดอยางนอย 500 มลลเมตร เพอเตรยมไวสาหรบการตรวจสอบ และการทาความสะอาดภายในถง

ควรมการควบคมระดบของเหลวภายในถงเกบ โดยตองใหมชองวางในถงอยางนอย 10% ถงเกบจะตองถกออกแบบ เพอใหสามารถถายสารออกทงหมดได (ไมมบพเฟอรและสงกดขวาง) ถงเกบตองเปนระบบปด และตองมระบบการไหลกลบของไอ (Vapor Return Line) ในการ

ถายเขา (Loading) และถายออก (Unloading) ภายในถงเกบตองปราศจากออกซเจน ดงนนตองมระบบปดคลมสารดวยไนโตรเจน (Nitrogen

Blanket) พรอมวาลวควบคมดงแสดงในรปท 4-2



รปท 4-2 วาลวควบคมกาซไนโตรเจนตดตงบนถงเกบ

ตองมสญลกษณเตอนความเปนอนตรายทถงเกบ ดงแสดงในรปท 4-3

แบบ UN แบบ NFPA

รปท 4-3 สญลกษณเตอนความเปนอนตรายทถงเกบ

4.2 ภาชนะบรรจขนาด 200 ลตร

วสดทใชทาภาชนะบรรจ คอ เหลกกลา ภาชนะบรรจตองมการตรวจ และไดรบการรบรองตามมาตรฐานขอตกลงการขนสงสนคาทางถนน

(Agreement on Dangerous Goods on Road, ADR) การบรรจตองมชองวางในภาชนะบรรจอยางนอย 20% ตองตดฉลากแสดงความเปนอนตรายทภาชนะบรรจตามระบบ GHS (ดรายละเอยดในหวขอ 9.2)



4.3 ภาชนะบรรจขนาดเลก

ภาชนะบรรจขนาดเลกหมายถงภาชนะทมขนาดบรรจ 100 มลลลตร หรอ 1 ลตร หรอขนาดใกลเคยง

วสดทใชทาภาชนะบรรจ คอ ขวดอลมเนยมรบความดน (Alu Bottle) หรอขวดแกวใส ภาชนะจะตองผานการตรวจพสจนการรว ผานการทดสอบความดนภายในท 0.938 atm ขวดจะตองถกหอหมดวยวตถดดซบ ขวดทผานการหอหมแลวจะถกบรรจลงในถงปดทผานการทดสอบรอยรว และความดนภายใน

ท 0.938 atm ขวดหรอภาชนะบรรจจะตองถกบรรจลงในกลองทแขงแรงทดานหนงของกลอง จะตองม

พนทอยางนอย 100 x 100 มลลเมตร เพอตดฉลากสนคาและฉลากเตอนความเปนอนตราย ตองตดฉลากแสดงความเปนอนตรายทภาชนะบรรจตามระบบ GHS (ดรายละเอยดในหวขอ 9.2)



บ ท ท 5 การขนสงทางถนน

5.1 การขนสงดวยภาชนะขนาดใหญ

รปท 5-1 รถขนสงอะครโลไนไตรล ถงบรรทกบนรถขนสง วสดทใชทาถงบรรทกคอ เหลกกลาไรสนม (อยางนอยเกรด SS 304) เทานน ถงบรรทกทมขนาดเสนผานศนยกลางไมเกน 1.8 เมตร ความหนาของถงตองไมนอยกวา 4 มลลเมตร และ

ถาเสนผานศนยกลางมากกวา 1.8 เมตร ความหนาตองไมนอยกวา 4.75 มลลเมตร ถงบรรทกตองออกแบบใหสามารถรบความดนไดไมนอยกวา 9.87 atm โดยผานการทดสอบดวย

ความดนนาไมนอยกวา 3.95 atm ถงบรรทกจะตองมวสดถกกดกรอนแทน (Sacrificed Metal) ถงบรรทกบนรถขนสง จะตองมการตดตงวาลวนรภย (Safety Valve) แบบสปรงโหลด อยางนอย

หนงจด โดยตอควบกบ Bursting Disc ซงออกแบบตามมาตรฐาน API 520 และจะตองเปดอตโนมตท 0.9 เทาของความดนทดสอบ

อปกรณสวนควบ เชน ขอตอ ทอ วาลว จะตองทาจากเหลกไรสนม และไมมสวนผสมของทองแดงหรออลลอยของทองแดง

ถงบรรทกตองผานการทดสอบรอยเชอมดวยวธรงสเทคนค แบบตวถงและอปกรณตองเปนไปตามหลกเกณฑ ตองผานการตรวจสอบและทดสอบเมอครบวาระ

ตามขอกาหนดของกรมการขนสงทางบก 1,2 ถงบรรทกทยดตดถาวรกบตวรถตองไดรบการขนทะเบยนจากกรมโรงงานอตสาหกรรม 3

1 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง แบบตวถง ลกษณะและมาตรฐานถงบรรทกวตถอนตรายของรถทใชในการขนสงสตวหรอ สงของ ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 123 ตอนพเศษ 101 ง ลงวนท 29 กนยายน 2549 2 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง แบบตวถง ลกษณะและมาตรฐานถงบรรทกวตถอนตรายของรถทใชในการขนสงสตวหรอ สงของ (ฉบบท 2) ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 124 ตอนพเศษ 6 ง ลงวนท 16 มกราคม 2550 3 ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง การขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2546 ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศทวไป เลม 120 ตอนพเศษ 128 ง ลงวนท 7 พฤศจกายน 2546



รถขนสง

รถขนสงทมถงบรรทกปรมาตรรวมกนเกน 1,000 ลตร หรอมปรมาณอะครโลไนไตรลเกน 1,000 กโลกรม ตองตดปายแสดงสญลกษณความเปนอนตราย และหมายเลขสหประชาชาต ทขางรถทง 2 ดาน และดานหลงรถบรเวณเดยวกบทตดตงตวถงบรรทก และสามารถมองเหนไดอยางชดเจน 1,2 ดงแสดงในรปท 5-1

ตองมถงดบเพลงขนาดไมนอยกวา 2 กโลกรม ตดตงในหองผขบรถ และขนาดไมนอยกวา 6 กโลกรม ตดตงบรเวณดานหลงหองผขบรถ 3

ผขบรถตองไดรบใบอนญาตชนดท 4 4 ตองมการประกนภยความเสยหายจากการขนสงวตถอนตราย นอกเหนอจากการทาประกนภย

ตามพระราชบญญตคมครองผประสบภยจากรถ พ.ศ. 2535 5,6 ถงเปลาทยงไมไดทาความสะอาดตองตดปาย และฉลากเชนเดยวกบถงทมสารเคมบรรจอย 1 ตองมปายแสดงสญลกษณความเปนอนตรายทตวถงบรรทก ดงแสดงในรปท 5-2

1 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง การตดปายอกษร ภาพและเครองหมายของรถบรรทกวตถอนตราย ประกาศใน ราชกจจานเบกษา เลม 118 ตอนพเศษ 27 ง ลงวนท 22 มนาคม 2549 2 กรมการขนสงทางบก. ขอกาหนดการขนสงสนคาอนตรายทางถนนของประเทศไทย (Thai Provision Volume II: TP II) แปลและ เรยบเรยงจาก Restructured ADR 2003, European Agreement Concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road โครงการนาระบบความปลอดภยดานการขนสงและจดเกบสนคาอนตรายมาใชใหเกดประโยชนในการปฏบตงาน. 2544 3 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง ขนาด จานวน และคณภาพเครองดบเพลงสาหรบรถทใชในการขนสงสตวหรอสงของ ลกษณะ 4 (รถบรรทกวสดอนตราย) ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 23 ง ลงวนท 23 มนาคม 2542 4 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง กาหนดประเภทหรอชนดและลกษณะการบรรทกวตถอนตรายทผขบรถตองไดรบใบอนญาต เปนผขบรถ ชนดท 4 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 118 ตอนท 11 ง ลงวนท 6 กมภาพนธ 2544

5 ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง การประกนภยความเสยหายจากการขนสงวตถอนตราย พ.ศ. 2549 ประกาศใน ราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศและงานทวไป เลมท 123 ตอนพเศษ 29 ง ลงวนท 23 กมภาพนธ 2549 6 ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง การประกนภยความเสยหายจากการขนสงวตถอนตราย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2550 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 124 ตอนพเศษ 27 ง ลงวนท 8 มนาคม 2550



ปายแสดงสญลกษณความเปนอนตรายดานขางและดานหลงรถขนสง

336 คอ รหส Hazard Identification Code หมายถง ของเหลวไวไฟสงและเปนพษ

1093 คอ หมายเลขสหประชาชาต (UN Number) ทงน อาจเพมเตมแผนปายเอกสารขนสงดงน

รปท 5-2 ปายแสดงสญลกษณความเปนอนตรายทถงบรรทกอะครโลไนไตรล



5.2 การขนสงดวยภาชนะบรรจขนาด 200 ลตรและขนาดเลก

รถขนสงตองมการปองกนความรอนจากแสงแดด ตองมถงดบเพลงขนาดไมนอยกวา 2 กโลกรม ตดตงในหองผขบรถ และขนาดไมนอยกวา

6 กโลกรม ตดตงบรเวณดานหลงหองผขบรถ 1 ผขบรถตองไดรบใบอนญาตชนดท 4 2 ภาชนะบรรจหรอหบหอตองตดปาย และฉลากตามระบบ GHS (ดรายละเอยดในหวขอ 9.2) รถขนสงตองตดปายแสดงสญลกษณความเปนอนตราย หมายเลขสหประชาชาต ทดานขาง

ทง 2 ดาน และดานหลงรถ 3 ดงแสดงในรปท 5-3

ปายแสดงสญลกษณความเปนอนตรายดานขางและดานหลงรถขนสง

1 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง ขนาด จานวน และคณภาพเครองดบเพลงสาหรบรถทใชในการขนสงสตวหรอสงของ ลกษณะ 4 (รถบรรทกวสดอนตราย) ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 23 ง ลงวนท 23 มนาคม 2542

2 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง กาหนดประเภทหรอชนดและลกษณะการบรรทกวตถอนตรายทผขบรถตองไดรบใบอนญาตเปนผขบรถ ชนดท 4 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 118 ตอนท 11 ง ลงวนท 6 กมภาพนธ 2544

3 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง การตดปายอกษร ภาพและเครองหมายของรถบรรทกวตถอนตราย ประกาศใน ราชกจจานเบกษา เลม 118 ตอนพเศษ 27 ง ลงวนท 22 มนาคม 2549

รปท 5-3 ปายแสดงสญลกษณความเปนอนตรายดานขางและดานหลงรถขนสงอะครโลไนไตรล



Sump Tank สาหรบรองรบสารอนตรายผสมมากบนาพรมถงเกบ

สปรงเกอร

บ ท ท 6 การจดเกบและการขนถาย

6.1 ถงเกบขนาดใหญ (Storage Tank)

พนทตงถงเกบ ตองสะดวกตอการทางานภาวะปกต และเหตฉกเฉน ความดนทใชในการทดสอบสภาพของถงเกบสารเคม ควรมคาไมตากวา 1.5 เทาของความดนจรงทใชงาน

ลานถงเกบควรเปนพนทโลง เมอมการรวเกดขนจะสามารถตรวจพบไดงาย และไอจะเจอจางไดเรว ถงเกบจะตองวางไวในทหางจากแหลงทเกดประกายไฟ หรอทมความรอน ตองสรางเขอนกนทสามารถกกเกบสารไดทงหมด เวนแตทมถงเกบมากกวาหนงถงใหสรางเขอน ทสามารถจดเกบสารเทากบปรมาตรถงเกบขนาดใหญทสด วธปฏบตทปลอดภยกวาควรสรางเขอนกนใหสามารถรบสารได 110% ของปรมาตรความจถง

ผนงของเขอนกนไมควรสงเกนกวา 1.5 เมตร ถงเกบควรยกพน และ/หรอมรองระบายสารออกไปยงบอกกเกบ (Sump Tank) ทหางออกไปอยางนอย 20 เมตร ดงรปท 6-1

ระบบการระบายนาออกจากเขอน ตองมวาลวภายนอกผนงเขอน และวาลวเหลานตองถกปดอยและลอคไว ยกเวนในกรณททาการกาจดหรอการระบายอะครโลไนไตรลออก

สงสกปรกทอยภายในเขอนตองถกสบไปยงระบบบาบดและฟนฟทเหมาะสม ตองไมมวสดทเผาไหมได วางอยภายในเขอน หรอวางตดกบผนงเขอน

รปท 6-1 ระบบปองกนสารตกคางในเขอนกนมรองระบายเพอใหสารไหลไปรวมกนและบอกกเกบ (Sump Tank) รองรบการรวไหลของอะครโลไนไตรล



ขอตอ ทอ และวาลว จะตองทาจากเหลกกลาทไมมสวนผสมของทองแดงหรออลลอยของทองแดง

ระบบปม และระบบควบคมตองอยภายนอกเขอนกน (Dike หรอ Bun) ปมทใชสาหรบอะครโลไนไตรล ควรเปนแบบ Non Seam Centrifugal Pump แบบม

Hermetic Closed Pumps (Magnetic Drive) ไมควรใชปมพลาสตก เพราะจะทาใหตวปมเสอม และสญเสยสภาพการใชงาน เนองจากพลาสตกสามารถออนตวไดเมอสมผสกบอะครโลไนไตรล

ปมควรจะทาจากเหลกกลา (คารบอน > 2.1%) หรอเหลกกลาไรสนม (SS 304) มอเตอรของปมและอปกรณไฟฟาทใชสาหรบการควบคมตองเปนชนดทนการระเบด

(Explosion Proof) ปมไมควรทางานทความเรวของการไหลในทอมากกวา 7 เมตร / วนาท (แนะนา : 2 - 3

เมตร/วนาท) ปมทใชในการถายเทสารเขาถงเกบควรหยดอตโนมต

- เมอสารในรถบรรทกใกลหมด - เมอระดบของสารในถงรบถงระดบทตงไว - เมอไมมสารไหลผาน

วาลวควรจะเปนแบบ Ball Valve, Gate Valve, Grove Valve หรอ Angle Valve ทม บาวาลว (Seat) ททาจากเทฟลอน (Teflon)

เพอปองกนไมใหออกซเจนเขาผสมกบสารในระดบทอาจจะเกดการตดไฟระหวางการขนถาย ไมควรใชอากาศอด (Compressed Air) ในการถายเขาและถายออก ระหวางการถายสารออกจากถงเกบ อาจจะทาใหเกดสญญากาศในถงเกบ ดงนนควรม

Breathable Valve ตดตงอยบนถงดงรปท 6-2

รปท 6-2 Breathable Valve



ขอปฏบตในการขนถายสารเขาและออกจากถงบรรทก

1. บรเวณททาการขนถายอะครโลไนไตรล

พนทสาหรบทาการขนถายสารเคม ควรแยกสดสวนออกอยางชดเจน จากบรเวณสาหรบกจกรรมอนๆ

มพนทงายตอการเขาถง และเพยงพอ เพอการเดนรถอยางคลองตว มบรเวณสาหรบจอดรถชดเจน พรอมกบมอปกรณหามลอระหวางทาการถายเทอะครโลไนไตรล มการจดทาระบบ และเสนทางเดนรถ เขา-ออก ทจะเขาทาการขนถายสารอยางชดเจน ระบบถายเทสารเคมทเปนแบบระบบทอ ควรงายตอการตดแยกระบบในกรณเกดเหตฉกเฉน ควรมระบบพนนาโดยรอบบรเวณททาการถายเทสาร เพอลดปรมาณของไอระเหยออกสบรรยากาศ ในกรณเกดเหตฉกเฉน

มการตดตงระบบเพอตรวจจบ และใหสญญาณเตอนเมอความเขมขนของสารทรวไหลออกสบรรยากาศเกนจากเกณฑทกาหนด

จดทกอใหเกดประกายไฟ ควรอยหางจากบรเวณททาการถายเทสารในระยะปลอดภย คอ ไมนอยกวา 15 เมตร

2. อปกรณและผมหนาทในการขนถาย

รถขนสงและอปกรณทใชในการถายเทสาร ควรมระบบการกาจดประจไฟฟาสถต และมการตรวจสอบระบบอยเสมอ

พนกงานททาการขนถายสาร ตองไดรบการอบรมความรในเรองการขนถายและมประสบการณ ขณะถายเทสารตองมพนกงานประจา ณ จดททาการถายเทสาร เพอเฝาระวง และควบคมสถานการณในกรณเกดเหตฉกเฉน

พนกงานตองสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลขณะททาการขนถาย เชน หนากาก และแวนตาปองกนการสมผสสาร เปนตน

ณ จดทมการถายเทสาร ควรมอปกรณเพอความปลอดภยทจาเปน ไดแก ฝกบวฉกเฉน อางลางตา เปนตน และใหอยในสภาพทพรอมใชงานตลอดเวลา

มการตรวจสอบเครองมอ และอปกรณทใชในการถายเทสารเคม เชน ปม ระบบทอลาเลยง และเครองมอเพอความปลอดภยโดยใหอยในสภาพทใชงานไดอยเสมอ

3. ระบบการจายกาซไนโตรเจน

มกาซไนโตรเจน ทมความบรสทธไมตากวา 95% ประจาไวทจดถายเทสาร เพอใชแทนทอากาศภายในถงเกบ เมอทาการถายเทสารออกจากถง หรอมการนาสารไปใชงาน

ทอ และระบบการสงกาซไนโตรเจน จะตองมระบบปองกนการไหลยอนกลบของกาซ



6.2 ภาชนะบรรจขนาด 200 ลตร

บรเวณทเกบตองเปนพนทเปดโลง มหลงคา และมวสดดดซบ เชน ทราย ซลกาเจล แอคตเวเตตอลมนา เปนตน เตรยมพรอมไวเมอเกดการรวไหลของสาร ตองจดวางอยไกลจากแหลงเกดประกายไฟและความรอน ตองมถงดบเพลงชนดผงเคมแหงอยางนอย 1 ถง

ระบบขนถายสารจากภาชนะบรรจขนาด 200 ลตรเขาถงเกบและ/หรอถงปฏกรณ

ปมทใชสาหรบอะครโลไนไตรล ควรเปนแบบ Non Seam Centrifugal Pump แบบม Hermetic Closed Pumps (Magnetic Drive) ไมควรใชปมพลาสตก เพราะจะทาใหตวปมเสอม และสญเสยสภาพการใชงาน เนองจากพลาสตกสามารถออนตวไดเมอสมผสกบอะครโลไนไตรล

ปมควรจะทาจากเหลกกลา (คารบอน > 2.1%) หรอเหลกกลาไรสนม (SS 304) มอเตอรของปมและอปกรณไฟฟาทใชสาหรบการควบคมตองเปนชนดทนการระเบด (Explosion

Proof) ปมไมควรทางานทความเรวของการไหลในทอมากกวา 7 เมตร/วนาท (แนะนา 2 - 3 เมตร/วนาท) ปมทใชในการถายเทสารเขาถงเกบควรหยดอตโนมต

เมอระดบของสารในถงเกบและ/หรอถงปฏกรณถงระดบทตงไว เมอไมมสารไหลผาน

วาลวควรจะเปนแบบ Ball Valve, Gate Valve, Grove Valve หรอ Angle Valve ทมบาวาลว (Seat) ทาจากเทฟลอน (Teflon)

ขอตอทอและวาลวตองทาจากเหลกกลาทไมมสวนผสมของทองแดงหรออลลอยของทองแดง อปกรณทใชในการถายเทตองมระบบขจดไฟฟาสถต

6.3 ภาชนะบรรจขนาดเลก

อะครโลไนไตรลทบรรจในภาชนะขนาดเลกสวนมาก จะถกนาไปใชในงานดานการวเคราะหทดสอบ ภาชนะตองเกบในหองทควบคมอณหภม 2 - 25oC ตามมาตรฐานการจดเกบสารอนตราย

ของเหลวไวไฟ ระบบการขนสงภายในตองใชรถลาเลยงชนดทนการระเบด (Explosion Proof Truck) พนกงานทไดรบมอบหมายในการลาเลยง จะตองผานการอบรมเปนพเศษ วสดทใชทาประตหองเกบตองเปนชนดปองกนการเกดประกายไฟ และตองมประต 2 ชน เพอ

ปองกนความรอน และปองกนไอของสารเมอมการรวไหลจากภายในออกสบรรยากาศภายนอก ภายในหองเกบ ตองมระบบดบเพลงแบบกระเปาะแตก (Sprinklers with Fragile Bulb) ตองมอปกรณฉกเฉนภายในหองเกบ เชน อางลางตา และฝกบวฉกเฉน เปนตน



บ ท ท 7 การใชอปกรณคมครองความปลอดภย

7.1 อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล

รายการ อปกรณในการปฏบตงานตามปกต

1. การปองกนศรษะ หมวกนรภย (Hard Hat) เพอปองกนวสดหลนใสศรษะ และปองกนศรษะกระแทกกบอปกรณในโรงงาน

2. การปองกนทางเดน หายใจ

อปกรณปกปองทางเดนหายใจประเภททาใหอากาศบรสทธ (Air-purifying Respirator)

3. การปองกนดวงตา แวนตากนสารเคม (Goggle) เพอปองกนอะครโลไนไตรลกระเดนเขาตา

4. การปองกนมอ ถงมอยางไนไตรล หรอ ยางบวทล

(Butyl Rubber) หรอ นโอปรน (Neoprene)

5. การปองกนเทา รองเทานรภยทปองกนไฟฟาสถต

และสารเคม



7.2 อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลกรณฉกเฉน ในกรณเกดเหตฉกเฉนภายในโรงงานอตสาหกรรม โดยเฉพาะพนทการผลต นกผจญเพลงหรอผทจะเขาไปแกไขสถานการณในบรเวณทเกดเหต ตองมความรในการเลอกใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล และควรเลอกใชอปกรณปกปองทางเดนหายใจตามความเขมขนของสารในอากาศ ความเขมขนของสารในอากาศ

ประเภทอปกรณปกปองทางเดนหายใจ (เลอกใชอยางใดอยางหนง)

ตวอยางอปกรณ

1. ประเภททาใหอากาศสะอาดชนดดดซบกาซและไอระเหย พรอมตวกรองสารอนทรยแบบเดยวหรอแบบค และทครอบหนาแบบครอบครงใบหนา (Chemical cartridge respirator with organic vapor cartridge(s) and half-mask facepiece)

นอยกวาหรอเทากบ 20 ppm

2. ประเภทจดสงอากาศสาหรบการหายใจ พรอมทครอบหนาแบบครอบครงใบหนา (Supplied-air respirator with half-mask facepiece)

1. ทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา พรอม (ก) ตว

กรองไอระเหยสารอนทรยแบบตลบ หรอ ( ข) หนากากกรองไอระเหยสารอนทรย หรอ (ค) ตวกรองสารอนทรยแบบกระปองตดอยดานหนาหรอดานหลง (Full facepiece respirator with (A) organic vapor cartridge (B) organic vapor gas mask (C) organic vapor gas mask canister)

2. ประเภทจดสงอากาศสาหรบการหายใจ พรอมทครอบ

หนาแบบครอบเตมใบหนา (Supplied-air respirator with full facepiece)

นอยกวาหรอเทากบ 100 ppm หรอความเขมขนสงสดทตวกรองสามารถกรองได

3. ประเภทจดสงอากาศสาหรบการหายใจ ชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา พรอมทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา (Self contained breathing apparatus with full facepiece)



ความเขมขนของสารในอากาศ

ประเภทอปกรณปกปองทางเดนหายใจ (เลอกใชอยางใดอยางหนง)

ตวอยางอปกรณ

นอยกวาหรอเทากบ 4,000 ppm

ประเภทจดสงอากาศสาหรบการหายใจททางานในสภาพความดนบวก พรอมทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา ทครอบหนาแบบครอบศรษะ ชดปองกนสารเคม หรอทครอบหนาแบบคลมศรษะ (Supplied-air respirator operated in positive-pressure mode with full facepiece, helmet, suit or hood)

1. ประเภทจดสงอากาศสาหรบการหายใจ และถงบรรจอากาศสารองแบบพกพา พรอมทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา ททางานในสภาพความดนบวก (Supplied-air and auxiliary self contained breathing apparatus with full facepiece in positive-pressure mode)

มากกวา 4,000 ppm หรอไมทราบความเขมขน

2. ประเภทจดสงอากาศสาหรบการหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา พรอมทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา ททางานในสภาพความดนบวก (Self contained breathing apparatus with full facepiece in possitive pressure mode)

กรณผจญเพลง ประเภทจดสงอากาศสาหรบการหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา พรอมทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา ททางานในสภาพความดนบวก (Self contained breathing apparatus with full facepiece in possitive pressure mode)

1. ประเภททาใหอากาศสะอาดชนดดดซบกาซและไอระเหยสารอนทรย (Organic Vapor Respirator)

กรณหนภย

2. ประเภทจดสงอากาศสาหรบการหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (Self Contained Breathing Apparatus)

ทมา: NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards : Appendices, Appendix E – OSHA Respirator Requirements for Selected Chemicals; available at http:www.cdc.gov/niosh/npg/nengapdx.html, viewed on July 12, 2008



บ ท ท 8 การระงบเหตฉกเฉน

การปฏบตงานในสถานทปฏบตงานทมสวนเกยวของกบสารเคม ผปฏบตงานจะตองมความร

เกยวกบสารเคมไมวาจะเปนดานความปลอดภยในการใชสารเคม กรณเกดเพลงไหม การจดการสารเคมกรณหกรวไหล และการกาจดกากของเสยทเหลอจากการปฏบตงานกบสารเคม นอกจากนยงจาเปนตองมความรดานการระงบเหตฉกเฉน รวมถงการใชอปกรณหลากหลายชนดชวยระงบเหตฉกเฉนประจาจดปฏบตงานอยางถกวธ สาหรบวธการและแนวทางปฏบตเมอเกดเหตฉกเฉน ตลอดจนอปกรณระงบเหตฉกเฉนทมความจาเปนตอการปฏบตงานทเกยวของกบอะครโลไนไตรลสามารถจาแนกออกไดดงตอไปน

8.1 อปกรณสาหรบการระงบเหตฉกเฉน

อปกรณทจะตองจดใหมไว ณ สถานทปฏบตงาน

ชดฉดโฟมดบเพลง (Foam Monitor)

อปกรณดบเพลงชนดผงเคมแหง ตดตงอยบรเวณกระบวนการผลต

อปกรณฉดโฟมเคลอนท สามารถตอเขากบทอนา

อปกรณชดนาดบเพลง ประกอบดวย สายดบเพลงและหวฉดนาดบเพลง

หมายเหต : มการจดเตรยมโฟมดบเพลงใหเพยงพอและพรอมใชงานตลอดเวลา และเจาหนาทระงบเหตตองเลอกใช

อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลเมอปฏบตการระงบเหตตามทไดกลาวมาแลวในหวขอ 7.2



อปกรณสาหรบการระงบและจดการกรณสารเคมหกรวไหล

อปกรณเพอชวยเหลอ หรอสนบสนนสาหรบการปฐมพยาบาล

เครองชวยหายใจ ใชในกรณผปวยหยดหายใจ

กระดานรองหลง (Spine Board) ใชในกรณขนยายผปวยออกจากจดเกดเหตสาหรบผปวยทไมรสกตว

รถพยาบาลหรอรถฉกเฉน ใชสาหรบนาผปวยสงแพทย

เขอนคอนกรตลอมรอบถงเกบขนาดใหญ เพอปองกนการกระจายของสารทหกรวไหล

แทงดดซบปองกนการกระจายของสารทหกรวไหล แบบยดหยนและพกพาได ใชสาหรบการหกรวไหลปรมาณนอย

ทนหรอบมปองกนการกระจายของสารทหกรวไหล

วสดดดซบ เชน ซลกาเจล แอคตเวเตด อลมนา พอลโพรพลนไฟเบอร ใชสาหรบกรณ เกดการหกรวไหลของสารเคม

ชดปองกนสารเคมชนดปองกนกาซซมผาน (Gas-tight Suit) ใชปฏบตงานในบรเวณทมสารรวไหลจานวนมาก ทาดวยยางบวทล พรอมกบเครองชวยหายใจ

อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (Self-contained Breathing Apparatus, SCBA) ใชในกรณเกดการรวไหลจานวนมาก แตไมสมผสสารเคม



8.2 ขอปฏบตกรณฉกเฉน

อะครโลไนไตรล จดเปนวตถอนตรายประเภทของเหลวไวไฟและระเหยงาย ทมความหนาแนนไอสมพทธของอะครโลไนไตรลมากกวาอากาศ (ความหนาแนนไอสมพทธ = 1.83 ขณะทอากาศ = 1) เมอเกดการรวไหลจากถงเกบทมอณหภม 25oC และรวออกสภายนอกทมอณหภม 40oC จะมสดสวนของไอตอของเหลว 26.5:73.5 ไอและของเหลวจะไหลลงสทตา แสดงดงรปท 8-1 ดงนนจงควรเตรยมแผนฉกเฉนกรณเกดเหตรวไหล เพลงไหม และแผนอพยพ

รปท 8-1 ลกษณะการกระจายตวของอะครโลไนไตรลเมอเกดการรวไหล

สาหรบโรงงานทมการผลตและการใชอะครโลไนไตรลตองมมาตรการและแผนฉกเฉนเพอระงบเหตรวไหลและเพลงไหมของอะครโลไนไตรล นอกจากนยงเปนการเตรยมความพรอมใหแกเจาหนาทและผปฏบตงานทกหนวยในโรงงาน สามารถรบทราบและปฏบตไดทนททเกดเหต เปนการควบคมและปองกนการขยายตวของการรวไหลและเหตเพลงไหมไมใหลกลามและเกดความเสยหายตอชวตและทรพยสนนอยทสด ดงนนโรงงานแตละแหงจงตองมการจดทาแผนฉกเฉนภายในองคกรและความรวมมอระหวางหนวยราชการ รวมถงบรษทใกลเคยง เพอการชวยเหลอและรวมมอกนในกรณทเกดอบตเหตและอบตภยในระดบรายแรง ขอปฏบตเมอเกดการรวไหลและเกดเพลงไหมของอะครโลไนไตรล มดงตอไปน

ขอปฏบตเมอเกดการรวไหล

1. ทาการปดลอมพนททเกดการรวไหลทนท อนญาตใหผมสวนเกยวของเขาทาหนาทเทานน 2. กาจดแหลงทอาจกอใหเกดประกายไฟ เพอปองกนการเกดลกตดไฟของอะครโลไนไตรล 3. เจาหนาททมสวนเกยวของกบการระงบเหตกรณรวไหล ตองสวมชดปองกนและใชอปกรณปองกน

อนตรายสวนบคคล ดงรายละเอยดในบทท 7 4. ลาเลยงผบาดเจบจากเหตการณออกนอกพนทและทาการปฐมพยาบาลตามอาการกอนนาสงแพทย 5. ปดกนเสนทางไหลของอะครโลไนไตรลจากพนททมการรวไหล ไมใหลงสเสนทางการระบายนา 6. ในกรณทมอะครโลไนไตรลบางสวนรวไหลออกจากถงเกบ ใหเปดเสนทางใหอะครโลไนไตรลท

รวไหลไปตามทางระบายลงส Sump Tank ใหทาการเกบรวบรวมอะครโลไนไตรลทรวไวในภาชนะเกบ

7. ในกรณอะครโลไนไตรลรวไหลขณะขนถายหรอระหวางกระบวนการผลต ใหนาแทงดดซบ/วสดดดซบสารเคมวางลงพนรอบอะครโลไนไตรลทรวไหล เพอจากดบรเวณและปองกนการขยายตวของอะครโลไนไตรล แลวใชวสดดดซบวางทบอะครโลไนไตรลทรวไหล

8. ทาความสะอาดบรเวณทมการรวไหลของอะครโลไนไตรลดวยวสดดดซบใหเรยบรอย



9. สาหรบกรณทไมสามารถเกบรวบรวมอะครโลไนไตรลทรวไหลได เนองจากการรวไหลมปรมาณนอย และมการเจงนองของอะครโลไนไตรลในพนทเกบ ใหทาการปดลอมบรเวณทมการรวไหลดวยแทงดดซบเพอปองกนการขยายตวของพนทรวไหล แลวใชวสดดดซบวางทบอะครโลไนไตรลทรวไหล

10. วสดดดซบอะครโลไนไตรลทใชงานแลว ใหถอวาเปนของเสยอนตราย และแยกเกบเพอสงกาจดอยางถกวธตอไป

11. ในกรณทภาชนะกกเกบรว ใหปมยายอะครโลไนไตรลทคงเหลอในถง ไปเกบไวในถงหรอภาชนะบรรจอน

มาตรการปองกนทตองทาทนท คอ ปดกนบรเวณทมการหกรวไหลโดยรอบทนทโดยมรศมไมตากวา 300 เมตร เพอแยกผทไมเกยวของออกจากบรเวณ ผทเขาไปปฏบตงานหรอระงบเหตตองอยเหนอลม หามอยในทตา และสาหรบในบรเวณอบอากาศจะตองมการระบายอากาศกอนผปฏบตงานระงบเหตจะเขาไปปฏบตหนาท นอกจากนผปฏบตงานยงตองเลอกใชอปกรณปองกนสวนบคคลในขณะทปฏบตการระงบเหตตามหวขอ 7.2

ขอปฏบตเมอเกดเพลงไหม 1. ใหปดกนบรเวณทเกดเหตทนท 1,000 เมตร โดยอนญาตใหเจาหนาททเกยวของเขาปฏบตการ

ระงบเหตเทานน 2. เจาหนาททมสวนเกยวของกบการระงบเหตกรณเกดเพลงไหม ตองสวมชดปองกนและใช

อปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล ดงรายละเอยดในบทท 7 3. ลาเลยงผบาดเจบจากเหตการณออกนอกพนท และทาการปฐมพยาบาลตามอาการกอน

นาสงแพทย 4. กรณเพลงไหมเลกนอยทสามารถควบคมได ใหทาการดบเพลงดวยโฟม (Alcohol Resistance Foam)

ผงเคมดบเพลง หรอ คารบอนไดออกไซด 5. กรณเพลงไหมทไมสามารถควบคมได พนกงานทพบเหนเหตการณตองทาการสงสญญาณ

เตอนภยใหผปฏบตงานในโรงงานทราบ 6. ใหรายงานและแจงเหตตอผบงคบบญชาตามลาดบขน และเจาหนาทความปลอดภยประจาโรงงาน 7. แจงเหตการณเกดเพลงไหมไปยงโรงงานใกลเคยง เพอปองกนเหตหรอผลกระทบทอาจเกดขน

จากเพลงไหมถงเกบอะครโลไนไตรล 8. สาหรบกรณเพลงไหมขนาดใหญใหฉดนาหลอเยนบรเวณภายนอกถงเกบ เพอลดการเพมขน

ของอณหภมภายในถงเกบ ไมควรใชเครองฉดนาแรงดนสงเนองจากจะทาใหเกดการกระจายตวของเพลงมากขน และใหดบเพลงดวยโฟม (Alcohol Resistance Foam) โดยการฉดโฟมคลมบรเวณพนผวทมการหกรวไหล เพอปองกนการลกลามของเพลง

9. ในกรณทยงไมสามารถควบคมเพลงได ใหตดตอประสานงานกบหนวยงานภายนอก เชน สานกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด เพอสงกาลงชวยควบคมสถานการณ



ทมา : http://english.people.com.cn/ รปท 8-2 การปฏบตงานดบเพลงหลงจากการระเบดของถงเกบอะครโลไนไตรล ณ East Chaina’s Jiangsu เมอวนท 1 ธนวาคม พ.ศ. 2548



8.3 การปฐมพยาบาลเบองตน

เมออะครโลไนไตรลเขาสรางกายโดยทางการสดดม การสมผสทางผวหนง ตา หรอการกลนกน รางกายจะแสดงอาการตอบสนองตอการรบสารดงกลาวตางกน สาหรบอาการทแสดงออกเมอไดรบอะครโล-ไนไตรล และวธการปฐมพยาบาลตามอาการเบองตน เพอชวยบรรเทาอนตรายทเกดขนหรออาจเกดขนจากอะครโลไนไตรล มรายละเอยดดงน

อาการ การปฐมพยาบาลเบองตน

ระบบหายใจ : เจบคอ หายใจขด ปวดหว มอาการปวย และเหนอยลา

ใหรบอากาศบรสทธ หรอใชอปกรณชวยหายใจ ในกรณทรายแรงคอไมมสต ใหนาสงโรงพยาบาลทนท

ผวหนง : ผนแดงเรอ เจบคอ หายใจขด

ปวดหว มอาการปวย และเหนอยลา

ถอดเสอผาทไดรบสารปนเปอนออก ชะลางออกดวยนาปรมาณมาก ทาดวยพอลเอทลนไกลคอล

400 ถอดเสอผาทเปอนออกทนท และนาสงโรงพยาบาล ตา : ตาแดง และเจบ

ลางดวยนาสะอาดปรมาณมาก โดยลมตากวางในนาอยางนอย

10 นาท นาสงจกษแพทยทนท การกลนกน : เจบคอ หายใจขด ปวดทอง

อาเจยน ปวดหว มอาการปวย และเหนอยลา

ใหผปวยดมนาสะอาดปรมาณมาก กระตนใหอาเจยนและ

นาสงโรงพยาบาล

ทมา : IPCS International Programme on Chemical Safety Health & Safety Guide: ACN 1986

สงทควรทาเปนสงแรกคอ การนาผปวยทไดรบพษจากอะครโลไนไตรลสงแพทยโดยเรวทสด โดยปกตแลว ผปฏบตงานทตองมสวนเกยวของกบอะครโลไนไตรล รวมไปถงผชวยเหลอผปวยออกจากจดเกดเหต ควรใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล ไดแก หนากาก และถงมอ เพอปองกนการสมผสกบ อะครโลไนไตรล เนองจากโดยปกตแลวอะครโลไนไตรลสามารถเขาสรางกายไดโดยผานทางระบบทางเดนหายใจ และจากการสมผสทางผวหนง เมอมการเขาสรางกายพษของอะครโลไนไตรลจะสงผลตอการทางานของระบบทางเดนหายใจ ระบบหมนเวยนโลหต และระบบประสาทสวนกลาง นอกจากนยงสงผลตอการทางานของตบอกดวย การรกษาโดยการใชยาจะกระทาในผปวยทไดรบผลจากพษของอะครโลไนไตรลอยางหนกเทานน ไมวาจะเปนการสมผสทางผวหนงเปนบรเวณกวางซงสงผลใหเกดอาการระคายเคองอยางรนแรง หรอแมกระทงทาใหผทไดรบพษหมดสต ไมรสกตว ซงตองไดรบการดแลอยางใกลชดจากแพทยเปนพเศษ

ขอสงเกต : อนตรายจากอะครโลไนไตรลจะปรากฎชดเจนเมอมการสมผสสารตอเนองเปนเวลานานใน ระดบชวโมง



บ ท ท 9

ขอมลความปลอดภย และฉลากตามระบบ GHS

9.1 ขอมลความปลอดภย (SDS)

ขอมลความปลอดภย (Safety Data Sheet, SDS) เปนขอมลเกยวกบสารเคม ประกอบดวย ขอมลความเปนอนตรายของสารเคมทสงผลตอความปลอดภย สขภาพอนามยของมนษยและสงแวดลอม รวมทงมาตรการความปลอดภยในการเกบ การใช การกาจด และการขนสงสารเคม ตลอดจนมาตรการในการดาเนนการกรณเกดเหตฉกเฉน ซงผผลตสารเคมจดทาขน เพอใชสอสารใหผทเกยวของกบสารเคมนนไดทราบถงอนตราย วธการปองกน ควบคม และลดความเปนอนตราย อบตเหต หรอเหตฉกเฉนจากสารเคมไดอยางปลอดภย คมอเลมน ไดรวบรวมขอมลจากเอกสารความปลอดภยของอะครโลไนไตรล จากบรษท Merck จากด และบรษท Sigma Aldrich จากด ซงเปนผผลตสารเคมน นามาเรยบเรยงและจดทาเปนขอมลความปลอดภยตามระบบ GHS โดยใชการจาแนกประเภทและการตดฉลากสารเคมทเปนระบบเดยวกนทวโลก 2003 ของกรมโรงงานอตสาหกรรม ประกอบการจดทา ดงมรายละเอยดตอไปน 1. ขอมลเกยวกบสารเคม หรอสารผสม และบรษทผผลต และ /หรอจาหนาย (Identification)

ตวบงชผลตภณฑ : หมายเลขผลตภณฑ : 417008051 (ขอมลสมมต) ชอผลตภณฑ : อะครโลไนไตรล

การบงชดวยวธอน : ไมม ขอแนะนาในการใชสารเคมและขอหามตางๆในการใช : ไมม รายละเอยดผจดจาหนาย :

บรษท สารเคม จากด (ขอมลสมมต) ทอย 123/123 ถนนพระราม 6 แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพมหานคร 10400 โทรศพท 02 222 2222 โทรสาร 02 333 3333

หมายเลขโทรศพทฉกเฉน : 02 444 4444 (ขอมลสมมต)

2. ขอมลระบความเปนอนตราย (Hazards Identification)

การจาแนกประเภทสาร/ของผสม : ของเหลวไวไฟ กลม 2 ความเปนพษเฉยบพลน (ทางปาก) กลม 3 (ทางผวหนง) กลม 2 (ทางการหายใจ, ไอ) กลม 2 การกดกรอน/การระคายเคองตอผวหนง กลม 2



การทาลายดวงตาอยางรนแรง/การระคายเคองตอดวงตา กลม 2A การทาใหไวตอการกระตนอาการแพตอผวหนง กลม 1 การกลายพนธของเซลลสบพนธ กลม 2 ความสามารถในการกอมะเรง กลม 2 ความเปนพษตอระบบสบพนธ กลม 2 ความเปนพษตอระบบอวยวะเปาหมายอยางเฉพาะเจาะจง กลม 1

(การไดรบสมผสครงเดยว) (ระบบประสาท ตบ) ความเปนพษตอระบบอวยวะเปาหมายอยางเฉพาะเจาะจง กลม 1

(การไดรบสมผสหลายครง) (ระบบประสาท ระบบทางเดน หายใจ ระบบเลอด อณฑะ ไต ตบ)

ความเปนพษตอสงแวดลอมในนา (เฉยบพลน) กลม 2 องคประกอบของฉลาก :

คาสญญาณ อนตราย ขอความบอกความเปนอนตราย ของเหลวและไอไวไฟสง อนตรายกรณกลนกน มความเปนพษกรณสมผสทางผวหนง มความเปนพษกรณไดรบทางการหายใจ ทาใหผวหนงไหมและดวงตาไดรบอนตรายอยางรนแรง กอใหเกดความเสยหายอยางรนแรงตอดวงตา อาจทาใหเกดปฏกรยาภมแพทผวหนง คาดวาทาใหเกดความผดปกตตอพนธกรรม คาดวาทาใหเกดมะเรง คาดวามอนตรายตอการปฏสนธหรอทารกในครรภ ทาใหเกดอนตรายตอระบบประสาท ตบ ผานการสมผส ครงเดยว ทาใหเกดอนตรายตอระบบประสาท ระบบทางเดน หายใจ ระบบเลอด อณฑะ ไต ตบ โดยไดรบเปน ระยะเวลานานหรอรบสมผสหลายครง เปนพษตอสงมชวตในนา

ความเปนอนตรายอนทไมมผลในการจาแนกประเภท : ไมม



3. องคประกอบและขอมลเกยวกบสวนผสม (Composition/Information on Ingredients)

เอกลกษณของสารเคม : ชอทางเคม : อะครโลไนไตรล สตรโมเลกล : C3H3N มวลโมเลกล : 53.06 กรม/โมล

ชอทวไป : Acrylic acid nitrile ชอพอง : Vinyl cyanide, Cyanoethylene และ 2-Propenenitrile หมายเลข CAS : 107-13-1 หมายเลข EC : 203-466-5 สงเจอปนและสารปรงแตงใหเสถยร : ไฮโดรควโนนโมโนเมทลอเทอร

อะครโลไนไตรล: 100 %

4. มาตรการปฐมพยาบาล (First-aid Measures) มาตรการทจาเปนตามเสนทางการรบสมผส :

เมอสดดม : ใหรบอากาศบรสทธ ถาหายใจไมสะดวกใหใชอปกรณชวยหายใจ เมอสมผสผวหนง : ชะลางออกดวยนาปรมาณมากเปนเวลาอยางนอย 15 นาท และถอดเสอผาทเปอนออกทนท เมอสมผสตา : ลางดวยนาปรมาณมาก โดยลมตากวางใหนาไหลผานอยางนอย 15 นาท นาสงจกษแพทยทนท เมอกลนกน : ใหผปวยดมนาปรมาณมาก เพอกระตนใหอาเจยนแลวนาสงแพทยทนท

อาการ/ผลกระทบทสาคญ : ระบบหายใจ : เจบคอ หายใจขด ปวดหว มอาการปวย และเหนอยลา ผวหนง : ผนแดงเรอ เจบคอ หายใจขด ปวดหว มอาการปวย และเหนอยลา ตา : ตาแดง และเจบ การกลนกน : เจบคอ หายใจขด ปวดหว มอาการปวย และเหนอยลา

ขอควรพจารณาทางการแพทย : ไมม

5. มาตรการผจญเพลง (Fire-fighting Measures)

สารดบเพลงทเหมาะสม : ละอองนา คารบอนไดออกไซด โฟมดบเพลง และผงเคมแหง สารดบเพลงทไมเหมาะสม : ไมม ความเปนอนตรายเฉพาะทเกดขนจากสารเคม :

ลกไหมตดไฟได เมอเกดเพลงไหม จะกอใหเกดกาซหรอไอระเหยทเปนอนตราย ในกรณเพลงไหมอาจกอใหเกดไนโตรเจนออกไซด ไฮโดรเจนไซยาไนด หามอยบรเวณทอนตรายโดยปราศจากชดปองกนสารเคมทเหมาะสม และเครองชวยหายใจ ปองกนไมใหนาทใชดบเพลงแลวไหลลงสแหลงนาบนดนหรอใตดน

อปกรณปองกนพเศษและเตอนภยสาหรบนกผจญเพลง : สวมเครองชวยการหายใจแบบครบชดและเสอผาทใชปองกนเพอปองกนการสมผสกบ ผวหนง และดวงตา



6. มาตรการจดการเมอมการหกและรวไหลของสารเคมโดยอบตเหต (Accidental Release Measure)

มาตรการความปลอดภยสวนบคคล : หามสดดมไอระเหยหรอละอองลอย หามสมผสสารเคมโดยตรง การทางานในหองปด ตองแนใจวามแหลงอากาศบรสทธเพยงพอ

อปกรณปองกนภยสวนบคคล : สวมอปกรณปกปองทางเดนหายใจแบบครบชด รองเทาบท และถงมอยางแบบหนา

มาตรการปกปองสงแวดลอม : ปองกนไมใหไหลลงสระบบสขาภบาล ดน หรอสงแวดลอม วธการและวสดสาหรบกกเกบและกอบก :

ดดซบดวยซลกาเจล แอกซเวเตทอลมนา หรอพอลโพรพลนไฟเบอร และเกบในภาชนะทปดโดยเครองมอทไมกอใหเกดประกายไฟและเคลอนยายออกสทโลง ทาการระบายอากาศบรเวณนน และลางทาความสะอาดบรเวณทสารหกรวไหลหลงจากเกบสารออกหมดแลว

7. การขนถายเคลอนยายและการจดเกบ (Handling and Storage) มาตรการปองกนสาหรบการขนถายเคลอนยายอยางปลอดภย :

พนทขนถายตองหางจากบรเวณอนๆ และจดทกอใหเกดประกายไฟ มระบบกาจดประจไฟฟาสถต มระบบพนนาสาหรบเกดกรณฉกเฉน ตดตงระบบตรวจจบสญญาณเตอนความเขมขนของสารในกรณทรวไหลออกสบรรยากาศเกนเกณฑทกาหนด มระบบการจายกาซไนโตรเจน พนกงานขนถายตองไดรบการอบรมและมประสบการณ และบรเวณจดขนถายสารเคมควรมอปกรณปองกนอนตรายทจาเปน

เงอนไขการจดเกบอยางปลอดภย : เกบทอณหภม 2 – 25oC เกบในบรเวณทมอากาศถายเทสะดวก เกบหางจากแหลงกาเนดประกายไฟ เปลวไฟ และความรอน เขาไดเฉพาะผทไดรบอนญาต และหามเกบรวมกบวสดทเขากนไมได

8. การควบคมการรบสมผสและการปองกนสวนบคคล (Exposure Controls/Personal Protection)

การควบคมตวแปรตาง ๆ National Institute Occupational Safety and Health (NIOSH)

TLV-TWA 1 ppm TLV-C 10 ppm

การควบคมทางวศวกรรมทเหมาะสม : ฝกบวฉกเฉน อางลางตา ใชสารนในตดดควนเทานน และใชเครองมอทไมเกดประกายไฟ

อปกรณปองกนภยสวนบคคล : การปองกนระบบหายใจ : อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดกรองอนภาคทไดรบการรบรอง

ตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม มอก. 2199-2547 ในบรเวณทไมมการระบายอากาศ และ/หรอการไดรบสารในปรมาณมากกวาคา TLV หรอ PEL



การปองกนตา : แวนตากนสารเคม (Goggle) การปองกนมอ : ถงมอชนดทนสารเคม ขอควรปฏบต : เปลยนเสอผาทเปอนสารเคมทนท ทาครมปองกนผวหนง ลางมอและหนาหลง

ทางานกบสาร หามกนอาหารในบรเวณทางาน ทางานภายใตตควน และหาม สดดมสาร

9. คณสมบตทางกายภาพและทางเคม (Physical and Chemical Properties)

1. สภาพปรากฏ : ของเหลว ไมมส 2. กลน : กลนฉน 3. ระดบคาขดจากดของกลน : 1.6 ppm 4. คาความเปนกรดดาง : ไมมขอมล 5. จดหลอมเหลว/จดเยอกแขง : -83.55oC 6. จดเรมเดอดและชวงของการเดอด : 77.3oC 7. จดวาบไฟ : -5oC ในถวยปด 8. อตราการระเหย : 4.54 g/m2-hr (เทยบกบ บวทลอะซเตต) 9. ความสามารถในการลกตดไฟได : ไมมขอมล 10. ขดจากดการระเบด (%, v/v) : ขดลาง : 2.8 ขดบน : 17 11. ความดนไอ : 0.11 atm (84 มลลเมตรปรอท) ทอณหภม 20oC 12. ความหนาแนนไอสมพทธ (อากาศ = 1) : 1.83 ทอณหภม 20oC 13. ความหนาแนนสมพทธ (นา = 1): 0.806 ทอณหภม 20oC 14. ความสามารถในการละลายได : ในนา : 75.1 g/l ทอณหภม 25oC 15. สมประสทธการแบงสวนของ n-octanol ตอนา : 0.25 (Log Kow) 16. อณหภมทจดตดไฟไดเอง : 481oC 17. อณหภมทแตกตวระดบโมเลกล : ไมมขอมล

10. ความเสถยรและความไวตอปฏกรยา (Stability and Reactivity)

ความเสถยรทางเคม : ทาใหเสถยรดวยไฮโดรควโนนโมโนเมทลอเทอร ความเปนไปไดในการเกดปฏกรยาอนตราย : อาจเกดพอลเมอไรเซชนทเปนอนตราย สภาวะทตองหลกเลยง : ความรอน และอาจเกดพอลเมอไรเซชนเมอสมผสแสง วสดทเขากนไมได : กรดซลฟวรก ดาง กรดไนตรก อะลฟาตคเอมน ไอโซไซยาเนต โบรมน

ไฮโดรเปอรออกไซด เบสแกทกตว กรดแกทกตว ตวเรงปฏกรยาประเภทกรดลวอส เชน โบรอนไตรฟลออไรด ไททาเนยมเตตระคลอไรด ตวออกซไดซทองแดง อลลอยของทองแดง และโซเดยมโบโรไฮไดรด

ผลตภณฑจากการสลายตวทเปนอนตราย : คารบอนมอนอกไซด คารบอนไดออกไซด และ ไฮโดรเจนไซยาไนต



11. ขอมลดานพษวทยา (Toxicological Information)

วถทางทไดรบสาร : การสมผสทางผวหนง : ทาใหเกดแผลไหม การดดซมทางผวหนง : เปนพษเมอถกดดซมผานทางผวหนง การสมผสทางสาร : ทาใหเกดแผลไหม การสดดม : เปนพษเมอสดดม สารนทาใหเกดการระคายเคองทแผนเยอเมอก

และบรเวณทางเดนหายใจสวนบน สารนทาใหเนอเยอของเยอเมอกและบรเวณทางเดนหายใจสวนบนถกทาลายอยางรนแรงมาก

ขอบงชและอาการของการไดรบสาร : สารนกอใหเกดอนตรายอยางรนแรงตอเยอเมอก ระบบทางเดนหายใจสวนบน ดวงตา และผวหนง อาการทเกดจากการไดรบสารน ไดแก รสกแสบรอน ไอ หายใจมเสยง หลอดลมตอนบนอกเสบ

หายใจถ ปวดหว คลนไส และอาเจยน การสดดมอาจทาใหเกดการหดเกรงของกลามเนอ อกเสบ การบวมนาของ Larynxand Bronchi Chemical Pneumonitis และอาการบวมนาทปอด

ยงไมมการตรวจสอบสมบตทางเคม ทางรางกาย และทางพษวทยาอยางถถวน อาจถกเมตาบอไลซบางสวนไปเปนไซยาไนตในรางกาย กดระบบประสาทสวนกลาง Ataxia อาการตางๆ อาจเกดขนชา

พษเฉยบพลน : ความเปนพษเฉยบพลนทางปากของหน : LD50 (Oral, Rat) : 78 มลลกรม/กโลกรม ความเปนพษเฉยบพลนทางการหายใจของหน : LC50 (Inhalation, Rat) : 946 ppm ความเปนพษเฉยบพลนทางผวหนงของกระตาย : LD50 (Dermal, Rabbit) : 250 มลลกรม/กโลกรม

พษเรอรง : การทดลองในสตวภายใตภาวะเดยวกบการทางานจรง แสดงใหเหนวาเปนสารกอมะเรง

12. ขอมลผลกระทบตอระบบนเวศน (Ecological Information)

ความเปนพษตอระบบนเวศน : คาความเปนพษของ Bluegill : LC50 ปลา: 23.6 ppm ในเวลา 96 ชวโมง

คาความเปนพษของ Cyprinus Carpio : LC50 ปลา: 21.4 ppm ในเวลา 96 ชวโมง ความคงอยนาน และความสามารถในการยอยสลายทางชวภาพ : ไมม ความสามารถในการสะสมทางชวภาพ : มแนวโนมในการสะสมทางชวภาพตา (Log Kow = 0.25 และ Log BCF in Fish = 0.48 - 1.68) สภาพทเคลอนทไดในดน : ไมมขอมล ผลกระทบรายแรงทอาจเกดขน : ไมมขอมล



13. ขอพจารณาในการกาจด (Disposal Considerations)

การกาจดสาร : ในการกาจดสาร ตดตอบรษททใหบรการกาจดขยะซงมใบอนญาต หรอกาจดโดยการเผาในเตาเผาสารเคมซงมการตดตงเครองเผาทาลายไอสารอณหภมสง (Afterburner) และเครองดกจบ (Scrubber) แตตองระวงเรองการจดตดไฟเปนพเศษ เนองจากสารนไวไฟสง และตรวจสอบขอบงคบดานสงแวดลอมของหนวยงานรฐ และทองถน

14. ขอมลเกยวกบการขนสง (Transport Information)

หมายเลข UN : 1093 ชอทถกตองในการขนสงตาม UN : ACRYLONITRILE, STABILIZED ประเภทความเปนอนตรายสาหรบการขนสง : 3 กลมของการบรรจ (ถาม) : I การเกดมลภาวะทางทะเล : ม ขอควรระวงพเศษ : ไมม

15. ขอมลเกยวกบกฎขอบงคบ (Regulatory Information)

กฎขอบงคบของประเทศไทย พระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535

ประเภทวตถอนตราย : ชนดท 3 (กรมโรงงานอตสาหกรรม) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง ความปลอดภยในการทางานเกยวกบสารเคมอนตราย พ.ศ. 2534

การตดฉลากตามระเบยบ EC สญลกษณ : F ไวไฟสง

T เปนพษ ขอความบอกความเสยง : R11 R23/24/25 R37/38 R41 R43 R45 R51/53

ไวไฟสง เปนพษเมอหายใจเขา/เปนพษเมอสมผสผวหนง/เปนพษ

เมอกลนกน ระคายเคองตอระบบทางเดนหายใจระคายเคองตอผวหนง มความเสยงอนตรายตอตาอยางรนแรง อาจทาใหเกดการแพโดยการสมผสถกผวหนง อาจเปนสาเหตของโรคมะเรง เปนพษตอสงมชวตในนา/อาจมผลกระทบระยะยาวตอ

สงแวดลอมในนา



ขอความบอกมาตรการความปลอดภย : S9 S16 S45 S53 S61 ตองเกบภาชนะบรรจในททมการระบายอากาศด เกบใหหางจากแหลงกาเนดพลงงานอนๆทกอใหเกด

การลกไหม หามสบบหร กรณเกดอบตเหตหรอรสกไมสบายใหไปพบ แพทย

ทนท (นาฉลากไปใหแพทยดถาเปนไปได) หลกเลยงการสมผสกบสาร ใหศกษาขอแนะนาในการ

ใชงานเปนพเศษกอนการใชงาน ผใชตองเปนผทมความชานาญเทานน

หลกเลยงการปลอยลงสสงแวดลอม โดยอางองจากคาแนะนาพเศษ/เอกสารขอมลความปลอดภย

หมายเลข EC : 203-466-5 EC Label

ระเบยบของเยอรมน ระดบมลพษตอแหลงนา : 3 (สารกอมลพษ ระดบสง)

16. ขอมลอนๆ (Other Information)

วนทจดเตรยมเอกสารขอมลความปลอดภยน : 28 กรกฎาคม 2551 คาอธบายของอกษรยอและชอยอทใชในเอกสารขอมลความปลอดภย : UN : United Nations องคการสหประชาชาต TLV-TWA : Threshold Limit Value - Time Weighted Average เปนคาความเขมขนเฉลย

ของไอสารในบรรยากาศตลอดเวลาการทางาน ซงโดยทวไป คอ 8 ชวโมงตอวน หรอ 40 ชวโมงตอสปดาห ทผปฏบตงานอาจสมผสซาๆ โดยปราศจากผลกระทบตอสขภาพ

PEL : Permissible Exposure Limit เปนความเขมขนสงสดทยอมรบไดของไอสารในบรรยากาศของอาคารททางาน พจารณาตลอด 8 ชวโมงทาการ

BCF : Bioconcentration Factor เปนสดสวนความเขมขนของสารเคมในเนอเยอจลชพในนาตอความเขมขนของสารเคมนนในนา

EC : European Commission

เอกสารและแหลงขอมลทใชทาเอกสารขอมลความปลอดภย : เอกสารความปลอดภยอะครโลไนไตรล ของ Merck เอกสารความปลอดภยอะครโลไนไตรลของ Sigma Aldrich NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazard



9.2 ฉลากตามระบบ GHS

การจาแนกประเภทและการตดฉลากสารเคมทเปนระบบเดยวกนทวโลก (Globally Harmonized System of Classification and Labeling of Chemical: GHS) เปนระบบการจดการสารเคมแบบใหมทใชในการจาแนกและตดฉลากสารเคม เพอความสะดวกในการขนสงสารอนตราย และเปนมาตรฐานสาหรบการสอสารความเปนอนตราย

ฉลากตามระบบ GHS ประกอบดวย การใชสญลกษณ คาสญญาณ ขอความบอกความเปนอนตราย และขอควรระวง รวมทงระบบรษททจดจาหนาย

ตวอยาง ฉลากอะครโลไนไตรล (Acrylonitrile) ตามระบบ GHS

อะครโลไนไตรล (Acrylonitrile)

CAS No. 107-13-1 UN No. 1093

สญลกษณ :

คาสญญาณ : อนตราย

ของเหลวและไอไวไฟสง

อนตรายกรณกลนกน

มความเปนพษกรณสมผสทางผวหนง

มความเปนพษกรณไดรบทางการหายใจ

ทาใหผวหนงไหมและดวงตาไดรบอนตรายอยางรนแรง

กอใหเกดความเสยหายอยางรนแรงตอดวงตา

อาจทาใหเกดปฏกรยาภมแพทผวหนง

คาดวาทาใหเกดความผดปกตตอพนธกรรม

คาดวาทาใหเกดมะเรง

คาดวามอนตรายตอการปฏสนธหรอทารกในครรภ

ทาใหเกดอนตรายตอระบบประสาท ตบ ผานการสมผสครงเดยว

ทาใหเกดอนตรายตอระบบประสาท ระบบทางเดนหายใจ ระบบเลอด อณฑะ ไต ตบ โดยไดรบเปนระยะเวลานาน หรอสมผสหลายครง

ขอความบอกความเปน อนตราย : เปนพษตอสงมชวตในนา

ขอความสาหรบความเปนอนตรายทางกายภาพ (ของเหลวไวไฟ)

เกบใหหางจากความรอน ประกายไฟ เปลวไฟ และหามสบบหร

ขอควรระวง :

จดเกบในภาชนะบรรจทปดแนน



ปดภาชนะ หบหอ ใหแนนและเกบในททมการถายเทอากาศด

เกบแยกบรเวณจากสารทเขากนไมได

ใชคารบอนไดออกไซด ผงเคมแหง หรอโฟม

ขอความเพอปองกนโอกาสในการใชทผดและการรบสมผสตอสขภาพ

ใชเฉพาะในพนทมการระบายอากาศทด

หลกเลยงการสมผสกบผวหนงหรอดวงตา

สวมใสชดปองกน ถงมอ อปกรณปองกนดวงตา และใบหนา ทเหมาะสม

ในกรณทระบบระบายอากาศไมเพยงพอ ใหสวมใสอปกรณปกปองทางเดนหายใจ ทเหมาะสม

ขอความอธบายการปฏบตทเหมาะสมในกรณเกดอบตเหต

การหกรวไหล

คลมดวยวสดดดซบ หรอกกเกบ รวบรวมและกาจด

การผจญเพลง

พนกงานดบเพลงควรสวมใสชดปองกนทเหมาะสมเตมชดรวมทงอปกรณ SCBA

การปฐมพยาบาล

เกบขอมลเกยวกบภาชนะบรรจภณฑ หรอฉลาก เมอโทรหาศนยควบคมพษ หรอแพทย เพอการบาบด

เคลอนยายใหไดรบอากาศบรสทธทนท ใหนาไปพบแพทยทนท

ใหรบนาผปวยไปพบแพทยทนทถากลนกนเขาไป

ลางผวหนงทนทดวยนาในปรมาณมากตอเนอง เปนเวลา 15 - 20 นาท

ลางตาทนทเปนเวลาอยางนอย 15 นาท นาไปพบแพทย

ขอความสาหรบการปกปองสงแวดลอมและการกาจดทเหมาะสม

ใชการกกเกบทเหมาะสมเพอหลกเลยงการปนเปอนตอสงแวดลอม

วสดและภาชนะบรรจของวสดนจดเปนของเสยอนตราย

ขอความพเศษสาหรบผลตภณฑผบรโภค

เกบใหหางจากอาหาร เครองดม และอาหารสตว

บรษทจดจาหนาย: บรษท สารเคม จากด (ขอมลสมมต) ทอย : 123/123 ถนนพระราม 6 แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพมหานคร 10400

โทรศพท 02 222 2222 โทรสาร 02 333 3333

ทมา : กรมโรงงานอตสาหกรรม. การจาแนกประเภทและการตดฉลากสารเคมทเปนระบบเดยวกนทวโลก. รวบรวมจาก Globally Harmonized System of Classification and Labeling of Chemicals (UN-GHS Version 2003). 2548 .



9.3 การจาแนกประเภทความเปนอนตรายทางกายภาพ สขภาพ และสงแวดลอม

การจาแนกประเภท กลมท ฉลาก คา

สญญาณ ขอความ

แสดงอนตราย หมายเหต

แหลงอางอง

ความเปนอนตรายทางกายภาพ

1. วตถไวไฟ - - - - ไมจดเปนประเภทน -

2. กาซไวไฟ - - - - ไมจดเปนประเภทน -

3. สารละอองลอยไวไฟ - - - - ไมจดเปนประเภทน -

4. กาซออกซไดซ - - - - ไมจดเปนประเภทน -

5. กาซภายใตความดน - - - - ไมจดเปนประเภทน -

6. ของเหลวไวไฟ 2

อนตราย ของเหลวและไอไวไฟสง

จดวาบไฟ -5oC (ในถวยปด) จดเดอด 77.3oC

-

7. ของแขงไวไฟ - - - - ไมจดเปนประเภทน -

8. สารเคมททาปฏกรยา ไดเอง

- - - - ขอมลไมเพยงพอ -

9. ของเหลวทลกตดไฟไดเองในอากาศ

- - - - -

10. ของแขงทลกตดไฟไดเองในอากาศ

- - - - ไมจดเปนประเภทน -

11. สารเคมทเกดความรอนไดเอง


12. สารเคมทสมผสนาแลวใหกาซไวไฟ


13. ของเหลวออกซไดส - - - - ไมจดเปนประเภทน -

14. ของแขงออกซไดส - - - - ไมจดเปนประเภทน -

15. สารเปอรออกไซด อนทรย


16. สารทกดกรอนโลหะ - - - - ขอมลไมเพยงพอ -







ความเปนอนตรายตอสขภาพและสงแวดลอม

1. ความเปนพษเฉยบพลน

1.1 ทางปาก 3

อนตราย อนตราย กรณกลน

LD50 (Oral,Rat) 78 mg/kg

Sigma-Aldrich

1.2 ทางผวหนง 2

อนตราย มความเปนพษกรณสมผสทางผวหนง

LD50(Skin,Rat) 148 mg/kg LD50(Skin,Rabbit) 63 mg/kg

Sigma-Aldrich

1.3 ทางการหายใจ (กาซ)


1.4 ทางการหายใจ (ไอ)

2

อนตราย มความเปนพษกรณไดรบทางการหายใจ

LC50 (Inhalation,Rat) 946 ppm ในเวลา 4 ชวโมง

www.petrochemistry.net (ดรายละเอยดหนา 13)

1.5 ทางการหายใจ (ฝนและละออง)


2. การกดกรอน/ระคายเคองตอผวหนง

2

คาเตอน

ทาใหผวหนงไหมและดวงตาไดรบอนตรายอยางรนแรง

มการทดลองในสงมชวตพบวา มการระคายเคอง ตอผวหนง

Sigma-Aldrich

3. การทาลายดวงตาอยางรนแรง/การระคายเคองตอดวงตา

2A

คาเตอน กอใหเกดความเสยหายอยางรนแรงตอดวงตา

มการทดลองในสงมชวตพบวา มการระคายเคอง ตอดวงตา

Sigma-Aldrich

4. การทาใหไวตอการกระตนอาการแพตอระบบทางเดนหายใจหรอผวหนง

4.1 การกระตนอาการแพตอระบบหายใจ


4.2 การกระตนอาการแพตอผวหนง

1 คาเตอน อาจทาใหเกดปฏกรยาภมแพทผวหนง

-

Japan Interna-tional Coopera-tion Agency







5. การกลายพนธของเซลลสบพนธ

2

คาเตอน

คาดวาทาใหเกดความผดปกตตอพนธกรรม

สารนเปนไปไดท ทาใหเกดการกลายพนธตอเซลลสบพนธในมนษย

Sigma-Aldrich

6. ความสามารถในการกอมะเรง

2

คาเตอน คาดวาทาใหเกดมะเรง

สารนเปนไปไดท ทาใหเกดมะเรง ในมนษย

Sigma-Aldrich

7. ความเปนพษตอระบบสบพนธ

2

คาเตอน

คาดวามอนตรายตอการปฏสนธหรอทารกในครรภ

คาดวาสารนทาใหเกดอนตรายตอระบบสบพนธและ มการพฒนาการในมนษย

Sigma-Aldrich

8. ความเปนพษตอระบบอวยวะเปาหมายอยางเฉพาะเจาะจง การไดรบเพยง ครงเดยว

1

อนตราย

ทาใหเกดอนตรายตอระบบประสาท ตบ ผานการสมผสครงเดยว

เขาสรางกายโดยการซมผานผวหนง เกดอาการผนแดง ตมใส ผวหนงตกสะเกด ระคายเคอง

Japan Interna-tional Cooperation Agency

9. ความเปนพษตอระบบอวยวะเปาหมายอยางเฉพาะเจาะจง การไดรบสมผสหลายครง

2

คาเตอน

ทาใหเกดอนตรายตอระบบประสาท ระบบทางเดนหายใจ ระบบเลอด อณฑะ ไต ตบ ไดรบความเสยหายโดยการรบสมผสหลายครง

เขาทาลายอวยวะไดแก ตบ ระบบประสาทสวนกลาง ระบบหวใจรวมหลอดเลอด ไต

Japan Interna-tional Coopera-tion Agency

10. ความเปนพษตอสงแวดลอมในนา

10.1 เฉยบพลน 2 - - เปนพษตอสงมชวตในนา

LC50 Cyprinus carpio 21.4 ppm ในเวลา 96 ชวโมง

PAN*

10.2 เรอรง - - - - ไมจดเปนประเภทน -

* PAN Pesticides Database - Chemical Toxicity Studies on Aquatic Organisms (http://www.pesticideinfo.org/List_AquireAll.jsp?Rec_Id=PC34127&offset=100)



Packing media

บ ท ท 10 การจดการกากของเสยปนเปอนอะครโลไนไตรล

การจดการกากของเสยทมสวนผสมของอะครโลไนไตรลจากโรงงานอตสาหกรรม ตองเปนไปตาม

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง การกาจดสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลว พ.ศ. 2548 ออกตามความในพระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535 กากของเสยอะครโลไนไตรลมสมบตไวไฟ (Ignitable Substance) และเปนพษ (Toxic Hazardous Chemical) ดงนนการจดการกากของเสยอะครโลไนไตรล จงตองเปนไปตามหลกเกณฑ และวธการทกาหนด คอ การทาลายฤทธ กาจด ทง หรอฝงกากของเสยตองดาเนนการโดยวธการใดวธการหนงหรอหลายวธอยางตอเนองกน ซงขนอยกบลกษณะและสมบตของกากของเสยทมอะครโลไนไตรลปนเปอนอย ทงนตองไดรบความเหนชอบจากอธบดกรมโรงงานอตสาหกรรมหรอผซงอธบดกรมโรงงานอตสาหกรรมมอบหมาย

10.1 ของเสยทเกดจากการปนเปอนอะครโลไนไตรลหกรวไหล อะครโลไนไตรลมสมบตในการละลายนาและอตราการระเหยสง ดงนนในกรณทอะครโลไนไตรลม

การรวไหลจะสงผลตอการปนเปอนไดทงในอากาศและนา กากของเสยทปนเปอนอะครโลไนไตรลจะอยในรปแบบ ดงตอไปน

สถานะไอ :

1. ในกรณความเขมขนสงและมปรมาณมาก การจดการของเสยจากอะครโลไนไตรลซงอยในรปของไอสามารถทาไดโดยการทาใหบรสทธดวย

ไอนา (Flash Distillation) หลงจากนนจะนากลบมาใชในกระบวนการใหมอกครง 2. ในกรณความเขมขนของสารนอยจะดาเนนการได 3 วธ คอ

2.1 การกาจดโดยหอดกจบแบบเปยก (Wet Scrubber)1

ไอของอะครโลไนไตรลจะไหลผานตวกลาง (Packing Media) และสมผสกบนาททาการสเปรยจากดานบน ลงมา นาจะละลายอะครโลไนไตรล ไหลลงทางดานลางของหอดดซบและจะถกสงไปเกบรวบรวมไวทถงเพอรอการกาจดตอไป สวนไอทเหลอจากการดดซบจะออกทางดานบนของหอดกจบ ตองมความเขมขนของ อะครโลไนไตรลไมเกน 20 ppm กอนทจะปลอยสชน บรรยากาศ (บรเวณทตงหอดกจบควรเปนบรเวณทอากาศถายเทไดสะดวก)

1 Lu, C., M.-R. Lin and J. Lin. 2000. Removal of acrylonitrile vapor from waste gases by a trickle-bed air biofilter.

Bioresource Technology 75: 35-41.



2.2 การกาจดโดยทาปฏกรยาผานหอกรองชวภาพแบบทรคเคอร (Trickle Bed Biofilter) 1 ซงมลกษณะเชนเดยวกบหอดกจบแบบเปยกโดยตวกลางจะเปนถานกมมนต (Activated Carbon) ทเคลอบดวยฟลมชวภาพเปนชนบางๆ

2.3. การเผาทอณหภมสงดวย Rotary Kiln Incinerator (อณหภม 820 – 1,600oC) หรอดวย Fluidized Bed Incinerator (อณหภม 450 - 980OC) หรอดวย Liquid Infection Incinerator (อณหภม 650 – 1,600oC) ทมระบบลดความเขมขนของกาซไนโตรเจนออกไซดทเกดจากการเผาขนแรก 2

สถานะของเหลว : 1. ของเสยทอยในรปของเหลว หรอสารละลายทมความเขมขนตา จะสามารถบาบดไดดวยการตกตะกอน

สาหรบอะครโลไนไตรล 1 กโลกรม ในของเสย จะตองใช Na2SO3 และ Na2SO3•7H2O ในปรมาณ 2.37:4.75 กโลกรม ตามลาดบ โดยปฏกรยาจะเกดท 30 - 77.3oC ผลตภณฑทไดจะเปนโซเดยมซลโฟเนต (Sodium sulphonate) ซงมสมบตคอ ยากตอการระเหย และสามารถทจะสลายตวทางชวภาพได 3

ขอควรระวง หามนากากของเสยในรปสารละลายทาปฏกรยากบสาร ดงตอไปน - โซเดยมไฮโปคลอไรท เนองจากทาใหเกดกาซพษ - โซเดยมไฮดรอกไซด หรอสารละลายแอมโนเนย เนองจากทาใหเกดปฏกรยาพอ

ลเมอไรเซชนอยางรนแรง 2. สาหรบอะครโลไนไตรลทมการเสอมสภาพไมสามารถนาไปใชใหมได ตองทาลายโดยการเผาท

อณหภมสง

สถานะของแขง : 1. เนองจากอะครโลไนไตรลงายตอการละลาย ดงนนเมอของเสยจากอะครโลไนไตรลทเปนของแขงเกด

หกรวไหลและถกนาชะลาง ซมลงสพนดน จะทาใหมผลกระทบตอนาใตดน อยางไรกตามหากดนมคณสมบตเปนกรดแก เบสแก ถกแสงแดดจด จะทาใหอะครโลไนไตรลทาปฏกรยาไฮโดรไลซสบางสวน (Partial Hydrolysis) ไปเปนอะครลาไมด (Acrylamide) ซงมความเปนพษนอยกวาอะครโลไนไตรล 3

2. ในกรณทหกรวไหลลงดนในปรมาณมาก จนทาใหความเขมขนมากกวา 4 – 5 % จะทาลายจลนทรยทสามารถยอยสลายอะครโลไนไตรลในดนได ทาใหเกดการตกคางในดน และอาจเปนผลทาใหเกดการระเบด ลกตดไฟได จงควรแยกและสงเผาทอณหภมสง

3. กรณการผลตโคพอลเมอร (เชน ABS SAN NBR เปนตน) กากของเสยยงมอะครโลไนไตรล ดงนนการจดการกากของเสยทาไดโดยการเผาทอณหภมสง 1

1 Lu, C., M.-R. Lin and J. Lin. 2000. Removal of acrylonitrile vapor from waste gases by a trickle-bed air biofilter.

Bioresource Technology 75: 35-41. 2 Cupitt, L.T. 1980. Fate of toxic and hazardous materials in the air environment. Environmental Services Research

Laboratory, Office of Research and Development. U.S. Environmental protection Agency, Research Triangle Park, North Carolina. 28 pp. (EPA-600/3-80-084)

3 CIFIC, 2003. Guidelines for the distribution of Acrylonitrile/ Revision 3, January 2003



10.2 การจดการภาชนะบรรจอะครโลไนไตรล

เนองจากอะครโลไนไตรลเปนสารทระเหยงาย ดงนนภาชนะบรรจทมอะครโลไนไตรลจงควรมวธการจดเกบเปนอยางด เพอปองกนไอระเหยของอะครโลไนไตรลออกสสงแวดลอม ดงน

1. ภาชนะบรรจ ถง หรอขวดทบรรจอะครโลไนไตรลตองถกปดฝาใหแนน กอนคดแยกออกจากภาชนะบรรจสารประเภทอนทไมเขาพวก แลวจงนาสงใหบรษททมความชานาญในการจดการตอไป

2. ภาชนะบรรจขนาดเลกซงมการปนเปอนเพยงเลกนอย และปดฝาไมได ใหเปาไลดวยไนโตรเจน หรอไอนารอน ภายใตเครองดดควน (Hood) เพอใหไอของอะครโลไนไตรลผานเขาระบบบาบดตอไป

3. ภาชนะบรรจขนาดใหญ ทอสงอะครโลไนไตรล ตองเปาไลดวยไนโตรเจน แลวนาไอของ อะครโลไนไตรลเขาระบบบาบดตอไป การดาเนนการดงกลาวใหทาจนกวาความเขมขนของอะครโลไนไตรลในอากาศภายในภาชนะบรรจตากวาคาขดจากดลางของการระเบด (LEL)

1 Jeffrey, W. Vincoli. 1996. CRC Press Hazardous substances / Safety measures / Handbooks, manuals Part A.



บ ท ท 11 มาตรการปองกนอนตราย

11.1 มาตรการปองกนอนตรายระหวางการใชงาน

ความเปนอนตราย วธการปองกนอนตราย หวขอ

อนตรายจากการสะสมของแหลงประกายไฟ

แรงดนของปมตองไมทาใหอะครโลไนไตรลมความเรวภายในทอเกน 7 เมตร/วนาท

มอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลใหเหมาะสม และเปนอปกรณแบบลดการสะสมไฟฟาสถต

เลอกใชอปกรณแบบไมมการสะสม และสงผานการไหลของไฟฟาสถตไดด

6.1

7.1, 7.2

4.1

อนตรายจากการระเบด ลกตดไฟ

ตรวจสอบระบบการแทนทของไนโตรเจนขณะมการไหลออกของอะครโลไนไตรลจากถงเกบ

6.1

อนตรายตอสขภาพผปฏบตงาน จดอบรมใหความรเกยวกบความเปนพษของ อะครโลไนไตรลทงดานการสดดม การกน และการสมผส

จดอบรมใหความรเกยวกบความเปนพษจากไอพษจากการเผาไหมอะครโลไนไตรล

จดใหมการตรวจสขภาพตามคาแนะนาของแพทยผมความเชยวชาญดานอาชวอนามย

บงคบการใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลขณะปฏบตงาน

ตรวจสอบสภาพของอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลโดยเฉพาะอยางยงตวกรองคารบอน

3.3

3.2

3.7

7.1, 7.2

7.1



11.2 มาตรการปองกนอนตรายระหวางการเกบ ความเปนอนตราย วธการปองกนอนตราย หวขอ

อนตรายจากปฏกรยา พอลเมอไรเซชนตวเอง

ตรวจสอบความเขมขนและปรมาณของสารหนวงในถงเกบ

ตรวจสอบอณหภมของถงเกบ ตรวจสอบระบบควบคมอณหภมของถงเกบและถงปฏกรณ

3.9

3.9 3.9

อนตรายจากการระเบด ลกตดไฟ

ตรวจสอบปรมาณ และความดนยอยของไนโตรเจนในระบบคลมดวยไนโตรเจน (Nitrogen Blanket)

ตรวจสอบปรมาณ และความดนยอยของออกซเจนทปนเปอนในระบบคลมดวยไนโตรเจน (Nitrogen Blanket)

ตรวจสอบระบบตอสายดนอยางสมาเสมอ ตรวจสอบเทยบมาตรฐานเครองตรวจจบกาซ มระบบระบายอะครโลไนไตรลออกจากถงเกบและโดยรอบถง

ตรวจสอบความเพยงพอของผงเคม โฟม และคารบอนไดออกไซด

ใหมการสรางเขอนรอบถงเและบรเวณจดขนถาย เพอกนมใหสารเคมไหลไปสมผสแหลงประกายไฟ

-

4.1

4.1 4.1

6.1, 6.2, 6.3 8.2

6.1

อนตรายจากการเสอมสภาพของถง

ตรวจสอบสภาพถงและอปกรณใหอยในสภาพพรอมใชงาน

4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 5.2, 6.1, 6.2, 6.3

11.3 มาตรการปองกนอนตรายจากการจดการกากของเสย ความเปนอนตราย วธการปองกนอนตราย หวขอ

อนตรายจากการทาปฏกรยารนแรง

ตรวจสอบการเกบ และคดแยกระหวางอะครโลไนไตรลกบกลมสารทเขากนไมได

3.8

อนตรายจากการรวไหลของกาก ตรวจสอบการจดเกบกากใหถกตองตามหลก วชาการ

แยกของเสยทปนเปอนอะครโลไนไตรลเพอสงไป กาจด

10.1, 10.2

10.1, 10.2



11.4 มาตรการปองกนอนตรายทวไป มาตรการทควรม กาหนดใหมการตดปายแสดงชนด สมบต และวธการจดการอยางปลอดภย

จดใหมอปกรณสาหรบปฐมพยาบาลในบรเวณพนททางาน และรถยนต เพอใชงานในกรณฉกเฉนตลอดเวลา

จดใหมการฝกอบรมอาชวอนามยและความปลอดภยแกคนงาน รวมทงใหความรเกยวกบสญญาณเตอนภย

จดใหมระบบปองกน และควบคมอคคภย ไดแก ระบบนาดบเพลง หวฉดนาดบเพลง และ Monitor ระบบสเปรยนาดบเพลง ระบบสเปรยโฟม อปกรณดบเพลงชนดมอถอ ระบบเตอนภยฉกเฉน และอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคลในการระงบเหตฉกเฉน



บ ท ท 12 การดาเนนการเกยวกบวตถอนตราย

พระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535 แบงวตถอนตรายออกเปน 4 ชนด ตามความจาเปนแกการควบคม อะครโลไนไตรลเปนวตถอนตรายชนดท 3 ซงกาหนดให การผลต การนาเขา การสงออก การมไวในครอบครองตองไดรบอนญาต

ผประกอบการจะตองขนทะเบยนวตถอนตราย และตองไดรบอนญาตกอนการผลต นาเขา สงออก หรอมไวในครอบครอง รวมทงแจงขอเทจจรงตามแบบ วอ./อก. 6

กจกรรม การปฏบตตามหลกเกณฑและวธการ

นาเขา ขนทะเบยน ขออนญาตนาเขา แจงขอเทจจรง (1), (2) แจงการประกอบการทกครงป

ผลต ขนทะเบยน ขออนญาตผลต แจงขอเทจจรง (2) แจงการประกอบการทกครงป

ครอบครอง ไมตองขนทะเบยน

ขออนญาตครอบครอง

แจงขอเทจจรง (2) แจงการประกอบการทกครงป

สงออก ไมตองขนทะเบยน

ขออนญาตสงออก แจงขอเทจจรง (1), (2) แจงการประกอบการทกครงป

แจงขอเทจจรง (2) ใหผผลต ผนาเขา ผสงออก หรอผมไวในครอบครอง แจงขอเทจจรง เกยวกบชอ สตรและอตราสวน ชอทางการคา ชอสามญหรอชอยอ (ถาม) ทะเบยน (ถาม) ปรมาณทผลต นาเขา สงออก หรอมไวในครอบครอง ปรมาณทขาย ขายแกผใด และผซอนาไปใชในกจการใด ตามแบบ วอ/อก.7 ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรมเรอง การใหแจงขอเทจจรงของผผลต ผนาเขา ผสงออก หรอผทมไวในครอบครองซงวตถอนตรายทกรมโรงงานอตสาหกรรมมหนาทรบผดชอบ พ.ศ. 2547 และแจงการประกอบการ โดยการนาเขาระหวางเดอนมกราคมถงเดอนมถนายนตองแจงรายละเอยดภายในเดอนกรกฎาคม สวนการนาเขาระหวางเดอนกรกฎาคมถงเดอนธนวาคมตองแจงภายในเดอนมกราคมของปถดไป (ทกครงป)

แจงขอเทจจรง (1) กรณทมนาเขาหรอสงวตถอนตรายออกจากดานศลกากร ตองแจงขอเทจจรงเกยวกบชอวตถอนตราย สตรและอตราสวน ชอทางการคา ชอสามญหรอชอยอ (ถาม) ปรมาณ ภาชนะบรรจ ชอผผลต ประเทศผผลต สถานทเกบรกษา ชอพาหนะ ดานศลกากรทนาเขาหรอสงออก และกาหนดวนทพาหนะจะมาถงหรอออกจากดานศลกากร ตามแบบ วอ/อก.6 ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรมเรอง การใหแจงขอเทจจรงของผผลต ผนาเขา ผสงออก หรอผทมไวในครอบครองซงวตถอนตรายทกรมโรงงานอตสาหกรรมมหนาทรบผดชอบ พ.ศ. 2547

ขนทะเบยนวตถอนตราย ตามแบบคาขอขนทะเบยน วอ./อก. 1 ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรองการขนทะเบยนวตถอนตรายทางอตสาหกรรม พ.ศ. 2543

ผประกอบการตองดาเนนการในการขออนญาตผลต นาเขา สงออก ครอบครอง โดยมเอกสารทใชดาเนนการ คอ - คาขออนญาตนาเขา – แบบ วอ.3 - คาขออนญาตผลต- แบบ วอ.1

- คาขออนญาตมไวในครอบครอง-แบบวอ.7

- คาขออนญาตสงออก- แบบ วอ.5



บ ท ท 13 แบบตรวจสอบโรงงานดานความปลอดภย

ของการใชอะครโลไนไตรล

1. ขอมลสถานประกอบการ

1.2 มาตรฐานทไดรบ ( ) ISO 9000/14000/18000

( ) อนๆ (ระบ) ..................................................

1.1 เลขทะเบยนโรงงาน

...................................................

1.3 ชอโรงงาน

1.4 เลขท หมท 1.5 ตรอก/ซอย 1.6 ถนน

1.7 ตาบล/แขวง 1.8 เขต/อาเภอ 1.9 จงหวด

1.10 รหสไปรษณย 1.11 โทรศพท 1.12 โทรสาร

1.13 ประเภทของผลตภณฑทใชอะครโลไนไตรล

1.14 จานวนคนงานในสถานประกอบการ………….......คน ชาย....................คน หญง..................คน

1.15 สถานท/แหลงชมชนใกลเคยงสถานประกอบการ

1 ทศเหนอ………………..........................ในระยะ..................................เมตร

2. ทศใต…………………..........................ในระยะ..................................เมตร

3. ทศตะวนออก…….................................ในระยะ..................................เมตร

4. ทศตะวนตก……………........................ในระยะ..................................เมตร

2. ขอมลเกยวกบอะครโลไนไตรล 2.1 ขอมลเอกสารความปลอดภย (SDS)

2.1.1 มเอกสารความปลอดภย (SDS) ทไดรบโดยตรงจากผผลตหรอไม ( ) ม ( ) ไมม

กรณทไมมเอกสารความปลอดภย (SDS) จากบรษทผผลต ทางบรษทเลอกใชเอกสาร SDS จาก........................................ *** ตองมเอกสารแนบประกอบ

2.2 ขอมลการใชทวไป

2.2.1 ปรมาณอะครโลไนไตรลทครอบครอง .................................. หนวย ......................

2.2.2 ปรมาณอะครโลไนไตรลสงสดทโรงงานสามารถเกบได ................................... หนวย ......................

2.2.3 อตราการใชอะครโลไนไตรลตอป ................................... หนวย ......................

2.3 แผนภาพ (Flow Chart) แสดงการใชอะครโลไนไตรลในการผลต (แบบยอ) *** ตองมเอกสารแนบประกอบ

2.4 รายงานจานวนอบตเหต (ภายในปททาการตรวจสอบ) *** ตองมเอกสารแนบประกอบ



สาหรบขอ 3 – 5 กรณาเลอกตอบเฉพาะหวขอทเกยวของ

3. ขอปฏบตและระเบยบการขนสง และการจดเกบอะครโลไนไตรล 3.1 การขนสง

( ) ขนสงทางรถบรรทก ( ) ขนสงทางเรอ ( ) ขนสงทางทอ ( ) อนๆ (ระบ) …......................................

หวขอ รายละเอยดการตรวจสอบ ขอเสนอแนะ 3.1.1 ( ) บรษทผขายเปนบรษททไดรบอนญาตในการจาหนายอะครโลไนไตรล

3.1.2 ( ) มการตรวจสอบสภาพยานพาหนะทใชขนสงทกครง 3.1.3 ( ) มการตรวจสอบพนกงานขนสงกอนทาการขนสงทกครง

3.1.4 ( ) บรเวณตวยานพาหนะมปายแสดงสญลกษณความเปนอนตรายของ

สารเคม (ดบทท 5) 3.1.5 ( ) บรษทผขายมแผนฉกเฉนกรณเกดอบตเหตระหวางขนสง

แนบสาเนาเอกสาร

3.2 ถงเกบและภาชนะบรรจ (กรณเปนภาชนะบรรจแบบเคลอนยายได ใหขามไปตรวจสอบขอ 3.2.2) 3.2.1 กรณเปนถงเกบขนาดใหญ

หวขอ รายละเอยดการตรวจสอบ ขอเสนอแนะ 3.2.1.1 ( ) มเอกสารการแสดงปรมาณคงคลง (Inventory Sheet) การนาเขาแตละครง เตรยมเอกสารเพอประกอบการ

พจารณา 3.2.1.2 ( ) ถงเกบเฉพาะ ตวถงตองทาดวยเหลกกลาไรสนม (Stainless Steel) หรอ

เหลกกลา (Carbon Steel) ตวถงควรทาดวยสขาว หรอมการหมฉนวนเพอลดการสะสมความรอน

3.2.1.3 ( ) มการจดเกบสารเคมในสภาวะทจาเพาะสาหรบอะครโลไนไตรล อณหภม ………..oC

อณหภม 25oC และเกบในภาชนะทมดและสามารถเชคตวเลขได

ระบบความปลอดภยบรเวณถงบรรจ

( ) มระบบ Explosion Proof เชน เครองมอวดและเครองควบคมดวยไฟฟาเปนตน

( ) ระบบปองกนการเกดไฟฟาสถต

( ) มการคลมดวยไนโตรเจนในถงบรรจในสภาพสญญากาศเพอลดการรวออก ของสาร

( ) ระบบควบคมระดบภายในถง (Level Control) พรอมระบบแจงเตอนภย ( ) มระบบระงบเหตในกรณฉกเฉน เชน ระบบนาหรอโฟมดบเพลง

( ) ระบบตรวจจบความเขมขนของสารทรวไหลรอบถง

3.2.1.4

( ) มระบบสายลอฟาเพอปองกนการเกดฟาผาถงเกบ บรเวณรอบๆ ถงเกบ ( ) มอปกรณเสรมดานความปลอดภยเมอเกดเหตฉกเฉน ทลางตา ฝกบวฉกเฉน

( ) ไมใกลแหลงทสามารถกอใหเกดประกายไฟ หรอเหตทเสยงตอการระเบด

( ) ไมอยใกลกบสารเคมตอไปน กรดซลฟวรก, กรดไนตรก, แอมโมเนย, Caustics, Aliphatic amines, Isocyanates, โบรมน, กรดแก, เบสแก, (Hydro)peroxides, Lewis acid catalyst (โบรอนไตรฟลออไรด,

ไททาเนยมเตตระคลอไรด และ โซเดยมโบโรไฮไดรด)

3.2.1.5

( ) มการกาหนดเขตหวงหามชดเจน

3.2.1.6 ( ) มมาตรการดานความปลอดภยในกรณทตองเกบอะครโลไนไตรลใกลสารเคม ชนดอน



หวขอ รายละเอยดการตรวจสอบ ขอเสนอแนะ เอกสารตรวจเชคสภาพถงเกบและอปกรณตอประกอบอนๆ อยเสมอ

( ) ความสมบรณของภาชนะบรรจไมมรอยแตกหรอรอยรวบรเวณถง

( ) สภาพของทอรอบๆ ภาชนะบรรจ

( ) ระบบเตอนภยทตดตงบรเวณภาชนะบรรจ

3.2.1.7

( ) ระบบปองกนการเกดไฟฟาสถต

ตองมเอกสารการ

ตรวจสอบยอนหลง

การออกแบบพนทเกบสารเคมเหมาะสมและปลอดภย

( ) พนทตงของถงมลกษณะลาดเอยงปองกนการตกคางของสารเคม

3.2.1.8

( ) มเขอนกนสารเคมเมอเกดการรวไหล รองรบปรมาณได 110%

3.2.1.9 ( ) มปายเตอนหรอสญลกษณแสดงอนตรายของสารเคมทบรรจอยในถง เชน รหส NFPA

สภาพของปายและสญลกษณตองสงเกตเหนไดชดเจน

3.2.1.10 ( ) มการปองกนการเกดปฏกรยาพอลเมอไรเซชนดวยตวเอง (Self Polymerization) โดยการเตมสารหนวงปฏกรยา

ไฮโดรควโนนโมโนเมทลอเทอร 30 - 50 ppm และนา 0.25 - 0.5% โดยนาหนก หรอ สารละลายแอมโมเนยความเขมขน 30 - 55 ppm ในปรมาณ 0.25 - 0.5% โดยนาหนก

3.2.2 กรณเปนภาชนะบรรจแบบเคลอนยายได

หวขอ รายละเอยดการตรวจสอบ ขอเสนอแนะ

3.2.2.1 ( ) มเอกสารการแจงจานวนสารเคมททาการสงแตละครง 3.2.2.2 ( ) สภาพภาชนะบรรจจากผขายอยในสภาพทสมบรณ 3.2.2.3 ( ) มเอกสารการแสดงปรมาณคงคลง (Inventory Sheet) การนาเขาแตละครง เตรยมเอกสารเพอประกอบการ

พจารณา 3.2.2.4 ( ) มการจดเกบสารเคมในสภาวะทจาเพาะสาหรบอะครโลไนไตรล

อณหภม ………..oC อณหภมไมเกน 25oC และเกบในภาชนะทมดและสามารถเชคตวเลขได

บรเวณรอบๆ สถานทเกบสารเคม

( ) มอปกรณเสรมดานความปลอดภยเมอเกดเหตฉกเฉน จดลางตา ฝกบวฉกเฉน

( ) ไมใกลแหลงทสามารถกอใหเกดประกายไฟ หรอเหตทเสยงตอการระเบด ( ) ไมอยใกลกบสารเคมททาปฏกรยากบอะครโลไนไตรล ดบทท 3 หวขอ 3.8

3.2.2.5

( ) มการกาหนดเขตหวงหามชดเจน 3.2.2.6 ( ) มมาตรการดานความปลอดภยในกรณทตองเกบอะครโลไนไตรลใกล

สารเคมอน

ระบบความปลอดภยบรเวณสถานทเกบสารเคม

( ) มระบบ Fire Proof เชน พน ประตของหองเกบสารเคมอนตราย เปนตน

( ) มระบบ Explosion Proof เชน ปม เครองมอวดควบคมดวยไฟฟา เปนตน

( ) มระบบปองกนการเกดไฟฟาสถต

3.2.2.7

( ) มระบบระงบเหตในกรณฉกเฉน เชน ระบบนาหรอโฟมดบเพลง




3.2.2.8 ( ) มปายเตอนหรอสญลกษณแสดงอนตรายของสารเคมบรเวณสถานทเกบ เชน รหส NFPA

สภาพของปายและสญลกษณตองสงเกตเหนไดชดเจน

3.2.2.9 ( ) มการปองกนการเกดปฏกรยาดวยตวเองพอลเมอไรเซชน (Polymerization Reaction) โดยการเตมสารหนวงปฏกรยา

ไฮโดรควโนนโมโนเมทลอเทอร 30 - 50 ppm และนา 0.25 - 0.5% โดยนาหนก หรอ สารละลายแอมโมเนยความเขมขน 30 - 55 ppm ในปรมาณ 0.25 - 0.5% โดยนาหนก

3.3 การนาไปใชงาน 3.3.1 ระหวางการถายสารเคมจากยานพาหนะผขายสภาชนะทใชเกบสารเคม


3.3.1.1 ( ) มระบบอตโนมตเพอหยดการทางานในกรณเกดเหตฉกเฉน เมอเกดการไหลลนออกจากภาชนะบรรจ

3.3.1.2 ( ) มคมอขนตอนการทางานการขนถายสารเคมเกบไวในบรเวณทปฏบตงาน เตรยมเอกสารเพอประกอบการพจารณา

3.3.1.3 ( ) มการตรวจสอบสภาพทอและขอตอทใชในการขนถาย (เชนการตรวจวดหนาแปลน และ/หรอการทา Pressure Test ในระบบทอ เปนตน)

เตรยมเอกสารเพอประกอบการพจารณา

3.3.2 การนาสารเคมไปใชงานผานระบบทอ


3.3.2.1 ( ) มการตรวจสอบรอยรวตามทอและขอตอของทอทสารเคมไหลผาน

3.3.2.2 ( ) มแผนการซอมบารงและตรวจสอบสภาพทอและขอตอ

3.3.3 การนาสารเคมไปใชงานโดยการเคลอนยายภาชนะบรรจ


3.3.3.1 ( ) มการถายสารเคมลงภาชนะทเหมาะสม

3.3.3.2 ( ) มเสนทางการเดนจากจดถายสารเคมไปยงสถานทใชงานทปลอดภย

3.3.3.3 ( ) พนกงานททาหนาทในการนาสารเคมไปใชงาน มชดและอปกรณปองกนอนตรายจากสารเคมครบถวน

3.3.3.4 ( ) มเอกสารการรบจายสารเคมทกครงทมการนาสารเคมไปใช

4. ขอปฏบตและระเบยบของพนกงานทปฏบตงานกบสารอะครโลไนไตรล 4.1 การฝกอบรม


4.1.1 ( ) ความรเบองตนเกยวกบอะครโลไนไตรล

4.1.2 ( ) มการฝกอบรมแกผปฏบตงานทเกยวของกบสารเคมและการฝกอบรมเกยวกบการปฐมพยาบาลเบองตนในกรณเกดอบตเหตจากสารเคม

4.1.3 ( ) การใชอปกรณและเครองมอปองกนอนตรายสวนบคคลทเหมาะสมตอการปฏบตงานดานสารเคม

4.1.4 ( ) การฝกแผนฉกเฉนเมอเกดกรณเพลงไหมหรอการระเบดของสารเคม และวธการดบเพลง



4.2 ความปลอดภยดานสขภาพของผปฏบตงาน


4.2.1 ( ) จดใหมเครองมอปองกนอนตรายสวนบคคลทเหมาะสมตอการปฏบตงานดานสารเคม

ดบทท 7

4.2.2 ( ) จดใหมการตรวจสขภาพทวไปประจาปของพนกงานทปฏบตงาน เอกสารเพอประกอบการพจารณา

4.2.3 ( ) ตรวจเฉพาะโรคตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานอาชวอนามย เอกสารยนยนคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดาน อาชวอนามย

5.มาตรการดานสงแวดลอมและระบบการจดการการกาจดของเสยทเกดจากสารอะครโลไนไตรล


5.1 ( ) มการคดแยกกาก/ของเสยทเกดจากอะครโลไนไตรล ดบทท 10

5.2 ( ) มการตดปายเพอบงบอกประเภท และขอมลของเสย

5.3 ( ) ภาชนะทใชเกบของเสยชนดนมความถกตองและเหมาะสมกบประเภทของเสย

5.4 ( ) มการกาหนดพนทเกบของเสยทชดเจน และแยกตางหากจากพนทเกบสารเคมอนๆ

5.5 ( ) ในกรณทของเสยอยในสถานะกาซ มการตดตงระบบ เชน หอดกจบ (Scrubber) หรอเตาเผาอณหภมสง (Incinerator) เพอกาจดไอเสยกอนปลอยออกสบรรยากาศ

ดบทท 10 หวขอ 10.1

5.6 ( ) มการตรวจคาความเขมขนและคณภาพของกาซทงกอนปลอยออกสบรรยากาศ

แสดงผลการตรวจวดคาเขมขนของไอเสยกอนปลอยสบรรยากาศ

5.7 ( ) มการทาแผนเพอการเฝาระวงผลกระทบตอสงแวดลอม

5.8 ( ) จดใหมการประเมนความเสยงตอสงแวดลอมรวมถงผปฏบตงาน เชน การกาหนดจานวนเวลาในการทางานของพนกงานในบรเวณทมการใชอะครโลไนไตรล

สรปผลการตรวจสอบ

วนทบนทกขอมล (วว/ดด/ปป) ............/……......./............ ผบนทกขอมล ..................................................

ผรวมตรวจสอบ .................................................

ผรวมตรวจสอบ ..................................................



อกษรยอและคาอธบาย

ADR (European) Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road

BCF Bioconcentration Factor เปนสดสวนความเขมขนของสารเคมในเนอเยอจลชพในนาตอความเขมขนของสารเคมนนในนา

CAS Number Chemical Abstracts Service Number

EC Number European Commission Number

EINECS European Inventory of Existing Chemical Substances

EPA Environmental Protection Agency

ERPG

Emergency Response Planning Guideline เปนขอแนะนาแผนโตตอบเหตฉกเฉนทระดบความเขมขนของไอสารเคมตางๆ

ERPG 1 – ระดบความเขมขนของไอสารในบรรยากาศทไมมผลตอสขภาพ (Without Health Effect) เมอมระยะเวลาการสมผสซาๆ ตลอด 1 ชวโมง และอาจสามารถไดรบกลนได

ERPG 2 – ระดบความเขมขนของไอสารในบรรยากาศทมผลเสยตอสขภาพ (Adverse Health Effect) หรอไมกลบคนสสภาพเดม (Irreversible Health Effect) ทาใหรางกายออนแอ งายตอการเจบปวย เมอมระยะเวลาการสมผสซาๆ ตลอด 1 ชวโมง

ERPG 3 – ระดบความเขมขนของไอสารในบรรยากาศทมผลตอสขภาพแบบรายแรง ถงขนเสยชวต เมอมระยะเวลาการสมผสซาๆ ตลอด 1 ชวโมง

GHS Globally Harmonized System of Classification and Labeling of Chemicals

IDLH Immediately Dangerous to Life and Health เปนความเขมขนของไอสารในบรรยากาศทเปนอนตรายตอชวตและสขภาพอยางทนททนใด

IUPAC International Union of Pure and Applied Chemistry

Kow Octanol-water Partition Coefficient เปนสมประสทธการแบงสวนของสารทสามารถละลายในออคทานอลตอการละลายในนา ทจดสมดล

LC50 Lethal Concentration 50 เปนความเขมขนของสารในระบบสงแวดลอมทสตวทดลองเมอมการไดรบจะตายได 50% ภายหลงการทดลอง 4 ชวโมง (กรณในบรรยากาศจะหมายถงการหายใจ และกรณในนาจะหมายถงการกน)

LD50

Lethal Dose 50 เปนปรมาณของสารทใหกบสตวทดลองในขณะททดลองในหองปฏบตการแลวทาใหสตวทดลองตาย 50% ในการใหครงเดยว มหนวยเปน มลลกรมหรอกรมของสารทใหตอนาหนกของสตวทดลองในหนวยกโลกรม (mg/kg หรอ g/kg)



LEL Lower Explosive Limit เปนความเขมขนของไอสารในบรรยากาศตาสด (คดเปนเปอรเซนต) ทสามารถเกดการระเบดไดเมอสมผสกบแหลงจดตดไฟ (Ignition Source)

NFPA National Fire Protection Association ไดกาหนดรหสและมาตรฐานครอบคลมในทกๆ ดานทเกยวของกบความปลอดภยจากอคคภย ระบบ NFPA ไดมการกาหนดสญลกษณแสดงอนตรายเปนรปสเหลยมจตรสทวางตงตามแนวเสนทแยงมม (Diamond-shape) ภายในแบงออกเปนสเหลยมยอยขนาดเทากน 4 รป 4 ส ไดแก สแดงแสดงความไวไฟ (Flammability) สนาเงนแสดงอนตรายตอสขภาพ (Health) สเหลองแสดงความไวตอปฏกรยาของสาร (Reactivity) ใชตวเลข 0 ถง 4 แสดงถงระดบอนตรายจากนอยไปมาก และสขาวแสดงขอมลพเศษของสาร

NIOSH National Institute of Occupational Safety and Health

OSHA Occupational Safety and Health Administration

PAN Pesticide Action Network

ความไวไฟ (พนสแดง) 0 = ไมตดไฟ 1 = จดวาบไฟสงกวา 93 oC 2 = จดวาบไฟตากวา 93 oC 3 = จดวาบไฟตากวา 38 oC 4 = จดวาบไฟตากวา 22 oC

ความไวตอปฏกรยา (พนสเหลอง) 0 = เสถยร 1 = ไมเสถยรถาโดนความรอน 2 = ปฏกรยาเคมรนแรง 3 = ความรอนและการกระแทก

อาจเกดการระเบด 4 = ระเบดได

ขอมลพเศษ (พนสขาว) OXY = ออกซไดเซอร ACID = กรด COR = กดกรอน ALK = ดาง W = หามผสมนา

สขภาพ (พนสนาเงน) 0 = ปลอดภย 1 = อนตรายนอย 2 = อนตรายปานกลาง 3 = อนตรายสง 4 = อนตรายถงตาย



PEL Permissible Exposure Limit เปนความเขมขนสงสดทยอมรบไดของไอสารในบรรยากาศของอาคารททางาน พจารณาแบงเปน

PEL-TWA เปนคาความเขมขนเฉลยของไอสารในบรรยากาศของอาคารททางานตลอดเวลาการทางาน ซงโดยทวไป คอ 8 ชวโมงตอวน หรอ 40 ชวโมงตอสปดาห ทผปฏบตงานอาจสมผสซาๆ โดยปราศจากผลกระทบตอสขภาพ

PEL-S เปนคาความเขมขนเฉลยสงสดของไอสารในบรรยากาศของอาคารททางานทผปฏบตงานอาจสมผสซาๆ ตลอดเวลา 15-30 นาท

PEL-C เปนคาความเขมขนเฉลยสงสดของไอสารในบรรยากาศของอาคารททางานทผปฏบตงานไมควรสมผส ไมวาเวลาใดๆ (ยกเวนจะมการกาหนดเปนอน เชน 5 นาท)

SCBA Self-contained Breathing Apparatus เปนอปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา

SDS Safety Data Sheet เปนเอกสารขอมลความปลอดภย

TLV-C

Threshold Limit Value - Ceiling Exposure Limit เปนคาความเขมขนของไอสารในบรรยากาศสงสดไมวาเวลาใดๆ ของการปฏบตงาน

TLV-TWA

Threshold Limit Value - Time Weighted Average เปนคาความเขมขนเฉลยของไอสารในบรรยากาศตลอดเวลาการทางาน ซงโดยทวไป คอ 8 ชวโมงตอวน หรอ 40 ชวโมงตอสปดาห ทผปฏบตงานอาจสมผสซาๆ โดยปราศจากผลกระทบตอสขภาพ

UEL

Upper Explosive Limit เปนความเขมขนของไอสารในบรรยากาศสงสด (คดเปนเปอรเซนต) ทสามารถเกดการระเบดไดเมอสมผสกบแหลงจดตดไฟ (Ignition Source)

UN Number

United Nations Number เปนระบบเลขอางอง 4 หลก ของสารอนตราย ตามขอกาหนดขององคการสหประชาชาต (UN Recommendation on the Transport of Dangerous Goods, 10th edition) ใชประโยชนรวมกบขอแนะนาของสหประชาชาต เพอการตอบโตเหตฉกเฉนในระหวางการขนสง



หนวย

oC องศาเซลเซยส g/l กรม ตอ ลตร J/g จล ตอ กรม kPa กโลปาสคาล mN/m มลลนวตน ตอ เมตร mg/m3 มลลกรม ตอ ลกบาศกเมตร mg/kg มลลกรม ตอ กโลกรม mg/kg-day มลลกรม ตอ กโลกรม-วน mg/l มลลกรม ตอ ลตร m/s เมตร ตอ วนาท atm-m3/mol เอทเอม-ลกบาศกเมตร ตอ โมล ppm ระดบความเขมขน “สวนในลานสวน” (Parts per million) wt% รอยละโดยนาหนก vol% รอยละโดยปรมาตร

μg/m3 ไมโครกรม ตอ ลกบาศกเมตร



เอกสารอางอง

AIHA. 2008. Current AIHA ERPG Values (2008) [Online]. Available from: www.aiha.org/1docments/ Committees/ERP- erglevels.pdf Chemical Engineering Progress, July 2006. CIFIC. 2003. Guidelines for the distribution of Acrylonitrile/ Revision 3, January 2003. Cupitt, L.T. 1980. Fate of toxic and hazardous materials in the air environment. Environmental

Services Research Laboratory, Office of Research and Development. U.S. Environmental protection Agency, Research Triangle Park, North Carolina. 28 pp. (EPA-600/3-80-084)

EPA-450/4-84-007a, March 1984. Locating and Estimating Air Emissions from sources of Acrlonitrile. Integrated Risk Information System. Acrylonitrile (CASRN 107-13-1) 2000. Available from:

http://www.epa.gov/ncea/iris/subst/1001.htm#quainhal IPCS International programme on Chemical Safety Health & Safety guide: AN. 1986. Jeffrey, W. Vincoli. 1996. CRC Press Hazardous substances / Safety measures / Handbooks. Lu, C., M.-R. Lin and J. Lin. 2000. Removal of acrylonitrile vapor from waste gases by a trickle-

bed air biofilter. Bioresource Technology 75: 35-41. NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards: Appendices, Appendix E – OSHA Respirator Requirements for Selected Chemicals; Available from: http:www.cdc.gov/niosh/ npg/ Surianarayanan, M., Panduranga, R. S., Vijayaraghavan, R.., Raghavan, K. V., 1998. Thermal

behaviour of acrylonitrile polymerization and polyacrylonitrile decomposition. Journal of Hazardous Materials, Volume 62, Number 2, 25 September 1998 , pp. 187-197(11)

U.S. Environmental Protection Agency. Integrated risk information system (IRIS) on Acrylonitrile. Environmental criteria and assessment office, office of health and environmental assessment, office of research and development, Cincinnati, OH. 1993.

กรมการขนสงทางบก. ขอกาหนดการขนสงสนคาอนตรายทางถนนของประเทศไทย (Thai Provision Volume II: TP II) แปลและเรยบเรยงจาก Restructured ADR 2003, European Agreement Concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road โครงการนาระบบ ความปลอดภยดานการขนสงและจดเกบสนคาอนตรายมาใชใหเกดประโยชนในการปฏบตงาน. 2544 กรมโรงงานอตสาหกรรม. การจาแนกประเภทและการตดฉลากสารเคมทเปนระบบเดยวกนทวโลก. รวบรวมจาก Globally Harmonized System of Classification and Labeling of Chemicals (UN-GHS Version 2003) 2546. กรมศลกากร และศนยสารสนเทศโรงงานอตสาหกรรม กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวง อตสาหกรรม; 2551. ปรมาณการนาเขาอะครโลไนไตรลระหวางป พ.ศ. 2547 – 2550. ขอมลป พ.ศ. 2550. สารวจเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2551. “โครงการจดทาคมอกากบดแลสถานประกอบการ : คมอเพอ

พฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสงทมการนาเขาในโรงงานอตสาหกรรม”. ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง แบบตวถง ลกษณะและมาตรฐานถงบรรทกวตถอนตรายของรถทใชใน การขนสงสตวหรอสงของ ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 123 ตอนพเศษ 101 ง

ลงวนท 29 กนยายน 2549



ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง แบบตวถง ลกษณะและมาตรฐานถงบรรทกวตถอนตรายของรถทใชใน การขนสงสตวหรอสงของ (ฉบบท 2) ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 124 ตอนพเศษ 6 ง

ลงวนท 16 มกราคม 2550 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง ขนาด จานวน และคณภาพเครองดบเพลงสาหรบรถทใชในการขนสง

สตวหรอสงของ ลกษณะ 4 (รถบรรทกวสดอนตราย) ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอน ท 23 ง ลงวนท 23 มนาคม 2542

ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง กาหนดประเภทหรอชนดและลกษณะการบรรทกวตถอนตรายทผขบ รถตองไดรบใบอนญาตเปนผขบรถ ชนดท 4 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 118 ตอนท 11 ง

ลงวนท 6 กมภาพนธ 2544 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง การตดปายอกษร ภาพและเครองหมายของรถบรรทกวตถอนตราย ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 118 ตอนพเศษ 27 ง ลงวนท 22 มนาคม 2549 ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง การขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2546 ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศทวไป เลม 120 ตอนพเศษ 128 ง ลงวนท 7 พฤศจกายน 2546 ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง การประกนภยความเสยหายจากการขนสงวตถอนตราย พ.ศ. 2549 ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศและงานทวไป เลมท 123 ตอนพเศษ 29 ง

ลงวนท 23 กมภาพนธ 2549 ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง การประกนภยความเสยหายจากการขนสงวตถอนตราย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2550 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 124 ตอนพเศษ 27 ง ลงวนท 8 มนาคม 2550 โปรแกรม SimaPro version 7.1, Method: CML 2 baseline 2000 V2.03 / the Netherlands, 1997

เวบไซต Acrylonitrile (CICADS 39, 2002); Concise International Chemical Assessment Document 39,

World Health Organization; 2002. Available from: www.inchem.org/documents/cicads/cicads/cicad39.htm

Tutkintaselostus B 1/2002 Y Akryylinitriilin varastointiin käytetyn säiliön räjähdys ja palo Anjalankosken Kaipiaisissa 13.9.2002. Available from: http://www.onnettomuustutkinta.fi Sigma-Aldrich MSDS Database: https://www.sigma-aldrich.com/saws.nsf/msdshelp/ - Similar pages http://english.people.com.cn http://monographs.iarc.fr/ENG/Classification/Index.php http://www.lakes-environmental.com/toxic/ACRYLONITRILE.html http://www.epa.gov/iris/subst/0206.htm http://www.pesticideinfo.org/List_AquireAll.jsp?Rec_Id=PC34127&offset=100 http://www.epa.gov/ncea/iris/subst/1001.htm#quainhal http://www.osha.gov/pls/oshaweb/owadisp.show_document?p_id=10065&p_table=standards www.aiha.org/1docments/Committees/ERP- erglevels.pdf www.petrochemistry.net/ftp/pressroom/Acryl2.pdf กรมโรงงานอตสาหกรรม: http://www2.diw.go.th/haz/hazard/libary/chem_label.htm

(คน ณ วนท 26 สงหาคม 2551) ฐานความรเรองความปลอดภยดานสารเคม: http://www. chemtrack.org

หมายเลขโทรศพท หนวยงาน

ตลอด 24 ชวโมง เฉพาะเวลาทาการ กรมโรงงานอตสาหกรรม

1564 (ขอมลอตโนมต) 1564 (ตดตอเจาหนาท)

ศนยปลอดภยคมนาคม 1356, 0-2280-8000

ศนยกชพนเรนทร

1669, 0-2354-8222

กรมควบคมมลพษ

1650 0-2298-2405

กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย 1784, 0-2241-7451-6

0-2243-0020-6

สานกปองกนและบรรเทาสาธารณภย กรงเทพมหานคร

199, 0-2354-6858

กองบงคบการตารวจทางหลวง 1193, 0-2354-6007

กรมการอตสาหกรรมทหาร 0-2241-4049, 0-2243-6159

สวพ.91 1644, 0-2562-0033-4

จส.100 1137, 0-2711-9151-9

รวมดวยชวยกน

1677, 0-2369-3854

กรณฉกเฉนเกยวกบสารเคม

โปรดแจง

คู มือการจ ัดการสารเคม ี...

Documents