ઞાન સં દાય અનેક ઇ રવાદમાં માનતો ...ગ ત...

7
સોમવાર તા. ૬ યુઆરી, ૨૦૨૦ Ö×ë ÃðÉßëÖØÕýHë V×ëÕÞë Ñ 1863 ઞાન સં�દાય અનેક ઇ�રવાદમાં માનતો નથી આચાય્ અિવચલદાસી

Upload: others

Post on 18-Feb-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ઞાન સં દાય અનેક ઇ રવાદમાં માનતો ...ગ ત એટલ ‘ન શ’ જ થ ય છ . બ એક સ ભ ષતમ જર જ દ વ

સોમવાર તા. ૬ ાયઆરી, ૨૦૨૦

Ö×ë ÃðÉßëÖØÕýHë V×ëÕÞë Ñ 1863

ઞાન સ�દાય અનક ઇ�રવાદમા માનતો નથીઆચાય અિવચલદાસી

Page 2: ઞાન સં દાય અનેક ઇ રવાદમાં માનતો ...ગ ત એટલ ‘ન શ’ જ થ ય છ . બ એક સ ભ ષતમ જર જ દ વ

મહાલ�મીના આઠ વપો2

શની સવ�ચ અદાલત શબરીમાલા મિદરમા �ીઓના �વશ મામલો મોટી ખડપીઠન સપવા કરલ િનણયમા અય

ધાિમક થળોમા પણ �ી �વશ મ�ો આવરી લવા ઠરાવલ છ�.

વાતવમા મીદમા �ી �વશ બાબત યાિયક નણયના દાયરામા લાવવાની જર નથી. તન કારણ એ છ� ક� મીદમા �ી �વશ મ� ઇલામન કોઇ િનય�ણ નથી. તન સૌથી િવ�સનીય ઉદાહરણ મ�લમોના સૌથી પિવ� થળ મકાની હમામ મીદન છ�. હારો �ીઓ યા દરરોજ પાચ સમય નમાજ પઢ� છ�. મલમોના બીા પિવ� થળ મદીનાની તવાબી મીદમા પણ હમામ મીદની જમ જ �ીઓન નમાજ પઢવાન વાત�ય છ�.

મલમ બહમતી ધરાવતા દશોની લગભગ દરક મીદમા �ીઓ છ�ટથી નમાજ પઢ� છ�. લિખકાન મલિશયા, ોડ�ન, ઇરાન અન ઇરાકની આ �કારની મીદોનો અનભવ છ�. પરષો જટલી જ સયામા �ીઓ છ�ટથી મીદમા અવર-જવર કર છ�. ભારતમા પણ અનક મીદોમા �ીઓન નમાજનો હકક હોવાના અનક ઉદાહરણો છ�. આ બાબત મ�લમ �ીઓમા ા�િતનો અભાવ છ�. બાકી તઓ જયાર ઇછ� યાર મીદમા નમાજ પઢવા જઇ શક� છ�. ાણીતા લિખકા રના સફવીએ પોત કામીરથી કલકતા, સોનપતથી િસમલા, બીાપરથી બરલી અન ાફરાબાદ જવા નાના

ગામથી લઇ જયપર સધીની મીદોમા નમાજ અદા કરલ હોવાના ઉદાહરણો ટાક�લ છ�. તણીએ ૧૩મી સદીન ઉદાહરણ રજ કરતા જણાવલ છ� ક� ામા મીદના ઇમામ પાસ નમાજ અદા કરવા પરમીશન માગવામા આવી, યાર ઇમામ આ�ય �ગટ કરતા મીદન ‘અલાહન ઘર’ જણાવી કય ક� ો તમ અહ બદગી નહ કરો તો કયા કરશો?

હ�ાબાદની આશીઆ અહમદ ખાત હ�ાબાદ, લખનૌ, િદહીની ામા મીદ અન કોનોટ લસ તમજ માયસોર મીદોમા નમાજ અદા કરલ હોવાન જણાવલ છ�.

તણીની આ યાદીમા િસગાપોર, થાઇલડ, તક� અન રિશયાની મીદોનો પણ સમાવશ કરાયો છ�. લિખકાના માતા અન ઉતર �દશ યાિયક સવામા મી��ટ તરીક� ફરજ બાવતા શીબા નકવીએ િદહી, નોઇડા, આ�ા, નનીતાલ, મઝફફરનગર, બલદશહર અન અલીગઢમા નમાજ અદા કરલ છ�. ક�ટલીક વખત મીદમા �ીઓન નમાજ અદા કરવા અલગ જયાનો �� ઉપ�થત થાય છ�. પરત મીદનો દરક ખણો બદગી માટ� યોય છ�. થળમા કોઇ ભદભાવ ક� પષપાત હોતો નથી. આઝાન માટ� એવી અલગ જયા એટલા

માટ� પસદ કરવામા આવ છ� ક� જયાથી અવાજન વધ �સારણ થાય. �ીઓ માટ� અમાજના હતથી કોઇ અલગ થળની પસદગી જરી નથી.

હકીકતમા સવ�ચ અદાલતના ચકાદાના બદલ દશના ખણ ખણ આ ા�િતનો સદશો પહચાડવાની જર છ�. આ માટ� કોઇ સધારો લાવવાની જર નથી કારણક� મ�લમ �ીઓન મીદમા નમાજ અદા કરવાન વાત�ય વાતિવકતા છ�.

મ.લ. મહરા નકવી અનવાદક અિ�નક�માર ન. કારીઆ

વહવારમા લોકોની સમજ છ� ક�, જની પાસ ખબ પસો છ� તન લ�મી માટ� ભાયશાળી ગણ છ�. મહાલ�મીના આઠ - આઠ વપોની કપના

ઋિષઓએ કરલી છ�. (૧) ધનલ�મી - જના પર ધનલ�મીની ક�પા ઉતર તની પાસ પસો આવ પરત દાન કરવાથી જ ધનલ�મી આવ છ� ત પાયાનો િવચાર ભલાવો ન ોઇએ. એક સભાિષત કહ છ� ક�, ‘દાન ભોગ: નાશ: �તીયા ગિત: ન ભવિત િવતય, ય: નદવાિત ન ભકત તથ �તીયા ગિત: ભવિત. - પસાની �ણ ગિત કહી છ�. કયા તો પસા આયા તો દાન કરો. અથવા પોતાન માટ� ભોગમા વાપરો. જ આ કરતો નથી તના પસાની �ીી ગિત એટલ ‘નાશ’ જ થાય છ�.

બીા એક સભાિષતમા જરા જદી વાત કરલી છ� ક�, ‘ક�પણન સમોદાતા ન ભતો ન ભિવયિત, અપશન એવ િવતાિનય: પર યો �યછિત - ભાવાથ છ� ક�, ‘ક�જસના જવો કોઇ દાન�રી ોવા મળશ નહ. કારણક�, પોતાન ધન પોતાન માટ� પણ વાપયા િવના �ય પછી કોઇ અયન જ ત આપી ાય છ�.’ (૨) �હલ�મી - એમા પની ક� પ�વધન ગણલા છ�. � િ હ ણ ી � હ ઉયત - �િહણી હોય તન જ ઘર ગણલ છ�. તથી �ીન થાન ક�ટલ મોભાભય� હશ ત ાણી શકીએ છીએ. (૩) આરોય લ�મી - કોઇપણ �કારના સખન ભોગવવા માટ� શરીરની જર છ�. ો આરોય ગય તો ીવન ીવવા જવ લાગત નથી તથી વાય પર મોટો આધાર છ�. જઓન વાય સાર ત લોકો પર

આરોયલ�મીની ક�પા રહલી છ�. (૪) ીવનમા કોઇ માણસન પસો મળ�, પની મળ� પરત યશ ન મળ� તો ીવન અધર છ�. મહાભારતમા ક�તા માતાની શીખામણ છ� ત ોતા કહી શકાય ક� જઓ ીવનમા ઉદાર રયા છ� તઓ

યશ મળવ છ� - સમાજમા ખબ પસા હોય તવી ય�કત સમાનનીય બનતી નથી પરત જ વહવારમા ઉદાર નથી તન યશ મળતો નથી. તથી યશલ�મીની અગય પણ આ રીત બતાવી છ�. (૫) સકારલ�મી - સમાજમા સકારી �ી પરષો �િત સૌ સમાનની ��ટએ ોતા હોય છ�. અય સાથ કઇ વાણીમા બોલવ, ક�વો વહવાર કરવો એ સકારથી જ માપી શકાય છ�. (૬) ઞાનલ�મી એટલ

ીવન ીવવાન ઞાન હોવ. માિહતી અન ઞાનમા ફ�ર છ�. ીવન િવશ ન સમજ આપ અન ત �માણ જઓ ીવ છ� તઓ પર ઞાનલ�મીની ક�પા છ� એમ સમી લવ. (૭) અયામલ�મી - ક�ટલાય એવા લોકો સમાજમા ોવા મળશ ક� તઓ પાસ ખબ પસો છ� અન વળી મોટી મોટી ડી�ીઓ પણ છ�.

ડી�ીધારી પાસ આયા�મકતાની સઝ ન પણ હોય પરત મન યો વચના સબધો આ બધ કોણ સજય છ� તના પર જઓ િવચાર કર તથી તો ગીતામા ‘અયામ િવ�ા

િવ�ાનામ’ એટલ સવ િવ�ાઓમા અયામિવ�ા જ િવ�ા છ� અન � ઠ છ�. (૮) મોષ લ�મી જ સવષ�મા મનથી િન�િત આપી દ છ� તન મોષ લ�મી કહલી છ�.

સમયનસારન કતય બાય જવ, એ સૌથી ઉતમ માગ છ�.

ગજરાતિમ� તથાગજરાત દપણ

સતાહના �ત-તહવારો

તા.૬ થી નવબર તા. ૧૨ ાયઆરી ૨૦૧૯

ક�જસના જવો કોઇ દાન�રી ોવા મળશ નહ. કારણક�, પોતાન ધન પોતાન માટ� પણ વાપયા િવના �ય પછી કોઇ અયન જ ત આપી ાય છ�

સોમવાર તા. ૬ ાયઆરી,૨૦૨૦

આપી ાય છ�.’ (૨) �હલ�મી - એમા પની ક�

·ìæäëHëí Þßõå Û|

મીદમા �ીઓન નમાજની વત�તામીદનો દરક ખણો બદગી માટ� યોય છ�.

થળમા કોઇ ભદભાવ ક� પષપાત હોતો નથી

તા. ૬, સોમવાર પોષ સદ એકાદશી: પ�દા - વક��ઠ એકાદશી -

(છાશ) ત સગ વામી જયતી - વારાણસી, િનવાણ સાહબ જયતી - ઞાન ગોવડા મળો - બગમપરા - સરતમા ઉસવ.

તા. ૭, મગળવાર પોષ સદ બારસ:

ક�મ �ાદશીતા. ૮, બધવાર, પોષ સદ તરસ:

�દોષ, રોિહણી �ત - જન ક�લડર મજબ

તા. ૯, ગરવાર પોષ સદ ચૌદશ:

પનમ �ારભ અન ૨-૩૫ કલાકથી

તા. ૧૦, શ�વાર, પોષ સદ પનમ:

શાક�ભરી દવી નવરા� સમાત - અબાીનો �ાકટયોસવ,

અબાીમા મળો. પનમ સમાત રાત ૧૨-૫૧. રાજમાતા

ીીબાઇ જયતી, અર� દશન (તિમલ) ચ��હણ રાત ૧૦-૩૯ થી તા. ૧૧મીન મળક� ૨-૨૦ કલાક સધી. તા. ૧૧, શિનવાર, પોષ વદ એકમ:

લાલ બહાદર શા�ી - �િત િદન.તા. ૧૨, રિવવાર, પોષ વદ બીજ:

વાિમ િવવકાનદ જયતી (તારીખ અનસાર) મહારાજ

�વી જયતી - નપાળ, રા�ીય યવા એકતા િદવસ.

Page 3: ઞાન સં દાય અનેક ઇ રવાદમાં માનતો ...ગ ત એટલ ‘ન શ’ જ થ ય છ . બ એક સ ભ ષતમ જર જ દ વ

3

મ કોઇ યાયાનમા સમાતો નથી ક� શદોમા બધાતો નથી, એ તો ��ામાથી જમ છ� અન �મની ભાષામા િવવક બિ�થી િવતર

છ�. એક �દયથી બીા �દય સધી પહચવા માટ� એન કોઇ �થની જર પડતી નથી એન તો િવવક બિ�ના દપણથી ોઇ શકાય છ�. િવવક બિ� એટલ િવનય બિ� અથા સયતાપણ બિ�. િવવક તો માનવીના મનના ગભમા જ રહલો હોય છ�, પણ પણ આપણ તન પાગરવા દવા ઇછતા નથી અન તથી ધમ - અથ - કામ અન મોષના લબલ વડ� આપણ બધો ીવન યવહાર ચલાવીએ છીએ.

જ માનવીની શ�કતન સીિમત કરી નાખ ત ધમ નથી. જ માનવીન અધ��ાના અધકારમા લઇ ાય ત ધમ નથી. જ �થર છ� ત ધમ નથી. આ જગતમા જટલા માનવીઓ છ� એટલા ધમ� છ�. જ સયની તલામા ોખી શકાય ત ધમ. જ યાગની તપોભિમન સજન કરી શક� ત ધમ. બાકી ધમ પતકોના બ પઠા વચ સમાયલો છ� એમ માનવ ભલ ભરલ છ�. ધમની ધરી છ� માનવીની સનાતન આથા. ધમની ગિત છ� માનવીના કમ�. ધમ�નો અથ એક એ પણ થાય છ� ક� ધમ એટલ ધારણ કરવ - આચરણમા મકવ.

િવવક બિ�થી આપણ જ કોઇ ઇટદવન માનીએ છીએ અન તના તન આપલા આઞાપાલનના આદશોન આચરણમા મકીએ યાર જ સાચા અથમા આચરણનો

અનભવ માનવી કરી શક� છ� અન જમ જમ એ આચરણના અનભવનો યવહા�રક ીવનમા ગણાકાર થતો ાય યાર જ વધમની �ક�િત પિવ� બનતી ાય. જયાર આપણ સમયાના વટોળના ભાર નીચ દબાયલા હોઇએ યાર િવવક બિ� પણ ઘઘળાય ાય છ�. અિસતની આધીમા મા� આપણો પોતાનો જ �દય ધબકાર સાભળી શકીએ છીએ યાર આચારના પલાન યાયાધીશની ��ટએ ોવાની વાત બાજ પર રહી ાય છ�. અસયતાની આગળી પકડીન આપણ સયતાના જગલમા ઘમવા ઇછીએ છીએ. આપણન કોઇની સલામ ગમ છ�, પણ એનો જવાબ આપવો ગમતો નથી.

ધમ રોષની ભાષામા યવહાર કરવાનો શીખવતો નથી. ધમ આપણા પોતાના અ�તવ કરતા અયના અ�તવનો િવશષ યાલ રાખ છ�. ધમન કોઇ સાથ વર નથી - ઝર નથી. ધમન કોઇપણ નામ સબોધી શકાય છ�. સય, નહ, �મ ક� ��ા ત ાિત ક� કોમના ક��ડાળામા કદી ક�દ થતો નથી અન ો ત ક�દ થાય તો ત ધમ નથી.

ધમના મયો કદી બદલાતા નથી. ધમ તો માનવીન મયવાન બનાવ છ�. ો આપણ ઇ�રના અનસધાનમા ીવન મયોન ધારણ કરતા જઇએ - આચરણમા મકતા જઇએ એન જ િવવક - બિ� - િવનય

બિ�વાળો સાચો ધિમઠ કહવાય.�ભની �ાથનામા અન ઇ�રની

આરાધનામા જ મયોનન આહવાન કરી શકાય છ� અન મયો જ ીવનન ઊજળ�� બનાવ છ�. આપણ ખદન ઓળખીએ તો ખદાદોત આપોઆપ જ ઓળખાય જશ. યાર એની ખદાઇ પણ અનભવાશ. િવવક બિ� એવી સમતલા છ� જ મનયન અથાત માનવન મહામાનવ બનાવવામા સહાયભત થાય છ�. માનવીમા રહલો અહમ િવવકન ક� સર છ� અન એ ક�સર�ત માનવીન બચાવવાન સહલ નથી. િવવકનો માગ ટ��કો નથી. રાજમાગ પર જવા માટ� જમ અનક પગદડીઓ પાર કરીન જવ પડ� છ� તમ િવવકશીલ બનવા માટ� - ધિમઠ બનવા માટ� અનક અવરોધોન આબવા પડ� છ� એમા માનવીના �યનનો જય થાય છ� અન એની િવવક બિ�નો િવજય થાય છ�.

ધમન આપણ જઠના જગતમા લીલામ કય છ� એના સયન ચીરહરણ કરવાનો સતત �યન કય� છ� પણ ધમ તો ધમ જ રયો છ�.

અધકારના આવરણ અન અસયના આટાપાટા પાછળ ીવવા ટ�વાયલા આપણ કયારક આપણી િવવક બિ�થી સયન શોધી શકીશ ખરા? કયારક સાચા ધમન ધારણ કરી શકીશ ખરા?

નાતન વિદક િહદ ધમની ચાર માયતાઓ પિવ� ગાયના ચાર ચરણ જવી છ�. જમા કમિસ�ાત, પનજમ, અવતારવાદ અન મિતપાન થાન અપાય છ�.

ગીતાના ગતાકમા અજનોત શકાન િનવારવા ભગવાન કહ છ� ક�,

चाऽजन ।तायह वद सवािण न व वथ परतप ।। (गीता४/५)અથા , “હ અજન! તારા અન મારા અનક જમ

થઈ ગયા છ�. ત બધાન હ ા છ��, પરત ત તન નથી ાણતો.”

કમિસ�ાત, પનજમ તથા અવતારવાદ એ િહદ ધમની માયતાના �ણ અગ આ �ોક �ારા પટ થાય છ�. જ પકી આ અકમા કમિસ�ાતન સમીએ.

મન�િતમા કય છ�, राजसाः।ितयव तामसा िनयिमयषा िरिवधा गितः।।અથા , “સ�વગણી દવયોિનન, રોગણી

મનયયોિનન અન તમોગણી કિનઠયોિનન(િ�િવધ કમ �ારા) મળવ છ�.”

આ પરથી િ�કમ�કાર અન તદનસાર ગિત પટ થાય છ�. કમના અનક ભદ પાડવામા આયા છ�. િનકામ કમ અન સકામ કમ. સકામ કમમા પણ શભ-અશભ કમ તથા િવિધિવધાનની રીત િનય-નિમિતક-કાય-િનિષ�-�ાયિ�ત કમ તથા િ�યમાણ, સિચત, �ારધ એવા અનક કમભદ િવભત છ�. પરત એ કમન ફળ શ? ક�વા કમ કતય છ�? જવા અનક ��ોન પ�ટ આપતા ગીતા કહ છ� ક�, ‘ । (-/)’ કારણ ક� બધનરિહત કમ થકી જ માનવયોિનમા પરમ �ાય એવો મોષ પામી શકાય છ�. તો કયાણ માટ� ક�વા કમન અનઠાન કરવ? અન ક�વા કમન અનઠાન ન કરવ? એ આિદન સમિચત ઞાન આપણ ભગવ�ીતાના �તીય અયાયની �ોક �ણી �ારા મળય.

જમન ત�વિચતક મસમલર કમિસ�ાતપ

ભારતીય િવચારધારાન અનમોદન આપી �શસા યત કરી છ� ક�, ‘ો માનવી એ ાણ ક� વતમાન ીવનમા કોઈ ાતનો અપરાધ કયા વગર પણ માર જ કાઈ દઃખ વઠવ પડ� છ� એ મારા પવજમના કમન ફળ જ છ�, તો એ જન દવ ચકવનાર માનવીની જમ

શાતપણ એ સકટ સહન કરી લશ. કમનો િસ�ાત સૌથી વધાર થાનોમા વીકારવામા આયો છ�. એનાથી લાખો માનવીઓના કટો ઓછા થયા છ�.’

દશના ગાધીી હોય ક� પરદશના િથયોસો�ફકલ સોસાયટીના થાપક હલના પ�ોના લવકી, સૌ કમિસ�ાત વીકારી િહદધમના મિહમામા પ�ર�િ� કર છ�. માટ� ગીતોત કમિસ�ાત તો સવમાય છ� જ. જન સરળ શદોમા સમાવતા િવ�વદનીય �મખવામી મહારાજ કહ છ� ક�;

“(માનવ) વાવ તવ લણ અન કર તવ પામ. માણસ જવ કમ કર તવ ફળ પામ છ�. જમ �ષન કારણ બીજ છ�, તમ માણસના દરક સખ-દઃખન કારણ તન �ારધ છ�. �ારધ એટલ તના કમ�. આ કમ�ના ફળ આપનારા ભગવાન અન ગણાતીત સત છ�. ો ભગવાન અન સતન રાી કરવા માટ�, એમની આઞા �માણ કમ કરીએ તો આપણન તન બધન થત નથી. એવ દરક કમ ભ�ત બની ાય છ�. ભગવાન એવી ભ�તથી વશ થાય છ�. શા�મા કય છ� ક� ‘ભગવાન ભ�તથી રાી થાય છ�. કમવાદમા આટલ જ સમજવાન છ� ક� ભગવાન તમજ ગણાતીત સત રાી થાય એવ કમ કરીએ તો મ�ત છ�. નહતર બધન છ�

અન વારવાર જમ-મરણ છ�.’”અનક લખમાળાઓ ક� પતકો

લયા બાદ પણ જ ન સમાય એ કમની �ઠ મીમાસા �મખવામી મહારાજ અપ શદોમા સમાવી દીધી, પરત આ તઓની વાણીનો

િવષય જ નહ, �િતપળ� ીવાતા ીવનનો ધબકાર હતો.

તઓ કહ છ� ક� “ભગવાન અન સતન રાી કરવા આઞા �માણ કમ કરીએ તન બધન થત નથી. ભ�ત બની ાય છ�.”

તઓના ીવનસયના ઉદયથી દહયાગ સધી આ શદો ીવનમા પડઘાતા દખાય છ�.

૧૧૦૦થી વધ મિદર, ૧૦૦૦થી અિધક સિશિષત સતો, ૧૫૦થી વધ ��િત �ારા સમાજસવા અન િવશષ તો �મની પીયશધારાથી અનક વ ાિલયાન વામી�કમા પાતરણ તથા અનક સમાન �ા�ત ક� િગિનસ બક ઑફ વડ� રકોડ�ન અલકરણ. સમાનોના ધસમસતા �વાહ વચ પણ તઓએ સદા જળકમળવ રહીન ીવનભાવના ઘટાવતા કય ક�, “આ બધ જ અમારા ગરનો �તાપ છ�, તઓના સકપ થય છ�. જ કાઈ �ગિત છ� એન મય કારણ ગરનો રાીપો, ગરની ��ટ અન ગરના આશીવાદ છ�.”

તો ચાલો, આ કમમીમાસાન ીવનન એક અિવભાય અગ બનાવીએ.

�માક�માર અિનલઞાના�ત

çëÔð iëëÞëÞ_ØØëç

°äÞÞí äEÇùäEÇlíÜØû ÛÃäØûÃíÖë

ÃðÉßëÖìÜhë Ö×ë ÃðÉßëÖØÕýHë

દશના ગાધીી હોય ક� પરદશના િથયોસો�ફકલ સોસાયટીના

થાપક હલના પ�ોના લવકી, સૌ કમિસ�ાત વીકારી

િહદધમના મિહમામા પ�ર�િ� કર છ�. માટ� ગીતોત

કમિસ�ાત તો સવમાય છ� જ.

ધમ આપણા પોતાના અ�તવ કરતા અયના અ�તવનો

િવશષ યાલ રાખ છ�. ધમન કોઇ સાથ વર નથી - ઝર નથી. ધમન કોઇપણ નામ સબોધી શકાય છ�.

વાદરાનકલથી �ગિત થતી નથી, એ તો અધ:પતનથી િનશાની છ�

સોમવાર તા. ૬ ાયઆરી,૨૦૨૦

િવવક બિ� સાથ ધમ પાલન

કમિસ�ાત

Page 4: ઞાન સં દાય અનેક ઇ રવાદમાં માનતો ...ગ ત એટલ ‘ન શ’ જ થ ય છ . બ એક સ ભ ષતમ જર જ દ વ

4 5 ÃðÉßëÖìÜhë Ö×ë ÃðÉßëÖØÕýHë

ÃðÉßëÖìÜhë Ö×ë ÃðÉßëÖØÕýHë

દરક કતય પિવ� છ� અન કતય પાલન એ ઇ�રની પાન �ચામા �ચ વપ છ�

ભારતમા ઞાનની અનક ધારાઓ છ� અન તમાની ઘણી ધારાઓ પરથી સ�દાયો પણ રચાયા છ�. તમ જ ઞાન સ�દાયન ગગાદી પર િબરાી વહન કરો છો, ત સ�દાયની એવી કઇ િવશષતા છ� ક� જ ભ�ત અન અનસરણન પ ધરી શક�?

આચાય અિવચલદાસી: આપણ યા એક સમય ચાર વણવાળી સમાજ યવથા હતી. કમકાડની ખબ મહતા હતા. કબીર, નાનક, રદાસ જવા તમાથી બહાર નીકયા ન કય ક�, કમકાડ છોડો. વણા�મથી થતા અયાયનો તમણ િવરોધ કય�. ભય અન લાલચથી ો ધમ તરફ વળો તો ત ખોટ�� છ� તન આ બધાએ ભાન કરાય. ઞાન સ�દાયમા ઞાનન આધાર માની અનસરણન મહવ છ�. તમ આરતી કરો ક� મિદરમા દાન કરો યા િવધી કરો તો �થમ ાણો ક� ત શા માટ� કરો છો? ઞાન વડ� સમો ન પછી જ અનસરો. એક માયતા હતી ક� સાધ-�ામણન જમાડો તો જ પય મળ�. શ એ સાચ છ�? તમારા ધન વડ� યોય ય�તન યોય કાય માટ� મદદ કરો તો પય મળ�. ડાયાિબટીશ હોય તન લાડ� ખવડાવો? �ામણ અન ભગી બન એક �મમાથી અવતયા છ�. તો પછી વણભદ શ? િલગભદ શ? યાસ ક� વામી�ક �મણ નહોતા પણ તન આપણ વીકાયા. યાસની જ વાણી બોલ તન યાસપીઠ કહવાય છ�. એટલ ઞાન વડ� સમો ત ઞાન સ�દાયના ક��મા છ�. આ જમ આપો ત આવતા જમ મળ� એવ કમકાડ કહ છ� પણ તમા કોઇ તય નથી. ઞાનસ�દાય અનક ઇ�રવાદમા માનતો નથી. સજનહારન અવતાર ધરવાની જર નથી હોતી. તણ આખી સ�ટની િસટમ જ એવી બનાવી છ� ક� તમા કોઇની જર નથી. સમ� એક છ� ન ઝાકળિબદ પણ તન જ એક પ છ�. પણ સમ� અન ઝાકળિબદન સામય અલગ અલગ છ� તમ સ�ટની િસટમમા પણ છ�. સજનહાર અહ કોઇન મારવા ય અવતરવ પડત નથી. તની િસટમ જ વયભ કામ કર છ�.

તમ આ સ�દાયની ગગાદીની િદશા રા�ીય તર અથવા કહો ક� િહદવના આદોલન સાથ ોડી, તો તની જ�રયાત તમન ક�મ લાગી?

આચાય અિવચલદાસી: એક વાત એવી છ� ક� આખર તો આપણ જમીન પર રહીએ છીએ તો જમીન પર જ બન તની સાથ ય ોડાયલા હોવાના. હ આ દશનો નાગ�રક છ�� તો મારી પણ

એક ફરજ છ�, રા�વન અમક ��ટ - રીિતથી જતન થાય ત પણ એક ફરજ છ�. આયા�મકતા ો યય હોય ન મ�ત મળવવા માટ�ની શ�ત ક�ળવવાની હોય તો ીવનમા શાિત ોઇએ. અશાિતમા તમ અયામ વડ� જ યય �ાત કરવાન છ� ત શકય નથી. દશન અનક ��ોથી, અશાિતથી મત કરવો ત આપણી ફરજ છ�. એક સમય આ દશમા વારવાર કરય લાગતા. દગાઓ થતા રહતા. હવ ત �થિત નથી રહી. આ પ�રવતનનો અનભવ સહનો છ�. અમ અમારી રીત એ મથામણમા સિ�ય છીએ.

આજ અનક સ�દાય છ� અન ત બધાની વચ �ચડ પધાઓ પણ છ�. આ પધા વચ તમ ઞાનસ�દાયન કઇ રીત જઓ-મલવો છો અન તન િવતારવા શ શ કરો છો?

આચાય અિવચલદાસી: �ચાર એટલ સારી વતનો �ચાર કરવો, ઞાનનો �ચાર કરવો, એ જરી છ� એ

�ચાર ધમનો આધાર લઇન થવો ોઇએ. યાય સાથ, કપટ િવના, િનભયતા સાથ ત થવો ોઇએ. આજ જન માક��ટ�ગ કહ છ� તનો આધાર લઇ અમ કામ નથી કરતા. અમન કોઇન ક�ઠી બધાવવાની ઉતાવળ નથી.

આજ મોટા ઉ�ોગ�હોથી માડી રાજનતાઓ અન ધાિમક કહવાતા સ�દાયો ક�લ - કોલજ થાપ છ�. તમારા સ�દાયની પણ ક�લ છ� તો તના િશષણની શ િવશષતા છ�? આજના સમાજમા એ િશષણ યવહાર ભિમકાએ ઉપયોગી બન તમ છ�?

આચાય અિવચલદાસી: આણદ િજલામા નવા બનલા શાળા મકાનોમા સૌથી જન મકાન અમાર છ� જનો ૧૯૫૧મા પાયો નખાયલો. અમારો ઇરાદો સદાચારન િશષણ આપવાનો રયો છ�. અમ કોઇ િવ�ાથ�ન ક�ઠી બાધતા નથી. તઓ ચાલો

કરીન ફરતા નથી. ધમ માણસન સકાર આપ છ�. િશષણ મા� નહ,

િશષણ સાથ સકાર મહવના છ�. િદકરો પરણાવવાનો

હોય તો પછાત હોય છ� ક� કયા તો

સકારી

ોઇએ. િદકરી પરણાવવાની હોય તો સકારી યવક પછાતો હોય છ�. આ સકાર એટલ ક�ટ��બના સહન આદર-માન આપવ. ક�ટ��બ સમાજન અગ છ� એ રીત એક સમાજ યવસથાન આદર આપવો. પ�રવારો સગઠીત રહ એ સકારની દીષા િશષણ સાથ મળ� એ અમારો મય હત છ�.

ઘણીવાર બય છ� ક� કોઇ સ�દાયની િશષણસથામાથી સાધ બનનારા પણ નીકળ� અન પછી એ સાધ બનનારો ક�ટ��બની �ોપટ� માટ� પણ દાવા માડ�. આ સાધ સકાર નથી.

તમ અિખલ ભારતીય સત સિમિતના રા�ીય અયષ છો. આ સતસિમિતનો હત શ છ�? કાયષ� કયા કયા છ�?

આચાય અિવચલદાસી: આ સતસિમિત એવા સત થાપલી છ� જઓ િવરકત વામદવી તરીક� ઓળખાતા હતા. સક�તના બહ મોટા િવ�ાન હતા પણ િવરકત હતા. તમણ આ�મ પણ બનાયો નહોતો. ધાર તો તઓ અનક િશયો બનાવી શકયા હતા પણ એ બધાથી પર રયા એટલ ‘િવરત િશરોમણી’ની ઓળખ ઊભી થયલી. મારા ીવનમા જ ચાર પષોનો �ભાવ છ� તમા (૧) મારા ગી (૨) ડગરી મહારાજ (૩) સતરામ આ�મના નારણદાસી અન (૪) વામદવી. રા�રષા, ધમરષા અન ગગારષાન કાય તમણ કય� અન તમા મ ગૌરષાન કામ ોડય છ�. રા�મા રહનારા સહ કોઇ આ રા� અમાર છ� એવી જવાબદારી સમજ ત રા�રષાનો �થમ મમ છ�. ધમની પરપરાન ીવનમા થાન આપો તો તના વડ� ધમરષા થાય. ગગારષાન કામ તમણ એ રીત પણ કય� છ� છ�લા ૧૫ વષથી ગગામા કોઇ સતનો �તદહ �વાહીત કરાતો નથી. જલસમાિધ નહ, ભસમાિધ. ગગા �કનારાની અન ગગા�વાહની અશ�ધ, ગદકી દર કરવા િનયિમત અિભયાન ચાલ છ�.

તમ ફકત ૧૯ વષની ઉમર સાતમા ક�વરાચાય િનમાયા હતા. ઉમરનો એ કાળ તો યૌવનનો ગણાય અન તન એક ગગાદીના સવાહક બયા. જગતમા કરોડો લોકો ક�દરત બષલ નસિગક ીવન ીવ છ�. આપણા ઋિષ-મિનઓ પણ �હથી હતા એટલ એ પરપરા પણ ઉપલધ હતી. તમ તમારા એ વયકાળ અન ગગાદી સવહનની સભાન જવાબદારી િવષ શ કહો છો?

આચાય અિવચલદાસી: તમ કય ક� માનવસહજ વભાવમા છ�. માર બાળપણ સાધસતો સાથ વીય છ�. તમની ોડ� રહતો, સવા કરતો. એજ મારો સહજ વભાવ થઇ ગયલો. બાળપણની એ ભિમકાએ જ મન �રણા આપી. ક�લથી સીધો હ સાધ-સતોની સવાએ ચાલી જતો એટલ મન ટોકતા ક� બાવો થઇ ાન! એ વાણી

�ાપ ન બનતા આશીવાદ

બની. ચોથા ધોરણમા હતો યાર મારા ગી આવલા. યાર િપતાીન કહલ. િપતાીએ મન સમાવલો ક� પાછળથી આ સાધીવન �ાસદાયી હોય છ�. ગીએ કહલ ક� હ તમન બધી મદદ કરીશ. ન હ અહ આયો પછી તમણ કાશી ભણવા મોકયો-દિષણામિત મહાિવ�ાલયમા. યાર દશમા એ એક જ સક�ત મહાિવ�ાલય હત અન તમા સાધ-સયાસી જ ભણતા એટલ મન ઘિનઠ વાતાવરણ મય.

આજ પણ કહ છ�� ક� મન ક�વરાચાય નીમવામા ગીએ જગાર જ ખલલો પણ તઓ મ�મ હતા ક� મન ગાદી સપવામા આવ. પણ એ �મર એવી હતી ક� ટિન�ગ પોઇટ આવી શક�. મ કોઇન આ કય નથી પણ તમન કહ છ�� ક� ગીએ મારા પર પાચ લોકોની કિમ�ટ મકી હતી. િવવકમાથી ભટકી ા� તો આપલા અિધકારથી દર કરવો. પણ એ કિમ�ટએ તમન મળ�લ હિથયાર વાપરવ ન પડય. પછી ત કિમ�ટમાથી એક� ખલાસો ય કરલો ક� આવી કિમ�ટની ફરજ પાડનાર અન શરતો લખાવનાર તઓ જ હતા.

તમ વાત કરો છો ક� તમારા સ�દાયની ક� ધમ-િવચારની ભાષા-પ�રભાષા િવના સરળ ભાષામા જ વાત કરો છો. સામાય પણ સાધ-સતો પોતાની વાતમા સ ક�ત ભાષામા થયલ અયયન ઉમરતા હોય છ�. તમાર એવ નથી.

આચાય અિવચલદાસી: મારા ગીએ કહલ ક� આપણી ભાષા લોકભોય બનવી ોઇએ. િવવ�ભોય નહ. ગીએ મન ગાદી સપી અન તમના આશીવાદથી હ સફળ થયો છ��. તમણ જ િવ�ાસ મક�લો ત હ િનભાવી શકયો તનો આનદ અન ગવ છ�.

તમારા સમયમા તમ હો�પટલ બનાવવાથી માડી જ�રયાતમદોના લન સપન કરાવાયા છ�. સમાજમા સીધા ઉપયોગી થાઓ તવા કાય િવતરાયા છ�. આ ગગાદીન હજ કઇ િદશામા િવતારવા માગો છો?

આચાય અિવચલદાસી: પહલા કરતા કપરો સમય આયો છ�. વધ ઘિનઠ લોકસપક�થી સમાજની િવક�િત દર કરવાની ઝબશ ચલાવવા માગીએ છીએ. વધ સસગ િશબીર, �વાસો વડ� આ ઞાનસપદા યવહારમા િવતારવા માગીએ છીએ. પહલા સમાજના નીચલા વગમા ખબ દા પીવાતો આજ ઉપલા વગમા ત વધ પીવાય છ�. તો એ બદલવા પણ આ ગગાદીની ભિમકા અમ ોઇએ છીએ.

આજ અનક ધમગઓ ધનસપિત અન �ીસબધ, યિભચારના કારણ િવવાદમા રહ છ�. આમા સત સિમિત કોઇ સિ�ય ભિમકા ભજવ છ�?

આચાય અિવચલદાસી: આપણો િહદ સમાજ ધમ બાબત અિશષીત છ�. અન િહદ ધમની વચારીક

િવશાળતાન નામ ત સાધ પરપરાન સમજતો નથી. આજ જ સાધ જલમા છ� તમાના નવ ટકા સાધ પરપરાગત સાધ સત નથી. તઓ વયભ ગ બનલા છ� સમાજ આ વાત નથી ાણતો દાઢી જએ,કપડા જએ,માથ િતલક-િ�પડ જએ, એટલ સાધ સમી બસ છ�. જની સાથ ‘રામ’ ોડાયલ છ�- આશારામ,રામપાલથી માડી બીા અનક- ત બધા િહદ સાધ પરપરા માથી નથી આયા અન તમની ગ મહતા કરી ખોટો અથ કરી ગૌરવ લવા લાયા. શા�ન બરાબર ન સમજવાથી આ �થતી ઉભી થઈ છ�. અયાર જ ચમક�લા તમા માક��ટ�ગ છ�. �ી �ી રિવશકર થી માડી બીા ઘણા છ�. જમની એવી પરપરા જ નથી. સાધ તો ભાવથી આમકયાણના ભાવથી થવાન હોય.યાર અયાર અભાવથી થયલા સાધઓ છ�. સસાર માથી અભાવ ાયો, નોકરી ન મળી , �ી ન મળી ક� એવા બધા અભાવો ાગવાથી સાધ બનો તો પછી અભાવની પિત કરવામા સાધવન માયમ બનાવવામા આવ જ અયોય છ�. સત સિમિત આ ભિમકાભદ સમાવવા માગ છ� ક� ઞાન થી િશિષત-િદિષત થાઓ ન િવવક ક�ળવો જથી કોન સાધ સત કહવા ત સમાય.

સોમવાર તા. ૬ ાયઆરી,૨૦૨૦

સોમવાર તા. ૬ ાયઆરી,૨૦૨૦

સકારી

તમ અિખલ ભારતીય સત સિમિતના રા�ીય અયષ છો. આ સતસિમિતનો હત શ છ�? કાયષ� કયા કયા છ�?

આચાય અિવચલદાસ�

બક�લ ટ�લર

અમારો ઇરાદો સદાચારન િશષણ આપવાનો રયો છ�

‘જ

રાજગાદીની જમ અન તનાથી સમાતર ગરગાદીન મહવ રય છ�. દરક ગરગાદીની એક પરપરા હોય છ� અન તની પાછળ અમક ચોકકસ ઞાન િવચાર દશનની ધારા અન િસ�ાત, �ણાલી રયા હોય છ�. આણદ પાસના વામીનારાયણ સ�દાયન તો ઘણા ાણ છ� પણ આણદ પાસ સારસામા ક�વલઞાનપીઠ પણ છ�. ઞાનસ�દાયની આ ગરગાદી ધમ ઞાનની યાપક ભિમકા અન રા� �યની ક�ટલીક �િતબ�તા સાથ ��ત છ� અન તન કારણ તમના સાતમા ક�વરાચાય �ી અિવચલદાસ મહારાજ છ�. આ મિહનાની ૧૪ ાયઆરી સધી યોાયલો તમનો સાધ દીષા સવણજયિત મહોસવ ઉજવવાનો શ થઇ ગયો છ�. અહ દશભરના અનક સતો પધાયા છ�. એટલ જ નહ ઘણી સમાોપયોગી ��િત પણ થઇ રહી છ�.

એકવાર �મખવામી મહારાજ અિવચલદાસી મહારાજ િવશ કહલ ક� ‘ઞાનનો અિધકાર દરકન છ�. તમા �ચનીચનો કોઇ ભદ નથી. કરણાસાગર મહારાજ�ીનો આ સદશ છ�. આ સદશ અિવચલદાસી મહારાજ�ીએ મિતમત કય� છ�. ક�. કા. શા�ી જવા િવવાન અન િહદ પરપરાના અયાસીઓ તમના િવશ લખલ ક� ‘તજ�વતાની ��ટએ એઓ�ી અ�થાન છ� એ આપણા િહદ સમાજન સદભાય છ�. ફકત ૧૯ વષની �મર આચાયપદ પામલા આ આ િદષતી સાધ સારસામા રહી સ�દાયના ૧૫૦ મિદરન સચાલન એ રીત કર છ� ક� જમા �ચારની આ�મકતા નથી છતા ત સતત િવતારતા રહ છ�. ૧૮૨૯મા જમલા કણા સાગર મહારાજ સકતા િસ�ાતનો �ચાર કરવા જ સ�દાય થાયો ત ઞાન સ�દાયન જ ગરગાદીની થાપના કરી ત ક�વલઞાનપીઠ આ પીઠના સાતમા પીઠાયષ ત �ી અિવચરલદાસી મહારાજ, ઇ.સ. ૧૯૭૨મા ગરગાદીના છ�ા આચાય પરમ પજય શીતળદાસી મહારાજ તમન જવાબદારી સપી યાર તઓ મા� ૧૯ વષના હતા. સમય જતા ગરગાદીન તમણ અનક િદશામા િવતારી આપી. અહ એ બધી જ િવગતો નથી પણ તમના ઉતરોથી સમાશ ક� કઇ રીત તઓ કામ કર છ�. તમના

સાધદીષા સવણજયિત મહોસવમા ગજરાતના મયમ�ી િવજય પાળી, ઉપમયમ�ી િનતીન પટ�લથી માડી મ�ીગણ માથી છ સાત મ�ી અન ક�ટલાક સાસદો ય પધાયા છ�. હ�ર�ાર ઋિષક�શ, ક�રષ�, િહમાચલ, કાશી મહારા�, ઉજજન, પાબ, �દાવન, જબલપર, િદહી અયોયાથી અનક સત પધાયા છ�. ગજરાતમા બીા સ�દાય અન સાધ સત છ� પણ ધમનો આ રીત ાહર િવમશ, િચતન કર તવી આયોજન ��ટન શ�કત ઓછામા છ�.

તો ક�વો છ� આ ઞાનસ�દાયન ક�વો છ�. અિવચલદાસી મહારાજ ન તઓ શ શ ન ક�વ િવચાર છ�? આ મલાકાતમા તમની વાણી સમખ થાઓ.

ીવ પણપ પરમામાન શરણ થઇ ાય છ�. તન પરમામાની ક�પાથી શ� આમઞાન �ાત

થઇ ાય છ�. એથી �ક�િત તન બધનમા નથી રાખી શકતી. ત તો વય �ક�િતનો શાસક થઇ ાય છ�. �ક�િત તન આધીન બન છ�. - વામી �ી અિભરામદાસ યાગીી.‘�મા - હ�રહરનો અવતાર

શરણાગતનો તારણહાર’ - દત બાવની ‘તહાર શરણમ ો આવ જમ - મરણ સ છ�ટ ાવ’

- ગાનન સમથ આરતી.- તમવ શરણ ગછ સવ ભાવન - સવ ધમાન પ�રયજય મામક ‘શરણ

�જ - ૧૮/૬૨ - �ીમ ભાગવ ગીતા.

(૧) �ભની આધીનતામા રહીન તારા બધા કાય� કર.

એટલ તારી મનોકામના ફળીભત થશ.(૨) ‘�ભ પર ભરોસો રાખનાર સખી

થશ.’(૩) ‘�ભ પર ભરોસો રાખ એટલ ત

તન ઉગારશ’(૪) ‘મારા પ�, ત મન �દયપવક

આધીન રાખન તારી ��ટ સતત મારા માગ પર રાખ.’ ઇ�રન દરક કઠન સાચ

ઠરલ છ�. ઇ�રન શરણ જનાર માટ� ત ઢાલપ છ�.’

- બાઇબલ નીિત માળાના મનોહર મણકા.

દત બાવની હોય ભગવ ગીતા - ભાગવત ક� બાઇબલ હોય - લગભગ બધા જ ધમ�મા - ધમ �થોમા ભગવાન - ઇ�ર - પરમામા - જન માનતા હોય તના પર પણ િવ�ાસ - ભરોસો રાખી શરણાગત ભાવ રાખવાથી કયાણ થાય જ છ�. એ અનભિતની વાત છ�. શરણાગિત શ છ�? એક �ૌઢ માણસ. બ ટાવર વચ બાધલી રસી ઉપર એના હાથમા ઝાલલા વાસથી સમતલન બનાવી.

ધીમ પગલ ચાલી રયો હતો. એના ખભા પર એનો પ� બઠ�લો હતો. નીચ એન ોવા માણસોની ભીટ ામી હતી. આ�ય સાથ સૌના �ાસ થભી ગયા હતા. થોડીવારમા એ માણસ બીા ટાવર પર સહી સલામત પહચી ગયો. લોકોના ીવ હઠા બઠા. સૌએ તાળીઓના ગડગડાટથી એન વધાવી લીધો.

એણ લોકોન પછય ક� શ ત પાછો રસી પર ચાલી પહલા ટાવર પર જઇ શકશ? લોકોએ જવાબ આયો ‘ચોકકસ અમન પરી ��ા છ� અમ શરત મારવા તયાર છીએ. ‘શ તમારામાથી કોઇ મારા ખભા પર બસવા તયાર છ�? - એમ તણ પછય - આ સાભળીન સોપો પડી ગયો લોકો ચપ થઇ ગયા. કોઇએ તયારી બતાવી નહ.

માનવ ક� ‘��ા હોવી’ એક વાત છ�. ‘િવ�ાસ કરવો’ બીી વાત છ�. આપણ બધા ઇ�રમા માનીએ તો છીએ પરત િવ�ાસ નથી કરતા. િવ�ાસ સપણ શરણાગિતની અપષા રાખ છ�.

ગોપીજનોએ ભગવાનન કહલ. અમ સવ િવષયોનો સપણ યાગ કરીન આપના ચરણારિવદમા આયા છીએ.

ાણીતી �ાથના ઓ ઇ�ર ભીએ તન મા પણ ‘હ હ�રનો હ�ર મમ રષક એહ ભરોસો ાય નહ. શરણ સવ� સય તાર હ પણ શરણ તાર’

ઇ�ર પર �ઢ ભરોસો રાખી િનકામ ભાવ કમ કરીએ તો ઇ�ર આપણા િહતમા જ હોય ત જ કર છ�. સરદાસના ખબ ાણીતા પદ ‘�ઢ ઇન ચરનન ક�રો ભરોસો’ પણ આજ વાતની પ�ટ કર છ�.

પણ કિળયગના માનવીના મન એવા થઇ ગયા છ� ક� ઇ�રમા ��ાની વાત કહીએ છીએ. સાભળીએ છીએ અન એનો ઉપદશ પણ બીાન આપીએ છીએ. પરત પોતાની વાત આવ યાર ભરોસો ડગી ાય છ� અન મન, શકા - ક�શકા,

તક�-િવતક� પડ� છ�. ઇ�રમા પણ ��ા રાખી અનક ભકતો

ભવસાગર પાર કરી ગયા તના અસય ઉદાહરણો હોવા છતા ઇ�રમા �ઢ ��ા ાગતી નથી.

એ ાગ તો મન હળવ બન. �ભ મારી સાથ જ છ�. એવ આમબળ

�ઢ બન જની વતમાન સમયમા સૌન જર છ�.

લોકોન ઇ�રમા ��ા છ� પણ ભરોસો? ÔÜý ÜÜý

lí°ä TÝëç

દત બાવની હોય ભગવ ગીતા - ભાગવત ક� બાઇબલ હોય - લગભગ બધા જ ધમ�મા - ધમ �થોમા ભગવાન - ઇ�ર - પરમામા - જન માનતા હોય તના પર પણ િવ�ાસ - ભરોસો રાખી શરણાગત ભાવ રાખવાથી કયાણ થાય જ છ�. એ અનભિતની વાત છ�

पच नय: सरवतीमिप यित सरोतस:सरवती त पचधा सो दशडभवस�रत{âèâઆ મ�મા પાચ નદીઓનો ઉલખ હોવાથી અહ પાબ

એટલ ક� એક �દશ િવશષનો ઉલખ બતાવવામા આવ છ�. બધા ાણ છ� ક� પાબમા સરવતી નામની કોઇ નદી આવલ નથી અન ન તો પાબથી �િસ� પાચ નદીઓ સરવતીમા મળ� છ� અન ન તો સરવતી નદી પાચ �વાહોમા વહ છ�. હકીકતમા આ મ�મા પાચ ઞાનિ�ઓ �ારા �ાત ઞાન અથવા મનની પાચ �િતઓનો �િતમા રોકાઇન વાણી �ારા અનક �કાર અિભયત થવાનો ઉલખ છ�.

Page 5: ઞાન સં દાય અનેક ઇ રવાદમાં માનતો ...ગ ત એટલ ‘ન શ’ જ થ ય છ . બ એક સ ભ ષતમ જર જ દ વ

6

� સક�તાનસાર દવોના િનમાયન �હણ અન િવસજન કરવાની રીત છ�. દવતા પજનમા િનમાય �હણિવિધ

િવશષપ ગણવામા આવ છ�. ‘‘િનમાય’’ એટલ દવોન અપણ કરલા ક� ચઢાવલા લ, પણ, માળાઓ આિદ સાિહય, જ પજનપછી કાઢી લવામા આવ છ�. ભાિવકો અચકાપ લ, િબલીપ�, દવા વગર લઈન માથ લગાડ� છ�. સ�હ કર છ�. લ, િબલીપ�, દવા વગર લઈન માથ લગાડ� છ�. સ�હ કર છ�. લ પાકળીન ભષણ કર છ�.

‘‘િનમાય’’ શદ ‘િનરકમલ’ (એટલ િનમળ-વછ) આ બ પદોથી બયો છ�. એનો અથ િનપયોગી, બાતલ ક� વાસી પદાથ એવો થતો નથી. પણ જમા િબલક�લ મિલનતા નથી અિત શધ, વછ, પિવ� છ� એવો થાય છ�. મત�માની દવતા અિત

પિવ�, િનમલ, સવયાપી, વાસલ પણ છ�. એવા ભગવાનના સાિનયમા સમીપ રહનારા પ� પપાદી બધી જ વતઓ અિત પિવ� અન કામના પિત દાયક બની ાય છ�.

એટલ જ જગ િનયતા ભગવાન �ય અતટ,

અખડ �ધા, િવ�ાસની લાગણીથીજ મત�પરન િનમાય �હણ (લઈન) કરીન, માથ પશ�ન અન �ાસ લઈન સઘીન ભ�ત ભાવથી, ઉતર િદશામા િવસજન કરવામા આવ છ�. (ઉતર િદશામા એક બાજ મકાય છ�.) કાિલકા પરાણમા િનમાય િવસજન માટ� લય છ� ક� ઈશાન ખણામા પાણીથી મડલ કરીન એના ઉપર િનમાય મકવ. આમ તો બન

િદશાઓ પિવ� જ છ�. િશવમિદરમા અિભષક તીથ જલ િન:સરણનો માગ ગોમખ ઉતર િદશા તરફ જ હોય છ�. અનક મિદરોમા િનમાય ફળલ માળાઓ િવસજન કરવા માટ� િનમાય ક��ભ ઉતર િદશામા ક� ઈશાન ખણામા રાખવામા આવ છ�. િનમાય કોઈના પણ પગતળ� આવવ ન ોઈએ, મિદર અન �હમિદર

અિત વછ અન �દષણ મકત તથા શાતી�દાન હોવ ોઈએ.

પા �ારભ કરતા પહલા �ી િવ ભગવાનન મરણ કરીન �થમ િનમાય કાઢી લવાન હોય,

અગઠો અન એના બાજની �થમ આગળી (તજિન) �ારા િનમાય દર કરવાન છ�. એવી માયતા ક�

ધારણા છ� ક� દવો પર ચઢાવલ પપો બીા િદવસ િનમાય બનતા ભગવાનન ખચ નહી એટલ બીજ િદવસ િનમાય ઉતારી લવા ોઈએ. પછી જ પા ક� માનસપા કરવી. િવના િનમાયન માથ પશ કરીન િવસજ�ત કરવ અન શા� �માણ િશવ િનમાય �હણ યજ હોવાથી માથ ન લગાડવ. સ�િહત િનમાય ઉિચત થાન મકવ, વહતા પાણીમા છોડવ. ખતીમા ક� બગીચામા નાખવ એન

ઉતમ ખાતર બન છ�.િનમાયની ચચા પછી કહવાન મન થાય છ� ક�

મિદર અન મિદર પ�રસર પણ વછ રાખવાની ફરજ ભતોની છ�. મિદરમા તમાક� ગટખા, પાન મસાલા ખાઈન આવવ પણ થાય છ�. બીડી, િસગારટ, તથા નશો આપનાર પીણા પીવાની આપણી ટ�વો િવસજન કરવી ોઈએ. અન બીાન પણ ક�સગ, ક�ટ�વો છોડવાનો આ�હ કરવો પયન કામ છ�. દહ વછ અન શધ ગગાથાન છ�. ઘરઆગણ શરી વછ રાખવાનો �યન િવ� એકાયતા વાદ છ� અન િવ�ભરની અમોધ પા છ�. સયન વળગીન, વછતાન ધારણ કરીન ીવન પસાર કરવ. િવ� િવકાસ છ�, એમાજ શાતી-સમાધાન-આનદ છ�.

�થરાજ કહ છ�. ‘‘ના�ત સયસમો ધમ� ન સયા િહ�તપરમા ન િહ તી�તર �ક�િચત અ�તાદહ િવ�ત ‘‘અથા ‘‘સય જવો ધમ નથી. સયથી �ઠ બીજ ક�ઈજ નથી, તમજ અસય જવ મહા ભયકર આ

જગતમા કાઈજ નથી.ષ �રપઓમા મસર

�ભાવી અવગણ છ�. ‘મસર’ એટલ બીાની �ગિતથી દખી થવ એના �ગિતમા અવરોધ િનમાણ કરવો, બીાની િનદા કરવી અન સાભળીન આનદ માનવો. પણ મસર કરવાથી એ માણસ

ભીખ માગતો થઈ ાય છ� અન અત નરકવાસ ભોગવ છ�.

યાર દયમા લશમા� મસર રહ નહી યાર સમજવાન ક� તમા� દય સ�ગણો તરફ જઈ રય છ�. મસર ા�ત નહ થાય એવ જ વતવ એ આનદ પામવાન સશકત લષણ છ� એમજ શા� કહ છ�. રોજ રોજ મન ઉપરના િનમાય કાઢી નાખવા અન તાા સગધી લ જવા િવચાર પપો મન દવતાન રોજ જ અપણ કરવા એજ જનિહત અન પરષાથની પા છ�.

શા

ખઇક� પાન બનારસવાલા, ખલ �ય બધ અકલ કા તાલા

દવોન ચઢાવલા પ�પપ િનમાય બન છ� એજ એની સાથકતા છ�

ગજરાતિમ� તથાગજરાત દપણસોમવાર તા. ૬ ાયઆરી,૨૦૨૦

પ �ડત િવજય શકર મહતાએ લય છ� ક� િવદશના એરપોટ� પર એક ભારતીય �વાસી સાથ ચ�ક�ગ ઓ�ફસર બોલાચાલી કરી રયો હતો ક�મક� તની બગમા તયાર પાનન બોકસ હત ઓ�ફસર

પછય ‘આ શ છ�?’ભારતીય કય ‘પાન છ�’ત ઓ�ફસર પછય ‘આ શ કામ આવ છ�?’ભારતીય કય ‘ખાવાના ત ખાવ તો

તણાવમકત થઇ જવાય.’તણાવમકત થવા કોણ નથી ઇછત?મન થય શ ખરખર પાન ખાવાથી તણાવ

મકત થવાય છ�? શા�ોમા કથા છ� ક� સમ� મથન દરયાન જયાર દવ દાનવો વચ અ�તન લઇન ઝઘડો થયો તો ખચતાણમા જયા અ�ત ઢોળાય યા એક વલ ઉપન થઇ ગઇ.

એકવાર ધવત�રએ ઇ�ન આ વલન પાન ખવડાવી દીધ ઇ�ન ભાય અન તએો �સન થયા પછી ધવતરી ત વલન લઇન બનારસ આવી ગયા અન યારબાદ ધરતી પર પાન મળવા લાય.

લોકો કહ છ� ક� ઇ�વાન ખાઇન �સન થયા તો આપણન પણ �સનતા મળશ ો ક� આ િવષય પર સૌના પોતપોતાના િવચાર હોઇ શક� છ� ક� તણાવ દર થતો હોય યાર ખબ અવય ખાવ પરત ભોગ િવલાસની ��ટએ ખાશો તો નકસાન થઇ શક�. (સૌજય ીવન પથ)

૪૨૦ન પાનસરકારી ઓ�ફસર: પાન આપોનાગ�રક: સાહબ હ પાન ખાતો નથી.ઓ�ફસર: પાન એટલ તમારો પાન કાડ�

આપોનાગ�રક: યો સાહબ પણ તમ પાન

ખાવ છો સાહબ?ઓ�ફસર: હા હ રોજ જ પાન ખા� છ��.નાગ�રક: કય સાહબ?ઓ�ફસર: ૪૨૦ન પાનનાગ�રક: ૪૨૦ન પાન એટલ?ઓ�ફસર: પાનમા ૧૨૦નો તમાર અન ૩૦૦નો �કમામ

નખાવ છ�� એટલ થય ન ૪૨૦ પાન?નાગ�રક મનમા કહ જવો ઓફીસર તવ તન પાન!!

આપ ીવન સાર અન પિવ� હોય તો દિનયા આખી સારી અન પિવ� છ�.

આપો

ખાવ છો સાહબ?

ÒÒìÚLØëçÓÓ çIç_Ã TÝ_Ã

ÉÝÀ<Üëß ØÜìHëÝë

મારી તમન એક જ છ� સલાહક� કોઇ માગતો જ આપો સલાહતમ આપશો વણમાગી સલાહતો અળગણાશ તમારી સલાહ�ીમા થોકબધ મળ� છ� સલાહ

ન માગો તો સામથી મળ� છ� સલાહઉપદશ ઉપચારન સલાહ

આપતા પહલ પાળો એજ સલાહભકતો �ભન ય આપ છ� સલાહઢગી ધતારાન આપો સલાહ‘િબદાસ’ તમન આપ છ� સલાહ

ક� મારી તો તમ માનશો જ ન સલાહ?

સલાકારોન એક જ સલાહ

ÔÜýØåýÞ ÚëâÀòWHë äÍÞõßõ

દવો પર ચઢાવલ પપો બીા િદવસ િનમાય બનતા

ભગવાનન ખચ નહી એટલ બીજ િદવસ િનમાય ઉતારી લવા ોઈએ. પછી જ પા ક�

માનસપા કરવી.

Page 6: ઞાન સં દાય અનેક ઇ રવાદમાં માનતો ...ગ ત એટલ ‘ન શ’ જ થ ય છ . બ એક સ ભ ષતમ જર જ દ વ

7દ, પરાણો અન ધમ�થોમા રચાયલા મ�ો-�ોકન મહવ ગઢ રહયો જવ છ�. જ ાણવા ખબ અયાસ માગી

લ છ�. ધમ�થોમા ખબ જ િવગતસભર રહયો છ�. જન પામવા સામાય ય�કતઓ માટ� ખબ કપર કાય છ�. આપણા દવી દવતાઓ અન ઋિષ મિનઓ િનિમત મ�ો-�ોકની શ�કતઓ અપાર છ�. જનો �ભાવ આપણા ીવન પર અવય ોવા મળતો હોય છ�. �ખર વદઞો અન પ�ડતો �ારા વિદક અન ધમશા�ોનસાર થતા ઉપયોગથી ીવનના પ�રવતનો અન �ભાવ અગ વતમાન િવઞાન પણ અચિબત છ�. મ�શ�કત રહય પામવા વઞાિનકો સતત �યોગામક �યનશીલ છ�. જ આ કોલમના ગત અકમા ોય. ો ક� મ�ો શ�કત અન રહય િવશ પકળ સાિહય ઉપલધ છ�. અહ મા� થોડી ધાિમક િવિધ િવધાન સાથના મ� રહયના �ભાવની વાતો કરીશ.

આપણ સામાય રીત રોજદી પાિવિધમા િશવ મિહનતો� ગાય�ીમ� ચાિલસા, હનમાન ચાિલસા, સહ�નામ, બાવની ક� સરળ મ�ોનો ઉપયોગ કરતા હોય છીએ. પૌરાિણક મ�ોનો પારપા�રક પઠન યાનનો �ભાવ અનભવતા હોઇએ છીએ. પણ ૧૦૦ વષ પણ નથી થયા એવી રગ અવધતી રિચત દત બાવનીન પઠન અ ભત �ભાિવત છ� એવ ઘણાબધાના વાનભવ જણાય છ�. એક વદ મ� છ� મહા�યજય મ�.. જના �ભાવ િવશ ઘ લખાય છ�, ઘ અનભવાય છ�. િવઞાન ભલ રહયો માટ� �યનશીલ રય પણ વારવાર કહીએ છીએ તમ ક� ‘જયા �ધાનો િવષય હોય યા પરાવાની જર નથી હોતી’ તમ છતા મહા�યજય મ�ના �ભાવ અનક પરાવાઓ મયા છ�.

શરીરની, મનની, આમાની આયા�મક ચતના એ ઊાની પણ અિભય�કત છ�. ઊાન સ�િમત કરવા �ઢ સકપશ�કત જરી છ�. પટ ઉચારણો અન પિવ� વાતાવરણમા થતા મ�ોના પઠનથી ઉપન થતી ચતના ઊા �સારણની પરક છ�. નકારામક ઊા અન હકારામક ઉા એમ બન �કારની ઉા ીવનન �ભાિવત કરતી હોય છ�. મ� પઠનથી પોઝીટીવ ઉાઓનો પાદભાવ થતો હોય છ�. આ હકારામક ઉાઓ માનિસક અન શારી�રકપ તથા આજબાજના વાતાવરણમા સીધી જ અસર કરતી હોય છ�.

ઋિષ માક�ડ�ય �ારા રિચત મહા�યજય મ�મા ૩૨ શદોનો �યોગ થયો છ�. ઓમન સાથ ોડતા ૩૩ શદ બન છ�. એટલ ‘�યિશ�શાષરી’

મ� કહ છ�. આ ત�ીસ શદોમા ૮ વસ, ૧૧ ર�, ૧૨ આિદય, ૧ �ાપિત અન ૧ વષટ દવતાઓની શ�કત સમાયલી છ�. દરક શદના �યક અષર અ ભત અથપણ બતાવાયો છ�. �યક અષર એક શ�કત મ� છ�. જ દરક અષરની વત� શ�કતન ાણીએ ‘ઓમ’ પણ �મ વત� અિધકાિધક મહતા ધરાવતો મ� છ� જન માટ� એક આખો લખ લખી શકાય તો �યબકના ‘�’થી ાણવાનો �ય કરીએ જ અથ વિદક અન શા�ોકત આધારીત છ�. ‘�’ એટલ �વ વસ, ‘યમ’ અવર વસ, ‘બ’ સોમ વસ, ‘કમ’ વણ, ‘ય’ વાય, ‘જ’

અ�ન, ‘મ’ શ�કત, ‘હ’ �ભાસ, ‘સ’ વીરભ�, ‘ગ’ શભ, ‘�ધમ’ િગરીશ, ‘પ’ અજય, ‘�ટ’ સાિહબધય, ‘વ’ િપનાક, ‘ધ’ ભવાની પિત, ‘નમ’ કાપાલી, ‘ઉ’ િદકપિત, ‘વો’ થા, ‘ર’ ભગ, ‘ક’ ધાતા, ‘િમ’ અયમા, ‘વ’ િમ�ાિદય, ‘બ’ વરણાિદય, ‘ધ’ અશ, ‘નાત’ ભગાિદય, ‘�’

િવવવાન, ‘યો’ ��ાિદય, ‘મ’ પષાિદય, ‘ષી’ પજયાિદય, ‘ય’ વટ, ‘મા’ િવ િદય, ‘�’ �ાપિત અન ‘તાત’ વષટ દશાવાય છ�. આ દરક અથના શદોન પણ અથપણ િવ�ષણ શા�ોમા ોવા મળ� છ�. ઋવદ, યજવ�દ, પ�પરાણ

અન િશવપરાણમા આ મહામ�ન િવગતસરન મહવ દશાવાય છ�.

ૐ �યબક� યામહ સગ�ધ પ�ટવધનમ ા

ઉવારકિમવ બધના�યોમષીય મા�તાત ાા

આ મહા�યજય મ�નો ાપ ક� પઠન �ારા ાત �યોગ કરો. પ�રવતન જર અનભવશો. શકય હોય તો ર�ાષની માળા વડ� ગૌમખીમા આ મ�ની રોજ એક માળા કરો. શકય ન બન તો એકાવન વખત એકવીસ વખત ક� સાત વખત કરી શકો. યાનમ�ામા ઉનના આસન પર બસી મ� ાપ કરો. રોજ ઘરમાથી બહાર નોકરી ધધ ક� કોઇપણ કારણસર િનકળો યાર પહલા મહા�યજય મ�ન �ણવાર પઠન કરો ક� મનમા યાન લગાવીન બોલો બહારની નકારામક ઊાથી બચાવશ. એક �યોગ છ� ક� એક કળશમા શધ પાણી ભરી દવથાન પાસ બસી કળશ પર

હાથ ઢાકી રાખી ૧૦૦૮ વખત મહા�યજપ મ�નો ાપ કરો. ધીરજ ોઇશ. કદાચ આ �યોગ રોજ ન કરી શકો પણ સતાહમા એકવાર ક� મિહન એકવાર કરો. મ�ાપ પરા થયા બાદ કળશન પાણી એક અ ભત ચતના, ઉાયકત હશ. જન તમારા ઘરમા દશય િદશામા છ�ટકાવ કરો. ઓ�ફસ ધધાના થળ� પણ �યોગ કરો. નગટીવ ઉા તો ઘણી દર રહશ. પોઝીટીવ ઉા તન કામ કરશ. િશવપરાણમા જણાય છ� ક� આ મ�ના ાપ કરવાથી અકાલ �યથી બચી શકાય છ�. લાબી �મર, આરોય, સપિત, યશ, વભવ અન સતાન �ા�ત થાય છ�. આઠ �કારના દોષો નાશ પામ છ�. ભાયક��ડળી િનિમત માગિલક દોષ, નાડીદોષ, કાલસપ દોષ, ભત�ત દોષ, રોગ, દ:વન, ગભનાશ તથા સતાનબાધા જવા દોષોનો નાશ થાય છ�. રોજના મ� ાપથી પા�રવા�રક સખશાિત બની રહ છ�.

äõ ÃðÉßëÖìÜhë Ö×ë ÃðÉßëÖØÕýHëમ� શ�કત રહય

ç_VÀòìÖ ØåýÞçÞÖ Øäõ

ઋિષ માક�ડ�ય �ારા રિચત મહા�યજય મ�મા ૩૨ શદોનો �યોગ થયો છ�. ‘ઓમ’ન સાથ ોડતા ૩૩ શદ બન છ�. એટલ ‘�યિશ�શાષરી’ મ� કહ છ� આ

ત�ીસ શદોમા ૮ વસ, ૧૧ ર�, ૧૨ આિદય, ૧ �ાપિત અન ૧ વષટ દવતાઓની શ�કત સમાયલી છ�.

દરક શદના �યક અષર અ ભત અથપણ બતાવાયો છ�.

હ�રન ભજતાનરિસહ મહતા

ાગન ાદવા ક�ણ ગોવાિળયા તજ િવના ધનમા કોણ જશ?�ણસો ન સાઠ ગોવાળ ટોળ� મયાવડો ર ગોવાિળયો કોણ થાશ? ાગનદહતણા દહથરા ઘી તણા ઘબરા

ક�ઢયલ દધ ત કોણ પીશ?હ�ર તારો હાિથયો, કાળી નાગ નાિથયોભિમનો ભાર ત કોણ સહશ ? ાગન

જમનાન તીર ગા ધણ ચરાવતામધરી શી મોરલી કોણ બાવશ?

ભણ નરસયો તારા ગણ ગાઈ રીિઝયબડતા બાયડી કોણ સહાશ?... ાગન

મહાભારતના �િસધ યધ વખત બધા જ યોધાઓ પાસ પોતાનો શ�કતશાળી શખ હતો. �ીમદ ભાગવત ગીતામા

પણ તનો ઉલખ છ�.કણના શખન નામ િહરયગભા હત.અજનના શખન નામ દવદત (ભગવાન

આયો હતો.) વણ ભગવાન મયદામવના સહાર માટ� આયો.

ભીમ પ�ા (જના અવાજથી કણ�ીય બધ પડી જતી)

�ીક�ણ પાચજય (પાચજય રાષસ તરફથી મયો)

યિધઠર: અનત િવજયા (હમશા માટ� િવજય �ાત કરવો.

સહદવ શખન નામ પપક (મિણપપક) મિણજડત હતો.

નક�લ શખન નામ સ�ોશમની (જનો વર કણિ�ય હતો.

િભમ શખન નામ શશીકઆ ઉપરાત ઘણા રાા અન મહારથીઓ

પાસ શખ હતા દા. ત. કાશી, િશખડી,

િવરા�ા, �પડા, અિભમય મહાભરના રાા િવરાટના પ�ન નામ પણ શખ હત.

પાચ જય ઋષીક�સો દવદત ધનજયપૌડ�� દદમૌ મહાશખ ભીમકમા �કોદર

ાા અયાય ૧/૧૫ �ોકઅનતિવજય રાા ક��તી પ�ો યિધ�ઠર: નક�લ સહદવ�ચ સઘિષ મિણપરાકૌ

૧.૧૬�ીક�ણએ ક�રષ�ની રવણભિમમા પાચ

જય શખ વગાડી યધ �ારભની ધોષણા કરી. ભગવાન િવ ઉપરાત લષમીી પણ શખ હતમા ધારણ કર છ�.

શખના અનક �કાર છ� �ણ �કાર �મખ છ�.

દા. ત. વામાવત� દિષણાવત� ગણશશખ અન મયવત� શખ

શખ િવન વપ છ� તઓ ષીરસાગરમાથી �ગટ થયા છ�. મઘ જવો ગભીર તનો ઘોષ અવાજ છ�.

�ી િવ વપા શખ અન તની પ�ટ ભાવના

પ�રણામની પરવા ન કરનાર માણસન મન બધા કતયો સરખા જ છ�.

�ી

સોમવાર તા. ૬ ાયઆરી,૨૦૨૦

Page 7: ઞાન સં દાય અનેક ઇ રવાદમાં માનતો ...ગ ત એટલ ‘ન શ’ જ થ ય છ . બ એક સ ભ ષતમ જર જ દ વ

દાય થતા ૨૦૧૯ ના વષમા જ સાવિ�ક માહોલ સાયો તમા અપવાદો માફ કર પણ હારો લોકોની ભગવાન �યની ��ા પણ સગરની જમ ઘટી ગઇ. આપણ વાત વાતમા એવ કહતા હોઇએ

છીએ ક�, ભગવાન કર ત સાર એટલ કયાક ખરાબ થત હોય તો એમ માની લઇએ ક� આમા ભગવાનની ઇછા હશ એ ક�ઇ સાર કરવા માટ� જ આપ ખરાબ કરી રયો હશ એવી લાગણી મકીએ. ભગવાનમા માનવ ન માનવ એ દરકના િવચારની યવથા છ�. ઘણા લોકો ખબ સફળ હોય પણ તઓ ભગવાનના અ�તવનો સીધો વીકાર નથી પણ કરતા. ઘણા લોકો પોતાન ના�તક કહવડાવવામા ગૌરવ અનભવ છ�. જ તમનો િવચાર અન તની યવથા છ� જયાર ઘણા લોકો ભગવાન નિહ હોવાની વાત કર પણ પાછા �દયથી વીકાર ક� કયાક તો ભગવાન છ�. ચાલો એક વાતિવક �ટાત ોઇન આગળ ચાલીએ.

બય એવ ક�, રતામા ચાલતા ચાલતા એક સફળ કલાકાર - અદાકાર અન સજક એવા શલ� વડનર મળી ગયા. હ ધાિમક છ�� એવ તઓ સતત માન એટલ વાતવાતમા શલ�એ કય ક�, કોણ ાણ ક�મ પણ હ ભગવાનમા માનતો નથી પણ મન કયાક એવી અનભિત થાય છ� ક� ભગવાન અણીના સમય યા જરી સમય માર માટ� આવીન ઊભો રહ છ�.

રતા પરની આ ગો�ઠ શ જ થઇ હતી અન આ િવધાન જયાર મ સાભય યાર મ દતબાવનીન બાપીની કડી યાદ કરાવી અન કય ક� ત તમાર માટ� શલ� આ અનભવ.... ‘અનભવ ��તનો ઉ ગાર’ જવ છ�. ભગવાન તો છ�, એવ મન પણ વારવાર લાય છ�. જન �માણ કદાચ કોઇન ન પણ આપી શકાય. શલ�ની આ વાત પછી તરત જ �ીરામ લાગ સાહબના અવસાનના સમાચાર આયા અન મન સરતની તમની મારી બ મલાકાતની ��ોતરી યાદ આવી ગઇ. સરતમા તઓ રશનાલીઝમના એક સમારભમા આયા હતા. અન એ જ વાતન ક��મા લઇન મ ડો. લાગસાહબન પછય હત ક�, આપ ક�મ ભગવાનમા નથી માનતા? તમણ જવાબ આયો હતો ક� મન ભગવાન બતાવો તો હ માન. અ�તવના વીકાર વચ તમણ કય ક�, હ પાચ હાર વષથી ક�ણ આવ છ�.... આવ છ� આવ છ�... એવી કથા હ મારા કાયકાળમા સાભળતો રયો છ��. પણ �ીક�ણન હી મ ોયા નથી.

ડો. લાગસાહબ સાથ વાત આગળ ચાલી મ કય ક� આપ ના�તક છો, છતા આપન નામ �ીરામ છ� તો એમ ક�મ? હસતા હસતા આ સફળ અદાકાર કય ક�, નામકરણ વખત હ સભાન ન હતો અન માર આ નામ મારા ફોઇએ પાડય હત જન તમ ભગવાનન નામ કહો છો.

િવદાય થતા વષમા ડો. લાગ સાહબની િવદાય વખત આજનો આ ઉલખ િવચાર જર માગી લ છ�. એ પછી થોડા આગળ ચાલીએ અન બીા એક સજક એવા ાવદ અતર સાહબન યાદ કરીએ. શોલ, િદવાર, િ�શલ જવી કતારબધ �ફમ લખનાર ાવદ અતર સાહબ ઉદના પણ સફળ સાહબ

છ�. સરતના એક સમારભમા તમન ખબ સમાન મય. તમની રજઆતો પછી તમન ‘ટ�ડગ ઓવશન’ પણ મય. બીા િદવસ તમની સાથ ગો�ઠ થઇ પછય ક�,

‘આપ ક�હ રહ હ કી હમ ખદા મ નિહ માનત ઐસા ભી વકત થા જહા આપન ‘સીતા ઔર ગીતા’ લીખી ઔર પોટર પ સલીમ ઔર ાવદ કા નામ હી થા તો આપ અપનાનામ ચીમકાન ખદ ાત છ�. આજ આપ બહદ સફલ હ અભી લોગ આપ કા સમાન કરત હ તો ઉસકા યશ આપ કીસકો દોગ. (અતર સાહબ કય ક�)

‘બશક ખદા કો નિહ. હમારી કોિશશ ો હ ઉસકો યશ દગા. કોિશશ હી કામયાબ રહતી હ.’

દરકન પોતપોતાનો અિભ�ાય છ�. એમાનો એક અિભ�ાય અતરસાહબનો પણ હતો જમા મન ગમતા રમણભાઇ પાઠકનો પણ ઉલખ કરીશ. જમણ અધ��ાનો ધરાર છ�દ ઉડાડવામા ખબ રમણ�મણ કય. અન એ માટ� અમ તમના ચાહક પણ ખરા પણ બારડોલીમા વષ� પહલા મ. મોરા�રબાપની રામકથામા હ

ો ભલતો ન હો� તો તઓ નવનવ િદવસ કથામચ પર જ મહમાન બયા. જયાથી મન �� ઊભો થયો અન જયાર બારડોલીમા મ. મોરા�રબાપ સાથ ગો�ઠ થઇ યાર તમન પછય ક�, આપ જયાર રામકથા કર રયા હતા યાર એકધારો ઇ�રવાદનો ઇકાર કરનાર મ. રમણભાઇ પાઠક સતત મહમાન હતા એન આપ કઇ રીત જઓ છો. બાપએ જવાબ આયો. હ�રશભાઇ હ

આ તમામ ઘડીઓન આ�તક અન ના�તક વચના સતબધ તરીક� ોઇશ. બાપના આ જવાબ પછી રમણભાઇની મચ પરની �સનતા પણ મન ગમી હતી કારણક� તઓ �ીરામની બાજમા બઠા હતા. એજ રમણભાઇ માટ� સરતના રગઉપવનમા મ.બાપ એક એક િવધાન બોલી ગયા હતા ક� હ નથી ના�તક ક� હ નથી આ�તક પણ હ છ�� વાતિવક.

કહવાન તાપય એ ક� �ીરામ સૌના �દયમા છ� પણ બાપ પણ વાતિવકતાન આગળ કર છ�. અન જયા જયા ઇ�રનો પશ થાય છ� યા સૌ વીકાર છ� ક� જવી રીત મારા યવા િમ� શલ�એ કય તમ ક હ ભગવાનમા માનતો નથી પણ કોણ ાણ મન લાગ છ� ક� ભગવાન છ�. જનો અનભવ હ પણ કર

છ��.િવદાય થયલા વષમા આ િવચારગો�ઠ

આપણ એટલ મકી રયા છીએ ક�, બધી જ કથાઓ માથી આપણ માનવ - માનવ વચના સતન ક��મા રાખીશ તો મ.બાપ કહ છ� તમ વાતિવક ધમમા આપણ પગ મકીશ. બાકી

દરકન પોતપોતાના ભગવાનન ભજવાની છ�ટ છ� અન દરકન પોતપોતાના અિભ�ાય આપવાની પણ છ�ટ છ�. મન અિહ વષ� પહલાની એક રમજ યાદ આવ છ� ક� એક આ�તક રાતોરાત ના�તક થઇ ાય છ�. અન બીજ િદવસ િવશાળ સભા ભરીન ના�તકતા પર ખબ ભાષણ કર છ�. ભાષણ કરીન દાદર પરથી ઉતર છ� યાર કોઇક પછ� છ� ક�, ક�મ તમ રાતોરાત ના�તક થઇ ગયા પલાભાઇ જવાબ આપ છ� ક� ‘જવી ઇ�રની ઇછા’

(અિહ યાદ રહ ઇ�રન અ�તવમા તો મક� જ છ�)

સમાજની દશા અન િદશા બદલવી હોય તો યવાવગ� આગળ આવવ ોઇએ. આવા એક યવા દશનભાઇ આ ષ� આગળ વધી રયા છ�. િવષ�ર ડ�વલોપસના �ડરકટર, મોહનલાસ ફામ (સજય ફામ)ના માિલક શારદા ફાઉડ�શન મોહનલાલ દસાઇ િ�ક�ટ એક�ડ�મીના થાપક ઉપરાત તઓ ચીખલી કોલજના મનજગ �ટી છ�. તમના શારદા ફાઉડ�શન �ારા ઘણી

સામાિજક સવાઓ કરવામા આવ છ�. જમક� મ�ડકલ ચકઅપ ક�પ, ગરીબ િવધવા બહનોન દતક લઇ િવિવધ રીત એમની સવા ક�દરતી આફતના સમય સમાજના પી�ડત લોકોની પડખ રહવ. વગરનો સમાવશ થાય છ�. આ ઉપરાત રમત ગમતમા આશાપદ ખલાડીઓન યોય લટફોમ પર પાડવ ઠ�ડા પાણીની પરબ

શ કરવી. �ષારોપણ કરવ, ચીખલી પોલીસ ટ�શનમા સીસીટીવી ક�મરા લગાડવામા મહવન યોગદાન આપવ વગર અનક સામાીક ��િતઓ કરવામા આવી રહી છ�. એમના કાય�ન યાનમા રાખીન િદહીની સથા FACE �ારા ‘રા�ીય િવભષણ એવોડ�થી તમન સમાિનત કયા છ�. આ રીત સતત સવાયઞમા સમાજસવામા કાયરત રહવ એમન ગમ છ� અહ તમના િવચારોમા તમનો સવાયઞ વચાશ.

ÃðÉßëÖìÜhë Ö×ë ÃðÉßëÖØÕýHë

Üëßù ³rß, Üëßù ÔÜýદશન એ. દસાઇ

તમ ઇ�રન ક�વી �ાથના કરો છો?મારો સવાયઞ અન સમાજ સવા એજ મારી �ાથના, માનવતામા જ હ

ઈ�રના દશન કર છ��. ઈ�ર મન હજ વધાર ન વધાર લોકસવા કરવાની �રણા આપ એજ મારી �ભન �ાથના.ઇ�ર હોવાની �િતિત તમ ક�વી રીત કરો છો?ઈ�ર હોવાની �િતિત તમ ક�વી રીત કરો છો?જવાબ : ખબ નાની �મરમા ચીખલી કોલજના મનજગ �ટી તરીક�ની જવાબદારી �ટીઓ �ારા મન સપવામા આવી હતી અન સાથ-સાથ ત સમય ક�ટલાક તવો કોલજ ક�મ બધ થાય અન હારો આિદવાસી િવધાથ�ઓ ન ભિવય ક�મ અધકારમા ધક�લાય ાય એવા જ �યન કરી રયા હતા. ત સમય આ બધા તવો સામ એકલ હાથ લડીન હારો િવધાથ�ઓન ભિવય ઉજવળ બનાવવાન કામ કરી આ કોલજન ગજરાતની �ઠ કોલોમા સમાવવાન કામ મ કય� છ�. આન હ મારા દાદા મોહનકાકા અન મારા માતા-િપતાના આિશવાદ જ માન છ��. આજ સમય મન ઈ�ર હોવાની �િતિત થઈ હતી.તમ પનજમમા માનો છો? પનજમ શા માટ� માગો છો?મયવાન માનવીવન જ વતમાનમા મય છ� તમા જ હ સકમ� કરવામા માન છ��. તથી પનજમના સદભમા યારય િવચાય� નથી.તમન તમારા ીવના ��ોના ઉક�લ ઇ�ર પાસથી મળ� છ�?

યાર-યાર મન મારા યસાયમા, મારી શષિણક સથાઓમા, સવા�કય ��િતમા ધણા બધા ��ો આવ છ�. યાર હ એ ઉક�લી શકતો ન હો� ત સમય હ મારા િપતાના માગદશનથી હલ કર છ��. અન આજ જ પણ મ �ગિત કરી છ� એમા મારા માતા-િપતાન ખબ મોટ�� યોગદાન છ�. હ મારા માતા-િપતાન જ મારા ઈ�ર માન છ�� અન હા, ીવનમા મારા તમામ ��ોના ઉક�લ મન મારા ઈ�ર પાસથી મળ� છ�.

બસ, મન વધન વધ લોકસવા કરવી છ�

આપણન �િતક�ળ બનનારાન પણ માફી આપી શકીએ એ જ સાચી આયાિમકતા

અનભવ �િતનો ઉ ગારિવ

8

આશાવાદી થાઓ, હતાશ બનશો નિહ.

સોમવાર તા. ૬ ાયઆરી,૨૦૨૦

-અન એ નાટયકાર માગ ગો�ઠમા કય ક�, હ ભગવાનમા નથી માનતો છતા મન લાગ છ� ક� ભગવાન છ�

rëç-ìärëç ÚëÚë iëëÞí