เลมท 1

วชา ท31101 ภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4

พากเพยรเรยนกาพย

นชร ขนนา กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

โรงเรยนดอกคาใตวทยาคม อ.ดอกคาใต จ.พะเยา สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา 36

ก

คานา

แบบฝกทกษะการแตงโคลงสสภาพและกาพยยาน 11 วชาภาษาไทย (ท31101) ชน

มธยมศกษาปท 4 เลมท 1 เรอง พากเพยรเรยนกาพย จดท าขนเพอใชในการฝกทกษะการแตงค าประพนธประเภทโคลงสสภาพและกาพยยาน 11 ซงจะชวยใหนกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบการเลอกใชค ามาแตงค าประพนธและสามารถเลอกใชค าไดอยางถกตองเหมาะสม ขณะเดยวกนนกเรยนมเจตคตทดตอการเรยนรเรอง การแตงค าประพนธและเกดความภาคภมใจในผลงานของตนเอง

แบบฝกทกษะการแตงโคลงสสภาพและกาพยยาน 11 นไดจดท าขนใหสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ปพทธศกราช 2551 ซงประกอบดวยแบบฝกทกษะจ านวน 7 เลม ดงน

เลมท 1 พากเพยรเรยนกาพย เลมท 2 ชวยหาค าเตมแตงกาพย เลมท 3 ตอถอยรอยกาพยยาน เลมท 4 ฉนทลกษณหลกค าโคลง เลมท 5 สนกล าเตมค าโคลง เลมท 6 เรยงถอยรอยค าโคลง เลมท 7 ลองแขงแตงค าโคลง

ผจดท าหวงเปนอยางยงวาแบบฝกทกษะการแตงโคลงสสภาพและกาพยยาน 11 เลมนจะชวยพฒนาทกษะการแตงโคลงสสภาพและกาพยยาน 11 ของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ และนกเรยนมความสขกบการปฏบตกจกรรม ขอขอบคณทกทานทใหค าแนะน าและใหความอนเคราะหในการจดท าแบบฝกทกษะเลมนจนส าเรจดวยด

นชร ขนน า

ข สารบญ

เรอง หนา

ค าน า ก สารบญ ข ค าชแจง ค ค าแนะน าส าหรบนกเรยน ง ผงภมล าดบการใชแบบฝกทกษะ จ จดประสงคการเรยนร 1 แบบทดสอบกอนเรยน 2 ใบความรเรอง ฉนทลกษณของกาพยยาน 11 5 แบบฝกชดท 1 8 แบบฝกชดท 2 9 แบบฝกชดท 3 10 แบบฝกชดท 4 11 แบบฝกชดท 5 12 แบบฝกชดท 6 15 แบบทดสอบหลงเรยน 17 เฉลยแบบฝก 20 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน 26 บรรณานกรม 27

ค

คาชแจง

แบบฝกการแตงโคลงสสภาพและกาพยยาน 11 วชาภาษาไทยพนฐาน (ท31101)

ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 กลมสาระการเรยนรภาษาไทยมจ านวน 7 เลม ดงน เลมท 1 พากเพยรเรยนกาพย เลมท 2 ชวยหาค าเตมแตงกาพย เลมท 3 ตอถอยรอยกาพยยาน เลมท 4 ฉนทลกษณหลกค าโคลง เลมท 5 สนกล าเตมค าโคลง เลมท 6 เรยงถอยรอยค าโคลง เลมท 7 ลองแขงแตงค าโคลง

แบบฝกทกษะการแตงโคลงสสภาพและกาพยยาน 11 วชาภาษาไทยพนฐาน (ท31101) ส าหรบนกเรยนระดบ ชนมธยมศกษาปท 4 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย มสวนประกอบดงตอไปน

สวนท 1 ประกอบดวย 1. แบบทดสอบกอนเรยนของแบบฝกแตละเลม 2. แบบฝกทกษะ จ านวน 6 แบบฝก ซงจะเรยงกจกรรมจากงายไปหายากขนตามล าดบ

ของการฝก 3. แบบทดสอบหลงเรยนของแบบฝกแตละเลม

สวนประกอบท 2 ประกอบดวย 1. ภาคผนวก

1.1) เฉลยแบบฝกแตละทกษะ 1.2) เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

2. บรรณานกรม

ง

+

อานคาแนะนา

ทาแบบทดสอบกอนเรยน

ศกษาใบความร

ทาแบบฝกทกษะ

ผานการทดสอบ

ศกษาแบบฝกทกษะเลมตอไป

แผนภมลาดบการใชแบบฝกทกษะการแตงกาพยยาน 11

ทาแบบทดสอบหลงเรยน

ไมผานการทดสอบ

ครอธบายเพมเตม

จ

มาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ท 4.1 เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษา

และพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษาและรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต

สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย

ตวชวด

มาตรฐาน ท 4.1 ม.4-6/4 แตงบทรอยกรอง

จดประสงคการเรยนร 1. นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบฉนทลกษณของค าประพนธประเภทกาพยยาน 11 (K) 2. นกเรยนมทกษะการใชภาษาในการแตงกาพยยาน 11 ไดอยางถกตอง (P) 3. นกเรยนมความมงมนและเอาใจใสตองาน (A)

1

ใบความร เรอง ฉนทลกษณของกาพยยาน 11

การพจารณาจานวนคาของกาพยยาน 11

ในการแตงค าประพนธนน ค าหรอพยางคใชเหมอนกน และสวนใหญนยมเรยกเปนค า ซงแตกตางจากความหมายตามหลกภาษาไทย นกเรยนจะตองท าความเ ขาใจในเรองนใหชดเจนเสยกอน

ดงตวอยาง หลกภาษาไทย ค าวา ชวต เปน 1 ค า ม 2 พยางค การแตงค าประพนธ ค าวา ชวต จะนบเปนจ านวนค า ม 2 ค า

กาพยยาน 11 จ านวน 1 บทม 2 ค ากลอน 1 ค ากลอน ม 2 วรรค วรรคหนา 5 ค า (พยางค) วรรคหลง 6 ค า (พยางค) ดงตวอยาง รกชาตศาสนกษตรย ตองซอสตยอดทนได รกผเปนดวงใจ รบมงใฝในวชา รวมรกษความเปนชาต ไมเคยขาดศาสนา หนาทชาวประชา จงน ามาประพฤตตน กระแสพระด ารส พระองคตรสหดฝกฝน พอเพยงไรทกขทน ชวยใหคนพนล าเคญ ฝกใจใหเขมแขง รางกายแกรงหางทกขเขญ ระรนชนสขเยน สงจ าเปนเนนสวนรวม (ประพนธโดย นางนชร ขนน า)

2

แผนผงบงคบของกาพยยาน 11

แผนผงกาพยยาน 11

วรรคหนา O O O O O O O O O O O วรรคหลง

บทท 1

วรรคหนา O O O O O O O O O O O วรรคหลง

วรรคหนา O O O O O O O O O O O วรรคหลง บท

ท 2 วรรคหนา O O O O O O O O O O O วรรคหลง

หมายเหต เสนสฟา คอสมผสระหวางวรรค เสนสเขยว คอเสนสมผสระหวางบท

ลกษณะของกาพยยาน 11 1. กาพยยาน 11 จ านวน 1 บทม 2 ค ากลอนหรอ 2 บาท 1 ค ากลอน ม 2 วรรค หรอ 1 บาท

- บาทแรก เรยกวา บาทเอก บาทท 2 เรยกวา บาทโท - ในแตละวรรคมดงน วรรคหนา 5 ค า (พยางค) วรรคหลง 6 ค า (พยางค) - วรรคหนาของบาทท 1 (บาทเอก) เรยกวา วรรคสดบ - วรรคหลงของบาทท 1 (บาทเอก) เรยกวา วรรครบ - วรรคหนาของบาทท 2 (บาทโท) เรยกวา วรรครอง - วรรคหลงของบาทท 2 (บาทโท) เรยกวา วรรคสง

2. ค าสดทายของวรรคแรกสมผสกบค าท 3 ของวรรคท 2 (แตอนโลมสมผสไดตงแตค าท 1-2 กได) 3. ค าสดทายของวรรคท 2 สมผสกบค าสดทายของวรรคท 3 4. การใชค าสมผสชวยท าใหเกดความไพเราะ มสมผสมาก ๆ ยงด 5. ถาแตงเกน 1 บทตองมสมผสระหวางบทตอเนองกนไปทกบทเหมอนกบกลอนสภาพ 6. ไมควรใชค าทมเสยงเดยวกนรบสมผสกน 7. ระหวางวรรคท 3 กบวรรคท 4 นน ปกตไมบงคบสมผส แตกวในสมยรตนโกสนทรตอนตน คอ

พระสนทรโวหาร (ภ) ไดเตมสมผสเขาไป ท าใหความในบทนนเกดความไพเราะมากยงขน

3

ความไพเราะในเชงลลาของกาพยยาน 11

ลลาการแตงกาพยยาน 11 ใหไพเราะขน มดงน 1. ไมควรใชค าทมเสยงเดยวกนรบสงสมผสกน และไมควรจบบทดวยค าทมรปวรรณยกตก ากบ 2. ควรแบงชวงในการแตง ดงน 00 / 000 000/000

เสรมสมผสระหวางชวง จะท าใหการอานถกจงหวะขน เชน “รกเจา / เทาชวต ทงดวงจต / พสมย

หวงหวง / ดงดวงใจ จะชาตไหน / ใหเคยงกน” ดวยเหตทแบงชวงไวดงกลาว จงไมควรใหสมผสในสมผสผดชวงโดยเดดขาด จะท าใหขาดความ

ไพเราะทนท เชน “จากดวง / ใจไปแลว แกวขวญรญ / จวนจตพ ค าวา “ดวงใจ และ รญจวน หากแบงชวงผดจะเปนการฉกค าท าใหขาดความไพเราะได

3. การรบสงสมผสระหวางวรรคแรกกบวรรคท 2นน อาจใหตกค าท 1 หรอ 2 กได เพอสะดวกในการหาค า เชน

“จากไกลไปเมองหลวง สดแสนหวงดวงสมร” จากค าสมผสกน 3 ค า คอ หลวง – หวง – ดวง อาจดดแปลงเปน 2 คไดเพอใหสะดวกในการหาค าไดงายขน เปลยนเปน “จากไกลไปเมองหลวง หวงดวงใจใหสดแสน” 4. วรรคท 3 กบวรรคท 4 ทจรงไมบงคบใหรบสงสมผส แตอาจยกเยองใหสมผสกนบางกไดจะท าใหม

ความไพเราะขน เชน “เดกดมวนย ตองใสใจใฝฝกฝน มงมนและอดทน กระท าตนจนไดด” 5. ชวงสมผสในนน ไมจ าเปนตองสมผสสระ อาจยกเยองใหสมผสอกษรกได แตอยางไรกตามแตอยาได

พะวงสมผสในใหมากกวาความ

4

คาชแจง ใหนกเรยนโยงสมผสกาพยยาน 11 ตอไปนใหถกตอง

น าตกจ าปาทอง ชวนนามองน าตกผา

น าใสไหลลงมา กระเซนซาเชยวเปนฟอง

พวกเราทงชายหญง พาเทยววงเลาะเลยวลอง

ลดเลยวเชยวเจงนอง เหลาเพอนพองตางสขใจ

ตนไมใบเฟรนเขยว เถาวลยเกยวเลยวกงไม

นกนอยสงเสยงไกล เพราะพรงไซรไดเทยวชม

ฝงปลาพาแหวกวาย แสงประกายสองผสม

สะทอนสองพรางพรม ผเสอดมผกาวรรณ

ลมพดมาเฉอยเฉอย ระรกเรอยความสขสนต

สายใยความผกพน เปนเพอนกนตลอดไป

(ประพนธโดย นางนชร ขนน า)

คะแนนเตม 10 คะแนน

ระดบคะแนน เกณฑการตดสน

8-10 คะแนน ด นกเรยนตองไดระดบพอใชขนไป ถอวาผาน

5-7 คะแนน พอใช 1-4 คะแนน ปรบปรง

แบบฝกทกษะชดท 1

5 แบบฝกชดท 2

คาชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามเกยวกบฉนทลกษณของกาพยยาน 11 ใหถกตอง

1. ลกษณะบงคบของกาพยยาน 11 1) 1 บทม.................................................บาท 2) 1 บาทม...............................................วรรค 3) 1 บทม.................................................วรรค 4) 1 บาทม...............................................ค า 5) บาทแรกเรยกวา..................................บาทท 2 เรยกวา.......................................... 6) วรรคหนาม..........................................ค า วรรคหลงม............................................ค า

2. ลกษณะบงคบสมผสของกาพยยาน 11 7) สมผสบงคบเปนลกษณะสมผส........................................... 8) ค าสดทายของวรรคท 1 นยมสมผสกบค าท............................ของวรรคท........................... 9) ค าสดทายของวรรคท 2 สงสมผสไปยงค าสดทายของวรรคท................................. 10) หากแตงมากกวา 1 บท ค าสดทายของวรรคท 1 ของบทตน สงสมผสสระไปยงค าสดทาย

ของวรรคท...........................ของบทถดไป

คะแนนเตม 10 คะแนน

ระดบคะแนน เกณฑการตดสน

8-10 คะแนน ด นกเรยนตองไดระดบพอใชขนไป ถอวาผาน

5-7 คะแนน พอใช 1-4 คะแนน ปรบปรง

6

แบบฝกชดท 3

คาชแจง ใหนกเรยนพจารณากาพยยาน 11 ตอไปนแลวตอบค าถามใหถกตอง

ความรกประจกษจต พรหมลขตเลนข าขน ใครเปนเนอคกน ความสมพนธจะยนยาว ทกคนยอมมรก เมอศรปกรกหนมสาว ฝาฟนหลายเรองราว ทกครงคราวตองผานไป รกแทคอรกแท ยอมแนวแนและสดใส เหลยวมองแหงหนใด จตแจมใสไรมดมน

(ประพนธโดย นางนชร ขนน า) 1. กาพยยาน 11 ขางตนมจ านวน..................................................บท 2. สมผสระหวาบทคอค าวา.................................................................................................... ........ 3. ค าสดทายของวรรคท 1 คอค าวา...............สมผสกบค าท 3 ของวรรคท 2 คอค าวา……………. 4. ค าสดทายของวรรคท 2 คอค าวา...............สมผสกบค าสดทายของวรรคท 3 คอค าวา............. 5. ถาจะแตงบทตอไปใหค าสดทายของวรรคท 4 สมผสกบค าสดทายของวรรคท 2 ของบทตอไป จะตองลงดวยค าวา........................เรยกวา..................................

คะแนนเตม 10 คะแนน

ระดบคะแนน เกณฑการตดสน

8-10 คะแนน ด นกเรยนตองไดระดบพอใชขนไป ถอวาผาน

5-7 คะแนน พอใช 1-4 คะแนน ปรบปรง

7 แบบฝกชดท 4

คาชแจง ใหนกเรยนยกค าสมผสนอกจากกาพยยาน 11 ทก าหนดลงในตารางใหถกตอง

มธรรมน าชวต เราลขตตวเองได จะเลวชวอยางไร อยทใจใฝคดด ท าดยอมมสข ท าชวทกขยากหลกหน วนเดอนเปลยนเปนป ชวชวมแตตรม เกดมาไดชาตหนง ความดตรงไมขนขม ชวตไมลมจม ควรขมใจใฝท าด

(ประพนธโดย นางนชร ขนน า) บทท 1 บทท 2

สมผสระหวางบทท 1 – บทท 2 บทท 3 สมผสระหวางบทท 2 – บทท 3

คะแนนเตม 10 คะแนน

ระดบคะแนน เกณฑการตดสน

8-10 คะแนน ด นกเรยนตองไดระดบพอใชขนไป ถอวาผาน

5-7 คะแนน พอใช 1-4 คะแนน ปรบปรง

8

แบบฝกชดท 5

อยา

คาชแจง ใหนกเรยนพจารณาค าประพนธตอไปนแลวหาค าทเปนค าสมผสนอกแลวน าค าตอบมาเขยน ใหถกตอง

1. พะเยาเมองนาอย มาเทยวดวาจรงไหม

ผคนมน าใจ สขสดใสไดเทยวชม

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

2. บานเมองลวนสะอาด บรรยากาศพาสขสม

แผนดนถนอดม ตางเกลยวกลมบมไมตร

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

3. น ากวานแสนกวางใหญ แหลงอาศยใหวถ

ทกคนกนอยด กเพราะมกวานพะเยา

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

(คะแนนเตม 10 คะแนน)

9

แบบฝกชดท 5 (ตอ)

8

4. เปนทงแหลงชวต ทสถตวดแกเกา คบานมานานเนา วดพระเจาตนหลวงไง

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

5. พอขนง าเมองสราง มเคยรางจากไปไหน สถตอยในใจ คนกราบไหวระลกคณ

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

6. ดอยบษราคม สวยเดนล าค าสขหนน ไดเทยวไดท าบญ อนใจเหลอเมอมาเยอน

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

7. พะเยาแปดอ าเภอ สวยนะเออหาใดเหมอน เทยวแลวตดตาเตอน ความงดงามตามตดใจ

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

10

แบบฝกชดท 5 (ตอ)

8. วดศรโคมค านน สวยดงฝนกวาแหงไหน ศลปะของคนไทย รกษาไวใหยนนาน

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

9. กลมชนหลากหลายเผา ทงมงเยาเรากลาวขาน ไทยลอคอต านาน เหลาลกหลานชนชว

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

10. เกดเปนเชอชาตใด ลวนภมใจในศกดศร

มรกสามคค สขเหลอลนคนพะเยา

(ประพนธโดย นชร ขนน า)

สมผสนอก คอ

คะแนนเตม 10 คะแนน

ระดบคะแนน เกณฑการตดสน

8-10 คะแนน ด นกเรยนตองไดระดบพอใชขนไป ถอวาผาน

5-7 คะแนน พอใช 1-4 คะแนน ปรบปรง

11 แบบฝกชดท 6

คาชแจง ใหนกเรยนบอกค าสมผสในทเปนสมผสสระทปรากฏในค าประพนธตอไปนใหถกตอง

1. พดถงเมองพะเยา จะขอเลาเรองเกากอน

สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

2. มเคยจะสนคลอน มตรไมตรมใหกน

สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

3. พอขนง าเมองสราง ทานมรางหางเพยงฝน สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

4. รงเรองทกคนวน ระลกคณบญทานนา สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

5. ครองราชยอายนอย แตไมถอยดอยบญญา สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

12

แบบฝกชดท 6 (ตอ)

6. สรบครบธรรมา พระแสนยานภาพไกล

สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

7. พระองคทรงศกดสทธ อทธฤทธสถตไซร สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

8. เสดจแหงหนใด พาชมชนระรนพลน สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

9. มศกประชดเมอง ทานมเคองเปรองข าขน สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

10. จดเตรยมขาวปลากน ขาศกนนมนไมตร

สมผสในทเปนสมผสสระ คอ

คะแนนเตม 10 คะแนน

ระดบคะแนน เกณฑการตดสน

8-10 คะแนน ด นกเรยนตองไดระดบพอใชขนไป ถอวาผาน

5-7 คะแนน พอใช 1-4 คะแนน ปรบปรง

13 แบบทดสอบหลงเรยน

เรอง ฉนทลกษณหลกควรจา

คาชแจง แบบทดสอบม 2 ตอน คอ ตอนท 1 เรยงล าดบวรรคของกาพยยาน 11 ตอนท 2 หาค าสมผสของกาพยยาน 11

ตอนท 1 ใหนกเรยนเรยงล าดบวรรคของกาพยยาน 11 ใหถกตองตามฉนทลกษณและไดใจความสมบรณ

1. ก. ปลายฝนหรอตนหนาว ข. เกบแรงใจใหฝาฟน ค. เดนหนาสตอไป ง. กเรองราวผานมาได

ล าดบวรรคทเรยงไดถกตอง คอ....................................................... 2. ก. สงใจเตมพลง

ข. สดใสดงดวงตะวน ค. คดถงนะแกวตา ง. ปรารถนาใหสมหวง

ล าดบวรรคทเรยงไดถกตอง คอ....................................................... 3. ก. ถอหลงยตธรรม

ข. ตอนรบประชาช ค. จงจดจ าทกนาท ง. ยมแยมดมน าใจ

ล าดบวรรคทเรยงไดถกตอง คอ.......................................................

14

4. ก. เวนอปมงคล ข. สงเมามวอกศล ค. จงอดทนผลมากม ง. หลกเลยงประพฤตชว

ล าดบวรรคทเรยงไดถกตอง คอ....................................................... 5. ก. ขอชวตจงบรรลย

ข. ฉบหายดวยพษภย ค. ใครผลาญชาตเพยงคด ง. จมมอดไหมหมดสนนาน

ล าดบวรรคทเรยงไดถกตอง คอ....................................................... ตอนท 2 ใหนกเรยนเตมค าสมผสในหรอสมผสนอกของกาพยยาน 11 ตอไปน 1. เรองแสงเทยน......(1)......... สองน าทางใหกาวเดน ความรพาจ า.......(2)........... ดจแสงเทยนสวางไกล ค าสมผสทเตม......................................................................................... 2. อปสรรคทขวางกน จงผาฝนและกาว..........(1)......... วชาตดตว........(2)......... ใชน าทางสรางตนเอง ค าสมผสทเตม......................................................................................... 3. เกดมาเปนคนนน ควรตง........(1)......พฒนา พากเพยรเรยน........(2)....... ใชปญญาเปน...........(3)....... ค าสมผสทเตม......................................................................................... 4. ควรคดแก............(1).......... ทดกวาใช..........(2)....... ผลไดยอมสม..........(3)....... เปนเหมอนดงทตองการ ค าสมผสทเตม......................................................................................... 5. ยามชาตเรามภย เราก.......(1).......วชา.........(2)....... ปญญาและกลา.........(3)....... แกไขงานลลวง.......(4)................... ค าสมผสทเตม.........................................................................................

15

คะแนนเตม 10 คะแนน

ระดบคะแนน เกณฑการตดสน

8-10 คะแนน ด นกเรยนตองไดระดบพอใชขนไป ถอวาผาน

5-7 คะแนน พอใช 1-4 คะแนน ปรบปรง

16

น าตกจ าปาทอง ชวนนามองน าตกผา

น าใสไหลลงมา กระเซนซาเชยวเปนฟอง

พวกเราทงชายหญง พาเทยววงเลาะเลยวลอง

ลดเลยวเชยวเจงนอง เหลาเพอนพองตางสขใจ

ตนไมใบเฟรนเขยว เถาวลยเกยวเลยวกงไม

นกนอยสงเสยงไกล เพราะพรงไซรไดเทยวชม

ฝงปลาพาแหวกวาย แสงประกายสองผสม

สะทอนสองพรางพรม ผเสอดมผกาวรรณ

ลมพดมาเฉอยเฉอย ระรกเรอยความสขสนต

สายใยความผกพน เปนเพอนกนตลอดไป

(ประพนธโดย นางนชร ขนน า)

เฉลยแบบฝกทกษะ ชดท 1

17

1. ลกษณะบงคบของกาพยยาน 11 - 1 บทม...................2...............บาท - 1 บาทม.................2..............................วรรค - 1 บทม...................4..............................วรรค - 1 บาทม.................11..............................ค า - บาทแรกเรยกวา.....บาทเอก..............บาทท 2 เรยกวา..........บาทโท....................... - วรรคหนาม.................5.........................ค า วรรคหลงม.............6.........................ค า

2. ลกษณะบงคบสมผสของกาพยยาน 11 - สมผสบงคบเปนลกษณะสมผส.........สมผสนอก/สมผสสระ............................ - ค าสดทายของวรรคท 1 นยมสมผสกบค าท.......3...........ของวรรคท..........2.............. - ค าสดทายของวรรคท 2 สงสมผสไปยงค าสดทายของวรรคท.............3....................... - หากแตงมากกวา 1 บท ค าสดทายของวรรคท 1 ของบทตน สงสมผสสระไปยงค า

สดทายของวรรคท...........2................ของบทถดไป

เฉลยแบบฝกทกษะ ชดท 2

18

ความรกประจกษจต พรหมลขตเลนข าขน ใครเปนเนอคกน ความสมพนธจะยนยาว ทกคนยอมมรก เมอศรปกรกหนมสาว ฝาฟนหลายเรองราว ทกครงคราวตองผานไป รกแทคอรกแท ยอมแนวแนและสดใส เหลยวมองแหงหนใด จตแจมใสไรมดมน

(ประพนธโดย นางนชร ขนน า) 1. กาพยยาน 11 ขางตนมจ านวน..................3...............บท 2. สมผสระหวางบทคอค าวา.....ยาว – สาว, ไป – ใส........ 3. ค าสดทายของวรรคท 1 คอค าวา.....จต..........สมผสกบค าท 3 ของวรรคท 2 คอค าวา….(ล)ขต...… 4. ค าสดทายของวรรคท 2 คอค าวา.....ขน.......สมผสกบค าสดทายของวรรคท 3 คอค าวา....กน.......... 5. ถาจะแตงบทตอไปใหค าสดทายของวรรคท 4 สมผสกบค าสดทายของวรรคท 2 ของบทตอไป จะตองลงดวยค าทสะกดดวยมาตรา.....แมกน...................เรยกวา.....สมผสระหวางบท...................

เฉลยแบบฝกทกษะ ชดท 3

มธรรมน าชวต เราลขตตวเองได จะเลวชวอยางไร อยทใจใฝคดด ท าดยอมมสข ท าชวทกขยากหลกหน วนเดอนเปลยนเปนป ชวชวมแตตรม เกดมาไดชาตหนง ความดตรงไมขนขม ชวตไมลมจม ควรขมใจใฝท าด

(ประพนธโดย นางนชร ขนน า)

บทท 1 (ช)วต – (ล) ขต, ได – ไร – ใจ

บทท 2 สข – ทกข, หน – ป – (ช)ว

สมผสระหวางบทท 1 – บทท 2 ด – หน

บทท 3 หนง – ตรง, ขม – จม – ขม

สมผสระหวางบทท 2 – บทท 3 ตรม – ขม

19

เฉลยแบบฝกทกษะ ชดท 4

1. อย – ด, ไหม – ใจ, ใจ – ใส

2. (สะ)อาด – (บรรยา)กาศ, สม – (อ)ดม, (อ)ดม – กลม

3. ใหญ – (อา) ศย, (ว)ถ – ด, ด – ม

4. (ช)วต – สถต, เกา – เนา, เนา – เจา

5. สราง – ราง, ไหน – ใจ, ใจ – ไหว

6. (บษรา)คม – ล า, หนน – บญ, บญ – อน

7. (อ า)เภอ – เออ, เหมอน – เตอน

8. นน – ฝน, ไหน – ไทย, ไทย – ไว

9. เผา – เยา, ขาน – นาน, นาน – หลาน

10. ใด – ใจ, ศร – ด

20

เฉลยแบบฝกทกษะ ชดท 5

21

1. เลา – เกา

2. ไม(ตร) – ให, (ไม)ตร – ม

3. ราง -หาง

4. คณ – บญ

5. ถอย – ดอย

6. รบ – ครบ

7. องค – ทรง, อท(ธ) – ฤทธ – สถต

8. ชน – (ระ)รน

9. เครอง – เปรอง

10. นน – มน

เฉลยแบบฝกทกษะ ชดท 6

22

แนวการตอบใหอยในดลพนจของครผสอน

ตอนท 1 1. ก ง ค ข 2. ค ง ก ข 3. ก ค ข ง 4. ง ข ก ค 5. ค ก ข ง

ตอนท 2

1. สวาง เจรญ 2. ไป ไว 3. มน วชา ก าลง 4. ปญหา ก าลง หวง 5. ชาญ หาญ ไป

เฉลยแบบทดสอบ หลงเรยน

23

วธการประเมนผลการทาแบบฝกทกษะ

การแตงโคลงสสภาพและกาพยยาน 11 วชาภาษาไทย สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

เลมท 1 เรอง พากเพยรเรยนกาพย

แบบฝก รายละเอยดของแบบฝกทกษะ เกณฑการใหคะแนน หมายเหต คะแนนเตม แบบฝก

ทกษะชดท 1

โยงสมผสของกาพยยาน 11 ทก าหนดให

กาพยยาน 11 จ านวน 5 บทโยงสมผสใหถกตองบทละ 2 คะแนน

-

10

แบบฝกทกษะชดท

2

ตอบค าถามลงในชองวางเกยวกบฉนทลกษณของกาพยยาน 11 (จ านวน 10 ขอ

เขยนค าตอบลงในชองวาง ขอละ 1 คะแนน

-

10

แบบฝกทกษะชดท

3

ตอบค าถามเกยวกบฉนทลกษณของกาพยยานจากตวอยางทก าหนดให (จ านวน 5 ขอ)

เขยนค าตอบลงในชองวาง ขอละ 2 คะแนน

-

10

แบบฝกทกษะชดท

4

หาค าสมผสจากกาพยยาน 11 ทก าหนดให (จ านวน 5 ขอ)

หาค าสมผส ขอละ 2 คะแนน

-

10

แบบฝกทกษะชดท

5

หาค าสมผสนอกจากกาพยยาน 11 ทก าหนดให (จ านวน 10 ขอ)

หาค าสมผสนอก ขอละ 1 คะแนน

-

10

แบบฝกทกษะชดท

6

หาค าสมผสในทเปนสมผสระจากกาพยยาน 11 ทก าหนดให (จ านวน 10 ขอ)

หาค าสมผสในทเปนสมผสสระ ขอละ 1 คะแนน

-

10

แบบ ทดสอบหลงเรยน

เปนแบบอตนยม 2 ตอน ๆ ละ 5 ขอ (จ านวน 10 ขอ)

เรยงล าดบวรรคและเตมค าสมผสของกาพยยาน 11 ขอละ 1 คะแนน

-

10

คะแนนจากการทาแบบฝก 60 คะแนน คะแนนจากการทาแบบทดสอบหลงเรยน 10 คะแนน

24

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. (2555). หนงสอเรยนภาษาไทยวชาพนฐานภาษาไทยหลกภาษาและการใช

ภาษา ชนมธยมศกษาปท 4. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน. . (2555). หนงสอเรยนภาษาไทยวชาพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ

วรรณกรรม ชนมธยมศกษาปท 4. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน. ฝายวชาการ พบซ. (2552). โคลงโลกนต. กรงเทพฯ: ส านกพมพ พบซ. ภาทพ ศรสข. (2556). คาโคลงสภาษตไทย. สบคนเมอ 15 มถนายน 2556, จาก http;//

www.st.ac.th/bhatips/klong.html ภาสกร เกดออนและคณะ. (2555). คมอครหลกภาษาและการใชภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4.

กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน. วรพล สทธนนท. (2544). นราศนรนทร ฉบบถอดความรอยแกว. กรงเทพฯ: ไพลนบคเนต. สมารท โฟโตปรนต. (ม.ป.ป). ภาพพนหลงและกรอบงานสวย ๆ. สบคนเมอ 15 มถนายน 2556,

จาก www.smartphotoprint.com