สารบญ

คำนำผเขยน (10)

คำนำสำนกพมพ (12)

บทท 1ฟคะโบรสไตล โยคะนวคออะไร 1

นวมอของคนเราชางนาทง 2

นวคอ “สมองทสอง” ของเรา 14

พลงมหศจรรยของนวมอ 20

การถอกำเนดของ “โยคะนวมอ”

ททำใหคณกลบมาแขงแรงและสดใสอกครง 26

บทท 2ใชประโยชนจากพลงมหศจรรยของมอ โยคะนว ปฏบต! 31

ขยบเพยงแคนวแตไดผลเทากบการฝกทาโยคะปกต 32

วธฝกโยคะนวพนฐาน 36

COLUMN 1 ฝกโยคะนวใหไดผลยงขน

ดวยการหายใจแบบตนเถยน 41

เอาชนะอาการไมพงประสงคดวยนวมอ

และสมาธแหงโยคะนว 46

หนาหายบวม ผวพรรณดขน 48

บรรเทาอาการบาปวดตง และกระชบหนาอก 52

แกปญหาอาการนอนไมหลบ มสมาธและความจำดขน 56

รสกไมสบายเพราะความเครยด และมอาการทองผก 60

ขาบวม ปวดเมอยเขา 64

COLUMN 2 เหตผล 8 ขอทไมวาคณจะเปนใคร

งานยงแคไหน กสามารถฝกโยคะนวไดอยางตอเนอง 68

บทท 3กระตนสมองอกนด เพมชวตชวาอกหนอย โยคะนวสารพดประโยชน 71

โยคะนวพนฐานประยกต 72

กระชบทองแขน 74

กระตนการทำงานของสมอง 78

นวเรยวสวย 82

เพมสมาธ 86

คลายอารมณหงดหงด 90

COLUMN 3 ฝกอยางตอเนองดวยการใชเทคนค

โยคะนวทละนด ฝกเมอไหรกได ฝกทไหนกได 94

บทท 4 สวยดวยโยคะนวเทา 97

เทาคอ “หวใจทสอง” ความลบอยทสวนเวาใตฝาเทา

และโครงสรางสวนเวาทงสาม 98

เดนดวยทวงทาทสวยงามและมนคง 104

กาวยางอยางออนยาว 108

ดแลสวนเวาใตฝาเทาเพอบคลกทสงางาม 112

COLUMN 4 ผอนคลายสบายอารมณในอางอาบนำ

ชวงเวลาสำหรบโยคะนว 116

บทท 5สรางสมพนธภาพกบจกรวาลอนยงใหญ ดงดดความสขคนสรางกายและจตใจ 119

มาตรวดสขภาพทสมบรณคอรางกาย

ทเลอดลมไหลเวยนด & รางกายมความคดงอนอย 120

รบพลงจากธรรมชาตมาเตมพลงชวต 124

บทท 6 บทสมภาษณประสบการณสขภาพดของผสงวย เหมอนไดกลบมาสาวอกครง 129

ประสบการณการฝกโยคะนว เคส 1

หลบสบายโดยไมตองพงยา 130

ประสบการณการฝกโยคะนว เคส 2

ยมไดเสมอดวยการกระตนการทำงานของสมอง 134

ประสบการณการฝกโยคะนว เคส 3

หมนเปดฝาขวดนำพลาสตกเองไดแลว 138

ประสบการณการฝกโยคะนว เคส 4

รตวอกทอาการปวดหลงปวดไหลกหายไปแลว 142

บทสงทาย 146

เกยวกบผเขยน 150

ถามโยคะแบบงาย ๆ ทฝกเมอไหรกได ไมตองลกขนมา เปลยนชดสำหรบเลนโยคะ ไมตองมเสอโยคะใหวนวายกคงจะด... และแลวในป 2004 กมหนงสอ “โยคะนว” ทดฉนคดคนเพอตอบโจทย ของผเรยนเลมนออกมา

โยคะทใชเพยงนวมอทงสองขางนไดรบความสนใจจากทง นตยสาร วทยและโทรทศนมากอนแลว ครงนดฉนจงกาวไป อกขนดวยการรวบรวมเรองราวโยคะนวมาเรยบเรยงใหเขาใจงายขน และไดเพมโยคะนวเทาเขามาดวย ดฉนเชอวาเพยงอานเลมนแลว ลองทำตาม ไมวาใครกจะมสขภาพแขงแรงและกระปรกระเปราได

บางคนอาจจะสงสยวา โยคะทขยบแคนวจะไดผลหรอ ในเลมมภาพทาโยคะทวไปเปรยบเทยบใหดคะ

เวลาฝกโยคะนวจะเกดความรสกอนผาว ๆ ทปลายนวและ บรเวณบาทงสองขาง โยคะนวในแบบฉบบฟคะโบรจะชวยกระตน กระบวนการเผาผลาญและการไหลเวยนโลหตภายในรางกายได เปนอยางมาก

ลองหยบหนงสอเลมนกลบบานไปดวยแลวกาวเขาสโลกแหง โยคะนวทคณไมเคยรจก เพอสรางประสบการณตรงดวยตวเอง หวงเปนอยางยงวาผอานทกทานจะทราบดวยตนเองวาโยคะนว ทวานดอยางไร

มายม ฟคะโบร

คำนำผเขยน

โยคะเปนการบรหารรางกายทเคยฝกทกวน ฝกบางหยดบาง และบางชวงกหยดยาวววว จนเรมรสกปวดเมอย กลามเนอตง เคลอนไหวไมสะดวก กจะรตววาตองแบงเวลาใหโยคะอกครง เพราะเราไดพสจนแลววา...

โยคะชวยเพมความยดหยน ทำใหเคลอนไหวไดสะดวกโยคะชวยยดกลามเนอ เอน จงลดอาการปวดคอ ไหล

หลง รวมถงขอตอตาง ๆ โยคะชวยเรองการหายใจ ทำใหรางกายไดรบออกซเจนมากขน

ระบบไหลเวยนเลอดดขน และทงหมดนสงผลใหนอนหลบไดด หลบลก หลบยาว รางกายจงแขงแรง ออนเยาวกวาวยเสมอ

และเชอหรอไมวา มโยคะทไชเวลาฝกเพยงครงละ 2 - 3 นาท ทำไดทกท ทกเวลา แตใหผลเหมอนการฝกโยคะทวไป อยางครบถวนจนนาประหลาดใจ เมอคนหาขอมลจงพบวา นวมจดทเชอมโยงสมพนธกบสวนตาง ๆ ของรางกาย นนทำให คณมายม ฟคะโบร ครสอนโยคะผ เชยวชาญ และผกอตง โรงเรยนสอนโยคะชอดงในญปน คดคนโยคะนวขน และไดรบ การยอมรบอยางรวดเรว

ทางเลอกด ๆ อยในหนงสอเลมนแลวคะ อานแลวลองขยบ นวตาม ทงสนก และไดประโยชนทงกบรางกาย จตใจ และ สมองทเดยว

พฤษภาคม 2562

คำนำสำนกพมพ

บทท 1

ฟคะโบรสไตลโยคะนวคออะไร

2 โยคะนว

นวมอของคนเราชางนาทง

เดกทารกกำมอแนนมาตงแตแรกเกด เมออายครบ

หนงเดอน นวมอจงคอย ๆ คลายออก ถาเราลองใชนวแหย

มอนอย ๆ นนจะควาหมบ กำนวเราแนนโดยไมตองมใคร

บอกเลย

เมอเกดปฏกรยาเชนนขน เราจงเหนเดกถอของเลน

ชนเลก ๆ ทเขยาแลวมเสยงกรงกรง หรอไมกยนมอมาขางหนา

แลวมองดมอตวเองดวยความสนอกสนใจ

ผานไปราวสบเดอน เดกทารกจะหยบของชนเลก ๆ ดวย

นวชและนวโปงได ยนมอควาของใสปากไดเอง ผปกครอง

ตองคอยระมดระวง ปลอยใหคลาดสายตาไมไดเลยทเดยว

พฒนาการของมอและนวมอเปนมาตรวดความเจรญ

เตบโตสวยเดกเลกตอไป

3มายม ฟคะโบร

หยบ

กำ

4 โยคะนว

ผก

พบ

5มายม ฟคะโบร

ตอนเรยนอนบาล เราภมใจมากทผกผาหอกลองขาว

เองได เมอเรมพบกระดาษเปนกพบแลวพบอกอยอยางนน

ไมยอมเลก

โบบางแบบทฝกฝนจนผกเปน ถาใหอธบายวธผก

เปนคำพดนนยากมาก แตมอกจำขนตอนการผกไดด ทำไม

ถงเปนอยางนน...นนเปนเพราะสมองสามารถจดจำสงทเรยนร

ดวยมอไดดเปนพเศษนนเอง

เมอเราขยบมอทำนนทำนมากขน สมองกจะขยบดวย

เปนการกระตนการทำงานของสมอง

6 โยคะนว

เวลาเดกตดกระดม สองตาตองมองทกระดมและรงดม

เพอพากระดมผานรงดมดวยความตงใจ แตเมอโตจะตด

กระดมโดยไมตองมองเลยกยงได เหมอนกบวามตาอยท

นวมออยางไรอยางนน

มอของเราขยบเขยอนเคลอนไหวอยทงวนตงแตเชา

จนคำ บบ จบ พบ ถอ บด โยน ดน...ตวอกษรคนจทม

สวนประกอบทหมายถง “มอ” เปนตวอกษรทเกยวของกบ

อากปกรยาทใชมอและนว เฉพาะในกลมตวอกษรคนจทเรยกวา

“โจโยคนจ” (ตวคนจทใชทวไป) กมมากถง 86 ตวแลว และ

กรยาทใชมอและนวไมไดแสดงดวยตวอกษรทมสวนประกอบ

คนจทหมายถง “มอ” เทานน เพราะมอของคนเราสามารถ

เคลอนไหวไปไดสารพด เปนอวยวะทแสนขยนขนแขง!

7มายม ฟคะโบร

หมน

ตดกระดม

8 โยคะนว

เขยน

เปด

9มายม ฟคะโบร

จดหมายทเปนการเปนงานเราพมพดวยคอมพวเตอร

แตจดหมายจากใจหรอการดสงความสขทกทายในโอกาส

พเศษเราเลอกทจะเขยนดวยมอ ถอยคำทเขยนดวยลายมอ

เปนสงแสดงตวตนของคนคนนนโดยเฉพาะ ความรสกนกคด

ทซอนลกในจตใจคอมพวเตอรไมอาจพมพออกมาได แต

ลายมอสอได

เมอตองการจดจำอะไรสกอยาง เชน คำศพทภาษา

องกฤษ ปในประวตศาสตร หรอสมการเคมนน ไมสามารถ

จดจำไดเพยงแค “ด” และ “อาน” ถาจะจำใหไดขนใจตองเขยน

เพราะสมองเชอมโยงกบมอท “เขยน” ดวย

วากนวา เวลาคดอะไรอยในหวแลวลงมอเขยนความคด

นนออกมา กจะเทากบเราได “คดดวยมอ” สมองจะถกกระตน

ใหเกดความคดสรางสรรคมากขน

10 โยคะนว

มอไมเพยงแตขยบเขยอนเคลอนไหวนวแตละนวดวย

ความละเอยดลออและซบซอนเทานน มอยงทำงานเปนทม

รวมกบสมองอกดวย

รอน เยน แขง นม สาก ลน เจบ ขยะแขยง

ความรสกตาง ๆ ตออณหภม คณลกษณะเหลานถกสงตอไป

ยงสมองและเกดการรบรเพราะมอสมผส

ความรสกอบอนในยามจงมอคนใกลชด ใชมอลบ

สตวเลยงแลวรสกผอนคลายสบายใจ ความรสกเมอไดสมผส

สายลมโชยแผว ยามทไดสมผสเปลอกไมทมอายยนตนมา

อยางยาวนาน...ความรสกผานการสมผสดวยมอนนชางม

มากมายเหลอเกน

11มายม ฟคะโบร

รอน!

ฟ ๆ นม ๆ

12 โยคะนว

จบสมผสเพออานการเคลอนไหวของนวมอ

จบสมผสเพออาน

อกษรเบรลล

13มายม ฟคะโบร

การเรยงตวของจดนน ๆ เลก ๆ (อกษรเบรลลสำหรบ

ผพการทางสายตา) เมอลองใชปลายนวสมผสจงรความหมาย

ลองนกถงเรองราวของ เฮเลน เคลเลอร 1 ผพการซำซอน

ทงความสามารถในการมองเหนและการไดยน กบแอนน

ซลลแวน 2 ครพเศษทจางมาสอนทบาน ครแอนนงทบอนำ

วกนำใสมอเฮเลนแลวใชปลายนววาดไปบนฝามอเพอเขยน

คำวา “water” ซำ ๆ หลายครง เปนการสรางความสมพนธ

ระหวางสงนนกบชอเรยกของมน นเปนตวอยางทชวยใหเรา

เขาใจความสามารถทนาทงของมอและความสมพนธระหวาง

มอกบสมองไดดทสดเลยทเดยว

1 เฮเลน เคลเลอร (Helen Adams Keller ค.ศ. 1880 - ค.ศ.1968) นกเขยน

และนกมนษยธรรมชาวอเมรกน เปนผพการซำซอนตงแตอาย 19 เดอนจากอาการเจบปวย

รนแรง

2 โจแอนนา ซลลแวน (Johanna Mansfield Sullivan Macy ค.ศ. 1866 - ค.ศ.

1936) ครชาวอเมรกนทรจกกนดในฐานะผสอนและสหายตลอดชวตของเฮเลน เคลเลอร

14 โยคะนว

นวคอ “สมองทสอง” ของเรา

มอของเราทำงานละเอยดออนกวาหนยนตอจฉรยะทถอ

กำเนดจากปญญาอนปราดเปรองของมนษยชาต และผออกคำสง

การเคลอนไหวกคอสมอง ตวอยางเชน เวลามอหยบสงของ เรา

ใชดวงตาระบตำแหนง รปรางและขนาดของสงนน เมอยนมอ

ไปจบ รางกายจะรบรความรสก นำหนก อณหภมของสงนนแลว

สอสารไปยงสมอง สมองจะทำหนาทพจารณาวาตองออกแรง

แคไหน เคลอนไหวอยางไรเพอทจะยกสงนนขน แลวสงขอมล

และคำสงใหแกกลามเนอมอ ทกอยางทกลาวมาเกดขนในพรบตา

และมอกรบหนาทเปนทงอวยวะทเคลอนไหวและสอสมผส

จากทกลาวมาจะเหนไดวาปรมาณขอมลทถกรบสงไปมา

ระหวางมอกบสมองนนมากมายมหาศาลเพยงใด ดงนน ถงแม

มอจะเปนเพยงหนงในสบสวนของรางกายทงหมด แตสมองสวน

ซรบรมมพนทสำหรบเกบขอมลทไดจากมอทงสองขางมากถงหนง

ในสบสวนเลยทเดยว ดงนนจงกลาววา “นวมอคอสมองทสอง”

เมอไดใชประสาทผานการสมผส ไดขยบนวมอ ซรบรมหรอสมอง

ใหญกไดใชงานไปดวย

15มายม ฟคะโบร

สวนอม ๆ บรเวณโคนนวโปงคอสวนทเปนหวใจของนวมอ

มอเปนหนวยเลก ๆ ของรางกาย แตมกระดกชนเลกชนใหญ

มากถง 27 ชน และมกลามเนอมากกวา 30 มด ถาลองดกลามเนอ

นวหวแมมอซงมการเคลอนไหวซบซอนทสดในบรรดานวทงหา แค

ในสวนอม ๆ บรเวณโคนนวหวแมมอกมกลามเนอสลบซบซอนอย

ถงสมด กลามเนอแตละมดจะไดรบคำสงจากสมอง นวหวแมมอ

จงเคลอนไหวอยางอสระ เรยกสวนนวา “หวใจ” ของนวมอกได

กลามเนอแอบดกเตอรพอลซสเบรวส(Abductor pollicis brevis muscle)กลามเนอททำใหนวหวแมมอเหยยดกางออก

กลามเนอแอบดกเตอรพอลซสลองกส(Abductor pollicis longus muscle)กลามเนอททำใหนวหวแมมอพบเขาหาแนวกลาง (ไปทางดานนวกอย)

กลามเนอเอกซเทนเซอรพอลซสเบรวส(Extensor pollicis brevis muscle)กลามเนอททำใหนวหวแมมองอลง

กลามเนอออพโพเนนสพอลซส(Opponens pollicis muscle)กลามเนอทเกยวของกบการหยบจบ ถอสงของ

16 โยคะนว

จดเมอรเดยน3 ทชวยใหเลอดลมไหลเวยนดอยทปลายนว

ทฤษฎการแพทยจนมความเชอวา รางกายของคนเราตงแต ศรษะจรดปลายเทามพลงงานทจำเปนแกการดำรงชวตเรยกวา เลอดลมไหลเวยนอย (ทางการแพทยปจจบนเรยกวาเมตาโบไลท4) เมอใดท “เลอดลม (ปราณ)” ไหลเวยนไมสะดวก รางกายจะแสดง อาการไมปกต ความปวยไข จนถงขนาดกลายเปนโรคอยางใด อยางหนง

“เมอรเดยน” ทไดยนผานหบอย ๆ นนหมายถงเสนทาง ไหลเวยนของ “ปราณ” นเอง ระบบเมอรเดยนนประกอบดวย เสนทางแนวตงและเสนทางแนวนอน ลองคดเอาวารางกายของเราน มเสนทางไหลเวยนของเลอดลมทงในแนวตงและแนวนอนประสาน กนเปนตาขายโยงใยอยทวทงตวกได

กลาวกนวา ในเสนตาขายนมเสนเมอรเดยนหรอเสนลมปราณ ทสำคญเปนหลกอย 14 เสน และมจดเมอรเดยนหรอจดลมปราณ 675 จดอยตามเสนทวานอกท หากเปรยบเสนลมปราณเปนเสนทาง รถไฟ จดลมปราณกคอสถานรถไฟ จดลมปราณเปนจดสำคญ ในการรกษา เชน ในการฝงเขม เปนเสมอนเซนเซอรแจงเตอน เมอรางกายมความผดปกต และยงเปนสวตชทคอยกระตนการ ไหลเวยนของเลอดลมอกดวย สงสำคญทควรทราบคอ เสน ลมปราณหลก ๆ ทสำคญมอย 14 เสน และมนอยทมอเรานมาก ถง 6 เสน ซงแนนอนวาจดลมปราณกรวมตวกนอยทมอดวย ยงไป กวานน ปลายนวมอยงเปนตนทางและปลายทางของลมปราณ เปน จดสำคญทกระตนการไหลเวยนของ “เลอดลม”

3 ระบบเมอรเดยน (Meridian system) หมายถง ระบบของรางกายในการแพทยแผนจน (Traditional Chinese Medicine-TCM) เกยวกบเสนทางการไหลเวยนของพลงชวต อาท สงตาง ๆ ทจำเปนแกการดำรงชวต เชน อากาศ เลอดและนำ เปนตน หรอทเรยกวา ช (qi) 4 เมตาโบไลท (Metabolite) หมายถง สารทเกดขนในระหวางกระบวนการเผาผลาญ (Metabolism) ของรางกาย

17มายม ฟคะโบร

จดลมปราณทง 6 ทปลายนวและความเชอมโยงถงแตละอาการของรางกาย

นวมอทงซายและขวามจดลมปราณ 6 จด แตละจดสมพนธกบ

สวนตาง ๆ ของรางกาย ดงน

จดเซาซางเมอกระตนจดนจะชวย ใหอาการตาง ๆ เกยวกบใบหนา ลำคอ และ ภายในลำคอดขน (เชน เลอดกำเดา อาการเจบคอ อาการไอ เปนตน)

จดซางหยางเมอกระตนจดนชวยให อาการตาง ๆ เกยวกบแขน ไหล หนาอกดขน (เชน ไหลตงแขง ปวด หลง กระเพาะอกเสบ)

จดจงชงเมอกระตนจดนชวยให อาการตาง ๆ เกยวกบ สมอง แผนหลง ชองทองดขน (เชน ความเครยดอาการนอนไมหลบ)

จดกวนชงเมอกระตนจดนชวยให อาการตาง ๆ เกยวกบ ชองทองและชองทอง สวนลางดขน (เชน อาการทองผก ทองรวง กระเพาะปสสาวะอกเสบ)

จดเซาเจอเมอกระตนจดนชวยให อาการตาง ๆ เกยวกบ รางกายสวนลางดขน (เชน อาการบวม ปวดเขา)

จดเซาชงเมอกระตนจดนชวยให อาการตาง ๆ เกยวกบ หวใจ อวยวะททำหนาท เกยวกบระบบหมนเวยน ตาง ๆ ดขน (เชน อาการใจสน หวใจเตน เรว กระสบกระสาย)

18 โยคะนว

อกหนงองคความรทนาจบตามองคอ “มารมา (Marma)” จากศาสตรอายรเวทอนเดยทมมาเนนนาน

อายรเวท ศาสตรการแพทยอนเดยเกาแกกมองคความร

เกยวกบการกดจดคลายคลงกบจดเมอรเดยนหรอจดลมปราณ

มชอเรยกวา มารมา หมายถง บรเวณรางกายท “ออนไหว”

“บาดเจบงาย” ซงเปนจดสำคญในการกระตนเพอการรกษา

เปนใจกลางของพลงชวต (ปราณ) สงผลทงตอรางกายและจตใจ

“คมภรสศรตะ”ทเขยนโดยแพทยสศรตะผมชอเสยงเลองลอ

ของอนเดยโบราณกลาวไววา ทวทงรางกายของคนเรามจดมารมาน

อย 107 จด นอกจากนบางทฤษฎกวาหากรวมผวหนงดวยกนบ

เปน 108 จด บางกวาในรางกายยงมจดทสำคญยงกวาจดมารมา

107 จดอกดวย แตอยางไรกมไมมากเทาจดเมอรเดยนหรอ

จดลมปราณ แตทเหมอนกนคอ มอยทมอและกระจายอยทว

รางกาย มอยตามกระดกและขอตอ กลามเนอและเสนเอน หวใจ

และกระเพาะปสสาวะดวย ขนาดของจดมารมานนกแตกตางกนไป

ในการฝกโยคะของอนเดยนน กระตนวงจรของพลงงาน

ในรางกายผานจดมารมาดวยการฝกทาโยคะและการหายใจ

เขาออก นอกจากนศลปะการตอสอนเกาแกของอนเดยตอนใต

กเนนทการโตตอบคตอสดวยการจโจมไปยงจดมารมา (จดออน

สำคญ) ใหตรงจดและรนแรงทสด

19มายม ฟคะโบร

จดมารมาทง 5 บนฝามอและความเชอมโยงตอรางกาย

จดมารมามคณลกษณะและการทำงานคลายคลงกบจดเมอรเดยน

หรอจดลมปราณ แตไมเหมอนกนทงหมด ในบางกรณควรมอง

มารมาเปนโซน ไมใชจด เปนเรองของเสนเอนและกลามเนอ

ขอตอ บางกรณไมไดเชอมโยงกบเสนลมปราณเสมอไป

ทาลาไฮดายามารมา (Talahridaya marma) จดนสำคญกบการไหลเวยนพลงงานทงรางกาย สขภาพและสมดลทงหมด

ครปปรามารมา (Kshipra marma)เกยวของกบปอด หวใจและอวยวะทเกยวกบการหายใจ

เคอรชามารมา(Kurcha marma) การมองเหน ประสาทรบรทวไป ลมปราณและพลงงานจตโดยเฉพาะอยางยง ควบคมการไหลเวยนพลงงานเหลานไปยงสวนศรษะ

เคอรชาชรามารมา(Kurchashira marma) ควบคมความสามารถในการยอยอาหาร ศรษะ หวใจ และมผลตอระบบประสาท

มานเบนดามารมา(Manibandha marma)ควบคมการเคลอนไหวมอการไหลเวยนโลหต(ตอนปลาย) ชวยใหขอตอเคลอนไหวไดอยางอสระไมตดขด

20 โยคะนว

พลงมหศจรรยของนวมอ

จากทไดทำความรจกมารมาในศาสตรอายรเวทของแพทย

อนเดยเกาแกและเรองของจดเมอรเดยน (จดลมปราณ) แหงการ

แพทยจนมาแลว จะเหนความสมพนธระหวางมอกบสมองสวน

ซรบรมทวาเมอเราขยบมอสมองสวนซรบรมกขยบดวยและมอคนเรา

ถกสรางขนอยางมระบบซบซอนไมตางจากระบบรางกายของ

คนคนหนงเลยทเดยว ถงแมบรรพบรษของเราจะไมมความรทาง

การแพทยในเรองสมอง แตกเรยนรจากประสบการณตาง ๆ วา

สมองมความสำคญมาก จนทราบวาคนเราตองคอยใชมอทำงาน

การตาง ๆ อยเสมอเพอปองกนไมใหสมองเสอมลงไป คราวนเรา

ลองมาดกนหนอยวามอมความสามารถมากมายเพยงใด

ลองคดดวา ถาใหพดโดยหามขยบมอ ไมใหทำทาทำทาง

ใด ๆ ทงสน คงจะรสกลำบากและอดอดไมนอยทเดยว โดยปกต

เวลาทคนเราคดอะไรสกอยาง พยายามอธบายอะไรใหใครฟง

เราจะยกไมยกมอ ออกทาออกทาง ใชภาษากายประกอบดวย

โดยอตโนมต

กลาวกนวาการเคลอนไหวของมอและนวมอนนสมพนธกบ

สมองซกขวา สมองแบงหนาทการทำงานออกเปนซกซายและซกขวา

กจกรรมทเกยวกบเหตและผลรวมไปถงการนกคดทเกยวของกบ

ภาษา การอธบายตาง ๆ เปนหนาทของสมองซกซาย สวนกจกรรม

ทเกดขนโดยสญชาตญาณ รบรผานความรสกนนดำเนนการโดย

21มายม ฟคะโบร

สมองซกขวา อาจเปนไปไดวาเวลาทเรานกคดเปนเหตเปนผลดวย

สมองซกซาย เรากจะขยบมอไมไปเอง เปนการกระตนสมองซกขวา

รวมกบการทำงานของหวใจและสมองไปพรอม ๆ กนดวย

แวดวงโยคะกมสญลกษณมอทมความสำคญมาเนนนาน

เชนกน นนคอ มทรา (Mudra)5 คำวามทราเปนภาษาสนสกฤต

หมายถง “(ทาทางของ) นวมอ” และ “สญลกษณ” ในทางโยคะนน

กลาวกนวาเปนการแสดงออกทางกายเพอแสดงถงการรบรทาง

จตวญญาณออกมาเปนรปธรรม นอกจากนนยงมทาและการ

เคลอนไหวเลกนอยดวย

ตวอยางเชน ลกษณะมอของพระพทธรป ฝามอหงาย

ปลายนวโปงและปลายนวชแตะเขาหากนเปนวงกลม ทานกคอ

มทราอยางหนง ในทางโยคะมการประสานนวมอในลกษณะตาง ๆ

ระหวางการทำสมาธ การวางสตไวทจดใดจดหนงตรงทนวสมผส

กนนเปนการเพมพลงสมาธ ชวยใหจตเขาสภาวะสงบไดด

5 มทรา (Mudra) เปนทาทางแสดงสญลกษณทางพธกรรมในศาสนาฮนดและศาสนา

พทธ สวนมากเนนทลกษณะมอและนว มทราแตละทาแฝงนยความหมายทางจตวญญาณ

ควบคไปกบการฝกการควบคมลมหายใจ

22 โยคะนว

นอกจากนนวมอแตละนวยงแสดงถงสญลกษณในตวเอง

อกดวย นวหวแมมอหมายถงสตสมปชญญะสงสดและพลงแหง

จกรวาลอนศกดสทธ นวชหมายถงความตระหนกรในตนเอง

และจตวญญาณ ดงนนการแตะนวหวแมมอกบนวชเขาดวยกนให

เปนวงกลมจงแสดงถงการหลอมรวม การหมนเวยนของพลงงาน

แหงจกรวาล (ใหญ) และตนเอง (จกรวาลเลก) เปนสญลกษณ

แสดงถงความเปนอนหนงอนเดยวกนของรางกายและจตใจนนเอง

มทราสญลกษณ (ทาทางของนวมอ) อกอยางทแสดงออกโดยการ

กำมอ เกบนวหวแมมอไวในฝามอ หมายถงการกำจกรวาลเอาไว

ดวยฝามอ เปนการดงพลงงานแหงจกรวาลอนกวางใหญมาไว

ในรางกายของเรา

ยงเหลอความหมายของนวมออก 3 นว นวกลางคอความ

บรสทธ นวนางคอกำลงวงชา นวกอยหมายถงความนงเฉย

ไรเรยวแรง กลาวกนวานวกลาง (ความบรสทธ) รกษาสมดล

ระหวางนวนาง (กำลงวงชา) กบนวกอย (ความนงเฉย ไรเรยวแรง)

เมอทงสามนวนสมดลกนด นวโปง (พลงแหงจกรวาล) กบนวช

(ความตระหนกรในตนเอง) จะเปนอนหนงอนเดยวกนไดงายขน

และยงกลาวกนวา มทราสญลกษณนชวยทำใหการไหลเวยน

เลอดลมหรอทการแพทยจนเรยกวาพลงชวตดขน รวมถงชวย

แกไขการทำงานของรางกายและจตใจใหเขาทเขาทาง

เมอรอยางนกยงชวนใหสงสยวา การทำงานของมอและนวมอ

มพลงอนนาพศวงทยงคงเปนปรศนาอกมากใชหรอไม

23มายม ฟคะโบร

“หฐโยคะ (Hatha yoga)” กบ “ลลยะโยคะ (Liliya yoga)”

การแตะปลายนวโปงกบปลายนวชในทางโยคะหรอการทำ

มทราสญลกษณเรมตนจากแนวคดทวาเปนการดงพลงแหงจกรวาล

อนยงใหญเขาสรางกาย พอนกถงเรองนแลวกนกถงทาอาสนะ

“พนมมอแบบลลยะ” ของลลยะโยคะขนมา

ทนมาพดถงโยคะกนสกหนอย โยคะทเรารจกกนทวไปเปน

การเคลอนไหวรางกายดวยการทำทาอาสนะตาง ๆ และควบคม

การหายใจเขาออก มจดประสงคเพอปรบกายและใจใหสมดลนน

เรยกวา “หฐโยคะ” โยคะทโรงเรยนของดฉนสอนกมพนฐานมาจาก

หฐโยคะเชนกน

นอกจากหฐโยคะกยงมโยคะแนวอนอก หนงในนนทจะ

กลาวถงคอ ลลยะโยคะ เปนโยคะทเนนเรองการสรางความ

แขงแกรงของกลามเนอและเสนเอน เปนการเทรนนงหนก ๆ อยาง

ฮนดสควอต (Hindu squats

การออกกำลงขาดวยการลกนง)

เปนโยคะทผอนคลายจตใจและ

ทำใหรางกายแขงแกรงทวางดงาม

ชวยใหกลามเนอทหยอนยาน

ปวกเปยกกลบมาแขงแรงมพลง

ไดในระยะเวลาอนสน นอกจากน

ยงชวยกระตนการไหลเวยนโลหต

เสรมสรางกระบวนการเผาผลาญ

24 โยคะนว

จงมผลตอการชะลอวย เสรมสรางสขสภาวะกายและใจ แมทำได

ยากสกหนอยแตไดผลดและเหนผลไว ผชายจำนวนมากจงปฏบต

กนอยางแพรหลายมาตงแตโบราณ

ทาอาสนะ “พนมมอ” กมอยในลลยะโยคะทวาน เรมจาก

การยกมอทงสองขนมาประนม กดมอใหตำลง ยกศอกทงสองขาง

ใหสงขนจนไดแนวขนานกบพน ออกแรงดนฝามอทงซายและขวา

เขาหากนเตมท เกรงกลามเนอหนาอก ศอกทงสองขาง บาทงสอง

ขางและขอมอ พรอมกบแขมวทองเพอยกกลามทองทปลอยตาม

สบายขนมา ทำใหการไหลเวยนโลหตของอวยวะภายในถกกระตน

ชวยใหอวยวะภายในทำงานไดดขน

มอทยกขนประนมคอปจจยสำคญของการชารจพลง

เราคนเคยกบทาทางการพนมมอกนเปนอยางด คงทราบกน

อยแลวจากประสบการณวาเวลาพนมมอ กระดกสนหลงจะยด

ตรงขน รางกายจะถกจดระเบยบอตโนมต ใจจะนงขนชวขณะ

การประกบฝามอเขาหากนทระดบอกในตอนเรมและจบการทำ

โยคะกคอการพนมมอเชนกน

เพราะเหตใดจตใจจงสงบและรางกายจงเขาทเขาทางไดดวย

การพนมมอ กอนหนานเราพดกนเรองการทำมทราสญลกษณหรอ

การใชมอและนวมอแสดงเปนสญลกษณตาง ๆ เชอวาสามารถดง

พลงของจกรวาลเขามาภายในรางกายได

ลองนกดใหดวา ปลายนวของเรามจดเมอรเดยนหรอจด

25มายม ฟคะโบร

ลมปราณในการแพทยจน ทงยงเปนตนทางและปลายทางแหง

เลอดลมปราณซงเปนพลงชวตอกดวย อกอยางคอเปนจดมารมา

ตามคมภรอายรเวทของการแพทยอนเดยอนเกาแก

ถาลองพจารณาดใหทวถงกจะพบวา ทา “พนมมอ” โดย

ประกบฝามอสองขางเขาหากนและออกแรงดนซงกนและกนนน

เปนการกระตนจดมารมาและจดลมปราณ กระตนใหพลงงาน

วงวนหมนเวยนไปทวทงรางกาย สงผลกบรางกายทงหมด

มอเปนอวยวะททงการแพทยจนและการแพทยอนเดย

โบราณใหความสำคญมาก เปนปจจยสำคญในการชารจพลงของ

รางกาย

26 โยคะนว

การถอกำเนดของ “โยคะนวมอ”ททำใหคณกลบมาแขงแรงและสดใสอกครง

“โยคะนว” ในหนงสอเลมนพฒนาและออกแบบมาจาก

ทาอาสนะทมการ “พนมมอ” หากจะถามวาดฉนสอนหฐโยคะอย

แลวทำไมถงมาจำเพาะเจาะจงใชทาอาสนะ “พนมมอ” ของลลยะ

โยคะ คำตอบคอ มนกเรยนโยคะทโรงเรยนของดฉนและผหญง

รอบตวจำนวนมากมาปรกษาวา “นาจะมทาโยคะททำแลวไมม

ใครมาจบจอง ทำในบานไดโดยไมมใครสนใจ” “อยากรจกทาโยคะ

งาย ๆ ททำแลวรางกายจะเผาผลาญไดดขน” นนเอง

หลงจากทดฉนครนคดพจารณาสารพดกเกดปงไอเดย นกได

วาทาอาสนะ “พนมมอ” ของลลยะโยคะนแหละ ถาลองนำลลยะโยคะ

ททำแลวไดผลเรวมาปรบใชกนาจะไดโยคะทฝกงายและใหผลลพธ

ทยอดเยยม พอจะมวธกระตนเลอดลมโดยการยดและเหยยดสวน

ตาง ๆ ของรางกายอนมาจากจตวญญาณของทาอาสนะ “พนมมอ”

หรอเปลา มวธทเสรมสรางใหรางกายมสขภาพด รกษาสมดล

ระหวางรางกายกบจตใจบางไหม หรอมวธการใดบางทจะชวยให

ไดผลยงขน

27มายม ฟคะโบร

ใชประโยชนจากพลงพเศษของมอ และทำโยคะนว

วงการโยคะมการทำสญลกษณมอเปนสอกลางเพอเตมพลง

ชวตใหแกรางกาย การแพทยจนมเรองของจดเมอรเดยน จด

ลมปราณ สวนอายรเวทอนเดยโบราณมจดมารมา แลวเรามวธ

ใชประโยชนจากความมหศจรรยของมอทวามาทงหมดนอยางไร

ไดบาง… คำตอบอยใกลตวเพยงแคน เมอดฉนไดทดลองพนมมอ

รวบรวมสมาธไวทปลายนวแลวกางนวทกนวออกจากกนและผละ

ฝามอออกจากกน

ทเลามาคอจดกำเนดของโยคะนว ถงแมจะใชเวลาคดไป

คดมาอยเกอบสบป แตกคมคาเพราะมผสนใจโยคะนวเพมมากขน

กวาทคดและเปนทนยมไมแตเฉพาะในกลมผหญงเทานน ในกลม

ผชายกนยมไมแพกน ยงไปกวานนยงแพรหลายในหมผสงอาย

ดวยสามารถฝกเพอชะลอวย ปองกนความเสอมของสมองและ

มอเทาได

ใคร ๆ กวาทาอาสนะโยคะเปนของยาก แตจดมงหมายของ

โยคะนนไมใชทาอาสนะ ความสำคญอยทการปรบการหายใจให

เหมาะสมกบรางกายและจตใจของตนเอง ดำรงกายใจใหเปน

ปกตสขและนงสงบ ดฉนขอใหทกคนมารจกความมหศจรรยของ

นวมอและเรมตนฝกโยคะนวไปดวยกน หนาตอไปเปนภาพแสดง

ความสมพนธโตตอบระหวางรางกายกบมอและนวมอในขณะทเรา

ทำโยคะ

28 โยคะนว

นวมอกบรางกายตอบสนองตอกนอยางไรในทางโยคะ

มอเปนอวยวะสำคญ เปนสอกลางในการชารจพลงงาน เชอมโยง

ไปตลอดทงรางกาย เรามาทำความรจกกบความสมพนธระหวาง

มอและนวมอกบรางกายไปดวยกน

นวโปง

นวช

นวกลาง

นวนาง

นวกอย

29มายม ฟคะโบร

ใบหนา ลำคอปญหาผวไมเรยบ เชน สว ผด ผนตาง ๆ ใบหนาบวมหรอหยอนคลอย อาการตวเยน ปวดประจำเดอน อาการผดปกตของวยทอง ผมรวงผมบาง

แขน บา อกกระเพาะอกเสบและทองอดทองเฟอจากการกน หรอดมมากเกนไป เมาคาง คอแขง บาแขงปวดเมอย หอบหด

สมอง หลง ทองบรรเทาอาการนอนหลบไมเปนปกตและหงดหงดงาย ชวยเพมสมาธ ปองกนอาการหลงลม ปวดทอง

ทองสวนลางทองผก ปสสาวะนอยและทองเสยเนองจากความเครยด โรคเฉพาะสตร

ขาทงสวนบนและลาง(ตงแตโคนขาไปจนฝาเทา) อาการบวมของรางกายสวนลาง อาการปวดเมอยเขา ขาชา ไมมแรง