คํานําkrukird.com/02119.pdf ·...

U T Q - 0 2 1 1 9 ก ล ม ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ศ ล ป ะ : น า ฏ ศ ล ป

1 | ห น า

คานา

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training กลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา)เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและดาเนนการฝกอบรมครขาราชการพลเรอนและบคลากรทางการศกษาดวยหลกสตรฝกอบรมแบบ e-Training สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยความรวมมอของสานกงานคณะ กรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training กลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา)จะสามารถนาไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทกาหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป


2 | ห น า

สารบญ

คานา 1 หลกสตร “กลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา)”

3

รายละเอยดหลกสตร 4 คาอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 4 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรศลปะ 7 ตอนท 2ธรรมชาตของวชานาฏศลป 12 ตอนท 3 การสรางหนวยการเรยนรสหองเรยนนาฏศลป 15 ตอนท 4 เครองมอและวธการในการวดและประเมนผลวชานาฏศลป 19 ใบงานท 1 22 ใบงานท 2 23 ใบงานท 3 24 ใบงานท 4 25 แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหลกสตร 26


3 | ห น า

หลกสตร

กลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา) รหส UTQ-02119 ชอหลกสตรรายวชากลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา)

ปรบปรงเนอหาโดย

คณาจารยภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหา นางจตรา สรภบาล นายพชย วงศกลม

ผศ.ดร.ศกดชย หรญรกษ รศ.ดร.ปณณรตน พชญไพบลย รศ.ดร.ณรทธ สทธจตต ผศ.สกญญา ทรพยประเสรฐ นางสาวอปสร พกลานนท


4 | ห น า

รายละเอยดหลกสตร คาอธบายรายวชา

นาฏศลปหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน:กลมสาระการเรยนรศลปะมาตรฐานการเรยนร / ตวชวดและสาระแกนกลางการนามาตรฐานการเรยนรสหองเรยนการสรางหนวยการเรยนรออกแบบการวดประเมนผล ตามมาตรฐานและตวชวดของรายวชานาฏศลปวดและประเมนผลตามสภาพจรงทงภาคทฤษฎและปฏบต สาระการอบรม

ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรศลปะ ตอนท 2ธรรมชาตของวชานาฏศลป ตอนท 3การสรางหนวยการเรยนรสหองเรยนนาฏศลป ตอนท 4 เครองมอและวธการในการวดและประเมนผลวชานาฏศลป

กจกรรมการอบรม

1. ทาแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ทาใบงาน/กจกรรมทกาหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจาหลกสตร 8. ทาแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบการอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

การวดผลและประเมนผลการอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบ

หลงเรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทกาหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา


5 | ห น า

หลกสตร UTQ-02119

ก ลมสาระการ เร ยนร ศ ลปะ : นาฏศล ป ( ส าหรบผ สอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา)

เคาโครงเนอหา ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรศลปะ

แนวคด กลมสาระการเรยนรศลปะ ประกอบดวย 3 สาระสาคญ คอ ทศนศลป ดนตร และนาฏ

ศลปะ วตถประสงค 1. อธบายหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน:กลมสาระการเรยนรศลปะ 2. อธบายมาตรฐานการเรยนร / ตวชวดและสาระแกนกลางกลมสาระการเรยนรศลปะตอนท 2 ธรรมชาตของวชานาฏศลป แนวคด 1. วชานาฏศลปเปนศาสตรทสบทอดกนมาตลอดหลายรอยป มคณคาทางวฒนธรรม 2. ครสามารถสอนหรอจดกจกรรมการเรยนรใหนกเรยนเรยน รวชานาฏศลปใหเขาใจและ

แสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค ดานคณคา และความสาคญทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน และภมปญญาไทย

วตถประสงค 1. อธบายธรรมชาตของวชานาฏศลป 2. สรปความสมพนธระหวางนาฏศลป ดนตร และทศนศลปได 3. สอนทกษะพนฐานตามมาตรฐานและตวชวดการเรยนรสาระนาฏศลป ตอนท 3 การพฒนาจตสาธารณะ เรองท 3.1 การนามาตรฐานการเรยนรสหองเรยน เรองท 3.2 การสรางหนวยการเรยนร แนวคด 1. การออกแบบการเรยนรครผสอนตองวเคราะหมาตรฐานและตวชวดในหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐานเพอมาจดกจกรรมการเรยนการสอน 2. การพฒนาจตสาธารณะเปนสงสาคญมความจาเปนอยางยงทจะตองพฒนา หรอ

ปลกฝงใหเกดขนตงแตวยเดก โดยมคร หรอ ผใหญชแนะแนวทางทถกตอง เพอเดกจะไดยดแนวปฏบตทถกตอง

วตถประสงค 1. อธบาย การออกแบบการเรยนรแบบยอนกลบ มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด และสาระ

แกนกลางกลมสาระการเรยนรศลปะ 2. วเคราะหมาตรฐานการเรยนร/ตวชวดกลมสาระการเรยนรศลปะและนามาตรฐานการ

เรยนร/ตวชวด ลงสการปฏบตในชนเรยน


6 | ห น า

ตอนท 4 เครองมอและวธการในการวดและประเมนผลวชานาฏศลป แนวคด การวดและประเมนผลเปนหวใจสาคญในการจดการเรยนร เพราะจะทาใหครผสอนทราบ

วาผเรยนมความรความสามารถตามมาตรฐานและตวชวดในรายวชาทสอน วตถประสงค 1. ออกแบบการวดประเมนผล ตามมาตรฐานและตวชวดของรายวชานาฏศลป 2. วดและประเมนผลตามสภาพจรงทงภาคทฤษฎและปฏบต


7 | ห น า

ตอนท 1หลกสตรกลมสาระการเรยนรศลปะ

กลมสาระการเรยนรศลปะ ทาไมตองเรยนศลปะ

กลมสาระการเรยนรศลปะเปนกลมสาระทชวยพฒนาใหผเรยนมความคดรเรมสรางสรรคมจนตนาการทางศลปะ ชนชมความงาม มสนทรยภาพ ความมคณคา ซงมผลตอคณภาพชวตมนษย กจกรรมทางศลปะชวยพฒนาผเรยนทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ สงคม ตลอดจนการนาไปสการพฒนาสงแวดลอม สงเสรมใหผเรยนมความเชอมนในตนเอง อนเปนพนฐาน ในการศกษาตอหรอประกอบอาชพได เรยนรอะไรในศลปะ กลมสาระการเรยนรศลปะมงพฒนาใหผเรยนเกดความรความเขาใจ มทกษะวธการทางศลปะ เกดความซาบซงในคณคาของศลปะ เปดโอกาสใหผเรยนแสดงออกอยางอสระในศลปะแขนงตาง ๆ ประกอบดวยสาระสาคญ คอ

• ทศนศลป มความรความเขาใจองคประกอบศลป ทศนธาต สรางและนาเสนอผลงาน ทางทศนศลปจากจนตนาการ โดยสามารถใชอปกรณทเหมาะสม รวมทงสามารถใชเทคนค วธการของศลปนในการสรางงานไดอยางมประสทธภาพ วเคราะห วพากษ วจารณคณคางานทศนศลป เขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคางานศลปะทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากลชนชม ประยกตใชในชวตประจาวน

• ดนตร มความรความเขาใจองคประกอบดนตรแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษ วจารณคณคาดนตร ถายทอดความรสก ทางดนตรอยางอสระ ชนชมและประยกตใชในชวตประจาวนเขาใจความสมพนธระหวางดนตร ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาดนตรทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล รองเพลง และเลนดนตร ในรปแบบตาง ๆ แสดงความคดเหนเกยวกบเสยงดนตร แสดงความรสกทมตอดนตรในเชงสนทรยะ เขาใจความสมพนธระหวางดนตรกบประเพณวฒนธรรม และเหตการณในประวตศาสตร

• นาฏศลป มความรความเขาใจองคประกอบนาฏศลป แสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค ใชศพทเบองตนทางนาฏศลปวเคราะหวพากษ วจารณคณคานาฏศลป ถายทอดความรสก ความคดอยางอสระ สรางสรรคการเคลอนไหวในรปแบบตาง ๆ ประยกตใชนาฏศลป ในชวตประจาวน เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลปกบประวตศาสตรวฒนธรรม เหนคณคาของนาฏศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล สาระและมาตรฐานการเรยนร ในกลมสาระการเรยนรศลปะ มสาระและมาตรฐานการเรยนร ดงน สาระท ๑ ทศนศลป มาตรฐาน ศ ๑.๑ สรางสรรคงานทศนศลปตามจนตนาการ และความคดสรางสรรค วเคราะห วพากษ วจารณคณคางานทศนศลป ถายทอดความรสก ความคดตองานศลปะอยางอสระ


8 | ห น า

ชนชม และประยกตใชในชวตประจาวน มาตรฐาน ศ ๑.๒ เขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคางาน ทศนศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล สาระท ๒ดนตร มาตรฐาน ศ ๒.๑ เขาใจและแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคา

ดนตร ถายทอดความรสก ความคดตอดนตรอยางอสระ ชนชมและประยกตใช ในชวตประจาวน

มาตรฐาน ศ ๒.๒ เขาใจความสมพนธระหวางดนตร ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาของดนตร ท เปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล สาระท ๓นาฏศลป มาตรฐาน ศ ๓.๑ เขาใจ และแสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคา นาฏศลปถายทอดความรสก ความคดอยางอสระ ชนชมและประยกตใช ในชวตประจาวน มาตรฐาน ศ ๓.๒ เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลป ประวตศาสตรและวฒนธรรมเหนคณคา ของนาฏศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล คณภาพผเรยน เมอผ เรยนจบการเรยนร ในแตละชวงชน ผ เรยนจะตองมความร ความเขาใจ และความสามารถตางๆ ดงตอไปน

1. จบชนประถมศกษาปท ๓ • รและเขาใจเกยวกบรปราง รปทรง และจาแนกทศนธาตของสงตาง ๆ ในธรรมชาต

สงแวดลอมและงานทศนศลป มทกษะพนฐานการใชวสดอปกรณในการสรางงานวาดภาพระบายส โดยใชเสน รปราง รปทรง ส และพนผว ภาพปะตด และงานปน งานโครงสรางเคลอนไหวอยางงาย ๆ ถายทอดความคด ความรสกจากเรองราว เหตการณ ชวตจรง สรางงานทศนศลปตามทตนชนชอบ สามารถแสดงเหตผลและวธการในการปรบปรงงานของตนเอง • รและเขาใจความสาคญของงานทศนศลปในชวตประจาวน ทมาของงานทศนศลปในทองถน ตลอดจนการใชวสด อปกรณ และวธการสรางงานทศนศลปในทองถน

• รและเขาใจแหลงกาเนดเสยง คณสมบตของเสยง บทบาทหนาท ความหมาย ความสาคญของบทเพลงใกลตวทไดยน สามารถทองบทกลอน รองเพลง เคาะจงหวะ เคลอนไหวรางกาย ใหสอดคลองกบบทเพลง อาน เขยน และใชสญลกษณแทนเสยงและเคาะจงหวะ แสดงความคดเหนเกยวกบดนตร เสยงขบรองของตนเอง มสวนรวมกบกจกรรมดนตรในชวตประจาวน • รและเขาใจเอกลกษณของดนตรในทองถน มความชนชอบ เหนความสาคญและประโยชนของดนตรตอการดาเนนชวตของคนในทองถน


9 | ห น า

• สรางสรรคการเคลอนไหวในรปแบบตาง ๆ สามารถแสดงทาทางประกอบจงหวะเพลงตามรปแบบนาฏศลป มมารยาทในการชมการแสดง รหนาทของผแสดงและผชม รประโยชนของการแสดงนาฏศลปในชวตประจาวน เขารวมกจกรรมการแสดงทเหมาะสมกบวย • รและเขาใจการละเลนของเดกไทยและนาฏศลปทองถน ชนชอบและภาคภมใจ ในการละเลนพนบาน สามารถเชอมโยงสงทพบเหนในการละเลนพนบานกบการดารงชวตของคนไทย บอกลกษณะเดนและเอกลกษณของนาฏศลปไทยตลอดจนความสาคญของการแสดงนาฏศลปไทยได

2. จบชนประถมศกษาปท ๖ • รและเขาใจการใชทศนธาต รปราง รปทรง พนผว ส แสงเงา มทกษะพนฐานในการใชวสดอปกรณ ถายทอดความคด อารมณ ความรสก สามารถใชหลกการจดขนาด สดสวน ความสมดล นาหนก แสงเงา ตลอดจนการใชสคตรงขามทเหมาะสมในการสรางงานทศนศลป ๒ มต ๓ มต เชน งานสอผสม งานวาดภาพระบายส งานปน งานพมพภาพ รวมทงสามารถ สรางแผนภาพ แผนผง และภาพประกอบเพอถายทอดความคดจนตนาการเปนเรองราวเกยวกบเหตการณตาง ๆ และสามารถเปรยบเทยบความแตกตางระหวางงานทศนศลปทสรางสรรค ดวยวสดอปกรณและวธการทแตกตางกน เขาใจปญหาในการจดองคประกอบศลป หลกการลด และเพมในงานปน การสอความหมายในงานทศนศลปของตน รวธการปรบปรงงานใหดขน ตลอดจน รและเขาใจคณคาของงานทศนศลปทมผลตอชวตของคนในสงคม

• รและเขาใจบทบาทของงานทศนศลปทสะทอนชวตและสงคม อทธพลของความเชอความศรทธา ในศาสนา และวฒนธรรมทมผลตอการสรางงานทศนศลปในทองถน

• รและเขาใจเกยวกบเสยงดนตร เสยงรอง เครองดนตร และบทบาทหนาท รถงการเคลอนทขน ลง ของทานองเพลง องคประกอบของดนตร ศพทสงคตในบทเพลง ประโยค และอารมณของบทเพลงทฟง รองและบรรเลงเครองดนตร ดนสดอยางงาย ใชและเกบรกษา เครองดนตรอยางถกวธ อาน เขยนโนตไทยและสากลในรปแบบตาง ๆ รลกษณะของผทจะเลนดนตรไดด แสดงความคดเหนเกยวกบองคประกอบดนตร ถายทอดความรสกของบทเพลงทฟง สามารถใชดนตรประกอบกจกรรมทางนาฏศลปและ การเลาเรอง

• รและเขาใจความสมพนธระหวางดนตรกบวถชวต ประเพณ วฒนธรรมไทย และวฒนธรรมตาง ๆ เรองราวดนตรในประวตศาสตร อทธพลของวฒนธรรมตอดนตร รคณคาดนตรทมาจากวฒนธรรมตางกน เหนความสาคญในการอนรกษ

• รและเขาใจองคประกอบนาฏศลป สามารถแสดงภาษาทา นาฏยศพท พนฐาน สรางสรรคการเคลอนไหวและการแสดงนาฏศลป และการละครงาย ๆ ถายทอดลลาหรออารมณ และสามารถออกแบบเครองแตงกายหรออปกรณประกอบการแสดงงาย ๆ เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลปและการละครกบสงทประสบในชวตประจาวน แสดงความคดเหนในการชมการแสดง และบรรยายความรสกของตนเองทมตองานนาฏศลป

• รและเขาใจความสมพนธและประโยชนของนาฏศลปและการละคร สามารถเปรยบเทยบการแสดงประเภทตาง ๆ ของไทยในแตละทองถน และสงทการแสดงสะทอนวฒนธรรมประเพณ เหนคณคาการรกษาและสบทอดการแสดงนาฏศลปไทย


10 | ห น า

3. จบชนมธยมศกษาปท ๓ • รและเขาใจเรองทศนธาตและหลกการออกแบบและเทคนคทหลากหลายในการสราง

งานทศนศลป ๒ มต และ ๓ มต เพอสอความหมายและเรองราวตาง ๆ ไดอยางมคณภาพ วเคราะหรปแบบเนอหาและประเมนคณคางานทศนศลปของตนเองและผอน สามารถเลอกงานทศนศลปโดยใชเกณฑทกาหนดขนอยางเหมาะสม สามารถออกแบบรปภาพ สญลกษณ กราฟก ในการนาเสนอขอมลและมความร ทกษะทจาเปนดานอาชพทเกยวของกนกบงานทศนศลป

• รและเขาใจการเปลยนแปลงและพฒนาการของงานทศนศลปของชาตและทองถน แตละยคสมย เหนคณคางานทศนศลปทสะทอนวฒนธรรมและสามารถเปรยบเทยบงานทศนศลป ทมาจากยคสมยและวฒนธรรมตาง ๆ

• รและเขาใจถงความแตกตางทางดานเสยง องคประกอบ อารมณ ความรสก ของบทเพลงจากวฒนธรรมตาง ๆ มทกษะในการรอง บรรเลงเครองดนตร ทงเดยวและเปนวงโดยเนนเทคนคการรองบรรเลงอยางมคณภาพ มทกษะในการสรางสรรคบทเพลงอยางงาย อานเขยนโนต ในบนไดเสยงทมเครองหมาย แปลงเสยงเบองตนได รและเขาใจถงปจจยทมผลตอรปแบบของผลงานทางดนตร องคประกอบของผลงานดานดนตรกบศลปะแขนงอน แสดงความคดเหนและบรรยายอารมณความรสกทมตอบทเพลง สามารถนาเสนอบทเพลงทชนชอบไดอยางมเหตผล มทกษะในการประเมนคณภาพของบทเพลงและการแสดงดนตร รถงอาชพตาง ๆ ทเกยวของกบดนตรและบทบาทของดนตรในธรกจบนเทง เขาใจถงอทธพลของดนตรทมตอบคคลและสงคม

• รและเขาใจทมา ความสมพนธ อทธพลและบทบาทของดนตรแตละวฒนธรรมในยคสมยตาง ๆ วเคราะหปจจยททาใหงานดนตรไดรบการยอมรบ

• รและเขาใจการใชนาฏยศพทหรอศพททางการละครในการแปลความและสอสาร ผานการแสดง รวมทงพฒนารปแบบการแสดง สามารถใชเกณฑงาย ๆ ในการพจารณาคณภาพ การแสดง วจารณเปรยบเทยบงานนาฏศลป โดยใชความรเรององคประกอบทางนาฏศลป รวมจดการแสดง นาแนวคดของการแสดงไปปรบใชในชวตประจาวน

• รและเขาใจประเภทละครไทยในแตละยคสมย ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงของนาฏศลปไทย นาฏศลปพนบาน ละครไทย และละครพนบาน เปรยบเทยบลกษณะเฉพาะของการแสดงนาฏศลปจากวฒนธรรมตาง ๆ รวมทงสามารถออกแบบและสรางสรรคอปกรณเครองแตงกายในการแสดงนาฏศลปและละคร มความเขาใจ ความสาคญ บทบาทของนาฏศลปและละครในชวตประจาวน

4. จบชนมธยมศกษาปท ๖ • รและเขาใจเกยวกบทศนธาตและหลกการออกแบบในการสอความหมาย สามารถใช

ศพททางทศนศลป อธบายจดประสงคและเนอหาของงานทศนศลป มทกษะและเทคนคในการใชวสด อปกรณและกระบวนการทสงขนในการสรางงานทศนศลป วเคราะหเนอหาและแนวคด เทคนควธการ การแสดงออกของศลปนทงไทยและสากล ตลอดจนการใชเทคโนโลยตาง ๆ ในการออกแบบสรางสรรคงานทเหมาะสมกบโอกาส สถานท รวมทงแสดงความคดเหนเกยวกบสภาพสงคมดวยภาพลอเลยนหรอการตน ตลอดจนประเมนและวจารณคณคางานทศนศลปดวยหลกทฤษฎวจารณศลปะ


11 | ห น า

• วเคราะหเปรยบเทยบงานทศนศลปในรปแบบตะวนออกและรปแบบตะวนตก เขาใจอทธพลของมรดกทางวฒนธรรมภมปญญาระหวางประเทศทมผลตอการสรางสรรคงานทศนศลปในสงคม

• รและเขาใจรปแบบบทเพลงและวงดนตรแตละประเภท และจาแนกรปแบบของวงดนตรทงไทยและสากล เขาใจอทธพลของวฒนธรรมตอการสรางสรรคดนตร เปรยบเทยบอารมณและความรสกทไดรบจากดนตรทมาจากวฒนธรรมตางกน อาน เขยน โนตดนตรไทยและสากล ในอตราจงหวะตาง ๆ มทกษะในการรองเพลงหรอเลนดนตรเดยวและรวมวงโดยเนนเทคนค การแสดงออกและคณภาพของการแสดง สรางเกณฑสาหรบประเมนคณภาพการประพนธ การเลนดนตรของตนเองและผอนไดอยางเหมาะสม สามารถนาดนตรไประยกตใชในงานอน ๆ

• วเคราะห เปรยบเทยบรปแบบ ลกษณะเดนของดนตรไทยและสากลในวฒนธรรมตาง ๆ เขาใจบทบาทของดนตรทสะทอนแนวความคดและคานยมของคนในสงคม สถานะทางสงคม ของนกดนตรในวฒนธรรมตาง ๆ สรางแนวทางและมสวนรวมในการสงเสรมและอนรกษดนตร

• มทกษะในการแสดงหลากหลายรปแบบ มความคดรเรมในการแสดงนาฏศลปเปนคและเปนหม สรางสรรคละครสนในรปแบบทชนชอบ สามารถวเคราะหแกนของการแสดงนาฏศลปและละครทตองการสอความหมายในการแสดง อทธพลของเครองแตงกาย แสง ส เสยง ฉาก อปกรณ และสถานททมผลตอการแสดง วจารณการแสดงนาฏศลปและละคร พฒนาและใชเกณฑการประเมนในการประเมนการแสดง และสามารถวเคราะหทาทางการเคลอนไหวของผคนในชวตประจาวนและนามาประยกตใชในการแสดง

• เขาใจววฒนาการของนาฏศลปและการแสดงละครไทย และบทบาทของบคคลสาคญในวงการนาฏศลปและการละครของประเทศไทยในยคสมยตาง ๆ สามารถเปรยบเทยบ การนาการแสดงไปใชในโอกาสตาง ๆ และเสนอแนวคดในการอนรกษนาฏศลปไทย

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 1

สรป กจกรรมทางศลปะชวยพฒนาผเรยนทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ

สงคม ตลอดจนการนาไปสการพฒนาสงแวดลอม สงเสรมใหผเรยนมความเชอมนในตนเอง อนเปนพนฐาน ในการศกษาตอหรอประกอบอาชพไดกลมสาระการเรยนรศลปศกษาประกอบดวยสาระสาคญ 3 สาระ คอ ทศนศลป ดนตร และนาฏศลป


12 | ห น า

ตอนท 2ธรรมชาตของวชานาฏศลป 1. ธรรมชาตของวชานาฏศลป

วชานาฏศลป เปนศาสตรทแบบแผนสบทอดกนมาตลอดหลายรอยปมคณคาทางวฒนธรรม ทเดนชด เราสามารถศกษาประวตศาสตร และสงคมศกษาไดจากการเรยนรวชานาฏศลป นาฏศลปจะมความงดงามครบถวนสมบรณดวยสนทรยภาพนนตองประกอบดวยศลปะหลายแขนง หลอมรวมกน ไดแก ดนตร การขบรอง การแตงกาย ฉาก แสง ส การแตงหนา ลลาทาทาง จงหวะในการรายรา ตลอดจนลกษณะของผแสดง การจะทาใหเปนผทมทกษะการปฏบตทางดานนาฏศลป จงตองไดรบการฝกฝนจนเกดความชาชอง จากครบาอาจารยทมความรความสามารถคดประดษฐชดการแสดงตาง ๆ สบทอดกนมา ซงเราเรยกวาทานครหรอ มอชนคร หรอปรมาจารยทางนาฏศลป ศลปนแหงชาตและผเชยวชาญนาฏศลปไทยของกรมศลปากร ในปจจบนเปนทรจกและมลกศษยมากมาย เชนเจาดารารศมผวางรากฐานนาฏศลปลานนาทานผหญงแผวสนทวงศเสนย คณครลมลยมะดปต คณครเฉลย ศขะวณช ครกร วรศะรน คณครสวรรณ ชลานเคราะห คณครสมพนธ โชตตา จะเหนวาทานทกลาวนามมานไดสะสมทกษะความรความชานาญมาตลอดอายของทาน รกวชานาฏศลปเปนจตวญญาณ

ทกลาวมาทงหมดนเพอจะไดใหเหนวา ธรรมชาตของวชานาฏศลปนนเปนทกษะทตองฝกฝนจนชาชอง แตอกนยหนงท คณครผสอนวชานาฏศลปตองคานงถงกคอ เราไมสามารถสอนใหนกเรยนทกคนเกงและชาชองในการแสดงนาฏศลปไดทกคน เพราะนกเรยนมจานวนมากและมความสามารถและความถนดแตกตางกน แตครสามารถสอนหรอจดกจกรรมการเรยนรใหนกเรยนเรยนรวชานาฏศลปใหเขาใจและแสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค ดานคณคา และความสาคญทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน และภมปญญาไทย ใหผเรยนสามารถแสดงความคดเหนวพากษวจารณคณคาทางนาฏศลป ถายทอดความรสกนน อยางอสระดวยความชนชมและสามารถนาไปใชในชวตประจาวนได ตามมาตรฐานและตวชวดทกาหนดไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรศลปะสาระนาฏศลป 2 มาตรฐานคอ ศ 3.1 ศ 3.2 มตวชวดตลอดโครงสรางของหลกสตรตงแตระดบประถมศกษาถงมธยมศกษาตอนปลาย จานวน 83 ตวชวด ซงนกเรยนตองผานเกณฑมาตรฐานทกตวชวด และตองผานเกณฑการอาน คด วเคราะหและคณลกษณะอนพงประสงค ตามเกณฑการวดผลและประเมนผล การจบหลกสตรในชวงตาง ๆ

การจดกจกรรมการเรยนการสอนจะตองจดตามหลกสตรสาระแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กอน แลวจงเปดวชาสาระเพมเตมเพอฝกทกษะใหผเรยนทมความสามารถและความถนด ความสนใจเปนพเศษตอไป อกประการหนงคอการทดสอบของ สทศ. สานกทดสอบแหงชาต ไดกาหนดการประเมนนกเรยนในกลมสาระศลปะทกชวงชนตงแต ระดบชนประถมปท 3 ปท 6 ระดบมธยมศกษาปท 3 และปท 6 ทง 3 สาระการเรยนร ซงผลการทดสอบนมผลตอตวนกเรยนในเรองของการเรยนตอ และผลของการทดสอบนเปนเกณฑการวดคณภาพครในการจดการเรยนการสอนดวย หากทานตองการทาผลงานเพอเลอนวทยฐานะ ผลการทดสอบของนกเรยนมสวนสาคญสวนหนง

จากหลกสตร มาตรฐานการเรยนร และตวชวด มาวเคราะหดจะเหนไดวาตงแตระดบประถมตน วชานาฏศลปจะมตวชวด เปนพนฐานงาย ๆ ทาทางธรรมชาตประกอบจงหวะ ประเดนสาคญในการสอนเทคนคคอใหนกเรยนตบจงหวะใหถกตอง กาวเทาตามจงหวะใหถกตอง ฟงจงหวะเปน เปลง


13 | ห น า

เสยงรองเปนทานองใหตรงจงหวะ จงหวะจงเปนพนฐานสาคญ ทควรสอนใหนกเรยนในระดบประถม เชน ฟอนเงยว ระบาไก และตองใหนกเรยนรองเพลงใหถกตองชดเจนทงเนอรองและทานอง จะทาใหนกเรยนปฏบตทาราไดเรวขน แลวคณครจงจบทาราใหสวยงาม นกเรยนจะมพฒนาการมาเรอย ๆ เมอถงระดบมธยมศกษา คณครจงเพมเตมใหตามตวชวด จนถงการสรางสรรคชดการแสดง ประเมนคณคา วพากษวจารณ สงเสรมใหเกดการคดวเคราะห ตอไป

2. ความสมพนธระหวางดนตรนาฏศลป และทศนศลป

ศลปะคอสงทมนษยสรางขนเพอตอบสนองอารมณ ความรสกของตนเอง มความงดงามใหความรสกแกผคนในอารมณตางๆ กน งานศลปะอาจความสรางสะเทอนใจหรออาจใหความประเทองปญญาแกผด บางงานเปนศลปะทประยกตเขาไปในสงทใชประโยชนใหความพอใจอนเกดจากความประณตสวยงามความกลมกลน แกประสามสมผสควบคไปกบประโยชนใชสอย

ศลปะยงมอกความหมายหนงทใชตรงขามกบคาวา ศาสตร หมายถง การเรยนรและการกระทาทตองใชการเหนแจง (Intuition)ความชานาญหรอฝมอ นอกเหนอไปจากกฎเกณฑทวไป เชน ศลปะการครองเรอน ศลปะมวยไทย ศลปะการพด เปนตน

มการแบงศลปะตามลกษณะของการรบสมผสออกเปน 3 สาขา คอ 1. ทศนศลป (Visual Art)เปนศลปะทรบการสมผสดวยการเหน ไดแก จตรกรรม

ประตมากรรม ภาพพมพ และสถาปตยกรรม 2. โสตศลป (Aural Art)เปนศลปะทรบการสมผสดวยการฟง ไดแก ดนตรและ

วรรณกรรม (ผานการอานหรอรอง) 3. โสตทศนศลป (Audiovisual Art)เปนศลปะทรบสมผสดวยการฟง และการเหน

พรอมกน ไดแก นาฏกรรม การแสดงภาพยนตร ซงเปนการผสมกนของวรรณกรรม ดนตร และทศนศลป บางแหงเรยกศลปะสาขานวา ศลปะผสม (Mixed Art)

ดงนน นาฏศลป จงเปน นาฏกรรม การแสดงทผสมผสาน ศลปะหลายๆ แขนงเขามารวมกนทาใหผชม เกดความตนตา ตนใจ ประทบใจ ทาใหเกดอารมณความสข ความบนเทง ความซาบซงในคณคาทางวฒนธรรม ของมนษยชาต ทสามารถรบรไดรวมกน


14 | ห น า


สรป ศลปะคอสงทมนษยสรางขนเพอตอบสนองอารมณ ความรสกของตนเอง มความ

งดงามใหความรสกแกผคนในอารมณตางๆ กนวชานาฏศลป เปนศาสตรทแบบแผนสบทอดกนมาตลอดหลายรอยปมคณคาทางวฒนธรรม ธรรมชาตของวชานาฏศลปนนเปนทกษะทตองฝกฝนจนชาชอง

การจดกจกรรมการเรยนการสอนจะตองจดตามหลกสตรสาระแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กอน แลวจงเปดวชาสาระเพมเตมเพอฝกทกษะใหผเรยนทมความสามารถและความถนด ความสนใจเปนพเศษตอไป ประเดนสาคญในการสอนคอใหนกเรยนตบจงหวะใหถกตอง กาวเทาตามจงหวะใหถกตอง ฟงจงหวะเปน เปลงเสยงรองเปนทานองใหตรงจงหวะ จงหวะจงเปนพนฐานสาคญ ทควรสอนใหนกเรยนในระดบประถม เมอถงระดบมธยมศกษาจงเพมเตมใหตามตวชวด จนถงการสรางสรรคชดการแสดง ประเมนคณคา วพากษวจารณ สงเสรมใหเกดการคดวเคราะหตอไป


15 | ห น า

ตอนท 3การสรางหนวยการเรยนรสหองเรยนนาฏศลป

เรองท 3.1 การนามาตรฐานการเรยนรการเรยนรสหองเรยน

เรยนศลปะอยางไร ไดตามมาตรฐานการเรยนรสการพฒนาทกษะความคด มาตรฐานการเรยนร/ ตวชวด ถอไดวาเปนสงทกาหนดใหผสอนรวา ผเรยนควรรอะไร และทาอะไรได ซงในการจดกจกรรมการเรยนรทสงผลตอคณภาพของผเรยนใหเปน คนด มปญญา และมความสขไดนน ครผสอนทาการศกษา วเคราะหสงทตองการใหเกดกบผเรยนในแตละมาตรฐานตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ซงกาหนดไวเพอใหผเรยนของเราไดมการพฒนาทกษะการคด ทางดานสตปญญา ซงถอเปนการเรยนรทสาคญทครผสอนตองสงเสรมพฒนาผเรยนใหควบคไปกบการจดกจกรรมการเรยนร โดยทกษะการคดเปนสมรรถนะทสาคญ และจาเปนอยางยงยวดตอคนไทยยคใหมตามแนวนโยบายการพฒนาการปฏรปการศกษาในทศวรรษท 2 นดวย ดงนน เพอใหการจดกจกรรมการเรยนรในวชาศลปะ สงผลตอคณภาพของผเรยนอยางสงสด ตามมาตรฐานการเรยนร / ตวชวดและพฒนาทกษะกระบวนการคดของผเรยน ครผสอนตองรเปาหมายหรอ สงทตองการใหเกดกบผเรยนใหชดเจนกอนทจะไปออกแบบการเรยนรและทาการวางแผนการจดการเรยนร ใหบรรลตามมาตรฐานการเรยนร / ตวชวด โดยสาระทสาคญของการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะ การคดกลมสาระการเรยนรศลปะ ในลาดบแรก 1. ครผสอน ตองทาการวเคราะหตวชวดสการจดการเรยนรและการพฒนาทกษะการคดเปนรายตวชวดใน 4 ประเดนหลก คอ 1.1 ตวชวดแตละตว วาผเรยนควรมความรอะไรและทาอะไรได 1.2 ทกษะการคด 1.3 ชนงาน / ภาระงาน 1.4 แนวทางการจดการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดในแตละประเดน จะมความสมพนธทเชอมโยงกนและสามารถสะทอนคณภาพของผเรยนตามตวชวดได


16 | ห น า

ตวอยาง การวเคราะหตวชวดสการจดการเรยนร และจดกระบวนการคดใหเปนแนวทางในการวางแผนจดกจกรรมการเรยนรของครศลปะ (สาระนาฏศลป) สาระท 3 นาฏศลป มาตรฐาน ศ3.1 เขาใจและแสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค วเคราะหวพากษวจารณ คณคานาฏศลปถายทอดความรสก ความคดอยางสสระ ชอชนและประยกตใชในชวตประจาวน ตวชวด มฐ ศ3.1 ม.1/1 ตารางวเคราะห

มาตรฐาน / ตวชวด ฝกเรยนรอะไร นกเรยนทาอะไร

ได

ทกษะการคด

ชนงาน / ภาระงาน

แนวทางการจดการเรยนร

เพอนพฒนาทกษะการคด

มฐ ศ 3.1 ม.1/1 อธบายอทธพลของนกแสดงชอดงทมผลตอการโนมนาวอารมณหรอความคดของผชม

นกเรยนรและเขาใจ - อทธพลดานการแสดงของไทย - โขน - ละครรา - ลเก - ละครสากล นกเรยนทาอะไรได นกเรยนทาการสรปความรเรองอทธพลดานการแสดงของไทยได

- การใหเหตผล - การสรปความร - การประเมนคา

1. ใบงาน เรองการบนทกผลการชมการแสดงนาฏศลปไทย 2. แผนการสรปความอทธพลดานการแสดงของไทย

1. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหน โดยครใชคาถามทาทาย 2. นกเรยนศกษารปแบบการแสดงของไทยแบงกลมอภปราย 3. สรปความรสกไดจากการคดวเคราะหรวมกน 4. ทาใบงานเรองการบนทกผลการชมการแสดงนาฏศลปไทย 5. ทาแผนภาพสรปความรอทธพลดานการแสดงของไทย

จากการวเคราะหตวชวดน คงเปนแนวทางในการวางแผนการจดกจกรรมทจะนาพาผเรยนให

บรรลตามเปาหมายอยางมคณภาพมาตรฐาน โดยครผสอนถอวาเปนบคคลสาคญทจะสงเสรมพฒนาผเรยนไดเรยนรอยางมความหมาย ยงยน และสามารถนาความรไปใชประโยชนไดอยางแทจรง ครผสอนจงควรรและทาความเขาใจเนอหาสาระทเกยวกบการนาหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรในชนเรยนตอไป


17 | ห น า

ตอนท 3หลกสตรกลมสาระการเรยนรศลปะ

เรองท 3.2 การสรางหนวยการเรยนร หนวยการเรยนร ทจะตอบสนองหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551

ซงมแนวคดและหลกการสาคญคอเปนหลกสตรทมมาตรฐาน/ตวชวดเปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนดงนนหนวยการเรยนรกควรจะตองเปนหนวยการเรยนรกควรจะตองเปนหนวยการเรยนรทองมาตรฐาน (Standard based unit) ซงการออกแบบหนวยการเรยนรทองมาตรฐานมหลายวธแตวธหนงในหลายวธคอการใชวธการยอนกลบ (Backward Design)

การวางแผนออกแบบหนวยการเรยนรโดยใชวธการยอนกลบมขอคาถามทเพอนครควรทาความเขาใจ ในหนวยการเรยนรทจะจดทาดงน

1. นกเรยนตองรอะไรและปฏบตอะไรได.................(มาตรฐาน/ตวชวด) 2. จะรไดอยางไรวานกเรยนรและปฏบตไดแลว.............(ชนงาน / ภาระงาน) 3. จะรไดอยางไรวาสงทนกเรยนรและปฏบตไดเปนไปตามทกาหนดในมาตรฐาน/ตวชวด.....

(การวดและประเมนผล) 4. ครตองทาอะไรบางทจะชวยใหนกเรยนรและปฏบตสงนนได..............(กจกรรมการเรยนร)

คาตอบทง 4 ขอดงกลาวขางตนนาไปสขนตอนของ การออกแบบหนวยการเรยนรโดยวธยอนกลบดงน

1. การกาหนดเปาหมายการเรยนร 2. การกาหนดหลกฐานวานกเรยนเกดการเรยนร 3. การออกแบบการวดและประเมนผล 4. การออกแบบการจดกจกรรม 5. การประเมนหนวยการเรยนร

รายละเอยดในการดาเนนการแตละขนตอนมดงน

1. การกาหนดเปาหมายการเรยนร เรมจากวเคราะหตวชวดชนปโดยพจารณาวาตวชวดขอใดบาง ทสามารถจะอยในหนวยเดยวกนไดหลงจากนนจงวเคราะหตวชวดแตละตววาในตวชวดทกาหนดมเรองอะไรบางทนกเรยนตองรและจะปฏบตอะไรไดบาง จากเรองทตองร กวเคราะหตอวาเนอหาแบบใดทควรคาแกการใหนกเรยนเรยนรและความเขาใจทลกซงควรมอะไรบางแลวนามากาหนดเปนสาระสาคญในหนวยการเรยนรจากการวเคราะหตวชวดทาใหไดสาระสาคญและความสามารถของนกเรยนทแสดงออกดวยการปฏบต

2. การกาหนดหลกฐานวานกเรยนเกดการเรยนร คอ ชนงานหรอภาระงานทสะทอนใหเหนวานกเรยนมความเขาใจและเกดการเรยนรตามเปาหมายการเรยนรทกาหนด

3. การออกแบบการวดผลและประเมนผล เปนการหาขอมลเพอยนยนวานกเรยนบรรลตามเปาหมาย การเรยนรทกาหนดดวยวธการทหลากหลาย เชน การทดสอบ การสงเกตการณปฏบต การประเมนชนงานฯลฯ


18 | ห น า

4. การออกแบบการจดกจกรรมกจกรรมทกาหนดประกอบดวยกจกรรมนาเขาสบทเรยนกจกรรมทชวยพฒนาผเรยนและกจกรรมรวบยอด อนงการจะกาหนดใหนกเรยนทากจกรรมอะไรบางนนสงสาคญทควรจะคานงถงคอ

1) ความรและทกษะอะไรทจะชวยใหผเรยนสามารถทาชนงาน/ภาระงานทกาหนดได

2) กจกรรมอะไรทจะชวยพฒนาผเรยนใหมความรและทกษะตามเปาหมายทกาหนด

3) สอการสอนอะไรทเหมาะสมสาหรบกจกรรมการเรยนรทกาหนด เมอไดดาเนนการทง 4 ขนตอนดงกลาวขางตนแลวสงทขาดไมไดคอ การกาหนดชอหนวย

การเรยนรและการกาหนดเวลาเรยนซงการตงชอหนวยการเรยนร อาจจะตงกอนการกาหนดเปาหมายการเรยนรหรอ อาจจะตงภายหลงการวเคราะหตวชวดทจะนามาไวในหนวยเดยวกนโดยการนาเอาตวสาคญมาตงเปนชอหนวยการเรยนรกได

5. การประเมนหนวยการเรยนร ประเดนในการประเมนมดงน 1. ความเหมาะสมระหวางเวลาเรยนทกาหนดในหนวยการเรยนรกบกจกรรม 2. ความสอดคลองระหวาง

- เปาหมายการเรยนรกบภาระงาน/ชนงาน - เปาหมายการเรยนรกบการวดและประเมนผล - เปาหมายการเรยนรกบการจดกจกรรม - สอการเรยนรกบการจดกจกรรม - การจดกจกรรมกบการวดและประเมนผล

ซงจะเหนไดวาหนวยการเรยนรทด คอ หนวยการเรยนรท องคประกอบทกองคประกอบ เชอมโยงสมพนธกบ เปาหมายการเรยนร หรอ มาตรฐาน/ตวชวด ทกาหนดไวในหลกสตรนนเอง ระบบการทางานใด ๆ กตาม ประกอบดวยการนาปจจยสกระบวนการเพอใหไดผลผลต แตในการออกแบบหนวยการเรยนรตามทไดกลาวมาแลวขางตน เรมจาก การนาเอา เปาหมายการเรยนรทจะเกดกบผเรยน (ผลผลต)เปนจดเรมตน แลวจงวเคราะหสงทจะสะทอนใหเหนถงความรความสามารถของผเรยนตามเปาหมาย ทกาหนดหลงจากนน จงวเคราะหกจกรรมการเรยนการสอน(กระบวนการ)ทจะชวยใหผเรยนเกดความรและความสามารถตามเปาหมายทกาหนดมกจกรรมอะไรบาง และในแตละกจกรรม ตองใชสอการเรยนการสอนหรอแหลงเรยนรใดบาง (ปจจย) ซงจะเหนวาการเรมตนทาหนวยการเรยนรเรมจากผลผลต› กระบวนการ › ปจจยดงนนเราจงเรยกวธการออกแบบหนวยการเรยนรโดยการดาเนนการตามขนตอนดงกลาวขางตนวา การออกแบบการเรยนรดวยวธยอนกลบ หรอ Backward Design


สรป ครผสอนตองรเปาหมายหรอสงทตองการใหเกดกบผเรยนใหชดเจนกอนทจะไป

ออกแบบการเรยนรและทาการวางแผนการจดการเรยนร สาระสาคญของการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดกลมสาระการเรยนรศลปะ โดยการวเคราะหตวชวด ทกษะการคด ชนงาน/ภาระงาน และแนวทางการจดการเรยนร


19 | ห น า

ตอนท 4 เครองมอและวธการในการวดและประเมนผลวชานาฏศลป การวดผลและประเมนผล เปนสวนสาคญของการจดการเรยนการสอน ดงนนเมอการจดการเรยนรตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 มงใหผเรยนแตละคนไดพฒนาเตมศกยภาพ การวดและประเมนผลจงตองปรบเปลยนใหมลกษณะเปนการประเมนผลตามสภาพจรงดวย การประเมนผลตามสภาพจรง เปนการประเมนผลผเรยนรอบดานตามสภาพจรงของผเรยน มลกษณะสาคญ ดงน

1. เปนการประเมนทดาเนนการไปพรอมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนซงสามารถทาไดตลอดเวลา ทกสภาพการณ

2. เนนการประเมนทยดพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนจรงๆ 3. เนนการพฒนาจดเดนของผเรยน 4. ใชขอมลทหลากหลายดวยเครองมอทหลากหลายและสอดคลองกบวธการประเมน

ตลอดจนจดประสงคในการประเมน 5. เนนคณภาพผลงานของผเรยนทเกดจากการบรณาการความร ความสามารถหลายๆ

ดาน 6. การประเมนดานความคด เนนความคดเชงวเคราะห สงเคราะห 7. เนนใหผเรยนประเมนตนเอง และการมสวนรวมในการประเมนของผเรยน ครและ

ผปกครอง

การนาแนวคดการประเมนผลผเรยนตามสภาพจรงไปใชในการจดการเรยนการสอน มแนวปฏบต ดงน

1. กอนนาไปใช ครผสอนตองเรยนรเกยวกบแนวทางการประเมนตามสภาพจรงทสาคญทสด คอ การศกษาดวยตนเองและลงมอปฏบตจรง พฒนาความรจากการลงมอปฏบต

2. การแนะนาใหผเรยนจดทาแฟมสะสมงาน แฟมสะสมงานของผเรยนนอกจากจะแสดงพฒนาการของผเรยนแลว ยงเปนการสะทอนการสอนของครผสอนเพอจะนาไปปรบปรงการเรยนการสอนตอไป

วธการและเครองมอในการวดและประเมนผล

ในการเรยนการสอนและการวดผลการประเมนผลการเรยนรครสามารถเลอกใชวธการและเครองมอทเหมาะสมไดดงน

1) โครงงาน หมายถงการมอบหมายภาระงานใหนกเรยนไปกระทานยมทาเปนกลมผานการเรยนร

แบบรวมมอกนประเมนผลงานโดยดทงกระบวนการเวลาคณภาพของงานความรวมมอระหวางเพอนและผลสมฤทธนกเรยนประเมนตนเองเพอนกลมรวมกบครเปนผประเมน


20 | ห น า

2) แฟมสะสมผลงานในนาฏศลป แฟมสะสมผลงานมหลายแบบแตทนยมใชคอแฟมเกบผลงานทนกเรยนและครไดตกลงกนใน

การเลอกเกบผลงานโดยอาจจะเลอกผลงานทดทสดและผลงานทนกเรยนแสดงออกใหเหนถงกระบวนการเรยนรกระบวนการคดกระบวนการแกปญหาสงทสาคญคอการสะทอนการเรยนรของผเขารบการฝกอบรมเปนสาคญแบบทดสอบ (paper and pencil) นยมใช และใชมากทงแบบทครสรางเองและขอสอบมาตรฐานแตแบบทดสอบในวชานาฏศลป ควรพฒนามาเปนขอสอบทไมใชขอสอบทอานและดรปแลวเลอกตอบ

3) การประเมนตนเอง การประเมนตนเอง ตองประกอบดวย 1. หลกการในประเมน 2. แบบสารวจหรอหวขอทใชในการประเมน รปแบบทนยมนามาใชไดแก รบรค สงทสาคญของการประเมนตนเองคอ ผเขารบการ

ฝกอบรมสามารถนาอาการประเมนตนเองไปใชในการพฒนาและปรบปรงตนเอง โดยจากการประเมนนนผเขารบการฝกอบรม ตองประเมนไดวาตนเองมจดออน จดแขงอยางไรบาง และถาจะตองปรบปรงตวใหดขน จะตองทาอยางไร ตนเองจงจะมการพฒนาการในทางทด

4) การประเมนเพอน

มความหมายเชนเดยวกบการประเมนตนเองแตเปนการฝกใหผเขารบการฝกอบรมไดนาเอาทกษะความรทตนเองมอยนนไปใชในการประเมนผอนขอสาคญของการประเมนเพอนคอเขาใจถงการประเมนอยางปยมตรคอความตงใจทจะชวยใหเพอไดเรยนรถงขอดวยขอดและขอเสนอแนะในการปรบปรงตนเองการประเมนเพอจะตองเกดความรสกเชงบวกทงผประเมนและถกประเมนนอกจากนในการประเมนเพอนตองมเครองมอทไดรบการยอมรบทงผประเมนและผถกประเมนนอกจากนควรเปดโอกาสใหผถกประเมนไดแสดงความคดเหนในกรณทมความขดแยงกบผประเมน

5) การประเมนโดยผปกครอง การจดการศกษาสมยใหมนยมใหผปกครองเขามามสวนรวมในการจดการเรยนการสอนการ

ประเมนโดยผปกครองมไดหมายถงใหผปกครองมาทาการประเมนในทกเรองแตครนาฏศลปจะตองเขาใจวาในบางเรองถาครสามารถสรางใหผปกครองไดเขามามสวนและสงผลใหผปกครองไดเปนผประเมนเชนกนเชนการสอนแบบโครงงานครอาจออกแบบใหผปกครองไดเปนผหนงในการประเมนการทางานของนกเรยนวาสามารถบรรลไปตามวนเวลาทกาหนดหรอไมการประเมนเชนนชวยทาใหผปกครองไดเปนสวนหนงของการเรยนการสอนวชานาฏศลป ผปกครองยงเกดทศนคตวานาฏศลปสามารถชวยใหบตรหลานของตนเองมระเบยบวนยในการทางาน

6) การสมภาษณ ครทาหนาทสมภาษณ การสมภาษณมทงแบบพดคยแบบเดยวและกลม ทงแบบไมเปน

ทางการและเปนทางการสงทสาคญทสดคอ มจดประสงคเพอรจกผเขารบการฝกอบรมใหมากทสด เพอนาเอาขอมลทไดมาใชเปนสวนหนงของการประเมน


21 | ห น า

7) การเขยนบนทก (student journal/student log)

การเขยนบนทกของนกเรยน เปนสงทมความสาคญมากในการวดผลประเมนผลในปจจบนเปลยนจากครเปนจดศนยกลาง มาเปนนกเรยนเปนจดศนยกลาง ครสามารถใชการเขยนบนทก ใหเปนประโยชน เชน จากชวโมงทสอนไป ใหนกเรยนสรป ความรความเขาใจในสงทครไดสอนจากการอภปราย มขอใดบางทนกเรยนเหนดวย ไมเหนดวย หรอครอาจใหนกเรยนออกแบบขอสอบตามความคดเหนของตนเองลงในสมดบนทกของนกเรยน ซงขอมลดงกลาวครสามารถนามาใชเปนขอมล ขอเทจจรงสวนหนงในการประเมนผลการเรยนร

8) การประเมนกระบวนการ ในอดต การประเมนผลมกจะดแตผลผลต ปจจบนการประเมนกระบวนการมความสาคญ

และเปนรปแบบทสาคญตอการเรยนรและสงผลตอการดาเนนชวตของผเขารบการฝกอบรม การสงเกต การสงเกต เปนการสงเกตโดยคร ขอสาคญตองประกอบดวยแบบสารวจ

รายละเอยด ทครไดสรางขน และควรจะมขอตกลงระหวางครกบนกเรยนวา ในแบบสารวจนนนนจะมพฤตกรรม หรอประเดนใดบางทครจะใชในการสงเกต ตองทาใหนกเรยนเกดทศนคตในดานดวาครไมไดจบผดแตครจะพยายามชวยนกเรยนใหมพฤตกรรมทเหมาะสม

การปฏบต การประเมนจากการปฏบตไมวาจะเปน การรอง การเลน การฟง ความคดสรางสรรคการเคลอนไหว เปนสงทครนาฏศลปคนเคย และนามาใชในการวด การประเมน แตสงทครมกละเลยคอการประเมนดวยการปฏบต มกมผลเปนได ตก และมกกระทาเพยงครงหรอสองครง และกระทาโดยคร นกเรยนสอบไปอยางไรความหมาย ปจจบน ครผประเมน จะตองใหเขยนขอแนะนา ขอแกไข และบอกเหตผลดวยวา เหตใดนกเรยนจงไดเกรดเชนนนเพราะอะไร


สรป นาฏศลปเปนวชาทกษะการวดผลการประเมนผลการเรยนรในวชานาฏศลปคร

สามารถเลอกใชวธการและเครองมอทเหมาะสมได เชน โครงงาน แฟมสะสมผลงาน การประเมนตนเอง การประเมนเพอน การประเมนโดยผปกครอง การสมภาษณ การเขยนบนทก และการประเมนกระบวนการ


22 | ห น า

ใบงานท 1

ชอหลกสตร กลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา) ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรศลปะ คาสงอภปรายถงคณภาพผเรยนในแตละชวงชน ตามตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


23 | ห น า


ชอหลกสตร กลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา) ตอนท 2.1 ธรรมชาตของวชานาฏศลป คาสงอภปรายถงธรรมชาตของวชานาฏศลปในทรรศนะของผเขารวมอบรม .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


24 | ห น า


ชอหลกสตร กลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา) ตอนท 3.1 การสรางหนวยการเรยนรสหองเรยนนาฏศลป คาสงใหผเขาอบรมเลอกตวชวด 1 ตว พรอมวเคราะหทกษะการคด ชนงาน/ภาระงาน และแนวทางการจดการเรยนร .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


25 | ห น า


ชอหลกสตร กลมสาระการเรยนรศลปะ: นาฏศลป (สาหรบผสอนระดบประถมศกษา – มธยมศกษา) ตอนท 4.1 การออกแบบการวดและการประเมนผลวชานาฏศลป คาสงใหผเขารวมอบรมออกแบบการประเมนในหนวยการเรยนรทสอน อยางนอย 1 หนวยการเรยนร .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

คํานําkrukird.com/02119.pdf ·...

Documents