หน่วยที่ 1rms.technictrang.ac.th/files/84029_1407040664723.doc · web viewว ว...
TRANSCRIPT
หนวยท 1ววฒนาการผลต/กระบวนการผลต
สาระสำาคญการผลตหมายถงกระบวนการเปลยนวตถดบหรอวสดใหกลายเปน
ผลตภณฑทมคณภาพ โดยผานการออกแบบทใชวธการและเทคนคสมยใหมมาใชทำาการผลตโดยมววฒนาการมาหลายยค ตงแตยคแรก ไดแก ยคหน จนกระทงยคปจจบนไดแก ยค คอมพวเตอรและขอมลสาระสนเทศ
ซงลกษณะของกระบวนการผลตแบงเปน กระบวนการทางเทคนคและกระบวนการผลตทางเศรษฐศาสตร
เนอเรอง1. ววฒนาการผลต 2. กระบวนการผลต3. องคประกอบกระบวนการผลต4. อตสาหกรรม5. พนฐานการผลต
จดประสงคการเรยนร1. บอกความหมายของการผลตได2. อธบายววฒนาการผลต 3. บอกความหมายของกระบวนการผลต4. จำาแนกประเภทของการผลตได5. อธบายองคประกอบของการผลตได6. บอกความหมายของอตสาหกรรม7. บอกองคประกอบพนฐานการผลต
1. ววฒนาการผลต 1.1 ยคหน1.2 ยคสำารด1.3 ยคเหลก1.4 การปฏวตอตสาหกรรม1.5 ยคเครองจกร1.6 ยคคอมพวเตอร1.7 ยคขอมลสารสนเทศ
1.1 ยคหน ยคหนเกาแบงเปนยคยอย ๆ ได 3 ระยะ ไดแก ยคหนเกาตอนตน ยค
หนเกาตอนกลาง และยคหนเกาตอนปลาย คนในยคหนเกาดำารงชพดวยการลาสตว และเสาะแสวงหาพชผกผลไมกนเปนอาหารมการพงพาอาศยธรรมชาต และสภาวะแวดลอมอยางเตมท กลาวคอ เมอฝงสตวทลาเปนอาหารหมดลงกตองอพยพยายถนตดตามฝงสตวไปเรอย ๆ การทมนษยจำาเปนตองแสวงหาถนทอยใหมเพราะตองลาสตวดงกลาวอาจทำาใหคนตองปรบพฤตกรรมการบรโภคไปในตวดวย เนองจากชวตสวนใหญของคนในยคหนเกาตองอยกบการแสดงหาอาหารและการปองกนตวจากสตวรายและภยธรรมชาตรวมถงการตอสในหมพวกเดยวกนเพอการอยรอด จงทำาใหตองพฒนาเกยวกบเครองมอลาสตว โดยการพฒนาอาวธททำาดวยหนสำาหรบตด ขดหรอ สบ เชน หอก ม และเขม เปนตน
1.2 ยคสำารดยคสำารด (Bronze Age) ยคสำารดเรมตนในภมภาคตางๆ ของโลก
ไมพรอมกน แตโดยเฉลยแลวแหลงถนฐานสวนใหญสามารถถลงสำารดได
เมอประมาณ 5,000 ป มาแลว สำารดเปนโลหะผสมระหวางทองแดงกบดบก กรรมวธการทำาสำารดคอนขางยงยาก ตงแตการหาแหลงแร การเตรยม การถลงแร และการผสมแรในเบาหลอม จากนนจงเปนการขนรปทำาเครองมอเครองใชดวยดารตหรอการหลอในแมพมพหนทราย หรอแมพมพดนเผา
เครองมอเครองใชในยคสำารดทพบตามแหลงตางๆในภมภาคตางๆของโลก นอกจากทำาดวยสำารดแลวยงพบเครองมอเครองใชทำาจากดนเผา หน และแร ในบางแหลงมการใชสำารดตอเนองมาจนถงยคเหลกเครองมอเครองใชททำาจากสำารดมขวาน หอก ภาชนะ กำาไล ตมห ลกปด เปนตน ในยคนความเปนอยของมนษยเปลยนไปมากทงดานการเมองและสงคม ชมชนเกษตรกรรมขยายตวจนกลายเปนชมชนเมอง จงมการจดแบงความสมพนธตามความสามารถ เชน กลมอาชพ มการจดระเบยบสงคมเปนกลมชนชนตางๆ ซงเอออำานวยตอการผลตอนนำาไปสความมนคงดานปจจยพนฐานและความมงคงแกสงคม มนษยจงมความมนคงปลอดภยกวาเดมและมความสะดวกสบายมากขน นำาไปสพฒนาการทางสงคมสความเปนรฐในเวลาตอมา แหลงอารยธรรมทสำาคญๆของโลกลวนมการพฒนาการสงคมจากชวงเวลาสมยหนใหมและสมยสำารดแหลงอารยธรรมของโลกทสำาคญและแหลงวฒนธรรมบางแหง เชน แหลงอารยธรรมเมโสโปเตเมยในภมภาคเอเชยตะวนตก แหลงอารยธรรมลมแมนำาไนลในอยปต แหลงอารยธรรมลมแมนำาสนธในอนเดย แหลงอารยธรรมลมแมนำาฮวงโหของจน และแหลงวฒนธรรมบานเชยงในประเทศไทย 1.3 ยคเหลก
ยคเหลก (Iron Age) ชวงเวลานเรมตนจากการพฒนาทางดานเทคโนโลยการผลตโลหะของมนษยสามารถหลอมโลหะประเภทเหลกขนมาทำาเปนเครองมอเครองใชได ซงการผลตเหลกตองใชอณหภมสงมกรรมวธทยงยาก แตเหลกความแขงแกรงคงทนกวาโลหะสำารดมาก
สงคมทสามารถพฒนาการผลตเหลก จะสามารถพฒนาสความเปนรฐ เพราะการผลตเหลกทำาใหสงคมสามารถผลตอาวธไดงายและแขงแกรง
ขน จนสามารถขยายกองทพได และมเครองมอทเหมาะสมตอการทำาเกษตรทมความคงทนกวา แหลงอารยธรรมแหงแรกทสามารถผลตเหลกไดคอ แหลงอารยธรรมเมโสโปเตเมย เมอ 1,200 ปกอนครสตศกราช หรอประมาณ 3,200 ปมาแลว โดยสรปแลว ยคเหลกมความแตกตางจากยคสำารดหลายประการ คอ การพฒนาเทคโนโลยการผลตเหลกทำาใหเกดการเพมผลผลต การผลตเหลกทำาใหกองทพมอาวธทแขงแกรง นำาไปสพฒนาการทางสงคมจนกลายเปนรฐทมกำาลงทหารทแขงแกรงเขายดครองสงคมอนๆ ขยายเปนอาณาจกรในเวลาตอมา
1.4 การปฏวตอตสาหกรรม 1.4.1 ความหมายของการปฏวตอตสาหกรรม
การปฏวตอตสาหกรรม คอ การเปลยนแปลงวถการผลตจากเดมทเคยใชแรงงานคนและสตวพลงงานธรรมชาต หรอเครองมองาย ๆ ในสงคมเกษตรกรรมมาเปนใชเครองจกรกลผลตสนคาในระบบโรงงานอตสาหกรรมทำาใหไดผลผลตในปรมาณมาก การปฏวตอหกรรมเกดขนทประเทศองกฤษกอน เมอประมาณ ค.ศ.1760 หรอในครสตศตวรรษท 18 และคอย ๆ แพรขยายไปยงประเทศยโรปและชาตตะวนตกอน ๆ เปนเหตการณสำาคญทมผลกระทบตอประชากรโลกอยางมาก ทงในดานเศรษฐกจ การเมองการปกครอง สงคมและวฒนธรรม
1.4.2 ระยะของการปฏวตอตสาหกรรม 1.4.2.1 การปฏวตอตสาหกรรมระยะแรก ประมาณ ค.ศ.1760 เรยกวา สมยแหงพลงไอนำา เนองจากมการ“ ”คนพบพลงไอนำาและนำาเครองจกรไอนำามาใชในอตสาหกรรมตาง ๆ โดยเฉพาะอตสาหกรรมทอผา ทงน เปนเพราะองกฤษมแหลงถานหนและเหลก ซงเปนเชอเพลงและวตถดบทอดมสมบรณรวมทงมการประดษฐเครองจกรกลใหม ๆ ซงนำามาใชในโรงงานอตสาหกรรมอยางตอเนอง เครองจกรกลและอตสาหกรรมทสำาคญของการปฏวตอตสาหกรรมระยะแรก มดงน
(1) อตสาหกรรมทอผา สงประดษฐในระยะแรก ๆ เปนเครองจกรกลทนำามาใชในอตสาหกรรมทอผา เชน
- เครองทอผา ทเรยกวา กกระตก ของ จอหน เคย “ ”(John Kay) - เครองป นดาย สปนนง มล “ ” (Spinning Mule) ของแซมมวล ครอมปตน (SamuelCrompton) ป นดายไดรวดเรวและมประสทธภาพสง - เครองทอผา ทเรยกวา หกทอผา พาเวอร ลม “ ”(Power Loom) ของเอดมนด คารตไรท (Edmund Cartwright) ทำาใหอตสาหกรรมทอผาขยายตวอยางรวดเรว (2) เครองจกรไอนำา เปนผลงานของ เจมส วตต (James Watt) นกประดษฐชาวสกอต ในป ค.ศ.1786 เปนผลใหอตสาหกรรมทอผาฝายขององกฤษประสบความสำาเรจอยางงดงาม (3) อตสาหกรรมเหลก มการนำาเหลกมาใชในอตสาหกรรมอยางกวางขวาง โดยเฉพาะดานการคมนาคม เชน ทำารางรถไฟ ตรถสนคาของรถไฟ ฯลฯ จงมผเรยกการปฏวตอตสาหกรรมในชวงแรกวา การปฏวตอตสาหกรรมยคเหลก “ ” (Age of Iron)
1.4.2.2 การปฏวตอตสาหกรรม ระยะทสอง ประมาณป ค.ศ.1860-1914 มการนำาความรทางวทยาศาสตรมาประยกตใชในการผลตภาคอตสาหกรรมอยางแทจรง เปนยคทใชพลงงานเชอเพลงจากกาซธรรมชาต นำามนปโตรเลยม และไฟฟา (สวนถานหนและเครองจกรไอนำาลดความสำาคญลง) อตสาหกรรมทสำาคญ คอ อตสาหกรรมผลตเครองจกรกลททำาดวยเหลกกลา (Steel) และอตสาหกรรมเคม จงมผเรยกการปฏวตอตสาหกรรมในชวงทสองนวา การปฏวตอตสาหกรรมยค“เหลกกลา" (Age of Steel )
1.4.3 ความกาวหนาและการขยายตวของการปฏวตอตสาหกรรม
1.4.3.1 การคนพบวธการผลตเหลกกลา ในป ค.ศ.1856 และการใชพลงงานใหม ๆ แทนท ถานหน ไดแก พลงงานจากกาซ นำามนปโตรเลยม และไฟฟา เปนผลใหอตสาหกรรมของทวปยโรปขยายตวอยางรวดเรวโดยเฉพาะเมอเหลกกลามราคาถกลงทำาใหอตสาหกรรมหนก เชน การตอเรอ การคมนาคม และการผลตเครองจกรกลตาง ๆ พฒนากาวหนามากยงขน 1.4.3.2 การขยายตวของการปฏวตอตสาหกรรมในทวปยโรป ในตอนปลายครสตศตวรรษท 19 มประเทศในภาคพนยโรปหลายประเทศประสบผลสำาเรจในการพฒนาเศรษฐกจอตสาหกรรม โดยเฉพาะเยอรมนกลายเปนประเทศอตสาหกรรมกาวหนาและเปนคแขงทสำาคญขององกฤษ 1.4.3.3 การเกดประเทศผนำาดานอตสาหกรรมของโลก กอนสงครามโลก ครงท 1(ค.ศ.1914-1918) องกฤษยงคงมฐานะเปนประเทศผนำาทางดานเศรษฐกจและอตสาหกรรมชนนำาของโลก โดยเยอรมนเปนประเทศทมระดบการพฒนาใกลเคยงมากทสด จนกระทงในป ค.ศ.1920 จงเกดประเทศคแขงสำาคญเพมขน ไดแก สหรฐอเมรกา สหภาพโซเวยต และญปน 1.4.3.4 การเกดระบบการบรหารและการจดการทางอตสาหกรรม การปฏวตอตสาหกรรมทำาใหเกดการบรหารงานในระบบโรงงานทมประสทธภาพ เชน มการแบงงานกนทำาเปนฝายหรอแผนก 1.4.4 ผลของการปฏวตอตสาหกรรม 1.4.4.1 การเพมของจำานวนประชากร โดยเฉพาะประเทศองกฤษและเยอรมนมอตราการเพมของประชากรสงขนอยางรวดเรว เปนผลจากการเปลยนแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจจากเกษตรกรรมมาเปนอตสาหกรรม เกดการขยายตวของชมชนเมอง และความเจรญกาวหนาดานการแพทยและสาธารณสข 1.4.4.2 การขยายตวของสงคมเมอง เกดเมองใหม ๆ เพมขนอยางรวดเรวจากการอพยพของผคนในชนบทเขามาทำางานในเมอง
ทำาใหเกดปญหาสงคมตามมา โดยเฉพาะปญหาชมชนแออด และเกดอาชพใหม ๆ หลากหลาย 1.4.4.3 การแสวงหาอาณานคมและลทธจกรวรรดนยม ประเทศยโรปทมการปฏวตการผลตดานอตสาหกรรมความจำาเปนตองแสวงหาแหลงวตถดบปอนโรงงานอตสาหกรรม และขยายตลาดระบายสนคาทผลตจงเกดการแขงขนกนแสวงหาอาณานคมในทวปแอฟรกาและเอเชย 1.4.4.4 ความเจรญกาวหนาทางอตสาหกรรมในครสตศตวรรษท 20 การปฏวตอตสาหกรรมทำาใหโลกมการพฒนาการผลตภาคอตสาหกรรมกาวหนาตอไปไมหยดยง เชน มการนำาวสดอน ๆ มาใชผลตแทนวสดธรรมชาต เชน พลาสตก และโลหะทมนำาหนกเบา ระบบใชคอมพวเตอรควบคมการทำางาน เปนตน http://pojjamansk.exteen.com/20090624/entry
1.5 ยคเครองจกร เมอมนษยมววฒนาการการผลตเครองไมเครองมอตาง ๆ ทด
ขน จงกอใหเกดแนวคดการสรางเครองจกรกลโดยอาศยการทำางานของฟนเฟองเขามาชวยอำานวยความสะดวกมากขน โดยเฉพาะอยางยงกบการคำานวณทยงยากและซบซอนมาก ๆ ซงขอยกตวอยางเครองทอยในยคสมยเครองจกรกลไดดงน 1.5.1 นาฬกาคำานวณ ( Calculating Clock) ในป ค.ศ.1623 วลเฮลม ชคการด ( Wilhelm Schickard) แหงมหาวทยาลยเทอรบงเจน ( University of Tubingen) ประเทศเยอรมนนไดสรางนาฬกาคำานวณ (Calculating Clock) ขน โดยใชแนวคดของเนเปยรมาประยกตใช วธการทำางานของเครองอาศยตวเลขตาง ๆ บรรจบนทรงกระบอกจำานวน 6 ชด แลวใชฟนเฟองเปนเครองหมนทดเวลาคณเลข ซงถอไดวาเขาเปนผทประดษฐเครองกลไกสำาหรบคำานวณไดเปนคนแรก
Wilhelm Schickard กบนาฬกาทเขาประดษฐขน http://www.suwanpaiboon.ac.th/wbi/page/page20.htm
1.5.2 เครองคำานวณของปาสคาล ( Pascaline Calculator) ป ค.ศ. 1642 เบลส ปาสคาล ( Blaise Pascal) นกคณตศาสตรชาวฝรงเศสไดสรางเครองมอชวยบวกเลข เรยกวา เครองคำานวณของปาสคาล (Pascaline Calculator) ขน โดยมลกษณะเปนกลองสเหลยม หลกการคำานวณอาศยการหมนฟนเฟองหนงอน หากถกหมนครบ 1 รอบ ฟนเฟองอกอนหนงทางดานซายจะถกหมนไปดวยในเศษ 1 สวน 10 รอบ เชนเดยวกบการทดเลข สำาหรบผลการคำานวณจะดไดทชองดานบน เครองมอนสามารถใชไดดในการคำานวณบวกและลบเทานน สวนการคณและหารยงไมดเทาไรนก
1.5.3 เครองทอผาของแจคการด ( Jacquard’s loom) ในป ค.ศ.1801 นกประดษฐชาวฝรงเศสชอโจเซฟ มาร แจคการด ( Joseph Marie Jacquard) ไดพยายามพฒนาเครองทอผาใหสามารถควบคมลวดลายหรอแบบตาง ๆ ทตองการไดเองอตโนมต เพอใหผทไมมความชำานวญในการทอผา (มอใหม) สามารถใชงานไดอยางงายดาย เครองชนดนเรยกวา เครองทอผาของแจคการด (Jacquard’s loom) โดยเพยงแตนำาเอาตวบตรเจาะรทเปนแมแบบของลวดลายผาทใสเขาไปในตวเครองน การทอหรอยกลายตามแมแบบชดคำาสง (รทเจาะไวบนบตร) กจะทำาไดเองโดยอตโนมต ซงเปนแนวความคดทกอใหเกดการ
สรางคอมพวเตอรใหไดทำางานตามชดคำาสงในเวลาตอมา
1.6 ยคคอมพวเตอร http://www.chandra.ac.th/office/ict/document/it/it01/com_02.htm ยคของคอมพวเตอร สามารถแบงไดเปน 5 ยค ดงน คอ 1.6.1 คอมพวเตอรยคท 1 อยระหวางป พ.ศ. 2488 ถง พ.ศ. 2501 เปนคอมพวเตอรทใชหลอดสญญากาศซงใชกำาลงไฟฟาสง จงมปญหาเรองความรอนและไสหลอดขาดบอย ถงแมจะมระบบระบายความรอนทดมาก การสงงานใชภาษาเครองซงเปนรหสตวเลขทยงยากซบซอน เครองคอมพวเตอรของยคนมขนาดใหญโต เชน มารค วน (MARK
I), อนแอค (ENIAC), ยนแวค (UNIVAC) มารค วน
รปแสดงคอมพวเตอรยคท 1 www.chandra.ac.th
1.6.2 คอมพวเตอรยคท 2 คอมพวเตอรยคทสอง อยระหวางป พ.ศ. 2502 ถง พ.ศ. 2506 เปนคอมพวเตอรทใชทรานซสเตอร โดยมแกนเฟอรไรทเปนหนวยความจำา มอปกรณเกบขอมลสำารองในรปของสอบนทกแมเหลก เชน จานแมเหลก สวนทางดานซอฟตแวรกมการพฒนาดขน โดยสามารถเขยนโปรแกรมดวยภาษาระดบสงซงเปนภาษาทเขยนเปนประโยคทคนสามารถเขาใจได เชน ภาษาฟอรแทน ภาษาโคบอล เปนตน ภาษาระดบสงนไดมการพฒนาและใชงานมาจนถงปจจบน
1.6.3 คอมพวเตอรยคท 3 คอมพวเตอรยคทสาม อยระหวางป พ.ศ. 2507 ถง พ.ศ. 2512 เปนคอมพวเตอรทใชวงจรรวม (Integrated Circuit : IC) โดยวงจรรวมแตละตวจะมทรานซสเตอรบรรจอยภายในมากมายทำาใหเครองคอมพวเตอรจะออกแบบซบซอนมากขน และสามารถสรางเปนโปรแกรมยอย ๆ ในการกำาหนดชดคำาสงตาง ๆ ทางดานซอฟตแวรกมระบบควบคมทมความสามารถสงทงในรประบบแบงเวลาการทำางานใหกบงานหลาย ๆ อยาง
1.6.4 คอมพวเตอรยคท 4 คอมพวเตอรยคทส ตงแตป พ.ศ.
2513 จนถงปจจบน เปนยคของคอมพวเตอรทใชวงจรรวมความจสงมาก(Very Large Scale Integration : VLSI) เชน ไมโครโพรเซสเซอรทบรรจทรานซสเตอรนบหมนนบแสนตว ทำาใหขนาดเครองคอมพวเตอรมขนาดเลกลงสามารถตงบนโตะในสำานกงานหรอพกพาเหมอนกระเปาหวไปในทตาง ๆ ได ขณะเดยวกนระบบซอฟตแวรกไดพฒนาขดความสามารถสงขนมาก มโปรแกรมสำาเรจใหเลอกใชกนมากทำาใหเกดความสะดวกในการใชงานอยางกวางขวาง
1.6.5 คอมพวเตอรยคท 5 คอมพวเตอรยคทหา เปนคอมพวเตอร
ทมนษยพยายามนำามาเพอชวยในการตดสนใจและแกปญหาใหดยงขน โดยจะมการเกบความรอบรตาง ๆ เขาไวในเครอง สามารถเรยกคนและดงความรทสะสมไวมาใชงานใหเปนประโยชน คอมพวเตอรยคนเปนผลจากวชาการดานปญญาประดษฐ (Artificial Intelligence : AI) ประเทศตางๆ ทวโลกไมวาจะเปนสหรฐอเมรกา ญปน และประเทศในทวปยโรปกำาลงสนใจคนควาและพฒนาทางดานนกนอยางจรงจง
1.7 ยคขอมลสารสนเทศ1.7.1 ความหมาย
1.7.1.1 ขอมล (Data) หมายถง ขาวสาร เอกสาร ขอเทจจรงเกยวกบบคคล สงของหรอเหตการณในรปแบบของตวเลข ภาพ ตวอกษร และสญลกษณตางๆ เชนคะแนนสอบวชาภาษาไทย ราคาสนคา จำานวนนกเรยนในโรงเรยน 1.7.1.2 สารสนเทศ (Information) หมาย
ถง ขอมลตางๆ ทไดผานการเปลยนแปลงหรอมการประมวลผลหรอวเคราะหสรปผลดวยวธการตาง ๆแลวเกบรวบรวมไว เพอนำามาใชประโยชนตามตองการการประมวล (Data Processing)เปนการนำาขอมลจากแหลงตางๆทเกบรวบรวมไวมาผานกระบวนการตางๆเพอแปรสภาพขอมลใหเปนระบบและอยในรปแบบทตองการ 1.7.2 สวนประกอบของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศประกอบดวย สวนหลกดงรปท 3
รปท 3 สวนประกอบของระบบสารสนเทศ
1. สวนทนำาเขา (Inputs) ไดแกการรวบรวมและการจดเตรยมขอมลดบ สวนทนำาเขานสามารถมไดหลายรปแบบไมวาจะเปนการโทรเขาเพอขอขอมลในระบบสอบถามเบอรโทรศพท ขอมลทลกคากรอกในใบ สอบถามการใหบรการของรานคาฯลฯ ขนอยกบสวนแสดงผลทตองการ สวนทนำาเขานอาจเปนขบวนการททำาดวยตวเองหรอเปนแบบอตโนมตกได เชนการอานขอมลรายชอสนคาและรายราคาโดยเครองอาน บารโคดของหางสรรพสนคา จดเปนสวนทนำาเขาแบบอตโนมต 2. การประมวลผล (Processing) เกยวของกบการเปลยนและการแปลงขอมลใหอยในรปของสวนแสดงผลทมประโยชน ตวอยางของการประมวลผลไดแกการคำานวณ การเปรยบเทยบ การเลอกทางเลอกในการปฏบตงานและการเกบขอมลไวใชในอนาคต โดยการประมวลผลสามารถทำาไดดวยตนเองหรอสามารถใชคอมพวเตอรเขามาชวยกได ตวอยางเชน ระบบคดเงนเดอนพนกงาน สามารถคดไดจาก
การนำาจำานวน ชวโมงการทำางานของพนกงานคณเขากบอตราคาจางเพอใหไดยอดเงนรวมทตองจายรวม ถาชวโมงการทำางานรายสปดาหมากกวา 40 ชวโมงอาจมการคดเงนลวงเวลาให โดยเพมเขาไปกบเงนรวม จากนนอาจจะทำาการหกภาษพนกงาน โดยการนำาเงนรวมมาคดภาษและนำาเงนรวมมาลบดวยภาษทคำานวณได จะทำาใหไดเงนสทธทตองจายใหกบพนกงาน
3. สวนทแสดงผล (Outputs) เกยวของกบการผลตสารสนเทศทมประโยชน มกจะอยในรปของเอกสาร หรอรายงานหรออาจะเปนเชคทจายใหกบพนกงาน รายงานทนำาเสนอผบรหารและสารสนเทศทถกผลตออกมาใหกบผถอหน ธนาคาร หรอกลมอนๆ โดยสวนแสดงผลของระบบหนงอาจใชเปนสวนทนำาเขาเพอควบคมระบบหรออปกรณอนๆ กได เชนในขบวนการผลตเฟอรนเจอร พนกงานขาย ลกคา และ นกออกแบบเฟอรนเจอรอาจจะทำาการออกแบบเฟอรนเจอรซำาแลวซำาเลา เพอใหตรงตามความตองการของลกคา โดยอาจจะใชซอฟตแวรหรอฮารดแวรคอมพวเตอรเขามาชวยในการออกแบบนดวย จนกระทงไดตนแบบทตรงความตองการมากทสด จงสงแบบนนไปทำาการผลต จะเหนวาแบบเฟอรนเจอรทไดจากการออกแบบแตละครงจะเปนสวนทถกนำาไปปรบปรงการออกแบบในครงตอๆ ไป จนกระทงไดแบบ สดทายออกมา อาจอยในรปของสงพมพทออกมาจากเครองพมพหรอแสดงอยบนหนาจอคอมพวเตอรทเปนอปกรณแสดงผลตวหนงหรออาจจะอยในรปของรายงานและเอกสารทเขยนดวยมอกได 4. ผลสะทอนกลบ (Feedback) คอสวนแสดงผลทใชในการทำาใหเกดการเปลยนแปลงตอสวนทนำาเขาหรอสวนประมวลผล เชน ความผดพลาดหรอปญหาทเกดขน อาจจำาเปนตองแกไขขอมลนำาเขาหรอทำาการเปลยนแปลงการประมวลผลเพอใหไดสวนแสดงผลทถกตอง ตวอยางเชน ระบบการจายเงนเดอนพนกงาน ถาทำาการปอนชวโมงการทำางานรายสปดาหเปน 400 แทนทจะเปน 40 ชวโมง ถาทำาการกำาหนดใหระบบตรวจสอบคาชวโมงการทำางานใหอยในชวง 0-100 ชวโมง ดงนน
เมอพบขอมลนเปน 400 ชวโมง ระบบจะทำาการสงผลสะทอนกลบออกมา อาจจะอยในรปของรายงานความผดพลาด ซงสามารถนำาไปใชในการตรวจสอบและแกไขจำานวนชวโมงการทำางานทนำาเขามาคำานวณใหถกตองได ตวอยาง เชน ระบบลางรถอตโนมตระบบสารสนเทศประกอบดวย สวนหลกดงรปท 3 สวนทนำาเขา คอ รถทสกปรก นำา และนำายาตางๆ ทใชในการลางรถ เวลาและพลงงานถกใชในการปฏบตการลางรถ ทกษะไดแกความสามารถเฉพาะอยางจะถกนำามาใชในการฉดสเปรย ขดโฟม และเปาแหง ความรถกนำามาใชในการกำาหนดขนตอนการทำางานของการลางรถใหทำางานไปตามขนตอนทถกตอง การประมวลผล ประกอบดวย ขนทหนง การเลอกประเภทการลางรถทตองการ เชน ลางอยางเดยว ลางและขดเงา ลางและขดเงาและเปาแหงฯลฯ และขนตอไปทำาการนำารถเขาไปในเครองลางรถ (สงเกตวาในสวนนจะเกดกลไกของผลสะทอนกลบขน ไดแกการประเมนผลของเจาของรถทมตอขบวนการลางรถทกำาลงเกดขน) จากนนของฉดของเหลวจะฉดนำา สบเหลว หรอครมขดเงาไปทรถ ขนอยกบตวเลอกทเลอกไวในตอนตน สวนทแสดงผล คอรถทสะอาดแลว จากตวอยาง จะเหนวาสวนประกอบอสระตางๆ ในระบบลางรถอตโนมต เชนเครองฉดของเหลว แปลงสำาหรบทางโฟม และเครองเปาแหง ทำางานโตตอบกน เพอใหรถสะอาด 2. กระบวนการผลต
2.1 ความหมาย การผลต หมายถง กระบวนการเปลยนวตถดบหรอวสดใหกลายเปนผลตภณฑทมคณภาพ โดยผานการออกแบบทใชวธการและเทคนคสมยใหมมาใชทำาการผลต
2.2 ลกษณะของกระบวนการผลตลกษณะของกระบวนการผลตม 2 ลกษณะคอ
1. การผลตโดยกระบวนการทางเทคนค2. กระบวนการผลตทางเศรษฐศาสตร
กระบวนการผลตทางเทคนค
MANUFACTURING PROCESS
Mac
hin
eTo
olin
g
Powe
r
Labo
rRaw Material
ProcessedMaterial
Scrap and Waste
Starting material
Material in Processing
Processed material
Manufacturing Process
Valueadd
กระบวนการผลตทางเศรษฐศาสตร
ความสามารถในการผลต1.ความสามารถทางเทคโนโลยของกระบวนการผลต2.ขอจำากดทางกายภาพของผลตภณฑ3.กำาลงการผลต
พนฐานการผลตทสำาคญ ม 3 ประการ1. เทคโนโลยการผลต2. ความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตร3. การพฒนาผลตภณฑ
แผนภมการผลต
ระบบการผลต
INPUT PROCESS OUTPUT
- CONSUMER DEMAND- MATERIAL- MONEY-HUMAN RESOURCES- EDUCATION
- DESIGN- PRODUCTION- MANAGEMENT
- CONSUMER GOODS- CAPITAL GOODS- SATISFACTION- QUALITY
2.3. องคประกอบกระบวนการผลต http://machiney.igetweb.com/articles การเรมตนกรรมวธการผลตสมยใหม เกดชนเมอนาย Eli Whitney ไดใชเครองปนฝายแปรรปเพอใหไดผลตภณฑใหมกอน ค.ศ. 1800 ขณะเดยวกนกไดมการพฒนาทางดานนเกดขนทวโลก สมยสงครามกลางเมอง ความรนแรงทำาใหเกดกำาลงกระตนในกรรมวธการผลตของสหรฐอเมรกา จดเรมตนของการทดลองและวเคราะหในกรรมวธการผลตไดเกดขนครงใหญเมอนาย Fred W. Taylor พมพรายงานของเขาเกยวกบศลปะการตดโลหะ ซงใหพนฐานทางดานวทยาศาสตรหลงจากสมยของนาย Eli whitney ตอมานาย Myron L. Begeman ซงเปนนกสงเกตและวจยไดรายงานการพฒนาใหม ๆ ในกรรมวธการผลตเกยวกบวสดในอตสาหกรรมแตกยงไมแพรหลายใสมยนน
ความหมายของการผลต คำาวาการผลตในภาษาองกฤษใชกนอย 2 คำา คอ Production และ Manufacturing ซงมความหมายทตางกนดงน Production หมายถง กจกรรมตางๆ ทกอใหเกดมลคาเพมขนทงในรปของสนคาเพออปโภคบรโภค Manufacturing หมายถง การผลตสนคาทสามารถจบตองได เชน รถยนต เครองใชไฟฟา อาหาร กระปองและอนๆ ผลผลตทไดแบงออกเปน
1.สนคาเพอการอปโภคบรโภค (Consumer goods) เชนวทย ทว เครองเรอน ยารกษาโรคและอน ๆ 2.สนคากงสำาเรจรป (Producer goods) คอสนคาทจะตองนำาไปผลตตอ เชน เหลกแผน เหลกเสน ยางแผน หนงสตว
องคประกอบกระบวนการผลต
4. อตสาหกรรม4.1 ความหมายของอตสาหกรรม
คำาวาอตสาหกรรม หมายถง การทำาสงของเพอใหเปนสนคาหรอทำาอะไรกตาม อนทำาใหผลทออกมามมลคาเพมในทางดานเศรษฐกจ
4.2 ประเภทของอตสาหกรรม4.2.1 แบงตามกลมอตสาหกรรมในโลกอาจจำาแนกได
เปน 3 กลมใหญ ๆ คอ 1) อตสาหกรรมทนำาหรอสกดทรพยากรธรรมชาตมาใช เชน
การเพาะปลก การปาไม 2) อตสาหกรรมการผลต เปนการนำาเอาวตถดบมาปรงแตงดดแปลง 3) อตสาหกรรมบรการ เปนการดำาเนนการในลกษณะการใหบรการ เชน การคาขาย
4.2.2 ประเภทของอตสาหกรรมแบงตามขนาดออกเปน 3 ประเภทใหญ ๆ คอ 1) อตสาหกรรมขนาดใหญไดแก อตสาหกรรมถลงเหลก อตสาหกรรมเค อตสาหกรรมผลตรถยนต อตสาหกรรมผลตเครองมอและเครองจกร 2) อตสาหกรรมขนาดกลางไดแก อตสาหกรรมประกอบรถยนต อตสาหกรรมประกอบหรอผลตเครองรบวทยโทรทศน 3) อตสาหกรรมขนาดยอม เปนอตสาหกรรมในครอบครวหรออตสาหกรรมหตถกรรม ไดแก อตสาหกรรมเครองป นดนเผา 4.2.3 จำาแนกตามจำานวนการผลตไดดงนคอ 1) การผลตจำานวนมาก (Mass production) อาจพดไดวาเปนการผลตอยางตอเนองเปนจำานวนมากในชวงระยะเวลาหนง ซงผลผลตเกนกวา 100,000 ชนตอป ตวอยางงายๆ ของการผลตแบบน ไดแกกากรผลตไมขด ขวด หมวก ดนสอ รถยนต นอต สะบก แฟวนสปรง สายไฟและลวด 2) Moderate production ผลผลตทไดจะนอยกวาการผลตแบบ Mass production จำานวนผลตจะอยระหวาง 2500 ชน ถง 100,000 ชนตอป ตวอยางผลตภณฑแบบนไดแก การพมพหนงสอ เครองสงวทย เขมทศเครองบน 3) Job lot production เปนการผลตทมความผนแปรมาและจำานวนการผลตจะถกจำากดดวยจำานวนขายมาก เครองจกรทผลตเปนแบบอเนกประสงคสามารถทำาไดหลายอยาง การผลตแตแตละครงอยระหวาง 10 ถง 500 ชนตอรน 4.2.4 การจำาแนกตามผลตภณฑ มดงน 1) อาหารและกรรมวธการผลตอาหาร 2) เครองไฟฟาและอเลกทรอนกส 3) เครองยนตและอปกรณการขนสง
4) อปกรณสขภณฑ เครองป น อปกรณความรอน ความเยน 5) สงกอสราง 6) เครองเรอนและงานไม 7) ผลตภณฑเครองหน หอน ดนเหนยวแบะแกว 8) ผลตภณฑโลหะเบองตนและอน ๆ 4.3 หลกทวๆ ไปของอตสาหกรรมการผลต ทรพยากรทจำาเปน 3 ประการ ในอตสาหกรรมทกประเภท 1. ทรพยากรธรรมชาต (Natural Resources) ซงเปนวตถดบในอตสาหกรรม 2. ทรพยากรมนษย(Human Resources) หมายถงทงความคด และกำาลงกายในการผลตสงตาง ๆ 3. ทรพยากรทน (Capital Resources) ซงหมายถง เงน โรงงาน เครองจกร กำาลงงาน และสงอำานวยความสะดวกการขนสง 4.4 องคประกอบของอตสาหกรรม เรยงลำาดบตงแตตนมดงน 1) การวจยและพฒนา (Research and development) 2) เครองมอในการผลต (Production tooling) 3) การควบคมการผลต (Production control) 4) การควบคมคฯภาพ (Quality control) 5) การจดการงานบคคล (Personal management) 6) การผลต (Manufacturing) 7) การตลาด (Marketing)
4.5 หลกเกณฑการผลตในแงของเศรษฐกจ ราคาของผลตภณฑจะขนอยกบวตถดบ เครองจกร แรงงาน การขาย สถานทและคาใชจายเบดเตลดคาใชจายสวนใหญจะขนอยกบเครองจกร
สงแรกทควรคำานงถงในการใชเครองจกรกลคอ ประสทธภาพของเครองจกรในการทำางาน จะตองใช ผเชยวชาญเพอลดเวลาและแรงงานในการผลต หลกเกณฑ 3 ประการของการผลตทควรคำานงถงในแงเศรษฐกจ 1. มประโยชนใชสอยแบะมคณภาพทเหมาะสม 2. เลอกวสดทมคณสมบตทดทางดายกายภาพ 3. เลอกวธการผลตเพอใหไดผลตภณฑทเหมาะสมตอการใชงาน5. พนฐานการผลต 5.1 การเลอกเครองจกรและกรรมวธการผลต กรรมวธการผลตทดนนตองการเครองมอเครองจกรทสามารพผบตไดคมคาทางเศรษฐกจและมความแนนอนเทยงตรง ซงขนอยกบการเลอกใชเครองจกรและกรรมวธการผลตทเหมาะสม เครองจกแบบอเนกประสงคเชน เครองกลง เครองเจาะ และเครองไส สวนเครองจกทใชกบงานเฉพาะอยาง ควรจะใชกบงานทตองการผลตจำานวนมาก ๆ ขอทควรพจารณาคอ ปรมาณของผลตภณฑ คณภาพ ประโยชนใชสอยและขดจำากดในการทำางานของเครองจกร
ความแตกตางระหวางเครองจกรอเนกประสงค (General purpose equipment) กบเครองจกรเฉพาะประสงค (Special purpose equipment)
เครองจกรอเนกประสงค เครองจกรเฉพาะประสงค1.สามารถปฏบตงานกบวสดได 1.สามารถปฏบตงานกบวสดได
หลายชนด เฉพาะอยาง2.สามารถปรบเครองใหทำาการผลตไดอยาง ยดหยน รบชนงานไดหลายแบบ
2.ผลตงานไดนอยแบบ เพราะออกแบบมาให ผลตไดเฉพาะอยาง
3.ใชในกจการผลตแบบไมตอเนอง
3.ใชในกจการผลตแบบตอเนอง
4.ผลตสนคาไดมากชนด แตไดปรมาณนอย
4.ผลตสนคาไดนอยชนด แตไดปรมาณมาก
5.ใชคนงานจำานวนมาก และตองมทกษะสง
5.ใชคนงานนอย และทกษะไมสง
6.ราคาถก 6.ราคาแพง7.หาซองาย 7.หาซอยาก8.ซอมแซมงาย 8.ซอมแซมยาก9.ไมลาสมย ขายตอราคาไมตก 9.ลา สมยงาย ขายตอราคาตก
5.2 ปจจยดานการผลต ปจจยดานการผลตเปนสงสำาคญทจะตองพจารณาดวยในการออกแบบผลตภณฑ การออกแบบผลตภณฑอยางสมบรณตองทำาใหสามารถผลตสงนนไดดวย ปญหาดานการผลตทสำาคญมหลายประเภทดงน 5.2.1 การเลอกกระบวนการผลตทเหมาะสม ซงขนอยกบกบปรมาณการผลตเครองจกรอปกรณและเครองมอทมอยหรอสามารถหาเพมได กรรมวธสรางชนสวนขนมาอาจจะใชการหลอดวยเบาทราย การอดเขาแบบ การตเขาแบบ การป ม หรอการหลอดวยผงโลหะ ในการตดดลหะอาจจะใชเครองกลคงเครองกด เครองไส เครองเจาะ เครองขด หรอเครองตด การตดชนสวนอาจจะใชจะปเกลยว นอต หรอการเชอม
5.2.2 การใชวสดหรอสวนประกอบทซอจากแหลงอนจำาเปนจะตองคำานงถงคณสมบตและคณภาพทตองการ เชน เลอกใชพลาสตกแทนโลหะและจะมนำาหนกเบา ไมผกรอนงาย และราคากกวา แตจะไมแขงแรงเทาโลหะ 5.2.3 การระบพกดความเผอ คอชวงทยอมใหขนาดหรอปรมาฯมคามากหรอนอยกวามาตรฐานได เชน การการใหเสนผาศนยกลางของลกสบมขนาด 100+- 0.1 มม. หมายความวาถาลกสบมขนาดระหวาง 99.9 มม. ถง 100.1 มม. กนบวาใชได 5.2.4 การออกแบบใหงายขน หมายถงการทำาใหรวดเรวยงขน โดยลดเวลาการใชเครองจกรและแรงงานการประหยดเวลายอมทำาใหตนทนการผลตลดลง 5.2.5 การออกแบบโดยใหมชนสวนประกอบขนาดมาตรฐาน 1) สามารถเปลยนชนสวนประกอบไดงาย และชวยลดงานในการแยกเกบชนสวนตาง ๆ ตลอดเพยงแตบอกขนาดโดยไมตองเหนของกเลอกไดถก 2) ผลตไดครงละมากๆ เพราะตองการจำานวนมาก 3) สะดวกในการวางแผนและควบคมงานผลต 4) ชวยในดานฝกพนกงานเพระไมเปลยนงานบอย ๆ 5) ชวยลดงานธรการเกยวกบทำาบญชพสด การบนทก และเอกสารตาง ๆ 6) ชวยในการรกษาระดบคฯภาพตามมาตรฐานสากลซงชวยเพมการสงสนคา 5.3 ประเภทของกรรมวธการผลตแยกออกได 5 ประเภทใหญ ๆ คอ 5.3.1 กรรมวธการเปลยนแปลงรปรางของวสด 1) การถลงสนแร ไดโลหะและอโลหะ 2) การหลอ 3) การแปรรปหรอขนรปในภาพรอนและเยน 4) การขนรปดวยวสดผง
5) แบบพลาสตก 5.3.2 กรรมวธการใชเครองจกรผลตชนสวนใหไดขนาดตามตองการ 1) กรรมวธการแปรรปแบบมเศษ 2) กรรมวธการแปรรปแบบไมมเศษ 5.3.3 กรรมวธการตกแตงผววสดชนงานใหเรยบ 1) การขดปดเปาสวนทไมตองการออกใหเรยบ 2) การขดเงา ขดมน 3) การชบเคลอบผว 5.3.4 กรรมวธการประกอบชนงาน กรตอหรอประสานงานเขาดวยกน 5.3.5 กรรมวธการเปลยนแปลงคณสมบตทางกายภาพ
กรรมวธการเปลยนแปลงรปรางของวสด ผลตภณฑทางอตสาหกรรมเกยวกบโลหะ สวนมากจะมตนกำาเนดสบเนองมาจากการหลอหลอมหรอการถลงสนแร แลวเทลงในแบบโลหะหรอแกรไฟตทมขนาดและรปรางตามตองการ ซงเราเรยกวาโลหะแทง (Ingot) เพอทจะนำาไปแปรรปในขนตอไป
กรรมวธการผลตขนตนทเปลยนแปลงรปรางของวสดมดงน1. การหลอ(Casting) หมายถง การนำาวสดมาหลอหลอมใหเปนของเหลวโดยใชความรอน แลวเทลงบนแบบหรอใชวธการอด
2. การต (Forging) หมายถง การนำาวสดมาแปรรปรางใหไดตามแบบทตองการโดยการต เชน ชางตเหลก3. การอดขนรป (Extruding) หมายถง กรรมวธการอดโลหะ ซงอยในสภาพเปนกงละลาย4. การมวน (Rolling) หมายถง กรรมวธการขนรปชนงานโดยการมวน เชน การาวนดละแผนเปนรปทรงกระบอก ทรงกรวย เปนตน5. การดงขนรป (Drawing) หมายถง กรรมวธการดงวสดชนงานเพอใหยดออกจากเดมในลกษณะความยาวเพมขน6. การอดขนรปแบบแมพมพ (Squeezing) หมายถง กรอดขนรปแบบแมพมพทราย ดยใชแรงกระแทกทรายใหไดรปรางและขนาดตามแบบ7. การบด (Crushing) หมายถง กรรมวธการทวชนงานใหเรยนโดยวธการบด เชน การบดหนายาวไอดไอเสย8. การเจาะอดขนรป (Piercing) หมายถง กรรมวธผลตทอไมมตะเขบ แทงเหลกถกไสเขาไประหวางลกกลงสองลก 9. การตหรอการอด (Swaging) หมายถง การแปรรปชนงานโดยการตหรออดกระแทก เพอใหไดชนงานตามแบบแมพมพ เลน การผลตสลก หมดยำา10. การดด (Bending) หมายถงกรรมวธการขนรปชนงานโดยวธการดด11. การตด (Shearing) หมายถง กรรมวธกาตดเฉอนวสดชนงานเพอใหไดขนาดตามทตองการ12. การหมนขนรป (spinning) หมายถงกรรมวธการหมนขนขนรป13. การดนขนรป (Stretch forming)14. การมวนขนรป (Roll forming)15. การตดดวยหวกดแกส (torch cutting)16. การใชพลงงานอดขนรป (Explosive forming)17. การใชกระแสไฟฟาและไฮดรอลกขนรป (Electrohydraulic forming)18. การใชอำานาจแมเหลกขนรป (magnetic forming)
19. การเคลอบผวชนงานโดยใชการะแสไฟฟา (Electroforming)20. การขนรปโดยใชผงโลหะ (Powder metal forming)21. แบบแมพมพพลาสตก (Plastic molding)
กรรมวธการใชเครองจกรผลตชนสวนใหไดขนาดตามตองการกรรมวธการแปรรปแบบมเศษ1.การกลง (Turning)2.การไสงานแบบงานเคลอนทเขาหามด (Planing)3.การไสแบบมดเคลอนทเจาหาชนงาน (Shaping)4.การเจาะ (Drilling)5.การเจาะผายปากรของชนงาน (Boring)6.การควาน (Reaming)7.การเลอย (Sawing)8.การแทงขนรป (Broaching)9.การกด (Milling)10.การเจยระไน (Grinding)11.การทำาแบบแมพมพ (Hobbing)
กรรมวธการแปรรปแบบไมมเศษ1.Ultrasonic 6.Chem-milling2.Electrical discharge 7.Abrasive jet cutting3.Electro-arc 8.Electron beam machining4.optical lasers 9.Plasma-arc machining5.Electrochemical 10.Water Jet Maching
กรรมวธการตกแตงผววสดชนงาน กรรมวธในขนนแยกประเภทออกไดดงน
1. การขดผวชนงานทวไป (Ploishing) 2. การขดผวดวยเครองขดสายพาน (Abrasive belt grinding)
3. การขดโดยใสในถงหมน (Barrel tumbling)4. การชบเคลอบผวดวยไฟฟา (Electroplating)5. การขดพวกลนไอดไอเสย (Honing)6. การใชชนงานสองชนขดดวยกน (Lapping)7. การขดแบบพเศษ (Huperfinishing)8. การพนเมดโลหะ (Metal sprying)9. การเคลอบดวยสารอนนทรย (Inorganic coatings)10.การเคลอบผวดวยวธการทางเคม (Parkerizing)11.การเคลอบผวงานประเภทอะลมเนยม (Anodizing)
กรรมวธการประกอบชนงาน การตอหรอประสานวสดชนงานเขาดวยกน โดยปกตการยดตดกนนนสามารถใชกรรมวธตาง ๆ ดงน
1.การเชอมตอ (Welding) เปนกรรมวธกรตอชนงานใหตดกน โดยการใหความรอนแกชนงานจนหลอมละลายตดกน
2. การบดกรออน (Soldering) 3. การบดกรแขง (Brazing) การตอชนงานใหตดกนโดยใหความ
รอนสงกวา 800 องศาฟาเรนไฮด4. การใชแรงอดผงยดตดกน (Sintering)5. การอดยด (Pressing)6. การยำาหมด (Riveting) เปนการทำาใหชนงานตดกนโดยการยำา
หมด7. การใชสลกเกลยวยด (Screw Fastening)8. การใชกาวยดเหนยว (Adhesive joining)
กรรมวธการเปลยนแปลงคณสมบตวสดชนงานทางกายภาพ1. การอบชบ (Heat treatment)2. การแปรรปหรอขนรปในสภาพรอน (Hot Working)
3. การแปรรปหรอขนรปในสภาพเยน( Cold Working)4. การพนหรอยงผววสดชนงาน (Shot Peening)
แบบฝกหด1. การผลต หมายถง2. การปฏวตอตสาหกรรม คอ3. จงอธบายผลของการปฏวตอตสาหกรรม 4. สารสนเทศ (Information) หมายถง5. ขอมล (Data) หมายถง6. สวนประกอบของระบบสารสนเทศ ประกอบดวย7. อตสาหกรรม หมายถง 8. จงอธบายการผลตแบบ Job lot production 9. จงอธบายการผลตแบบ Mass production10. จงอธบายความแตกตางระหวางเครองจกรแบบ อเนกประสงค (General purpose equipment) กบเครองจกรเฉพาะประสงค (Special purpose equipment)
แบบทดสอบจงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงขอเดยว1. ขอใดเปนความหมายของการผลต
ก. การนำาวตถดบผานเครองจกรข. การนำาเครองจกรมาชวยแทนแรงงานคนค. กระบวนการเปลยนวตถดบใหกลายเปนผลตภณฑทมคณภาพง. กระบวนการใชเครองจกรททนสมยและมราคาแพงมาใชในโรงงาน
อตสาหกรรม2.ในระบบการผลตขอใดเปนปจจยนำาเขา
ก. การออกแบบ ข. การผลตค. การจดการ ง. การศกษา
3. ววฒนาการผลตในยคใดเปนชวงเรมตนจากการพฒนาทางดานเทคโนโลยการผลตโลหะของมนษย
ก. ยคหน ข. ยคสำารดค. ยคเหลก ง. ยคเครองจกร
4. อตสาหกรรมในครอบครวเปนการผลตประเภทใดก. ขนาดใหญ ข. ขนาดกลางค. ขนาดยอม ง. ในครวเรอน
5. ระบบการผลตของโตโยตา แบบ Just in Time คอขอใด
ก. ทนเวลาพอด ทำางานใหพอดเวลา วางแผนใหด เตรยมการใหพอดข. การใชหลกการชดหนงในการระบและกำาจดความสญเปลา ค. การนำาระบบพลงงานรวมมาใชในการผลตง. ระบบการผลตโดยจดการสงแวดลอม
6. ขอใดคอลกษณะของเครองจกรเฉพาะประสงคคอก. ราคาถก ข. หาซองายค. ซอมแซมงาย ง. ผลตอยางตอเนอง
7. ขอใดคอลกษณะของเครองจกรเอนกประสงคก. ผลตไดอยางยดหยน ข. ผลตอยางตอเนองค. ราคาแพง ง. ผลตสนคาไดนอยชนด แต
ไดปรมาณมาก8. ความหมายของอตสาหกรรมคอ
ก. การทำาสงของเพอใหเปนสนคาหรอทำาอะไรกตามทออกมามมลคาเพมในทางดานเศรษฐกจ
ข. การนำาเครองจกรมาชวยแทนแรงงานคนทำาเปนสนคาหรอทำาอะไรกตามทออกมามมลคาเพม
ค. การทำาสงของเพอใหเปนสนคาหรอทำาอะไรกตามทออกมามมลคาเพม
ง. การจดการใหเปนสนคาหรอทำาอะไรกตามทออกมามมลคาเพม
9. องคประกอบใดไมเปนพนฐานการผลตก. เทคโนโลยการผลต ข. ความเปนไปไดทาง
เศรษฐศาสตรค. การพฒนาผลตภณฑ ง. การจดการ
10. สารสนเทศ (Information) หมายถงขอใดก. ขาวสาร เอกสาร ขอเทจจรงเกยวกบบคคลข. สาระตางๆเกยวกบบคคลและอนๆค. ขอมลตางๆ ทไดผานการประมวลผลหรอวเคราะหแลว
ง. สาระตางๆเกยวกบบคคลและอนๆ ทไดผานการประมวลผลหรอวเคราะหแลว11. ขอใดเปนการผลตจำานวนมาก (Mass production)
ก. นาย ก ใชเครองจกรทผลตเปนแบบอเนกประสงคสามารถทำาไดหลายอยาง
ข. นาย ข ดนสอ เกนกวา 100,000 ชนตอป ค. นาย ค ผลตเครองรดยางพาราปละ 20 เครองง. นาย ง ผลตเขมขด 500 ชนตอรน
12. ขอใดเปนกรรมวธการแปรรปแบบไมมเศษก. การกลง ข. การไส ค. การหลอ ง. การเจาะ
เฉลยบทท 1
ขอท 1 2 3 4 5 6 7 8 9เฉลย ค ง ค ค ก ก ค ก ค
ขอท 10 11 12เฉลย ค ข ค
หนวยท 2การหลอโลหะ
สาระสำาคญ
เนอเรอง
1. ประวตของการหลอโลหะ 2. กรรมวธการหลอโลหะ
3. ประเภทของโลหะหลอ 4. แบบหลอ 5. ทรายหลอ 6. กระสวน จดประสงคการเรยนร
1. อธบายประวตของการหลอโลหะได2. อธบายกรรมวธการหลอโลหะได3. บอกประเภทของการหลอได4. อธบายขอดขอเสยของแบบหลอชนได5. อธบายคณสมบตของทรายหลอได6. บอกสวนประกอบของทรายทำาแบบหลอ7. บอกประโยชนของกระสวนได8. อธบายศพทในระบบการปอนนำาโลหะได
1. ประวตของการหลอโลหะประวตของการหลอเรมตงแตเมอมนษยรจกหลอมโลหะและรจกทำา
แบบหลอ กลาวกนวาเรมตงแต 4000 ปกอนเรมครสตศกราช แตเราไมอาจทราบเวลาทแนนอน เมอมนษยเรมนำาโลหะมาใชงานนน ไดมำาเครองประดบโดยการตทองหรอเงนใหมรปรางตามตองการและภายหลงนำามาทำาอาวธบาง ผานไถบาง ตอมาเมอมนษยรวาทองแดงนนละลายไดและเมอคนพบวาเมอเทโลหะเหลวลงในแบบจะสามารถทำาชนงานทมรปรางซบซอน
ได ชนงานหลอในระยะแรกๆ ทำาดวยบรอนซซงเปนโลหะผสมระหวางทองแดง ดบกและตะกว ซงบรอนซมจดหลอมเหลวตำากวาทองแดง
การหลอบรอนซกระทำาครงแรกเมอสมยเมโสโปเตเมย ประมาณ 3000 ปกอนครสตศกราช ตอมาขยายสงทอดมาสเอเชยกลาง อนเดยและจน ตอมาสงทอดสยโรปเมอ 1500 ป กอนครสตศกราช มการทำาดาบ หอก เครองประดบ
การหลอเหลกเรมเมอครสตศตวรรษท 14 ในเยอรมนน วธการหลอในสมยนนใชการเทโลหะเหลวทไดจากแรลงในแบบเลย ไมมการทำาเหลกปกกอนแลวจงหลอมเหลกปกใหม l สวนถานโคกนนไดคนพบในองกฤษในครสตศตวรรษท 18
ชนงานหลอทเปนอลมเนยมผสมนนเพงมขนในระยะหลง หลงจากไดมการคนพบการทำาใหอลมเนยมบรสทธโดยการแยกดวยไฟฟาในตอนปลายศตวรรษท 19
2. กรรมวธการหลอและชนดการหลอโลหะ2.1 กรรมวธการหลอนนแสดงไดดงรปท 2.1
รปท 2.1 กรรมวธการหลอโลหะ
3. ชนดของการหลอ
วตถดบ
เตาหลอม
เบา
ระบบกรปรบปรง
เครองทำาแบบหลอ
การเท
เขยาทรายออก
ทำาความสะอาด
ตรวจสอบ
ชนงาน
หบหลอ
ทราย
การหลอโลหะ(casting) คอ การขนรปโลหะโดยนำาโลหะมาหลอมเหลว แลวเทหรอฉดเขาสโพรงแบบหลอทราย(Mould)หรอแมพมพ (Die)หรอหนแบบ เมอโลหะแขงตวกจะไดชนงานทมรปรางตามโพรงแบบหลอตามตองการ http://wwwbsc-bunpot.blogspot.com/2011/10/blog-post.html
3.2. หลอโลหะดวยแบบหลอทราย 3.2.1 การหลอในแบบหลอดวยแรงถวง
การหลอแบบใชแรงโนมถวง เปนการหลอใสนำาโลหะลงในแมพมพเหลกโดยใชประโยชนจากแรงโนมถวงของโลกในการใหนำาโลหะไหลผานไปตามชองวาง ในแมพมพเหลก ตามลกษณะรปแบบทตองการ การหลอลกษณะนชวยประหยด ตนทนในการผลต เหมาะสำาหรบการใชงานทวๆไป ความหนาแนนของอลมเนยมเหลวในแมพมพจะไมมาก แตโมเลกลของโลหะผสมยดเกาะตดกนแนน มนำาหนกเบากวาการหลอแบบอนๆ วธนเปนทนยมสำาหรบผประกอบการผลตอลมเนยมอลลอยดในประเทศไทย เปนการนำาเอาโลหะอลมเนยมทหลอมละลายแลว เทลงไปในแมแบบเพอหลอ นำามาตดแตงใหไดรปทรง ผานการชบ อบใหแหง แลวผานกระบวนการกลงการเจาะรตามใบสงซอและ/หรอตามรปแบบทลกคาตองการ
http://antiny.igetweb.com/index.php?mo=3&art=393995
3.2.2 การหลอแบบแมพมพ (Die casting) แมพมพงานรอนตองรองรบอณหภมทสงขณะใชงาน
เพอขนรปรางของชนงานประเภทอลมเนยม แมกนเซยม เหลก หรอโลหะตางๆการใชงานทวๆไปของงานรอนคอ การหลอดวยแมพมพแบบความ
ดนสงและความดนตำา การทบขนรปรอน การทบขนรปแบบตอเนอง เพอรองรบการใชงาน เหลกกลาแมพมพตองมสมบตตางๆทสง สำาหรบใชงานในการใชงานแบบน โดยทวไป เหลกกลาสำาหรบแมพมพงานรอนจะตองมความแขงแรงทอณหภมสงทดเยยม รวมทงความเหนยวและความคงทนทดคณสมบตทสำาคญอนๆสำาหรบแมพมพงานรอนคอ ความตานทานตอความเคนจากความรอนทมการเปลยนแปลงอยางตอเนอง และความตานทานตอการเสยดสขณะใชงานทอณหภมสง ดงนน ประสทธผลทดทสดของเหลกกลา ควรตองมคณสมบตทสมำาเสมอและเทาเทยมกนในแตละทศทาง
การหลอดวยแมพมพแบบความดนสง มความตองการเหลกกลาทมคณภาพสงทสดและตองมความเหนยวและความคงทนทสง ตองมความแขงแรงทอณหภมสง และความตานทานตออณหภมทมผลกระทบตอความแขงเนองจากแมพมพมราคาแพง คณภาพของเหลกกลาแมพมพจงเปนสงสำาคญเพอใหมนใจถงอายการใชงานของแมพมพไดตามความตองการ
Die Casting แมพมพฉดหลอ เปนวธการหลอทใชความดนสงอดนำาโลหะเขาสแมพมพ โดยนำาโลหะนนจะนำาเอาวตถดบเชน เหลก อลมเนยม ผานเขาเตาหลอเพอหลอมโลหะใหกลายเปนนำาโลหะ จากนนนำาโลหะจะวงเขาสแมพมพโดยผานทางรเขาของแมพมพ รเขาจะตองออกแบบใหอยในลกษณะททำาใหนำาโลหะวงเขาแมพมพไดสะดวก โดยอาศยความดนเขาชวย ทงไวสกครแลวจงทำาการแกะชนงานออกจากแบบ
ขอดของแมพมพฉดหลอ คอ สามารถผลตชนงานทมความซบซอน ผลตชนงานบางได อตราการผลต และ มความเทยงตรงสง
สวนขอเสย แมพมพมราคาแพง โลหะทใชตองมจดหลอมเหลวตำาผลตภณฑทไดจากแมพมพฉดหลอ เชน ชนสวนยานยนต ชนสวนเครองจกร เครองใชภายในบาน เปนตน
3.2.3 การหลอโดยใชความดนตำา (Low pressure casting)
3.2.4 การหลอโดยการใชแรงเหวยง (Centrifugal casting)
4. แบบหลอ ความหมายของโพรงแบบหลอทรายโพรงแบบหลอทราย (Sand Mold) หมายถงโพรงแบบทใชใน
การหลอโลหะโดยใชทรายเปนวสดหลก มหนาทรองรบนำาโลหะ ทเทลงในโพรงแบบ เมอนำาโลหะเยนตวลงกจะไดรปรางของชนงานหลอเหมอนกบรปรางของโพรงแบบหลอ
โพรงแบบหลอทราย (Sand Mold) สามารถจำาแนกออกเปน 9 ชนดไดแก
1. โพรงแบบหลอทรายชน (Green Sand Mold)2. โพรงแบบหลอทรายแหง (Dry Sand Mold)3. โพรงแบบหลอซลเคท ( Co2 Mold)4. โพรงแบบหลอทรายฟราน (Furan Resin Mold)5. โพรงแบบหลอซเมนต (Portlan Cement Mold)
6. โพรงแบบหลอวจตร (Investement Mold)7. โพรงแบบหลอเปลอกหอย (Shell Mold)8. โพรงแบบหลอฟลโมลดคาสตง (Full Mold Casting)9. โพรงแบบหลอพลาสเตอร (Plaster Mod)
โพรงแบบหลอทรายชน (Green Sand Mold)ทรายหลอทใชกนมากทสดคอ ทรายภเขา ทรายทะเล ทรายแมนำาและ
ทรายซลกา ทงหมดนเกดขนเองตามธรรมชาต สวนประกอบของทรายหลอ1.เมดทราย2.ดนเหนยว
3.ตวประสานอนๆขอดของโพรงแบบหลอทรายชน(Green Sand Mold)
1. เหมาะกบชนงานขนาดเลกถงปานกลาง2. หากใชเครองทำาแบบหลอสามารถผลตไดจำานวนมาก3. เมอทำาแบบหลอเสรจสามารถเทนำาโลหะไดเลย4. ทรายทใชทำาแบบหลอสามารถนำากลบมาใชใหมไดโดยผสมนำาและเบน
โตไนต5. ประหยดตนทนในการหลอ
ขอเสยของโพรงแบบหลอทรายชน
1. ไมสามารถหลองานทมความซบซอนมาก ๆ ได2. แบบหลอมความแขงแรงตำา 3. ชนงานหลออาจเกดขอบกพรองไดงาย เชน รพรน ฟองอากาศ
5. ทรายหลอ
คณสมบตของทรายทำาแบบหลอ http://www.culcenter.rmutk.ac.th/6/start.html
ทรายทำาแบบหลอ (Molding Sand) แบบหลอโดยทวไปทำาจากทรายทำาแบบเพอใชในการผลตงานหลอ เพอจะไดมาซงแบบหลอทด ควรทราบคณสมบตของทรายทำาแบบหลอ 6 ประการ ดงน
1. การไหลตว (Flow ability)2. ความแขงแรงขณะมความชน (Green Strength)3. ความแขงแรงเมอไดรบความรอน (Hot Strength)
4. ความแขงแรงเมอแหงตว (Dry Strength)5. มอตราลมผานทด (Permability)6. การทนตอความรอน (Refractoriness)
คณสมบตของทรายทำาแบบหลอ
1. การไหลตว (Flow ability) ทรายจะตองมการไหลตวทดเมอถกกระแทกหรออดจากมอหรอเครองทำาแบบ
2. ความแขงแรงขณะมความชน (Green Strength) ทรายทำาแบบทผสมเสรจเมอผานการกระทงหรออดเปนรปรางแลวจะตองมความแขงแรง คงสภาพได ไมเสยหายขณะเคลอนยาย
3. ความแขงแรงเมอแหงตว (Dry Strength) เมอเทนำาโลหะเขาสโพรงแบบหลอทรายทเปนผนงจะสญเสยนำาเนองจากการระเหยกลายเปนไอ โพรงแบบหลอทแหงตวตองมความแขงแรงเพยงพอทนตอการกดกรอนของนำาโลหะ
4. ความแขงแรงเมอไดรบความรอน (Hot Strength) หลงจากไอนำาระเหยหมดไปอณหภมของโพรงแบบหลอจะสงขนเรอย ๆ ถาแบบหลอมความแขงแรงไมพอจะเกดการแตกราวได
5. มอตราลมผานทด (Permeability) ตองยอมใหแกสซมผานออกได เมอเทนำาโลหะลงในโพรงแบบหลอจะเกดไอนำา หรอแกส จากความรอนและการเผาไหมโพรงแบบหลอจะตองยอมใหไอนำาหรอแกสผานออกไปไดสะดวก
6. การทนตอความรอน (Refractoriness) ทรายทำาแบบหลอจะตองทนตออณหภมสงทเกดจากการเทนำาโลหะลงในโพรงแบบหลอ ไมหลอมตวตดแนนกบผวของงานหลอ
สวนประกอบของทรายทำาแบบหลอ
1. เมดทราย (Sand)2. ตวประสาร (Binders)3. สารเพมอน ๆ (Additives)4. นำา (Water)
สวนประกอบของทรายทำาแบบหลอ1. เมดทราย (Sand) มลกษณะเปนอนภาคเลก ๆ มขนาดโต
ประมาณ .01-1.0 ม.ม.มทงชนดเมดกลม เมดมน เมดเหลยม และเมดผลก ทรายหลอจะประกอบดวยเมดทรายหลายขนาด ทรายเมดหยาบจะมอตราลมผานไดด แตทรายเมดเมดเหลยมจะใหความแขงแรงมากกวา เมดทรายม 2 ประเภทไดแก
2.ทรายธรรมชาต หมายถงทรายทมดนผสมอย เรยกวาประกอบดวยเมดทรายประมาณ 70 % ขนไป
3.ทรายสงเคราะห หมายถงทรายทถกแยกดนออกแลว ซงเรยกวาทรายซลกา มความบรสทธมาก หรอทรายสนำาตาลออน ซงมความบรสทธรองลงมา เมอนำาทรายเหลานมาผสมกบตวประสาน เรยกวาทรายสงเคราะห หรอทรายวทยาศาสตร ซงเปนทรายทมจดหลอมตวสง ม 4 ชนด ไดแก
สวนประกอบของทรายทำาแบบหลอ1) ทรายซลกา (Silica Sand) หรอทรายแกว พบตามแหลงตาง ๆ
เชน ชายหาด ภเขา หรอไดจากการบดหนควอทซ พบมากทจงหวดระยอง โดยจะตองทำาความสะอาดและรอนดวยตะแกรงกอนนำามาใช มจดหลอมเหลวสงถง 1,700 องศาเซลเซยส
2) ทรายเซอรคอน (Zircon) เปนทรายทมสขาวจนถงสนำาตาล เมดละเอยด จงมกใชในงานทมปญหาเกยวกบการหลอมเยมของทราย เพราะทนความรอนไดสง ใชเปนทรายหนาแบบสำาหรบงานหลอเหลกเหนยว มจดหลอมเหลวท 2038-2200 องศาเซลเซยส
3) ทรายโอลวน ( Olivin Sand) มสเขยวปนเทา มสภาพเปนดาง มจดหลอมเหลวท 1538-1760 องศาสเซลเซยส พบในประเทศนอรเวย ไมมในไทย จงมราคาแพง
4) ทรายโครไมต (Chormite Sand) มสดำา มสภาพเปนดาง มราคาแพงเนองจากตอสงนำาเขามาจากประเทศแอฟรกา มคณสมบตทนความรอนไดสงไมหลอมละลาย
2. ตวประสาน (Binders) มหนาททำาใหเกดการยดเหนยวระหวางเมดทรายทนำามาใชสรางแบบหลอ มหลายชนดในทนขอนำาเสนอ 3 ชนด ไดแก ดนเหนยว นำาแกว และตวประสารสงเคราะห
1. ดนเหนยว (Clay) ชวยใหทรายทำาแบบหลอแขงแรงและขนรปไดงาย ม 3 ชนดคอ ก. อลลท (Illite) เปนดนเหนยวทปนอยกบทรายธรรมชาต ทนความรอนไดไมด ข. เบนโตไนท (Bentonite) เหมาะสำาหรบทำาโพรงแบบหลอทรายชน ค. คาโอลไนท (Kaolinite) ทนความรอนไดสง และนยมใชบผนงเตา
2. นาแกว (Sodium Silicate) หรอโซเดยมซลเคท เปนของเหลวมสขนคลายแกว มอตราสวนของมวลอยระหวาง 2.0-2.5 คาความถวงจำาเพาะ 45-50 ดกรโบเม (ถาคามากจะขนมาก คานอยจะใส) เปนตวประสานทตองใชแกสคารบอนไดออกไซดเปนตวนำาทำาใหเกดปฏกรยาแขงตว นยมใชกบงานหลอเหลกกลา (Cast Steel) ทำาไดทงโพรงแบบหลอหรอทำาทรายหนาแบบ
3. ตวประสารประเภทสารสงเคราะห (Resin Binder) เรซนเปนตวประสานทดสำาหรบทรายทำาแบบหลอ ทนยมใชมากทสด คอฟราน เรซน ซงเปนของเหลวผสมระหวางยเรย ฟอรมาดไฮด กบ เฟอรฟร
ลอลกอฮอล มหลายเกรด ฟราน เรซนทใชกบงานหลอจะใชชนดทมเฟอรฟรลอลกอฮอล 50 %
6. กระสวน(Pattern)กระสวนนนใชทำาแบบหลอ(mold) และเมอเทนำาโลหะเขาไปในแบบ
หลอกจะไดชนสวนทมรปรางและขนาดเหมอนกบกระสวน กระสวนแยกออกเปนกระสวนโลหะ กระสวนไม
ชนดของกระสวน1.กระสวนปกต ใชกนมากมรปรางเกอบเหมอนกบชนงาน
แบงออกไดเปน1.1 กระสวนชนดชนเดยว รปรางเหมอนของจรง
1.2 กระสวนชนดแยกได กระสวนชนดนแยกไดตรงกลางเปน 2 สวน
1.3 กระสวนครงของจรง ใชสำาหรบชนงานทแบบหลอสวนลางและสวนบนเหมอนกนทกประการ
7. ศพทในระบบปอนนำาโลหะในงานหลอ2.2.1 หลอโลหะดวยแบบหลอทราย
องคประกอบ อปกรณทเกยวของสำาหรบงานหลอโลหะดวยแบบหลอทราย
1) หบแบบหลอทราย หมายถง กลองหรอกรอบทถกออกแบบไวสำาหรบกนทรายแบบหลอใหอยในพนทจำากดซงชางหลอกำาหนดหรอออกแบบไวสำาหรบชนงานทมมตหรอรปแบบทแตกตางกน แลหบแบบ
หลอโดยทวไปจะม2 ฝา เราเรยกวาฝาบนและฝาลาง หรออาจจะมมากกวา 2 ฝา กไดขนอยกบขนาด รปราง และมตของชนงานทตองการหลอ
2) กระสวน (Pattern) หรอหนแบบหลอ หมายถง ชนงานตนแบบททำาจากวสดชนดใดชนดหนงเชน ไม โพลเมอร หรอเซรามค เพอใชสำาหรบฝงลงไปในทรายทำาแบบหลอภายในหบแบบหลอ เมอทรายถกอดจนแนนเตมแลวจะนำาเอากระสวนขนหรอออกจากทรายแบบหลอ จะทำาใหทรายเกดโพรงอากาศภายในหบ โดยหบแบบหลอทวๆไปจะม2 ฝา เรยกวาฝาบนและฝาลาง
3) ไสแบบหลอและหบไสแบบ แบงออกเปน- ไสแบบ หมายถง ชนทรายทถกขนรปตามความ
ตองการทชางทำากระสวนออกแบบไวใหเปนรปรางตางๆทเปนโพรงภายในชนงานทตองการหลอ โดยเกดขนมาจากหบไสแบบ
- หบไสแบบ หมายถง กลองซงทำาจากวสดชนดใดชนดหนง เชน ไม โพลเมอร หรอเซรามค เพอใสทรายทำาแบบหลอลงไปแลวอดใหแนนจะเกดชนทรายเปนรปรางตางๆตามโพรงภายในหบไสแบบ
4) บาไสแบบ หมายถง สวนเกนขอกระสวนซงถกออกแบบไวสำาหรบเปนตำาแหนงวางไสแบบเพอควบคมตำาแหนงทตองการใหเกดชองวางในชนงานหลอเมอนำาโลหะหลอมละลายแขงตว
5) ทรายแบบหลอ หมายถง ทรายซลกา ซงมสวนผสมทางเคมเพอใหเกดความเหนยวและทนตออณหภมหลอมละลายไดสง
6) ระบบทางเดนนำาโลหะ หมายถง ทางวงของนำาโลหะหลอมเหลว ซงถกออกแบบไวสำาหรบเปนทางไหลของนำาโลหะเมอถกเทเขาสโพรงแบบหลอทราย และจะเยนตวเปนของแขงตอไป จะประกอบดวย รเท ทางวง และรลน
- รเท เปนรหรอตำาแหนงสำาหรบเทนำาโลหะหลอมเหลวเขาสโพรงแบบหลอ
-ทางวง เปนโพรงชองทางไหลของนำาโลหะหลอเหลว ทถกออกแบบไวในโพรงแบบหลอทราย เพอใหนำาโลหะไหลเขาไปไดทกพนททเปนชองวางภายในโพรงแบบหลอ
- รลน ถกออกแบบไวสำาหรบใหนำาโลหะหลอมเหลวลนออกภายนอกหบแบบหลอ ทำาใหเรารวานำาโลหะไหลเขาสโพรงแบบจนเตมแลว และเปนสวนทจะชวยเตมเตมนำาโลหะใหแกชนงานหลอ
1) บาไสแบบ (Core print) เปนสวนทชวยกำาหนดตำาแหนงของไสแบบ
รปแสดงชอสวนตางๆในระบบการปอนนำาโลหะ
2) รเท( Sprue) เปนทางทนำาโลหะจากอางเทไปสรวงและรเขา3) รวง ( runner) เปนทางทนำานำาโลหะจากรเทไปยงสวนตางๆของแบบหลอ4) รเขา ( ingate) เปนทางทนำาโลหะจากรวง เขาสชองวางในแบบหลอ5) แองเท ( puring cup) มหนาทกนมใหสงเจอปนในนำาโลหะจาก
เบาเขาสรเท6).ทราย CO2 เปนทรายทำาแบบชนดทรายซลกาทผสมโซเดยมซล
เกตหรอนำาแกว
แบบฝกหด
1.การหลอโลหะคอ2.จงอธบายกรรมวธการหลอโลหะ3. จงบอกประเภทของการหลอ4. จงอธบายขอดขอเสยของแบบหลอชน5. จงอธบายคณสมบตของทรายหลอได6. จงบอกสวนประกอบของทรายทำาแบบหลอ7. จงบอกประโยชนของกระสวน8. จงอธบายศพทในระบบการปอนนำาโลหะ
8.1 รลน 8.2 รเท8.3 หบแบบหลอทราย8.4 รวง ( runner)8.5 แองเท ( puring cup)8.6 ทราย CO2
แบบฝกหด1. ตอไปนเปนความหมายทถกตองของการหลอโลหะ
ก.การขนรปโลหะดวยวธเทนำาหลอมละลายของโลหะเขาสแบบหลอข.การหลอมละลายโลหะโดยการควบคมรปรางค.การฉดนำาโลหะเขาสแมพมพง.การนำาโลหะมาแชของเหลวทเยน
2. การเตรยมนำาโลหะจำาเปนตองควบคมปจจยตาง ๆ ดงนก. ควบคมสวนผสม อณหภม สงสกปรกข. ควบคมความชน ความเปนกรด ดาง และอณหภมค. ควบคมปรมาณ ความสะอาด สวนผสมง.ควบคมเวลา ความชน สวนผสม
3. ตอไปนไมใชคณสมบตของทรายทำาแบบหลอก. การไหลตวทดข. ความแขงแรงขณะเปยกและขณะแหงค. ทนตอความรอนง. มอตราลมผานไดนอย
4. โลหะใดทไมสามารถหลอดวยกรรมวธ Die Castingก.เหลกหลอข.อะลมเนยมค. สงกะสง.แมกนเซยม ตอบ ก.
5. สำาหรบในประเทศไทย เมอกลาวถงกระบวนการ Die Casting หมายถง
ก. Permanent Mold Castingข. Gravity Die Castingค. High Pressure Die Castingง. Low Pressure Die Casting ตอบ ค.
6.ชนงานลกษณะใดทไมเหมาะกบการหลอโดยอาศยแรงเหวยง (Centrifugal Casting)
ก. ชนงานทรงกระบอกข. ชนงานขนาดใหญค. ชนงานซบซอนทตองอาศยไสแบบ (Core)ง. ชนงานบาง ๆ ตอบ ค.
7. กระบวนการหลอใด ทไมเหมาะสำาหรบการผลตชนสวนทตองการความละเอยดสง
ก. หลอดวยแบบหลอทรายชน (Green Sand)ข. กรรมวธขผงหาย (Lost Wax)ค.กรรมวธอนเวสตเมนต (Investment Casting)ง. กรรมวธเชลลโมลด (Shell Mold) ตอบ ก
8. ขอใดไมใชสวนประกอบทอยในหบแบบ ขณะทำาการหลอดวยกรรมวธแบบหลอทราย
ก. ไสแบบ (Core)ข. แบบจำาลองหรอกระสวน (Pattern)ค. ทนเยน (Chill)ง. ระบบทางเดนโลหะหลอมเหลว ตอบ ข
9. ทราย CO2 คอก. ทรายชน (Green Sand)ข. ทรายทมคารบอเนตเปนองคประกอบค. ทรายทำาแบบทผสมโซเดยมซลเกตง. ทรายทำาแบบทผสมเรซน ตอบ ค
10. องคประกอบททำาใหทรายแบบหลอชนดทรายชน (Green Sand) มความแขงแรงคอ
ก. นำา ข. ดนเหนยว ค. นำาและดนเหนยว ง. ผงถานหรอผงแกรไฟต ตอบ ค11. เหลกหลอมสวนผสมของคารบอนประมาณเทาไร
ก. 0.01 - 0.1 wt% ข. 0.5 - 1.0 wt% ค. 1.5 - 2.0 wt% ง. 2.0 - 4.0 wt% ตอบ ง
12.ตามรปน โครงสรางเกรนแบบใดเกดจากการหลอ
ก.A ข. B ค. C ง. ทกโครงสรางhttp://www.coe.or.th/coe/main/coeHome.php?aMenu=701012&aSubj=72&aMajid=613. รลน (Riser) คออะไร
ก. สวนประกอบหนงทชวยสงนำาโลหะเพอชดเชยการหดตวของชนงานหลอ
ข. สวนประกอบหนงทชวยสงนำาโลหะเขาสโพรงทเปนขนงานค. สวนประกอบหนงทเปนทางไหลของนำาโลหะง. สวนประกอบหนงทชวยรบนำาโลหะจากการเท
14. รเขา (Gate) คออะไรก. สวนประกอบหนงทชวยสงนำาโลหะเพอชดเชยการหดตวของชนงาน
หลอข. สวนประกอบหนงทชวยสงนำาโลหะเขาสโพรงทเปนขนงานค. สวนประกอบหนงทเปนทางไหลของนำาโลหะง. สวนประกอบหนงทชวยรบนำาโลหะจากการเท
15. กระสวน คออะไรก. รปทรงททำาจำาลองชนงานหลอข. สวนบนของเบาทรายค. สวนลางของเบาทรายง. ไสหรอแกนเพอใหเกดชองวางในชนงานหลอ
16. Core คออะไรก. รปทรงททำาจำาลองชนงานหลอข. สวนบนของเบาทรายค. สวนลางของเบาทรายง. ไสหรอแกนเพอใหเกดชองวางในชนงานหลอ