คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์...

22

Upload: others

Post on 03-Feb-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ
Page 2: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ
Page 3: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอท ๖การปลกขาวพนธขาวดอกมะล๑๐๕เรยบเรยงโดยกจกรรมขาวศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำรจงหวดสกลนคร

Page 4: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คำนำ

พนธขาวเปนสงทจำเปนและเปนปจจยสำคญของการปลกขาวหรอทำนาแมวาปจจบนจะมพนธขาวปลกอยางกวางขวาง แตเทคนคการจดการเพาะปลกขาวมขอแตกตางปลกยอยออกไปแตละพนธ ซงเทคนคเฉพาะพนธ นเองทชาวนายงไมเขาถงองคความรหรอมการจดการทไมถกตองนก ศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำรจงหวดสกลนครซงไดดำเนนการคนควาวจยและสาธตการปลกขาว“พนธขาวดอกมะล๑๐๕”มาเปนระยะเวลานานจงไดจดทำเปนเอกสาร“คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล๑๐๕”ขนโดยมวตถประสงคเพอเผยแพรองคความร โดยเฉพาะเทคนคเฉพาะพนธขาว เพอใหชาวนาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอนำไปเปนแนวทางเพาะปลกไดถกตอง

จงหวงเปนอยางยงวาเอกสารเลมนจะเปนประโยชนตอชาวนาโดยเฉพาะชาวนาภาคตะวนออกเฉยงเหนอเพอจดการเพาะปลกใหถกตองซงจะเปนแนวทางในการเพมผลผลตขาวหรอลดตนทนการผลตในการทำนา

Page 5: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

สารบญ หนา

ประวตความเปนมา ๕ลกษณะประจำพนธ ๕ขอด ๖ขอจำกด ๖ผลผลต ๖พนทแนะนำ ๖การปลก ๗การใสปย ๙การดแลรกษา ๑๐การเกบเกยวการนวดและการตาก ๑๕การเกบรกษา ๑๗ตนทนการผลต ๑๘ภาคผนวก ๑๙

Page 6: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ
Page 7: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

การปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕๑. ประวตความเปนมา

ขาวขาวดอกมะล๑๐๕เปนพนธขาวหอมทไดจากการนำขาวพนธพนเมองจากนาเกษตรกรอำเภอบางคลาจงหวดฉะเชงเทราโดยนายสนทรสหะเนนเปนผรวบรวมในป๒๔๙๓-๒๔๙๔จำนวน๑๙๙ รวง มาปลกเพอศกษาพนธ ไดขาวรวงท ๑๐๕ ทมลกษณะพเศษ คอเมอนำมาหงตมมกลนหอม และเมลดออนนม จงนำไปคดเลอกแบบคดพนธบรสทธในปพ.ศ.๒๔๙๘ทสถานทดลองขาวโคกสำโรงจงหวดลพบรในปพ.ศ.๒๕๐๐นำเขาแปลงเปรยบเทยบพนธทองถนในภาคเหนอภาคกลางและภาคตะวนออกเฉยงเหนอในป พ.ศ.๒๕๐๒ ไดรบการพจารณาจากคณะกรรมการพจารณาพนธใหขยายพนธ และสงเสรมใหเกษตรกรปลกเปนพนธขาวขาวดอกมะล๑๐๕เมอวนท๒๕พฤษภาคม๒๕๐๒

๒. ลกษณะประจำพนธ๑) เปนขาวเจาไวตอชวงแสง๒) เปนขาวตนสงประมาณ๑๔๐-๑๕๐เซนตเมตร๓) อายดอกประมาณวนท๒๐ตลาคมและสกแกเกบเกยว

ไดประมาณวนท๒๐พฤศจกายน ๔)ระยะพกตวของเมลดประมาณ๘สปดาห ๕)ขนาดเมลดขาวกลองยาว ๗.๕ มลลเมตร กวาง ๒.๑มลลเมตรหนา๑.๘มลลเมตร ๖) ลกษณะเมลดขาวเปลอกสฟางเมลดเรยวยาวกนงอน

Page 8: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

๓. ขอด

๑) เมอนำมาหงตมมกลนหอมเมลดออนนม ๒)ทนตอสภาพแลงทนตอดนเปรยวและดนเคม ๓)คณภาพการขดสดเมลดขาวสารใสแขงมทองไขนอย ๔)นวดงายเนองจากเมลดหลดรวงจากรวงไดงาย ๕)เปนทตองการของตลาดขายไดราคาด

๔. ขอจำกด

๑) ไมตานทานโรคขอบใบแหง โรคใบสสม โรคใบจดสนำตาล และโรคไหมและโรคใบหงก ๒)ไมตานทานแมลงบวและเพลยกระโดดสนาตาล ๓)ตนออนลมงายถาปลกในบรเวณทดนมความอดมสมบรณสง

๕. ผลผลต ผลผลตของขาวขาวดอกมะล๑๐๕ทศนยศกษาการพฒนาภพานฯใหผลผลตขาวโดยเฉลย๔๘๑กก./ไร(แปลงปยสงตดมาป๒๕๕๓)

๖. พนทแนะนำ นานำฝน นาชลประทาน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ ภาคกลางบางจงหวด

Page 9: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

๗. การปลก

๑)คดเลอกเมลดพนธใหบรสทธไมใหมเมลดพนธอนหรอสงเจอปนเชนเมลดวชพชและมเปอรเซนตการงอกสง๘๐เปอรเซนตขนไป ๒)เลอกวธการปลกและชวงเวลาทเหมาะสม

ในเขตชลประทาน หรอนานำฝนทไมมปญหาเรองนำ ควรทำนาดำ หรอนาหวานนำตมแผนใหม โดยนาดำเรมตกกลาตนเดอนกรกฎาคม ปกดำตนสงหาคมแลวขาวจะออกดอกประมาณ๒๐ตลาคมและเกบเกยวได๒๐พฤศจกายนสวนนาหวานนำตมแผนใหม หวานประมาณกลางเดอนกรกฎาคม ถงปลายเดอนกรกฎาคมแลวเกบเกยวในชวงปลายเดอนพฤศจกายน ในพนทฝนตกนอยหรอฝนลาควรทำนาหวานหรอนาหยอดโดยชวงเวลาปลกทเหมาะสม อยระหวางตนเดอนกรกฎาคม ถงปลายเดอนกรกฎาคมและขาวจะเกบเกยวไดในชวงปลายเดอนพฤศจกายน

การไถเตรยมแปลงดวยกระบอ

Page 10: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

๓)การเตรยมดนเพอปลกขาวขาวหอมมะล๑๐๕ นาดำไถดะทงไวประมาณ๑๕วนจงไถแปรเพอกำจดตนออนของวชพชทงอกขนมาใหม โดยคราดวชพชใหจมอยใตโคลน ในขณะเดยวกนกเกลยปรบระดบหนาดนจะทำใหระดบนำในแปลงนาทวมคลมวชพชไดอยางทวถง นาหวานนำตมแผนใหม โดยเรมจากการไถดะทงไวประมาณ ๑๕ วนแลว ไถแปรทงไว ๗ วน จากนนไถแปรอกครง แลวคราดพรอมเกบเศษวชพชออกใหหมดหรอเหยยบเศษวชพชใหลงไปอยใตโคลน แลวจงลบเทอกใหเรยบสมำเสมอแบงแปลงยอยขนาดกวาง ๓ - ๕ เมตร ทงไว ๑ คน แลวจงหวานเมลดขาวงอกอตราเมลดพนธ๗-๑๒กก./ไรหลงจากนน๕-๑๐วนใหทยอยปลอยนำเขาทวมหนาดนเพอคมวชพชตามระดบนำจนถงระดบประมาณ๕-๑๐เซนตเมตรตนขาวเจรญเตบโตพอทจะคลมวชพชได นาหวานขาวแหงในสภาพดนรวนปนทรายและดนทรายปนดนรวนจะเตรยมดนโดยการไถพรวนแลวหวานเมลดขาวในอตรา๑๐-๒๐กโลกรมตอไรจากนนคราดกลบถามฟางคลมจะชวยลดปญหาวชพช นาหยอด เปนวธทไมนยมปลกมากนก แตถาจำเปนทจะตองปลกดวยวธนในชวงเตรยมดนจะตองกำจดวชพชออกใหหมดและหลงจากหยอดเมลดขาวแลวถามฟางขาวคลมดนจะชวยลดปญหาวชพช ๔)ใชเมลดพนธในอตราทเหมาะสมกลาวคอวธปกดำ๓-๕กโลกรมตอไรนาหวานนำตมแผนใหม๗-๑๒กโลกรมตอไรนาหวานขาวแหงควรใชในอตรา๑๐-๒๐กโลกรมตอไรและวธหยอด๘-๑๐กโลกรมตอไร

Page 11: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

๘. การใสปย

การใสปยเคมใสในอตราทเหมาะสมและถกวธดงนการใสปยนาดำควรใส๒ครงคอ ครงท ๑ใสกอนปกดำไมเกน๑วนหรอหลงปกดำประมาณ๗-๑๐วนหรอหลงขาวงอก๒๐-๒๕วนในนาหยอดและนาหวานโดยใสปยสตร๑๖-๒๐-๐,๒๐-๒๐-๐,๒๘-๒๒-๐หรอ๑๘-๔๖-๐ในดนเหนยวและสตร๑๖-๑๖-๘ในดนทรายอตรา๒๐-๒๕กโลกรม/ไร

ครงท ๒ใสกอนขาวออกดอกประมาณ๓๐วน(ประมาณวนท๒๐กนยายนของทกป)โดยใชปยสตร๒๑-๐-๐ในอตรา๑๐-๒๐กโลกรมตอไรหรอปยยเรยสตร๔๖-๐-๐ในอตรา๕-๑๐กโลกรม/ไร ในการใสปยเคมทกครงแปลงนาควรมนำขงหรอดนมความชนเพอขาวสามารถใชปยไดอยางมประสทธภาพ

การใชปยอนทรย ๑) ไถกลบตอซงขาวหลงเกบเกยว ๒)ไถพรวนแลวหวานเมลดพชปยสดดวยโสนอฟรกน ถาเปนสภาพนาลมและปอเทองถาเปนสภาพนาดอนในอตรา๕ -๗กโลกรม/ไร ไถกลบโสนอฟรกนเมออายประมาณ ๕๕ วน หรอปอเทองในระยะออกดอกและตดฝกออน และปลอยใหเกดการยอยสลายประมาณ๒สปดาห ๓)หวานปยคอกหรอปยหมกในอตรา๕๐๐-๑,๐๐๐กโลกรม/ไรพรอมไถกลบกอนการปกดำ๑๕-๒๐วน

Page 12: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

๙. การดแลรกษา

โรคทสำคญ โรคไหม เชอสาเหต :เชอราPyriculariagriseaSacc. การปองกนกำจด : ๑) ไมควรใสปยไนโตรเจนในอตราสงเกนไป ๒)ในแหลงทเคยเปนโรคใชสารเคมคลกเมลดพนธ เชน ไตรไซคลาโซลคารเบนดาซม โพรคลอราด ตามทระบในฉลากยา และเมอพบแผลโรคไหมทวไป๕ เปอรเซนตของพนทใบฉดพน สารปองกนเชอรา คาซกาไมซน ไตรไซคลาโซลคารเบนดาซมอดเฟนฟอสตามอตราทระบ

โรคขอบใบแหง เชอสาเหต :เชอแบคทเรยXanthomonasoryzaepv.oryzae(exIshiyama)Swingset.al. การปองกนกำจด : ๑) ไมควรใสปยไนโตรเจนสงเกนไปในดนทอดมสมบรณอยแลว ๒)ไมควรระบายนำจากแปลงทเปนโรคไปสแปลงอน ๓)ใชสารปองกนกำจดโรคพชเสตรพโตมยซนซลเฟต+ออกซเตทตราไซคลนไฮโดรคลอรไรดหรอคอปเปอรไฮดรอกไซดหรอไอโซโพรไทโอเลนเมอเรมพบอาการของโรคบนใบขาว

๑๐

แผลไหมทใบ โรคไหมคอรวง

Page 13: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

โรคใบจดสนาตาล เชอสาเหต : เชอรา Bipolaris oryzae (Helminthosporium oryzaeBredadeHaan.) การปองกนกำจด : ๑)คลกเมลดพนธกอนปลกดวยสารปองกนกำจดเชอราเชนแมนโคเซบหรอคารเบนดาซม-แมนโคเซบอตรา๓กรม/เมลด๑กโลกรม ๒)ใสปยโพแทสเซยมคลอไรด(๐-๐-๖๐)อตรา๕-๑๐กโลกรม/ไรชวยใหขาวเปนโรคนอยลง ๓)กำจดวชพชในนาทำแปลงใหสะอาดและใสปยในอตราทเหมาะสม ๔)ถาพบอาการของโรคใบจดสนำตาลรนแรงทวไป ๑๐ เปอรเซนตของพนทใบในระยะขาวแตกกอหรอในระยะขาวตงทองใกลออกรวงเมอพบอาการใบจดสนำตาลทใบธงในสภาพฝนตกตอเนอง อาจทำใหเกดโรคเมลดดาง ควรพนดวยสารปองกนกำจดเชอราเชนอดเฟนฟอสคารเบนดาซมแมนโคเซบหรอคารเบนดาซม-แมนโคเซบตามอตราทระบ

๑๑

โรคขอบใบแหง

โรคใบจดสนาตาล

Page 14: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

แมลงทสำคญ เพลยกระโดดสนาตาล การปองกนกำจด : ๑) ในแหลงทมการระบาดและควบคมระดบนำในนาไดหลงปกดำหรอหวาน๒ - ๓ สปดาห จนถงระยะตงทองควบคมนำในแปลงนาใหพอดนเปยก หรอมนำเรยผวดนนาน๗-๑๐วนแลวปลอยขงทงไวใหแหงเองสลบกนไปจะชวยลดการระบาดของเพลยกระโดดสนำตาล

๒)เมอตรวจพบสดสวนของเพลยกระโดดสนำตาลตวเตมวยตอมวนเขยวดดไขระหวาง๖:๑-๘:๑หรอตวออนวยท๑-๒เมอขาวอาย๓๐-๔๕วนจำนวนมากกวา ๑๐ ตว/ตนใหใชสารฆาแมลง บโพรเฟซน (แอปพลอด ๑๐% ดบบลวพ)อตรา ๒๕ กรม/นำ ๒๐ ลตร หรอใชสาร อโทเฟนพรอกซ (ทรบอน ๑๐% อซ)อตรา ๒๐ มลลลตร/นำ ๒๐ ลตร หรอ บโพรเฟซน/ไอโซโพรคารบ (แอปพลอด/มพซน ๕%/๒๐%ดบบลวพ) อตรา ๕๐ กรม/นำ ๒๐ ลตร เมอพบแมลงสวนใหญเปนตวเตมวยจำนวนมากกวา๑ตวตอ๑ตนและไมพบหรอพบมวนเขยวดดไขนอยมากใหใชสารอโทเฟนพรอกซ (ทรบอน ๑๐% อซ) อตรา ๒๐ มลลลตร/นำ ๒๐ ลตรหรอสารคารโบซลแฟน (พอสซ ๒๐% อซ) อตรา ๑๑๐ มลลลตร/นำ ๒๐ ลตรหรอไอโซโพรคารบ(มพซน๕๐%ดบบลวพ)อตรา๖๐กรม/นำ๒๐ลตรหรอสารฟโนบคารบ (บพเอมซ ๕๐% อซ) อตรา ๖๐ มลลลตร/นำ ๒๐ ลตร ในระยะขาวตงทองถงออกรวง เมอพบเพลยกระโดดสนำตาล ๑๐ ตว/กอ หรอ ๑ ตวตอ ๑ ตนและพบมวนเขยวดดไขจำนวนนอยมาก ใหใชสารไทอะมโทแซม (แอคทารา ๒๕%ดบบลวพ) อตรา ๒ กรม/นำ ๒๐ ลตร หรอสารไดโนทฟเรน (สตารเกล ๑๐%ดบบลวพ)อตรา๑๕กรม/นำ๒๐ลตรหรอโคลไทอะนดน (เดนทอช๑๖%เอสจ)อตรา๖-๙กรม/นำ๒๐ลตรหรออทโพรล(เคอรบกซ๑๐%เอสซ)อตรา๔๐มลลลตร/นำ๒๐ลตรหรอสารคารโบซลแฟน(พอสซ๒๐%อซ)อตรา๑๑๐มลลลตร/นำ๒๐ลตรตามอตราทระบ

๑๒

Page 15: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

หนอนกอ การปองกนกำจด : ๑) เผาตอซงหลงการเกบเกยวปลอยนำทวมและไถกลบดนเพอทำลายหนอนและดกแดของหนอนกอขาวทอยตามตอซง ๒)ปลกพชอนเพอตดวงจรชวตของหนอนกอขาวปลกพชหมนเวยน ๓)ไมควรใสปยไนโตรเจนมากเกนไปทำใหใบขาวงามหนอนกอชอบวางไข ๔)ใชแสงไฟลอตวเตมวยและทำลายเมอมการระบาดรนแรง ๕)ไมใชสารฆาแมลงชนดเมดในนาขาว เพอชวยใหศตรธรรมชาตพวกแตนเบยนไขและแตนเบยนหนอนของหนอนกอขาวสามารถควบคมประชากรหนอนกอขาวไดอยางมประสทธภาพ ๖) เมอพบอาการขาวยอดเหยวในระยะขาวอาย๓-๔สปดาหหลงหวาน/ปกดำในระดบ๑๐-๑๕เปอรเซนตใหใชสารชนดพนนำเชนคลอรไพรฟอส(ลอรสแบน ๒๐% อซ) อตรา ๘๐ มลลลตรตอนำ ๒๐ ลตร พนใหทวแปลงเพยงครงเดยว

๑๓

หนอนกอ

เพลยกระโดดสนาตาล

Page 16: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

สตวศตรทสำคญ หอยเชอร หอยเชอรเปนศตรสำคญของขาวในระยะกลาจนถงแตกกอโดยจะกดกนลำตนขาวใตผวนำสงเหนอระดบโคนตน ๐.๕ - ๑ นว และกนสวนใบทลอยนำตอไปจนหมดตนพบระบาดมากในนาขาวทวไปโดยเฉพาะนาขาวทมนำขงพชอาหารขาวพชนำตางๆเชนสาหรายหางกระรอกบวฯลฯ การปองกนและกำจด ๑) ใชวสดกนทกทางทนำเขาไดดวยเฝอกและตาขาย ๒)เกบตวหอยและไขนำไปทำลายทกสปดาหตลอด๖สปดาหหลงปลอยนำเขาแปลงนา ๓)ปลอยใหเปดกนหลงเกยวขาว ๔)ใชสารกำจดหอยนโคลซาไมด(ไบลไซด๗๐%ดบบลวพ)อตรา๕๐กรม/ไรหรอเมทลดไฮด(แองโกล-สลก๕%หรอเดทมล๔%)หวานอตรา๐.๕-๑.๐กโลกรม/ไรหรอเดทมล๘๐%ชนดผงอตรา๑๐๐กรม/ไรหรอโปรเทกหวานอตรา๓กโลกรม/ไรหรอคอปเปอรซลเฟต ละลายนำอตรา ๑ กโลกรม/ไร ทนทหลงปกดำเสรจ หรอหลงจากหวานขาวและไขนำเขานาแลว๑-๒ชวโมงโดยมระดบนำในนาสง๕เซนตเมตร

๑๔

หอยเชอร

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

Page 17: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

๑๐. การเกบเกยว การนวด และการตาก

การเกบเกยว ๑) เกบเกยวในระยะเวลาทเหมาะสม คอ ระยะทขาวออกดอกแลวประมาณ๒๘-๓๐วนรวงจะโนมลงเมลดในรวงมสฟางหรอเหลองโคนรวงมเมลดเขยวบางเลกนอยซงเรยกวา “ระยะพลบพลง” เปนระยะทเมลดขาวสกแกพอเหมาะทำใหไดนาหนกเมลดสงเปอรเซนตขาวเตมเมลดดปรมาณมากและมคณภาพการสด

๒)วธการเกบเกยวกอนถงระยะเกบเกยว๑๐วนควรระบายนาออกจากแปลงนาเพอใหขาวสกแกพรอมกนสวนวธการเกบเกยวนนสามารถทำไดทงการเกยวดวยมอและใชเครองมอเกบเกยว ซงจะใหขาวทมคณภาพไมแตกตางกนแตถามการปรบเครองจกรใหเหมาะสมกบการทำงาน อาจจะทำใหขาวรวงหลนหรอเมลดแตกหกไดเวลาเกยวขาว

๑๕คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕ ๑๕คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

Page 18: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

การนวดขาว เปนการทำใหเมลดขาวหลดจากรวง ซงมวธการปฏบตแตกตางกนไปแตละทองท เชน การนวดดวยเทา การใชววกระบอยา นวดโดยการฟาด นวดโดยใชรถแทรกเตอรยา และนวดดวยเครองนวดขาว ซงการนวดขาวนนมขอควรคำนง คอระมดระวงการสญเสยของขาวเนองจากนวดไมหมด หรอเมลดกระเดนหายไปหรอถกเครองนวดพนเอาเมลดออกไป เปนตน ซงหากไมไดใชเครองนวดจะตองมการทำความสะอาดเมลดขาวเปลอกดวยเพอลดสงเจอปนทตดมากบขาว

การตากขาว เปนการลดความชนในเมลดขาวใหอยในระดบทเหมาะสม คอ ๑๒ - ๑๔เปอรเซนต ซงเมอนำไปสแลวจะทำใหไดคณภาพการสสง และสามารถเกบขาวเปลอกไวไดนานซงการตากขาวม๒วธคอ ๑)การตากขาวกอนนวดเปนการตากขาวในขณะทเมลดอยในรวงโดยการตากจะตองคำนงถงคณภาพขาวทตากเปนสำคญ โดยทำใหความชนพอเหมาะ และขาวมความสะอาดซงมวธปฏบตดงน ควรตากขาวประมาณ๒-๓แดด การกองขาวควรกองใหสงประมาณ๕๐เซนตเมตร หมนกลบกองขาวเพอใหแหงสมาเสมอทงกอง ในชวงเวลากลางคน ควรหาวสดปดบงนาคาง หรอนาฝน โดยเฉพาะกองขาวทกองสงๆ หรอกองตากแดดทงไวนานๆ เพราะจะทำใหเมลดมรอยราวและขาวแตกหกมากเวลาส

๑๖

Page 19: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

วธการตากขาวทเหมาะสมทสดคอทำราวแขวนตากเพราะจะทำใหขาวถกแดดสมาเสมอและไมสกปรก ๒)การตากขาวหลงนวดเปนการตากขาวทนวดออกจากรวงแลวโดยตากบนลานตากหรอบนพนททมวสดรองรบ การตากควรมการกลบกองขาวอยางสมาเสมอ

และในชวงเวลากลางคนควรโกยขาวมากองรวมกนแลวใชภาชนะปดกนนาคาง และนาฝนการตากวธนจะใชเวลาในการตากประมาณ๑-๓วนขนอยกบปรมาณขาว

๑๑. การเกบรกษา มขอควรปฏบตดงน ๑) เมลดจะตองสะอาดปราศจากสงเจอปน ไมเปนแหลงเพาะเชอโรค และแมลงศตร ๒)เมลดแหงมความชนไมเกน๑๔เปอรเซนต ๓)ยงฉางจะตองสะอาดมตาขายปองกนนกหนและศตรอนๆอากาศถายเทไดสะดวกมหลงคาปดกนแดดและกนฝน ๔)ถาเกบรกษาโดยการบรรจกระสอบ ควรใชไมรองกระสอบควรสงจากพนประมาณ๕-๖นวเพอปองกนความชนจากพนดนหรอซเมนต

๑๗

Page 20: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

๑๒. ตนทนการผลต ตนทนการผลตขาวขาวดอกมะล๑๐๕คดจากพนทจำนวน๑ไร

หมายเหต ขอมลนาป ๒๕๕๓

๑๘

ลำดบท

รายละเอยดแรงงาน

จำนวน หนวย (บาท) (บาท) (บาท)

ราคาตอหนวย

นาดำ นาหวานนำตม

๑. ไถดะ ๑ คน ๒๕๐ ๒๕๐ ๒๕๐ ๒. ไถแปร+ทำเทอก ๑ คน ๓๕๐ ๓๕๐ ๓๕๐ ๓. คาเมลดพนธ(ปกดำ) ๕ กก. ๒๓ ๑๑๕ - คาเมลดพนธ(หวาน) ๑๕ กก. ๒๓ - ๓๔๕ ๔. คาจางไถเตรยมแปลงกลา ๑ งาน ๓๐๐ ๓๐๐ - ๕. คาจางถอนกลา ๑๐๐ มด ๓ ๓๐๐ - ๖. คาจางปกดำ ๔ คน ๓ ๓๐๐ - คาจางหวาน ๒ คน ๒๐๐ - ๒๐๐๗. คาปยเคม๑๖-๑๖-๘ ๒๕ กก. ๑๗ ๔๒๕ ๔๒๕ ๘. คาปยยเรย๔๖-๐-๐ ๗ กก. ๑๓ ๙๑ ๙๑ ๙. คาจางกำจดวชพช ๑ ไร ๑,๐๐๐ - ๑,๐๐๐๑๐. คาจางเกบเกยว ๑ คน ๕๐๐ ๕๐๐ -๑๑. คาจางมด ๓๕๐ มด ๓ ๑,๐๕๐ -๑๒. คาจางนวด ๓๕๐ มด ๓ ๑,๐๕๐ -๑๓. คาจางเกบเกยว+นวด ๑ ไร ๗๐๐ - ๗๐๐ รวมคาใชจาย ๕,๒๓๑ ๓,๓๖๑ ผลผลต(กโลกรม) ๕๗๖ ๓๙๕ ราคากโลกรมละ๑๖บาท ๙,๒๑๖ ๖,๓๒๐ กำไร ๓,๙๘๕ ๒,๙๕๙

Page 21: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕

ภาคผนวกขนตอนการปลกขาวพนธ ขาวดอกมะล ๑๐๕

การท

ำนาด

ใสปย

เคมแ

ปลงก

ลา ส

ตร

๑๖-๑

๖-๘

สำหร

บดนท

ราย

หรอส

ตร ๑

๖-๒๐

-๐

สำหร

บดนเห

นยว

อตรา

๒๕

กโลก

รมตอ

ไร

ใสปย

เคมร

องพน

สตร

๑๖-๑

๖-๘

สำหร

บดนท

ราย

หรอส

ตร ๑

๖-๒๐

-๐

สำหร

บดนเห

นยว

อตรา

๒๕

กโลก

รมตอ

ไร

ใสปย

เคมแ

ตงหน

า สต

ร ๒๑

-๐-๐

อต

รา ๑

๐-๒๐

กโลกร

มตอไร

หรอส

ตร ๔

๖-๐-

๐ อต

รา ๕

-๑๐

กโลก

รมตอ

ไร

ประม

าณ ๒

๐ พ.

ย.

ปกดำ

กำเนด

ชอดอ

กออ

กดอก

๒๘

- ๓๐

วน ๒

๕ - ๓

๐ วน

๓๐ ว

แตกก

อตก

กลา

เกบเกย

๑๙

Page 22: คู่มือที่ ๖ การปลูกข้าว พันธุ์ ...puparn.rid.go.th/nineteen MENU/six.pdf · 2017-12-22 · คู่มือการปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

การท

ำนาห

วานน

ำตม

ใสปย

เคมร

องพน

สตร

๑๖-๑

๖-๘

สำหร

บดนท

ราย

หรอส

ตร ๑

๖-๒๐

-๐

สำหร

บดนเห

นยว

อตรา

๒๕

กโลก

รมตอ

ไร

ใสปย

เคมแ

ตงหน

า สต

ร ๒๑

-๐-๐

อต

รา ๑

๐-๒๐

กโลกร

มตอไร

หรอส

ตร ๔

๖-๐-

๐ อต

รา ๕

-๑๐

กโลก

รมตอ

ไร

ประม

าณ ๒

๐ พ.

ย.

กำเนด

ชอดอ

กออ

กดอก

๒๘

- ๓๐

วน ๒

๐ วน

๓๐ ว

แตกก

อหว

านเกบเกย

๒๐