ชิลีเล่มที่ 1 บทที่ 5thaifta.com/trade/study/cl1_chap5.pdf@ % h ! 5...

เลมท� 1 ภาพรวมเศรษฐกจและการคาของประเทศชล

154

บทท� 5

การทาขอตกลงเขตการคาเสรกบประเทศอ�น

5.1 ภาพรวมการทาขอตกลงเขตการคาเสรกบประเทศอ�น

นโยบายการคาของชลเปนนโยบายการคาแบบหลายมต ประกอบดวยนโยบายเปดกวาง

แบบฝายเดยว (Unilateral policy) ไปพรอมกบการเจรจาสนธสญญาการคาเสรท�งแบบทวภาค (Bilateral

FTA) และแบบพหภาค (Multilateral negotiations) การเจรจาในระดบพหภาคมท�งการเจรจาใน

ระดบประเทศ ระดบภมภาค และระดบโลก นบต�งแตป 2539 เปนตนมา รฐบาลชลไดใหความสนใจใน

การเจรจาสนธสญญาการคาเสรในระดบทวภาคมากข�น ภายหลงจากท�เหนวาการเจรจาในระดบภมภาค

เชน APEC, LAIA, MERCOSUR และระดบโลกคอ WTO ดาเนนการไดคอนขางชา 1

ตลอดระยะเวลารวมทศวรรษท�ผานมาชลไดบรรลความตกลงการคาเสรเปนจานวน 15

ขอตกลง ชลอางวาความตกลงท�ทาไวสามารถทาใหสนคาจากชลมโอกาสเขาสตลาดสนคาในประเทศ

ตาง ๆ มากกวา 50 ประเทศซ�งมประชากรรวมกนท�งส�นประมาณ 1.2 พนลานคน ครอบคลม GDP มาก

ประมาณ 3 ใน 4 ของ GDP โลก1 แบงเปน

(1) ความตกลงการคาเสรแบบ FTA ซ�งไดมการบรรลความตกลงแลว 7 ความตกลง

ประเทศท�ทาความตกลงในรปของ FTAs 2 มท�งส�น 30 ประเทศ ไดแก Mexico, Canada, European Union

(15 ประเทศ), South Korea, United States, European Free Trade Association (EFTA: 4 ประเทศ), Mini

trade bloc (Singapore, Brunei และ New Zealand) และ Republic of China

(2) ความตกลงการคาเสรแบบ PTA 3 ซ�งไดมการบรรลความตกลงแลว 8 ความตกลง

ประเทศท�ทาความตกลงในรปของ PTAs มท�งส�น 15 ประเทศ ไดแก MERCOSUR (Argentina, Brazil,

Uruguay and Paraguay), Colombia, Venezuela, Peru, Bolivia, Ecuador, Central America (5

ประเทศ), และ India

1 จาก เอกสารเร�อง “ Chile: A Strategic Location for Your Convenience Headquarters” Foreign Invest Miniteriede

Relaciones Exteriores, Chile, 2004 2 FTA หมายถงการทาความตกลงการคาเสรทางการคาท�มเปาหมายใหเปนเขตปลอดภาษระหวางกนตามกาหนดเวลาและเง�อนไขของ

ประเทศคสญญา 3

PTA หมายถงการทา Bilateral Trade Agreements ท�ทาสญญากนเฉพาะรายการสนคาท�ตกลงกน


155

(3) ประเทศท�ชลอยในระหวางการเจรจา คอ ประเทศญ�ปน สวนมาเลเซยและไทย ยงอย

ในข�นตอนของการรวมศกษา

5.2 ผลของการทาขอตกลงเขตการคาเสรกบประเทศตางๆ

ผลของการดาเนนนโยบายการคาเสรและการดาเนนมาตรการเสรมตาง ๆ มสวนสาคญ

ตอเศรษฐกจของประเทศชลในดานตางๆดงน�

1) ดานการเพ�มข�นของ GDP การท�ชลเขารวมเปนภาคในความตกลงการคากบ

ประเทศตางๆไดมสวนชวยกระตนให ผลตภณฑมวลรวมประชาชาต (GDP) ของชลเพ�มจาก 30,243.8

ลานเหรยญสหรฐฯในป 2533 เปน 97,000 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2547

2) ดานการเปล�ยนแปลงโครงสรางการผลตและการคา การลดอตราภาษนาเขาสนคาได

มสวนชวยใหผผลตชลสามารถนาเขาวตถดบไดในราคาท�ต�าลง และเพ�มความสามารถในการแขงขนกบ

ผผลตสนคาจากประเทศอ�นไดมากข�น ตารางท� 5.2.1 ไดแสดงใหเหนวา รายการสนคานาเขาของชลท�ม

สดสวนตอยอดนาเขาเพ�มสงข�นมากในชวง 2543-2547 ไดแกวตถดบตาง ๆ และตารางท� 5.2.2 ไดแสดง

ใหเหนวาชลนาเขาสนคาประเภทสาเรจรปนอยลง

ตารางท� 5.2.1 รายการสนคาท�ชลนาเขาในสดสวนเพ �มข�นในชวง 2543-2547

ลาดบท�

รายการสนคา

2543 2547 2543 2547 สดสวนนาเขาท�

เพ�มข�นระหวาง

2543-2547

มลคานาเขา

(ลานเหรยญสหรฐฯ)

สดสวนตอยอดนาเขา(%)

1 สนแรและแรเขมขน 21.53 317.28 0.1 1.4 1.3

2 เช�อเพลง 555.62 1,042.70 3.6 4.7 1.1

3 กาซธรรมชาต 169.10 446.02 1.1 2.0 0.9

4 น�ามนดบ 1,873.95 2,874.57 12.2 12.9 0.7

5 เหลกและเหลกกลา 168.39 381.40 1.1 1.7 0.6

6 มอเตอรและเคร�องป�นไฟ 108.15 273.48 0.7 1.2 0.5

7 เคร�องมอหนกขดเจาะเกล�ยดน 292.64 509.46 1.9 2.3 0.4

8 ถานหน 102.27 229.28 0.7 1.0 0.4

9 ผลตภณฑจากเหลกหรอเหลกกลา 58.53 148.92 0.4 0.7 0.3

10 ป ย 129.10 245.92 0.8 1.1 0.3

ท�มา : WTA


156

ตารางท� 5.2.2 รายการสนคาท�ชลนาเขาในสดสวน ท�ลดลงในชวง 2543-2547

ลาดบท� ช�อกลม 2543 2547 2543 2547 สดสวนนาเขาท�

ลดลงระหวาง

2543-2547

มลคานาเขา

(ลานเหรยญสหรฐฯ)

สดสวนตอยอดนาเขา

(%)

1 เคร�องอเลกทรอนคสใชในครวเรอน 933.52 1,040.95 6.1 4.7 -1.4

และอปกรณ

2 เคร�องมอและอปกรณสานกงาน 631.25 648.06 4.1 2.9 -1.2

3 เคร�องจกรทาวสดก อสราง 272.15 296.48 1.8 1.3 -0.4

4 แถบแมเหลกและส�ออ�นท�บนทกแลว 75.71 40.51 0.5 0.2 -0.3

5 เคร�องใชไฟฟา 586.41 782.42 3.8 3.5 -0.3

6 ผาใยสงเคราะห 104.47 95.53 0.7 0.4 -0.3

7 เย�อกระดาษ กระดาษและผลตภณฑ 384.71 503.70 2.5 2.3 -0.2

8 เคร�องมอและอปกรณทาจากโลหะ 264.24 330.65 1.7 1.5 -0.2

9 ขาวสาล 59.44 44.77 0.4 0.2 -0.2

10 ผลตภณฑจากส�งทอ 111.37 124.21 0.7 0.6 -0.2

ท�มา : WTA

3) ดานการดงดดเ งนลงทนจากตางประเทศ ในชวง 2517-2547 เงนลงทนจาก

ตางประเทศท�หล�งไหลเขามายงชลมจานวน 71.5 พนลานเหรยญสหรฐฯ การเขารวมเปนภาคความตกลง

การคาเสรกบประเทศคคาจานวนมาก ไดมสวนชวยดงดดเงนลงทนจากประเทศเหลาน�นใหเขาไปในชล

มากข�น ภาพท� 5.2.1 ไดแสดงใหเหนวาการทาตามความตกลงการคาเสรกบสหภาพยโรปเม�อป 2546 ได

มสวนชวยใหสด สวนเงนลงทนไหลเขาไปในชลเพ�มข�นในป 2548 โดยประเทศสเปนมเงนทนเคล�อนยาย

เขาไปในชลมากท�สดในชวง 2545-2547 สวนเงนทนจากสหรฐฯและคานาดาซ�งทา FTA กบชลเม�อป

2547 และ 2540 ตามลาดบกไดไหลเขาชลมากข�นเชนกน แตในสดสวนท�ลดลง


157

ภาพท� 5.2.1 การเปรยบเทยบสดสวนเงนลงทนจากตางประเทศของชล

ภายใต D.L. 600 ณ ป 2546 และป 2548 จาแนกตามประเทศผลงทนสาคญ

0

10

20

30

รอยละ

2546 29.7 15 3.2 2.7 18.1 2.8 9.6 2.5 2.3 3.6 10.4

2548 26.9 14.1 3 2.6 23.2 2.5 9.1 2.3 2.1 4.4 9.8

U.S.A.

Canada

Japan

Net her lan

Spain

It aly UKFran

ceSwitzer la

Australia

Ot hers

ท�มา: Foreign Investment Committee, Chile

4) ดานการสงออกเพ �มสงข�น นกลงทนสวนใหญท�เขามาลงทนในชลไดใชชลเปนฐาน

ในการผลตสนคาเพ�อสงไปจาหนายยงตลาดตางประเทศ สงผลใหชลไดประโยชนจากการทาตามความตก

ลงการคาเสรในดานการสงออก โดยประมาณรอยละ 70 ของมลคาสงออกของชลเกดจากการ ทาความตก

ลงการคาเสรกบประเทศอ�น1 จานวนสนคาสงออกเพ �มข�นจาก 200 รายการในป 2518 ซ�งเปนปท�ยงมไดใช

นโยบายเปดเสรทางการคา เปน 3,854 รายการในป 2547 สามารถสงออกไปยงประเทศคคาจากจานวน

50 ประเทศในป 2518 เปน 165 ประเทศในป 2547 ชลมจานวนผสงออกจาก 200 รายในป 2518 เปน

6,024 ราย ในป 2547 (ตารางท� 5.2.3)

ตารางท� 5.2.3 การเปรยบเทยบสถานการณการสงออกของชลกอนและหลงการเปดเสรทางการคาระหวางประเทศ

รายการ กอนเปดเสรการคา (2518) หลงเปดเสรการคา (2547)

จานวนสนคาสงออก 200 3,854

จานวนประเทศสงออก 50 165

จานวนผสงออก 200 6,024


1

Ministerio de Relaciones Exteriores.


158

5.2 ประเดนสาคญของความตกลง และผลของการทาความตกลงการคา FTA

ความตกลงการคา FTA ท�ชลไดลงนาม /บรรลแลวมจานวน 7 ความตกลง รวม 35

ประเทศ ไดแก (1) ความตกลงการคาเสรกบเมกซโก (2) ความตกลงการคาเสรกบคานาดา (3) ความ

ตกลงการคาเสรกบกลมประเทศสหภาพยโรป (4) ความตกลงการคาเสรกบประเทศยโรปอ�น ๆ (5) ความตกลงการคาเสรกบสหรฐฯ (6) ความตกลงการคาเสรกบเกาหลใต (KCFTA) และ (7) สญญา

การคากบนวซแลนด บรไน และสงคโปร

5.3.1 ความตกลงการคาเสรระหวางชลและเมกซโก (Mexico-Chile FTA)

ความตกลงการคาเสรระหวางชลและเมกซโกนบเปนความตกลงท�ใชเวลาเจรจาคอนขาง

นาน กลาวคอการเจรจาเร�มข�นในป 2535 และเร�มมผลในทางปฏบตต�งแตวนท� 1 สงหาคม 2542 ความ

ตกลงดงกลาว ไดครอบคลมสาระในดานการเขาถงตลาด กฎวาดวยแหลงกาเนดสนคา กฎระเบยบดาน

เทคนค มาตรการสขอนามย มาตรการปกปองการนาเขา การลงทน การคาบรการ นโยบายการแขงขน

ทางการคา ทรพยสนทางปญญา และการระงบขอพพาท ในสวนของเร�องการจดซ�อของรฐ และบรการ

ดานการเงน การเจรจาไดเร�มข�นเม�อเดอนสงหาคม 2543

1) ประเดนสาคญของขอตกลง

1.1) ความตกลงทางการคา

ผลจากการทาความตกลงทางการคาในดานอตราภาษศลกากร พบวา

• สนคาสวนใหญลดภาษเหลอ 0% ต�งแตวนท� 1 สงหาคม 2542 ซ�งเปนวนท�ความตก

ลงเร�มมผลในทางปฏบต

• สนคาในภาคผนวก 3-04(3) ของความตกลง ไดแก แอปเปล (ประเภทพกดยอย

0808.10.00) ไดลดอตราภาษเหลอ 0 และสามารถนาเขาไดโดยไมจากดปรมาณนาเขาภายในวนท � 1

มกราคม 2549

• สนคาในภาคผนวก 3-04 (4) ของความตกลง ซ�งสวนใหญเปนสนคาเกษตรจะเสย

ภาษในอตราท�ต�ากวาอตราMFN และจะทาการหารอกนเปนระยะๆเพ�อลดอตราภาษศลกากรของสนคาใน

กลมน�ตอไป

• สนคาท�ไมอยในกลมไดรบการยกเวนภาษของท�ง 2 ฝาย ไดแก ผลตภณฑนมตางๆ

กง ขาวสาลและแปงสาล น�ามนพชสาหรบบรโภค น�าตาล ผลตภณฑยาสบ และผลตภณฑปโตรเลยม

หลายประเภท


159

• ประเทศภาคท�งสองรบทราบและระบรายละเอยดของมาตรการ Quantitative

Restrictions ไวในภาคผนวก 5 ของความตกลง โดยประเทศภาคจะทาการหารอเพ�อลดหรอขจดมาตรการ

Quantitative Restrictions อยางนอยทก 2 ป นอกจากน�ยงตกลงท�จะมการหารอเปนระยะๆเพ�อ

พจารณาความเปนไปไดในการยกเลกมาตรการดาน Quantitative Restrictions, Licensing Requirements,

Performance Requirements หรอ Nondiscriminatory Measures ท�ยงคงอยขณะท�ทาการลงนามความตก

ลง โดยมขอผกพนท�จะยกเลกมาตรการตางๆตามรายละเอยดในภาคผนวก 6 ของความตกลง

• ในดานแหลงกาเนด มขอพงสงเกตวา อตราภาษศลกากรท�เมกซโกจดเกบจากสนคา

ท�มแหลงกาเนดจากประเทศชลภายใตความตกลงน�มอตราเฉล�ยเพยงรอยละ 0.3 ซ�งนบวาเปนอตราต�าท�สด

เม�อเทยบกบอตราเฉล�ยท�เมกซโกจดเกบจากสนคาท �มแหลงกาเนดจากประเทศคคาอ�นท�มความตกลง

การคาเสรดวยกน สาหรบสนคาท�ผลตในประเทศเมกซโกท�ไมไดใชวตถดบจากภายในประเทศท�งหมด

คอมการนาเขาบางสวน ถาตองการสงออกไปชล ชลอนญาตใหใช non-originating inputs ในมลคาไม

เกนรอยละ 8 ของมลคาสนคาสาเรจรปน�น ท�งน�มขอยกเวนสนคาเกษตร อาหารและแรธาตท�มรหสฮาร

โมไนซ 1-27 ซ�งการสงออกไปชลจะตองมเง�อนไขพเศษ และสาหรบสนคาจาพวกส�งทอท�มรหสฮาร

โมไนซต�งแต 50-63 ชลขอยกเวนไมใหสทธ�ยกเวนภาษดงกลาวขางตน

• นบต�งแตท�งสองฝายเร�มใชสญญาการคาเสรมา พบวามเร�องท�ตองเขาสขบวนการ

ไกลเกล�ยเพยง 2 เร�อง คอเร�องการท�ชลใชมาตรการปกปองการนาเขาไมอดจากเมกซโก และเร�องระบบ

การนาเขาแอปเปลของเมกซโก

1.2) ความตกลงดานการคาบรการ

ประเทศภาคท�งสองรบทราบและระบขอจากด (Reservations) ของมาตรการดาน

การคาบรการท�ไมสอดคลองกบเร�องตางๆ เชน หลกการปฏบตเย�ยงคนในชาต (National Treatment) การ

ปฏบตเย�ยงชาตท�ไดรบการอนเคราะหย�ง (Most-Favored-Nation Treatment) และ Local Presence ซ�งม

การระบรายละเอยดไวในภาคผนวก 1 และ ภาคผนวก 2 ของความตกลง

ความตกลงการคาเสรระหวางชลและเมกซโกฉบบน�เปน Negative lists ไมครอบคลมถง

เร�อง การบรการทางการเงน การบรการทางอากาศ การจดซ�อโดยภาครฐหรอรฐวสาหกจ และ การ

อดหนนหรอมาตรการใหความชวยเหลอตางๆท�ดาเนนการโดยภาครฐหรอรฐวสาหกจ (เชน การใหเงน

กยม การประกน เปนตน)


160

1.3) ความตกลงดานการลงทน

ประเทศภาคท�งสองรบทราบและระบขอสงวนของมาตรการดานการลงทนท�ไมสอดคลอง

กบเร�องตางๆ เชน หลกการปฏบตเย�ยงในคนชาต (National Treatment), หลกการปฏบตเย�ยงชาตท�ไดรบการ

อนเคราะหย�ง (Most-Favored-Nation Treatment), เร�อง Performance Requirements, และเร�องการเดน

ทางเขาประเทศของระดบผบรหาร นอกจากน�นประเทศภาคท�งสองยงไดตกลงกนท�จะสงวนสทธ�ในการ

ประกอบกจการบางประเภทได โดยเมกซโกไดระบประเภทธรกจท�ขอสงวนไวใหชาวเมกซกนเทาน�น เชน

ธรกจดาน การสารวจ การขดเจาะและกล�นน�ามน ธรกจเก�ยวกบพลงงานนวเคลยรและการแตงแร

กมมนตภาพรงส เปนตน ในขณะท�ชลมไดสงวนสทธ�ดงกลาว

2) การประเมนผลการจดทาเขตการคาเสรระหวางชลและเมกซโก

2.1) ผลดานการคาสนคา

ความตกลงดานการจดเขตการคาเสรระหวางชลและเมกซโกเร�มมผลในทางปฏบตต�งแต

วนท� 1 สงหาคม 2542 มลคาการคาของประเทศท�งสองไมเปล�ยนแปลงมากนกใน 3 ปแรกภายหลง

จากการทา FTA เน�องจากวกฤตการณทางการเงนในลาตนอเมรกาซ�งเร�มในป 2541 มลคาการคาเร�ม

กระเต�องข�นนบต�งแตป 2546 เปนตนมา แตเปนท�นาสงเกตวากอนทาความความตกลงการคาเสร

เมกซโกเปนฝายเก นดล และนบต�งแตความตกลงการคาเสรมผลในทางปฏบตคอป 2542 เมกซโกกเร�ม

ขาดดลการคากบชลมาโดยตลอด (ตาราง 5.3.1) ท�งน�เน�องจากการเกดวกฤตการณทางการเงนในลาตน

อเมรกาไดทาใหชลมกาลงซ�อลดนอยลง ในขณะท�เมกซโกซ�งไดประโยชนจากการเขาเปนสมาชกนาฟตา

ไดนาเขาวตถดบจากชลเพ�อใชในการผลตเพ�อสงออกไปยงประเทศสมาชกนาฟตา คอสหรฐฯ และ

คานาดามากข�น การท�เมกซโกหนมานาเขาสนคาจากชลเพ �มมากข�นนาจะเปนผลของการจดทาความตกลง

การคาเสรกบชล ทาใหสนคาจากชลไดเปรยบดานราคาเม�อเทยบกบสนคาประเภทเดยวกนจากประเทศ

ในลาตนอเมรกาอ�นๆ โดยเฉพาะ อารเจนตนา เวเนซเอลา และ เปร เน�องจากสนคาจากชลเสยภาษใน

อตราท�ต�ากวาประเทศอ�นมาก

ตารางท� 5.3.1 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลและเมกซโก

หนวย: ลานเหรยญสหรฐฯ

รายการ 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

มลคาสงออกของชลไปเมกซโก 371.2 508.2 621 815.6 831.7 909.4 920.9 1304.2

มลคานาเขาของชลจากเมกซโก 991.2 785.2 538.2 573.6 494.9 447.9 488.8 618.7

มลคาการคาระหวางชลกบเมกซโก 1,362.4 1,293.4 1,159.2 1,389.3 1,326.6 1,357.4 1,409.7 1,923.0

ดลการคาของชลท�คากบเมกซโก -620 -277.1 82.7 242 336.8 461.5 432 685.5

ท�มา: Servicio Nacional de Aduana, Chile.


161

2.2) ผลดานการคาบรการ

การคาบรการระหวางเมกซโกและชลกนบวามความสาคญไมนอย ดงจะเหนไดจาก

มลคาเงนลงทนของชลในภาคการบรการตาง ๆ ไดสงถงประมาณรอยละ 30 ของเงนลงทนท�งหมดใน

เมกซโกระหวางป 2542-2546 โดยการลงทนภาคบรการสวนใหญอยในภาคการคมนาคมขนสงทางน�าซ�ง

คดเปนมลคา 4 พนเหรยญสหรฐฯ หรอรอยละ 10 ของการลงทนในภาคบรการท�งหมด สาเหตสาคญท�

การลงทนในภาคน�สงกวาภาคอ�น นาจะมาจากการท�เมกซโกนาเขาสนคาจากชลเพ�มมากข�นในระยะ 5 ป

ท�ผานมา ซ�งเปนวธขนถายสนคาสวนใหญท �มการคาขายกนระหวางเมกซโกและชล รองลงมาไดแก

บรการอ�น ๆ (เชน การบรการท�เก�ยวกบการเงน และการทองเท�ยว) คดเปนรอยละ 12.2 และการคาปลก

และคาสง ซ�งคดเปนรอยละ 8.3 ของการคาบรการท�งหมด1

2.3) ผลดานการลงทน

ผลจากการทาความตกลงการคาเสรระหวางชลและเมกซโก พบวาเมกซโกยงลงทนใน

ประเทศชลนอยมาก คอรอยละ 0.5 ของเงนลงทน FDI ในชล ณ ส�นป 2547 ในขณะท�เงนลงทนจากชลใน

เมกซโกมมลคาสงเปนอนดบสามเม�อเปรยบเทยบกบเงนลงทนจากประเทศสมาชก LAIA อ�น ๆ ในชวงป

2542-2546 (ตารางท� 5.3.2) เงนลงทนชลในเมกซโกสวนใหญอยภาคอตสาหกรรมการผลตซ�งมมลคาสง

ถง 27 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอรอยละ 62.5 ของมลคาการลงทนท�งหมดของชล อตสาหกรรมท�ลงทนมาก

ไดแกการผลตเคมภณฑ (ยกเวนผลตภณฑ ปโตรเคม ) และการผลตสนคาท �ทาจากไม (ยกเวนเฟอรนเจอร )

การลงทนในภาคการสกดแรโลหะ การบรการอ�นๆ และการคมนาคมขนสงทางน�า

ประเภทกจการท�นกลงทนชลนยมไปลงทนในเมกซโก คอภาคการคาสงคาปลกมากท�สด

โดยมชาวชลถอครองหนรวม กบชาวเมกซกนมากถง 76 บรษท หรอคดเปนรอยละ 36.7 ของบรษทใน

เมกซโกท�มชาวตางชาตถอครองหนท�งหมด รองลงมาไดแก การบรการตางๆและอตสาหกรรมการผลตซ�งม

ชาวชลถอครองหนรวมดวยมากถง 71 และ 28 บรษทตามลาดบ

สาหรบเงนลงทนของเมกซโกในชล พบวาสาขาท�เมกซโกลงทนในชลมากท�สดคอสาขา

การส�อสารและอตสาหกรรมตางๆดวยสดสวนเงนลงทนท�งส�น ณ 2547 คอรอยละ 45 และรอยละ 41

ตามลาดบ (ภาพท� 5.3.1)

1 รายงานฉบบสมบรณโครงการศกษาความเปนไปได โอกาส และผลกระทบในการจดต�งเขตการคาเสรระหวางประเทศ

ไทยและเมกซโก จดทาโดยบรษท พดบบลวซ คอนซลต�ง(ประเทศไทย) จากด


162

ตารางท� 5.3.2 การลงทนจากชลในเมกซโกเม�อเปรยบเทยบกบประเทศสมาชก LAIA

หนวย: พนเหรยญสหรฐฯ

ประเทศ 2542 2543 2544 2545 2546 2542-2546 รอยละ

การลงทนท�งหมด 13,054,714 16,075,347 26,203,969 11,400,652 4,156,729 70,891,410

LAIA 54,740.90 96,913.90 59,505.70 37,509.10 13,049.20 261,718.80 100

บราซล 5,213.40 25,071.40 19,477.30 2,351.80 12,424.20 64,538.20 24.7

อรกวย 10,616.60 35,094.60 20,826.30 -8,107.40 -324.5 58,105.50 22.2

ชล 6,367.70 4,345.10 3,793.60 29,583.20 106.1 44,195.70 16.9

เวเนซเอลา 21,467.90 515.3 3,275.60 6,899.40 110.6 32,268.70 12.3

โคลมเบย 3,523.20 18,614.10 5,270.90 3,885.20 357.8 31,651.30 12.1

อารเจนตนา 3,237.70 9,281.10 4,963.40 1,419.50 152.2 19,053.90 7.3

เอกวาดอร 3,321.60 2,125.30 1,730.20 201 109.8 7,487.90 2.9

เปร 664.3 1,625.70 -150.3 1,065.00 -3 3,201.60 1.2

ปารากวย 325.9 234.3 315.6 211 115.9 1,202.70 0.5

โบลเวย 2.6 7.1 3.2 0.5 0.1 13.4 0

ท�มา : กระทรวงเศรษฐกจ ประเทศเมกซโก อางในรายงานฉบบสมบรณโครงการศกษาความเปนไปได โอกาส และผลกระทบ

ในการจดต�งเขตการคาเสรระหวางประเทศไทยและเมกซโก จดทาโดยบรษท พดบบลวซ คอนซลต�ง(ประเทศไทย) จากด

หมายเหต : ขอมลในป 2546 เปนขอมลท�รวบรวมต�งแตเดอนมกราคม-มถนายน

ภาพท� 5.3.1 FDI ของเมกซโกในชลภายใต D.L.600 (2517-2547) จาแนกตามสาขาการผลต

ท�มา : Foreign Investment Committee, Chile

Communications45%

Engineering & business services. 1%

Other Services11%

Transport & storage

1%

Wholesale & retail trade0%

Industries 41%

Construction1%


163

5.3.2 ขอตกลงการคาเสรกบคานาดา (CCFTA)

1) ประเดนสาคญของขอตกลง1

ชลเซนสญญาการคาเสรกบคานาดา (CCFTA) เม�อเดอนพฤศจกายน 2539 และมผล

ในทางปฏบตในเดอนกรกฎาคม 2540 ความตกลงน�นอกจากจะมเน�อหาครอบคลมทางดานการคาสนคา

การคาบรการ การลงทนและการไกลเกล�ยขอพพาทแลว ยงไดเพ�มความตกลงท�จะรวมมอกนในดาน

แรงงานและส�งแวดลอม โดยท�งสองฝายไดตกลงกนท �จะสงเสรมและพฒนากฎหมายภายใน ประเทศและ

กฎขอบงคบตางๆของตนในดานแรงงานและส�งแวดลอมเพ�อใหเปนประโยชนระหวางกน

ความตกลง CCFTA มลกษณะเหมอนนาฟตาในดานโครงสรางของความตกลง ขอบเขต

และการครอบคลมสาระสาคญ ข�นตอนการลดภาษศลกากรและการใชกฎแหลงกาเนดสนคา สาระสาคญ

ท� CCFTA แตกตางจาก NAFTA คอ CCFTA ไมม Chapter ท�เก�ยวกบพลงงาน ไมมมาตรการสขอนามย

พชและสตวท�จะเปนอปสรรคตอการคาสนคาเกษตร ไมไดบรรจเน�อหาเก�ยวกบการจดซ�อจดจางภาครฐ

บรการทางการเงน และสนทรพยทางปญญา


การทาความตกลงการคาระหวางชลกบคานาดาคร�งน�จะมแนวทางคลายกบของ NAFTA

คอสนคาสวนใหญไดรบการ ยกเลกการเกบภาษขาเขาทนท โดยสนคาท�คานาดาไดรบการยกเวนภาษ

ศลกากรจากชลทนทสวนใหญไดแกผลตภณฑอาหารจากเกษตร (Agri-food products) และ horticultural

products สาหรบสนคาเกษตร ท�ยงมการเกบภาษศลกากรกอนทา FTA ภาษสวนใหญถก กาหนดให

ยกเลกกอนเดอนมกราคม 2546 เชน ส�งทอ เส�อผาสาเรจรป และรองเทา ไดรบการยกเลกจนหมดภายใน

เดอนมกราคม 2546 และมบางสวนท�จะยกเลกการเกบภาษภายใน 5-10 ป เชน ขาวสาล น�าตาลและเน�อ

ววจะยกเลกการเกบภาษภายใน 17 ป 16 ป และ 15 ปตามลาดบ สนคาบางรายการชลยกเวนภาษใหเฉพาะ

ปรมาณนาเขาตามโควตา และเกบภาษปรมาณท�อยนอกโควตานาเขา รายการสนคาดงกลาว ไดแก เน�อหม

น�ามนพช เน�อวว ซ�งจะยกเลกการเกบภาษภายใน 10 - 15 ป สาหรบน�าตาล ชลขอยดระยะเวลาของการ

ยกเลกการเกบภาษในปรมาณนอกโควตานานถง 16 ป รายการสนคาท�ชลและคานาดาขอสงวนสทธ�ไม

เจรจาคอสนคาประเภทผลตภณฑนม สตวปก และผลตภณฑไข สาหรบรายการสนคาท�ประเทศท�งสอง

ขอสงวนใชมาตรการจากดการนาเขา (Quantitative Restriction) ประเทศท�งสองไดระบไวใน Annex IV

ของความตกลง โดยจะนารายการดงกลาวมาทบทวนทก 2 ปเพ�อดวาจะมรายการสนคาใดสามารถผอ น

คลายใหเสรไดมากข�น

สาหรบกฎแหลงกาเนดสนคา ท�งสองฝายตกลง ใชหลก substantial transformation ผล

จากการเรงลดภาษนาเขาระหวางกน ทาใหอตราภาษขาเขาท�ชลเกบจากคานาดา ณ เดอนมนาคม 2546

1

www.agr.gc.ca/itpd-dpci/english/trade_ agr/ccfta.htm


164

เฉล�ยอยท�รอยละ 0.1 โดยมขอตกลงกนวา ในกรณท�สนคาน�นไดเขาสระยะท�ปลอดภาษแลวไมวาจะเปน

ตลาดของชลหรอของคานาดา กใหประเทศท�งสองตางยนยอมท�จะละเวนการไตสวนและการใชมาตรการ

ตอบโตการทมตลาด นอกจากน�น ประเทศท�งสองยงมขอความตกลงใหสามารถรกษาโปรแกรมการคน

ภาษสนคานาเขาท�ผลตเพ�อสงออกไดเหมอนเดม

1.2) ความตกลงทางการคาบรการ

ความตกลงการคาเสรดานบรการระหวางคานาดา และชลมลกษณะเปน negative lists

โดยไมรวมความตกลงดานการจดซ�อภาครฐและรฐวสาหกจ บรการดานการเงน ซ�งคานาดาเขมแขงกวา

มาก แตชลใหการสนบสนนบรการดานการสงออกของคานาดามาชล มากกวาประเทศคสญญาอ�นท�วไป

คอใหสทธแกผสงออกคานาดาเท ยบเทาขอตกลงท�คานาดาทากบนาฟตา ตามมาตรา National Treatment

มาตรา Most-Favoured-Nation Treatment และมาตรา Standard of Treatment1

1.3) ความตกลงดานการลงทน

ในป 2545 ชลและคานาดาไดบรรลความตกลง (protocol) ในการเรงรดใหมการลดภาษ

ในหมวดการลงทน ในหลกการท�วไปประเทศภาคท�งสองไดมการกาหนดใหมการไดรบการปฏบตอยาง

เทาเทยมกน

2) การประเมนผลขอตกลงกบคานาดา

ขอตกลงการคาเสรระหวางชล กบคานาดา (CCFTA) มผลในทางปฏบต เม�อเดอน

มถนายน 2540 วตถประสงคของการทา CCFTA น�นทางฝายคานาดาตองการเ พ�มความสามารถในการ

แขงขนใหแกผสงออกของตนในตลาดชลใหเหนอสหรฐฯ สหภาพยโรปและเอเชย สวนทางฝายชลกม

ความประสงคท�ใชคานาดาเปนประตเขาสตลาดนาฟตาซ�งตนไมไดเปนสมาชก

1 มาตรา Standard of Treatment กาหนดวาในการเลอกใชระหวาง National Treatment หรอ MFN น�น ใหประเทศ

สมาชกเลอกใชมาตราท�จะใหประโยชนมากกวาแกผประกอบการของอกประเทศสมาชก


165

2.1) ผลดานการคา

คานาดาไดประโยชนจากการทาความตกลงการคาเสรกบชลในระยะแรกของการทา

ความตกลงการคาเสร เพราะสนคาสงออกของคานาดาไปชล รอยละ 75 ไดรบการยกเวนภาษศลกากร ซ�ง

ตอนบรรลความตกลงกนในป 2540 น�น ชลยงเกบภาษศลกากรในอตรารอยละ 11 ผลของการบรรลความ

ตกลงการคาเสรกบชลไดสงผลใหคานาดาสามารถส งออกไปชลเพ�มข�นจาก 394.64 ลานเหรยญสหรฐฯ

ในป 2540 เปน 453.33 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2541 อยางไรกตามมลคาสงออกของคานาดาไปชล

เพ�มข�นไดไมนาน เพราะภายหลงจากการท�ชลเร�มลดอตราภาษศลกากรรอยละ 1 ตอปแกประเทศท�วไป

(MFN) และคงไวท�อตรา รอยละ 6 ในปจจบนทาใหความสามารถในการสงออกไปตลาดชลลดลง

ผลจากการทาความตกลงการคาเสรระหวางชลกบคานาดาทาใหมลคาการคาของประเทศ

ท�งสองไดเพ�มข�นอยางมากจาก 528.6 ลานเหรยญสหรฐฯในป 2540 เปน 1,125.4 ลานเหรยญสหรฐฯในป

2547 โดยชลเปนฝายข าดดลในชวง 6 ปแรกของการบรรลความตกลง และเพ�งเกนดลคานาดาเม�อป 2546-

2547 (ตาราง 5.3.3)

ตารางท� 5.3.3 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลและคานาดา

หนวย: ลานเหรยญสหรฐฯ รายการ 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

มลคาสงออกของชลไปคานาดา 133.96 149.82 175.50 244.08 268.21 262.52 414.08 777.62

มลคานาเขาของชลจากคานาดา 394.64 453.33 364.91 463.88 382.06 292.74 336.56 347.78

มลคาการคาระหวางชลกบคานาดา 528.6 603.2 540.4 708.0 650.3 555.3 750.6 1,125.4

ดลการคาของชลท�คากบคานาดา -260.7 -303.5 -189.4 -219.8 -113.9 -30.2 77.5 429.8

ท�มา : Servicio Nacional de Aduana, Chile

นบต�งแตดาเนนการตามขอตกลงการคาเสรดงกลาว พบวามการเจรจาไกลเกล�ยขอพพาท

ทางการคาเพยง 2 คร�ง คอขอพพาทเก�ยวกบการนาเขาปลาซาลมอนจากชลไปยงคานาดา และการใช

มาตรการปกปองของชลในการกดกนการนาเขาขาวสาลและแปงขาวสาล น�าตาล และน�ามนพชสาหรบ

บรโภคท�สงจากคานาดา

2.2) ผลดานบรการ

ภาพท� 5.3.2 แสดงใหเหนวาภายหลงการบรรลความตกลงการคาเสรในป 2540 คานาดา

ลงทนในชลเพ�มข�นจากเดมท�เคยลงทนประมาณปละ 5 0 0 - 7 0 0 ลานเหรยญสหรฐฯ เพ�มข�นถงพนลาน

เหรยญสหรฐฯในป 2 5 4 0 - 2 5 4 1 ถงแมวาเงนลงทนในชลจะลดลงบางในระยะหลง แตในภาพรวมก

มากกวากอนทา FTA สาขาบรการท�คานาดาไปลงทนมากในชลคอสาขาการใหบรการทางการเงน ธรกจ

ประกน และการคาสงคาปลกดวยสดสวนเงนลงทนรอยละ 46, 27 และ 14 ตามลาดบ (ภาพท� 5.3.3)


166

0

500

1000

1500

ลานเหรยญสหรฐฯ

คานาดา

คานาดา 499 247 92 222 497 713 600 587 1061 998 458 744 142 913 188 367

2517 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547


หมายเหต: เปนขอมล ณ วนท� 31 ธนวาคม 2547

ภาพท� 5.2.5 สดสวนเง นลงทนในภาคบร การของคานาดาในชลภายใต D.L.600 (2517-2547)


Financial services46%

Insurance27%

Other Services2%

Engineering & business serv.

11%

ท�มา: Foreign Investment Committee, Chile.

หมายเหต: เปนขอมล ณ วนท� 31 ธนวาคม 2547


ในชวง 2517-2547 ชาวคานาดาลงทนท�ประเทศชลในรป FDI มากเปนอนดบสามรอง

จากสเปนและสหรฐฯ ดวยสดสวนเงนลงทนรอยละ 14.1 เงนลงทนจากคานาดาสวนใหญอยท �สาขา

เหมองแร คอรอยละ 67.8 รองลงมาคอสาขาอตสาหกรรม รอยละ 19.6 การลงทนในสาขาอ�นแตละสาขาม

ไมถงรอยละ 10 ของเงนลงทนท�งหมด (ภาพท� 5.3.4)

ภาพท� 5.3.3 การเปรยบเทยบเงนลงทนในภาคบรการของคานาดาในชลภายใต D.L. 600 กอน

และหลงบรรล FTA (2517-2547)

ภาพท� 5.3.2 การเปรยบเทยบเงนทนในภาคบรการของคานาดาในชลภายใต D.L. 600 กอนและหลงบรรล FTA (2517-2547)

2517-2532


167


ภาพท� 5.3.5 แสดงใหเหนวาผลของการทาความตกลงการคาเสรดานการลงทน

ระหวางชลและคานาดาเม�อป 2540 มไดมสวนกระตนใหคานาดาลงทนในชลมากนก

การทาความตกลงการคาเสรดานการลงทนระหวางชลและคานาดา มการทาความตก

ลงรวมในเร�องแรงงานและส�งแวดลอม เปนการเปดโอกาสใหนกลงทนคานาดาในชลสามารถพฒนา

คณภาพของแรงงานชลไดตรงกบความตองการของตน และชวยใหคานาดามสวนรวมในการปรบเปล �ยน

กฎหมายหรอกฎขอบงคบใด ๆ ในชลใหมความเปนสากลมากข�น ซ�งความตกลงน�มคานาดาเปนประเทศ

แรกท�ชลยอมทาความตกลงเร�องน�


0

500

1000

1500


ภาพท� 5.3.5 FDI ของCanada ในชลภายใต D. L. 600 กอนและหลงการบรรลความตกลงทางการคาเสร

คานาดา 497.6 713.0 600.8 587.3 1061.3 998.4 458.1 744.2 141.7 913.0 187.7 367.7

2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

ภาพท� 5.3. 5 FDI ของคานาดาในชลภายใต D.L. 600

กอนและหลงการบรรลความตกลงทางการคาเสร

.

Mining & quarrying

67.8%

Construction0.0%

Industries19.6%

Electricity, gas & water

6.3%

Services5.9% Others

0.4%

ภาพท� 5.3. 4 สดสวนการลงทนของคานาดาในชลภายใต D.L. 600 (2517-2547)


168

5.3.3 ขอตกลงการคาเสรกบกลมประเทศสหภาพยโรป


ขอตกลงการคาเสรกบกลมประเทศสหภาพยโรปมความสาคญมากตอชล เพราะ

สหภาพยโรปเปนประเทศคคาท�สาคญท�สดของชล เปนแหลงหลกของการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ

และเปนผบรจาครายใหญของโครงการรวมมอทางเทคนคตาง ๆ การเจรจาขอตกลงการคาเสรกบสหภาพ

ยโรป ซ�งชลไดมกรอบความรวมมอท�ทาไวแลวต�งแตป 2539 เร�มตนดาเนนการเจรจาในป 2543 ลงนาม

ในสญญาเม�อวนท� 18 พฤศจกายน 2545 และมผลในทางปฏบตต�งแตวนท� 1 กมภาพนธ 2546 ครอบคลม

ประเดนดานการเมอง การคา มาตรการสขอนามยในคน พชและสตว (SPS) มาตรการดานการคา สทธ

ในดานการจดต�ง การแขงขน การลงทน สนทรพยทางปญญา และการยตขอพพาท นบไดวาชลเปน

ประเทศแรกในกลมประเทศลาตนอเมรกาท�บรรลความตกลงฯกบสหภาพยโรป อนแสดงใหเหนถงความ

พรอมในการเปดเสร ทางการคาและบรการของชล

1.1) ดานการเมอง

ชลกบสหภาพยโรปไดตกลงกนท�จะสนบสนนประชาธปไตย และจะพยายามใหมทาท

รวมกนในเวทการคาระหวางประเทศ รวมท�งจะรวมมอในดานนโยบายการตางประเทศและความม�นคง

ซ�งรวมถงมาตรการตานภยกอการราย (Contingency measures)

1.2) ดานเศรษฐกจและการคา

ในดานเศรษฐกจและการคา ความตกลงฯ จะครอบคลมถงความสมพนธระหวางชลและ

สหภาพยโรปในดานเศรษฐกจและการคาสาขาตาง ๆ ตามพนธะกรณท�ท�งสองฝายมตอองคการการคา

โลก หรอ WTO

ในสวนของความตกลงดานการคาสนคาน�น สนคาอตสาหกรรมตางๆซ�งรวมถงปลา

และผลตภณฑจากสตวน�าสวนใหญ ชลไดยกเวนภาษศลกากรใหกวารอยละ 91 ของรายการสนคาท�ม

แหลงกาเนดจากสหภาพยโรป โดยพบวา ณ เดอนมนาคม 2546 อตราภาษขาเขาของสนคาจากสหภาพ

ยโรปโดยรวมเฉล�ยอยท�รอยละ 0.5 ในขณะท�สหภาพยโรปยกเวนภาษขาเขาทกรายการสาหรบสนคา

จากชล ท�งน�มสนคาหลายประเภทรวมถงไวนและเคร�องด�มท�งท�มและไมมแอลกอฮอล โดยท�งสองฝายได

ตกลงใหมการปดฉลากสนคาท �ระบแหลงผลตทางภมศาสตร คณภาพ และเคร�องหมายการคา

สาหรบสนคาเกษตรพ�นฐานและผลตภณฑจากเกษตร ประเทศภาคท�งสองฝายตาง

กาหนดรายการสนคาท�ยงเกบภาษศลกากรไวใน Annex IV ของความตกลง โดยมขอตกลงกนวาท�งสอง

ฝายจะไมจดเกบภาษศลกากรในอตราท �ทาใหราคาสนคานาเขาจากประเทศภาคแพงกวาราคาสนคาท�ซ�อ

จากประเทศท�สาม


169

ในดานกฎแหลงกาเนด สญญาการคาเสรท�ชลทากบกลมประเทศสหภาพยโรปไดยด

หลก “Sufficient worked of processing” กลาวคอสนคาท�ผลตในกลมประเทศสหภาพยโรปท �ไมไดใช

วตถดบจากภายในประเทศท�งหมดคอมการนาเขาบางสวน ถาตองการสงออกไปชล ชลอนญาตใหใช

non-originating inputs ในมลคาไมเกนรอยละ 10 ของมลคาสนคาสาเรจรปน�น ยกเวนสนคาจาพวกส�งทอ

ท�มรหสฮารโมไนซต�งแต 50-63

สาหรบมาตรการสขอนามยพชและสตว (SPS) ประเทศท�งสองทาความตกลงใหเปนไป

ตามความผกพนท�ไดใหไวกบ WTO

1.2) ดานบรการและการลงทน

ความตกลงในดานการคาบรการ ชลและสหภาพยโรปไดกาหนดความผกพน modes of

supply ตามท�กาหนดไวใน GATS ท�ง 4 modes คอ cross border supply, consumption abroad,

commercial presence และ presence of natural persons และครอบคลมท�ง 12 สาขาบรการ ตามท�มให

แสดงความผกพนใน GATS ดวย แตโดยมขอตกลงพเศษวาสาหรบสาขาบรการทาง การเงน จะมการ

พจารณาขอบเขตการเปดเสรทางการเงนในอก 2 ปภายหลงจากบรรลความตกลงทางการคา FTA แลว

ประเทศภาคท�งสองไดตกลงท�จะใช positive lists เปนแนวทางในการทาความตกลง

โดยกาหนดใหมการทบทวนรายการสนคาในภาคบรการท �จะเปดเสรเพ �มข�นทก 3 ปเปนอยางชา เพ�อให

ประเทศท�งสองสามารถบรรลเปาหมายการเปดเสรในดานการคาบรการ

สาหรบสทธการทาการคาดานบรการ ประเทศภาคท�งสองฝายไดตกลงท �จะใหสทธ

MFN แกกนตามท�ระบไวใน GATS สวนการใหไดรบการปฏบตเย�ยงชาตยงมขอจากดในกรณท�ขดตอ

กฎหมายภายในประเทศของแตละฝาย และกรณท�ไมสอดคลองกบเคร�องมอของ OECD ซ�งสหภาพยโรป

เปนสมาชกอย

ในดานการลงทน ประเทศภาคท�งสองฝายไ ดมขอตกลงท �จะรวมกนปรบปรง

สภาพแวดลอมในดานการลงทน และสงเสรมใหนกลงทนท�งสองฝายไปลงทนยงประเทศภาค

ในดานการเปดเสรดานบรการและการลงทน ความตกลงฯ ไดระบถงกฎระเบยบท�

เก�ยวกบการแขงขน ทรพยสนทางปญญา และระบบการระงบขอพพาททางการคา มาตรการฉกเฉน

กฎระเบยบทางเทคนค การขนสงทางเรอ โทรคมนาคม การควบคมเงนทน บรการทางการเงน การ

แขงขนทางธรกจ การลงทน สนทรพยทางปญญา และการจดซ�อของรฐ โดยมขอยกเวนการเจรจาดาน

การใหบรการทางอากาศและธรกจท�เก�ยวของเชนบรการซอมและบารงเคร�องบน การจาหนาย เคร�องบน

และ Computer reservation system (CRS) services.1

1 The terms “aircraft repair and maintenance services”, “selling and marketing of air transport services” and “computer

reservation system (CRS) services” are as defined in paragraph 6 of the Annex on Air Transport Services to the GATS.


170

1.4) ดานความรวมมอ

ในดานความรวมมอ ชลและสหภาพยโรปจะรวมมอกนพฒนาเศรษฐกจแบบย �งยน การ

พฒนาทางดานสงคมและส�งแวดลอม จะเนนเร�องการมสวนรวม ของภาคประชาสงคมของท�ง 2 ประเทศ

2) การประเมนผลขอตกลงกบสหภาพยโรป


ขอตกลงการคาเสรระหวางชลและสหภาพยโรปเร�มมผลในทางปฏบตต�งแตวนท� 1

กมภาพนธ 2546 การบรรลความตกลงการคาเสรไดสงผลใหมลคาการคาของประเทศภาคเพ�มข�นจาก 7

พนลานเหรยญสหรฐฯในชวงกอนบรรลความตกลง เปน 8,050.23 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2546 และ

11,180.81 ลานเหรยญสหรฐฯในป 2547 สงผลใหชลไดเปรยบดลการคาจากสหภาพยโรปมากกวา 2 เทา

ในป 2547 (ตารางท� 5.3.4)

ผลจากการทาความตกลงกบสหภาพยโรปทาใหชลสามารถสงออกผลไมไปยโรป

เพ�มข�นจากชวงเดยวกนของปท�ผานมาถงรอยละ 15 เน�องจากภายใตความตกลงฯ ผลไมสงออกของชลจะ

ไดรบการยกเวนภาษศลกากรซ�งเดมตองเสยภาษถงรอยละ 12 ถง 22 นอกจากน�นการท�คาเงนยโรแขงตว

ข�นเม�อเปรยบเทยบกบเงนดอลลารสหรฐฯ กมสวนทาใหมลคาสงออกของชลเพ�มข�นอกดวย

ตารางท� 5.3.4 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลและ สหภาพยโรป


มลคาสงออกของชลไปสหภาพยโรป

4,079.78

4,184.81

4,092.15

4,509.55

4,607.18

4,234.93

4,860.02 7,664.72

มลคานาเขาของชลจากสหภาพยโรป

3,709.29

3,612.62

2,669.96

2,664.15

2,822.10

2,799.72

3,190.21

3,516.09

มลคาการคาระหวางชลกบสหภาพยโรป

7,789.06

7,797.43

6,762.11

7,173.70

7,429.27

7,034.65

8,050.23

11,180.81

ดลการคาของชลท�คากบสหภาพยโรป

370.49

572.19

1,422.19

1,845.39

1,785.08

1,435.20

1,669.82

4,148.63


ภายหลงจากการบรรลความตกลงการคาเสร ทกประเทศในสหภาพยโรปสามารถ

สงออกไปชลไดเพ�มข�นจากป 2545 องกฤษเคยเปนประเทศท�มสวนแบงตลาดในชลมากท �สดจนถงป

2544 และสญเสยความเปนผนาดานการสงออกในตลาดน�ต�งแตป 2545 เปนตนมา ประเทศท�ได


171

ประโยชนมากท�สดจากการบรรลความตกลงการคาเสรมากท�สดม 3 ประเทศคอ เนเธอรแลนด อตาล

และฝร�งเศส เพราะสามารถเพ�มการสงออกจนมสวนแบงตลาดสงออกในตลาดชลมากท �สดคอรอยละ 27

(ตารางท� 5.3.5)

ตารางท� 5.3.5 มลคาสง ออกและสวนแบงตลาด ของสหภาพยโรปในตลาดชล จาแนกเปนรายประเทศ

ประเทศในสหภาพยโรป 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

สวนแบงตลาดในชล (รอยละ)

Netherlands 9.54 9.71 12.38 9.90 11.81 12.62 15.85 21.58

Italy 12.19 16.12 15.61 18.24 17.69 20.22 18.62 17.47

France 11.03 10.76 12.02 14.01 13.41 14.90 15.09 16.78

Germany 18.38 13.60 13.72 10.17 11.63 9.98 12.18 11.76

United Kingdom 25.50 27.64 25.98 23.61 26.78 18.83 14.21 11.18

Spain 8.20 6.69 7.64 8.36 7.32 9.20 9.83 9.52

Belgium 6.72 8.29 7.03 8.31 5.26 5.38 5.60 4.29

Sweden 2.56 2.64 1.58 2.74 1.82 3.45 2.32 2.21

Others 5.87 4.55 4.05 4.66 4.28 5.43 6.31 5.21

มลคาสงออก

(ลานเหรยญสหรฐฯ) 4,079.8 4,184.8 4,092.2 4,509.5 4,607.2 4,234.9 4,860.0 7,664.7



ในชวงระยะเวลากอนท�สหภาพยโรปจะบรรลความตกลงการคาเสรกบชล (2517-2544)

เงนลงทนของกลมประเทศสหภาพยโรปในชลจะอยในสาขาการคาสงคาปลกมากท �สด คดเปนสดสวน

รอยละ 32.31 แตภายหลงจากการบรรลความตกลงการคาเสรกบชล พบวาทกประเทศในสหภาพ

ยโรปตางลงทนในภาคบรการของชลเพ�มข�น สาขาบรการท�นยมลงทนในชลคอสาขาบรการทางการเงน

และสาขาประกนภย สวนสาขาการคาสงคาปลกกลบไดรบความสนใจลดลง (ภาพท� 5.3.6)


172


ประเทศตาง ๆ ในสหภาพยโรปมความสนใจลงทนสาขาบรการในชลตางกน ตารางท�

5.3.6 ไดแสดงใหเหนวาประเทศท�สนใจลงทนในสาขาการคาของชลท�สาคญคอเนเธอรแลนด องกฤษ

และฝร�งเศส ในขณะท�สเปนสนใจลงทนในสาขาการเงนและประกนภย

ตารางท� 5.3.6 FDI ภาคบรการของสหภาพยโรปในชล (2517-2547)


Country/sector Wholesale &

retail trade

Financial

services Insurance

Engineering &

business serv.

Sewage,

sanitation &

similar

Other

Services

Total

Services

Austria 0 63 0 0 0 118 181

Belgium 1,235 0 0 925 25,577 0 27,737

Denmark 0 0 295 0 0 0 295

Finland 238 0 0 545 0 100 883

France 154,001 63,955 90,652 7,689 540 50,504 367,341

Germany 28,281 85,842 153,620 2,288 0 21,325 291,356

Greece 0 0 0 6,522 0 0 6,522

Ireland 0 9,200 0 0 0 0 9,200

Italy 1,089 9,996 0 5,726 49 1,125 17,985

Luxembourg 4,103 64,986 0 2,273 0 3,550 74,912

Netherlands 311,139 481,211 244,062 5,081 0 2,817 1,044,310

Portugal 1 0 0 561 0 0 562

Spain 40,588 2,071,037 115,155 72,208 473,490 78,642 2,851,120

Sweden 7,561 15,708 0 246 0 0 23,515

United Kingdom 211,543 216,707 13,973 16,708 12,083 69,213 540,227

รวม (ลานเหรยญสหรฐฯ) 548,236 2,801,998 603,784 104,064 499,656 158,181 4,715,919

รวม (รอยละของภาคบรการ) 11.63 59.42 12.80 2.21 10.60 3.35 100.00


0.0

20.0

40.0

60.0

รอยละของภาคบรการ

ภาพท� 5.3

2

.6 การเปรยบเทยบ FDI ภาคบรการของสหภาพยโรปในชลกอนและ

หลงการบรรลความตกลงการคาเสร

2517-2544 32.3 14.8 3.5 8.5 0.5 1.2

2545-2547 11.6 59.4 12.8 2.2 10.6 3.4

Wholesale & retail

Financial services

InsuranceEngineering & business

Sewage, sanitation

Other Services


173


ในดานการลงทน เงนลงทนสวนใหญของสหภาพยโรปในชลอยในสาขาสาธารณปโภค

คอรอยละ 33.1 ของเงนลงทนรวม รองลงมาไดแกสาขาบรการ และสาขาการขนสงและ การส�อสารดวย

สดสวนเงนลงทนในสาขาท�งสองรอยละ 20.9 และ 18.2 ตามลาดบ

ในชวง 2517-2545 กลมประเทศในสหภาพยโรป (15 ประเทศ) มเงนลงทนในชล 20.1

พนลานเหรยญสหรฐฯ คดเปนรอยละ 38.1 ของ FDI ท�เขาไปในชล ภายหลงจากการบรรลความตกลง

การคาเสร พบวาประเทศท�มความสมพนธทางการคาของสหภาพยโรปท�สาคญกบชลตางลงทนในชล

เพ�มข�น ดงแสดงในตารางท� 5.3.7

ตารางท� 5.3.7 FDI จากประเทศสาคญในสหภาพยโรปท�สงไปลงทนในประเทศชล


สหภาพยโรป 2546 2548 FDI ท�เพ�มข�นในชวง 2546-2548

France 1,309.60 1,368.50 59.00

Netherlands 1,414.30 1,547.00 132.70

Spain 9,481.10 13,804.00 4,322.90

Italy 1,466.70 1,487.50 20.80

UK 5,028.70 5,414.50 385.80

ท�มา: Foreign Investment Committee จาก [email protected]

5.3.4 ความตกลงการคาเสรกบประเทศยโรปอ�น ๆ


นอกจากความตกลงกบสหภาพยโรปแลว ชลยงไดขยายความตกลงประเภท FTA หรอ

การคาเสรไปยงประเทศยโรปอ�น ๆ ดวย โดยชลไดลงนามความตกลงการคาเสรกบ European Free Trade

Association (EFTA) ซ�งประกอบดวยนอรเวย สวสเซอรแลนด ไอซแลนด และลกเตนสไตน การเจรจา

ทาความตกลงสทธพเศษทางการคากบประเทศสมาชกของสมาคมการคาเสรแหงยโรปไดเสรจส �นเม�อ

วนท� 25 มนาคม 2546 โดยจะมผลในทางปฏบตในคร�งปแรกของป 2547

ในความตกลงการคาเสรคร�งน� รอยละ 90 ของสนคาท�ชลสงออกไปยงประเทศภาคท�งส�

จะไดรบการยกเวนภาษศลกากร คเจรจาท�ง 2 ฝาย ตางเหนดวยกบการไมกระทาการตรวจสอบการทม

ตลาด และการใชมาตรการตอบโตการทมตลาดตอกน ขอตกลงยงครอบคลมขอกาหนดเก�ยวกบการจดซ�อ

โดยรฐ การลงทน การคาบรการ มาตรการ SPS กฎระเบยบทางเทคนค และการไกลเกล�ยขอพพาท


174

2) การประเมนผลขอตกลง

ประเทศกลม EFTA เปนกลมท�มกาลงซ�อสงโดยมรายไดประชาชาตตอหวสงถง 35,000

ดอลลารสหรฐฯ ตอป ขอตกลงฯ น�จะทาใหสนคาชลสามารถแขงขนกบประเทศท�สามไดและทาใหชล

เขาถงตลาดในทวปยโรปไดเกอบท�งหมดรวมท�งยงเปนการเพ�มการลงทนระหวางกนอกดวย

5.3.5 ความตกลงการคาเสรกบสหรฐฯ

1) ประเดนสาคญของขอตกลงและผลท�คาดวาจะเกดข�น

ความตกลงการคาเสร FTA ระหวางชลกบสหรฐฯ ถอวาสาคญท�สดสาหรบชลซ�งมนอย

ประเทศในโลกท�จะทาได เน�องจากฝายสหรฐฯ มกจะผนวกประเดนตาง ๆ ท�ประเทศสวนใหญไมม

ความพรอมเปนขอแลกเปล�ยน เชน การปกปองทรพยสนทางปญญา การเปดเสร ดานการลงทน การ

จดซ�อโดยรฐ การเปดเสรการคาบรการ กระบวนการระงบขอพพาท มาตรฐานดานแรงงาน มาตรฐาน

ดานส�งแวดลอม กฎหมายวาดวยการแขงขน ฯลฯ อยางไรกด ชลสามารถบรรลความตกลง และเซน

สญญาการคาเสรกบสหรฐฯเม�อเดอนมถนายน 2546 หลงจากท�ไดมการเจรจากนต�งแตป 2543 โดยมการ

เจรจาท�งส�น 14 รอบ และมผลในทางปฏบตในมกราคม 2547 นบไดวาเปนความตกลงฯ แรกท�สหรฐฯ

ทากบประเทศในอเมรกาใต และเปนความตกลงฯท�สมบรณแบบท�สดท�สหรฐฯ มกบประเทศกาลงพฒนา

เปนท�คาดหมายกนวา สหรฐฯจะนารปแบบความตกลงฯดงกลาวมาเปนแมแบบสาหรบการเจรจาความตก

ลงการคาเสรทวภาคกบประเทศอ�นรวมถงประเทศไทย

1.1) ดานการคา

ในขอตกลงการคาเสรระหวางชลและสหรฐฯ สนคาอปโภคและสนคาอตสาหกรรม

รอยละ 90 ไดรบการยกเวนภาษศลกากรทนทท�ความตกลงฯ มผลในทางปฏบต โดยสวนท�เหลออกรอย

ละ 10 จะมผลในทางปฏบตภายใน 4 ปและไมเกน 12 ป คาดวาขอตกลงการคาเสรดงกลาวนาจะชวย

ใหประเทศท�งสองสามารถเพ�มปรมาณการคาของสนคาอปโภคและสนคาอตสาหกรรมระหวางกน

เพราะรอยละ 90 ของสนคาดงกลาวจะไดรบการยกเวนภาษศลกากรทนทท�ความตกลงฯ มผลในทาง

ปฏบต

ขอตกลงการคาเสรน�ไดรวมประเดนการเปดเสรสนคาเกษตรซ �งท�งสองฝายตกลงท �จะ

ยกเลกการอดหนนสนคาเกษตร ในการคาระหวางกน ประเดนน�นบวาเปนประโยชนตอชลมากกวา

สหรฐฯ เพราะตลาดสหรฐฯมขนาดความตองการท�ใหญกวาของชลมาก เปนท�ทราบกนดวาการท�

สหรฐฯ ใหเงนอดหนนภาคเกษตรเปนอปสรรคตอการเปดเสรสนคาเกษตรในปจจบน

ในดานการใชมาตรการ SPS ประเทศภาคท�งสองมขอตกลงในการจดต�งคณะกรรมการ

ซ�งประกอบดวยเจาหนาท�ท�รบผดชอบในดานสขอนามยพชและสตวของประเทศท�งสอง เพ�อรวมหารอ


175

และทาความตกลงเร�องการใชมาตรการ SPS ใหเปนไปเพ�อความปลอดภยในชวตของคน สตวและพช

และไมเปนอปสรรคตอการทาการคา

สวนกฎแหลงกาเนดสนคาใชหลก Substantial transformation โดยกาหนดสดสวน

การใชวตถดบจากตางประเทศไมเกนรอยละ 10 ของมลคาสนคา ยกเวนสนคาประเภทอาหาร น�าตาลและ

เคร�องด�มท�มสารปรงแตงบางรายการท�อาจใชวตถดบจากตางประเทศเกนรอยละ 10 ได สวนสนคาหรอ

วตถดบท�ไมถอวาผลตข�นจากแหลงกาเนดหมายถงสนคาหรอวตถดบท �นามาผสมกนหรอจดทาหบหอ

ใหมหรอนามาทาใหเจอจางโดยไมไดเปล�ยนแปลงคณสมบต/ลกษณะของสนคาหรอวตถดบน�นแตอยาง

ใด

1.2) ดานการคาบรการ

ความตกลงดานการเปดเสร กบสหรฐฯ มลกษณะเปน negative lists ดานบรการท�บรรล

ความตกลงประกอบดวยความตกลงดานการเงนและการธนาคาร การประกนภย ดานการขนสงและ

โทรคมนาคม และดานการคาหลกทรพย การเปดเสรการจดซ�อโดยรฐโดยใชหลกความโปรงใสและ

เปนธรรม การคาแบบ e-commerce และการใหความคมครองสทธบตร ลขสทธ� เคร�องหมายการคา

และความลบทางการคาซ�งรวมถงความลบทางการคาในผลตภณฑยาและผลตภณฑเคมทางการเกษตร

โดยมการกาหนดโทษแกผละเมดและคาทดแทนตอผเสยหายดวย

1.3) การลงทน

ความตกลงการคาเสรมขอกาหนดในดานการอานวยความสะดวกในการเขาเมองของนก

ธรกจและนกลงทน โดยฝายสหรฐฯ จะใหวซาแกชาวชลตามโควตาจานวนคนเขาเมองท �ทางสหรฐฯ

กาหนดไวเปนรายป ในขณะท�ชาวอเมรกนสามารถเดนทางเขาชลไดโดยไมจากดจานวน

หมวดการลงทนของความตกลงการคาเสรในมาตรา 10.8 ไดอนญาตใหการโอนเงนทก

อยางท�เก�ยวกบการลงทนท�มการกาหนดไวแลวกระทาไดอยางอสระและไมชกชา

ขอตกลงฉบบน�ยงใหประโยชนตอสหรฐในเร�องการคมครองนกลงทนของสหรฐฯ ใน

ชล ท�งน�รวมกจการท�ดาเนนการในรปวสาหกจท�เก�ยวกบหน�สน สมปทาน สญญา และทรพยสนทาง

ปญญา และท�สาคญกคอนกลงทนสหรฐฯ ยงไดสทธการปฏบตเทาเทยมกบนกลงทนชลในประเทศชล

และนกลงทนของชาตอ�น และมกระบวนการระงบขอพพาทท�มประสทธภาพและโปรงใส ในกรณท�ชล

ไมมกลไกท�สามารถระงบขอพพาทไดกอาจนาคดขอพพาทไปหาขอยตในสหรฐฯ ได

ประเดนท�นาสนใจประเดนหน�งท�สหรฐฯ ยอมใหแกฝายชลกคอการใหรฐบาลชลใ ช

มาตรการปกปองหรอ Safeguard หรอมาตรการควบคมกระแสหมนเวยนของเงนและการลงทนในกรณ

ท�เกดวกฤตทางเศรษฐกจ ซ�งมาตรการเชนน�ประเทศไทยอาจจะขอนาเอามาใชไดในการเจรจาการคาเสร


176

กบประเทศท�พฒนาแลวเพ�อเปนมาตรการฉกเฉนในกรณท�เกดวกฤตการณทางเศรษฐกจและการเงน

เหมอนในป ค.ศ. 1997 (พ.ศ. 2540) ข�นอก

1.4) ดานความคมครองแรงงานและส�งแวดลอม

ในดานการใหความคมครองแรงงานและส�งแวดลอม ท�งสองฝายไดกาหนดมาตรฐาน

ดานแรงงานและส�งแวดลอมท�เขมงวด เชน การคมครองสตวปา และการสงเสรมมาตรฐานแรงงานสากล

นบวาเปนประเดนท�ท�งสองฝายไดรบผลประโยชนรวมกน

2) การประเม นผลขอตกลง

2.1) ผลดานการคา สภาหอการคาชลไดประเมนวาภายในชวง 5 ปแรกหลงจากท�ขอตกลงการคาเสรมผล

ในทางปฏบต ปรมาณการคาระหวางสหรฐฯกบชลจะเพ�มข�นอกรอยละ 25 จากปรมาณการคาใน

ปจจบนซ�งมมลคาถง 6,200 ลานดอลลารสหรฐฯ โดยในปแรกการสงออกของชลจะเพ �มข�นถง 570

ลานดอลลารสหรฐฯ ซ�งนบวาฝายชลจะได ประโยชนจากการเขาสตลาดสหรฐฯ และตลาดของ NAFTA

อยางมาก นบต�งแตประเทศท�งสองสามารถบรรลความตกลงทางการคาเสรเม�อ เดอนมกราคม

2547 พบวามลคาการคาระหวางประเทศท�งสองไดเพ�มข�นจาก 5-6 พนลานเหรยญสหรฐฯในชวงกอน

บรรลความตกลงทางการคาเสรป 2546 เปน 7945.4 ลานเหรยญสหรฐฯในป 2547 โดยชลเปนฝาย

เกนดลการคาในป 2547 ซ�งมากกวาป 2546 เลกนอย (ตารางท� 5.3.8)

ตารางท� 5.3.8 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลและสหรฐฯ


รายการ 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

มลคาสงออกของชลไปสหรฐฯ

2,439.1

2,356.2

2,811.1

3,007.8

3,216.0

3,483.0

3,467.9

4,568.8

มลคานาเขาของชลจากสหรฐฯ

4,023.9

3,761.2

2,799.1

3,086.7

2,651.2

2,366.1

2,464.1

3,376.6

มลคาการคาระหวางชลกบสหรฐฯ

6,463.0

6,117.3

5,610.2

6,094.4

5,867.1

5,849.1

5,931.9

7,945.4

ดลการคาของชลท�คากบสหรฐฯ - 1,584.7 - 1,405.0

12.0 - 78.9

564.8

1,116.9

1,003.8

1,192.2



177


ในดานการลงทน เงนลงทนสวนใหญของสหรฐฯในชลอยในสาขาการทาเหมองและ

สาขาบรการ ดวยสดสวนเงนลงทนรอยละ 35.6 และรอยละ 21.1 ตามลาดบ (ภาพท� 5.3.7)

ภาพท� 5.2.7 สดสวนการลงทนของสหรฐฯในชลภายใต D.L.600 (2517-2547)

Industries

15.0%

Services

21.1%

Others

1.1% Mining & quarrying

35.6%

Construction

0.2%

Electricity, gas &

water

14.7%

Transport &

Communications

12.3%


ภายหลงจากการบรรลความตกลงทางการคาเสรคอป 2547 พบวาสหรฐฯกลบลงทนใน

ชลนอยกวากอนทา FTA ดงแสดงในตาราง 5.3.8

ภาพท� 5.3.8 การเปรยบเทยบเงนลงทนในภาคบรการของสหรฐฯในชลภายใต D.L.600

กอนและหลงบรรล FTA


0

500

1000

1500

2000


United States 903.7 1401.9 1455.3 794.3 1814.7 552.3 373.5 116.8

2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

ภาพท� 5.3.7 สดสวนการลงทนของสหรฐฯ ในชลภายใต D.L. 600 (2517-2547)


178


สาขาบรการท�สหรฐฯลงทนในชลมากท�สดคอสาขาบรการทางการเงนและสาขาประกนภย

สวนสาขาการคาสงคาปลกไดรบความสนใจบางแตไมมาก (ภาพท� 5.3.9)

ภาพท� 5.2.9 สดสวนเงนลงทนในภาคบรการของสหรฐฯในชลภายใต D.L.600 (2517-2547)

Wholesale &

retail trade

12.5%

Financial

services

41.5%Insurance

24.5%

Engineering &

business serv.

8.0%

Other Services

13.3%

Sewage,

sanitation &

similar

0.2%


5.3.6 ความตกลงการคาเสรกบเกาหลใต (KCFTA)

ประเทศเกาหลใตและชลเร�มมความสมพนธทางการคาแบบ “Special partnership” เม�อ

เดอนสงหาคม 2538 เร�มเปดการเจรจาทาความตกลงการคาในรป FTA กบชลเม�อเดอนพฤศจกายน

2542 ใชเวลาอยเกอบ 5 ปในการเจรจา และเพ�งบรรลการทาความตกลงการคา KCFTA เม�อวนท� 1

พฤศจกายน 2547

1) ประเดนสาคญของความตกลงการคาเสร1

ความตกลงการคาเสรน�เปนฉบบแรกของโลกท�ทาระหวางประเทศท�อยคนละฟากของ

แปซฟค และเปน FTA ฉบบแรกของเกาหลใตท�ทากบตางประเทศ สาระสาคญประกอบดวยขอกาหนด

เก�ยวกบข�นตอนทางศลกากร มาตรการปกปองภายในประเทศ มาตรการตอบโตการทมตลาด และการ

1 ขอมลจากรายงานการศกษาของ Won-Ho Kim, Korea Institute for International Economic Policy, Asia-Pacific

Economic Cooperation, 2004/ASC/049


179

ตอบโตการอดหนน มาตรการ SPS กฎระเบยบทางเทคนค การลงทน การคาบรการ การเคล�อนยายของ

แรงงาน การแขงขน การจดซ�อโดยรฐ สนทรพยทางปญญา และการไกลเกล�ยขอพพาท

1.1) ดานการคา

ขอตกลงการคาเสรท�สาคญระหวางชลและเกาหลใตไดแก

1.1.1) การยกเลกการเกบภาษศลกากร

ขอตกลงกาหนดใหท�งสองฝายใชหลกการยกเลกการเกบภาษศลกากรจากสนคาสวน

ใหญ โดยชลไดยกเลกการเกบภาษขาเขาจานวนรอยละ 41.4 จากประเภทสนคาท�งหมดท�เกบภาษอย

ทนท สนคาสาคญท �ไดรบการยกเวนภาษไดแก รถยนต เคร�องจกรกล เคร�องใชไฟฟา และ

อเลกทรอนกส โทรศพทมอถอ พลาสตก ส�งทอ เคร�องประดบ ผลตภณฑเหลกกลาและอะไหล

รายการสนคาอ�น ๆ ท�เหลอจะไดรบการยกเวนภาษเพ�มอกเปนรอยละ 90 เชนเดยวกบท�ชลไดทาความตก

ลงไวกบสหรฐฯ โดยใชเวลา 5, 7, 10 และ 13 ป แลวแตประเภทของสนคา

สาหรบเกาหลใต เกาหลใตไดยกเลกการเกบภาษศลกากรทนทในสนคารอยละ 87.2

ของประเภทสนคาท�เคยเกบภาษอย ตวอยางของสนคาท�ไดรบการยกเวนภาษไดแก อาหารสตว แปง

ทาอาหาร ขนสตว และซอสมะเขอเทศ โดยมกาหนดเวลาการยกเลกภาษสนคาอ�นท�เหลอภายใน 5, 7, 9,

10 และ 16 ปตามลาดบ

สาหรบสนคาเกษตร ชลมเปาหมายท�จะลดอตราภาษสนคาเกษตรท�นาเขาจากเกาหล

ใตใหหมดภายใน 10 ป โดยยกเวนรายการขอ 1.1.2 ในขณะท�เกาหลใตยงขอสงวนสทธ�การคมครอง

สนคาเกษตรบางประเภท เชน นมผง และน�าผลไม โดยขอยดเวลาการยกเวนภาษไปถง 16 ป และ

สญญาวาจะยกเลกภาษในสนคาเกษตรอก 373 ประเภทภายหลงการเจรจาโดฮา และไดมการตกลง

รวมกนวาการเกบภาษสนคาจะไมเกบเกนอตรา MEN ของประเทศตน

1.1.2) รายการสนคาท�ไมอยในขายการขอยกเวนภาษศลกากร

เกาหลใตมรายการสนคาท�ไมอยในขายนามาพจารณาขอยกเวนภาษจานวน 21 รายการ

ตวอยางของสนคาเหลาน�ไดแกสนคาจาพวก ขาว แอปเปล และแพร สวนชลมรายการสนคาท �ไมอยใน

ขายเจรจาขอยกเวนภาษจานวน 54 รายการ สนคาดงกลาวไดแก ตเยน เคร�องซกผา น�าตาล ขาวสาล

และเมลดพชท�มน�ามน

1.1.3) กฎแหลงกาเนด

ประเทศท�งสองตกลงกนท�จะใชกฎแหลงกาเนดเดยวกบท�ชลเซนสญญากบสหภาพยโรป

ซ�งองกบนาฟตาคอ ใชหลกกาหนดสดสวนการผลตสนคาท �ตองใชวตถดบในประเทศภาคในการ


180

ผลตสนคา (Sufficient worked of processing) สาหรบสนคาเกษตรการปรบลดอตราภาษและการพจารณา

มลคาเพ�มของสนคาจะเขมงวดกวาสนคาอตสาหกรรม

1.1.4) ขอตกลงเร�องการใชมาตรการตอบโต (Anti-Dumping)

ชลตองการใหยกเลกการใชมาตรการตอบโตซ�งกนและกน แตขอตกลงข�นสดทายคอให

ใชความตกลงขององคการการคาโลก (WTO) เปนเกณฑ

1.2) ดานการลงทนและบรการ

การทาความตกลงการคาเสรดานบรการ และการลงทนน�นเปนความตกลงแบบ

negative lists ในดานการลงทนไดมการกาหนดใหไดรบการปฏบตท�เทาเทยมกน สาหรบนกลงทนใน

ประเทศภาค ความตกลงไดกาหนดกจกรรมการใหบรการหรอการลงทนระหวางกนไว 3 ประเภท โดย

กจกรรมท�ไมอยในขายเปดเสรไดระบไวใน ANNEX I กจกรรมท�อาจเปดเสรไดแตตองมมาตรการเสรม

ไดระบไวใน ANNEX II และกจกรรมท�ไมอยในขายการถกจากดทางเชงปรมาณ (non-discriminatory

quantitative restrictions) ใน ANNEX III

ในดานการเปดเสรทางการเงนประเทศภาคท �งสองขอนากลบมาพจารณาใหมในป 2551

2) การประเมนผลขอตกลง

2.1) ผลดานการคา นบต�งแตประเทศท�งสองสามารถบรรลความตกลงทางการคาเสรเม�อเดอนตลาคม 2545

พบวามลคาการคาระหวางประเทศท�งสองไดเพ�มข�นจาก 1,116.0 ลานเหรยญสหรฐฯในป 2545 เปน

1,519.9 และ 2,500.7 ในป 2546 และ 2547 ตามลาดบ โดยชลมดลการคาท�เกนดลเพ�มข�นกวาเทาตวในป

2547 เทยบกบป 2546 (ตารางท� 5.3.9)

ตารางท� 5.3.9 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลและเกาหลใต


มลคาสงออกของชลไปเกาหลใต

991.10

422.10

693.50

809.10

578.20

714.40

1,014.00

1,804.20

มลคานาเขาของชลจากเกาหลใต

537.90

492.90

365.00

486.80

487.50

401.70

505.90

696.50

มลคาการคาระหวางชลกบเกาหลใต

1,529.00

915.00

1,058.50

1,295.90

1,065.60

1,116.00

1,519.90

2,500.70

ดลการคาของชลในการคากบเกาหลใต

453.10 - 70.80

328.40

322.30

90.70

312.70

508.10

1,107.80



181

2.2) ผลดานการบรการ

ในชวง 2517-2547 เกาหลใตลงทนสาขาบรการในชล 15.3 ลานเหรยญสหรฐฯ มเพยง

สาขาบรการเดยวท�เกาหลใตลงทนคอสาขาการคาสงคาปลกท�งกอนและหลงบรรลความตกลงเสรฯ


ในชวงป 2517-2547 เกาหลใตลงทนในชล 40.37 ลานเหรยญสหรฐฯ เงนลงทนของ

เกาหลใตในชลสวนใหญอยในภาคอตสาหกร รมและภาคบรการดวยสดสวนรอยละ 58.6 และ 37.9

ตามลาดบ (ภาพท� 5.2.9) อตสาหกรรมท�เกาหลใตลงทนมากในชลไดแกอตสาหกรรมไมและเย�อกระดาษ

อาหาร เคร�องด�มและสารเคมสาหรบผลตยางเทยมและเมดพลาสตก (ภาพท� 5.3.10)

ภาพท� 5.2.10 สดสวนการลงทนของเกาหลใตในชลภายใต D.L.600

(2517-2547)

Industries58.6%

Transport & Communication

s2.5%

Services37.9%

Others1.0%


ภาพท� 5.3.10 สดสวนการลงทนของเกาหลใตในชลภายใต D.L. 600

กอนและหลงบรรล FTA (2517-2547)


182


เกาหลใตหยดลงทนในชลในชวงป 2542-2545 ซ�งเปนชวงเวลาท�ภาวะเศรษฐกจของชลม

ปญหา และเร�มนาเงนมาลงทนท�ชลอกคร�งหน�งในป 2546 ซ�งเปนปแรกของการบรรลความตกลงการคา

เสรกบชล (ภาพท� 5.3.12)

0.0

5.0

10.0


ภาพท� 5.2.12 มลคาการลงทนของเกาหลใต ในชลกอนและหลงบรรลความตกลงการคาเสรฯ

เกาหลใต 4 .3 8 .8 0 .0 0 .0 0 .0 0 .0 5.0 9 .8

254 0 2541 254 2 2 54 3 2544 2 54 5 2 546 254 7


5.3.7 ความตกลงการคาเสรกบคอสตารกาและเอลซลวาดอร


ชลไดบรรลความตกลง FTA กบคอสตารกาและเอลซลวาดอรเม�อ 24 มกราคม 2545 และเร�มมผล

บงคบใชเม�อ 1 มถนายน 2545 สาระสาคญของขอตกลงประกอบดวย การเปดตลาดสนคาระหวางกน

กฎแหลงกาเนดสนคา ข�นตอนศลกากร มาตรการปกปอง การปฏบตทางการคาท�ไมเปนธรรม มาตรการ

0

20

40

60

รอยละ

เกาหลใต 8.5 36.0 5.5 50.1

Food, beverages &

Wood & paper products

Chemical, rubber &

Other industries

ภาพท� 5.3.11 สดสวนเงนลงทนของเกาหลใตในภาคอตสาหกรรมของชล

ภายใต D.L. 600 (2517-2547)

ภาพท� 5.3.12 มลคาการลงทนของเกาหลใตในชลกอนและหลงบรรลความตกลงการคาเสร


183

สขอนามยพชและสตว (SPS) กฎระเบยบทางเทคนค การลงทน การคาบรการ นโยบาย การแขงขน และ

การไกลเกล�ยขอพพาท


ในขอตกลง รายการสนคาท�ชลนาเขาจากคอสตารกาและเอลซลวาดอร และไดรบการ

ยกเวนภาษขาเขาทนทมมากถงรอยละ 83.4 ของรายการสนคาท�งหมด สนคาของชลท�ไมไดรบการยกเวน

ภาษขาเขาจากประเทศเหลาน�คอ สตวมชวต ผลตภณฑเน�อสตว ยาสบ และผลตภณฑเหลก สนคาของ

คอสตารกาและเอลซลวาดอร ท�ไมไดรบยกเวนภาษขาเขาจากชลประกอบดวย น�ามนพช น�าตาล แปงของ

ธญพชหลายชนด และเส�อผาสาเรจรปหลายประเภท ณ เดอนมนาคม 2546 อตราภาษขาเขาเฉล�ยสาหรบ

สนคาเขาจากคอสตารกาอยท �รอยละ 0.3 และ รอยละ 0.6 สาหรบเอลซลวาดอร

สาหรบเร�องกฎแหลงกาเนดประเทศ ท�งสองตกลงกนท�จะใช หลก The Principle of

Substantial Transformation กลาวคอสนคาท�ผลตในคอสตารกาและเอลซลวาดอร แตมการนาเขา

วตถดบบางสวน ถาตองการสงออกไปชล ชลอนญาตใหใช non-originating inputs ในมลคาไมเกนรอย

ละ 8 ของมลคาสนคาสาเรจรปน�น ท�งน�มขอยกเวนไมใหสทธ�ดงกลาวขางตนสาหรบสนคาจาพวกสนคา

ส�งทอท� มรหสฮารโมไนซต�งแต 50-56 และสนคาเกษตรท�มรหสฮารโมไนซต�งแต 1-27 การอนญาตนาเขา

ตองมเง�อนไขพเศษ

1.2) ความตกลงทางการลงทน

ชลไดบรรลขอตกลงในดานการลงทนแบบทวภาคกบคอสตารกาแ ละเอลซลวาดอร

ซ�งหมายความวาประเทศท�งสองจะไดรบความคมครอง และไดรบสทธพเศษดานภาษและการนาเงนทน

เขาออกประเทศตามท�ชลไดระบไวในกฎหมาย D.L. 600 หรอ Chapter XIV (CFER) และ Investment

Platform Law ของชล

2) การประเมนผลขอตกลงกบคอสตารกาและเอลซลวาดอร


ชล ไดปร ะโยชนจากการทาความตกลงการคา เสรกบประเทศคอสตารกาแ ละ

เอลซลวาดอร เพราะภายหลงจากการบรรลความตกลงการคาเสรระหวางกนป 2545 มลคาการคาระหวาง

ชลและคอสตารกาไดเพ�มข�นจากเฉล�ยปละไมถง 60 ลานเหรยญสหรฐฯ ในชวง 2540-2544 เปนปละ 106

ลานเหรยญสหรฐฯในป 2547 และมลคาการคาระหวางชลกบเอลซลวาดอรไดเพ�มข�นจากเฉล�ยปละไมถง

20 ลานเหรยญสหรฐฯในชวง 2540-2544 เปนปละ 59.4 ลานเหรยญสหรฐฯในป 2547 โดยชลเปนฝาย

เกนดลท�งสองประเทศ


184

ตารางท� 5.3.10 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลและ คอสตารกา


รายการ 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

มลคาสงออกของชลไปคอสตารกา 33.43 29.07 46.69 49.47 51.80 64.49 73.33 97.04

มลคานาเขาของชลจากคอสตารกา 20.45 13.39 11.39 3.64 2.72 3.80 9.50 9.00

มลคาการคาระหวางชลกบคอสตารกา 53.9 42.5 58.1 53.1 54.5 68.3 82.8 106.0

ดลการคาระหวางชลกบคอสตารกา 13.0 15.7 35.3 45.8 49.1 60.7 63.8 88.0

ท�มา: Servicio Nacional de Aduana, Chile

ตารางท� 5.3.11 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลและเอลซลวาดอร


รายการ 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

มลคาสงออกของชลไปเอลซลวาดอร 7.72 10.4 15.8 14.4 16.6 20.6 30.9 56.4

มลคานาเขาของชลจากเอลซลวาดอร 4.19 1.94 3.35 1.9 2.42 0.3 0.82 3.01

มลคาการคาระหวางชลกบเอลซลวาดอร 11.9 12.3 19.1 16.3 19.0 20.9 31.7 59.4

ดลการคาระหวางชลกบเอลซลวาดอร 3.5 8.4 12.4 12.5 14.2 20.3 30.0 53.4



คอสตารกาและเอลซลวาดอรมบทบาทดานการลงทนในประเทศชลนอยมาก ดงแสดง

ในตารางท� 5.4.3 โดยคอสตารกาใชเงนลงทนสวนใหญในหมวดเคร�องด�ม อาหารและยาสบ และสาขา

บรการเลกนอย สวนเอลซลวาดอรลงทนเฉพาะในสาขาบรการ (ตารางท� 5.4.4)

ตารางท� 5.3.12 FDI ของคอสตารกาและเอล ซลวาดอรในชลตาม D.L. 600ในชวง 2517-2548


Country/

period

2537-

2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

1974-

2004

Costa Rica 2,531 150 98 191 334 556 96 82 4,038

El Salvador 250 0 0 0 0 0 0 0 250



185

ตารางท� 5.3.13 จานวนเงนลงทนจากตางประเทศของชลตาม D.L. 600 ของคอสตารกาและเอลซลวาดอร

ในชวง 2517-2548 จาแนกตามสาขาการลงทน


Country/

period

Mining

&

quarrying

Industries

Electricity,

gas &

water

Construction Transport &

Communications Services Others Total

Costa Rica 0 3,638 0 0 0 400 0 4,038

El Salvador 0 0 0 0 0 250 0 250


5.3.8 สญญาการคากบนวซแลนด บรไน และสงคโปร

ชลไดเซนสญญาทาความตกลงการคาเสรแบบ Transpacific Strategic Economic

Partnership กบ 3 ประเทศรวมกน คอ นวซแลนด บรไน และสงคโปร ซ�งเรยกกลมประเทศท�รวม

ทาสญญาท�งสามวา “Mini Free-Trade Bloc” เม�อป 2548 สญญาน�ไดกาหนดใหประเทศสมาชกลดอตรา

ภาษศลกากรลงจากท�เปนอยปจจบนรอยละ 90 ภายในวนท� 1 มกราคม 2549 และลดลงจนเหลอศนย

ภายในป 2558 ประเทศคสญญาท�งสามไดเชญชวนใหประเทศอ�นเขารวมเปนสมาชกในกลมได

สาระสาคญของความตกลงประกอบดวยการใหความรวมมอในดานตางๆ เชนดาน

เศรษฐกจ ดานวทยาศาสตร ดานเทคโนโลย ดานการศกษา และดานเทคนคชวภาพ นอกจากน�นยงมความ

ตกลง “Labor Cooperation Memorandum of Understanding and an Environment Cooperation

Agreement” ซ�งมวตถประสงค เพ�อรกษามาตรฐานการใชแรงงานและปกปองส�งแวดลอม นอกจากความ

ตกลงดานการคาเสรแลว ความตกลงยงมเปาหมายในดานยทธศาสตรดวย คอประเทศภาคท�งส�จะรวมมอ

กนในดานการลงทน เทคโนโลย และชองทางการจดจาหนาย เพ�อเพ�มยอดสงออกไปยงประเทศ ท�สาม

ในปจจบนประเทศท�งส�ตางเปนสมาชกของ APEC ม GDP รวมกนประมาณ 270

พนลานเหรยญสหรฐฯ และในชวงท�ผานมามมลคาการคาระหวางกนมากกวา 1.7 พนลานเหรยญ

สหรฐฯ กอนท�จะมการเซนสญญา FTA กบชล สงคโปรและนวซแลนดประเทศท�งส�ไดทาสญญาพห

พาค โดยยกเวนภาษศลกากรระหวางกนไปแลว


186

5.4 ประเดนสาคญของขอตกลง และผลของการทาขอตกลงการคา PTA

ความตกลงการคาเสรแบบPTA 1 ซ�งไดมการบรรลความตกลงแลว 8 ความตกลง รวม

15 ประเทศ ดงน� (1) MERCOSUR (Argentina, Brazil, Uruguay and Paraguay) (2) Colombia (3)

Venezuela (4) Peru (5) Bolivia (6) Ecuador (7) Central America (5 ประเทศ) และ (8) India

5.4.1 ขอตกลงกบอเมรกากลาง

ประเทศในกลมอเมรกากลางไดแก Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, และ

Nicaragua. ขอตกลงท�ชลทากบกลมประเทศอเมรกากลางประกอบดวย 2 สวน สวนท�หน�งเปน

ขอตกลงท�ชลทากบกลมตลาดการคารวมอเมรกากลาง (Central America Common Market: CACM)

และอกสวนหน�งเปนขอตกลงทวภาคระหวางชลกบประเทศสมาชกของ CACM เปนรายประเทศ สวนท�

ชลทากบกลมตลาดการคารวมอเมรกากลางเปนสญญาแบบ PTA ซ�งเปดเสรเฉพาะดานการคา สาหรบการ

ทาความตกลง FTA เปนรายประเทศ ประเทศท�ชลไดบรรลขอตกลงลดหยอนภาษขาเขาแบบทวภาคคอ

คอสตารกาและเอลซลวาดอรดงเสนอไวในหวขอ5.3.7 สวนประเทศท�เหลอยงอยในข�นตอนการเจรจา

5.4.2 ขอตกลงการคากบ MERCOSUR


ชลเปนประเทศท�มระดบความเจรญมากท�สดในกลมลาตนอเมรกา อกท�งยงมอตราภาษ

ศลกากรท�ต�ากวาทกประเทศในลาตนอเมรกา ชลไดเขาเปนสมาชกสมทบ2ของกลมเศรษฐกจทางใตของ

ลาตนอเมรกาท�เรยกวา Southern Cone Common Market หรอ MERCOSUR โดยลงนามกบกลม

เมอโคซร เม�อวนท� 21 มถนายน 2539 และเร�มบงคบใชเม�อวนท� 1 ตลาคม ปเดยวกน เปนขอตกลงภายใต

สนธสญญามอนเตวเดโอ 1980 (Treaty of Montevideo 1980) และมตท� 2 ของท�ประชมรฐมนตรของ

สมาชกสมาคม Latin American Integration Association ซ�งอนญาตใหสมาชกทาขอตกลงชนดน�ได

สาระสาคญของสญญาประกอบดวยขอกาหนดเร�องการเปดตลาด เสรสนคาระห วางกน การ

ปฏบตทางการคาท�ไมเปนธรรม มาตรการปกปองภายใน การไกลเกล�ยขอพพาท การประเมนราคา

1 PTA หมายถงการทา Bilateral Trade Agreements ท�ทาสญญากนเฉพาะรายการสนคาท�ตกลงกน 2 การท�ชลเปนเพยงสมาชกสมทบ ไมใชสมาชกถาวรของกลม MERCOSUR ทาใหประเทศชลมสวนรวมใน

ความรวมมอทางเศรษฐกจและการคาในกลมประเทศลาตนอเมรกาทางใต หรอท�เรยกวา Southern Cone และใน

ขณะเดยวกน ชลกสามารถดาเนนนโยบายทางเศรษฐกจอยางเปนเอกเทศ และสามารถทาขอตกลงดานการคาเสรกบ

ประเทศนอกกลมลาตนอเมรกาไปพรอม ๆ กนได


187

ศลกากร กฎระเบยบทางเทคนค มาตรการ SPS มาตรการสงเสรมการสงออก และสนทรพยทางปญญา

นอกจากน�ยงมขอตกลงท�จะพฒนาถนนรวมกนเพ�อเช�อมตอกนทางกายภาพระหวางชลกบอารเจนตนา

โดยมจดประสงคเพ�อใหการขนสงสนคาดาเนนไปโดยสะดวก


ชลและกลมประเทศเมอรโคซรไดทาความตกลงท�จะลดอตราภาษสนคานาเขาระหวางกน

โดยระบรายการสนคาท�อยในขายจะไดรบการลดหยอนภาษใหเปน 0 ไวในภาคผนวกของขอตกลง ซ�ง

ประกอบดวยสนคาท�เคยมการเกบภาษในตารางท�วไป (General lists) รอยละ 81 ของกลม และกลมสนคา

ท�มความออนไหวอก 9 ตาราง รายการสนคาท�ปรากฏในตารางท�วไปจะไดรบการยกเวนภาษขาเขาต�งแต

เดอนมกราคม 2547 สวนรายการสนคาท �เหลอจะไดรบการยกเวนภาษ ในชวงป 2547 ถง 2557

สาหรบกฎถ�นกาเนดสนคา คสญญาตกลงใชหลกการแปรสภาพ Substantial transformation

โดยกาหนดใหมลคาของวตถดบตางประเทศจะตองไมเกนรอยละ 40 ของราคา f.o.b. ของสนคาสาเรจรป

ข�นสดทายหรอไมเกนรอยละ 60 ของราคา f.o.b. ของมลคาสนคาท�ผลตไดในประเทศท�มสถานภาพดอย

พฒนากวา นอกจากน�มรายการสนคาจานวนมากท�ใชกฎถ�นกาเนดสนคาเฉพาะของตนเอง

นบต�งแตเร�มมการใชขอตกลงน� ปรากฏวาเคยมเร�องพพาทเพยงคร�งเดยว เปนเร�องการรองเรยน

ของอารเจนตนาในเร�องระบบการนาเขาของน�ามนพชบรโภคไดของชล

1.2) ความตกลงทางการคาบรการ

ชลและเมอรโคซรไดบรรลขอตกลงท�จะสงเสรมการเปดเสรในดานการคาบรการ

สงเสรมการขยายขอบเขตและประเภทของการคาบรการใหกาวหนาอยางตอเน �องภายในเขตภมภาค โดย

การกาหนดเทอมและเง�อนไขใหสอดคลองกบขอตกลงท�วไปของการคาบรการ (GATS) ขององคการ

การคาโลก

1.3) ความตกลงทางการลงทน

ชลและเมอรโคซรไดตกลงใหเสรภาพในการลงทนระหวางกน และยกเลกการเกบภาษ

ซ�าซอน

2) การประเม นผลขอตกลง


ชลไดเขาเปนสมาชกสมทบ กลมเมอรโคซร เม�อวนท� 1 ตลาคม 2539 การไดรบสทธ

พเศษทางภาษไดมสวนทาใหมลคาการคาระหวางชลและ เมอรโคซรเพ�มข�นอยางตอเน�องจาก 4,853.89

ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2540 เปน 9,043.35 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2547 โดยเมอรโคซรเปนกลม


188

ประเทศท�ชลนาเขามากท�สด สดสวนมลคาการนาเขาจากเมอรโคซรไดเพ�มข�นอยางตอเน�องจากรอยละ

18.2 ในป 2541 เปนรอยละ 31.7 ในป 2547 ในทางกลบกนเมอรโคซรมไดเปนตลาดสงออกท�สาคญของ

ชลมากนก คอชลสงออกไปเมอรโคซรลดลงอยางตอเน�องจากรอยละ 11.32 ในป 2541 เหลอเพยงรอยละ

6.31 ในป 2547 (ภาพท� 5.4.1 ) ทาใหชลเปนฝายขาดดลการคากบกลมประเทศเมอรโคซรมาโดยตลอด


ภาพท� 5.4.1 สดสวนมลคาการคาตอยอดรวมระหวางชลและเมอรโคซร


0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

รอยละ

ชลนาเขาจากเมอร โคซร

18.2 21.9 25.8 28.9 30.7 33.9 31.7

ชลสงออกไปเมอรโคซร 11.3 9.8 9.4 8.7 5.7 6.1 6.3

2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547


189

ตารางท� 5.4.1 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลและเมอรโคซร


มลคาสงออกของชลไปเมอรโคซ ร 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

Brazil 979.14 828.05 701.35 969.39 862.17 694.07 839.00 1402.64

Argentina 777.97 734.54 726.41 638.98 556.22 232.89 323.68 447.80

Paraguay 63.85 60.15 47.55 47.24 46.20 24.34 24.12 33.55

Uruguay 63.00 56.26 56.95 61.57 62.56 40.92 38.98 66.99

รวม 1883.95 1679.00 1532.26 1717.19 1527.15 992.21 1225.79 1950.97

มลคานาเขาของชลจาก เมอรโคซร 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

Brazil 1162.28 1019.97 890.58 1228.96 1362.42 1477.48 2008.59 2778.04

Argentina 1701.97 1724.68 1817.73 2627.04 2728.02 2769.85 3620.60 4143.23

Paraguay 51.34 58.11 47.36 61.66 79.48 71.84 36.95 96.93

Uruguay 54.35 70.09 47.73 54.90 50.57 58.84 87.17 74.18

รวม 2969.94 2872.86 2803.39 3972.56 4220.50 4378.01 5753.31 7092.38

มลคาการคาระหวางชลกบเมอรโคซ ร 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

Brazil 2141.42 1848.02 1591.93 2198.35 2224.60 2171.55 2847.59 4180.68

Argentina 2479.94 2459.22 2544.14 3266.03 3284.24 3002.74 3944.29 4591.03

Paraguay 115.19 118.26 94.91 108.90 125.67 96.18 61.07 130.48

Uruguay 117.35 126.36 104.68 116.47 113.13 99.76 126.15 141.17

รวม 4853.89 4551.86 4335.65 5689.75 5747.64 5370.22 6979.10 9043.35

ดลการคาระหวางชลกบเมอรโคซร 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

Brazil -183.14 -191.92 -189.23 -259.56 -500.25 -783.41 -1169.59 -1375.40

Argentina -924.01 -990.14 -1091.32 -1988.06 -2171.80 -2536.96 -3296.92 -3695.43

Paraguay 12.51 2.03 0.19 -14.42 -33.28 -47.50 -12.83 -63.38

Uruguay 8.65 -13.83 9.23 6.67 11.99 -17.92 -48.18 -7.19

รวม -1085.98 -1193.86 -1271.13 -2255.38 -2693.35 -3385.80 -4527.52 -5141.41



นบต�งแตป 2517-2547 กลมประเทศในเมอรโคซรนยมลงทนในภาคอตสาหกรรมมาก

ท�สดดวยสดสวนรอยละ 39.57 ของมลคาการลงทน รองลงมาไดแกสาขาการบรการ และสาธารณปโภค

ดานไฟฟา แกส และน�าตามลาดบ ประเทศท�ลงทนในชลมากตามลาดบไดแกอารเจนตนา บราซล อรกวย

และปารากวย โดยปารากวยลงทนในชลเพยงสาขาเดยวคอสาขาการคาและบรการอ�น ๆ (ตาราง 5.4.6)


190

ตารางท� 5.4.2 มลคาการลงทนของกลมประเทศเมอรโคซรในชลภายใต D.L. 600 ในชวง 2517-2007 จาแนกตามสาขา

การลงทนและประเทศผลงทน

Country/sector Mining&

quarrying Industries

Electricity, gas

& water Construction Services Others

Total

Argentina (ลานเหรยญสหรฐฯ) 868 195,439 126,322 29,500 149,778 2,271 504,178

Brazil (ลานเหรยญสหรฐฯ) 9,579 146,720 3,550 54,167 72,701 0 286,717

Paraguay (ลานเหรยญสหรฐฯ) 0 0 0 0 618 0 618

Uruguay (ลานเหรยญสหรฐฯ) 6,946 14,185 1,960 21,823 57,883 6,338 109,135

MERCOSUR(ลานเหรยญสหรฐฯ) 17,393 356,344 131,832 105,490 280,980 8,609 900,648

MERCOSUR(รอยละ) 1.93 39.57 14.64 11.71 31.20 0.96 100.00


ภายหลงการบรรลความตกลงทางการคาและการลงทน พบวา มลคาการลงทนของเมอร

โคซรในชลไดเพ�มข�นอยางเดนชดเพยงปเดยวคอป 2541 หลงจากน�นประเทศในลาตนอเมรกนมปญหา

วกฤตการณทางเศรษฐกจ ทาใหการลงทนลดลงดงแสดงในภาพท� 5.4.2 ในจานวน 4 ประเทศ มบราซล

และอารเจนตนาท�ลงทนในชลเพ�มข�นใน 3 ปแรกของการบรรลความตกลงคอป 2541-2542 ดงแสดงใน

ภาพท� 5.4.3

-40,000-20,000

020,00040,00060,00080,000

100,000120,000

พนเหรยญสหรฐฯ

2533 2535 2537 2539 2541 2543 2545 2547

ภาพท� 5.3.2 มลคาการลงทนของเมอรโคซรในชลกอนและหลงบรรลความตกลงการคาเสรฯ


ภาพท� 5.4.2 มลคาการลงทนของเมอรโคซรในชลกอนและหลงบรรล

ความตกลงการคาเสร ฯ


191



นบต�งแตป 2517-2547 กลมประเทศในเมอรโคซรลงทนในภาคบรการมากอนดบสอง

รองจากการลงทนในภาคอตสาหกรรม สาขาบรการท�เมอรโคซรลงทนมากท�สดคอสาขาการคาและสาขา

การเงน โดยอารเจนตนาจะนยมลงทนในสาขาการคามากท�สด ในขณะท�บราซลมสดสวนการลงทนใน

สาขาการใหบรการทางการเงนมากท�สด (ภาพท� 5.4.4)

ภาพท�5.3.4 สดสวนการลงทนของกลมประเทศเมอรโคซร

ในภาคบรการภายใต D.L. 600 (2517-2547)


Financial services32%

Other Services17%

Engineering & business serv.

1%

Insurance2%


0

50

100

รอยละ

ภาพท� 5.4.3 การเปรยบเทยบสดสวนการลงทนของเมอรโคซร

กอนและหลงบรรลความตกลงเสรฯ

กอน 52.44 30.26 17.17 0.12

หลง 57.50 32.51 9.94 0.05

Argenti Brazil Urugua Paragu

ภาพท� 5.4.4 สดสวนการลงทนของกลมประเทศเมอร โคซรในภาคบรการ

ภายใต D.L. 600 (2517-2547)


192

5.4.3 ขอตกลงกบประเทศอ�นในลาตนอเมรกา


สาหรบประเทศอ�นในลาตนอเมรกานอกเหนอจากเมอรโคซร ประเทศท�ทา PTA กบชล

ไดแก โบลเวย (ป 2536) โคลมเบย (2536) เอกวาดอร (2537) เวเนซเอลา (2536) และ ประเทศเปร (2541)

สญญาเหลาน�รวมกฎระเบยบเก�ยวกบแหลงกาเนดสนคา มาตรการปกปอง การปฏบตทางการคาท�ไมเปน

ธรรม การเกบภาษ การจดซ�อโดยรฐ การขนสงทางเรอและทางอากาศ และการไกลเกล�ยขอพพาท

ขอตกลงของชลกบเปร เร�มมผลในเดอนกรกฎาคม 2541 และกาหนดใหทยอยลดหยอน

ภาษจนหมดภายในเดอนกรกฎาคม 2546 ยกเวนสนคาเกษตรท�มระยะเวลาของการลดหยอนภาษจน

หมดนานถง 18 ป ท�งสองฝายตกลงท �จะจากดการใชเงนอดหนนการสงออก ขอตกลงยงประกอบดวย

ขอกาหนดเก�ยวกบมาตรการ SPS กฎระเบยบทางเทคนค การเกบภาษ สนทรพยทางปญญา และการ

ประเมนราคาศลกากร

ขอตกลงกบควบา ไดกาหนดใหงดเกบภาษขาเขาในสนคาประมาณ 650 ชนดจากควบา

และประมาณ 750 ชนดจากชล รายงานเม�อกลางป 2546 พบวาสญญาดงกลาวยงไมไดรบสตยาบรรณ

ขอตกลงกบโบลเวย ประเทศท�งสองไดทาความตกลงท�จะยกเวนการเกบภาษสนคา

นาเขาระหวางกนเพยง 80 สนคา โดยชลยนยอมท�จะยกเวนการเกบภาษสนคานาเขาเพ�มอก 12 ประเภท

เพยงฝายเดยวเปนเวลา 5 ป แตจากดมลคาการนาเขาไวท� 30 ลานเหรยญสหรฐฯ นอกเหนอจากความตกลง

ทางการคา ยงมความตกลงดานความรวมมอทางเทคนคโดยรวมกนจดต�งคณะกรรมการใหคาแนะนาแก

ผประกอบการท�งสองฝาย ในการทาการคาระหวางกน

เน�องจากโบลเวยและชลมความสมพนธท�ไมดนกในอดตเม�อเทยบกบประเทศลาตน

อเมรกาอ�น ทาใหการบรรลความตกลงการคาเสรระหวางสองประเทศตองมการเจรจากนในประเดนอ�น

ดวย เชน ประเดนความขดแยงเร�องแมน�า Silala ซ�งโบลเวยอางวาตนน�ามาจากโบลเวยแตชลไปเปล�ยน

เสนทางแมน�าเขาสเขตแดนของชล แตฝายชลกอางวาแมน �าน�เปนแมน�าระหวางประเทศ ซ�งชลนาจะม

สทธใชแมน�าดงกลาวได นอกจากน� ท�งสองประเทศยงมประเดนปญหาท�ยงหาขอยตไมได เชน เร�องการ

สงออกกาซธรรมชาตจากโบลเวยไปยงภมภาคอเมรกาเหนอผานทาเรอของชลซ�งเคยเปนดนแดนทางออก

ทะเลท�โบลเวยไดสญเสยใหแกชลในสงครามแปซฟกใน ครสตศตวรรษท� 19

ขอตกลงกบโคลมเบย (2536) เอกวาดอร(2537) เวเนซเอลา (2536) ประเทศคสญญาได

ตกลงท�จะลดอตราภาษสนคาระหวางกนในจานวนมากกวารอยละ 90 ของประเภทสนคาใหเหลอ 0 ภายในวนท� 1 มกราคม 2543 ดงรายละเอยดแสดงในตารางท� 5.4.7

สาระสาคญในสญญายงไดครอบคลมถงขอตกลงเร�องกฎแหลงกาเนด มาตรการปกปอง

การคาท�ไมเปนธรรม การจดเกบภาษ การลงทน การจดซ�อจดจางของรฐ การขนสงทางน�าและทางบก การ

พจารณาขอพพาท และการใชมาตรการสขอนามยพชและสตว


193

ตารางท� 5.4.3 ตารางการลดอตราภาษในสญญาการคาท�ชลทากบประเทศ เวเนซเอลา โคลมเบย และเอควาดอร

Chile-Venezuela (1993) Chile-Colombia (1993) Chile-Ecuador (1994)

General Part Includes all goods not included in the Annex. Tariff reduction started in 1993.

Includes all goods not included in the Annex. Reduction of tariffs started in 1994.

Includes all goods whose tariffs were reduced to 0% since 1 January 1995.

0 % tariff by 1 January 1997. 0% tariff by 1 January 1997.

Annex 1 Includes products which will have 0% tariff by 1 January 1999.

Includes products which will have 0% tariff by 1 January 1999.

-

Annex 2a Includes goods with preferential tariffs which had been previously negotiated under the LAIA framework.

Includes goods with preferential tariffs which had been previously negotiated under the

Includes 31 products.e

0% tariff by 1 January 1997. LAIA framework. 0% tariff by 1 January 2000.

0% tariff by 1 January 1997.

Annex 3 Includes all goods which are exempt from tariff reduction.c

Includes all goods Includes 238 products which are exempt from tariff reduction.f These goods will be subject to the m.f.n. tariff.

which are exempt from tariff reduction.d

Annex 4 Includes automotive products. As of 1 July 1993 all taxes and non-tariffs barriers on these products should be eliminated.

Includes automotive products. As of 1 January 1994 all taxes and non-tariffs barriers on these products should be eliminated

Includes automotive products.

0% tariff by 1 January 1997.

Annex 5 Includes automotive products. Includes automotive products. Includes automotive parts.

0% tariff in 1 January 1997.

Non-tariff barriers

Eliminated as of 1 July 1993 for goods included in the programme of tariff reduction.

Eliminated as of 1 January 1994 for goods included in the programme of tariff reduction.

Eliminated as of 1 January 1995 for goods included in the programme of tariff reduction.

ท�มา: Government of Chile, Chile.

หมายเหต: a Products included in Annex 2 will be subject to the same programme of gradual reductions as those in the

General Part, when tariffs in Annex 2 exceed those applied in the general part.

b Chile's Annex 3 includes products such as fish products, oil, sugar, clothing and footwear, while Mexico's list includes

mainly foodstuffs and fuels.

c Annex 3 includes goods such as food products, oils, sugar, tobacco, fuels, wood and motorcycles. The list applies for

both countries.

d Annex 3 includes goods such as food products, oils, sugar, fodder products, tobacco, wood products, textiles and

clothing, glass products and cattles. The list applies to both countries.

e The list applies to both countries.

F Annex 3 includes goods such as food products, fuels, leather and cotton thread. The list applies to both countries.


194

2) การประเมนผลของความตกลง

สาหรบในลาตนอเมรกา ประเทศท�ทา PTA กบชลเปนรายประเทศ ไดแกคอ เปรโบลเวย

โคลมเบย เอกวาดอร และเวเนซเอลา ในการประเมนผลการคาและการลงทนของชลกบประเทศตาง ๆ

เหลาน� ในท�น�จะขอนาเสนอเพยง 5 ประเทศ โดยยกเวนประเทศควบา เน�องจากไมมขอมล

2.1) ผลของความตกลงดานการคา

ผลของการทาความตกลง PTA กบชล ไดมสวนทาใหมลคาการคาของประเทศเหลาน�กบ

ชลเพ�มข�น ในจานวน 5 ประเทศท�ศกษา เปรเปนประเทศท�ทาการคากบชลมากท�สด รองลงมาไดแก

โคลมเบย และ เอกวาดอรตามลาดบ (ภาพท� 5.4.5) โดยโบลเวย และโคลมเบยเปนประเทศท�เกนดลการคา

กบชลมาโดยตลอด ในขณะท�เวเนซเอลา และเอกวาดอร ไดเปล�ยนสถานภาพจากท�เคยขาดดลมาเปน

เกนดลภายหลง สวนเปรกลบเปล�ยนสถานภาพจากท�เคยเกนดลมาเปนขาดดลต�งแตป 2546 เปนตนมา


ภาพท � 5.3.5 มลคาการคาของประเทศในลาตนอเมรกาท�ทา PTA กบช ล

0200

400600

8001000

12001400

2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

ลาน

เหรย

ญส

หรฐ

ฯ

Bolivia Colombia Ecuador Peru Venezuela


ภาพท� 5.4.5 มลคาการคาของประเทศในลาตนอเมรกาท�ทา PTA กบชล


195

ตารางท� 5.4.4 มลคาการคาและดลการคาระหวางชลกบประเทศโบลเวย โคลมเบย เอกวาดอร เปร และเวเนซเอลา


มลคาสงออกของชลไปประเทศคคาเปาหมาย 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

Bolivia 228.4 247.1 190.3 164.1 143.1 138.8 140.5 139.1

Colombia 226.0 210.3 205.8 236.2 242.7 274.7 284.1 309.1

Ecuador 156.1 194.4 109.6 158.7 230.6 251.4 293.5 322.7

Peru 343.4 362.1 356.6 439.4 480.2 466.0 425.6 526.2

Venezuela 156.7 176.8 195.2 228.4 286.1 206.7 147.5 273.2

มลคานาเขาของชลจากประเทศคคาเปาหมาย 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

Bolivia 55.4 32.8 19.2 26.7 22.2 19.6 41.9 53.1

Colombia 187.4 164.0 151.8 188.3 174.7 190.8 196.8 294.0

Ecuador 230.6 129.1 201.2 229.9 101.2 80.6 78.8 138.4

Peru 110.8 112.4 155.6 236.6 264.1 236.6 430.2 694.4

Venezuela 239.1 205.2 182.6 210.7 162.5 141.0 120.8 172.8

มลคาการคาระหวางชลกบประเทศคคา

เปาหมาย 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

Bolivia 283.8 279.8 209.6 190.8 165.3 158.4 182.4 192.3

Colombia 413.4 374.3 357.6 424.5 417.4 465.5 480.9 603.1

Ecuador 386.7 323.4 310.7 388.6 331.8 332.0 372.2 461.1

Peru 454.2 474.5 512.2 676.0 744.3 702.6 855.8 1220.6

Venezuela 395.7 382.0 377.8 439.1 448.5 347.7 268.3 446.0

ดลการคาระหวางชลกบประเทศคคาเปาหมาย 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

Bolivia 173.1 214.3 171.1 137.4 120.9 119.3 98.6 86.0

Colombia 38.6 46.4 53.9 47.9 68.1 83.9 87.4 15.1

Ecuador bj,-7ho -74.5 65.3 -91.6 -71.3 129.4 170.8 214.7 184.3

Peru 232.6 249.7 201.0 202.7 216.1 229.4 -4.7 -168.1

Venezuela -82.4 -28.4 12.6 17.6 123.6 65.7 26.7 100.3



196

2.2) ผลของความตกลงดานการลงทน

ผลของการทาความตกลง PTA กบชล ไดมสวนทาใหประเทศเวเนซเอลา เปร และ

โคลมเบยลงทนในประเทศชล เพ�มข�น สวนเ อกวาดอรและโบลเวยมการลงทนในชลนอยมาก

(ตาราง 5.4.8)

ตารางท� 5.4.5 มลคาการลงทนของกลมประเทศลาตนอเม รกนอ�นในชลภายใต D.L. 600 ในชวง 2517-2007


Country/period 2537-2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540

Bolivia 277 0 0 539 50 0 0 0

Colombia 14,062 0 0 518 847 1,564 351 337

Ecuador 100 521 245 0 139 0 87 243

Peru 2,730 1,120 1,231 899 38 1,013 0 15,480

Venezuela 4,775 200 1,087 5,500 4,732 12,458 18,646 10,505

Country/period 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 1974-2004

Bolivia 0 0 0 0 0 383 0 1,249

Colombia 911 125 -1,431 19,000 0 0 0 36,284

Ecuador 0 0 0 0 0 0 0 1,335

Peru 0 2,316 881 -1,049 0 -1,012 0 23,647

Venezuela 1,235 32,640 33,195 1,500 85 5 0 126,563


2.4) ผลของความตกลงดานบรการ

กอนบรรลความตกลงทาง PTA ประเทศท�งหามเงนลงทนในสาขาบรการในชลเพ ยง

ภายหลงการบรรลความตกลงทางการคาเสร พบวาประเทศท�งหาลงทนในสาขาบรการของชลเพ�มข�นจาก

20.7 ลานเหรยญสหรฐฯ ในชวง 2517-2536 เปน 143.6 ลานเหรยญสหรฐฯ ในชวง 2537-2547 สาขาท�ม

การลงทนเพ�มข�นภายหลงการทา PTA คอสาขาการใหบรการอ�น ๆ และสาขาการเงน โดยเวเนซเอลาเปน

ประเทศท�ลงทนในชลมากท�สดในกลม ประเทศท�นยมลงทนดานบรการทางการเงนคอโคลมเบยและเปร



197

ตารางท� 5.4.6 การเปรยบเทยบมลคาการลงทนดานบรการของกลมประเทศลาตนอเมรกนอ �นในชลภายใต D.L. 600

ในชวงกอนและหลงการบรรลความตกลง PTA จาแนกตามสาขาการลงทนและประเทศผลงทน


2517-2536

Country/sector Wholesale &

retail trade

Financial

services

Engineering &

business serv. Other Services Services

Bolivia 507 20 0 0 527

Colombia 200 11,985 0 390 12,575

Ecuador 0 25 0 100 125

Peru 852 159 0 0 1,011

Venezuela 924 56 0 5,571 6,551

Total per sector 2,483 12,245 0 6,061 20,789

2537-2547

Wholesale &

retail trade

Financial

services

Engineering &

business serv. Other Services Services

Bolivia 0 0 0 50 50

Colombia 847 0 0 19,000 19,847

Ecuador 0 0 0 469 469

Peru 51 15,480 0 0 15,531

Venezuela 150 641 275 106,666 107,732

Total per sector 1,048 16,121 275 126,185 143,629


5.4.4 การทาสญญากบ FTAA

ชลเขารวมในการเจรจาของกลมเขตการคาเสรของอเมรก า (The Free Trade Area of the

Americas (FTAA) ขบวนการของ FTAA เร�มตนมาต�งแตป 2537 วตถประสงคคอตองการขจดการกดกน

ทางการคาและการลงทนใหเรวข�น โดยต�งเปาวาการเจรจาจะบรรลผลไมชากวาเดอนมกราคม 2548 แตก

ยงไมคบหนาตามเปาหมายท�วางไว

5.4.5 การทาสญญากบอนเดย

ชลบรรลความตกลง PTA กบอนเดยเม�อปลายป 2548 ความตกลงเนนเร�องการคาเสรใน

สนคาไมก�ประเภท ประเทศท�งสองไดตกลงท�จะทาการศกษารวมกนเพ �อขยายความตกลงเปน FTA

ภายหลงจากท�มการประเมนผลการทา PTA ไดระยะหน�ง


198

5.5 แนวโนมการเปดเสรกบประเทศอ �นเพ�มเตม

ประเทศท�อยในข�นตอนการเจรจาและศกษา FTA คอ ญ�ปนและประเทศท �อยใน

ข�นตอนการทา Joint Study คอ มาเลเซย และไทย ยงอยในข�นตอนของการศกษา

5.6 สรปการทาขอตกลงเขตการคาเสรกบประเทศอ�น

ในชวงท�ผานมา ชลไดบรรลความตกลงการคาเสรเปนจานวน 15 ขอตกลง แบงเปนความตกลง

การคาเสรแบบFTA ซ�งไดมการบรรลความตกลงแลว 7 ความตกลง และ ความตกลงการคาเสรแบบPTA

ซ�งไดมการบรรลความตกลงแลว 8 ความตกลง

ประเทศท�ทาความตกลงในรปของ FTAs มท�งส�น 30 ประเทศไดแก Mexico, Canada,

European Union (15 ประเทศ), South Korea, United States, European Free Trade Association (EFTA: 4

ประเทศ), Mini trade bloc (Singapore, Brunei และ New Zealand) และ Republic of China

ประเทศท�ทาความตกลงในรปของ PTAs มท�งส�น 15 ประเทศ ไดแก MERCOSUR

(Argentina, Brazil, Uruguay and Paraguay), Colombia, Venezuela, Peru, Bolivia, Ecuador, Central

America (5 ประเทศ), และ India

ประเทศท�ชลอยในระหวางการเจรจา คอ ประเทศญ�ปน สวนมาเลเซยและไทย ยงอยใน

ข�นตอนของการรวมศกษา

การเปดการคาเสร ทาใหสนคาจากชลมโอกาสเขาสตลาดสนคาในประเทศ ตาง ๆ มากกวา 50

ประเทศ ซ�งมประชากรรวมกนท�งส�นประมาณ 1.2 พนลานคน ครอบคลม GDP มากประมาณ 3 ใน 4 ของ

GDP โลก

ผลการเปดการคาเสร ทางการคาและการดาเนนมาตรการเสรมตาง ๆ มสวนสาคญ ท�ชวยให

ผลตภณฑมวลรวมประชาชาต (GDP) ของชลเพ�มจาก 30,244 ลานเหรยญสหรฐฯในป 2533 เปน 97,000

ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2547 ชวยใหชลสามารถเปล�ยนแปลงโครงสรางการผลตและการคาจากการ

นาเขาสนคาสาเรจรปมาเปนนาเขาวตถดบเพ�มข�นและนาเขาสนคาประเภทสาเรจรปนอยลง และชวยให

ชลสามารถดงดดเงนลงทนจากตางประเทศไดมากข�น ในดานการสงออก ประมาณรอยละ 70 ของมลคา

สงออกของชลเกดจากการทาความตกลงการคาเสรกบประเทศอ�นจานวนสนคาสงออกเพ �มข�นจาก 200

รายการในป 2518 ซ�งเปนปท�ยงมไดใชนโยบายเปดเสรทางกา รคา เปน 3,854 รายการในป 2547 สามารถ

สงออกไปยงประเทศคคาจากจานวน 50 ประเทศในป 2518 เปน 165 ประเทศในป 2547 ชลมจานวนผ

สงออกจาก 200 รายในป 2518 เปน 6,024 ราย ในป 2547

……………………………………………………………..


199

ภาคผนวกบทท� 5

พนธกรณของชลภายใตองคการการคาโลก (WTO)

ประเทศชลเปนสมาชกแรกเร�มของขอตกลงแกต (GATT) และไดเปนสมาชกของ

องคการการคาโลกต�งแต 1 มกราคม 2538 ในการออกกฤษฎกาสงสดฉบบท� 16 ของกระทรวง

ตางประเทศเม�อวนท� 5 มกราคม 2538 ชลไดนาขอตกลงมารราเกช Marrakech Agreements มาเปน

สวนหน�งของกฎหมายทบงคบใชในประเทศ แตมฐานะเปนเพยงผสงเกตการณในการประชมท�สาคญ

ของความตกลงหลายเร�อง เชน ความตกลงเก�ยวกบการจดซ�อโดยภาครฐ ในดานการคากบประเทศ

สมาชกขององคการการคาโลก ชลใหสถานะ MFN (most favored nation) แกทกประเทศเปนอยางนอย

นบต�งแตป 2540 เปนตนมาจนถงเดอนมถนายน 4546 ชลไดตอบรบขอตกลงของ

องคการการคาโลก (WTO) ใน 16 ประเดนหลกดงแสดงใน ตารางท� 31 การตอบรบลาสดท�ชลมตอ

WTO คอ ขอตกลงในเร�องการเกษตรท�ทาไดเม�อพฤษภาคม 2544 (ตารางภาคผนวกท� 5.1)

ในการประชมระดบรฐมนตรท�เมองโดฮา ป 2544 ชลไดเรยกรองให WTO หาทางตก

ลงกนใหไดในการท�จะจดใหมโปรแกรมการเจรจาอยางกวางขวางข�น โดยช�ใหเหนถงความสาคญของ

ประเดนตาง ๆ เชน กฎเกณฑท�ใชในการเกษตร และการตอบโตการทมตลาดในการเจรจารอบใหม ชลม

ความเหนวา WTO ควรบรรจวตถประสงคท�ชดเจนในการท�จะเลกอดหนนการสงออก ลดการอดหนน

ภายในประเทศท�บดเบอนการคาระหวางประเทศอยางขนานใหญ และลดการกดกนการคาตาง ๆ

นอกจากน�ปญหาการใชภาษตอบโตการทมตลาดท�เพ�มข�นและการใชผด ๆ เพ�อวตถประสงคปกปอง

อตสาหกรรมในประเทศควรถกหยบยกข�นมาถกเถยงและพจารณา มาตรการส�งแวดลอมควรจะมการ

นามาใชในกรอบของกฎระเบยบท�ตกลงรวมกนของนา ๆ ประเทศ ชลมบทบาทสาคญในการจดการ

ประชมรอบโดฮา เชน เปนประธานคณะทางานในเร�องส�งแวดลอม


200

ตารางภาคผนวกท� 5.1 รายการท�ชล Notify ตามขอตกลงขององคการการคาโลก (WTO) ต�งแตป 2540

Instrument imposing

obligation

WTO document and date

(latest document if recurrent) Description of requirement/Content

Agreement on Agriculture

Article 9.1 G/AG/N/CHL/12, 2 May 2001 Table ES.1 – Export subsidies

Article 18.2 Yet to be notified Table MA.2 – Tariffs and other quotas

Article 18.2 G/AG/N/CHL/13, 15 May 2001 Table DS.1 – Domestic Support

Agreement on Implementation of GATT Article VI (Anti-dumping)

Article 5.8 G/ADP/N/100/CHL, 24 February 2003 Time-period for determination of negligible import volumes

Article 16.4 G/ADP/N/98/Add.1, 22 April 2003 Semi-annual reports

Article 18.5 G/ADP/N/17CHL/2, 14 March 2000 Laws and regulations

General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) 1994

Article XXVIII:5 G/MA/126, 16 December 2002 Reservation of right to modify Schedule of Concessions

Agreement on Import Licensing Procedures

Article 7.3 G/LIC/N/3/CHL/1/Add.2,

16 February 1999

Replies to questionnaire

Agreement on Preshipment Inspection

Article 5 G/PSI/N/1, 31 March 1995 Laws and regulations

Understanding on the Interpretation of Article XXIV (Regional Agreements)

Article XXIV:7(a) WT/REG38/N/1/Add.1, 6 October 1997 Free-Trade Agreement (Canada)

WT/REG125/N/1, 8 March 2001 Free-Trade Agreement (Mexico)

WT/REG136/N/1, 14 May 2002 Free-Trade Agreement (Costa Rica)

Yet to be notified Free-Trade Agreement with El Salvador and the EU

Quantitative Restrictions (Decision on Notification Procedures for Quantitative Restrictions)

WTO document G/L/59 G/MA/NTM/QR/1/Add.2,

9 October 1996

Initial and biennial reports

Agreement on Rules of Origin

Article 5 and Annex II(4) G/RO/N/38, 7 October 2002 Preferential rules of origin contained in PTAs with Canada,

MERCOSUR, Mexico, Peru, and LAIA members

Article 5 and Annex II(4) Yet to be notified Rules of origin of PTAs with Costa Rica, El Salvador,

and the EU


201

ตารางภาคผนวกท� 5.1 รายการท�ชล notify ตามขอตกลงขององคการการคาโลก (WTO) ต�งแตป 2540 (ตอ)

Instrument imposing

obligation



Agreement on Safeguards

Article 12.1(a) – (c)

Article 12.6 G/SG/N/9/CHL/1, 31 January 2000 -

G/SG/N/11/CHL/5 Suppl.4,

18 December 2002

Notifications on investigations, findings, and decisions related

to safeguard measures

Agreement on the

Application of Sanitary

and Phytosanitary

Measures

G/SG/N/1/CHL/2, 24 August 1999 Laws and regulations

Article 7, Annex B

General Agreement on

Trade in Services (GATS)

G/SPS/N/CHL/1-133, 29 May 1996 – 16

June 2003

Notifications on laws, regulations and emergency measures

Article V:7

Article VII:4 S/C/N/65, 13 November 1997

S/C/N/142, 14 March 2001

S/C/N/191, 24 May 2002

Trade agreements

Understanding on the

Interpretation of Article

XVII (State Trading)

S/C/N/8 22 December 1995 Recognition measures

Article XVII(4)(a)

Agreement on Subsidies

and Countervailing

Measures

G/STR/N/7/CHL, 10 October 2001 State-trading activities

Article 25.1

Article 25.11 G/SCM/N/60/CHL, 4 July 2000 Annual report on subsidies

Article 32.6 G/SCM/N/93/Add.1, 1 May 2003 Semi-annual report on countervailing duty actions

Agreement on Technical

Barriers to Trade

G/SCM/N/17CHL/2, 14 March 2000 Laws and regulations

Article 10

Article 10.6 G/TBT/ENQ/19, 26 September 2001 National enquiry point


202

ตารางภาคผนวกท� 5.1 รายการท�ชล notify ตามขอตกลงขององคการการคาโลก (WTO) ต�งแตป 2540 (ตอ)

Instrument imposing

obligation



Article 15.2 G/TBT/Notif.97317, 2 July 1997

G/TBT/N/CHL/35, 13 March 2003

Notifications on proposed and adopted technical regulations

Annex 3C G/TBT/2/Add.16, 22 July 1996 Measures taken to implement the Agreement

Agreement on Trade-

Related Aspects of

Intellectual Property

Rights

G/TBT/CS/N/15, 16 October 1995 Notification of acceptance of code of good practice

Article 63.2

Article 63.2 IP/N/1/CHL/C/1-8, 14 September 2000 Laws and regulations

Article 63.2 IP/N/1/CHL/G/1-3, 14 September 2000 Laws and regulations

Article 63.2 IP/N/1/CHL/I/1-5, 14 September 2000 Laws and regulations

Article 63.2 IP/N/1/CHL/O/1, 14 September 2000 Laws and regulations

Article 63.2 IP/N/1/CHL/P/1-3 14 September 2000 Laws and regulations

Agreement on Trade-

Related Investment

Measures

IP/N/1/CHL/U/1, 14 September 2000 Laws and regulations

Article 6.2

G/TRIMS/N/1/CHL/2/Rev.1,

28 July 1997

Publications

ท�มา: WTO Secretariat.

ในป 2542 ชลมการออกกฎหมายเก�ยวกบมาตรการปกปองการผลตในประเทศ การใช

มาตรการดงกลาว ไดเปนท�มาของขอรองเรยนจากประเทศคคาและนาไปสการหารอเพ �อขจดขอขดแยง

หลายเร�อง โดยนบต�งแตป 2541 เปนตนมา ชลมปญหาท�เขาสขบวนการไกลเกล�ยขอขดแยงพหภาคภายใต

WTO 11 เร�อง (ตารางภาคผนวกท� 5.2) โดยชลถกรองเรยน 6 เร�อง และเปนฝายรองเรยน 5 เร�อง

ในจานวนขอขดแยงท�ชลถกรองเรยนน�น มอย 2 เร�องท�ถงข�นตองต�งคณะทางาน

ตรวจสอบและทารายงานตอคณะกรรมการเพ�อตดสนช�ขาด เร�องท�หน�งเปนเร�องการเกบภาษเฉพาะของ

เคร�องด�มมแอลกอฮอลแตละชนดไมเทากน และอกเร�องคอเร�องเก�ยวกบการมระบบกาหนดชวงราคาของ


203

สนคาเกษตรหลายชนด เร�องท�ถกรองเรยนคอเร�องการเกบภาษนาเขาน�าตาลในอตราจรง (effective rate)

สงกวาอตราสงสดท�กาหนดไวในแตละกลมสนคา (bound rate)

ขอขดแยงท�ชลเปนฝายรองเรยนม 5 เร�อง ในจานวนน�ม 2 เร�องถงข�นต�งคณะทางานเพ�อ

ตรวจสอบและทารายงานตอคณะกรรมการไกลเกล�ยตดสน เร�องหน�งเก�ยวกบสหรฐ กฎหมายภาษขาเขาป

2473 และอกเร�องเก�ยวกบอารเจนตนาท�มมาตรการปกปองการนาเขาพชอบแหง

สาหรบเร�องท�ยงอยในการพจารณาของคณะทางาน (ณ เดอนพฤษภาคม 2546) สามใน

หาเร�องเก�ยวกบการเกบภาษสนคาเขา นอกจากน�ชลยงมอก 9 เร�องท�สงวนสทธ�ในฐานะประเทศท�สาม

ซ�งเปนเร�องมาตรการตอบโตการทมตลาดเปนสวนใหญ โดยประเทศท�ถกระทบกระเทอนเปนผรองเรยน

......................................................................................


204

ตารางภาคผนวกท� 5.2 อปสรรคการคาท�ประเทศสมาชกอ�นยกข�นกลาวหาชลในองคการการคาโลก

(2540 - พฤษภาคม 2546)

Subject Against/raised by Actions taken (date) WTO documenta

Issues raised against Chile

Taxes on alcoholic

beverages

Chile / EU Consultations requested 4 June 1997;

Panel Report circulated 15 June 1999;

Appellate Body Report circulated 13

December 1999

WT/DS87/1-17, 11.06. 1997 and

WT/DS110/1-16, 18.12.1997

WT/DS87/R and WT/DS110/R,

15.06.1999

WT/DS87/AB/R and

WT/DS110/AB/R, 13.12.1999

Measures affecting the

transit and importation of

swordfish

Chile / EU Consultations requested 19 April 2000,

provisional arrangement reached in

March 2001

WT/DS/193/1-3, 26.04.2000

Price band system and

safeguard measures

relating to imports of

wheat, sugar, and edible

oils

Chile / Argentina Consultations requested 5 October 2000;

Panel Report circulated 3 May 2002;

Appellate Body Report circulated

23 September 2002

WT/DS207/1-14, 12.10.2000

WT/DS207/R, 3.05.2002

WT/DS207/AB/R, 23.09.2002

Provisional safeguard

measure on mixtures of

edible oils

Chile / Argentina Consultations requested 19 February

2001

WT/DS/226/1, 22.02.2001

Safeguard measure on

sugar

Chile / Colombia Consultations requested 15 March 2001 WT/DS/228/1-6, 22.03.2001

Safeguard measure and

modification of

schedules regarding

sugar

Chile / Colombia Consultations requested 17 April 2001 WT/DS/230/1-6, 23.04.2001

Chile as a complainant

Tariff Act of 1930 signed

on 28 October 200 with

the title "Continued

dumping and subsidy

offset Act of 2000"

U.S. / Australia,

Brazil, Chile, EU,

India, Indonesia,

Japan, Korea,

Thailand, Argentina,

Canada, Mexico

Consultations requested 21 December

2000; Panel Report circulated 16

September 2002; Appellate Body Report

circulated 16 January 2003

WT/DS/217/1-13, 09.01.2001 and

WT/DS/234/1-21, 01.06.2001

WT/DS217/R and WT/DS234/R,

16.09. 2002

WT/DS217/AB/R and

WT/DS234/AB/R, 16.01.2003


205


(2540 - พฤษภาคม 2546) (ตอ)


Taxes on cigarettes Peru / Chile Consultations requested 1 March 2001;

panel requested 3 May 2001; withdrawal

of the matter by Chile 12 July 2001

following an amendment of Peruvian

legislation

WT/DS/227/1-3, 06.03.2001

Definitive safeguard

measure on imports of

preserved peaches

Argentina / Chile Consultations requested

14 September 2001;

Panel Report circulated 14 February

2003

WT/DS/238/1-5, 24.09.2001

WT/DS238/R, 14.02.2003

Tax treatment of certain

imported products

Peru / Chile Consultations requested 22 April 2002;

panel requested 13 June 2002;

withdrawal of the matter by Chile 26

July 2002 following an amendment of

Peruvian legislation

WT/DS/255/1-5, 29.04.2002

Tax treatment of certain

products

Uruguay / Chile Consultations requested 18 June 2002;

panel requested 3 April 2003

WT/DS/261/1-4, 26.06.2002

Chile as Third Party

Anti-dumping measures

on certain hot-rolled steel

products

U.S. / Japan Consultations requested 18 November

1999; Panel Report circulated

28 February 2001; Appellate Body

Report circulated 24 June 2001

WT/DS/184/1-16, 23.11.2000

Anti-dumping and

countervailing measures

on steel plate

U.S. / India Consultations requested 4 October 2000;

Panel Report circulated 28 June 2002

WT/DS/206/1-9, 09.10.2000

Definitive anti-dumping

measures on steel rebar

Turkey / Egypt Consultations requested 6 November

2000; Panel Report circulated 8 August

2002

WT/DS/211/1-7, 07.11.2000

Section 129(C)(1) of the

Uruguay Round

Agreements Act

U.S. / Canada Consultations requested 17 January 2001;

Panel Report circulated 15 July 2002

WT/DS/221/1-7, 22.01.2001

WT/DS184/R, 28.02.2001

WT/DS184/AB/R, 24.07.2001


206


(2540 - พฤษภาคม 2546) (ตอ)


Trade description of

sardines

EU / Peru Consultations requested 20 March 2001;

Panel Report circulated 29 May 2002;

Appellate Body report circulated

26 September 2002

WT/DS/231/1-17, 23.04.2001

WT/DS231/R, 29.05.2002

WT/DS231/AB/R, 26.09.2002

Continued Dumping and

Offset Act of 2000

U.S. / Canada,

Mexico

Consultations requested 21 May 2001;

Panel Report circulated 16 September

2002; Appellate Body Report circulated

16 January 2003

WT/DS/234/1-21, 01.06.2001

WT/DS234/R, 16.09. 2002

WT/DS234/AB/R, 16.01.2003

Definitive anti-dumping

duties on poultry

Argentina / Brazil Consultations requested 7 November

2001; Panel Report circulated 23 April

2003

WT/DS/241/1-5, 12.11.2001

WT/DS241/R, 22.04.2003

Sunset review of anti-

dumping duties on

corrosion-resistant

carbon steel flat products

U.S. / Japan Consultations requested 30 January

2002; panel requested 4 April 2002;

Communication issued by the Chairman

of the Panel, 9 January 2003, stated that

it would not be possible for the Panel to

complete its work within six months

WT/DS/244/1-6, 04.02.2002

Import licensing

measures on certain

agricultural products

Venezuela / U.S. Consultations requested 7 November

2002

WT/DS/275/1-8, 12.11.2002

ท�มา: WTO Secretariat.

หมายเหต: a For recurrent documents the date corresponds to the first document of the series.

ชิลีเล่มที่ 1 บทที่ 5thaifta.com/trade/study/cl1_chap5.pdf@ % h ! 5...

Documents