บทความวิจัย ผลของโปรแกรม ......100 mipibksihส aพj...

วารสารเกอการณย ปท 20 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2556100

ผลของโปรแกรมสงเสรมโภชนาการตอผลลพธของการตงครรภในวยรน*Effects of a Nutrition Promotion Program on

Pregnancy Outcomes in Adolescents

ปยธดา สมมาวรรณ, พย.ม. (Piyathida Summawan, M.S.N.)**

นตยา สนสกใส, Ph.D. (Nittaya Sinsuksai, Ph. D.)***

วรรณา พาหวฒนกร, Ph.D. (Wanna Pahuwattanakorn, Ph. D.)****

บทคดยอ

การศกษาครงนเปนการวจยกงทดลอง เพอศกษาผลของโปรแกรมสงเสรมโภชนาการ

ตอผลลพธของการตงครรภในวยรน กลมตวอยางเปนสตรตงครรภวยรน จ�านวน 46 ราย

อาย 13-19 ป อายครรภระหวาง 28-30 สปดาหเมอเรมท�าการศกษา โดยเลอกกลมตวอยาง

ตามเกณฑคดเขา กลมควบคม จ�านวน 23 ราย ไดรบการดแลตามปกต กลมทดลอง จ�านวน

23 ราย ไดรบการดแลตามปกตรวมกบโปรแกรมสงเสรมโภชนาการจากผวจย (โปรแกรม

ประกอบดวย การใหความรทงรายกลมและรายบคคล การสงเสรมการเรยนรแบบมสวนรวม

โดยอภปรายกลมรวมกนและการโทรศพทตดตาม) เกบรวบรวมขอมลโดยตดตามผลลพธของ

การตงครรภ คอ อายครรภเมอคลอดและน�าหนกทารกแรกเกด วเคราะหขอมลโดยใชสถต

Fisher’s exact test ผลการศกษา พบวา สดสวนการคลอดกอนก�าหนดและการคลอดทารก

แรกเกดน�าหนกนอยในกลมทดลองต�ากวากลมควบคมอยางไมมนยส�าคญทางสถต (p = 0.244

และ p = 0.054 ตามล�าดบ) อยางไรกตามพบวาคาเฉลยน�าหนกทารกแรกเกดในกลมทดลอง

มากกวากลมควบคมอยางมนยส�าคญทางสถต (p <0.05) ซงจากผลการวจย มขอเสนอแนะวา

โปรแกรมสงเสรมโภชนาการนมประโยชนในการน�าไปใชในสตรตงครรภวยรนได

ค�าส�าคญ : วยรน / ผลลพธการตงครรภ / การคลอดกอนก�าหนด / ทารกแรกเกดน�าหนกนอย

/ โปรแกรม สงเสรมโภชนาการ

* วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการผดงครรภขนสง คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล** อาจารยภาควชาสตนรเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตรเกอการณย มหาวทยาลยนวมนทรธราช*** ผชวยศาสตราจารย ภาควชาการพยาบาลสตศาสตร-นรเวชวทยา คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล**** อาจารยพยาบาล ภาควชาการพยาบาลสตศาสตร-นรเวชวทยา คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล

บทความวจย

Kuakarun Journal of Nursing Vol.20 No.2 July-December 2013 101

ABSTRACT

This study was quasi-experimental research aimed at investigating

the effects of a nutrition promotion program on pregnancy outcomes in

adolescents. The study sample consisted of 46 pregnant adolescents aged 13-19

years whose gestational age was between 28-30 weeks at the beginning of the

study. The sample was selected according to the inclusion criteria. The control

group (n = 23) received routine nursing care, while the experimental group (n =

23) received routine nursing care together with the nutrition promoting program

from the researcher. (The program consisted of providing knowledge as a group

and individual, promoting learning through participatory group discussions and

telephone follow-ups.) Data were collected by means of monitoring outcomes

of pregnancy including gestational ages at delivery and birth weight. Data were

analyzed using Fisher’s exact test. The findings revealed that the proportions of

preterm birth and low birth weight in the experimental group were lower than the

control group with no statistical significance (p = 0.244 and p = 0.054). However,

it was found that the mean birth weight of the born infants in the experimental

group was higher than that in the control group with statistical significance

(p < 0.05). The research results indicated that the program tend to be useful for

pregnant adolescents.

KEY WORDS: ADOLESCENT/ OUTCOMES OF PREGNANCY/ PRETERM BIRTH/

LOW BIRTH WEIGHT / A NUTRITION PROMOTION PROGRAM

ความส�าคญของปญหาวจย

การตงครรภในวยรนจดไดวาเปนปญหา

ส�าคญทางดานสขภาพอนามยของมารดาและ

ทารก รวมทงปญหาทางดานเศรษฐกจและสงคม

ทหลายประเทศใหความส�าคญเปนอยางมาก จาก

สถตของกรมอนามย (2554) พบวา อตราการ

คลอดบตรของสตรตงครรภวยรนในประเทศไทย

เพมขนเปนรอยละ18.9 ซงมากกวาเปาหมายท

ก�าหนดไว คอไมเกนรอยละ 10 จากอตราการตง

ครรภในวยรนทเพมขน กอใหเกดปญหาทาง

สขภาพและปญหาสงคมตามมาหลายประการ

เนองจากการตงครรภสวนใหญ เกดขนโดยไมได

วางแผนและเปนการตงครรภทไมพงประสงค

(Isaranurug, Mo-suwan, & Choprapawon,

2006) อกทงการตงครรภในวยรนท�าใหเกดภาวะ

แทรกซอนตอมารดาและทารกมากกวาในมารดา


ชฟและคณะ (Schieve, et al.,2000) พบ

วาดชนมวลกายกอนการตงครรภและน�าหนกท

เพมขนระหวางตงครรภ มผลโดยตรงตอน�าหนก

ทารกแรกเกด จากการศกษาของ นพรรณพร

วรมงคล (2547) พบวาอตราทารกแรกเกดน�าหนก

นอยสงขนในสตรตงครรภทมดชนมวลกายต�า ซง

ดชนมวลกายต�าในระยะกอนการตงครรภมสาเหต

มาจากภาวะโภชนาการทไมด น�าหนกทเพมขน

ในระยะตงครรภทเหมาะสมเปนปจจยส�าคญท

ชวยลดความเสยงตอการคลอดกอนก�าหนดและ

ทารกทมน�าหนกตวต�ากวา 10 เปอรเซนตไทลได

(Lowdermilk & Perry, 2006) ซงน�าหนกทเพม

ขณะตงครรภ มความสมพนธโดยตรงกบน�าหนก

ทารกแรกเกดและการคลอดกอนก�าหนด (บญถอ

พมจนทร, 2553)

สตรตงครรภควรไดรบประทานอาหารท

มประโยชน ครบถวน และหลากหลายตงแตกอน

การตงครรภเพอการเจรญเตบโตและพฒนาการ

ของทารกในครรภตงแตชวงของการสรางอวยวะ

ตางๆ (Barker, 2008) แตสตรตงครรภวยรนสวน

ใหญไมไดวางแผนการตงครรภมากอน การไดรบ

สารอาหารทไมเพยงพอโดยเฉพาะในระยะทาย

ของการตงครรภ จะมผลตอทารกท�าใหการเจรญ

เตบโตของสมองของทารกชา หรอหยดการเจรญ

เตบโต (Barker, 2008) ดงนนการสงเสรม

พฤตกรรมสขภาพดานโภชนาการแกสตรวยรนใน

ขณะตงครรภจงมความส�าคญเปนอยางยง

จากการทบทวนงานวจยทเกยวกบ

โปรแกรมสงเสรมโภชนาการพบวาโปรแกรมสวน

ใหญเปนการใหความรเกยวกบการรบประทาน

อาหาร ในการสงเสรมใหสตรตงครรภมความร

วยผใหญ (สจตรา นาโถ, 2548) ไดแก น�าหนก

มารดาระหวางตงครรภเพมขนนอย (Thaithae &

Thato, 2011) ภาวะโลหตจาง คลอดยาก คลอด

กอนก�าหนด (ศรวสย ศลาลาย, 2548; Chen, et al.,

2007) ความดนโลหตสงเนองจากการตงครรภ

(Nielsen, et al., 2006 ; Thaithae & Thato,

2011) ทารกแรกเกดน�าหนกนอย (Thaithae &

Thato, 2011) การตงครรภในวยรนจงสงผลไปถง

คณภาพของประชากรในอนาคต ท�าใหประเทศ

ชาตตองเสยคาใชจายในการดแลมารดาและทารก

ทมภาวะแทรกซอนมากขน (Hack, et al., 2002)

การดแลสขภาพของสตรตงครรภวยรน

มกจะมปญหาในเรองของการรบประทานอาหาร

จากการศกษาพบวา สตรตงครรภวยร นม

พฤตกรรมการรบประทานอาหารทมคณคาทาง

โภชนาการนอย ท�าใหมโอกาสทจะไดรบสาร

อาหารไมเพยงพอ สงผลใหน�าหนกระหวางตง

ครรภเพมขนนอย (Martin, Hamilton, Ventura,

Menacker, Park & Sutton, 2004) ภาวะ

โภชนาการ มความส�าคญมากตอสตรตงครรภวย

รน เนองจากวยรนอยในวยทรางกายก�าลงเจรญ

เตบโตอยางรวดเรว มความตองการพลงงานสง จง

ตองการสารอาหารมากกวาวยอน เมอตงครรภ

รางกายยงตองการสารอาหารเพมมากขนไปอก

เพอการเจรญเตบโต และพฒนาการของทารก

หากทารกไดรบสารอาหารไมเพยงพอในขณะอย

ในครรภมารดา จะสงผลตอการเปลยนแปลงของ

สรรวทยาและขบวนการเผาผลาญอาหารทถาวร

และจะกลายเปนจดเรมตนของการเกดโรคตางๆ

เมอเปนผใหญได (Barker, 2008)


ความเขาใจในเรองของโภชนาการมากขนและ

ปรบปลยนพฤตกรรมการรบประทานอาหารได

อยางเหมาะสม เกดผลลพธทดตอการตงครรภ

และการคลอดโดยเฉพาะลดอตราการเกดทารก

แรกเกดน�าหนกนอยและการคลอดกอนก�าหนด

รวมถงภาวะสขภาพทแขงแรงสมบรณของมารดา

และทารกดวย ซงพบวาสตรตงครรภทไดรบ

โปรแกรมสงเสรมโภชนาการจะมคะแนนเฉลย

พฤตกรรมดานโภชนาการในขณะตงครรภสงกวา

สตรตงครรภทไมไดรบโปรแกรมสงเสรม

โภชนาการ (Srisawas, 2006) ท�าใหเกดการปรบ

เปลยนพฤตกรรมดานการบรโภค สงผลใหน�าหนก

ตวของสตรตงครรภเพมขนในเกณฑปกต (อภรช

สกลณยา, อ�าไพ จารวชรพาณชกล, จราวรรณ

ดเหลอ, ธารวรรณ ไชนบญเรอง, และสชาร

เหลารกพงษ, 2549) และเมอตดตามจนกระทง

หลงคลอดพบวา พบอตราการเกดทารกแรกเกด

น�าหนกนอยต�ากวา ซงสอดคลองกบการศกษาของ

อมาพร ลมสวสด (2547) ทพบวาน�าหนกทารก

แรกเกดในสตรตงครรภทไดรบโปรแกรมสงเสรม

โภชนาการ มากกวา 3,000 กรม และไมพบทารก

แรกเกดน�าหนกนอย และพบน�าหนกทารก

แรกเกดเฉลยสงกวาสตรตงครรภทไมไดรบ

โปรแกรมสงเสรมโภชนาการ

จากการทบทวนงานวจยทเกยวกบ

โปรแกรมสงเสรมโภชนาการพบวา โปรแกรม

ตางๆ ตองใชเวลา มขนตอนและเนอหามาก อาจ

ท�าใหสตรตงครรภวยรนตดตามไดยาก ประกอบ

กบก�าลงเจาหนาทมนอย ผวจยจงจดโปรแกรม

สงเสรมโภชนาการทใชระยะเวลาสน ประกอบดวย

การใหความรทงรายกลมและรายบคคลเพอให

เหมาะสมกบสถานการณของสตรตงครรภวยรน

แตละราย รวมทงการใชประโยชนจากสมดบนทก

สขภาพแมและเดกทมเนอหาทครบถวนทสตร

ตงครรภไดรบจากสถานพยาบาลอยแลว น�ามาใช

ใหเกดประโยชน

วตถประสงคของการวจย

เพอศกษาผลของโปรแกรมสงเสรม

โภชนาการตอการสดสวน การคลอดกอนก�าหนด

และทารกแรกเกดน�าหนกนอย

กรอบแนวคดในการวจย

ในการศกษาครงนผวจยใชกรอบแนวคด

การสงเสรมสขภาพของเพนเดอร (Pender,

Murdaugh, & Parson, 2006) เปนกรอบในการ

วจย ซงเชอวา การรบรประโยชน การรบรอปสรรค

และความเชอมนในสมรรถนะของตนเองในการ

งานอยางใดอยางหนง จะมผลโดยตรงตอการ

ปฏบตพฤตกรรมนนๆ ในทนคอการรบประทาน

อาหารใหถกตองเหมาะสมกบสขภาพของตนเอง

ผลโดยออมคอมความมงมนทจะปฏบตพฤตกรรม

สงเสรมสขภาพดานโภชนาการดงกลาว นอกจาก

น การโทรศพทตดตามเพอสอบถามความเปนไป

ไดและการใหค�าปรกษาเกยวกบปญหาการรบ

ประทานอาหารทเกดขนนาจะชวยท�าใหกลม

ตวอยางใหความสนใจตอการปฏบตตนอยาง

ตอเนอง


แผนภมท 1.1 กรอบแนวคดในการวจย

5

แผนภมท 1.1 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานการวจย 1. สตรตงครรภในกลมทดลอง มสดสวนการคลอดกอนกาหนด (คลอดเมออายครรภนอยกวา 37

สปดาห) ตากวาสตรตงครรภในกลมควบคม 2. สตรตงครรภในกลมทดลอง มสดสวนการเกดทารกแรกเกดนาหนกนอย (< 2500 กรม) นอย

กวาสตรตงครรภในกลมควบคม วธดาเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi - Experimental Research Design) กลมประชากรทศกษาเปนสตรตงครรภทมอายระหวาง 13 – 19 ป เมอเรมทาการศกษาจนกระทงคลอด ฝากครรภและตงใจจะคลอดทโรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ การเลอกกลมตวอยางเปนแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling)จากประชากรดงกลาว จานวน 60 ราย แบงเปนกลมทดลอง 30 ราย กลมควบคม 30 ราย

ปจจยดานการร-คด

และความรสกทเฉพาะเจาะจงตอพฤตกรรม ผลลพธเชงพฤตกรรม

การรบรประโยชนของการปฏบตพฤตกรรม

การรบรอปสรรคในการปฏบตพฤตกรรม

การรบรความสามารถของตนเอง

พฤตกรรมสงเสรมสขภาพดานโภชนาการ

โปรแกรมสงเสรม

โภชนาการในสตรตงครรภ

วยรน การคลอดกอน

กาหนด

ทารกแรกเกดนาหนก

นอย

สมมตฐานการวจย

1. สตรตงครรภในกลมทดลอง มสดสวน

การคลอดกอนก�าหนด (คลอดเมออายครรภนอย

กวา 37 สปดาห) ต�ากวาสตรตงครรภในกลม

ควบคม

2. สตรตงครรภในกลมทดลอง มสดสวน

การเกดทารกแรกเกดน�าหนกนอย (< 2,500 กรม)

นอยกวาสตรตงครรภในกลมควบคม

วธด�าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง

(Quasi - Experimental Research Design) กลม

ประชากรทศกษาเปนสตรตงครรภทมอายระหวาง

13 – 19 ป เมอเรมท�าการศกษาจนกระทงคลอด

ฝากครรภและตงใจจะคลอดทโรงพยาบาล

เจรญกรงประชารกษ การเลอกกลมตวอยางเปน

แบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling)จาก

ประชากรดงกลาว จ�านวน 60 ราย แบงเปนกลม

ทดลอง 30 ราย กลมควบคม 30 ราย


การก�าหนดขนาดของกลมตวอยาง ไดจาก

การวเคราะหขนาดกลมตวอยางของ Cohen

(1988)โดยแทนคา Effect Size = .50 (ขนาด

อทธพลปานกลาง) Significance criterion (α) =

.05 Power (P) =.80 น�ามาเปดตารางส�าเรจรป

ของโคเฮน (Cohen, 1988) ไดขนาดกลมตวอยาง

เทากบ 26 ราย เพอปองกนการสญหายของกลม

ตวอยางใหเพมอก 15 % จงไดขนาดกลมตวอยาง

กลมทดลองและกลมควบคม กลมละ 30 ราย ดง

นนจงไดขนาดของกลมตวอยางทงหมด 60 ราย

เมอสนสดระยะเวลาการเกบขอมล ขอมลไม

สมบรณกลมละ 7 ราย จงไดกลมตวอยาง กลมละ

23 ราย

การศกษาเรมท�าในกลมควบคมกอน ซง

เปนกลมทไดรบการดแลตามปกตจากเจาหนาท

โรงพยาบาลจนครบตามจ�านวน แลวจงศกษาใน

กลมทดลอง เพอปองกนไมใหกลมทดลองและ

กลมควบคมพดคยแลกเปลยนขอมลซงและกน

และเปนการปองกนไมใหเกดความคลาดเคลอน

ของผลการวจยตลอดจนปองกนไมใหกลมควบคม

รสกวาไดรบการเอาใจใสดแลจากพยาบาลตางกน

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอในการด�าเนนการวจย ประกอบ

ดวย

โปรแกรมสงเสรมโภชนาการ หมายถง

กจกรรมทผวจยจดท�าขนเพอใหความรแกกลม

ตวอยางเกยวกบการรบประทานอาหารทม

ประโยชนเพอน�าไปปฏบต ประกอบดวย การให

ความรแกสตรตงครรภรายกลมและรายบคคล

การประเมนชนด ปรมาณและความหลากหลาย

ของการรบประทานอาหาร การสงเสรมการเรยน

รแบบมสวนรวมโดยการอภปรายกลมรวมกนและ

การโทรศพทตดตามการรบประทานอาหาร

สมดบนทกสขภาพแมและเดกเปนสมด

ประจ�าตวดานสขภาพอนามย ส�าหรบสตรตงแต

ตงครรภ คลอดและหลงคลอดและส�าหรบบตร

ตงแตแรกเกดจนถงอาย 5 ป (อายต�ากวา 6 ป)

โดยหนวยฝากครรภโรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ

แจกใหสตรตงครรภทกรายทฝากครรภ

แบบบนทกการรบประทานอาหารในรอบ

24 ชวโมง เพอประเมนชนด ปรมาณและความ

หลากหลายของการรบประทานอาหารของกลม

ตวอยาง

แบบบนทกปญหาเกยวกบการรบประทาน

อาหารและค�าแนะน�า เปนแบบบนทกทใชในการ

บนทกปญหาของการรบประทานอาหารในกลม

ตวอยางแตละรายและวธการแกไข

เครองมอในการเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย

แบบสอบถามขอมลสวนบคคล ผวจย

สรางขนเพอรวบรวมขอมลสวนตวของกลม

ตวอยางจ�านวน 8 ขอ ประกอบดวย อาย

สถานภาพสมรส ระดบการศกษา ศาสนา อาชพ

ลกษณะครอบครว รายไดของครอบครวตอเดอน

และน�าหนกกอนตงครรภ

แบบบนทกการตงครรภและการคลอด ซง

ผวจยคดลอกจากสมดบนทกสขภาพแมและเดก

และจากบนทกการคลอด มจ�านวน 13 ขอ

ประกอบดวย อายครรภทมาฝากครรภครงแรก

ผลการตรวจเลอด ครงท 1 และ 2 (Hct) อายครรภ

เมอคลอด วนทคลอด น�าหนกวนทคลอด วธการ


คลอด ภาวะตกเลอดขณะคลอด เพศทารก

น�าหนกทารกแรกเกด คะแนนการประเมนสขภาพ

ทารกแรกเกด (APGAR score) และความพการ

แตก�าเนดของทารกแรกเกด

การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

เครองมอทใชในการวจย ไดแก โปรแกรม

สงเสรมโภชนาการ สมดบนทกสขภาพแมและเดก

แบบบนทกการรบประทานอาหารในรอบ 24

ชวโมง แบบบนทกปญหาเกยวกบการรบประทาน

อาหารและค�าแนะน�า แบบสอบถามขอมลสวน

บคคล และแบบบนทกการตงครรภและการคลอด

ผานการตรวจสอบดความเหมาะสมและความ

ชดเจนของเนอหา ภาษาทใช โดยผทรงคณวฒ

5 ทาน ประกอบดวย สตแพทย นกโภชนาการ

อาจารยพยาบาลดานโภชนาการ อยางละ 1 ทาน

และอาจารยพยาบาลดานสตศาสตร 2 ทานหลง

จากผทรงคณวฒพจารณาเครองมอและให

ค�าแนะน�าแลว ผวจยน�ามาปรบปรงแกไขให

เหมาะสม ทงดานภาษาและความถกตองของ

เนอหา

วธการเกบรวบรวมขอมล

ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยด�าเนน

การเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง โดยมขนตอน

ในการด�าเนนการดงน

1. การเตรยมการ

1.1 หลงจากโครงรางการวจยผาน

การรบรองจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจย

ในคน คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล

(IRB-NS2012/136.2208) และคณะกรรมการ

จรยธรรมการวจยในคนของกรงเทพมหานคร

(043.55) ผวจยขอหนงสอแนะน�าตวจากบณฑต

วทยาลย มหาวทยาลยมหดล ถงผอ�านวยการ

โรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษเพอขอความ

รวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

1.2 ภายหลงไดรบอนมตใหเกบขอมล

แลว ผวจยเขาพบหวหนาพยาบาลประจ�าหนวย

ฝากครรภ และหลงคลอด เพอแนะน�าตนเองและ

ชแจงรายละเอยดเกยวกบวตถประสงคของ

การวจยและขนตอนในการเกบรวบรวมขอมล

ระยะเวลาสนสดในการเกบขอมลเพอขอความ

รวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

2. การด�าเนนการเกบรวบรวมขอมล

2.1 ทกวนจนทร-ศกร เวลา 08.00-

12.00น. ผวจยไปทหนวยฝากครรภ ขอความ

รวมมอจากพยาบาลประจ�าการในการเขาพบ

กลมตวอยาง ผวจยเขาพบผทคาดวาจะเปน

กลมตวอยาง แนะน�าตว และชแจงรายละเอยด

เกยวกบวตถประสงคของการวจย ขนตอนในการ

ด�าเนนการวจย การเกบรวบรวมขอมล ประโยชน

ทคาดวาจะไดรบ ขออนญาตใชสมดบนทกสขภาพ

แมและเดก และบนทกการคลอด กลมตวอยางม

สทธในการตดสนใจเขารวม หรอไมเขารวมการ

วจย ขอมลตางๆ ทไดจากการวจย ในครงนถอเปน

ความลบ รวมทงขอความรวมมอใหผเขารวม

งานวจยเซนชอในหนงสอยนยอม (Informed

consent form) โดยกลมควบคมไดรบการ

พยาบาลตามปกต กลมทดลองไดรบโปรแกรม

สงเสรมโภชนาการจากผวจย

2.2 เรมท�าการศกษาในกลมควบคม

ซงเปนกลมทไดรบการดแลตามปกตจากเจาหนาท


โรงพยาบาลจนครบตามจ�านวนกอนจงเรมศกษา

ในกลมทดลอง เพอปองกนไมใหกลมทดลองและ

กลมควบคมพดคยแลกเปลยนขอมลซงกนและกน

และเปนการปองกนไมใหเกดความคลาดเคลอน

ของผลการวจย ตลอดจนปองกนไมใหกลมควบคม

รสกวาไดรบการเอาใจใสดแลจากพยาบาลตางกน

2.2.1 กลมควบคมไดรบขอมล

จากการเขาชนเรยนโรงเรยนพอแม ครงท 1 และ

2 ตามการดแลแบบปกตจากพยาบาลประจ�า

หนวยฝากครรภ โดยไดรบค�าแนะน�าเรองบทบาท

พอแม การตรวจสขภาพทจ�าเปน การเปลยนแปลง

ของรางกายและจตใจ การปฏบตตนในขณะตงครรภ

อาการผดปกตทตองมาพบแพทย สขภาพจตของ

หญงตงครรภ และการออกก�าลงกายขณะตงครรภ

และเมอกลมควบคมมาคลอด เจาหนาทหนวย

สตกรรมหลงคลอดจะเปนผโทรศพทแจงใหผวจย

ทราบ ผวจยจะเปนผบนทกขอมลเกยวกบการ

ตงครรภและการคลอด โดยศกษาดจากบนทก

การคลอด

2.2.2 กลมทดลองจะไดรบการ

ดแลตามปกตจากพยาบาลประจ�าหนวยฝากครรภ

รวมกบโปรแกรมสงเสรมโภชนาการ 3 ครงจาก

ผวจย โดยสรปรายละเอยดของโปรแกรมไดดงน

ครงท 1 (อายครรภ 28-30 สปดาห)

1. ผวจยพบกลมตวอยางทละรายเพอ

ตอบแบบสอบถามขอมลสวนบคคลและแจกแบบ

บนทกการรบประทานอาหารในรอบ 24 ชวโมง

ทผานมา เพอใหกลมตวอยางบนทกรายละเอยด

ของอาหารทรบประทาน และสวนประกอบวาม

อะไรบาง ปรมาณเทาไร โดยมตวอยางแนบไวดาน

หนาเพอใชเปนแบบประเมนแบบแผนการ

รบประทานอาหารของกลมตวอยางเบองตนกอน

ใหความร โดยผวจยศกษาแบบแผนการรบ

ประทานอาหารของกลมตวอยางจากแบบบนทก

การรบประทานอาหารในรอบ 24 ชวโมงทผานมา

เพอประเมนวากลมตวอยางไดรบอาหารครบ

5 หม 6 หมวด หรอไม ประเมนความเพยงพอและ

ความหลากหลายของอาหาร และใหค�าแนะน�า

ควรเพม/ลด อาหารหมใด

2. ใหความรรายกลม (กลมละ 2-3 ราย)

ประกอบดวย

2.1 ความส�าคญและประโยชนของ

การรบประทานอาหารใหครบถวนและหลากหลาย

สารอาหารทตองรบประทาน ประกอบดวย 5 หม

6 หมวด โดยใชสมดบนทกสขภาพแมและเดก

ในหนา 12 ประกอบการใหความรรวมถงความ

ส�าคญและหลกการรบประทานยาบ�ารงธาตเหลก

(ใชเวลาประมาณ 30-40 นาท)

2.2 น�าหนกทควรเพมขนในขณะ

ตงครรภ

2.3 สงเสรมการเรยนรแบบมสวนรวม

โดยกระตนใหกลมตวอยางแลกเปลยนความคด

เหนและอภปรายรวมกนภายในกลม โดยใชแบบ

บนทกการรบประทานอาหารในรอบ 24 ชวโมง

ทผานมาของอาสาสมคร 1 ราย

3. ผวจยแจกแบบบนทกการรบประทาน

อาหารในรอบ 24 ชวโมง ใหกลมตวอยางบนทก

กอนมาฝากครรภครงตอไปเปนเวลา 3 วน

โดยบนทกในวนท�างาน หรอ วนหยดกได เพอน�า

มาประเมนชนด ปรมาณ และความหลากหลาย

ของอาหารทกลมตวอยางรบประทาน



ผวจยรวมกบกลมตวอยางแตละราย

ประเมนน�าหนกเฉลยทเพมขนตอสปดาหใน

ระหวางตงครรภ และประเมนการรบประทาน

อาหารจากแบบบนทกการรบประทานอาหารใน

รอบ 24 ชวโมง เปนเวลา 3 วน ดงน

1. โดยเทยบเคยงกบมาตรฐานของ

น�าหนกทควรเพมตามคาดชนมวลกายกอนการ

ตงครรภ

2. ประเมนคาความเขมขนของเมดเลอด

แดง เพอประเมนภาวะซดในระหวางตงครรภ

โดยควรมคาความเขมขนของเมดเลอดแดง (Hct)

ไมนอยกวา 33 % และหากกลมตวอยางมคา

ความเขมขนของเมดเลอดแดงนอยกวา 33 %

ผวจยจะใหค�าแนะน�าเพมเตมในเรองของการ

รบประทานอาหารทมธาตเหลกสง และการ

รบประทานยาบ�ารงธาตเหลกตามแผนการรกษา

3. รวมกนประเมนชนด ปรมาณและ

ความหลากหลายของอาหารในแบบบนทกการ

รบประทานอาหารในรอบ 24 ชวโมง ทกลม

ตวอยางบนทก 3 วน รวมกบ การประเมนการเพม

เพมขนหรอลดลงของน�าหนกตวในระหวาง

ตงครรภ พรอมชแจงใหเหนผลกระทบจากการ

รบประทานอาหารของกลมตวอยาง หลงจากนน

รวมกนพจารณาวาอาหารชนดใดทควรเพม

ชนดใดควรลด และชนดใดควรหลกเลยง


โทรศพทตดตามการรบประทานอาหาร

ของสตรตงครรภวยรนและน�าหนกตวรวมถง

การคลอด พดคยสอบถามความสามารถในการ

รบประทานอาหาร ความรสก และสขภาพในขณะ

นน นอกจากนจะใหก�าลงใจในการสงเสรมสขภาพ

ตนเองและบตรในครรภและเปนการกระตนให

สตรตงครรภไดสงเกตและเตอนตนเองในเรองของ

การรบประทานอาหารทถกตอง

แบบสอบถามขอมลสวนบคคล แบบ

บนทกการตงครรภและการคลอด วเคราะหขอมล

โดยขอมลสวนบคคล และน�าหนกทารกแรกเกด

วเคราะหดวยสถตเชงพรรณนา เปรยบเทยบ

สดสวนของมารดาทคลอดกอนก�าหนดและทารก

แรกเกดน�าหนกนอยระหวางกลมทดลองและกลม

ควบคมโดยใชสถต Fisher’s exact test และ

เปรยบเทยบน�าหนกทารกแรกเกดเฉลยระหวาง

กล มทดลองและกล มควบคมโดยใชสถต

Independent t-test

ผลการวจย

1. ขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง

พบวากลมตวอยางรอยละ 73.9 ในกลมทดลอง

และรอยละ 52.2 ในกลมควบคมอายอยระหวาง

18-19 ป อายเฉลยใกลเคยงกนคอ 17.9 ป และ

17.4 ป ตามล�าดบ กลมทดลองรอยละ 95.7 และ

กลมควบคมรอยละ 95.5 มสถานภาพค อยกบสาม

จบการศกษาระดบมธยมตนมากทสด คดเปน

รอยละ 43.5 เทากนทงสองกลม กลมทดลอง

ทงหมดนบถอศาสนาพทธ และกลมควบคมสวน

ใหญนบถอศาสนาพทธคดเปนรอยละ 91.3 และ

รอยละ 8.7 นบถอศาสนาอสลาม กลมทดลอง

รอยละ 78.3 และ 17.4 และในกลมควบคม

รอยละ 47.9 และรอยละ 39.1 เปนแมบานและ

มอาชพรบจางตามล�าดบ อายของสามอยในชวง


16-19 ป ในกลมทดลองคดเปนรอยละ 69.6 และ

กลมควบคมรอยละ 56.6 ซงกลมทดลองรอยละ

69.6 และกลมควบคมรอยละ 78.3 ประกอบ

อาชพรบจาง กลมทดลองรอยละ 56.6 และ

กลมควบคม รอยละ 47.9 มรายไดของครอบครว

อยในชวง 5,000-10,000 บาท ในกลมทดลองไมม

รายใดมรายไดต�ากวา 5,000 บาท ขณะทในกลม

ควบคมรอยละ 21.7 มรายไดต�ากวา 5,000 บาท

อยางไรกตาม กลมทดลองรอยละ 82.6 และ

รอยละ 91.3 ของกลมควบคมรบรวารายไดพอ

เพยงส�าหรบการใชจาย กลมตวอยางสวนใหญ

(รอยละ 82.6 ในกลมทดลองและรอยละ 69.6 ใน

กลมควบคม) อยในครอบครวขยาย

2. ขอมลการตงครรภและการคลอดของ

กลมตวอยาง พบวา กลมตวอยางรอยละ 69.6

ในกลมทดลอง และรอยละ 73.9 ในกลมควบคม

ฝากครรภครงแรกเมออายครรภมากกวาหรอ

เทากบ 12 สปดาห และมกลมทดลองรอยละ56.5

และกลมควบคมรอยละ 60.9 มดชนมวลกายกอน

การตงครรภอยในเกณฑปกต กลมทดลองรอยละ

17.4 และกลมควบคม 26.1 มภาวะซดเมอเจาะ

เลอดครงท 2 กลมทดลองทกรายคลอดเมออาย

ครรภมากกวา 37 สปดาหซงในกลมควบคมม

รอยละ 91.3 กลมทดลองรอยละ 13.0 และกลม

ควบคมรอยละ 39.1 น�าหนกเพมขนต�ากวาเกณฑ

ขณะทกลมทดลองรอยละ 82.6 และกลมควบคม

รอยละ 26.1 มน�าหนกเพมขนตามเกณฑ และ

พบวากลมทดลองรอยละ 4.3 และกลมควบคม

รอยละ 34.8 มน�าหนกเพมขนเกนเกณฑ (ประเมน

จากน�าหนกทเพมขนตลอดการตงครรภตามดชน

มวลกายกอนการตงครรภ) กลมทดลองรอยละ

95.7 และกลมควบคมรอยละ 87.0 คลอดทาง

ชองคลอด ไมมกลมตวอยางรายใดมภาวะตกเลอด

กลมทดลองรอยละ 56.5 และกลมควบคมรอยละ

52.2 คลอดทารกเพศหญง ทารกแรกเกดในกลม

ทดลองทกรายมน�าหนกมากกวา 2,500 กรม

ซงในกลมควบคมมรอยละ 82.6 ททารกแรกเกด

มน�าหนกมากกวา 2,500 กรม ทารกในกลมทดลอง

และกลมควบคมมน�าหนกแรกเกดเฉลย 3,071.3

และ 2,869.6 กรมตามล�าดบ ทงสองกลมมคะแนน

Apgar score นาทท 1 และ 5 อยระหวาง 8-10

และไมพบความพการแตก�าเนด

3. กลมทดลองทกรายคลอดครบก�าหนด

ขณะทกลมควบคมคลอดกอนก�าหนด จ�านวน 2

ราย (รอยละ 8.7) เมอทดสอบความแตกตางของ

สดสวนการคลอดกอนก�าหนด โดยใชสถต

Fisher’s Exact Test พบวา สดสวนการคลอด

กอนก�าหนดทง 2 กลมไมแตกตางกน (ตารางท 1)

4. กล มทดลองทกรายคลอดทารก

น�าหนกมากกวา 2,500 กรม ขณะทกลมควบคม

รอยละ17.4 คลอดทารกแรกเกดน�าหนกนอยกวา

2,500 กรม (จ�านวน 4 ราย) เมอทดสอบความ

แตกตางของสดสวนทารกแรกเกดน�าหนกนอย

ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมดวยสถต

Fisher’s exact test พบวา สดสวนทารกแรกเกด

น�าหนกนอยทง 2 กลมไมแตกตางกน (ตารางท 2)

5. คาเฉลยน�าหนกทารกแรกเกดในกลม

ทดลองเทากบ 3,071.3 (±244.2) กรม และ

กลมควบคมเทากบ 2,869.6 (±339.7) เมอเปรยบ

เทยบคาเฉลยน�าหนกทารกแรกเกดทงสองกลม

ดวยสถต Independent t-test พบวา คาเฉลย

น�าหนกทารกแรกเกดในกลมทดลองมากกวากลม

ควบคมอยางมนยส�าคญทางสถต (p-value <

0.05) (ตารางท 3)


ตารางท 1 เปรยบเทยบสดสวนของสตรตงครรภวยรนทคลอดกอนก�าหนดระหวางกลมทดลองและ

กลมควบคม

กลมทดลอง

(n=23)


(n=23)

Fisher’s Exact

Test

จ�านวน รอยละ จ�านวน รอยละ

คลอดกอนก�าหนด 0 0 2 8.7 0.244ns

คลอดครบก�าหนด 23 100.0 21 91.3

ns = Non significance

ตารางท 2 เปรยบเทยบสดสวนสตรตงครรภวยรนทคลอดทารกแรกเกดน�าหนกนอย ระหวางกลม

ทดลองและ กลมควบคม


(n=23)


(n=23) Fisher’s Exact

Testจ�านวน รอยละ จ�านวน รอยละ

ทารกแรกเกดน�าหนกนอย 0 0 4 17.4 0.054ns

ทารกแรกเกดน�าหนกปกต 23 100.0 19 82.6

ns = Non significance

ตารางท 3 เปรยบเทยบคาเฉลยของน�าหนกทารกแรกเกด ระหวางกลมทดลองและกลมควบคม


(n=23)


(n=23) Independent

t-testMin-Max Mean SD Min-Max Mean SD

น�าหนกทารกแรกเกด 2,590-3,890 3,071.3 244.2 2,020-3,200 2,869.6 339.7 0.026 *

*p-value < 0.05


การอภปรายผล

สมมตฐานการวจยท 1 สตรตงครรภใน

กลมทดลอง มสดสวนการคลอดกอนก�าหนด

ต�ากวาสตรตงครรภในกลมควบคม ผลการศกษา

พบวา สตรตงครรภวยรนในกลมทดลองมสดสวน

การคลอดกอนก�าหนดต�ากวาสตรตงครรภวยรน

ในกลมควบคมแตแตกตางอยางไมมนยส�าคญทาง

สถต (p-value > 0.05) ซงสอดคลองกบการศกษา

ของ สมนก จรายส (2551) ทพบวา สตรตงครรภ

วยรนทมภาวะโภชนาการไมเหมาะสมในขณะ

ตงครรภ เปนกลมทเสยงตอการคลอดกอนก�าหนด

ซงจากผลการศกษา กลมทดลองทกรายใหก�าเนด

ทารกเมอครบก�าหนด ขณะทกลมควบคม รอยละ

8.7 คลอดกอนก�าหนดและเปนการคลอดกอน

ก�าหนดไมนาน คอคลอดเมออายครรภประมาณ

36 สปดาห ผลการศกษาไมสอดคลองกบ

สมมตฐานการวจย ซงอาจจะอธบายไดวาสตร

ตงครรภวยรนทงสองกลมไดรบความรเกยวกบ

การปฏบตตนในการดแลตนเองในขณะตงครรภ

จากโรงเรยนพอแมซงโรงพยาบาลจดใหกบสตร

ตงครรภทกรายทมาฝากครรภจ�านวน 4 ครง

ดงนนกลมตวอยางนาจะสามารถน�าความรเหลา

นมาดแลตนเองได นอกจากนกลมทดลองรอยละ

95.7 และกลมควบคมรอยละ 95.5 มสถานภาพ

สมรสค อยกบสาม ซงจากการศกษาของจนดา

รตน สหรตนปทม (2550) พบวา การทสตร

ตงครรภวยรนไดอยกบสามนน จะท�าใหสตร

ตงครรภวยรนเกดทศนคตทดตอการตงครรภ

สงผลใหมพฤตกรรมการดแลตนเองทเหมาะสม

ตามมา สอดคลองกบการศกษาของรศม ศรนนท

นศากร เยาวรตน และรงทพย ไชยโยยงยงค (2549)

ทพบวาสตรตงครรภวยรนทไดรบการสนบสนน

จากบคคลทมความผกพนใกลชด จะท�าใหสตร

ตงครรภวยรนมความรสกอบอน เกดความเชอมน

ในตนเอง ซงจากสงเหลานจะชวยสงเสรมใหสตร

ตงครรภวยรนเกดพฤตกรรมและการดแลตนเอง

อยางเหมาะสมเพอปองกนการคลอดกอนก�าหนด

ซงจากการศกษาของ นงนช ขนธอาร (2548)

พบวา สตรตงครรภวยรนมพฤตกรรมสงเสรม

สขภาพอยในระดบดและพบวา การรบรภาวะ

สขภาพ การรบรความสามารถแหงตน การรบร

ประโยชน การรบรอปสรรคของการสงเสรม

สขภาพรวมถงแรงสนนสนนทางสงคม ลวนมความ

สมพนธทางบวกกบพฤตกรรมสงเสรมสขภาพใน

สตรตงครรภวยรนทงสน นอกจากนกลมตวอยาง

เกอบทงหมดมอายอยระหวาง 16-19 ป และ

สวนใหญมอาย 18-19 ป ซงเปนวยรนตอนปลาย

รางกายมการเจรญเตบโตพฒนาเตมทเทยบเทา

วยผใหญ (พฒน มหาโชคเลศวฒนา, 2547) จาก

เหตผลดงกลาวขางตนท�าใหการคลอดกอน

ก�าหนดในสตรตงครรภกลมทดลองทไดรบ

โปรแกรมสงเสรมโภชนาการรวมกบการไดรบการ

พยาบาลตามปกตมสดสวนต�ากวากลมควบคม

แตไมมนยส�าคญทางสถต

สมมตฐานการวจยท 2 สตรตงครรภใน

กลมทดลอง มสดสวนการคลอดทารกแรกเกด

น�าหนกนอยนอยกวาสตรตงครรภในกลม

ควบคม ผลการศกษาพบวาสตรตงครรภวยรนใน

กลมทดลองมสดสวนการคลอดทารกแรกเกด

น�าหนกนอยต�ากวาสตรตงครรภวยรนในกลม

ควบคมแตแตกตางอยางไมมนยส�าคญทางสถต

(p-value > 0.05) เนองจากขนาดของกลม


ตวอยางในการวจยมจ�านวนนอย จงท�าใหพบ

ความแตกตางระหวางกลมไมมากนก ซงจากการ

ทดสอบทางสถต กลมควบคมมแนวโนมทจะคลอด

ทารกแรกเกดน�าหนกนอยต�ากวากลมทดลอง

(p-value = 0.054) แตผลการวจยครงนพบวา

คาเฉลยน�าหนกทารกแรกเกดในกลมทดลอง

สงกวากลมควบคมอยางมนยส�าคญทางสถต

(p-value < 0.05) สอดคลองกบการศกษาของ

อมาพร ลมสวสด (2547) ทไดใชรปแบบการเรยน

รแบบมสวนรวม เพอแกไขปญหาน�าหนกทารก

แรกเกดต�ากวา 2,500 กรม ในสตรตงครรภทมอาย

ครรภไมเกน 20 สปดาหโดยการจดอบรมใหความ

รโดยใชรปแบบการเรยนรแบบมสวนรวม ในเรอง

โภชนาการและการปฏบตของสตรตงครรภ และ

ทดสอบความรกอนและหลงการอบรม พบวากลม

ทดลองมน�าหนกทารกแรกเกดมากกวา 3,000

กรมและไมพบทารกแรกเกดน�าหนกนอย อกทง

น�าหนกเฉลยของทารกในกลมทดลองสงกวากลม

ควบคมอยางมนยส�าคญทางสถต (p-value <

0.05) และสอดคลองการศกษาของ ดารณ

ศรสวสด (Srisawas, 2549) ทไดจดโปรแกรม

สงเสรมโภชนาการในสตรตงครรภวยรน โดยเรม

เมออายครรภ 25-27 สปดาหโดยใหความรเปน

รายกลมและสงเสรมพฤตกรรมการรบประทาน

อาหารอยางเหมาะสม พบวา คะแนนเฉลย

พฤตกรรมดานโภชนาการในขณะตงครรภของ

กลมทดลองสงกวากลมควบคมอยางมนยส�าคญ

ทางสถต (p-value < 0.01) ซงนาจะสงผลตอ

ผลลพธทดตอการตงครรภได จากการตดตามผล

ของโปรแกรมสงเสรมโภชนาการทผวจยไดจดท�า

ขนพบวา รอยละ 82.5 ของกลมทดลองและ

รอยละ 26.1 ของกลมควบคม มน�าหนกทเพมขน

ตลอดการตงครรภตามเกณฑ จากการโทรศพท

ตดตามสอบถามเรองการรบประทานอาหารยง

เปนการกระตนใหกลมทดลองไดตระหนกถง

ความส�าคญของการรบประทานอาหาร ซงจาก

แนวคดการสงเสรมสขภาพของเพนเดอร

(Pender, Murdaugh & Parson, 2006) กลาววา

การรบรประโยชนของการปฏบตพฤตกรรม

สงเสรมสขภาพ การรบรอปสรรคทลดลง และ

ความเชอมนในสมรรถนะของตนเองในการกระท�า

พฤตกรรม จะมผลโดยตรงตอการปฏบตพฤตกรรม

นนๆ ในทนคอการรบประทานอาหารใหถกตอง

เหมาะสมกบสขภาพของตนเอง ผลโดยออมคอม

ความมงมนทจะปฏบตพฤตกรรมดงกลาว จงสง

ผลใหน�าหนกเฉลยของทารถในกลมทดลองสงกวา

กลมควบคมอยางมนยส�าคญทางสถต (p-value

< 0.05)

ขอเสนอแนะ

ดานการปฏบตการพยาบาล

1. ควรเรมสงเสรมโภชนาการสตร

ตงครรภวยรนในระยะของไตรมาสท 2 อาจจะ

ท�าใหเหนผลของโปรแกรมสงเสรมโภชนาการ

ชดเจนขน

ดานการวจย

2. ศกษาผลของโปรแกรมสงเสรม

โภชนาการตอผลลพธของการตงครรภในวยรน

ในดานอนๆ เพมเตมโดยเพมขนาดของกลม

ตวอยางใหมากขน และระยะเวลาในการจด

โปรแกรมนานขน เพอใหเหนผลของโปรแกรม


สงเสรมโภชนาการไดอยางชดเจน และน�าบคคล

ภายในครอบครวมามสวนรวมในการวางแผนการ

รบประทานอาหารของสตรตงครรภในแตละวน

2. น�ารายการอาหารจากแบบบนทก

การรบประทานอาหารในรอบ 24 ชวโมงของสตร

ตงครรภวยรนมาวเคราะห/ค�านวณสารอาหารทได

รบเพอเปรยบเทยบกบผลลพธของการตงครรภทได

3. ควรมการศกษาวจยเชงทดลองโดย

การสมตวอยาง Randomize control trial (RCT)

เพอใหผลการวจยนาเชอถอยงขน

เอกสารอางอง

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข. (2554). สถตสาธารณสข พ.ศ. 2550. นนทบร: ส�านกนโยบายและ

ยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.

จนดารตน สหรตนปทม. (2550). ผลของโปรแกรมสงเสรมพฒนกจครอบครวตอการปฏบตพฒนกจ

ครอบครวในระยะเรมเลยงดบตรของครอบครวมารดาวยรน. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหา

บณฑต, มหาวทยาลยบรพา.

นงนช ขนธอาร. (2548). พฤตกรรมสงเสรมสขภาพของหญงตงครรภวยรน ทมารบบรการฝากครรภ

โรงพยาบาลสงกดส�านกการแพทย กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตร

มหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

นพรรณพร วรมงคล. (2547). สถานการณเดกแรกเกดน�าหนกต�ากวาเกณฑ และกลยทธการสงเสรม

สขภาพไทย. สบคนเมอ 30 กนยายน 2551, สบคนจาก http://advisor.anamai.moph.

go.th/factsheet/ child/born.html.

บญถอ พมจนทร. (2553). ปจจยทมความสมพนธกบดชนมวลกายของหญงตงครรภในจงหวด

อบลราชธาน. วารสารบณฑตวทยาลยพชญทรรศน, 5(2), 99-109.

พฒน มหาโชคเลศวฒนา, สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ, วฐารณ บญสทธ, และวโรจน อารยกล. (2547).

กลยทธการดแลและสรางเสรมสขภาพ“วยรน”. กรงเทพฯ: ชยเจรญการพมพ.รศม ศรนนท, นศากร เยาวรตน, และรงทพย ไชยโยยงยงค. (2549). การสนบสนนจากคสมรสและ

การแสดงบทบาทการเปนมารดาในระยะหลงคลอด. รายงานการวจย วทยาลยพยาบาล บรมราชชนน ราชบร, ราชบร.

ศรวสย ศลาลาย. (2548). ผลของการตงครรภและทารกแรกคลอดในมารดาทมาคลอดครงแรกแตละ

กลมอายในโรงพยาบาลปตตาน. สงขลานครนทรเวชสาร, 23, 157-163.


สมนก จรายส. (2551). ปจจยเสยงของการเกดทารกแรกเกดน�าหนกนอยและการคลอดกอนก�าหนด

ในหญงตงครรภทฝากครรภไมด. ขอนแกนเวชสาร, 32(7), 121-127.

สจตรา นาโถ. (2548). การตงครรภและการคลอดระหวางมารดาวยรนกบมารดาอาย 20-30 ป

ทโรงพยาบาลเจาพระยาอภยภเบศร. วารสารกรมการแพทย, 30(6), 326-334.

อภรช สกลณยา, อ�าไพ จารวชรพาณชกล, จราวรรณ ดเหลอ, ธารวรรณ ไชยบญเรอง และ สชาร

เหลารกพงษ. (2549). การสงเสรมการตงครรภคณภาพเพอสขภาพมารดาทารกของกลม

บคลากรในมหาวทยาลยเชยงใหม. พยาบาลสาร, 33, 13-23.

อมาพร ลมสวสด. (2547). การแกไขปญหาทารกแรกเกดต�ากวา 2,500 กรมโดยใชรปแบบการเรยนร

แบบมสวนรวม. วารสารโภชนาการ, 39(3), 18-30.

Barker, D. J. P. (2008). Nutrition in the womb: How better nutrition during development

will prevent heart disease, diabetes and stroke. USA: The barker foundation.

Chen, X. K., Wen, S. W., Fleming, N., Demissie, K., Rhoads, G. G., Walker, M., & Xi-Kuan.

(2007). Teenage pregnancy and adverse birth outcomes: A large population

based retrospective cohort study. International Journal of Epidemiology, 36,

368-373.

Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. (2 nd ed.). New

Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.

Hack, M., Flannery, D., Schluchter, M., Cartar, L., Borawski, E., & Klein, N. (2002). Outcomes

in young adulthood for very-low-birth-weight infants. New England Journal of

Medicine, 346(3), 149-157.

Lowdermilk , D. L., & Perry, S. E. (2006). Maternity nursing. (7th ed.). St. Louis: Mosby.

Martin, J. A, Hamilton, B. E., Ventura, S. J., Menacker, F., Park, M. M., & Sutton, P. D.

Birth: Final data for 2001. National Vital Statistics Report. 51(2). 1-102.

Nielsen, J. N., O’Brien, K. O., Witter, F. R., Chang, S. C., Mancini, J., Nathanson, M. S., &

Caulfield, L. E. (2006). High gestational weight gain dose not improve birth weight

in a cohort of African American adolescents. American Journal of Clinical Nutrition,

84, 183-189.

Pender N. J., Murdaugh, C. L., & Parsons, M. A. (2006). Health promotion in nursing

practice (5 th ed.). New Jersey: Pearson Education.


Schieve, L. A., Cogswell, M. E., Scanlon, K. S., Perry, G., Ferre, C., Blackmore-Prince, C.,

Yu, S. M., & Rosenberg, D. (2000). Prepregnancy body Mass index and pregnancy

weight gain: Association with preterm delivery. Obstetrics and Gynecology, 96(2),

194-200.

Srisawas, D. (2006). Effect of nutritional promoting group program on nutritional behavior

in expected adolescent primipara. Master’s thesis of nursing science, Mahidol

University.

Thaithae, S., & Thato, R. (2011). Obstetric and perinatal outcomes of teenage pregnancies

in Thailand. Journal of Pediatric Adolescent Gynecology, 24(6), 342-6.

บทความวิจัย ผลของโปรแกรม ......100 mipibksihส aพj...

Documents