การศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตและ ความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ สมเดจพระเจาภคนเธอเจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด

เขตราชเทว กรงเทพมหานคร

สารนพนธ ของ

ใจเดด หวานชะเอม

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

มกราคม 2550

การศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตและ ความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ สมเดจพระเจาภคนเธอเจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด

เขตราชเทว กรงเทพมหานคร

บทคดยอ ของ

ใจเดด หวานชะเอม

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

มกราคม 2550

ใจเดด หวานชะเอม. (2550). การศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชา ภาษาไทย เจตคตและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถ ในการแตงโคลงสสภาพ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภสมเดจพระเจาภคนเธอเจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด เขตราชเทว กรงเทพมหานคร. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษาสารนพนธ: ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม.

การศกษาครงน มความมงหมายเพอศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภสมเดจพระเจาภคนเธอเจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด เขตราชเทว กรงเทพมหานคร. กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ ฯ จานวน 45 คน ซงไดมาโดยการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) จานวน 1 หองเรยน แบบแผนการทดลองเปนการศกษาคนควาเชงบรรยายแบบการวจยเชงความสมพนธชนดการศกษาเชงสหสมพนธ (Correlation Studies) ใชเวลาในการทดลอง 20 คาบ คาบละ 50 นาทเครองมอทใชในการศกษาคนควาครงน ประกอบดวยแผนการจดกจกรรมการเรยนรวชา ท 40215 คาประพนธไทย แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ โคลงสสภาพและแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน คอ Pearson Product – Moment Correlation Coefficient และ Stepwise Multiple Regression การวเคราะหขอมลไดผล ดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพมความสมพนธกนทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ไดคาสมประสทธสหสมพนธอยระหวาง .681 ถง .761 2. ตวพยากรณทดทสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพคอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ความสามารถในการแตงกลอนสภาพและเจตคตตอวชาภาษาไทย โดยมอานาจการพยากรณไดรอยละ 68.50 มความคลาดเคลอนมาตรฐานของ การพยากรณเทากบ 1.376 3. สรางสมการพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ในรปคะแนนมาตรฐานและคะแนนดบได ดงน สมการพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยใชคะแนนมาตรฐาน ( β )

Z = .319 1X + .337 3X + .291 2X สมการพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยใชคะแนนดบ (b )

∧Y = 23.085 + 1.107 1X + .320 3X + .096 2X

A STUDY ON THE RELATIONSHIP OF ACHIEVEMENT, ATTITUDE, WRITING ABILITIES IN KLON SUPARB AND WRITING ABILITIES IN KLONG SI SUPARB IN THAI LANGUAGE OF MATHAYOMSUKSA IV STUDENTS,

SRIAYUDHYA SCHOOL UNDER THE ROYAL PATRONAGE OF H.R.H. PRINCESS BEJRARATANARAJASUDA,

RATCHATHEWEE DISTRICT, BANGKOK.

AN ABSTRACT BY

CHAIDED WANCHA-EM

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Secondary Education

at Srinakharinwirot University January 2007

Chaided Wancha-em. (2007). A Study on the Relationship of Achievement, Attitude, Writing Abilities in Klon Suparb and Writing Abilities in Klong Si Suparb in Thai Language of Mathayomsuksa IV students, Sriayudhya School under the Royal Patronage of H.R.H.Princess Bejraratanarajasuda, Ratchathewee District,Bangkok . Master’s Project, M.Ed. (Secondary Education). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Project Advisor: Asst. Prof. Sumanin Rungruangtham.

The purpose of this study was to study the relationship of achievement, attitude, writing abilities in Klon Suparb and writing abilities in Klong Si Suparb in Thai language of Mathayomsuksa IV students, Sriayudhya School under the Royal Patronage of H.R.H.Princess Bejraratanarajasuda, Ratchathewee district, Bangkok . The samples were 45 Mathayomsuksa IV students in the first semester of the 2006 academic year, Sriayudhya school under the royal patronage of H.R.H.Princess Bejraratanarajasuda. They were selected by Cluster random sampling for 1 classroom. The design of this research was the Correlation Studies; the experimental group was taught for twenty periods (50 minutes). The instruments used for this research were the learning activities plans in Thai Poem, writing abilities in Klon Suparb and writing abilities in Klong Si Suparb in Thai language performance test and questionnaires on attitude in learning Thai language. The data were statistically analyzed by Pearson Product –Moment Correlation Coefficient and Stepwise Multiple Regression The results were summarized as follows : 1. Achievement, attitude, writing abilities in Klon Suparb and writing abilities in Klong Si Suparb in Thai language were positively related significant at .01 level .The coefficient were from .681 – .761 2. The predictors were achievement , writing abilities in Klon suparb and attitude effected the writing abilities in Klong si superb. The power of prediction was 68.50 percent of variance and standard error of estimate was 1.376. 3. The predictive equations in standard score and raw score were as follows : standard score ( β ) Z = .319 1X + .337 3X + .291 2X

raw score (b ) ∧

Y = 23.085 + 1.107 1X + .320 3X + .096 2X

การศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ สมเดจพระเจาภคนเธอเจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด

เขตราชเทว กรงเทพมหานคร

สารนพนธ ของ

ใจเดด หวานชะเอม

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

มกราคม 2550 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบ ไดพจารณาสารนพนธเรอง การศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภสมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด เขตราชเทว กรงเทพมหานคร ของ ใจเดด หวานชะเอม ฉบบนแลว เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได อาจารยทปรกษาสารนพนธ ................................................................................ (ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม) ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร ................................................................................ (ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม) คณะกรรมการสอบ .............................................................................. ประธาน (ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม) ............................................................................... กรรมการสอบสารนพนธ (รองศาสตราจารยอจฉรา สขารมณ) ............................................................................... กรรมการสอบสารนพนธ (ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท) อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ................................................................................ คณบดคณะศกษาศาสตร (รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ชชาต) วนท เดอน มกราคม พ.ศ. 2550

ประกาศคณปการ

สารนพนธนสาเรจไดดวยดเปนเพราะผศกษาคนควาไดรบความกรณาอยางยงจาก ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตรและประธานคณะกรรมการสอบ รองศาสตราจารยอจฉรา สขารมณ และผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท กรรมการสอบสารนพนธ ทานทงสามไดเสยสละเวลาอนมคาเพอใหคาปรกษาแนะนาในการศกษาคนควานทกขนตอน อกทงยงทาใหไดรบประสบการณในการศกษาคนควาภายในโรงเรยนทเกยวกบเรองการจดกจกรรมการเรยนรเรองคาประพนธไทยซงเปนงานศกษาคนควาทหายากในโรงเรยนและรถงคณคาของงานการศกษาคนควาทจะชวยพฒนากจกรรมการเรยนรไดอยางมคณคาเพมขน ผศกษาคนควาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง นอกจากนขอกราบขอบพระคณอาจารยทกทานทใหความรในการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตร และขอขอบคณทานผอานวยการ คณะครและนกเรยนโรงเรยนศรอยธยาในพระอปถมภ ฯ อกทงคณครกาญจนา นนพนธ โรงเรยนสวรรณสทธารามวทยา สานกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 1 ผเชยวชาญตรวจเครองมอในการวจย คณคร ทองอย สาระ โรงเรยนศรอยธยาในพระอปถมภ ฯ สานกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 1 ดร.อรนทร นวมถนอม โรงเรยนบางกะป สานกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 3 ผใหคาปรกษาดานสถตและการวเคราะหขอมล ไว ณ โอกาสน ทายทสดน ผศกษาคนควากราบขอบพระคณ คณพอ คณแม ขอบคณคณสรพร คณเจตนสฤษฏ คณจตจฑา หวานชะเอม ผเปนกาลงใจใหความชวยเหลอเกอหนนในการ ทาสารนพนธครงโดยตลอด ใจเดด หวานชะเอม

สารบญ บทท หนา 1 บทนา …………………………………………………………………………….. 1 ภมหลง ……………………………………………………………………….... 1 ความมงหมายของการศกษาคนควา ....................................................... .... 5 ความสาคญของการศกษาคนควา ............................................................... 6 ขอบเขตของการศกษาคนควา ................................................................ .... 6 นยามศพทเฉพาะ ...................................................................................... 7 กรอบแนวคดในการศกษา .......................................................................... 8 สมมตฐานในการศกษาคนควา ................................................................... 8 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการศกษาคนควา ................................ 9 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความสามารถในการแตงคาประพนธ …... 9 ความรเบองตนเกยวกบการแตงคาประพนธ ........................................... 9 การวางแนวคดหรอการสรางความคด .................................................... 15 การแตงกลอนสภาพ ............................................................................. 23 การแตงโคลงสสภาพ ............................................................................ 26 งานวจยทเกยวของกบความสามารถในการแตงคาประพนธ ......................... 28 งานวจยภายในประเทศ ......................................................................... 28 งานวจยตางประเทศ ............................................................................. 34 เอกสารทเกยวของกบเจตคตตอการเรยน ................................................... 35 งานวจยทเกยวของกบเจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทย ………….......... 44 งานวจยภายในประเทศ ................................................................... 44 งานวจยตางประเทศ ....................................................................... 45 งานวจยทเกยวของกบการศกษาความสมพนธ ....................................... 46 งานวจยภายในประเทศ ................................................................... 46

สารบญ (ตอ) บทท หนา

3 วธดาเนนการศกษาคนควา ……………………….......................................... 49 การกาหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง .................................................. 49 เครองมอทใชในการศกษาคนควา ................................................................. 49 การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ ...................................................... 50 การสรางและหาคณภาพเครองมอทใชประกอบการสอน ............................ 50 การสรางและหาคณภาพเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมล .......................... 53 การเกบรวบรวมขอมล .................................................................................. 61 การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล .............................................. 62 สถตทใชในการศกษาคนควา ........................................................................ 63 สถตทใชในการตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการทดลอง .................. 63 สถตทดสอบสมมตฐาน ............................................................................ 64

4 การวเคราะหขอมล ....................................................................................... 68 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ............................................................. 68 การเสนอผลการวเคราะหขอมล .................................................................... 69 ผลการวเคราะหขอมล .................................................................................. 69

5 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ .......................................................... 76 ความมงหมายของการศกษาคนควา ............................................................. 76 สมมตฐานในการศกษาคนควา ...................................................................... 76 วธการศกษาคนควา ..................................................................................... 76 ประชากรและกลมตวอยาง ....................................................................... 76 เครองมอทใชในการทดลอง ..................................................................... 77 วธดาเนนการทดลอง ............................................................................... 77 การวเคราะหขอมล ....................................................................................... 78 สรปผลการศกษาคนควา .............................................................................. 78 อภปรายผล .................................................................................................. 79 ขอเสนอแนะ ................................................................................................ 83 บรรณานกรม .............................................................................................................. 84

สารบญ (ตอ) บทท หนา ภาคผนวก .................................................................................................................. 94 ภาคผนวก ก ............................................................................................................. 95 ภาคผนวก ข ............................................................................................................. 158 ภาคผนวก ค …………………………………………………………………................... 170 รายชอผเชยวชาญ ………………………….................................................................. 183 ประวตยอผทาสารนพนธ ........................................................................................... 185

บญชตาราง ตาราง หนา 1 แผนการจดการเรยนรตามหลกสตรสถานศกษา วชา ท 40215 คาประพนธไทย 52 2 แสดงเกณฑการใหคะแนนแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย ................... 61 3 คาสถตพนฐานของ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชา ภาษาไทย แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบ ทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ของนกเรยนจานวน 45 คน ..

70 4 คาสมประสทธสหสมพนธและนยสาคญของคาสมประสทธสหสมพนธระหวาง ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและ ความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

71 5 คาสมประสทธสหสมพนธพหคณระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบ ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ .........................................................

72 6 คาสมประสทธสหสมพนธพหคณระหวางตวพยากรณผลสมฤทธทางการเรยน วชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตง กลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ..................................

73 7 คานาหนกความสาคญของการพยากรณทสงผลตอความสามารถในการ แตงโคลงสสภาพในรปของคะแนนมาตรฐาน ( β ) คะแนนดบ (b ) คา ความคลาดเคลอนมาตรฐานของนาหนกความสาคญในรปคะแนนดบ ( bSE ) ....

74 8 คาดรรชนความสอดคลอง (IOC) ของผลการเรยนรทคาดหวงกบเนอหาและวธจด กจกรรมการเรยนรของแผนการจดกจกรรมการเรยนร วชา ท 40215 คาประพนธไทย (ผตรวจ 3 คน) ....................................................................

171 9 คาดรรชนความสอดคลอง ( IOC) ระหวางขอสอบกบผลการเรยนรทคาดหวง และความเหมาะสมของการใชภาษาของแบบทดสอบวดความสามารถ ในการแตงกลอนสภาพ (ผตรวจ 3 คน) ..........................................................

172 10 คาดรรชนความสอดคลอง ( IOC) ของขอสอบกบผลการเรยนรทคาดหวง และ ความเหมาะสมของการใชภาษาของแบบทดสอบวดความสามารถ ในการ แตงโคลงสสภาพ (ผตรวจ 3 คน) .................................................................

173

บญชตาราง (ตอ) ตาราง หนา 11 คาดรรชนความสอดคลอง ( IOC) ระหวางขอคาถามกบลกษณะพฤตกรรม และ ความเหมาะสมของการใชภาษา ของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชา ภาษาไทย (ผตรวจ 3 คน) ...........................................................................

174 12 แสดงคาความยากงายและอานาจจาแนกและคาความเชอมนของแบบทดสอบ วดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ........................................................

175

13 แสดงคาความยากงายและอานาจจาแนกและคาความเชอมนของแบบทดสอบ วดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ .......................................................

176

14 แสดงคาอานาจจาแนกของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยเปนรายขอ 177 15 แสดงผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของกลมตวอยาง .......................... 178 16 แสดงคาคะแนนแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยของกลมตวอยาง ....... 179 17 แสดงคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพโดยผตรวจ 2 คน ............................................................................................................

180

18 แสดงคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพโดยผตรวจ 2 คน .....................................................................................................

181

19 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและ ความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

182

บญชภาพประกอบ ภาพประกอบ หนา 1 แสดงกรอบแนวคดของผศกษาคนควา ............................................................. 8

บทท 1 บทนา

ภมหลง ภาษาไทยเปนเอกลกษณประจาชาตและเปนมรดกทางวฒนธรรมของไทย มานานกวา 700 ป คนไทยใชภาษาไทยในการคด การพด การศกษา การทางาน การดารงชวต การดารงความเปนมนษยและทสาคญคอ ในการดารงความเปนคนไทย (กรมวชาการ. 2546: 130) ภาษาไทย จงเปนสงทแสดงถงความเปนชาต และความเปนสมาชกในสงคมโลก คนไทย สวนใหญมนสยรกสงบ ราเรงสนกสนาน วาจาไพเราะออนหวาน ชอบรองราทาเพลง ประกอบกบลกษณะพเศษทางภาษาอยางหนงคอ การมเสยงวรรณยกตททาใหการออกเสยงคาเกดเสยงสงตาคลายเสยงดนตร จงเออตอการนาคา หรอถอยคามาเรยงรอยใหสมผสเสยงคลองจองกนได คนไทยจงไดรบการกลาวขานมาแตครงโบราณกาลวา เปนคนเจาบทเจากลอน ดงจะเหนไดจากวรรณกรรมตางๆ ทงทเปนมขปาฐะ และลายลกษณ อนแสดงถงภมปญญาไทย เชน คาพงเพย สภาษตคาสอน คาขวญ เพลงกลอมเดก เพลงประกอบการละเลน และเพลงพนบานตางๆ เปนตน จงจาเปนอยางยงทคนไทยทกคนตองเรยนร และใชภาษาไทยใหถกตอง ตองไดรบการปลกฝงใหเกดความหวงแหน และรบชวงสบสานมรดกทางวฒนธรรมน ใหคงอยสบไป แนวทางการปฏรปการศกษา พทธศกราช 2539 – 2550 เรองหลกสตรและกระบวน การเรยนการสอน ทมงเนนเปนพเศษในดานพนฐานทางภาษาไทย เพอรองรบการพฒนาความรและทกษะในระดบทสงขน (กรมวชาการ. 2539: 24) และจดมงหมายของหลกสตรการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ทมงสรางจตสานกในการอนรกษภาษาไทย ศลปะ วฒนธรรม ประเพณ กฬา ภมปญญาไทย ทรพยากรธรรมชาต และพฒนาสงแวดลอม (กรมวชาการ. 2544: 4) ตางเลงเหนความสาคญของภาษาไทย จงไดกาหนดแนวการจดสาระการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ขนเพอใหเปนพนฐานสาคญทผเรยนทกคนตองเรยนร และสถานศกษาตองใชเปนหลกในการจด การเรยนการสอนในการสรางพนฐานการคดและเปนกลยทธในการแกปญหาและวกฤตของชาต(กรมวชาการ. 2544: 5) โดยกาหนดสาระและมาตรฐานการเรยนรเปนเกณฑในการกาหนดคณภาพของผเรยนเมอเรยนจบการศกษาขนพนฐาน 12 ป โดยแบงเปน 5 สาระ 6 มาตรฐาน ดงน สาระท 1 การอาน มาตรฐาน ท 1.1 ใชกระบวนการอานสรางความร และความคดไปใชตดสนใจ แกปญหา และสรางวสยทศนในการดาเนนชวต และมนสยรกการอาน

2

สาระท 2 การเขยน มาตรฐาน ท 2.1 ใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนขอมลรายงานสารสนเทศ และรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ สาระท 3 การฟง การด และการพด มาตรฐานท 3.1 สามารถเลอกฟง และดอยางมวจารณญาณและพดแสดงความร ความคด ความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค สาระท 4 หลกการใชภาษา มาตรฐาน ท 4.1 เขาใจธรรมชาตของภาษา และหลกภาษาไทยการเปลยนแปลงของภาษา และพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต มาตรฐาน ท 4.2 สามารถใชภาษาแสวงหาความร เสรมสรางลกษณะนสย บคลกภาพ และความสมพนธระหวางภาษากบวฒนธรรม อาชพ สงคม และชวตประจาวน สาระท 5 วรรณคดและวรรณกรรม มาตรฐาน ท 5.1 เขาใจ และแสดงความคดเหน วจารณวรรณคด และวรรณกรรมไทย อยางเหนคณคา และนามาประยกตใชในชวตจรง (กรมวชาการ. 2544: 12) ดงนน ครภาษาไทย จงเปนผทมหนาทสาคญในการใหความรทางวชาการ เพอใหรและใชภาษาไทยไดถกตองตามสาระการเรยนรทกาหนดไว สาหรบชนทเรยนจบ และเตรยมผเรยนใหศกษาเลาเรยนในระดบทสงขนไป อกทงยงตองสรางผเรยนใหเปนผทจะดารงความเปนคนไทยตอไปในอนาคตอกดวย (กรมวชาการ. 2544: 130) การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2544 จะเหนไดวาสาระการเรยนรทง 5 สาระนน มความสมพนธกนโดยธรรมชาตทางภาษา ครจาเปนจะตองจดการศกษาทกสาระใหเกดพฒนาการไปพรอมๆ กนจะเนนสาระใดเพยงสาระเดยวไมได แตสาระท 2 การเขยน มาตรฐาน ท 2.1 ใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนขอมลรายงานสารสนเทศ และรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ เปนสาระทเปนกระบวนการ มความยากและซบซอนมากกวาสาระอนๆ เพราะกอนลงมอเขยนจะตองคด ขนตอนของการคด มหลากหลาย และดาเนนไปตามธรรมชาตของการคด เมอคดแลวจงลงมอกระทา และนาไปใชใหเหมาะแกสถานการณ ถานกเรยนคดไมได วางแผนดาเนนการไมเปน นาไปใชไมถกตองกยอมไมเกดผล หรอเกดผลอยางไรประสทธภาพ (กรมวชาการ. 2544: 223) ซงสอดคลองกบ สทธวงศ พงศไพบลย และคณะ (2531: 1) ทกลาววา การเขยนทกๆ ประเภทเปนทกษะทคอนขางยาก เพราะตองอาศยทงหลกวชา และศลปะ ผทจะเขยนไดด ตองเปน ผมความคด มความรในดานการเขยน และในดานอนๆ ประกอบกน ตองเปนผอานมาก ฟงมาก และใชเวลาในการฝกฝนเปนระยะเวลานานพอสมควร เชนเดยวกบ แนวคดของวรรณศร ผลประมล (2545: 1) ทกลาววา การทจะเขยนใหไดดนน ผเขยนจะตองอานมาก

3

ฟงมาก มประสบการณกวางขวาง ตลอดจนตองมความรทางหลกภาษา ซงเปนองคประกอบสาคญอกประการหนงทจะชวยใหผเขยนเลอกใชถอยคาไดเหมาะสม และสามารถเรยบเรยงเปนประโยคไดอยางถกตองสละสลวย นอกจากงานเขยนทงหลาย ตามมาตรฐาน ท 2.1 ทกลาวแลว การแตงคาประพนธ หรอการเขยนบทรอยกรองเปนงานเขยนทมความสาคญ และเปนประโยชน แตเปนงานเขยนทยาก และซบซอนมากกวางานเขยนประเภทอนๆ เพราะมฉนทลกษณ เปนลกษณะบงคบเฉพาะทางรอยกรอง หรอคาประพนธนน ความสามารถในการเขยน หรอการแตงไมไดอยทความถกตองของรปแบบฉนทลกษณเพยงอยางเดยว ผเขยนหรอผแตงตองใชความ สามารถ ในการเขยนถายทอดความรสกนกคด จนตนาการและอารมณทเปนนามธรรมใหเหนเดนชดเปนรปธรรม และสามารถสอสารใหผอานไดรบรตรงตามเจตนารมณของผเขยน หรอ ผแตงดวย ดงท ฐะปะนย นาครทรรพ (2523: 2) กลาวไววา บทประพนธจะชวยธารงรกษาสมบต วฒนธรรมของชาตไวเปนอยางด โดยเฉพาะบทประพนธทเปนรอยกรองจะชวยสะทอนวฒนธรรมในแงตางๆ ออกมาใหคนรนหลงไดเรยนรอยางกวางขวาง และสบทอดกนตอๆ ไป ไมมวนสนสด เพราะรอยกรองมเสยงสมผสคลองจองทาใหจางาย และจาไดนาน ซงสอดคลองกบ ประจกษ ประภาพทยากร (2525: 3) ซงกลาวไววา กาพยกลอนเปนเครองประเทองใจโลกและประดบโลก ชวยสรางโลกใหชนบาน ชวยขดเกลาจตใจมนษยใหประณต ออนโยน บรรเทาความทกขของโลก กอใหเกดความสงบสขดวยฝนรนรมยและประทบใจ และ ถวลย มาศจรส (2545: 242) กลาวไววา รอยกรองมลกษณะเดนมากมาย เชน สรางภาพไดตามจนตนาการดวยถอยคาเพยงไมกคา มเสยงและจงหวะไพเราะดจดนตร ใหความนกคดทลกซง กอใหเกดความสะเทอนใจ ชวยใหจาเรองราวไดงายยงขน จากความสาคญและประโยชนของรอยกรองดงกลาวแลวขางตน แนวการจดสาระ การเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 จงไดบรรจสาระทวาดวยการแตงคาประพนธหรอรอยกรองไวในหลกสตร เพอใหผเรยนไดศกษาอยางเขาใจและฝกฝนจนแตงบทรอยกรองได โดยกาหนดสาระการเรยนรภาษาไทยเปนรายป แบงเปน 4 ชวงชน คอ ชวงชนท 1 (ชนประถมศกษาปท 1 – 3) ชวงชนท 2 (ชนประถมศกษาปท 4 – 6) เรยนรเรองการเขยนคาคลองจอง และแตงคาประพนธอยางงายๆ ชวงชนท 3 (ชนมธยมศกษาปท 1 – 3) เรยนรเรองการแตงคาประพนธประเภทกาพย และกลอน สวนชวง ชนท 4 (ชนมธยมศกษาปท 4 – 6) แยกการเรยนรออกเปน การแตงคาประพนธประเภทโคลง ในชนมธยมศกษาปท 4 การแตงคาประพนธประเภทราย ในชนมธยมศกษาปท 5 และ การแตงคาประพนธประเภทฉนท ในชนมธยมศกษาปท 6 (กรมวชาการ. 2546: 36 – 56) เมอพจารณาแนวทางของหลกสตรดงกลาว จะเหนวา การแตงคาประพนธ หรอการเขยนบทรอยกรองนน ไดรบการวางพนฐานมาตงแตชวงชนท 1 (ชนประถมศกษาปท 2) โดยเรมจากการแตงคาประพนธอยางงายๆ กอน จากนนคอยปรบพฒนาการแตงคาประพนธหรอการเขยนบทรอยกรองใหสงขนจนจบหลกสตรในชวงชนท 4 (ชนมธยมศกษาปท 6) แตใน

4

การจดกระบวนการเรยนรตามสภาพจรง ครไมอาจจดไดครบ และเตมกระบวนการดวยตดขอจากดในดาน เนอหา เวลาและตวครผสอนเอง แมในบางโรงเรยนทมศกยภาพสงอาจจดเปนสาระเพมเตมเพอใหสอดคลองกบความสามารถ ความถนด และความสนใจของผเรยนในแตละกลมเปาหมาย (กรมวชาการ. 2544: 2) แตผเรยนกยงไมใหความสนใจเทาทควร ดงท จไรรตน วรรณยง (2532: 1) กลาววา การแตงคาประพนธ หรอบทรอยกรองไมเปนทนยมแพรหลายในหมเยาวชน โดยเหนวา เปนของยากและลาสมยและมกยดตดในความคดทวา คนทแตงคาประพนธ หรอรอยกรองไดตองเปนคนทมพรสวรรคพเศษเทานน การจดการเรยนรการเขยนรอยกรองหรอแตงคาประพนธในชวงชนท 4 (ชนมธยมศกษาปท 4 – 6) ของโรงเรยนเทาทผานมาประสบปญหา และอปสรรคมากมาย นราวลย พลพพฒน (2523: 89) กลาววา ผสอนควรเปดโอกาสใหเดกไดแสดงความคดอยางเสร ไมควรจากดขอบเขตของความคด ตลอดจนรปแบบ เพราะถาหากบงคบในเรองรปแบบแลว ทาใหเดกเกดความกลว ระวงตวมาก เกนไป ไมกลาทจะแสดงความคด เนองจากกลวผดรปแบบ ซงสอดคลองกบ วรรณศร ผลประมล (2545: 3) ทกลาววา จากสาเหตพบวา นกเรยนจานวนมากไมมความถนด ขาดทกษะ การคด พะวงอยกบกฎเกณฑของรอยกรอง จงทาใหคดวาการเขยนรอยกรองเปนเรองยาก ผทจะเขยนรอยกรองไดดคอ ผทมพรสวรรคและมความสามารถพเศษเทานน ตลอดจนเนอหาวชาทมงเนนการแตงคาประพนธใหถกตอง ตามฉนทลกษณโบราณ แตบทรอยกรองทพบเหนอยทวไป สวนใหญเปนบทรอยกรองรวมสมยทมลกษณะเปนอสระในการเขยนทงรปแบบ และกฎเกณฑ ทางฉนทลกษณ ซงมอทธพลททาใหนกเรยนเรมเลยนแบบในการแตงคาประพนธมากขน ในขณะทครสวนหนงยงยดถอ กฎเกณฑตามฉนทลกษณเดม ในการตรวจแกไขจงเปนเหต ใหนกเรยนเกดความคบของใจทไมไดเขยนตามแนวคดอสระของตน แนวคดของการจดการเรยนรการเขยนรอยกรอง หรอแตงคาประพนธ ชนมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนมธยมศกษาโดยทวไป ขจรศร ชาตกานนท (2540: 6) กลาววา ครผสอนจะจดลาดบการเรยนร ตามชนดของรอยกรอง โดยยดตามตาราทใชเรยนใชสอนในโรงเรยนมธยมทวไปซงมเพยง 5 ชนดคอ โคลง ราย ฉนท กาพย กลอน เทานน การกาหนดชนดคาประพนธทจะเรยนกอนหลง มกนยมจากคาประพนธทงายไปหายาก คอ เรมเรยนจากกาพย กลอน โคลง ราย และฉนท เปนลาดบไป ในดานเนอหาจะกาหนดสวนทเปนพนฐาน เพอการเรยนรเบองตนและขยายเนอหาออกไปมากนอยตามศกยภาพผเรยน และเวลาในการจดกจกรรมการเรยนร ดงท วรรณศร ผลประมล (2545: 11) กลาววา ทกเนอหาครผสอนจะยดกระบวนการเรยนรตามผลการเรยนรทคาดหวง ซงคานงถงสมรรถภาพของนกเรยนและสอดคลองกบการเรยนรของมนษย 9 ขนของ กาเย คอ ขนสรางความสนใจ แจงผลการเรยนรทคาดหวง ทบทวนความรเดม เสนอเนอหาใหม ใหแนวการเรยนร เพอเปนพนฐานใหปฏบต ใหขอมลยอนกลบ ประเมนผลการเรยนและสงเสรมความแมนยา ถายโอนความร ครผสอนจะจดกจกรรมการเรยนรในลกษณะเดยวกนทกเนอหา โดยขาดการพจารณาอยางถองแทวา คาประพนธแตละชนด มความแตกตางกนโดยลกษณะทางธรรมชาต ของ

5

คาประพนธนนๆ เชน กาพยและกลอนจะมลกษณะเฉพาะทคณะหรอจานวนคา และเสยงคาทายวรรค โคลงมลกษณะเฉพาะทการใชคาเอก คาโท และฉนทมลกษณะเฉพาะทการใช คาคร คาลห เปนตน จากลกษณะเฉพาะของคาประพนธแตละชนดดงกลาวแลว การจดกระบวนการเรยนรเพอใหผเรยนเกดผลสมฤทธ และพฒนาไปสความสามารถในการแตงคาประพนธในแตละชนดยอมแตกตางกนไป โดยเฉพาะระหวางกลอนสภาพ และโคลงสสภาพ ซงคาประพนธ ทง 2 ชนด มความสมพนธกนทางดานลกษณะพนฐานทางคาประพนธ ดงท ประไพ วเศษธาน (2536: 59) กลาววา กลอนเปนคาประพนธของไทยมาแตดกดาบรรพ และแตกแยกไปเปนเพลงตางๆ ทชาวบานขบรองกนอยเปนปกต โคลงเพงจะมขนในชนหลง แตกเปนของไทยเรา และความสมพนธ ในดานการใช ซง สรย โรจนสกลพานช (2520: 30) กลาววา วรรณกรรมประเภทนราศ ผแตง หรอกวจะนยมใชกลอนสภาพ หรอโคลงสสภาพเปนสวนใหญ และสอดคลองกบ สทธา พนจภวดล และ ประทป วาทกทนกร (2522: 134 – 135) ทกลาววา สงทควรคานงในการแตงโคลง สสภาพคอการใชคาและการเปรยบเทยบ โคลงตองมลกษณะคาทกระชบหนกแนนเสนาะเพราะพรงกวากลอน และปจจบนนยมแตงโคลงสสภาพเปนเรอง หรอสานวนในลกษณะเดยวกบกลอน จากความสมพนธดงกลาวแลวขางตน การจดการเรยนรในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพ ควรจดใหสมพนธกน เพอศกษาเปรยบเทยบคาประพนธทง 2 ชนด ทงในสวนทคลายกนและแตกตางกนออกไป การจดการเรยนรในสภาพจรง โดยทวไป ครจะมงเนน การจดการเรยนรเฉพาะการแตงโคลงสสภาพ โดยไมไดสนใจการจดการเรยนร ในเรองการแตงกลอนสภาพเลย เพราะเหนวา ผเรยนตองเรยนรมาแลวเมอจบหลกสตรชวงชนท 3 ทาให การวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ขาดความเชอมน ผศกษาคนควาสนใจ และตองการจะศกษาถงความสามารถในการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 วามความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความ สามารถในการแตงกลอนสภาพหรอไม ระดบใด และสมพนธกนอยางไร เพอนาผลทไดมาเปนแนวทางในการปรบเนอหา และกระบวนการจดการเรยนรการแตงโคลงสสภาพ ใหสอดคลอง และเหมาะสมกบธรรมชาตของคาประพนธ เพอพฒนาการจดการเรยนรการแตงคาประพนธ มประสทธภาพยงขน ความมงหมายของการศกษาคนควา 1. เพอศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคต ตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลง สสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

6

2. เพอพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 จากผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ความสาคญของการศกษาคนควา 1. เพอเปนแนวทางในการจดเนอหา และกระบวนการจดการเรยนรการแตงโคลง สสภาพใหสอดคลอง และเหมาะสมกบธรรมชาตของคาประพนธ 2. เพอพฒนาการจดการเรยนรวชาการแตงคาประพนธใหมประสทธภาพยงขน 3. เพอเปนแนวทางในการศกษาความสมพนธระหวางความสามารถในการแตงคาประพนธชนดอนๆ ตอไป

ขอบเขตของการศกษาคนควา 1. ประชากร ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 ทเรยนวชา ท 40215 คาประพนธไทย จานวน 4 หองเรยน รวมนกเรยน 180 คน 2. กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 ไดจากการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) โดยใชหองเรยนเปนหนวยสม ดวยการจบฉลากมา 1 หองเรยน ในจานวนทงหมด 4 หองเรยน เพอกาหนดเปนกลมทดลอง จานวนนกเรยน 45 คน 3. เนอหาทใชในการทดลอง เนอหาทใชในการทดลองเปนเนอหาตรงตามหลกสตรภาษาไทยรายวชา ท 40215 คาประพนธไทย โดยมเนอหาเกยวกบความรเบองตน เกยวกบการแตงคาประพนธ การวางแนวคด หรอการสรางความคด การแตงกลอนสภาพ และโคลงสสภาพ 4. ระยะเวลาทใชในการทดลอง

ผศกษาคนควาใชเวลาในการทดลอง 20 คาบ คาบละ 50 นาท สปดาหละ

2 คาบ ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 5. ตวแปรทศกษา 5.1 ตวแปรตน ไดแก 5.1.1 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย

7

5.1.2 เจตคตตอวชาภาษาไทย 5.1.3 ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ 5.2 ตวแปรตาม ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ นยามศพทเฉพาะ 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย หมายถง ผลการเรยนสะสมของนกเรยนทนามาคานวณหาคาเฉลย (Mean) เพอแสดงภาพรวมของผลการเรยนวชาภาษาไทยบงคบตลอดหลกสตรชวงชนท 3 2. เจตคตตอวชาภาษาไทย หมายถง ความรสกภายในของผเรยน ในดานความคด ความรสก อารมณ รวมกบความรและประสบการณของตวเอง ทมตอวชาภาษาไทยใน ดานกระบวนการเรยนร เนอหาสาระและประโยชนทไดรบจากการเรยน ซงวดไดจากคะแนนของการตอบแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยทผศกษาคนควาสรางขนเปนมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามวธของลเครท (Likert) โดยผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญและนาไปทดสอบหาคณภาพแลว 3. ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ หมายถง ความสามารถในการเรยบเรยง ถอยคาใหถกตองตามลกษณะบงคบของกลอนสภาพ และสามารถถายทอดอารมณ ความรสกนกคด จนตนาการทเกดจากประสบการณเดมรวมกบประสบการณใหมแลวเขยนออกมาในลกษณะมอสระทางความคดทเปนเอกลกษณเฉพาะตว ทาใหผอานรบรและเขาใจไดดวยถอยคาทเรยบเรยงออกมาอยางถกตองเหมาะสม โดยใชแบบทดสอบวดความสามารถการแตงกลอนสภาพทผศกษาคนควาสรางขน 4. ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ หมายถง ความสามารถในการเรยบเรยง ถอยคาใหถกตองตามลกษณะบงคบของโคลงสสภาพ และสามารถถายทอดอารมณ ความรสกนกคด จนตนาการทเกดจากประสบการณเดม รวมกบประสบการณใหม แลวเขยนออกมาในลกษณะมอสระทางความคดทเปนเอกลกษณเฉพาะตว ทาใหผอานรบรและเขาใจไดดวยถอยคาทเรยบเรยงออกมาอยางถกตองเหมาะสม โดยใชแบบทดสอบวดความสามารถการแตงโคลง สสภาพทผศกษาคนควาสรางขน 5. แบบทดสอบวดความสามารถ หมายถง แบบทดสอบทผศกษาคนควาสรางขน วดความสามารถในการเรยนร เพอประเมนความสามารถ 6 ระดบ คอ ความรความจา ความเขาใจ การนาไปใช การวเคราะห การสงเคราะหและการประเมนคา โดยผาน การตรวจสอบจาก ผเชยวชาญและนาไปทดสอบหาคณภาพแลว

8

กรอบแนวคดในการศกษาคนควา การศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 สาหรบกรอบแนวคดในการศกษาคนควา สามารถสรปไดดงแสดงในภาพประกอบ 1

ภาพประกอบ 1 แสดงกรอบแนวคดของผศกษาคนควา สมมตฐานในการศกษาคนควา 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพ มความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในทางบวก 2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพสามารถพยากรณ ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพได

ผลสมฤทธทางการเรยน

เจตคตตอวชาภาษาไทย

ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ

ความสามารถในการแตง โคลงสสภาพ

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการศกษาคนควา

ในการศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ และไดนาเสนอตามหวขอตอไปน 1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความสามารถในการแตงคาประพนธ 1.1 ความรเบองตนเกยวกบการแตงคาประพนธ 1.2 การวางแนวคดหรอการสรางความคด 1.3 การแตงกลอนสภาพ 1.4 การแตงโคลงสสภาพ 1.5 งานวจยทเกยวของกบความสามารถในการแตงคาประพนธ 2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบเจตคตตอการเรยน 2.1 ความหมายของเจตคต 2.2 ลกษณะของเจตคต 2.3 ประเภทของเจตคต 2.4 องคประกอบของเจตคต 2.5 การเปลยนแปลงและอทธพลของสงแวดลอมตางๆ ทมผลตอเจตคต 2.6 หลกการสรางเจตคตทดแกเดก 2.7 การวดเจตคต 2.8 งานวจยทเกยวของกบเจตคตตอวชาภาษาไทย 3. งานวจยทเกยวของกบการศกษาความสมพนธ 1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความสามารถในการแตงคาประพนธ 1.1 ความรเบองตนเกยวกบการแตงคาประพนธ ความหมายรอยกรองหรอคาประพนธ คาประพนธ คอ ถอยคาหรอขอความทไดรอยกรองหรอเรยบเรยงขนโดยมขอบงคบตามหลกฉนทลกษณไทย ฉนทลกษณ พระยาอปกตศลปสาร (2533: 350) กลาววา คอ ตาราไวยากรณทวาดวยลกษณะของคาประพนธ ทเปน กลอน กาพย โคลง ฉนทตางๆ ซงโบราณเรยกวา บทกานท หรอคากานท ซง กาชย ทองหลอ (2525: 433) กลาววา คอ ตาราทวาดวยวธรอยกรองถอยคาใหเปนระเบยบตามลกษณะบงคบและบญญตทนกปราชญไดวางเปนแบบไว

10

คาประพนธรอยกรองไทย แบงเปน 5 ชนด คอ 1. กลอนเปนคาประพนธทนยมแตงกนแพรหลายมากกวาคาประพนธชนดอนๆ เพราะใชถอยคาเรยบเรยงใหเขาสมผสกนตามลกษณะบญญต ไมมบงคบ เอก โท คร ลห กลอน มหลายชนด เชน กลอนบทละคร กลอนเสภา กลอนดอกสรอย กลอนสกวา กลอนนราศ กลอนนทาน กลอนเพลงยาว เปนตน 2. โคลง เปนคาประพนธโบราณของไทย นยมแตงกนแพรหลาย ตงแตโบราณจนถงปจจบน เปนคาประพนธทมกาหนดบงคบคาเอก คาโท และสมผสบงคบ ม 3 ชนด คอ โคลงสภาพ โคลงดน และโคลงโบราณ 3. ราย หรอ คาราย เปนคาประพนธเกาแกของไทย คกบคาโคลง รายแบงออกเปน 4 ประเภท คอ รายโบราณ รายสภาพ รายดน และรายยาว 4. ฉนท เปนคาประพนธทรบแบบอยางมาจากบาล สนสกฤต โดยคดจากตาราฉนทชอ วตโตทย ไทยรบมาและดดแปลงใหเหมาะสมกบลกษณะภาษาไทย ฉนทในคมภรวตโตทย ม 2 ชนด คอ วรรณพฤต และมาตราพฤต แตทไทยนยมแตงสวนมากจะเปนฉนทวรรณพฤต ฉนททนยมแตงในภาษาไทย มเพยง 6 ชนด เทานน คอ อนทรวเชยรฉนท โตฏกฉนท วสนตดลกฉนท มาลนฉนท สททลวกฬตฉนท และสทธราฉนท 5. กาพย เปนคาประพนธทเราปรบปรงขนจากแบบแผนของบาลสนสกฤต แตเพมการสมผสแบบไทย แบงยอยไดหลายชนดแตทนยมแตงกนแพรหลายเพยงบางชนดคอ กาพยยาน กาพยฉบง และกาพยสรางคนางค นอกจากคาประพนธหลกทง 5 ขางตนแลว ยงมคาประพนธประเภทรวม คาประพนธหลายอยาง คอ • ลลต คาประพนธทแตงดวยรายปนกบโคลง • กาพยหอโคลง คาประพนธทประกอบดวยโคลงและกาพย คอ แตงโคลงสสภาพ 1 บท แลวแตงกาพยยาน 11 ตออก 1 บท เลยนกน • กาพยหอโคลงเหเรอ (กาพยเหเรอ) เปนการแตงโคลงสสภาพนาเรอง 1 บท แลวขยายความดวยกาพยยาน 11 กบทกไดจนกวาจะจบเรอง • กล เปนคาประพนธทบญญตลกษณะบงคบเพมเตมใหพเศษกวาลกษณะบงคบเดมทมอย หรอยกยายวธรอยกรองโดยการเรยงรปคาใหพลกแพลง ผดแผกไปกวาปกต คาประพนธไทยโดยทวไป จะแบงลกษณะบงคบ หรอขอบงคบ เปน 2 กลม คอ 1. ขอบงคบทวไป ไดแก คณะและสมผส 2. ขอบงคบเฉพาะ ไดแก คาเอก คาโท คาเปน คาตาย คาคร คาลห คาสรอย เปนตน 3. ขอบงคบทวไปทวาดวยคณะ คณะคอ ขอกาหนดของรอยกรอง

11

คณะนนๆ วา มจานวนบท จานวนบาท จานวนวรรค และจานวนคาเทาใด - บท คาประพนธรอยกรองตอนหนงๆ จะสนยาวแลวแตชนดของ คาประพนธนนๆ - บาท สวนยอยของบท มตงแต 1 บาท จนถง 4 บาท - วรรค สวนยอยของบาท มตงแต 1 – 2 วรรค - คา เสยงทเปลงครงหนงจะมความหมายหรอไมมกได ซงในหลกฉนทลกษณ จะนบเปน 1 คา และมจานวนมากนอยแลวแตชนดของฉนทลกษณนนๆ - คณะ ของคาประพนธไทย เชน • โคลงสสภาพ 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 4 บาท แตละบาทจะม 2 วรรค วรรคแรก 5 คา วรรคหลง 2 คา ยกเวนบาทท 4 วรรคหลง ม 4 คา ในบาทท 1 และ 3 อาจมคาสรอยได 2 คา • อนทรวเชยรฉนท 11 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 2 บาท แตละบาทจะม 2 วรรค วรรคแรก 5 คา วรรคหลง 6 คา • กาพยยาน 11 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 2 บาท แตละบาทจะม 2 วรรค วรรคแรก 5 คา วรรคหลง 6 คา • กาพยฉบง 16 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 3 วรรค วรรคท 1 ม 6 คา วรรคท 2 ม 4 คา และวรรคท 3 ม 6 คา • กลอนแปด 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 2 บาท หรอ 2 คากลอน หรอ 4 วรรค วรรคแรกเรยก วรรคสดบ ม 8 คา วรรคสองเรยก วรรครบ ม 8 คา วรรคสามเรยก วรรครองม 8 คา วรรคสเรยก วรรคสง ม 8 คา รายสภาพ 1 บท จะม 5 วรรค ขนไป และแตละวรรค จะม 5 คา และจะจบดวยโคลงสองสภาพ ซงกแบงเปนวรรค และ ม 5 คา เชนกน แตอาจม คาสรอย ได 2 คา ในทายวรรคจบของโคลงสองสภาพ แผนผงและสมผสของคาประพนธไทย ดงน 1. โคลงสสภาพ

( )

( ) = คาเอก = คาโท

12

2. กาพยยาน 11

3. กาพยฉบง 16

4. กลอนสภาพ 5. รายสภาพ

( ) = คาเอก = คาโท

6. อนทรวเชยรฉนท 11

7. วสนตดลกฉนท 14

13

1. ขอบงคบทวไป ทวาดวยสมผส สมผสคอลกษณะทใชบงคบคาคลองจองในการแตงคาประพนธตางๆ สมผสเปนสงสาคญในการแตงคาประพนธ คาประพนธทกชนดตองมสมผส สมผสม 4 ชนด คอ 1.1 สมผสสระ คอ คาทมเสยงคลองจองกนดวยเสยงสระเดยวกน ถาเปนคาทมตวสะกดกตองใชตวสะกดในมาตราเดยวกน เชน กะ - ปะ นา - คา วน - จนทร พรรณ - นนท นง - ฟง เพรยง - เรยง หาญ - มาร วหค - ฟก สนข - พยคฆ โอกาส - อาจ สาป – ลาภ เปนตน 1.2 สมผสอกษร หรอ สมผสพยญชนะ คอ คาทมเสยงคลองจองกนดวยเสยงพยญชนะตน ตวเดยวกนหรอพยญชนะทมเสยงสงตาเขาคกน เชน มา - ม -ไม - มาก - มาย ศก - ไซร - เศก - ศอก - ทราบ - ทรง เดน - ดน - ดน - ดม - เดา - ดล - ดาย - โดด เปนตน 1.3 สมผสนอก หรอสมผสบงคบ คอ คาคลองจองทอยนอกวรรคหรอตางวรรคหรอตางบท เพอดงสมผสใหคลองจองตอเนองกน เปนสมผสบงคบของคาประพนธทกประเภทไมมไมไดและสมผสนอกน ตองเปนสมผสสระเทานน 1.4 สมผสใน คอ คาคลองจองทอยในวรรคเดยวกน จะเปนการคลองจองดวยเสยงสมผสสระ หรอเสยงสมผสอกษรกไดแลวแตความถนด ความเหมาะสม หรอความพอใจของผประพนธ สมผสในไมใชสมผสบงคบ จะมหรอไมมกได แตถามจะเปนการเพมความไพเราะมากขน 2. ขอบงคบเฉพาะ ทวาดวย เรอง คาเปน คาตาย คาเปนคาตาย คอ คาทบงคบใชใน คาประพนธประเภท โคลง และราย คาเปน คาตาย มวธสงเกต ดงน 2.1 คาเปน ไดแก 2.1.1 คาทกคาทประสมดวยสระเสยงยาว ในมาตราแม ก.กา เชน มา เร ด ด สา ฯลฯ และ คาทประสมดวยสระ อา ใอ ไอ เอา เชน จา ใส ไป เรา ฯลฯ 2.1. 2 คาทกคาทมตวสะกดอยในมาตราแม กง กน กม เกย และ เกอว ไมวาจะประสมดวยสระเสยงสน หรอ เสยงยาวกตาม เชน กน เคย รบ สง ดง แมว ฯลฯ 2.2 คาตาย ไดแก 2.2.1 คาทประสมดวยสระเสยงสน ในมาตราแม ก.กา เชน จะ บ ด เอะอะ เลอะเทอะ กระทะ กระบะ ฯลฯ 2.2.2 คาทมตวสะกดอยในมาตราแม กก กด กบ ไมวาจะประสมดวยสระเสยงสน หรอ เสยงยาวกตาม เชน รก หยบ เกบ เพชร เสรจ คช คลาด ผลก ฯลฯ คาประพนธประเภทโคลงและราย ซงบงคบคาเอกและคาโท ในกรณทหา คาเอกไมไดจะใช คาตายแทน

14

3. ขอบงคบเฉพาะ ทวาดวย เรอง คาเอก คาโท คาเอกคาโท คอ คาทบงคบใหมรปวรรณยกตเอกและโทในคาโดยไมคานงถงเสยงวรรณยกตในคานนๆ ซงเปนคาทบงคบใชในคาประพนธประเภท โคลง และราย มวธสงเกตดงน 3.1 คาเอก ไดแก 3.1.1 คาทใชรปวรรณยกตเอกทงหมด ไมวาจะใชอกษรใดเปนพยญชนะตน กตาม เชน นา เขง นง เอย แก อราม แจม วาว กวา ฯลฯ 3.1.2 คาทเปนคาตายทงหมด ไมวาจะมเสยงวรรณยกตใดกตาม เชน ตก หนก แบบ เกด คลาด ฯลฯ 3.1.3 คาทปกตใชวรรณยกตโท แตมาเปลยนใชวรรณยกตเอก ดวยหาคา ทตองการไมไดทเรยกวา "เอกโทษ" เชน ให - ไฮ เขา - เคา เถา - เทา ส - ซ ฯลฯ 3.2 คาโท ไดแก 3.2.1 คาทใชรปวรรณยกตโททงหมด ไมวาจะใชอกษรใดเปนพยญชนะตน กตาม เชน นา ร ให เนอ กวาน พลว พรง ฯลฯ 3.2.2 คาทปกตใชวรรณยกตเอก แตมาเปลยนใชวรรณยกตโท ดวยหาคา ทตองการไมไดทเรยกวา " โทโทษ " เชน ชวย - ฉวย พ - ผ น - หน ฯลฯ 4. ขอบงคบเฉพาะ ทวา เรอง คาคร คาลห คาครคาลห คอ คาทบงคบใชในคาประพนธประเภทฉนท เทานน โดยกาหนดเครองหมาย หรอสญลกษณ แทนคาคร และ แทนคาลห 4.1 คาคร คอคาทมเสยงหนก ไดแก 4.1.1 คาทกคาทประสมดวยสระเสยงยาว ในมาตราแม ก.กา เชน มา เก ด ด สา ฯลฯ 4.1. 2 คาทกคาทมตวสะกด ไมวาจะประสมดวยสระเสยงสนหรอเสยงยาว กตาม เชน พก รก มาก เคย แลว เชน ดอย เมน บาป ฯลฯ 4.1. 3 คาทกคาทประสมดวย สระอา ไอ ใอ เอา เชน ไป ใด ขา เนา ฯลฯ 4.2 คาลห คอ คาทมเสยงเบา ไดแก 4.2. 1 คาทกคาทประสมดวยสระเสยงสน ในมาตราแม ก.กา เชน จะ ต เอะ เผยะ เกะกะ ระยะ มตะ สมถะ ฯลฯ 4.2. 2 คาทใชพยญชนะตวเดยว เชน ก บ ธ ณ เปนตน

15

1.2 การวางแนวคดหรอการสรางความคด คด ความหมายตาม พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ใหไววา ทาใหปรากฏเปนรป หรอประกอบใหเปนรป หรอเปนเรองขนในใจ ใครครวญ ไตรตรอง คาดคะเน คานวณ มง จงใจ ตงใจ นก ความคด เปนอาการนาม ซงหมายถง การทาใหปรากฏเปนรป หรอประกอบเปนรปขนในใจ การไตรตรอง การใครครวญ แนวคด คอกระบวนการคด ทไดวางแนวหรอเสนทางหรอขอบเขตการคด เพอใหเกดผล เปนความคดขน การคด เปนกระบวนการของสมองของมนษย เมอมนษยไดรบสงกระตน หรอ สงเรา สมองกจะทางานอยางเปนระบบและมกระบวนการจนเกดเปนผลออกมา ทเรยกวา ความคด มนษยรจกคดตงแตเดกแลว และเมอเจรญวยมากขน ขอบเขตของการคดกกวางขวางมากขน กระบวนการในการคดกจะยงยากซบซอนมากขน การคด เปนทกษะทสามารถพฒนาใหดขน มประสทธภาพมากขนได กระบวนการคดมประสทธภาพมากขนเพยงใด ความคดกมคณภาพมากขนและสงขนเชนนน จนกอใหเกดอรรถประโยชนอยางมากมายตอมนษยชาต ผทมความคดเปนสมบตของตน หรอประจาตน ถอวา เปนผมกาลงชนดหนง ทเรยกกนวา กาลงความคด หรอกาลงสตปญญา หรอพลงสมอง ความคดของมนษยเปนนามธรรม ไมมตวตน มองไมเหน และจบตองไมได เราสามารถร ความคดของมนษยได กตอเมอมนษยผนนแสดงความคดออกมาในรปของการกระทา หรอคาพด ความคดทแสดงออกมาเปนคาพดกคอภาษานนเอง อาจกลาวไดวา มนษยใชภาษาเปนเครองมอใน การถายทอดความคดของตนเองออกมา ทศทางในการคด พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ไดพระราชทานพระบรมราโชวาทไวใน พระราชพธพระราชทานปรญญาบตรของมหาวทยาลยรามคาแหง เมอวนท 26 ตลาคม 2521 มความตอนหนง ดงน “ การคดนนอาจคดไดหลายอยาง จะคดใหวฒนะ คอคดแลวทาใหเจรญงอกงามกได จะคดใหหายนะ คอคดแลวทาใหพนาศฉบหายกได การคดใหเจรญจงตองมหลกอาศย หมายความวา เมอคดเรองใด สงใด ตองตงใจใหมนคงในความเปนกลาง ไมปลอยใหอคตอยางหนงอยางใดครอบงา ใหมแตความจรงใจ ตรงตามเหตผลทถกแทและเปนธรรม ” ทศทางในการคดจงม 2 ลกษณะ ดงน 1. ความคดในทางหายนะ คอ ความคด หรอการคด ทนาไปสความวบต ฉบหาย ความเสอม ความไมดงาม ความไมถกตอง ความคดประเภทน นาความเสอมเสยมาสตนเองและสงคม

16

2. ความคดในทางวฒนะ คอ ความคดหรอการคดทนาไปสความเจรญงอกงามอนจะเปนประโยชนตอตนเองและผอน เชน การคดชวยเหลอกนและกนในยามปกต และคบขน การคดประนประนอม การคดใหทกฝายรวมมอประสานกนเพอใหเกดประโยชนนอยใหญ การคดหาวธทจะดารงชวตใหเปนสขไมเบยดเบยนผอน เปนตน ความสมพนธระหวางความคดกบงานประพนธ เราทราบแลววา ความคดในแนววฒนะ นน มคณคาและใหประโยชน หากเราตองการเขยนงานประพนธสกชนหนง เราจะตองใชความคดอยางตงใจจรงจง เพอใหเนอหาสาระของงานประพนธนนอยในแนววฒนะ และหากความคดนนแปลกใหมไมซากบผใด มลกษณะกวางไกล ลกซง ใชจนตนาการ ความคด หรอแนวคดนน เรยกวา ความคดสรางสรรค กวสามารถใชความคดสรางสรรคน รจนาออกมาเปนงานประพนธตางๆ ทเรารจกทงในรปแบบรอยแกวและรอยกรอง ดงนน ในการแตงคาประพนธหรอบทประพนธชนดใดๆ กตามผแตงตองวางแนวคดหรอสรางความคดกอน เพอจะกาหนดเปนเนอหาสาระของงานประพนธนนๆ การวางแนวคด หรอการสรางความคดเพอกาหนดเปนเนอหาในคาประพนธ แบงเปนขอๆ ได ดงน 1. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบอารมณตางๆ เชน กรตระกองกอดแกว เรยมจกรางรสแลว คลาดเคลาคลาสมร จาใจจรจากสรอย อยแมอยาละหอย หอนชาคนสม แมแล (ลลตตะเลงพาย – กรมพระปรมานชตชโนรส) เปนบททแสดงความอาลยอาวรณทตองจากนางอนเปนทรกไป

พรหมจรรยกระเจงลม ประลพรหมพภพบน พายพกตรสภณทน บมไหวคระไลกระจาย กรรมรอนบหอนกรน เพราะพรณประโปรยปราย กองเพลงเถกงกราย ตณแหงบแหนงหน (อลราชคาฉนท – พระยาศรสนทรโวหาร) เปนบทอศจรรยแสดงถงอารมณใครอนเปนธาตแทของมนษย ชาย-หญง

17

ผนพระกายกระทบพระบาทและอง พระศพทสหนาทพง สยองภย เอออเหมนะมงชชางกระไร ททาสสถลฉะนไฉน กมาเปน (สามคคเภทคาฉนท – นายชต บรทต) แสดงความโกรธอยางรนแรงของผมอานาจอนยงใหญ 2. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบคตธรรม เชน เมตตาเตอนจตให คนหวง พงนา แรงเคยดคนหนายชง ทวหนา ทานเปนยอดยายง เกยรตยศ ยงแฮ ตระหนกลกาพรา พรากผสมาคม (โคลงโลกนต – กรมพระยาเดชาดศร) ชคตธรรมในเรองความเมตตา การเคยดแคนชงชง การใหทาน และ การตระหนถเหนยว ใหผลอยางไร ชวตมนษยน เปลยนแปลง จรงนอ ทกขและสขพลกแพลง มากครง โบราณทานจงแสดง เปนเยยง อยางนา ชวนบเจดททง เจดขางฝายด (ขตตยพนธกรณ – รชกาลท 5) ความคดแนวพทธศาสนา เนนเรองอนจจงคอความไมเทยงแท ซงสานวนไทยจะใชวา ชวเจดทดเจดหน

พฤษภกาสร อกกญชรอนปลดปลง โททนตเสนงคง สาคญหมายในกายม นรชาตวางวาย มลายสนทงอนทรย สถตทวแตชวด ประดบไวในโลกา (กฤษณาสอนนองคาฉนท – กรมพระปรมานชตชโนรส) ใหแนวคดวา หลงความตาย มนษยจะเหลอเพยง ความชวและความดเทานน

18

3. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบปรชญาชวต เชน เสยสนสงวนศกดไว วงศหงส เสยศกดสประสงค สงร เสยรเรงดารง ความสตย ไวนา เสยสตยอยาเสยส ชพมวยมรณา (โคลงโลกนต – กรมพระยาเดชาดศร) ชใหเหนปรชญาชวตวา ยอมตายเสยดกวาทจะยอมเสยความสตยสจรต มนษยเรามดในชวต ทกอบกจการเลศประเสรฐสนทร ทาความชอบมอบไวเปนใบบญ ไวเปนทนไปขางหนาสถาวร นแหละแยกพชสตวจดวายอด ถงมอดมวยกยงมคดสอน แกลกหลานตอมาเปนอากร สถาพรพนทวศวไลย (มนษยเรามดทตรงไหน – พระยาอปกตศลปสาร) แนวคดทวา ความดของมนษยอยทการกระทาแตสงทดมประโยชนใหไว แกโลกของเรา มโนมอบพระผ เสวยสวรรค แขนมอบถวายทรงธรรม เทดหลา ดวงใจมอบเมยขวญ และแม เกยรตศกดรกขา มอบไวแกตว (โคลงสภาษตนกรบโบราณ – รชกาลท 6) ทกสวนของรางกายมอบใหบคลทตนรก และเทดทนบชา ยกเวนเกยรต ทมอบไวแกตวเอง 4. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบอดมคต เชน ทจะเกลาทางกสคนยาก ทจะจากผมนมปมเสนไหม ทจะหาญผสานกลานยนตาใคร ทจะใหสงสนเธอจนตจง ทจะอยเพอคนทเธอรก ทจะหกพาลแพรกแหลกเปนผง ทจะจดมงหมายปลายทะนง ทจะคงธรรมเทยงเคยงโลกา (ฟาขลบทอง – อชเชน) แสดงแนวคตของคนยากตองตอสกบอธรรม และความอยตธรรม เพอใหไดความสข

19

ภพนมใชหลา หงสทอง เดยวเลย กากเจาของครอง รวมดวย เมาสมมตจองหอง หนชาต แลงนามตรโลกมวย หมดสนสขสานต (กวนพนธ – องคาร กลยาณพงศ) กลาวถงมนษยทกคนควรรกใครปรองดองกนและมมตรไมตรตอกน กนดนไปกอนเถดลก เพราะไมไดปลกไมไดสราง ชวตอยางเรามนเควงควาง ถกแอบอางเอาเมองไปกลนกน พอนกนดนมากอนลก แลวกยงถกคนโหดหน ถกกระทาเอาดวยคนทมฬ ไดยนคาสาบานคาเฮงซวย (กนดน กนเมอง – ประเสรฐ จนดา) แสดงความเกบกดของคนจน ซงชวตไมมโอกาสเสนอหนาขนสใครๆ 5. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบธรรมชาต เชน สายณหตะวนยาม ขณะขามทฆมพร เขาภาคนภาตอน ทศะตกกราไร รอนๆ และออนแสง นภะแดงสแปลงไป เปนครามอรามใส สภะสดพสทธส เรอๆ ณ เมอรต ตจะผลดกพลนม มดมามชาท ศศธรจะจรแทน (ณ หากทรายชายทะเลแหงหนง – นายชต บรทต) กลาวถงบรรยากาศเมออาทตยจะลบขอบฟา ชใหเหนธรรมดาโลกวามสวางแลวกมมด โตรกธารละหานหน ศขรนทรชโลทร เพญภาพสภาพวอน นรแวดวนาศย ขนเขาเขยาเมฆ รจเรขหมาลย แหนลบละเลงชย ชนะชพมยอมแฉ ควนคอมประนอมชม อภรมยละลานแด เถอนถาสาราญแล รพพนพะนอแสง ธารลาถลาตก ชลหกกระหมแรง ราดผาถลาแทง พสธาครรไลไหล (ธรรมชาต – ครเทพ) กลาวถงสภาพนาตก ปาเขาลาเนาไพรทสวยงาม

20

6. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบความรสก และจนตนาการ เชน อาอรณแอรมระเรอรจ ประดจมโนภรมยระต ณ แรกรก แสงอรณวโรจนนภาประจกษ แฉลมเฉลาและโสภนก นะฉนใด หญงและชาย ณ ยามระตอทย สวาง ณ กลางกมลละไม กฉะนน (มทนพาธา – รชกาลท 6) แสดงความรสกของชายหญงทกาลงตกอยในหวงภวงคแหงความรก ผเสอทองลายองระรองลกษณ สนแรงกวกปกออนรอนถลา เขาเกาะปลายนวงามทรามสดา ดวยหลงวามาลทโสภต เกาะพานกพกอยเปนครใหญ จงจากไปทงละอองทองวจตร เปนรอยลาวณยเลอนเตอนใหคด เหมอนจมพตตดไวทปลายมอ (ละอองทองทปลายมอ – ศกดศร แยมนดดา) เมอเหนละอองผเสอตดทปลายนว กแสดงจนตนาการออกไปกวางไกล 7. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบสจจธรรม เชน หอมกลนดอกไมท นบถอ หอมแตตามลมฤา กลบยอน หอมแหงกลนกลาวคอ ศลสตย นนา หอมสดหอมสะทอน ทวใกลไกลถง (โคลงโลกนต – กรมพระยาเดชาดศร) แสดงใหเหนความจรงวา ความซอสตยและมศลธรรมกระจายระบอลอไกล จะกลาวถงกระทาชาย ประชาชาวชะอาชา- นอาชพทะเลทา ถนดลอบและเบดแห ชานาญแนวพนารญ กระสนตสรรพสภาพแล เตลดปาพนาแปร เพาะปลกขาวและแตงโม มโคนเสากเผาถาน ประมวลงานสอกโข ประทกเกวยนกระบอโค คานวณคามคอยม (ยถากรรม – ครเทพ) แสดงสภาพการดารงชวตและการงานอาชพของชาวชะอา

21

8. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบการเปรยบเทยบ เชน งานครดคลายปลก พฤกษา สอนสงหลงเมตตา ตางนา ลาตนออนเอนหา ทางเหนยว ไวนอ ศษยทเอนออนคา อยดวยวนย ไมเตบแตกกงกาน สาขา รมรนพนพสธา นนแล ศษยประกอบนานา อาชพ ยงประโยชนยงแล ทวทงถนไทย (งานคร – ม.ล.ปน มาลากล) เปรยบเทยบงานครกบการปลกตนไม ทตองใชความเมตตาและวนย จนกวาตนไม คอ ศษยจะเจรญแตกกงกานสาขา ผเราคดโกรธแคน เคองใคร ใครนา จะพดจะทาใด เมอนน แลวแตทจรตไป เปนโทษ ทกขจะตามบบคน ชวสนสงสาร ปานดงจกรเตา ตามรอย โคฤา โคจะเดนไปถอย หยดยง จกรเกวยนยอมจะคอย หมนเคลอน ตามแฮ โคหยดจกรกตง แตตอยตามเสมอ (ความสตยสจรต – เจาพระยาธรรมศกดมนตร) หากเรามความโกรธแคนผหนงผใดและกอกรรมไวกบเขาความทกขจะตดตามตวเราไปตลอด เหมอนรอยลอเกวยนทตามรอยเทาโคไปตลอด 9. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบสงทเกนจรงหรอเปนไปไมได เชน ถงมวยดนสนฟามหาสมทร ไมสนสดความรกสมครสมาน

แมอยในใตหลาสธาธาร ขอพบพานพศวาสไมคลาดคลา แมเนอเยนเปนหวงมหรรณพ พขอพบศรสวสดเปนมจฉา แมเปนบวตวพเปนภมรา เชยผกาโกสมปทมทอง แมเปนถาอาไพใครเปนหงส จะรอนลงสงสเปนคสอง ขอตดตามทรามสงวนนวลละออง เปนคครองพศวาสทกชาตไป

(พระอภยมณ – สนทรภ)

22

แมหญงทรกจะไปเกดเปนสงใดกตาม ตวกวกจะขอเกดตามไปเปนคของสงนนๆ ตลอดไป แสดงใหเหนถงความรกอนยงใหญทมตอหญงอนเปนทรก เรยมรานาเนตรถวม ถงพรหม พาหมสตวจอมจม ชพมวย พระสเมรเปอยเปนตม ทบทาว ลงนา อกนพรหมฉวย พไวจงคง (กาสรวลศรปราชญ – ศรปราชญ) กวเศราเสยใจมากถงคนรก จงรองไหจนนาตาทวมไปถงชนพรหม สตวทงหลายตายหมด แตตวกวไมตาย เพราะพรหมชนสงสดชวยไว 10. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบการเชดช ยกยอง สดด เชน พระเกยรตรงฟงเฟอง เดชา ถวนทวทกทศา นอบนอม พระนามไทเอกา ทศรถ กษตรยมาขนพรอม บเวนสกคน เดชะพระบารมลน อนนต จกนบดวยกปกลป ฤาได สมภารพนแตบรรพ นาเนก ยงบาเพญเพมไว กราบเกลาโมทนา (จนดามณ – พระโหราธบด) สดดเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเอกาทศรถ สรวมชพนอมมนพรอมธปกธปรเมศ เหนอเกลาพระปกเกศ อาพล เอกองคแหงนรชนพระผปตพมล ฝงแนนสถตชน บด เหนอยเหนดยงวรกายธหมายณปฐพ แกรงดวยฤดศร ประชา ทวทกแหงธเสดจระเหจณพสธา ไมหวงธชวา พระองค เปรยบเปนเชนชลแหงพระเปยมวรยะคง หลอเลยงสยนยง นกร

23

ขอองคทรงพระเจรญบาเทงปยะสพร เพรศแพรวจรฐกร ชโย (อาศรวาทสดด – ใจเดด หวานชะเอม) สดดเทดพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช แนวคด หรอความคด ทกลาวมาแลวขางตน เราสามารถจะวางหรอคดเพมเตม ใหวฒนะกวาน หรอหลากหลายกวานกได ทงนขนอยกบความรและประสบการณของแตละบคคล การสงเกตงานประพนธทกวหรอผแตงทงหลายไดแตงหรอเรยบเรยงขน เราจะเหนวา เนอหาสาระอาจจะไมตรงกบแนวคด หรอความคด ทกลาวมาแลวขางตนกเปนได และไมถอวาผด เพราะแนวคด หรอความคดเปนของเฉพาะตว 1.3 การแตงกลอนสภาพ ประวตความเปนมาของกลอน กลอนนาจะเปนคาประพนธของไทยแท ซงเกดจากอปนสยของคนไทยทชอบพดจาใหคลองจองกน หรอทเรยกวา เจาบทเจากลอน ซงจะพบไดจากเพลงชาวบาน สภาษตหรอคาพงเพยตางๆ เปนตน กลอนมตนแบบจากเพลงพนเมอง ทงนอาจพจารณารองรอยของเพลงกลอมเดก ซงเปนเพลงพนเมองชนดหนง จนไปสรปแบบของกลอนดอกสรอยทแตงขนรองโตตอบกนระหวางชายหญงและจากนนกววฒนาการไปสรปแบบของกลอนสกวา กลอนบทละครและกลอนอนๆ ในทสด (นมนวล หาญทนงค. 2535: 78) กลอนเปนคาประพนธทมลกษณะบงคบ 3 อยาง ไดแก คณะ จานวนคาและสมผสเชอกนวา เปนคาประพนธทองถนของไทยแถบภาคกลางและภาคใตโดยพจารณาจากหลกฐานในวรรณกรรมทงวรรณกรรมลายลกษณ และวรรณกรรมมขปาฐะกลอนมารงเรองในสมยกรงรตนโกสนทร และรงเรองสงสดในสมยรชกาลพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยกวทสาคญ ไดแก องคพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย สนทรภ กรมหลวงวงศาธราชสนท ฯลฯ โดยเฉพาะสนทรภ ไดรบการยกยองวาเปนกวททาใหฉนทลกษณของกลอนพฒนาถงระดบสงสด และลลากลอนไดรบการยอมรบวาเปนแบบฉบบของกลอนทไพเราะทสดและนยมแตงกนมาจนถงปจจบน (สภาพร มากแจง. 2535: 59) การจาแนกประเภทของกลอน กาชย ทองหลอ (2525) ไดจาแนกไว 3 ประเภท คอ 1. กลอนสภาพ คอ กลอนทใชถอยคาและทานองเรอยๆ ม 4 ชนด คอ กลอนหก กลอนเจด กลอนแปด และกลอนเกา 2. กลอนลานา คอ กลอนทใชขบรองหรอสวด ใหมทานองตาง ๆ แบงออกเปน 5 ชนด คอ กลอนละคร กลอนสกวา กลอนเสภา กลอนดอกสรอย และกลอนขบรอง

24

3. กลอนตลาด คอ กลอนผสม หรอ กลอนคละ ไมกาหนดตายตวเหมอนกลอนสภาพ ไดแก กลอนเพลงยาว กลอนนราศ กลอนนยาย และ กลอนเพลงปฏพากย เปนตน ประจกษ ประภาพทยากร และ คณะ (2525) แบงกลอนเปน 2 ประเภท ไดแก 1. กลอนขบรอง คอ กลอนทใชสาหรบขบรอง หรอ สงมโหร ไดแก กลอนสกวา กลอนดอกสรอย กลอนเสภา กลอนบทละคร เพลงไทย และเพลงพนเมอง 2. กลอนเพลง คอ กลอนทใชสาหรบอานเปนสวนใหญ แตอาจจะม การขบรองบาง ไดแก เพลงยาว นราศ นยาย และกลอนหก ประยอม ซองทองและ คณะ (2537) แบง กลอนเปน 3 ประเภท ไดแก 1. กลอนคารองหรอกลอนขบรอง คอ กลอนทแตงขนเพอใชเปนบทขบหรอรอง ไดแก กลอนบทละคร กลอนดอกสรอย กลอนสกวา และกลอนเสภา 2. กลอนสภาพ เรยกอกชอหนงวา "กลอนตลาด" แตงขนเพอไวใชอาน ไดแก เพลงยาว นราศ นทานคากลอน 3. กลกลอน คอ กลอนทแตงใหมลกษณะพเศษเพมไปกวาปกต ไดแก กลอนกลบท กลอกษร สภาพร มากแจง (2535) แบงกลอนตามวตถประสงคการใชได 2 ประเภท คอ 1. กลอนอาน คอ กลอนทแตงขนเพออาน เพอความเพลดเพลน ม 8 ชนด คอ กลอนนราศ กลอนเพลงยาว กลอนนทาน กลอนส กลอนหก กลอนเจด กลอนแปด และกลอนเกา 2. กลอนรอง คอ กลอนทแตงขนเพอการขบรองโตตอบกน การขบลานาเพอความไพเราะ และขบรองประกอบการแสดงเพอความบนเทง ม 5 ชนด คอ กลอนดอกสรอย กลอนสกวา กลอนเสภา กลอนบทละคร และกลอนเพลงชาวบาน จากการศกษาจากเอกสารตางๆ ดงกลาวสรปไดวา กลอนแบงเปน 8 ประเภท ดงน 1. กลอนสภาพ 2. กลอนดอกสรอย 3. กลอนสกวา 4. กลอนบทละคร 5. กลอนเสภา 6. กลอนเพลงยาว 7. กลอนนราศ 8. กลอนนทาน

25

วรรณศร ผลประมล (2545: 22) กลาววา รอยกรองประเภทกลอนน มหลกอยทกลอนสภาพ ฉะนนจงควรเรมศกษากลอนสภาพเสยกอน กลอนสภาพ หรอกลอนแปด

กลอนสภาพหรอกลอนแปด เปนกลอนทแตงขนตามรปแบบลกษณะบงคบพนฐาน คาวากลอนสภาพ หลวงธรรมาภมณฑ (ถก จตรกถก) ไดอธบายไวในหนงสอประชมลานาวา หมายถงกลอนทแตงโดยใชคาวรรคละ 8 คา เปนพนโดยอธบายไวเปนกลอน ดงน กลอนสภาพแปดคาประจาบอน อานสามตอนทกวรรคประจกษแถลง ตอนตนสามตอนสองสองแสดง ตอนสามแจงสามคาครบจานวน กาหนดบทระยะกะสมผส ใหฟาดฟดชดความตามกระสวน วางจงหวะกะทานองตองกระบวน จงจะชวนฟงเสนาะเพราะจบใจ (ประชมลานา. 2514: 59) ลกษณะและขอบงคบของกลอนสภาพ กหลาบ มลลกะมาศ และ วพธ โสภวงศ (2539: 135) กลาวถงลกษณะขอบงคบของกลอนสภาพไว ดงน 1. กลอนบทหนงๆ ม 2 คากลอน หรอ 4 วรรค 2. วรรคหนงๆ มคา 7 – 9 คา สวนมากนยมใหม 8 คา วรรคท 1 เรยกวา วรรคสดบ วรรคท 2 เรยกวา วรรครบ วรรคท 3 เรยกวา วรรครอง วรรคท 4 เรยกวา วรรคสง 3. มสมผสบงคบหรอสมผสนอก 3 แหง คอ สมผสในบท 2 แหง และสมผสเชอมระหวางบท 1 แหง ในกรณทเขยนมากกวา 1 บท มสมผสไมบงคบหรอสมผสสระภายในวรรค เพอความไพเราะรนห และอาจสมผสอกษร เพอเนนความไพเราะยงขน 4. การกาหนดเสยงวรรณยกตคาสดทายวรรค ควรกาหนด ดงน วรรคท 1 คาสดทายของวรรค ใชเสยงวรรณยกต สามญ เอก โท ตร และจตวา ไดแตไมนยมเสยงวรรณยกตสามญ วรรคท 2 คาสดทายของวรรค หามใชเสยงวรรณยกตสามญและเสยงตร นยมใชเสยงวรรณยกตจตวา วรรคท 3 คาสดทายของวรรค ใหใชเสยงวรรณยกตสามญหรอเสยงตร หามใชเสยงวรรณยกตเอก โทและจตวา

26

วรรคท 4 คาสดทายของวรรค ใหใชเสยงวรรณยกตสามญหรอตร หามใชเสยงวรรณยกตเอก โท จตวา นยมใชเสยงวรรณยกตสามญ แผนผงและสมผสกลอนสภาพ (กลอนแปด)

คณะ กลอนสภาพบทหนงจะม 4 วรรค วรรคแรก เรยกวา วรรคสดบ วรรคทสองเรยกวา วรรครบ วรรคทสามเรยกวา วรรครองและวรรคทส เรยกวา วรรคสง กลอน 1 บท จะม 2 บาท หรอ 2 คากลอน 1 บาท จะม 2 วรรค 1 วรรค จะม 8 คา แตอนโลม 7 – 9 คา สมผส 1. ระหวางวรรค คาสดทายของวรรคสดบสมผสกบคา ท 3 ของวรรครบดทสด หรออาจจะเปนคาอนกได เวนคาท 8 2. คาสดทายของวรรครบ สมผสกบคาสดทาย ของวรรครอง และคาท 3 ของวรรคสงดทสด หรอคาอนๆ กได เวนคาท 8 3. คาสดทายของวรรคสงสมผสกบคาสดทายวรรครบ ในบทตอๆ ไปเรยกวา สมผสตอบท 1.3 การแตงโคลงสสภาพ ประวตความเปนมาของโคลง คาประพนธประเภทโคลง ปรากฏขนครงแรกในสมยสมเดจพระรามาธบดท 1 (พระเจาอทอง) ในลลตโองการแชงนา ซงเปนวรรณคดเลมแรกในสมยกรงศรอยธยา แตงขนเพอใชในพธถอนาพพฒนสตยา สนนษฐานวา พราหมณผประกอบพธเปนผแตง โคลงนาจะมาจากคากวพนถนไทยในสยามประเทศแตโบราณกาลนเอง คอมาจากไทยฝายเหนอ เรยกวา ลานนาไทย หรอ ลานนา และมาจากไทยฝายอสาน ซงมภาษาตระกลไทย – ลาว เปนหลก มกเรยกชอโคลงมาแตโบราณวา " โคลงลาว "

สดบ รบ

รอง สง

บทท 1

บทท 2

1 บาท หรอ 1 คากลอน

สมผสตอบท

27

ประยอม ซองทอง และคณะ (2537: 45) แบงโคลงเปน 4 ชนด คอ 1. โคลงสภาพ แบงเปนชนดตางๆ คอ โคลงสอง โคลงสาม และโคลงส 2. โคลงดน แบงเปน โคลงดนบาทกญชร และววธมาล 3. โคลงกระท แบงเปนกระทคาเดยว กระทหนงคา (คาตางกน) กระท 2 คา กระท 3 คา และกระท 4 คา 4. กลโคลง แบงเปนโคลงกลบท และโคลงกลอกษร โคลงสสภาพ เปนโคลงทกวนยมแตงมากทสด และเปนโคลงทใชแตงวรรณกรรมไดตลอดเรองโดยไมตองแตงรวมกบคาประพนธชนดอนๆ คณะ โคลงสสภาพบทหนงจะม 4 บาท บาทละ 2 วรรค วรรคหนาม 5 วรรค หลงม 2 คา เหมอนกนทงบาท 1 , 2 และ 3 สวนบาทท 4 วรรคหนาม 5 คา แตวรรคหลงจะม 4 คา รวมจานวนคาทงหมด 30 (ไมนบคาสรอย ทอาจเตมทายบาทท 1 และ 3 อกบาทละ 2 คา) คาเอกคาโท โคลงสสภาพมบงคบ คาเอก 7 แหง และคาโท 4 แหง ดงน คาเอก 7 แหง บาทท 1 คาท 4 บาทท 2 คาท 2 และ 6 บาทท 3 คาท 3 และ 7 บาทท 4 คาท 2 และ 6 คาโท 4 แหง บาทท 1 คาท 5 บาทท 2 คาท 7 บาทท 4 คาท 5 และ 7 สมผส คาสดทายของบาทท 1 สมผสกบคาสดทายของวรรคหนา บาทท 2 และ บาทท 3 และคาสดทายของบาทท 2 สมผสกบคาท 5 ของวรรคหนาในบาทสดทาย ถาแตงตดตอกนหลายๆ บท กนยมสงสมผส โดยใหคาสดทายของบทหนา สงสมผสไปยงคา ท 1 หรอ 2 หรอ 3 ของบาทท 1 ในบทตอไป

28

แผนผงและสมผส

( )

( ) 2. งานวจยทเกยวของกบความสามารถในการแตงคาประพนธ งานวจยภายในประเทศ ปราณ เพชรแกว (2525) ไดทาวจย เรอง ความสนใจในการอานวรรณกรรม รอยกรองของนกศกษาระดบปรญญาตร วทยาลยครภาคใต โดยมวตถประสงค เพอศกษา และเปรยบเทยบความสนใจในการอานวรรณกรรมรอยกรองของนกศกษาระดบปรญญาตร ทงชายและหญงวชาเอกภาษาไทย ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2524 ของวทยาลยคร 5 แหง ในภาคใตจานวน 300 คน เปนนกศกษาชาย 150 คน หญง 150 คน ผลการวจยพบวา นกศกษาชายและหญงมความสนใจในการอานวรรณกรรมรอยกรองมากสวนในดานเนอหา และแนวความคดสวนใหญจะสะทอนภาพสงคม เหตการณปจจบนตางๆ และการจรรโลงสงคม ดานกลวธในการเขยนยงยดถอฉนทลกษณโบราณ แตบางคนพยายามดดแปลง โดยไมจากดคณะหรอสมผสทเครงครดนก นอกจากนเมอเปรยบเทยบความคดเหนของนกศกษาชายและ หญงในดานตางๆ แลวพบวา ไมแตกตางกนโดยนกศกษาหญงมความสนใจวรรณกรรมรอยกรอง สงกวานกศกษาชายเปนสวนมาก มลลกา พลสวสด (2527) ไดทาวจยเรอง ความคดเหนของครและนกเรยน ชนมธยมศกษาตอนปลาย ทมตอการเรยนการสอนวรรณกรรมรอยกรองในหนงสอเรยนภาษาไทยชดวรรณวจกษณ โดยมวตถประสงคเพอศกษาความคดเหนของครและนกเรยน ชนมธยมศกษาตอนปลาย ทมตอการเรยนการสอนวรรณกรรมรอยกรองในหนงสอเรยนภาษาไทย ชดวรรณวจกษณในดานตางๆ ไดแก วตถประสงค วธสอน การจดกจกรรม การวดและประเมนผล ผลการวจยพบวา วตถประสงคในการสอนวรรณกรรมรอยกรองทครเนนในระดบมาก ไดแก การทนกเรยนสามารถอธบายคตธรรมและขอคดตางๆ ทปรากฏในเรองได ดานวธสอน ใชแนว

= คาเอก = คาโท

29

ทกษะสมพนธมาก สวนกจกรรมมหลายประเภท เชน กจกรรมในหองเรยน ไดแก การใหทา แบบฝกหดทายบทเรยน การใหถอดคาประพนธ เปนตน กจกรรมนอกหองเรยน ไดแก วนสนทรภ วนเขาพรรษา เปนตน สอการสอนทครใชในระดบมาก ไดแก หนงสอเอกสารทนอกเหนอจากตาราเรยน แถบบนทกเสยง เปนตน การวดและการประเมนผล ใชการตอบคาถามปากเปลา และอภปรายมาก สวนปญหาทพบคอ ไมเขาใจความหมายศพทยาก อานทานองเสนาะไมถกตอง ไมมความสามารถในการถอดคาประพนธ และแตงคาประพนธ นกเรยนขาดความสนใจ ควรจดการเรยนการสอนใหสนกสนานและใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมมากขน อาไพพรรณ พพฒนวฒนารมย (2529) ไดทาวจยเรอง การวเคราะหงานเขยนรอยกรองภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เขตการศกษา 1 โดยมวตถประสงค เพอวเคราะหงานเขยนรอยกรองภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เขตการศกษา 1 ในดานฉนทลกษณ เนอหาสาระ การใชถอยคา กวโวหาร และความคดสรางสรรค ผลการวจยพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เขตการศกษา 1 เขยนกาพยยาน 11 ดานฉนทลกษณอยในเกณฑด และเขยนกลอนสภาพ อยในเกณฑเกอบดในทกดาน ทวาวรรณ คาดวง (2531) ไดทาวจยเรอง การเปรยบเทยบผลสมฤทธทาง การเรยนวชาภาษาไทยระหวางการสอน โดยใชบทเรยนสาเรจรปกบการสอนแบบปกต เรองกลอนสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยมวตถประสงค เพอสรางบทเรยนสาเรจรป กบการสอนแบบปกตเรองกลอนสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 และหาประสทธภาพ ของบทเรยนสาเรจรปทสรางขนตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 และเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางการสอน โดยใชบทเรยนสาเรจรปกบการสอนแบบปกต ผลการวจยพบวาบทเรยนสาเรจรปมประสทธภาพ 85.44/81.71 และผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยในเรอง “ กลอนสภาพ ” ระหวางการสอนโดยใชบทเรยนสาเรจรปกบการสอนแบบปกต ไมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จไรรตน วรรณยง (2532) ไดทาวจยเรอง การเปรยบเทยบความสามารถใน การเขยนกลอนสภาพ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ในโรงเรยนรฐบาลและเอกชน กรงเทพมหานคร โดยมวตถประสงค เพอศกษาความสามารถในการเขยนกลอนสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ในโรงเรยนรฐบาลและเอกชนและเปรยบเทยบความสามารถ ในการเขยนกลอนสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ในโรงเรยนรฐบาลและเอกชน ผลการวจยพบวา ความสามารถในการเขยนกลอนสภาพของนกเรยนในโรงเรยนรฐบาลสวนใหญอยในเกณฑดมาก สวนนกเรยนในโรงเรยนเอกชนสวนใหญ มความสามารถอยในเกณฑดและความสามารถในการเขยนกลอนสภาพของนกเรยนโรงเรยนรฐบาลสงกวาในโรงเรยนเอกชน ทงในดานรปแบบและเนอหา และมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

30

ละเอยด คชวฒน (2537) ไดทาวจยเรอง การใชแบบฝกพฒนาการเขยนกลอนสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยมวตถประสงค เพอสรางแบบฝกพฒนา การเขยนกลอนสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 และเปรยบเทยบคะแนนสอบกอนเรยนและคะแนนสอบหลงเรยนดวยแบบฝกพฒนาการเขยนกลอนสภาพ ผลการวจยพบวา แบบฝกพฒนาการเขยนกลอนสภาพมประสทธภาพ 80.40/81.00 และคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 ยทธ โตอดเทพย (2544) ไดทาวจยเรอง การพฒนาเกณฑการประเมนงานเขยนรอยกรองประเภทกลอนสภาพ ระดบมธยมศกษาตอนปลายโดยมวตถประสงคเพอพฒนาเกณฑ การประเมนงานเขยนรอยกรอง ประเภทกลอนสภาพระดบมธยมศกษาตอนปลาย มขนตอนการพฒนาเกณฑการประเมน 4 ขนตอน คอ การศกษาเกณฑการประเมน การพฒนาเกณฑการประเมน การทดลองใชเกณฑการประเมน และการประเมนและการปรบปรงเกณฑการประเมน ผลการวจยพบวา 1) โรงเรยนมธยมศกษายงไมมเกณฑการประเมนงานเขยน รอยกรองประเภทกลอนสภาพ ครมความตองการเกณฑการประเมนงานเขยนรอยกรองท ระบตวบงชแตละองคประกอบ 5 ดาน คอ ฉนทลกษณ เนอหาสาระ การใชถอยคา กวโวหาร และความคดสรางสรรค ชนดจดลาดบคณภาพ 2) เกณฑการประเมน ประกอบ ดวย 5 ตวบงช คอ ฉนทลกษณ เนอหาสาระ การใชถอยคา กวโวหาร และความคดสรางสรรค แตละตวบงชมระดบคณภาพ 5 ระดบ คอ ดมาก ด ปานกลาง พอใช ปรบปรง คร ศกษานเทศก และผทรงคณวฒ ประเมนความเหมาะสมรางเกณฑการประเมน พบวา มความสอดคลองและเหมาะสม 3) การทดลองใชเกณฑการประเมนโดยครและ ผทรงคณวฒ พบวา เกณฑการประเมนทพฒนาขนใชประเมนผลงานเขยนรอยกรองไดตรงกบความสามารถทแทจรงของนกเรยน 4) ผลการประเมนพบวา ครมความพงพอใจตอเกณฑการประเมนทพฒนาขน เมอใชเกณฑประเมนผล ตรวจผลงานการเขยนรอยกรองประเภทกลอนสภาพของนกเรยน พบวา เกณฑมประสทธภาพ ตรวจสอบไดวานกเรยน มความสามารถในการเขยนรอยกรองประเภทกลอนสภาพอยในระดบด ผเชยวชาญมความพงพอใจกบเกณฑการประเมน วรรณศร ผลประมล (2545) ไดทาวจยเรอง การเปรยบเทยบความสามารถ ในการเขยนรอยกรอง และความสนใจในการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยน ชนมธยมศกษา ปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะประกอบการสอนกบการสอน ตามคมอคร โดยมวตถประสงค เพอเปรยบเทยบความสามารถในการเขยนรอยกรอง และความสนใจในการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะประกอบการสอนกบการสอนตามคมอครผลการวจยพบวา ความสามารถในการเขยนรอยกรองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะประกอบการสอนกบการสอน ตามคมอครมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และความสนใจในการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบ

31

การสอน โดยใชแบบฝกเสรมทกษะประกอบการสอนกบการสอน ตามคมอครมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นเรศมนต เพชรนาจกร (2543) ไดทาวจยเรอง การศกษาวเคราะหหลกคาสอนทาง พระพทธศาสนา และวธการสอนในโคลงโลกนต โดยมวตถประสงค เพอเพอรวบรวมประวตความเปนมา ศกษาเนอหาคาสอน วเคราะหหลกคาสอนทางพระพทธศาสนา และเปรยบเทยบวธการสอนของพระพทธเจากบวธการสอนในโคลงโลกนต การวเคราะหหลกคาสอนทางพระพทธศาสนาทปรากฏในโคลงโลกนต สะทอนหลกคาสอน เรองจดหมายปลายทางระดบ โลกยสขเปนสวนใหญ สวนจดหมายปลายทางระดบโลกตตรสขนน มเปนสวนนอย หลกคาสอนดงกลาว ยงสามารถนามาใชพฒนาการครองฆราวาสวสยในปจจบนไดเปนอยางด เพราะธรรมะของพระพทธเจาเปนความจรง (สจจธรรม) ไมจากดดวยกาล เวลา (อกาลโก) ทาทายใหเขาไปพสจนความจรง (เอหปสสโก) เปนสงทควรนอมเขาไวในตน (โอปนยโก) ผลการปฏบต อนผร รและเขาใจไดดวยตน (ปจจตต เวทตพโพ วญห) วธการสอนของพระพทธเจากบวธการสอนในโคลงโลกนต ทคลายคลงกน 5 ประการ คอ การสอนแบบบรรยาย การสอนโดยใชนทาน การสอนโดยแสดงสงทผานมา การสอนโดยบอกผลของการกระทาการสอน โดยวธการเปรยบเทยบสวนวธการสอนทแตกตางกน คอ การสอนโดยเลนภาษาและเลนคา วษณ พฒนวบลย (2541) ไดทาวจยเรอง การศกษาเปรยบเทยบวรรณคด คาสอนเรองโคลงโลกนตและโคลงสภาษต พระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว โดยมวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาเปรยบเทยบคานยมทเปนบรรทดฐานทางสงคมไทย ในสมยพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว และสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวทปรากฏในวรรณคด เรองโคลงโลกนต และโคลงสภาษตฯ พระราชนพนธในพระบาท สมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว 2) เพอศกษาเปรยบเทยบคาสอนทปรากฏในวรรณคดทงสองเรองตามหลกธรรมทางพทธศาสนา 3) เพอศกษาเปรยบเทยบกลวธการประพนธทปรากฏในวรรณคดทงสองเรอง ซงแสดงใหเหนถงพฒนาการในการแตงวรรณคดวธการศกษา ไดแก การวเคราะหวรรณคดเรองโคลงโลกนต ซงเปนบทพระนพนธของสมเดจพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาเดชาดศร และโคลงสภาษต พระราชนพนธ ในพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ซงตพมพในหนงสอพมพดสตสมตตงแตฉบบแรกเมอวนท 1 พฤศจกายน พทธศกราช 2461 ถงเดอนมนาคม พทธศกราช 2463 ผลการวจยพบวา 1) คานยมของสงคมไทยในสมยพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว และสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว มความคลายคลงกนเปนสวนใหญ ทงในดานสถาบนครอบครว สถาบนเพอนฝงและสมาคม สถาบนการเมองการปกครอง สถาบนเศรษฐกจ สถาบนศาสนา และสถาบนนนทนาการ นอกจากน คานยมทควรยกยองและควรแกไขของสงคมไทย ทงสองสมยยงม ความคลายคลงกนเปนสวนใหญ แสดงใหเหนวา คานยมของสงคมไทยทงในอดตและปจจบนมไดเปลยนแปลงแนวคดหลกแตประการใด 2) เนอหาของคาสอนจากวรรณคดทงสองเรองตรงกบหลกธรรมดานตางๆ ทาง พทธศาสนา ซงเปนหลกธรรมสาหรบบคคลทวไป เพอใหดาเนน

32

ชวตไดอยางผาสกและเปนขอเตอนใจเพอมใหประมาท 3) กลวธการประพนธของวรรณคด ทงสองเรอง แสดงใหเหนถง พฒนาการของการแตงวรรณคดคาสอนในดานทมาของเรอง รปแบบคาประพนธ การสรรคามาใชใน การเรยบเรยงขอความและการสรางภาพพจนในวรรณคด ราตร โพธเตง (2533) ไดทาวจยเรอง ววฒนาการทางฉนทลกษณของราย และโคลงตงแตสมยสโขทยถงสมยรตนโกสนทร (พ.ศ. 1835 ถง พ.ศ. 2468) โดยมวตถประสงค เพอศกษาววฒนาการของรายและโคลง ตงแตสมยสโขทยถงสมยรตนโกสนทร (พ.ศ. 1835 ถงพ.ศ. 2468) โดยแบงเนอหาออกเปน 5 บท ดงนบทท 1 เปนบทนากลาวถงความสาคญของงานวจย บทท 2 กลาวถงววฒนาการทางฉนทลกษณของราย ผลการศกษาทาใหเหนวา ในสมยสโขทยมเพยงคาประพนธทมลกษณะใกลเคยงกบรายปรากฏอยคาประพนธทมลกษณะ เปนรายอยางชดเจน ปรากฏในสมยอยธยาตอนตน รายในชวงสมยอยธยาตอนตนถงสมยรตนโกสนทร มทงรายโบราณ รายยาว รายดนและรายสภาพ ในสมยอยธยาตอนกลางเรมมการเพมสมผสภายในวรรค และความนยมสมผสในวรรค ไดสบเนองตอมาอกจนถงสมยรตนโกสนทรบทท 3 กลาวถงววฒนาการทางฉนทลกษณของโคลง ผลการศกษาทาใหทราบวาโคลงไทยภาคกลาง นาจะไดรบอทธพลจากกาพยสารวลาสน โดยผานวฒนาการแตงโคลงของภาคเหนอและภาคอสานมากอน โคลงทนยมกนมากในชวงแรกของสมยอยธยาตอนตน คอ โคลงดนทมการรอยสมผสระหวางบทแบบบาทกญชรและววธมาล ตอมาความนยมเรมคลคลาย มาเปนโคลงสสภาพ ในสมยอยธยาตอนกลาง มการกาหนดแบบแผนการแตงโคลงไวในจนดามณ แตกวในสมยนไมไดแตงตามแบบแผนทกาหนดไว โคลงในสมยธนบรมลกษณะใกลเคยงกบโคลง ในสมยอยธยาตอนปลาย ในสมยรตนโกสนทรมกวบางทานไดนาโคลงดนบาทกญชรและววธมาล มาแตงอก แตกวสวนใหญยงนยมแตงโคลงสสภาพอย ในสมยรชกาลท 6 พระองคทรงดดแปลง ลกษณะบงคบของโคลงเปนโคลงรปแบบใหมๆ อกหลายชนด บทท 4 กลาวถงลกษณะทนาสงเกต เกยวกบรายและโคลง แสดงใหเหนวา โคลงสสภาพ โคลงสองสภาพ โคลงสามสภาพ และ รายสภาพกบโคลงสดน โคลงสองดน โคลงสามดน และรายดนตางกเปนคาประพนธทมความ สมพนธทางดานรปแบบในแตละชด และพบวา การใชคาสรอยในรายและโคลงอาจม 2 – 3 คา ซงคาสรอยในรายจะปรากฏไดทงในตาแหนงทายบท ทายวรรคทกวรรคหรอสลบทกสองวรรค สวนคาสรอยในโคลงปรากฏไดททายบาทของทกบาท ยกเวนทายบาทท 2 นอกจากนยงพบวากวมแนวทางทจะแสดงความสามารถในการแตงรายและโคลง โดยเพมบงคบพเศษลงไปใหเปนกลรางและกลโคลงอกหลายชนด บทท 5 เปนบทสรปและขอเสนอแนะ โดยแนะนาใหศกษาววฒนาการทางฉนทลกษณของรายและโคลง โดยใชขอมลในสมยรชกาลท 7 จนถงปจจบน ตลอดจนศกษาลกษณะการใชภาษาในการแตงรายและโคลง อารมย ไทยสรโย (2536) ไดทาวจยเรอง การศกษาวเคราะหโคลงรามเกยรตฉบบพระราชนพนธในรชกาลท 5 โดยมวตถประสงคเพอวเคราะหองคประกอบของโคลงรามเกยรตฉบบ พระราชนพนธในรชกาลท 5 และศกษาความสมพนธระหวางโคลงรามเกยรต

33

กบภาพรามเกยรตทเขยนไวทผนงพระระเบยงพระอโบสถวดพระศรรตนศาสดาราม และวเคราะห คณคาของโคลงรามเกยรต ในแงวรรณศลปและคณคาดานสงคม ซงผลของการวจยสรปไดวา เนอเรองของโคลงรามเกยรตน ตรงตามบทละครรามเกยรตพระราชนพนธรชกาลท 1 เรมเรองตงแตทาวชนกลาเพศพรต และใหไดพบนางสดา จบททพพระพรต พระสตรด พระมงกฎ พระลบรบชนะทาวคนธรรพ ทเขาตเมองไกยเกษ ถงแมจะเปนวรรณคดทมวตถประสงคเพออธบายภาพรามเกยรต แตกแตงตามธรรมเนยมนยมในการแตงวรรณคดรอยกรองของไทย ในดานความ สมพนธของโคลงรามเกยรต และภาพรามเกยรต สรปไดวา โคลงรามเกยรตจะชวยบรรยาย เลาเรอง และพรรณนาภาพรามเกยรต ใหผชมภาพไดทราบรายละเอยดของเนอเรองสมกบวตถประสงคของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว นอกจากน โคลงรามเกยรตยงมคณคาดานสงคมและมความงามดานวรรณศลป สมควรไดรบการยกยองวา เปนวรรณคด สาคญเรองหนง เอกลกษณ สวรรณ (2538) ไดทาวจยเรอง การศกษาความสมพนธระหวาง เจตคตกบผลสมฤทธทางการเรยนจากการฝกทกษะการอานทานองเสนาะโคลงสสภาพ เรอง นราศนรนทร ดวยบทเรยน สไลดประกอบเสยงของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 โดยมวตถประสงคเพอศกษาเจตคต ผลสมฤทธทางการเรยนและความสมพนธระหวางเจตคตกบผลสมฤทธทางการเรยน จากการเรยนดวย บทเรยนสไลดประกอบเสยงสาหรบการฝกทกษะการอานทานองเสนาะ โคลงสสภาพ เรอง นราศนรนทร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ผลการวจยพบวา 1) คาเฉลยของคะแนนเจตคตตอการฝกทกษะ การอานทานองเสนาะของกลมตวอยางอยในระดบสงมาก 2) คาเฉลยของคะแนน ผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยางอยในระดบสง 3) คาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนเจตคตกบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยาง มความสมพนธทระดบนยสาคญ .05 จากเอกสารการวจยในประเทศดงกลาวแลว จะเหนไดวา การศกษาบทรอยกรองโดยเฉพาะกลอนสภาพและโคลงสสภาพมผใหความสนใจมาก อาจจะเปนเพราะรอยกรอง ทง 2 ประเภท มความใกลเคยงกนในเชงการแตงและวรรณคดหลายเลม นยมใชรอยกรองทง 2 ประเภท ทาใหเกดความคนเคย ทาใหผเรยนเกดความสามารถ ความสนใจ และการวเคราะหบทรอยกรองได ผลการวจยสวนมาก จะแสดงใหเหนวา ความสามารถในการเขยนรอยกรองจะเกดขนไดดวยวธการตางๆ เปนตวชวยเสรมการเขยนบทรอยกรอง ไดรบความสนใจจากนกเรยน แตในการเรยนร ดานการเขยนบทรอยกรองนน ความสามารถของผเรยนแตละคน ไมเทากน บางคนเขยนไดด ในขณะทบางคนเขยนไมไดเลยทงๆ ทพนความรเทากน จงควรจะไดมการศกษาเรองความสามารถ การจดลาดบความสามารถ การสรางเจตคตทดใน การเรยนการเขยนบทรอยกรอง เพอจะไดนาขอมลมาใชปรบแกเนอหา และหลกสตรการเรยนในขนตอไป

34

งานวจยตางประเทศ นปป และ ตอวนยา (Knupp; & Tawnya. 2004: Abstract) ไดศกษาเรอง ผลกระทบของการสอนแตงคาประพนธทมตอทกษะการเขยน และความมนใจของนกเรยน เกรดหก โดยมจดประสงค เพอตองการหาขอสรปของผลกระทบของการสอนแตงคาประพนธทมตอทกษะการเขยนและความมนใจของนกเรยนเกรดหก การศกษากงทดลองนไดกาหนดกลมทดลองกอนและหลง การวดผลอยางละ 1 กลม และทดลองตอเนองกนโดยใชแบบสารวจกอนและหลงการทดลอง จากผลการทดลองพบวา ความมนใจของนกเรยนเพมขน อยางมนยสาคญ หลงจากไดรบการสอนแตงคาประพนธ ทกษะ รอยแกวไดรบการปรบปรงและประเมนผล โดยแตกตางกนไปในทกยอหนา ทงกอนระหวางและหลง ผลการประเมนผล มการเพมขนอยางมนยสาคญ นกเรยนททาคะแนนตากวาเกณฑจะจดเปนประเภทประสบการณนอยนกเรยนททาคะแนนไดเทา หรอสงกวาเกณฑจะจดเปนประเภทประสบการณมากกวา และทง 2 กลมแตกตางกนอยางมนยสาคญ เจมส เค เนลสน (Jame, K. Nelson. 2004: Abstract) ไดศกษาเรอง บทเพลงทปราศจากดนตร การศกษาเรองคาประพนธ ในนกเรยนมธยมศกษาทมความเสยงสง โดยมจดประสงค เพอจะอธบายประสบการณของนกเรยนโรงเรยนมธยมศกษาทมความเสยงสงในการมสวนรวมในการแตงคาประพนธนกเรยนเกรดสบสอง 5 คน เปนกลมทดลอง โดยการสมภาษณแบบลกซง การจดบนทกรายการทจดไว วารสารและการสารวจความคนเคยในการนาเอาประสบการณชวตมาใชสมาชกในกลมทดลอง แตละคนจะเลาถงความเสยงแตละอยางและรายงานประสบการณทดในการแตงคาประพนธ ขอความธรรมดา 6 ขอ ความทเลาออกมาคอ 1) การประพนธเปนเครองแสดงความรสก 2) การประพนธกบบทเพลงเชอมตอกนอยางใกลชด 3) การประพนธเปนทางทจะเรยนรเกยวกบสงตางๆ 4) ความรสกถงความเปนกลมจะสรางขนโดยการประพนธ 5) ความรสกถงอสระเสร จะสรางขนโดยการประพนธ และ 6) การประพนธเปนทางทจะบรรเทาความตงเครยด วลเลยม ท เอเกอรส (William, T. Akers. 2005: Abstract) ไดศกษาเรองรปแบบการเขยน พนฐานการสอบสวนเชงคณภาพในระบบทซบซอนของความคดสรางสรรค และโครงสรางความรทเกยวกบการแตงคาประพนธ จากการศกษาพบวา รปแบบของกระบวนการสรางความรเกยวกบการแตงบทประพนธ ตามทฤษฎระบบทวไป เปนประโยชนอยางมากตอจดประสงคทจะอธบายและเขาใจความแตกตางในการเขยนโดยสรป แบบจาลองระบบกระบวนการเขยน พฒนาผานขอมลทไดจากการวเคราะหการสมภาษณ ผลลพธทเปนไปไดของกระบวนการความร ความจาและจตพสยเกยวของกบการแตงบทประพนธ จากเอกสารการวจยตางประเทศดงกลาวแลวจะเหนไดวา งานเขยนบทรอยกรอง เปนทสนใจของผเรยนแตในการเรยนรดานรอยกรองจะพบวา ผเรยนมความสามารถทแตกตางกน บางคนมความสามารถสง ในขณะทบางคนมความสามารถนอยหรออาจไมมความสามารถเลย

35

สงเหลานเปนเรอง ทนาสนใจควรจะนามาวเคราะหและศกษาตอ 3. เอกสารทเกยวของกบเจตคตตอการเรยน 3.1 ความหมายของเจตคต นกจตวทยาและนกการศกษา ทงตางประเทศและในประเทศ ไดใหความหมายของคาวา เจตคต (Attitude) ดงน กลฟอรด (Guilford. 1975: 456 – 457) กลาววา เจตคตคอการทบคคลมความโนมเอยงในลกษณะทชอบหรอไมชอบ เหนดวยหรอไมเหนดวย สนบสนนหรอไมสนบสนนตอการกระทาในสงคมหรอสงทมอยในสงคมอยางใดอยางหนง กด (Good. 1973: 59) กลาววา เจตคตคอความรสกของคนเราทมความคดเหนตอสงตางๆ รอบๆ ตว ในดานความรสกชอบหรอไมชอบ เหนดวยหรอไมเหนดวยตอสงเหลานน นวแมน และ นวแมน (Newman; & Newman. 1983: 54) กลาววา เจตคตเปน การเปลยนแปลงความรสกตอเปาหมายทกาหนด ทงในทางบวกและทางลบ คาแพลน (Kaplan. 1965: 154) กลาววา เจตคตเปนความโนมเอยง หรอความรสกทมตอสงตางๆ ในลกษณะทแนนอน ซงเกดจากการเรยนร การวเคราะหความจรงและการตดสนใจอยางรอบคอบ แตแทจรงแลวเจตคตสวนใหญจะเกดจากอารมณทมตอบคคล ความคดและสงตางๆ ทนทวงท โดยไมคานงถงความเปนจรงในสถานการณเหลานน ออลลพอรต (Allport. 1976: 3) ไดอธบายความหมายของเจตคตไววา เจตคตเปนสภาพ ความพรอมของจตใจและประสาท เกดจากการไดรบประสบการณ ซงมโดยตรงตอการสนองตอบของบคคลตอสภาพตางๆ ทเกยวของกบบคคลนน ซมบาโด และคณะ (Zimbardo; & others. 1977: 20) กลาววา เจตคต ประกอบดวยความรสกพอใจหรอไมพอใจ ชอบหรอไมชอบ ของบคคลทมตอบคคล กลมคน สถานการณ วตถสงของ ซงเจตคตมความเกยวของกบความเชอ กมลรตน หลาสวงษ (2527: 172) กลาววา เจตคต คอ ความรสกของบคคลทไดจากการเรยนรและประสบการณ แลวแสดงสภาวะของรางกายและจตใจ ในดานความพรอม ทจะตอบสนองตอบคคลหรอสงตางๆ ในลกษณะใดลกษณะหนงในสองลกษณะ คอ แสดงความพรอมทจะเขาไปหา เมอเกดความรสกชอบ เรยกวา เจตคตทดหรอทางบวก และแสดงความพรอมทจะหลกหน เมอเกดความรสกไมชอบ เรยกวา เจตคตไมดหรอทางลบ ลวน สายยศ (2530: 2) กลาววา เจตคตเปนความรสกเชอ ศรทธาตอสงใด สงหนง พรอมทจะประพฤตปฏบตตอสงนนได สรางค โควตระกล (2533: 246) กลาววา เจตคต หมายถง ความโนมทมอทธพลตอพฤตกรรมตอบสนองตอสงแวดลอมหรอสงเรา ซงอาจเปนไดทงคน วตถสงของหรอ

36

ความคด เจตคตอาจจะเปนบวกหรอลบ ถาบคคลมเจตคตบวกตอสงใดกจะมพฤตกรรมทจะเผชญกบสงนน ถามเจตคตเปนลบกจะหลกเลยง เจตคตเปนสงทจะเรยนรและเปนการแสดงออกของคานยม และความเชอของบคคล กญชร คาขาย (2540: 159) กลาววา เจตคต หมายถง ความรสกหรอความคดทบคคลมตอวตถ เหตการณ หรอบคคลอนๆ ซงอยลอมรอบตวเรา พวงรตน ทวรตน (2540: 106) กลาววา เจตคต หมายถง ความรสกของบคคลอนเปนผลเนองมาจากการเรยนร ประสบการณ และเปนตวกระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมตอสงตางๆ ไปในทศทางใดทศทางหนง อาจเปนไปในทางสนบสนน หรอคดคานกได สงบ ลกษณะ (2529: 42) กลาววา เจตคต คอ ความรสกพอใจ ชอบ หรอ ไมพอใจ ไมชอบสงใดสงหนง บญธรรม กจปรดาบรสทธ (2531: 117 – 118) ไดอธบายถง เจตคต ไวดงน เจตคตเปนกรยาทาท ความรสกรวมๆ ของบคคลท ทเกดจากความพรอม หรอความโนมเอยงของจตใจ หรอประสาท ซงแสดงออกเพอโตตอบตอสงเราสงใดสงหนง หรอเรองใดเรองหนง โดยจะแสดงออกในลกษณะสนบสนนเหนดเหนชอบดวย หรอตอตานไมเหนดเหนชอบดวย จากคากลาวของนกจตวทยาและนกการศกษาดงกลาว สรปไดวา เจตคต หมายถง ความรสก ภายในของบคคล ในดานความคด ความรสก อารมณรวมกบความร และประสบการณของตวเอง ทมตอสงใดสงหนง ซงสงผลใหบคคลแสดงพฤตกรรมออกมา ในลกษณะเหนดวย ชอบหรอสนบสนนเรยกวา ในทางบวกกบการไมเหนดวย ไมชอบหรอคดคานเรยกวา ในทางลบ 3.2 ลกษณะของเจตคต การพจารณาเจตคตอาจพจารณาไดหลายแงมม การศกษาของ ชอร และ ไรท (Shaw; & Wright. 1967: 6 – 10) ลวน สายยศ (2530: 3) สภาพ วาดเขยน (2525: 211 – 212) และ ส. วาสนา ประวาลพฤกษ (2524: 5) ไดกลาวถง ลกษณะของเจตคต ไวดงน 1. เปนผล หรอขนอยกบการทบคคลประเมนผลสงเรา แลวแปรเปลยนมาเปนความรสกภายใน ทกอใหเกดแรงจงใจในการแสดงพฤตกรรม 2. เจตคตแปรคาไดทงความเขมขนและทศทาง มคาตอเนองกน 3. เจตคตเกดจากการเรยนรมากกวาเปนสงทเกดขนเอง 4. เจตคตขนอยกบเปาเจตคตหรอสงเราเฉพาะอยางทางสงคม 5. เจตคตของบคคลทมตอสงเราทเปนกลมเดยวกนอาจสมพนธกน 6. เจตคตเปนการตระเตรยมหรอความพรอม ในการตอบสนองสงเราในทางทชอบหรอไมชอบตอสงเรานนๆ ซงการตระเตรยมนน จะเปนการตระเตรยมภายในของจตมากกวาภายนอกทจะสงเกตเหนได

37

7.สภาวะของความพรอมจะตอบสนองในลกษณะทกลาวในขอ 6 นน เปน ลกษณะซบซอนทบคคลจะยอมรบหรอไมยอมรบ ชอบหรอไมชอบตอสงตางๆ จะเกยวของ สมพนธกบอารมณดวย ซงเปนสงทอธบายไมคอยจะไดและบางครงไมมเหตผล 8. เจตคตไมใชพฤตกรรม แตเปนสภาวะทางจตใจทมอทธพลตอความรสกนกคด และเปนตวกาหนดแนวทางในการแสดงออกของพฤตกรรม 9. เจตคตไมสามารถวดไดโดยตรง แตสามารถสรางเครองมอวดพฤตกรรมทแสดงออกมา เพอเปนแนวทางในการทานาย หรออธบายเจตคตได 10. เจตคตเกดจากการเรยนรและประสบการณ บคคลจะมเจตคตในเรองเดยวกน แตกตางกน ไดดวยสาเหตหลายประการ เชน สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคมระดบอายและเชาวนปญญา เปนตน 11. เจตคตมความคงทและแนนอนพอสมควร แตอาจเปลยนแปลงไดเมอประสบกบสภาพแวดลอมทเหมาะสมใหมทแตกตางไปจากเดม กฤษณา ศกดศร (2530: 185 – 188) กลาววา เจตคตมลกษณะทสาคญ ดงน 1. เจตคตเกดจากการเรยนรหรอประสบการณ มไดเปนสงทตดตวมา แตกาเนด เมอเดกเกด การเรยนรยอมจะมความรสก และความคดเหนเกยวกบสงทไดเรยนรนน 2. เจตคตเปนสงทเปลยนแปลงได ถาสภาพแวดลอมสถานการณ หรอเหตการณเปลยนแปลงไป เจตคตของบคคลกจะเปลยนแปลงไปดวย 3. เจตคตเปนตวกาหนดพฤตกรรมทงภายในและภายนอก เราสามารถทราบไดวา บคคลใดมเจตคตในทางยอมรบหรอไมยอมรบ โดยการสงเกตจากพฤตกรรมทบคคลนนแสดงออกมา อาจแสดงออกดวยคาพด หรอดวยสหนา ทาทางพอใจหรอไมพอใจ 4. เจตคตเปนสงทซบซอนมทมาสลบซบซอน เพราะเจตคตขนอยกบหลายประการ เชน ประสบการณ การรบรความรสก ความคดเหน อารมณ สงแวดลอม ฯลฯ ฉะนนจงผนแปรได 5. เจตคตเกดจากการเลยนแบบ เจตคตอาจถายทอดไปสบคคลอนได ถาเรามความเคารพ ศรทธาใคร กยอมเหนวา พฤตกรรมของบคคลทเรายอมรบนนดงาม จงเลยนแบบเปนเยยงอยาง 6. ทศทางและปรมาณของเจตคต ปรมาณมตงแตพอใจอยางยง ปานกลางจนถงไมพอใจอยางยง ความเขมขนกแลวแตวาจะมความรสกสดปลายไปดานในเจตคตของบคคลมความรนแรงตางกน ทศทางของเจตคตม 2 ทาง คอ สนบสนนหรอตอตาน 7. เจตคตอาจเกดขนจากความมสานก หรอจากจตไรสานกกได เมอบคคลเรยนร มประสบการณเกยวกบอะไรกจะมจตสานกบรบรณ เพราะไดสงเกตเหน คด พจารณา หาเหตผล วเคราะหจนแนใจวาถกหรอผด ดหรอเลวเปนประการใด เจตคตทเกดขนจาก

38

ลกษณะนเรยกวา เกดจากจตสานกและเจตคตอาจเกดขน โดยปราศจากจตสานกกได ซงจะเปนความรสกตอสงหนงทเกดขนโดยมไดคดพจารณาไตรตรอง 8. เจตคตมลกษณะทคงทนถาวรพอสมควรกวาบคคลจะมเจตคตตอสงใดไดตองใชเวลานาน ใชความคดลกซง เจตคตเกดจากความรสกทสะสมมานาน เจตคตยอมมความคงทนยากทจะเปลยนแปลง แตกสามารถเปลยนแปลงไดแตจะตองใชเวลา สถานการณ เหตการณ หรอสงแวดลอมทเปลยนแปลงไป เกดการเรยนรใหมและใจยอมรบ แสดงวา มกระบวนการ ซงตองใชเวลา 9. บคคลแตละคนยอมมเจตคตตอบคคล สถานการณสงเดยวกนยอมแตกตางกนได ทงนแลวแตประสบการณของบคคลนนๆ จะเหนไดวา เจตคตมลกษณะทสาคญ คอ เปนสงทเรยนรจากความร และประสบการณ สามารถแสดงออกมาในรปพฤตกรรมได และมความคงทนถาวรทเปลยนแปลง ไดยาก เวนแต สถานการณหรอสภาพแวดลอมเปลยนแปลงไป เจตคตสามารถถายทอด และเลยนแบบได หากผรบมความศรทธาและเหนวา พฤตกรรมตางๆ เหลานนดงาม 3.3 ประเภทของเจตคต กมลรตน หลาสวงษ (2528: 230 – 231) แบงเจตคตออกเปน 2 ประเภท คอ 1. เจตคตทางบวกหรอเจตคตทด หมายถง แนวโนมทอนทรยจะเขาหา สงเราหรอสถานการณนน เนองจากความชอบหรอความพงพอใจ 2. เจตคตทางลบ หรอเจตคตทไมด หมายถง แนวโนมทอนทรยจะถอยหนจากสงเรา หรอสถานการณนน เนองจากความไมชอบหรอความไมพงพอใจ สมศกด สนธระเวชญ (2522: 11) แบง เจตคต ออกเปน 3 ระดบ ดงน 1. เจตคตเชงนมาน เปนการแสดงออกในลกษณะความพงพอใจ เหนชอบดวย สนบสนน ปฏบตตามดวยความเตมใจ 2. เจตคตเชงนเสธ เปนการแสดงออกในลกษณะตรงกนขามกบเจตคต เชงนมาน เชน ไมพอใจ ไมเหนดวย ไมยนด 3. เจตคตทเปนกลาง เปนการแสดงออกในลกษณะทไมเปนทงเจตคต เชงนมานและเจตคตเชงนเสธ เชน รสกเฉยๆ ไมถงกบชอบ หรอเกลยด เจตคต เปนลกษณะการแสดงออก ทงดานดและไมด พงพอใจ ไมพงพอใจ เหนดวยและไมเหนดวย หรอเปนกลางคอเฉยๆ 3.4 องคประกอบของเจตคต เจตคตประกอบดวยองคประกอบตางๆ โดยแบงเปน 3 ลกษณะ คอ 1. เจตคตมองคประกอบเดยว คอ องคประกอบดานอารมณหรอความรสก (Affective Component) หมายถง ความรสกชอบหรอไมชอบทมตอเปาหมายของเจตคต นกจตวทยาในกลมน ไดแก ออลลพอรต (Allport. 1976) เทอรสโตน (Thurstone. 1959)

39

อนสโค (Insko. 1967) นวแมน และ นวแมน (Newman; & Newman. 1983) 2. เจตคตมสององคประกอบ คอ 2.1 องคประกอบดานสตปญญา (Cognitive Component) หมายถงองคประกอบดานความเชอ ความร ความคด และความคดเหนทมตอเปาหมายของเจตคต 2.2 องคประกอบดานอารมณหรอความรสก (Affective Component) หมายถง ความรสกชอบ หรอไมชอบ หรอทาททดหรอไมดทมตอเปาหมายของเจตคต นกจตวทยาในกลมน ไดแก แคทซ (Katz. 1960); คาแพลน (Kaplan. 1965) กลฟอรด (Guilford. 1975) 3. เจตคตมสามองคประกอบ คอ 3.1 องคประกอบดานสตปญญา (Cognitive Component) หมายถงองคประกอบดาน ความเชอ ความร ความคด และความคดเหนทมตอเปาหมายของเจตคต 3.2 องคประกอบดานอารมณหรอความรสก (Affective Component) หมายถง ความรสกชอบหรอไมชอบ หรอทาททดหรอไมดทมตอเปาหมายของเจตคต 3.3 องคประกอบดานพฤตกรรม (Behavioral Component) หมายถง ความพรอม หรอแนวโนมทบคคลจะปฏบตตอเปาหมายของเจตคต นกจตวทยาในกลมน ไดแก ทรยแอนดส (Triandis. 1971); มอรส (Morris. 1990) นกจตวทยาและนกการศกษา มความเหนทแตกตางกนในเรององคประกอบของเจตคต 3.4 การเปลยนแปลงและอทธพลของสงแวดลอมตางๆ ทมผลตอเจตคต ชชพ ออนโคกสง (2518: 7) กลาวไววา เจตคตเปนสงทเปลยนแปลงได ซงมสาเหตมาจากสงตอไปน 1. เมอไดรบขอมลใหมจากบคคลหรอสอมวลชน 2. เมอไดรบประสบการณตรงหรอความสะเทอนใจ 3. เมอถกบงคบใหตองปฏบตไปนานๆ 4. เมอไดรบการรกษาทางจต เพอใหเขาใจเหตผลทถกตอง 5. เมอตองการเปลยนเพอใหสอดคลองกบพฤตกรรมใหม ทว กอแกว และ อบรม สนภบาล (2517: 56) กลาวไววา การเปลยนแปลง เจตคตของบคคลนนสงแวดลอมรอบๆ ตวมอทธพลเปนอยางยง สงแวดลอมทสาคญ ไดแก 1. บดามารดา มเจตคตไปในทางใดยอมมอทธพลตอบตรใหมเจตคตในทางเดยวกบบดามารดา 2. วฒนธรรมภายในสงคม คนทมอาชพหรอชนทางสงคมหรอนบถอศาสนาตางกน ยอมมเจตคตแตกตางกน 3. บคลกภาพของบคคลมอทธพลตอการสรางเจตคตของบคคลตอสงนนๆ ดวย

40

4. การศกษาเลาเรยนในโรงเรยน งานของโรงเรยนมอทธพลตอชวตคนมากกวาสถาบนอนๆ ในสงคม ดงนนหากโรงเรยนมครด ตาราเรยนทดและการปกครองทด ยอมเปนสวนสาคญใน การสรางเจตคตแกเดกนกเรยนในทางทดดวย 5. การพกผอนหยอนใจ โลกปจจบนเจรญกาวหนาไปมาก คนแสวงหาความบนเทงใจไดหลายรปแบบ ซงในแตละรปแบบมอทธพลตอการสรางเจตคตของคน จะเหนไดวา เจตคตของคนเปลยนแปลงไปตามอทธพลสภาพแวดลอม สถานการณ 3.6 หลกการสรางเจตคตทดแกเดก สาเรง บญเรองรตน (2524: 7) กลาวไววา ในการจดการเรยนการสอนวชา ตางๆ นอกจากจะมจดมงหมาย เพอใหผเรยนมความรความสามารถในวชาทเรยนแลว ยงตองปลกฝงใหผเรยนมเจตคตทดตอการเรยนในวชาเหลานนดวย เจตคตในวชาทเรยนมความสาคญ เพราะทาใหผเรยนตงใจเรยน สนใจเรยนและแสวงหาความรไดเปนอยางด หากผเรยนมเจตคต ทดตอครผสอน ตอกจกรรมการเรยนการสอน ตอวชาเรยน จะสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขนดวย ทว กอแกว และ อบรม สนภบาล (2517: 56) ไดเสนอหลกการสรางเจตคตทดแกเดก ดงน 1. ใหผเรยนทราบจดมงหมายของการเรยน 2. ใหผเรยนเหนประโยชนอนแทจรงของวชาทเรยน 3. ใหผเรยนมโอกาสหรอมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน 4. ใหผเรยนไดเรยนตามความสามารถ ความสนใจ ความถนด เพอจะไดเกดผลสาเรจในการเรยน อนสงผลใหเกดเจตคตทดตอการเรยน 5. ผสอนตองเตรยมการสอนมาเปนอยางด ใชวธสอนทด เพอใหผเรยนเขาใจไดงาย และแจมแจง 6. ผสอนตองสรางความอบอนใจและความเปนกนเองกบผเรยน 7. ผสอนตองเสรมสรางบคลกภาพของตนเองใหนาเลอมใสแกผเรยน 8. การจดสภาพแวดลอมตางๆ ภายในโรงเรยน หองเรยน ตองใหมบรรยากาศทนาอย นาเรยน และนาสนใจ ผสอนมบทบาทสาคญในการสรางเจตคตตอผเรยน และเจตคตของผเรยนจะดไดขนอยกบการจดสภาพและสถานการณในการเรยนทดของผสอน 3.7 การวดเจตคต สชาต ประสทธรฐสนธ (2534) ไดกลาวไววา หลกการวดเจตคตทสาคญทตองนามาพจารณาในการสรางและประเมนผลของการวด คอ

41

1. ความเปนมตเดยว (Unidimensionality) คอ ความเปนอยางเดยวกน หมายความวา มาตรวดเจตคตตองวดในเรองเดยวกนเทาทจะเปนไปได เนอหาของขอความแตละขอในมาตรวดอาจแสดงไดไมชดเจนวาขอความนนจรงๆ วดอะไร ดวยเหตนจงตองใชเทคนคการศกษาความสมพนธรวม เพอกาหนดวาขอความตางๆ เหลาน มการรวมกลมกนอยางไร และขอความใดเปนขอความทวดเรองนนไดดทสด 2. ความเปนเสนตรง (Linearity) และการมชวงเทากน (Equal Intervals) หรอดเหมอนวาจะมชวงเทากน (Equal – Appearing Intervals) มาตรวดทดควรเปนมาตรวด ทสามารถเรยงตาแหนงระดบเจตคตของผตอบใหอยบนสเกลทมลกษณะเปนเสนตรงเดยวกนตามระดบของเจตคต เพอความสามารถในการเปรยบเทยบ และควรมระบบการใหคะแนน ทหนวยแตละหนวย มชวงทเทากนในทางปฏบต เปนการยากทจะกาหนดคาคะแนนของ แตละขอความใหมชวงทแนนอน เพอจะเปรยบเทยบคากบขอความอนได นอกจากนยงเปน การยากทจะกาหนดไดวาขอความตางๆ ทใชมลกษณะเปนมตเดยวเชงเสนหรอไม 3. ความเชอมน (Reliability) หรอความเชอถอไดในการวดเจตคต ถาใชมาตรวดตวเดมวดในสงเดยวกน ในเวลาใกลเคยงกน ผลการวดจะมความสมพนธ และสอดคลองกน ความเชอมนของมาตรวดสวนหนงขนอยกบความยาวของมาตรวด ความหลากหลาย ยงมขอความยาวและหลากหลายมากเทาใด ผลการวดจะคงทยากมาก เพราะคนจะมปฏกรยาตอมาตรวดครงทสอง แตกตางไปจากครงแรก ดงนนหากความสอดคลองกนของคะแนนหรออนดบมถงรอยละ 80 ถอวา ใชไดและเปนทยอมรบโดยทวไป 4. ความเทยงตรง (Validity) หรอความถกตองของการวด หมายถงวา มาตรวดทสรางขนมานน วดในสงทตองการวดหรอไม บางครงผสรางมาตรวดเจตคตอาจมงไปทความเปนมตเดยวกนของการวด โดยรกษาเอาไวแตเฉพาะขอความทมความสมพนธกน ทาใหกลายเปนการวดในสงทไมตองการไป 5. ความสามารถในการสรางใหมได (Reproducibility) เมอไดคะแนนของการวดแลว หากวธการวดมระบบดจะสามารถทานายจากคะแนนทไดวา ผตอบตอบแตละขออยางไร สามารถทจะสรางแบบแผนของคาตอบทถกตองไดอยางไร กมลรตน หลาสวงษ (2528: 187) อธบายวา วธวดเจตคตสามารถวดไดจาก 1. โดยการประเมนความรสกของตนเอง 2. สงเกตพฤตกรรมทแสดงออก 3. แปลความหรอตความปฏกรยาทบคคลแสดงตอสงเรา 4. การทางานบางอยางทกาหนดให รววรรณ องคนรกษพนธ (2533: 17) เสนอวธวดเจตคตวา สามารถวดไดจาก 1. การสงเกต 2. การสมภาษณ 3. การใชแบบสอบถาม

42

4. การรายงานตนเอง 5. การใชโปรเจคทฟเทคนค 6. การใชสงคมมต นกการศกษาและนกจตวทยาจะใชแบบทดสอบหรอมาตรวดประเภทนเพอวดเกยวกบความรสกตอสงใดสงหนง โดยอาศยกฎเกณฑแลวนาไปวดบคคล เพอแปลความหมายตามกฎเกณฑของเครองมอนน แบบทดสอบ หรอมาตรวดทนยมใชกนในการวจย การศกษาคนความ 4 แบบตามวธสราง คอ 1. แบบทดสอบหรอมาตรวดทสรางตามวธการของ เทอรสโตน 2. แบบทดสอบหรอมาตรวดทสรางตามวธการของ ออสกด 3. แบบทดสอบหรอมาตรวดทสรางตามวธการของ กทแมน 4. แบบทดสอบหรอมาตรวดทสรางตามวธการของ ลเครต การศกษาคนควาครงน ผวจยไดเลอกใชแบบทดสอบหรอมาตรวดทสรางตามวธการของ ลเครต (Renis Likert) ซง ปรมนทร อรเดช (2547: 40) กลาวไววา มาตรวดเจตคตตามวธการของ ลเครต มขอดทอานวยความสะดวกแก ผใชหลายประการ คอ 1. สรางงาย สะดวกในการนาไปใชและวเคราะหผล 2. ไมตองใชกลมผเชยวชาญในการตดสนเพอกาหนดคาคะแนนประจาขอ 3. ไมตองคานวณคาประจาขอ 4. สามารถวดคณลกษณะไดแนนอนกวามาตรวดของ เทอรสโตน เพราะผตอบตองตอบทกขอ ในขณะทวธการของ เทอรสโตน ผตอบสามารถเลอกตอบเพยงบางขอจงมโอกาสบดเบอนความจรงไดมากกวา 5. มความเชอถอไดสงมากใชขอคาถามเพยงไมกขอกมความเชอถอไดสงพอๆ กบวธอนๆ ทใชจานวนขอมาก 6. สามารถนามาประยกตใชในการวดเจตคตทมตอสงตางๆ สถานการณ ตาง ๆ ไดอยางกวางขวาง ทงยงสามารถวดทศทางและปรมาณความมากนอยของเจตคตได อกดวย เชดศกด โฆวาสนธ (2520: 50 – 56) ไดอธบายลาดบขนตอนการสรางไว ดงน แบบทดสอบหรอมาตรวดทสรางตามวธการของ ลเครต แบงการกาหนดชวงความรสกของคนออกเปน 5 ชวง หรอ 5 ระดบ คอ ระดบท 1 เหนดวยอยางยง ระดบท 2 เหนดวย ระดบท 3 ไมแนใจ ระดบท 4 ไมเหนดวย ระดบท 5 ไมเหนดวยอยางยง

43

กาหนดการใหคะแนนของการตอบของแตละตวเลอกโดยทวไปจะกาหนดคะแนน ขอความทางบวกเปน 5 4 3 2 1 (หรอ 4 3 2 1 0) และขอความทางลบเปน 1 2 3 4 5 (หรอ 0 1 2 3 4 ) ซงการกาหนดแบบนเรยกวา Arbitary Weighting Method ขอความทบรรจลงในแบบทดสอบ หรอมาตรวดประกอบดวยขอความทแสดงความรสกทงทางบวกและทางลบ อาจจะม 18 – 20 ขอ การกาหนดนาหนกคะแนนตอบ แตละตวเลอก กระทาตอเมอไดรวบรวมขอมลมาแลว โดยกาหนดตามวธการกาหนดคาคะแนน ซงนยมใชกนมาก โดยมขนตอน ดงน 1. พจารณาวาตองการจะวดเจตคตของใครทมตอใครและใหความหมายของสงทจะวดใหแนนอน 2. เมอตความหมายของสงทจะวดแนนอนแลว กสรางขอความในแตละหวขอโดยใหคลมเนอหาในหวขอเหลานน ขอความนอาจเขยนขนเองหรอนามาจากทอน และตองมลกษณะ ดงน 2.1 เปนขอความทเขยนในแงความรสก ความเชอหรอความตงใจทจะทาสงใดสงหนง ไมใชขอเทจจรง 2.2 ขอความทบรรจลงในสเกล จะตองเปนขอความทเปนบวกและลบคละกน 2.3 ขอความแตละขอความตองสน เขาใจงาย ชดเจน ไมกากวม จานวนขอทสรางขนในครงแรกควรมประมาณ 30 ขอความขนไป เพราะตองเลอกขอความใหเหลอประมาณ 20 – 25 ขอความ ในแตละเรองทจะวด 3. เมอไดขอความเพยงพอแลวกบรรจลงในสเกล โดยใหมตวเลอก 5 ตวเลอก ดงน เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง 4. นาขอความทสรางขนไปใหผเชยวชาญในเรองนนๆ ตรวจสอบโดยพจารณาในดานคณลกษณะและความเหมาะสมของภาษาทใชตลอดจนการตอบขอความวา สอดคลองกนเพยงใด 5. ทาการทดลองขนตนกอนนาไปใชจรง โดยนาไปใชกบกลมตวอยางจานวนหนง เพอตรวจสอบความชดเจนของขอความและภาษาทใชอกครงหนง และตรวจสอบคณภาพดานอนๆ ไดแก ความเทยงตรง คาอานาจจาแนก และความเชอมนของมาตรวดเปนครงสดทาย เหตผลทตองทาการวเคราะห ขอความกเพอจะเลอกเอาเฉพาะขอความทมความแตกตางของคะแนนในกลมทไดคะแนนสงสดกบกลมทไดคะแนนตาสด เพราะถอวา ขอความเหลานน สามารถจะวดความรสกทแตกตางกนได แบบทดสอบหรอมาตรวดเจตคตมหลายแบบแตทนยมใช คอ แบบทดสอบ หรอมาตรวดทสรางตามวธการของ ลเครต เพราะสะดวกในการนาไปใช มวธการสรางทไมยงยากซบซอน มความเชอถอสงและยงสามารถนาไปปรบใชกบการวดตางๆ ไดอยางกวางขวาง

44

4. งานวจยทเกยวของกบเจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตเปนเรองของความรสกนกคดทมตอสงใดสงหนงทงในดานดและไมด หาก เจตคตเปนไปในทางดจะสงผลตอการเรยนของผเรยน ทงในดานความสนใจ ความเอาใจใส และผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนดวย ซงมผสนใจศกษาคนควาเรองนอยเสมอ ผลงานวจย ทเกยวของกบเจตคตทนาสนใจม ดงน งานวจยในประเทศ ขจรศร ชาตกานนท (2533: 81 – 83) ไดศกษาเจตคตตอการสอนวชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนดวยชดการสอนมนคอรสกบการสอน ตามคมอคร กรมวชาการ ผลการศกษาพบวา เจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนทเรยนดวย ชดการสอนมนคอรสกบการสอน ตามคมอคร กรมวชาการ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต เพยงใจ บญนนทน (2538: บทคดยอ) ไดศกษาเจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนดวยการสอนแบบนาฏการกบการสอนตามแนวคมอครของกรมวชาการ ผลการศกษาพบวา เจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนทเรยนดวยการสอนแบบนาฏการกบการสอน ตามแนวคมอครของกรมวชาการ แตกตางกน อยาง มนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ปราโมทย ไวยกล (2540: บทคดยอ) ไดศกษาเจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทสอนโดยใชบทเพลงพนบานภาคกลาง ประกอบการสอนกบการสอนตามคมอคร ผลการศกษาพบวา เจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยน ทสอนโดยใชบทเพลงพนบานภาคกลางประกอบการสอนกบการสอน ตามคมอครแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 วภาว แปนเรอง (2546: 104) ไดศกษาเจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบมงประสบการณภาษากบการสอนตามคมอคร ผลการศกษาพบวา เจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบ มงประสบการณภาษากบการสอนตามคมอคร แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 พรพรรณ ศรโปฎก (2548: 94) ไดศกษาเจตคตตอการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนการสอนแบบ 4 MATกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามหลกสตรสถานศกษา ผลการศกษาพบวา เจตคต ตอ การเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอน โดยใชกจกรรมการเรยนการสอนแบบ 4 MAT กบการจดกจกรรมการเรยนการสอน ตามหลกสตรสถานศกษาไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จากการศกษาคนควางานวจยทเกยวของกบเจตคตทมตอวชาภาษาไทยดงกลาวนน จะเหนไดวา การทนกเรยนจะมเจตคตทดตอวชาภาษาไทยไดนน จาเปนตองไดรบ

45

การฝกฝนอบรมจากครผสอน ตลอดจนวธการสอนและเวลาทเหมาะสม การทนกเรยนมเจตคตทดตอวชาภาษาไทย จะชวยใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทด และพฒนาไปสความ สามารถของตวเอง ชวยใหนกเรยนประสบความสาเรจทงการศกษาและชวตในอนาคตได

งานวจยตางประเทศ โคแกน และ เลวน (Cogan; & Levin. 1957: 135 – 139) พบวา เมอนกเรยน มความศรทธาในตวคร ความศรทธาทนกเรยนใหแกคร จะชวยใหนกเรยนมทศนคตทดตอ การเรยนการสอน การมทศนคตทดเชนน จะทาใหผลการเรยนของนกเรยนดขน เบลดโซ (Bledsoe. 1971: 122) พบวา นกเรยนมความสามารถทางการเรยนตางกนจะมทศนคตตอการสอนของครตางกน คอ กลมทมความสามารถทางการเรยนสงมทศนคตทดกวากลมทมความสามารถทางการเรยนตา ไวสเนอร (Wiesner. 1978: 2735 – A) ศกษาพบวา สไตลการคดแบบวเคราะหเชงบรรยาย มความสมพนธในทางบวกในระดบสงกบผลสมฤทธทางการเรยนวชา คาซเซน (Krashen. 1981: 23) กลาววา ผเรยนทรสกวา การเรยนในชนเรยน มความสนกสนาน และมความรสกชอบผสอน วธทสอนจะสงผลใหผเรยน ใชความพยายาม ในการเรยนมากยงขน บราวน (Brown. 1991: 2604 – A) ไดศกษาแบบการคดของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 และ 4 พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มการคดแบบอสระจากสง รอบขางมากกวานกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 นกเรยนผวขาวและชาวเอเชยมการคดแบบอสระจากสงรอบขางมากกวานกเรยนผวดา แบร (Beare. 1955: 313) ไดศกษาความสมพนธระหวางการอาน การเขยน โดยศกษากบกลมตวอยาง 37 คน ทใชภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง แบงกลมตวอยางออกเปน 3 กลม คอ กลมทหนงอานอยางเดยว กลมทสองเขยนอยางเดยวและกลมทสามสอนทงการอานและการเขยน ผลการทดลองพบวา กลมทสามคอสอนทงการอานและการเขยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาทงสองกลม คารมเชล (Carmichael. 1995: 1387) ไดศกษาผลการเขยนทมผลตอความ สามารถในการอาน และเจตคตของนกเรยนในการใชภาษาพฒนาการอานในชนเรยน โดยศกษากบนกเรยนจานวน 38 คน แบงเปนกลมทดลอง ซงใชการสอนอานแบบบรณาการกลวธ การสอนอานและเขยน สวนกลมควบคมใชวธการสอนแบบดงเดม ผลการวจยพบวา นกเรยนทใชหลกสตรแบบบรณาการในการอานและเขยน มความสามารถในการอานดกวานกเรยนกลมทใชวธสอนแบบปกต ปอนต-สการก. (Ponti-Sgargi. 1996: 39) ไดศกษาความสมพนธระหวาง การอาน การเขยนและเนอเรอง ผลการทดลองพบวา การอาน การเขยน และเนอเรองมความสมพนธกนเปนหนงเดยว

46

จากการศกษาคนควางานวจยทเกยวของกบเจตคตทมตอการเรยนในตางประเทศพบวา นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนในวชาใดๆ สง กจะมเจตคตทดตอวชานนๆ และ การจดการเรยนรของครมผลตอเจตคต แสดงวา เจตคตยอมมผลตอการเรยนรของผเรยน 5. งานวจยทเกยวของกบการศกษาความสมพนธ งานวจยในประเทศ จารก พพวง (2536: บทคดยอ) ไดศกษาเรอง ความสมพนธระหวางการม สวนรวมในกจกรรมสงเสรมการอานกบความสามารถในการอานภาษาไทย อยางมวจารณญาณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เขตการศกษา 1 ผลการศกษาพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เขตการศกษา 1 มสวนรวมในกจกรรมสงเสรมการอานนอยและการม สวนรวมในกจกรรมสงเสรมการอานกบความสามารถในการอานภาษาไทยอยางมวจารณญาณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เขตการศกษา 1 ไมมความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 อดมพร พสถาน (2537: บทคดยอ) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางผลสมฤทธใน การอานอยางมวจารณญาณกบเจตคตการอานกอนและหลงฝกอาน ของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 โรงเรยนกรงเทพครสเตรยนวทยาลย กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา ไมมความสมพนธกนระหวางคะแนนผลสมฤทธในการอาน อยางมวจารณญาณกบคะแนนเจตคตการอานในแตละกลม ดารง ญาณจนทร (2538: บทคดยอ) ไดศกษาเรองความสมพนธของการวนจ สารรอยกรองรปแบบใหมกบการเขยนเชงสรางสรรคของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จงหวดพระนครศรอยธยา ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธในการอานวนจสารรอยกรองรปแบบใหม และผลสมฤทธในการเขยนเชงสรางสรรคของนกเรยนอยในระดบตา และผลสมฤทธทงสองม ความสมพนธกนในทางบวก อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ดารณ สมบรณอนกล (2539: บทคดยอ) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางความรเกยวกบลกษณะโวหาร และความสามารถในการอาน เพอความเขาใจกบความสามารถในการเขยนภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา 1) ความรเกยวกบลกษณะโวหาร มความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการอาน เพอความเขาใจภาษาไทย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 2) ความรเกยวกบลกษณะโวหาร มความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการเขยนภาษาไทยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 3) ความสามารถในการอานเพอความเขาใจมความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการเขยนภาษาไทยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 4) ความรเกยวกบลกษณะโวหาร และความสามารถในการอานเพอความเขาใจมความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการเขยนภาษาไทยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

47

เยนจตต ศรใจงาม (2540: บทคดยอ) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางความสามารถในการอาน เพอความเขาใจ การเขยนความเรยง และการแตงคาประพนธภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา 1) ความสามารถในการอานเพอความเขาใจมความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการเขยนความเรยงภาษาไทยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 2) ความสามารถในการอาน เพอความเขาใจมความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการแตงคาประพนธภาษาไทย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ0.01 3) ความสามารถในการเขยนความเรยงภาษาไทยมความสมพนธทางบวกกบความสามารถ ในการแตงคาประพนธภาษาไทยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ0.01 4) ความสามารถ ในการอานเพอความเขาใจและความสามารถในการเขยนความเรยงภาษาไทย มความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการแตงคาประพนธภาษาไทย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 สขรก สรอยทอง (2543: บทคดยอ) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางความรวชาภาษาไทย ความวตกกงวลในการสอน และสมรรถภาพดานการสอนภาษาไทยของนกศกษาฝกประสบการณวชาชพคร สถาบนราชภฎ กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา 1) ความรวชาภาษาไทยมความสมพนธในทางลบกบความวตกกงวลในการสอนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 2) ความรวชาภาษาไทยมความสมพนธกนกบสมรรถภาพดานการสอนภาษาไทย 3) ความวตกกงวลในการสอนมความสมพนธเชงผกผนกบสมรรถภาพดานการสอนภาษาไทย พมพชร พงษตน (2544: บทคดยอ) ไดศกษาเรอง ความสมพนธระหวางองคประกอบของแรงจงใจในการอานกบความสามารถในการอาน เพอความเขาใจภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา 1) แรงจงใจในการอานตามความคดเหนของนกเรยนอยในระดบปานกลางจาแนกเปนรายองคประกอบ พบวา องคประกอบของแรงจงใจในการอานทกองคประกอบ ซงไดแกความคาดหวงในตนเอง ความทาทาย ประสบการณ ความสาคญในการอาน การตระหนกร การแขงขน ผล การเรยนการตอบสนองทางสงคม ความคาดหวงของผอน ความกระตอรอรน อยในระดบปานกลาง 2) ความสามารถใน การอานเพอความเขาใจภาษาไทยอยในระดบผานเกณฑขนตาทกาหนดของกรมวชาการ ความสามารถในการอานเพอความเขาใจ ภาษาไทย ขนความเขาใจขอเทจจรงอยในระดบผานเกณฑขนตาทกาหนดความสามารถในการอาน เพอความเขาใจภาษาไทยขนการตความ และความสามารถในการอาน เพอความเขาใจภาษาไทยขนการประเมนคา อยในระดบตากวาเกณฑทกาหนด 3) แรงจงใจในการอานรวมทกองคประกอบกบความสามารถในการอาน เพอความเขาใจภาษาไทยมความสมพนธกนในทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณาแตละองคประกอบพบวา ม 7 องคประกอบทมความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการอาน เพอความเขาใจ

48

ภาษาไทย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 คอความคาดหวงในตนเอง ความทาทาย ประสบการณ ความสาคญในการอาน การตระหนกร การแขงขน และความกระตอรอรน จากการศกษาเรองความสมพนธจากงานวจยในประเทศจะพบวา องคประกอบตางๆ ทงดานทกษะ ความรความเขาใจ และกระบวนการเรยนร ตางมความสมพนธกนในลกษณะตางๆ กนไป เชน ในทางบวก ในทางลบ และมคาความสมพนธทแตกตางกน มากบางนอยบาง หรออาจจะไมมคาความสมพนธเลย ซงเปนสงทนาสนใจและชวนใหศกษาคนควาอยางยง

บทท 3 วธดาเนนการศกษาคนควา

ในการศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดดาเนนการตามขนตอน ตามลาดบหวขอ ตอไปน 1. การกาหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการศกษาคนควา 3. การสรางและหาคณภาพเครองมอ 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล 6. สถตทใชในการศกษาคนควา 1. การกาหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง 1.1 ประชากร ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 ทเรยนวชา ท 40215 คาประพนธไทย จานวน 4 หองเรยน รวมนกเรยน 180 คน 1.2 กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 ไดจากการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) โดยใชหองเรยนเปนหนวยสม ดวยการจบฉลากมา 1 หองเรยน ในจานวนทงหมด 4 หองเรยน จานวนนกเรยน 45 คน 2. เครองมอทใชในการศกษาคนควา เครองมอทใชในการศกษาคนควาครงน ประกอบดวย 2.1 เครองมอทใชประกอบการสอน - แผนการจดกจกรรมการเรยนร วชา ท 40215 คาประพนธไทย 2.2 เครองมอทใชเกบรวบรวมขอมล - แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ - แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ - แบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย

50

3. การสรางและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ ในขนตอนการสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอนน ผศกษาคนควาไดดาเนนการสรางเครองมอทใชประกอบการสอนและเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลตามขนตอนการสรางเครองมอแตละชนดและนาไปทดสอบหาคณภาพกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยน ศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ทไมใชประชากรและกลมตวอยาง โดยกลมผเรยนทใชทดสอบหาคณภาพเครองมอกบผเรยนกลมตวอยางทใชในการทดลองมสภาพแวดลอม กระบวนการจดการเรยนรและผลสมฤทธใกลเคยงกน 3.1 การสรางและหาคณภาพเครองมอทใชประกอบการสอน 3.1.1 การสรางแผนการจดการเรยนรสาหรบกลมทดลอง ผศกษาคนควาสรางแผนการจดการเรยนร โดยใชวธการจดการเรยนร ตามหลกสตรสถานศกษาสาหรบผเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เพอใชในการสอนกลมทดลอง โดยมขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนร ดงน 3.1.1.1 ขนเตรยม 3.1.1.1.1 ศกษาหลกสตรสถานศกษา จดมงหมายของหลกสตร ผลการเรยนรทคาดหวง ขอบขายเนอหา และเวลาของวชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 3.1.1.1.2 ศกษาการจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 โดยเนนศกษาสาระท 2 มาตรฐานท 2.1 เรองการเขยน การใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความและเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนขอมลรายงานสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ เพอใหเกดแนวคดทดในการดาเนนการขนตอไป 3.1.1.1.3 วเคราะหผลการเรยนรทคาดหวง 3.1.1.1.4 ศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของ 3.1.1.2 ขนสราง การสรางแผนการจดการเรยนรตามหลกสตรสถานศกษา วชา ท 40215 คาประพนธ ไทยเรองความรเบองตนเกยวกบการแตงคาประพนธ การวางแนวคดหรอการสราง ความคด การแตงกลอนสภาพและการแตงโคลงสสภาพ จานวน 11 แผน รวม 20 คาบ (คาบละ 50 นาท) แนวการจดการเรยนรใชตามคมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ของกรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ แผนการจดการเรยนรประกอบดวย 1. สาระสาคญ 2. ผลการเรยนรทคาดหวง 3. เนอหา

51

4. กจกรรมการเรยนร มขนตอน ดงน 4.1 ขนนา 4.2 ขนสอน 4.3 ขนสรป 5. สอการเรยนร 6. วธวดผลและประเมนผล 6.1 การวดผล 6.2 การประเมนผล 6.3 เครองมอวด 7. บนทกผลหลงสอน 8. กจกรรมเสนอแนะ ผศกษาคนควาไดสรางแผนการจดการเรยนร จานวน 11 แผนใชเวลา 20 คาบ (คาบละ 50 นาท) ดงมรายละเอยดแสดงในตาราง 1

52

ตาราง 1 แผนการจดการเรยนรตามหลกสตรสถานศกษา วชา ท 40215 คาประพนธไทย

ลาดบแผนการจดการเรยนร เรอง จานวนคาบ

แผนการจดการเรยนรท 1 ความรเบองตนเกยวกบการแตงคาประพนธ เรอง คาประพนธไทยประเภทตางๆ คณะและสมผสในคาประพนธไทยประเภทตางๆ

2

แผนการจดการเรยนรท 2 ความรเบองตนเกยวกบการแตงคาประพนธ เรองคาเปน คาตาย คาเอก คาโท คาคร คาลห

2

แผนการจดการเรยนรท 3 การวางแนวคดหรอการสรางความคด เรอง ความ สมพนธระหวางความคดกบงานประพนธและแนวคดหรอการสรางความคดเพอกาหนดเปนเนอหาสาระของคาประพนธ

2

แผนการจดการเรยนรท 4 การแตงกลอนสภาพเรองประวตความเปนมา ลกษณะขอบงคบ สมผสและเสยงวรรณยกตทายวรรคของกลอนสภาพ

2

แผนการจดการเรยนรท 5 การแตงกลอนสภาพเรอง การวางคาในวรรคและการวางวรรคของกลอนสภาพ

2

แผนการจดการเรยนรท 6 การแตงกลอนสภาพ เรอง การวางวรรคของกลอนสภาพ

2

แผนการจดการเรยนรท 7 การแตงกลอนสภาพ เรอง การแตงกลอนสภาพตามภาพทกาหนดให

1

แผนการจดการเรยนรท 8 การแตงโคลงสสภาพ เรองลกษณะขอบงคบและแผนผงของโคลงสสภาพ

2

แผนการจดการเรยนรท 9 การแตงโคลงสสภาพเรอง การวางบาทตางๆ ของโคลงสสภาพ

2

แผนการจดการเรยนรท 10 การแตงโคลงสสภาพเรอง การวางบาทตางๆ ของโคลงสสภาพ

2

แผนการจดการเรยนรท 11 การแตงโคลงสสภาพ เรอง การแตงโคลงสสภาพตามภาพทกาหนดให

1

รวม 20

53

3.1.2 การหาคณภาพแผนการจดการเรยนรสาหรบกลมทดลอง 3.1.2.1 ผศกษาคนควานาแผนการจดการเรยนรเสนอใหผเชยวชาญการสอนวชาภาษาไทย จานวน 3 ทาน พจารณาความสอดคลองของผลการเรยนรทคาดหวงกบเนอหา และวธจดกจกรรมการเรยนร 3.1.2.2 ปรบปรงแกไขแผนการจดการเรยนร ตามคาแนะนาของผเชยวชาญ 3.1.2.3 นาแผนการจดการเรยนรทปรบปรงแลวไปทดลองใช( Try out)กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 โรงเรยนศรอยธยา ใน พระอปถมภฯ จานวน 45 คน จานวน 20 คาบ เทากบทดลองจรง เพอหาขอบกพรองเกยวกบเวลา สถานการณ ลกษณะกจกรรม และเนอหาวามความเหมาะสมเพยงใด เพอปรบปรงแกไขใหเหมาะสม 3.1.2.4 ปรบปรงแกไขแผนการจดการเรยนรแลวเสนอใหผเชยวชาญตรวจสอบอกครง กอนนาไปทดลองจรงกบกลมตวอยาง เพอทาการศกษาคนควาในครงนตอไป 3.2 การสรางและหาคณภาพเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมล 3.2.1 การสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพ สรางขน ตามผลการเรยนรทคาดหวงตามสาระและมาตรฐานการเรยนร วชา ท 40215 คาประพนธไทย มวธดาเนนการตามขนตอน ดงน 3.2.1.1 ขนเตรยม 3.2.1.1.1 ศกษาหลกสตรสถานศกษา จดมงหมายของหลกสตร ผลการเรยนรทคาดหวงขอบขายเนอหา และเวลา ของวชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 3.2.1.1.2 ศกษาการจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 โดยเนนศกษาสาระท 2 มาตรฐาน ท 2.1 เรองการเขยน การใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความและเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนขอมลรายงานสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ และการแตงคาประพนธหรอบทรอยกรอง เพอเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบ 3.2.1.1. 3 ศกษาวธวเคราะหขอสอบจากหนงสอเทคนคการสราง และสอบความถนดทางการเรยนและความสามารถทวไปของ ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ (2541: 1 – 400) หนงสอเทคนคการเขยนขอสอบของ ชวาล แพรตกล (2520: 1 – 407) และหนงสอการเขยน ขอสอบภาษาไทยของ จนทมา พรหมโชตกล (2529: 1 – 65) เพอสรางแบบทดสอบความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพ โดยยดผลการเรยนร

54

ทคาดหวง 3.2.1.1. 4 ปรกษาผเชยวชาญดานการสอนวชาภาษาไทยและผเชยวชาญ ดานการแตงคาประพนธ เกยวกบความเหมาะสมเพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบ 3.2.1.2 ขนสราง 3.2.1.2.1 สรางแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และโคลงสสภาพใหสอดคลองกบผลการเรยนรทคาดหวง อยางละ 1 ชด ดงน 3.2.1.2.1.1 แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ โดยแบบทดสอบทสรางขนม 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบปรนย จานวน 20 ขอ คะแนนเตม 20 คะแนน ทดสอบเกยวกบความรเบองตนและการวางแนวคดในการแตงกลอนสภาพ ตอนท 2 เปนแบบอตนย จานวน 7 ขอ คะแนนเตม 40 คะแนน ทดสอบเกยวกบความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ทางดานรปแบบและเนอหา

3.2.1.2.1.2 แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยแบบทดสอบทสรางขนม 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบปรนย จานวน 20 ขอ คะแนนเตม 10 คะแนน ทดสอบเกยวกบความรเบองตนและการวางแนวคดในการแตงโคลงสสภาพ ตอนท 2 เปนแบบอตนย จานวน 9 ขอ คะแนนเตม 50 คะแนน ทดสอบเกยวกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพทางดานรปแบบและเนอหา 3.2.2 การหาคณภาพแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ 3.2.2.1 นาแบบทดสอบความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และโคลง สสภาพ ทผวจยสรางขนเสนอใหผเชยวชาญดานภาษาไทย 3 คน ตรวจสอบคณภาพดานความเทยงตรงเชงเนอหา โดยพจารณาความสอดคลองของขอสอบกบผลการเรยนรทคาดหวง และ ความเหมาะสมของการใชภาษา เพอหาคาดรรชนความสอดคลอง (IOC) ทมคาตงแต 0.5 ขนไป สวนขอสอบทมคาไมถง 0.5 ผวจยนามาปรบปรงแกไข 3.2.2.2 ปรบปรงแกไขแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพ ตามคาแนะนาของผเชยวชาญ 3.2.2.3 นาแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลง สสภาพทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ จานวน 10 คน เพอดความเหมาะสมเรองเวลาและสานวนภาษาทใชเปนคาสง 3.2.2.4 นาแบบทดสอบทแกไขถกตองแลว ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ จานวน 45 คน แลวนาแบบทดสอบของนกเรยนมาตรวจใหคะแนนตามแนววธวจยของ นราวลย พนพพฒน (2523: 73) และ

55

จฑาภรณ (กมลชย) วงศคาด (2536: 84) ดงน 3.2.2.4.1 ตอนท 1 ของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ เปนปรนยชนดเขยนตอบ ใหคะแนน 1 คะแนนสาหรบการเขยนตอบถกตอง และให 0 คะแนน สาหรบขอทตอบผด หรอ ไมตอบ 3.2.2.4.2 ตอนท 2 ของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ เปนอตนยชนดเขยนตอบ ใชผตรวจ 2 คน คอ คร กาญจนา นนพนธ ผชานาญการพเศษการสอนภาษาไทย โรงเรยนสวรรณสทธารามวทยา สานกงานเขตพนทการศกษา กรงเทพมหานคร เขต 1 และผศกษาคนควาเอง ใชเกณฑการพจารณาการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถ ในการแตงกลอนสภาพ และโคลงสสภาพทผศกษาคนควาสรางขน ดงน 3.2.2.4.2.1 เกณฑการพจารณาและใหคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ผศกษาคนควาไดประยกตใชเกณฑการประเมนจากงานวจยของ จไรรตน วรรณยง (2532: 107 – 108) และ เพลนใจ พฤกษชาตรตน (2535: 80 – 81) โดยวางเกณฑการใหคะแนนเพอใหผตรวจ 2 คน ตรวจใหคะแนนโดยยดถอหลกเกณฑตรงกน เกณฑการใหคะแนนพจารณา จากคะแนนความสามารถในการแตงกลอนสภาพ คะแนนเตม 60 คะแนน โดยแบงเปน ตอนท 1 ความรเบองตนและการวางแนวคดในการแตงกลอนสภาพ (รวมทงหมด 20 คะแนน) 1. ความรเบองตนในการแตงกลอนสภาพ (5 ขอ 5 คะแนน) 2. การวางแนวคดในการแตงกลอนสภาพ (5 ขอ 5 คะแนน) 3. วางวรรคของกลอนสภาพทสลบทและเรยงตดกนไดถกตองตามหลกฉนทลกษณ (5 ขอ 5 คะแนน) 4. วางคาในวรรคทสลบทกนในวรรคใหเปนวรรคทถกตองและวางใหเปนกลอนสภาพ (5 ขอ 5 คะแนน) ใหคะแนน 1 คะแนนสาหรบการเขยนตอบถกตอง และให 0 คะแนน สาหรบขอทตอบผดหรอไมตอบ ตอนท 2 การแตงกลอนสภาพ (รวมทงหมด 40 คะแนน) 1. เตมวรรคทขาดหายของกลอนสภาพไดเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 2. เตมวรรคสดบทขาดหายของกลอนสภาพไดเหมาะสม และถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน)

56

3. เตมวรรครบทขาดหายของกลอนสภาพไดเหมาะสม และถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 4. แตงกลอนสภาพ 2 บท ใหถกตองตามหลกฉนทลกษณ และสอดคลองกบภาพทกาหนดให (1 ขอ10 คะแนน) การตรวจใหคะแนน ขอ 1 , 2 และ 3 ในทกขอยอย ดงน 1. ความสอดคลองของเนอหา 4 คะแนน 2. ฉนทลกษณถกตอง 2 คะแนน 3. ความไพเราะสละสลวย 2 คะแนน 4. เขยนสะกดการนตถกตอง 2 คะแนน รวมทงหมด 10 คะแนน หารดวย 2 เหลอ 5 คะแนน ในแตละขอขางตน มรายละเอยดในการใหคะแนน ดงน 1. ความสอดคลองของเนอหา 4 คะแนน เนอหาสอดคลองกบวรรคอนๆ ทกาหนดใหอยในเกณฑดมาก ได 4 คะแนน ด ได 3 คะแนน ปานกลางได 2 คะแนน พอใชได 1 คะแนน ไมสอดคลองกบวรรคอนๆ ทกาหนดให ได 0 คะแนน 2. ฉนทลกษณ 2 คะแนน จานวนคาในวรรคครบ เสยงวรรณยกตทายวรรคถกตองและคารบสงสมผสถกตอง ได 2 คะแนน จานวน หากผดสวนใดสวนหนง ได 0 คะแนน

3. ความไพเราะสละสลวย 2 คะแนน มการใชสานวนโวหาร มสมผสใน มความสอดคลองของเสยง และคาอยในเกณฑ ดมาก - ด ได 2 คะแนน ปานกลาง – พอใช ได 1 คะแนน 4. เขยนสะกดการนตถกตอง 2 คะแนน เขยนถกตองทงหมด ได 2 คะแนน เขยนผดไมเกน 2 ตาแหนง ได 1 คะแนน เขยนผดมากกวา 2 ตาแหนงขนไป ได 0 คะแนน หมายเหต เมอมการหารเฉลย เศษ 0.5 ขนไป ปดเปน 1 การตรวจใหคะแนน ขอ 4 ในแตละบท ดงน 1. รปแบบ - ฉนทลกษณ 2 คะแนน - อกขรวธ 1 คะแนน - กวโวหาร 1 คะแนน - ความสอดคลองหรอลลาของเสยงของคา - การทาใหเกดภาพพจนหรอแนวความคด - การใชอปมาอปไมย - ความสละสลวย

57

- การนาเสนอ 1 คะแนน 2. เนอหา - ตรงหรอสอดคลองกบรปภาพทกาหนดให 3 คะแนน - ความคดสรางสรรค 2 คะแนน

รวมคะแนนทงหมด 10 คะแนน 1. รปแบบ 5 คะแนน แบงเปน - ฉนทลกษณ 2 คะแนน หกคะแนนในจดบกพรองดงน ผดสมผสจดละ 0.5 คะแนน ผดเสยงวรรณยกตจดละ 0.5 คะแนน คาขาด คาเกน ทาใหเสยจงหวะของความไพเราะจดละ 0.5 คะแนน สมผสซาจดละ 0.5 คะแนน เขยนไมครบวรรค วรรคละ 1 คะแนน - อกขรวธ 1 คะแนน หกคะแนนในจดบกพรอง ดงน เขยนคาผดหกคาละ 0.5 คะแนน ใชคาผดความหมายหกคาละ 0.5 คะแนน - กวโวหาร 1 คะแนน หกคะแนนในจดบกพรอง ดงน ผดความจรงจดละ 0.5 คะแนน ซาคา ซาความจดละ 0.5 คะแนน 2. เนอหา 5 คะแนน แบงเปนตรงหรอสอดคลองกบภาพทกาหนดให 3 คะแนน แบงเปนคะแนนให ดงน ตรงหรอสอดคลองกบภาพ 1.5 คะแนน มวธการแสดงออกตรงตามความรสกนกคดของผเขยน 1.5 คะแนน - ความคดสรางสรรค 2 คะแนน แบงเปนคะแนนให ดงน ความคดแปลกใหม 1 คะแนน แกไขปญหาสงคม 1 คะแนน 3.2.2.4.2.2 เกณฑการพจารณาและใหคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ผศกษาคนควาไดประยกตใชเกณฑการประเมนจากงานวจยของ จไรรตน วรรณยง (2532: 107 – 108) และ เพลนใจ พฤกษชาตรตน (2535: 80 – 81) โดยวางเกณฑการใหคะแนน เพอใหกรรมการทง 2 คน ตรวจใหคะแนนโดยยดถอหลกเกณฑตรงกน เกณฑการใหคะแนนพจารณา จากคะแนนความสามารถในการแตงโคลง สสภาพ คะแนนเตม 70 คะแนน โดยแบงเปน ตอนท 1 ความรเบองตนและการวางแนวคดในการแตงโคลง สสภาพ (รวมทงหมด 10 คะแนน) 1. ความรเบองตนในการแตงโคลงสสภาพ (10 ขอ 10 คะแนน) 2. การวางแนวคดในการแตงโคลงสสภาพ (5 ขอ 5 คะแนน) 3. วางบาทของโคลงสสภาพทสลบทและเรยงตดกนไดถกตองตามหลกฉนทลกษณ (5 ขอ 5 คะแนน) ในแตละสวนมรายละเอยดในการใหคะแนน ดงน

58

ในแตละหวขอมขอยอย ทกขอยอยใหเตมคาหรอขอความทเปนคาตอบลงในชองวาง เตมถกตอง ได 1 คะแนน เตมผดหรอไมเตม ได 0 คะแนน คะแนนรวมในตอนท 1 หารดวย 2 เหลอคะแนนรวมทงสน 10 คะแนน ตอนท 2 การแตงโคลงสสภาพ (รวมทงหมด 50 คะแนน) 1. เตมบาททขาดหายของโคลงสสภาพไดเหมาะสม และถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 2. เตมบาทท 1 ของโคลงสสภาพทขาดหายไดเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 3. เตมบาทท 2 ของโคลงสสภาพทขาดหายไดเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 4. เตมบาทท 3 ของโคลงสสภาพทขาดหายไดเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 5. แตงโคลงสสภาพ จานวน 2 บท ใหถกตองตามหลกฉนทลกษณและสอดคลองกบ หวเรองทกาหนดให (1 ขอ10 คะแนน) การตรวจใหคะแนน ขอ 1 , 2 , 3 และ 4 ในทกขอยอย ดงน 1. ความสอดคลองของเนอหา 4 คะแนน 2. ฉนทลกษณถกตอง 2 คะแนน 3. ความไพเราะสละสลวย 2 คะแนน 3. เขยนสะกดการนตถกตอง 2 คะแนน รวมทงหมด 10 คะแนน หาร 2 เหลอ 5 คะแนน ในแตละสวนมรายละเอยดในการใหคะแนน ดงน 1. ความสอดคลองของเนอหา 4 คะแนน เนอหาสอดคลองกบบาทอนๆ ทกาหนดใหอยในเกณฑดมาก ได 4 คะแนน ด ได 3 คะแนน ปานกลาง ได 2 คะแนน พอใช ได 1 คะแนน ไมสอดคลองกบบาทอนๆ ทกาหนดให ได 0 คะแนน 2. ฉนทลกษณ 2 คะแนน จานวนคาในแตละบาทครบ คาบงคบเอก โท ถกตอง และคารบสงสมผสถกตอง ได 2 คะแนน หากผดขอใดขอหนง ได 0 คะแนน 3. ความไพเราะสละสลวย 2 คะแนน มการใชสานวนโวหาร มสมผสใน มความสอดคลองของเสยงและคา อยในเกณฑดมาก – ด ได 2 คะแนน ปานกลาง – พอใช ได 1 คะแนน 4. เขยนสะกดการนตถกตอง 2 คะแนน เขยนถกตองทงหมด ได 2 คะแนน เขยนผดไมเกน 2 ตาแหนง ได 1 คะแนน มากกวา 2 ตาแหนงขนไป ได 0 คะแนน

59

เมอมการหารเฉลย เศษ 0.5 ขนไปปดเปน 1 การตรวจใหคะแนน ขอ 5 ในแตละบท ดงน 1. รปแบบ - ฉนทลกษณ 2 คะแนน - อกขรวธ 1 คะแนน - กวโวหาร 1 คะแนน - ความสอดคลองหรอลลาของเสยงของคา - การทาใหเกดภาพพจนหรอแนวความคด - การใชอปมาอปไมย - ความสละสลวย - การนาเสนอ 1 คะแนน 2. เนอหา - ตรงตามหวเรองทกาหนดให 3 คะแนน - ความคดสรางสรรค 2 คะแนน รวมคะแนนทงหมด 10 คะแนน รายละเอยดในการใหคะแนน การแตงโคลงสสภาพ มดงน 1. รปแบบ 5 คะแนน แบงเปน - ฉนทลกษณ 2 คะแนน หกคะแนนในจดบกพรองดงน ผดสมผสจดละ 0.5 คะแนน ผดคาเอก คาโท จดละ 0.5 คะแนน คาขาด คาเกน ทาใหเสยจงหวะของความไพเราะ จดละ 0.5 คะแนน สมผสซาจดละ 0.5 คะแนน เขยนไมครบบาท บาทละ 1 คะแนน - อกขรวธ 1 คะแนน หกคะแนนในจดบกพรองดงน เขยนคาผดหกคาละ 0.5 คะแนน ใชคาผดความหมายหกคาละ 0.5 คะแนน - กวโวหาร 1 คะแนน หกคะแนนในจดบกพรองดงน ผดความจรงจดละ 0.5 คะแนน ซาคา ซาความจดละ 0.5 คะแนน 2. เนอหา 5 คะแนน แบงเปนตรงตามหวขอเรองทกาหนดให 3 คะแนน แบงเปนคะแนนให ดงน ตรงตามหวขอเรอง 1.5 คะแนน มวธการแสดงออกตรงตามความรสกนกคดของผเขยน 1.5 คะแนน - ความคดสรางสรรค 2 คะแนน แบงเปนคะแนนให ดงน ความคดแปลกใหม 1 คะแนน แกไขปญหาสงคม 1 คะแนน 3.2.2.5 นาผลคะแนนทไดมาวเคราะหหาคาความยากงายและอานาจจาแนกโดยใชสตรของ Whitney, D.R.; & Sabers, D.L. 1970 (ฉตรศร ปยะพมลสทธ. 2542: 205) แบบทดสอบกลอนสภาพ ไดคาความยากงายอยระหวาง 0.43 – 0.80 อานาจจาแนกระหวาง

60

0.2 – 0.53 และแบบทดสอบโคลงสสภาพ ไดคาความยากงายอยระหวาง 0.27 – 0.80 อานาจจาแนกระหวาง 0.2 – 0.8 3.2.2.6 นาผลคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพมาหาคาความเชอมนของสมประสทธความสอดคลองของผตรวจ 2 คน โดยวธการหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product – Moment Correlation Coefficient) (Ferguson. 1981: 113) ไดคาความเชอมนเทากบ .80 และ .89 ตามลาดบ 3.2.2.7 ผศกษาคนควานาแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพทหาคาความเชอมนแลวไปใชทดสอบจรงกบกลมตวอยางตอไป 3.3 การสรางแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย ผศกษาคนควาไดสรางแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย โดยเกณฑ การใหคะแนนมลกษณะเปนมาตราสวนประเมนคา ตามวธของลเครธ (Rensis Likert) ดาเนนการสรางตามขนตอน ดงน 3.3.1 ขนเตรยม 3.3.1.1 ศกษาวธการสรางแบบทดสอบวดเจตคตจากหนงสอเจตคตของ ศกด สนทรเสณ (2531) การวดทศนคตของ รววรรณ องคนรกษพนธ (2533) และวธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตรของ พวงรตน ทวรตน (2540) 3.3.1.2 กาหนดเปาหมายในการวดเจตคต โดยกาหนดเปาหมายเพอวดในดานความรสกชอบหรอพอใจในการเรยนวชาภาษาไทย ความกระตอรอรนในการเขารวมกจกรรมการเรยนร ตลอดจนความมานะพยายามและความเอาใจใสตอการเรยนวชาภาษาไทย 3.3.1.3 ศกษางานวจยของ พรพรรณ ศรโปฎก (2548: 242 – 243) เพอนามาประยกตใชเปนแบบสอบถาม 3.3.2 ขนสราง - สรางแบบสอบถามวดเจตคตเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ตามวธของ ลเครท จานวน 40 ขอ การหาคณภาพแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย 1. ผศกษาคนควานาแบบสอบถามวดเจตคตทสรางขนเสนอใหผเชยวชาญ 3 ทาน เพอตรวจพจารณาความเทยงตรงเชงโครงสรางและเนอหา โดยพจารณาความสอดคลองระหวางขอคาถามกบลกษณะพฤตกรรมและความเหมาะสมของการใชภาษา เพอหาคาดรรชนความสอดคลอง (IOC) แลวคดเลอกขอคาถามทมคาดรรชนความสอดคลองตงแต 0.5 ขนไป สวนขอคาถามทมคาไมถง 0.5 ผศกษาคนควานามาปรบปรงแกไข 2. ปรบปรงแกไขแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยตามคาแนะนาของผเชยวชาญ

61

3. นาแบบสอบถามวดเจตคตทปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ จานวน 90 คน เพอตรวจสอบคณภาพ 4. ตรวจใหคะแนนแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงแสดงในตาราง 2 ดงน ตาราง 2 แสดงเกณฑการใหคะแนนแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย

ขอความทกลาวในเชงนมาน (Positive Statements)

ขอความทกลาวในเชงนเสธ (Negative Statements)

เหนดวยอยางยง 5 คะแนน เหนดวยอยางยง 1 คะแนน เหนดวย 4 คะแนน เหนดวย 2 คะแนน ไมแนใจ 3 คะแนน ไมแนใจ 3 คะแนน ไมเหนดวย 2 คะแนน ไมเหนดวย 4 คะแนน ไมเหนดวยอยางยง 1 คะแนน ไมเหนดวยอยางยง 5 คะแนน

5. นาผลคะแนนมาหาคาอานาจจาแนกของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยเปนรายขอโดยใชวธการแจกแจงแบบ t- distribute (พวงรตน ทวรตน. 2540: 131-132 ) คดเลอกขอคาถาม t- distribute ระหวาง 6.27 – 11.57 จานวน 20 ขอ 6. นาแบบสอบถามวดเจตคตทคดเลอกไวแลว จานวน 20 ขอ ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ จานวน 90 คน แลวตรวจใหคะแนนแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย ตามเกณฑเดม 7. นาผลคะแนนมาหาคาความเชอมนทงฉบบ โดยวธการหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha – Coefficient) ตามวธของครอนบค (Cronbach) (พวงรตน ทวรตน. 2540: 125 – 126) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.89 4. การเกบรวบรวมขอมล 4.1 แบบแผนการทดลอง การศกษาคนควาครงนเปนการวจยเชงบรรยายแบบการวจยเชงความสมพนธชนดการศกษาเชงสหสมพนธ (Correlation Studies) 4.1.1 วธดาเนนการทดลอง

62

4.1.1.1 ตดตอผบรหารสถานศกษาโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาไทย เพอขอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มาทดลองสอน ทาแบบทดสอบ วดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพ ทาแบบสอบถาม วดเจตคตตอวชาภาษาไทยของผศกษาคนควา และขอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ในการทดลองการสอนผศกษาคนควาไดเตรยมการทดลองใหสอดคลองกบตารางการเรยนวชา ท 40215 แตงคาประพนธไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยจดปฐมนเทศเพอชแจงผลการเรยนรทคาดหวงทาความเขาใจเกยวกบวธการเรยนของนกเรยนและกระบวนการจดการเรยนรของคร บทบาทของนกเรยน และวธวดและประเมนผลการเรยนร 4.1.1.2 การจดการเรยนร ผศกษาคนควาจดการเรยนรและวดประเมนผลการเรยนรกบกลมตวอยางดวยตวเอง เตมเนอหาและระยะเวลา 20 คาบ (คาบละ 50 นาท) 4.1.1.3 การตรวจใหคะแนน ใชตามแนววธวจยของ นราวลย พนพพฒน (2523: 73) และ จฑาภรณ (กมลชย) วงศคาด (2536: 84) คอ ใชผตรวจ 2 คน ไดแก คร กาญจนา นนพนธ ผชานาญการพเศษการสอนภาษาไทย โรงเรยนสวรรณสทธารามวทยา สานกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 1 และตวผศกษาคนควาเอง และใชเกณฑ การพจารณาการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และ โคลงสสภาพทผศกษาคนควาสรางขน 4.1.1.4 ขอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนกลมตวอยางจากงานทะเบยนวดผลของโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ ฯ 4.1.1.5 นาผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย คะแนนจากแบบสอบถาม วดเจตคตตอวชาภาษาไทย คะแนนจากการตรวจแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพและมาวเคราะหดวยวธการทางสถต เพอทดสอบสมมตฐาน 4.2 การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมลมาแลว ผศกษาคนควา ไดจดกระทาขอมลและ การวเคราะหขอมล ดงน 4.2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพมความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในทางบวก โดยใชการวเคราะหคาสมประสทธสมพนธโดยใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product –Moment Correlation Coefficient) 4.2.2 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพไดโดยใชการวเคราะหคาสมประสทธสมพนธพหคณ โดยวธการวเคราะห Stepwise Multiple Regression

63

5. สถตทใชในการศกษาคนควา 5.1 สถตทใชในการตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการทดลอง 5.1.1 หาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบผลการเรยนรทคาดหวง หรอ ความสอดคลองระหวางขอคาถามกบลกษณะพฤตกรรม (พวงรตน ทวรตน. 2540: 117) ใชสตร ดงน

IOC = N

R∑

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบผลการเรยนรท คาดหวงหรอความสอดคลองระหวางขอคาถามกบ ลกษณะพฤตกรรม ∑R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด N แทน จานวนผเชยวชาญ 5.1.2 การหาคาความยากงายและอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพของ Whitney, D.R.; & Sabers, D.L. 1970 (ฉตรศร ปยะพมลสทธ. 2542: 205) ใชสตร ดงน

P = ( )( )minmax

min

22

XXNNXSS LH

−−+

r = ( )minmax XXNSS LH

−−

เมอ P แทน ความยากของขอสอบ r แทน อานาจจาแนกของขอสอบ HS แทน ผลรวมของคะแนนในกลมสง LS แทน ผลรวมของคะแนนในกลมตา N แทน จานวนผเขาสอบ maxX แทน คะแนนสงสดในขอนน minX แทน คะแนนตาสดในขอนน

64

5.1.3 การหาคาความเชอมนของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย โดยใชสตร (Alpha-Coefficient) ตามวธของ ครอนบค (Cronbach) (พวงรตน ทวรตน. 2540: 125 – 126) ใชสตร ดงน

α = ⎪⎭

⎪⎬⎫

⎪⎩

⎪⎨⎧−

−∑

2

2

11 t

i

SS

nn

เมอ α แทน คาสมประสทธความเชอมน n แทน จานวนขอ 2

iS แทน คะแนนความแปรปรวนแตละขอ 2

tS แทน คะแนนความแปรปรวนทงฉบบ 5.1.4 การหาคาอานาจจาแนกของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยเปน รายขอ (พวงรตน ทวรตน. 2540: 131 – 132) ใชสตร ดงน

t =

l

l

h

h

lh

nS

nS

XX22

+

−

เมอ t แทน คาทใชพจารณาแจกแจงแบบท hX แทน คะแนนเฉลยของกลมสง lX แทน คะแนนเฉลยของกลมตา 2

hS แทน คะแนนความแปรปรวนของกลมสง 2

lS แทน คะแนนความแปรปรวนของกลมตา n แทน จานวนคนในแตละกลมซงเทากน 5.2 สถตทดสอบสมมตฐาน 5.2.1 หาคาสถตพนฐานของแบบทดสอบ ไดแก คะแนนเฉลย ( X ) คา ความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 5.2.2 คะแนนเฉลย ( X ) ของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอน สภาพ โคลงสสภาพและแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย (พวงรตน ทวรตน. 2540: 137) ใชสตร ดงน

X = nX∑

เมอ X แทน คะแนนเฉลยของแบบทดสอบวดความสามารถ ในการแตงกลอนสภาพ โคลงสสภาพและ

65

แบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย ∑ X แทน ผลรวมของคะแนนแตละตว n แทน จานวนคนทเปนกลมตวอยาง 5.2.3 การหาคาความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน (S.D.) ของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ โคลงสสภาพ และแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2527: 60) ใชสตร ดงน

S.D. = ( )( )1

22

−

−∑ ∑NN

fXfXN

เมอ S.D. แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน ∑ fX แทน ผลรวมของผลคณระหวางความถกบคะแนน

∑ 2fX แทน ผลรวมของผลคณระหวางความถกบคะแนน ยกกาลงสอง N แทน จานวนคนทเปนกลมตวอยาง 5.2.4 การหาคาสมประสทธแหงการกระจายของคะแนนของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพและแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย (เตมศร ชานจารกจ. 2531: 59) ใชสตร ดงน

CV = 100×XS

เมอ CV แทน คาสมประสทธแหงการกระจายของคะแนน (Coefficient of Variation) S.D. แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน X แทน คามชฌมเลขคณตของกลมตวอยาง 5.2.5 การวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธ แบบเพยรสน (Pearson Product- Moment Correlation Coefficient) (Ferguson.1981: 113) โดยใชสตร ดงน

xyr = ( )( ) ( )( )2222 ∑∑∑ ∑

∑ ∑∑−−

−

YYNXXN

YXXYN

เมอ xyr แทน สมประสทธสหสมพนธ

∑ X แทน ผลรวมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยหรอ ผลรวมคะแนนเจตคตตอวชาภาษาไทยหรอผลรวม

66

คะแนนความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ∑Y แทน ผลรวมคะแนนความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ∑ 2X แทน ผลรวมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยหรอ ผลรวมคะแนนเจตคตตอวชาภาษาไทยหรอผลรวม คะแนนความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ยกกาลงสอง ∑ 2Y แทน ผลรวมคะแนนความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ยกกาลงสอง ∑ XY แทน ผลรวมของคะแนนแตละครวมกน N แทน จานวนคนทเปนกลมตวอยาง 5.2.6 การวเคราะหคาสมประสทธสมพนธพหคณ โดยวธการวเคราะห Stepwise Multiple Regression ของโปรแกรมคอมพวเตอร SPSS คาสถตทเกยวของ มดงตอไปน 5.2.6.1 หาคาสหสมพนธพหคณ (Multiple Correlation) (Peter; & Van Voorhis. 1940: 478) ใชสตร ดงน 2R = ∑ iyi rβ

เมอ 2R แทน คาสหสมพนธพหคณ iβ แทน คาสมประสทธของตวพยากรณ ซงปรากฏในรป คะแนนมาตรฐาน (Beta– Weight) ตวพยากรณท i iyr แทน คาสมประสทธสมพนธระหวางตว พยากรณท i กบ เกณฑ y 5.2.6.2 ทดสอบความมนยสาคญของคาสหสมพนธพหคณ (Wert. 1954: 242) โดยใชสตร ดงน

( )1, −−mnmF = ( )

⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ −

−−2

2

1

1

Rm

Rmn

เมอ F แทน คาอตราสวนนยสาคญ m แทน จานวนตวพยากรณ n แทน จานวนคนในกลมตวอยาง 2R แทน คาสหสมพนธพหคณ

67

5.2.6.3 หาคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการพยากรณแบบพหคณ (Standard Error of Multiple Estimate) (Roscoe. 1975: 369) ใชสตร ดงน

estSE = 21 RS y −

เมอ estSE แทน คาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการพยากรณ yS แทน คาความเบยงเบนมาตรฐานของเกณฑ 2R แทน คาสหสมพนธพหคณ 5.2.6.4 หาคานาหนกความสาคญของตวแปรอสระ (สาเรง บญเรองรตน. 2526: 41) โดยใชสตร ดงน

ib = i

yi S

Sβ

เมอ ib แทน คานาหนกความสาคญ( Score Weight )ของตวแปร อสระตวท i iβ แทน คานาหนกความสาคญ ( Beta – Weight ) ของ ตวแปรอสระตวท i iS แทน คาความเบยงเบนมาตรฐานของของตวแปรอสระตวท i yS แทน คาความเบยงเบนมาตรฐานของตวแปรตาม 5.2.6.5 การทดสอบนยสาคญของคานาหนกความสาคญของตวแปรอสระ (สาเรง บญเรองรตน. 2526: 43) โดยใชสตร ดงน

it = 1; −−= pndfSE

b

ib

i

เมอ it แทน คาอตราสวนนยสาคญ ib แทน คานาหนกความสาคญ (Score Weight) ของ ตวแปรอสระตวท i

ibSE แทน Standard Error ของ ib

บทท 4 การวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ผวจยใชสญลกษณในการวเคราะหขอมลและแปลความหมายของผลการวเคราะหขอมล ดงน X แทน คามชฌมเลขคณตของกลมตวอยาง ∑ X แทน ผลรวมของคะแนนแตละตว n แทน จานวนคนทเปนกลมตวอยาง S.D. แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน ∑ fX แทน ผลรวมของผลคณระหวางความถกบคะแนน CV แทน คาสมประสทธแหงการกระจายของคะแนน (Coefficient of Variation) xyr แทน สมประสทธสหสมพนธ

∑ X แทน ผลรวมของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยหรอผลรวมคะแนน เจตคตตอวชาภาษาไทยหรอผลรวมคะแนนความสามารถใน การแตงกลอนสภาพ ∑Y แทน ผลรวมคะแนนความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ∑ XY แทน ผลรวมของคะแนนแตละครวมกน 2R แทน คาสหสมพนธพหคณ 1X แทน ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย 2X แทน เจตคตตอวชาภาษาไทย 3X แทน ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ Y แทน ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ iβ แทน คานาหนกความสาคญในรปคะแนนมาตรฐาน (Beta– Weight) ตวพยากรณท i iyr แทน คาสมประสทธสมพนธระหวางตว พยากรณท i กบเกณฑ y

F แทน คาอตราสวนนยสาคญ m แทน จานวนตวพยากรณ estSE แทน คาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการพยากรณ

ib แทน คานาหนกความสาคญในรปคะแนนดบ (Score Weight) ของ ตวแปรอสระตวท i

69

iS แทน คาความเบยงเบนมาตรฐานของของตวแปรอสระตวท i yS แทน คาความเบยงเบนมาตรฐานของตวแปรตาม it แทน นยสาคญของคาสมประสทธสหสมพนธ

ibSE แทน คาความคลาดเคลอน (Standard Error) ของ ib

*** แทน มนยสาคญทางสถตทระดบ .001 ** แทน มนยสาคญทางสถตทระดบ .01 * แทน มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 การเสนอผลการวเคราะหขอมล 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพมความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในทางบวก 2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพได ผลการวเคราะหขอมล 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพมความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในทางบวก 1.1 คาสถตพนฐานของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ผวจยไดขอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนกลมตวอยางจากงาน ทะเบยนวดผลของโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ นาแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ไปทดสอบกบนกเรยนกลมตวอยาง จานวน 45 คน แลวนาผลทงหมดมาวเคราะหเพอหาคาสถตพนฐาน ไดแก คะแนนเตม (T ) คะแนนเฉลย ( X ) คะแนนเฉลยรอยละ คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาสมประสทธแหงการกระจายของคะแนน (CV ) ไดผลดงแสดงในตาราง 3

70

ตาราง 3 คาสถตพนฐานของ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชา ภาษาไทย แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบ วดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ของนกเรยนจานวน 45 คน

ตวแปร T X คะแนนเฉลยรอยละ S.D. CV

1X 4 2.861 71.50 .682 23.864

2X 100 75.044 75.04 7.173 9.558 3X 60 46.522 77.53 2.488 5.349

Y 70 48.333 69.04 2.366 4.897

ผลการวเคราะหขอมลจากตาราง 3 แสดงใหเหนวา แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) มคาเฉลยสงสด คอ 46.522 หรอคดเปนคะแนนเฉลยรอยละ 77.53 รองลงมา คอ แบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) มคาเฉลยเทากบ 75.044 หรอคดเปนคะแนนเฉลยรอยละ 75.04 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) มคาเฉลยเทากบ 2.861 หรอคดเปนคะแนนเฉลยรอยละ 71.50 แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) มคาเฉลยตาสด คอ 48.333 หรอคดเปนคะแนนเฉลยรอยละ 69.04 แสดงวา นกเรยนทาคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพไดด เปนอนดบหนง มเจตคตทดตอวชาภาษาไทยเปนอนดบสอง ทาคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการโคลงสสภาพไดดเปนอนดบสดทาย เมอพจารณาคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)ของตวแปรทกตวแลว มคาตงแต .682 ถง 7.713 สาหรบคาสมประสทธแหงการกระจาย (CV )มคาตงแต 4.897 ถง 23.864 โดยผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย มคาสมประสทธแหงการกระจายสงสด แสดงวามการกระจายคาคะแนนมากทสด แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพมคาสมประสทธแหงการกระจายตาทสด แสดงวา เปนแบบทดสอบทมการกระจายคะแนนตาทสด 1.2 ความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ผวจยไดนาผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพทไดผานการตรวจสอบคณภาพแลว ไปทดลองกบนกเรยนกลมตวอยาง จานวน 45 คน และนาผลทงหมดมาวเคราะหเพอหาคาสมประสทธสหสมพนธ (r ) นยสาคญของคาสมประสทธ

71

สหสมพนธ ( t ) โดยใชการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product –Moment Correlation Coefficient) ไดผลดงแสดงในตาราง 4 และ 5 ตาราง 4 คาสมประสทธสหสมพนธและนยสาคญของคาสมประสทธสหสมพนธระหวาง ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบ ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

ความสมพนธระหวางตวแปร (Y ) r t

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย( 1X ) .761 2.165* เจตคต( 2X ) .681 2.469* ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ( 3X ) .724 2.604*

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ผลการวเคราะหขอมลจากตาราง 4 แสดงใหเหนวา ตวแปรความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y )กบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) กบเจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) กบความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) มคาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ตงแต .681 ถง .761 และนยสาคญของคาสมประสทธสหสมพนธ ( t ) ตงแต 2.165 ถง 2.604 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 หมายความวา นกเรยนทมความสามารถในการแตงโคลงสสภาพสงจะมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพสงไปดวย ในทานองเดยวกนนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพสงจะมความสามารถในการแตงโคลงสสภาพสงไปดวย

72

ตาราง 5 แสดงความสมพนธตวแปรทสงผลตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการ แตงกลอนสภาพ

ตวแปร 1X 2X 3X Y

1X 1.00 1.00 1.00 1.00 2X .667** .526** .724** 3X .734** .681**

Y .761**

** มนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ผลการวเคราะหขอมลจากตาราง 5 แสดงใหเหนวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) เจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) และความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X )กบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) มคาสมประสทธสหสมพนธ ( xyr ) อยระหวาง .681

ถง .761 และมความสมพนธกนทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา โดยผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) มความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) สงสด ( yxr 1

= .761) เจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) มความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y )ตาสด ( yxr 2

= .681) แสดงวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพ มความสมพนธกบความสามารถใน การแตงโคลงสสภาพในทางบวก ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไวในขอ 1 2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพได 2.1 คาสหสมพนธพหคณระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ใชวธการวเคราะหคาสมประสทธสมพนธแบบ Stepwise Multiple Regression ของโปรแกรมคอมพวเตอร SPSS การหาคาสหสมพนธพหคณระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพทสงผลตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ กเพอศกษาวา ตวแปรใดทสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยนาคะแนนของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย แบบสอบถามวดเจตคตตอ

73

วชาภาษาไทย แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ มาวเคราะหหาคาสมประสทธสหสมพนธ ( R ) คาสหสมพนธพหคณ ( 2R ) และคาอตราสวนนยสาคญ ( F ) ไดผลดงแสดงในตาราง 6 ตาราง 6 แสดงตวแปรทสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยใช การวเคราะหถดถอยพหคณ (Stepwise Multiple Regression Analysis )

ตวแปรทไดรบคดเลอกเปนตวพยากรณ r 2R F

1X .761 .578 59.005** 1X , 3X .799 .638 37.048** 1X , 3X , 2X .828 .685 29.729**

** มนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 6 แสดงวา ตวพยากรณทดทสดทถกเลอกเขามากอนคอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) มคาเทากบ .761 เมอเพมตวพยากรณคอความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) มคาเทากบ .799 พบวา คาสหสมพนธพหคณเพมขนเทากบ .638 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และเมอเพมตวพยากรณคอเจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X

)มคาเทากบ .828 พบวา คาสหสมพนธพหคณเพมขนเทากบ .685 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จงสรปไดวา ตวพยากรณทดทสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) คอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) และเจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) ตามลาดบ 2.2 นาหนกความสาคญของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพทสงผลตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ การหานาหนกความสาคญของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพทสงผลตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ กเพอศกษาวา ตวแปรใดทสงผลตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยนาคะแนนของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย แบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ มาวเคราะหหาคานาหนก ความสาคญของการพยากรณทสงผลตอ

74

ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในรปของคะแนนมาตรฐาน (β ) คะแนนดบ (b ) คาความคลาดเคลอนมาตรฐานของนาหนกความสาคญในรปคะแนนดบ ( SEb ) ไดผลดงแสดง ในตาราง 7 ตาราง 7 คานาหนกความสาคญของตวแปรทสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลง สสภาพในรปของคะแนนมาตรฐาน (β ) คะแนนดบ (b ) และคาความคลาดเคลอน มาตรฐานของนาหนกความสาคญในรปคะแนนดบ ( bSE )

ตวแปรพยากรณ β b bSE

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) .319 1.107 .512 ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) .337 .320 .123 เจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) .291 .096 .039

a = 23.058 r = .828 2R = .685 estSE = 1.376 F = 29.729***

*** มนยสาคญทางสถตทระดบ .001

ผลการวเคราะหขอมลจากตาราง 7 แสดงใหเหนวา คานาหนกความสาคญในรปคะแนนมาตรฐาน (β ) ของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) และเจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) สงผลทางบวกตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) มคาเทากบ .319, .337 และ.291ตามลาดบ โดยผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) สงผลทางบวกตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) สงสด และเจตคตตอวชาภาษาไทยสงผลทางบวกตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) ตาสด ตวแปรทสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ เรยงลาดบจากตวแปรทสงผลมากทสดไปหานอยทสด ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) และเจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) ซงตวแปรทงสามตวน สามารถรวมกนพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) ไดรอยละ 68.50 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มความคลาดเคลอนมาตรฐานในการพยากรณเทากบ

75

1.376 และไดนาคาสมประสทธของตวพยากรณอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มาเขยนเปนสมการได ดงน สมการพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยใชคะแนนดบ (b )

∧Y = 23.085 + 1.107 1X + .320 3X + .096 2X สมการพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยใชคะแนนมาตรฐาน ( β ) Z = .319 1X + .337 3X + .291 2X แสดงวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพได ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไวในขอ 2

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาคนควาครงน เปนการศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เปนการวจยเชงบรรยายแบบการวจยเชงความสมพนธชนดการศกษาเชงสหสมพนธ (Correlation Studies) มรายละเอยดสรปได ดงน

ความมงหมายของการศกษาคนควา 1. เพอศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 2. เพอพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 จากผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพ สมมตฐานในการศกษาคนควา 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถ ในการแตงกลอนสภาพมความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในทางบวก 2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพได วธการศกษาคนควา 1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 ทเรยนวชา ท 40215 คาประพนธไทย จานวน 4 หองเรยน รวมนกเรยน 180 คน กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยน ศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 ไดจากการสมแบบกลม

77

(Cluster Random Sampling) โดยใชหองเรยนเปนหนวยสม ดวยการจบฉลากมา 1 หองเรยน ในจานวนทงหมด 4 หองเรยน จานวนนกเรยน 45 คน 2. เครองมอทใชในการทดลอง 2.1 แผนการจดกจกรรมการเรยนร วชา ท 40215 คาประพนธไทย ผศกษาคนควาสรางขนใหสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษา จดมงหมายของหลกสตร ผลการเรยนรทคาดหวง ขอบขายเนอหา และเวลาของวชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ซงไดผานการพจารณาจากผเชยวชาญ จานวน 3 คน แลวนาไปทดลองใชพรอมทงไดปรบปรงแกไขแลว จานวน 11 แผน รวม 20 คาบ (คาบละ 50 นาท) 2.2 แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ผศกษาคนควาสรางขนตามผลการเรยนรทคาดหวง ขอบขายเนอหาและเวลาของวชา ท 40215 คาประพนธไทย ม 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบปรนย จานวน 20 ขอ คะแนนเตม 20 คะแนน ทดสอบเกยวกบความรเบองตน และการวางแนวคดในการแตงกลอนสภาพ ตอนท 2 เปนแบบอตนย จานวน 7 ขอ คะแนนเตม 40 คะแนน ทดสอบเกยวกบความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ทางดานรปแบบและเนอหา ซงไดผานการพจารณาจากผเชยวชาญ จานวน 3 คน 2.3 แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ผศกษาคนควาสรางขน ตามผลการเรยนรทคาดหวง ขอบขายเนอหาและเวลาของวชา ท 40215 คาประพนธไทย ม 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบปรนย จานวน 20 ขอ คะแนนเตม 10 คะแนน ทดสอบเกยวกบความรเบองตน และการวางแนวคดในการแตงโคลงสสภาพ ตอนท 2 เปนแบบอตนย จานวน 9 ขอ คะแนนเตม 50 คะแนน ทดสอบเกยวกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพทางดานรปแบบและเนอหา ซงไดผานการพจารณาจากผเชยวชาญ จานวน 3 คน 2.4 แบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย มลกษณะเปนมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ ซงผศกษาคนควาสรางขนตามวธของลเครธ (Rensis Likert) ซงมคาอานาจจาแนกระหวาง 6.27 – 11.57 และหาคาความเชอมนของแบบสอบถามกบนกเรยน จานวน 90 คน โดยการหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha – Coefficient) ตามวธของครอนบค (Cronbach) ได คาความเชอมนเทากบ .089 3. วธดาเนนการทดลอง ผศกษาคนควาทาการทดลองในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 โดยผศกษา คนควาจดการเรยนรและวดประเมนผลการเรยนรกบกลมตวอยางดวยตวเอง เตมเนอหาและระยะเวลา 20 คาบ (คาบละ 50 นาท) โดยมขนตอน ดงน 3.1 จดปฐมนเทศเพอชแจงผลการเรยนรทคาดหวง ทาความเขาใจเกยวกบวธการเรยนของนกเรยน และกระบวนการจดการเรยนรของคร บทบาทของนกเรยน และวธวดและประเมนผลการเรยนร

78

3.2 การจดการเรยนรและวดประเมนผลการเรยนรกบกลมตวอยาง ตามแผน การจดกจกรรมการเรยนรทผศกษาคนควาสรางขน หลงจากจดกจกรรมการเรยนรครบตามคาบทกาหนดไวแลว จงทาการทดสอบ หลงการทดลอง ดวยแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพและแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย 3.3 นากระดาษคาตอบของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพและแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพเฉพาะสวนทเปนอตนยไปถายสาเนาเพอใหเปน 2 ชด ชดหนงมอบใหผเชยวชาญตรวจใหคะแนน อกชดหนงผศกษาคนควาตรวจใหคะแนนเอง โดยใชเกณฑการพจารณาการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถ ในการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพทผศกษาคนควาสรางขน 3.4 นากระดาษคาตอบของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยมาตรวจใหคะแนน 3.5 ขอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนกลมตวอยางจากงาน ทะเบยนวดผลของโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ 3.6 นาผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย คะแนนจากแบบสอบถาม วดเจตคตตอวชาภาษาไทย คะแนนจากการตรวจแบบทดสอบวดความสามารถในการ แตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพ และมาวเคราะหดวยวธการทางสถต เพอทดสอบสมมตฐาน การวเคราะหขอมล 1. ใชการวเคราะหคาสมประสทธสมพนธโดยใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product – Moment Correlation Coefficient) เพอทดสอบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพ มความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในทางบวก 2. ใชการวเคราะหคาสมประสทธสมพนธพหคณ โดยวธการวเคราะห Stepwise Multiple Regression เพอทดสอบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพ สามารถพยากรณความสามารถ ในการแตงโคลงสสภาพได สรปผลการศกษาคนควา 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) เจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) และความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) มความสมพนธกบความสามารถ ในการแตงโคลง สสภาพ (Y ) ในทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

79

2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) เจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) และความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) สามารถพยากรณ ความสามารถในการแตงโคลง สสภาพ (Y ) ไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยเรยงลาดบการพยากรณจากตวแปร ทสงผลมากทสดไปหานอยทสดไดดงน ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ( 1X ) ความ สามารถในการแตงกลอนสภาพ ( 3X ) และเจตคตตอวชาภาษาไทย ( 2X ) ซงตวแปรทงสามตวน สามารถรวมกนพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ (Y ) ไดรอยละ 68.50 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มความคลาดเคลอน มาตรฐานในการพยากรณเทากบ 1.376 3. สมการทสามารถพยากรณ ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เปนดงน 3.1 สมการพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยใชคะแนนดบ (b )

∧Y = 23.085 + 1.107 1X + .320 3X + .096 2X 3.2 สมการพยากรณ ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ โดยใชคะแนนมาตรฐาน(β ) Z = .319 1X + .337 3X + .291 2X อภปรายผล การศกษาคนควาครงน เปนการศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความ สามารถในการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 อภปรายผลได ดงน 1. สมมตฐานขอท 1 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพมความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในทางบวก ผลการทดลองพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพมความสมพนธกบความสามารถในการ แตงโคลงสสภาพในทางบวก เมอพจารณาตวแปรทง 4 ตวคอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และความสามารถในการแตงโคลง สสภาพแลวจะพบวา มความสมพนธในเชงโครงสราง ทงทางเนอหาวชาและหลกสตร เพราะผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ซงหมายถงผลการเรยนสะสมของนกเรยนทนามาคานวณหาคาเฉลย (Mean) เพอแสดงภาพรวมของผลการเรยนวชาภาษาไทยบงคบ ตลอดหลกสตรชวงชนท 3 เปนผลทเกดจากการจดการเรยนรตามทแนวการจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ทบรรจสาระเรองการแตงคาประพนธหรอรอยกรองไวในหลกสตร โดยใหผเรยนไดศกษาอยางเขาใจและ

80

ฝกฝนจนแตงบทรอยกรองได ซงกาหนดใหชวงชนท 3 (ชนมธยมศกษาปท 1 – 3) เรยนรเรองการแตงคาประพนธประเภทกาพยและกลอนสวนชวงชนท 4 (ชนมธยมศกษาปท 4 – 6 ) แยกการเรยนรออกเปนการแตงคาประพนธประเภทโคลง ในชนมธยมศกษาปท 4 (กรมวชาการ. 2546: 36 – 56) ดงนนนกเรยนทจบหลกสตรในชวงชนท 3 ตองเรยนรพนฐานและมความสามารถ ในการแตงกลอนมาแลว เมอมาเรยนในชวงชนท 4 จงจะเรยนการแตงคาประพนธประเภทโคลงเพมยอมแสดงวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และความสามารถในการแตงโคลงสสภาพมความเกยวเนองสมพนธกน จากการศกษาคนควา ยงไมพบงานวจย หรอเอกสารอางองใดๆ ทศกษาคนควาเกยวกบความสมพนธของคาประพนธไทยชนดตางๆ เพราะคาประพนธแตละชนดตางมลกษณะเฉพาะตวและไมเปนพนฐานของกนและกน การศกษาการแตงคาประพนธชนดใดๆ จะเรมศกษาทความรพนฐานทางดานการแตงคาประพนธกอนเสมอ ซงสอดคลองกบงานวจยของ ชวน เพชรแกว (2519: 283) ทกลาววา การเรยนการสอนแตงคาประพนธในชนมธยมศกษาตอนปลายนน ครผสอนควรเรมแนะนาใหผเรยนเรยนรสงทเปนพนฐานในการแตงคาประพนธเสยกอน ดวยเหตนผเรยนจงสามารถพฒนาความรความสามารถ ในดานการแตงคาประพนธชนดอนๆ ไดโดยอาศยความรพนฐานในการแตงคาประพนธ ซงไมจาเปนตองเรยนคาประพนธชนดใดชนดหนงมากอน จากงานวจยของ นราวลย พนพพฒน (2523: 87) ทพบวา กอนการเรยนนกเรยนสวนใหญ นยมเขยนกลอนแปด พยายามใหมสมผสแทบทกวรรคและพยายามเขยนใหถกตองตามฉนทลกษณ แตหลงจากเรยนนกเรยนเปลยนแปลงรปแบบเปนกลอนหกและกาพยยานมากยงขน จากงานวจยทง 2 เลมทกลาวแลวแสดงใหเหนวา คาประพนธแตละประเภทไมเปนพนฐานซงกนและกน แตจากผลการศกษาคนควาของผศกษาคนควาเรองนความสมพนธของความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และโคลงสสภาพเกดขนจากความรพนฐานในการแตงคาประพนธของผเรยนเอง ในดานเจตคตตอวชาภาษาไทย ซงหมายถง ความรสกภายในของผเรยน ในดานความคด ความรสก อารมณ รวมกบความรและประสบการณของตวเอง ทมตอวชาภาษาไทยในดานกระบวนการเรยนร เนอหาสาระและประโยชนทไดรบจากการเรยนนน เปนสงทเกดขนภายหลงเมอเสรจสนกระบวนการเรยนรเรองหนงๆ แลว โดยผเรยนอาจเกดเจตคตตอวชาภาษาไทยได 2 ประเภท คอ เจตคตตอวชาภาษาไทยทางบวกหรอเจตคตตอวชาภาษาไทยทด หมายถง แนวโนมทอนทรยจะเขาหาสงเรา หรอสถานการณนน เนองจากความชอบ หรอความพงพอใจและเจตคตตอวชาภาษาไทยทางลบ หรอเจตคตตอวชาภาษาไทยทไมด หมายถง แนวโนมทอนทรยจะถอยหนจากสงเรา หรอสถานการณนน เนองจากความ ไมชอบ หรอความไมพงพอใจ (กมลรตน หลาสวงษ. 2528: 230 – 231) ในการเรยนวชาภาษาไทย ผเรยนแตละคน อาจเกดเจตคตตอวชาภาษาไทย หากผเรยนไดรบการเสรมสรางเจตคตตอวชาภาษาไทยทด ในการเรยนวชา

81

ภาษาไทยกจะชวยใหผเรยนนนมประสทธภาพและสมฤทธผลมากยงขน (อจฉรา ชวพนธ. 2531: 5) ซงแสดงวา เจตคตตอวชาภาษาไทยตอการเรยนวชาภาษาไทยกบผลสมฤทธ ในการเรยนวชาภาษาไทย ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และโคลงสสภาพ มความสมพนธกน จากผลการศกษาคนควาทปรากฏ เมอนาคาสมประสทธสหสมพนธและนยสาคญของคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรทกตว (ตาราง 4 ) มาพจารณาจะพบวา คาของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย ความสามารถในการแตงกลอนสภาพสงจะสงผลใหความสามารถในการแตงโคลงสสภาพสงตามไปดวย และเมอนาคาสมประสทธสหสมพนธพหคณของตวแปรทกตว (ตาราง 5 ) มาพจารณาจะพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพมความสมพนธกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพในทางบวก ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 1ทตงไว 2. สมมตฐานขอท 2 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพสามารถพยากรณความสามารถในการ แตงโคลงสสภาพได ผลการทดลองพบวา ตวพยากรณทดทสามารถพยากรณความสามารถในการ แตงโคลงสสภาพ คอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ความสามารถในการแตงกลอนสภาพและเจตคตตอวชาภาษาไทย โดยมอานาจการพยากรณไดรอยละ 68.50 มความ คลาดเคลอนมาตรฐานของการพยากรณเทากบ 1.376 เมอพจารณาตวแปร 3 ตว คอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ซงเรยกวา ตวแปรพยากรณ และความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ซงเรยกวา ตวแปรเกณฑ ตวแปรพยากรณคอตวแปร ทสามารถทานายตวแปรเกณฑได ในทนผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยเปนตวแปรพยากรณททานาย หรออธบายความสามารถในการแตงโคลงสสภาพทเปนตวแปรเกณฑไดสงทสดเพราะผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ซงหมายถงผลการเรยนสะสมของนกเรยน ทนามาคานวณหาคาเฉลย (Mean) เพอแสดงภาพรวมของผลการเรยนวชาภาษาไทยบงคบตลอดหลกสตรชวงชนท 3 ผเรยนจะรบคาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกตอเมอไดเรยนเนอหาวชาตางๆ ในวชาภาษาไทยอนเปนพนฐานความรและประสบการณจนครบหลกสตร ผานการวดและประเมนผลอยางถกตองแลว ซงแสดงวา ผเรยนตองผานการเรยนร ประสบการณและการวดประเมนผลในรายวชาตางๆ ของภาษาไทยมาครบถวนแลวรวมถงความสามารถในการแตงกลอนสภาพดวย เมอจบหลกสตรภาษาไทยในชวงชนท 3 และม ความพรอมทจะเรยนในเนอหาอน ๆตอไป ซงสอดคลองกบหลกการของแนวการจดสาระ การเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ทกลาวถงการใหความรทางวชาการ เพอใหรและใชภาษาไทยไดถกตอง ตามสาระการเรยนร

82

ทกาหนดไวสาหรบชนทเรยนจบและเตรยมผเรยนใหศกษาเลาเรยนในระดบทสงขนไป (กรมวชาการ. 2544: 130) ซงแสดงวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยยอมมผลตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ สาหรบตวแปรพยากรณตวท 2 คอ ความสามารถในการแตงกลอนสภาพเปน ตวแปรพยากรณททานาย หรออธบายความสามารถในการแตงโคลงสสภาพทเปนตวแปรเกณฑไดสงเปนอนดบท 2 ตวแปรพยากรณ 2 ตวน เปนเรองของความสามารถในเนอหาวชาการแตงคาประพนธ ผเรยนทไดรบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยแลว ยอมมความรความสามารถ และผานการวดและประเมนผล ความสามารถในการแตงกลอนสภาพแลว เมอผเรยนเรยนเรองการแตงโคลงสสภาพเพมในชวงชนท 4 ผเรยนสามารถเรยนรไดโดยไมยากนกทงนเพราะกลอนสภาพ และโคลงสสภาพเปนคาประพนธทมความสมพนธกน ดานลกษณะพนฐานทางคาประพนธ ดงท ประไพ วเศษธาน (2536: 59) กลาววา กลอนเปนคาประพนธของไทยมาแตดกดาบรรพและแตกแยกไปเปนเพลงตางๆ ทชาวบานขบรองกนอยเปนปกต โคลงเพงจะมขนในชนหลงแตกเปนของไทยเรา และมความสมพนธกน ในดานการใช และสอดคลองกบ สรย โรจนสกลพานช (2520: 30) ทกลาววา วรรณกรรมประเภทนราศ ผแตง หรอกว จะนยมใชกลอนสภาพ หรอโคลงสสภาพเปนสวนใหญ รวมทง สทธา พนจภวดล และ ประทป วาทกทนกร (2522: 134 – 135) ทกลาววา สงทควรคานงในการแตงโคลงสสภาพ คอ การใชคาและการเปรยบเทยบ โคลงตองมลกษณะคาทกระชบหนกแนน เสนาะเพราะพรงกวากลอน และปจจบนนยมแตงโคลงสสภาพ เปนเรองหรอสานวนในลกษณะเดยวกบกลอน ซงแสดงวา ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ยอมมผลตอความสามารถในการแตงโคลง สสภาพ สาหรบตวแปรพยากรณตวท 3 คอ เจตคตตอวชาภาษาไทยเปนตวแปรพยากรณททานาย หรออธบายความสามารถในการแตงโคลงสสภาพทเปนตวแปรเกณฑไดสง เปนอนดบท 3 ตวแปรพยากรณตวน เปนเรองของความรสกภายในของผเรยน ในดานความคด ความรสก อารมณ รวมกบความรและประสบการณของตวเอง ทมตอวชาภาษาไทยในดานกระบวนการเรยนร เนอหาสาระและประโยชนทไดรบจากการเรยนนน เปนสงทเกดขนไดทงกอนและหลงการเรยน ผเรยนจะมความสามารถเพยงใดยอมขนอยกบเจตคตตอวชาภาษาไทยของผเรยนทมตอวชาภาษาไทย ดงท สาเรง บญเรองรตน (2524: 7) ทกลาวไววา ในการจดการเรยนการสอนวชาตางๆ นอกจากจะมจดมงหมาย เพอใหผเรยนมความรความสามารถ ในวชาทเรยนแลว ยงตองปลกฝงใหผเรยนมเจตคตตอวชาภาษาไทยทดตอการเรยนในวชาเหลานนดวย เจตคตตอวชาภาษาไทยในวชาทเรยน มความสาคญเพราะทาใหผเรยนตงใจเรยน สนใจเรยน และแสวงหาความรไดเปนอยางด หากผเรยนมเจตคตตอวชาภาษาไทยทดตอครผสอน ตอกจกรรมการเรยนการสอน ตอวชาเรยน จะสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขนดวยขนอยกบเจตคตตอวชาภาษาไทยวาไดรบผลจากการเรยนรมากนอยเพยงใดและสอดคลองกบ ทว กอแกว และ อบรม สนภบาล (2517: 56) ทเสนอหลกการสรางเจตคตตอวชา

83

ภาษาไทยทดแกเดก คอ ใหผเรยนทราบจดมงหมายของการเรยน เหนประโยชนอนแทจรงของวชาทเรยน มโอกาสหรอมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน และใหผเรยนไดเรยน ตามความสามารถ ความสนใจ ความถนด เพอจะไดเกดผลสาเรจในการเรยน อนสงผลใหเกดเจตคตตอวชาภาษาไทยทดตอการเรยน ซงแสดงวา เจตคตตอวชาภาษาไทยยอมมผลตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ จากผลการศกษาคนควาทปรากฏ เมอวเคราะหหาคาสมประสทธสหสมพนธและคาอตราสวนนยสาคญ (ตาราง 16) พบวา ตวพยากรณทดทสดทถกเลอกเขามากอน คอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เมอเพมตวพยากรณคอความสามารถในการแตงกลอนสภาพเขามาทาใหคาสหสมพนธพหคณเพมขน และเมอเพมตวพยากรณคอเจตคตตอวชาภาษาไทยเขามาเปนตวสดทายทาใหคาสมประสทธสหสมพนธเพมขนแสดงวา ตวพยากรณทดทสามารถพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ คอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ และเจตคตตอวชาภาษาไทย เมอวเคราะหคานาหนกความสาคญของการพยากรณในรปของคะแนนมาตรฐาน คะแนนดบ และคาความคลาดเคลอนมาตรฐานของนาหนกความสาคญในรปคะแนนดบ (ตาราง 17) พบวา คานาหนกความสาคญในรปคะแนนมาตรฐานของผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ความสามารถในการแตงกลอนสภาพและเจตคตตอวชาภาษาไทยสงผลทางบวกตอความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ และเมอวเคราะหคาสหสมพนธพหคณ (ตาราง 18) พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ความสามารถในการแตงกลอนสภาพและเจตคตตอวชาภาษาไทยมอานาจการพยากรณความสามารถในการแตงโคลงสสภาพไดรอยละ 68.50 มความคลาดเคลอนมาตรฐานของการพยากรณเทากบ 1.376 และสามารถสรางสมการพยากรณในรปคะแนนดบและรปคะแนนมาตรฐานไดดวย ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 2 ทตงไว

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการศกษาคนควาครงตอไป ควรศกษาความสมพนธระหวางตวแปรพยากรณอนๆ เชน ความคดสรางสรรค จนตนาการ อารมณ คตธรรมหรออดมการณ กบความสามารถในการแตงคาประพนธชนด อนๆ เชน กาพยชนดตางๆ รายและฉนท เปนตน 2. ขอเสนอแนะในดานปฏบต ควรใหความสนใจและสงเสรมการเรยนรในเรองของการแตงคาประพนธ ในชวงชนท 3 เชน การใหความรพนฐานในการแตงคาประพนธ การสรางความคดสรางสรรค การเลอกสรรถอยคาตางๆ ททาใหเกดสนทรภาพในคาประพนธ เปนตน ซงจะชวยใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนดขน อนจะมผลตอประสทธภาพในการเรยนรการแตงคาประพนธชนด อนๆ ในชวงชนท 4 ดวย

บรรณานกรม

85

บรรณานกรม กรมวชาการ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2539). การปฏรปการศกษา. ศนยปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา. ------------ . (2544). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: โรงพมพ องคการคารบสงสนคาและพสดภณฑ. ------------ . (2546). การจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการคารบสงสนคา และพสดภณฑ. กฤษณา ศกดศร. (2530). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: บารงสาสน. กาชย ทองหลอ. (2525). หลกภาษาไทย. กรงเทพฯ: บารงสาสน. กญชร คาขาย. (2540). จตวทยาการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร สถาบน ราชภฏสวนสนนทา. กหลาบ มลลกะมาส; และ วพธ โสภวงศ. (2539). หนงสอเรยนภาษาไทยรายวชา ท041 การเขยน 1 ชนมธยมศกษาตอนปลาย ( ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533 ). กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน. ขจรศร ชาตกานนท. (2533). การศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนและ เจตคตตอการสอนวชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการสอน โดยใชชดมนคอรสกบการสอนตามคมอคร กรมวชาการ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ------------ . (2540). ทฤษฎและแบบแผนคาประพนธประเภทรอยกรอง สาหรบครมธยมศกษา. กรงเทพฯ: โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ฝายมธยม, ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. จนทมา พรหมโชตกล. (2529). การเขยนขอสอบวชาภาษาไทย. กรงเทพฯ: สานกพมพ อกษรเจรญทศน. จารก พพวง. (2536). ความสมพนธระหวางการมสวนรวมในกจกรรมสงเสรมการอานกบ ความสามารถในการอานภาษาไทยอยางมวจารณญาณของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 3 เขตการศกษา 1. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

86

จฑาภรณ (กมลชย) วงศคาด. (2536). การเปรยบเทยบผลสมฤทธในการเขยนรอยกรองและ พฒนาการทางความคดสรางสรรคของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทเรยนโดยใช แบบฝกเสรมทกษะกบการใชแบบฝกหดตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. จไรรตน วรรณยง. (2532). การเปรยบเทยบความสามารถในการเขยนกลอนสภาพของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ในโรงเรยนรฐบาลและเอกชน กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ คม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ถายเอกสาร. ฉตรศร ปยะพมลสทธ. (2542). การใช SPSS เพอการวเคราะหขอมล. สบคนเมอ 1 มกราคม 2549, จาก http://www.watpon.com/spss ชวน เพชรแกว. (2519). การวเคราะหและการเลอกผลงานของนกเขยนบทรอยกรองรวมสมย มาใชในการสอนแตงคาประพนธในระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร. ชวาล แพรตกล. (2530). เทคนคการเขยนขอสอบ. กรงเทพฯ: พทกษอกษร. ชชพ ออนโคกสง. (2518). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. เชดศกด โฆวาสนธ. (2520). การวดทศนคตและบคลกภาพ. กรงเทพฯ: สานกทดสอบ ทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. ฐะปะนย นาครทรรพ. (2523). การประพนธ ท 041. กรงเทพฯ: สานกพมพอกษรเจรญทศน. ดารณ สมบรณอนกล. (2539). ความสมพนทระหวางความรเกยวกบลกษณะโวหารและ ความสามารถในการอาน เพอความเขาใจกบความสามารถในการเขยนภาษาไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร. ดารง ญาณจนทร. (2538). ความสมพนธของการวนจสารรอยกรองรปแบบใหม กบการเขยน เชงสรางสรรค ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จงหวดพระนครศรอยธยา. วทยานพนธ ศษ.ม. (หลกสตรและการสอน). นนทบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ถายเอกสาร. เตมศร ชานจารกจ. ( 2531). สถตประยกตทางการแพทย. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ถวลย มาศจรส. (2545). การเขยนเชงสรางสรรคเพอการศกษาและอาชพ. กรงเทพฯ: ธารอกษร. ทว กอแกว; และ อบรม สนภบาล. (2517). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

87

ทวาวรรณ คาดวง. (2531). การเปรยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยระหวาง การสอนโดยใชบทเรยนสาเรจรปกบการสอนแบบปกต เรอง กลอนสภาพ ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนนาโสมพทยาคม จงหวดอดรธาน. วทยานพนธ ศษ.ม. (ศกษาศาสตรการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร. นราวลย พลพพฒน. (2523). การสรางแบบฝกทกษะการเขยนเชงสรางสรรคโดยใชบท รอยกรองรวมสมยในการเรยนการสอนวชาภาษาไทยระดบมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธ คม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ถายเอกสาร. นเรศมนต เพชรนาจกร. (2543). การศกษาวเคราะหหลกคาสอนทางพระพทธศาสนาและวธ การสอนในโคลงโลกนต. วทยานพนธ อ.ม. (ศาสนาเปรยบเทยบ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. ถายเอกสาร. นมนวล หาญทนงค. (2535). หนงสอเรยนภาษาไทยรายวชา ท043 การแตงคาประพนธ ชนมธยมศกษาตอนปลาย ( ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533). กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2531). การวเคราะหความแปรปรวน. ประยกตเพอการวจย. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ภาควชาศกษาศาสตรมหาวทยาลยมหดล. ปรมนทร อรเดช. (2547). การเปรยบเทยบฟงชนสารสนเทศในการใช โมเดลโลจสตกจอารเอม และจพซเอม ของมาตรวดเจตคตแบบลเครตและมาตรวดแบบตวเลอกบงคบตอบทม วธการใหคะแนนแบบสองคาและแบบหลายคา. ปรญญานพนธ กศ.ด. (การทดสอบ และวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ประจกษ ประภาพทยากร. (2525). รอยกรอง. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา. ประไพ วเศษธาน. (2536). เคลดกลอน เคลดแหงอหงการ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: สานกพมพทะเลหญา. ประยอม ซองทอง; และคณะ. (2537). หนงสอเรยนภาษาไทยรายวชา ท043 การแตงคา ประพนธ ชนมธยมศกษาตอนปลาย ( ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533 ). กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ปราณ เพชรแกว. (2525). ความสนใจในการอานวรรณกรรมรอยกรองของนกศกษาระดบ ปรญญาตร วทยาลยครภาคใต. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร. ปราโมทย ไวยกล. (2540). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชา ภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทสอนโดยใชบทเพลงพนบานภาคกลาง ประกอบการสอนกบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

88

พรพรรณ ศรโปฎก. (2548). การเปรยบเทยบความสามารถในการใชภาษาไทยและเจตคต ในการเรยนภาษาไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยใช กจกรรมการจดการเรยนการสอนแบบ 4 MAT กบการจดการเรยนการสอนตาม หลกสตรสถานศกษา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พระยาอปกตศลปสาร. (2538). หลกภาษาไทย. กรงเทพฯ: โรงพมพไทยวฒนาพานช. พวงรตน ทวรตน. (2540). วธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร. พมพชร พงษตน. (2544). ความสมพนธระหวางองคประกอบของแรงจงใจในการอานกบ ความสามารถในการอานเพอความเขาใจภาษาไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา) กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร. เพลนใจ พฤกษชาตรตน. ( 2535). การพฒนาความสามารถในการเขยนรอยกรองเชง สรางสรรคของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา) กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร. เพยงใจ บญนนทน. (2538). การเปรยบเทยบผลสมฤทธและเจตคตทางการเรยนวชา ภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนดวยการสอนแบบนาฏการกบ การสอนตามแนวคมอครของกรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. มลลกา พลสวสด. (2527). ความคดเหนของครและนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายทมตอ การเรยนการสอนวรรณกรรมรอยกรองในหนงสอเรยนภาษาไทยชดวรรณวจกษ. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ถายเอกสาร. ยทธ โตอดเทพย. (2544). การพฒนาเกณฑการประเมนงานเขยนรอยกรองประเภทกลอน สภาพ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธ ศษ.ม. (หลกสตรและการนเทศ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร. เยนจตต ศรใจงาม. (2540). ความสมพนธระหวางความสามารถในการอานเพอความเขาใจ การเขยนความเรยงและการแตงคาประพนธภาษาไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 5 ในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ถายเอกสาร.

89

รววรรณ องคนรกษพนธ. (2533). การวดทศนคตเบองตน. ชลบร: ภาควชาหลกสตรและ การสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา. ราตร โพธเตง. (2533). ววฒนาการทางฉนทลกษณของราย และโคลงตงแตสมยสโขทยถง สมยรตนโกสนทร (พ.ศ. 1835 ถง พ.ศ. 2468). วทยานพนธ อ.ม. (ภาษาไทย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร. ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. (2527). ความถนดทางการเรยน. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ------------ . (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : ภาควชา การวดผลและวจยทางการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ------------ . (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ละเอยด คชวฒน. (2537). การใชแบบฝกพฒนาการเขยนกลอนสภาพสาหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบางนาเปรยววทยา จงหวดฉะเชงเทรา. วทยานพนธ ศษ.ม. (ศกษาศาสตรการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย เกษตรศาสตร. ถายเอกสาร. วรรณศร ผลประมล. (2545). การเปรยบเทยบความสามารถในการเขยนรอยกรองและ ความสนใจในการเรยนวชาภาษาไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบ การสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะประกอบการสอนกบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วเชยร เกตสงห. (2530). หลกการสรางและการวเคราะหเครองมอทใชในงานวจย. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. วภาว แปนเรอง. (2546). การศกษาเปรยบเทยบความเขาใจในการอาน ความสามารถใน การเขยนและเจตคตตอการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทได รบการสอนแบบมงประสบการณภาษากบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วษณ พฒนวบลย. (2541). การศกษาเปรยบเทยบวรรณคดคาสอนเรอง โคลงโลกนต และ โคลงสภาษต พระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว. วทยานพนธ ศศ.ม. (ไทยศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคาแหง. ถายเอกสาร. ศกด สนทรเสณ. (2531). เจตคต. กรงเทพฯ: โรงพมพรงวฒนา. ส. วาสนา ประวาลพฤกษ. (2524, กนยายน – ธนวาคม). ทศนคตในแงจตวทยา. วารสารวดผลการศกษา. 3(2): 1 – 6.

90

สงบ ลกษณะ. (2529, กรกฎาคม – กนยายน). การวดคณลกษณะทางดานการรสก. วารสารวจยทางการศกษา. 16(3): 41 – 59. สมศกด สนธระเวชญ. (2522). ระดบของเจตคต. กรงเทพฯ: บพธการพมพ. สาเรง บญเรองรตน. (2526). เทคนคการวเคราะหตวแปรพหคณ. กรงเทพฯ: ศกษาพร. ------------ . (2527). ทฤษฎการวดและการประเมนผลการศกษา. กรงเทพฯ: สานกทดสอบ ทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. สทธา พนจภวดล; และ ประทป วาทกทนกร. (2522). รอยกรอง. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย รามคาแหง. สขรก สรอยทอง. (2540). ความสมพนธระหวางความรวชาภาษาไทย ความวตกกงวลใน การสอนและสมรรถภาพดานการสอนภาษาไทยของนกศกษาฝกประสบการณวชาชพ คร สถาบนราชภฏ กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร. สชาต ประสทธรฐสนธ. (2534). การสรางมาตรวดในการวจยทางพฤตกรรมศาสตร. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. สทธวงศ พงษไพบลย; และ อดม หนทอง. (2531). การเขยน 1. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. สภาพ วาดเขยน. (2525). มาตรกรรมและประเมนผลพฤตกรรม. กรงเทพฯ: ภาควชา วจยการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สภาพร มากแจง. (2535). กวนพนธไทย 1. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. สรางค โควตระกล. (2533). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สรย โรจนสกลพานช. (2520). วเคราะหวรรณกรรมรอยกรองทชนะการประกวดของธนาคาร กรงเทพ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. อจฉรา ชวพนธ. (2535). กจกรรมการเขยนสรางสรรคในชนประถมศกษา. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. อารมย ไทยสรโย. (2536). การศกษาวเคราะหโคลงรามเกยรตฉบบพระราชนพนธในรชกาลท 5. วทยานพนธ ศษ.บ. (เทคโนโลยการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย เกษตรศาสตร. ถายเอกสาร. อาไพพรรณ พพฒนวฒนารมย. (2529). การวเคราะหงานเขยนรอยกรองภาษาไทยของ นกเรยน ชนมธยมศกษาปทหา เขตการศกษาหนง. วทยานพนธ ค.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

91

อดมพร พสถาน. (2537). การศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธในการอานอยางม วจารณญาณกบเจตคตการอานกอนและหลงฝกอาน ของนกเรยน ชนมธยมศกษา ปท 4 โรงเรยนกรงเทพครสเตยนวทยาลย กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ศษ.ม. (ศกษาศาสตรการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร. เอกลกษณ สวรรณ. (2538). การศกษาความสมพนธระหวางเจตคตกบผลสมฤทธทาง การเรยนจากการฝกทกษะการอานทานองเสนาะโคลงสสภาพ เรอง นราศนรนทร ดวย บทเรยนสไลดประกอบเสยง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. วทยานพนธ ศษ.ม. (เทคโนโลยการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

Akers, William T. (2005, December). A Ground Model of Writing : A Qualitative Investigation into Complex Systems of Creativity and Cognitive Constructs Associated with the Writing of Poetry. Dissertation Abstracts International. 66(6): 2136 – A. Allport, Gardon W. (1976). Attitude : Reading in Attitude Theory and Measurement. New York: John Wiley and Sons Inc. Beare, Sophie. (1995, April). The Reading- Writing Relationship : Three Teaching Approaches Designed Using Reading and Writing Activities to Develop Persuasive Discourse in Adult Writing. Dissertation Abstracts International. 33(02): 313. Bledsoe, Joseph. (1971, November). Factors Related to Pupil Observation Report of Teachers and Attitude Toward Their Teacher. The Journal of Education Research. 65: 121 – 122. Brown, Goldson Oliver. (1991,March). The Relationship Between Cognitive Style, Critical Thinking, and Moral Reasoning Among Adolescents. Dissertation Abstracts International. 51(9): 2604 – A. Carmichale, Deborah Herr. (1995). The Effect of Writing Instruction on Reading Abilities and Attitudes of Students in Community College Developmental Reading Class. Masters Abstracts International. 33(5): 1387. Chancey, Valerie Beshiri. (2005, July). The Correlation Between Teaching Methods and the Academic Achievement of High School Students on the Georgia High School Science Graduation Test. Dissertation Abstract International. 66(1): 135.

92

Cogan, Morris L. ; & Levin, Harry. (1957, January). Studies of Teacher Behavior. The Journal of Experimental Education. 26: 135 – 139. Fenton-LeShore, Karen S. (June, 2005). A Correlation Analysis Among Organizational Citizenship Behavior, Teacher Job Satisfaction, and Organizational Commitment in Low-performing. Dissertation Abstracts International. 65(12): 4411. Ferguson, George A. (1981). Statistical Analysis in Psychology and Education. 5th ed. New York: McGraw-Hill Book Co., Inc. Good, Carter Victor. (1973). Dictionary of Education. 3rd ed. New York: McGraw-Hill. Guilford, J.P. (1975). Psychometric Methods. New York: McGraw-Hill Book Co., Inc. Insko, Chester A. (1967). Theories of Attitude Change. New Jersey: Prentice-Hill. Kaplan, Louis. (1965). Foundations of Human Behavior. New York: Harper & Row, Publishers, Inc. Katz, Daniel. (1960, Summer). The Functional Approach to the Study of Attitude. Public Opinion Quarterly. 24(2): 163 – 204. Knupp, Tawnya. (2004, October). The Effect of Poetry Writing Instruction on the Writing Skills and Confidence of Sixth-grade Students. Masters Abstracts International. 42(5): 1464 – A. Krashen, Stephen. (1981). Second Language Acquisition and Second Language Learning. Oxford: Pergamon Press, Inc. Morris Charles G. (1990). Psychology. 7th ed. New Jersey: Prentice-Hill Inc. Nelson, Jaime K. (2004, May). A Song Without Music : A Study of Poetry and High School Students At-risk. Dissertation Abstracts International. 65(11): 4136 – A. Newman, Philip R.; & Newman M. (1983). Principle of Psychology. Illinois: The Dorsey Press. Peter, Charles C. ; & Voorhis, Walter R. Van. (1940). Statistical Procedures and Their Mathematical. New York: McGraw-Hill Book Company. Ponti-Sgargi, Laura Lynn. (1997, February). Reading / Writing and Text : Toward Illuminating Interconnectedness. Dissertation Abstracts International. 35(10): 39. Roscoe, John T. (1975). Fundamental Research Statistics for the Behavioral. New York: Science, Holt, Rinchart and Wilson Inc. Shaw, Marvin E.; & Jack, M. Wright. (1967). Scales for the Measurement of Attitude. New York: McGraw-Hill Book Co., Inc.

93

Thurstone, L.L. (1959, September). The Measurement of Social Attitudes. Journal of Abominate and Social Psychology. 16(1631): 249 – 296. Triandis, Harry C. (1971). Attitude and Attitude Change. New York: John Wiley and Sons Inc. Wert, Jane E. ; & et al. (1954). Statistical Research. New York: Application–Center. Crofts Inc. Wiesner, David S. (1978, November). Cognitive Style of Information Processing as Related to Academic Achievement of Third Grade Pupils. Dissertation Abstracts International. 39(3): 2735 – A. Zimbardo, Philip G.; & et al. (1977). Influencing Attitudes and Changing Behavior. 2nd ed. Massachusetts: Addisan-Wesley Publishing Company.

ภาคผนวก

95

ภาคผนวก ก

แผนการจดกจกรรมการเรยนร วชา ท 40215 คาประพนธไทย

96

แผนการจดการเรยนรท 1 วชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบการแตงคาประพนธ เวลา 2 คาบ เรอง คาประพนธไทยและฉนทลกษณของคาประพนธ สาระสาคญ การรจกความหมาย ประเภทและฉนทลกษณของคาประพนธไทยประเภทตาง ๆ เปนความรพนฐานในการแตงคาประพนธ ผลการเรยนรทคาดหวง 1. ใหคาจากดความของคาวาคาประพนธได 2. จาแนกประเภทของคาประพนธไทยได 3. วเคราะหฉนทลกษณของคาประพนธประเภทตาง ๆได เนอหา ความรเบองตนเกยวกบคาจากดความของคาประพนธไทย การแบงประเภท ลกษณะ คณะและสมผสของคาประพนธไทยประเภทตาง ๆ กจกรรมการเรยนร คาบท 1 ใชกระบวนการสรางความตระหนก ขนนา นกเรยนอานทานองเสนาะคาประพนธจากแผนใสตามลาดบ ดงน โคลงสสภาพ กลอนสภาพ กาพยยาน 11 กาพยฉบง 16 กาพยสรางคนางค 28 รายสภาพ อนทรวเชยรฉนท 11 และบทรอยแกว 1 ขอความ แลวแสดงความคดเหนวา ชอบการอานทานอง คาประพนธใดมากทสดและเพราะเหตใด ใหจดลาดบ 3 ลาดบจาก มากไปหานอย ฝกอานใชเวลา 10 นาท ขนสอน 1. นกเรยนศกษาและวเคราะหใบความรท 1 เรองคาประพนธและฉนทลกษณของคาประพนธประเภทตาง ๆ ใชเวลา 5 นาท 2. ทากจกรรมจากใบกจกรรมซงเปนคาประพนธประเภทตางๆ ดงน โคลง

97

สสภาพ 1 บท กลอนสภาพ 1 บท กาพยยาน 11 1 บท กาพยฉบง 16 1 บท กาพยสรางคนางค 28 1 บท รายสภาพ 1 บท ฉนท 1 บท และบทรอยแกว 1 ขอความ โดยบอกวา เปนงานเขยนประเภทใดและสงเกตจากอะไร ขนสรป 1. นกเรยนอภปรายและเขยนสรปผลการเรยนรลงในใบปฏบตงาน 2. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน

คาบท 2 ใชกระบวนการเรยนร ขนนา นกเรยนและครอภปรายถงวธสงเกตคณะและสมผสของคาประพนธไทยประเภท ตาง ๆ

ขนสอน 1. นกเรยนศกษาและวเคราะหใบความรท 2 เรองคาสมผสในคาประพนธไทยประเภทตางๆ ใชเวลา 5 นาท 2. นกเรยนวเคราะหตวอยางคาประพนธในเรองของสมผสโดยทากจกรรม ในใบกจกรรม ซงม กลอนสภาพ กาพยยาน 11 กาพยฉบง 16 โคลงสสภาพ และอนทรวเชยรฉนท ประเภทละ 1 บท ขนสรป 1. เขยนผลการวเคราะหและสรปความลงในใบปฏบตงาน 2. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน

สอการเรยนร 1. ใบความรท 1 เรองคาประพนธและฉนทลกษณของคาประพนธประเภทตางๆ 2. ใบความรท 2 เรองคาสมผสในคาประพนธไทยประเภทตางๆ 3. แผนใสตวอยางคาประพนธ 4. ใบปฏบตงาน 5. ใบกจกรรม

การวดผลและประเมนผล การวดผล 1. การอานทานองเสนาะจากบทประพนธ 2. การอภปรายกลม 3. การสงเกตพฤตกรรมการทางานกลม

98

4. การตรวจผลงานจากใบปฏบตงาน 5. การทาแบบฝกหดเสรมทกษะเรองการอานและการเขยนเรองลกษณะ คาประพนธ การประเมนผล 1. นกเรยนสามารถใหคาจากดความของคาวาคาประพนธได 2. นกเรยนสามารถจาแนกประเภทของคาประพนธไทยได 3. นกเรยนสามารถวเคราะหฉนทลกษณของคาประพนธประเภทตางๆ ได เครองมอวด 1. ใบประเมนการรวมกจกรรม 2. ใบประเมนการอภปราย 3. แบบฝกหด 4. ใบปฏบตงาน กจกรรมเสนอแนะ 1. คดลอกคาประพนธประเภทตางๆทนกเรยนประทบใจและบอกเหตผล 2. นกเรยนทาแบบฝกหดเสรมทกษะเรองคณะและสมผสเพอใหเกดความเขาใจและ ความชานาญ บนทกผลหลงสอน การจดกจกรรมการเรยนการสอน ............................................................................. ……………………………………………………………............................................................ บรรยากาศการเรยนการสอน ………………………………………………………….... ……………………………………………………………............................................................ ผลทเกดขนกบนกเรยน ………………………………………………………………..... ……………………………………………………………............................................................ ปญหา/อปสรรค/แนวทางแกไข …………………………………………………………. ……………………………………………………………............................................................ ลงชอ (นายใจเดด หวานชะเอม)

99

แผนใสตวอยางคาประพนธ 1. รอยกรองใชยากแท เกนไป เรงฝกเรงฝนใจ ไมทง อดทนจตเกนใคร มานะ สาเรจกจเพรศพรง ไมชาชาญกว (ใจเดด หวานชะเอม) 2. บทรอยกรองของไทยมใชยาก ทนลาบากพากเพยรเรยนฝกฝน วนละนดทละนอยคอยฝกตน ไมชาผลฟเฟองไดเรองเอง (ใจเดด หวานชะเอม) 3. อนวาบทกลอนกานท เหลอประมาณยากเยนจรง ฝกไวไมประวง ไมใชสงเกนกาลง (ใจเดด หวานชะเอม) 4. คาประพนธของไทยเรา ฝกฝนทนเขา ไมชาสาเรจเสรจการ (ใจเดด หวานชะเอม) 5. รอยกรองของไทย นาภาคภมใจ สบภมปญญา ใชเปนของยาก ลาบากหนกหนา อดทนตงหนา ไมชาแตงเปน (ใจเดด หวานชะเอม) 6. คาประพนธไทยเรา แตกอนเกาโบราณ ของคบานเคยงเมอง ประเทองภมปญญา ใชวาจะยากยง หรอลาบากจรงแท หากคอย แกคอยฝก หมนคดนกไตรตรอง ใชสมองลองปญญา ใหเวลาเลกนอย จะแตงไดเรยบรอย ใชลนกาลง แทนา (ใจเดด หวานชะเอม) 7. รอยกรองมใชยาก ทรมากลาบากผล ฝกปรอและอดทน จะประสบสาเรจแล (ใจเดด หวานชะเอม) 8. รอยกรองหรอคาประพนธไทย เปนภมปญญาไทยทบรรพชนไดสงสมมา จนถงชนลกหลาน หลายคนเคยคดวา การแตงรอยกรองหรอคาประพนธไดนนเปนเรอง ของพรสวรรคแตแทจรงแลว หากผฝกแตง เอาใจใส หมนฝกฝนจนเกดความชานาญแลว จะสามารถแตง รอยกรองหรอคาประพนธได (ใจเดด หวานชะเอม)

100

ใบความรท 1 เรองคาประพนธและฉนทลกษณของคาประพนธ

ความหมายรอยกรองหรอคาประพนธ คาประพนธ คอ ถอยคาหรอขอความทไดรอยกรองหรอเรยบเรยงขนโดยมขอบงคบตามหลกฉนทลกษณไทย ฉนทลกษณ พระยาอปกตศลปสาร (2533: 350) กลาววา คอ ตาราไวยากรณทวาดวยลกษณะของคาประพนธทเปนกลอน กาพย โคลง ฉนทตางๆ ซงโบราณเรยกวา บทกานท หรอคากานท และ กาชย ทองหลอ (2525: 433) กลาววา คอ ตาราทวา ดวยวธรอยกรองถอยคาใหเปนระเบยบตามลกษณะบงคบและบญญตทนกปราชญไดวางเปนแบบไว คาประพนธรอยกรองไทย แบงเปน 5 ชนด คอ 1. กลอน เปนคาประพนธทนยมแตงกนแพรหลายมากกวา คาประพนธชนดอนๆ เพราะใชถอยคาเรยบเรยงใหเขาสมผสกนตามลกษณะบญญต ไมมบงคบ เอก โท คร ลห กลอน มหลายชนด เชน กลอนบทละคร กลอนเสภา กลอนดอกสรอย กลอนสกวา กลอนนราศ กลอนนทาน กลอนเพลงยาว เปนตน 2. โคลง เปนคาประพนธโบราณของไทย นยมแตงกนแพรหลาย ตงแตโบราณจนถงปจจบน เปนคาประพนธทมกาหนดบงคบ คาเอก คาโทและสมผสบงคบ ม 3 ชนด คอ โคลงสภาพ โคลงดน และโคลงโบราณ 3. ราย หรอ คาราย เปนคาประพนธเกาแกของไทยคกบคาโคลง รายแบงออกเปน 4 ประเภท คอ รายโบราณ รายสภาพ รายดน และรายยาว 4. ฉนท เปนคาประพนธทรบแบบอยางมาจากบาล สนสกฤต โดยคดจากตาราฉนท ชอ วตโตทย ไทยรบมาและดดแปลงใหเหมาะสมกบลกษณะภาษาไทย ฉนทในคมภรวตโตทย ม 2 ชนด คอ วรรณพฤต และ มาตราพฤต แตทไทยนยมแตง สวนมากจะเปนฉนทวรรณพฤต ฉนททนยมแตงในภาษาไทย มเพยง 6 ชนด เทานน คอ อนทรวเชยรฉนท โตฏกฉนท วสนตดลกฉนท มาลนฉนท สททลวกฬตฉนท และสทธราฉนท 5. กาพย เปนคาประพนธทเราปรบปรงขนจากแบบแผนของบาลสนสกฤต แตเพมการสมผสแบบไทย แบงยอยไดหลายชนดแตทนยมแตงกนแพรหลายเพยงบางชนด คอ กาพยยาน กาพยฉบง และกาพยสรางคนางค นอกจากคาประพนธหลกทง 5 ขางตนแลว ยงมคาประพนธประเภทรวมคาประพนธหลายอยาง คอ ลลต คาประพนธทแตงดวยรายปนกบโคลง กาพยหอโคลง คาประพนธทประกอบดวยโคลง และกาพย คอแตงโคลง สสภาพ 1 บท แลวแตงกาพยยาน 11 1 บทเลยนกน

101

กาพยหอโคลงเหเรอ (กาพยเหเรอ) เปนการแตงโคลงสสภาพนาเรอง 1 บท แลวขยายความดวยกาพยยาน 11 กบทกไดจนกวาจะจบเรอง กล เปนคาประพนธทบญญตลกษณะบงคบเพมเตมใหพเศษกวา ลกษณะบงคบเดมทมอย หรอยกยายวธรอยกรอง โดยการเรยงรปคาใหพลกแพลง ผดแผกไปกวาปกต คาประพนธไทยโดยทวไป จะแบงลกษณะบงคบ หรอขอบงคบ เปน 2 กลม คอ 1. ขอบงคบทวไป ไดแก คณะและสมผส 2. ขอบงคบเฉพาะ ไดแก คาเอก คาโท คาคร คาลห คาเปน คาตาย คาสรอย เปนตน ขอบงคบทวไปทวาดวยคณะ คณะ คอ ขอกาหนดของรอยกรอง คณะนนๆ วา มจานวนบท จานวนบาท จานวนวรรค และจานวนคาเทาใด บท คาประพนธรอยกรองตอนหนงๆ จะสนยาวแลวแตชนดของคาประพนธนนๆ บาท สวนยอยของบท มตงแต 1 บาท จนถง 4 บาท วรรค สวนยอยของบาท มตงแต 1 – 2 วรรค คา เสยงทเปลงครงหนงจะมความหมายหรอไมมกได ซงในหลกฉนทลกษณจะนบเปน 1 คา และมจานวนมากนอยแลวแตชนดของฉนทลกษณนนๆ คณะ ของคาประพนธไทย เชน โคลงสสภาพ 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 4 บาท แตละบาท จะม 2 วรรค วรรคแรก 5 คา วรรคหลง 2 คา ยกเวนบาทท 4 วรรคหลง ม 4 คา ในบาท ท 1 และ 3 อาจมคาสรอยได 2 คา อนทรวเชยรฉนท 11 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 2 บาท แตละบาทจะม 2 วรรค วรรคแรก 5 คา วรรคหลง 6 คา กาพยยาน 11 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 2 บาท แตละบาท จะม 2 วรรค วรรคแรก 5 คา วรรคหลง 6 คา กาพยฉบง 16 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 3 วรรค วรรคท 1 ม 6 คา วรรคท 2 ม 4 คา และวรรคท 3 ม 6 คา

กลอนแปด 1 บท จะประกอบดวยคาประพนธ 2 บาท หรอ 2 คากลอนหรอ 4 วรรค วรรคแรกเรยก วรรคสดบ ม 8 คา วรรคสองเรยก วรรครบ ม 8 คา วรรคสามเรยก วรรครอง ม 8 คา วรรคสเรยก วรรคสง ม 8 คา รายสภาพ 1 บท จะม 5 วรรค ขนไป และแตละวรรค จะม 5 คา และจะจบดวยโคลงสองสภาพ ซงกแบงเปนวรรค และ ม 5 คา เชนกน แตอาจมคาสรอย ได 2 คา ในทายวรรคจบของโคลงสองสภาพ

102

ใบกจกรรม วเคราะหวา เปนงานเขยนประเภทใดและสงเกตจากอะไร ทาลงในใบปฏบตงาน 1. ขาดวชาพายากไร จนยบ ชวตยงตกอบ ตาตอย เพอนพองตางหายลบ หนหลก เปรยบดาวระยบแสงนอย หรเรอแรงแสง (ใจเดด หวานชะเอม) 2. ดหรอชวชทไหนใครรบาง ผกลาวอางเอยไปใหฉงน ดหรอชวอยางไรทใจตน อยาไปคนใหยงยากลาบากเอย (ใจเดด หวานชะเอม) 3. กรรมนนจกไดเหน เมอเจาเปนเหนฉบพลน กอเกดลกเจานน บาปมหนตทนตาเหน (ใจเดด หวานชะเอม) 4. ดชวอยทกระมล ของคนทกคน ปกปดไมมดตองเหน (ใจเดด หวานชะเอม) 5. ยสบกวาป ชวตครน ไมมเศราหมอง ดสขสดชน เรงรนใจปอง ชวตลาพอง มสขตามวย (ใจเดด หวานชะเอม) 6. ครไทยปจจบน เวยนหนเปลยนแปลงไป ทนสมยเขากบยค ใชเกมรกเดดขาด เพอฟนฟาดของนอก ทมงหลอกเยาวชน ใหหลงตนหลงผด คดวาชวเปนด ไมมผชแนะ คอยคอนแคะนาทาง ครผสรางอนาคต แกทางคดใหตรง เพอดารงไทยแท ครชวยกน รวมแก เพอใหคงไทย ไวเทอญ (ใจเดด หวานชะเอม) 7. บดรและมารดา คณะคาอนนตพน มคณสทวมทน ดจเปรยบนทธาร (ใจเดด หวานชะเอม) 8. คณะกลอนสภาพบทหนงจะม 4 วรรค วรรคแรกเรยกวรรคสดบ วรรคทสอง เรยกวา วรรครบ วรรคทสาม เรยกวา วรรครอง และวรรคทส เรยกวา วรรคสง กลอน 1 บท จะม 2 บาท หรอ 2 คากลอน 1 บาท จะม 2 วรรค 1 วรรค จะม 8 คา แตอนโลม 7 – 9 คา

103

ใบปฏบตงาน การวเคราะหใบกจกรรม ดงน 1. เปนงานเขยนประเภท .................................................................................. สงเกตจาก .............................................................................................................................. ............................................................................................................................................... 2. เปนงานเขยนประเภท .................................................................................. สงเกตจาก ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................... 3. เปนงานเขยนประเภท .................................................................................. สงเกตจาก ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................... 4. เปนงานเขยนประเภท .................................................................................. สงเกตจาก ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................... 5. เปนงานเขยนประเภท .................................................................................. สงเกตจาก ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................... 6. เปนงานเขยนประเภท .................................................................................. สงเกตจาก ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................... 7. เปนงานเขยนประเภท .................................................................................. สงเกตจาก ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................... 8. เปนงานเขยนประเภท .................................................................................. สงเกตจาก ............................................................................................................................. ...............................................................................................................................................

104

แผนการจดการเรยนรท 2 วชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบการแตงคาประพนธ เวลา 2 คาบ เรอง คาเปน คาตาย คาคร คาลห คาเอก คาโท สาระสาคญ การรจกคาเปน คาตาย คาคร คาลห คาเอก คาโท เปนความรพนฐานในการแตง คาประพนธ ผลการเรยนรทคาดหวง 1. จาแนกลกษณะคาเปนคาตายได 2. จาแนกลกษณะคาคร คาลหได 3. จาแนกลกษณะคาเอกคาโทได เนอหา ความรเบองตนเกยวกบคาเปน คาตาย คาคร คาลห คาเอก คาโท ซงปรากฏใน คาประพนธไทยประเภทตางๆ กจกรรมการเรยนร คาบท 1 ใชกระบวนการเรยนภาษา ขนนา นกเรยนและครสนทนาเรอง คาเปน คาตาย คาคร คาลห จากคาประพนธตวอยางในแผนใสแลว อภปรายสรปวา มความสาคญตอการแตงคาประพนธอยางไร ขนสอน 1. นกเรยนศกษาและวเคราะหใบความรท 3 เรองความรเบองตนเกยวกบ คาเปน คาตาย คาคร คาลห คาเอก คาโท 2. นกเรยนเขยนคาจากดความและลกษณะของคาเปน คาตาย คาคร คาลห ลงในใบกจกรรม 3. นกเรยนทากจกรรม เรอง คาเปน คาตาย คาคร คาลห ขนสรป 1. ตวแทนนกเรยนสรปคาจากดความ ลกษณะของคาเปน คาตาย คาคร คาลห และรวมกนเฉลยและตรวจผลงานในใบกจกรรม

105

2. เกบใบกจกรรมใสแฟมสะสมผลงาน คาบท 2 ใชกระบวนการเรยน ความร ความเขาใจ ขนนา นกเรยนศกษาวเคราะหตวอยางโคลงสสภาพและระบความสาคญของ คาเอก คาโท ในเรองของเสยงและการแตงคาประพนธ ขนสอน 1. นกเรยนฝกทกษะการสงเกตศกษาและวเคราะหใบความรท 3 เรองความรเบองตนเกยวกบคาเปน คาตาย คาเอก คาโท คาคร คาลห ซงปรากฏในคาประพนธไทยประเภทตางๆ คนละ 10 นาท และทากจกรรมในใบกจกรรมเรองคาเอกและคาโท ใชเวลา 20 นาท 2. นกเรยนฝกอานคาประพนธจากแผนใส ซงเปน มาณวกฉนท 8 อนทรวเชยรฉนท 11 วสนตดลกฉนท 14 อยางละ 2 บท 3. นกเรยนคดลอก ใสสญลกษณแทนคาครและคาลห พรอมโยงเสนสมผสลงในคาประพนธจากแผนใส และเขยนในใบปฏบตงานใหถกตอง ขนสรป 1. ตวแทนนกเรยนสรปคาจากดความ ลกษณะของคาเอก และคาโท และรวมกนเฉลย และตรวจผลงานในใบปฏบตงาน 2. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน

สอการเรยนร 1. ใบความรท 3 เรองความรเบองตนเกยวกบคาเปน คาตาย คาเอก คาโท คาคร คาลห ซงปรากฏในคาประพนธไทยประเภทตางๆ 1. แผนใสตวอยางคาประพนธ 2. ใบกจกรรม 3. ใบปฏบตงาน การวดผลและประเมนผล การวดผล 1. การอานทานองเสนาะบทประพนธ 2. การอภปรายกลม 3. การสงเกตพฤตกรรมการทางานกลม 4. การตรวจผลงานจากใบกจกรรมและใบปฏบตงาน 5. การทาแบบฝกหด

106

การประเมนผล 1. นกเรยนสามารถจาแนกลกษณะคาเปนคาตายได 2. นกเรยนสามารถจาแนกลกษณะคาคร คาลหได 3. นกเรยนสามารถจาแนกลกษณะคาเอกคาโทได เครองมอวด 1. ใบประเมนการรวมกจกรรม 2. ใบประเมนการอภปราย 3. แบบฝกหด 4. ใบกจกรรม 5. ใบปฏบตงาน กจกรรมเสนอแนะ นกเรยนควรไดทาแบบฝกหดเรอง คาครลห เพอใหเกดความเขาใจและชานาญ

บนทกผลหลงสอน การจดกจกรรมการเรยนการสอน ……………………………………………………… บรรยากาศการเรยนการสอน …………………………………………………………... ผลทเกดขนกบนกเรยน ………………………………………………………………… ปญหา/อปสรรค/แนวทางแกไข ………………………………………………………… ลงชอ (นายใจเดด หวานชะเอม)

107

ใบความรท 2 เรองคาสมผสในคาประพนธไทยประเภทตางๆ

ขอบงคบทวไปทวาดวย สมผส สมผส คอ ลกษณะทใชบงคบคาคลองจองในการแตงคาประพนธตางๆ สมผส เปนสงสาคญในการแตงคาประพนธ คาประพนธทกชนด ตองมสมผส สมผสม 4 ชนด คอ 1. สมผสสระ คอ คาทมเสยงคลองจองกนดวยเสยงสระเดยวกน ถาเปนคาทมตวสะกดกตองใชตวสะกดในมาตราเดยวกน เชน กะ - ปะ นา - คา วน - จนทร พรรณ - นนท นง - ฟง เพรยง - เรยง หาญ - มาร วหค - ฟก สนข - พยคฆ โอกาส - อาจ สาป - ลาภ เปนตน 2. สมผสอกษร หรอ สมผสพยญชนะ คอ คาทมเสยงคลองจองกนดวยเสยงพยญชนะตนตวเดยวกน หรอพยญชนะทมเสยงสงตาเขาคกน เชน มา - ม -ไม - มาก - มาย ศก - ไซร - เศก - ศอก - ทราบ - ทรง เดน - ดน - ดน - ดม - เดา - ดล - ดาย - โดด เปนตน 3. สมผสนอกหรอสมผสบงคบ คอ คาคลองจองทอยนอกวรรคหรอตางวรรค หรอตางบท เพอดงสมผสใหคลองจองตอเนองกน เปนสมผสบงคบของคาประพนธทกประเภทไมมไมได และสมผสนอกนตองเปนสมผสสระเทานน 4. สมผสใน คอ คาคลองจองทอยในวรรคเดยวกน จะเปนการคลองจองดวยเสยงสมผสสระ หรอเสยงสมผสอกษรกไดแลวแตความถนด ความเหมาะสมหรอความพอใจของผประพนธ สมผสในไมใชสมผสบงคบ จะมหรอไมมกได แตถามจะเปนการเพมความไพเราะมากขน แผนผงและสมผสของคาประพนธไทย ดงน 1. โคลงสสภาพ

( )

( ) = คาเอก = คาโท

108

2. กาพยยาน 11

3. กาพยฉบง 16

4. กลอนสภาพ 5. รายสภาพ ( ) = คาเอก = คาโท

6. อนทรวเชยรฉนท 11

7. วสนตดลกฉนท 14

ใบกจกรรม

109

ใบกจกรรม วเคราะหและสรปความเรองของสมผสในคาประพนธไทยประเภทตางๆ ลงในใบปฏบตงาน 1. ใหอะไรยงใหญในโลกน จะเกนทใหอภยใหญเหลอแสน ใหทงปวงลวงลนจนเกนแกน ไมเหมอนแมนจตอภยยงใหญจรง (ใจเดด หวานชะเอม) 2. ยาบาทาลายชพ หากรรบแกไขการณ อยาปลอยใหเนนนาน มนจะผลาญชวาวาย (ใจเดด หวานชะเอม) 3. เวลาวารทพน ไมยอนคนตน อาจวนและเวยนเปลยนไป (ใจเดด หวานชะเอม) 4. ยากดมจน นาอดนาทน ศกเหนอเสอใต หมไปไกมา โอภาปราศรย กลมอกกลมใจ สะดวกสบาย

(ใจเดด หวานชะเอม) 5. ของไทยใชจะไร คณคา ชาตอนอนมองหา สองพน คนไทยสเมนทา หยนเหยยด ชวยกนเหยยบบฟน ตาเตยตดดน (ใจเดด หวานชะเอม) 6. ทาดสไดด กจนพสทธา ใหคณอเนกนา- นปการเจรญใจ

(ใจเดด หวานชะเอม)

110

ใบปฏบตงาน การวเคราะหและสรปความเรองของสมผสในคาประพนธไทยประเภทตางๆ ดงน 1. ............................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 2. ............................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 3. ............................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 4. ............................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 5. ............................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 6. ............................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

111

ใบความรท 3 เรอง ความรเบองตนเกยวกบคาเปน คาตาย คาคร คาลห คาเอก คาโท ขอบงคบเฉพาะ เรอง คาเปน คาตาย คาเปน คาตาย คอ คาทบงคบใชในคาประพนธประเภท โคลง และราย คาเปน คาตาย มวธสงเกตดงน คาเปน ไดแก 1. คาทกคาทประสมดวยสระเสยงยาว ในมาตราแม ก.กา เชน มา เร ด ด สา ฯลฯ และคาทประสมดวยสระ อา ใอ ไอ เอา เชน จา ใส ไป เรา ฯลฯ 2. คาทกคาทมตวสะกดอยในมาตราแม กง กน กม เกย และ เกอว ไมวา จะประสมดวยสระเสยงสน หรอ เสยงยาวกตาม เชน กน เคย รบ สง ดง แมว ฯลฯ คาตาย ไดแก 1. คาทประสมดวยสระเสยงสน ในมาตราแม ก.กา เชน จะ บ ด เอะอะ เลอะเทอะ กระทะ กระบะ ฯลฯ 2. คาทมตวสะกดอยในมาตราแม กก กด กบ ไมวาจะประสมดวยสระเสยงสน หรอ เสยงยาวกตาม เชน รก หยบ เกบ เพชร เสรจ คช คลาด ผลก ฯลฯ คาประพนธประเภทโคลงและราย ซงบงคบคาเอกและคาโท ในกรณทหาคาเอกไมไดจะใช คาตายแทน ขอบงคบเฉพาะ เรอง คาคร คาลห คาครคาลหคอ คาทบงคบใชในคาประพนธประเภทฉนท เทานน โดยกาหนด

เครองหมาย หรอสญลกษณ แทนคาคร และ แทนคาลห คาคร คอ คาทมเสยงหนก ไดแก 1. คาทกคาทประสมดวยสระเสยงยาว ในมาตราแม ก.กา เชน มา เก ด ด สา ฯลฯ 2. คาทกคาทมตวสะกด ไมวา จะประสมดวยสระเสยงสน หรอเสยงยาว กตาม เชน พก รก มาก เคย แลว เชน ดอย เมน บาป ฯลฯ 3. คาทกคาทประสมดวย สระอา ไอ ใอ เอา เชน ไป ใด ขา เนา ฯลฯ คาลห คอ คาทมเสยงเบา ไดแก 1. คาทกคาทประสมดวยสระเสยงสน ในมาตราแม ก.กา เชน จะ ต เอะ เผยะ เกะกะ ระยะ มตะ สมถะ ฯลฯ 2. คาทใชพยญชนะตวเดยว เชน ก บ ธ ณ เปนตน

112

ขอบงคบเฉพาะ เรอง คาเอก คาโท คาเอกคาโท คอ คาทบงคบใหมรปวรรณยกตเอกและโทในคา โดยไมคานงถงเสยงวรรณยกตในคานนๆ ซงเปนคาทบงคบใชในคาประพนธประเภท โคลง และราย มวธสงเกต ดงน คาเอก ไดแก 1. คาทใชรปวรรณยกตเอกทงหมด ไมวาจะใชอกษรใดเปนพยญชนะตนกตาม เชน นา เขง นง เอย แก อราม แจม วาว กวา ฯลฯ 2. คาทเปนคาตายทงหมด ไมวาจะมเสยงวรรณยกตใดกตาม เชน ตก หนก แบบ เกด คลาด ฯลฯ 3. คาทปกตใชวรรณยกตโท แตมาเปลยนใชวรรณยกตเอก ดวยหาคาทตองการไมได ทเรยกวา " เอกโทษ " เชน ให - ไฮ เขา - เคา เถา - เทา ส - ซ ฯลฯ คาโท ไดแก 1. คาทใชรปวรรณยกตโททงหมด ไมวาจะใชอกษรใดเปนพยญชนะตนกตาม เชน นา ร ให เนอ กวาน พลว พรง ฯลฯ 2. คาทปกตใชวรรณยกตเอก แตมาเปลยนใชวรรณยกตโท ดวยหาคาทตองการไมได ทเรยกวา " โทโทษ " เชน ชวย - ฉวย พ - ผ น - หน ฯลฯ

113

ใบกจกรรม คาเปน คอ ………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………….…………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. คาตาย คอ ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………….…………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….

คาสง คาทงหมดนมทงคาเปน และคาตาย ใหพจารณาแยกแตละชนดโดยการทาเครองหมายใหชดเจน อนญาต ราชา ยต วเศษ สงคม นาค ราวณย ประวตศาสตร บงคม เมฆาลย เกสร ประสทธ โฉนด อทก กงขา สามญ ลขต ราณ พงไพร มะรด ภมใจอาสา ความร ฉกคด อาภาภรณ ตฤณามย ชมพร อาวรณ ละเอยด ศาลา ศลปากร กระบะ ปกเกศ เชยชม อรรถ พนจ ชนชม โตมร จากลบ รจเรข มสยด ธงชย บรม นทศน เวไนย อมพร อาศรม อาชา สมถะ นเวศ ขนขม ลกเกด วงวอน แพทย อกนษฐ เรไร หลบสนท พฤกษ พนส อาณา ปกปด มวย มรณ ประชด ประเทศ ลลต ชงชย อาจม ถกพษ จรต สมณะ กงขา สระ สงหรณ ปปลา อยางไร สญจร สนท ผกดบ ใจ อมพร มารยา ผกกะเฉด ความรอน ขนไกร ยดตด อกหก พารา ครฑ สามานย เนองเนอง ดวงใจ อนชต เควงควาง ทกข กาลเวลา พราหมณ โภไคย เปรต ลกษมณ อาศย พรหม สาราญ ฟต งามงอน เยาววย อบตเหต ววฒน จร นกบด อารมณ วเศษ วตถ กนนร นย กรฑา องอร บรรลย อมาตย ภผา อระ กาสร ทเรศ สฤษด ลลต บาทา ฝรงดอง รอนแรม ชาขง ทพยรตน ชต สวยใส บนได ระบด สมญา ภาค สกปรก เมร ฌาน เกยรต ก ขลง กษาปณ ขตตยะ อเนก พลว กระรอก ทะลง หมาย ขอน ไหว พฤศจก มธยสถ กอปร ขนธ มงสา โกรธ ชนะ ชมพ ไทร พล มตะ

114

ใบกจกรรม คาคร คอ ………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………….…………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. คาลห คอ ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………….…………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….

คาสง คาทงหมดนมทงคาครและคาลห ใหพจารณาแยกแตละชนดโดยการทาเครองหมายใหชดเจน อนเคราะห ราชา พฒ มนา สงคม นาค ราวณย สมณะ บงคม เมฆาลย เกสร อสาน ขลกขลก ภผา กงขา สามญ เมร ราณ พงไพร กระทะ ภมใจ อาสา ความร ฉกคด อาภาภรณ ตฤณามย วงวอน อาวรณ เฮฮา ศาลา ศลปากร กระบะ ปกเกศ เชยชม อจฉา มทะล ชนชม โตมร มต แผนนา สมปอง ธงชย บรม เวท เวไนย เมฆ อาศรม นต ไหล จร ขนขม นาคนทร เหมาะเจาะ แพทย จะจะ เรไร ปราการ พฤกษ ฤทธ ฤาษ ไซร มวยมรณ เกลอก ระยะ ลลา ชงชย พศะ รกลา ชมพร โคตร สสรรค ผละ กลบกลอก ปปลา หวงหา สญจร นานา ผกดบ ใจ ขรขระ อาสญ ลมกลง ความรอน ขนไกร ยดตด เคยงบา ณ ครฑ ก เนองเนอง เทพไท ขดขวาง เควงควาง ทกข กาลเวลา พราหมณ โภไคย เปรต ลกษมณ อาศย พรหม สาราญ ฟต งามงอน รแจง ขยะ เวทางค จร นกบด อารมณ สากล ปลกกนนร นย กรฑา ศวะ บรรลย กฤษณ ภผา อระ กาสร สรวล วเคราะห คลมเครอ บาทา บคคล รอนแรม ขงขา สากล ชต สวยใส บนได ศลา สมญา ภาค ขณะ เมร ฌาน เกยรต กวา ขลง บนเทง ปยะ สานก พลว พนทราย ตงตง หมาย ขอน ไหว อาศย ปราโมทย กอปร ขนธ มงสา โกรธ ชนะ ชมพ ไทร พล ราว

115

ใบกจกรรม คาเอก คอ ………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………….…………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. คาโท คอ ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………….…………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….

คาสง คาทงหมดนมทงคาเอกและคาโท ใหพจารณาแยกแตละชนดโดยการทาเครองหมายใหชดเจน บง เฒา น ทง ให ส พ รม กลวย ชะเงอ ระยา สะทาน เพง หลวงพ ราเตน บางซอน เลห เควง ไขว ความร ระสา ถอยรน นว หมองหมน สดปลม เยาะเยย แฟม นอง อบอาว มกใหญ สดเท ปกเกศ เชยชม อรรถวทย เทม พนจ ชนชม โตมร จากลบ รจเรข มสยด ธงชย บรม นทศน เวไนย อมพร อาศรม อาชา สมถะ นเวศ ขนขม ลกเกด วงวอน แพทย อกนษฐ เรไร หลบ สนท พฤกษ พนส อาณา ปกปด มวยมรณ ประชด ประเทศ ลลต ชงชย อาจม ถกพษ จรต สมณะ กงขา สระ สงหรณ ปปลา อยางไร สญจร สนท ผกดบ ใจ อมพร มารยา ผกกะเฉด ความรอน ขนไกร ยดตด อกหก พารา ครฑ สามานย เนองเนอง ดวงใจ อนชต เควงควาง ทกข กาลเวลา พราหมณ โภไคย เปรต ลกษมณ อาศย พรหม สาราญ ฟต งามงอน เยาววย อบตเหต ววฒน จร นกบด อารมณ วเศษ วตถ กนนร นย กรฑา องอร บรรลย อมาตย ภผา อระ กาสร ทเรศ สฤษด ลลต บาทา ฝรงดอง รอนแรม ชาขง ทพยรตน ชต สวยใส บนได ระบด สมญา ภาค สกปรก เมร ฌาน เกยรต ก ขลง กษาปณ ขตตยะ อเนก พลว กระรอก ทะลง หมาย ขอน ไหว พฤศจก มธยสถ กอปร ขนธ มงสา โกรธ ชนะ ชมพ ไทร พล มตะ

116

แผนใสตวอยางคาประพนธ (มาณวกฉนท 8) เธอจะประพฤต ยดมนด มงวรศร ในชวนา จงละกเลศ เหตทรกรรม เมอจะกระทา รงสตกาย ผลจะประสาท กวาดชนะมวล ผองอรถวน แพและมลาย บญจะประสทธ ฤทธภยตาย พาลมละหาย พนปตเทอญ (ใจเดด หวานชะเอม) (อนทรวเชยรฉนท 11) นามเจาพระยาน ชลท ณ เลยงชน บดนสเปลยนพน กระดาดางประจกษตา เหตดวยเพราะมกงาย กะทาลายไรวญญา เพยงเพอสนองอา- รมณรนสะดวกครอง (ใจเดด หวานชะเอม) (วสนตดลกฉนท 14) มงทาสดสรณยด และประพฤตวนจจา มงใจและใฝวรยะทา สจรตพสทธา หลกเวนทกรรมอปตผล วรชนมใฝหา สนจตวโยคภยจะพา ทรเภทจะมาเยอน (ใจเดด หวานชะเอม)

117

ใบปฏบตงาน คดลอก ใสสญลกษณแทนคาครและคาลห พรอมโยงเสนสมผส จากคาประพนธในแผนใส ดงน 1. .……………………………………………………………………………………….. …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… 2. .……………………………………………………………………………………….. …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… 3. .……………………………………………………………………………………….. …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..…………………………………………………………………………………… …………………..……………………………………………………………………………………

118

แผนการจดการเรยนรท 3 วชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ตอนท 2 แนวคดในคาประพนธ เวลา 2 คาบ เรอง ความสมพนธระหวางแนวคดกบงานประพนธ สาระสาคญ ในการแตงคาประพนธหรอบทประพนธชนดใดๆ กตาม ผแตงตองวางแนวคด หรอสรางความคดขนกอน เพอจะใชเปนตวกาหนดเนอหาสาระและการเลอกใชถอยคาใหผอานเขาถงสารของบทประพนธ ผลการเรยนรทคาดหวง 1. อภปรายกระบวนการคดและทศทางในการคดได 2. บอกความสมพนธระหวางความคดกบงานประพนธได 3. วเคราะหแนวคดจากบทประพนธได 4. สงเคราะหความคดเพอกาหนดเปนเนอหาสาระของคาประพนธได เนอหา ความสมพนธระหวางความคดกบงานประพนธ และแนวคด หรอการสรางความคด เพอกาหนดเปนเนอหาสาระของคาประพนธ กจกรรมการเรยนร คาบท 1 ใชกระบวนการสรางความคดรวบยอด ขนนา นกเรยนสงเกต พจารณาและสรปผลตวอยางคาประพนธ 2 บทในแผนใสวามลกษณะดานแนวคดแตกตางกนอยางไร ขนสอน 1. นกเรยนแบงกลม 5 กลม แตละกลมไดรบหวขอเรองการวางแนวคด กลมละ 2 หวขอ ดงน กลมท 1 - เกยวของกบอารมณตางๆ - เกยวของกบคตธรรม กลมท 2

119

- เกยวของกบปรชญาชวต - เกยวของกบอดมคต กลมท 3 - เกยวของกบธรรมชาต - เกยวของกบความรสกและจนตนาการ กลมท 4 - เกยวของกบสจธรรม - เกยวของกบการเปรยบเทยบ กลมท 5 - เกยวของกบสงทเกนจรงหรอเปนไปไมได - เกยวของกบการเชดช ยกยอง สดด 2. ทกกลมศกษาและวเคราะหใบความรท 4 เรอง แนวคดในคาประพนธ ขนสรป 1. ตวแทนกลมออกมาสรปความรและยกตวอยางประกอบตามหวขอทกลมไดรบมอบหมาย กลมละ 5 นาท 2. นกเรยนอภปรายและเขยนขอสรปของกลมอนๆ ลงในใบปฏบตงาน 3. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน คาบท 2 ใชกระบวนการเรยนภาษา ขนนา นกเรยนสงเกต พจารณาและสรปผลตวอยางคาประพนธ 2 บทในแผนใสวา มลกษณะดานแนวคดแตกตางกนอยางไร ขนสอน 1. นกเรยนแบงกลม 5 กลม แตละกลมทากจกรรมในใบกจกรรม ซงเปนตวอยางคาประพนธกลมละ 1 ใบ พจารณาและสรปผลวาตวอยางคาประพนธนนวางแนวคด ในดานใดและเพราะเหตใด 2. ครบเวลา 5 นาท สงใบกจกรรมใหกลมตอไปจนครบทกกลม ขนสรป 1. ตวแทนกลมมานาเสนอผลงานเพอเปรยบเทยบ กลมละ 2 นาท และเขยนผลการนาเสนอทถกตองและประทบใจจากใบกจกรรมเพยง 5 ใบ ลงในใบปฏบตงาน 2. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน

สอการเรยนการสอน 1. แผนใสตวอยางคาประพนธ 2. ใบความรท 4 เรอง แนวคดในคาประพนธ

120

3. ใบกจกรรม 4. ใบปฏบตงาน การวดผลและประเมนผล การวดผล 1. การอภปรายกลม 2. การสงเกตพฤตกรรมการทางานกลม 3. การตรวจผลงานจากใบปฏบตงาน 4. การทาแบบฝกหด การประเมนผล 1. นกเรยนสามารถอภปรายกระบวนการคดและทศทางในการคดได 2. นกเรยนสามารถบอกความสมพนธระหวางความคดกบงานประพนธได 3. นกเรยนสามารถวเคราะหแนวคดจากบทประพนธได 4. นกเรยนสามารถสงเคราะหความคดเพอกาหนดเปนเนอหาสาระของคาประพนธได เครองมอวด 1. ใบประเมนการรวมกจกรรม 2. ใบประเมนการอภปราย 3. แบบฝกหด 4. ใบปฏบตงาน กจกรรมเสนอแนะ คดลอกบทประพนธทวางแนวคดดานตาง ๆ ทเหนวาไพเราะ งดงามในดานการใช ภาษา เพอใหเกดความซาบซงและสามารถนาไปใชประโยชนในชวตประจาวนได บนทกผลหลงสอน

การจดกจกรรมการเรยนการสอน .................……………………………………............ ……………………….............................................................................................................. บรรยากาศการเรยนการสอน ………………………………………………………….... ……………………….............................................................................................................. ผลทเกดขนกบนกเรยน …………………………………………………………………. ……………………….............................................................................................................. ปญหา/อปสรรค/แนวทางแกไข …………………………………………………………. ……………………….............................................................................................................. ลงชอ ( นายใจเดด หวานชะเอม )

121

แผนใสตวอยางคาประพนธ (อารมณ) ทกเวลานาทพเหนหนา เจาแยมมาอาอาไพใหสขสนต เวลานมใครใหเหนกน อกสะบนอนสลดรนทดใจ ทแหงไหนใครใครเขามค ตวพอยเอกานาตาไหล พรางรกรางนางหางแรมไกล แลวเมอใดจะไดอยเปนคเคยง (ใจเดด หวานชะเอม)

(คตธรรม) เกดแกเจบตายกลายสงขาร ไมเนนนานพระพทธเจาเฝาสงสอน อนจจงไมเทยงแทพงสงวร อยาสนคลอนมงคดชวตตน อยาหวงใยสงใดทไมแน ยดของแทบญนาทากศล เปนสงเดยวยดยงฝงกมล จกสงผลเพมทบภพหนาเอย (ใจเดด หวานชะเอม)

122

แผนใสตวอยางคาประพนธ (อดมคต) เฝาอบรมบมนสยใหจรส ชวยขจดความโงไปไมใหหลง เปนความคดอทศตามเจตจานง ดารงตนสมถะละสาราญ เงนเดอนนดเกยรตนอยไมถอยทอ ไมยอมงอแตจะหกใครหกหาญ จะขอสตายตามอดมการณ ดวยวญญาณครไทยใหเลองลอ (ใจเดด หวานชะเอม) (ธรรมชาต) แมกไมคณาพรรณ ระกะกนสลบสาย ชวนชมชบาราย มนยวภรมยวอน นมแมวกระดงงา รจรากระจายจร โมกซอนและโมกดอน ขจทวพนาสณฑ (ใจเดด หวานชะเอม)

123

ใบความรท 4 เรองแนวคดในคาประพนธ

คด ความหมายตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ใหไววา ทาใหปรากฏเปนรป หรอประกอบใหเปนรป หรอเปนเรองขนในใจ ใครครวญ ไตรตรอง คาดคะเน คานวณ มง จงใจ ตงใจ นก ความคด เปนอาการนาม ซงหมายถง การทาใหปรากฏเปนรป หรอประกอบเปนรปขนในใจ การไตรตรอง การใครครวญ แนวคด คอ กระบวนการคด ทไดวางแนว หรอเสนทาง หรอขอบเขตการคด เพอใหเกดผลเปนความคดขน การคด เปนกระบวนการของสมองของมนษย เมอมนษยไดรบสงกระตนหรอสงเรา สมองกจะทางานอยางเปนระบบและมกระบวนการ จนเกดเปนผลออกมา ทเรยกวา ความคด มนษยรจกคดตงแตเดกแลว และเมอเจรญวยมากขน ขอบเขตของการคดกกวางขวางมากขน กระบวนการในการคดกจะยงยากซบซอนมากขน การคด เปนทกษะทสามารถพฒนาใหดขน มประสทธภาพมากขนได กระบวนการคดมประสทธภาพมากขนเพยงใด ความคดกมคณภาพมากขนและสงขนเชนนน จนกอใหเกดอรรถประโยชนอยางมากมายตอมนษยชาต ผทมความคดเปนสมบตของตน หรอประจาตน ถอวา เปนผมกาลงชนดหนง ทเรยกกนวา กาลงความคด หรอกาลงสตปญญา หรอพลงสมอง ความคดของมนษยเปนนามธรรม ไมมตวตน มองไมเหน และจบตองไมได เราสามารถรความคดของมนษยได กตอเมอมนษยผนนแสดงความคดออกมาในรปของการกระทา หรอคาพด ความคดทแสดงออกมาเปนคาพดกคอภาษานนเอง อาจกลาวไดวา มนษยใชภาษาเปนเครองมอในการถายทอดความคดของตนเองออกมา ทศทางในการคด พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ไดพระราชทานพระบรมราโชวาท ไวในพระราชพธพระราชทานปรญญาบตรของมหาวทยาลยรามคาแหง เมอวนท 26 ตลาคม 2521 มความตอนหนง ดงน การคดนนอาจคดไดหลายอยาง จะคดใหวฒนะ คอคดแลวทาใหเจรญงอกงาม กได จะคดใหหายนะ คอ คดแลวทาใหพนาศฉบหายกได การคดใหเจรญจงตองมหลกอาศย หมายความวา เมอคดเรองใด สงใด ตองตงใจใหมนคงในความเปนกลาง ไมปลอยใหอคต อยางหนงอยางใดครอบงา ใหมแตความจรงใจ ตรงตามเหตผลทถกแทและเปนธรรม ทศทางในการคดจงม 2 ลกษณะ ดงน 1. ความคดในทางหายนะ คอ ความคด หรอการคดทนาไปสความวบต ฉบหาย ความเสอม ความไมดงาม ความไมถกตอง ความคดประเภทน นาความเสอมเสย

124

มาสตนเองและสงคม 2. ความคดในทางวฒนะ คอ ความคด หรอการคด ทนาไปสความเจรญงอกงาม อนจะเปนประโยชนตอตนเองและผอน เชน การคดชวยเหลอกนและกนในยามปกตและคบขน การคดประนประนอม การคดใหทกฝายรวมมอประสานกนเพอใหเกดประโยชนนอยใหญ การคดหาวธทจะดารงชวตใหเปนสขไมเบยดเบยนผอน เปนตน ความสมพนธระหวางความคดกบงานประพนธ เราทราบแลววา ความคดในแนววฒนะ นน มคณคาและใหประโยชน หากเราตองการเขยนงานประพนธ สกชนหนง เราจะตองใชความคดอยางตงใจจรงจง เพอใหเนอหาสาระของงานประพนธนน อยในแนววฒนะ และหากความคดนน แปลกใหม ไมซากบผใด มลกษณะกวางไกล ลกซง ใชจนตนาการ ความคด หรอแนวคดนน เรยกวา ความคดสรางสรรค กวสามารถใชความคดสรางสรรคน รจนาออกมาเปนงานประพนธตางๆ ทเรารจก ทงในรปแบบรอยแกวและรอยกรอง ดงนนในการแตงคาประพนธหรอบทประพนธชนดใดๆ กตาม ผแตง ตองวางแนวคด หรอสรางความคด กอน เพอจะกาหนดเปนเนอหาสาระของงานประพนธนนๆ การวางแนวคด หรอการสรางความคด เพอกาหนดเปนเนอหาในคาประพนธ แบงเปนขอๆ ได ดงน 1. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบอารมณตางๆ เชน ผนพระกายกระทบพระบาทและอง พระศพทสหนาทพง สยองภย เอออเหมนะมงชชางกระไร ททาสสถลฉะนไฉน กมาเปน (สามคคเภทคาฉนท – นายชต บรทต) แสดงความโกรธอยางรนแรงของผมอานาจอนยงใหญ 2. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบคตธรรม เชน เมตตาเตอนจตให คนหวง พงนา แรงเคยดคนหนายชง ทวหนา ทานเปนยอดยายง เกยรตยศ ยงแฮ ตระหนกลกาพรา พรากผสมาคม (โคลงโลกนต – กรมพระยาเดชาดศร) ชคตธรรมในเรองความเมตตา การเคยดแคนชงชง การใหทาน และ การตระหนถเหนยวใหผลอยางไร

125

3. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบปรชญาชวต เชน เสยสนสงวนศกดไว วงศหงส เสยศกดสประสงค สงร เสยรเรงดารง ความสตย ไวนา เสยสตยอยาเสยส ชพมวยมรณา (โคลงโลกนต – กรมพระยาเดชาดศร) ชใหเหนปรชญาชวตวา ยอมตายเสยดกวาทจะยอมเสยความสตยสจรต 4. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบอดมคต เชน ทจะเกลาทางกสคนยาก ทจะจากผมนมปมเสนไหม ทจะหาญผสานกลานยนตาใคร ทจะใหสงสนเธอจนตจง ทจะอยเพอคนทเธอรก ทจะหกพาลแพรกแหลกเปนผง ทจะจดมงหมายปลายทะนง ทจะคงธรรมเทยงเคยงโลกา (ฟาขลบทอง – อชเชน) แสดงแนวอดมคตของคนยากจน ทตองตอสกบอธรรมและความอยตธรรม เพอใหไดมาซงความสข 5. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบธรรมชาต เชน สายณหตะวนยาม ขณะขามทฆมพร เขาภาคนภาตอน ทศะตกกราไร รอนๆ และออนแสง นภะแดงสแปลงไป เปนครามอรามใส สภะสดพสทธส เรอๆ ณ เมอรต ตจะผลดกพลนม มดมามชาท ศศธรจะจรแทน (ณ หาดทรายชายทะเลแหงหนง – นายชต บรทต) กลาวถงบรรยากาศเมออาทตยจะลบขอบฟา ชใหเหนธรรมดาโลกวามสวางแลวกมมด 6. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบความรสกและจนตนาการ เชน อาอรณแอรมระเรอรจ ประดจมโนภรมยระต ณ แรกรก แสงอรณวโรจนนภาประจกษ แฉลมเฉลาและโสภนก นะฉนใด หญงและชาย ณ ยามระตอทย สวาง ณ กลางกมลละไม กฉะนน (มทนพาธา – รชกาลท 6) แสดงความรสกของชายหญงทกาลงตกอยในหวงภวงคแหงความรก

126

7. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบสจจธรรม เชน หอมกลนดอกไมท นบถอ หอมแตตามลมฤา กลบยอน หอมแหงกลนกลาวคอ ศลสตย นนา หอมสดหอมสะทอน ทวใกลไกลถง (โคลงโลกนต – กรมพระยาเดชาดศร) แสดงใหเหนความจรงวา ความซอสตยและมศลธรรมกระจายระบอลอไกล 8. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบการเปรยบเทยบ เชน งานครดคลายปลก พฤกษา สอนสงหลงเมตตา ตางนา ลาตนออนเอนหา ทางเหนยว ไวนอ ศษยทเอนออนคา อยดวยวนย ไมเตบแตกกงกาน สาขา รมรนพนพสธา นนแล ศษยประกอบนานา อาชพ ยงประโยชนยงแล ทวทงถนไทย (งานคร – ม.ล.ปน มาลากล) เปรยบเทยบงานครกบการปลกตนไม ทตองใชความเมตตา และวนย จนกวาตนไม คอ ศษยจะเจรญแตกกงกานสาขา 9. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบสงทเกนจรงหรอเปนไปไมได เชน เรยมรานาเนตรถวม ถงพรหม พาหมสตวจอมจม ชพมวย พระสเมรเปอยเปนตม ทบทาว ลงนา อกนพรหมฉวย พไวจงคง (กาสรวลศรปราชญ – ศรปราชญ) กวเศราเสยใจมากถงคนรก จงรองไหจนนาตาทวมไปถงชนพรหม สตวทงหลายตายหมด แตตวกวไมตายเพราะพรหมชนสงสดชวยไว 10. การแตงคาประพนธทวางแนวคดใหเกยวของกบการเชดช ยกยอง สดด เชน สรวมชพนอมมนพรอมธปกธปรเมศ เหนอเกลาพระปกเกศ อาพล เอกองคแหงนรชนพระผปตพมล ฝงแนนสถตชน บด เหนอยเหนดยงวรกายธหมายณปฐพ แกรงดวยฤดศร ประชา

127

ทวทกแหงธเสดจระเหจณพสธา ไมหวงธชวา พระองค เปรยบเปนเชนชลแหงพระเปยมวรยะคง หลอเลยงสยนยง นกร ขอองคทรงพระเจรญบาเทงปยะสพร เพรศแพรวจรฐกร ชโย (อาศรวาทสดด – ใจเดด หวานชะเอม) สดดเทดพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช แนวคด หรอความคด ทกลาวมาแลวขางตน เราสามารถจะวางหรอคดเพมเตม ใหวฒนะกวาน หรอหลากหลายกวานกได ทงนขนอยกบความรและประสบการณของแตละบคคล การสงเกตงานประพนธทกว หรอผแตงทงหลายไดแตงหรอเรยบเรยงขน เราจะเหนวา เนอหาสาระอาจจะไมตรงกบแนวคด หรอความคด ทกลาวมาแลวขางตนกเปนได และไมถอวา ผด เพราะแนวคด หรอความคดเปนของเฉพาะตว

128

ใบปฏบตงาน จากแนวคดในดานตางๆ ทกาหนดให จงยกตวอยางคาประพนธประกอบและใหขอสรป ดงน 1. เกยวของกบอารมณตาง ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ขอสรป .............................................................................................................. ............................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 2. เกยวของกบคตธรรม ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ขอสรป ............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 3. เกยวของกบปรชญาชวต ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ขอสรป ............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

129

4. เกยวของกบอดมคต ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ขอสรป .............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 5. เกยวของกบธรรมชาต ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ขอสรป .............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 6. เกยวของกบความรสกและจนตนาการ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ขอสรป .............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

130

7. เกยวของกบสจจธรรม ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ขอสรป .............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 8. เกยวของกบการเปรยบเทยบ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ขอสรป .............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 9. เกยวของกบสงทเกนจรงหรอเปนไปไมได ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ขอสรป .............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 10. เกยวของกบการเชดช ยกยอง สดด ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ขอสรป .............................................................................................................. ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

131

ใบปฏบตงาน จากตวอยางคาประพนธทกาหนดให จงวเคราะหวาวางแนวคดในดานใดและเพราะเหตใด ดงน 1. อาทตยคจนทราเวลาโลก สขกบโศกคกนไมผนผาย มดคแจงคนควนมทนคลาย หมนเวยนวายถายกนไมผนแปร เมอเกาไปใหมมาพาใจหาย บางฟมฟายบางดใจในกระแส อนจจงไมเทยงเบนเบยงแท อยาเอาแนอะไรในโลกา (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ .................................................................................................................................... 2. องคพระไตรจกรลน บารม ภมพลบด เอกผ พระเกยรตพระยศศร เหนอเทพ ถวนแล พระพอแกวโลกร เลศลนประมาณ ภบาลตราตรากลา ปานใด พระฤา ธ เสดจสองไทย ทวถวน เพยงเพอประชาไกล ทรยาก หลากนา โลกฤเมองแมนร เทยบไดเทยมใด (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ .................................................................................................................................... 3. ขาดวชาพายากไร จนยบ ชวตยงตกอบ ตาตอย เพอนพองตางหายลบ หนหลก เปรยบดาวระยบแสงนอย หรเรอแรงแสง (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ ....................................................................................................................................

132

4. ในโลกนมอะไรเปนหลายอยาง บางแตกตางบางคลายกลายแกมส ชวสดชวดสดลนเรองความด ทกแหงทปนปะอยคละกน จะวาชวชวลงคงไมได ถงอยางไรมดบางตางคดสรร ดงดาหมดขาวสดหมดจดนน ไมมอนเปนไปในโลกา (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ .................................................................................................................................... 5. ขนชอวาความสข ไมใชทกขความหมายตรง ผคนตางประสงค มงจานงไขวความน บางอางวามเงน จะเพลดเพลนและสขสนต แตเหตทกลบกน บางคนนนทกขเพราะเงน บางคนแสวงหา ทงชวาเหมอนถกเมน ชวตทยาเดน กลบเผชญแตทกขใจ ทจรงความสขนน เราพบมนไดไมไกล ความสขเปนไฉน ใหถามใจเราดเอง (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ .................................................................................................................................... 6. คลนสาดตระโบมฝง สตดงสะทอนใจ วารกระฉอกไหล บ มสน ณ เวลา ฟองคลนกระเซนซาน กสคราญวไลตา อาบแสงรพพา มนชนเจรญจนต (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ .................................................................................................................................... 7. ผดหรอขขา คอคน ใชมงภายนอกยล บงช เลวชวฤดดล จากจต จบชพจากโลกน สดทายกองฟอน (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ ....................................................................................................................................

133

8. มวลมาลเปรยบสตรทสวยสม นานยมรปงามทรามสงวน กลนและรปของเจาชางเยายวน เปนทชวนเยยมชมเพอสมปอง แมลงคอชายหนมเขารมลอม เขาดมดอมกลนกายหมายทงผอง เมอเชยกลนชมกายไดจบจอง กเทยวลองเหออกดอกตอไป (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ .................................................................................................................................... 9. รองขอดาวเดนฟา ครอบครอง พรบควาจบจอง หยบให จนทรฉายนนหมายปอง จบจต พรบเออมปลดไว เดดไดดวงเดอน (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ .................................................................................................................................... 10. บงอาจนกเดกนอยเทากอยเลบ อยามาเหนบพอแมวาแกเขลา ไอออนวยใยมวดวยมวเมา กใครเลาเลยงดอมชมง ไมใชเพราะไอแกพอแมน มงจงมเรยวแรงมาแขงขง มาโอหงอวดกลาวาจาตง ไอทะลงไอฃาตหมาไอสารเลว (ใจเดด หวานชะเอม) วางแนวคดดาน ....................................................................................................... เพราะ ....................................................................................................................................

134

แผนการจดการเรยนรท 4 วชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ตอนท 3 การแตงกลอนสภาพ เวลา 2 คาบ เรอง ประวตความเปนมาและฉนทลกษณของกลอนสภาพ สาระสาคญ กลอนสภาพ เปนคาประพนธทนยมแตงมากทสด เพราะแตงงาย และยงสามารถประยกตเปนกลอนชนดตางๆ อกมากมาย การแตงกลอนสภาพไดชานาญ ชวยใหศกษาวรรณคดทแตงดวยกลอนสภาพไดงาย และเขาใจมากขน และยงสามารถนาไปประยกตใช ในชวตประจาวนได ผลการเรยนรทคาดหวง 1. บอกประวตความเปนมาของกลอน กลอนประเภทตางๆ และชนดตางๆ ของ กลอนประยกตได 2. วเคราะหฉนทลกษณของกลอนประเภทตางๆ ได เนอหา ประวตความเปนมาของกลอน กลอนประเภทตาง ๆและชนดตาง ๆของกลอน ประยกต ลกษณะขอบงคบ สมผสและเสยงวรรณยกตทายวรรคของกลอนสภาพ กจกรรมการเรยนร คาบท 1 ใชกระบวนการสรางความคดรวบยอด ขนนา นกเรยนฝกรองเพลง “ ความกรณาปราณ ” และ “ คามนสญญา” โดยด เนอรองจากแผนใส และรวมกนพจารณาวา เนอเพลงทงสองแตงดวยคาประพนธประเภทใด ขนสอน 1. นกเรยนอภปรายและสรปผลวา เนอเพลงทง 2 เพลง ตรงกบแผนผงของกลอนสภาพทปรากฏบนแผนใส หรอไมอยางไร 2. นกเรยนศกษาและวเคราะหใบความรท 5 เรองประวตความเปนมาและ ฉนทลกษณของกลอนสภาพ และทากจกรรมในใบปฏบตงาน

135

ขนสรป 1. ตวแทนกลมออกมาสรปผลจากการทากจกรรมในใบปฏบตงานใชเวลากลมละ 2 นาท 2. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน คาบท 2 ใชกระบวนการกลม ขนนา นกเรยนฝกอานทานองเสนาะกลอนสภาพตามตวอยางในแผนใส ใชเวลาประมาณ 10 นาท ขนสอน 1. นกเรยนศกษาและวเคราะหใบความรท 5 เรองประวตความเปนมาและ ฉนทลกษณของกลอนสภาพ 2. นกเรยนทากจกรรมในใบปฏบตงานใหเสรจภายในเวลา 20 นาท ขนสรป 1. ตวแทนนกเรยนเฉลยผลงานของตนเอง คนละ 1 นาท 2. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน สอการเรยนร 1. แถบบนทกเสยง เพลง “ ความกรณาปราณ ” “ คามนสญญา ” 2. แผนใสเนอเพลง “ ความกรณาปราณ ” “ คามนสญญา ” และแผนผงกลอน สภาพ พรอมตวอยางคาประพนธ 3. ใบความรท 5 เรอง เรองประวตความเปนมาและฉนทลกษณของกลอนสภาพ 4. ใบปฏบตงาน

การวดและประเมนผล การวดผล 1. การรองเพลง 2. การอานทานองเสนาะบทประพนธ 3. การอภปรายรายกลม 4. การสงเกตพฤตกรรมการทางานกลม 5. การตรวจผลงานจากใบปฏบตงาน 6. การทาแบบฝกหด

136

การประเมนผล 1. บอกประวตความเปนมาของกลอน กลอนประเภทตางๆ และชนดตางๆ ของ กลอนประยกตได 2. วเคราะหฉนทลกษณของกลอนประเภทตางๆ ได เครองมอวด 1. ใบประเมนการรวมกจกรรม 2. ใบประเมนการอภปราย 3. แบบฝกหด 4. ใบปฏบตงาน

กจกรรมเสนอแนะ นกเรยนควรไดฝกทาแบบฝกหดมากขน และลองแตงกลอนสภาพเปนกลม

บนทกผลหลงสอน การจดกจกรรมการเรยนการสอน ……………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….. บรรยากาศการเรยนการสอน ……………………………………………………………. …………………………………………………………………...…………………………………... ผลทเกดขนกบนกเรยน ………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. ปญหา/อปสรรค/แนวทางแกไข …………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………….. ลงชอ (นายใจเดด หวานชะเอม)

137

แผนใสตวอยางคาประพนธ ความกรณาปราณ

อนความกรณาปราณ จะมใครบงคบกหาไม หลงมาเองเหมอนฝนอนชนใจ จากฟากฟาสราลยสแดนดน เปนสงดสองชนพลนปลมใจ แหงผใหและผรบสมถวล เปนกาลงเลศพลงอนทงสน เจาแผนดนผทรงพระกรณา ประดจทรงวราภรณสนทรสวสด เรองจรสยงมกฎสดสงา พระแสงทรงดารงซงอาชญา เหนอประชาพสกนกร (เวนสวานช – รชกาลท 6) คามนสญญา ถงมวยดนสนฟามหาสมทร ไมสนสดความรกสมครสมาน แมอยในใตหลาสธาธาร ขอพบพานพศวาสไมคลาดคลา แมเนอเยนเปนหวงมหรรณพ พขอพบศรสวสดเปนมจฉา แมเปนบวตวพเปนภมรา เชยผกาโกสมปทมทอง แมเปนถาอาไพใครเปนหงส จะรอนลงสงสเปนคสอง ขอตดตามทรามสงวนนวลละออง เปนคครองพศวาสทกชาตไป (พระอภยมณ – สนทรภ)

138

ใบความรท 5 เรองประวตความเปนมาและฉนทลกษณของกลอนสภาพ

ประวตความเปนมาของกลอน กลอนนาจะเปนคาประพนธของไทยแทซงเกดจากอปนสยของคนไทยทชอบพดจาให คลองจองกนหรอทเรยกวา เจาบทเจากลอน ซงจะพบไดจากเพลงชาวบาน สภาษตหรอคาพงเพยตางๆ เปนตน กลอนมตนแบบจากเพลงพนเมองทงนอาจพจารณารองรอยของเพลงกลอมเดก ซงเปนเพลงพนเมองชนดหนงจนไปสรปแบบของกลอนดอกสรอยทแตงขนรองโตตอบกนระหวางชายหญงและจากนน กววฒนาการไปสรปแบบของกลอนสกวา กลอนบทละครและกลอนอนๆ ในทสด (นมนวล หาญทนงค. 2535: 78) กลอนเปนคาประพนธทมลกษณะบงคบ 3 อยาง ไดแก คณะ จานวนคาและสมผสเชอกนวา เปนคาประพนธทองถนของไทยแถบภาคกลางและภาคใต โดยพจารณาจากหลกฐานในวรรณกรรมทงวรรณกรรม ลายลกษณ และวรรณกรรมมขปาฐะ กลอนมารงเรอง ในสมยกรงรตนโกสนทร และรงเรองสงสดในสมยรชกาลพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย กว ทสาคญ ไดแก องคพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย สนทรภ กรมหลวงวงศาธราชสนท ฯลฯ โดยเฉพาะสนทรภ ไดรบการยกยองวา เปนกวททาใหฉนทลกษณของกลอนพฒนาถงระดบสงสด และลลากลอนไดรบการยอมรบวาเปนแบบฉบบของกลอนทไพเราะทสดและนยมแตงกนมาจนถงปจจบน (สภาพร มากแจง. 2535: 59) การจาแนกประเภทของกลอน กาชย ทองหลอ (2525) ไดจาแนกไว 3 ประเภท คอ 1. กลอนสภาพ คอ กลอนทใชถอยคาและทานองเรอยๆ ม 4 ชนด คอ กลอนหก กลอนเจด กลอนแปด และกลอนเกา 2. กลอนลานา คอ กลอนทใชขบรองหรอสวด ใหมทานองตางๆ แบงออกเปน 5 ชนด คอ กลอนละคร กลอนสกวา กลอนเสภา กลอนดอกสรอย และกลอนขบรอง 3. กลอนตลาด คอ กลอนผสม หรอ กลอนคละ ไมกาหนดตายตวเหมอนกลอนสภาพ ไดแก กลอนเพลงยาว กลอนนราศ กลอนนยาย และ กลอนเพลงปฏพากย เปนตน ประจกษ ประภาพทยากร และ คณะ (2525) แบงกลอนเปน 2 ประเภท ไดแก 1. กลอนขบรอง คอ กลอนทใชสาหรบขบรอง หรอ สงมโหร ไดแก กลอนสกวา กลอนดอกสรอย กลอนเสภา กลอนบทละคร เพลงไทย และเพลงพนเมอง 2. กลอนเพลง คอ กลอนทใชสาหรบอานเปนสวนใหญ แตอาจจะม การขบรองบาง ไดแก เพลงยาว นราศ นยาย และกลอนหก

139

ประยอม ซองทอง และคณะ (2537) แบง กลอนเปน 3 ประเภท ไดแก 1. กลอนคารองหรอกลอนขบรอง คอ กลอนทแตงขนเพอใชเปนบทขบหรอรอง ไดแก กลอนบทละคร กลอนดอกสรอย กลอนสกวา และกลอนเสภา 2. กลอนสภาพ เรยกอกชอหนงวา "กลอนตลาด" แตงขนเพอไวใชอาน ไดแก เพลงยาว นราศ นทานคากลอน 3. กลกลอน คอ กลอนทแตงใหมลกษณะพเศษเพมไปกวาปกต ไดแก กลอนกลบท กลอกษร สภาพร มากแจง (2535) แบงกลอนตามวตถประสงคการใชได 2 ประเภท คอ 1. กลอนอาน คอ กลอนทแตงขนเพออาน เพอความเพลดเพลน ม 8 ชนด คอ กลอนนราศ กลอนเพลงยาว กลอนนทาน กลอนส กลอนหก กลอนเจด กลอนแปด และกลอนเกา 2. กลอนรอง คอ กลอนทแตงขนเพอการขบรองโตตอบกน การขบลานาเพอความไพเราะ และขบรองประกอบการแสดงเพอความบนเทง ม 5 ชนด คอ กลอนดอกสรอย กลอนสกวา กลอนเสภา กลอนบทละคร และกลอนเพลงชาวบาน จากการศกษาจากเอกสารตางๆ ดงกลาวสรปไดวา กลอนแบงเปน 8 ประเภท ดงน 1. กลอนสภาพ 2. กลอนดอกสรอย 3. กลอนสกวา 4. กลอนบทละคร 5. กลอนเสภา 6. กลอนเพลงยาว 7. กลอนนราศ 8. กลอนนทาน วรรณศร ผลประมล (2545: 22 ) กลาววา รอยกรองประเภทกลอนนมหลกอยทกลอนสภาพ ฉะนนจงควรเรมศกษากลอนสภาพเสยกอน กลอนสภาพ หรอ กลอนแปด กลอนสภาพหรอกลอนแปด เปนกลอนทแตงขนตามรปแบบลกษณะบงคบพนฐาน คาวา กลอนสภาพ หลวงธรรมาภมณฑ (ถก จตรกถก) ไดอธบายไวในหนงสอประชมลานาวา หมายถงกลอนทแตงโดยใชคาวรรคละ 8 คาเปนพน โดยอธบายไวเปนกลอน ดงน

140

กลอนสภาพแปดคาประจาบอน อานสามตอนทกวรรคประจกษแถลง ตอนตนสามตอนสองสองแสดง ตอนสามแจงสามคาครบจานวน กาหนดบทระยะกะสมผส ใหฟาดฟดชดความตามกระสวน วางจงหวะกะทานองตองกระบวน จงจะชวนฟงเสนาะเพราะจบใจ (ประชมลานา. 2514: 59) ลกษณะและขอบงคบของกลอนสภาพ กหลาบ มลลกะมาศ และ วพธ โสภวงศ (2539: 135 ) กลาวถง ลกษณะขอบงคบของกลอนสภาพไว ดงน 1. กลอนบทหนงๆ ม 2 คากลอน หรอ 4 วรรค 2. วรรคหนงๆ มคา 7 – 9 คา สวนมากนยมใหม 8 คา วรรคท 1 เรยกวา วรรคสดบ วรรคท 2 เรยกวา วรรครบ วรรคท 3 เรยกวา วรรครอง วรรคท 4 เรยกวา วรรคสง 3. มสมผสบงคบหรอสมผสนอก 3 แหง คอ สมผสในบท 2 แหง และสมผสเชอมระหวางบท 1 แหง ในกรณทเขยนมากกวา 1 บท มสมผสไมบงคบหรอสมผสสระภายในวรรค เพอความไพเราะรนหและอาจสมผสอกษรเพอเนนความไพเราะยงขน 4. การกาหนดเสยงวรรณยกตคาสดทายวรรค ควรกาหนด ดงน วรรคท 1 คาสดทายของวรรค ใชเสยงวรรณยกต สามญ เอก โท ตร และจตวา ได แตไมนยมเสยงวรรณยกตสามญ วรรคท 2 คาสดทายของวรรค หามใชเสยงวรรณยกตสามญและเสยงตร นยมใชเสยงวรรณยกตจตวา วรรคท 3 คาสดทายของวรรค ใหใชเสยงวรรณยกตสามญ หรอเสยงตร หามใชเสยงวรรณยกตเอก โทและจตวา วรรคท 4 คาสดทายของวรรค ใหใชเสยงวรรณยกตสามญ หรอตร หามใชเสยงวรรณยกตเอก โท จตวา นยมใชเสยงวรรณยกตสามญ

141

แผนผงและสมผสกลอนสภาพ ( กลอนแปด ) คณะ กลอนสภาพบทหนงจะม 4 วรรค วรรคแรกเรยกวรรคสดบ วรรคทสองเรยกวา วรรครบ วรรคทสามเรยกวา วรรครองและวรรคทส เรยกวา วรรคสง กลอน 1 บท จะม 2 บาท หรอ 2 คากลอน 1 บาท จะม 2 วรรค 1 วรรค จะม 8 คา แตอนโลม 7 – 9 คาสมผส 1. ระหวางวรรค คาสดทายของวรรคสดบสมผสกบคาท 3 ของวรรครบดทสด หรออาจจะเปนคาอนกได เวนคาท 8 2. คาสดทายของวรรครบสมผสกบคาสดทายของวรรครอง และคาท 3 ของวรรคสงดทสด หรอคาอนๆ กได เวนคาท 8 3. คาสดทายของวรรคสงสมผสกบคาสดทายวรรครบในบทตอๆ ไปเรยกวาสมผสตอบท

สดบ

รอง สง

บทท 1

บทท 2

1 บาท หรอ 1 คากลอน

สมผสตอบท

142

ใบปฏบตงาน ประวตความเปนมาของกลอน…………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... กาชย ทองหลอ แบงกลอนไว ……. ประเภท คอ …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... ………………………………………………………………….....................................................

143

ประจกษ ประภาพทยากรและคณะ แบงกลอนไว ……… ประเภท คอ …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... ประยอม ซองทอง และคณะ แบงกลอนไว ……….. ประเภท คอ…………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... สภาพร มากแจง แบงกลอนตามวตถประสงคการใชเปน ………. ประเภท คอ …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... ………………………………………………………………….....................................................

144

แผนใสตวอยางคาประพนธ สรยนจนทรา ถงกลางวนสรยนแจมประจกษ ไมเหนหนานงลกษณยงมดใหญ ถงราตรมจนทรอนอาไพ ไมเหนโฉมประโลมใจยงมดมน อาดวงสรยศรของพเอย ขอจงเผยหนาตางนางอกหน ขอเชญจนทรแจมกระจางกลางสกล เยยมใหพยลเยอกอรา (ววาหพระสมทร – รชกาลท 6)

145

ใบปฏบตงาน 1. กลอนสภาพหรอกลอนแปดมลกษณะและขอบงคบ ดงน 2. เขยนแผนผงบงคบ สมผสของกลอนสภาพ พรอมตวอยางกลอนสภาพ 2 บทลงในกรอบทกาหนดให …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... ………………………………………………………………….....................................................

แผนผงบงคบและสมผสของกลอนสภาพ …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... ………………………………………………………………….....................................................

ตวอยางกลอนสภาพ 2 …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... ………………………………………………………………….....................................................

146

แผนการจดการเรยนรท 8 วชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ตอนท 4 การแตงโคลงสสภาพ เวลา 2 คาบ เรอง ประวตความเปนมาและฉนทลกษณของโคลงสสภาพ สาระสาคญ โคลงเปนคาประพนธทนยมแตงกนมาก โดยเฉพาะโคลงสสภาพ การแตงโคลง สสภาพใหชานาญ ชวยในการศกษาวรรณคดทแตงดวยโคลงสสภาพไดงายและเขาใจมากขนและสามารถนาไปประยกตใชในชวตประจาวนได ผลการเรยนรทคาดหวง 1. อธบายประวตความเปนมาของโคลงประเภทตางๆ ได 2. วเคราะหฉนทลกษณของโคลงสสภาพได เนอหา 1. ประวตความเปนมาของโคลง 2. การแบงโคลงประเภทตางๆ 3. ลกษณะขอบงคบและแผนผงของโคลงสสภาพ กจกรรมการเรยนร คาบท 1 ใชกระบวนการสรางความคดรวบยอด ขนนา นกเรยนวเคราะหตวอยางคาประพนธในแผนใส ทมโคลงสสภาพ 5 บท กาพยยาน 11 3 บทและกลอนสภาพ 2 บท จากนนอภปรายเพอแบงกลมคาประพนธชนดตางๆ วา แตละชนดมจานวนเทาใด ขนสอน 1. นกเรยนศกษาและวเคราะหใบความรท 6 เรองประวตความเปนมาและ ฉนทลกษณของโคลงสสภาพ โดยเขยนสรปผลลงในใบปฏบตงาน ใชเวลา 5 นาท 2. นกเรยนวเคราะหฉนทลกษณของโคลงตวอยางในแผนใส ดงน

147

เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบไหล ลมตน ฤาพ สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ 3. นกเรยนเขยนผลการวเคราะหลงในใบปฏบตงาน ขนสรป 1. นกเรยนชวยกนเฉลยคาตอบ อภปรายแนวคด พรอมบนทกขอความรลงในใบปฏบตงาน 2. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน คาบท 2 ใชกระบวนการกลม ขนนา นกเรยนฝกอานทานองเสนาะของโคลงสสภาพจากแผนใสและวเคราะหวาชอบหรอไม เพราะเหตใด ขนสอน 1. นกเรยนแบงกลม 5 กลม แตละกลมทากจกรรมตามใบกจกรรม กลมละ 1 ใบ ซงเปนการฝกวเคราะหแผนผงโคลงสสภาพ จานวน 1 บท ใหจดวางวรรคใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ โดยเขยนลงในใบปฏบตงาน ใชเวลากลมละ 3 นาท 2. ครบเวลา 3 นาท สงใบกจกรรมใหกลมตอไปจนครบทกกลม ขนสรป 1. ตวแทนแตละกลมเฉลยผลงาน อภปรายแนวคดและอานผลงาน โคลงสสภาพ ททาเสรจแลวกลมละ 1 นาท 2. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน 3. ทาแบบฝกหดทกาหนดให สอการเรยนร 1. แผนใสตวอยางคาประพนธ 2. ใบความรท 6 เรอง เรองประวตความเปนมาและฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 2.1 ใบกจกรรม 2.2 ใบปฏบตงาน 2.3 แบบฝกหด การวดผลและประเมนผล การวดผล 1. การอานทานองเสนาะบทประพนธ

148

2. การอภปรายรายกลม 3. การสงเกตพฤตกรรมการทางานกลม 4. การตรวจผลงานจากใบปฏบตงาน 5. การทาแบบฝกหด การประเมนผล 1. นกเรยนสามารถอธบายประวตความเปนมาของโคลงประเภทตางๆ ได 2. นกเรยนสามารถวเคราะหฉนทลกษณของโคลงสสภาพได เครองมอวด 1. ใบประเมนการรวมกจกรรม 2. ใบประเมนการอภปราย 3. แบบฝกหด 4. ใบปฏบตงาน กจกรรมเสนอแนะ 1. นกเรยนควรคนหาและคดลอกโคลงสสภาพจากหนงสอและเอกสารตาง ๆ ทเหนวา ไพเราะและงดงามในดานการใชภาษา เพอใหเกดความซาบซงและสามารถนาไปใชในชวตประจาวนได 2. ควรใหมการฝกอานทานองเสนาะทกครง ไมวาจะเปนการนาเขาสบทเรยนหรอ ชวงสรปผลงานเพอชวยกระตนใหนกเรยนเกดอารมณรวม เกดความซาบซง มกาลงใจในการแตงคาประพนธ และเปนการพฒนาความรของนกเรยนยงขน

บนทกผลหลงสอน การจดกจกรรมการเรยนการสอน ............................................................................. …………………………………………………………………..................................................... บรรยากาศการเรยนการสอน .................................................................................... …………………………………………………………………..................................................... ผลทเกดขนกบนกเรยน ............................................................................................ …………………………………………………………………..................................................... ปญหา/อปสรรค/แนวทางแกไข ................................................................................. …………………………………………………………………..................................................... ลงชอ (นายใจเดด หวานชะเอม)

149

ใบความรท 6 เรองประวตความเปนมาและฉนทลกษณของโคลงสสภาพ

ประวตความเปนมาของโคลง คาประพนธประเภทโคลง ปรากฏขนครงแรกในสมยสมเดจพระรามาธบดท 1 (พระเจาอทอง) ในลลตโองการแชงนา ซงเปนวรรณคดเลมแรกในสมยกรงศรอยธยา แตงขนเพอใชในพธถอนาพพฒนสตยา สนนษฐานวา พราหมณผประกอบพธเปนผแตง โคลงนาจะมาจากคากวพนถนไทยในสยามประเทศแตโบราณกาลนเอง คอ มาจากไทยฝายเหนอ เรยกวา ลานนาไทย หรอ ลานนา และมาจากไทยฝายอสาน ซงมภาษาตระกลไทย – ลาว เปนหลก มกเรยกชอโคลงมาแตโบราณวา " โคลงลาว " ประยอม ซองทองอ และคณะ (2537: 45) แบงโคลงเปน 4 ชนด คอ 1. โคลงสภาพ 2. โคลงดน 3. โคลงกระท 4. กลโคลง โคลงสภาพ แบงเปนชนดตางๆ คอ โคลงสอง โคลงสาม และโคลงส โคลงดน แบงเปนโคลงดนบาทกญชร และววธมาล โคลงกระท แบงเปนกระทคาเดยว กระทหนงคา (คาตางกน) กระท 2 คา กระท 3 คา และกระท 4 คา กลโคลง แบงเปนโคลงกลบท และโคลงกลอกษร โคลงสสภาพ เปนโคลงทกวนยมแตงมากทสด และเปนโคลงทใชแตงวรรณกรรมไดตลอดเรองโดยไมตองแตงรวมกบคาประพนธชนดอนๆ คณะ โคลงสสภาพบทหนงจะม 4 บาท บาทละ 2 วรรค วรรคหนา ม 5 วรรคหลงม 2 คา เหมอนกนทงบาท 1 2 และ 3 สวนบาทท 4 วรรคหนาม 5 คา แตวรรคหลงจะม 4 คา รวมจานวนคาทงหมด 30 คา (ไมนบคาสรอย ทอาจเตมทายบาทท 1 และ 3 อกบาทละ 2 คา) คาเอกคาโท โคลงสสภาพมบงคบ คาเอก 7 แหง และคาโท 4 แหง ดงน คาเอก 7 แหง บาทท 1 คาท 4 บาทท 2 คาท 2 และ 6

150

บาทท 3 คาท 3 และ 7 บาทท 4 คาท 2 และ 6 คาโท 4 แหง บาทท 1 คาท 5 บาทท 2 คาท 7 บาทท 4 คาท 5 และ 7 สมผส คาสดทายของบาทท 1 สมผสกบคาสดทายของวรรคหนา บาทท 2 และ บาทท 3 และคาสดทายของบาทท 2 สมผสกบคาท 5 ของวรรคหนาในบาทสดทาย ถาแตงตดตอกนหลายๆ บท กนยมสงสมผส โดยใหคาสดทายของบทหนา สงสมผสไปยงคาท 1 หรอ 2 หรอ 3 ของบาทท 1 ในบทตอไป

แผนผงและสมผส

( )

( ) = คาเอก = คาโท

151

ใบปฏบตงาน ศกษาและวเคราะหเรองประวตความเปนมาและฉนทลกษณของโคลงสสภาพ

ประวตความเปนมาของโคลง ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... แบงชนดของโคลงไดดงน ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... วเคราะหฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... จงวเคราะหฉนทลกษณของโคลงสสภาพตวอยางตอไปน เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบไหล ลมตน ฤาพ สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ………………………………………………………………….....................................................

152

แผนการจดการเรยนรท 9 วชา ท 40215 คาประพนธไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ตอนท 4 การแตงโคลงสสภาพ เวลา 2 คาบ เรอง การวางบาทในโคลงสสภาพ สาระสาคญ การวางบาทตางๆ ของโคลงสสภาพใหถกตองเปนหลกในการแตงโคลงสสภาพ ผลการเรยนรทคาดหวง สงเคราะหคาและบาททขาดหายไปของโคลงสสภาพไดเหมาะสมและถกตองตาม หลก ฉนทลกษณ เนอหา การวางบาทตางๆ ของโคลงสสภาพทถกตองตามหลกฉนทลกษณ กจกรรมการเรยนร คาบท 1 ใชกระบวนการความคดรวบยอด ขนนา นกเรยนฝกเหโคลงเกรนในกาพยเหเรอตามแผนใส และชวยกนอภปรายวา ลลาความไพเราะ คลายหรอตางกบทานองเสนาะโคลงสสภาพอยางไร ขนสอน 1. นกเรยนแบงกลม 5 กลม แตละกลมทากจกรรมตามใบกจกรรม กลมละ 1 ใบ ซงเปนการวเคราะหความของบาททขาดหายของโคลงสสภาพ จานวน 1 บทและสงเคราะหความมาเตมใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ โดยเขยนลงในใบปฏบตงาน 2. ครบเวลา 3 นาท สงใบกจกรรมใหกลมตอไปจนครบทกกลม ขนสรป 1. ตวแทนกลมเฉลยกจกรรมและแสดงทรรศนะในดานความเหมาะสมและ ความหมาย ใหอานผลงานโคลงสสภาพนนเปนทานองเสนาะ กลมละ 2 นาท 2. นกเรยนเขยนเฉลยลงในใบปฏบตงาน 3. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน

153

คาบท 2 ใชกระบวนการสรางความคดรวบยอด ขนนา นกเรยนฝกอานทานองเสนาะกาพยหอโคลงตามแผนใส และชวยกนอภปรายวา คาประพนธในแผนใส มลกษณะอยางไร และมเนอความเปนอยางไร ใชเวลา 5 นาท ขนสอน 1. นกเรยนแบงกลม 5 กลม แตละกลมทากจกรรมตามใบกจกรรม กลมละ 1 ใบ ซงเปนการวเคราะหความของบาทท 1 ทขาดหายของโคลงสสภาพ จานวน 1 บทและสงเคราะหความมาเตมใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ โดยเขยนลงในใบปฏบตงาน

2. ครบเวลา 5 นาท สงใบกจกรรมใหกลมตอไปจนครบทกกลม ขนสรป 1. ตวแทนกลมเฉลยกจกรรมและแสดงทรรศนะในดานความเหมาะสม และ ความหมาย ใหอานผลงานโคลงสสภาพนนเปนทานองเสนาะ กลมละ 2 นาท 2. นกเรยนเขยนผลเฉลยลงในใบปฏบตงาน 3. เกบใบปฏบตงานใสแฟมสะสมผลงาน

สอการเรยนร 1. แผนใสโคลงเกรนในกาพยเหเรอและกาพยหอโคลง 2. ใบกจกรรม 3. ใบปฏบตงาน การวดผลและประเมนผล การวดผล 1. การอานทานองเสนาะบทประพนธ 2. การอภปรายรายกลม 3. การสงเกตพฤตกรรมการทางานกลม 4. การตรวจผลงานจากใบปฏบตงาน 5. การทาแบบฝกหด การประเมนผล นกเรยนสามารถสงเคราะหคาและบาททขาดหายไปของโคลงสสภาพไดเหมาะสม และถกตองตามหลกฉนทลกษณ เครองมอวด 1. ใบประเมนการรวมกจกรรม 2. ใบประเมนการอภปราย

154

3. แบบฝกหด 4. ใบปฏบตงาน กจกรรมเสนอแนะ 1. นกเรยนควรไดทาแบบฝกหดเรองการเตมวรรคตาง ๆของโคลงสสภาพมากกวาน เพอใหเกดความรและความชานาญ

บนทกผลหลงสอน การจดกจกรรมการเรยนการสอน ............................................................................. ……………………………………………………………............................................................ บรรยากาศการเรยนการสอน .................................................................................... …………………………………………………………………..................................................... ผลทเกดขนกบนกเรยน ............................................................................................ …………………………………………………………………..................................................... ปญหา/อปสรรค/แนวทางแกไข ................................................................................. …………………………………………………………………..................................................... ลงชอ (นายใจเดด หวานชะเอม)

155

แผนใสตวอยางคาประพนธ โคลงสสภาพ คร ถกหยนเหยยดเยย งานเบา จรงเอย คร ไมใสใจเอา ตอถอย คร ตงจตแนบเนา รกเกยรต ผยองเฮย คร ไมมดางพรอย แปดเปอนวญญาณ (ใจเดด หวานชะเอม)

156

ใบกจกรรม วเคราะหแผนผงโคลงสสภาพ จานวน 1 บท ใหจดวางวรรคใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ โดยเขยนลงในใบปฏบตงาน ผมงเดกสาคญ ผทาลายรากเหงา อธรรม ถวนแล ทวหนา ทดหนาเทยมใคร ผใหหลกธรรมอน ผเปดประตสหลา เปนเลศ (ใจเดด หวานชะเอม) อยารบความพายแพ ฝนกดฟนทนไป การใด หนกส ใดนา อกสมองยงรบร มอแขนเชนใครใคร ไมนอยดอยภม หวนหวาด (ใจเดด หวานชะเอม) เรองยงเรองยากใจ ผนไป เหอดแหงแลงใจ หายาก จรงแฮ หลากลวน ทกวนโลกเปลยนพน คณธรรมทกขอถวน สงเดยวทหางไกล (ใจเดด หวานชะเอม) สดสน เพอยอเวลา คตไทยเกาใกล บางจดเรมจดจาง คงท คนเกาทรนดน เลอนราง บางจดจบเปนกลาง (ใจเดด หวานชะเอม) เจบปวยชวยเยยวยา ดจนองพเดยว นาใจชางเปยมลน ชวยไว เมตตา ญาตไมญาตทาให ไมปด ทกขรอนบากหนามา (ใจเดด หวานชะเอม)

157

ใบปฏบตงาน วเคราะหแผนผงโคลงสสภาพ จานวน 1 บท ใหจดวางวรรคใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ ดงน 1. ........................................................................................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... 2. ........................................................................................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... 3. ........................................................................................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... 4. ........................................................................................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... 5. ........................................................................................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... …………………………………………………………………..................................................... ………………………………………………………………….....................................................

ภาคผนวก ข - แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ - แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ - แบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย

159

แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ

ชอ ........................................................ ชน ............................................ เลขท ...................

คาชแจง แบบทดสอบนม 2 ตอน คะแนนเตม 60 คะแนน ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 50 นาท ตอนท 1 ความรเบองตนและการวางแนวคดในการแตงกลอนสภาพ (รวมทงหมด 20 คะแนน) คาสง จงเตมคาหรอขอความลงในชองวางใหถกตอง 1. ความรเบองตนในการแตงกลอนสภาพ (5 ขอ 5 คะแนน) 1.1 ลกษณะบงคบพนฐานของกลอนสภาพ/กลอนแปด คอ ................................. ............................................................................................................................................... 1.2 เสยงวรรณยกตทายวรรคใดไมนยมใชเสยงสามญ ........................................ …………………………………………………………………..................................................... 1.3 ขวาง – รก - มาก – จะ เปนคาทมเสยงวรรณยกตเรยงลาดบ ดงน ............. …………………………………………………………………..................................................... 1.4 เสยงวรรณยกตใดนยมใชทายวรรครบ ........................................................ …………………………………………………………………..................................................... 1.5 อนจจา! มนษยเรากเทาน มชวนธรรมชาตวาดรงสรรค กลอนบาทนบกพรองในเรอง ..................................................................................................................... 2. จงวเคราะหแนวคดจากบทประพนธ (5 ขอ 5 คะแนน) 2.1 เงนเดอนนดเกยรตนอยไมถอยทอ ไมยอมงอแตจะหกใครหกหาญ จะขอสตายตามอดมการณ ดวยวญญาณครไทยใหเลองลอ (ใจเดด หวานชะเอม) แนวคดของกลอนบทน คอ ................................................................................. 2.2 กชวตวญญาณทผลาญดบ เกนจะนบรบไหวใจหวดหวว รางสยบถมทบดบปลดปลว ทงรอยรวเศราสลดรนทดใจ (ใจเดด หวานชะเอม) แนวคดของกลอนบทน คอ ....................................................................................... 2.3 ตรากตรามาไดเวลาเพอผอนพก เมอยลานกพกความตามสงขาร สมกบเหนอยหนกหนามาชานาน ภาระการกจละจากกระมล (ใจเดด หวานชะเอม) แนวคดของกลอนบทน คอ .......................................................................................

160

2.4 คลนกระหนาซาฟาดกราดบาคลง ประดจดงโทโสโกรธาแสน กอเทวษเขตใตไทยดนแดน จากเมองแมนดงเมองมารผลาญผคน (ใจเดด หวานชะเอม) แนวคดของกลอนบทน คอ ....................................................................................... 2.5 ดหรอชวชทไหนใครรบาง ผกลาวอางเอยไปใหฉงน ดหรอชวอยางไรทใจตน อยาไปคนใหยงยากลาบากเอย (ใจเดด หวานชะเอม) แนวคดของกลอนบทน คอ ....................................................................................... 3. จงวเคราะหฉนทลกษณของกลอนสภาพแลวจดวางวรรคใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (5 ขอ 5 คะแนน) 3.1 ชะโลมใหพราเพรอเบอเยนยอขอทกคนรบมอบขอบคณซงมอาจมถอยคาลาใดใด ซงตราตรงดวงมานเกนขานไข (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 3.2 โลกโศกศลยซานแสบปลาบแปลบทรวงแสนโศกาอาดรพนอนนตกดวงใจใหโศกวโยคสดดงคราฉดยทธแยงแรงโมหนต (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 3.3 ลกขาดพอเมยขาดผวมดมวหมดมาตกตวงสขสนตนนไมมหาใดทดใชแทน สงแหนหวงสดควานหาคนยงสงทงปวง (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 3.4 ฉายปรากฏแขงแกรงแรงกลาหาญดแววตาพราอาบซาบกาสรดสมวญญาณครไทยใจทะนงกลวกกลวแตใจไมราวราน (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

161

3.5 คดวนนเพยงเรองเดยวเปลยววญญาชวตแหงแรงเรอเหลอจะกลาวอยาถามหาพรงนไมมวนมแตคาวรอนเราเฝาโหยหา (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 4. จงวางคาในวรรคทสลบทกนใหเปนวรรคทเหมาะสมและถกตองตามหลก ฉนทลกษณ (5 ขอ 5 คะแนน) 4.1 ในคา / ขอภมใจ / อาโอภาส ครไทย / ขอประกาศ / ในทกหน เสยสละ / ทกขทน / เสยงภยใจ พนประมาณ / เหนอการใด / ลาบากลน (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 4.2 ขอยกยอง / สมศรศกด / ปองชม ภมใจภกด / ชไสว / ความเปนคร เลศคณคา / สมครไทย / ควรค ในจนต / ประทบไว / และวญญาณ (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 4.3 ภาษา / ครบคะขา / สดนารก ไทยทงผอง / พงประจกษ / ภมใจ เรยกวาคา / จบใจปอง / ขานรบ เสนาะด / วจงาม / ขอรบรอง (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 4.4 ครบผม / มคะขา / นยมทว ทวไป / ไมเหยยดหยาม / ไมตองกลว นบถอ / ระบอนาม / คนนยม ลาเลศ / เปนความงาม / ประเสรฐคน (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 4.5 หยาบชา / หากกระดาง / พาหมองเศรา จะวาเรา / โตเสอมสญ / เขลาโง ตาหนพอ / แยเพมพน / ตอวาแม สญหาย / ทวคณ / อายผคน (ใจเดด หวานชะเอม) ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

162

ตอนท 2 การแตงกลอนสภาพ (รวมทงหมด 40 คะแนน ) 2.1 จงสงเคราะหคาและวรรคทขาดหายไปของกลอนสภาพใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน ) 2.1.1 ...................................... มปรากฏชดเดนเหนมากหลาย เดกผหญงแยจรงทงความอาย ชอบโชวกายคลายยวตวสวยงาม (ใจเดด หวานชะเอม)

2.1.2 มอบความหอมมวลมาลยในพภพ เคยงคครบเลศโอชาแหงอาหาร ............................................... ความเบกบานสราญชนรนหวใจ (ใจเดด หวานชะเอม) 2.2 จงสงเคราะหวรรคสดบทขาดหายไปของกลอนสภาพไดเหมาะสมและถกตอง ตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 2.2.1 ........................................... เมอยลานกพกความตามสงขาร สมกบเหนอยหนกหนามาชานาน ภาระการกจละจากกระมล (ใจเดด หวานชะเอม) 2.2.2 ............................................... ผกพนพวพวพนมนประสงค อยขางเคยงเคยงขางอยางทะนง ขอยนยงยงยนบนผนไทย (ใจเดด หวานชะเอม) 2.3 จงสงเคราะหวรรครบทขาดหายไปของกลอนสภาพไดเหมาะสมและถกตอง ตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ10 คะแนน) 2.3.1 เหนคณคาความรกประจกษจต ............................................ ยามยงอยทงขวางอยางจณฑาล กปวยการสารากไมอยากฟง (ใจเดด หวานชะเอม) 2.3.2 ความเปนไทยสญไรไปไหนหมด ............................................. เหนของนอกดงามความสบาย นาไมอายกลายพนธทงนนเลย (ใจเดด หวานชะเอม) 2.4 วเคราะหรปภาพทกาหนดใหและสงเคราะหเขยนกลอนสภาพ จานวน 2 บท ใหสอดคลองกบภาพและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (1ขอ 10 คะแนน)

......................................................................................................

......................................................................................................

......................................................................................................

......................................................................................................

......................................................................................................

163

แบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ ชอ ............................................................... ชน .................... ................... เลขท ................

คาชแจง แบบทดสอบนม 2 ตอน คะแนนเตม 60 คะแนน ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 50 นาท ตอนท 1 ความรเบองตนและการวางแนวคดในการแตงโคลงสสภาพ (รวมทงหมด 20 คะแนน) คาสง จงเตมคาหรอขอความลงในชองวางใหถกตอง 1.1 ความรเบองตนในการแตงโคลงสสภาพ (10 ขอ 10 คะแนน) จงวเคราะหหลกฉนทลกษณของโคลงสสภาพทกาหนดใหนเปนขอๆ ใหถกตอง แสงระวทาบพน นภาพราย เพรศแล มวลเมฆกระจายราย ฮองฟา ฝงวหครอนสยาย แพนปก ปกเฮย เสยงเพรยกอลองหลา กราดถวอมพร (ใจเดด หวานชะเอม) 1.1.1 จานวนคาในบท ...................................................................................... 1.1.2 ตาแหนงคาเอก คอ ................................................................................. 1.1.3 ตาแหนงคาโท คอ ................................................................................... 1.1.4 คารบสมผสชดท 1 คอ ............................................................................ 1.1.5 คารบสมผสชดท 2 คอ ............................................................................ 1.1.6 บาทท 2 ของโคลงบทน คอ ..................................................................... 1.1.7 บาทท 3 ของโคลงบทน คอ ..................................................................... 1.1.8 ตาแหนงทสามารถสลบคาเอกคาโทได คอ ............................................... 1.1.9 คาเอกโทษ คอ ........................................................................................ 1.1.10 คาโทโทษ คอ ……………………………………………........................... 1.2 จงวเคราะหแนวคดจากบทประพนธ (5 ขอ 5 คะแนน) 1.2.1 ชาตศาสนกษตรยช ธารง หากขาดชาตมคง อยได ไรซงศาสนบรรจง กลอมจต เยนนา ขาดกษตรยเทดไท หมดสนแผนดน (ใจเดด หวานชะเอม) โคลงบทนวางแนวคดดาน .................................................................................

164

1.2.2 ฝกไตรตรองนอมนก ทวนความ ฝกคดวเคราะหตาม เหตนน ฝกบนทกทกยาม เหนหลก ฝกเชนนเฉกชน ปราชญผชานาญ (ใจเดด หวานชะเอม) โคลงบทนวางแนวคดดาน .................................................................................. 1.2.3 ทาดหากมงเพยง ทางใจ ทาสงอนใดใด สขลน หากทาดหวงกาไร กอปรสง หากพลาดพลงหลดพน อกไหมเกรยมขม (ใจเดด หวานชะเอม) โคลงบทนวางแนวคดดาน .................................................................................. 1.2.4 วชาเปนเครองช ชะตา ตนแล ทกสงใชปญญา เรงสราง ขาดซงวชาพา แบกทกข ยงเฮย มชพแตเวงวาง มดหนาใครเหน (ใจเดด หวานชะเอม) โคลงบทนวางแนวคดดาน .................................................................................. 1.2.5 เวลาเวยนผานพน ผนไป อกอทกเชยวไหล บ ยอน ทงกาลอายขย มหยด คนนา จงเรงทาความดปอน เพมไวในตน (ใจเดด หวานชะเอม) โคลงบทนวางแนวคดดาน .................................................................................. 1.3 จงวเคราะหแผนผงโคลงสสภาพ ใหจดวางวรรคใหเหมาะสมและถกตองตาม หลกฉนทลกษณ (5 ขอ 5 คะแนน) 1.3.1 ดชวทกระมล รดเรง พอแมมลกไว สบตน ครเรงฝกและฝน กอปรสราง เทาแททาเอง หวงอนอาจราราง (ใจเดด หวานชะเอม) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

165

1.3.2 มงมนตงหนาไป ความสขรอหลอกลอ อดทนลนจตส มยอ ไมทอ เพยรพากลาบากใด คมใจ ปรมปลมเอมจนต (ใจเดด หวานชะเอม) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 1.3.3 จนยบ ขาดวชาพายากไร เพอนพองตางหายลบ ชวตยงตกอบ ตาตอย หรเรอแรงแสง หนหลก เปรยบดาวระยบแสงนอย (ใจเดด หวานชะเอม) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 1.3.4 พรหมบน มงสราง อวดเอก ศษยหากไรครราง รงเรองไดใด เปนเพราะครฝกฝน แมศษยสงเยยมฟา อยาเหยยดเยาะองอล (ใจเดด หวานชะเอม) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 1.3.5 คนคาพราเรยกขาน รอนรกดงเพลงผลาญ หาสงใดคลายล แหลกลาญ แมน จากเจาจตพลา เผาแผด เรงเราทรวงเรยม (ใจเดด หวานชะเอม) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

166

ตอนท 2 การแตงโคลงสสภาพ (รวมทงหมด 50 คะแนน) 2.1 จงวเคราะหความของบาททขาดหายของโคลงสสภาพ และสงเคราะหความมาเตมใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 2.1.1 ยาเสพตดพษราย รนแรง เจยวนา ………………………… ……………… อาการสดแจกแจง ไดทว ถวนเฮย พษดดซมยอกยอน คราทงชวน (ใจเดด หวานชะเอม) 2.1.2 อยเยนเปนสขดวย เงนตรา ทกบาทใชวชา กอเกอ ความสขจกเคลอนมา รอบทว ตนแฮ ……………………… ……………… (ใจเดด หวานชะเอม)

2.2 จงวเคราะหความของบาทท 1 ทขาดหายของโคลงสสภาพ และสงเคราะห ความมาเตมใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 2.2.1 .......................... ....................... สขทกขหมนเวยนพา ไมเวน อาทตยคจนทรา สองโลก ดชวไมซอนเรน เชนนตลอดไป (ใจเดด หวานชะเอม) 2.2.3 .............................. ................. วตถนาหนาเดน จตดอย วตถหยดอยาเกน จตเดน จตนาวตถนอย ผองแผวอาไพ (ใจเดด หวานชะเอม) 3.3 จงวเคราะหความของบาทท 2 ทขาดหายของโคลงสสภาพ และสงเคราะหความมาเตมใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 3.3.1 ชาตไทยใชหมดสน ปญญา .............................. ............... คนในชาตรวมหตถา มดแนน ยงแล ชาตใหญอาจคงตอง สนเทมกลวใจ (ใจเดด หวานชะเอม)

167

3.3.2 รอยกรองใชยากแท เกนไป ........................... ............... อดทนจตเกนใคร มานะ สาเรจกจเพรศพรง แมนแลวใกลกว (ใจเดด หวานชะเอม)

3.4 จงวเคราะหความของบาทท 3 ทขาดหายของโคลงสสภาพ และสงเคราะห ความมาเตมใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (2 ขอ 10 คะแนน) 3.4.1 ดนฟาและปานา โลกา เปนสงไมตองหา อยแลว ............................... ...................... วนหนาจกเพรศแพรว ทวแควนแดนเรา (ใจเดด หวานชะเอม) 3.4.2 ทาดผลสงให กจด เปนหลกเปนศกดศร แกหนา ............................. ................ อบายหลกไกลหลา เลศแลวนรชน (ใจเดด หวานชะเอม)

3.5 จงวเคราะหผลงานกลอนสภาพจากแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ขอ 4 และสงเคราะหเปนโคลงสสภาพ จานวน 1 บทใหเหมาะสมและถกตองตามหลกฉนทลกษณ (1 ขอ 10 คะแนน) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

168

แบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย คาชแจงในการตอบแบบสอบถาม 1. แบบสอบถามฉบบนถามเกยวกบเจตคตทมตอวชาภาษาไทยในการเรยนวชา ท40215 คาประพนธไทย เรองการแตงกลอนสภาพและโคลงสสภาพ 2. แบบสอบถามนในขอหนง ๆ ใหนกเรยนเลอกตอบตามระดบความรสก 5 ระดบ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และไมเหนดวยอยางยง 3. ใหนกเรยนอานขอความแตละขอโดยรอบคอบ เมอมความรสกตรงกบระดบใด ใหทาเครองหมาย ลงในตารางของระดบความรสกนนๆ 4. การตอบแบบสอบถามฉบบนไมมผลตอคะแนนในการเรยนของนกเรยน ทกคาตอบจะมคณคาและใหประโยชนกตอเมอนกเรยนตอบตามความรสกอนแทจรง ความรสก ขอความ

เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

1. เมอเรยนวชาคาประพนธไทยแลวสามารถชวยใหพฒนาดานการแตงคาประพนธประเภทกลอนสภาพและโคลงสสภาพ

2. ในขณะเรยนวชาคาประพนธไทยมโอกาสไดฝกปฏบตจรง

3. ขณะเรยนวชาคาประพนธไทยทาใหเกดความอดอดคบของใจ

4. การเรยนวชาคาประพนธไทย เหนวาเปนเรองไรสาระ ไมไดประโยชน

5. การเรยนวชาคาประพนธไทยเหนวามประโยชนและควรคาตอการศกษา

6. วนทมเรยนวชาคาประพนธไทยรสกวาไมอยากมาโรงเรยน

7. ขณะเรยนวชาคาประพนธไทยจะตดตามเนอเรองดวยความสนใจ

8. ขณะเรยนวชาคาประพนธไทยรสกเบอในการเรยนมาก

169

ความรสก ขอความ

เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

9. การเรยนวชาคาประพนธไทย ไมชอบการปฏบตกจกรรมทครกาหนด

10. การเรยนวชาคาประพนธไทย เปนเรองไมสนก

11. ขณะเรยนวชาคาประพนธไทย ไมมความสข

12. ขณะเรยนวชาคาประพนธไทยทาใหเกดความทอแท

13. ขณะเรยนวชาคาประพนธไทยทาใหเกดอารมณหงดหงดเพราะครบนใหราคาญใจเสมอ

14. เมอเรยนวชาคาประพนธไทยแลวไดสงเสรมใหมความคด รเรมสรางสรรคในสงใหม ๆ

15. รสกภาคภมใจเมอไดเรยนวชาคาประพนธไทยซงเปนวฒนธรรมประจาชาต

16. การเรยนวชาคาประพนธไทยทาใหมอสระในการคด

17. เมอเรยนวชาคาประพนธไทยแลวทาใหรจกคนควาดวยตนเอง

18. วชาคาประพนธไทยมสวนชวยไดมากในการเรยนตอระดบสง ๆ

19. ขณะเรยนวชาคาประพนธไทยอยากใหหมดเวลาเรว ๆ

20. รอชวโมงเรยนวชาคาประพนธไทยอยางใจจดใจจอ

ภาคผนวก ค - คาดรรชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดกจกรรมการเรยนร วชา ท 40215 คาประพนธไทย - คาดรรชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ - คาดรรชนความสอดคลอง ( IOC) ของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ - คาดรรชนความสอดคลอง ( IOC) ของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย - คาความยากงายและอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ - คาความยากงายและอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ - คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยเปนรายขอ - ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของกลมตวอยาง - คะแนนแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยของกลมตวอยาง - คะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ - คะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ - คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทย และความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

171

คณภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนร วชา ท 40215 คาประพนธไทย ตาราง 8 คาดรรชนความสอดคลอง (IOC) ของผลการเรยนรทคาดหวงกบเนอหาและวธจด กจกรรมการเรยนรของแผนการจดกจกรรมการเรยนร วชา ท 40215 คาประพนธไทย (ผตรวจ 3 คน)

ผประเมน รายการประเมน คนท 1 คนท 2 คนท 3

IOC

องคประกอบของแผนการจดการเรยนร 1. ความเหมาะสมของการวเคราะหเนอหา 1 1 1 1 2. ความเหมาะสมของเนอหาวชากบผลการเรยนรทคาดหวง 1 1 1 1 3. ความเหมาะสมของแผนการจดการเรยนร 1 1 1 1 กระบวนการจดการเรยนร 4. ความเหมาะสมของขนนา 1 1 1 1 5. ความเหมาะสมของขนสอน 0 1 1 .66 6. ความเหมาะสมของกจกรรมกบกระบวนการททาใหผเรยนเกด การเรยนร

0

1

1

.66

7. ความเหมาะสมของขนสรป 1 1 1 1 กระบวนการวดผลและประเมนผล 8. ความเหมาะสมของการประเมนผลกบผลการเรยนรทคาดหวง 1 1 1 1 9. ความเหมาะสมของวธการวดผลและประเมนผล 1 1 1 1 10. ความเหมาะสมของเครองมอวดผลและประเมนผล 0 1 1 .66 สอการเรยนร 11. ความเหมาะสมของกจกรรมกบสอการเรยนร 1 1 1 1 12. ความหลากหลายของสอการเรยนร 1 1 1 1

172

คณภาพของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ตาราง 9 คาดรรชนความสอดคลอง ( IOC) ระหวางขอสอบกบผลการเรยนรทคาดหวง และ ความเหมาะสมของการใชภาษาของแบบทดสอบวดความสามารถ ในการแตงกลอนสภาพ (ผตรวจ 3 คน)

ขอท คนท 1 คนท 2 คนท 3 IOC

1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 4 1 1 1 1 5 0 1 1 .66 6 1 1 1 1 7 1 1 1 1 8 1 1 1 1 9 1 1 1 1 10 1 1 1 1 11 1 1 1 1 12 1 1 1 1 13 1 1 1 1 14 1 1 1 1 15 1 1 1 1 16 1 1 1 1 17 1 1 1 1 18 1 1 1 1 19 1 1 1 1 20 1 1 1 1 21 1 1 1 1 22 1 1 1 1 23 1 1 1 1 24 1 1 1 1 25 1 1 1 1 26 1 1 1 1 27 1 1 1 1

173

คณภาพของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

ตาราง 10 คาดรรชนความสอดคลอง ( IOC) ของขอสอบกบผลการเรยนรทคาดหวง และ ความเหมาะสมของการใชภาษาของแบบทดสอบวดความสามารถ ในการแตงโคลงสสภาพ (ผตรวจ 3 คน)

ขอท คนท 1 คนท 2 คนท 3 IOC

1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 4 1 1 1 1 5 0 1 1 .66 6 1 1 1 1 7 1 1 1 1 8 1 1 1 1 9 1 1 1 1 10 1 1 1 1 11 1 1 1 1 12 1 1 1 1 13 1 1 1 1 14 1 1 1 1 15 1 1 1 1 16 1 1 1 1 17 1 1 1 1 18 1 1 1 1 19 1 1 1 1 20 1 1 1 1 21 1 1 1 1 22 1 1 1 1 23 1 1 1 1 24 1 1 1 1 25 1 1 1 1 26 1 1 1 1 27 1 1 1 1 28 1 1 1 1 29 0 1 1 .66

174

คณภาพของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย ตาราง 11 คาดรรชนความสอดคลอง ( IOC) ระหวางขอคาถามกบลกษณะพฤตกรรม และ ความเหมาะสมของการใชภาษา ของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย (ผตรวจ 3 คน)

ขอท คนท 1 คนท 2 คนท 3 IOC ขอท คนท 1 คนท 2 คนท 3 IOC

1 0 1 1 .66 21 1 1 1 1 2 0 1 1 .66 22 0 1 1 .66 3 1 1 1 1 23 0 1 1 .66 4 1 1 1 1 24 1 1 1 1 5 -1 1 1 .33 25 1 1 1 1 6 1 1 1 1 26 0 1 1 .66 7 0 1 1 .66 27 1 1 1 1 8 1 1 1 1 28 -1 1 1 .33 9 0 1 1 .66 29 0 1 1 .66 10 1 1 1 1 30 1 1 1 1 11 1 1 1 1 31 1 1 1 1 12 1 1 1 1 32 0 1 1 .66 13 -1 1 1 .33 33 0 1 1 .66 14 1 1 1 1 34 1 1 1 1 15 0 1 1 .66 35 1 1 1 1 16 0 1 1 .66 36 1 1 1 1 17 1 1 1 1 37 1 1 1 1 18 1 1 1 1 38 1 1 1 1 19 1 1 1 1 39 0 1 1 .66 20 0 1 1 .66 40 0 1 1 .66

175

คณภาพของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ ตาราง 12 แสดงคาความยากงายและอานาจจาแนกและคาความเชอมนของแบบทดสอบวด ความสามารถในการแตงกลอนสภาพ

ขอท ระดบความยาก ( P) อานาจจาแนก ( r)

1 0.73 0.53 2 0.73 0.53 3 0.70 0.33 4 0.73 0.27 5 0.73 0.40 6 0.67 0.27 7 0.63 0.20 8 0.67 0.27 9 0.77 0.20

10 0.80 0.27 11 0.67 0.27 12 0.73 0.27 13 0.77 0.20 14 0.77 0.20 15 0.77 0.20 16 0.77 0.33 17 0.80 0.27 18 0.73 0.40 19 0.77 0.20 20 0.77 0.20 21 0.45 0.43 22 0.47 0.40 23 0.48 0.30 24 0.55 0.23 25 0.45 0.23 26 0.50 0.27 27 0.43 0.40

คาความเชอมนของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพ = 0.80

176

คณภาพของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

ตาราง 13 แสดงคาความยากงายและอานาจจาแนกและคาความเชอมนของแบบทดสอบวด ความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

ขอท ระดบความยาก ( P) อานาจจาแนก ( r)

1 0.77 0.33 2 0.73 0.40 3 0.77 0.47 4 0.80 0.40 5 0.67 0.67 6 0.60 0.80 7 0.50 0.73 8 0.60 0.53 9 0.63 0.47

10 0.60 0.53 11 0.80 0.40 12 0.73 0.27 13 0.70 0.20 14 0.70 0.20 15 0.70 0.33 16 0.60 0.27 17 0.53 0.40 18 0.70 0.20 19 0.77 0.20 20 0.80 0.27 21 0.30 0.27 22 0.32 0.30 23 0.28 0.30 24 0.28 0.23 25 0.32 0.23 26 0.28 0.23 27 0.27 0.20 28 0.30 0.47 29 0.70 0.27

คาความเชอมนของแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ = 0.89

177

คณภาพของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทย ตาราง 14 แสดงคาอานาจจาแนกของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยเปนรายขอ

ขอ t ขอ t

1 4.65 0.24 4.09 0.54 4.30 21 4.74 0.2 3.09 0.99 10.26 2 4.3 1.13 2.96 1.13 6.05 22 4.48 0.44 3.04 1.04 8.03 3 4.57 0.26 4 0.36 4.91 23 4.17 0.51 2.91 0.63 8.00 4 4.48 0.44 3.83 0.51 4.52 24 4.61 0.25 3.3 0.86 8.43 5 4.7 0.31 3.96 0.59 5.29 25 4.7 0.22 3.09 0.99 9.93 6 3.87 1.39 2.7 0.86 5.29 26 4.35 1.33 3.09 1.17 5.40 7 4.57 0.26 3.09 0.63 10.64 27 4.57 0.35 3 0.82 9.84 8 4.39 1.07 3.43 0.98 4.55 28 4.09 0.36 3.48 0.9 3.69 9 4.7 0.22 3.3 1.04 8.46 29 4.61 0.25 3 0.64 11.57 10 3.78 0.72 2.65 0.51 6.91 30 4.35 0.6 3.04 0.95 7.14 11 4 0.55 3.48 0.81 3.02 31 3.61 1.25 2.7 0.68 4.44 12 4.7 0.22 3.65 0.78 7.12 32 3.74 0.84 3.26 0.2 3.19 13 4.83 0.15 3.43 0.71 10.24 33 4.39 0.61 3.26 1.02 6.00 14 4.3 0.49 3.65 0.78 3.91 34 4.52 0.35 3.61 0.79 5.78 15 3.87 0.39 3.3 0.68 3.74 35 4.65 0.24 3.74 0.84 5.94 16 4.7 0.22 3.35 1.15 7.82 36 4.7 0.22 3.78 0.45 7.62 17 4.83 0.15 3.83 0.97 6.41 37 4.48 0.35 3.48 0.44 7.63 18 4.52 0.35 3.17 0.51 9.87 38 4.3 0.4 3.3 0.77 6.27 19 4.39 0.34 3.91 0.63 3.31 39 4.13 0.57 2.78 0.54 8.69 20 4.04 0.5 3.32 1.18 3.77 40 3.83 0.79 2.78 0.91 5.46

lX 2

hS 2lS

hX lX 2

hS 2lS

hX

178

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของกลมตวอยาง ตาราง 15 แสดงผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของกลมตวอยาง

คนท ผลสมฤทธ คนท ผลสมฤทธ

1 2.45 24 3.45 2 2.05 25 2.9 3 2 26 2.5 4 1.9 27 3.45 5 2.6 28 2.8 6 2 29 2.86 7 4 30 3.1 8 2.77 31 2.35 9 3.3 32 2.6

10 2.25 33 2.5 11 2 34 2.95 12 2.1 35 2.68 13 4 36 2.8 14 2.6 37 1.59 15 2.65 38 1.9 16 2.9 39 3.2 17 3.09 40 4 18 4 41 3.1 19 1.6 42 2.35 20 2.9 43 3 21 3.4 44 3.83 22 4 45 3 23 3.85

คาคะแนนแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยของกลมตวอยาง

179

ตาราง 16 แสดงคาคะแนนแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยของกลมตวอยาง

คนท คาคะแนน คนท คาคะแนน

1 81 24 79 2 79 25 81 3 74 26 75 4 74 27 72 5 77 28 76 6 67 29 52 7 72 30 74 8 76 31 70 9 76 32 59

10 94 33 80 11 84 34 90 12 84 35 70 13 78 36 76 14 87 37 85 15 78 38 80 16 86 39 59 17 80 40 71 18 86 41 86 19 61 42 86 20 63 43 68 21 67 44 84 22 92 45 66 23 70

คาความเชอมนของแบบสอบถามวดเจตคตตอวชาภาษาไทยทงฉบบ = 0.88

180

คะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพกลมตวอยาง ตาราง 17 แสดงคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงกลอนสภาพโดยผตรวจ 2 คน

คนท ผตรวจ คนท 1

ผตรวจ คนท 2

คะแนนเฉลย

คนท ผตรวจ คนท 1

ผตรวจ คนท 2

คะแนนเฉลย

1 46 46 46 24 46 46 46 2 45 43 44 25 45 43 44 3 45 44 44.5 26 45 44 44.5 4 42 44 43 27 42 44 43 5 47 48 47.5 28 47 48 47.5 6 42 42 42 29 42 42 42 7 50 51 50.5 30 50 51 50.5 8 47 45 46 31 47 45 46 9 48 48 48 32 48 48 48

10 46 46 46 33 46 46 46 11 45 45 45 34 45 45 45 12 45 44 44.5 35 45 44 44.5 13 52 51 51.5 36 52 51 51.5 14 44 43 43.5 37 44 43 43.5 15 45 45 45 38 45 45 45 16 46 44 45 39 46 44 45 17 47 47 47 40 47 47 47 18 50 51 50.5 41 50 51 50.5 19 41 42 41.5 42 41 42 41.5 20 45 45 45 43 45 45 45 21 49 47 48 44 49 47 48 22 50 50 50 45 50 50 50 23 47 45 46

คาความเชอมนของสมประสทธความสอดคลองของผตรวจแบบทดสอบวดความสามารถใน การแตงกลอนสภาพ เทากบ 0.88

181

คะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพกลมตวอยาง ตาราง 18 แสดงคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการแตงโคลงสสภาพโดยผตรวจ 2 คน

คนท ผตรวจ คนท 1

ผตรวจ คนท 2

คะแนนเฉลย

คนท ผตรวจ คนท 1

ผตรวจ คนท 2

คะแนนเฉลย

1 47 45 46 24 48 50 49 2 47 45 46 25 47 49 48 3 45 44 44.5 26 45 46 45.5 4 45 47 46 27 49 49 49 5 48 46 47 28 49 49 49 6 49 48 48.5 29 50 50 50 7 50 50 50 30 47 46 46.5 8 49 49 49 31 49 50 49.5 9 49 48 48.5 32 50 51 50.5

10 45 45 45 33 49 49 49 11 43 45 44 34 48 50 49 12 47 47 47 35 49 51 50 13 52 50 51 36 45 47 46 14 50 49 49.5 37 44 44 44 15 48 47 47.5 38 47 47 47 16 49 47 48 39 50 50 50 17 49 50 49.5 40 52 51 51.5 18 53 52 52.5 41 49 48 48.5 19 43 44 43.5 42 47 48 47.5 20 52 53 52.5 43 49 49 49 21 48 47 47.5 44 51 51 51 22 53 55 54 45 48 48 48 23 50 51 50.5

คาความเชอมนของสมประสทธความสอดคลองของผตรวจแบบทดสอบวดความสามารถใน การแตงโคลงสสภาพ เทากบ 0.86

182

การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน ตาราง 19 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย เจตคตตอวชาภาษาไทยและ ความสามารถในการแตงกลอนสภาพกบความสามารถในการแตงโคลงสสภาพ

เลขท โคลง ผลสมฤทธ เจตคต กลอน เลขท โคลง ผลสมฤทธ เจตคต กลอน

1 46 2.45 81 46 24 49 3.45 79 46.5 2 46 2.05 79 44 25 48 2.9 81 45.5 3 44.5 2 74 44.5 26 45.5 2.5 75 45 4 46 1.9 74 43 27 49 3.45 72 44 5 47 2.6 77 47.5 28 49 2.8 76 45 6 48.5 2 67 42 29 50 2.86 52 45.5 7 50 4 72 50.5 30 46.5 3.1 74 47.5 8 49 2.77 76 46 31 49.5 2.35 70 44 9 48.5 3.3 76 48 32 50.5 2.6 59 46.5 10 45 2.25 94 46 33 49 2.5 80 44.5 11 44 2 84 45 34 49 2.95 90 45 12 47 2.1 84 44.5 35 50 2.68 70 45.5 13 51 4 78 51.5 36 46 2.8 76 45 14 49.5 2.6 87 43.5 37 44 1.59 85 41 15 47.5 2.65 78 45 38 47 1.9 80 43 16 48 2.9 86 45 39 50 3.2 59 46.5 17 49.5 3.09 80 47 40 51.5 4 71 51.5 18 52.5 4 86 50.5 41 48.5 3.1 86 45.5 19 43.5 1.6 61 41.5 42 47.5 2.35 86 44 20 52.5 2.9 63 45 43 49 3 68 46.5 21 47.5 3.4 67 48 44 51 3.83 84 48 22 54 4 92 50 45 48 3 66 45.5 23 50.5 3.85 70 46

รายชอผเชยวชาญ

184

รายชอผเชยวชาญตรวจเครองมอ

ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (ฝายมธยม) ครกาญจนา นนพนธ คร คศ.3 โรงเรยนสวรรณสทธารามวทยา สานกงานเขตพนทการศกษา กรงเทพมหานคร เขต 1

ประวตยอผทาสารนพนธ

186

ประวตยอผทาสารนพนธ ชอ ชอสกล นายใจเดด หวานชะเอม วนเดอนปเกด 26 กนยายน 2496 สถานทอยปจจบน 44/1 หม 9 ถนนกรงเทพ-นนทบร ตาบลตลาดขวญ อาเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000 ตาแหนงหนาทการงานปจจบน คร คศ.3 ปฏบตการสอนวชาภาษาไทย สถานททางานปจจบน โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภสมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด ถนนศรอยธยา เขตราชเทว กรงเทพมหานคร 10400 ประวตการศกษา พ.ศ. 2510 มธยมศกษาตอนตน จาก โรงเรยนกฤษณะวทยา จงหวดนนทบร พ.ศ. 2512 มธยมศกษาตอนปลาย จาก โรงเรยนสตรนนทบร จงหวดนนทบร พ.ศ. 2518 ประกาศนยบตรวชาชพครชนสง (ป.กศ.สง) วชาเอกภาษาไทย จาก วทยาลยครสวนสนนทา กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2520 การศกษาบณฑต (กศ.บ.) วชาเอกภาษาไทย จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ วทยาเขตบางเขน กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2550 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) วชาเอกการมธยมศกษา (การสอนภาษาไทย) จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรงเทพมหานคร