แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท...

38

Upload: others

Post on 29-Dec-2019

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ
Page 2: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 2

แบบฝกทกษะเคม เลมท 2 เรอง หนนามน จดทาขนตามผลการเรยนร และมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 เพอใชประกอบการจดการเรยนการสอนรายวชาเคมเพมเตม เลม 5 ระดบชนมธยมศกษาปท 6 หนวยการเรยนรท 2 เชอเพลงซากดกดาบรรพและผลตภณฑ นกเรยนสามารถเสรมความร ความเขาใจและฝกปฏบตไดดวยตนเอง ทมงเนนใหนกเรยนมความสมบรณทงดานสตปญญา ความร คณธรรมและจรยธรรม

แบบฝกทกษะเคมเลมน ประกอบคาแนะนาการใชแบบฝกทกษะเคม เลมท 2 เรอง หนนามน แบบทดสอบกอนเรยน ใบความร แบบทดสอบหลงเรยน พรอมเฉลยคาตอบ

หวงเปนอยางยงวาแบบฝกทกษะเคม เลมท 2 เรอง หนนามน จะเปนประโยชนตอครและนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 ทาใหนกเรยนเกดความร ความเขาใจ เปนสอการจดการเรยนร เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนใหสงขนและสามารถนาไปใชประโยชนในการจดการเรยนรในรายวชาเคมใหดยงขนตอไป

อรอมา ฉวทอง

Page 3: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 3

เรอง หนา

ค าชแจงเกยวกบแบบฝกทกษะเคม 1 ค าแนะน าการใชแบบฝกทกษะส าหรบคร 2 ค าแนะน าการใชแบบฝกทกษะส าหรบนกเรยน 3 ขนตอนการเรยนโดยใชแบบฝกทกษะเคม เลมท 2 หนน ามน 4 ผลการเรยนร 5 แบบทดสอบกอนเรยน 6 ใบความรท 1 หนน ามน 8 แบบฝกทกษะท 1 หนน ามน 13 แบบทดสอบหลงเรยน 20 ภาคผนวก เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 23 เฉลย แบบฝกทกษะท 1 หนน ามน 24 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 30 เกณฑการประเมน 31 กระดาษค าตอบทดสอบกอนเรยน 32 55 กระดาษค าตอบทดสอบหลงเรยน 33 บรรณานกรม

Page 4: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 1

แบบฝกทกษะชดนเปนแบบฝกทกษะเคม วชา ว 30225 รายวชาเคมเพมเตม เลม 5 หนวยการเรยนรท 2 เชอเพลงซากดกดาบรรพและผลตภณฑ สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 มทงหมด 7 เลม ดงน เลมท 1 ถานหน เลมท 2 หนนามน เลมท 3 การกาเนดและการสารวจปโตรเลยม เลมท 4 ผลตภณฑปโตรเลยม เลมท 5 พอลเมอร

เลมท 6 ผลตภณฑจากพอลเมอร เลมท 7 ภาวะมลพษทเกดจากการใชเชอเพลงซากดกดาบรรพ โดยมขนตอนในการใชแบบฝกทกษะ ดงน

1. ทาแบบทดสอบกอนเรยน 2. ศกษาผลการเรยนรและจดประสงคการเรยนร 3. ศกษาใบความรใหเขาใจ 4. ทาแบบฝกทกษะตามลาดบ 5. ทาแบบทดสอบหลงเรยน 6. ตรวจสอบความถกตองจากเฉลยในภาคผนวก 7. คะแนนจากการทาแบบทดสอบไมผานเกณฑทกาหนดไว ใหกลบไป

ศกษาในใบความรและทาใบงานอกครง โดยมครผสอนคอยแนะนาหรอสอนซอมเสรม แลวทาแบบทดสอบหลงเรยนอกครง

8. ควรศกษาหาความรเพมเตมและทบทวนความรอยเสมอ เพอเปนพนฐานในการศกษาเนอหาในลาดบตอไป

9. แบบฝกทกษะเคมเลมน ใชเวลาเรยน 2 ชวโมง

Page 5: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 2

การใชแบบฝกทกษะเคม วชา ว 30225 รายวชาเคมเพมเตม เลม 5 หนวยการเรยนรท 2 เชอเพลงซากดกดาบรรพและผลตภณฑ สาหรบนกเรยนระดบ ชนมธยมศกษาปท 6 ครผสอนเปนผทมบทบาทสาคญทจะชวยใหการดาเนนการเรยนรของ นกเรยนบรรลตามวตถประสงค ครผสอนจงควรศกษารายละเอยดเกยวกบการปฏบตตนกอน ทจะใชแบบฝกทกษะ ดงน 1. ครตองศกษาแบบฝกทกษะและอานเนอหาสาระอยางละเอยดรอบคอบ พรอมทง ทาความเขาใจกบเนอหากอนการใชงาน 2. ครเตรยมแบบฝกทกษะใหครบถวนและเพยงพอกบจานวนนกเรยน 3. ครเตรยมเครองมอวดผลและประเมนผล เพอใหทราบความกาวหนาของนกเรยน 4. ครชแจงใหนกเรยนทราบลาดบขนตอนและวธการสอนโดยใชแบบฝกทกษะ อยางชดเจน และประโยชนทไดรบจากการสอนโดยใชแบบฝกทกษะ 5. ครชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบบทบาทของนกเรยน ในการเรยนโดยใชแบบฝก ทกษะใหเขาใจ และเนนยาเรองความซอสตยโดยไมลอกเพอน หรอไมดเฉลยกอน ลงมอทาดวยตนเอง 6. ใหนกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยนเพอประเมนความรเดมของนกเรยน 7. แจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ 8. ดาเนนการสอนตามกจกรรมการเรยนรทกาหนดไวในแผนการจดการเรยนรท 1 9. ใหนกเรยนศกษาเนอหา และทาแบบฝกทกษะเคม เลมท 1 และตรวจคาตอบ 10.ครสงเกตความตงใจของนกเรยน ความสนใจในการเรยน การทางานรวมกนเปนกลมของนกเรยนทกกลมอยางใกลชด ถากลมใดมปญหา ครจะไดทาการชวยเหลอไดทนท 11.เวลาในการจดกจกรรมการเรยนโดยใชแบบฝกทกษะของนกเรยนแตละคน แต ละกลมอาจจะไมเทากน ครควรยดหยนตามความเหมาะสม และสถานการณ 12.ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน เพอประเมนความกาวหนาของนกเรยน 13.การสรปบทเรยนควรเปนกจกรรมรวมกนของนกเรยนทกคน 14.ในกรณทนกเรยนขาดเรยน ใหนกเรยนศกษาเปนรายบคคลดวยตวเองนอก เวลาเรยนจากแบบฝกทกษะ 15.การจดชนเรยนอาจจดใหนกเรยนศกษาเปนรายบคคล หรอรายกลมกได

Page 6: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 3

ในการศกษาแบบฝกทกษะเคม วชา ว 30225 เคมเพมเตมเลม 5 หนวยการเรยนรท 2 เชอเพลงซากดกดาบรรพและผลตภณฑ สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 นกเรยนควรปฏบตตามคาแนะนา ดงน

1. อานคาชแจงเกยวกบแบบฝกทกษะ และคาแนะนาการใชแบบฝกทกษะสาหรบนกเรยน ใหเขาใจกอนลงมอทางาน หรอทาการศกษาทกครง 2. ทาแบบทดสอบกอนเรยนเพอประเมนความรเดมของนกเรยน 3. ศกษาเนอหา และทาแบบฝกทกษะเคม เลมท 2 ถาทาแบบฝกทกษะไมไดใหศกษา

เนอหา (ใหมอกครง) ศกษาตวอยาง หรอปรกษาครผสอน 4. ตรวจแบบฝกทกษะ และบนทกคะแนนทได จากนนรวมกนสรปองคความร โดยครคอย

ชแนะแนวทาง และอธบายเพมเตม 5. ทาแบบทดสอบหลงเรยนเพอประเมนความกาวหนาของตนเองหลงจากศกษาแบบฝก

ทกษะเคม เลมท 2 จบแลว 6. ในการทาแบบฝกทกษะ แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน ใหนกเรยนพยายามทาดวย

ความตงใจ และมความซอสตยตอตนเองใหมากทสด โดยไมเปดดเฉลยกอน

Page 7: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 4

1. อานค าแนะน าส าหรบนกเรยน

2.ท าแบบทดสอบกอนเรยน

3. ศกษาแบบฝกทกษะ โดย -ศกษาเนอหา -ท าแบบฝกทกษะ -ตรวจแบบฝกทกษะ

ไมผานเกณฑ

4. ท าแบบทดสอบหลงเรยน ประเมนผล

5. ศกษาแบบฝกทกษะเลมตอไป ผานเกณฑ

Page 8: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 5

ผลการเรยนร 1. อธบายการเกดหนนามน 2. อธบายการใชประโยชนจากหนนามนได

จดประสงคการเรยนร 3.1 ดานความร 3.1.1 อธบายการเกดหนนามนได 3.1.2 บอกองคประกอบและสมบตของหนนามนได 3.1.3 บอกแหลงหนนามนในประเทศไทยและโลกได 3.1.4 อธบายเกยวกบการนาหนนามนไปใชในประโยชนดานตางๆได 3.2 ดานทกษะกระบวนการ 3.2.1 สบคนขอมลและรวมกนอภปรายเกยวกบหนนามนได 3.3 ดานคณลกษณะ 3.3.1 มความรบผดชอบตอการเรยน 3.3.2 มความละเอยดรอบคอบ ทางานอยางเปนระบบ

Page 9: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 6

ค าชแจง 1. แบบทดสอบมจ านวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน รวม 10 คะแนน 2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว โดยท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ

*********************************************

1. ถานหนและหนน ามนทมปรมาณส ารองมากทสดอยทใดตามล าดบ ก. กระบ และแมสอด จงหวดตาก ข. แมเมาะจงหวดลาปาง และเคยนซาสราษฎธาน ค. แมทานจงหวดลาปาง และแมสอด จงหวดตาก ง. แมเมาะจงหวดลาปาง และแมสอด จงหวดตาก

2. พจารณาขอความตอไปน ก. น ามนดบ ข. แกสธรรมชาต ค.ถานหน ง.หนน ามน เชอเพลงใดจดเปนเชอเพลงซากดกด าบรรพ ก. ก และ ข ข. ก ค และ ง ค. ค เทานน ง.ถกตองทกขอ

3. พจารณาขอความตอไปน ก. เผาไหมน ามนหนจะมเถารอยละ 33 โดยมวล ข. เผาไหมถานหนจะมเถานอยกวารอยละ 33 โดยมวล ค. เผาไหมคารบอนใหพลงงานความรอน 32.8 กโลจลตอกรม ง. เผาไหมถานหนใหพลงงานความรอน 30.6 กโลจลตอกรม

ขอใดสรปถกตอง ก. ก และ ค ข. ข และ ง ค. ข ค และ ง ง. ถกตองทกขอ

4. พจารณาขอความตอไปน ก. ซากพช ข. ซากพชและซากสตว ค. 280-350 ลานปในอดต ง. 3- 600 ลานป ปจจยใดทใหถานหน ก. ก และ ค ข. ก และ ง ข. ข และ ค ง. ข และ ง

Page 10: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 7

5. จากขอมลในขอ 4 ปจจยใดทใหหนน ามน ก. ก และ ค ข. ก และ ง ค. ข และ ค ง. ข และ ง 6. พจารณาขอความตอไปน ก. หนน ามนมความถวงจ าเพาะ 1.6-2.5 ข. เคอโรเจนในหนน ามนคดเปนรอยละ 40 แตในปโตรเลยมมรอยละ 1 โดยมวล ค. เคอโรเจนเปนสารอนทรยทเปนของแขงในลกษณะเปนไขประกอบดวยธาต C H N O เทานน ขอใดถกตอง

ก. ก เทานน ข. ก และ ข ค. ค เทานน ง. ถกตองทกขอ 7. พจารณาขอความตอไปน ก. แรซลเกต ข. แรคารบอเนต ค. แรซลไฟด ง. แอมโมเนยมซลเฟต จ. โซเดยมคารบอเนต สารประกอบอนนทรยใดเปนองคประกอบของหนน ามน

ก. ก ข และ ค ข. ง และ จ ค. ก ค และ ง ง. ถกตองทกขอ

8. ขอใดถกตอง ก. บทเมนในหนนามนไมละลายในตวทาละลายอนทรย เชน เบนซน ข. เคอโรเจนในหนนามนละลายในตวทาละลายอนทรย เชน เบนซน ค. เคอโรเจนและบทเมนละลายในตวทาละลายอนทรย ง. บทเมนละลายในตวทาละลายอนทรย แตเคอโรเจนไมละลาย 9. น าหนน ามนมาสกดจะผลตไดน ามนหนทประกอบดวยน ามนเชอเพลงใด ก. นามนกาด นามนหลอลน ไข และแนฟทา ข. นามนกาด นามนดเซล ไข และนามนหลอลน ค. นามนหลอลน ไข แนฟทา และนามนเบนซน ง. นามนกาด แนฟทา นามนตะเกยง และนามนดเซล 10. แรธาตใดในปรมาณนอยทเกดรวมกบหนน ามน ก. ยเรเนยม วาเนเดยม สงกะส ข. ยเรเนยม เหลก โคบอลต ค. วาเนเดยม โครเมยม สงกะส ง. วาเนเดยม โคบอลต นกเกล

Page 11: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 8

ใบความรท 1 หนน ามน

หนน ามน (oil shale) คอ แรเชอเพลงชนดหนง ทอยในรปแบบของหนดนดาน โดยมอนทรยสารทเรยกวา เคโรเจน (Kerogen) ปะปนอยในเนอหน มกมสนาตาลเขม จนถงดา หนนามนเกดจากซากพชซากสตว กบตะกอนขนาดเลกทสะสมตวอยในแองตะกอนทบถมกน แหลงอางอง : http://www.upr.org จนเปนเวลา เนนนานผานไปหลายลานป ความดนและอณหภมกทาใหเกดการแปรสภาพทาใหเกดลกษณะเหนยวๆทประกอบไปดวยไฮโดรคารบอนโมเลกลใหญทเรยกวา "เคโรเจน" สวนใหญเปนหนดนดาน มสนาตาลออนจนถงนาตาลแก มอนทรยสารทเรยกวา "เคโรเจน" เปนสารทปนอยในเนอหน มกมการเรยงตวเปนชนบางๆ ถาจดไฟจะตดไฟ ชาวบานเรยก หนตดไฟหรอหนดนดานนามน ใชประโยชนในการกลนเอานามนเพอใชเปนเชอเพลง แหลงหนนามนทสาคญในประเทศไทย ไดแก อาเภอแมสอด จงหวดตาก ซงเปนแหลงหนนามนทใหญทสดในปจจบน นอกจากนยงมแหลงถานหนทมชนหนนามนเกดรวมอกดวยหลายแหง โดยเฉพาะทางภาคเหนอ ไดแก แองล จงหวดลาพน แองแมแจม จงหวดเชยงใหม แองปาย จงหวดแมฮองสอน แองแจหม แองแมตบ จงหวดลาปาง เปนตน

แหลงหนน ามน อ าเภอแมสอด จงหวดตาก แหลงอางอง : https://www.bloggang.com/mainblog

Page 12: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 9

เคอโรเจน(Kerogen)

แหลงอางอง : https://slideplayer.com/slide/9855715/

เปนสารอนทรยทเปนของแขงลกษณะเปนไข มขนาดโมเลกลใหญ มมวลโมเลกลมากกวา 3000 ประกอบดวย C 64–89% H 7.1–12.8% N 0.1–3.1% S 0.1–8.7% O 0.8–24.8% โดยมวล หนนามนคณภาพดจะมสนาตาลไหมจนถงสดา มลกษณะแขงและเหนยว เมอสกดหนนามนดวยความรอนทเพยงพอ เคอโรเจน จะ สลายตวใหนามนหน ซงมลกษณะคลายนามนดบ ถามปรมาณเคอโรเจนมากกจะได นามนหนมาก การเผาไหมนามนหนจะมเถามากกวารอยละ 33 โดยมวลโดยในขณะท ถานหนมเถานอยกวารอยละ 33

ลกษณะของหนน ามนทมเคอโรเจนอยในชนหนตะกอน แหลงอางอง : http://oknation.nationtv.tv/blog/print.php?id=904004

Page 13: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 10

หนนามนแตละแหลงในโลกพบวามชวงอายตงแต 3 - 600 ลานป เกดจากการสะสมและทบถมตวของซากพชพวกสาหราย และสตวพวกแมลง ปลา และสตวเลกๆ อนๆ ภายใตแหลงนาและภาวะทเหมาะสม ซงมปรมาณออกซเจนจากด มอณหภมสงและถกกดทบจากการทรดตวของเปลอกโลกเปนเวลานบลานป ทาใหสารอนทรยในซากพชและสตวเหลานนเกดการเปลยนแปลงเกดเปนสาร ประกอบเคอโรเจน ผสมคลกเคลากบตะกอนดนทรายทถกอดแนนกลายเปนหนนามนหน ทเปนแหลงกาเนดหนนามนจะคลายกบหนทเปนแหลงกาเนดปโตรเลยม แตหนนามนอาจมปรมาณเคอโรเจนมากถงรอยละ 40 ในขณะทปโตรเลยมมประมาณรอยละ 1

ตวอยางหนน ามน จากแหลงแมปะใต จ.ตาก ทระดบความลก 235.5 เมตร จากผวดน

แหลงอางอง : https://th.wikipedia.org

สวนประกอบทส าคญของหนน ามนม 2 ประเภท คอ 1.สารประกอบอนนทรย ไดแก แร ธาตตางๆ ทผพงมาจากชนหนโดยกระบวนการทางกายภาพและเคมประกอบดวยแรทสาคญ 2 กลมใหญๆ คอ กลมแรซลเกต ไดแก ควอตซ เฟลสปาร เคลย กลมแรคารบอเนต ไดแก แคลไซต โคโลไมต นอกจากนยงมแรซลไฟตอนๆ และฟอสเฟตปรมาณแรธาตในหนนามนแตละแหลงจะแตกตางกนตามสภาพการกาเนด การสะสมตวของหนนามนและสภาพแวดลอม

การเกดหนน ามน

Page 14: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 11

2. สารประกอบอนทรย ประกอบดวย

บทเมนและเคอโรเจน บทเมนละลยไดในเบนซน เฮกเซน และตวทาละลายอนทรยชนดอนๆ จงแยกออกจากหนนามนไดงาย เคอโรเจนไมละลายตวทาละลาย หนนามนทมสารอนทรยปรมาณสงจดเปนหนนามนคณภาพด เมอนามาสกดควรใหนามนอยางนอยรอยละ 50 ของปรมาณสารอนทรยทมอย แตโดยทวไปอาจไดนามนเพยงรอยละ 30 หรอนอยกวาแตถามสารอนทรยปะปนอยมากจะเปนหนนามนทมคณภาพตา

ความรเพมเตม โครงการศกษาการท าเหมองและพฒนาแหลงหนน ามนแองแมสอด จงหวดตาก ประเทศ ไทยมการสารวจพบแหลงหนนามนตงแตป พ.ศ. 2478 ทอาเภอแมสอด จงหวดตาก พบวาชนของหนนามนคอนขางบาง มปรมาณเคอโรเจนโดยเฉลยตากวารอยละ 10 และมปรมาณสารองประมาณ 18.7 ลานเมตรกตน แตกยงไมมการลงทนทาเหมอง เนองจากปญหาเรองความคมทนทางเศรษฐกจ อยางไรกตามดวยปรมาณดงกลาวทาใหแหลงหนนามนนกลายเปนแหลงพลงงาน สารองขนาดใหญขอประเทศไดในอนาคตดวย ทรพยากรแรมความสาคญตอระบบเศรษฐกจของประเทศ โดยเปนแหลงวตถดบและพลงงานของกระบวนการผลตสนคาอตสาหกรรมประเภทตางๆ จงมความจาเปนทกพร.ตองวางแผนและกาหนดแนวทางการจดหาแรพลงงานและวตถดบเพมเตม โดยเฉพาะทรพยากรแรจากแหลงในประเทศ ทหากมการนามาใชประโยชนและมการจดการอยางเหมาะสมแลว จะชวยสนบสนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและการพฒนาดานสงคมของประเทศไดอยางเตมประสทธภาพ

การสารวจหนนามนในประเทศเรมมาตงแตป พ.ศ. 2478 โดยเรมสารวจแหลงหนนามนท อาเภอแมสอด จงหวดตาก ซงเปนแหลงหนนามนทใหญทสดในปจจบน (การสารวจธรณวทยาและการเจาะสารวจทวแองแมสอด พบวา ชนหนนามนแผปกคลมพนทประมาณ 200 ตารากโลเมตร) นอกจากนยงมแหลงถานหนทมชนหนนามนเกดรวมอกดวยหลายแหง โดยเฉพาะทางภาคเหนอ ไดแก แองล จงหวดลาพน แองมอนแจม จงหวดเชยงใหม แองปาย จงหวดแมฮองสอน แองแจหม แองแมตบ จงหวดลาปาง เปนตน และจากการศกษาวเคราะหสกดหนนามน พบวา ใหปรมาณนามนเฉลยโดยประมาณ 5% โดยนาหนก หรอประมาณ 52 ลตรตอหนนามน 1 เมตรกตน สวนแหลงหนนามนอนๆทพบในปจจบน และอาจสามารถสกดและผลตนามนไดคมคา

Page 15: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 12

ไดแก แหลงหนนามนในสหรฐอเมรกา ซงครอบคลมบรเวณของมลรฐโคโรลาโด ไวโอมง ยทาห โดยสามารถใหนามนถง 240 ลตรตอเมตรกตน แหลงทสาคญอกแหลงหนง และนบวาเปน ประเทศทสามารถผลตและสกดนามนจากหนนามนเปนอตสาหกรรมทใหญทสดในโลก ไดแก แหลงในประเทศจน โดยหนนามนสามารถใหนามนไดถง 320 ลตรตอเมตรกตน ซงปจจบนการนาหนนามนมาใชประโยชนมตนทนทคอนขางสง จงยงไมเปนทนยมมากนกจากการสารวจแหลงหนนามนระหวางป 2517 – 2526 พบแหลงหนนามนจานวน 9 แหง มปรมาณสารองทางธรณวทยารวมกนไมนอยกวา 11,000 ลานเมตรกตนและThe United States Office of Naval Petroleum and Oil Shale Reserves ไดทาการประมาณการปรมาณสารองหนนามนของโลก วามนามน ถง 1,662 พนลานบาเรล โดยทในประเทศสหรฐอเมรกานน ม 1,200 พนลานบาเรล ประมาณ 52 ลตรตอหนนามน 1 เมตรกตน

เปนอยางไรกนบางคะนกเรยน รจกหนน ามนกนมากขนไหมเอย?

Page 16: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 13

ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาการเรยนเรองถานหน แลวเตมค าตอบทถกตองลงในแบบฝกทกษะท 1 (เวลาในการท าแบบฝกทกษะ 30 นาท)

ขอท 1 จากการทนกเรยนไดศกษาใบความรทครแจกให และจากการดรปประกอบท 1.1 แลวนน นกเรยนจงใหความหมายและความส าคญของหนน ามน มาพอสงเขป

รปท 1.1 หนน ามน แหลงอางอง https://sites.google.com

ค าตอบขอท 1

Page 17: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 14

ค าตอบขอท 3

ขอท 2 สงมชวตเปนตนก าเนดหนน ามนเปนพชและสตวประเภทใด

รปท 1.2 หนน ามน แหลงอางอง http://www.vcharkarn.com

ค าตอบขอท 2

ขอท 3 หนน ามนสลายใหเชอเพลงไดอยางไร จงอธบาย

รปท 1.3 หนน ามน แหลงอางอง https://chemkrupun.wordpress.com

Page 18: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 15

ค าตอบขอท 4

ค าตอบขอท 5

ค าตอบขอท 6

ขอท 4 ถามหนน ามนจ านวน 500 กโลกรม จะแยกใหหนน ามนจ านวนเทาใด

ขอท 5 สารอนนทรยทมอยในหนน ามนมอะไรบาง และเกดจากอะไร

รปท 1.4 หนน ามน แหลงอางอง http://www.wikiwand.com

ขอท 6 เคอโรเจน คออะไรและมสมบตอยางไร

รปท 1.5 เคอโรเจน แหลงอางอง https://chemimilkeyz.wordpress.com

Page 19: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 16

ค าตอบขอท 8

ขอท 7 ปจจบนประเทศไทยพบหนน ามนทใด และสามารถผลตน ามนนนไดหรอไม เพราะเหตใด

รปท 1.6 แหลงหนน ามน แหลงอางอง https://chemimilkeyz.wordpress.com

ค าตอบขอท 7

ขอท 8 ใหนกเรยนบอกความแตกตางระหวางหนน ามนและถานหน

รปท 1.6 ถานหนและหนน ามน แหลงอางอง https://www.indiamart.com

Page 20: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 17

ขอท 9 ใหนกเรยนอานบทความตอไปน และรวมกนวเคราะหถงแนวโนมปรมาณส ารองการใชพลงงานจากหนน ามนทงในประเทศไทยและทวโลก รวมทงเราจะใชประโยชนจากทรพยากรดงกลาวอยางไรใหคมคาทสด โดยนกเรยนสามารถคนควาเพมเตมจากอนเตอรเนตได

รปท 1.7 บรษท Shell's experimental in-situ oil-shale facility, Piceance Basin, Colorado, USA แหลงอางอง http://www.wikiwand.com

ปรมาณส ารองของหนน ามน

เชนเดยวกบแหลงนามนและกาซธรรมชาต นกวเคราะหไดแยกแยะความแตกตางระหวางแหลงทรพยากรหนนามนและปรมาณสารอง โดยทรพยากร หมายถงปรมาณหนนามนทมทงหมด ในขณะทปรมาณสารองหมายถงปรมาณทผผลตสามารถสกดหนนามนทางเศรษฐกจโดยใชเทคโนโลยทมอย เนองจากเทคโนโลยการสกด มการพฒนาอยางตอเนอง นกวางแผนจงสามารถประมาณจานวนเคอโรเจนได ถงแมวาจะมแหลงทรพยากรของหนนามนเกดขนในหลายประเทศทวโลก แตมเพยง 33 ประเทศเทานนทรปรมาณสารองและมลคาทางเศรษฐกจทเปนไปได แหลงหนนามนทสาคญในประเทศไทยไดแก แหลงทอาเภอแมสอด แมระมาด และอาเภออมผาง จงหวดตากบาน ปาคา อาเภอล จงหวดลาพน และทอาเภอเมอง จงหวดกระบ สาหรบประเทศไทยแลวหนนามนแมสอดมศกยภาพทจะใชเปนวตถดบเพอปอนเขาสเตาเผากระบวนการผลตปนเมดในการผลตปนซเมนต รวมถงการใชกาก และขเถาหนนามนเปนสวนผสมในการผลตปนซเมนต และวสดกอสรางทาใหประหยดคาใชจาย ทงนยงตองการพฒนาทางเทคโนโลยการใชหนนามนในอตสาหกรรมการกอสรางตอไป ซงจะเปนประโยชนอยางมหาศาลตอประเทศไทยในอนาคต

ตารางแสดงแหลงหนนามนทมปรมาณหนนามนมากในประเทศตางๆของโลกโดยสามารถพบไดตามแองแผนดนยคเทอรเชยรทวโลกสาหรบในประเทศไทยสามารถพบไดในตอนบนของประเทศ โดยเฉพาะทแหลงแมปะใต แองแมสอด อาเภอแมสอดจงหวดตาก ซงมปรมาณสารอง 390 ลานตน จากทงแองทมปรมาณหนนามนสะสม 620 ลานตน ในปจจบนไดมการใชใชเปนแหลงพลงงานไดเชนเดยวกบถานหน หนนามน 1000 กโลกรม เมอนามาผานกระบวนการสกด สามารถสกดเปนนามนหนไดประมาณ 100 ลตร โดยนาไปทาผลตภณฑทไดประกอบดวยนามนกาด นามนตะเกยง พาราฟน นามนเชอเพลง นามนหลอลน ไข แนฟทา และแอมโมเนยซลเฟตนอกจากนแลวยงมแรธาตทมอยในหนนามน ทเปนสารประกอบทเกดขนจากการกระบวนการสกดหนนามน คอ ยเรเนยม วาเนเดยม สงกะสโซเดยมคารบอเนต แอมโมเนยมซลเฟต และกามะถน นามน นอกจากนแลวยงมผลพลอยไดจากสวนตาง ๆ เหลานสามารถนาไปใชผลตใยคารบอน คารบอนดดซบ คารบอนแบลก

ประเทศ ปรมาณทพบ (ลานลานบารเรล)

สหรฐอเมรกา 626

บราซล 300

รสเซย 41

ซาเอยร 38

ออสเตรเลย 17

แคนาดา 16

อตาล 13

Page 21: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 18

ค าตอบขอท 9 …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 22: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 19

ขอท 10 ใหนกเรยนสรปความรเรองหนน ามนเปนแผนผงความคด

Page 23: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 20

ค าชแจง 1. แบบทดสอบมจ านวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน รวม 10 คะแนน 2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

โดยท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ *********************************************

1.พจารณาขอความตอไปน ก. น ามนดบ ข. แกสธรรมชาต ค.ถานหน ง.หนน ามน เชอเพลงใดจดเปนเชอเพลงซากดกด าบรรพ ก. ก และ ข ข. ก ค และ ง ค. ค เทานน ง.ถกตองทกขอ

2. ถานหนและหนน ามนทมปรมาณส ารองมากทสดอยทใดตามล าดบ ก. กระบ และแมสอด จงหวดตาก ข. แมเมาะจงหวดลาปาง และเคยนซาสราษฎธาน ค. แมทานจงหวดลาปาง และแมสอด จงหวดตาก ง. แมเมาะจงหวดลาปาง และแมสอด จงหวดตาก

3. พจารณาขอความตอไปน ก. ซากพช ข. ซากพชและซากสตว ค. 280-350 ลานปในอดต ง. 3- 600 ลานป ปจจยใดทใหถานหน ก.ก และ ค ข. ก และ ง ค.ข และ ค ง. ข และ ง

4. จากขอมลในขอ 3 ปจจยใดทใหหนน ามน ก. ก และ ค ข. ก และ ง ค. ข และ ค ง. ข และ ง

Page 24: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 21

5.พจารณาขอความตอไปน ก. หนน ามนมความถวงจ าเพาะ 1.6-2.5 ข. เคอโรเจนในหนน ามนคดเปนรอยละ 40 แตในปโตรเลยมมรอยละ 1 โดยมวล ค. เคอโรเจนเปนสารอนทรยทเปนของแขงในลกษณะเปนไขประกอบดวยธาต C H N O เทานน ขอใดถกตอง

ก. ก เทานน ข. ก และ ข ค. ค เทานน ง. ถกตองทกขอ 6. พจารณาขอความตอไปน

ก. เผาไหมน ามนหนจะมเถารอยละ 33 โดยมวล ข. เผาไหมถานหนจะมเถานอยกวารอยละ 33 โดยมวล ค. เผาไหมคารบอนใหพลงงานความรอน 32.8 กโลจลตอกรม ง. เผาไหมถานหนใหพลงงานความรอน 30.6 กโลจลตอกรม ขอใดสรปถกตอง

ก.ก และ ค ข. ข และ ง ค. ข ค และ ง ง. ถกตองทกขอ 7. แรธาตใดในปรมาณนอยทเกดรวมกบหนน ามน ก. ยเรเนยม วาเนเดยม สงกะส ข. ยเรเนยม เหลก โคบอลต ค. วาเนเดยม โครเมยม สงกะส ง. วาเนเดยม โคบอลต นกเกล 8.น าหนน ามนมาสกดจะผลตไดน ามนหนทประกอบดวยน ามนเชอเพลงใด ก. นามนกาด นามนหลอลน ไข และแนฟทา ข. นามนกาด นามนดเซล ไข และนามนหลอลน ค. นามนหลอลน ไข แนฟทา และนามนเบนซน ง. นามนกาด แนฟทา นามนตะเกยง และนามนดเซล 9.แรธาตใดในปรมาณนอยทเกดรวมกบหนน ามน ก. ยเรเนยม วาเนเดยม สงกะส ข. ยเรเนยม เหลก โคบอลต ค. วาเนเดยม โครเมยม สงกะส ง. วาเนเดยม โคบอลต นกเกล 10.ขอใดถกตอง ก. บทเมนในหนนามนไมละลายในตวทาละลายอนทรย เชน เบนซน ข. เคอโรเจนในหนนามนละลายในตวทาละลายอนทรย เชน เบนซน ค. เคอโรเจนและบทเมนละลายในตวทาละลายอนทรย ง. บทเมนละลายในตวทาละลายอนทรย แตเคอโรเจนไมละลาย

Page 25: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 22

Page 26: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 23

ขอ ค าตอบ 1 ง

2 ง

3 ง

4 ก

5 ง

6 ข

7 ก

8 ง

9 ก

10 ก

ตรวจค าตอบไดเลยนะจะ

Page 27: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 24

ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาการเรยนเรองถานหน แลวเตมค าตอบทถกตองลงในแบบฝกทกษะท 1 (เวลาในการท าแบบฝกทกษะ 30 นาท )

ขอท 1 จากการทนกเรยนไดศกษาใบความรทครแจกให และจากการดรปประกอบท 1.1 แลวนน นกเรยนจงใหความหมายและความส าคญของหนน ามน มาพอสงเขป

รปท 1.1 หนน ามน แหลงอางอง https://sites.google.com

ค าตอบขอท 1 หนนามน (องกฤษ: oil shale) คอแรเชอเพลงชนดหนงทอยในรปแบบของหนดนดาน โดยมอนทรยสารทเรยกวา เคโรเจน (Kerogen) ปะปนอยในเนอหน มกมสนาตาลเขมจนถงดา หนนามนเกดจากซากพชซากสตวกบตะกอนขนาดเลกทสะสมตวอยในแองตะกอนทบถมกนจนเปนเวลาเนนนานผานไปหลายลานป ความดนและอณหภมกทาใหเกดการแปรสภาพทาใหเกดลกษณะยางเหนยวๆทประกอบไปดวยไฮโดรคารบอนโมเลกลใหญทเรยกวา "เคโรเจน" ซงเมอนาหนนามนไปเผาทอณหภมประมาณ 500 องศาเซลเซยส จะไดนามนและกาซไฮโดรคารบอนออกมา

แบบฝกทกษะท 1

Page 28: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 25

ค าตอบขอท 3 หนน ามนสวนใหญแลวชาวบานจะเรยกกนวา หนตดไฟหรอหนดนดานน ามน เพราะสามารถจดไฟตดได ชาวบานน ามาท าเปนเชอเพลงในการกอไฟ นอกจากนแลว ยงมการน าหนน ามนมาใชประโยชนในดานอน โดยน ามากลนเอาน ามนมาใชเปนเชอเพลงและประโยชนอน หนน ามนทมคณภาพดจะมสน าตาลไหมจนถงสด า มลกษณะแขงและเหนยว เมอสกดหนน ามนดวยความรอนทเพยงพอ เคอโรเจน จะสลายตวให น ามนหน ซงมลกษณะคลายน ามนดบ ถามปรมาณมากกจะไดน ามนหนมาก

ขอท 2 สงมชวตเปนตนก าเนดหนน ามนเปนพชและสตวประเภทใด

รปท 1.2 หนน ามน แหลงอางอง http://www.vcharkarn.com

ค าตอบขอท 2 หนน ามนแตละแหลงในโลกพบวามชวงอายตงแต 3 - 600 ลานป เกดจากการสะสมและทบถมตวของซากพชพวกสาหราย และสตวพวกแมลง ปลา และสตวเลก อน ภายใตแหลงน าและภาวะทเหมาะสมซงมปรมาณออกซเจนจ ากด มอณหภมสงและถกกดทบจากการทรดตวของเปลอกโลกเปนเวลานบลานป ท าใหสารอนทรยในซากพชและสตวเหลานนเกดการเปลยนแปลงเกดเปนสารประกอบเคอโรเจนผสมคลกเคลากบตะกอนดนทรายทถกอดแนนกลายเปนหนน ามน

ขอท 3 หนน ามนสลายใหเชอเพลงไดอยางไร จงอธบาย

รปท 1.3 หนน ามน แหลงอางอง https://chemkrupun.wordpress.com

Page 29: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 26

ค าตอบขอท 4 จ านวน 50 ลตร เนองจาก จากหนน ามนนน ในปจจบนไดมการใชใชเปนแหลงพลงงานไดเชนเดยวกบถานหน หนน ามน 1000 กโลกรม เมอน ามาผานกระบวนการสกด สามารถสกดเปนน ามนหนไดประมาณ 100 ลตร

ค าตอบขอท 5 สารประกอบอนนทรย ไดแกแรธาตตาง ทผพงมาจากชนหนโดยกระบวนการทางกายภาพและทางเคม ประกอบดวยแรธาตทส าคญ 2 กลมใหญ คอ

กลมแรซลเกต ไดแก ควอทซ เฟลสปาร เคลย กลมแรคารบอเนต ไดแก แคลไซต โดโลไมต นอกจากน ยงมแรซลไฟดอน และ

ฟอสเฟต ปรมาณแรธาตในหนน ามนแตละแหงจะแตกตางกนตามสภาพการก าเนด การสะสมตวของหนน ามน และสภาพแวดลอม

ค าตอบขอท 6 เคอโรเจน (kerogen) คอ สารประกอบอนทรยทสาคญ แทรกอยระหวางชนหนตะกอนโดยทวไปมความถวงจาเพาะ1.6–2.5 ในหนนามนมหนตะกอนเนอละเอยดขนาดตงแตหนทรายแปงลงมาสวนใหญเปนหนดนดาน มสนาตาลออนจนถงนาตาลแก เรยกวา เคอโรเจน(kerogene) เปนสารนามนปนอยในเนอหนแทรกเรยงตวอยในชนบางๆ

ขอท 4 ถามหนน ามนจ านวน 500 กโลกรม จะแยกใหหนน ามนจ านวนเทาใด

ขอท 5 สารอนนทรยทมอยในหนน ามนมอะไรบาง และเกดจากอะไร

รปท 1.4 หนน ามน แหลงอางอง http://www.wikiwand.com

ขอท 6 เคอโรเจน คออะไรและมสมบตอยางไร

รปท 1.5 เคอโรเจน แหลงอางอง https://chemimilkeyz.wordpress.com

Page 30: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 27

ค าตอบขอท 8 สงทหนน ามนไมเหมอนกนกบถานหน คอ หนน ามนมปรมาณของธาตตาง และเถาสงมาก จงไมนยมน ามาเผาเปนเชอเพลงโดยตรง แตจะมการกลนเอาน ามนออกมามากกวา เพราะมความสะดวกในการก าจดกากทเหลอไดสะดวกกวา

ขอท 7 ปจจบนประเทศไทยพบหนน ามนทใด และสามารถผลตน ามนนนไดหรอไม เพราะเหตใด

รปท 1.6 แหลงหนน ามน แหลงอางอง https://chemimilkeyz.wordpress.com

ค าตอบขอท 7 แหลงหนน ามนทส าคญในประเทศไทยไดแก แหลงทอ าเภอแมสอด แมระมาด และอ าเภออมผาง จงหวดตาก บานปาคา อ าเภอล จงหวดล าพน และทอ าเภอเมอง จงหวดกระบ ส าหรบประเทศไทยแลวหนน ามนแมสอดมศกยภาพทจะใชเปนวตถดบเพอปอนเขาสเตาเผา กระบวนการผลตปนเมดในการผลตปนซเมนต รวมถงการใชกากและขเถาหนน ามนเปนสวนผสม การผลตปนซเมนตและวสดกอสรางท าใหประหยดคาใชจาย ทงนยงตองการพฒนาทาง เทคโนโลยการใชหนน ามนในอตสาหกรรมการกอสรางตอไป ซงจะเปนประโยชนอยางมหาศาลตอ ประเทศไทยในอนาคต

ขอท 8 ใหนกเรยนบอกความแตกตางระหวางหนน ามนและถานหน

รปท 1.6 ถานหนและหนน ามน แหลงอางอง https://www.indiamart.com

Page 31: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 28

ขอท 9 ใหนกเรยนอานบทความตอไปน และรวมกนวเคราะหถงแนวโนมปรมาณส ารองการใชพลงงานจากหนน ามนทงในประเทศไทยและทวโลก รวมทงเราจะใชประโยชนจากทรพยากรดงกลาวอยางไรใหคมคาทสด โดยนกเรยนสามารถคนควาเพมเตมจากอนเตอรเนตได

รปท 1.7 บรษท Shell's experimental in-situ oil-shale facility, Piceance Basin, Colorado, USA แหลงอางอง http://www.wikiwand.com

ปรมาณส ารองของหนน ามน

เชนเดยวกบแหลงนามนและกาซธรรมชาต นกวเคราะหไดแยกแยะความแตกตางระหวางแหลงทรพยากรหนนามนและปรมาณสารอง โดยทรพยากร หมายถงปรมาณหนนามนทมทงหมด ในขณะทปรมาณสารองหมายถงปรมาณทผผลตสามารถสกดหนนามนทางเศรษฐกจโดยใชเทคโนโลยทมอย เนองจากเทคโนโลยการสกด มการพฒนาอยางตอเนอง นกวางแผนจงสามารถประมาณจานวนเคอโรเจนได ถงแมวาจะมแหลงทรพยากรของหนนามนเกดขนในหลายประเทศทวโลก แตมเพยง 33 ประเทศเทานนทรปรมาณสารองและมลคาทางเศรษฐกจทเปนไปได แหลงหนนามนทสาคญในประเทศไทยไดแก แหลงทอาเภอแมสอด แมระมาด และอาเภออมผาง จงหวดตากบาน ปาคา อาเภอล จงหวดลาพน และทอาเภอเมอง จงหวดกระบ สาหรบประเทศไทยแลวหนนามนแมสอดมศกยภาพทจะใชเปนวตถดบเพอปอนเขาสเตาเผากระบวนการผลตปนเมดในการผลตปนซเมนต รวมถงการใชกาก และขเถาหนนามนเปนสวนผสมในการผลตปนซเมนต และวสดกอสรางทาใหประหยดคาใชจาย ทงนยงตองการพฒนาทางเทคโนโลยการใชหนนามนในอตสาหกรรมการกอสรางตอไป ซงจะเปนประโยชนอยางมหาศาลตอประเทศไทยในอนาคต

ตารางแสดงแหลงหนนามนทมปรมาณหนนามนมากในประเทศตางๆของโลกโดยสามารถพบไดตามแองแผนดนยคเทอรเชยรทวโลกสาหรบในประเทศไทยสามารถพบไดในตอนบนของประเทศ โดยเฉพาะทแหลงแมปะใต แองแมสอด อาเภอแมสอดจงหวดตาก ซงมปรมาณสารอง 390 ลานตน จากทงแองทมปรมาณหนนามนสะสม 620 ลานตน ในปจจบนไดมการใชใชเปนแหลงพลงงานไดเชนเดยวกบถานหน หนนามน 1000 กโลกรม เมอนามาผานกระบวนการสกด สามารถสกดเปนนามนหนไดประมาณ 100 ลตร โดยนาไปทาผลตภณฑทไดประกอบดวยนามนกาด นามนตะเกยง พาราฟน นามนเชอเพลง นามนหลอลน ไข แนฟทา และแอมโมเนยซลเฟตนอกจากนแลวยงมแรธาตทมอยในหนนามน ทเปนสารประกอบทเกดขนจากการกระบวนการสกดหนนามน คอ ยเรเนยม วาเนเดยม สงกะสโซเดยมคารบอเนต แอมโมเนยมซลเฟต และกามะถน นามน นอกจากนแลวยงมผลพลอยไดจากสวนตาง ๆ เหลานสามารถนาไปใชผลตใยคารบอน คารบอนดดซบ คารบอนแบลก

ประเทศ ปรมาณทพบ (ลานลานบารเรล)

สหรฐอเมรกา 626

บราซล 300

รสเซย 41

ซาเอยร 38

ออสเตรเลย 17

แคนาดา 16

อตาล 13

Page 32: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 29

ค าตอบขอท 9 ในปจจบนมการใชพลงงานเชอเพลงเปนจ านวนมากขน ท าใหมการศกษาคนควาวจยเชอเพลงและพลงงานในรปแบบตาง น ามาใชเปนพลงงานทดแทน หนน ามนไดมการศกษาคนควาวจยทงในประเทศและตางประเทศ พบวาการใชประโยชนจากหนน ามนโดยการน าไปใชส าหรบสกดเอาน ามนนนคอนขางมกรรมวธยงยากซบซอนและตองใชพลงงานความรอนใหกบหนน ามนสงเปนการสนเปลองพลงงาน ดงนนการใชประโยชนจากน าหนน ามนเปนเชอเพลงใหพลงงานโดยตรง พรอมทงน าขเถาและกากหนน ามนทเปนผลตภณฑพลอยไดมาพฒนาเปนสวนผสมในคอนกรต เพอใหไดคอนกรตทมคณภาพทางเคมและคณสมบตทางฟสกสทดขน และใชงานไดจรง อกสวนหนงคอการใชหนน ามนเปนวตถดบของสวนผสมขนตนในการผลตปนซเมนตซงสามารถชวยลดพลงงานจากภายนอกทตองปอนเขาสกระบวนการผลตปนเมด และไดปนซเมนตทมคณภาพด สามารถน าไปใชในอตสาหกรรมกอสรางได จะเหนไดวากระบวนการเกดพลงงานเชอเพลงธรรมชาตนนมกระบวนการสะสม ทใชระยะเวลามาอยางยาวนาน โดยมนษยเราน ามาใชเอออ านวยความสะดวกในยคปจจบน ดงนนเราควรใชพลงงานทมอยางรคณคาใหเกดความคมคาในการใชพลงงานอยางแทจรง “คดกอนใช รใชอยางมคาไมสญเปลา”

Page 33: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 30

ขอ ค าตอบ 1 ง

2 ง

3 ก

4 ง

5 ข

6 ง

7 ก

8 ก

9 ก

10 ง

ตรวจค าตอบไดเลยนะจะ

Page 34: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 31

ชอ........................... นามสกล…………………………เลขท.......ชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนเทศบาล ๑ กตตขจร สงกดเทศบาลเมองตาก อ าเภอเมองตาก จงหวดตาก

แบบฝกทกษะ คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต

แบบฝกทกษะท 1 10 รวม 10

แบบทดสอบ คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต

แบบทดสอบกอนเรยน 10 แบบทดสอบหลงเรยน 10

รวม 20

Page 35: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 32

คะแนนทได

กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนร เชอเพลงซากดกด าบรรพและผลตภณฑ เลมท 2 หนน ามน

เวลาในการท าแบบทดสอบ 10 นาท

ขอ ก ข ค ง 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Page 36: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 33

กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนร เชอเพลงซากดกด าบรรพและผลตภณฑ เลมท 2 หนน ามน

เวลาในการท าแบบทดสอบ 10 นาท

คะแนนทได

ขอ ก ข ค ง 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Page 37: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 34

บรรณานกรม

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม เคม เลม 5 ชนมธยมศกษาปท 6 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพ สกสค.ลาดพราว.2549 ศรลกษณ ผลวฒนะ. หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม วทยาศาสตร เคม ชนมธยมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: 2553. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม เชอเพลงเพอการคมนาคม ชนมธยมศกษาตอนตน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพ สกสค.ลาดพราว.2556 สาราญ พฤกษสนทร.สรปและตะลยโจทยเคมม.6 เลม5 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพทรพยการพมพ. 2549 รศ.ดร.นพนธ ตงคณานรกษ และรศ.คณตา ตงคณานรกษ. Compack เคมม.6 เลม 5 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพ โกลดเพาเวอรพรนตง. 2554

Page 38: แบบฝึกทักษะเคมี เล่มที่3.2 ด านท กษะกระบวนการ 3.2.1 ส บค นข อม ลและร วมก นอภ

แบบฝกทกษะ เลม 2 หนน ามน หนา 35