การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย...

195
การพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื ่อง สารและสมบัติของสาร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปี ที ่ 1 ร่วมกับการจัดกิจกรรมการสอนแบบสืบเสาะหาความรู สุจิตรา เชื้อกุล การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง เสนอเป็นส่วนหนึ ่งของการศึกษา หลักสูตรปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีและสื ่อสารการศึกษา กรกฎาคม 2559 ลิขสิทธิ ์เป็นของมหาวิทยาลัยนเรศวร

Upload: others

Post on 28-Jun-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร

สจตรา เชอกล

การศกษาคนควาดวยตนเอง เสนอเปนสวนหนงของการศกษา

หลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต

สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา

กรกฎาคม 2559

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยนเรศวร

Page 2: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

ประกาศคณปการ

ก า ร ศ ก ษ า ค น ค ว า ด ว ย ต น เ อ ง ฉ บบ น ส า เ ร จ ไ ด ด ว ย ค ว า ม ก ร ณ า อ ย า ง ย ง จ า ก

ผชวยศาสตราจารย ดร.ดเรก ธระภธร ทปรกษาใหคาแนะนาปรกษาตลอดจนตรวจแกไขขอบกพรอง

ตาง ๆ ดวยความเอาใจใสเปนอยางยง จนการศกษาคนควาดวยตนเองสาเรจสมบรณได ผศกษา

คนควาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ ทน

ขอขอบพระคณนายสมบรณ ขนพลก ผ อานวยการโรงเรยนบานโนนจน นายไพฑรย มะณ

นายสวทย ศรเลงหลา ศกษานเทศก สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1

นางธารารตน อนเกต ครโรงเรยนบานหนองหลวง นางอบล โตนาค ครโรงเรยนบานโนนจน

นางสาววสากล กองทองนอก ครโรงเรยนวฒนราษฎรศกษา ทใหคาแนะนาแกไขและตรวจสอบ

เครองมอทใชในการศกษา คนควา จงทาใหการศกษาคนควาครงนสมบรณและมคา

ขอขอบพระคณผบรหาร บคลากรและนกเรยนประจาระดบชนมธยมศกษาตอนตนของ

โรงเรยนในกลมโรงเรยนหนองพานทอง อาเภอไทรงาม จงหวดกาแพงเพชร ทไดใหความอนเคราะห

อานวยความสะดวกและให ความรวมมอเปนอยางยง ในการเกบขอมลและตอบแบบสอบถาม

คณคาและประโยชนอนพงมจากการศกษาคนควาฉบบน คณะผศกษาคนควาขออทศแดผ

มพระคณทกๆ ทาน

สจตรา เชอกล

Page 3: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

อาจารยทปรกษาและหวหนาภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา ไดพจารณา

การศกษาคนควาดวยตนเอง เรอง “ การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สาร

และสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบ

เสาะหาความร” เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษา

มหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา ของมหาวทยาลยนเรศวร

....................................................................

(ผชวยศาสตราจารย ดร.ดเรก ธระภธร)

อาจารยทปรกษา

...................................................................

(ผชวยศาสตราจารย ดร.รจโรจน แกวอไร)

หวหนาภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา

กรกฎาคม 2559

Page 4: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

ชอเรอง : การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจด

กจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร

ผศกษาคนควา : สจตรา เชอกล

ทปรกษา : ผชวยศาสตราจารย ดร.ดเรก ธระภธร

ประเภทสารนพนธ : การศกษาคนควาดวยตนเอง การศกษามหาบณฑต

มหาวทยาลยนเรศวร, 2559

คาสาคญ หนงสออเลกทรอนกส,การสอนแบบสบเสาะหาความร

บทคดยอ

จดมงหมายในการศกษาครงน เ พอสรางและหาประสทธภาพของหนงสอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรองสารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการ

สอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1และเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธ

ทางการเรยนของผ เรยนทเรยนจากหนงสออเลกทรอนกส และศกษาความพงพอใจตอการใชหนงสอ

อเลกทรอนกส เครองมอทใชประกอบดวยหนงสออเลกทรอนกส วชา วชาวทยาศาสตร เรองสารและ

สมบตของสาร แบบทดสอบหาผลสมฤทธทางการเรยน และแบบสารวจความพงพอใจตอการใช

หนงสออเลกทรอนกส กลมตวอยางทใชในการศกษา ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยน

บานโนนจน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 ซงไดมาดวยการเลอกแบบเจาะจง จานวน 30 คนสถต

ทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย รอยละ และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการศกษาพบวา

1) ผลการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรอง หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง

สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพ 80.53/82.44 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว

2) ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยน

การสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวาผลสมฤทธทางเรยนหลง

เรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3) ความพงพอใจทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส โดยภาพรวมมความพงพอใจใน

ระดบมาก ( =4.21, S.D. =0.51)

Page 5: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

Title THE DEVELOPMENT OF ELECTRONICS BOOK THE SUBJECT IS

SUBSTANCE AND ITS PROPERTIES. THE SCIENCE STUDY LEARNING

GROUP OF THE 1ST HIGH SCHOOL BY INQUIRY BASED APPROACH

Authors Sujittra Chuekul

Advisor Assistant professor Dr. Direk Teeraputon.

Academic Paper Independent Study M.E. in Technology and Communicate of

education, Naresuan University, 2559

Keywords Electronic books, teaching Inquiry.

ABSTRACT

The purpose of this study was three-fold : (1) to build and find the efficiency of the

development of electronics book the subject is substance and its Properties. The science

study learning group of the 1st high school by inquiry based Approach. (2) to compare

between pre-testing and post-testing by study electronics book the subject is substance

and its properties. The science study learning the development of electronics book the

subject is substance and its Properties. The science study learning group of the 1st high

school by inquiry based Approach.(3) to study the student contentment of the study

electronics the development of electronics book the subject is substance and its

Properties. The science study learning group of the 1st high school by inquiry based

Approach. The sample consisted of 30 the 1st high school in Bannonjun School during the

second semester of 2015 academic year by specify choosen. Data analysis by mean,

percentage and standard deviation the statistic testing is the (t-test). The finding of the

study were as follow

1. The development of electronics book the subject is substance and its

Properties. The science study learning group of the 1st high school by inquiry based

Approach has efficiency 80.53/82.44 that in the standard at 80/80

2. The study resultant of the student that study electronics book the subject the

development of electronics book the subject is substance and its Properties. The science

study learning group of the 1st high school by inquiry based Approach student showed

that the post-testing is higher than pre-testing in significant statistic at .05

Page 6: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

3. The student contentment after study electronics book the development of

electronics book the subject is substance and its Properties. The science study learning

group of the 1st high school by inquiry based Approach at the excellent.

Page 7: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

สารบญ

บทท หนา

1. บทนา..................................................................................................................... 1

ความเปนมาของปญหา........................................................................................... 1

วตถประสงคของการวจย......................................................................................... 4

ความสาคญของการวจย......................................................................................... 5

ขอบเขตของการวจย............................................................................................... 5

กรอบแนวคดในการวจย.......................................................................................... 7

นยามศพทเฉพาะ.................................................................................................... 8

สมมตฐานของการวจย............................................................................................ 9

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของ............................................................................. 11

หนงสออเลกทรอนกส.............................................................................................. 12

ทฤษฎการเรยนรและจตวทยาทเกยวเนองกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส…...... 31

หลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร……………………………… …..……...... 41

หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการสอนแบบสบเสาะหาความร.................. ..... 47

หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ…….……………….………....... 57

ผลสมฤทธทางการเรยน……………….……………………………………………. ..... 60

งานวจยทเกยวของ…………………………………………………………………….... 66

3. วธการดาเนนการวจย............................................................................................. 70

ขนตอนการวจย……………………………………..………………………………....... 70

ประชากรและกลมตวอยาง…………………………………………………………… ... 72

เครองมอทใชในการศกษาคนควา…………………………………………………… .... 72

การสรางและหาคณภาพเครองมอการศกษาคนควา…………………………………... 72

การเกบรวบรวมขอมล……………………………………………………………......…. 83

การวเคราะหขอมล…………………………………………………………………….... 85

สถตทใชในการวเคราะหขอมล………………………………………………………...... 85

Page 8: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

4. ผลการวเคราะหขอมล…………………………………………………………............. 93

ผลการสรางและหาคณภาพของหนงสออเลกทรอนกส…………………..……............ 94

ผลการหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกสรวมกบการจดกจกรรม

การเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร ………………………………………............

99

ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน……………………………………............ 102

ผลการวเคราะหความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชหนงสออเลกทรอนกส

รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร ……………………….........…

103

5. สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ………………………………………….... .......... 106

สรปผลการศกษา………………………………………………………………….......... 106

อภปรายผลการศกษา …………………………………………………………….......... 107

ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………….......... 110

บรรณานกรม……………………………………………………………..……………….... 111

ภาคผนวก………………………………………………….………………………………... 116

ประวตของผศกษาคนควา……………………………………..………………………….. 184

Page 9: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

สารบญตาราง

ตาราง หนา

1 แสดงผลการเปรยบเทยบความแตกตางระหวาหนงสออเลกทรอนกสและหนงสอจรง 29

2 แสดงบทบาทของครในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es)……………… 52

3 แสดงบทบาทของนกเรยนในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es) ……….. 54

4 แสดงผลการประเมนคณภาพดานหลกสตร และเนอหากลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตร ของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของ

สารรวมกบการจด กจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1…………………………………………………………………….

94

5 ผลการประเมนคณภาพทางดานเทคนคการพฒนานวตกรรม ของหนงสอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจด

กจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ....

97

6 ผลการหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบต

ของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1…………………………………………………

99

7 ผลการหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบต

ของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1…………………………………………………

100

8 ผลการหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบต

ของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1…………………………………………………..

101

10 แสดงผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลง

เรยนของผ เรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ……………………………………………………….

102

11 แสดงผลการวเคราะหความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1

รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร ……………………

103

Page 10: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

สารบญตาราง(ตอ)

ตาราง หนา

ตารางผนวกท 1 แสดงผลการประเมนคณภาพดานหลกสตร และเนอหา ……………. 126

ตารางผนวกท 2 ผลการประเมนคณภาพทางดานเทคนคการพฒนานวตกรรม

ของหนงสออเลกทรอนกส …………………………………………………………………..

128

ตารางผนวกท 3 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนทดลองแบบเดยว ……………...... 167

ตารางผนวกท 4 ผลการทดลองบทเรยนหนงสออเลกทรอนกสขนทดลองแบบเดยว..... 167

ตารางผนวกท 5 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนขนแบบกลมเลก…………………. 168

ตารางผนวกท 6 ผลการทดลองบทเรยนหนงสออเลกทรอนกสขนแบบกลมเลก…….... 169

ตารางผนวกท 7 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนขนทดลองแบบกลมใหญ……...... 170

ตารางผนวกท 8 แสดงผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอน

เรยนและหลงเรยนของผ เรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สาร

และสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1 ……………………………………………………………….........

172

Page 11: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

สารบญภาพ

ภาพ หนา

1 แสดงกรอบแนวคดของการวจย………………………………………….……………….. 8

2 แสดงขนตอนการวจย……………………………………………………………………. 71

3 แสดงแผนผงโครงสรางการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร… 73

Page 12: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

การเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญมงหวงใหผ เรยนมสวนรวมและมความกระตอ

รอรนในการแสวงหาความรดวยตนเอง ผ เรยนเปนศนยกลางในการเรยนการสอน ทาใหการเรยนม

ความหมาย ผ เรยนสามารถเชอมโยงความรจากเนอหา และสรปประเดนทสาคญสามารถนาไปใช

ในชวตประจาวนและแกปญหาได (ภพ เลาหไพบลย ,2542) การจดการเรยนการสอนทมงเนนให

ผ เรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนรมากทสด เปดโอกาสใหผ เรยนเปนศนยกลางแหงการเรยนร

ทแทจรง และผ เรยนไดฝกทกษะในการแสวงหาความรดวยตนเอง โดยเรยนรจากการปฏบตจรง

ครจงตองเปลยนบทบาทจากครผ สอนมาเปนผ จดการหรอทมหนาทจดกจกรรมการเรยนการสอน

โดยจดสภาพแวดลอมและสอการเรยนรดวยตนเองไดอยางเหมาะสมและเพยงพอ (วมลรตน

สนทรโรจน , 2545 ,หนา 28–29)

วทยาศาสตรทาใหคนไดพฒนาวธคดทงความคดเปนเหตเปนผลคดสรางสรรค

คดวเคราะหวจารณ มทกษะทสาคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหา

อยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลหลากหลายและประจกษพยานทตรวจสอบได

วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงความร (Knowledge Based

Society) ทกคนจงจาเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร (Scientific Literacy for all)

เพอทจะมความรความเขาใจโลกธรรมชาต และเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขนและนาความรไป

ใชอยางมเหตผลสรางสรรค มคณธรรม ความรวทยาศาสตรไมเพยงแตนามาใชในการพฒนา

คณภาพชวตทด แตยงชวยใหคนมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบการใชประโยชน การดแล

รกษา ตลอดจนการพฒนาสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตอยางสมดลและยงยน (กรมวชาการ,

2544 ,หนา 1-2)

จากผลการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษา รอบสาม โรงเรยนบานโนนจน

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1 ปการศกษา 2554 ซงเปนการ

ประเมนคณภาพภายนอกจากสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการ

มหาชน) พบวา ผลการประเมนดาน ผ เรยนในตวบงชท 5 ผลสมฤทธทางการเรยนของผ เรยน อยใน

Page 13: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

2

เกณฑ พอใช (ฉบบรางรายงานผลการประเมนภายนอกสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน

,2554 ,หนา 5) และผลการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษา รอบสอง โรงเรยนบานโนน

จน ปการศกษา 2549 มาตรฐานท 4 ผ เรยนมความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห ม

วจารณญาณ มความคดสรางสรรค คดไตรตรองและมวสยทศน อยในเกณฑ พอใช มาตรฐานท 5

ผ เรยนมความร และทกษะพนฐานทจาเปนตามหลกสตร อยในเกณฑพอใช (รายงานผลการ

ประเมนภายนอกสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน,2549 ,หนา 4) และจากผลการทดสอบ

ระดบชาตการศกษาขนพนฐาน (O-NET) ประจาปการศกษา 2557 ของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปuท 3 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของโรงเรยนบานโนนจน พบวา นกเรยนสอบไดคะแนน

เฉลย รอยละ 25.65 โดยสาระการเรยนรสารและสมบตของสาร มคะแนนเฉลยรอยละ 5.45 ซง

นบวามผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรตากวาเกณฑมาตรฐาน จากการศกษาขอมล

เบองตน พบวาผ เรยนขาดการศกษาคนควาดวยตนเองขาดทกษะในการคดวเคราะห

คดสงเคราะหขอมล ไมสามารถลงมอปฏบตกจกรรมการเรยนรดวยตนเอง ขาดความคดเหนใน

การแกปญหาและการสรปองคความรทเกดจากการเรยนรได จงมกเกดปญหาในการเรยน

อนสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนตา ผ ศกษาคนควาจงตองการศกษาการจดรปแบบการเรยน

การสอนท เนนผ เรยนเปนสาคญ เพอใชในการจดการเรยนรทชวยใหผ เรยนไดลงมอปฏบต

แสวงหาความร ดวยตนเอง สามารถสรางเปนองคความรของผ เรยนเอง ดงนนการทผ เรยนจะ

สรางองคความรไดเองตองผานกระบวนการเรยนรทหลากหลาย โดยเฉพาะอยางยงการใชสอทจะ

ชวยกระตนกระบวนการเรยนร

การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเลอกใชสอและเทคโนโลยการสอนทเหมาะสม

เออตอการเรยนรสามารถตอบสนองความสนใจ ความแตกตางระหวางบคคลของผ เรยน เพอใหผ เรยนเรยนเนอหาดงกลาวอยางสนกสนาน และไมนาเบอหนาย สอการสอนทสามารถตอบสนอง

ความสนใจของผ เรยนไดด คอ หนงสออเลกทรอนกส (e-book) โดยนาเขาไปใชเปนสอในการ

จดการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร เพอใหผ เรยนมความสนใจ กระตอรอรนทจะเรยนมาก

ยงขน โดยสอหนงสออเลกทรอนกส (e-book) มความเหมาะสมในการนามาเปนสอเพอ

พฒนาการสอนวทยาศาสตร เนองจากe-book มอยมากมายหลายรปแบบดวยกน ซงมการ

พฒนาใหสอดคลองกบความตองการของผ ใชมากขน ดวยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ขอมลทกาวหนาไมหยดยงสงผลให e-book ทมการนาเสนอแบบขอความตามหนงสอธรรมดา

กลายมาเปน “Multimedia e-book” ทรวบรวมเอาจดเดนของสอชนดตางๆ มาผสม ผสานกน

อาท ตวอกษร ขอความ ภาพนง ภาพเคลอนไหว ภาพถาย วดทศน และสอประกอบตาง เปนตน

Page 14: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

3

พรอมทงสามารถนาเสนอเนอหาผานทางสอตาง ๆ ทาใหผ เรยนเกดความเขาใจและดงดดความ

สนใจไดเปนอยางด (สทน ทองไสว, 2547) คณลกษณะของหนงสออเลกทรอนกส (e-book)

สามารถเชอมโยงจดไปยงสวนตาง ๆ ของหนงสอ เวบไซดตาง ๆ ตลอดจนมปฎสมพนธ และ

โตตอบกบผ เรยนได สามารถแทรกภาพ เสยง ภาพเคลอนไหว แบบทดสอบสามารถสงพมพ

เอกสารทตองการออกทางเครองพมพได และสอหนงสออเลกทรอนกส(e-book) ยงสามารถ

ปรบปรงขอมลใหทนสมยไดตลอดเวลา ซงคณสมบตเหลานจะไมมในหนงสอธรรมดาทวไป

(ไพฑรย ศรฟา, 2551 ,หนา14) เมอสรางสอเสรจแลวจะบรรจ ไวในแผนบนทกขอมล (CDROM)

หรอแผนดวด (DVD) สามารถจดเกบขอมลไดจานวนมากในรปแบบของตวอกษร ภาพนง

ภาพเคลอนไหว วดโอ เสยงดนตร และเสยงอน ๆ เพอใชในการจดการเรยนร ทาใหผ เรยนรสกตนตา

ตนใจ และสนกสนานไปกบบทเรยน ไมรสกเบอหนายทจะเรยน สามารถกระตนและสรางแรงจงใจ

ใหผ เรยนเกดความสนใจในการเรยนไดด และการศกษาการจดรปแบบการเรยนการสอนทเนน

ผ เรยนเปนสาคญ เพอใชในการจดการเรยนรทชวยใหผ เรยนไดลงมอปฏบตแสวงหาความรดวย

ตนเอง จนทาใหผ เรยนเกดความเขาใจและเกดการรบรอยางมความหมาย จงจะสามารถสรางเปน

องคความรของผ เรยนเอง ดงนนการทผ เรยนจะสรางองคความรไดเองตองผานกระบวนการเรยนร

ทหลากหลาย โดยใชการจดการเรยนรการสอนแบบสบเสาะหาความร

รปแบบการสอนแบบสบเสาะหาความร มความเหมาะสมทจะนามาสอนวทยาศาสตร

เพราะธรรมชาต ของการเรยนรวทยาศาสตรนนเนนกระบวนการสบเสาะแสวงหาความร โดยท

ผ เรยนคนพบความรและตอบสนองตอสถานการณตาง ๆ ดวยตนเอง (ประสาท เนองเฉลม. 2550)

สวนครผ สอนมบทบาทเปน ผ ชวยใหผ เรยนเกดการเรยนร (Student Structured) โดยการจด

กจกรรมการเรยนการสอนทใหผ เรยนม สวนรวมในการเรยนแสวงหาความรดวยตนเอง (ไพฑรย

สขศรงาม, 2545 , หนา147-148) ผ เรยนไดมประสบการณ ตรงในการเรยนร เนอหาวชา ผ เรยนได

ฝกคด ฝกปฏบตและแกปญหาไดดวยตนเอง ซงมขนตอนของกระบวนการสบเสาะหาความร

ทสาคญ 5 ขนตอน คอ ขนสรางความสนใจ (Engagement) ขนสารวจและคนหา

(Exploration) ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) ขนขยายความร (Elaboration) ขน

ประเมนผล (Evaluation) ซงเปนกระบวนการเรยนการสอนทจดเปนกระบวนการตอเนองกนไปใน

ลกษณะของวฏจกรการเรยนร (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2546 ,หนา

220) รปแบบการสอนโดยกระบวนการสบเสาะหาความร ตามรปแบบการเรยนร วฎจกรการ

เรยนร 5 ขน (Inquiry cycle) เปนรปแบบการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญแบบหนงทฝกใหผ เรยน

เขาใจกระบวนการสบเสาะหาคาตอบ รจกใชกระบวนการคดแกปญหา มสวนรวมในกจกรรม

Page 15: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

4

มความกระฉบกระเฉงกระตอรอรนในการเรยน อยากร อยากเหน และแสวงหาความรดวยตนเอง

โดยการลงมอปฏบตจรงมากทสด

ผ ศกษาคนควาไดตระหนกถงความสาคญของสภาพการเรยนการสอนในปจจบน และใน

ฐานะทเปน ครผ สอนในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร จงมความสนใจทจะศกษาเรอง สารและ

สมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 ดวยกจกรรมการเรยนร แบบสบเสาะหาความรโดยใชหนงสอ

อเลกทรอนกสเปนสอ เนองจากรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร มงเนน

ใหผ เรยนลงมอกระทาดวยตนเอง มสวนรวมในการเรยนทกขนตอน ผ เรยนจะไดทากจกรรม

หลากหลายและคนควาดวยวธการตาง ๆ จนเกดความเขาใจ คนพบความรจากการปฏบตของ

ตนเองจากสอททนสมย มความคดสรางสรรคและใช การคดในการแกปญหาทเนนใหผ เรยน

สรางองค ความร เพอเชอมโยงสงทเรยนรเขากบประสบการณหรอความรเดมเปนองคความร หรอ

แนวคดของผ เรยนเองและเพอใชในการพฒนาการเรยนรใหดาเนนไปอยางมประสทธภาพ

เพอแกไขปญหาคณภาพการศกษาและผลสมฤทธทางการเรยน ผ วจยจงสรางและพฒนา

หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร (ว 21101) เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาป

ท 1 เพอพฒนา รปแบบการเรยนการสอนใหมประสทธภาพสงสด และเพอพฒนาผลสมฤทธทาง

การเรยนของผ เรยนใหสงขนซงสอดคลองกบการเรยนการสอนในยคปฏรปการศกษา

วตถประสงคของการวจย

1. เพอสรางและหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงการใชหนงสออเลกทรอนกส

เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

3. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส เรอง

สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1

Page 16: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

5

ความสาคญของการวจย

1. ไดหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

2. ไดบทเรยนเพอใหนกเรยนไดใชศกษาหลงจากเรยนในหองเรยน หรอเปนการเรยนเพอ

ซอมเสรมความรนอกเวลาเรยน

3. เปนการสนองนโยบายของชาตดานการจดการศกษาโดยนาเอาเทคโนโลยมาชวยใน

การจดการเรยนการสอน

ขอบเขตของการวจย

การวจยครงน มขอบเขตของการวจยตามกระบวนการวจยและพฒนา (Research and

Development) แบงออกเปน 3 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การสรางและหาประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส วชา

วทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบ

การจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร

ขอบเขตดานแหลงขอมล

1. ผ เชยวชาญ จานวน 5 ทาน ตรวจสอบความเหมาะสม หนงสออเลกทรอนกส วชา

วทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจด

กจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร ประกอบดวย

1.1 ผ เชยวชาญดานการวจยและพฒนานวตกรรมทางการศกษา จานวน 3 ทาน

1.2 ผ เชยวชาญดานหลกสตรและการสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร และ

เทคโนโลย จานวน 3 ทาน

2. นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบานโนนใหญ กลมโรงเรยนหนองพานทอง

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1 ปการศกษา 2558 จานวน 3

คนประกอบดวยนกเรยนเกง ปานกลาง และออน อยางละ 1 คน เปนนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง

แตมคณลกษณะใกลเคยงกนใชเพอตรวจสอบความถกตองดานการใชภาษา และระยะเวลาทใชใน

กจกรรม

3. นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบานโนนใหญ กลมโรงเรยนหนองพานทอง สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1 ปการศกษา 2558 จานวน 9 คน

Page 17: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

6

ประกอบดวยนกเรยนเกง ปานกลาง และออน อยางละ 3 คนเปนนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง แตม

คณลกษณะใกลเคยงกนใช เพอหาประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส

ขอบเขตดานเนอหา

ผศกษาคนควาไดสรางและพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร (ว21101)

เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 โดยไดศกษา

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.2551 ซงมเนอหา ประกอบดวยเนอหา ดงน

1. การจาแนกสาร

2. สารเนอเดยว สารเนอผสม

3. สารแขวนลอย คอลลอยด

4. สารละลาย

5. คณสมบตของกรด เบส

ขอบเขตดานตวแปร

ตวแปรทศกษา ไดแก

1. ความเหมาะสมขององคประกอบตางๆ ของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการสอน

แบบสบเสาะหาความร

2. ประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร ตาม

เกณฑ 80/80

ขนตอนท 2 การทดลองใชของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สาร

และสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการสอน

แบบสบเสาะหาความร

ขอบเขตดานแหลงขอมล

ประชากร ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนในกลมโรงเรยนหนองพานทอง

อ.ไทรงาม จ.กาแพงเพชร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 จานวน 3 หองเรยน รวมนกเรยน

ทงสน 93 คน

กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบานโนนจน ภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2558 ซงไดมาดวยการเลอกแบบเจาะจง จานวน 30 คน

Page 18: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

7

ขอบเขตดานตวแปร

ตวแปรทศกษา ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการสอน

แบบสบเสาะหาความร

ขนตอนท 3 การประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอหนงสออเลกทรอนกส

วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร

ขอบเขตดานแหลงขอมล

กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558

โรงเรยนบานโนนจน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชรเขต 1 จานวน

30 คน ซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง

ขอบเขตดานตวแปร

ตวแปรทศกษา ไดแก ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส

วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจด

กจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร จาแนกเปนดานการออกแบบ การนเสนอเนอหา การ

จดการเรยนรและดานการวดและประเมนผล

กรอบแนวคดในการวจย

การใชหนงสออเลกทรอนกสรวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร ทาให

นกเรยนเกดความรทมความหมาย นอกจากการใชวธการสอนแบบสบเสาะหาความร โดยการจด

กจกรรมการเรยนการสอนทใหผ เรยนมสวนรวมในการเรยน แสวงหาความรดวยตนเอง ผ เรยนไดม

ประสบการณตรง ในการเรยนรเนอหาวชา ผ เรยนไดฝกคด ฝกปฏบตและแกปญหาไดดวยตนเอง

และคณสมบตของหนงสออเลกทรอนกสใน การมปฏสมพนธระหวางนกเรยนกบบทเรยนแลว การ

นาเอารปแบบการจดการกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความรและใชหนงสอหนงสอ

อเลกทรอนกส ดงกลาว จงนาจะสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยน ทาใหมผลสมฤทธทางการเรยน

และสงกวาเมอเปรยบเทยบกบการเรยนทไมไดใชหนงสออเลกทรอนกส ซงสามารถสรปกรอบ

แนวคดทฤษฎ ไปสแนวคดในการวจยไดดงแสดงในภาพ 1

Page 19: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

8

ภาพ 1 แสดงกรอบแนวคดของการวจย

นยามศพทเฉพาะ

หนงสออเลกทรอนกส หมายถง หนงสอหรอเอกสารอเลกทรอนกส�ทผศกษาสราง

ขน อานโดยใชเครองคอมพวเตอร เหมอนกบเปดอานจากหนงสอโดยตรง มขอความ รปภาพ

เสยง ภาพเคลอนไหว แบบทดสอบ และสามารถสงพมพเอกสารทตองการออกทางเครองพมพได

ประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส หมายถง ความสามารถของหนงสอ

อเลกทรอนกส ในการสรางผลสมฤทธทางการเรยนใหผ เรยนเกดการเรยนรตามเกณฑประสทธภาพ

โดยใชเกณฑ 80/80 มความหมายดงน

80 ตวแรก หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยของนกเรยนกลมตวอยาง เมอศกษาจาก

หนงสออเลกทรอนกสแลวทาแบบฝกหดหลงเรยนแตละหนวยไดคะแนนเฉลยไมนอยกวารอยละ 80

80 ตวหลง หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยของนกเรยนกลมตวอยาง เมอศกษาจาก

หนงสออเลกทรอนกสแลวทาแบบฝกหดหลงเรยนไดคะแนนเฉลยไมนอยกวารอยละ 80

ตวแปรตน

การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส

เรอง สารและสมบตของสาร

การจดกจกรรมการเรยนร

- แบบสบเสาะหาความร โดยใช

หนงสออเลกทรอนกสเปนสอ(5E)

ผลสมฤทธทางการเรยน

หนงสออเลกทรอนกส การจดกจกรรมสบเสาะหาความร

เรอง สารและสมบตของสาร โดยใชหนงสออเลกทรอนกสเปนสอ(5E) +

ความพงพอใจ

Page 20: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

9

การเรยนรแบบสบเสาะหาความร หมายถง การแสวงหาความรดวยการสบคน

เสาะหา สารวจตรวจสอบ โดยใหนกเรยนเปนผ ลงมอปฏบตเพอใหนกเรยนไดคนพบความร เกด

ความเขาใจและเกดการรบร ความรนนอยางมความหมาย และสรางองคความรดวยตนเอง

ใชหนงสออเลกทรอนกสรวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบ

เสาะหาความร หมายถง การใชหนงสอทสรางขนดวยโปรแกรมคอมพวเตอร สามารถแทรกภาพ

เสยงภาพเคลอนไหว แบบทดสอบ มปฎสมพนธและโตตอบกบผ เรยน รวมการเรยนการสอนใน

แผนการจดการเรยนร แบบสบเสาะหาความรวชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร

เพอใหนกเรยนเปนผ ลงมอปฏบต สบคนขอมล และเมอ คนพบความร เกดความเขาใจ รบรและ

สามารถสรางองค ความรดวยตนเองได

ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความร ความสามารถของนกเรยนหลงจากเรยนร

ดวย หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรองสารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรม

การเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยวดจาก

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จานวน 30 ขอ แบบปรนย 4 ตวเลอก ทผ ศกษาคนควา

และสรางขน

ความพงพอใจ หมายถง ความรสกชอบ รสกพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

โรงเรยนบานโนนจน ทไดเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบต

ของสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร แบบมาตราสวนประมาณคา 5

ระดบ

แบบทดสอบกอนเรยน หมายถง แบบทดสอบทใชวดความรเดมของนกเรยนกอน

ศกษาบทเรยน แบบทดสอบมลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก ซงสรางโดยผศกษาคนควา

แบบทดสอบหลงเรยน หมายถง แบบทดสอบทใชวดผลการเรยนรของนกเรยน

หลงจากทไดศกษาบทเรยนครบทงหมดแลว แบบทดสอบมลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก

ซงสรางโดยผศกษาคนควา

สมมตฐานของการศกษา

1. หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะมประสทธภาพตามเกณฑ

2. นกเรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรองสารและสมบตของสาร

รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท

1 มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

Page 21: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

10

3. นกเรยนชนประถมศกษาปท1 โรงเรยนบานโนนจน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษากาแพงเพชร เขต 2 มความพงพอใจตอหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง

สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบ

สบเสาะหาความรอยในระดบมากขนไป

Page 22: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาคนควา เรอง การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบ

สบเสาะหาความร ผศกษาคนควาไดดาเนนการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของดงรายละเอยด

ตามหวขอดงตอไปน

1. หนงสออเลกทรอนกส

2. ทฤษฎการเรยนรและจตวทยาทเกยวเนองกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส

2.1 ทฤษฎการเรยนรเพอออกแบบบทเรยนหนงสออเลกทรอนกส

2.2 หลกการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส

2.3 จตวทยาเกยวกบส

3. หลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

4. หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการสอนแบบสบเสาะหาความร

4.1 ความหมายและแนวคดเกยวกบการสอนแบบสบเสาะหาความร

4.2 ระดบของการสบเสาะหาความร (Level of inquiry)

4.3 จตวทยาทเปนพนฐานของการเรยนรแบบสบเสาะหาความรวทยาศาสตร

4.4 รปแบบการสอนแบบวฎจกรการสบเสาะหาความร (Inquiry Cycle)

4.5 บรรยากาศการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร

5. หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ

5.1 แนวคด ทฤษฎเกยวกบความพงพอใจ

5.2 ความหมายของความพงพอใจ

5.3 ปจจยททาใหเกดความพงพอใจ

6. ผลสมฤทธทางการเรยน

7. งานวจยทเกยวของ

7.1 งานวจยในประเทศ

7.2 งานวจยตางประเทศ

Page 23: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

12

1. หนงสออเลกทรอนกส

1.1 ความหมายของหนงสออเลกทรอนกส

ความหมายของหนงสออเลกทรอนกส (ถาวร นนละออง, 2550,หนา 11–13) หมายถง

หนงสอ หรอเอกสารอเลกทรอนกสทผ อานสามารถอานผานทางอนเตอรเนต หรออปกรณ

อเลกทรอนกสแบบ พกพาอนๆได สาหรบหนงสอหรอเอกสารอเลกทรอนกสนนจะมความหมาย

รวมถงเนอหาทถก ดดแปลงอยในรปแบบทสามารถแสดงผลออกมาไดโดยเครองมออเลกทรอนกส

แตกใหมลกษณะ พเศษ คอ สะดวกรวดเรวในการคนหาและผอานสามารถอานพรอมกนไดโดยไม

ตองรอใหอกฝาย สงคนหองสมด เชนเดยวกบหนงสอในหองสมดทว ๆ ไป หนงสออเลกทรอนกส

(Electronic Book) คอ เครองมอทตองมอปกรณในการอาน คอ ฮารดแวร ประเภทเครอง

คอมพวเตอร หรออปกรณ อเลกทรอนกสพกพาอน ๆ พรอมทงตดตงระบบปฏบตการ หรอซอฟตแวร

ทใชอานขอความตาง ๆ เชน ออแกไนเชอรแบบพกพา, Pocket Pc หรอ พดเอ เปนตน

หนงสออเลกทรอนกสหมายถง หนงสอ หรอเอกสารอเลกทรอนกสทผอานสามารถอาน

ผานทาง อนเตอรเนตหรออปกรณอเลกทรอนกสแบบพกพาอนๆได สาหรบหนงสอหรอเอกสาร

อเลกทรอนกสนนจะม ความหมายรวมถงเนอหาทถกดดแปลงอยในรปแบบทสามารถแสดงผล

ออกมาไดโดยเครองมออเลกทรอนกสแตกใหมลกษณะพเศษ คอ สะดวกรวดเรวในการ คนหาและ

ผ อานสามารถอานพรอมกนไดโดยไมตองรอใหอก ฝายสงคนหองสมด เชนเดยวกบหนงสอใน

หองสมดทวๆ ไป (กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ)

หนงสออเลกทรอนกสหมายถง หนงสอหรอเอกสารอเลกทรอนกสทผ อานสามารถอาน

ผานทางอนเตอรเนตหรออปกรณอเลกทรอนกสแบบพกพาอนๆไดสาหรบหนงสอหรอเอกสาร

อเลกทรอนกสนนจะมความหมายรวมถงเนอหา ทถกดดแปลงอยในรปแบบทสามารถแสดงผล

ออกมาไดโดยเครองมออเลกทรอนกสแตก ใหมลกษณะพเศษ คอ สะดวกรวดเรวใน การคนหาและ

ผ อานสามารถอานพรอมกนไดโดยไมตองรอใหอกฝายสงคนหองสมด เชนเดยวกบหนงสอใน

หองสมดทวๆไป (กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ)

สานกบรการคอมพวเตอร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (2543) ไดใหความหมายของ

หนงสออเลกทรอนกสวา หมายถง หนงสอทสามารถเปดอานไดในเครองคอมพวเตอร ทงแบบปาลม

ทอป หรอพอกเกตคอมพวเตอร หรอเทคโนโลยทเนนเรองการพกพาตดตามตวไดสะดวกเหมอน

โทรศพทมอถอทเรยกวา Mobile ทาใหระบบสอสารตดตอผานอนเทอรเนตได สามารถโหลดผานทาง

เครอขายอนเทอรเนตได โดยไมตองสงหนงสอจรง

Page 24: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

13

หนงสออเลกทรอนกส หมายถง รปแบบของการจดเกบและนาเสนอขอมลหลากหลาย

รปแบบ ทงทเปนขอความ ตวเลข ภาพนง ภาพเคลอนไหว และเสยงตาง ๆ ขอมลเหลานมวธเกบใน

ลกษณะพเศษ นนคอ จากแฟมขอมลหนงผอานสามารถเรยกดขอมลอน ๆ ทเกยวของไดทนท โดยท

ขอมลนนอาจจะอยในแฟมเดยวกน หรออาจจะอยในแฟมอน ๆ ทอยหางไกลกได หากขอมลทกลาว

มานเปนขอความทเปนตวอกษรหรอตวเลข เรยกวา ขอความหลายมต (Hypertext) และหากขอมล

นนรวมถงเสยงและภาพเคลอนไหวดวย กเรยกวา สอประสมหรอสอหลายมต (hypermedia)

(ครรชต มาลยวงศ, 2540)

“อบค” (e-book, e-Book, eBook, EBook,) เปนคาภาษาตางประเทศ ยอมาจากคาวา

electronic book หมายถง หนงสอทสรางขนดวยโปรแกรมคอมพวเตอรมลกษณะเปนเอกสาร

อเลกทรอนกส โดยปกตมกจะเปนแฟมขอมลทสามารถอานเอกสารผานทางหนาจอคอมพวเตอร ทง

ในระบบออฟไลนและออนไลน

คณลกษณะของหนงสออเลกทรอนกสสามารถเชอมโยงจดไปยงสวนตางๆ ของหนงสอ

เวบไซตตางๆ ตลอดจนมปฏสมพนธและโตตอบกบผ เรยนได นอกจากนนหนงสออเลกทรอนกส

สามารถแทรกภาพ เสยง ภาพเคลอนไหว แบบทดสอบ และสามารถสงพมพเอกสารทตองการออก

ทางเครองพมพได อกประการหนงทสาคญกคอ หนงสออเลกทรอนกสสามารถปรบปรงขอมลให

ทนสมยไดตลอดเวลา ซงคณสมบตเหลานจะไมมในหนงสอธรรมดาทวไป ดร.ไพฑรย ศรฟา

(drpaitoon (หนงสออเลกทรอนกส (e-Book) Sema_go_th.mhtหนา31 ธนวาคม 2007หนาสบคน

23/9/2555) )

อบก มาจากคาภาษาองกฤษวา e-book [หรอ ebook] ซงยอมาจากคาวา electronic

book คานตรงกบศพทบญญตของราชบณฑตยสถานวา หนงสออเลกทรอนกส หมายถงสงพมพซง

เกบอยในรปแบบทอปกรณอเลกทรอนกสสามารถนาไปใชงานได. ประโยชนของหนงสอ

อเลกทรอนกสคอผ ใชจะเขาไปอานไดโดยไมตองเดนทางไปหองสมดหรอซอหนงสอจากราน ในบาง

กรณการอานอบกอาจตองเสยคาใชจาย. ปจจบนมการนาสงพมพตาง ๆ ไปเผยแพรในแบบอบกมาก

ขน ทงยงมการผลตอบกโดยตรง โดยไมเคยมฉบบพมพมากอน. ( ราชบญฑตยสถาน (บทวทย

รายการ "ร รก ภาษาไทย" ออกอากาศทางสถานวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทย เมอวนท 27

กรกฎาคม พ.ศ. 2554 เวลา 7.00-7.30 น. ))

e-Book เปนคาหนงในยคไอซท (ICT: Information and Communication Technology) ท

ไดยนบอยมาก เปนคาผสมระหวาง e คายอของ Electronic และ Book จงหมายถง หนงสอทจดทา

Page 25: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

14

และแสดงผลในรปแบบสออเลกทรอนกส โดยปกตมกจะเปนแฟมขอมลคอมพวเตอรทสามารถอาน

เอกสาร ผานทางหนาจอคอมพวเตอรทงในระบบออฟไลนและออนไลน คณลกษณะของหนงสอ

อเลกทรอนกสสามารถเชอมโยงจดไปยงสวนตางๆ ของหนงสอ เวบไซตตางๆ ตลอดจนมปฏสมพนธ

และโตตอบกบผ เรยนได นอกจากนนหนงสออเลกทรอนกสสามารถแทรกภาพ เสยง ภาพเคลอนไหว

แบบทดสอบ และสามารถสงพมพเอกสารทตองการออกทางเครองพมพได อกประการหนงทสาคญก

คอ หนงสออเลกทรอนกสสามารถปรบปรงขอมลใหทนสมยไดตลอดเวลา ซงคณสมบตเหลานจะไม

มในหนงสอธรรมดาทวไป (Science and Technology Knowledge Services Thailand STKS

ศนยบรการความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประเทศไทย - รจกกบ e-Book.mht หนา

Boonlert Aroonpiboon, 2553)

หนงสออเลกทรอนกส(Electronic Book) หรอทนยมเรยกกนแพรหลายวาe-book เปน

นวตกรรมใหมทางดานวงการหนงสอ หองสมด และเทคโนโลยการศกษา สาหรบทางวชาชพ

หองสมดแลวe-book จะเปนพสดหองสมดยคใหมทเปลยนจากรปแบบดงเดมซงเปน หนงสอทผลต

จากการเขยนหรอพมพตวอกษรหรอภาพกราฟกลงในแผนกระดาษ หรอวสดชนดอน ๆ เพอบนทก

เนอหาสาระในรปตวหนงสอ รปภาพหรอสญลกษณตาง ๆ เชน ทใชกนปกตทวไปจากอดตถง

ปจจบนเปลยนมาบนทก และนาเสนอเนอหาสาระทงหมดเปนสญญาณอเลกทรอนกสในรป

สญญาณดจตอลลงในสออเลกทรอนกสประเภทตาง ๆ เชน แผนซดรอม (CD-ROM) ปาลมบค

(Palm Book) Mahasarakham University หนงสอในระบบเครอขาย (Online Book) หรอสอ

อเลกทรอนกสรปแบบอน ๆ ซงรวมเรยกวาหนงสออเลกทรอนกสหรอ e-book (จระพนธ เดมะ

,2545,หนา 1)

สทน ทองไสว (2547 ,หนา 46) กลาวไววาe-book หรอหนงสออเลกทรอนกสคอเอกสาร

ทมขนาดเหมาะสม ซงสามารถจดเกบเผยแพร หรอจาหนายไดดวยอปกรณ และวธการ

อเลกทรอนกสโดยผ ใชสามารถอานหนงสออเลกทรอนกสนผานทางหนาจอคอมพวเตอรหรอ

อปกรณท ใชสาหรบอาน e-book ทเรยกวา“e-book Reader” หนงสออเลกทรอนกสจงเปน หนงสอ

หรอเอกสารทผอานสามารถอานผานทางอเลกทรอนกส หรออปกรณอเลกทรอนกสพกพาอน ๆ ได

สาหรบหนงสอหรอเอกสารอเลกทรอนกสจะมความหมายรวมถงเนอหาทถกดดแปลงอยในรปแบบท

สามารถแสดงผลออกมาได โดยเครองมออเลกทรอนกสแตกใหมลกษณะการนาเสนอทสอดคลอง

และคลายคลงกบการอานหนงสอทว ๆ ไปในชวตประจาวน แตจะมลกษณะพเศษ คอ สะดวกและ

Page 26: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

15

รวดเรวในการคนหาและผอานสามารถอานพรอม ๆ กนได โดยไมตองรอใหอกฝายสงคนหองสมด

เชนเดยวกบหนงสอในหองสมดทว ๆ ไป

เอกวทย แกวประดษฐ (2546 ,หนา 38-39) กลาวไววา สออเลกทรอนกสเปนสอการ

เรยนการสอนทเกดจากววฒนาการของเทคโนโลยคอมพวเตอร ซงตองอาศยเครองมอในการอาน

หนงสอ ประเภทน คอฮารดแวร (Hardware) อาจเปนเครองคอมพวเตอรหรออปกรณอเลกทรอนกส

พกพา พรอมตดตงระบบปฏบตการหรอซอฟตแวร (Software) ทสามารถอานขอความตาง ๆ เชน

ออแกไนเซอร แบบพกพา, Pocket PC หรอพดเอ สาหรบการดงขอมล หนงสออเลกทรอนกสทอย

บนเวบไซต ทใหบรการทางดานนมาอานโดยใชวธการดาวนโหลดผาน ทางอนเตอรเนต แตยงม

ขอจากดในเรองของชนดของไฟลบางประเภททไมสามารถอานขอมลไดจงมการแกปญหาหา โดย

นาซอฟตแวรบางตวมาชวยในการอานขอมลจากหนงสออเลกทรอนกสคอ ซอฟตแวร ทใชอาน

ขอมลจากหนงสออเลกทรอนกสและซอฟตแวรทใชเขยนขอมลออกมาเปน หนงสออเลกทรอนกส

หนงสออเลกทรอนกส(Electronic Book) หรอทนยมเรยกกนอยางแพรหลายวา e-Book

เปนนวตกรรมใหมในวงการหนงสอ หองสมด และเทคโนโลยทางการศกษา สาหรบทางวชาชพ

หองสมดแลวe - Book จะเปนพสดหองสมดยคใหม ทเปลยนจากรปแบบดงเดม ซงเปน หนงสอท

ผลตจาก การเขยน หรอการพมพตวอกษร หรอภาพกราฟ�กลงในกระดาษ หรอวสดชนดอนๆ เพอ

บนทกเนอหาสาระในรปตวหนงสอ รปภาพหรอสญญาลกษณ�ตางๆ เชนทใชกนทวไปจากอดต

จนถงปจจบน เปลยนมาบนทกและนาเสนอเนอหาสาระทงหมดเปนสญญาณอเลกทรอนกสในรป

สญญาณดจตอล ลงในหนงสออเลกทรอนกสประเภทตางๆ เชน แผนซดรอม ปาลมบก หนงสอ

ระบบเครอข�ายหรอสออเลกทรอนกสรปแบบอนๆ ซงรวมเรยกวา หนงสออเลกทรอนกสหรอ

e–Book

การทาหนงสออเลกทรอนกส(Electronic Publishing) เปนหนงสอทจดทาดวยระบบ

คอมพวเตอรโดย ไมพมพเนอหาสาระของหนงสอบนกระดาษ หรอจดพมพเปนรปเล�ม หนงสอ

อเลกทรอนกสสามารถ เปดอานไดจากจอคอมพวเตอรเหมอนกบเปดอานจากหนงสอโดยตรง แต

หนงสออเลกทรอนกสมความสามารถมากมาย เชน ขอความภายในหนงสอสามารถเชอมโยงกบ

ขอความภายในหนงสอเล�มอนไดโดยเพยงผ อานกดเมาส�ในตาแหนงทสนใจแล�ว www

Browsers จะทาหนาทดงขอมลทเชอมโยงแสดงใหอานหนงสอไดทนท

สรปไดวา หนงสออเลกทรอนกสหมายถง หนงสอหรอเอกสารอเลกทรอนกสทผ อาน

สามารถอาน ผานทางอนเตอรเนตหรออปกรณอเลกทรอนกสแบบพกพาอนๆได เหมอนกบเปด

Page 27: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

16

อานจากหนงสอโดยตรง แตหนงสออเลกทรอนกสมความสามารถมากมาย เชน ขอความภายใน

หนงสอสามารถเชอมโยงกบ ขอความภายในหนงสอเลมอนได สามารถแทรกภาพ เสยง

ภาพเคลอนไหว แบบทดสอบ และสามารถสงพมพเอกสารทตองการออกทางเครองพมพได อก

ประการหนงทสาคญกคอ หนงสออเลกทรอนกสสามารถปรบปรงขอมล ใหทนสมยไดตลอดเวลา

หนงสออเลกทรอนกสสามารถแสดงขอความอกษร เสยง ภาพเคลอนไหวเสมอนวดโอ

นอกจากนสามารถสอบถามและสบค�นขอมลจากอนเตอร�เนตไดดวย หนงสออเลกทรอนกส

จากจอคอมพวเตอรเครองเดยว สามารถอานหนงสอ หรอสบค�นขอมลตางๆ ไดทวโลก หนงสอ

อเลกทรอนกสเปนแฟ�มขอมลประเภท ขอความ (Text file) สามารถเขยนหนงสออเลกทรอนกส

ดวยโปรแกรมแทกซ�เอดเตอร� หรอเวร�ดโปรเซสเซอร�ทวไปกไดขอความทเขยนตองเปนไป

ตามหลกภาษา HTML (Hyper Markup Languge) โดยภายในแฟมประกอบดวยขอความทตองการ

ใหอาน และขอความกากบ เมอดดวยโปรแกรม Browwsers จะเหนเฉพาะขอความจรงเท�านน

หนงสออเลกทรอนกสทกรปแบบไดรบการพฒนาบนพนฐานแนวความคดหลก 3 ประการ

คอ

1. การออกแบบโครงสรางลาดบการจดเกบ (Massage Storage) การนาเสนอเนอหา

สาระ (Massage Presentation)

2. การออกแบบปฏสมพนธระหวางหนงสอกบผอาน (Consumer Interface)

3. สถานหรอแหล�งสาหรบการเข�าสบค�นเนอหาเพมเตม หรอนาเนอหาใหมมาเตม

(Access Stations)

1.2 ประเภทของหนงสออเลกทรอนกส

รปแบบของหนงสออเลกทรอนกส รปแบบของหนงสออเลกทรอนกสสามารถแบงออก

ไดเปนหลายรปแบบดวยกนดงน

1. รปแบบของหนงสออเลกทรอนกสแบงตามลกษณะการเขาถงขอมลและการอาน

รปแบบน จะเปนการแบงประเภทของหนงสออเลกทรอนกสไดชดเจนมากทสดกวาทกๆ แบบทมโดย

แบงออกเปน

1.1 หนงสออเลกทรอนกสอางอง (Automated Reference Books) หนงสอ

อเลกทรอนกสอางองใชการเขาถงขอมลในลกษณะการสม (Random) ผอานจะคนหาคาทตองการ

ทราบและอานจนจบเนอหานน จากนนจงคนหาทตองการทราบตอไปหนงสออเลกทรอนกสอางอง

Page 28: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

17

สามารถดภาพจากฐานขอมลเอนไซโคลปเดย จดเปนแหลงทรพยากรซงผ ใชสามารถคนหาหรอเลอก

อานหนงสอทมอยไดงายมาก ในอนาคตหนงสออเลกทรอนกสประเภทนจะมการเปลยนแปลงอยาง

รวดเรวมาก ไมวาจะเปนดานคณภาพหรอปรมาณในการบรรจของฐานขอมล และทางทผ อาน

สามารถคนหาและใชขาวสาร แตทงนทงนนกตองคงไวซงโมเดลการอางองอย

1.2 หนงสอเรยนอเลกทรอนกส (Automated Textbook Books) หนงสอเรยน

อเลกทรอนกส มลกษณะการเขาถงขอมลสวนใหญแบบอานไปตามลาดบ (Sequence) จากนนก

จะมการอานเนอหาเหลานนไปเรอยๆ จนจบบท และอาจอานบทตอไปตามลาดบหรอเลอกหวขอ

ใหมตามความสนใจของผ อาน หนงสอเรยนอเลกทรอนกสจะแตกตางจากหนงสออางอง

อเลกทรอนกสตรงทผ อานจะมความคาดหวงทจะไดรบความรจากการอานหนงสอ หนงสอ

อเลกทรอนกส รปแบบนจะเปนตวเสรมคานยามของหนงสอเรยนโดยจะขยายความรความเขาใจ

ใหกบผ เรยนทางออมโดยใชสอหลากหลายชนด

2. รปแบบของหนงสออเลกทรอนกสแบงตามชองทางการสอสาร (Barker, 1991)

สามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ

2.1 หนงสออเลกทรอนกสทใชชองทางการสอสารทางเดยว เปนหนงสอ

อเลกทรอนกสทผอานสามารถรบสารไดเพยงชองทางเดยว เชน ใชตาด หรอใชหฟงแตเพยงอยางใด

อยางหนงเทานน ไดแก หนงสอเรยนอเลกทรอนกส (Text Books), หนงสออเลกทรอนกสภาพนง

(Picture Books), หนงสออเลกทรอนกสหลายภาษา (Talking Books)

2.2 หนงสออเลกทรอนกสทใชชองทางการสอสารหลายทาง เปนหนงสอ

อเลกทรอนกสทผอานสามารถรบขาวสารไดหลายชองทาง เชน ใชตาด ใชหฟง ใชมอสมผสหนาจอ

ไดแก หนงสออเลกทรอนกส สอประสม (Multimedia Books), หนงสออเลกทรอนกสรวมสอ (Poly

Media Books), หนงสออเลกทรอนกสไฮเปอรมเดย (Hypermedia Books)

3. รปแบบของหนงสออเลกทรอนกสแบงตามหนาท (Barker and Giller, 1992)

สามารถแบงออก ไดเปน 4 รปแบบ คอ

3.1 หนงสออเลกทรอนกสสาหรบเกบเอกสารสาคญ (Archival) จะมทเกบขอมล

ขาวสารขนาดใหญในรปแบบของฐานขอมล วธใชงานผ ใชขนปลายสามารถใชงานไดหลากหลาย

รปแบบ ตวอยางหนงสอประเภทน ไดแก สารานกรมโกรเลยร (Grolier Encyclopedia) สารานกรม

มลตมเดยคอมพตน (Compton's Multimedia Encyclopedia)

Page 29: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

18

3.2 หนงสออเลกทรอนกสใหขาวสารความร (Information) จะมลกษณะคาบ

เกยวกบหนงสออเลกทรอนกสรปแบบแรก แตขาวสารจะกนความแคบกวาแบบแรก และม

ลกษณะเฉพาะมากกวามความสมพนธกบหวขอเรองใดหวขอเรองหนงโดยเฉพาะ ตวอยางเชน

หนงสอเรยนแพทยศาสตรออกซฟอรดบนซดรอม หนงสอรายชอเพลงนมบส (Nimbus Music

Catalogue)

3.3 หนงสออเลกทรอนกสเพอการสอน (Instructional) เปนหนงสออเลกทรอนกสท

มประสทธภาพ และมประโยชนอยางมากในการถายทอดความรความชานาญเพอสนบสนนการ

เรยนรและการอบรม ผ เรยนจะไดรบความรและทราบความกาวหนาในการเรยนของตน หนงสอ

อเลกทรอนกสประเภทนบางสวนจะมการประเมนและประยกตตามรปแบบการเรยนรของแตละคน

จะมการนาเสนอใหเหมาะสมกบผ เรยนแตละคน ตวอยางไดแก หนงสออเลกทรอนกสทมการ

ออกแบบหนาจอสาหรบคอมพวเตอรพนฐานการอบรม (Computer - Based Training)

3.4 หนงสออเลกทรอนกสแบบตงคาถาม (Interrogational) หนงสออเลกทรอนกส

รปแบบนมจดมงหมายเพอการทดสอบ, สอบยอย และประเมนผลกจกรรม โดยวดจากความรทได

จากการศกษาหวขอ ทเกยวของ หนงสออเลกทรอนกสแบบตงคาถามจะประกอบดวย 3 ลกษณะท

สาคญ คอ ธนาคารตงคาถามหรอแบบฝกหด, ขอสอบ, ลกษณะการประเมนผลและระบบ

ผ เชยวชาญจะมการวเคราะหผลทไดจากการเรยน มการแขงขนและพจารณาใหระดบทเหมาะสมกบ

ความสามารถของผ เรยน

4. รปแบบของหนงสออเลกทรอนกสแบงตามชนดของขอมลขาวสารและเครอง

อานวยความสะดวก (Barker, 1992) สามารถแบงออกไดเปน 10 ประเภท คอ

4.1 หนงสอเรยนอเลกทรอนกส (Text Books) ในระยะแรกจะมลกษณะเปนเสนตรง

มโครงสรางเปนตวอกษร (Text) ตอมาจะมลกษณะทเปนมลตมเดยมากขนโดยใชคณสมบตของ

ไฮเปอรเทกซ ในการนาเสนอ

4.2 หนงสออเลกทรอนกสภาพนง (Static Picture Books) จะประกอบไปดวย

ภาพนงหลายๆ ชนดรวมกน ภาพแตละภาพจะมคณภาพทแตกตางกนไปตามความเหมาะสมของ

งาน

4.3 หนงสออเลกทรอนกสภาพเคลอนไหว (Moving Picture Books) มโครงสราง

จากภาพเคลอนไหวสนๆ (Animation Clips) หรอภาพวดโอ (Motion Video Segment) หรอทงสอง

อยางรวมกน

Page 30: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

19

4.4 หนงสออเลกทรอนกสหลายภาษา (Talking Books) จะมลกษณะเปนเนอหา

ประกอบคาบรรยาย เพอใหงายตอการรบรของผอาน

4.5 หนงสออเลกทรอนกสสอประสม (Multimedia Books) เปนการรวมชองทาง

การสอสารสองทางหรอมากกวานนเขาดวยกนเพอเขารหสขาวสาร เปนการรวมตวอกษร, ภาพนง

และภาพเคลอนไหวมารวมไวดวยกนตามโครงสรางแบบเสนตรง เมอผลตเสรจสอจะออกมาในรป

ของสอเดยว ไดแก จานแมเหลกหรอซดรอม

4.6 หนงสออเลกทรอนกสรวมสอ (Poly Media Books) มลกษณะตรงกนขามกบ

หนงสออเลกทรอนกสสอประสม โดยใชการรวมสอทแตกตางกน ไดแก ซดรอม จานแมเหลกกระดาษ

เครอขายคอมพวเตอร และอนๆ เพอสงขอมลขาวสารไปยงผใช

4.7 หนงสออเลกทรอนกสไฮเปอรมเดย (Hypermedia Books) จะมลกษณะคลาย

กบหนงสออเลกทรอนกสสอประสม คอ ใชการสอสารหลายชองทาง แตจะมโครงสรางเปนแบบนอน

ลเนยร โดยมโครงสรางแบบใยแมงมม

4.8 หนงสออเลกทรอนกสผ เชยวชาญ (Intelligent Electronic Books) มการบรรจ

เทคนคปญญาเทยม เชน ระบบผ เชยวชาญ (Expert System) และระบบเครอขายประสาท (Neural

Networks) ซงสามารถทาใหผ เรยนเกดการเรยนรและประยกตใหเขากบพฤตกรรมของผ เรยนแต

ละคนทมความแตกตางกน

4.9 หนงสออเลกทรอนกสสอทางไกล (Telemedia Electronic Books) ตองอาศย

การสอสารทางไกลชวยในการนาเสนอเนอหา เชน การเรยนการสอนในระบบเทเลคอนเฟอเรนซการ

สงขอความทางอเมล ตลอดจนเปนทรพยากรในการสอนทางไกล เชนในหองสมดดจทล

4.10 หนงสออเลกทรอนกสไซเบอรบค (Cyberbook Books) ใชเทคนคของความ

จรงเสมอน (Virtual Reality) ในการสรางสถานการณจาลองเพอใหผ เรยนรสกเหมอนไดเขาไปอยใน

ประสบการณจรง

Page 31: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

20

1.3 องคประกอบของหนงสออเลกทรอนกส

1. อกขระ (Text) หรอขอความ เปนองคประกอบของโปรแกรมมลตมเดย สามารถนา

อกขระมาออกแบบเปนสวนหนงของภาพ หรอสญลกษณ กาหนดหนาทการเชอมโยงนา เสนอเนอหา

เสยง ภาพกราฟก หรอวดทศน เพอใหผ ใชเลอกขอมลทจะศกษาการใชอกขระเพอกาหนดหนาทใน

การสอสารความหมายในคอมพวเตอร ควรมลกษณะดงน

1.1 สอความหมายใหชดเจน เพออธบายความสาคญทตองการนา เสนอสวนของ

เนอหาสรปแนวคดทไดเรยนร

1.2 การเชอมโยงอกขระบนจอภาพสาหรบการมปฏสมพนธในมลตมเดย การ

เชอมโยงทาไดหลายรปแบบจากจดหนงไปจดหนงในระบบเครอขาย ดวยแฟมเอกสารขอมลดวยกน

หรอตางแฟมกนไดทนท ในลกษณะรปแบบตวอกษร (Font) เครองหมายหรอสญลกษณ (Symbol)

การเลอกใชแบบอกขระ เครองหมายหรอสญลกษณ และการใหสแบบใดใหดองคประกอบการจด

วางองคประกอบดานศลปทดแลวมความเหมาะสม

1.3 กาหนดความยาวเนอหาใหเหมาะสม ในการดงขอมลมาศกษา ผผลตโปรแกรม

สามารถใชเทคนคการแบงขอมลออกเปนสวนยอย แลวเชอมโยงขอมลเขาดวยกน หากตองการ

ศกษาขอมลสวนใดกสามารถเขาถงขอมลสวนตาง ๆ ทเชอมโยงกนอยได การเชอมโยงเนอหา

สามารถกระทาได 3 ลกษณะดวยกน คอ ลกษณะเสนตรง ลกษณะสาขา และลกษณะผสมผสาน

หลายมต

1.4 สรางการเคลอนไหวใหอกขระ เพอสรางความสนใจกอนนาเสนอขอมลสามารถ

ทาไดหลายวธ เชน การเคลอนยายตาแหนง, การหมน, การกาหนดใหเหนเปนชวงๆ จงหวะ เปนตน

ขอสาคญคอ ควรศกษาถงจตวทยาความตองการรบร กบความถการใชเทคนคการเคลอนไหวของผ

ศกษาโปรแกรมแตละวยใหเหมาะสม กบกลมเปาหมาย

1.5 เครองหมายและสญลกษณ เปนสอกลางทสาคญในการตดตอกบผศกษาใน

บทเรยนมลตมเดยปฏสมพนธ การนา เสนอหรอออกแบบสญลกษณหรอเครองหมายควรใหสมพนธ

กบเนอหาในบทเรยน สามารถทา ความเขาใจกบความหมายและสญลกษณตาง ๆ นนไดอยาง

รวดเรวอกขระเปนสวนหนง ทสาคญตอการเรยนร การทา ความเขาใจ การนา เสนอความหมาย ท

กอประโยชนกบผ เรยน

ปลนธนา สงวนบญพงษ (2542) ไดกลาวไววา อกขระมประสทธผลในการสอขอความท

ตรงและชดเจนไดดในขณะทรปภาพ สญลกษณภาพ ภาพเคลอนไหวและเสยง ชวยทา ใหผ ใชนก

Page 32: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

21

และจาสารสนเทศไดงายขนมลตมเดยนนเปนเครองมอทมความสามารถในการประสมประสาน

อกขระ สญลกษณ ภาพ รวมถงส เสยง ภาพนง และภาพวดทศนเขาดวยกน ทา ใหขอมลขาวสารม

คณคาและนาตดตามเพมขน

2. ภาพนง (Still Image) เปนภาพกราฟก เชน ภาพวาด ภาพถาย ภาพลายเสน แผนท

แผนภม ทไดจากการสรางภายในดวยโปรแกรมคอมพวเตอร และภาพทไดจากการสแกนจาก

แหลงเอกสารภายนอก ภาพทไดเหลานจะประมวลผลออกมาเปนจดภาพ (Pixel) แตละจดบนภาพ

จะถกแทนทเปนคาความสวาง (Brightness) คาส (Color) สวนความละเอยดของภาพจะขนอยกบ

จานวนจดและขนาดของจดภาพ ภาพทเหมาะสมไมใชอยทขนาดของภาพ หากแตอยทขนาดของ

ไฟลภาพการจดเกบภาพทมขนาดขอมลมาก ทาใหการดงขอมลไดยากเสยเวลา สามารถทา ไดโดย

การลดขนาดขอมล การบบอดขอมลชนดตาง ๆ ดวยโปรแกรมในการจดเกบบบอดขอมล (คลาย

ขอมล) กอนทจะเกบขอมลเพอประหยดเนอท ในการเกบไฟล (File) กราฟก ทใชในหนงสอ

อเลกทรอนกสแบบสอประสม แบงได 3 ไฟล คอ

2.1 ไฟลสกล GIF (Graphic Interchange Format) ไฟลชนดบตแมต มการบบอด

ขอมล ภาพไฟลมขนาดไฟลตา มการสญเสยขอมลนอย สามารถทาพนของภาพใหเปนพนแบบ

โปรงใส (Transparent) นยมใชกบภาพวาดและภาพการตน มระบบแสดงผลแบบหยาบและคอยๆ

ขยายไปสละเอยดในระบบอนเทอรเลช (Interlace) มโปรแกรมสนบสนนจานวนมากเรยกดไดกบ

กราฟกบราวเซอร (Graphics Browser) ทกตว มความสามารถนาเสนอภาพแบบเคลอนไหว (Gif

Animation) จดดอยของไฟลประเภทนคอแสดงไดเพยง 256 ส

2.2 ไฟลสกล JPEG (Joint Photographic Experts Group) เปนไฟลทมความ

ละเอยดสงเหมาะสมกบภาพถาย จดเดนคอ สนบสนนสไดถง 24 บต (16.7 ลานส) การบบอดขอมล

ไฟลสกล JPEG สามารถทาไดหลายระดบ ดงน Max, High, Medium และ Low การบดอดขอมล

มากจะทาใหลบขอมลบางสวนทความถซาซอนกนมากทสดออกจากภาพ ทาใหรายละเอยดบางสวน

หายไป มระบบการแสดงผลแบบหยาบและคอยๆ ขยายไปสละเอยด มโปรแกรมสนบสนนการสราง

เปนจานวนมากเรยกดไดกบกราฟกบราวเซอร (Graphics Browser) ทกตวตงคาบบไฟลได จดดอย

คอทาใหพนของรปโปรงใสไมได

2.3 ไฟลสกล PNG (Portable Network Graphics) จดเดนคอสามารถใชงานขาม

ระบบและกาหนดคาการบบไฟลตามตองการ (8 บต, 24 บต, 64 บต) มระบบการบบอดแบบ

Deflate ไมเกดการสญเสย แสดงผลแบบ (Interlace) ไดเรวกวา GIF สามารถทาพนโปรงใสได จด

Page 33: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

22

ดอยคอหากกาหนดคาการบบไฟลไวสงจะใหเวลาในการคลายไฟลสงตามไปดวย แตขนาดของไฟล

จะมขนาดตาไมสนบสนนกบกราฟกบราวเซอร (Graphics Browser) รนเกาโปรแกรมสนบสนนใน

การสรางมนอย

3. ภาพเคลอนไหว (Animation) เกดจากชดภาพทมความแตกตางนา มาแสดงเรยง

ตอเนองกนไป ความแตกตางของแตละภาพทนา เสนอทา ใหมองเหนเปนการเคลอนไหวของสงตาง

ๆ ในเทคนคเดยวกบภาพยนตรการตน ภาพเคลอนไหวจะทา ใหสามารถนา เสนอความคดทซบซอน

หรอยงยาก ใหงายตอการเขาใจ และสามารถกาหนดลกษณะและเสนทางทจะใหภาพนนเคลอนทไป

มาตามตองการ คลายกบการสรางภาพยนตรขนมาตอนหนงนนเอง การแสดงสการลบภาพ โดยทา

ใหภาพเลอนจางหายหรอทาใหภาพปรากฏขนในรปแบบตาง ๆ กน นบเปนสอทดอกชนดหนงใน

มลตมเดยโปรแกรมสนบสนนการสรางภาพเคลอนไหวมอยหลายโปรแกรมตามความตองการของ

ผ ใช และจดเกบภาพเปนไฟลสกล Gif ไฟลประเภทนคอ มขนาดไฟลตา สามารถทา พนของภาพให

เปนพนแบบโปรงใสได (Transparent) เรยกดไดกบกราฟกบราวเซอร (Graphics Browsers) ทกตว

แตสามารถแสดงผลไดเพยง 256 ส (ทรงศกด ลมบรรจงมณ, 2542)

4. เสยง (Sound) เปนสอชวยเสรมสรางความเขาใจในเนอหาไดดขนและทา ให

คอมพวเตอรมชวตชวาขน ดวยการเพมการดเสยงและโปรแกรมสนบสนนเสยง อาจอยในรปของ

เสยงดนตร เสยงสงเคราะหปรงแตง การใชเสยงในมลตมเดยนนผสรางตองแปลงสญญาณเสยง

ไฟฟาเปนสญญาณเสยง analog ผานจากเครองเลนวทย เทปคาสเซทหรอแผนซด การอดเสยงผาน

ไมโครโฟนตอเขาไลนอน ( Line – In ) ทพอรต (Port) การดเสยงไดโดยตรงโดยไมตองผานไมโครโฟน

และการดเสยงทมคณภาพดยอมจะทา ใหไดเสยงทมคณภาพดดวยเชนกน ไฟลเสยงมหลายแบบ

ไดแก ไฟลสกล WAV และ MIDI (Musica Instrument Digital Interface) ไฟล WAV ใชเนอทในการ

เกบสงมากสวนไฟล MIDI เปนไฟลทนยมใชในการเกบเสยงดนตร

5. ภาพวดทศน (Video) ภาพวดทศนเปนภาพเหมอนจรงทถกเกบในรปของดจทล ม

ลกษณะแตกตางจากภาพเคลอนไหวทถกสรางขนจากคอมพวเตอร ในลกษณะคลายภาพยนตร

การตนภาพวดทศนสามารถตอสายตรงจากเครองเลนวดทศนหรอเลเซอรดสกเขาส เครอง

คอมพวเตอรดวยวธการ Capture ระบบวดทศนททา งานจากฮารดดสกทไมมการบบอดสญญาณ

ภาพวดทศน ภาพวดทศนมความตองการพนทฮารดดสกวางมาก ดงนนจงตองมการบบอดขอมลให

มขนาดเลกเพอทจะเพมประสทธภาพและความเรวในการสงสงสดแตยงคณภาพของภาพ วดทศน

ซงตองอาศยการดวดทศนในการทา หนาทดงกลาวการนาภาพวดทศนมาประกอบในมลตมเดยตอง

Page 34: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

23

มอปกรณสาคญคอดจทลวดทศนการด (Digital Video Card) การทางานในระบบวนโดวส ภาพวด

ทศนจะถกเกบไวในไฟลตระกลเอวไอ (AVIหนาAudio Video Interleave) มพว (MOV) และเอมเพก

(MPEGหนาMovingPictures Experts Group) ซงสรางภาพวดทศนเตมจอ 30 เฟรมตอวนาท

ขอเสยของการดภาพวดทศน ในหนงสออเลกทรอนกส คอ ไฟลของภาพจะมขนาดใหญตงแต 500

กโลไบท หรอมากกวา 10 เมกะไบท ทา ใหเสยเวลาในการดาวนโหลดทตองเวลามาก

6. การเชอมโยงขอมลแบบปฏสมพนธ (Interactive Links) หมายถง การทผ ใช

มลตมเดยสามารถเลอกขอมลไดตามตองการโดยใชตวอกษร ป ม หรอภาพ สา หรบตวอกษรทจะ

สามารถเชอมโยงได จะเปนตวอกษรทมสแตกตางจากอกษรตวอน ๆ สวนป มกจะมลกษณะคลาย

กบป มเพอชมภาพยนตรหรอคลกลงบนป มเพอเขาไปหาขอมลทตองการหรอเปลยนหนาขอมล สวน

มลตมเดยปฏสมพนธ (Interactive Multimedia) เปนการสอสารผานคอมพวเตอรทมลกษณะการ

สอสารไปมาทงสองทาง คอ การโตตอบระหวางผใชคอมพวเตอรและการมปฏสมพนธผ ใชเลอกไดวา

จะดขอมล ดภาพ ฟงเสยง หรอดภาพวดทศน ซงรปแบบของการมปฏสมพนธอาจอยในรปใดรป

หนงดงตอไปน

6.1 การใชเมน (Menu Driven) ลกษณะทพบเหนไดทวไปของการใชเมนคอ การ

จดลาดบหวขอ ทาใหผ ใชสามารถเลอกขาวสารขอมลทตองการไดตามทตองการและสนใจ การใช

เมนมกประกอบดวยเมนหลก (Main Menu) ซงแสดงหวขอหลกใหเลอก และเมอไปยงแตละหวขอ

หลกกจะประกอบดวยเมนยอยทมหวขออนใหเลอก หรอแยกไปยงเนอหาหรอสวนนน ๆ เลยทนท

6.2 การใชฐานขอมลไฮเปอรมเดย (Hypermedia Database) เปนรปแบบ

ปฏสมพนธทใหผ ใชสามารถเลอกไปตามเสนทางทเชอมคาสาคญซงอาจเปนคา ขอความ เสยงหรอ

ภาพ คาสาคญเหลานจะเชอมโยงกนอยในลกษณะเหมอนใยแมงมม โดยสามารถเดนหนาและถอย

หลงไดตามความตองการของผใช

7. การจดเกบขอมลมลตมเดย เนองจากมการพฒนาสอการเรยนการสอนคอมพวเตอร

แบบมลตมเดยทเปนการพฒนาแบบใชหลายสอผสมกน (Multimedia) และเทคโนโลยสอมลตมเดย

มจานวนมาก ทา ใหจา เปนตองใชเนอทเกบขอมลเปนจานวนมาก สอทใชจดเกบตองมขนาดความจ

มากพอทจะรองรบขอมลในรปแบบวดโอ รปภาพ ขอความ ปจจบนแผนซดรอม (CD-ROM

:Compact Disk Read Only Memory) และแผนดวด ( DVD ) ไดรบความนยมแพรหลาย สามารถ

เกบขอมลไดสงมาก จงสามารถเกบขอมลแฟมขอมลอน ๆ ไดมากเทาทตองการ จงกลาวไดวา

Page 35: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

24

ซดรอมและดวดเปนสออกชนดหนงทปฏวตรปแบบการเรยนการสอน นอกจากนยงทา ใหผ เรยน

สามารถทบทวนและเรยนรไดดวยตวเองในเวลาทผ เรยนสะดวกและมประสทธภาพ

1.4 โปรแกรมทนยมใชสรางหนงสออเลกทรอนกส

โปรแกรมทนยมใชสราง e-Book มอยหลายโปรแกรม แตทนยมใชกนมากในปจจบน

ไดแก

1. โปรแกรมชด Flip Album

2. โปรแกรม DeskTop Author

3. โปรแกรม Flash Album Deluxe

ชดโปรแกรมทง 3 จะตองตดตงโปรแกรมสาหรบอาน e-Book ดวย มฉะนนแลวจะเปด

เอกสารไมได ประกอบดวย

1.1 โปรแกรมชด Flip Album ตวอานคอ FlipViewer

1.2 โปรแกรมชด DeskTop Author ตวอานคอ DNL Reader

1.3 โปรแกรมชด Flash Album Deluxe ตวอานคอ Flash Player

สาหรบโปรแกรม Flash Mx กสามารถสราง e-Book ไดเชนกน แตตองมความรในเรองการ

เขยน Action Script และ XML เพอสราง e - Book ใหแสดงผลตามทตองการได

1.5 โครงสรางของหนงสออเลกทรอนกส

ลกษณะโครงสรางของหนงสออเลกทรอนกสจะมความคลายคลงกบหนงสอทวไปท

พมพดวยกระดาษ หากจะมความแตกตางทเหนไดชดเจนกคอกระบวนการผลต รปแบบ และวธการ

อานหนงสอสรปโครงสรางทวไปของหนงสออเลกทรอนกส (ดร.ไพฑรย ศรฟา, 2550)

ประกอบดวย

หนาปก(Front Cover) หมายถง ปกดานหนาของหนงสอซงจะอยสวนแรก เปนตวบงบอก

วาหนงสอเลมนชออะไร ใครเปนผแตง

คานา(Introduction) หมายถง คาบอกกลาวของผ เขยนเพอสรางความร ความเขาใจ

เกยวกบขอมล และเรองราวตางๆ ของหนงสอเลมนน

สารบญ(Contents) หมายถง ตวบงบอกหวเรองสาคญทอยภายในเลมวาประกอบดวย

อะไรบาง อยทหนาใดของหนงสอ สามารถเชอมโยงไปสหนาตางๆ ภายในเลมได

สาระของหนงสอแตละหนา (Pages Contents) หมายถง สวนประกอบสาคญในแตละหนา

ทปรากฏภายในเลม ประกอบดวย

Page 36: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

25

• หนาหนงสอ (Page Number)

• ขอความ (Texts)

• ภาพประกอบ (Graphics) .jpg, .gif, .bmp, .png, .tiff

• เสยง (Sounds) .mp3, .wav, .midi

• ภาพเคลอนไหว (Video Clips, flash) .mpeg, .wav, .avi

• จดเชอมโยง (Links)

อางอง (Reference) หมายถง แหลงขอมลทใชนามาอางอง อาจเปนเอกสาร ตารา

หรอ เวบไซตกได

ดชน (Index) หมายถง การระบคาสาคญหรอคาหลกตางๆ ทอยภายในเลม โดยเรยง

ลาดบตวอกษรใหสะดวกตอการคนหา พรอมระบเลขหนาและจดเชอมโยง

ปกหลงหลง (Back Cover) หมายถง ปกดานหลงของหนงสอซงจะอยสวนทายเลม

1.6 ประโยชนของหนงสออเลกทรอนกส

หนงสออเลกทรอนกสนนมประโยชนตอผ อาน โดยมรายละเอยดโดยสรป ดงตอไปน

(เสาวลกษณ ญาณสมบต, 2545)

1. ชวยใหผ เรยนสามารถยอนกลบเพอทบทวนบทเรยนหากไมเขาใจ และสามารถเลอก

เรยนไดตามเวลาและสถานททตนเองสะดวก

2. การตอบสนองทรวดเรวของคอมพวเตอรทใหทงสสน ภาพ และเสยง ทาใหเกดความ

ตนเตนและไมเบอหนาย

3. ชวยใหการเรยนมประสทธภาพและประสทธผล มประสทธภาพในแงทลดเวลาลด

คาใชจาย สนองความตองการและความสามารถของบคคล มประสทธผลในแงททา ใหผ เรยนบรรล

จดมงหมาย

4. ผ เรยนสามารถเลอกเรยนหวขอทสนใจขอใดกอนกได และสามารถยอนกลบไป

กลบมาในเอกสาร หรอกลบมาเรมตนทจดเรมตนใหมไดอยางสะดวกรวดเรว

5. สามารถแสดงทงขอความ ภาพนง ภาพเคลอนไหว และเสยงไดพรอมกน หรอจะ

เลอกใหแสดงเพยงอยางใดอยางหนงกได

Page 37: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

26

6. การจดเกบขอมลจะสามารถจดเกบไฟลแยกระหวางตวอกษร ภาพนง

ภาพเคลอนไหวและเสยง โดยใชเทกซไฟลเปนศนยรวม แลวเรยกมาใชรวมกนไดโดยการเชอมโยง

ขอมลจากสอตาง ๆ ทอยคนละทเขาดวยกน

7. สามารถปรบเปลยน แกไข เพมเตมขอมลไดงาย สะดวกและรวดเรว ทาใหสามารถ

ปรบปรงบทเรยนใหทนสมยกบเหตการณไดเปนอยางด

8. ผ เรยนสามารถคนหาขอมลทเกยวของกนกบเรองทกา ลงศกษา จากแฟมเอกสารอน

ๆ ทเชอมโยงอยไดอยางไมจากดจากทวโลก

9. เสรมสรางใหผ เรยนเปนผ มเหตผล มความคดและทศนะทเปน Logical เพราะการ

โตตอบกบเครองคอมพวเตอร ผ เรยนจะตองทา อยางมขนตอน มระเบยบ และมเหตผลพอสมควร

เปนการฝกลกษณะนสยทดใหกบผ เรยน

10. ผ เรยนสามารถบรณาการการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ เขาดวยกนไดอยาง

เกยวเนองและมความหมาย

11. ครมเวลาตดตามและตรวจสอบความกาวหนาของผ เรยนแตละคนไดมากขน

12. ครมเวลาศกษาตารา และพฒนาความสามารถของตนเองไดมากขน

13. ชวยพฒนาทางวชาการ

1.7 ขอดของหนงสออเลกทรอนกส

1.7.1 การตอบสนองทรวดเรวของคอมพวเตอรทใหทงสสน ภาพ และเสยง ทาใหเกด

ความตนเตนและไมเบอหนาย

1.7.2 ชวยใหการเรยนมประสทธภาพและมประสทธผล มประสทธภาพในแงทลด

เวลา ลดคาใชจาย สนองความตองการและความสามารถของบคคล มประสทธผลในแงททาให

ผ เรยนบรรลจดมงหมาย

1.7.3 สามารถทาสาเนาไดอยางสะดวก ทงสาเนาในรปเอกสารและสาเนาลงในแผน

ซดรอมหรอสาเนาลงในอารดดสก

1.7.4 เนองจากการเปดอานมระบบการเรยกคนและการเชอมโยง ผ เรยนหรอผ อาน

สามารถเลอกเรยนหวขอทสนใจขอใดกอนกได และสามารถยอนกลบไปกลบมาในเอกสารหรอ

กลบมาเรมตนทจดเรมตนใหม (Home Page) เพอทบทวนบทเรยนหากไมเขาใจไดอยางสะดวก

รวดเรว ตลอดจนสามารถเลอกเรยนไดตามเวลา และสถานททตนเองสะดวก

Page 38: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

27

1.7.5 สามารถแสดงดวยขอความ และตวอกษรแลว ยงสามารถแสดงขอมลทเปน

กราฟกภาพเคลอนไหว และเสยงไดพรอมกน หรอจะเลอกใหแสดงเพยงยางใดอยางหนงกได

1.7.6 การจดเกบขอมลสามารถจดเกบไดเปนไฟลแยกระหวางตวอกษรภาพกราฟก

ภาพเคลอนไหว และเสยง โดยใชเทกซไฟลเปนศนยรวม แลวเรยกใชรวมกนไดโดยการเชอมโยง

ขอมลจากสอตาง ๆ ทอยคนละทเขาทดวยกน รวมทงสามารถปรบเปลยน แกไข เพมเตอมขอมลได

งายสะดวกและรวดเรว ทาใหสามารถปรบปรงเนอหาในบทเรยนใหทนสมยกบเหตการณได

1.7.7 การสรางและการพมพทาไดรวดเรวกวากระดาษและสามารถปรบเปลยน แกไข

เพมเตมขอมลไดสะดวกและรวดเรว ทาใหสามารถปรบปรงเนอหาในบทเรยนใหทนสมยกบ

เหตการณไดเปนอยางด

1.7.8 ผ เรยนสามารถคนหาขอมลทเกยวของกบเรองทกาลงศกษาจากแฟมเอกสาร

หรอหนงสอเลมอนไดทเชอมโยงอยไดอยางไมจากดทวโลก (เพยงแตผอานใชเมาส (Mouse) และ

คลก (Click) ไปในตาแหนงขอความ (Link ) ทสนใจ และโปรแกรม Browser กจะทาหนาท เชอมโยง

ขอมลหรอเนอหามาแสดงผลใหอานไดในทนท

1.7.9 เสรมสรางใหผ เรยนเปนผ มเหตมผล มความคดและทศนะทเปน Logical เพราะ

การโตตอบกบเครองคอมพวเตอรผ เรยนจะตองทาอยางมขนตอน มระเบยบมเหตผลพอสมควรเปน

ฝกลกษณะนสยทดใหผ เรยน

1.7.10 ผ เรยนสามารถบรณาการการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ เขาดวยกนไดอยาง

เกยวเรองและมความหมาย

1.7.11 ผสอนมเวลาตดตอมและตรวจสอบความกาวหนาของผ เรยนแตละคนไดมาก

ขน รวมทงทเวลาทจะศกษาตาราและพฒนาความสามารถของตนเองไดมากขนเชนกน ซงนบวาเปน

พฒนาการทางวชาการ อกรปแบบหนงทสาคญในปจจบนและอนาคต

1.8 ขอจากดของหนงสออเลกทรอนกส

1.8.1 ผ เรยนจะตองมทกษะการใชคอมพวเตอร และเครอขาย นอกจากตงใจเรยน

เนอหา

1.8.2 หนงสออเลกทรอนกสเลมเดยวกน หรอหนาเดยวกน เมอจะอานดวยโปรแกรม

Browser ตางๆ กน อาจแสดงผลในลกษณะทตาง ๆ กน เชน ขอความในระดบเดยวกนแสดงขนาด

รปแบบ และสของควอกษรไมเหมอนกน ทงนแลวแตผผลตจะออกแบบโปรแกรม Browser มาให

Page 39: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

28

แสดงผลเหมอนหรอตางกนอยางไร แมแตโปรแกรม Browser เดยวกนกตางกนเพราะผ ใชสามารถ

กาหนดตวเลอก (Option) ไดแตกตางกน หรอใชคอมพวเตอรทมความละเอยดหนาจอสง กจะ

สามารถแสดงรปภาพไดชดเจนและสวยงามกวาคอมพวเตอรทมจอภาพความละเอยดตา

1.8.3 ความเรวของระบบเครอขายมผลตอการเขาถงหรอการอานเนอหา

1.8.4 ความสามารถในการอานในสภาพแวดลอมทวไป ความสามารถในการพกพา

ความสามารถในการอานทตองเปดคอมพวเตอรรอใหบท (Boot) และโหลดโปรแกรม Browser เขา

มาจนกวาจะหาสงทตองการพบ

1.8.5 การอานหลงทางของเนอหา เมอเขาไปในไฮเปอรเทกซ และ ไฮเปอรมเดย ซงม

ผลตอการเรยนรและการบรรลวตถประสงคของการเรยน

1.8.6 บคลกภาพของการอานหนงสอจะเปลยนไปจากเดม ซงจะสงผลกระทบในดาน

ตาง ๆ ทยงไมมผลสรปเปรยบเทยบทแนนอน

1.8.7 ความยากในการวเคราะหและออกแบบเนอหา สาหรบการจาลองหรอแสดงผล

เนอหาใหงายตอการอานและการเรยนรภายใตเทคโนโลยมลตมเดย ระบบเครอขาย และเทคโนโลย

ทางการศกษา เพอใหผ เรยนสามารถบรรลวตถประสงคไดตามตองการ

เพอใหเกดความชดเจนถงความแตกตางระหวางขอดขอเสยของหนงสอทงสองประเภท ผ

ศกษาจงไดสรปเปนตารางดงตอไปน

Page 40: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

29

ตาราง 1 แสดงความแตกตางระหวางหนงสออเลกทรอนกสและหนงสอจรง

หนงสออเลกทรอนกส หนงสอจรง

ตองการ battery ไมตองการการ reboot

หยดไดหากตองการใหหยด การอานครงสดทายเกอบจะคงอยตลอดไป

สามารถอานในความมดได ตองการแสงไฟในการอานเวลากลางคน

มคาอธบายทสะดวกและสะดวกในการคนหาคา การ browse เนอหาทงหมดงายกวา

จดจาไวเมอไมใชงาน ตองการ bookmark

การแสดงภาพกราฟกไมคอยสวยงาม ตนฉบบมคณภาพสง

ประหยดเนอทและนาหนก สามารถพกพาไดสะดวก

มอสระในการอานเนอหา สะดวกในการใหยมหรอขาย

ราคาเรมตนสง ไมตองการอปกรณประกอบ

การอานตวอกษรอาจมเสยงประกอบ ตองการทางเลอก “เทปบนทกเสยง”

ประหยดเนอทและนาหนก ตวพมพมกจะมความคมชด

บางวนอาจมชอหนงสอหลายพนชอ ปจจบนมจานวนหลายลานชอเรอง

อาจมเสยงเตอน ไมตองการเสยงเตอน

สะดวกถงมอผอานทนททเมอมการ download ราคาถกกวา แลวแตผผลตจะกาหนดราคา

ถอเปนหนงสอฉบบสวนตวทสามารถแกไขได จบตองไดและเกดความอบอนใจในการอาน

มากกวา

เออประโยชนตอสงแวดลอม ผอานทกคนสามารถอานได

เหมอนการอานหนงสอจรง ๆ เมอวางบนชนดสวยงาม และเหมาะจะเปน

ของขวญสาหรบผ ทรกการอาน

1.9 แนวคดและการหาประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส

ชยยงค พรหมวงศ, (2556, หนา 7) เรยกการหาประสทธภาพของชดการสอนหรอสอการ

สอนวา “การทดสอบประสทธภาพของสอหรอชดการสอน”โดยพจารณาตามขนตอนของการพฒนา

สอหรอชดการ สอนแตละขน ซงตรงกบ ภาษาองกฤษวา “Developmental Testing” นอกจากนนยง

เปนเจาของลขสทธและสตรการหาประสทธภาพของสอและชดการสอนแบบ E1/E2 ซงกาหนดเกณฑ

Page 41: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

30

ประสทธภาพท 80/80 ซงเปนตนแบบ ของแนวคดการหาประสทธภาพ แบบท 1 หรอ แบบ KW # 1

รวมทงแบบอน ๆ ดวย

ชดการสอนทผลตขนมาจะตองผลตใหไดตามเกณฑประสทธภาพ และกระบวนการหา

ประสทธภาพทตงไวจงจะถอไดวาเปน “ชดการสอนนนมคณภาพ” การกาหนดเกณฑประสทธภาพ

และ กระบวนการหาประสทธภาพนนผ ผลตสามารถเลอกกาหนดไดตามความเหมาะสมโดยใช

ดลพนจของผผลต หรออาจใชการระดมสมอง หรอ การประชมกลมเฉพาะ หรอกรรมวธอน ๆ ในการ

กาหนดระดบ เกณฑประสทธภาพและวธการหาประสทธภาพกได

เกณฑ ประสทธภาพ หมายถง ระดบประสทธภาพของชดการสอนทจะชวยใหผ เรยนเกด

การเรยนร เบองตนอยในระดบทผผลตชดการสอนพงพอใจ หากชดการสอนนนมประสทธภาพถง

ระดบแลว กมคณคาทจะนา ไปใชกบผ เรยนไดและมนใจวาใหผลคมคาแกการลงทนในการผลต

ออกมาเปนจานวน

การทาวจยเพอเปรยบเทยบหรอหาผลสมฤทธทางการเรยนจงตองนาชดการสอนทม

ประสทธภาพถงเกณฑทยอมรบไดแลวไปใชทดลองสอนจรง หรอ Trail Run ในชนเรยนปกตหรอกลม

ตวอยางของการวจยภายใตการควบคมตามกระบวนการวจยหรอกระบวนการเรยนการสอนจงจะ

แสดงถง ผลสมฤทธทางการเรยนไดอยางนาเชอถอ

รองศาสตราจารย ดร.กฤษมนต วฒนาณรงค (2557) กลาววา การเลอกวธการหา

ประสทธภาพนนขนอยกบลกษณะของสอ เนอหาวชา ลกษณะของผ เรยน เปาหมายของการเรยน

สมรรถนะทตองการพฒนาตลอดจนบรบทและสภาพแวดลอมของการเรยน

การหาประสทธภาพ มหลกการคอ ยดถอความแตกตางระหวางบคคล การมปฏสมพนธ

หรอมสวนรวมของผ เรยนและมการทราบผลการกระทารวมถงการเสรมแรงประสทธภาพทวดออกมา

จะพจารณาจากเปอรเซนต การทาแบบฝกหด หรอกระบวนการปฏสมพนธ กบเปอรเซนตการทา

แบบทดสอบเมอจบบทเรยน แสดงเปนคาตวเลข 2 ตว เชน 80/80, 85/85, 90/90

80 ตวแรก หมายถง คาคะแนนเฉลยของนกเรยนทงกลมทไดจากการทาแบบทดสอบ

ระหวางเรยนไดคะแนนเฉลยอยางนอยรอยละ 80

Page 42: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

31

80 ตวหลง หมายถง คารอยละของคะแนนการทดสอบหลงการเรยน โดยการใชสอ

อเลกทรอนกสของผ เรยนทกคน นามารวมกน แลวนามาหาคาเฉลย เมอไดตวเลขทงสองแลวนามา

เปรยบเทยบกบเกณฑทกาหนดไว คดเปนประสทธภาพของผลลพธ

2. ทฤษฎการเรยนรและจตวทยาทเกยวเนองกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส

2.1 ทฤษฎการเรยนรเพอออกแบบบทเรยนหนงสออเลกทรอนกส

ในการออกแบบการเรยนการสอน ผ ทออกแบบไดด ควรมพนฐานความรดานหลกการ

และทฤษฎ ทเกยวของอยางกวางขวาง เชน หลกการวดและประเมนผล หลกการสอน และวธการ

สอน ทฤษฎ การเรยนร และทฤษฎการสอน หลกการและทฤษฎ ดงกลาวเกดขนจากการศกษา

คนควาและการวจยของนกจตวทยาการศกษาเกอบทงสน เชน ทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behavioral

theories) และทฤษฎปญญานยม (Cognitive theories) ซงนามาประยกตใชเพอการเรยนการสอน

อยางกวางขวาง

1. ทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behavioral theories)

บปผชาต ทฬหกรณ และคณะ (2544) กลาววา พนฐานความคดของทฤษฎ พฤตกรรม

นยมโดยสรป เชอวาพฤตกรรมของมนษยนน เกดจากการเรยนร สามารถสงเกตพฤตกรรมไดใน

รปแบบตางๆ กน และเชอวาการใหตวเสรมแรง (Reinforcer) จะชวยกระตนใหเกดพฤตกรรมตาม

ตองการได นกจตวทยาทไดรบการยอมรบในกลมน ไดก พารบลอรพ (Pavlov) ซงเดม เปน

นกวทยาศาสตร ทมชอเสยงของรสเซย วสสนต (Watson) นกจตวทยาชาวอเมรกนซงไดรบการ

ยอมรบ วาเปนบดาของจตวทยากลมพฤตกรรมนยม และสกนเนอร (Skinner) ชาวอเมรกนทโดด

เดนในการนาทฤษฎ ดานจตวทยามาประยกตใช เพอการเรยนการสอน โดยเฉพาะอยางยงทฤษฎท

เกยวของกบการเสรมแรง ไดมการศกษาวจยอยางตอเนองจนถงปจจบน

นกการศกษาในกลมพฤตกรรมนยมไดนาแนวคดเรองการเสรมแรงของ สกนเนอร

(Skinner) มาประยกต ใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนโดยพยายามหาวธการ

เรยนจากบทเรยนทไมนาเบอไดทงความสนกและความร ยงถาสนกและนาสนใจเหมอนการเลนเกม

คอมพวเตอรยงเปนการด มาโลน (Malone,1980) เปนนกวจยผหนงทใหความสนใจเกยวกบ

องคประกอบของเกมคอมพวเตอร ทชวยใหเดกเกดความกระตอรอรน และความสนกสนาน ขนตอน

การศกษาของ Malone เรมดวยการสารวจเกมตางๆ จานวน 25 เกม ซงเปนทรจกของเดกและม

วธการเลนแพรหลายทงใน และนอกโรงเรยน มาใหเดกกลมตวอยางเลน หลงจากนน ไดสอบถาม

Page 43: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

32

ความคดเหนโดยเลอกเกม 3 เกม ตามความชอบของเดก และจดเรยงลาดบเกมตาง ๆ ทเดกสวน

ใหญชอบมากทสด 3 อนดบแรก นามาศกษาตอเพอคนหาคาตอบทวาอะไร เปนสาเหต แหง

ความสาเรจของเกมนนๆ มาโลน (Malone) พบวาองคประกอบของตวเสรมแรงททาใหเกม เหลานน

ไดรบความนยม และเปนแรงจงใจสาคญททาใหเดกๆ นยมเลนเปนอยางมากคอ

ความทาทาย (Challenge) เปนความตองการของมนษย ทจะเอาชนะสงทตนเองคาด

วาจะชนะได (ผกระทา) มนกการศกษาหลายทานพยายามศกษา และรวบรวมลกษณะของกจกรรม

ททาทายไว ดงน

1. ความยากของกจกรรมจะตองเหมาะสมกบทกษะและความสามารถของผทดสอบ

(ผกระทา) และผทดสอบเองกสามารถจะเพมหรอลดระดบความยาก งายของกจกรรมไดตามความ

ตองการ

2. เกณฑการวดกจกรรมทไดกระทาไปตองชดเจน ผทดสอบสามารถวดและประเมนได

ตลอดเวลาวา กจกรรมทกาลงกระทาอยนน ดขนาดไหน ถกตองหรอไม ถกตองอยางไร

3. กจกรรมนนๆ ควรจะมขอมลยอนกลบทเขาใจงายเพอบอกให ผทดสอบรวาตนเองอยใน

ตาแหนงใด เมอเทยบกบเกณฑทตงไว

4. ระดบความยากของกจกรรมจะตองสงพอและมคณภาพเพอทจะสนองความตองการ

ของผทดสอบทมความสามารถพเศษจนตนาการเพอฝน (Fantasy) พจนานกรม America Heritage

Dictionary ไดให คาจากดความของจนตนาการเพอฝน วา หมายถง การสรางสภาวะ ตางๆ

เพอทจะกระตนใหบคลากรเกด จนตภาพเกยวกบสงทตนเองไมเคยพบ หรอไมเคยมประสบการณ

มากอนจนตภาพนอาจเปนลกษณะของวตถ หรอการเคลอนทของวตถ การประยกต แนวคดและ

ทฤษฎพฤตกรรมนยมออกแบบบทเรยนหนงสออเลกทรอนกสสามารถนามาประยกตใชในการ

ออกแบบบทเรยนไดดงน

1. ควรแบงเนอหาบทเรยนออกเปนหนวยยอยๆ

2. แตละหนวยยอยควรบอกเปาหมาย และวตถประสงคใหชดเจนวาตองการใหผ เรยน

ศกษาอะไร และศกษาอยางไร

3. ควรใชภาพหรอเสยงทเหมาะสม

4. กระตนใหผ เรยนสรางจนตนาการทเหมาะสมกบวย โดยการใชขอความใชภาพ เสยง

หรอการสรางสถานการณสมมต โดยใหผ เรยนมสวนรวมในสถานการณนน ๆ ซงอาจใหภาพ เสยง

หรอกราฟฟก แทนทจะใชคาอานเพยงอยางเดยว

Page 44: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

33

5. ควรสอดแทรกคาถามเพอกระตนใหผ เรยนเกดความสงสยหรอ ประหลาดใจเมอเรม ตน

บทเรยน หรอระหวางเนอหาแตละตอน

6. ใหตวอยางหรอหลกเกณฑกวางๆ เพอกระตนใหผ เรยนคดคนหาคาตอบเองการคอย ๆ

ชแนะหรอบอกใบอาจจาเปนซงจะชวยสรางและรกษาระดบความอยากรอยากเหน

2. ทฤษฎปญญานยม (Cognitive theories)

ทฤษฎปญญานยม (Cognitive theories) เกดจากแนวความคดของซอมสก

(Chomsky) ทไมเหนดวยกบสกนเนอร (Skinner) บดาของทฤษฎพฤตกรรมนยมในการมอง

พฤตกรรมมนษยไววาเสมอนการทดลองทางวทยาศาสตร ซอมสก เชอวาพฤตกรรมมนษยนนเปน

เรองของภายในจตใจมนษยไมใชผาขาว ทเมอใสสอะไรลงไปกจะกลายเปนสนน มนษยมความนก

คดและความรสกภายในทแตกตางกนออกไป ดงนนการออกแบบการเรยนการสอนกควรจะคานงถง

ความแตกตางของมนษยดวยในชวงทมความคดตางๆ เกดขนมากมาย เชน แนวคดเกยวกบการจา

ไดแกความจาระยะสน ความจาระยะยาว และความจาคงทน แนวคดเกยวกบการแบง ความร

ออกเปน 3 ลกษณะคอ ความรในลกษณะทเปนขนตอน (Procedural Knowledge) ซงไดแกความร

ในลกษณะ เปนการอธบาย (Declarative Knowledge) ซงไดแกความรทอธบายวา คออะไร และ

ความรในลกษณะทเปนเชงเงอนไข (Conditional Knowledge) ซงไดแกความรทอธบายวาเมอไร

ทาไม ซงความรทงสองประเภทหลงนไม ตองการลาดบความรทตายตว

ทฤษฎปญญานยมทาใหเกดแนวคดเกยวกบการออกแบบการเรยนททาใหผ เรยนมอสระ

มากขนในการควบคมการเรยนดวยตนเอง โดยเฉพาะอยางยงการมอสระมากขนในการเลอกลาดบ

ของการนาเสนอเนอหาบทเรยนทเหมาะสมกบคน

3. ทฤษฎโครงสรางความร (Schema Theory)

ทฤษฎโครงสรางความร (Schema Theory) เปนแนวคดทเชอวาโครงสรางภายในของ

ความรทมนษยมอยนนจะมลกษณะเปนกลม ทมการเชอมโยงกนอย ในการทมนษยเรยนรอะไรใหม

ๆ นนมนษยจานาความรใหม ๆ ทไดรบนนไปเชอมโยงกบกลมความรทมอยเดม (Preexisting

Knowiedge) รเมลอารทและออโทน (Rumelhart and Ortony,1997) ไดใหนยามของคาวา

โครงสรางความรไววาเปนโครงสรางขอมลภายในสมองของมนษย ซงรวบรวมความรเกยวกบวตถ

ลาดบเหตการณ รายการกจกรรมตางๆ เอาไว หนาทของโครงสรางความรนกคอ การนาไปสการรบร

ของขอมล (Perception) การรบรขอมลจะเกดขนไมได หากขาดโครงสรางความร (Schema) ทงนก

เพราะการรบขอมลนนเปนการสรางความหมายโดยการถายโอนความรใหม เขากบความรเดม

Page 45: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

34

ภายในกรอบความรเดมทมอยและจากการกระตนโดยเหตการณหนง ๆ ท ชวยใหเกดการเชอมโยง

ความรนนๆ เขาดวยกน การรบรเปนสงสาคญททาใหเกดการเรยนร เนองจากไมมการเรยนรใด

เกดขนไดโดยปราศจากการรบร นอกจากโครงสรางความรจะชวยใหการรบร และการเรยนรแลวนน

โครงสรางความรยงชวยในการระลก (Recall) ถงสงตางๆ ทเราเคยเรยนรมา

วารนทร รศมพรม (2542) ไดกลาวถงหนาทของทฤษฎการเรยนร ไว ดงน

1. เปนกรอบของงานวจย โดยเปนการปองกนการรวบรวมขอมลทไมเกยวของกบการ

เขาใจสถานการณ การเรยนรออกเปนการทางานใหมกรอบทรดกมขน

2. เปนการจดระบบของความร เปนกรอบของขอมลทเกยวของกบความสมพนธระหวางสง

เรากบการตอบสนอง

3. เปนการระบเหตการณ เรยนรทซบซอน โดยมการใหตวอยางขององคประกอบท

หลากหลาย ทมผลตอการเรยนร

4. เปนการจดระบบใหมของประสบการณเดมทมากอนเนองจากความรทงหลายเปน

ประสบการณเดม จะตองมการจดระบบอยเสมอ

4. ทฤษฎความยดหยนทางปญญา (Cognitive Flexibility Theories)

ทฤษฎความยดหยนทางปญญา (Cognitive Flexibility Theories) เปนแนวคดทเชอ วา

ความร แตละองคความรนน มโครงสรางทแนนอน และสลบซบซอนแตกตางกนไปโดยองคความร

ประเภทสาขาวชา เชน คณตศาสตรหรอวทยาศาสตรกายภาพนน ถอวาเปนองคความร ประเภททม

โครงสรางตายตว ไมสลบซบซอนในขณะเดยวกนองคความร บางประเภทสาขาวชา เชน จตวทยา

ถอวาเปนองคความร ประเภททไมมโครงสรางตายตวและสลบซบซอน เพราะความไมเปนเหตผล

ของธรรมชาต ขององคความร แนวคดในเรองความยดหยนทางปญญานนสงผลใหเกดความคดใน

การออกแบบบทเรยนเพอตอบสนองตอโครงสรางขององคความรทแตก ตางกนซงไดแกแนวคดใน

เรองการออกแบบสอหลายมต (Hypermedia) โดยไดมการวจยหลายมต จะตอบสนองตอวธการ

เรยนรของมนษย ในความพยายามทจะเชอมโยงความรใหมกบความรเดมไดเปนอยางด ซงตรงกบ

แนวคดของทฤษฎโครงสรางความร นอกจากนการนาเสนอเนอหาบทเรยนในลกษณะสอหลายมต

ยงสามารถทจะตอบสนอง ความแตกตางของโครงสรางขององคความรทไมชดเจน หรอมความ

สลบซบซอน ซงเปนแนวคดของทฤษฎความยดหยนทางปญญาไดอกดวย โดยการจดระเบยบ

โครงสรางการนาเสนอเนอหาบทเรยนในลกษณะสอหลายมต จะอนญาตใหผ เรยนทกคนสามารถท

Page 46: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

35

จะมอสระในการควบคมการเรยนของตน(Learner Control) ตามความสามารถ ตามความสนใจ

ความถนด และพนฐานความรของตนเองไดอยางเตมท

5. ทฤษฎการจงใจ

แรงจงใจยอมมอทธพลตอการเรยนรของบคคล สามารถกระตนให ผ เรยนอยากรอยาก

เหนและเกดความสนใจเปนพเศษไดการจงใจหมายถง การกระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมตาม

ความตองการหรอตามจดมงหมายทกาหนดไวแรงทมากระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมตามความ

ตองการ หรอตามจดหมายทกาหนดไวนน เรยกวา แรงจงใจ

ประเภทของแรงจงใจ แบงได 2 ประเภท คอ

แรงจงใจภายใน (Intrinsic Motivation) หมายถง แรงจงใจทเกดจากภายในตวบคคลซงม

ผลตอการ กระต นใหบคคลแสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนงตามความตองการ หรอตาม

จดมงหมายทกาหนดไว แรงจงใจ ภายในมความหมายสาคญมากกวาแรงจงใจภายนอก เพราะวา

แรงจงใจภายในเกดจากความรสกของบคคลเมอบคคลรสกเชนใดกจะแสดงพฤตกรรมสนอง

ความรสกของตนเอง ตวอยางแรงจงใจภายใน ไดแกความอยากร อยากเหนความสนใจ ความรก

ความอบอน ความสาเรจ ความตองการ ความพอใจ ความศรทธา

แรงจงใจภายนอก (Extrinsic Motivation) หมายถง แรงจงใจทเกดจากภายในตวบคคลซง

มผลตอการ กระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนงตามความตองการ หรอตาม

จดมงหมายทกาหนดไว แรงจงใจภายนอกทสาคญ ไดแกการแขjงขน การรวมมอ การใชสอการสอน

ทฤษฎการจงใจ

ทฤษฎการจงใจทสาคญ ม 6 ทฤษฎ คอ

1. ทฤษฎความสมพนธระหวางความตองการแรงขบ และเครองลอ (The Need Drive

incentive Theory) มหลกการวาความตองการของบคคลเปนแรงขบใหบคคลแสดงพฤตกรรมเพอให

บรรลเปาหมายในเครองลอทมอย

2. ทฤษฎสงเรา (Cue Stirnulus Theory) มหลกการวา สงเรา เปนตวกระตนใหบคคล

แสดงพฤตกรรม

3. ทฤษฎการเรา อารมณ (Affective Arousal Theory) มหลกการวา บคคลจะแสดง

พฤตกรรมตามความตองการได ถามสงเรา อารมณเกดขน

Page 47: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

36

4. ทฤษฎแหงการร (Cognitive Theory) มหลกการวา บคคลจะแสดงพฤตกรรมไดถา

ประสงคจะรหรออยากจะรอะไร โดยการคาดคะเนเหตการณไวลวงหนา

5. ทฤษฎจตวเคราะห (Psychoanalytic Theory) มหลกการวา การแสดงพฤตกรรมของ

บคคล เปนการสนองความตองการทเกบกดไวในจตใตสานก

6. ทฤษฎความตองการของมาสโลว (Maslow’s Hierachy of Needs) มาสโลวแบงความ

ตองการของมนษย ตามลาดบขนออกเปน 5 ขนคอ ความตองการทางดานรางกาย ความตองการ

ความมนคงและปลอดภยของชวต ความตองการทางดานสงคม ความตองการทจะมเกยรตม

ชอเสยง ความตองการประสบความสาเรจในชวต

วธสรางแรงจงใจในการเรยนการสอน

วธสรางแรงจงใจในการเรยนการสอน เปนวธทจะกระตนใหเดกมความหวง มความ

ภาคภมใจ มความพอใจทจะเรยน และอยากจะประสบความสาเรจในการเรยน การสรางแรงจงใจใน

การเรยนการสอนดงกลาว ขางตน จะตองใชทงแรงจงใจภายใน และแรงจงใจภายนอก คอ

1. การทาใหตนตว

2. การตงจดมงหมาย

3. การใชเครองลอ

4. การลงโทษ

5. การแขงขน

จตวทยาการเรยนร

นกศกษานกจตวทยา และผ เกยวของไดมการศกษาคนควา และวจยเกยวกบการเรยนร

ของมนษย เพอนามาปรบปรงใชในการจดการเรยนการสอน และการศกษาเพอใหผ เรยนไดเรยนรสง

ตางๆ เพอใหไปถงจดหมายปลายทางของการศกษา และเพอใหสงคมมนษยกาวไกลโดยผล

การศกษามทงในลกษณะของทฤษฎบรสทธ และประยกตเปนทยอมรบอยางกวางขวาง

พรรณ ช.เจนจต (2538, หนา 30) ไดใหคานยามของจตวทยาการเรยนรวา เปาหมายของ

การศกษาไมวายคใดสมยใด ความรและมงพฒนาการทางสตปญญาความสามารถ ใหสามารถ

ประยกต ความรท ไดเรยนไปแลวมาใชในสถานการณใหมได จตวทยาการเรยนรจะชวยใหการศกษา

บรรลเปาหมาย เหลานได

กฤษณา ศกดศร (2530, หนา 486) ไดสรปขนตอนการเรยนรของมนษยโดยมขนตอน

และองคประกอบทสาคญดงน ขนตอนของการเรยนรเรมตนจากการทสงเรา มากระทบประสาท

Page 48: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

37

สมผสแลวไปยงสมองเพอแปรความหมายเกดเปนการรบรแลวสรปเปนแนวคดรวมยอด มการ

ตอบสนอง มผลทาใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม จงเกดการเรยนร ซงเปนกระบวนการท

ประกอบดวยองคประกอบ 4 ประการ คอ ความสนใจ ความจดจา การแสดงออกและการจงใจ

ลกขณา สรวฒน (2539 ,หนา 73) ไดสนบสนนหลกการขางตนวา “การเรยนร หมายถง

การเปลยนแปลงทางดานพฤตกรรม หรอการแสดงออกซงมผลมาจากประสบการณ หรอแบบฝกหด

การเรยนร เปนสงจาเปนอยางหนงสาหรบการปรบตวของมนษย ดงนนการเรยนรจงเปนเหตผลหนง

ททาใหเกดการพฒนาขน

2.2 หลกการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส

ฮอฟแมน (Hoffman, 1997) ไดกลาวไววา การออกแบบทมความสาคญตอการเรยน

การสอนเปนอยางมาก เพอใหเกดการเรยนรทดทสด ควรอาศยหลกกระบวนการเรยนการสอน 7 ขน

ดงน

1. การสรางแรงจงใจใหกบผ เรยน (Motivating the Learner) การออกแบบควรเราความ

สนใจ โดยการใชภาพกราฟก ภาพเคลอนไหว สและเสยงประกอบ เพอกระตนผ เรยนใหอยากเรยนร

ควรใชกราฟกขนาดใหญไมซบซอน

2. บอกวตถประสงคของการเรยน (Identifying what is to be Learned) เพอเปนการบอก

ใหผ เรยนรลวงหนาถงประเดนสาคญของเนอหาและเปนการบอกถงเคาโครงของเนอหา ซงจะเปนผล

ใหการเรยนรมประสทธภาพขน อาจบอกเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรมหรอวตถประสงคทวไป โดย

ใชคาสน ๆ หลกเลยงคาทไมเปนทรจก ใชกราฟกงาย ๆ เชน กรอบ หรอลกศร เพอใหการแสดง

วตถประสงคนาสนใจยงขน

3. ทบทวนความรเดม (Reminding Learners of Past Knowledge) เพอเปนการเตรยม

พนฐานผ เรยนสาหรบรบความรใหม การทบทวนไมจาเปนตองเปนการทดสอบเสมอไป อาจใชการ

กระตนใหผ เรยน นกถงความรทไดรบมากอนเรองนโดยใชเสยงพด ขอความภาพ หรอใชหลาย ๆ

อยางผสมผสานกน ทงนขนอยกบความเหมาะสมของเนอหา มการแสดงความเหมอนความแตกตาง

ของโครงสรางบทเรยน เพอผ เรยนจะไดรบความรใหมไดเรวขน นอกจากนนผออกแบบควรตองทราบ

ภมหลงของผ เรยนและทศนคตของผ เรยน

4. ผ เรยนมความกระตอรอรนทจะเรยน (Requiring Active Involvement) นกการศกษา

ตางเหนพองตองกนวาการเรยนรจะเกดขนเมอผ เรยนมความตงใจทจะรบความรใหม ผ เรยนทม

Page 49: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

38

ลกษณะกระตอรอรนจะรบความรไดดกวาผ เรยนทมลกษณะเฉอย ผ เรยนจะจดจาไดดถามการ

นาเสนอเนอหาดสมพนธกบประสบการณเดมของผ เรยน ผออกแบบบทเรยนควรหาเทคนคตาง ๆ

เพอใชกระตนผ เรยนใหนาความรเดมมาใชในการศกษาความรใหม รวมทงพยายามหาทางทาให

การศกษาความรใหมของผ เรยนกระจางชดมากขน พยายามใหผ เรยนรจกเปรยบเทยบ แบงกลม หา

เหตผล คนควาวเคราะหหาคาตอบดวยตนเองโดยผออกแบบบทเรยนตองคอย ๆ ชแนวทางจากมม

กวางแลวรวบรดใหแคบลง และใชขอความกระตนใหผ เรยนคดเปน

5. ใหคาแนะนาและใหขอมลยอนกลบ (Providing Guidanec and Feedback) การให

คาแนะนาและใหขอมลยอนกลบในระหวางทผ เรยนศกษาอยในเวป เปนการกระตนความสนใจของ

ผ เรยนไดด ผ เรยนจะทราบความกาวหนาในการเรยนของตนเอง การเปดโอกาสใหผ เรยนรวมคดรวม

กจกรรมในสวนทเกยวของกบเนอหา การถาม การตอบจะทาใหผ เรยนจดจาไดมากกวาการอานหรอ

ลอกขอความเพยงอยางเดยว ควรใหผ เรยนตอบสนองวธใดวธหนงเปนครงคราว หรอตอบคาถามได

หลาย ๆ แบบ เชน เตมคาลงในชองวาง จบค แบบฝกหด แบบปรนย

6. ทดสอบความร (Testing) เพอใหแนใจวานกเรยนไดรบความร ผออกแบบสามารถออก

แบบทดสอบ เปนการเปดโอกาสใหผ เรยนสามารถประเมนผลการเรยนของตนเองได อาจจดใหมการ

ทดสอบระหวางเรยน หรอทดสอบทายบทเรยน ทงนควรสรางขอสอบใหตรงกบจดประสงคของ

บทเรยน ขอสอบ คาตอบและขอมลยอนกลบควรอยในกรอบเดยวกน และแสดงตอเนองกนอยาง

รวดเรว ไมควรใหผ เรยนพมพคาตอบยาวเกนไป ควรบอกผ เรยนถงวธตอบใหชดเจน คานงถงความ

แมนยาและความเชอถอไดของแบบทดสอบ

7. การนาความรไปใช (Providing Enrichment and Remediation) เปนการสรปแนวคด

สาคญ ควรใหผ เรยนทราบวา ความรใหมมสวนสมพนธกบความรเดมอยางไร ควรเสนอแนะ

สถานการณทจะนาความรใหมไปใชและบอกผ เรยนถงแหลงขอมลทจะใชอางองหรอคนควาตอไป

หลกการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสของฮอฟแมน (Hoffman) สามารถนามา

ประยกตใชในเรองการออกแบบบทเรยนหนงสออเลกทรอนกสทดวา ควรประกอบดวยการออกแบบ

ในเรองสตวอกษร เพอใหบทเรยนนาสนใจ มการบอกวตถประสงคกอนเรยนเพอใหผ เรยนรลวงหนา

ถงประเดนสาคญของเนอหาและเปนการบอกถงเคาโครงเนอหาซงจะเปนผลใหการเรยนรม

ประสทธภาพขน อาจบอกเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรมหรอวตถประสงคทวไป

Page 50: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

39

นกออกแบบสวนใหญจะมรปแบบการสรางทแตกตางกน โดยทวไปจะขนอยกบความถนด

และความพอใจของตนเปนหลก โดยไมคานงถงหลกในการออกแบบทถกตองเทาทควร นก

การศกษาไดสรปหลกในการออกแบบลกษณะของหนงสออเลกทรอนกสทดไวดงน

1. โครงสรางทชดเจน

ผสอนควรจดโครงสรางหรอจดระเบยบของขอมลทชดเจน แยกยอยเนอหาออกเปนสวน

ตาง ๆ ทสมพนธกนและใหอยในมาตรฐานเดยวกน จะชวยใหนาใชงานและงายตอการเรยนรเนอหา

ของผ เรยน นอกจากนควรกาหนดใหผ เรยนไดเขาสหนาจอแรกทมคาอธบายเบองตน มการแสดง

โครงสรางภายในของหนงสออเลกทรอนกส ซงอาจอยในลกษณะของสารบญ หรอรายการ เพอ

ผ เรยนจะไดทราบถงขอบเขตทจะศกษา

2. การใชงานทงาย

ลกษณะของหนงสออเลกทรอนกสทมการใชงานงายจะชวยใหผ เรยนรสกสบายใจตอการ

เรยนและสามารถทาความเขาใจกบเนอหาไดอยางเตมท โดยไมตองมาเสยเวลาอยกบการทาความ

เขาใจการใชงานทสบสน ดวยเหตนผ ออกแบบจงควรกาหนดป มการใชงานทชดเจน เหมาะสม

โดยเฉพาะป มควบคมเสนทางการเขาสเนอหา ไมวาจะเปนเดนหนา ถอยหลง รวมทงอาจมการ

แนะนาวาผ เรยนควรจะเรยนอยางไร ขนตอนใดกอนหรอหลง แตอยางไรกตามควรเพมความยดหยน

ใหผ เรยนสามารถกาหนดเสนทางการเรยนรไดเอง

3. การเชอมโยงทด

การเชอมโยงควรอยในรปแบบทเปนมาตรฐานทวไป และตองระวงเรองของตาแหนงใน

การเชอมโยง การทจานวนการเชอมโยงมาและกระจดกระจายอยทวไปในหนาจอ กอใหเกดความ

สบสน นอกจากนคาทใชสาหรบการเชอมโยงจะตองเขาใจงายมความชดเจนและไมสนจนเกนไป

นอกจากนในแตละหนาทจะสรางมาควรมจดเชอมโยงกบมายงหนาแรกทกาลงใชงานอยดวย

4. ความเหมาะสมในหนาจอ

เนอหาทนาเสนอในแตละหนาควรกระชบและทนสมย นอกจากนการใชรปภาพเพอเปนพน

หลง ไมควรเนนสสนทฉดฉาดมากนก เพราะอาจจะไปลดความเดนชดของเนอหาลง ควรใชภาพทม

สออน ๆ ไมสวางจนเกนไปรวมไปถงการใชเทคนคตาง ๆ

หลกในการออกแบบลกษณะของหนงสออเลกทรอนกสทด ควรมการออกแบบโครงสรางท

ชดเจนเพองายตอการใชงาน เพราะการแยกยอยเนอหาออกเปนสวนตาง ๆ ทสมพนธกนและใหอย

ในมาตรฐานเดยวกน จะชวยใหนาใชงานและงายตอการเรยนรเนอหาของผ เรยน นอกจากนควร

Page 51: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

40

กาหนดใหผ เรยนไดเขาสหนาจอแรกทมคาอธบายเบองตน มการแสดงโครงสรางภายในของหนงสอ

อเลกทรอนกส ซงอาจอยในลกษณะของสารบญหรอรายการ เพอผ เรยนจะไดทราบถงขอบเขตทจะ

ศกษา

2.3 จตวทยาเกยวกบส

การใชสใหสอดคลองกบหลกจตวทยา จะตองเขาใจวาสใดใหความรสกตอมนษยอยางไร

จงจะใชไดอยางเหมาะสม ความรสกเกยวกบส สามารถจาแนกออกไดดงน

สแดง ใหความรสกอนตราย เรารอน รนแรง มนคง อดมสมบรณ

สสม ใหความรสกสวาง เรารอน ฉดฉาด

สเหลอง ใหความรสกสวาง สดใส สดชน ระวง

สเขยว ใหความรสกงอกงาม พกผอน สดชน

สนาเงน ใหความรสกสงบ ผอนคลาย สงางาม ทบ

สมวง ใหความรสกหนก สงบ มเลศนย

สนาตาล ใหความรสกเกา หนก สงบเงยบ

สขาว ใหความรสกบรสทธ สะอาด ใหม สดใด

การใชตามหลกจตวทยา สามารถกอใหเกดประโยชนไดหลายประการ ทงนขนอยกบ

ลกษณะการ ใชงาน ประโยชนทไดรบนนสามารถสรปไดดงน

1. ประโยชนในดานแสดงเวลาของบรรยากาศในภาพเขยน เพราะสบรรยายในภาพเขยน

นนจะแสดงใหรวาเปนภาพตอนเชา

2. ในดานการคา คอ ทาใหสนคาสวยงาม นาซอขาย นอกจากนยงใชกบงานโฆษณา ชวย

ทาใหยอดจาหนายสงขน

3. ในดานประสทธภาพของการทางาน เชน ถาทาสใหกบโรงงานใหถกหลกจตวทยา จะ

ทาใหชวยสรางบรรยากาศใหนาทางานได ซงมผลตอประสทธภาพในการทางาน

4. ในดานการตกแตง สของหองและเฟอรนเจอรชวยแกปญหาเรองความสวางของหอง

รวมทงความสขในการใชหอง ถาเปนโรงเรยนเดกจะเรยนไดผลด และถาเปนโรงพยาบาลผ ปวยจะ

หายเรวเปนตน

Page 52: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

41

3. หลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

3.1 ความสาคญ

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ให

เปนหลกสตรแกนกลางของประเทศโดยกาหนดจดหมาย และมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายและ

กรอบทศทางในการพฒนาคณภาพผ เรยนใหเปนคนด มปญญา มคณภาพชวตทดและมขด

ความสามารถในการแขงขนในเวทระดบโลก พรอมกนนไดปรบกระบวนการพฒนาหลกสตรใหม

ความสอดคลองกบเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไข

เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทมงเนนการกระจายอานาจทางการศกษาใหทองถนและสถานศกษา

ไดมบทบาทและมสวนรวมในการพฒนาหลกสตร เพอใหสอดคลองกบสภาพ และความตองการของ

ทองถน (กระทรวงศกษาธการ, 2551)

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 ( พ.ศ. 2550 – 2554) ไดชใหเหนถง

ความจาเปนในการปรบเปลยนจดเนนในการพฒนาคณภาพคนในสงคมไทยให มคณธรรม และม

ความรอบรอยางเทาทน ใหมความพรอมทงดานรางกาย สตปญญา อารมณ และศลธรรม สามารถ

กาวทนการเปลยนแปลง เพอนาไปสสงคมฐานความรไดอยางมนคงแนวการพฒนาคนดงกลาว มง

เตรยมเดกและเยาวชนใหมพนฐานจตใจทดงาม มจตสาธารณะ พรอมทงมสมรรถนะ ทกษะและ

ความรพนฐานทจาเปนในการดารงชวต อนจะสงผลตอการพฒนาประเทศแบบยงยน (สภาพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2548) ซงแนวทางดงกลาวสอดคลองกบนโยบายของ

กระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชนของชาตเขาสโลกยคศตวรรษท 21 โดยมงสงเสรมผ เรยนม

คณธรรม รกความเปนไทย ใหมทกษะการคดวเคราะห สรางสรรค มทกษะดานเทคโนโลย สามารถ

ทางานรวมกบผ อน และสามารถอยรวมกบผ อนในสงคมโลกไดอยางสนต (กระทรวงศกษาธการ,

2551)

จากขอคนพบในการศกษาวจย และตดตามผลการใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2544 ประกอบกบขอมลจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10

เกยวกบแนวทางการพฒนาคนในสงคมไทย และจดเนนของกระทรวงศกษาธการในการพฒนา

เยาวชนสศตวรรษท 21 จงเกดการทบทวนหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช2544 เพอ

นาไปสการพฒนาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทมความเหมาะสม

ชดเจน ทงเปาหมายของหลกสตรในการพฒนาคณภาพผ เรยน และกระบวนการนาหลกสตรไปส

การปฏบตในระดบเขตพนทการศกษาและสถานศกษา โดยไดมการกาหนดวสยทศน จดหมาย

Page 53: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

42

สมรรถนะสาคญของผ เรยน คณลกษณะอนพงประสงค มาตรฐานการเรยนรและตวชวด ทชดเจน

เพอใชเปนทศทางในการจดทาหลกสตร การเรยนการสอนในแตละระดบ นอกจากนนไดกาหนด

โครงสรางเวลาเรยนขนตาของแตละกลมสาระการเรยนรในแตละชนปไวในหลกสตรแกนกลาง และ

เปดโอกาสใหสถานศกษาเพมเตมเวลาเรยนไดตามความพรอมและจดเนน อกทงไดปรบกระบวนการ

วดและประเมนผลผ เรยน เกณฑการจบการศกษาแตละระดบ และเอกสารแสดงหลกฐานทาง

การศกษาใหมความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร และมความชดเจนตอการนาไปปฏบต

3.2 วสยทศน

หลกสตรสถานศกษา มงมนจดการศกษา พฒนาผ เรยนใหเปนมนษย ทมความสมดลทง

ดานรางกาย ความร คณธรรม เสยสละเพอสงคม นยมความเปนไทย ประยกตใชภมปญญาทองถน

อนรกษสงแวดลอม ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปน

ประมข โดยมงเนนผ เรยนเปนสาคญ และการศกษาตลอดชวต เพอใหทกคนสามารถเรยนรและ

พฒนาไดเตมศกยภาพ

3.3 หลกการ

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทสาคญดงน

1. เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดมงหมายและมาตรฐาน

การเรยนร เปนเปาหมายสาหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบน

พนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

2. เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยาง

เสมอภาคและมคณภาพ

3. เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอานาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจด

การศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

4. เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลาและการ

จดการเรยนร

5. เปนหลกสตรการศกษาทเนนผ เรยนเปนสาคญ

6. เปนหลกสตรการศกษาสาหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย

ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ

Page 54: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

43

3.4 จดมงหมาย

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผ เรยนใหเปนคนด มปญญา ม

ความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ จงกาหนดเปนจดหมาย เพอใหเกดกบ

ผ เรยนเมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน

1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและ

ปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง

2. มความรอนเปนสากลและมความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหาการ

ใชเทคโนโลยและมทกษะชวต

3. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกกาลงกาย

4. มความรกชาต มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวต

และการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

5. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนา

สงแวดลอม มจตสาธารณะทมงมนทาประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนใน

สงคมอยางมความสข

3.5 สมรรถนะสาคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงค

ในการพฒนาผ เรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงเนนพฒนาผ เรยนให

มคณภาพตามมาตรฐานทกาหนด ซงจะชวยใหผ เรยนเกดสมรรถนะสาคญและคณลกษณะอนพง

ประสงค ดงน

สมรรถนะสาคญของผเรยน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงใหผ เรยนเกดสมรรถนะสาคญ 5 ประการ ดงน

1. ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบและสงสาร มวฒนธรรมใน

การใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเองเพอแลกเปลยน

ขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการ

เจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวย

หลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสาร ทมประสทธภาพโดยคานงถง

ผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

Page 55: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

44

2. ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การ

คดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอนาไปสการสรางองค

ความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม

3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรคตาง ๆ

ทเผชญ ไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ เขาใจ

ความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมา

ใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพโดยคานงถงผลกระทบท

เกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม

4. ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการนากระบวนการตาง ๆ ไปใช

ในการดาเนนชวตประจาวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การทางานและการอย

รวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความ

ขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม

และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผ อน

5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก และใช เทคโนโลยดาน

ตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคม ในดานการเรยนร การ

สอสาร การทางาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

คณลกษณะอนพงประสงค

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผ เรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค

เพอใหสามารถอยรวมกบผ อนในสงคมไดอยางมความสข ในฐานะเปนพลเมองไทยและพลโลก ดงน

1. รกชาต ศาสน กษตรย

2. ซอสตยสจรต

3. มวนย

4. ใฝเรยนร

5. อยอยางพอเพยง

6. มงมนในการทางาน

7. รกความเปนไทย

8. มจตสาธารณะ

Page 56: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

45

นอกจากน สถานศกษาสามารถกาหนดคณลกษณะอนพงประสงคเพมเตมใหสอดคลอง

ตามบรบทและจดเนนของตนเอง

3.6 สาระและมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร

สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต

มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง และ

หนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตททางานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสง

ทเรยนรและนาความรไปใชในการดารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

มาตรฐาน ว 1.2 เขาใจกระบวนการและความสาคญของการถายทอดลกษณะทาง

พนธกรรมววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพทม

ผลกระทบตอมนษย และสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร

สอสาร สงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

สาระท 2 ชวตกบสงแวดลอม

มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบ

สงมชวตความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะ หาความรและ

จตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความสาคญของทรพยากรธรรมชาต การใชทรพยากรธรรมชาตใน

ระดบทองถน ประเทศ และโลกนาความรไปใชในในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ในทองถนอยางยงยน

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสราง

และแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงท

เรยนร นาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนแปลงสถานะของสาร การเกด

สารละลาย การเกดปฏกรยา มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร

และนาความรไปใชประโยชน

สาระท 4 แรงและการเคลอนท

มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวง และแรงนวเคลยร ม

กระบวนการ สบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชนอยางถกตองและม

คณธรรม

Page 57: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

46

มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตางๆ ของวตถในธรรมชาตมกระบวนการ

สบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 5 พลงงาน

มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวต การเปลยนรป

พลงงานปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม ม

กระบวน การสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 6หนา กระบวนการเปลยนแปลงของโลก

มาตรฐาน ว 6.1 เ ขาใจกระบวนการตาง ๆ ท เกดข นบนผวโลกและภายในโลก

ความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐาน

ของโลก มกระบวนการ สบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไป

ใชประโยชน

สาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ

มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซและเอกภพการปฏสมพนธ

ภายในระบบสรยะและผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร

การสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 7.2 เขาใจความสาคญของเทคโนโลยอวกาศทนามาใชในการสารวจอวกาศ

และทรพยากร ธรรมชาต ดานการเกษตรและการสอสาร มกระบวนการสบเสาะ หาความรและ

จตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชนอยางมคณธรรมตอชวตและ

สงแวดลอม

สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหา

ความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถ

อธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวา วทยาศาสตร

เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

3.8 คาอธบายรายวชาวทยาศาสตร รหสวชา ว21101 วทยาศาสตร กลมสาระการ

เรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

ศกษา วเคราะห อธบาย อภปรายเกยวกบเซลลและสวนประกอบของเซลล ความสาคญ

ของกระบวนการการสงเคราะหแสงทมสงมชวตและสงแวดลอม โครงสรางและหนาทของพช การ

สรางอาหารของพช การสบพนธและการเจรญเตบโตของพช พฤตกรรมการตอบสนองของพชตอสง

Page 58: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

47

เรา เทคโนโลยชวภาพ การจาแนกสาร สารเนอเดยว สารเนอผสม สารแขวนลอย สารคอลลอยด

สารละลาย ความเปนกรด – เบสของสาร การแยกสารและการสกดสารบางชนด โดยใช

กระบวนการทางวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร สารวจตรวจสอบ สบคนขอมล อภปราย

เพอใหเกดความร ความคด ความเขาใจ สามารถสอสารสงทเรยนร มความสามารถตดสนใจ

สามารถนาความรไปใชในชวตประจาวนไดอยางเมาะสม มจตวทยาศาสตร จรยธรรม คณธรรม

และคานยมทเหมาะสม สามารถทางานรวมกบผ อนไดและเหนประโยชนการดารงชวตตามแนวทาง

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

4. หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการสอนแบบสบเสาะหาความร

4.1 ความหมายและแนวคดเกยวกบการสอนแบบสบเสาะหาความร (Inquiry

Method)

การสอนแบบสบเสาะหาความรมผใหความหมายและแนวคดหลากหลาย ดงน

อนนต จนทรกว (2523) กลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความรเปนวธการสงเสรมให

นกเรยนรจกคดดวยตนเอง รจกคนควาหาเหตผล และสามารถแกปญหาได โดยการนาเอาวธการ

ตางๆ ของกระบวนการทางวทยาศาสตรไปใช นอกจากนยงเปนการเรยนเพอพฒนาทกษะ

กระบวนการทางวทยาศาสตรดวย

สวฒน นยมคา (2531) กลาววาการสอนแบบสบเสาะหาความรเปนการสอนทสงเสรมให

นกเรยนเปนผ คนควา หรอสบเสาะหาความรเกยวกบสงใดสงหนงทนกเรยนยงไมเคยมความรในสง

นนมากอน โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนเครองมอ

ดวงเดอน เทศวานช (2535) กลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความรเปนรปแบบการสอน

ทเนนทกษะการคดอยางมระบบ โดยคานงถงความสมพนธระหวางเหตและผล ซงตองมหลกฐาน

สนบสนน วธนเปนวธทนกเรยนพจารณาเหตผล สามารถใชคาถามทถกตองและคลองแคลวสามารถ

สรางและทดสอบสมมตฐานดวยการทดลอง และตความจากการทดลองดวยตนเอง โดยไมขนอยกบ

คาอธบายของคร เปนวธการทชวยใหนกเรยนมระบบวธการแกปญหาในทางวทยาศาสตรดวยตนเอง

สมจต สวธนไพบลย (2541) กลาววา หลกการสอนแบบสบเสาะหาความรผ เรยนจะตอง

เปนผ คนควาหาความร จะโดยทางตรงหรอทางออมกตาม สวนครจะเปนผ อานวยความสะดวก

แนะนาและใหความชวยเหลอเทาทจาเปน ประกอบดวยกระบวนการทสาคญ ไดแก การสารวจ และ

การสรางองคความร

Page 59: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

48

มนมนส สดสน (2543) สรปความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความรไววาการสอน

แบบสบเสาะหาความรเปนวธการหนงทมงสงเสรมใหผ เรยนรจกคนควาหาความร คดและแกปญหา

ไดดวยตนเองอยางมระบบของการคด ใชกระบวนการของการคนควาหาความร ซงประกอบดวย

วธการทางวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร ครมหนาท

จดบรรยากาศ การสอนใหเออตอการเรยนร คดแกปญหาโดยใชการทดลอง และอภปรายซกถามเปน

กจกรรมหลกในการสอน

ชลสต จนทาส (2543) สรปความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความรไววาการสอน

แบบสบเสาะหาความรเปนวธการทมงสงเสรมใหนกเรยนรจกคนควาหาความรดวยตนเอง โดยใช

กระบวนการแสวงหาความร ซงครมหนาทเพยงเปนผคอยใหความชวยเหลอ จดเตรยมสภาพการณ

และกจกรรมใหเออตอกระบวนการทฝกใหคดหาเหตผล สบเสาะหาความร รวมทงการแกปญหาให

ไดโดยใชคาถามและสอการเรยนการสอนตาง ๆ เชน ของจรง สถานการณ ใหนกเรยนลงมอ

ปฏบตการสารวจ คนหาดวยตนเอง บรรยากาศการเรยนการสอนใหนกเรยนมอสระในการซกถาม

การอภปรายและมแรงเสรม อาจกลาวไดวาเปนการสอนใหนกเรยนคดเปน ทาเปน และแกปญหาได

นนเอง

กด (Good, 1973) ไดใหความหมายของการสอนแบบการสบเสาะหาความรวาเปนเทคนค

หรอกลวธอยางหนงในการจดใหเกดการเรยนรเนอหาบางอยางของวชาวทยาศาสตร โดยกระตนให

นกเรยนมความอยากรอยากเหน เสาะแสวงหาความรโดยการถามคาถาม และพยายามคนหา

คาตอบใหพบดวยตนเอง นอกจากนยงใหความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความรอกอยาง

หนงวาเปนวธการเรยนโดยการแกปญหาจากกจกรรมทจดขน และใชวธการทางวทยาศาสตรในการ

ทากจกรรม ซงปรากฏการณใหม ๆ ทนกเรยนเผชญแตละครง จะเปนตวกระตนการคดกบการสงเกต

กบสงทสรปพาดพงอยางชดเจน ประดษฐ คดคน ตความหมายภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสม

ทสด การใชวธการอยางชาญฉลาดสามารถทดสอบได และสรปอยางมเหตผล

ซนดและโทรวบรดจ (Sun and Trowbridge, 1973) สรปลกษณะของการสอนแบบสบ

เสาะหาความรวา เปนการสอนทผ เรยนเปนศนยกลาง สรางมโนทศนดวยตนเอง และเปนการพฒนา

ความสามารถดานตางๆ ของนกเรยน เชน ความสามารถทางวธการ ทกษะทางสงคม ความคด

สรางสรรค ซงตองใหอสระและใหผ เรยนมโอกาสคด และเปนการเรยนทเนนการทดลอง เพอให

ผ เรยน คนพบดวยตนเอง และการเรยนแบบ สบเสาะหาความรจะกาหนดเวลาสาหรบการเรยนร

Page 60: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

49

ซานดรา เค เอเบล (Sandra K. Abell, 2002) ไดกลาวถงความหมายของการสบเสาะหา

ความรตามท NSES และ AAAS นยามไว ดงน

NSES (National Science Education Standards) ไดใหความหมายของการสบเสาะหา

ความรวาเปนกจกรรมทหลากหลายเกยวกบการสงเกต การถามคาถาม การสารวจตรวจสอบจาก

เอกสารและแหลงความรอน ๆ การวางแผนการสารวจตรวจสอบ การทดสอบตรวจสอบหลกฐานเพอ

เปนการยนยนความรทไดคนพบมาแลว การใชเครองมอในการรวบรวม การวเคราะห และการแปล

ความหมายขอมล การนาเสนอผลงาน การอธบายและการคาดคะเน และการอภปรายแลกเปลยน

ความคดเหนกนเกยวกบผลงานทได

AAAS (American Association for the Advancement of Science) ไดใหความหมาย

การสบเสาะหาความรวา เรมตนดวยคาถามเกยวกบธรรมชาตพรอมทงกระตนนกเรยนใหตนเตน

สงสยใครรใหนกเรยนตงใจรวบรวมขอมลและหลกฐาน ครเตรยมขอมลเอกสารความรตางๆ ทมคน

ศกษาคนความาแลว เพอใหนกเรยนเชอมโยงกบความรใหม หรอเพอใหมองเหนภาพไดชดเจนลกซง

ขนใหนกเรยนอธบายใหชดเจน ไมเนนความจาเกยวกบศพททางวชาการ และใชกระบวนการกลม

ดงนนกระบวนการสบเสาะหาความร (Inquiry process) เปนกระบวนการเรยนรทให

ผ เรยนสรางองคความรใหมดวยตนเอง โดยผานกระบวนการคดและปฏบต และใชกระบวนการทาง

วทยาศาสตรเปนเครองมอ

4.2 ระดบของการสบเสาะหาความร (Level of inquiry) แบงเปน 4 ระดบ คอ

4.2.1 การสบเสาะหาความรแบบยนยน (Confirmed Inquiry) เปนการสบเสาะหา

ความร ทใหผ เรยนเปนผตรวจสอบความรหรอแนวคด เพอยนยนความรหรอแนวคดทถกคนพบ

มาแลว โดยครเปน ผ กาหนดปญหาและคาตอบ หรอองคความรทคาดหวงใหผ เรยนคนพบ และให

ผ เรยนทากจกรรมทกาหนดในหนงสอหรอใบงาน หรอตามทครบรรยายบอกกลาว

4.2.2 การสบเสาะหาความรแบบนาทาง (Directed Inquiry) เปนการสบเสาะหา

ความรทใหผ เรยนคนพบองคความรใหมดวยตนเอง โดยครเปนผ กาหนดปญหา และสาธตหรอ

อธบายการสารวจตรวจสอบ แลวใหผ เรยนปฏบตการสารวจตรวจสอบตามวธการทกาหนด

4.2.3 การสบเสาะหาความรแบบชแนะแนวทาง (Guided Inquiry) เปนการสบเสาะหา

ความรทใหผ เรยนคนพบองคความรใหมดวยตนเอง โดยผ เรยนเปนผ กาหนดปญหา และครเปนผ

ชแนะแนวทางการสารวจตรวจสอบ รวมทงใหคาปรกษาหรอแนะนาใหผ เรยนปฏบตการสารวจ

ตรวจสอบ

Page 61: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

50

4.2.4 การสบเสาะหาความรแบบเปด (Open Inquiry) เปนการสบเสาะหาความรทให

ผ เรยนคนพบองคความรใหมดวยตนเอง โดยใหผ เรยนมอสระในการคด เปนผ กาหนดปญหา

ออกแบบ และปฏบตการสารวจตรวจสอบดวยตนเอง

4.3. จตวทยาทเปนพนฐานของการเรยนรแบบสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร

4.3.1 การเรยนรวทยาศาสตรนนผ เรยนจะเรยนรไดดยงขนตอเมอผ เรยนไดเกยวของ

โดยตรงกบการคนหาความรนน ๆ มากกวาการบอกใหผ เรยนร

4.3.2 การเรยนรจะเกดไดดทสด เมอสถานการณแวดลอมในการเรยนรนนยวยให

ผ เรยนอยากเรยน ไมใชบบบงคบผ เรยน และครตองจดกจกรรมทจะนาไปสความสาเรจในการ

คนควาทดลอง

4.3.3 วธการนาเสนอของคร จะตองสงเสรมใหผ เรยนรจกคด มความคดสรางสรรค ให

โอกาสผ เรยนไดใชความคดของตนเองมากทสด

ทงนกจกรรมทจะใหผ เรยนทาการสารวจตรวจสอบจะตองเชอมโยงกบความรเดม และ

ผ เรยนมความรและทกษะเพยงพอทจะแสวงหาความรใหม โดยกจกรรมทจดควรเปนกจกรรมนาไปส

การสารวจตรวจสอบ หรอแสวงหาความรใหม

4.4 รปแบบการสอนแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร (Inquiry Cycle)

นกการศกษาจากกลม BSCS (Biological Science Curriculum Society) ไดเสนอ

กระบวนการสบเสาะหาความร เพอใหผ เรยนสรางองคความรใหม โดยเชอมโยงสงทเรยนรเขากบ

ประสบการณหรอความรเดม เปนความรหรอแนวคดของผ เรยนเอง เรยกรปแบบการสอนนวา

Inquiry cycle หรอ 5Es มขนตอนดงน (BSCS, 1997)

4.4.1 การสรางความสนใจ (Engage) ขนตอนนเปนขนตอนแรกของกระบวนการ

เรยนรทจะนาเขาสบทเรยน จดประสงคทสาคญของขนตอนน คอ ทาใหผ เรยนสนใจ ใครรในกจกรรม

ทจะนาเขาสบทเรยน ควรจะเชอมโยงประสบการณการเรยนรเดมกบปจจบน และควรเปนกจกรรมท

คาดวากาลงจะเกดขน ซงทาใหผ เรยนสนใจจดจอทจะศกษาความคดรวบยอด กระบวนการ หรอ

ทกษะ และเรมคดเชอมโยงความคดรวบยอด กระบวนการ หรอทกษะกบประสบการณเดม

4.4.2 การสารวจและคนหา (Explore) ขนตอนนเปนขนตอนททาใหผ เ รยนม

ประสบการณรวมกนในการสรางและพฒนาความคดรวบยอด กระบวนการ และทกษะ โดยการให

เวลาและโอกาสแกผ เรยนในการทากจกรรมการสารวจและคนหาสงทผ เรยนตองการเรยนรตาม

ความคดเหนผ เรยนแตละคน หลงจากนนผ เรยนแตละคนไดอภปรายแลกเปลยนความคดเหน

Page 62: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

51

เกยวกบการคดรวบยอด กระบวนการ และทกษะในระหวางทผ เรยนทากจกรรมสารวจและคนหา

เปนโอกาสทผ เรยนจะไดตรวจสอบหรอเกบรวบรวมขอมลเกยวกบความคดรวบยอดของผ เรยนทยง

ไมถกตองและยงไมสมบรณ โดยการใหผ เรยนอธบายและยกตวอยางเกยวกบความคดเหนของ

ผ เรยน ครควรระลกอยเสมอเกยวกบความสามารถของผ เรยนตามประเดนปญหา ผลจากการท

ผ เรยนมใจจดจอในการทากจกรรม ผ เรยนควรจะสามารถเชอมโยงการสงเกต การจาแนกตวแปร

และคาถามเกยวกบเหตการณนนได

4.4.3 การอธบาย (Explain) ขนตอนนเปนขนตอนทใหผ เรยนไดพฒนาความ สามารถ

ในการอธบายความคดรวบยอดทไดจากการสารวจและคนหา ครควรใหโอกาสแกผ เรยนไดอภปราย

แลกเปลยนความคดเหนกนเกยวกบทกษะหรอพฤตกรรมการเรยนร การอธบายนนตองการใหผ เรยน

ไดใชขอสรปรวมกนในการเชอมโยงสงทเรยนร ในชวงเวลาทเหมาะสมนครควรชแนะผ เรยนเกยวกบ

การสรปและการอธบายรายละเอยด แตอยางไรกตามครควรระลกอยเสมอวากจกรรมเหลานยงคง

เนนผ เรยนเปนศนยกลาง นนคอ ผ เรยนไดพฒนาความสามารถในการอธบายดวยตวผ เรยนเอง

บทบาทของครเพยงแตชแนะผานทางกจกรรม เพอใหผ เรยนมโอกาสอยางเตมทในการพฒนาความร

ความเขาใจในความคดรวบยอดใหชดเจน ในทสดผ เรยนควรจะสามารถอธบายความคดรวบยอดได

อยางเขาใจ โดยเชอมโยงประสบการณ ความรเดมและสงทเรยนรเขาดวยกน

4.4.4 การขยายความร (Elaborate) ขนตอนนเปนขนตอนทใหผ เรยนไดยนยนและ

ขยายหรอเพมเตมความรความเขาใจในความคดรวบยอดใหกวางขวางและลกซงยงขน และยงเปด

โอกาสใหผ เรยนไดฝกทกษะและปฏบตตามทผ เรยนตองการ ในกรณทผ เรยนไมเขาใจหรอยงสบสน

อยหรออาจจะเขาใจเฉพาะขอสรปทไดจากการปฏบตการสารวจและคนหาเทานน ควรให

ประสบการณใหมผ เรยนจะไดพฒนาความรความเขาใจในความคดรวบยอดใหกวางขวางและลกซง

ยงขน

4.4.5 การประเมนผล (Evaluate) ขนตอนนผ เรยนจะไดรบขอมลยอนกลบเกยวกบการ

อธบายความรความเขาใจของตนเอง ระหวางการเรยนการสอนในขนนของรปแบบการสอน ครตอง

กระตนหรอสงเสรมใหผ เรยนประเมนความรความเขาใจและความสามารถของตนเอง และยงเปด

โอกาสใหครไดประเมนความรความเขาใจและพฒนาทกษะของผ เรยนดวย

ในการนาการสอนนไปใช สามารถสรปไดดงตารางตอไปน

Page 63: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

52

ตาราง 2 แสดงบทบาทของครในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es)

ข น ต อ น ก า ร

เรยนการสอน

สงทครควรทา

สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es

1.การสรางความ

สนใจ (Engage)

สรางความสนใจ

สรางความอยากรอยากเหน

ตงคาถามกระตนใหนกเรยนคด

ดงเอาคาตอบทยงไมครอบคลมสง ท

นก เ ร ย น ร ห ร อ ค ว า ม คด เ ก ย ว กบ

ความคดรวบยอด หรอเนอหาสาระ

อธบายความคดรวบยอด

ใหคาจากดความและคาตอบ

สรปประเดนให

จดคาตอบใหเปนหมวดหม

บรรยาย

2.การสารวจและ

คนหา (Explore)

สงเสรมใหนกเรยนทางานรวมกนในการ

สารวจตรวจสอบ

สงเกตและฟงการโตตอบกนระหวาง

นกเรยนกบนกเรยน

ซกถามเพอนาไปสการสารวจตรวจสอบ

ของนกเรยน

ใ ห เวลานกเ รยนในการคดขอสงสย

ตลอดจนปญหาตางๆ

ทาหนาทใหคาปรกษาแกนกเรยน

เตรยมคาตอบไวให

บอกหรออธบายวธการแกปญหา

จดคาตอบใหเปนหมวดหม

บอกนกเรยนเมอนกเรยนทาไมถก

ใหขอมลหรอขอเทจจรงทใชใน

การแกปญหา

นานกเรยนแกปญหาทละขนตอน

3 . ก า ร อ ธ บ า ย

(Explain)

สงเสรมใหนกเรยนอธบายความคดรวบ

ยอดหรอแนวคด หรอใหคาจากดความ

ดวยคาพดของนกเรยนเอง

ใหนกเรยนแสดงหลกฐาน ใหเหตผลและ

อธบายใหกระจาง

ใหนกเรยนอธบาย ใหคาจากดความและ

ชบอกสวนประกอบตางๆ ในแผนภาพ

ใหนกเรยนใชประสบการณเดมของตน

เปนพนฐานในการอธบายความคดรวบ

ยอดหรอแนวคด

ย อ ม ร บ ค า อ ธ บ า ย โ ด ย ไ ม ม

หลกฐานหรอใหเหตผลประกอบ

ไมสนใจคาอธบายของนกเรยน

แนะนานกเรยนโดยปราศจากการ

เชอมโยงแนวคด หรอความคด

รวบยอดหรอทกษะ

Page 64: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

53

ตางราง 2 แสดงบทบาทของครในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es) (ตอ)

ข น ต อ น ก า ร

เรยนการสอน

สงทครควรทา

สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es

4. การขยาย

ความร

(Elaborate)

คาดหวงใหนกเรยนไดใชประโยชนจาก

การ ช บ อก ส วน ป ระ กอบ ตา ง ๆ ใ น

แผนภาพคาจากดความและการอธบาย

สงทไดเรยนรมาแลว

สงเสรมใหนกเรยนนาสงทนกเรยนได

เรยนรไปประยกตใชหรอขยายความร

และทกษะในสถานการณใหม

ใหนกเรยนอธบายอยางหลาก หลาย

ใหนกเรยนอางองขอมลทมอยพรอมทง

แสดงหลกฐานและถามคาถามนกเรยน

วาไดเรยนรอะไรบาง หรอไดแนวคดอะไร

(ทจะนากลวธจากการสารวจตรวจสอบ

ครงนไปประยกตใช)

ใหคาตอบทชดเจน

บอกนกเรยนเมอนกเรยนทาไมถก

ใชเวลามากในการบรรยาย

นานกเรยนแกปญหาทละขนตอน

อธบายวธการแกปญหา

5 . ก า ร

ประเมนผล

(Evaluate)

สงเกตนกเรยนในการนาความ คดรวบ

ยอดและทกษะใหมไปประยกตใช

ประเมนความรและทกษะของนกเรยน

หาหลกฐานทแสดงวานกเรยนไดเปลยน

ความคด หรอพฤตกรรม

ใหนกเรยนประเมนตนเองเกยว กบการ

เรยนรและทกษะกระบวน การกลม

ถามคาถามปลายเปด เชน ทาไมนกเรยน

จงคดเชนนน มหลกฐานอะไรนกเรยน

เ รยน รอะไรเ กยว กบส งนน และจะ

อธบายสงนนอยางไร

ทดสอบคานยามศพท และขอเทจ

จรง

ใหแนวคดหรอความคดรอบยอด

ใหม

ทาใหคลมเครอ

สงเสรมการอภปรายทไมเชอมโยง

ความคดรวบยอดหรอทกษะ

Page 65: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

54

ตาราง 3 แสดงบทบาทของนกเรยนในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es)

ข น ต อ น ก า ร

เรยนการสอน

สงทนกเรยนควรทา

สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es

1.การสรางความ

สนใจ (Engage)

ถามคาถาม เชน ทาไมสงนจงเกด ขนฉน

ไดเรยนรอะไรบางเกยว กบสงน

แสดงความสนใจ

ถามหาคาตอบทถก

ตอบเฉพาะคาตอบทถก

ยนยนคาตอบหรอคาอธบาย

มวธการแกปญหาเพยงวธเดยว

2.การสารวจและ

คนหา (Explore)

คดอยางอสระแตอยในขอบเขตของ

กจกรรม

ทดสอบการคาดคะเนและสมมต ฐาน

คาดคะเนและตงสมมตฐานใหม

พยายามหาทางเลอกในการแก ปญหา

และอภปรายทางเลอกเหลานนกบคนอน

บนทกการสงเกตและใหขอคด เหน

ลงขอสรป

ใหคนอนคดและสารวจตรวจสอบ

ท า ง า น เ พ ย ง ล า พ ง โ ด ย ม

ปฏสมพนธกบผ อนนอยมาก

ปฏบตอยางสบสนไมมเปาหมายท

ชดเจน

เมอแกปญหาไดแลวกไมคดตอ

3. การอธบาย

(Explain)

อธบายการแก ปญหาหรอคาตอบท

ซบซอน

ฟ ง ค า อ ธ บ า ย ข อ ง ค น อ น อ ย า ง ค ด

วเคราะห

ถามคาถามเกยวกบสงทคนอนไดอธบาย

ฟงและพยายามทาความเขาใจเกยวกบ

สงทครอธบาย

อางองกจกรรมทไดปฏบตมาแลว

ใชขอมลทไดจากการบนทก/สงเกตใน

การอธบาย

อธบายโดยไมมการเชอมโยงกบ

ประสบการณเดม

ยกตวอยางทไมเกยวของกน

ยอมรบคาอธบายโดยไมใหเหตผล

ไมสนใจคาอธบายของคนอนซงม

เหตผลพอทจะเชอถอได

Page 66: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

55

ตาราง 3 แสดงบทบาทของนกเรยนในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es) (ตอ)

ข น ต อ น ก า ร

เรยนการสอน

สงทนกเรยนควรทา

สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es

4 . ก า ร ข ย า ย

ความร

(Elaborate)

นาการชบอกสวนประกอบตางๆ ใน

แผนภาพ คาจากดความ คา อธบายและ

ทกษะไปประยกตใชในสถานการณใหม

ทคลายกบสถานการณเดม

ใชขอมลเดมในการถามคาถามกาหนด

จดประสงคในการแก ปญหาตดสนใจ

และออกแบบการทดลอง

ลง ขอ ส รป อ ย า ง สม เห ตสม ผ ลจ า ก

หลกฐานทปรากฏ

บนทกการสงเกตและอธบาย

ตรวจสอบความเขาใจกบเพอน ๆ

ปฏบตโดยไมมเปาหมายชดเจน

ไมสนใจขอมลหรอหลกฐานทมอย

อธบายเหมอนกบทครจดเตรยมไว

หรอกาหนดให

5.กาประเมนผล

(Evaluate)

ตอบคาถามปลายเปด โดยใชการสงเกต

หลกฐานและคาอธบายทยอมรบมาแลว

แสดงออกถงความรความเขาใจเกยวกบ

ความคดรวบยอดหรอทกษะ

ประเมนความกาวหนาดวยตนเอง

ถามคาถามเพอใหมการตรวจสอบตอไป

ลงขอสรปโดยปราศจากหลกฐาน

หรอคาอธบายท เ ปนทยอมรบ

มาแลว

ตอบแตเพยงวาถกหรอผดและ

อธบายใหคาจากดความ/ความจา

ไมสามารถอธบายเพอแสดงความ

เขาใจดวยคาพดของตนเอง

รปแบบการสอนนสามารถสะทอนใหเหนวา ผ เรยนไดเรยนรอะไร และผ เรยนไดเรยนรอะไร

ดงนน รปแบบการสอนนเปนทงรปแบบการเรยนรของผ เรยนและเปนรปแบบการสอนของคร

4.5. บรรยากาศการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร

อาร พนธมณ (2540) กลาววา องคประกอบสาคญในการทาใหเกดบรรยากาศการเรยน

การสอน คอ ครผสอนและผ เรยน ผสอนและผ เรยนตางมบทบาทในการสรางบรรยากาศ ครจะเปนผ

รเรมสรางบรรยากาศ ผ เรยนเปนผตอบสนอง และเตมสสนใหกบบรรยากาศการเรยนการสอนให

Page 67: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

56

เปนไปในรปแบบตาง ๆ กน บรรยากาศการเรยนการสอนทเปนอสระ ทาทาย ตนเตน ปลอดภยเปน

ประชาธปไตย ผ สอนใหความอบอนทงทางกายและจตใจ สรางความรสกไววางใจใหกบผ เรยน

ผ เรยนไดรบความเขาใจเปนมตร เอออาทร หวงใย ตลอดจนใหความดแล ชวยเหลอ จะทาใหผ เรยน

มความกลาและอยากเรยนรมากขน บรรยากาศการเรยนการสอนทมการยอมรบ มองเหนคณคาใน

ตวผ เรยน ผ เรยนเปนบคคลสาคญ มคณคา และสามารถเรยนได ผ สอนควรแสดงความรสกการ

ยอมรบผ เรยนอยางจรงใจ กระตนผ เรยนใหยอมรบกนเองและเชอมนวาสามารถทาไดสาเรจ

มสเซยลาส และคอคซ (Massialas and Cox) ไดกลาววา หองเรยนทเปนแบบสบเสาะหา

ความร ควรจะมลกษณะดงน

1) หองเรยนตองเปนประชาธปไตย เปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนอยางเตมท

2) ปญหาทนามาอภปรายนาสนใจทจะขบคด และสามารถตดสนได ครมบทบาทเพยง

กระตนใหกจกรรมการเรยนการสอนดาเนนไปดวยด

3) ทกคนในหองเรยนตองใหความรวมมอเปนอยางด

จากการศกษาคนควาจากเอกสารและบทความตางๆ สรปไดวา บรรยากาศการเรยนการ

สอนแบบสบเสาะหาความรทเออตอการพฒนากระบวนการคด ควรมลกษณะดงน

1. บรรยากาศภายในหองเรยน

1.1 เปนบรรยากาศการโตตอบกนระหวางครกบนกเรยน และนกเรยนกบนกเรยนอยาง

สรางสรรค สมเหตสมผล

1.3 เปนบรรยากาศทนกเรยนรสกอบอนใจ ปลอดภย ปราศจากการตาหน วพากษ

วจารณความคด ไมมการตดสนวาถกหรอผด

1.4 บรรยากาศตนเตน นาสนใจ สนกสนาน เพอใหการเรยนรเปนแบบสรางสรรคและ

อสระ

1.5 นกเรยนสนใจ กระตอรอรน ใหความรวมมอในการทากจกรรม

2. ปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน

2.1 ครเปนกลยาณมตรกบนกเรยน เปนกนเอง ใหกาลงใจแกนกเรยน

2.2 ครใจกวาง ใหนกเรยนโตแยงได ยอมรบฟงความคดเหนของนกเรยน

2.3 ครใหคาปรกษา ชแนะ และชวยเหลอนกเรยน

3. ปฏสมพนธระหวางนกเรยนกบนกเรยน

3.1 รวมมอรวมใจในการทากจกรรม ชวยกนคด ชวยกนทางาน ถอยทถอยอาศย

Page 68: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

57

3.2 อภปรายซกถามแลกเปลยนความคดเหนกนและโตแยงกนอยางสรางสรรค

5. หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ

5.1 ความหมายของความพงพอใจ

ความพงพอใจ (Satisfaction) เปนคาทมความหมายทหลากหลาย ซงไดจากแนวคดแต

ละทศนะตามกรอบความคด และความเชอทแตละบคคลยดถอ ดงมนกการศกษาไดให ความหมาย

ไวดงน

พน คงพล (2529, หนา 389) สรปวาความหมายของความพงพอใจในการปฏบตงาน คอ

ความรสกชอบ ยนด เตมใจ หรอเจตคตของบคคลทมตองานทเขาปฏบต ความพงพอใจเกดจากการ

ไดรบการตอบสนองความตองการทงดานวตถและจตใจ

ประสาท อศรปรดา (2541, หนา132) ไดกลาวถงความพงพอใจวาพลงทเกดจากพลงทาง

จตทม ผลไปสเปาหมายทตองการของมนษย และเปนพฤตกรรมไปสจดมงหมายทตงไว

แอปเปลไวท (ศภศร โสมาเกต, 2544, หนา49) กลาววาความพงพอใจเปนความรสก

สวนตวของบคคลในการปฏบตงาน ซงมความหมายกวางรวมไปถงความพงพอใจสภาพแวดลอม

ทางกายภาพดวยการมความสขททางานรjวมกบคนอนทเขากนได มทศนคตทดตองาน ดวย

เวกเซอร และยเกล (อางใน ดาร มศรพนธ, 2545, หนา 39) ไดใหอธบายความหมาย

ของความพงพอใจ ไววาความพงพอใจคอทศนคตโดยทว ๆ ไปของบคคลทจะนาไปสการประเมน

และความคาดหวงตองาน

กด (อางใน มยร ศรคะเณย. 2547, หนา 91 ) ไดใหความหมายไววาความพงพอใจ

หมายถง สภาพหรอระดบความพงพอใจทมผลมาจากความสนใจและเจตคต ของบคคลทมตองาน

จากทกลาวมาสรปไดวาความพงพอใจ คอความรสก ทาทของบคคลทมตอสงตาง ๆ ใน

สถานการณ หนง ๆ ทเอนเอยงไปในทางบวก และเปนความรสกทสามารถเปลยนแปลงไดเมอเวลา

หรอสถานการณท เปลยนแปลงไป ซงเปนพฤตกรรมทบคคลแสดงออกมาหลงจากทไดรบ

ประสบการณในสงทตรงตามตองการ หรอเปนความรสกมความสขเมอไดรบผลสาเรจตามความมง

หมาย ดงนน ความพงพอใจในการเรยน จงหมายถงความรสกของผ เรยนทมตอผลการจดกจกรรม

การเรยนการสอนของครผสอน

Page 69: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

58

5.2 ปจจยททาใหเกดความพงพอใจ

บาร นารด (Barnard, 1968,หนา 399) กลาววาบคคลจะมความพงพอใจตอการทางาน

หรอทากจกรรมนน ขนอยกบการกระตนของสงจงใจ 8 ประการ คอ

1. สงจงใจทเปนวตถ ไดแกเงนทอง สงของ เครองมอ เครองใช

2. สงจงใจทเปนโอกาสของบคคล ไดแกชอเสยง เกยรตยศ อานาจพเศษ ตาแหนง

3. สงจงใจทเปนสภาพ ไดแกวสดอปกรณ เครองมอเครองใช สภาพแวดลอมทเกยวกบ

การทางาน

4. สงจงใจทเปนอดมคต ไดแกความพงพอใจของบคคลทไดแสดงฝมอ ความรสกทได

ทางาน อยางเตมท

5. สงจงใจทเปนความดงดดใจทางสงคม ไดแกความสมพนธฉนมตรในหมเพอนรวมงาน

การยกยองนบถอซงกนและกน

6. สงจงใจทเปนสภาพการทางาน ไดแกการปรบปรงวถการทางานใหสอดคลองกบ

ความร ความ สามารถและใหสอดคลองกบทศนคตของแตละบคคล

7. สงจงใจทเออโอกาสใหมสวนรวมในการทางาน ไดแกการมโอกาสแสดงความคดเหน

และมสวนรวมงานทกชนดทหนวยงานจดขน

8. สงจงใจทเปนสภาพการอยรวมกน ไดแกความพอใจของบคคลทไดอยรวมกนการ รจก

กนอยาง กวางขวาง ความสนทสนมกลมเกลยว ความรวมมอในการทางาน

วลยา บตรด ( อางใน ดาร มศรพนธ, 2545, หนา42) ไดกลาวถงสงจงใจทเปน

เครองกระตน เพอใหบคคลเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน ดงน

1. สภาพทางกายภาพทพงปรารถนา (Desirble Physical Condition) หมายถงการจด

สภาพแวดลอมในการทางาน ซงเปนสงททาใหเกดความสขในการทางาน เชน สงอานวยความ

สะดวกในสานกงาน ความพรอมของเครองมอ

2. ผลประโยชนทางอดมคต (Ideal Benefactioms) หมายถง การสนองความตองการ

ดาน ความภมใจทไดแสดงฝมอ การแสดงความภกดตอองคการของตน

3. ความดงดดความสนใจทางสงคม (Associationl Attrativess) หมายถงการม

ความสมพนธของบคคลในหนวยงาน การอยรวมกนความมนคงของสงคมจะเปนหลกประกนในการ

ทางาน

Page 70: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

59

4. การปรบทศนคตและสภาพของงานใหเหมาะกบบคคล (Adaptation of Condition to

Habitual Method and Attitudes) คอการปรบปรงตาแหนงใหเหมาะสมใหสอดคลองกนระหวาง

งานกบคน

5. โอกาสในการมสวนรวมในการทางาน (Opportuenity of Enlarged Particpation) คอ

เปดโอกาสใหบคคลมสวนรวมในการทางาน จะทาใหเขาเปนผ มความสาคญในหนวยงานทาให

บคคลมกาลงใจในการทางานมากขน

5.3 แนวคดทฤษฎ เกยวกบความพงพอใจ

ในการปฏบตกจกรรมใด ๆ กตามการทผปฏบตจะเกดความพงพอใจในกจกรรมหรอการ

ทางานนนมากหรอนอยขนอยกบสงจงใจทมอยในงานนน การสรางสงจงใจหรอแรงกระตนใหเกด

กบผ ปฏบตงานจง เปนส จาเปน เพอใหการปฏบตงานเปนไปตามวตถประสงคทวางไวมผ

ทาการศกษาคนควาจนเกดแนวคดทฤษฎเกยวกบแรงจงใจในการทางานไวดงน

เฮอร ซเบอรก (อางในทองอนทร ภมประสาท, 2547, หนา55) ไดกลาววาจากการทเขา

ไดทาการศกษาคนควาทฤษฎทเปนมลเหตททาใหเกดความพงพอใจในการทางานไว 2 ปจจย คอ

1. ปจจยกระตน (Motivation Factors) เปนปจจยทเกยวกบการทางาน ซงมผล

กอใหเกดความพงพอใจในการทางาน เชน ความสาเรจของงาน การไดรบการยอมรบนบถอลกษณะ

ของความรบผดชอบ ความกาวหนาในตาแหนงการงาน

2. ปจจยคาจน (Hygiene Factors) เปนปจจยทเกยวของกบสงแวดลอมในการทางาน

และมหนาทใหบคคลเกดความพงพอใจในการทางานเชน เงนเดอน โอกาสทจะกาวหนาในอนาคต

สถานะของอาชพ สภาพการทางาน เปนตน

สกอต (อางในศภศร โสมาเกต, 2544,หนา 52) ไดเสนอแนวคดในการสรางแรงจงใจให

เกดความพงพอใจตอการทางานทจะสงผลทางปฏบต มลกษณะดงน

1. งานควรมความสมพนธกบความปรารถนาสวนตวงานจะมความหมายตอผ ทา

2. งานนนตองม การวางแผนและวดความสาเรจไดโดยใชระบบการทางานและการ

ควบคมทมประสทธภาพ

3. เพอใหไดผลในการสรางแรงจงใจภายในเปาหมายของงานตองมลกษณะดงน

3.1 คนทางานมสวนในการตงเปาหมาย

3.2 ผปฏบตไดรบทราบผลสาเรจในการทางานโดยตรง

Page 71: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

60

3.3 งานนนสามารถทาใหสาเรจได

จากแนวความคดของสกอต (Scott) สามารถนามาประยกตใชกบการทากจกรรมการ

เรยนร เพอสรางแรงจงใจใหเกดความพอใจตอการจดการเรยนร สรปแนวทางในการปฏบตได ดงน

1. ศกษาความตองการความสนใจของผ เรยน และระดบความสามารถหรอพฒนาการ

ตามวยของผ เรยน

2. วางแผนการจดกจกรรมการเรยนรอยางเปนกระบวนการ และมการประเมนผลอยางม

ประสทธภาพ

3. จดกจกรรมการเรยนรทใหนกเรยนมสวนรวมและกาหนดเปาหมายในการทางาน

สะทอนผลงานและการทางานรวมกนได

สรปไดวา ความพงพอใจในการเรยนและผลการเรยน จะมความสมพนธกนทางบวก ทงน

ขนอยกบกจกรรมทผ เรยนไดปฏบต ทาใหผ เรยนไดรบการตอบสนองความตองการดานรางกายและ

จตใจ ซงเปนสวนสาคญททาใหเกดความสมบรณของการเรยนรนน คอ สงทครผสอนจะตองคานงถง

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอสงเสรมความพงพอใจในการเรยนรใหกบผ เรยน ไดแก

ความแตกตางของผ เรยน การจดกจกรรมการเรยนการสอน ใหสอดคลองกบสภาพทแทจรงของ

ผ เรยน

6. ผลสมฤทธทางการเรยน

6.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน

อารมณเพชรชน (2527 ,หนา 46-47) ไดใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวาเปน

ผลทเกดจากการเรยนการสอนการฝกฝนหรอประสบการณตาง ๆ ทงทโรงเรยนทบานและสงแวด

ลอมอน ๆ แตคนสวนมากเขาใจวาผลสมฤทธเกดจากการเรยนการสอนภายในโรงเรยนและมองในแง

ความรความสามารถทางสมองเทานน

พวงรตน ทวรตน (2530 ,หนา 29-32) ไดใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไว

วา เปนคณลกษณะรวมถงความสามารถของบคคลอนเปนผลมาจากการเรยนการสอนหรอมวล

ประสบการณทบคคลไดรบ ทาใหบคคลเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตาง ๆ ของสมรรถภาพทาง

สมอง หลงจากเรยนรเรองนน ๆ แลว ผ เรยนมความรความสามารถในวชาทเรยนมากนอยเพยงใด ม

พฤตกรรมเปลยนแปลงไปจากเดมตามความ มงหมายของหลกสตรในวชานน ๆ เพยงใด

Page 72: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

61

จดมงหมายของการวดผลสมฤทธตามแนวคดของพวงรตน ทวรตน เปนการตรวจสอบ

ความสามารถของสมรรถภาพทางสมองของบคคลวาเรยนแลวร อะไรบางและมความสามารถดาน

ใดมากนอยเพยงใด เชน พฤตกรรมดานความจา ความเข ใจ การนาไปใชการวเคราะหการ

สงเคราะห และการประเมนคามากนอย อยในระดบใด นนคอ การวดผลสมฤทธเปนการตรวจ สอบ

พฤตกรรมของผ เรยนในดานพทธพสย ซงเปน การวด 2 องคประกอบตามจดมงหมายและลกษณะ

ของวชาทเรยน คอ

1. การวดดานการปฏบต เปนการตรวจสอบความร ความสามารถทางการปฏบตโดยให

ผ เรยนได ลงมอปฏบตจรงใหเปนผลงานปรากฏออกมา ใหทาการสงเกตและวดไดเชน วชา

ศลปศกษา พลศกษา งานชาง การวดแบบนจงตองวดโดยใชขอสอบภาคปฏบต (Performance

Test) ซงการประเมนผลจะพจารณาทวธปฏบต (Procedure) และผลงานทปฏบต

2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความร ความสามารถเกยวกบเนอหาวชา รวมถง

พฤตกรรมความสามารถในดานตาง ๆ อนเปนผลมาจากการเรยนการสอน มวธการสอบวดได 2

ลกษณะ คอ

2.1 การสอบปากเปลา การสอบแบบนมกกระทาเปนรายบคคล ซงเปนการสอบท

ตองการดผลเฉพาะอยาง เชน การสอบอาน ฟงเสยง การสอบสมภาษณ ซงตองการดการใชถอยคา

ในการตอบคาถาม รวมทงการแสดงความคดเหนและบคลกภาพตาง ๆ

2.2 การสอบแบบใหเขยนความเปนการสอบวดทใหผสอบเขยนเปนตวหนงสอตอบ

ซงมการตอบอย 2 รปแบบ คอ

2.2.1 แบบไมจากดคาตอบ ไดแกการสอบวดทใชขอสอบแบบอตนยหรอ

ความเรยง

2.2.2 แบบจากดความ เปนการสอบทกาหนดขอบเขตของคาถามท จะให

ตอบหรอกาหนดคาตอบออกมาใหเลอก ซงมรปแบบของคาถามคาตอบ 4 รปแบบ คอ แบบเลอก

ทางใดทางหนง แบบจบค แบบเตมคาและแบบเลอกตอบ

สรปวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ผลของความร ความสามารถและทกษะท

นกเรยนไดจากการเรยนการสอนทงทโรงเรยน ทบาน สภาพแวดลอมและแหลงอน ๆ สามารถวดได

ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยน

Page 73: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

62

6.2 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

สมนก ภททยธน และคณะ (2549, หนา 73) ไดแบงประเภทของแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการเรยน ออกเปน 2 ชนด คอ

1. แบบทดสอบทครสรางขนเอง (Teacher–Made Test) หมายถง แบบทดสอบทมง วด

ผลสมฤทธ ของผ เรยนเฉพาะกลมทครสอน เปนแบบทดสอบทใชกนทว ๆ ไปในโรงเรยนและ

สถาบนการศกษา

2. แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized Test) หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธ

ของ ผ เรยนทว ๆ ไป แบบทดสอบชนดน จะตองผานการวเคราะห แลววามคณภาพด มมาตรฐาน

คอ มมาตรฐานในการดาเนนการสอบและมาตรฐานในวธการแปลความหมายคะแนน

บญชม ศรสะอาด (2543 ,หนา 50) ไดแบงประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ เปน 2

ประเภท คอ

1. แบบทดสอบองเกณฑ (Criterion Referenced Test) หมายถง แบบทดสอบทสรางขน

ตามจดประสงค เชงพฤตกรรม มคะแนนจดตดหรอคะแนนเกณฑสาหรบใชตดสนวาผสอบมความร

ตามเกณฑทกาหนดไวหรอไม การวดตรงตามจดประสงค เปนหวใจสาคญของขอสอบใน

แบบทดสอบประเภทน

2. แบบทดสอบองกลม (Norm References Test) หมายถง แบบทดสอบทมงสรางเพอวด

ใหครอบคลมหลกสตร จงสรางตามตารางวเคราะห หลกสตร ความสามารถในการจาแนก ผสอบ

ตามความเกง ออนไดดเปนหวใจสาคญของขอสอบในแบบทดสอบประเภทน การรายงานผลการ

สอบอาศยคะแนนมาตรฐานซง เปนคะแนนทสามารถใหความหมายแสดงถงสถานภาพ

ความสามารถของบคคลนน เมอเปรยบเทยบกบบคคลอน ๆ ท ใชเปนกลมเปรยบเทยบ

บญชม ศรสะอาด (2543 ,หนา 51-52) ไดเสนอกรอบแนวคดทใชเปนแนวในการสราง

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวาในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเพอ

นาไปใชเกบรวบรวมขอมลนน นยมสรางโดยยดตามการจาแนกจดประสงค ทางการศกษาดานพทธ

พสย (Cognitive) ของบลม (Benjamin S.Bloom) และคณะซงจาแนกจดประสงคทางการศกษา

ดานพทธพสย ออกเปน 6 ประเภท ไดแก

1. ความร(Knowledge)

2. ความเขาใจ(Comprehension)

3. การนาไปใช (Application)

Page 74: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

63

4. การวเคราะห(Analysis)

5. การสงเคราะห(Synthesis)

6. การประเมนคา (Evaluation)

สมนก ภททยธน (2549 ,หนา 73-82) ไดแบงประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนทคร สรางขนเปน 6 ประเภท ดงน

1. ขอสอบแบบอตนยหรอความเรยง (Subjective or Essay Test) เปนขอสอบทมเฉพาะ

คาถาม แลวใหนกเรยนเขยนตอบอยางเสร เขยนบรรยายตามความรและขอคดเหนของแตละคน

2. ขอสอบแบบกาถก–ผด (True-false Test) เปนขอสอบแบบเลอกตอบทม 2 ตวเลอก

แตละตวเลอกดงกลาวเปนแบบคงท และมความหมายตรงกนขามเชน ถก–ผด, ใช-ไมใช ,จรง-ไมจรง

, เหมอนกน-ตางกน เปนตน

3. ขอสอบแบบเตมคา (Completion Test) เปนขอสอบทประกอบดวยประโยคหรอ

ขอความทยงไม สมบรณแลวใหผตอบเตมคาหรอประโยค หรอขอความลงในชองวางทเวนไวนน

เพอใหมใจความสมบรณและถกตอง

4. ขอสอบแบบตอบสน ๆ (Short Answer Test) ขอสอบประเภทนคลายกบขอสอบแบบ

เตมคา แตแตกตางกนทขอสอบแบบตอบสน ๆ เขยนเปนประโยคคาถามทสมบรณแลวใหผตอบ

เขยนตอบ คาตอบทตองการจะสนและกะทดรดไดใจความสมบรณ ไมใชเปนการบรรยายแบบ

ขอสอบความเรยงหรออตนย

5. ขอสอบแบบจบค(Matching Test) เปนขอสอบเลอกตอบชนดหนง โดยมคาหรอ

ขอความแยกออกจากกนเปน 2 ชด แลวใหผตอบเลอกจบควาแตละขอความในชดหนง(ตวยน) จะ

คกบคาหรอขอความใดในอกชดหนง (ตวเลอก) ซงมความสมพนธกนอยางใดอยางหนงตามทผ

ออกขอสอบกาหนดไว

6. ขอสอบแบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test) ลกษณะทวไป คาถามแบบ

เลอกตอบโดยทวไปจะประกอบดวย 2 ตอน คอ ตอนนาหรอคาถาม (Stem) กบตวเลอก (Choice)

ในตอนเลอกนจะประกอบดวยตวเลอกทเปนคาตอบถกและตวเลอกทเปนตวลวง ปกตจะมคาถามท

กาหนดใหนกเรยนพจารณา แลวหาตวเลอกทถกตองมากทสดเพยงตวเดยวจากตวลวงอน ๆ และ

คาถามแบบเลอกตอบทดนยมใชตวเลอกทใกลเคยงกน ดเผน ๆ จะเหนวาทกตวเลอกถกหมด แต

ความจรงมนาหนกถกมากนอยตางกน

Page 75: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

64

ดงนน การทครผสอนจะเลอกออกขอสอบประเภทใดนนตองพจารณาขอด ขอจากดความ

เหมาะสมของแบบทดสอบกบเนอหาหรอจดประสงคในการเรยนร ในการศกษาคนควาครงน ผ

ศกษาคนควาเลอกใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบเลอกตอบ

6.3 หลกการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

สมนก ภททยธน (2549 ,หนา 82-97) ไดกลาวถงหลกในการสรางแบบทดสอบวด

ผลสมฤทธทางการเรยนแบบเลอกตอบไว ดงน

1. เขยนตอนนาใหเปนประโยคทสมบรณ แลวใสเครองหมายปรศน ไมควรสรางตอนนาให

เปนแบบอานตอความ เพราะทาใหคาถามไมกระชบ เกดปญหาสองแง หรอขอความไมตอ กนหรอ

เกดความสบสนในการคดหาค าตอบ

2. เนนเรองจะถามใหชดเจนและตรงจดไมคลมเครอ เพอวาผอานจะไมเขาใจไขวเขว

สามารถมjง ความคดในคาตอบไปถกทศทาง

3. ควรถามในเรองทมคณคาตอการวด หรอถามในสงทดงามมประโยชน คาถามแบบ

เลอกตอบสามารถถามพฤตกรรมในสมองไดหลาย ๆ ดาน ไมใชถามเฉพาะความจาหรอความจรง

ตามตารา แตตองถามใหคดหรอนาความรทเรยนไปใชในสถานการณใหม

4. หลกเลยงคาถามปฏเสธ ถาจาเปนตองใชกควรขดเสนใตคาปฏเสธ แตคาปฏเสธซอน

ไมควรใชอยางยง เพราะปกตผ เรยนจะยงยากตอการแปลความหมายของคาถามและตอบคาถามท

ถามกลบหรอปฏเสธซอนผดมากกวาถก

5. อยาใชคาฟ มเฟอยควรถามปญหาโดยตรง สงใดไมเกยวของหรอไมไดใชเปนเงอนไขใน

การคดกไมตองนามาเขยนไวในคาถาม จะชวยใหคาถามรดกมชดเจนขน

6. เขยนตวเลอกใหเปนเอกพนธ หมายถง เขยนตวเลอกทกตวใหเปนลกษณะใด

ลกษณะหนง หรอมทศทางแบบเดยวกน หรอมโครงสรางสอดคลองเปนทานองเดยวกน

7. ควรเรยงลาดบตวเลขในตวเลอกตาง ๆ ไดแกคาตอบทเปนตวเลขนยมเรยงจากนอยไป

หามาก เพอชวยใหผตอบพจารณาหาคาตอบไดสะดวก ไมหลง และปองกนการเดาตวเลอกทมคา

มาก

8. ใชตวเลอกปลายเปดหรอปลายปดใหเหมาะสม ตวเลอกปลายเปด ไดแกตวเลอก

สดทายใชคาวาไมมคาตอบถก ทกลาวมาผดหมด ผดหมดทกขอ หรอสรปแนนอนไมได

Page 76: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

65

9. ขอเดยวตองมคาตอบเดยว แตบางครงผออกขอสอบคาดไมถงวาจะมปญหาหรอ

อาจจะเกดจากการแตงตงตวลวงไมรดกม จงมองตวลวงเหลานนไดอกแงหนง ทาใหเกดปญหาสอง

แงสองมมได

10. เขยนทงตวถกและตวผดใหถกหรอผดตามหลกวชา คอจะกาหนดตวถกหรอผด เพราะ

สอด คลองกบความเชอของสงคม หรอกบคาพงเพยทว ๆ ไปไมไดทงน เนองจากการเรยนการสอน

มงใหผ เรยนทราบความจรงตามหลกวชาเปนสาคญ จะนาความเชอ โชคลาง หรอขนบธรรมเนยม

ประเพณ เฉพาะทองถนมา อางไมได

11. เขยนตวเลอกใหอสระขาดจากกน พยายามอยาใหตวเลอกตวใดตวหนงเปนสวนหนง

หรอสวนประกอบของตวเลอกอนตองใหแตละตวเปนอสระจากกนอยางแทจรง

12. ควรมตวเลอก 4-5 ตว ขอสอบแบบเลอกตอบน ถาเขยนตวเลอกเพยง 2 ตว ก

กลายเปน ขอสอบแบบกาถก-ผด และเพอปองกนไมใหเดาไดงายๆ จงควรมตวเลอกมาก ๆ ตวทนยม

ใชหากเปนขอสอบระดบประถมศกษาปท 1-2 ควรใช 3 ตวเลอก ระดบประถมศกษาปท 3-6 ควร

ใช 4 ตวเลอก และตงแตมธยมศกษาขนไป ควรใช 5 ตวเลอก

13. อยาแนะคาตอบ ซงการแนะคาตอบมหลายกรณ ดงน

13.1 คาถามขอหลง ๆ แนะคาตอบขอแรก ๆ

13.2 ถามเรองทผ เรยนคลองปากอยแลวโดยเฉพาะคาถามประเภทคาพงเพย สภาษต

คตพจน หรอคาเตอนใจ

13.3 ใชขอความของคาตอบถกซากบคาถามหรอเกยวของกนอยางเหนไดชดเพราะ

นกเรยนทไมมความรกอาจจะเดาไดถก

13.4 ขอความของตวถกบางสวนเปนสวนหนงของทกตวเลอก

13.5 เขยนตวถกหรอตวลวงถกหรอผดเดนชดเกนไป

13.6 คาตอบไมกระจาย จากหลกการในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ

เรยน แบบเลอกตอบครผสรางขอสอบจาเปนตองยดหลกเกณฑทง 13 ขอ เพอใหได ขอสอบ

แบบเลอกตอบทมคณภาพและตองคานงถงลกษณะของขอสอบทดดวย ไดแกความเทยงตรง ความ

เชอมน ความเปนปรนย อานาจ จาแนก และความยาก (สมนก ภททยธน, 2549,หนา72)

Page 77: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

66

7. งานวจยทเกยวของ

7.1 งานวจยในประเทศ

กฤษฎา มณเชษฐา (2550) ไดศกษาการสรางสออเลกทรอนกส เรอง “หนอยากใหคนอน

ไดรบร” เพอพฒนาความรสกเหนคณคาในตนเอง ของนกศกษาทมความบกพรองทางการไดยน

ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกสทสรางขน มประสทธภาพตามเกณฑทกาหนด( 80/80) โดย

80 ตวแรกมคารอยละเฉลยเทากบ 84.80 และ 80 หลงมคาเฉลยรอยละเทากบ 88.80 ซงสงกวา

เกณฑ 80/80 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.1

นวต ยอดมลด และคณะ (2551,หนา บทคดยอ) ไ ดศกษาการพฒนาหนง สอ

อเลกทรอนกส 3 ภาษา เรอง พนธกรรม สาระการเรยนรวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 3 ผลการศกษาพบวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนโดยใชหนงสออเลกทรอนกส 3

ภาษา เรอง พนธกรรม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 หลง

เรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .01

ภรพา สวรรณเพชร (2552 ,หนา บทคดยอ) ไดศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบ

เสาะหาความร โดยใชหนงสออเลกทรอนกสเปนสอ เรอง กระบวนการดารงชวตของพช ชน

มธยมศกษาปท 1 ไดผลการศกษาทมประสทธภาพและดชนประสทธผลเหมาะสม แสดงวานกเรยน

มความรเพมขน และนกเรยนมความพงพอใจอยในระดบมากสามารถนาไปจดกระบวนการเรยนร

หรอใชเปนแนวทางในการสรางและพฒนาแผนการจดการเรยนรสาหรบพฒนาผ เรยนในโอกาสตอไป

ได

ภทรานษฐ วรรณเสรฐ (2553 ,หนา บทคดยอ) ไดศกษาการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส

เรอง ระบบสรยะ ชนมธยมศกษาปท 3 ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของ

กลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .55 ดชนประสทธผลของ

การจดการเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกส มคาเทากบ 0.7544 นกเรยนมความพงพอใจตอการ

เรยนรโดยรวมอยในระดบมากทสด และหลงการเรยนร 7 วน และ 30 วน นกเรยนมความคงทนการ

เรยนรอยในเกณฑ

ศนนทธรา บวรวน (2553 ,หนา บทคดยอ) ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน

เรอง พช โดยใชหนงสออเลกทรอนกส ตามรปแบบคคด (Think-Pair-Share) และตามรปแบบ

รายบคคล สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนหลง

เรยนของกลมทดลองท 1 สงกวากลมทดลองท 2 อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ 0.05 ความพง

Page 78: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

67

พอใจของผ เรยนทมตอการจดการเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกสทพฒนาขน โดยรวมอยในระดบ

มาก

วรรณ ศรวลย และ วรดา อรรถเมธากล (2553) ไดทาการวจยพฒนาหนงสออเลกทรอนกส

เรอง กายวภาคศาสตรของระบบหวใจ หลอดเลอด และระบบไหลเวยนนาเหลอง กลมตวอยางทใช

ในการวจย เปนนกศกษาพยาบาลศาสตรชนปท 1 วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน ราชบร ภาคเรยน

ท 1 ปการศกษา 2552 จานวน 60 คน ผลการวจยพบวา 1) หนงสออเลกทรอนกสเรอง กายวภาค

ศาสตรของระบบหวใจ หลอดเลอดและระบบไหลเวยนนาเหลอง มประสทธภาพ 73.67/75.89 2)

ผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนสงกวาผลการทดสอบกอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ

.001 3) นกศกษามความพงพอใจตอหนงสออเลกทรอนกสเรอง กายวภาคศาสตรของระบบหวใจ

หลอดเลอด และระบบไหลเวยนนาเหลองในระดบมากทสด (คาเฉลยเทากบ 4.56 )

จรสสม ปานบตร (2553, หนา 181) ไดศกษา การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส (E-Book)

เพอพฒนาทกษะการอานออกเสยงภาษาไทยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหนอง

เคด ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกส เรอง การอานออกเสยงภาษาไทย ชนประถมศกษาปท

6 มประสทธภาพ ซงเปนไปตามเกณฑทาาหนดไว ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง การอานออกเสยง

หลงเรยนสงกวากอนเรยนดวยหนงสอ ทกษะการอานออกเสยงภาษาไทยของนกเรยน หลงเรยนดวย

หนงสออเลกทรอนกส เรอง การอานออกเสยงภาษาไทยมคะแนนเฉลยอยในเกณฑระดบดและความ

พงพอใจทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส เรอง การอาน ออกเสยงภาษาไทย ของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหนองเคด อยในระดบมากทสด

7.2 งานวจยตางประเทศ

Bond and Nigel (1994) ไดรวมมอกบ ดร.ชาลส วจยหนงสออเลกทรอนกสทจะชวยให

ผ เรยนเกดการเรยนรไดงายขน และสามารถใชทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนได สาเหตทพวกเขา

สนใจทาเรองทเกดจากเหตผล 2 ประการ คอ มความเชอวาวธการทใชในการศกษาอยในปจจบนน

ไมใชวธทดทสด และเชอวาคอมพวเตอรเปนสอทมเสนห สมควรทจะนามาใชเพอการเรยนร ดวยเหต

นจงไดสรางหนงสออเลกทรอนกสขนมาโดยเรมจากวชาวาดวยพฤตกรรมสตว 10 บท ขนตอนแรกใน

การทาคอการเปลยนสครปตและอดเสยง สงสาคญสาหรบการเขยนสครปต คอ ตองมการชวย

ผ เรยนในการสรปบทเรยนและเตรยมตวช (Cue) ใหกบผ เรยนสงสาคญทขาดไมไดคอ ผ เรยนตอง

สามารถทาเครองหมายลงในหนงสออเลกทรอนกสทสรางขนไดดวย ทรพยากรทใชประกอบดวย

Page 79: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

68

ภาพถาย รปภาพ ภาพเคลอนไหว เสยง วดโอและฟลม ซงปจจบนอยในรปวดโอคลป (Video clips)

นอกจากวชาวาดวยพฤตกรรมสตวแลว ยงไดจดทาหนงสออเลกทรอนกสสาหรบวชาคณตศาสตร

โดยใชโปรแกรมควกไทม (Quick Time) ในการสรางภาพเคลอนไหวไดงายๆเชน จากสมการสราง

เปนกราฟ เพอใหกราฟทไดมความเปนพลวตไมหยดนง ซงจะทาใหผอานจาไดมากขนจากรปภาพ

และวดโอ

ดอลส ลย (Lee, 1995 อางถงใน กนสรา มากงาม และคณะ,หนา 2550) ไดศกษา

เกยวกบความชอบตอวธการเรยนโดยใชสอหลายมต (Hypermedia) พบวาการเรยนผานสอ

Hypermedia ในอนาคตตองนามาใชควบคกบการเรยนในหองเรยน จะตองมการทดสอบ หรอวด

คณคาของโปรแกรมชวยสอน และตองกาหนด/สารวจเครองมอ (วธการ) ทจะมการผสมผสานตอ

การเรยนนน

Kelly (1996) ศกษาเรองกรณตวอยาง การพมพวารสารอเลกทรอนกสบนเวลดไวดเวบ ซง

ไดกลาววาเวลดไวดเวบเปนเครองมอทใชสอสารทวโลก ไฮเปอรมเดยมสมรรถภาพและ

ความสามารถในการถายทอดขอมลไดไมจากด ดงนนจงมการใชเวลดไวดเวบในการผลตวารสาร

อเลกทรอนกสออนไลนขนมามากขน ผลการวจยพบวานโยบายของวารสารไมสามารถทจะนามา

ประเมนไดจนกวาวารสารจะมการออกเผยแพรอยางเปนทางการแลว และมความเปนไปไดในการ

วางกลยทธทางการตลาด เพอทจะผลตวารสารอเลกทรอนกสบนอนเตอรเนตเพอเผยแพรตอไป

ลอนด โอลเวอร และคณะ (Oliver, Omari & Hurington, 1994 อางถงใน กนสรา มากงาม

และคณะ,หนา 2550) ไดศกษาเกยวกบกลยทธการเรยนรจาก www – based พบวา การทากจกรรม

รวมกนและการไดรบการสนบสนนเกยวกบวสด อปกรณตาง ๆ มผลตอการใชกลยทธแบบตาง ๆ

เปนตนวา การดาเนนการตามสภาพจรง ตามขอบเขตทกาหนด และการมอสระในการเรยนร สาหรบ

ขอแตกตางทคนพบระหวางพฤตกรรมของผ เรยน และการทางานรวมกนของนกศกามความแตกตาง

ดานพฤตกรรมผ เรยน การจดกจกรรมการเรยนรในรปแบบ Classroom – Based WWW ควรจด

กจกรรมในรปแบบกจกรรมกลม และควรมการกาหนดเอกสารทใชใหตรงกบสงทตองศกษา

Lorna (2010) หนงสออเลกทรอนกสเองนนไมไดมแตตวหนงสอ เหมอนในตา ราแตสามารถ

ทจะเพมสวนของภาพ เสยง วดโอ หรอแมกระทงเกมเพอชวยใหเดกเกดความสนใจทจะเรยนรและจะ

ชวยใหเดกจดจา ไดมากยงขน โดยผ เขยนนนจะพฒนาหนงสออเลกทรอนกสเกยวกบวทยาศาสตร

สาหรบเดก บนอปกรณ iPads ซงจากการศกษางานวจย e-Learning using iPads ซงไดจดทา

Page 80: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

69

โครงการใหเดกกลมหนงมาทาการเรยนการศกษาบทเรยนดวย iPads พบวาเดกใหความสนใจกบ

เนอหาท จดทาขน เรยนรดวยการเกบเกยวขอมลตางๆดวย iPads และแปลความขอมลทเปน

ประโยชนเพอใชในการเรยนรดวยตนเอง มการจบกลมกนเพอเรยนรดวยกน

Manfred (2011) เมอมองถงอนาคตของหนงสออเลกทรอนกสแลวสามารถทจะเขามาชวย

พฒนาในเรองของการศกษาได เพราะหนงสออเลกทรอนกสนนไมไดมขอจากดอยบนกระดาษแต

สามารถทจะพฒนาใหอยในรปแบบตางๆได ตามเนอหาหรอตามกลมของผ เรยน หรอสามารถทจะ

ให ผ เรยนมการโตตอบปฏสมพนธกบคอมพวเตอร ทาใหการศกษามความนาสนใจมากยงขน ทาให

ไดรบอรรถรสในการศกษามากขน การเรยนการสอนเปนไปอยางสนกยงขน อยางไรกดเนองจาก

กระบวนการเรยน ผ เรยนตองเปนผ ทมความรบผดชอบตอตนเอง ตองรจกบรหารเวลาในการเรยน

และจะตองมความซอสตยตอตนเอง ไมเชนนนแลวการเรยนจะไมเกดประสทธภาพตามทคาดหวง

ไว

Page 81: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

บทท 3

วธดาเนนการศกษาคนควา

การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการ

จดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนการศกษา

ควาโดยใชกระบวนการวจยและพฒนา ซงผศกษาคนควาไดดาเนนการศกษาคนควา ดงน

1. ขนตอนการวจย

2. ประชากรและกลมตวอยาง

3. เครองมอทใชในการศกษาคนควา

4. การสรางและหาคณภาพเครองมอการศกษาคนควา

5. การเกบรวบรวมขอมล

6. การวเคราะหขอมล

7. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. ขนตอนการวจย

1. สรางหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร (ว21101) เรอง สารและสมบตของสาร

ชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558

2. สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนครอบคลมจดประสงคเชงพฤตกรรม

3. ผ เชยวชาญประเมน IOC: (Item Objective Congruence) ความสอดคลอง

4.นาผลการประเมนมาคานวณหาคาทางสถตทใชทดสอบกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ท

กาลงเรยนในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 จานวน 30 คนเพอวเคราะหหาประสทธภาพของสอ

หนงสออเลกทรอนกส E1/E2 นาขอเสนอแนะของผ เชยวชาญมาปรบปรงแกไข

5. นาผลทไดไปวเคราะหและสรปผลการวจย

Page 82: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

71

วธการดาเนนการจดทาขนตอนของการวจยดงน

ผาน

1.สรางสอนวตกรรม

2.สรางแบบทดสอบครอบคลมจดประสงคเชงพฤตกรรม

3.ผ เชยวชาญประเมน

IOC: (Item Objective Congruence)

ศกษาขอมลเพมเตมปรบปรง

4.ประเมนหาคา

ทางสถต

5.นาสอนวตกรรม

ทดลองใช

ภาพ 2 แสดงขนตอนการวจย

ไมผาน

5.นาไปวเคราะหและ

สรปผลการวจย

เรมตน

Page 83: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

72

2. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร ไดแกนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนในกลมโรงเรยนหนองพานทอง

อ.ไทรงาม จ.กาแพงเพชร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 จานวน 3 หองเรยน รวมนกเรยนทงสน

93 คน

กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบานโนนจน ภาคเรยนท 2 ป

การศกษา 2558 ซงไดมาดวยการเลอกแบบเจาะจง จานวน 30 คน

3. เครองมอทใชในการศกษาคนควา

เครองมอทใชในการศกษาคนควาครงน ประกอบดวย

1. หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1

2. แผนการจดการเรยนรเรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 5 แผน

แผนละ 3 ชวโมง รวม 15 ชวโมง

3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง สารและสมบตของสาร ชนดเลอกตอบ 4

ตวเลอก จานวน 30 ขอ

4. แบบวดความพงพอใจของนกเรยนตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร จานวน 24 ขอ แบบมาตราสวน

ประมาณคา 5 ระดบ

4. การสรางและการหาคณภาพเครองมอ

การสรางเครองมอและการหาคณภาพเครองมอ

4.1 หนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร วชาวทยาศาสตร ชน

มธยมศกษาปท 1

การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร ไดสรางและพฒนาขนตาม

ขนตอนของ ADDIE Model จากการออกแบบพฒนาระบบการเรยนการสอน ISO Model ของ Seel,

1988 (วารนทร รศมพรหม, 2541) ซงมลาดบขนการพฒนาแบงเปน 5 ขนตอน ดงน

1. ขนการวเคราะห (Analysis) 2. ขนการออกแบบ (Design)

3. ขนการพฒนา (Development) 4. ขนทดลองใช (Implement)

5. ขนประเมนผล (Evaluation)

Page 84: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

73

ขนการวเคราะห

(Analysis)

ขนการออกแบบ

(Design)

ขนการพฒนา

(Development)

ขนทดลองใช

(Implement)

ขนประเมนผล

(Evaluation)

กาหนดปญหา

- วเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ

- วเคราะหเนอหา จดมงหมาย งานและกจกรรม

- วเคราะหผ เรยน

- วเคราะหองคประกอบของหนงสออเลกทรอนกส

- ขนตอนการเตรยม - ขนตอนการออกแบบหนงสอ

- ขนตอนการเขยนผงงาน - ขนตอนการเขยนสตอรบอรด

- สรางหนงสออเลกทรอนกส

- สรางแบบประเมนคณภาพหนงสออเลกทรอนกส

- สรางแบบสอบถามความคดเหนตอหนงสออเลกทรอนกส

ใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบ

ใหผ เชยวชาญตรวจสอบและประเมนบทเรยน

- นาหนงสออเลกทรอนกสไปทดลองใชกบรายบคคล (3 คน)

ประเมนผลแลวนาไปปรบปรง

- นาหนงสออเลกทรอนกสไปใชกบกลมยอย (9 คน)

ประเมนผลแลวนาไปปรบปรง

- นาหนงสออเลกทรอนกสไปใชภาคสนาม (30 คน)

ประเมนผลแลวนาไปปรบปรง

นาหนงสออเลกทรอนกสไปทดลองใชกบกลมตวอยาง (30คน)

- หาประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส

- ประเมนผลแลวนาไปปรบปรง

- เขยนรายงานการวจย

ภาพ 3 แสดงแผนผงโครงสรางการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร

Page 85: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

74

1. ขนการวเคราะห (Analysis)

1.1 วเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ

ผ วจยไดทาการศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการพฒนาหนงสอ

อเลกทรอนกส เพอนาขอมลตาง ๆ เหลานน ซงปรากฏในบทท 2 มาใชเปนแนวทางในการพฒนาหนงสอ

อเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร

1.2 วเคราะหเนอหา

เนอหาเรอง สารและสมบตของสาร ทผ วจยไดนามาจดทาเปนหนงสออเลกทรอนกส เปน

การเพมเตมเนอหาในรายวชา วทยาศาสตร รหสวชา ว21101 ซงเปนรายวชาวทยาศาสตร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยแบงเนอหา เรอง สารและสมบตของสาร เปน 5 บทเรยน ดงน

1. การจาแนกสาร

2. สารเนอเดยว สารเนอผสม

3. สารแขวนลอย คอลลอยด

4. สารละลาย

5. สมบตของกรด เบส

1.3 วเคราะหจดมงหมาย

ผ วจยไดวเคราะหจดมงหมายของการจดทาหนงสออเลกทรอนกส ดงน

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหมความรความเขาใจสมบตของสาร และหลกการจาแนกสารเปนกลมโดยใช

เนอสารหรอขนาดอนภาคเปนเกณฑและอธบายสมบตของสารในแตละกลม

2. เพอใหมความรความเขาใจการเปลยนแปลงสมบตมวลและพลงงานของสาร เมอ

สารเปลยนสถานะและเกดการละลาย

3. เพอใหมความรความเขาใจปจจยทมผลตอการเปลยนสถานะและการละลายของ

สาร

4. เพอใหมความรความเขาใจสมบตและการเปลยนสถานะของสาร โดยใชแบบจาลอง

การจดเรยงอนภาคของสาร

6. เพอใหมความรความเขาใจสมบตความเปนกรดเบส ของสารละลาย

Page 86: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

75

7. เพอใหมความรความเขาใจเกยวกบการตรวจสอบคา pH ของสารละลายและนา

ความรไปใชประโยชน

จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. บอกความหมายของสสาร สาร สมบตของสาร และการจาแนกสารได

2. อธบายสมบตทางกายภาพของสารได

3. จาแนกสารตามลกษณะของเนอสารได

4. จาแนกสารโดยใชขนาดของอนภาคสารเปนเกณฑได

5. อธบายสมบตบางประการของสารเนอเดยว และสารเนอผสมได

6. อธบายสมบตบางประการของสารแขวนลอย และคอลลอยดได

7. อธบายองคประกอบของสารละลายได

8. ชบงตวทาละลายและตวถกละลายในสารละลายได

9. .สรปสมบตของกรดเบสได

10. เลอกสารบางชนดทใชในบานได โดยอาศยสมบตของกรดเบส

11. ออกแบบวธตรวจสอบ pH ของสารละลายบางชนดทใชในชวตประจาวนได

12. เสนอแนะวธการใชกรด– เบส ในชวตประจาวนอยางถกตองและปลอดภยได

1.4 วเคราะหงานและกจกรรม

หนงสออเลกทรอนกสทผ วจยไดพฒนาขนเปนลกษณะของสอมลตมเดย กจกรรมและงานท

มในหนงสออเลกทรอนกสจงมดงน

เนนเสนอขอมลเนอหาสาระ ในลกษณะแบบสอผสมระหวางสอภาพ ทเปนภาพนงและ

ภาพเคลอนไหวกบสอประเภทเสยงในลกษณะตาง ๆ โดยนาศกยภาพของคอมพวเตอรมาใชในการ

นาเสนอ

1.5 วเคราะหผ เรยน

จากการศกษาลกษณะของผ เรยนในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ซงมอายระหวาง 12-14

ป ทอยในชวงวยรน การสอนในหองเรยนหรอกจกรรมนอกหองเรยน ไมวาจะเปนภายในสถานศกษาหรอ

นอกสถานศกษามคณคาตอผ เรยนอยางมาก ทงดานความสนใจของผ เรยน อยากรอยากเหน ผ เรยนม

ความพรอม กระตอรอรนทจะแสวงหาความรหรอสงใหม ๆ สามารถชวยเหลอตวเองไหและตองการเปน

อสระ มความรพนฐานในการใชคอมพวเตอรทกคนตงแตเรมเรยนในระดบชนประถมศกษา การจดการ

Page 87: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

76

เรยนรโดยใชหนงสออเลกทรอนกสจงเปนแนวทางหนงทใหผ เรยนไดใชเปนสอในการศกษาหาความรทด

ได

1.6 วเคราะหองคประกอบของหนงสออเลกทรอนกส

หนงสออเลกทรอนกสทผ วจยไดจดทาขนเปนหนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอสอประสม

ประกอบดวยสวนประกอบสาคญดงน

- แถบเมนซงจะเปน Toolbar และ Dialog Boxes ตาง ๆ

- ขอความ องคประกอบดานเนอหา ซงประกอบดวยเนอหาตวหนงสอ รปภาพ วดโอ

หรอสญลกษณตาง ๆ

- ดานขางของจอภาพนยมออกแบบในการควบคมการแสดงเนอหา เชน การเลอนขน-

ลง เลอนเพอเปดดเนอหาตอเนองตามทตองการ

- ปกของหนงสออเลกทรอนกส วธการใชหนงสอ คานา จดประสงคการเรยนร สารบญ

หนาเนอหา แบบทดสอบ บรรณานกรม คณะผจดทาและปกหลง

- ดานลางหนาจอจะประกอบดวยสวนควบคมตาง ๆ

- เสยงบรรยาย และเสยงดนตร

2. ขนการออกแบบ

2.1 ขนการเตรยม

ในการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส มสงทตองเตรยมดงน

2.1.1 เนอหาเรอง สารและสมบตของสาร

2.1.2 จดเตรยมอปกรณและโปรแกรม ในการจดทาหนงสออเลกทรอนกส

- เครองคอมพวเตอรพรอมระบบปฏบตการ Windows7

- โปรแกรม Desktop Author

- โปรแกรมตดตอภาพและเสยง

- โปรแกรม Photoshop

- แผนซดรอม

2.1.3 จดเตรยมรปภาพประกอบ

- ภาพเกยวกบสาร อปกรณเตรยมสาร

- ภาพวดโอ

2.1.4 จดเตรยมไฟลเสยงประกอบ

Page 88: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

77

- ไฟลเสยงดนตรประกอบ

- ไฟลเสยงบรรยายตาง ๆ

2.2 ขนการออกแบบหนงสอ

ผจดทาไดออกแบบหนงสออเลกทรอนกส โดยออกแบบใหมปฏสมพนธในหนาตาง ๆ ทาการ

เชอมโยงเนอหาโดยใชหนาสารบญในหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร เปนหนาหลก

ในการเชอมโยงขอมลตาง ๆ ภายในหนงสออเลกทรอนกส ใชเทคนคการเลอกส เลอกภาพประกอบ การ

เลอกส ขนาดตวอกษร ใหมประสทธภาพตอการเรยนรของผ เรยน

2.3 ขนตอนการเขยนผงงาน

ขนตอนนเปนขนตอนการกาหนดโครงสรางการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและ

สมบตของสาร ทาใหทราบรายละเอยดตาง ๆ ภายในหนงสอ ซงจะชวยใหสามารถควบคมการผลตให

เปนไปตามแนวทางทกาหนดรายละเอยดของผงโครงสรางของบทเรยน

3. ขนการพฒนา (Development)

3.1 สรางเครองมอทใชในการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส

3.1.1 สรางหนงสออเลกทรอนกสตามแบบทออกแบบไว

3.1.2 สรางแบบประเมนคณภาพหนงสออเลกทรอนกส

3.1.3 สรางแบบสอบถามความคดเหนตอหนงสออเลกทรอนกส

3.2 นาไปใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบ จากนนนาไปใหผ เชยวชาญประเมน โดยแบบ

ประเมนคณภาพหนงสออเลกทรอนกส เพอนาผลไปแกไขขอบกพรอง

3.3 นาหนงสออเลกทรอนกสไปทดลองแลวนาไปปรบปรง ตามขนตอนดงน

3.3.1 ทดลองแบบเดยว (One to One Test) จานวน 3 คน โดยการใชนกเรยนเกง ปาน

กลาง และออน อยางละ 1 คน เพอตรวจสอบความชดเจน ความพรอมของเนอหา ภาพ ภาพวดโอ ส

ขนาดตวอกษร การปฏสมพนธกบบทเรยน เพอนาขอบกพรองทพบมาปรบปรงแกไข ผลการทดลอง

ปรากฏวา นกเรยนมความพงพอใจในหนงสออเลกทรอนกส และตองการสอทมลกษณะเปนมลตมเดย

เพมสสนของพนหนงสออเลกทรอนกสใหมความสดใสมากขน ภาพวดโอใหมความคมชดมากขน

3.3.2 ทดลองแบบกลมเลก (Small Group Testing) จานวน 9 คน โดยใหนกเรยนเกง

ปานกลาง และออน อยางละ 3 คน เพอตรวจสอบความชดเจน ความพรอมของเนอหา ภาพ ภาพวดโอ ส

ขนาดตวอกษร การปฏสมพนธกบบทเรยน เพอนาขอบกพรองทพบมาปรบปรงแกไข ในการทดลองน ผล

ปรากฏวา นกเรยนใหความสนใจหนงสออเลกทรอนกสมากขน เพอมการเพมมลตมเดย และเราความ

Page 89: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

78

สนใจ โดยใชสทสดใส ขอบกพรองทพบคอ เนอหาทเปนตวหนงสอคอนขางมาก ทาใหนกเรยนไมอาน

ภาพวดโอมการแสดงผลชาเกนไป

3.3.3 ทดลองแบบกลมใหญ (Large Group Testing) จานวน 30 คน โดยใหนกเรยน

เกง ปานกลาง และออน มาอยางละ 10 คน เพอตรวจสอบความชดเจน ความพรอมของเนอหา ภาพ

ภาพวดโอ ส ขนาดตวอกษร การปฏสมพนธกบบทเรยน เพอนาขอบกพรองทพบมาปรบปรงแกไข จาก

การสมภาษณนกเรยนมความสนใจหนงสออเลกทรอนกส สามารถทากจกรรมไดมากขน สวนใหญเปด

หนงสออเลกทรอนกสกลบไปกลบมาเพอศกษาทบทวนในสวนทตองการศกษา สนใจและตงใจดในสวน

ทมวดโอซงมทงภาพและเสยงประกอบบทเรยน

4. ขนการนาไปใช (Implement)

นาหนงสออเลกทรอนกสไปใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบานโนนจนจานวน 30

คน

5. ขนการประเมนผลการวจย (Evaluation)

ในขนนผ วจยไดนาหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร ไปใหผ เชยวชาญดาน

เนอหา และการออกแบบสอหนงสออเลกทรอนกส ประเมนคณภาพของสอ จานวน 5 ทาน ประกอบดวย

5.1 ผ เชยวชาญดานการวจยและพฒนานวตกรรมทางการศกษา จานวน 3 ทาน

5.1.1. นายไพฑรย มะณ

5.1.2. นายสวทย ศรเลงหลา

5.1.3. นางธารารตน อนเกต

5.2 ผ เชยวชาญดานหลกสตรและการสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร และ

เทคโนโลย จานวน 3 ทาน

5.2.1. นางอบล โตนาค

5.2.2. นางธารารตน อนเกต

5.2.3. นางสาววสากล ทองกองนอก

4.2 แผนการจดการเรยนร

ขนท 1 ศกษาเอกสารหลกสตร ดงน

1. ศกษาสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระวทยาศาสตร

2. ศกษาหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนบานโนนจน

Page 90: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

79

3. ศกษาสาระการเรยนรการจดเวลาเรยน คาอธบายรายวชา และหนวยการเรยนร

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของโรงเรยนบานโนนจน โดยกาหนดแผนการจดกจกรรมการเรยนร

จานวน 5 แผน ดงน

แผนท 1 เรอง การจาแนกสาร

แผนท 2 เรอง สารเนอเดยว สารเนอผสม

แผนท 3 เรอง สารแขวนลอย คอลลอยด

แผนท 4 เรอง สารละลาย

แผนท 5 เรอง สมบตของกรด เบส

ขนท 2 ศกษาเทคนควธสรางแผนการจดกจกรรมโดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร

ตามรปแบบการสบเสาะหาความร 5 ขน ดงน

1. ศกษาเอกสารการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรหลกสตร

การศกษา ขนพนฐานของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2. ศกษาเอกสารการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตร

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (กระทรวงศกษาธการ, 2551)

3. ศกษาการจดทาแผนการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผ เรยนเปนศนยกลางจาก

หนงสอแผนการสอนท เนนนกเรยนเปนศนยกลางของวฒนาพร ระงบทกข (2542, หนา 1-12)

ขนท 3 ทาการวเคราะหความสอดคลองระหวางเนอหา ผลการเรยนรทคาดหวง และจานวน

ชวโมง

ขนท 4 ดาเนนการสรางแผนการจดการเรยนร โดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร 5 ขน

ใหสมพนธกบเนอหาทกาหนดไว จานวน 5 แผน ซงแตละแผนประกอบดวย

1. หวเรอง (ชอวชา ชน ชอหนวยการเรยนรชอเรอง เวลาทใชสอน)

2. แนวความคดหลก

3. ผลการเรยนรทคาดหวง

4. สาระการเรยนร

5. กระบวนการจดการเรยนร

6. วสดอปกรณ

7. สอและแหลงเรยนร

Page 91: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

80

8. การวดผลและการประเมนผล

9. แบบทดสอบ

ขนท 5 จดพมพแผนการเรยนรโดยกระบวนการสบเสาะหาความรแลวนามาหาคณภาพ

ดาเนนการดงน

1. นาแผนการจดการเรยนรทสรางขน เสนออาจารยทปรกษาการศกษาคนควาอสระ

เพอตรวจสอบความถกตองของรปแบบการเขยนแผน ความสมพนธระหวางสาระการเรยนรผลการเรยนร

ทคาดหวง เนอหา กจกรรมการเรยนร สอและแหลงเรยนร การวดและประเมนผล เครองมอทใชวด

และประเมนผลรวมทงเกณฑทใชวดและประเมนผล

2. นาแผนการจดการเรยนรมาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ

3. สรางแบบประเมนแผนการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชมาตราสวนประมาณคา

(Rating Scale) ตามวธของลเครท (Likert) ซงให คะแนน 5 ระดบ ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2543 ,

หนา100)

มากทสด ให 5 คะแนน

มาก ให 4 คะแนน

ปานกลาง ให 3 คะแนน

นอย ให 2 คะแนน

นอยทสด ให 1 คะแนน

กาหนดเกณฑในการแปลความหมายดงน

เหมาะสมมากทสด ระดบคะแนนเฉลย 4.51 – 5.00

เหมาะสมมาก ระดบคะแนนเฉลย 3.51 – 4.50

เหมาะสมปานกลาง ระดบคะแนนเฉลย 2.51 – 3.50

เหมาะสมนอย ระดบคะแนนเฉลย 1.51 – 2.50

เหมาะสมนอยทสด ระดบคะแนนเฉลย 1.00 – 1.50

4. นาแผนการจดการเรยนร และแบบประเมนแผนการจดการเรยนรเสนอผ เชยวชาญ

จานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบในดานความสอดคลองเหมาะสมของภาษาความครอบคลมของเนอหา

และความถกตองของสาระการเรยนร กระบวนการจดกจกรรมการเรยนร การวดผลประเมนผล ซง

ผ เชยวชาญ ประกอบดวย

Page 92: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

81

4.1 นางธารารตน อนเกต

4.2 นางอบล โตนาค

4.3 นางสาววสากล กองทองนอก

5. นาแผนการจดการเรยนรมาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ

ขนท 6 นาคะแนนทได จากการประเมนแผนการจดกจกรรมการเรยนรของผ เชยวชาญทง 3

ทานมาหาคาเฉลยเพอหาความเหมาะสม ซงไดคะแนนเฉลยเทากบ 4.15 และผ เชยวชาญทง 3 ทาน

ไดใหความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนร ไวดงน การจดกจกรรมการเรยนร

ในแตละแผนใชเวลา 3 ชวโมง นบวาเปนเวลาทนานเกนไป อาจจะสงผลตอความสนใจของนกเรยน

ดงนนครอาจจะ แกไขปญหาโดยการลดกจกรรมบางกจกรรมลงเพอใหเหมาะสมกบเนอหาและความ

สนใจของนกเรยน และจะทาใหการจดกจกรรมนนประสบผลสาเรจได ผศกษาคนควาไดปฏบตตาม

คาแนะนาของผ เชยวชาญ คอ ปรบปรงแกไขโดยการลดเนอหากจกรรมทมากเกนไป เพอใหมความ

เหมาะสมกบเวลาและวยของนกเรยน

ขนท 7 นาแผนการจดกจกรรมการเรยนร ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

โรงเรยนบานโนนโนนใหญ จานวน 30 คน เพอหาประสทธภาพ ตรวจสอบความเหมาะสมของเนอหา

เวลา สอ กจกรรมการเรยนการสอน เพอจะไดนาขอคนพบมาปรบปรงแกไขแผนการจดกจกรรมการ

เรยนร

4.3 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ดงน

4.3.1 ศกษาวธสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง สารและสมบตของสาร

ชนมธยมศกษาปท 1 ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก

4.3.2 สรางตารางวเคราะหขอสอบจากความสมพนธระหวาง เนอหา ผลการเรยนรท

คาดหวง จานวนขอสอบทออกและจานวนขอสอบทตองการจรง

4.3.3 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยสรางเปนแบบทดสอบแบบ

ปรนย ชนดเลอกตอบ (Multiple Choice) 4 ตวเลอก จานวน 35 ขอ ตองการจรง 30 ขอ

4.3.4 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผ ศกษาคนควาสรางขนเสนอตอ

ผ เชยวชาญ จานวน 3 ทาน ประกอบดวย

Page 93: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

82

1. นางธารารตน อนเกต

2. นางอบล โตนาค

3. นางสาววสากล กองทองนอก

เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยคดเลอกขอคาถามทมคา

ดชนความสอดคลอง (Index of Concurrent: IOC) ตงแต 0.5 - 1.0 เพอนาไปใช และพจารณาปรบปรง

หรอตดขอคาถามทมคา IOC ตากวา 0.5 โดยมเกณฑการประเมนดงน (เกษม สาหรายทพย, 2540,

หนา 194)

+1 ขอคาถามมความสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร

0 ไมแนใจวาขอคาถามมความสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร

-1 แนใจวาขอคาถามไมสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร

4.3.5 นาขอเสนอของผ เชยวชาญมาปรบปรงแบบทดสอบอกครงโดยการปรบขอคาถาม

ตามคาแนะนา

4.3.6 นาแบบทดสอบไปทดลองใชกบกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ป

การศกษา 2558 โรงเรยนบานโนนใหญ อาเภอไทรงาม สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาแพงเพชร เขต 1 จานวน 30 คน เพอหาคณภาพของแบบทดสอบ

4.3.7 นาคะแนนทไดเปนรายขอมาวเคราะหหาคาความยากงาย (p) และคาอานาจ

จาแนก (r) โดยมเกณฑความยากของขอสอบกาหนดไวระหวาง 0.20 ถง 0.80 และอานาจจาแนกของ

ขอสอบกาหนดไว 0.20 ขนไป แลวเลอกขอสอบทมคาความยากงาย และอานาจจาแนก ตามเกณฑ

กาหนดขอสอบทคดเลอกไว จานวน 30 ขอ

4.3.8 นาแบบทดสอบทคดไวจานวน 30 ขอ มาหาคาความเชอมนซงไดคาความเชอมน

เทากบ 0.77

4.3.9 นาแบบทดสอบเสนอตอผ เชยวชาญอกครงเพอพจารณาขอความเหนชอบจดพมพ

และทาสาเนาแบบทดสอบทผานการตรวจสอบคณภาพแลว

4.4 แบบวดความพงพอใจ

แบบวดความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอการใชหนงสอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบ

Page 94: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

83

เสาะหาความร เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ของลเครท (Likert) ผ วจยไดดาเนนการสราง

ตามขนตอน ดงน

4.4.1 ศกษาหลกการสรางเครองมอทใชในการศกษาคนควา

4.4.2 สรางแบบวดความความพงพอใจซงประกอบไปดวยขอคาถามจานวน 24 ขอ

เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ม 5 ระดบ คอ พงพอใจมากทสด พงพอใจมาก

พงพอใจ ปานกลาง พงพอใจนอย และพงพอใจนอยทสด โดยมเกณฑการให คะแนน ดงน

มากทสด ให 5 คะแนน

มาก ให 4 คะแนน

ปานกลาง ให 3 คะแนน

นอย ให 2 คะแนน

นอยทสด ให 1 คะแนน

สาหรบการใหความหมายของคาทวดได ผ วจยไดกาหนดเกณฑทใชในการใหความหมายโดยได

จากแนวคดของเบสท (Best, 1986) การใหความหมาย โดยการใหคาเฉลยดงน

1.00 - 1.50 หมายถง เหนดวยอยในระดบนอยทสด

1.51 - 2.50 หมายถง เหนดวยอยในระดบนอย

2.51 - 3.50 หมายถง เหนดวยอยในระดบปานกลาง

3.51 - 4.50 หมายถง เหนดวยอยในระดบ มาก

4.51 - 5.00 หมายถง เหนดวยอยในระดบมากทสด

4.4.2 นาแบบวดความพงพอใจท สรางขนเสนออาจารยทปรกษาการศกษาคนควาอสระ

เพอตรวจสอบภาษา และขอความทใชแสดงความพงพอใจ แลวปรบปรงตามขอเสนอแนะ

4.4.3 นาแบบวดความพงพอใจทสรางขน จานวน 24 ขอ เสนอตอผ เชยวชาญ จานวน 3

ทานประกอบดวย

1. นางธารารตน อนเกต

2. นางอบล โตนาค

3. นางสาววสากล กองทองนอก

เพอตรวจสอบความชดเจนของภาษาและความถกตองของขอความ ความเทยงตรงของ

ภาษา เนอหา เพอใหครอบคลมเนอหาทตองการตลอดจนความเหมาะสมในการใชภาษา

Page 95: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

84

4.4.4 นาแบบวดความพงพอใจทนาไปทดลองใช มาหาคาความเชอมนของ

แบบสอบถามทงฉบบ โดยการหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha-Coefficient) ตามวธของ Cronbach ได

คาสมประสทธแอลฟา 0.857

4.4.5 จดพมพแบบวดความพงพอใจเปนฉบบจรง เพอนาไปใชเกบรวบรวมขอมลกบ

นกเรยนตอไป

5. การเกบรวบรวมขอมล

ผศกษาคนควาดาเนนการจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระวทยาศาสตร เรอง สารและสมบต

ของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบานโนนจน อาเภอไทรงาม สานกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 โดยการจดกจกรรมการเรยนร

จานวน 15 ชวโมง ตามขนตอนดงน

1. แบบแผนการทดลอง

การศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาใชกระบวนการวจยแบบกงทดลอง (Quasi -

experimental Research) แบบ One group Pretest - Posttest Design (ภาควชาวจยและพฒนา

การศกษา,2551 ,หนา 39) ดงตวอยาง

ทดสอบกอนเรยน ทดลอง ทดสอบหลงเรยน

เมอ แทน การทดสอบกอนเรยน

แทน การจดการเรยนรโดยใชหนงสออเลกทรอนกส

แทน การทดสอบหลงเรยน

1.1 ทดสอบกอนเรยน

เมอกลมทดลองผานการแนะนาบทเรยนแลว ผ วจยใหกลมทดลอง ทาแบบทดสอบกอน

เรยน เพอใหทราบวาผ เรยนมความสามารถอยในระดบใด และทาการเกบผลคะแนนจากกลมทดลองไว

เพอนาไปใชเพอหาผลสมฤทธทางการเรยน

Page 96: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

85

1.2 การจดการเรยนร

ใหกลมทดลองเรยนจากหนงสออเลกทรอนกส หนงสออเลกทรอนกสวชาวทยาศาสตร

(ว21101) เรอง สารและสมบตของสาร จานวน 5 แผน เวลา 15 ชวโมง

1.3 แบบทดสอบหลงเรยน (Posttest)

หลงจากเสรจสนการจดการเรยนรจากหนงสออเลกทรอนกสวชาวทยาศาสตร

(ว21101) เรอง สารและสมบตของสาร ใหกลมทดลอง ทาแบบทดสอบหลงเรยน นาผลทไดไปใชเพอหา

ผลสมฤทธทางการเรยน

2. ระยะเวลาในการศกษาคนควา

การศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา

2558 จานวน 15 ชวโมง (ไมรวมเวลาทใชในการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน)

3. วธดาเนนการศกษาคนควา

3.1 ปฐมนเทศชแจงขอตกลงในการเรยนการสอน รายละเอยดขนตอน และวธปฏบตในการ

เรยนกบนกเรยนกลมทดลอง

3.2 ทดสอบกอนเรยน (Pre-test) ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ

3.3 ดาเนนการจดกจกรรม โดยใชแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร กลมสาระ

การเรยนรวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 โดยหนงสอ

อเลกทรอนกส (e-book)

3.4 ทดสอบหลงเรยน (Post-test) ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชดเดยวกน

กบทดสอบกอนเรยน

3.5 วดความพงพอใจนกเรยนทมตอการใชหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตรเรอง สาร

และสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 24 ขอ และเกบบนทกผลการวดไว

3.6 นาขอมลทไดจากการทดลองกบนกเรยนไปวเคราะห ทางสถตเพอสรปผลการทดลอง

ตามความมงหมายของการศกษาคนควาตอไป

Page 97: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

86

6. การวเคราะหขอมล

6.1 1. คาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบต

ของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

จาก คา E1/E2 = 80/80

2. ผลสมฤทธทางการเรยนหลงจากทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกสวชาวทยาศาสตร เรอง

สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 จาก คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหคา t-test แบบ t-test Dependent

6.3 การวเคราะหคาเฉลยของแบบวดความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอ

การใชหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตรเรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการ

สอนแบบสบเสาะหาความร

7. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

การศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาใชสถต ดงน

1. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอ

1.1 ประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส โดยเปรยบเทยบกบเกณฑประสทธภาพ 80/80

โดยใชสตร ดงน

จากสตร

เมอ

แทน ประสทธภาพของกระบวนการเทยบเปนรอยละของคะแนน

การทาแบบทดสอบระหวางเรยน

แทน คะแนนเฉลยการทาแบบทดสอบทายบทเรยน

แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบทายบทเรยน

Page 98: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

87

เมอ

แทน ประสทธภาพของกระบวนการเทยบเปนรอยละของคะแนน

การทาแบบทดสอบหลงเรยน

แทน คะแนนเฉลยการทาแบบทดสอบทายบทเรยน

แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

1.2 คณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

1.2.1 การหาความเทยงตรง (Validity) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

และความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบจดประสงคของหนงสออเลกทรอนกส โดยใชสตรดชน

ความสอดคลอง IOC ดงน (สมบต ทายเรอคา, 2551, หนา 101)

เมอ

IOC แทน Index Of Item Objective Congruency

∑R แทน ผลรวมความคดเหนของผ เชยวชาญ

N แทน จานวนผ เชยวชาญ

คา IOC ทคานวณไดเทากบ 0.5 หรอมากกวาแสดงวา มความเหนสอดคลอง ถาตากวา

0.5 จะถกตดออกหรอปรบปรงแกไข (พวงรตน ทวรตน, 2530)

Page 99: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

88

1.2.2 การหาคาอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนรายขอ

แบบองเกณฑ โดยวธของ เบรนแนน (Brennan) (สมบต ทายเรอคา, 2551, หนา 103)

เมอ

B แทน คาอานาจจาแนกของขอสอบ

N1 แทน จานวนคนรอบร (หรอสอบผานเกณฑ)

N2 แทน จานวนคนไมรอบร (หรอสอบไมผานเกณฑ)

U แทน จานวนรอบรตอบถก

L แทน จานวนไมรอบรตอบถก

1.2.3 การหาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทงฉบบ โดย

วธ ของโลเวท (Lovett) คานวณดวยสตร ดงน (สมบต ทายเรอคา, 2551, หนา 106)

เมอ

rcc แทน ความเชอมนของแบบทดสอบ

k แทน จานวนขอของแบบทดสอบทงฉบบ

Xi แทน คะแนนสอบของนกเรยนแตละคน

C แทน คะแนนจดตด

Page 100: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

89

1.3 คณภาพของแบบวดความพงพอใจ

1.3.1 การหาคาอานาจจาแนกของแบบวดความพงพอใจในการเรยน โดยหา

ความสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวม (Item Total Correlation) โดยใชสตร ดงน

(สมบต ทายเรอคา, 2551, หนา 93)

เมอ

Rxy แทน สมประสทธสหสมพนธในทนคอคาความเทยง

n แทน จานวนผสอบ

∑XY แทน ผลบวกของผลคณคะแนนแตละค X และ Y

∑X แทน ผลบวกของคะแนนชด X

∑Y แทน ผลบวกของคะแนนชด Y

X2 แทน กาลงสองของคะแนน X

Y2 แทน กาลงสองของคะแนน Y

1.3.2 หาคาความเชอมนของแบบวดความพงพอใจ โดยใชสตรสมประสทธแอลฟา

(Alpha Coefficient) ของ Cranach ดงน (สมบต ทายเรอคา, 2551, หนา 94)

เมอ

α แทน คาความเทยงของเครองมอ

k แทน จานวนขอของเครองมอ

แทน ความแปรปรวนของคะแนนแตละขอ

แทน ความแปรปรวนของคะแนนทงฉบบ

Page 101: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

90

2. สถตพนฐานเพอใชในการวเคราะหขอมล

2.1 รอยละ (Percentage) ใชสตรดงน (สมบต ทายเรอคา, 2551, หนา 119)

เมอ

P แทน รอยละ

f แทน จานวนของสงทตองการเปรยบเทยบ

n แทน จานวนเตมของสงทตองการเปรยบเทยบ

2.2 คาเฉลย (Arithmetic Mean) ใชสตร ดงน (สมบต ทายเรอคา, 2551, หนา 125)

เมอ

แทน คาเฉลยของกลมตวอยาง

∑fx แทน ผลรวมของขอมลทงหมด

n แทน จานวนขอมลทงหมดจากกลมตวอยาง

2.3 สวนเบยงเบนมาตรฐาน ใชสตร ดงน (สมบต ทายเรอคา, 2551, หนา 140)

Page 102: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

91

เมอ

S แทน สวนเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยาง

x แทน คาของขอมลแตละตวหรอจดกลางชนแตละชน

n แทน จานวนขอมลทงหมดของกลมตวอยาง

f แทน คาความถของขอมลแตละชน

3. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน

3.1 เปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน และหลงเรยนของนกเรยน โดย

ใชสถตทดสอบท (t-test แบบ Independent-Samples t-test)

t

1

)(22

−−∑ ∑

N

DDN

D

เมอ ∑ D = ผลรวมของผลตางของคะแนน

∑ D2 = ผลรวมของกาลงสองของผลตางของคะแนน

N = จานวนนกเรยน

3.2 วเคราะหความพงพอใจในการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส โดยการหาคาเฉลย ( )

และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D)

คาเฉลย (Mean)โดยใชสตร

cµ = 1

1

k

i i

ik

i

i

f

f

µ=

=

เมอ ( cµ ) = คาเฉลยเลขคณตของประชากร

∑f = ผลรวมคะแนน

Page 103: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

92

คาเบยงเบนมาตรฐานσ โดยใชสตร

เมอ σ = คาเบยงเบนมาตรฐานของประชากร

X = ขอมลแตละจานวน

∑ = ผลรวมคะแนน

N = จานวนคนในกลมประชากร

Page 104: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

93

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาคนควา เรอง การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบ

สบเสาะหาความร ซงมลาดบขนตอนการสรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ ดงตอไปน

วตถประสงคของการวจย

1. เพอสรางและหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงการใชหนงสออเลกทรอนกส

เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

3. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส เรอง

สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1

ลาดบขนตอนในการนาเสนอผลการวเคราะหขอมล

ผศกษาคนควาไดดาเนนการเสนอผลการวเคราะหขอมลตามลาดบขนตอน ดงน

ตอนท 1 ผลการสรางและหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง

สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1

ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลง

เรยนของผ เรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร

รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ตอนท 3 ผลการวเคราะหความพงพอใจของผ เรยนทมตอหนงสออเลกทรอนกส วชา

วทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

Page 105: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

94 ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 ผลการสรางและหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ในการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบ

การจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผ ศกษา

คนควานาเสนอผลการวเคราะหขอมลแบงออกไดเปน 2 สวน ดงน

สวนท 1 ผลการสรางและหาคณภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สาร

และสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

การสรางหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการ

จดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ผ ศกษาไดให

ผ เชยวชาญทางดานหลกสตร การสอนและเนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร และผ เชยวชาญ

ทางดานเทคนคการพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยการศกษา ประเมนคณภาพหนงสอ

อเลกทรอนกส ซงสรปไดดงน

ตาราง 4 แสดงผลการประเมนคณภาพดานหลกสตร และเนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการ

สอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ขอท รายการประเมน

S.D. ระดบคณภาพ

1. ดานเนอหาของบทเรยน

1.1 เนอหาสาระถกตองตามหลกสตร 4.33 .58 มาก

1.2 เนอหาสาระคลอบคลมวตถประสงค 4.67 .58 มากทสด

1.3 เนอหาสาระเหมาะสมกบวยผ เรยน 4.33 .58 มาก

1.4 เรยงลาดบเนอหาจากงายไปหายาก 4.67 .58 มากทสด

1.5 เนอหาครบถวนสมบรณ 3.67 .58 มาก

คาเฉลย 4.33 .58 มาก

Page 106: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

95 ตาราง 4 แสดงผลการประเมนคณภาพดานหลกสตร และเนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการ

สอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (ตอ)

ขอท รายการประเมน

S.D. ระดบคณภาพ

2. ดานการออกแบบระบบการเรยน

2.1 การนาเขาสบทเรยนมความนาสนใจ 4.00 .00 มาก

2.2 ออกแบบระบบด เนอหามความสมพนธตอเนอง 4.67 .58 มากทสด

2.3 สงเสรมความเขาใจในเนอความทนาเสนอเปนลาดบ

ขนตอนเหมาะสม

4.67 .58 มากทสด

2.4 ใชเทคนคในการนาเสนอสวนประกอบเนอหากระตนแลว

เราความสนใจ

4.00 .00 มาก

2.5 มการเชอมโยง (Link) ขอมลเพอใหผศกษาเลอกศกษาได

ตามความสนใจ

4.00 .00 มาก

คาเฉลย 4.27 .23 มาก

3. ดานการใชภาษา

3.1 ใชภาษาถกตองเหมาะสม สอความหมายไดชดเจน

เหมาะสมกบผ เรยน

4.33 .58 มาก

3.2 เขยนดวยภาษาทอานแลวเขาใจงาย 4.33 .58 มาก

3.3 ขนาดตวหนงสอเหมาะสม และชดเจน 4.67 .58 มากทสด

3.4 การอธบายเพอขยายความของเนอหาชวยใหผ เรยนเขาใจ

เรองไดงาย

4.33 .58 มาก

3.5 การตงคาถามเพอใหผ เรยนไดคดวเคราะหและทบทวน

ความร

4.00 .00 มาก

คาเฉลย 4.33 .46 มาก

Page 107: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

96 ตาราง 4 แสดงผลการประเมนคณภาพดานหลกสตร และเนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการ

สอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (ตอ)

ขอท รายการประเมน

S.D. ระดบคณภาพ

4. ดานประโยชนของหนงสอ

4.1 ชวยพฒนาความรความเขาใจและเจตคตม ทตอวชา

วทยาศาสตรใหแกนกเรยน

4.67 0.58 มากทสด

4.2 สรางเจตคตทดในการอานและศกษาคนควาดวยตนเองของ

นกเรยน

4.67 0.58 มากทสด

4.3 เปนแหลงขอมลทใชในการแสวงหาความรหรอศกษา

คนควาดวยตนเองของผ เรยน

4.67 0.58 มากทสด

4.4 สงเสรมใหผ เรยนเกดทกษะในการใชสออเลกทรอนกสใน

การศกษาคนควาดวยตนเอง

4.33 0.58 มาก

4.5 สงเสรมใหผ เรยนเกดความตนเตน เราใจและสรางความ

สนใจในการเรยนมากขน

4.33 0.58 มาก

คาเฉลย 4.53 0.58 มากทสด

คาเฉลยรวม 4.37 0.04 มาก

จากตาราง 4 ความคดเหนของผ เชยวชาญทางดานหลกสตรและเนอหากลมสาระ

วทยาศาสตร ทมตอหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการ

เรยนรแบบเสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทง 4 ดาน ปรากฏผลดงน ดาน

เนอหาของบทเรยน มความเหมาะสมมาก ( = 4.33, S.D.=0.58 ) ดานการออกแบบระบบการ

เรยน มความเหมาะสมมาก ( = 4.27, S.D.=0.23 ) ดานการใชภาษา มความความเหมาะสม

มาก ( = 4.33, S.D.=0.46 ) ดานประโยชนของหนงสอ มความเหมาะสมมาก ( = 4.53,

S.D.=0.58 ) สรปไดวา ความคดเหนของผ เชยวชาญดานหลกสตร และเนอหากลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตร ทมตอหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการ

เรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยภาพรวมมความเหมาะสม

มาก ( =4.37, S.D.=0.04 )

Page 108: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

97 ตาราง 5 ผลการประเมนคณภาพทางดานเทคนคการพฒนานวตกรรม ของหนงสออเลกทรอนกส

วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหา

ความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ขอท รายการประเมน S.D. ระดบคณภาพ

1. สวนประกอบทวไป

1.1 การออกแบบรปเลม หนาจอมความเหมาะสม 4.67 .58 มากทสด

1.2 ความชดเจนของคาชแจงทาใหใชงานงาย 3.67 .58 มาก

1.3 โครงสรางของบทเรยนสามารถเชอมโยงความรเดมกบความร

ใหม

4.33 .58 มาก

1.4 การเราใจในการนาเขาสบทเรยน 3.67 .58 มาก

1.5 ความสมบรณของหนงสอ 4.33 .58 มาก

คาเฉลย 4.13 .58 มาก

2. สวนประกอบดานมลตมเดย

2.1 ออกแบบหนาจอ เหมาะสม สวยงามงายตอการใช 4.67 .58 มากทสด

2.2 ลกษณะของขนาด ส รปแบบตวอกษรชดเจนสวยงาม อาน

งาย เหมาะสมกบระดบของผ เรยน

4.67 .58 มากทสด

2.3 ภาพกราฟกเหมาะสม ชดเจน สอดคลองกบเนอหา 3.67 .58 มาก

2.4 คณภาพการใชเสยงดนตร ประกอบ บทเรยนเหมาะสม

ชดเจน นาสนใจ

3.67 .58 มาก

2.5 ความถกตองของการใชขอความตามหลก 4.00 .00 มาก

คาเฉลย 4.14 .46 มาก

Page 109: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

98 ตาราง 5 ผลการประเมนคณภาพทางดานเทคนคการพฒนานวตกรรม ของหนงสออเลกทรอนกส

วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหา

ความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1(ตอ)

ขอท รายการประเมน S.D. ระดบคณภาพ

3. การออกแบบระบบการเรยนการสอน

3.1 เนอหาสอดคลองกบการประยกตใชในการเรยนการสอน

สมพนธตอเนอง

4.33 .58 มาก

3.2 มความยดหยน ควบคมลาดบการเรยนและแบบฝกได 4.33 .58 มาก

3.3 ความยาวของการนาเสนอแตละตอนเหมาะสม 4.33 .58 มาก

3.4 กลยทธในการถายทอดเนอหานาสนใจ 4.00 .00 มาก

3.5 ผ เรยนเกดการเรยนรไดเพยงพอทสามารถตรวจสอบความ

เขาใจ บทเรยนดวยตนเอง

4.33 .58 มาก

คาเฉลย 4.26 .46 มาก

4. การออกแบบปฏสมพนธ

4.1 มการใหขอมลยอนกลบถกตองเหมาะสม 4.67 .58 มากทสด

4.2 การออกแบบป มกดใชงายไมสบสน 4.33 .58 มาก

4.3 กระตนความสนใจของผ เรยน 4.33 .58 ม าก

4.4 เปดโอกาสใหผ เรยนควบคมการเรยนดวยตนเอง 4.33 .58 มาก

4.5 สามารถยอนกลบ เขา-ออก บทเรยนไดระหวางกจกรรมการ

เรยนการสอน

4.33 .58 มาก

คาเฉลย 4.40 .58 มาก

คาเฉลยรวม 4.23 0.52 มาก

จากตาราง 5 พบวา ความคดเหนของผ เชยวชาญทางดานเทคนคการพฒนานวตกรรมและ

เทคโนโลยทางการศกษา ของหนงสออเลกทรอนกสเรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจด

กจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทง 4 ดาน

ปรากฏผลดงน ดานท 1 ดานสวนประกอบทวไป มความเหมาะสมมาก ( = 4.13, S.D.=0.58 )

ดานท 2 ดานสวนประกอบดานมลตมเดย มความเหมาะสมมาก ( = 4.14, S.D.=0.46 ดานท 3

Page 110: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

99 ดานการออกแบบระบบการเรยนการสอน มความความเหมาะสมมาก ( = 4.26, S.D.=0.46 )

ดานท 4 ดานการออกแบบปฏสมพนธ มความเหมาะสมมาก ( = 4.40, S.D.=0.58) สรปไดวา

ความคดเหนของผ เชยวชาญดานเทคนคการพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา ทมตอ

หนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหา

ความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยภาพรวมมความเหมาะสมมาก ( =4.23,

S.D.=0.52 )

สวนท 2 ผลการหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของ

สาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 1

ทดลองแบบเดยว (One to One Test)

ในการวเคราะหผลการทดลองใชหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยน

ระดบชนมธยมศกษาปท 1 ผศกษาคนควาไดทาการทดสอบประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส

กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 โรงเรยนบานโนนใหญ สานกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1 จานวน 3 คน โดยการใชนกเรยนเกง ปานกลาง

และออน อยางละ 1 คนปรากฏผลดงน

ตาราง 6 ผลการหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของ

สาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 1

จานวน

นกเรยน

คะแนนระหวางเรยน คะแนน

หลงเรยน

(30 )

ประสทธภาพ

(E1/E2) ชดท 1

(10)

ชดท 2 (10)

ชดท 3

(10) ชดท 4

(10) ชดท 5

(10) รวม

(50)

3 24 25 24 24 23 120 74 80.00/82.22

คดเปนรอยละ 80.00 82.22

Page 111: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

100 จากตาราง 6 พบวา ผลการทดสอบโดยการทดลองแบบเดยว (One to One Test)

ผลคะแนนระหวางเรยนมคะแนนเฉลยรอยละ 80.00 และผลการ ทดสอบหลงเรยนมคะแนนเฉลย

รอยละ 82.22 แสดงวา หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบ

การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท ม

ประสทธภาพ 80.00/82.22 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว

ทดลองแบบกลมเลก (Small Group Testing)

ในการวเคราะหผลการทดลองใชหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยน

ระดบชนมธยมศกษาปท 1 ผศกษาคนควาไดทาการทดสอบประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส

กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 โรงเรยนบานโนนใหญ สานกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1 จานวน 9 คน โดยใหนกเรยนเกง ปานกลาง

และออน อยางละ 3 คน ปรากฏผลดงน

ตาราง 7 ผลการหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของ

สาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 1

จานวน

นกเรยน

คะแนนระหวางเรยน คะแนน

หลงเรยน

(30 )

ประสทธภาพ

(E1/E2) ชดท 1

(10)

ชดท 2 (10)

ชดท 3

(10) ชดท 4

(10) ชดท 5

(10) รวม

(50)

9 71 72 72 75 71 361 219 80.22/81.11

คดเปนรอยละ 80.22 81.11

จากตาราง 6 พบวา ผลการทดสอบโดยทดลองแบบกลมเลก (Small Group Testing) ผล

คะแนนระหวางเรยนมคะแนนเฉลยรอยละ 80.22 และผลการ ทดสอบหลงเรยนมคะแนนเฉลยรอย

ละ 81.11 แสดงวา หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการ

จดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท ม

ประสทธภาพ 80.22/81.11 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว

Page 112: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

101 ทดลองแบบกลมใหญ (Large Group Testing)

ในการวเคราะหผลการทดลองใชหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยน

ระดบชนมธยมศกษาปท 1 ผศกษาคนควาไดทาการทดสอบประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส

กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 โรงเรยนบานโนนจน สานกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1 จานวน 30 คน ปรากฏผลดงน

ตาราง 8 ผลการหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของ

สาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 1

จานวน

นกเรยน

คะแนนระหวางเรยน คะแนน

หลงเรยน

(30 )

ประสทธภาพ

(E1/E2) ชดท 1

(10)

ชดท 2 (10)

ชดท 3

(10) ชดท 4

(10) ชดท 5

(10) รวม

(50)

30 241 243 242 245 237 1208 742 80.53/82.44

คดเปนรอยละ 80.53 82.44

ผลการทดสอบโดยทดลองแบบกลมเลก (Small Group Testing) ผลคะแนนระหวางเรยนม

คะแนนเฉลยรอยละ 80.53 และผลการ ทดสอบหลงเรยนมคะแนนเฉลยรอยละ 82.44แสดงวา

หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการ

เรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท มประสทธภาพ

80.53/82.44ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว

ดงนนสามารถสรปไดวา หนงสออเลกทรอนกสวชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของ

สาร รวมกบกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1ม

ประสทธภาพเปนไปตามเกณฑ สามารถนาไปใชประโยชนเพอเปนสอในการจดกจกรรมการเรยนการ

สอนได

Page 113: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

102 ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนของ

ผ เรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการ

จดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ตาราง 9 แสดงผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

ของผ เรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวม

กบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

การประเมนผล จานวน

(N)

คะแนน

เตม Χ S.D. ∑ D (∑ D)2 ∑ D2

t

ผลการทดสอบ

กอนเรยน 30 30 17.10 4.64

225 50625 1753 **27.34 ผลการทดสอบ

หลงเรยน 30 30 24.60 4.11

จากตาราง 9 จะเหนไดวา คะแนนเฉลยของนกเรยนกอนเรยน เทากบ 17.10 และสวน

เบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 4.64 คะแนนเฉลยของนกเรยนหลงเรยน เทากบ 24.60 และสวน

เบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 4.11 คา t-test ทได เทากบ 27.34 แสดงวาคะแนนผลสมฤทธทางการ

เรยนหลงเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการ

จดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงกวา

กอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

Page 114: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

103 ตอนท 3 ผลการศกษาความพงพอใจของผเรยนทมตอหนงสออเลกทรอนกส วชา

วทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบ

เสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ผลการศกษาความพงพอใจของผ เรยนทมตอหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง

สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 มรายละเอยดดงน

ตาราง 10 แสดงผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส

วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการเรยน

การสอนแบบสบเสาะหาความร

ขอท รายการประเมน

S.D. ระดบความพงพอใจ

1.ดานการออกแบบ

1.1 สวนประกอบของหนาจอมความเหมาะสม 4.37 0.49 มาก

1.2 ความเหมาะสมของการใชส 4.77 0.43 มากทสด

1.3 ความเหมาะสมของขนาดตวอกษร 4.43 0.50 มาก

1.4 ความเหมาะสมของป มควบคม 3.57 0.57 มาก

1.5 ขนาดของภาพเหมาะสมและสอดคลองกบเนอหา

บทเรยน

4.20 0.71 มาก

1.6 ความสะดวกในการใชงาน 4.23 0.43 มาก

1.7 เทคนคการนาเสนอขอมล 4.03 0.18 มาก

คาเฉลย 4.23 0.47 มาก

2. ดานการนาเสนอเนอหา

2.1 รายละเอยดของเนอหาทเรยนครบถวน 4.23 0.43 มาก

2.2 ความนาสนใจในการดาเนนเรอง 4.07 0.58 มาก

2.3 เนอหามความเหมาะสมกบเวลาทเรยน 4.53 0.68 มากทสด

2.4 เนอหาชวยใหผ เรยนเกดความคดสรางสรรค 3.80 0.76 มาก

2.5 เนอหาเปนประโยชนตอการนาไปใช 4.27 0.45 มาก

2.6 นกเรยนไดเรยนรดวยตนเองอยางอสระ 4.57 0.50 มากทสด

คาเฉลย 4.25 0.57 มาก

Page 115: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

104 ตาราง 10 แสดงผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส

วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการเรยน

การสอนแบบสบเสาะหาความร (ตอ)

ขอท รายการประเมน

S.D. ระดบความพงพอใจ

คาเฉลย 4.25 .57 มาก

3. ดานการจดการเรยนร

3.1 นกเรยนชอบและสนกกบวธการเรยนรแบบสบเสาะหา

ความร

4.17 0.75 มาก

3.2 สมาชกทกคนมโอกาสแสดงความคดเหน ลงมอปฏบต

อยางเทาเทยมกน

4.20 0.55 มาก

3.3 นกเรยนมโอกาสแลกเปลยนเรยนร ระหวางสมาชกใน

กลม

4.03 0.67 มาก

3.4 นกเรยนไดฝกปฏบตการตามกจกรรมจนเกดความร

ความเขาใจยงขน

4.37 0.49 มาก

3.5 นกเรยนรสกขอบการใชสอททนสมยสรางแรงจงใจใน

การเรยนรไดดยงขน

4.93 0.25 มากทสด

3.6 นกเรยนชวยเหลอกนในการปฏบตกจกรรม 4.00 0.37 มาก

คาเฉลย 4.28 .51 มาก

4. ดานการวดและประเมนผล

4.1 สงเสรมใหผ เรยนรจกการคดวเคราะหและแกปญหาได 4.10 0.61 มาก

4.2 สง เส รมใ หผ เ ร ยนนาความ รจากเ น อหาไปใ ช ใน

ชวตประจาวน

4.07 0.25 มาก

4.3 คาถามในแบบทดสอบมความชดเจน 4.07 0.25 มาก

4.4 แบบทดสอบมความยาก – งาย เหมาะสมกบระดบของ

ผ เรยน

4.20 0.76 มาก

4.5 การทาแบบทดสอบในแตละครงจะชวยใหผ เรยนทราบ

ความกาวหนาในการเรยนของตนเอง

3.87 0.51 มาก

คาเฉลย 4.06 0.48 มาก

คาเฉลยรวม 4.21 0.51 มาก

Page 116: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

105

จากตารางพบวา ความพงพอใจของผ เรยนทมตอหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทง 4 ดาน โดยภาพรวมมความเหมาะสมมาก ( =4.21, S.D.=0.51 )

เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมความพงพอใจมากทสดคอ ดานท 3 ดานการจดการเรยนร

มความความเหมาะสมมาก ( = 4.28, S.D.=0.51 ) รองลงมาคอดานท 2 ดานการนาเสนอเนอหา

มความเหมาะสมมาก ( = 4.25, S.D.=0.57 ) และดานท 1 ดานการออกแบบ มความเหมาะสม

มาก ( = 4.23, S.D.=0.47) ดานท 4 ดานการวดและประเมนผล มความเหมาะสมมาก ( =

4.06, S.D.=0.48 )ตามลาดบ

Page 117: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

บทท 5

บทสรป

การศกษาคนควาเรอง การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรองสารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 ไดสรปผลดงตอไปน

สรปการวจย

1. ผลการสรางและหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1

1.1 การประเมนคณภาพของหนงสออเลกทรอนกสโดยผ เชยวชาญดานหลกสตร และ

เนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ทมตอหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สาร

และสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาพรวมมความเหมาะสมมาก ( =4.37, S.D. =0.04) และ

คณภาพทางดานเทคนคการออกแบบนวตกรรมและเทคโนโลยการศกษา ทมตอหนงสอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการ

สอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาพรวมมความเหมาะสมมาก

( =4.37, S.D. =0.52)

1.2 ประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบต

ของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพ 80.53/82.44 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว สามารถนาไปใช

ประโยชนเพอเปนสอในการจดกจกรรมการเรยนการสอนได

2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกสเรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 พบวาผลสมฤทธทางเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 แสดงวาหนงสออเลกทรอนกส ทาใหนกเรยนมความรความเขาใจเนอหามากขน

Page 118: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

107 3. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 โดยภาพรวมมความพงพอใจในระดบมาก ( =4.21, S.D. =0.51)

อภปรายผล

1. ผลการทดลองหาประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สาร

และสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพ ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไวคอ 80/80 สามารถ

นาไปใชประโยชนเพอเปนสอในการจดกจกรรมการเรยนการสอนได อาจเนองจากการสรางหนงสอ

อเลกทรอนกสเรองน ไดดาเนนการตามขนตอนและหลกการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสทด ลด

ความสบสนยงยากในการทางาน ทาใหมคณภาพ สามารถถายทอดเนอหาไดตามวตถประสงคท

กาหนดไว ซงสอดคลองกบงานวจยของวรรณ ศรวลย และ วรดา อรรถเมธากล ไดทาการวจย

พฒนาหนงสออเลกทรอนกสเรอง กายวภาคศาสตรของระบบหวใจ หลอดเลอด และระบบ

ไหลเวยนนาเหลอง กลมตวอยางทใชในการวจย เปนนกศกษาพยาบาลศาสตรชนปท 1 วทยาลย

พยาบาลบรมราชชนน ราชบร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2552 จานวน 60 คน ผลการวจยพบวา 1)

หนงสออเลกทรอนกสเรอง กายวภาคศาสตรของระบบหวใจ หลอดเลอดและระบบไหลเวยนนา

เหลอง มประสทธภาพ 73.67/75.89 2) ผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนสงกวาผลการทดสอบ

กอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 3) นกศกษามความพงพอใจตอหนงสอ

อเลกทรอนกสเรอง กายวภาคศาสตรของระบบหวใจ หลอดเลอด และระบบไหลเวยนนาเหลองใน

ระดบมากทสด (คาเฉลยเทากบ 4.56) และยงสอดคลองกบกฤษฎา มณเชษฐา ไดศกษาการสราง

สออเลกทรอนกส เรอง “หนอยากใหคนอนไดรบร” เพอพฒนาความรสกเหนคณคาในตนเอง ของ

นกศกษาทมความบกพรองทางการไดยน ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกสทสรางขน ม

ประสทธภาพตามเกณฑทกาหนด( 80/80) โดย 80 ตวแรกมคารอยละเฉลยเทากบ 84.80 และ 80

หลงมคาเฉลยรอยละเทากบ 88.80 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.1

และหนงสออเลกทรอนกสเรองนไดผานการประเมนจากผ เชยวชาญในดานตาง ๆ ทงในดาน

หลกสตรและเนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ดานเทคนคพฒนานวตกรรมและเทคโนโลย

การศกษา นอกจากนยงไดมการนาไปทดลองรายบคคล กลมยอยและกลมใหญและปรบปรงแกไข

ใหบทเรยนมประสทธภาพกอนนามาใชงานจรง

Page 119: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

108

2. ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มคะแนนทดสอบหลงเรยนสงกวาคะแนนทดสอบกอนเรยน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เนองจากการใชวธการเรยนการเรยนแบบสบเสาะหาความร

สามารถชวยพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนได เพราะการใหสมาชกทมความสามารถแตกตางกน

ไดทางานรวมกนอยางมกระบวนการ มการทางานรวมกนชวยกนคนหาคาตอบดวยตนเอง ทาให

ผ เรยนมความกระตอรอตนในการเรยน นกเรยนตงใจฟงยอมรบความคดเหนของผ อน ไมรบกวน

ผ อนขณะทางาน มการปรกษาหารอกนภายในกลม รวมกนตดสนใจและแกปญหาในกลม ซง

สอดคลองกบงานวจยของนวต ยอดมลด และคณะ ไดศกษาการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส 3

ภาษา เรอง พนธกรรม สาระการเรยนรวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ผล

การศกษาพบวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนโดยใชหนงสออเลกทรอนกส 3 ภาษา

เรอง พนธกรรม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 หลงเรยน

สงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .01และภทรานษฐ วรรณเสรฐ ไดศกษาการ

พฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรอง ระบบสรยะ ชนมธยมศกษาปท 3 ผลการศกษาพบวา

ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .55 ดชนประสทธผลของการจดการเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกส มคาเทากบ

0.7544 นกเรยนมความพงพอใจตอการเรยนรโดยรวมอยในระดบมากทสด และหลงการเรยนร 7

วน และ 30 วน นกเรยนมความคงทนการเรยนรอยในเกณฑ นอกจากนยงสอดคลองกบจรสสม

ปานบตร ไดศกษา การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) เพอพฒนาทกษะการอานออกเสยง

ภาษาไทยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหนองเคด ผลการวจยพบวา หนงสอ

อเลกทรอนกส เรอง การอานออกเสยงภาษาไทย ชนประถมศกษาปท 6 มประสทธภาพ ซงเปนไป

ตามเกณฑทาาหนดไว ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง การอานออกเสยง หลงเรยนสงกวากอนเรยน

ดวยหนงสอ ทกษะการอานออกเสยงภาษาไทยของนกเรยน หลงเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส

เรอง การอานออกเสยงภาษาไทยมคะแนนเฉลยอยในเกณฑระดบดและความพงพอใจทมตอการ

เรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส เรอง การอาน ออกเสยงภาษาไทย ของนกเรยนชนประถมศกษาปท

6 โรงเรยนบานหนองเคด อยในระดบมากทสด

Page 120: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

109

3. ความพงพอใจของผ เรยนทมตอหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและ

สมบตของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 มความพงพอใจในระดบมาก เนองจาก

3.1 หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบ

การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ม

ความนาสนใจในสวนของเนอหา สสน และเปนสงแปลกใหมซงสอดคลองกบวรรณ ศรวลย และ วร

ดา อรรถเมธากล ไดทาการวจยพฒนาหนงสออเลกทรอนกสเรอง กายวภาคศาสตรของระบบหวใจ

หลอดเลอด และระบบไหลเวยนนาเหลอง กลมตวอยางทใชในการวจย เปนนกศกษาพยาบาล

ศาสตรชนปท 1 วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน ราชบร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2552 จานวน 60

คน ผลการวจยพบวา 1) หนงสออเลกทรอนกสเรอง กายวภาคศาสตรของระบบหวใจ หลอดเลอด

และระบบไหลเวยนนาเหลอง มประสทธภาพ 73.67/75.89 2) ผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนสง

กวาผลการทดสอบกอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 3) นกศกษามความพงพอใจ

ตอหนงสออเลกทรอนกสเรอง กายวภาคศาสตรของระบบหวใจ หลอดเลอด และระบบไหลเวยนนา

เหลองในระดบมากทสด (คาเฉลยเทากบ 4.56 )

3.2 หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบ

การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 นน

สามารถพกพาในรปแบบตาง ๆ ไดงาย นาไปศกษาเรยนรไดในหลายสถานท ทงทบาน โรงเรยน

และสถานทอนๆวงสอดคลองกบภรพา สวรรณเพชร ทไดศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

สบเสาะหาความร โดยใชหนงสออเลกทรอนกสเปนสอ เรอง กระบวนการดารงชวตของพช ชน

มธยมศกษาปท 1 ไดผลการศกษาทมประสทธภาพและดชนประสทธผลเหมาะสม แสดงวานกเรยน

มความรเพมขน และนกเรยนมความพงพอใจอยในระดบมากสามารถนาไปจดกระบวนการเรยนร

หรอใชเปนแนวทางในการสรางและพฒนาแผนการจดการเรยนรสาหรบพฒนาผ เรยนในโอกาส

ตอไปได และยงสอดคลองกบ ศนนทธรา บวรวน ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน

เรอง พช โดยใชหนงสออเลกทรอนกส ตามรปแบบคคด (Think-Pair-Share) และตามรปแบบ

รายบคคล สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนหลง

เรยนของกลมทดลองท 1 สงกวากลมทดลองท 2 อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ 0.05 ความพง

พอใจของผ เรยนทมตอการจดการเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกสทพฒนาขน โดยรวมอยในระดบ

มาก

Page 121: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

110 ขอเสนอแนะ

จากการสรปผลและการอภปรายผลการวจย ผ วจยมขอเสนอแนะสาหรบนาผลการวจยไป

ใชและขอเสนอสาหรบการวจยในครงตอไป ดงน

ขอเสนอแนะเพอการนาไปใช

1. ควรจดเตรยมและตรวจความพรอมของหนงสออเลกทรอนกส และเครองคอมพวเตอร

ให สามารถใชการไดอยางมประสทธภาพ เพอไมใหเกดปญหาในขณะเรยนร

2. หนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร รวมกบการจด

กจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มไวสาหรบ

ให ครผสอนใชเปนสอการสอน ประกอบกจกรรมการเรยนการสอน และใหนกเรยนไดเรยนรดวย

ตนเองตามความตองการ แตครผสอนไมควรละเลยทจะทาการควบคมการใชงานในระหวางเวลา

เรยน

3. ควรจดทาสาเนา (Copy) แผนซดรอมหนงสอใหนกเรยนทกคน เพอใหนกเรยนได

นาไปใชเรยนรจากคอมพวเตอรเครองอน หรอ คอมพวเตอรทบานนกเรยนได

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรมการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส ในเนอหาวชาอนๆ และระดบชนอนๆ เพราะการ

จดการ เรยนการสอนโดยใชหนงสออเลกทรอนกส สามารถกระตนใหผ เรยนเกดการเรยนรไดเปน

อยางด

2. ควรพฒนาหนงสออเลกทรอนกส ทสามารถเลอกเนอหาหรอกจกรรมทเหมาะสมสาหรบ

นกเรยนทมสตปญญาแตกตางกน

3. ควรมการศกษาวจยดานรปแบบการสอนหรอวธการสอนแบบตางๆ รวมกบการเรยน

ดวยหนงสอ อเลกทรอนกส เพอประโยชนในการนาไปประยกตใชในการพฒนากระบวนการจดการ

เรยนการสอนทเหมาะสมตอไป

Page 122: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

111

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลางการศกษาข นพนฐานพทธศกราช 2551.

กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด.

กฤษณา ศกดศร. (2530). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ : บารงสาสน.

กฤษฎา มณเชษฐา. (2550). การสรางหนงสออเลกทรอนกส เรอง “หนอยากใหคนอนไดรบร”

เพอพฒนา ความรสกเหนคณคาในตนเอง ของนกเรยนทมความบกพรองทางการ

ไดยน โรงเรยนศกษา สงเคราะหจตตอารฯ จงหวดลาปาง มหาวทยาลยเชยงใหม. �

กฤษมนต วฒนาณรงค.� (2538).การสงเคราะห�สตรการหาประสทธภาพบทเรยน

คอมพวเตอร� ช�วยสอน. วารสารวชาการพระจอมเกล�าพระนครเหนอ. ป�ท 5,

ฉบบท 3.หนา 1-4.

กรมวชาการ.(2544).กระทรวงศกษาธการ. ความรเกยวกบสอมลตมเดยเพอการศกษา.

กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

ครรชต มาลยวงศ.(2540). ทศนะไอท. กรงเทพฯ : ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร

แหงชาต.

จรสสม ปานบตร.(2553).การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) เพอพฒนาทกษะการ

อานออกเสยงภาษาไทยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหนอง

เคด . มหาวทยาลยศลปากร.

จระพนธ เดมะ. (2545). หนงสออเลกทรอนกส (Electronic Book). วารสารวทยบรการ

มอ. 13(1) : 1-18.

ชยยงค พรหมวงศ.(2531). ชดการสอนระดบประถมศกษา. (เอกสารประกอบคาสอน). กรงเทพฯ

: ภาพพมพ.

ชลสต จนทาส. (2543). เรยนรคดแกปญหาโดยใชการทดลอง และอภปรายซกถามเปน

กจกรรมหลกในการสอน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑต

วทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

ดวงเดอน เทศวานช. (2535). รปแบบการสอน. พฆเนศวร : วารสารวชาการวทยาลยคร

พระนครสหวทยาลยรตนโกสนทร� 1. (1): 20 – 22.

ดาร มศรพนธ . (2545)การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรเรองสารเสพยตดใหโทษ

กลมสรางเสรมประสบการณชวต ชนประถมศกษาปท 6 . การศกษาคนควาอสระ

มหาวทยาลยมหาสารคาม.

Page 123: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

112

ถาวร นนละออง. (2550) .การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรอง รางกายมนษย กลมสาระ

การเรยนร สาหรบนกเรยนชน ประถมศกษาป ท 6. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต

สาขาเทคโนโลย และสอสารการศกษาคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม.

ทองอนทร ภมประสาท.(2547).การเปรยบเทยบผลการเรยนรคณตศาสตรเรองรปและรปทรง

เรขาคณต ชนประถมศกษาปท 6 ระหวางการจดกจกรรมแบบกลม TAI และการจด

กจกรรมตามแนว สสวท. มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ทรงศกด ลมบรรจงมณ.(2541). “บญญต 10 ประการในการออกแบบเวบเพจ.อนเตอรเนตแมก

กาซน.

นวต ยอดมลด สมชาย ซอแอ และอานาจ แกวแดง. (2551). การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส

ภาษา เรอง พนธกรรม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร สาหรบนกเรยน ชน

มธยมศกษาป ท 3. สารนพนธ. กศ.ม. (เทคโนโลยและส*อสารการศกษา). พษณโลก :

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร.

บญชม ศรสะอาด.(2545)การวจยเบองตน. พมพครงท 6. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

บปผชาต ทฬหกรณ และคณะ.(2544). ความรเกยวกบสอมลตมเดยเพอการศกษา. กรงเทพฯ :

โรงพมพครสภา.

ประสาท เนองเฉลม.(2550). การเรยนรวทยาศาสตรแบบสบเสาะ 7 ขน. วารสารวชาการ.

10(4): 25-30.

ปลนธนา สงวนบญพงษ. (2542). การพฒนาและหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกสแบบ

สอประสม เรอง สอสงพมพเพอการประชาสมพนธ. วทยานพนธ. สถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาพระนครเหนอ

พรรณ ช.เจนจต. (2538). จตวทยาการศกษา. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : ตนอ�อแกรมม.

พเชษฐ พงสนทรศรมาศ. (2540). การสรางชดบทเรยนคอมพวเตอรสาเรจรป วชา ทฤษฎ

เครองกล 1 ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวส.) ปพทธศกราช 2538 สาขา

ขางยนต สงกดกรมอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ. วทยานพนธหลกสตรครศาสตร

อตสาหกรรมมหาบณฑต สาขาครศาสตรเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลา

ธนบร.

พน คงพน. (2529). ความพงพอใจต�อบทบาทหนาท ความรบผดชอบของคณะกรรมการ

การ ประถมศกษาจงหวด 14 จงหวดภาคใต. � ปรญญานพนธ�การศกษามหาบณฑต.

สาขาวชาการบรหารการศกษา. บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยยศรนครนทรวโรฒสงขลา.

ไพฑรย ศรฟา. (2551). E-book หนงสอพดได. กรงเทพฯ : ฐานบคส.

Page 124: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

113

ไพฑรย สขศรงาม. 2545. สมมนาหลกสตรและการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. เอกสาร

ประกอบการเรยน วชา 506713: สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลย

มหาสารคาม.

พวงรตน ทวรตน. (2550). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท6.

กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

ภรพา สวรรณเพชร. (2552). ผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความรโดยใช

หนงสอ อเลกทรอนกสเปนสอ เรอง กระบวนการดารงชวตของพช ชนมธยมศกษาป

ท 1.มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ภพ เลาหไพบลย . (2540). แนวการสอนวทยาศาสตร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ไทยวฒนา

พานช.

มยร ศรคะเณย.(2547) การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนความคงทนในการเรยน และ

ความพงพอใจในการเรยนแบบรวมมอดวยบทเรยนคอมพวเตอรวชาภาษาไทย

เรองรามเกยรตและคาราชาศพทนกเรยนชนประถมศกษาปท 5.มหาวทยาลย

มหาสารคาม.

มนมนส สดสน.(2543). การศกษาผลสมฤทธทางวทยาศาสตรและความสามารถดานการคด

วเคราะหวจารณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหา

ความรประกอบการเขยนแผนผงมโนมต. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต

การมธยมศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ลกขณา สรวฒน . (2539). จตวทยาเบองตน (จต 101). กรงเทพฯ : สานกพมพโอเดยนสโตร .

วรรณศรวลยและ วรดาอรรถเมธากล. (2553). การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส�เรอง กาย

วภาค ศาสตร�ของระบบหวใจ หลอดเลอดและระบบไหลเวยนนาเหลอง. รายงานการวจย

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน.ราชบร

วมลรตน สนทรโรจน. (2545). การพฒนาการเรยนการสอนภาควชาหลกสตรและการสอน.

มหาสารคาม : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม.

วารนทร รศมพรม. (2542). การออกแบบและพฒนาระบบการเรยนการสอน. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

ศนนทธรา บวรวน. (2553). การพฒนาหนงสออเลกทรอนกสเรอง ชวตพช กลมสาระการ

เรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาป ท 1. วทยานพนธ. ค.ม. (คอมพวเตอรศกษา).

มหาสารคาม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

Page 125: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

114

ศภสร โสมาเกต. (2544). การเปรยบเทยบผลสมฤทธในการเรยนและความพงพอใจใน การ

เรยนภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท5ระหวางการเรยนร โดย

โครงงานกบการเรยนรตามคมอคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลย

มหาสารคาม.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2546). การจดการการเรยนรกลม

วทยาศาสตร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน.กรงเทพฯ : สถาบนสงเสรมการสอน

วทยาศาสตรและเทคโนโลย.

สทน ทองไสว. (2547). หนงสอยคคอมพวเตอร. วารสารวชาการ. 7(4): 46 – 53.

สวฒก นยมคา. (2531). ทฤษฎและทางปฏบตการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความร

เลม 1-2. กรงเทพฯ: เจเนอรลบคส.

สมจต สวธนไพบลย�. (2535). ธรรมชาตวทยาศาสตร �. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและการ

สอน คณะศกษาศาสตร�มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมนก ภททยธน. (2549). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ� : ประสานการพมพ

สานกงานรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา.( 2549). รายงานการประเมน

คณภาพภายนอกของสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน: [ม.ป.พ.].

. (2554). รายงานการประเมนคณภาพ ภายนอกของสถานศกษาระดบการศกษาขน

พนฐานกรงเทพฯ: [ม.ป.พ.].

เสาวลกษณ ญาณสมบต.(2545).การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองนวตกรรมการสอนท

ยดผเรยนเปนสาคญ.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

อนนต จนทรกว .(2542). ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 1. ในเอกสารการสอนชดวชา

วทยาศาสตร 3 หนวยท4 หนา 173-205 นนทบร สาขาวชาศกษาศาสตร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

เอกวทย แกวประดษฐ.(2546) .บทความสออเลกทรอนกส. วารสารศกษาศาสตร

มหาวทยาลยทกษณ 2(2) : 15-20 .

อาร พนธมณ. (2540). ความคดสรางสรรคกบการเรยนร. กรงเทพฯ: ตนออแกรมม.

อารมณ เพชรชน. เทคนคการวดและประเมนผลการศกษาระดบประถมศกษา. วทยานพนธ

การศกษามหาบณฑต : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพฯ, 2547.

Barker, Phillip. 1992. "Electronic Books and Libraries of the Future", The Electronic

Library. 10 (July 1992), 139-149

Page 126: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

115

Barnard, C. L. (1968). The functions of executive. Cambridge: Harvard University Press. Bond, Nigel W. 1994. A Multimedia course in associative learning. (Online). Available :

http://www.deetya.gov.au/cutsd/caut/ntw1994/amultimediacourse.html.[2000,

August 19]

Good, Carter V. (1973). Dictionary of Education. 3rd.ed. New York: McGraw – Hill Book

Company Inc.

Kelly,A.V. (1976). The Curriculum:Thoery and Practice.London:Harper and Row.

Lee Y. (1997). Collection knowledge: An instructional learning perspective. Cambridge:

Cambridge research Group.

Lorna McKnight. “Touch-screen technology for children giving the right instructions and

getting the right responses”.The 9th International Conference on Interaction

Design andChildren. (2010). 238-241.

Manfred Lohr. “e-Learning using iPads”.11th IEEE International Conference on Advanced

Learning Technologies.( 2011). 237-238.

Sandra K. Abell. Trends and Issues in Science Education : Research Policy and Practice

in TeachingScience as Inquiry. [n.p.]. 2002.

Sun, Robert B., and Trowbridge, Leslie W. 1973. Teaching Science by Inquiry in the

Secondary School. 2 nd ed. Columbus : Charles E. Merrill Publishing.

Page 127: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

116

ภาคผนวก

Page 128: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

117

ผนวก ก

รายชอผเชยวชาญ

Page 129: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

118

รายชอผเชยวชาญ

ชอ – สกล นายไพฑรย มะณ

ตาแหนง ศกษานเทศกชานาญการพเศษ

สถานททางาน สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1

ชอ – สกล นายสวทย ศรเลงหลา

ตาแหนง ศกษานเทศกชานาญการพเศษ

สถานททางาน สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชร เขต 1

ชอ – สกล นางอบล โตนาค

ตาแหนง ครชานาญการพเศษ

สถานททางาน โรงเรยนบานโนนจน สานกเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาแพงเพชร เขต 1

ชอ – สกล นางธารารตน อนเกต

ตาแหนง ครชานาญการพเศษ

สถานททางาน โรงเรยนบานหนองหลวง สานกเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาแพงเพชร เขต 1

ชอ – สกล นางสาววสากล ทองกองนอก

ตาแหนง ครชานาญการพเศษ

สถานททางาน โรงเรยนวฒนราษฎรศกษา สานกเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาแพงเพชร เขต 1

Page 130: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

119

Page 131: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

120

Page 132: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

121

Page 133: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

122

Page 134: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

123

Page 135: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

124

ผนวก ข

คณภาพเครองมอ

Page 136: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

125

ดชนความสอดคลอง (IOC)

ซงคา IOC จะมเกณฑการพจารณา 3 ระดบ คอ

ถาคะแนนเปน -1 แสดงวา ขอคาถามไมเหมาะสมกบเนอหา

ถาคะแนนเปน 0 แสดงวา ขอคาถามไมแนใจวาเหมาะสมกบเนอหา

ถาคะแนนเปน +1 แสดงวา ขอคาถามเหมาะสมกบเนอหา

โดยคานวณไดจากสตร (ลดดาวรรณ เพชรโรจน และอจฉรา ชานประศาสตร.2545 : 145-

146) ดงน

สตร IOC =

เมอ IOC เปนคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence)

เปนผลรวมคะแนนความคดเหนของผทรงคณวฒทงหมด

N เปนจานวนผทรงคณวฒ

Page 137: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

126

ขอท

รายการประเมน

ความคดเหน

ของผเชยวชาญ

คนท S.D.

ระดบ

คณภาพ

1 2 3

1. ดานเนอหาของบทเรยน

1.1 เนอหาสาระถกตองตามหลกสตร 4 5 4 4.33 .58 มาก

1.2 เนอหาสาระคลอบคลมวตถประสงค 5 5 4 4.67 .58 มากทสด

1.3 เนอหาสาระเหมาะสมกบวยผ เรยน 5 4 4 4.33 .58 มาก

1.4 เรยงลาดบเนอหาจากงายไปหายาก 5 5 4 4.67 .58 มากทสด

1.5 เนอหาครบถวนสมบรณ 4 4 3 3.67 .58 มาก

คาเฉลย 4.33 .58 มาก

2. ดานการออกแบบระบบการเรยน

2.1 การนาเขาสบทเรยนมความนาสนใจ 4 4 4 4.00 .00 มาก

2.2 ออกแบบระบบด เนอหามความสมพนธตอเนอง 5 5 4 4.67 .58 มากทสด

2.3 สงเสรมความเขาใจในเนอความทนาเสนอเปนลาดบขนตอน

เหมาะสม

5 5 4 4.67 .58 มากทสด

2.4 ใชเทคนคในการนาเสนอสวนประกอบเนอหากระตนแลวเรา

ความสนใจ

4 4 4 4.00 .00 มาก

2.5 มการเชอมโยง (Link) ขอมลเพอใหผ ศกษาเลอกศกษาไดตาม

ความสนใจ

4 4 4 4.00 .00 มาก

คาเฉลย 4.27 .23 มาก

3. ดานการใชภาษา

3.1 ใชภาษาถกตองเหมาะสม สอความหมายไดชดเจนเหมาะสมกบ

ผ เรยน

5 4 4 4.33 .58 มาก

3.2 เขยนดวยภาษาทอานแลวเขาใจงาย 4 5 4 4.33 .58 มาก

3.3 ขนาดตวหนงสอเหมาะสม และชดเจน 5 5 4 4.67 .58 มากทสด

3.4 การอธบายเพอขยายความของเนอหาชวยใหผ เรยนเขาใจเรองได

งาย

5 4 4 4.33 .58 มาก

3.5 การตงคาถามเพอใหผ เรยนไดคดวเคราะหและทบทวนความร 4 4 4 4.00 .00 มาก

คาเฉลย 4.33 .46 มาก

ตารางผนวกท 1 แสดงผลการประเมนคณภาพดานหลกสตร และเนอหา

Page 138: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

127

ขอท รายการประเมน

ความคดเหน

ของผเชยวชาญ

คนท S.D.

ระดบ

คณภาพ

1 2 3

4. ดานประโยชนของหนงสอ

4.1 ชวยพฒนาความรความเขาใจและเจตคตม ทตอวชา

วทยาศาสตรใหแกนกเรยน

5 5 4 4.67 .58 มากทสด

4.2 สรางเจตคตทดในการอานและศกษาคนควาดวยตนเองของ

นกเรยน

5 4 5 4.67 .58 มากทสด

4.3 เปนแหลงขอมลทใชในการแสวงหาความรหรอศกษา

คนควาดวยตนเองของผ เรยน

5 5 4 4.67 .58 มากทสด

4.4 สงเสรมใหผ เรยนเกดทกษะในการใชสออเลกทรอนกสใน

การศกษาคนควาดวยตนเอง

4 5 4 4.33 .58 มาก

4.5 สงเสรมใหผ เรยนเกดความตนเตน เราใจและสรางความ

สนใจในการเรยนมากขน

5 4 4 4.33 .58 มาก

คาเฉลย 4.53 .58 มากทสด

คาเฉลยรวม 4.37 .04 มาก

Page 139: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

128

ตารางผนวกท 2 ผลการประเมนคณภาพทางดานเทคนคการพฒนานวตกรรม ของหนงสอ

อเลกทรอนกส

ข อ

ท รายการประเมน

ผเชยวชาญคน

S.D. ร ะ ด บ

คณภาพ 1 2 3

1. สวนประกอบทวไป

1.1 การออกแบบรปเลม หนาจอมความเหมาะสม 5 4 5 4.67 .58 มากทสด

1.2 ความชดเจนของคาชแจงทาใหใชงานงาย 4 4 3 3.67 .58 มาก

1.3 โครงสรางของบทเรยนสามารถเชอมโยงความรเดมกบความร

ใหม

4 5 4 4.33 .58 มาก

1.4 การเราใจในการนาเขาสบทเรยน 4 4 3 3.67 .58 มาก

1.5 ความสมบรณของหนงสอ 4 5 4 4.33 .58 มาก

คาเฉลย 4.13 .58 มาก

2. สวนประกอบดานมลตมเดย

2.1 ออกแบบหนาจอ เหมาะสม สวยงามงายตอการใช 5 5 4 4.67 .58 มากทสด

2.2 ลกษณะของขนาด ส รปแบบตวอกษรชดเจนสวยงาม อานงาย

เหมาะสมกบระดบของผ เรยน

5 4 5 4.67 .58 มากทสด

2.3 ภาพกราฟกเหมาะสม ชดเจน สอดคลองกบเนอหา 4 4 3 3.67 .58 มาก

2.4 คณภาพการใชเสยงดนตร ประกอบ บทเรยนเหมาะสม ชดเจน

นาสนใจ

4 3 4 3.67 .58 มาก

2.5 ความถกตองของการใชขอความตามหลก 4 4 4 4.00 .00 มาก

คาเฉลย 4.14 .46 มาก

3. การออกแบบระบบการเรยนการสอน

3.1 เนอหาสอดคลองกบการประยกตใชในการเรยนการสอน

สมพนธตอเนอง

5 4 4 4.33 .58 มาก

3.2 มความยดหยน ควบคมลาดบการเรยนและแบบฝกได 5 4 4 4.33 .58 มาก

3.3 ความยาวของการนาเสนอแตละตอนเหมาะสม 4 5 4 4.33 .58 มาก

3.4 กลยทธในการถายทอดเนอหานาสนใจ 4 4 4 4.00 .00 มาก

3.5 ผ เรยนเกดการเรยนรไดเพยงพอทสามารถตรวจสอบความเขาใจ

บทเรยนดวยตนเอง

4 5 4 4.33 .58 มาก

Page 140: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

129

คาเฉลย 4.26 .46 มาก

4. การออกแบบปฏสมพนธ

4.1 มการใหขอมลยอนกลบถกตองเหมาะสม 5 5 4 4.67 .58 มากทสด

4.2 การออกแบบป มกดใชงายไมสบสน 5 4 4 4.33 .58 มาก

4.3 กระตนความสนใจของผ เรยน 4 5 4 4.33 .58 ม าก

4.4 เปดโอกาสใหผ เรยนควบคมการเรยนดวยตนเอง 4 5 4 4.33 .58 มาก

4.5 สามารถยอนกลบ เ ขา-ออก บทเรยนไดระหวาง

กจกรรมการเรยนการสอน

5 4 4 4.33 .58 มาก

คาเฉลย 4.40 .58 มาก

คาเฉลยรวม 4.23 0.52 มาก

Page 141: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

130

RELIABILITY ANALYSIS – SACALE (ALPHA)

N of cases = 30

Scale Statistics

Item-Total Statistics

Scale Mean if

Item Deleted

Scale Variance

if Item Deleted

Corrected Item-

Total

Correlation

Squared

Multiple

Correlation

Cronbach's Alpha

if Item Deleted

1 65.03 80.861 .395 . .853

2 65.10 80.093 .510 . .849

3 65.37 86.723 .284 . .855

4 65.27 81.237 .613 . .847

5 65.27 83.995 .376 . .853

6 65.30 85.045 .377 . .853

7 65.37 86.723 .284 . .855

8 65.27 82.616 .493 . .850

9 65.23 80.875 .629 . .846

10 65.17 80.557 .517 . .848

11 65.33 86.023 .348 . .854

12 65.17 81.454 .454 . .850

13 65.20 82.166 .470 . .850

Mean Variance Std. Deviation N of Items

67.47 89.016 9.435 30

Mean Minimum Maximum Range Maximum / Minimum Variance

Item Means 2.249 2.100 2.433 .333 1.159 .006

Item Variances .509 .162 1.013 .851 6.248 .039

Inter-Item

Covariances .085 -.134 .483 .617 -3.590 .018

Inter-Item

Correlations .168 -.172 .912 1.084 -5.310 .067

Page 142: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

131

14 65.20 84.028 .328 . .854

15 65.23 85.771 .221 . .857

16 65.23 84.047 .308 . .855

17 65.27 86.133 .252 . .856

18 65.37 87.206 .219 . .856

19 65.17 82.351 .393 . .852

20 65.20 82.993 .406 . .852

21 65.13 84.464 .285 . .856

22 65.10 82.921 .327 . .855

23 65.20 85.890 .188 . .858

24 65.20 81.959 .453 . .851

25 65.20 84.993 .255 . .856

26 65.17 82.902 .440 . .851

27 65.17 84.764 .267 . .856

28 65.23 85.840 .216 . .857

29 65.03 80.861 .395 . .853

30 65.20 81.821 .537 . .848

Alpha=.857 Alpha Based on Standardized Items=.858

Page 143: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

132

ผนวก ค

- แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

- แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส

วชาวทยาศาสตร

Page 144: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

133

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1

จานวน 30 ขอ คะแนนเตม 30 คะแนน ใชเวลา 45 นาท

.........................................................................................................................................

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกทสดเพยงคาตอบเดยว

1. ขอใด ผด

ก. ธาตเปนสารบรสทธ

ข. สารละลายเปนสารเนอเดยว

ค. สารประกอบเปนสารบรสทธ

ง. สารเนอเดยวเปนสารบรสทธ

2. สารผสมชนดหนงมลกษณะมองเหนเปนสาร 2 ชนดแบงแยกกนอยางชดเจน เมอปลอยทงไวจะ

ตกตะกอน นกเรยนคดวาสารดงกลาวคอสารในขอใด

ก. คอลลอยด ข. สารละลาย

ค. สารบรสทธ ง. สารแขวนลอย

3. ขอใดเปนสารเนอผสมทงหมด

ก. ดน นา ผงชรส เกลอ

ข. ยาสฟน แปงมน เหลก ทองแดง

ค. นา สารละลายแอมโมเนย ปนซเมนต

ง. ดน นาคลอง ลอดชองนากะท นาสมคน

4. สารกลมใดเปนสารเนอเดยวทงหมด

ก. ยาสฟน นาคลอง ขนนา นา แปงมน

ข. นาฝน นากลน แปงมน นาตาล เกลอ

ค. นาฝน นาคลอง นาตาล นาเชอม ชอลก

ง. นามะนาว นามะกรด นาสมคน นาสมสายช

5. ขอใดจดเปนสารบรสทธประเภทสารประกอบ

ก. นากลน คารบอน

ข. นาสมสายช นากลน

ค. กาซคารบอนไดออกไซด เกลอแกง

ง. กาซไนโตรเจน กาซคลอรน

Page 145: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

134

6. การเปลยนสถานะของสารจากของแขงกลายเปนไอเรยกวาอะไร

ก. การระเหด

ข. การแผรงส

ค. การควบแนน

ง. การคายความรอน

7. ตวถกละลายคออะไร

ก. สารทมปรมาณนอยกวา

ข. สารทมสถานะเดยวกบสารละลาย

ค. สารทมสถานะเปนของเหลวเทานน

ง. สารทมความหนาแนนนอยกวาสารละลาย

8. ขอใดทตวทาละลายมสถานะเปนของแขง

ก. นาเชอม

ข. เกลอในนา

ค. ปรอทในสงกะส

ง. ไอโอดนในอากาศ

9. สารในขอใดทมตวถกละลายหลายชนด

ก. นาก

ข. ฟวสไฟฟา

ค. ทองเหลอง

ง. เหรยญบาท

10. ขอใดทระบวาอากาศเปนสารละลาย

ก. มปรมาตร มนาหนก

ข. มตวตน ตองการทอย

ค. มแกสหลายชนดปนกนอย

ง. สวนผสมของอากาศไมคงท

11. เมอใสสาร ก ลงไปในสาร ข เขยาแลวทงไวสกคร ปรากฏวาสาร ก หายไป ดงนน สาร ก คอ

สารชนดใด

ก. สารละลาย

ข. ตวทาละลาย

Page 146: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

135

ค. ตวถกละลาย

ง. ตวหลอมละลาย

12. นกวทยาศาสตรใชสงใดเปนเกณฑในการพจารณาวาสารใดเปนตวทาละลายในสารละลาย

ก. มปรมาณสารอยมากและมสถานะเดยวกบสารละลาย

ข. มปรมาณสารอยมาก และมสถานะตางจากสารละลาย

ค. มปรมาณสารอยนอย และมสถานะเดยวกบสารละลาย

ง. มปรมาณสารอยนอย และมสถานะตางจากสารละลาย

13. สารละลาย A ประกอบดวยทองคา 20 กรม ละลายอยในทองแดง 480 กรม สารละลาย A

มความเขมขนรอยละเทาใด

ก. 4

ข. 20

ค. 24

ง. 48

14. การเตรยมสารละลาย A โดยนาสาร A มา 50 ลกบาศกเซนตเมตร ผสมกบนา 550 ลกบาศก

เซนตเมตร สารละลาย A มความเขมขนรอยละเทาใด

ก. 5

ข. 9

ค. 16

ง. 50

15. ถาตองการแยกผงตะไบเหลกทปนอยกบผงกามะถน จะตองใชวธการใด

ก. การกรอง

ข. การระเหย

ค. การตกผลก

ง. ใชแมเหลกดด

16. นานมจดเปนสารประเภทใด

ก. สารละลาย

ข. คอลลอยด

ค. สารเนอเดยว

ง. สารประกอบ

Page 147: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

136

17. ปรากฏการณทนดอลลจะเกดไดในสารประเภทใด

ก. คอลลอยด

ข. สารละลาย

ค. สารบรสทธ

ง. สารแขวนลอย

18. ขอใด ไมใช สมบตของสารจาพวกกรด

ก. ทาปฏกรยากบหนปน

ข. ไมทาปฏกรยากบโลหะ

ค. กดกรอนสารจาพวกพลาสตกได

ง. เปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดง

19. ขอใด ไม สามารถบอกความแตกตางระหวางสารละลายกรดและเบสได

ก. ชมรส

ข. ใชกระดาษลตมส

ค. การกดกรอนโลหะ

ง. การเกดฟองกบสารจาพวกนามน

20. ขอใดเปนสมบตของสารละลายเบสทใชตรวจสอบสารละลายเบสไดแนนอนทสด

ก. มรสฝาด

ข. กดเสอผา

ค. ถกมอลน

ง. เปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน

21. กรดออนและกรดแกมความหมายตรงกบขอใด

ก. กรดออนคอกรดเจอจาง กรดแกคอกรดเขมขน

ข. กรดออนคอกรดคารบอนก กรดแกคอกรดออกซาลก

ค. กรดออนคอกรดทกดโลหะแลวโลหะออน กรดแกกดโลหะไมได

ง. กรดออนคอกรดอนทรยทาปฏกรยาชา กรดแกคอกรดแรทาปฏกรยาเรว

22. เมอนาขเถาจากเตาหงตมมาละลายในนา นาขเถานนจะมสมบตคลายสบ ทดสอบดวย

กระดาษลตมสจะไดผลตรงกบขอใด

ก. ไมเปลยนสกระดาษลตมส

ข. เปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนแดง

Page 148: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

137

ค. เปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนนาเงน

ง. เปลยนสกระดาษลตมสจากสเหลองเปนสสม

23. เมอนานามะนาวมาตรวจสมบตการเปนกรด-เบส พบวาสามารถเปลยนสกระดาษลตมสจาก

นาเงนเปนแดง แตไมเปลยนสเจนเชยลไวโอเลต นามะนาวคอสารใด

ก. กรดแร

ข. เบสแก

ค. เบสออน

ง. กรดอนทรย

24. ขอใดอธบายความสมพนธระหวางคา pH กบระดบความเปนกรดไดถกตอง

ก. กรดออนมคา pH นอย ๆ

ข. กรดแกมคา pH มากกวากรดออน

ค. สารละลายกรดมคา pH มากกวา 8

ง. สารละลายกรดมคา pH นอยกวา 7

25. ขอใดอธบายความสมพนธระหวางคา pH กบระดบความเปนเบสไดถกตอง

ก. เบสออนมคา pH มาก ๆ

ข. เบสแกมคา pH นอยกวาเบสออน

ค. สารละลายเบสมคา pH นอยกวา 7

ง. สารละลายเบสมคา pH มากกวา 7

26. สาร A มคา pH เทากบ 3 ขอใดอธบายสมบตของสาร A ไดถกตอง

ก. สาร A มคาความเปนกลาง

ข. สาร A มคาความเปนกรดมาก

ค. สาร A มคาความเปนเบสมาก

ง. ขอมลไมเพยงพอ สรปไมได

27. นายาลางหองนาโดยทวไปมสมบตตรงกบขอใด

ก. เปนกรด

ข. เปนเบส

ค. เปนกลาง

ง. เปนเกลอ

Page 149: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

138

28. ขณะทใชนายาลางหองนาจะสงเกตเหนฟองแกสผดขนมา แกสดงกลาวคออะไร

ก. ออกซเจน

ข. ไนโตรเจน

ค. แอมโมเนย

ง. คารบอนไดออกไซด

29. นาสมสายชแทมกรดใดผสมอย

ก. กรดไนตรก

ข. กรดแอซตก

ค. กรดซลฟวรก

ง. กรดไฮโดรคลอรก

30. เมอสารทใชทาความสะอาดหองนาเปรอะเปอนรางกาย ควรปฏบตอยางไร

ก. รบใชยาแดงทา

ข. รบไปพบแพทย

ค. ใชนาลางออกใหหมด

ง. ไมตองทาอะไรเพราะไมเกดอนตราย

เฉลย แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

Page 150: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

139

เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1

1. ง 11. ค 21. ก

2. ง 12. ก 22. ค

3. ง 13. ก 23. ง

4. ง 14. ข 24. ง

5. ค 15. ง 25. ง

6. ก 16. ข 26. ข

7. ก 17. ก 27. ก

8. ค 18. ข 28. ง

9. ข 19. ค 29. ข

10. ค 20 ง 30. ค

แบบสอบถามเพอการศกษา

เรอง การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบ

Page 151: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

140

การจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร

……………………………………………………………..

คาชแจง

1.การศกษาครงนมงศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

2. โปรดตอบแบบสอบถามใหครบทกขอตามความเปนจรงเพราะการตอบแบบสอบถาม

ของทานมคณคาตอผลการศกษาครงนเปนอยางมาก

3. การตอบแบบสอบถามของทานจะไมมผลกระทบตอทานแตประการใดเพราะผศกษา

นาขอมลทไดไปวเคราะหสรปเปนภาพรวม

4. แบบสอบถามมอยทงหมด2 ตอนคอ

ตอนท1 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชา

วทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการเรยน

การสอนแบบสบเสาะหาความร

ตอนท 2 สอบถามเกยวกบขอเสนอแนะในการจดทาหนงสออเลกทรอนกส วชา

วทยาศาสตร

ผ วจยหวงเปนอยางยงวาคงไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด และขอขอบพระคณมา

ณ โอกาสน

นางสจตรา เชอกล

นกศกษาปรญญาโท สาขา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร

แบบสอบถามเพอการศกษา

เรอง การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบ

Page 152: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

141

การจดกจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร

..................................................................................

ขอมลเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย √ หนาขอความใหตรงกบสถานภาพของทาน

1.เพศ

(.....) เพศชาย (.....) เพศหญง

ตอนท 1 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบ

สบเสาะหาความร

คาชแจง

ขอใหทานแสดงความคดเ หนวาสถานศกษาของทานตอการเ รยนดวยหนง สอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร อยในระดบใดแลวเขยนเครองหมาย√ลงในชองใหตรงกบสภาพ

ความเปนจรงเพยง 1 ขอเทานนซงมคาคะแนนในแตละชวงมความหมายดงน

ระดบ 5 หมายถงมความพงพอใจในระดบมากทสด

ระดบ 4 หมายถงมความพงพอใจในระดบมาก

ระดบ 3 หมายถงมความพงพอใจในระดบปานกลาง

ระดบ 2 หมายถงมความพงพอใจในระดบนอย

ระดบ 1 หมายถงมความพงพอใจในระดบนอยทสด

ขอ

ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

ระดบความพงพอใจของนกเรยน

5 4 3 2 1

Page 153: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

142

1.ดานการออกแบบ

1 สวนประกอบของหนาจอมความเหมาะสม

2 ความเหมาะสมของการใชส

3 ความเหมาะสมของขนาดตวอกษร

4 ความเหมาะสมของป มควบคม

5 ขนาดของภาพเหมาะสมและสอดคลองกบเนอหาบทเรยน

6 ความสะดวกในการใชงาน

7 เทคนคการนาเสนอขอมล

2. ดานการนาเสนอเนอหา

8 รายละเอยดของเนอหาทเรยนครบถวน

9 ความนาสนใจในการดาเนนเรอง

10 เนอหามความเหมาะสมกบเวลาทเรยน

11 เนอหาชวยใหผ เรยนเกดความคดสรางสรรค

12 เนอหาเปนประโยชนตอการนาไปใช

13 นกเรยนไดเรยนรดวยตนเองอยางอสระ

ดานการจดการเรยนร

14 นกเรยนชอบและสนกกบวธการเรยนรแบบสบเสาะหาความร

15 สมาชกทกคนมโอกาสแสดงความคดเหน ลงมอปฏบตอยาง

เทาเทยมกน

16 นกเรยนมโอกาสแลกเปลยนเรยนร ระหวางสมาชกในกลม

17 นกเรยนไดฝกปฏบตการตามกจกรรมจนเกดความรความ

เขาใจยงขน

18 นกเรยนรสกขอบการใชสอททนสมยสรางแรงจงใจในการ

เรยนรไดดยงขน

19 นกเรยนชวยเหลอกนในการปฏบตกจกรรม

ขอ

ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสอ

อเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

ระดบความพงพอใจของ

นกเรยน

Page 154: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

143

5 4 3 2 1

ดานการวดและประเมนผล

20 สงเสรมใหผ เรยนรจกการคดวเคราะหและแกปญหาได

21 สงเสรมใหผ เรยนนาความรจากเนอหาไปใชในชวตประจาวน

22 คาถามในแบบทดสอบมความชดเจน

23 แบบทดสอบมความยาก – งาย เหมาะสมกบระดบของผ เรยน

24 การ ทาแบบทดสอบในแตละค ร งจะช วยใ หผ เ ร ยนทราบ

ความกาวหนาในการเรยนของตนเอง

ตอนท 2 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร

เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 รวมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบ

สบเสาะหาความร

………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………..…………………

……………………………….………………………………………………..……………………

………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………….………………………………….........

ขอขอบคณทกทานทใหความรวมมอตอบแบบสอบถาม

Page 155: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

144

ภาคผนวก ง

แผนการจดการเรยนร

แผนการจดการเรยนรท 1

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

หนวยการเรยนร สารและสมบตของสาร

Page 156: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

145

เรอง การจาแนกสารรอบตว เวลา 3 ชวโมง

สาระสาคญ

สารตาง ๆ รอบตวมสมบตทงทคลายกนและแตกตางกน สมบตของสารสามารถใช

เปนเกณฑในการจดกลม ลกษณะเนอสารและขนาดของอนภาคสารกเปนเกณฑหนงทใชในการ

จดกลมสาร ถาใชเนอสารเปนเกณฑในการจดกลมจะจดไดเปนสารเนอเดยวและสารเนอผสม

ถาใชขนาดของอนภาคสารเปนเกณฑ จะจดไดเปนสารแขวนลอย คอลลอยด และสารละลาย

สารแตละกลมมสมบตและองคประกอบตางกน

สาระท สารและสมบตของสาร

มาตรฐาน ว 3. 1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและ

แรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยา

ศาสตร สอสาร

สงทเรยนร นาความรไปใชประโยชน

ตวชวด

มฐ ว 3.1 ม.1/1 ทดลองและจาแนกสารเปนกลมโดยใชเนอสารหรอขนาดอนภาคเปน

เกณฑและอธบายสมบตของสารในแตละกลม

จดประสงคการเรยนร

ดานความร

1. บอกความหมายของสสาร สาร สมบตของสาร และการจาแนกสารได

2. อธบายสมบตทางกายภาพของสารได

3. จาแนกสารตามลกษณะของเนอสารได

4. จาแนกสารโดยใชขนาดของอนภาคสารเปนเกณฑได

ดานทกษะกระบวนการ

กระบวนการสบเสาะ หาความร

ดานคณลกษณะอนพงประสงค

ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน

กระบวนการจดการเรยนร (กระบวนการสบเสาะหาความร)

1. ขนสรางความสนใจ

Page 157: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

146

1.1 ใหนกเรยนทกคนทาแบบทดสอบกอนเรยนเรอง การจาแนกสารรอบตว

1.2 ใหนกเรยนสงเกตและรวมกนอภปรายลกษณะของสงตาง ๆ ทอยรอบ ๆ ตวเรา

โดยใชทกษะการสงเกต ครถามนาวา สงตาง ๆ ทอยรอบ ๆ ตวเรานนมสมบตเหมอนหรอตางกน

อยางไร

1.3 ครถามนกเรยนวา เนองจากสารทอยรอบตวเรามอยมากมาย เราจะแยกประเภท

หรอระบชนดของสารไดอยางไร

1.4 ครยกตวอยางสารบางชนด เชน สมตา นาเกลอ โซเดยมคลอไรด แลวถาม

นกเรยนวาเปนสารประเภทใด

1.5 ครและนกเรยนสนทนาและอภปรายการเหนลาแสงทผานรรวของหลงคา ควนไฟ

ทลอยในอากาศ ถามนกเรยนวาสงทเหนนนเปนการยนยนหรอไมวาอากาศทมองเหนเปนเนอ

เดยว แทจรงไมใชสารบรสทธ ไมเปนเนอเดยว แตเปนเพราะมอนภาคทเลกมากทตาคนเราไม

สามารถมองเหนได

1.6 นกเรยนชวยกนคาดเดาคาตอบ

2. ขนสารวจและคนหา

2.1 แบงนกเรยนออกเปนกลม กลมละ 4-5 คน ใหนกเรยนเกง-ออน ชาย-หญงคละกน

2.2 ใหแตละกลมศกษาขนตอนวธการทดลอง กจกรรมในใบงาน เรอง การจาแนกสารตาม

ลกษณะเนอสาร และใบกจกรรมท 2 ตอนท 1 เรองขนาดอนภาคของเนอสาร พรอมทงจดเตรยมอปกรณ

การทดลองใหพรอม โดยครตองคอยดแลใหคาปรกษาและความชวยเหลออยางใกลชด

2.3 กอนการทดลองครแนะนาวา ในการสงเกตสงตาง ๆ ถาสารบางชนดไมอาจตดสน

ไดทนทแลว อาจใชอปกรณอน ๆ ชวย เชน แทงแกวสาหรบคน

2.4 นกเรยนลงมอทดลองโดยใชวสดอปกรณทจาเปนตามขนตอนทกาหนดและบนทก

ขอมลการทดลอง

2.5 นกเรยนแตละกลมชวยกนศกษาคนควาจากสอ หนงสออเลกทรอนกส (e –

book) เรอง สารและสมบตของสาร โดยครคอยใหคาแนะนา ปรกษาและกาชบใหนกเรยนทกคน

รวมกจกรรม เนองจากมการใหคะแนนพฤตกรรม

2.6 นกเรยนทกกลมรวบรวมขอมลทงจากการศกษาคนควาจากสอหนงสอ

อเลกทรอนกส (e – book) และจากการลงมอทดลองปฏบตดวยตนเอง และชวยกนเขยนรายงาน

การทดลอง

3. ขนอธบายและลงขอสรป

Page 158: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

147

3.1 นกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายภายในกลมของตนเองจากผลการสารวจและ

คนหาทได ขอมลมาและรวมกนสรปผล

3.2 นกเรยนแตละกลมนาเสนอความรทไดจากการศกษาคนควาในชนเรยน

3.3 นกเรยนและครรวมกนอภปรายสรปเพมเตม

4 ขนขยายความร

4.1 นกเรยนสบคนขอมลเพมเตมเกยวกบประเดนปญหา ดงน

- ปรากฏการณทนดอล วาเปนปรากฏการณทเมอแสงผานตวกลางแลวจะทาให

เกดลาแสง ซงเปนปรากฏการณทเกดขนในสารคอลลอยด

- สมบตทางกายภาพอนๆของสารทพบเหนในชวตประจาวน เชน สถานะ ส

รปราง จดเดอด จดหลอมเหลว ฯลฯ

4.2 ครสมกลมตวอยางนาเสนอผลการศกษาคนควาขอมล เพอประเมนความร ความ

เขาใจของนกเรยน

4.3 นกเรยนชวยกนสรป ครคอยเสนอแนะเพมเตม

5. ขนประเมนผล

5.1 นกเรยนสรปความรทเรยนมาทงหมดเกยวกบการจาแนกสาร

5.2 ครอธบายเพมเตมเกยวกบคาจากดความของ สสาร สาร สมบตของสารและการ

จาแนกสารรอบตว โดยเปดโอกาสใหนกเรยนซกถามปญหาหรอแสดงความคดเหนเพมเตม

5.3 นกเรยนทาแบบฝกหด

สอ/แหลงการเรยนร

1. หนงสออเลกทรอนกส (e – book) เรอง การจาแนกสาร

2. อปกรณการทดลองจากกจกรรมท 1 เรอง การจาแนกสารตามลกษณะเนอสาร

4. หองปฏบตการวทยาศาสตร

5. เครองคอมพวเตอร

การวดผลประเมนผล

Page 159: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

148

1. วธวดผลและประเมนผล

1.1 สงเกตพฤตกรรมการปฎบตงาน ในการทากจกรรมจากการศกษาคนควาขอมล

และการอภปราย ซงจะประเมนทงกระบวนการทากจกรรม การนาเสนอผลการทากจกรรม การ

อภปราย แสดงความคดเหนและการสรปความร

1.2 ตรวจจากแบบทดสอบยอยประจาแผนการจดการเรยนรท 1

2. เครองมอวดและประเมนผล

2.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน

2.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 1

3. เกณฑการวดและประเมนผล

3.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน ตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75 (ผาน

เกณฑ )

3.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 1 ตองไดคะแนนไมนอยกวา

รอยละ 75 (ผานเกณฑ)

บนทกผลการจดการเรยนร

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ปญหาและอปสรรค

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ขอเนอแนะและแนวทางแกไข

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ลงชอ………………………………….. ผสอน

(นางสจตรา เชอกล)

แผนการจดการเรยนร 2

Page 160: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

149

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

หนวยการเรยนร สารและสมบตของสาร

เรอง สารเนอเดยว สารเนอผสม เวลา 3 ชวโมง

สาระสาคญ

สารเนอเดยว หมายถง สารทอาจมเพยงชนดเดยว หรออาจมมากกวา 2 ชนดขนไป

ผสมกนอยอยางกลมกลน มองเหนเปนเนอเดยวกนตลอด อาจมหลายสถานะและจะแสดงสมบต

เหมอนกนทกประการ สารเนอเดยวสามารถแบงออกเปน

สารเนอผสม หมายถง สารทสงเกตเหนเนอสารไมกลมกลนเปนเนอเดยวกน ม

องคประกอบเปนสารมากกวา 1 ชนด และแสดงสมบตของสารไมเหมอนกนตลอดทกสวนของ

สาร อาจเรยกวา สารผสม สารเนอผสม

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

มาตรฐาน ว 3. 1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสราง

และแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและ

จตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร นาความรไปใชประโยชน

มฐ ว 3.1 ม.1/1 ทดลองและจาแนกสารเปนกลมโดยใชเนอสารหรอขนาดอนภาคเปน

เกณฑ และอธบายสมบตของสารในแตละกลม

จดประสงคการเรยนร

ดานความร

อธบายสมบตบางประการของสารเนอเดยว และสารเนอผสมได

ดานทกษะกระบวนการ

กระบวนการสบเสาะ หาความร

ดานคณลกษณะอนพงประสงค

ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน

กระบวนการดการเรยนร (กระบวนการสบเสาะหาความร)

1. ขนกาหนดปญหาและสมมตฐาน

ครนาสนทนากบนกเรยนวา สารเนอเดยวเปนสารทมองเหนเปนเนอเดยว อาจ

ประกอบดวยสารเพยงอยางเดยวหรอหลายอยางกได แลวถามนกเรยนตอไปวาในการพจารณา

สารเนอเดยวจากการสงเกต เราจะบอกไดหรอไมวาสารนนมอะไรเปนองคประกอบบาง จะทราบ

Page 161: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

150

ไดอยางไร นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหน ครยงไมสรปแตแนะนาใหคนหาคาตอบดวยการ

ทดลอง

2. ขนการทดลอง

2.1 แบงนกเรยนออกเปนกลมละเทา ๆ กน กาหนดบทบาทและหนาทของสมาชกใน

กลม

2.2 ใหแตละกลมศกษาขนตอนวธการทดลองตามเรององคประกอบของสารเนอเดยว

2.3 ครอภปรายกอนทาการทดลอง ดงน

- ควรเตรยมสารละลายโซเดยมคลอไรด โดยใชโซเดยมคลอไรด 5 กรม ละลาย

ในนาทาเปนสารละลาย 100 ลกบาศกเซนตเมตร แลวกรองเอาแตสวนทใสไว

- ควรเตรยมสารละลายแอมโมเนย โดยใชสารละลายแอมโมเนย 50

เปอรเซนต จานวน 20 ลกบาศกเซนตเมตร ละลายในนาทาเปนสารละลาย 100 ลกบาศก

เซนตเมตร

3. ขนปฏบตการทดลอง

3.1 แตละกลมทาการทดลอง พรอมทงสงเกตผลทเกดขน เกบรวบรวมขอมลและ

บนทกผลการทดลอง

3.2 เมอแตละกลมทาการทดลองเสรจแลว ชวยกนเขยนรายงานการทดลอง

4. ขนวเคราะหและสรปผลการทดลอง

4.1 แตละกลมสงตวแทนออกมานาเสนอผลการทดลองหนาชนเรยน

4.2 ครและนกเรยนรวมกนสรปผลการทดลอง โดยใหไดขอสรปดงน

- สารเนอเดยวทนามาทดลอง ไดแก สารละลายโซเดยมคลอไรด (เกลอแกง)

นากลน และสารละลายแอมโมเนย กอนตมจะสงเกตเหนเปนของเหลวใส ไมมส เฉพาะสารละลาย

แอมโมเนยเทานนทมกลนฉน เมอนาสารทง 3 ไปตมจนแหงพบวา หลงตมสารละลายโซเดยมคลอ

ไรด เมอนาระเหยไปจะเหลอแตของแขงสขาว สาหรบนากลนหลงตมไมเหลออะไรเลย สวน

สารละลายแอมโมเนย ขณะตมมกลนฉน และหลงตมไมเหลอสงใดเลย

5. ขนอภปรายผลการทดลอง และสรปการเรยนร

5.1 ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลการทดลองโดยใชแนวคาถาม เชน

- จากการทนกเรยนตมสารละลายแลวไดตะกอนตดอยบนภาชนะ แสดงวาสาร

เนอเดยวนนมอะไรเปนสวนประกอบบาง

- สารชนดใดทการตมสามารถแยกได ซงเรามองไมเหนแตสมผสไดจากการดม

- จากกจกรรมนสารละลายประกอบดวยสถานะใดผสมกนบาง

Page 162: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

151

5.2 ครและนกเรยนรวมกนสรปผลการเรยนร โดยใหไดขอสรปดงน

- สารเนอเดยวอาจมสารหนงอยางหรอหลายอยางปนกน ซงอาจมสถานะ

ตางกน การแยกสารเนอเดยวทเปนของแขงละลายในของเหลวอาจใชวธตมจนแหง

5.3 ครและนกเรยนรวมกนสรปสาระสาคญเกยวกบสารเนอเดยว ทไดจากการเรยน

และการปฏบตกจกรรมการทดลอง

สอ/แหลงการเรยนร

1. หนงสออเลกทรอนกส (e – book) เรอง สารเนอเดยว สารเนอผสม

2. อปกรณการทดลองจากกจกรรมท 2.1 เรอง องคประกอบของสารเนอเดยว

3. หองปฏบตการวทยาศาสตร

4. เครองคอมพวเตอร

การวดผลประเมนผล

1. วธวดผลและประเมนผล

1.1 สงเกตพฤตกรรมการปฎบตงาน ในการทากจกรรมจากการศกษาคนควาขอมล

และการอภปราย ซงจะประเมนทงกระบวนการทากจกรรม การนาเสนอผลการทากจกรรม การ

อภปราย แสดงความคดเหนและการสรปความร

1.2 ตรวจจากแบบทดสอบยอยประจาแผนการจดการเรยนรท 2

2. เครองมอวดและประเมนผล

2.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน

2.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 2

3. เกณฑการวดและประเมนผล

3.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน ตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75 (ผาน

เกณฑ )

3.2 แบบทดสอบยอยประจาแผนการจดการเรยนรท 2 ตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75

(ผานเกณฑ )

บนทกผลการจดการเรยนร

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

Page 163: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

152

ปญหาและอปสรรค

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ขอเนอแนะและแนวทางแกไข

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ลงชอ………………………………….. ผสอน

(นางสจตรา เชอกล)

Page 164: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

153

แผนการจดการเรยนร 3

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

หนวยการเรยนร สารและสมบตของสาร

เรอง สารแขวนลอย คอลลอยด เวลา 3 ชวโมง

สาระสาคญ

สารแขวนลอย (suspension) หมายถง สารทประกอบดวยอนภาคทมขนาดเสนผาน

ศนยกลางขนาดใหญกวา 10 - 4 เซนตเมตรแพรอยในของเหลวยงถามขนาดใหญมากกจะมองเหน

ไดชดเจนและตกตะกอนได

คอลลอยด (Colloid) เปนสารเนอเดยวทเกดจากการรวมตวกนทางกายภาพของสารตงแต

2 ชนดขนไป มลกษณะมวหรอขน ไมตกตะกอน ขนาดของอนภาคมเสนผาศนยกลางประมาณ

10 - 7 ถง 10 - 4 เซนตเมตร สามารถลอดผานกระดาษกรองได แตไมสารลอดผานกระดาษเซล

โลเฟนเมอฉายแสงผานจะเหนลาแสงเกดขน

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

มาตรฐาน ว 3. 1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสราง

และแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและ

จตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร นาความรไปใชประโยชน

มฐ ว 3.1 ม.1/1 ทดลองและจาแนกสารเปนกลมโดยใชเนอสารหรอขนาดอนภาคเปน

เกณฑ และอธบายสมบตของสารในแตละกลม

จดประสงคการเรยนร

ดานความร

อธบายสมบตบางประการของสารแขวนลอย และคอลลอยดได

ดานทกษะกระบวนการ

กระบวนการสบเสาะ หาความร

ดานคณลกษณะอนพงประสงค

ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน

กระบวนการดการเรยนร (กระบวนการสบเสาะหาความร)

1. ขนสรางความสนใจ

1.1 ครนาอธบายโดยทบทวนความรเดม วาการใสการบรไวในขวดทปดฝาแนนแลว

นาไปตงไวกลางแดด จะพบวาการบรจะคอย ๆ หายไป ขนาดของกอนการบรจะเลกลง และสงเกต

Page 165: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

154

ทขวดดานบนจะมผงสขาวขนเกาะอย แสดงวาการบรทหายไปนนระเหดเปนผงการบรเกาะอย

ดานบน แลวอธบายตอวา นอกจากสารเนอผสมทเรารจกและใชในการทดลองแลว ยงมสารเนอ

ผสมทเราควรรจกอกประเภทหนงคอ สารแขวนลอย

1.2 ครยกตวอยางสารแขวนลอย เชน นาโคลน นาแปง เปนตน และยกตวอยางสาร

คอลลอยด เชน หมอก นานม เปนตน แลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายสมบตหรอลกษณะทมองเหน

ภายนอกของสารทง 2 ประเภท

2. ขนสารวจและคนหา

2.1 แบงนกเรยนออกเปนกลม กลมละ 4-5 คน ศกษาการทดลองตามใบงานเรอง

สมบตบางประการของคอลลอยด

2.2 ใหนกเรยนศกษาสารแขวนลอยและคอลลอยดจากหนงสออเลกทรอนกส

(e – book) เรอง สารแขวนลอย คอลลอยด

2.3 ใหแตละกลมปฏบตกจกรรม พรอมทงสงเกตผลทเกดขน เกบรวบรวมขอมลและ

บนทกผล แลวชวยกนเขยนรายงานการทดลอง

3. ขนอธบายและลงขอสรป

3.1 นกเรยนแตละกลมสงตวแทนมานาเสนอผลการทดลองหนาชนเรยน

3.2 ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลจากการทดลองโดยใชแนวคาถาม

- ถานกเรยนไมมอปกรณกลองกาเนดแสง นกเรยนจะสามารถใชอะไรแทนได

- การผานแสงไปยงสารทง 4 ชนด ไดผลการทดลองอยางไรบาง

- เพราะเหตใดในการทดลองจงไดผลทแตกตางกนออกไป

3.3 ครและนกเรยนรวมกนสรปผลจากการทดลอง โดยใหไดขอสรปดงน

- สมบตการทาใหเกดการกระเจงของแสงของสารนน สามารถนามาใชจาแนก

ชนดของสารได เชน ในการทดลองนเราสามารถบอกไดวานานมและนาแปงจดเปนสารชนด

เดยวกน คอ คลลอยด สวนสารละลายคอปเปอร (II) ซลเฟต และสารละลายโซเดยมคลอไรด

จดเปนสารละลาย

4. ขนขยายความร

4.1 ครใหความรเพมเตมเกยวกบสารแขวนลอย คอลลอยด และปรากฏการณ

ทนดอลล

4.2 ใหนกเรยนศกษาตารางแสดงการจดจาแนกประเภทของสารตามสมบตพนฐาน

4.3 ครและนกเรยนรวมกนสรปสาระสาคญเรอง สารแขวนลอย คอลลอยด และ

ปรากฏการณทนดอลล จากการเรยนและการปฏบตกจกรรม

Page 166: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

155

5. ขนประเมน

นกเรยน ทาแบบฝกหด

สอ/แหลงการเรยนร

1. หนงสออเลกทรอนกส (e – book) เรอง สารแขวนลอย คอลลอยด

2. อปกรณการทดลองจากกจกรรมท 3 เรอง คอลลอยด

4. หองปฏบตการวทยาศาสตร

5. เครองคอมพวเตอร

การวดผลประเมนผล

1. วธวดผลและประเมนผล

1.1 สงเกตพฤตกรรมการปฎบตงาน ในการทากจกรรมจากการศกษาคนควาขอมล

และการอภปราย ซงจะประเมนทงกระบวนการทากจกรรม การนาเสนอผลการทากจกรรม การ

อภปราย แสดงความคดเหนและการสรปความร

1.2 ตรวจจากแบบทดสอบยอยประจาแผนการจดการเรยนรท 1

2. เครองมอวดและประเมนผล

2.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน

2.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 1

3. เกณฑการวดและประเมนผล

3.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน ตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75 (ผาน

เกณฑ )

3.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 1 ตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75

(ผานเกณฑ )

บนทกผลการจดการเรยนร

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ปญหาและอปสรรค

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

Page 167: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

156

ขอเนอแนะและแนวทางแกไข

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ลงชอ………………………………….. ผสอน

(นางสจตรา เชอกล)

Page 168: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

157

แผนการจดการเรยนร 4

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

หนวยการเรยนร สารและสมบตของสาร

เรอง สารละลาย เวลา 3 ชวโมง

สาระสาคญ

สารละลายเปนของผสมเนอเดยวทประกอบดวยตวทา ละลายและตวละลายซงมอนภาค

ขนาดเลกกวาอนภาคในสารแขวนลอยและคอลลอยด การละลายของสารขนอยกบชนดของตวทา

ละลาย สารละลายทมตวทาละลายเทากน

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนแปลงสถานะของสาร การเกด

สารละลาย

การเกดปฏกรยา มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสง

ทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

มฐ ว 3.2 ม.1/2 ทดลองและอธบายการเปลยนแปลงสมบต มวลและพลงงานของสาร

เมอสารเปลยนสถานะและเกดการละลาย

มฐ ว 3.2 ม.1/3 ทดลองและอธบายปจจยทมผลตอการเปลยนสถานะ และการละลาย

ของสาร

จดประสงคการเรยนร

ดานความร

1. อธบายองคประกอบของสารละลายได

2. ชบงตวทาละลายและตวถกละลายในสารละลายได

ดานทกษะกระบวนการ

กระบวนการสบเสาะ หาความร

ดานคณลกษณะอนพงประสงค

ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน

กระบวนการจดการเรยนร (กระบวนการสบเสาะหาความร)

1. ขนสรางความสนใจ

Page 169: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

158

ครนาสนทนาวาสารละลายเปนสารเนอเดยวชนดหนง แลวถามนกเรยนวา สารละลาย

คออะไรมลกษณะและสมบตอยางไร นกเรยนชวยกนตอบคาถาม ครยงไมสรปคาตอบ ใหคนหา

คาตอบโดยทาการทดลอง

2. ขนสารวจและคนหา

2.1 แบงนกเรยนออกเปนกลม กลมละ 4-5 คน ศกษาใบงาน เรอง การละลายของ

สารตาง ๆ ในนา และกจกรรมเรองการละลายของสารในตวทาละลายทตางกน

2.2 นกเรยนแตละกลมชวยกนศกษาคนควาจากสอ หนงสออเลกทรอนกส (e –

book) เรอง สารละลาย โดยครคอยใหคาแนะนา ปรกษาและกาชบใหนกเรยนทกคนรวม

กจกรรม เนองจากมการใหคะแนนพฤตกรรม

2.3 นกเรยนทกกลมรวบรวมขอมลทงจากการศกษาคนควาจากสอหนงสอ

อเลกทรอนกส (e – book) และจากการลงมอทดลองปฏบตดวยตนเอง และชวยกนเขยนรายงาน

การทดลอง

3. ขนอธบายและลงขอสรป

3.1 แตละกลมสงตวแทนออกมานาเสนอผลการทดลองหนาชนเรยน

3.2 ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลจากการทดลองโดยใชแนวคาถาม ดงน

กจกรรมเรองการละลายของสารตาง ๆ ในนา

- นกเรยนทราบไดอยางไรวาสารชนดใดละลายไดและละลายไมได

- สารละลายทใชในการทดลอง สารใดเปนตวทาละลายและตวถกละลาย

- เราใชเกณฑใดในการบอกวาสารใดเปนตวทาละลายและตวถกละลาย

กจกรรมเรองการละลายของสารในตวทาละลายทตางกน

- สารทละลายนาไดคอสารใด สารทไมละลายนาคอสารใด

- สารทละลายในแอลกอฮอลคอสารใด สารทไมสะสมในแอลกอฮอลคอสารใด

- ถาตวทาละลายคอนามปรมาตรเทากนแลว ปรมาณของสารทละลายนาไดท

ใสลงไปในนานนจะเทากนหรอไม เพราะอะไร

- ความแตกตางกนของปรมาตรตวถกละลายทจะใสในตวทาละลายในปรมาณ

ทเทา ๆ กน ขนอยกบตวแปรอะไร

3.3 ครและนกเรยนรวมกนสรปผลจากการทดลอง โดยใหไดขอสรปดงน

กจกรรมเรองการละลายของสารตาง ๆ ในนา

-สารทง 6 ชนด แบงตามเกณฑการละลายนาออกเปน 2 พวก คอ สารทละลาย

นาได ไดแก สารสม โซเดยมคลอไรด (เกลอแกง) และคอปเปอรซลเฟต (จนส) สารทไมละลายนา

Page 170: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

159

ไดแก ดนเหนยวบดละเอยด แปงมน และผงแคลเซยมคารบอเนต (หนปน) นอกจากนยงพบวาสาร

ตางชนดกนจะละลายในนาไดแตกตางกน จากการทดลองโซเดยมคลอไรด (เกลอแกง) ละลายนา

ไดดทสด รองลงมาไดแก คอปเปอรซลเฟต (จนส) และสารสม ตามลาดบ สรปไดวาสารตางชนด

กนละลายนาไดตางกน

กจกรรมเรองการละลายของสารในตวทาละลายทตางกน

-โซเดยมคลอไรด (เกลอแกง) และสผสมอาหารละลายไดดในนา โดยทสผสม

อาหารละลายไดดกวาโซเดยมคลอไรด แตทงโซเดยมคลอไรดและสผสมอาหารไมละลายใน

แอลกอฮอล

- เชลแลก ละลายไดดในแอลกอฮอลแตไมละลายในนา

- สรปไดวา สารละลายชนดเดยวกนละลายในตวทาละลายตางชนดไดตางกน

สารตางชนดกนละลายในตวทาละลายชนดเดยวกนไดตางกน การละลายของสารขนอยกบชนด

ของตวถกละลายและตวทาละลาย

3.4 ครอธบายเพมเตมเกยวกบตวทาละลายตวถกละลายและเกณฑในการพจารณา

วาสารละลายชนดใดเปนตวทาละลายหรอตวถกละลาย

4. ขนขยายความร

ใหนกเรยนชวยกนยกตวอยางสารละลายในชวตประจาวนและบอกเกณฑพจารณา

วาสารละลายชนดใดเปนตวทาละลายหรอตวถกละลาย

5. ขนประเมน

5.1 ครและนกเรยนรวมกนสรปสาระสาคญเรอง สารละลาย ทไดจากการเรยนและ

การปฏบตกจกรรม

5.2 ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน

สอ/แหลงการเรยนร

1. หนงสออเลกทรอนกส (e – book) เรอง สารละลาย

2. อปกรณการทดลองจากกจกรรมท 4.1 เรอง การละลายของสารตาง ๆ ในนา

3. อปกรณการทดลองจากกจกรรมท 4.2 เรอง การละลายของสารในตวทาละลายท

ตางกน

4. หองปฏบตการวทยาศาสตร

5. เครองคอมพวเตอร

Page 171: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

160

การวดผลประเมนผล

1. วธวดผลและประเมนผล

1.1 สงเกตพฤตกรรมการปฎบตงาน ในการทากจกรรมจากการศกษาคนควาขอมล

และการอภปราย ซงจะประเมนทงกระบวนการทากจกรรม การนาเสนอผลการทากจกรรม การ

อภปราย แสดงความคดเหนและการสรปความร

1.2 ตรวจจากแบบทดสอบยอยประจาแผนการจดการเรยนรท 1

2. เครองมอวดและประเมนผล

2.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน

2.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 4

3. เกณฑการวดและประเมนผล

3.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน ตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75 (ผาน

เกณฑ )

3.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 4 ตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75

(ผานเกณฑ )

บนทกผลการจดการเรยนร

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ปญหาและอปสรรค

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ขอเนอแนะและแนวทางแกไข

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ลงชอ………………………………….. ผสอน

(นางสจตรา เชอกล)

Page 172: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

161

แผนการจดการเรยนร 5

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

หนวยการเรยนร สารและสมบตของสาร

เรอง สารละลายกรด เบส เวลา 3 ชวโมง

สาระสาคญ

กรดเปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนแดง กรดทา ปฏกรยากบโลหะและ

สารประกอบคารบอเนตไดแกส และทา ใหโลหะและสารประกอบคารบอเนตผกรอน

เบสทาปฏกรยากบแอมโมเนยมไนเตรตจะใหแกสแอมโมเนย และเมอทาปฏกรยากบ

นามนพชหรอนามนสตวจะไดสบและจะทาใหโลหะอะลมเนยมผกรอน

สารทใชอยในชวตประจาวนมอยมากมายหลายชนด โดยเฉพาะสารทใชภายในบาน บาง

ชนดมสมบตเปนกรด บางชนดมสมบตเปนเบส กรดและเบสบางชนดเปนโทษและบางชนดเปน

ประโยชน ดงนนจงมความจาเปนอยางยงทเราควรจะศกษาสมบตตางๆ ของสารเหลานเพอ

สามารถนาสารมาใชไดอยางถกตองและปลอดภย

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

มาตรฐาน ว 3. 1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสราง

และแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและ

จตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร นาความรไปใชประโยชน

ตวชวด

มฐ ว 3.1 ม.1/3 ทดลองและอธบายสมบตความเปนกรด เบส ของสารละลาย

มฐ ว 3.1 ม.1/4 ตรวจสอบคา pH ของสารละลายและนาความรไปใชประโยชน

จดประสงคการเรยนร

ดานความร

1 .สรปสมบตของกรดเบสได

2. เลอกสารบางชนดทใชในบานได โดยอาศยสมบตของกรดเบส

3. ออกแบบวธตรวจสอบ pH ของสารละลายบางชนดทใชในชวตประจาวนได

4. เสนอแนะวธการใชกรด– เบส ในชวตประจาวนอยางถกตองและปลอดภยได

ดานทกษะกระบวนการ

กระบวนการสบเสาะ หาความร

Page 173: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

162

ดานคณลกษณะอนพงประสงค

ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน

กระบวนการจดการเรยนร (กระบวนการสบเสาะหาความร)

1. ขนสรางความสนใจ

1.1 ใหนกเรยนชวยกนยกตวอยางสารทเปนกรด เบส

1.2 ทบทวนการตรวจสอบความเปนกรด-เบส ของสารละลาย

1.3 ครถามนกเรยนวา “กรดมสมบตอยางไร” นกเรยนชวยกนตอบคาถาม ครเขยน

คาตอบไวบนกระดานดา แตยงไมสรปวาถกตองหรอไม แตแนะนาใหนกเรยนคนหาคาตอบโดย

การทดลอง

1.4 ครนาอภปรายเกยวกบการใชสารทเปนกรด-เบส ในชวตประจาวน เชน ใช

รบประทานใชทาความสะอาด แลวใหศกษาขอมลนายอยในกระเพาะอาหารในตารางแสดงแสดง

pH ของสารละลายในรางกายมนษย แลวกนอภปรายเกยวกบนายอย ในกระเพาะอาหารโดยใช

แนวคาถาม ดงน

- นายอยในกระเพาะอาหารของคนเราม pH อยชวงใด มสมบตเปนกรดหรอเปน

เบส

- นายอยในกระเพาะอาหารยอยสารใด

- ถานายอยในกระเพาะอาหารหลงออกมาในชวงทไมมอาหารอยในกระเพาะจะ

เปนอยางไร

- การปองกนไมใหเกดแผลในกระเพาะทาไดอยางไร

- นกเรยนเคยปวดทองกอนและหลงรบประทานอาหารหรอไม นกเรยนคดวาเปน

เพราะอะไร และนกเรยนแกไขอยางไร

- นกเรยนคดวายาลดกรดมสมบตอยางไร

2. ขนสารวจและคนหา

2.1 แบงนกเรยนออกเปนกลม กลมละ 3-5 คน

2.2 ใหแตละกลมศกษาและดาเนนการทดลองตามใบงานเรองสมบตบางประการ

ของกรด ใบงานเรอง ยาลดกรดมสมบตอยางไร โดยแนะนากอนปฏบตกจรรม ดงน

- ในการวด pH ของสารละลายใหใชแทงแกวคนแตะสารละลาย แลวนามาแตะ

กบกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอร บนทกผล และตองลางแทงแกวใหสะอาดทกครงกอนใชแตะ

สารละลายอน

Page 174: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

163

- ยาลดกรดทเปนเมด ใหนาไปบดใหละเอยดทงเมด ใสในหลอดทดลอง เตมนา

กลนลงไป 15 cm

- ใหตรวจสอบสมบตของยาลดการดกลมละ 1 ชนด แลวนาผลมาอภปรายรวมกน

- ตดกระดาษยนเวอรซลอนดเคเตอร ยาว 0.5 cm เตรยมไวเทาทตองการใช

2.3 นกเรยนแตละกลมชวยกนศกษาคนควาจากสอ หนงสออเลกทรอนกส (e –book)

เรอง สารและสมบตของสาร โดยครคอยใหคาแนะนา ปรกษาและกาชบใหนกเรยนทกคนรวม

กจกรรม เนองจากมการใหคะแนนพฤตกรรม

2.4 นกเรยนทกกลมรวบรวมขอมลทงจากการศกษาคนควาจากสอหนงสอ

อเลกทรอนกส (e – book) และจากการลงมอทดลองปฏบตดวยตนเอง และชวยกนเขยนรายงาน

การทดลอง หลงเสรจการปฏบตกจกรรมใหตวแทนนกเรยน แตละกลมออกมานาเสนอผลการ

ปฏบตกจกรรม

3. ขนอธบายและลงขอสรป

3.1 ตวแทนแตละกลมนาเสนอผลการทดลองหนาชนเรยน

3.2 ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลจากการทดลองโดยใชแนวคาถาม

- สารละลายทใชในการทดลอง เมอใชกระดาษลตมสทดสอบไดผลเหมอนหรอ

ตางกน

- เมอใสสงกะสลงไปในสารละลายทง 3 ชนด มการเปลยนแปลงหรอไม ใน

เรองใด

- เมอใสหนปนลงไปในสารละลายทง 3 ชนด มการเปลยนแปลงหรอไม ใน

เรองใด

- สารละลายเบสตาง ๆ เมอทาปฏกรยากบเกลอแอมโมเนยเชน แอมโมเนยม

ไนเตรต ใหแกสมกลนฉน นนคอแกสอะไร

- เมอนกเรยนเตมนามนหมหรอนามนพชลงในสารละลายทง 3 ชนด ผลท

เกดขนคออะไร

- เมอนกเรยนเตมเศษอะลมเนยมลงในสารละลายทง 3 ชนด ผลทเกดขนคอ

อะไร

- ปนขาวทใชกอสรางเมอเอามาผสมนาจะไดสารละลายเบสชนดเดยวกบสาร

ใดในกจกรรมน

3.3 ครและนกเรยนรวมกนสรปผลการทดลอง

Page 175: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

164

4. ขนขยายความร

4.1 แบงกลมศกษากรดเบสในชวตประจาวน

4.2 นกเรยนสบคนขอมลเกยวกบกรดและนาความรทไดมารวมกนอภปรายในชน

และจดปายนเทศใหความรหนาชนเรยน

5. ขนประเมน

ใหนกเรยนทาแบบฝกหด

สอ/แหลงการเรยนร

1. หนงสออเลกทรอนกส (e – book) เรอง สมบตของกรด เบส

2. อปกรณการทดลองจากกจกรรมท 5.1 เรอง สมบตบางประการของสารละลายกรด

3. อปกรณการทดลองจากกจกรรมท 5.2 เรอง สมบตบางประการของสารละลายเบส

4. หองปฏบตการวทยาศาสตร

5. เครองคอมพวเตอร

การวดผลประเมนผล

1. วธวดผลและประเมนผล

1.1 สงเกตพฤตกรรมการปฎบตงาน ในการทากจกรรมจากการศกษาคนควาขอมล

และการอภปราย ซงจะประเมนทงกระบวนการทากจกรรม การนาเสนอผลการทากจกรรม การ

อภปราย แสดงความคดเหนและการสรปความร

1.2 ตรวจจากแบบทดสอบยอยประจาแผนการจดการเรยนรท 5

2. เครองมอวดและประเมนผล

2.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน

2.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 5

3. เกณฑการวดและประเมนผล

3.1 แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน ตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75 (ผาน

เกณฑ )

3.2 แบบทดสอบยอย ประจาแผนการจดการเรยนรท 5 ตองไดคะแนนไมนอยกวา

รอยละ 75 (ผานเกณฑ )

Page 176: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

165

บนทกผลการจดการเรยนร

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ปญหาและอปสรรค

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ขอเนอแนะและแนวทางแกไข

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ลงชอ………………………………….. ผสอน

( นางสจตรา เชอกล)

Page 177: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

166

ภาคผนวก จ

การหาประสทธภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

Page 178: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

167

ตารางผนวกท 3 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนทดลองแบบเดยว (One to One Test)

คนท คะแนนระหวางเรยน รวม

(50) 10 10 10 10 10

1 7 7 6 7 6 33

2 8 8 9 7 8 40

3 9 10 9 10 9 47

รวม 24 25 24 24 23 120

ตารางผนวกท 4 ผลการทดลองบทเรยนหนงสออเลกทรอนกสขนทดลองแบบเดยว (One to

One Test)

คนท บทเรยน

(คะแนนเตม 50)

แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

(คะแนนเตม 30)

1 33 20

2 40 25

3 47 29

รวม 120 74

คะแนนเฉลย 40.00 24.67

เฉลยรอยละ 80.00 82.22

Page 179: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

168

ตารางผนวกท 5 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนขนแบบกลมเลก (Small Group Testing)

คนท คะแนนระหวางเรยน รวม

(50) 10 10 10 10 10

1 7 7 7 7 6 34

2 7 7 8 7 7 36

3 7 6 7 7 6 33

4 8 8 7 8 8 39

5 7 7 8 8 7 37

6 7 8 7 9 8 39

7 9 9 9 9 10 46

8 9 10 9 10 10 48

9 10 10 10 10 9 49

รวม 71 72 72 75 71 361

Page 180: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

169

ตารางผนวกท 6 ผลการทดลองบทเรยนหนงสออเลกทรอนกสขนแบบกลมเลก (Small Group

Testing)

คนท บทเรยน

(คะแนนเตม 50)

แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

(คะแนนเตม 30)

1 34 22

2 36 24

3 33 25

4 39 24

5 37 22

6 39 28

7 46 26

8 48 23

9 49 25

รวม 361 219

คะแนนเฉลย 40.11 24.33

เฉลยรอยละ 80.22 81.11

Page 181: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

170

ตารางผนวกท 7 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนขนทดลองแบบกลมใหญ (Large Group

Testing)

คนท คะแนนระหวางเรยน รวม

(50) 10 10 10 10 10

1 6 6 6 6 6 30

2 7 6 6 6 7 32

3 7 7 7 7 7 35

4 8 8 8 8 9 41

5 9 9 9 10 9 46

6 7 8 7 8 9 39

7 7 7 9 8 7 38

8 9 10 9 10 9 47

9 9 9 9 9 9 45

10 6 7 6 7 6 32

11 6 6 7 7 7 33

12 8 8 8 8 7 39

13 10 10 10 10 9 49

14 10 10 10 9 9 48

15 9 9 9 8 7 42

16 7 7 9 8 7 38

17 7 7 7 9 9 39

18 9 9 9 9 9 45

19 9 9 9 9 8 44

20 10 10 10 9 9 48

21 9 9 9 10 9 46

22 9 8 7 8 7 39

Page 182: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

171

ตารางผนวกท 7 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนขนทดลองแบบกลมใหญ (Large Group

Testing) (ตอ)

คนท คะแนนระหวางเรยน รวม

(50) 10 10 10 10 10

23 7 7 7 7 7 35

24 7 9 7 7 7 37

25 7 6 6 7 7 33

26 6 6 6 6 7 31

27 9 8 8 7 7 39

28 9 9 9 8 7 42

29 9 9 10 10 10 48

30 9 10 9 10 10 48

รวม 241 243 242 245 237 1208

Page 183: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

172

ตารางผนวกท 8 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนขนทดลองแบบกลมใหญ (Large Group

Testing)

คนท บทเรยน

(คะแนนเตม 50)

แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

(คะแนนเตม 30)

1 30 22

2 32 26

3 35 28

4 41 29

5 46 29

6 39 20

7 38 21

8 47 25

9 45 24

10 32 22

11 33 21

12 39 23

13 49 24

14 48 26

15 42 24

16 38 25

17 39 25

18 30 22

Page 184: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

173

ตารางผนวกท 8 คะแนนระหวางเรยนรายบคคลขนขนทดลองแบบกลมใหญ (Large Group

Testing) (ตอ)

คนท บทเรยน

(คะแนนเตม 50)

แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

(คะแนนเตม 30)

19 45 25

20 44 21

21 48 27

22 46 25

23 39 26

24 35 23

25 37 24

26 33 28

27 31 26

28 39 25

29 42 26

30 48 26

คะแนนเฉลย 1208 742

เฉลยรอยละ 80.53 82.44

Page 185: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

174

ตารางผนวกท 9 แสดงผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและ

หลงเรยนของผ เรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของ

สาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

คนท กอนเรยน หลงเรยน

1 19 27 8 64

2 18 26 8 64

3 15 23 8 64

4 20 28 8 64

5 24 30 6 36

6 16 25 9 81

7 13 22 9 81

8 11 20 9 81

9 10 19 9 81

10 15 23 8 64

11 11 20 9 81

12 18 25 7 49

13 20 28 8 64

14 24 30 6 36

15 20 27 7 49

16 24 30 6 36

17 16 24 8 64

18 13 21 8 64

19 15 24 9 81

20 14 23 9 81

21 16 25 9 81

22 13 16 3 9

23 11 19 8 64

Page 186: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

175

ตารางผนวกท 8 แสดงผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยน

และหลงเรยนของผ เรยนทเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส วชาวทยาศาสตร เรอง สารและสมบต

ของสาร รวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1 (ตอ)

คนท กอนเรยน หลงเรยน

24 10 18 8 64

25 15 21 6 36

26 20 28 8 64

27 24 30 6 36

28 25 30 5 25

29 21 26 5 25

30 22 30 8 64

N=30 Χ =17.10 Χ =24.60 = 225 ∑ D2=1753

S.D.= 4.64 S.D.= 4.11

เปดตารางคา t 1 = 1.6991

t =

t =

t =

t = 27.34

Page 187: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

176

ภาคผนวก ช

หนงสออเลกทรอนกส เรอง สารและสมบตของสาร

Page 188: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

177

Page 189: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

178

Page 190: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

179

Page 191: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

180

Page 192: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

181

Page 193: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

182

Page 194: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

183

Page 195: การพัฒนาหนังสือ ......ผ ช วยศาสตราจารย ดร.ด เรก ธ ระภ ธร ท ปร กษาให ค าแนะน

184

ประวตผวจย

ชอ – สกล นางสจตรา เชอกล วน เดอน ป เกด 10 พฤษภาคม 2525 ทอยปจจบน 306 หม 5 ตาบลพานทอง อาเภอไทรงาม จงหวดกาแพงเพชร ททางานปจจบน โรงเรยนบานโนนจน อาเภอไทรงาม จงหวดกาแพงเพชร ตาแหนงหนาทปจจบน ครชานาญการ ประวตการศกษา พ.ศ.2548 คบ. (วทยาศาสตรทวไป) จากมหาวทยาลยราชภฎกาแพงเพชร