โรงพยาบาลแม่เมาะ wi-dm-01 ·...
TRANSCRIPT
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา1/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
ผตรวจสอบ/ทบทวน
………………………………………….. ( )
ประธานคณะกรรมการศนยควบคมเอกสารคณภาพ
ผอนมต
…………………………………………… ( นางศภาพร โพธเอยง )
ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา2/50
ผจดท า
………………………………………….. ( )
คณะกรรมการศนยควบคมเอกสารคณภาพ
วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
บนทกการแกไข
ทบทวนครงท วนท รายละเอยดการแกไข
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา3/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
วธปฏบต (Work Instruction : WI)
1.ชอเรอง การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
2.วธปฏบต /Flow chart / (เนอหา) แนวทางในการวนจฉยโรค วธการ
1. ระดบนาตาลในพลาสมาขณะอดอาหาร (fasting plasma glucose) ≥ 126 mg/dL 1 (ขณะอดอาหาร หมายถง การงดรบประทานอาหาร หรอเครองดมทใหพลงงานเปนเวลาอยางนอย 8 ชวโมง) หรอ
2. ระดบนาตาลในพลาสมาทไมเจาะจงเวลา (Random plasma glucose) ≥ 200 mg/dL รวมกบการมอาการของโรคเบาหวานชดเจน คอ หวนามาก ปสสาวะบอยและมาก นาหนกตวลดลงโดยทไมมสาเหต หรอ
3. ระดบนาตาลในพลาสมาท 2 ชวโมง( 2h PG) หลงดมนาตาลกลโคส 75 กรม (OGTT : 75g. oral glucose tolerance test) ≥ 200 mg/dL 2 การตรวจนใชเมอสงสยวาเปนโรคเบาหวาน แตตรวจ FBS แลวผลปกตหรอเปน IFG
4. ตรวจวดระดบ HbA1c มคา ≥ 6.5% นยมในตางประเทศเพราะไมตองอดอาหาร แตตองตรวจในหองปฏบตการทมมาตรฐานเทานน การวนจฉยเบาหวานขณะตงครรภ
-การทดสอบความทนตอกลโคส 100 กรม นาน 3 ชวโมง (3 ชม. 100 กรม OGTT) * ทดสอบในกรณทหญงตงครรภไดรบการคดกรองดวยการทา 50 กรม Glucose Screening
Test : GST ขณะตงครรภ 24-28 สปดาห แลวผลพลาสมากลโคส 1 ชม. หลง 50 กรมกลโคส ไดมากกวาหรอเทากบ 140 มก./ดล.
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา4/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การแปลผล
ระดบนาตาล (fasting plasma glucose) (mg/dL)
การแปลผล
< 100 ปกต 100 – 125 Impaired Fasting Glucose (IFG)
≥ 126 เปนโรคเบาหวาน ระดบนาตาลทเวลาใดๆในผทมอาการชดเจน(mg/dL) การแปลผล
≥ 200 เปนโรคเบาหวาน ระดบนาตาล (2h PG -75 gmOGTT)
(mg/dL) การแปลผล
< 140 ปกต 140 – 199 Impaired Glucose Tolerance (IGT)
≥ 200 เปนโรคเบาหวาน
ระดบนาตาล (3 h PG -100 gm OGTT) (mg/dL)
การแปลผล
0 < 105 1 hr < 190 2 hr < 165 3 hr < 145
การแปลผล วนจฉยโรคเบาหวานขณะตงครรภ เมอมคาพลาสมากลโคสผดปกตตงแต 2 คาขนไป โดย GDM A1 FBS < 105 mg/dL, GDM A2 FBS ≥ 105 mg/dL
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา5/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
หมายเหต
หากผลการตรวจผดปกตแตไมมอาการของโรคเบาหวานควรไดรบการทดสอบซา เพอ ยนยนการวนจฉยโรค อยางนอยอก 1 ครง ในครงตอไปภายใน 2 สปดาห
อาการของโรคเบาหวาน หมายถง ปสสาวะบอยและมาก กระหายนาบอย นาหนก
ลดโดยไมทราบ ออนเพลย
ขณะอดอาหาร หมายถง การงดรบประทานอาหาร หรอเครองดมทใหพลงงานเปน เวลาอยางนอย 8 ชวโมง (สามารถดมนาเปลาไดไมเกน 50 ซซ)
เกณฑการวนจฉยดงกลาวใชเฉพาะในผใหญ ยกเวน หญงตงครรภ
ควรตรวจคดกรองหรอวนจฉยเบาหวานดวย FBS ไมแนะนาใหทา OGTT ในการ คดกรองเพราะมความเทยงตรง(Reproducibility) ดอยกวา ไมสะดวกและราคาแพงกวา แมมความไว(Sensitivity) ในการวนจฉยเบาหวานมากกวา FBS
ระดบนาตาลในพลาสมาหลงอดอาหาร 126 mg/dL เทยบไดกบ การตรวจระดบ นาตาลจาก whole blood ทเจาะจากหลอดเลอดดา(vein)หรอเจาะจากปลายนว (capillary) 110 mg/dL (อางองจาก แนวทางการวนจฉยโรคเบาหวานขององคการอนามยโลก 1998)
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา6/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การตรวจคดกรองโรคเบาหวาน
การเตรยมผปวย ตรวจหาระดบนาตาลในเลอด หลงอดอาหาร อยางนอย 8 ชวโมง วธการเจาะเลอด
1. ตรวจเจาะเลอดปลายนวดวยเครอง Glucometer (Capillary blood glucose : CBG) 2. ตรวจระดบนาตาลในเลอด (Fasting Blood Sugar : FBS)
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา7/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 12/05/59 หนา8/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
อางองจากแนวทางเวชปฏบตส าหรบเบาหวาน พ.ศ. 2560 ของ สปสช.
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา9/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา10/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การดแลผปวยเบาหวานครงแรกและการตดตามโรค วธการ
1. การซกประวต ประวตทเกยวของกบการวนจฉยโรคเบาหวานทผานมา
อายทเรมเปน,ระยะเวลาทปวยเปนโรค,อาการเรมตน
ประวตอาการทเกยวของกบภาวะแทรกซอนของโรคเบาหวานทงชนดเฉยบพลนและชนดเรอรง เชน ตามว ชาปลายเทา ปสสาวะเปนฟอง เดนแลวปวดนอง เปนตน
ประวตของการไดรบการรกษาหรอการควบคมนาหนกและการออกกาลงกาย
ยารกษาเบาหวานทไดรบ และยาอนๆ ททาใหระดบกลโคสในเลอดสงหรอตา โดยเฉพาะยากลมสเตยรอยด
โรคอนๆ ทเกยวของกบโรคเบาหวาน ไดแก ความดนโลหตสง ภาวะไขมนในเลอดสง โรคหวใจและหลอดเลอด เกาท โรคตาและไต
อาชพ การดาเนนชวต การออกาลงกาย การสบบหร อปนสย การกนอาหาร เศรษฐกจและสงคม
มประวตเปน Polycystic ovary syndrome หรอ Acanthosis nigricans
ประวตครอบครวเกยวกบโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง เกาท โรคระบบหวใจและหลอดเลอด
ความรความเขาใจเกยวกบโรคเบาหวาน 2. การตรวจรางกาย
นาหนก สวนสง BMI เสนรอบเอว
ความดนโลหต อตราการเตนของหวใจ
การตรวจรางกายตามระบบตางๆ
การตรวจตาและจอประสาทตา
การตรวจเทา ตรวจดผวหนง ตาปลา แผล ประสาทรบความรสกทเทา คลาชพจรทเทาและขอเทา
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา11/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
3. การตรวจทางหองปฏบตการ Fasting Blood Glucose
HbA1c
Cholesterol, Triglyceride, HDL, LDL
Serum creatinine เพอค านวณ eGFR (CKD-EPI)
Urine analysis เพอด Proteinuria ถาไมพบสงตรวจ microalbumin
EKG
4. การสงตอพบแพทย ผเชยวชาญ นกโภชนากร เพอก าหนดอาหาร ลดน าหนก จกษแพทย เมอตรวจพบความผดปกตของตา จอประสาทตา อายรแพทยโรคไต เมอตรวจพบวาไตผดปกต อายรแพทยโรคหวใจ เมอพบวามความผดปกตของคลนไฟฟาหวใจ ทนตแพทย เมอตรวจพบวามความผดปกตของเหงอกและฟน
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา12/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการดแลรกษาโรคเบาหวาน
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา13/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
ตารางท 1 ยาเมดลดระดบนาตาลในเลอด
ยา ขนาดทใช กลไกการออกฤทธ ขอด ขอเสย กลม Biguanides Metformin
A1C 1-2%
เรมตน 1,000 มก. เพมครงละ 500 มก.
1.ลดการสรางกลโคสทตบ
1.ไมทาใหนาหนกเพม 2.ไมทาใหนาตาลใน
1.GI side effect (ปวดทองถายเหลว)
ขนาดสงสด 2,500 มก. แบงให 1 – 3 ครง/วน หลงอาหาร
2.ลดการดดซมกลโคสทลาไส 3.เพมการทางานของ อนซลน
เลอดตา 3.ลดอตราตายจาก/ และ Cardiovascular Event
2.Lactic acidosis (rare) 3.Vit B12 def. 4.หามใชในผปวยทม ไตเสอม 5.ไมควรใหในผปวย Cr>1.5 หรอ eGFR<30
กลม Sulfonylureas
Glipizide
A1C 1-2%
เรมตน* 5 มก. เพมครงละ 2.5-5 มก. ขนาดสงสด 20 มก. แบงให 1 – 2 ครง/วน กอนอาหาร
1.เพมการหลงอนซลน
1.ลดอตราตายจาก/ และ Cardiovascular event 2.ผปวยสามารถทนได 3.ใชในผปวยทระดบ Cr>1.5 หรอ eGFR<30 ได แตตองใชดวยความระมดระวง
1.นาหนกตวเพมขน 2.นาตาลในเลอดตา 3.blunt MI preconditioning 4.ระวงในผแพสารซบฟาอยางรนแรง
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา14/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
Gliclazide
A1C 1-2%
เรมตน* 80 มก. เพมครงละ 40-80 มก. ขนาดสงสด 320 มก. แบงให 1 – 2 ครง/วน กอนอาหาร
1.เพมการหลงอนซลน
1.ลดอตราตายจาก/ และCardiovascular event 2.ผปวยสามารถทนได
1.นาหนกตวเพมขน 2.นาตาลในเลอดตา 3.blunt MI preconditioning 4.ระวงในผแพสารซบฟาอยางรนแรง 5.ไมควรใหในผปวย Cr>1.5 หรอ eGFR<30
Glibenclamide
A1C 1-2%
เรมตน* 5 มก. เพมครงละ 2.5-5 มก. ขนาดสงสด 20 มก. แบงให 1 – 2 ครง/วน กอนอาหาร
1.เพมการหลงอนซลน
1.ลดอตราตายจาก/และCardiovascular event 2.ผปวยสามารถทนได
1.นาหนกตวเพมขน 2.นาตาลในเลอดตา 3.blunt MI preconditioning 4.ระวงในผแพสารซบฟาอยางรนแรง 5.ไมควรใหในผปวยสงอาย หรอการทางานไตบกพรอง Cr>1.5 หรอ eGFR<30
*อาจพจารณาลดขนาดยาเรมตนลงครงหนงในผปวยสงอาย
Thiazolidinediones
Pioglitazone
A1C 0.5-1.4%
เรมตน 15-30 มก. เพมครงละ 15 มก. ขนาดสงสด 30 มก. แบงให 1 – 2 ครง/วน หลงอาหาร
1.เพมการตอบสนองตออนซลน
1.ไมทาใหนาตาลใน เลอดตาเมอใชเปนยาเดยวหรอรวมกบmetformin 3.เหมาะกบผมภาวะดอตออนซลน เชน อวน/อวนลงพง
1.ตวบวมนา/นาหนกตวเพม 2.หามใชในผปวย CHF 3.เสยงตอกระดกหก/พรน 4.อาจเพมความเสยงมะเรงกระเพาะปสสาวะ 4.ราคาแพง
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา15/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
Alpha-glucosidase inhibitors
Acarbose Volglibose Migitol
A1C 0.5-0.8% (ไมมใชใน รพช.)
1.ลดการดดซม สารอาหาร คารโบไฮเดรตท ลาไส
1.ลดระดบนาตาลหลง อาหาร 2.ไมเปลยนแปลงนาหนกตว
1.GI side effect (ทองอด ถายเหลว) 2.ราคาแพง
Glinides
Repaglinide Nateglinide
A1C 1 - 1.5% (ไมมใชใน รพช.)
1.เพมการหลง อนซลน
1.ออกฤทธเรว 2.ควบคมระดบนาตาลหลงอาหารไดด 3.เหมาะสาหรบผทกน อาหารไมตรงเวลา
1.ราคาแพง
DPP-4 inhibitors
Sitagliptin Vildagliptin Saxagliptin Linagliptin
A1C 0.8% (ไมมใชใน รพช.)
1.เพมระดบ active GLP-1 2.เพมระดบ active GIP 3.เพมการหลง อนซลน 4.ลดการหลง กลคากอน
1.ไมทาใหนาตาลในเลอดตาเมอใชเปนยาเดยวหรอรวมกบ metformin และ thiazolidinedione 2.ไมมการเปลยน แปลงของนาหนกตว
1.ราคาแพง 2.หามใหในผปวยตบออนอกเสบ
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา16/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการสงผปวยDMพบแพทย FBS> 180 แต < 250 ใหซกประวตวา diet control +exercise ดแลวหรอยง ถายงไมดให Diet control
ให diet ใหดกอน ยงไมตองเพมยา(เพราะ ถาเพมไปกไมมประโยชน) นด FU 1 เดอนแตถา diet control
+exercise ดแลว FBS> 180 2 ครงขนไป ใหเพมยาไดดงน
1. MFM (500) 1*1 , 1*2 , 1*3 , 2*2 , 2*3
2. Gliben (5) ½ *1, 1*1 , 1 1/2*1 , 1*2 , 1 ½*2 , 2 * 2
3. Glipizide (5) เหมอน Gliben (5)
สงพบแพทยกรณ
1.Cr. > 1.5 , eGFR < 60
2.ปรบ insulin
3.ลองปรบยาDM แลว 2 step นดมาFUแลว ยงคมFBS ไมได
เกณฑการสงผปวยกลบหนวยบรการทนท
1.CBG <70 mg/dl
2.ผปวยมอาการนาตาลตาในเลอดบอย โดยไมทราบสาเหต
3.CBG >200 mg/dl ตดตอกนมากกวา 2 ครง
4.CBG >300 mg/dl
5.มอาการเจบแนนหนาอก
6.มอาการเหนอยมากขนโดยไมทราบสาเหต
7.มอาการหนามดเปนลมโดยไมทราบสาเหต
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา17/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
8.มชพจรเตนเรว(ขณะพก >100/min) และ/หรอ orthostatic hypotension
9.ปวดนองเวลาเดน หรอปวดขาขณะพกรวมดวย หรอปวดในเวลากลางคน
10.BP ≥180/110 mmHg หรอมประวตรบการรกษาโรคความดนโลหตสงมากอนและพบวาม BP
>140/80 mmHg ตดตอกนมากกวา 3 เดอน
11.มแผลเรอรงทขาหรอเทา เทาหรอขาบวม
12.สายตามวผดปกตทนท
13.ภาวะตงครรภ
14.มอาการบงบอกวาเกดการตดเชอ เชน มไข และมอาการของภาวะนาตาลสงหรอตารวมดวย
15.มอาการบงชถงโรคหลอดเลอดสมองคอ พบอาการตอไปนเฉยบพลน
ผปวยเบาหวาน * FBS > 130-249 mg/dl *ไมมภาวะแทรกซอน *รกษาดวยยารบประทาน
FBS < 80 mg/dl
FBS = 81-140 mg/dl
-ใชยาเดม -ปรบพฤตกรรม
FBS = 141 -180mg/dl
FBS 181-249mg/dl -ใหปรบเพมยา
ไมเคยม Hx.HT BP>140/90mmHg นงพก15นาท
วดซาx 2 ครง หางกน 2 อาทตย
ถา
FBS > 250mg/dl ครงแรก
ถาม HT รวม BP
>130/80 mmHg นงพก 15นาท
ชาหรอออนแรงบรเวณใบหนา แขนหรอขา โดยเฉพาะขางใดขางหนง
การมองเหนทผดปกต
มอาการสบสน การพดผดปกต พดไมชด ไมเปนคา
มความผดปกตของการทรงตว การเดน การเคลอนไหวอนๆ
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา18/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการรกษาผปวยเบาหวานทโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพประจ าต าบล
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา19/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
หมายเหต : - สงกลบจากรพ.สต.มารพ.แมเมาะ ทก 1 ป - ในการสงกลบมาปรบยาโดยแพทยทรพ.แมเมาะ จะตองรอให FBS < 140 mg/dl ตดตอกนอยาง
นอย 2ครงกอน จงจะสงกลบไปดแลตอรพ.สต.
@ การตรวจทางหองปฏบตการ
1.สงตรวจตาโดยใช Fundus camera ทรพ.แมเมาะกอน เมอพบผดปกตสงตอร.พศ.ลาปางทก1ป
2. ตรวจ Lipid Profile ทก1ป
3.ตรวจ BUN / Cr (เจาะ Electrolyte เพอด Hypo k เฉพาะผปวยทใชยา enalapril ,HCTZ) ทก1 ป
4. ตรวจ Urine albumin ตามแนวทางการสงตรวจ Urine albumin
5. ตรวจ Complete foot exam ทก 1 ป
6. ตรวจ 2-hour postprandial และ HbA1C ตามแนวทางการสงตรวจ HbA1C
7.ตรวจ EKG ในราย ทม Chest pain
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา20/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวการดแลรกษาผปวยเบาหวานทมภาวะนาตาลในเลอดตาผดปกต(รพสต.) การเจาะระดบนาตาลในเลอดหลงจากงดอาหารและนามา (NPO มาแลว FPG) หรอ
การเจาะระดบนาตาลในเลอดหลงจากรบประทานอาหารมา (ไมได NPO DTX)
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา21/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวการดแลรกษาผปวยเบาหวานทมภาวะนาตาลในเลอดตาผดปกต(รพช.)
การเจาะระดบนาตาลในเลอดหลงจากงดอาหารและนามา (NPO มาแลว FBS) หรอ การเจาะระดบนาตาลในเลอดหลงจากรบประทานอาหารมา (ไมได NPO DTX)
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา22/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวการดแลรกษาผปวยเบาหวานทมภาวะนาตาลในเลอดสงผดปกต
การเจาะระดบนาตาลในเลอดหลงจากงดอาหารและนามา
FBS, DTX >350mg%
LAB รายงานพยาบาล NCD/OPD ทนท
หอบเหนอย, หายใจเรวและตน ,ระดบความรสกตวลดลง,ซม RR > 28/min ,BP < 90/60, HR > 120/min
สง ER
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา23/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
ใช ไมใช
-รายงานแพทย ER ทนท -0.9% NSS 1000ml/hr load 500 ml in ½ hr. then 100ml/hr (หากไมมขอหาม เชน CHF,CKD ) -ใหRI ตามดลยพนจของแพทย -ประเมน ภาวะ DKA/HHS สง CBC,BUN,Creatinine,electrolyte, urine analysis,urine ketone,blood glucose -DTX next 15 min และรายงานแพทย
-NPO, ยกเวนนาดม -ใหRI ตามดลยพนจของแพทย -DTXซา อก 15-30นาท -DTX<250 mg% สงปรกษาแพทยDM clinic Work up หากมสาเหตของนาตาลสง -พจารณาปรบยา -DTX>250 mg% clinical not improve รายงานแพทย
แนวทางการดแลผปวยทมภาวะDKA/HHNK
ผปวยมาดวยอาการ หายใจหอบลก ซม ชก หมดสต
เจาะนาตาลในเลอด > 250 มก.ดล พบรวมกบอาการออนเพลย ปสสาวะบอย กระหายนา มภาวะขาดนา ความตงตวของผวหนงลดลง คลนไสอาเจยน ปวดทอง หายใจหอบลก มกลนคลายผลไมสก หรออะซโตน
-ให0.9% NSS load 100 cc ใน1/2-1 hour -RI 10 unit vein stat
รายงานแพทย
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา24/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการสงตรวจ HbA1C
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา25/50
FPG = 80-130mg/dl 2 Visit
2-hour postprandial(บางหนวยบรการ)
BS180mg/dl
สง DM Clinic
- ใหH.Ed ใหม
- อาหารแลกเปลยน
- แนะนา SMBG ในกรณทมศกยภาพ
BS < 180mg/dl
สงตรวจ HbA1C
7 %
< 7%
สงพบแพทย สงกลบ รพสต.
วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
เปาหมายของการควบคมโรค
เปาหมายของการควบคม คาทตองการ
HbA1c ผทมสขภาพดไมมโรครวม < 7.0 % 3 ผทมโรครวม ชวยเหลอตวเองได 7.0-7.5% ผทตองไดรบการชวยเหลอ ไมเกน 8.5%
ระดบนาตาลในเลอดกอนอาหาร (Prepradial plasma glucose)
80 -130 mg/dL3
ระดบนาตาลในเลอด ณ เวลาใดเวลาหนง (Postpradial plasma glucose)
< 180 mg/dL3
Systolic blood pressure Diastolic blood pressure
< 140 mmHg3 < 80 mmHg
LDL Cholesterol
< 100 เมอไมมโรคหวใจและหลอดเลอด <70 เมอมโรคหวใจและหลอดเลอด4
Triglyceride < 150 mg/dL3 HDL Cholesterol
ในผชาย ≥ 40 mg/dL 4 ในผหญง ≥ 50 mg/dL
Cholesterol < 200 mg/dL เสนรอบเอว ชาย < 90 เซนตเมตร
หญง < 80 เซนตเมตร BMI 18.5-22.9 kg/m2 การสบบหร ไมสบบหรและหลกเลยงการรบควนบหร การออกกาลงกาย สมาเสมอ ตามคาแนะนา
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา26/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ
ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการรกษาผปวยเบาหวานดวยอนซลน 5 เบาหวานชนดท 2 ทใชยาเมดไมไดผล*
FBS 131 – 250 mg % 250 – 350 mg % > 350 mg % Oral agent (s) และ NPH insulin oral agent (s) insulin bid อยางเดยวกอนนอน (หรอ Mixed insulin + กอนอาหารเยน) ขนาด 5-15 ยนต insulin bid ไมไดผล** ไมไดผล** ไมไดผล** Combined oral agents+insulin bid Combined oral agents+insulin bid หรออนซลนอยางเดยว ไมไดผล* ไมไดผล***
Multiple insulin in****
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา27/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
ปรบขนาดอนซลนให FBS < 130 มก./ดล.
Split-mixed insulin regimen เชน insulin 70/30 เชา-เยน ขนาด 0.6 ยนต/กก./วน ในคนอวน หรอ 0.3 ยนต/กก./วน ในคนผอม คนสงอาย โรคตบ หรอโรคไตวาย โดยแบงขนาดอนซลนเปน 2/3 ของขนาดตอวน ใหกอนอาหารเชา 1/3 ของขนาดตอวน ใหกอนอาหารเยน แลวปรบขนาดอนซลนตามความเหมาะสม
Split-mixed insulin ขนาด 0.3 ยนต/กก./วน รวมกบยาเมดเบาหวานเดม 1-2 ชนด ปรบขนาดอนซลนตามความเหมาสะสม
หมายเหต * หลงจากควบคมดวยยากนทง 2 ชนดรวมกนแลว (combinations of oral hypoglycemic drugs) เปนเวลา 1-2 เดอน ยงไมไดผลตามเกณฑ** ** FPG > 130 มก./ดล. , HbAlc > 7 % , post prandial plasma glucose > 180 มก./ดล. ภายในระยะเวลา 4-8 สปดาห *** ใชอนซลนขนาดสง , HbAlc > 7 % **** Regular หรอ rapid acting insulin กอนมออาหาร 3 มอ และ intermediate หรอ long acting insulin กอนนอน เรมขนาด 0.6 ยนต/กก./วน ในคนอวน หรอ 0.3 ยนต/กก./วน ในคนผอม , สงอายหรอ ไตวาย แบงขนาดเรมตนใหเทากนเปน 4 เวลา (กอนอาหาร และกอนนอน) แลวปรบขนาดอนซลนตามความเหมาะสม (ผปวยเบาหวานทอยในระยะนควรสงตออายรแพทย)
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา28/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการใชยาตานเกรดเลอดแขงตว (แอสไพรน) วธการ
1. อาจใหยาแอสไพรนแกผปวยเบาหวาน ชายทอาย>50ป หรอ หญงทอาย>60 ป ทมปจจยเสยงของโรคหวใจและหลอดเลอดรวมดวยอยางนอย 1 อยาง (การปองกนปฐมภม) ไดแก
ก. มประวตในครอบครวเปนโรคหวใจและหลอดเลอด ข. ความดนโลหตสง ค. สบบหร ง. ระดบไขมนในเลอดผดปกต จ. มโปรตนออกมาในปสสาวะ
2. ใหยาแอสไพรน แกผปวยเบาหวานทกคนทมโรคแทรกซอนจากเบาหวานเกดขนแลว
(การปองกนทตยภม) ไดแก ก. โรคหวใจขาดเลอด
ข. โรคหลอดเลอดสมอง ต. โรคหลอดเลอดสวนปลายอดตน
3. ขนาดของยาแอสไพรนทแนะนา คอ 75-162 mg/day หรอ
ASA.gr.I ขนาด 1 TAB OD. หรอ ASA.gr.V ขนาด 1/2 TAB OD.
4. ขอหามใช ก. ผปวยทเปนโรคกระเพาะหรอเคยมประวตเลอดออกในกระเพาะอาหาร ข. ผปวยทมประวตแพยาน ค. ผปวยทเปนโรค G6PD หรอภาวะเลอดออกงาย
ง. หญงตงครรภในชวง 1 – 2 สปดาหกอนคลอด อาจทาใหคลอดยาก ตกเลอดงายขน และทารกมภาวะเลอดออกงาย จ. ผทอายตากวา 18 ป ทเปนไขหวดใหญ หรออสกอใส อาจทาใหเปน โรค Reye’s syndrome ซงจะมอาการของสมองอกเสบ รวมกบตบอกเสบ เปนภาวะทอนตรายรายแรงถงชวต
5. หากไมสามารถทนแอสไพรนได พจารณา antiplatelet ตวอน เชน clopidogrel
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา29/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การควบคมความดนโลหต4
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา30/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การควบคมระดบไขมนในเลอด วธการ
ระดบความดนโลหต (mmHg) แนวทางการรกษา Systolic 130-139 หรอ
Diastolic 80-89 แนะนาใหปรบเปลยนพฤตกรรมเพยงอยางเดยว
ภายในระยะเวลา 3 เดอน หากไมสามารถควบคมความดนโลหตไดตามเปาหมาย ใหเรมใช
ยาควบคมความดนโลหต Systolic ≥ 140 หรอ
Diastolic ≥ 90
ยาควบคมความดนโลหตรวมกบ การปรบเปลยนพฤตกรรม
หมายเหต
โดยทวไปควบคมให BP < 140/90 mmHg ในผปวยความเสยงสงการคมเขมงวด SBP<120mmHg มผลตออตราการตายไมแตกตางกนและอาจมผลแทรกซอนตอการรกษามากกวา
ยาทเรมใชรกษาความดนโลหตสงในผปวยเบาหวาน ควรเลอกใชยาทมหลกฐานทางวชาการสนบสนนวาชวยลด CVD event ไดแก ACE inhibitors, ARBs, B-blockers, diuretics low dose: HCTZ 12.5-25mg/d และ calcium channel blockers.
ใหเจาะเลอดเพอวดระดบไขมนในเลอด หลงอดอาหารอยางนอย 8 ชวโมง แนวทางการรกษา4
ประเภทของผปวย
เบาหวาน Lifestyle
modification Pharmacotherapy หมายเหต
ไมมโรคหวใจ และหลอดเลอด
LDL-C 100-129 mg% ตดตามระดบไขมน เลอดทก 3-6 เดอน
ใหยากลม Statin เมอ LDL-C > 130
กรณ TG-C > 150 และ/หรอ
HDL-C < 40 ให Lifestyle modification
ถาไมสามารถคมระดบไขมนในเลอดไดภายในเวลา 3 เดอน ใหใชยากลม Fibrate
มโรคหวใจ และหลอดเลอด
LDL-C < 100 ใหยากลม Statin เมอ LDL-C > 100
ใหใชยากลม Fibrate เมอ TG-C > 150
และ/หรอ HDL-C < 40
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา31/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางในการรกษาโรคเบาหวานทมภาวะ Dyslipidemia ประเมนความเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา32/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การตรวจตา
แนวทางในการตรวจตา
ไมมโรคหวใจและหลอดเลอด
LDL<130 mg/dl LDL>130 mg/dl
ใหยากลม Statin F/Uซ า 1 ป
F/U 6 เดอน
มโรคหวใจและหลอดเลอด
LDL<100 mg/dl
F/U LDL ทก 3เดอน
F/U Lipid ทก 1 ป
LDL>100 mg/dl
F/U LDL ทก3 เดอน
ควบคมอาหารและออกก าลงกาย
ใหยากลม Statin ควบคมอาหารและออกก าลงกาย
LDL >100 mg/dl
พบแพทย
อายทเรมเปนเบาหวาน เรมตรวจครงแรกเมอ ความถในการตรวจ
0-30 ป ภายใน 5 ปหลงวนจฉย ปละครง
> 30 ป เมอวนจฉยวาเปนเบาหวาน ปละครง
ผปวยเบาหวานทตงครรภ ภายใน 3 เดอนแรก ดลยพนจของจกษแพทย
แนวทางในการปองกนและดแลรกษาภาวะ Diabetic retinopathy
ควรควบคมระดบนาตาลในเลอด รวมถง ระดบความดนโลหตใหอยในเกณฑปกต เนองจาก
สามารถลดความรนแรงในการดาเนนโรคของ Diabetic retinopathy ได
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา33/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการดแลรกษาภาวะแทรกซอนจากเบาหวานทตา
ผปวยเบาหวาน
DM type I DM type II
ตรวจตาหลงเปนเบาหวาน5 ปและเมออาย 12 ป ตรวจตาทนทหลงวนจฉย
ผลการตรวจตา
No DR mild NPDR Moderatae NPDR severe NPDR PDR
นด 1 ป นด 6 เดอน นด 3 เดอน สงจกษแพทย
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา34/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การตรวจภาวะแทรกซอนทางไต
วธการ ผปวยเบาหวานทกรายควรไดรบการตรวจหา Proteinuria ตงแตแรกทวนจฉย ตรวจหา Proteinuria สามารถท าไดโดยใช แถบตรวจปสสาวะ (Dipstick urinalysis)
เพอหาโปรตนในปสสาวะ ส าหรบการตรวจหา Microalbuminuria ท าโดยการเกบปสสาวะสงตรวจทาง
หองปฏบตการ เพอน ามาค านวณหาคา albumin-creatinine ratio ตรวจการท างานของไต โดยการเจาะเลอด เพอดระดบ Cr
ความถ
ชนดของการตรวจ ความถ8
แถบตรวจโปรตนในปสสาวะ อยางนอยปละ 1 ครง แปลผล : ตงแต trace ขนไป 2 ใน 3 ครง ภายใน 6 เดอน ถอวา Proteinuria/ overt nephropathy
ระดบ Cr ในเลอด (คาปกต ผชาย 1.3 ผหญง 1.2)
ผลปกต : เจาะอยางนอยปละ 1 ครง ผลผดปกต : เจาะมากกวา 1 ครงตอป ( เชน ทก 3 เดอน หรอ ทก 6 เดอน )
ค านวณหา Creatinine clearance อยางนอยปละ 1 ครง แปลผล : Chronic kidney diease เมอ Creatinine
clearance < 60 ml/min ตดตอกนเกน 3 เดอน End-stage kidney disease เมอ
Creatinine clearance < 15 ml/min ตดตอกนเกน 3 เดอน
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา35/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การตรวจเทา
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา36/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการวนจฉยโรคไตจากเบาหวาน
การตรวจคดกรองแผลทเทา แผลทเทา ไมม มปรกษาแพทย ประวตเคยมแผลทเทา ถกตดเทา ม ความเสยงระดบ 3 ตรวจทก 1-3เดอน ทดสอบดวย 10g Filament ปกต ความเสยงระดบ 0 ตรวจทก 1 ป ผดปกต ความเสยงระดบ 1-2 ตรวจทก 6เดอน ตรวจคล าชพจรทเทา คล าไมได ปรกษาแพทยเพอสงตอ
คล าไดชดเจน ตรวจทก 1 ป ตรวจดลกษณะเทา ผดปกต ความเสยงระดบ 2 ตรวจทก 1-3เดอน
ม focal callus, deformity ปกต ความเสยงระดบ 1 ตรวจทก 3-6เดอน
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา37/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการใหคาแนะนาโภชนาบาบดในผปวยเบาหวาน
1. ประเมนพฤตกรรม อปนสยการบรโภคอาหาร(Food habit) ของผปวยโดยใช Food pattern 2. ประเมนความตองการใชพลงงานของผปวยในแตวนจากนาหนกจรงและระดบกจกรรม6
กรณทตองการเพมนาหนก ใหบวกพลงงาน เพมประมาณ 500 แคลอรตอวน
กรณทตองการลดนาหนก ใหลบพลงงานลง 500-1,000 แคลอรตอวน 3. พจารณาสดสวนของพลงงานทไดจากอาหาร แตละประเภท คารโบไฮเดรต 50-55 % ของพลงงานทงหมด โปรตน 15-20 % ของพลงงานทงหมด ไขมน ไมเกน 30 % ของพลงงานทงหมด (เปนไขมนอมตวไมเกนรอยละ 10 ยกเวน ในผทมระดบ LDL-C สง ใหจากดไมเกนรอยละ 7) 4. กาหนดสดสวนของอาหาร ปรมาณหรอจานวนของสารอาหารแตละชนดทผปวยควรไดรบตอวนและตอมอ โดยคานวณจากรายการอาหารแลกเปลยน (ภาคผนวก)
ตวอยางสดสวนอาหาร(ทงวน)ทใหพลงงานในระดบตางๆ : กรณงดดมนม มโปรตน 15% ไขมน 30% คารโบไฮเดรต 55%
หมวดอาหาร 1200 1500 1800 2000 ขาวหรอแปง 6 7 9 10 เนอสตว 3 4 5.5 7 ไขมน 5 6 7 8 ผก 3 3 3 3 ผลไม 4 5 7 8
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา38/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
ตวอยางสดสวนอาหาร(ทงวน)ทใหพลงงานในระดบตางๆ : กรณดมนม
หมวดอาหาร 1200 1500 1800 2000
ความตองการพลงงาน(แคลอร)
อวนหรอกจกรรมการใชพลงงานตามากหรอลดนาหนก หญงอาย>55 ป ทactive หรอชายทใชพลงงานตา
ชายท active หรอหญงท active มาก ผอมหรอชายท active มาก
นาหนก(Kg) x 20 นาหนก(Kg) x 25 นาหนก(Kg) x 30 นาหนก(Kg) x 40
ขาวหรอแปง 6 7 8.5 10 เนอสตว 3 3 4 4.5 ไขมน 5 6 7 8 ผก 3 3 3 3 ผลไม 4 5 6 7 นมพรองมนเนย 0.5 1 1 1 5. เนนอาหารทมดชนนาตาลตา (Glycemic index: GI) (ภาคผนวก) และมกากใยสง ควรรบประทานอาหารทมกากใย 20-35 กรม/วน (ผกและผลไม 5 สวนตอวน+ธญพช 2-3 สวน/วน) 6. ลดปรมาณโซเดยมในผทมความดนโลหตสง โดยใหเกลอแกงไมเกน 1 ชอนชา/วน (เทากบปรมาณโซเดยม 2.4 กรมหรอ 6 กรมของโซเดยมคลอไรด) 7. แนะนาอาหารทควรหลกเลยง ไดแก อาหารทมไขมนประเภท Trans fatty acid พบมากใน คกก
แครกเกอร มาการนชนดแขง โดนท มนฝรงทอด เปนตน 8. แนะนาหลกในการเตรยมอาหาร การดดแปลงอาหาร 9. แนะนาการเลอกอาหารเมอรบประทานอาหารนอกบาน 10. แนะนาการหลกเลยงการดมสราหรอปรมาณทดมได
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา39/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การสงตอผปวยพบแพทยเฉพาะทาง
ผปวยเบาหวานทไมสามารถควบคมระดบนาตาลในเลอดไดตามเกณฑ โดยใชทงยากนและยาฉด
ผปวยเบาหวานทมภาวะแทรกซอนเฉยบพลน ไดแก
Hypersomolar nonketotic coma
Diabetic ketoacidosis
ผปวยเบาหวานทมภาวะแทรกซอนดงตอไปน
Nephropathy มคา Cr > 2 พจารณาปรกษาแพทยเฉพาะทาง
Cardiovascular complication
Retinopathy ปรกษาจกษแพทย
Diabetic foot ปรกษาศลยแพทย
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา40/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การดแลผปวยขณะนอนโรงพยาบาล (Care Map for DM patient c hypoglycemia) Admission date Day 2 Day 3 D/C date
Assessment - ประเมนDTX ทก 2 – 6 ชม. - ประเมนระดบความรสกตวและประเมนปญหาและความตองการการดแลดานรางกาย
-ประเมนปญหาและความตองการการดแลดานรางกาย - ซกประวตเกยวกบปจจยทเปนสาเหตของความเจบปวยครงนเชน การควบคมเบาหวาน ,ภาวะแทรกซอนเรอรงและพฤตกรรมของผปวย
-ประเมนปญหาและความตองการการดแลดานรางกาย
-สรปสภาพผปวยและการดแลรกษากอนจาหนาย
Treatment & - 50%glucose 50 cc IV และ - IV fluid ดวย5%หรอ10% - IV fluid ดวย5%หรอ - ตรวจสอบHome
medication 5%หรอ10% dextrose - หาสาเหตของภาวะhypoglycemia
dextrose จนกวาผปวยรสกตวและรบประทานได - แกไขสาเหตของภาวะhypoglycemia
10% dextrose จนกวาผปวยรสกตวและทานได - แกไขสาเหตของภาวะhypoglycemia
medication ใหถกตองตามแผนการรกษาและเหมาะสมกบความสามารถในการดแลตนเองของผปวย
M0nitor - DTX ทก 2 – 6 ชม. - vital sign ทก 2 – 4 ชม.
- DTX premeal c hs - DTX premeal c hs
Nutrition -ประเมนภาวะโภชนาการและดแลใหไดรบอาหารเบาหวานตามสดสวนของผปวยแตละราย
- ดแลใหไดรบอาหารเบาหวานตามเวลาและเฝาระวงอาการHypoglycemia
- ดแลใหไดรบอาหารเบาหวานตามเวลาและเฝาระวงอาการHypoglycemia
- ทบทวนปรมาณและชนดของอาหารทควรไดรบเหมาะสมกบสภาพเปนอยของผปวย
Education -สาเหตของการเจบปวยครงนและแผนการรกษาโดยสงเขป
- การฉดอนสลน -การสงเกตอาการhypoglycemiaและการบาบดอาการและการปองกน
- การเลอกรบประทานอาหารทเหมาะสมกบตนเองและการออกกาลงกาย
- การตรวจภาวะแทรกซอนเรอรงจากเบาหวาน - อาการทตองมาพบแพทยกอนนด
ฟาใส(สขภาพจต)
- ประเมนปญหาดานจตใจ อารมณ สงคมและจตวญญาณ
- ประเมนปจจยดานจตสงคมทมผลตอการดแลตนเอง
- Empowermentผปวยและญาตในการควบคมเบาหวาน
- Empowermentผปวยและญาตในการดแลตนเองทบาน
D/C plan - ประเมนความเสยงตอการเกดปญหานาตาลในเลอดสงหลงจาหนาย
- ประเมนความจาเปนในการตดตามดแลทบานหลงจาหนาย
- นดมาตรวจซาในคลนกเบาหวานหลงD/C 2 Wks
- ทบทวนhealth educationกอนกลบบาน
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา41/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
Care Map for DM patient c hyperglycemia Admission date Day 2 Day 3 D/C date
Assessment - ประเมนDTX ทก 2 – 6 ชม. - ประเมนระดบความรสกตวและประเมนปญหาและความตองการการดแลดานรางกาย - electrolyte
- F/U electrolyte ถาผดปกต - ประเมนปญหาและความตองการการดแลดานรางกาย - ซกประวตเกยวกบปจจยทเปนสาเหตของความเจบปวยครงนเชน การควบคมเบาหวาน ,ภาวะแทรกซอนเรอรงและพฤตกรรมของผปวย
- F/U electrolyte ถาผดปกต -ประเมนปญหาและความตองการการดแลดานรางกาย - Insulin scale
-สรปสภาพผปวยและการดแลรกษากอนจาหนาย
Treatment & - 0.9% NSS 1000 cc ชม. - 0.9% NSS 1000 cc ชม. แรก - - 0.9% NSS 1000 cc ชม. - ตรวจสอบHome
medication แรก - Insulin - แกไขภาวะ electrolyte imbalance
- Insulin แรก - Insulin
medication ใหถกตองตามแผนการรกษาและเหมาะสมกบความสามารถในการดแลตนเองของผปวย
M0nitor - DTX ทก 2 – 6 ชม. - electrolyte
- DTX premeal c hs - F/U electrolyte ถาผดปกต
- DTX premeal c hs
Nutrition -ประเมนภาวะโภชนาการและดแลใหไดรบอาหารเบาหวานตามสดสวนของผปวยแตละราย
- ดแลใหไดรบอาหารเบาหวานตามเวลาและเฝาระวงอาการHypoglycemia
- ดแลใหไดรบอาหารเบาหวานตามเวลาและเฝาระวงอาการHypoglycemia
- ทบทวนปรมาณและชนดของอาหารทควรไดรบเหมาะสมกบสภาพเปนอยของผปวย
Education -สาเหตของการเจบปวยครงนและแผนการรกษาโดยสงเขป
- การฉดอนสลน - การประเมนระดบนาตาล -การดแลตนเองขณะเจบปวย
- การเลอกรบประทานอาหารทเหมาะสมกบตนเองและการออกกาลงกาย
- การตรวจภาวะแทรกซอนเรอรงจากเบาหวาน - อาการทตองมาพบแพทยกอนนด
ฟาใส(สขภาพจต)
- ประเมนปญหาดานจตใจ อารมณ สงคมและจตวญญาณ
- ประเมนปจจยดานจตสงคมทมผลตอการดแลตนเอง
- Empowermentผปวยและญาตในการควบคมเบาหวาน
- Empowermentผปวยและญาตในการดแลตนเองทบาน
D/C plan - ประเมนความเสยงตอการเกดปญหานาตาลในเลอดสงหลงจาหนาย
- ประเมนความจาเปนในการตดตามดแลทบานหลงจาหนาย
- นดมาตรวจซาในคลนกเบาหวานหลงD/C 2 Wks
- ทบทวนhealth educationกอนกลบบาน
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา42/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการเยยมผปวยเบาหวานทบาน 1. ประเมนสภาพผปวยทวไป การปฏบตกจวตรประจาวน 2. ประเมนความรเรองโรคทเปนอยและการปฏบตตวของผปวยและญาตผดแล
- การควบคมอาหาร - การออกกาลงกายและการบรหารเทา - การผอนคลายความเครยด - การตรวจเทาดวยตวเอง
- การมาพบแพทยตามนด การสงเกตอาการผดปกตเชน ใจสน ตามว อาการผดปกตหลงรบประทานยา ใหมาพบแพทยกอนกาหนดนด
3. ประเมนการใชยาใหถกตองตามแผนการรกษา สงเกตฤทธขางเคยงของยา
4. ประเมนครอบครว : ความสมพนธครอบครว ใหญาตมสวนรวมในการดแล โดยเฉพาะผปวยสงอายทหตง มปญหาการสญเสยความทรงจา ชวยเหลอตวเองไดนอย ญาตเขาใจและสามารถชวยเหลอเบองตนแกผปวยเมอม อาการhypoglycemia hyperglycemia 5. ประเมนความเครยด ใหผปวยไดระบายความรสก ใหกาลงใจ ในการปฏบตตวใหถกตอง
แบบประเมนการดแลตนเองของผปวย DMและครอบครวทบาน ลาดบ กจกรรม การประเมนปญหา
ทบาน การใหคาแนะนา แผนการเยยมตดตาม
ครงตอไป 1 ประเมนสภาพผปวยทวไป และการปฏบต
กจวตรประจาวน
2 การใชยา และการเกบรกษาถกตอง เหมาะสม
3 การควบคมอาหาร 4 การตรวจเทาดวยตวเอง 5 การออกกาลงกาย และการบรหารเทา 10 การดแลสภาพจตใจ / ครอบครว / สงคม 11 การมาพบแพทยตามนด 12 อนๆ
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา43/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการดแลผปวยเบาหวานในคลนกเบาหวาน (รายเกา )
OPD, คดกรองในชมชน
วนจฉยและรกษาโดยแพทยท OPD
ขนทะเบยนผปวยรายใหม ( คลนกเบาหวาน) นดเขาคลนกทกวนองคาร พธ เวลา 08.00-12.00 น.
*ชงน าหนก วดสวนสง ประเมน BMI เสนรอบเอว *ซกประวต ปจจยเสยง โรครวมหรอภาวะแทรกซอน *บนทกตามแบบฟอรมขนทะเบยนผปวยใหม
ใหความรและใหค าปรกษา * เรองโรคเบาหวาน * แจกแผนพบใหความร *อาหารเบาหวาน * ใหสมดคมอผปวยเบาหวาน
คลนกฟาใส - ประเมนภาวะเครยด และภาวะซมเศรา - ใหค าปรกษา “อยอยางไรใหเปนสข กบเบาหวาน”
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา44/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
คลนกเบาหวานทกวนองคาร พธ เวลา 08.00-12.00 น.
จดเตรยม OPD Card พรอม แฟมครอบครว/แฟมผปวย กอนรบการตรวจ
ผปวยยนบตรทคลนกเบาหวาน
ตรวจ FBS โดยฝายชนสตรทคลนกเบาหวาน
รวมกลมรวมรบประทานอาหาร ประชาสมพนธขนตอนการใหบรการ
ท า self help group
ซกประวต ตรวจสญญาณชพ BMI, เสนรอบเอว,ตรวจเทาดวย Monofilament
กจกรรมขยบกาย สบายชว
ใหสขศกษารายบคคล
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา45/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การใหสขศกษาผปวยเบาหวานในคลนก
Empowerment ผปวยในการดแลตนเองโดยใชกระบวนการselp help group ใชmodel ผปวยเบาหวาน เลาอาการ
กอนเปนเบาหวาน การปฏบตตวเมอเปนเบาหวาน โดยเจาหนาทชวยเพมในรายละเอยดทขาดหายไปจาก 7
หวขอดงน 1. เรองโรค สาเหต และชนด
ของโรค 2. ยาทใชรกษา 3. การออกก าลงกาย 4. อาหาร 5. การปองกนและการแกไข
ภาวะแทรกซอนเฉยบพลน และเรอรง
6. การดแลเทา 7. การดแลตนเองทวไปและ
ในขณะเจบปวย
การใหสขศกษารายบคคลตามปญหาของผปวย ผปวย
BMI ≥ 23
ครงท1 * เรองสาระนารเรองอวน * ประเมน BMI * แนวทางการลดน าหนก( แจกเอกสาร )
ครงท2 * ประเมน BMI ซ า BMI ลด ทบทวนใหควบคมน าหนกตอ BMI เพม หรอเทาเดม ทบทวนแนวทางการลดน าหนกซ า อธบายเรองสดสวนอาหาร และการออกก าลงกาย
FBS ≥130 mg/dl
ครงท1 * ประเมนเรองอาหาร ใหความรทผปวยขาด
ครงท2 * ประเมน ความร และพฤตกรรมตามแบบฟอรมเรองอาหาร ครงท3 * เขากลมผปวยทม FBS ≥ 180 mg/dl ใหความรกลมยอยเรองอาหาร Food Model การออกก าลงกาย การใชยา ครงตอไปประเมนซ า
ปญหาในการใชยาทาน ยาฉด
* ประเมนจากการซกถามเรองการฉดยา ผฉด บอกต าแหนง ขนาดยา การทงเขม การเกบยา * ประเมนการกนยาจากการซกถาม ขนาดยา เวลา การเกบยา * ถาพบปญหาจากการประเมน สงเภสชกร ใหค าปรกษา ( ประเมนทกครงทมาตรวจ ) * แจกเอกสารประกอบการสอน
กลมมโรคแทรกซอน
สขภาพจต สบบหร ดมสรา
ประเมนผรบบรการพบปญหาตอไปน * สหนาเปนทกข * โรคเรอรงทมอาการแยลง* โรคทางกาย รกษาไมทเลา
* ภาวะสญเสย * ปญหาครอบครว เศรษฐกจ * ตดสารเสพตด
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา46/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
แนวทางการตรวจรกษาผปวยเบาหวาน ณ คลนกเบาหวาน
ผปวยเบาหวาน ยารบประทาน / Diet
control
*FBS< 60mg/dl *FBS> 300mg/dl
FBS = 80-130mg/dl
FBS= 131 -160 mg/dl
FBS>180mg/dl 2 ครง ตดตอกน
ใชยาเดม นด2เดอน
รบยา
ใชยาเดม นด 1 เดอน
BP≥ 130/80 mmHg ×2ครง ตดตอ กน
นงพก 15นาท วดซา
สงพบแพทย ทOPD
FBS= 60-79 mg/dl
สงหองฉกเฉน พบแพทย
บรการตอเนอง
FBS= 161 -180 mg/dl
มภาวะ Hypoglycemia
ไมมอาการ Hypoglycemia
คมอาหารและออกกาลงกาย
ไดด
ควบคมอาหาร ไดไมด 2 ครง โทร
consult แพทย
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา47/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การตรวจดวย Monofilament
1. ควรทาในสถานททเงยบและผอนคลาย
2. อธบายวตถประสงคในการทดสอบดวย monofilament และ ใหผปวยแตะ
monofilament บนฝามอหรอทองแขนผปวย ในนาหนกททาให monofilament งอตว เลกนอย
ประมาณ 1-1.5 วนาทเพอใหผปวยรบทราบและเขาใจถงความรสกทกาลงทาการตรวจ
3. ใหผปวยนงหรอนอนในทาทสบายและวางเทาบนทวางเทาทมนคงซงมแผนรองเทาทคอนขางนม ขณะตรวจ
ใหผปวยหลบตา
4. ใช Monofilament แตะในแนวตงฉากกบผวหนงในตาแหนงทจะตรวจและคอยๆกดลงจน Monofilament
มการงอตวเพยงเลกนอยและกดคาไวนาน1-1.5 วนาทจงเอา monofilament ออก จากนนใหผปวยบอกวาม
monofilament มาแตะหรอไม หรอสงสญญาณเมอมความรสกในขณะท monofilament ถกกดจนงอตว
เพอใหแนใจวาผปวยรสกจรงไมใชแสรงหรอเดาใหตรวจแตละตาแหนง3ครง โดยตรวจจรง2ครงตรวจหลอก(ไม
กด monofilament)
1 ครง ซงลาดบการตรวจจรงและหลอกไมจาเปนตองเรยงลาดบทเหมอนกนในการตรวจแตละตาแหนง ถา
ผปวยสามารถบอกไดถกตอง 2 ใน 3 ครง(ซงรวมการตรวจหลอกดวย)ของการตรวจแตละตาแหนงแปลวาผล
การตรวจเทาของผปวยยงม protective sense อย ๔ผปวยตอบได 1 ใน 3 ครงหรอตอบไมถกเลยใหทาการ
ตรวจซาใหมทตาแหนงเดม ขอพงระวงในผปวยทเทาบวมหรอเทาเยนอาจใหผลตรวจผดปกตได
5. ถาทาการตรวจซาแลวผปวยยงคงตอบการรบความรสกไดถกตองเพยง 1 ครง ใน 3 ครงหรอไมถกเลย
เชนเดม แสดงวาเทาของผปวยมการรบความรสกทผดปกต
6. ทาการตรวจใหครบทง 4 ตาแหนงทง 2 ขางโดยไมจาเปนตองเรยงลาดบตาแหนงทตรวจเหมอนกน 2 ขาง
7. การตรวจพบการรบความรสกผดปกตแมเพยงตาแหนงเดยวแปลผลวาเทาของผปวยสญเสย protective
sense ( insensate foot )
หมายเหต @ FBS 80-130mg/dl*จานวน 3 ครงตดตอกนและไมมโรครวมเชน CHF , MI สงกลบPCU และไดรบการสอนสขศกษาครบ 7 หวขอ @ FBS = 80-130mg/dl รกษาทคลนกเบาหวานครบ 6 เดอน สงพบแพทย
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา48/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การทดสอบความทนตอกลโคส
( Oral Glucose Tolerance test : OGTT )
การทดสอบความทนตอกลโคส มขนตอนและวธการตามคาแนะนาขององคการอนามยโลก ดงน
1. ผถกทดสอบทากจกรรมประจาวนและรบประทานอาหารตามปกตเปนเวลาอยางนอย 3 วน กอน
การทดสอบ อาหารทรบประทานตองมปรมาณคารโบไฮเดรตมากกวาวนละ 150 กรม การรบประทาน
อาหารทมคารโบไฮเดรตในปรมาณตากวาน อาจทาใหผลการทดสอบผดปกตได
2. วนทดสอบ ใหผถกทดสอบงดอาหารขามคนกอนวนทดสอบประมาณ 10-12 ชวโมง ในระหวางน
สามารถดมนาเปลาไดบางเลกนอย ทาการทดสอบในชวงเชา โดยผถกทดสอบดมกลโคส 75 กรม ซง
ละลายในนา 250-300 มล. ใหหมดในเวลา 5 นาท หลงจากดมสารละลายกลโคส 2 ชวโมง เจาะเลอดจาก
หลอดเลอดดา (Venous blood sample) 2-3 มล. เพอตรวจวดระดบพลาสมากลโคส ระหวางการ
ทดสอบหามสบบหร ควรบนทกโรคทเปนอยเดม หรอภาวะทอาจมอทธพลตอผลการทดสอบ เชน ยาทใช
ภาวะตดเชอ
3. นาเลอดทเจาะไดจากหลอดเลอดดาใสลงในหลอดซงมโซเดยมฟลออไรดเปนสารกนเลอดแขง (ใช
ประมาณโซเดยมฟลออไรด 1:1 ) ปนและแยกพลาสมาเพอนาไปวดระดบกลโคส ในกรณทไมสามารถวด
ระดบพลาสมากลโคสไดทนทใหเกบพลาสมาแชแขงไวจนกวาจะนาไปทาการตรวจวด
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา49/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
การวดเสนรอบเอว (Waist circumference) วตถประสงค เพอบอกตาแหนงของการสะสมไขมนในรางกาย เปนตวบงชความเสยงโรคเบาหวานประเภท 2 โรคความดนโลหตสง โรคหวใจและหลอดเลอด ไดดกวา BMI วธการวด วธวดเสนรอบเอวทใชบงชไขมนในชองทองเกน ใหวดในตอนเชากอนรบประทานอาหาร โดยผถกวดอยทายนตรง ไมมเสอผาปดบรเวณทวด ใชสายวดพนรอบตวผานจดกงกลางระหวางขอบลางของชายโครงกบขอบบนของกระดกเชงกราน วงสายวดตองขนานกบพนและแนบเนอพอด และวดในขณะหายใจออก ภาพแสดง วธการวดเสนรอบเอวทบงชไขมนในชองทองเกน
เกณฑชวดดชนมวลกายIDF นาหนกตวตากวาเกณฑหรอผอม < 18.5 กก./ ม2 นาหนกตวปกต 18.5-22.9 กก./ ม2 นาหนกตวเกน 23.0-24.9 กก./ ม2 อวนระดบ 1 25.0-29.9 กก./ ม2 อวนระดบ 2 > 30.0 กก./ ม2
ขอบลางของชายโครง
จดวด
ขอบบนเชงกราน
โรงพยาบาลแมเมาะ WI-DM-01 วธปฏบตงานเรอง : การดแลผปวยเบาหวานแบบองครวมในสถานบรการ
วนทประกาศใช : 05/01/61 หนา50/50 วนททบทวน: - ครงท 0 ผทบทวน:ประธานคณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผจดท า: คณะกรรมการศนยเอกสารคณภาพ ผอนมตใช: ผจดการคณภาพโรงพยาบาลแมเมาะ
กลมอาการเมตะบอลกหรอโรคอวนลงพง
กลมอาการเมตะบอลก (metabloic syndrome) เปนกลมอาการทพบความผดปกตหลายอยาง
อยรวมกน เปนกลมทมความเสยงตอการเกดโรคหลอดเลอดหวใจและเบาหวานสงขน โดยความเสยงตอการ
เกดโรคเบาหวานจะสงกวาโรคหลอดเลอดหวใจ
ตามขอกาหนดของ International Diabetes Federation (IDF) ความผดปกตทบงชโรคอวน
ลงพงหรอกลมอาการเมตะบอลก คอ มภาวะอวนลงพง โดยผชายไทยมเสนรอบเอว 90 ซม.ขนไป และ
ผหญงมเสนรอบเอว 80 ซม.ขนไป รวมกบมความผดปกตอยางนอยอก 2 ขอ ตอไปน
1. ความดนโลหต ≥ 130/85 มม.ปรอท หรอไดรบยาลดความดนโลหตอย 2. ระดบไตรกลเซอไรดในเลอดสง ≥ 150 มก./ดล.
3. ระดบ เอช ด แอล โคเลสเตอรอลต า คอ ในผชาย < 40 มก./ดล. และผหญง < 50 มก./ดล. 4. ระดบพลาสมากลโคสขณะอดอาหาร ≥ 100 มก./ดล.