คมอการปฏบตงาน การด าเนนการทางวนย อทธรณ รองทกข

นายบรรพต ศรชย ต าแหนง นตกรช านาญการพเศษ

กลมงาน กฎหมายและคด

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 2 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

สารบญ

การด าเนนการทางวนย ๑

การอทธรณ ๒๘

การองทกข ๓๐

แนวทางค าพพากษาของศาลสงสดเกยวกบคดปกครองในการบรหารงานบคคล ๓๕

กรณตวอยางการลงโทษทางวนย ๔๕

พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ ๖๘

และฉบบแกไข (มาตรา ๘๒ - ๑๐๖)

กฎ ก.ค.ศ. วาดวยการสอบสวนพจารณา พ.ศ. ๒๕๕๐ ๗๙

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (สรปยอ) ๑๑๑

ประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง 136

๑

การดาเนนการทางวนย สาหรบ

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา

วงจนทร ชวธาดาวรทน*

วนย คอ กฎเกณฑขอบงคบทตองปฏบตตาม หากฝาฝนอาจตองรบโทษ กลาวอกนยหนง

วนย หมายถง การควบคมความประพฤตของคนในองคการใหเปนไปตามแบบแผนทพงประสงค

วนยขาราชการครและบคลากรทางการศกษา หมายถง ขอบญญตทกาหนดเปนขอหามและขอปฏบตตามหมวด ๖ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลาการทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ มาตรา ๘๒ – มาตรา ๙๗

ความผดทางวนย ม ๕ สถาน ตามมาตรา ๙๖ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗

ก. วนยไมรายแรง ๑. ภาคทณฑ

๒. ตดเงนเดอน

๓. ลดขนเงนเดอน

ข. วนยรายแรง ๔. ปลดออก

๕. ไลออก

การวากลาวตกเตอนหรอการทาทณฑบน ไมถอวาเปนโทษทางวนย ใชในกรณทเปนความผดเลกนอยและมเหตผลอนควรงดโทษ เชน เปนความผดเลกนอยและเปนความผดครงแรก การวากลาวตกเตอนนน ผบงคบบญชาอาจเรยกมาวากลาวตกเตอนมใหกระทาความผดเชนนนอก ห รอใหพงระมดระวงโดยไมตองทาเปนหนงสอ แตอาจมการบนทกหมายเหตประจาวนของหนวยงานหรอของผบงคบบญชา สาหรบการทาทณฑบนนนกฎหมายกาหนดใหทาเปนหนงสอ (มาตรา ๑๐๐ วรรคสอง) โทษภาคทณฑ ใชลงโทษในกรณทเปนความผดเลกนอยหรอมเหตอนควรลดหยอนซงย งไมถงกบตองถกลงโทษตดเงนเดอน สาหรบโทษภาคทณฑไมตองหามการเลอนขนเงนเดอน

โทษตดเงนเดอนและลดขนเงนเดอน ใชลงโทษในความผดทไมถงกบเปนความผดรายแรงและไมใชกรณทเปนความผดเลกนอย

โทษปลดออกและไลออก ใชลงโทษในกรณทเปนความผดวนยรายแรงเทานน โดยใหพจารณาโทษตามพฤตการณแหงการกระทาหรอความรายแรงแหงกรณ ถามเหตอนควรลดหยอนจะนามาประกอบการพจารณาลดโทษกได โดยตองวางโทษกอนวากรณกระทาผดนนเปนความผดกรณใด สมควรลงโทษสถานใด แตมเหตอนควรลดหยอนอย างไร เชน ไมเคยกระทาความผดมากอน กระทาโดยรเทาไมถงการณ แกไขบรรเทาความเสยหาย คณความด ฯลฯ จงลดหยอนโทษเปนโทษสถานใด อยางไรกดหากเปนความผดวนยรายแรง มาตรา ๙๙ หามลดโทษตากวาปลดออก และถาเปนความผดฐานทจรตตอหนาท หรอละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเกนกวา ๑๕ วน โดยไมมเหตผลอนสมควรและไมกลบมาปฏบตหนาทราชการอกเลย

๒

คณะรฐมนตรมมตไววาควรลงโทษไลออก สาหรบกรณทจรตนน แมจะนาเงนททจรตไปมาคนกไมเปนเหตลดหยอนโทษ

การสงใหออกจากราชการ ไมใชโทษทางวนย

วนยไมรายแรง ไดแก

๑. ไมสนบสนนการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยดวยความบรสทธใจ

๒. ไมปฏบตหนาทราชการดวยความซอสตยสจรต เสมอภาค และเทยงธรรมตองมความวรยะอตสาหะ ขยนหมนเพยร ดแลเอาใจใสรกษาประโยชนของทางราชการและตองปฏบตตนตามมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพ

๓. อาศยหรอยอมใหผอนอาศยอานาจและหนาทราชการของตนไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม หาประโยชนใหแกตนเองหรอผอน

๔. ไมปฏบตหนาทราชการใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการและหนวยงานการศกษา มตคณะรฐมนตรหรอนโยบายของรฐบาลโดยถอประโยชนสงสดของผเรยน และไมใหเกดความเสยหายแกราชการ

๕. ไมปฏบตตามคาสงของผบงคบบญชาซงสงในหนาทราชการโดยชอบดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการ แตถาเหนวาการปฏบตตามคาสงนนจะทาใหเสยหายแกราชการ หรอจะเปนการไมรกษาประโยชนของทางราชการ จะเสนอความเหนชอบเปนหนงสอภายใน ๗ วน เพอใหผบงคบบญชาทบทวนคาสงกได และเมอเสนอความเหนแลวถาผบงคบบญชายนยนเปนหนงสอใหปฏบตตามคาสงเดมผอยใตบงคบบญชาจะตองปฏบตตาม

๖. ไมตรงตอเวลา ไมอทศเวลาของตนใหแกราชการและผเรยน ละทงหรอทอดทงหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควร

๗. ไมประพฤตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน ชมชน สงคม ไมสภาพเรยบรอยและรกษาความสามคค ไมชวยเหลอเกอกลตอผเรยนและขาราชการดวยกนหรอผรวมงานไมตอนรบหรอใหความสะดวก ใหความเปนธรรมตอผเรยนและประชาชนผมาตดตอราชการ

๘. กลนแกลง กลาวหา หรอรองเรยนผอนโดยปราศจากความจรง

๙. กระทาการหรอยอมใหผอนกระทาการหาประโยชนอนอาจทาใหเสอมเสยความเทยงธรรมหรอเสอมเสยเกยรตศกดในตาแหนงหนาทราชการของตน

๑๐. เปนกรรมการผจดการ หรอผจดการ หรอดารงตาแหนงอนใดทมลกษณะงานคลายคลงกนนนในหางหนสวนหรอบรษท

๑๑. ไมวางตนเปนกลางทางการเมองในการปฏบตหนาท และในการปฏบตการอนทเกยวของกบประชาชน อาศยอานาจและหนาทราชการของตนแสดงการฝกใฝ สงเสรมเกอกล สนบสนนบคคล กลมบคคลหรอพรรคการเมองใด

๑๒. กระทาการอนไดชอวาเปนผประพฤตชว

๓

๑๓. ไมเสรมสรางและพฒนาใหผอยใตบงคบบญชามวนย ไมปองกนมใหผอยใตบงคบบญชากระทาผดวนย หรอละเลย หรอมพฤตกรรมปกปอง ชวยเหลอมใหผอยใตบงคบบญชาถกลงโทษทางวนยหรอปฏบตหนาทดงกลาวโดยไมสจรต

วนยรายแรง ไดแก

๑. ทจรตตอหนาทราชการ

๒. จงใจไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ แบบแผนของทางราชการและหนวยงานการศกษา มตคณะรฐมนตร หรอนโยบายของรฐบาล ประมาทเลนเลอหรอขาดการเอาใจใสระมดระวงรกษาประโยชนทางราชการ อนเปนเหตใหเกดความเสยหายแกราชการอยางรายแรง

๓. ขดคาสงหรอหลกเลยงไมปฏบตตามคาสงของผบงคบบญชาซงสงในหนาทราชการโดยชอบดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการ อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง

๔. ละทงหนาท หรอทอดทงหนาทราชการ โดยไมมเหตผลอนสมควร เปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง

๕. ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวา ๑๕ วน โดยไมมเหตผลอนสมควร

๖. กลนแกลง ดหมน เหยยดหยาม กดข หรอขมเหงผเรยนหรอประชาชนผมาตดตอราชการอยางรายแรง

๗. กลนแกลงกลาวหา หรอรองเรยนผอนโดยปราศจากความจรง เปนเหตใหผอนไดรบความเสยหายอยางรายแรง

๘. กระทาการหรอยอมใหผอนกระทาการหาประโยชนอนอาจทาใหเสอมเสยความเทยงธรรมหรอเสอมเสยเกยรตศกดในตาแหนงหนาทราชการ โดยมงหมายจะใหเปนการซอขาย หรอใหไดรบแตงตงใหดารงตาแหนงหรอวทยฐานะใดโดยไมชอบดวยกฎหมาย หรอเปนการกระทาอนมลกษณะเปนการใหหรอไดมาซงทรพยสนหรอสทธประโยชนอน เพอใหตนเองหรอผอนไดรบการบรรจและแตงตงโดยมชอบ

๙. คดลอกหรอลอกเลยนผลงานทางวชาการของผอนโดยมชอบ หรอนาเอาผลงานทางวชาการของผอน หรอจาง วาน ใชผอนทาผลงานทางวชาการ เพอไปใชในการเสนอขอปรบปรงการกาหนดตาแหนง การเลอนตาแหนง การเลอนวทยฐานะ หรอการใหไดรบเงนเดอนในระดบทสงขน

๑๐. รวมดาเนนการคดลอกหรอลอกเลยนผลงานของผอนโดยมชอบ หรอรบจดทาผลงานทางวชาการ ไมวาจะมคาตอบแทนหรอไม เพอใหผอนนาผลงานนนไปใชประโยชนเพอปรบปรงการกาหนดตาแหนง เลอนตาแหนง เลอนวทยฐานะ หรอใหไดรบเงนเดอนในอนดบทสดขน

๑๑. เขาไปเกยวของกบการดาเนนการใด ๆ อนมลกษณะเปนการทจรตโดยการซอสทธหรอขายเสยงในการเลอกตงสมาชกรฐสภา สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน หรอการเลอกตงอนทมลกษณะเปนการสงเสรมการปกครองในระบอบประชาธปไตย รวมทงการสงเสรม สนบสนน หรอชกจงใหผอนกระทาการในลกษณะเดยวกน

๔

๑๒. กระทาความผดอาญาจนไดรบโทษจาคก หรอโทษทหนกกวาจาคกโดยคาพพากษาถงทสดใหจาคกหรอใหรบโทษทหนกกวาจาคก เวนแตเปนโทษสาหรบความผดทไดกระทาโดยประมาทหรอลหโทษ หรอกระทาการอนใดอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง

๑๓. เสพยาเสพตด หรอสนบสนนใหผอนเสพยาเสพตด

๑๔. เลนการพนนเปนอาจณ ๑๕. กระทาการลวงละเมดทางเพศตอผเรยนหรอนกศกษา ไมวาจะอยในความดแลรบผดชอบของตนหรอไม

ผลของการกระทาผดวนย

๑. ถกสอบสวนลงโทษ

๒. ถกงดพจารณาความดความชอบ.

๓. ขาดความไววางใจจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน ตลอดจนบคคลทวไป

๔. ไมไดรบการสงเสรมใหเจรญกาวหนาในหนาทราชการเทาทควร

๕. เกดความเดอดรอนทงตนเองและครอบครว

๖. เกดความเสยหายทงตนเองและทางราชการ

๗. เสอมเสยชอเสยง

๘. ไมไดรบบาเหนจบานาญถาถกลงโทษไลออก

๙. อาจตองรบผดทงทางอาญาและทางแพง

ขอควรทราบเกยวกบวนยขาราชการ

๑. ไมมอายความ

๒. ยอมความกนไมได

๓. ไมอาจชดใชดวยเงนเพอลบลางความผด

๔. กรณถกสอบสวนวนยรายแรง แมออกจากราชการไปแลวกสอบสวนตอไปได

๕. กรณถกสอบสวนวนยรายแรง ตองรอการเลอนขนเงนเดอนไวกอน

๖. กรณถกฟองคดอาญาตองรายงานใหผบงคบบญชาทราบ

๗. ถาถกลงโทษหนกกวาโทษภาคทณฑ จะไมไดรบการเลอนขนเงนเดอนในครงทถกลงโทษ

๘. ถาถกลงโทษปลดออกหรอไลออกจะไมไดเลอนขนเงนเดอนทกครงทมการรอ

๙. โทษปลดออก มสทธไดรบบาเหนจบานาญเสมอนลาออก

๑๐. เมอมการกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยวาผใดกระทาผดวนยโดยยงไมมพยานหลกฐาน ผบงคบบญชาตองสบสวนหรอพจารณาในเบองตนวากรณมมลทควรกลาวหาหรอไมถาเหนวามมลตองดาเนนการทางวนยทนท ถาเหนวาไมมมลจงจะยตเรองได

๑๑. การละเลยหรอพฤตกรรมปกปอง ชวยเหลอ มใหผกระทาผดถกลงโทษ หรอปฏบตหนาทดงกลาวโดยไมสจรต ถอวาผนนกระทาผดวนย

๑๒. การดาเนนการทางวนยทงรายแรงและไมรายแรง ตองตงกรรมการสอบสวนทกรณ เวนแตเปนความผดทปรากฏชดแจงตามทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ.

๕

๑๓. “โดยทจรต” หมายความวา เพอแสวงหาประโยชนทมควรไดโดยชอบดวยกฎหมายสาหรบตนเองหรอผอน “ประโยชน” ในทนหมายถง ทรพยสนและไมใชทรพยสน เชน การไดรบบรการ การอนญาต อนมต

๑๔. คาวา “กรณมมล” หมายความวา มกรณเปนทสงสยวามการกระทาผดวนยเกดขนแลว

การดาเนนการทางวนย

การดาเนนการทางวนย หมายถง กระบวนการและขนตอนการดาเนนการในการออกคาสงลงโทษ ซงเปนขนตอนทมลาดบกอนหลงตอเนองกน อนไดแก การตงเรองกลาวหาการสบสวนสอบสวน การพจารณาความผดและกาหนดโทษและการสงลงโทษ รวมทงการดาเนนการตาง ๆ ในระหวางการสอบสวนพจารณา เชน การสงพก การสงใหออกไวกอนเพอรอฟงผลการสอบสวนพจารณา เปนตน

ทงน การสบสวนเพอพจารณาวากรณมมลทควรกลาวหาวาผนนกระทาผดวนยหรอไม ตามมาตรา ๙๕ ยงไมถอวาเปนการดาเนนการทางวนย การสบสวนทถอวาเปนการดาเนนการทางวนย ไดแก การสบสวนกรณทเปนความผดทปรากฏชดแจง ซงกฎหมายกาหนดใหตองสบสวนกอน

หลกการดาเนนการทางวนยเบองตน

๑. ในกรณทผบงคบบญชาพบวาผใตบงคบบญชาผใดกระทาผดวนย โดยมพยานหลกฐานในเบองตนอยแลว ผบงคบบญชากสามารถดาเนนการทางวนยไดทนท เชน ผบงคบบญชาพบเหนการกระทา กอาจสงใหผนนชแจงหรอรายงานขอเทจจรง และอาจสบสวนพยานผรเหนประกอบการพจารณาดวย เมอพจารณาแลวเหนวามมลกรณเกดขนจรงกสงแตงตงคณะกรรมการขนสอบสวนเพอใหไดความจรงและความยตธรรมตอไป

๒. กรณทมการรองเรยนดวยวาจา ใหจดปากคาและใหผรองเรยนลงลายมอชอและวน เดอน ป พรอมรวบรวมพยานหลกฐานอน ๆ ประกอบการพจารณา แลวดาเนนการใหม การสบสวนขอเทจจรงโดยตงกรรมการสบสวน หรอสงใหบคคลใดไปสบสวน หรอเรยกบคคลท เกยวของมาสอบถามกได หากเหนวากรณมมลทควรกลาวหา กใหสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตอไป

๓. สาหรบกรณทมการรองเรยนเปนหนงสอ ผบงคบบญชาตองสบสวนในเบองตนกอน หากเหนวาไมมมลกสงยตเรอง ถาเหนวามมลกสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตอไป ในกรณทหนงสอรองเรยนไมลงลายมอชอและทอย ของผรองเรยน หรอเปนการรองเรยนทไมปรากฏตวตนของผรองเรยน หรอไมปรากฏพยานหลกฐานทแนนอนจะเขาลกษณะของบตรสนเทห ซงมตคณะรฐมนตรหามมใหรบฟง เพราะจะทาใหขาราชการเสยขวญในการปฏบตหนาท การสบสวนตามขอ ๑ – ขอ ๓ น ยงไมถอเปนการดาเนนการทางวนย หากสบสวนแลวเหนวาไมมมลและยตเ รองกไมตองรายงานการดาเนนงานตามระเบยบ ก.ค.ศ. วาดวยการรายงานการดาเนนการทางวนยและการออกจากราชการของขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ .ศ. ๒๕๔๘ แตอาจตองรายงานผบงคบบญชาตามสายงานการบงคบบญชาหากเปนกรณมมลและคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว จงเปนการดาเนนการทางวนยทจะตองปฏบตตามขนตอนและวธการตามทกฎหมายกาหนดตอไป

ขนตอนการดาเนนการทางวนย

๖

๑. การตงเรองกลาวหา

การตงเรองกลาวหา เปนการตงเรองดาเนนการทางวนยแกขาราชการ เมอปรากฏกรณมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนย มาตรา ๙๘ กาหนดใหผบงคบบญชาแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เพอดาเนนการสอบสวนใหไดความจรงและความจรงยตธรรมโดยไมชกชา ผตงเรองกลาวหาคอบงคบบญชาของผถกกลาวหา กรณทเปนการกลาวหาวากระทาผดวนยอยางรายแรง ผบงคบบญชาผมอานาจบรรจและแตงตงตามมาตรา ๕๓ เปนผมอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน สาหรบกรณทเปนการกลาวหาวากระทาผดวนยไมรายแรง ผบงคบบญชาชนตนคอ ผอานวยการสถานศกษา สามารถแตงตงกรรมการสอบสวนขาราชการในโรงเรยนไดทกคน แมวาจะไมมอานาจบรรจและแตงตงกตาม เวนแตกรณทเปนการชวยปฏบตราชการจะมเพยงอานาจการบงคบบญชา แตไมมอานาจดาเนนการทางวนยหรอสงลงโทษ กรณเชนนจะตองรายงานใหผบงคบบญชาตนสงกดเปนผดาเนนการคาสงใหระบชอผถกกลาวหา เรองทกลาวหา และรายชอของคณะกรรมการสอบสวน โดยไมตองระบมาตราหรอกรณความผด

เรองทกลาวหา หมายถง การกระทาหรอพฤตการณแหงการกระทาทกลาวอางวาผถกกลาวหากระทาผดวนย

การตงเรองกลาวหานเปนขนตอนทจาเปนไมวาจะเปนกรณความผดวนยรายแรงหรอไมรายแรงกตาม จะตองแจงใหผถกกลาวหาทราบวาถกกลาวหาวากระทาผดวนยในเรองใด เพอใหผถกกลาวหารตวและมโอกาสชแจงและนาสบแกขอกลาวหาได

“เรองทกลาวหา” นน ไมใชกรณกระทาผด แตเปนเรองราวหรอการกระทาทกลาวอางวาผถกกลาวหากระทาผด ดงนน ในการตงเรองกลาวหาในคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจงควรระบแตเพยงเรองราวหรอการกระทาทกลาวอางวาผถกกลาวหากระทาผดเทานน ไมควรระบมาตราวาดวยวนย หรอกรณความผด การระบมาตราวาดวยวนยหรอกรณความผดนนปลอยใหเปนเรองของคณะกรรมการสอบสวนและผมอานาจพจารณาโทษ ทจะพจารณาปรบบทความผด หากหลงจากไดสอบสวนพจารณาขอเทจจรง ถาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไปกาหนดบทมาตราวาดวยวนย หรอกรณความผดไวในคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเสยแตแรกแลว อาจกลายเปนการจากดขอบเขตของการสอบสวนใหอยเฉพาะในบทมาตราวาดวยวนยหรอความผดทกาหนดไว ถาพบการกระทาผดทเกนกวานนจะเกดปญหาวาเปนการสอบสวนเรองอน หรอพจารณาลงโทษในเรองอน ฉะนนคาสงแตงตงกรรมการสอบสวนจงควรระบแตเพยงเ รองราวหรอการกระทาทกลาวอางวาถกกลาวหากระทาความผด โดยไมระบบทมาตราวาดวยวนยหรอกรณความผด เมอสอบสวนแลวคณะกรรมการการสอบสวนแลผมอานาจพจารณาโทษจงจะพจารณาจากพยานหลกฐานวาเรองกลาวหานน ฟงขอเทจจรงไดวา ผถกกลาวหาไดกระทาผดในเรองนนอยางไร แลวปรบบทเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด

๒. การแจงขอกลาวหา

การแจงขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบเปนสาระสาคญทกฎหมายบญญตใหตองกระทา ดงทมาตรา ๙๘ บญญตวา “...ในการสอบสวนจะตองแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานท

๗

สนบสนนขอกลาวหาเทาทมใหผถกกลาวหาทราบ โดยระบหรอไมระบชอพยานกได เพอใหผถกกลาวหามโอกาสชแจงและนาสบแกขอกลาวหา”

การแจงขอกลาวหาเปนหนาทของคณะกรรมการสอบสวนทจะตองแจงและอธบายขอกลาวหาทปรากฏตามเรองทกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบวาผถกกลาวหาไดกระทาการใด เมอใด อยางไร รวมทงแจงใหทราบดวยวาในการสอบสวนนผถกกลาวหา มสทธท จะได รบแจงสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา และมสทธทจะใหถอยคาหรอชแจงแกขอกลาวหาตลอดจนอางพยานหลกฐาน หรอนาพยานหลกฐานมาสบแกขอกลาวหาการแจงดงกลาวคอการทาบนทกตามแบบ สว.๓ โดยทาเปน ๒ ฉบบ ใหผถกกลาวหาลงลายมอชอรบทราบแลวมอบใหผถกกลาวหาหนงฉบบ อกหนงฉบบเกบไวในสานวนการสอบสวน

“ขอกลาวหา” ทจะตองแจงและอธบายใหผถกกลาวหาทราบ คอ กรณและพฤตการณแหงการกระทาทอางวาผถกกลาวหากระทาความผดซงจะตองอยในวงกรอบขอบเขตของ “เรองทกลาวหา” โดยอธบายเรองทกลาวหาใหชดเจนขนพอทผถกกลาวหาจะชแจงแกขอกลาวหาได เชน อธบายวาผถกกลาวหาทาอะไรและทาอยางไรในเรองทกลาวหาทงน เพอใหโอกาสแกผถกกลาวหาทจะชแจงแกขอกลาวหาไดถกเรองตรงประเดน

๓. การสอบสวน

การสอบสวน คอ การรวบรวมพยานหลกฐาน เพอใหไดความจรงและความยตธรรม

การสอบสวนความผดวนยไมรายแรง ยงไมมกฎหมายกาหนดกระบวนการขนตอนไวจงตองนากฎ ก.พ. ฉบบท ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐) มาใชโดยอนโลม

การสอบสวนความผดวนยรายแรง กระบวนการและขนตอนใหนากฎ ก.พ. ฉบบท ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐) มาใช จนกวา ก.ค.ศ. จะออกกฎ ก.ค.ศ.

ขอยกเวน

มาตรา ๙๘ วรรคทาย บญญตวา “ในกรณความผดทปรากฏชดแจงตามทกาหนดในกฎ

ก.ค.ศ. จะดาเนนการทางวนยโดยไมสอบสวนกได”

กรณทเปนความผดทปรากฏชดแจงตามกฎ ก.ค.ศ. กาหนดไวดงน

ก. การกระทาผดวนยอยางไมรายแรงทเปนกรณความผดทปรากฏชดแจง ไดแก (๑) กระทาความผดอาญาจนตองคาพพากษาถงทสดวาผ นนกระทาผด และผบงคบบญชาเหนวา ขอเทจจรงทปรากฏตามคาพพากษานนไดรบความประจกษชดอยแลว

(๒) กระทาผดวนยไมรายแรงและไดรบสารภาพเปนหนงสอตอผบงคบบญชาหรอใหถอยคารบสารภาพตอผมหนาทสบสวนหรอคณะกรรมการสอบสวน ตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา และไดมการบนทกถอยคารบสารภาพเปนหนงสอ

ข. การกระทาผดวนยอยางรายแรงทเปนกรณความผดทปรากฏชดแจง ไดแก (๑) กระทาความผดอาญาจนไดรบโทษจาคกหรอโทษทหนกกวาจาคก โดยคาพพากษาถงทสดใหจาคก หรอลงโทษทหนกกวาจาคก เวนแตเปนโทษสาหรบความผดทไดกระทาโดยประมาทหรอความผดลหโทษ

๘

(๒) ละทงหนาท ราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวา ๑๕ วน และผบงคบบญชาไดดาเนนการสบสวนแลวเหนวาไมมเหตผลอนสมควร หรอมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ

(๓) กระทาผดวนยอยางรายแรงและไดรบสารภาพเปนหนงสอตอผบงคบบญชาหรอใหถอยคารบสารภาพตอผมหนาทสบสวนหรอคณะกรรมการสอบสวนตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา และไดมการบนทกถอยคารบสารภาพเปนหนงสอ

๓.๑) ผมอานาจแตงตงคะะกรรมการสอบสวน

กรณวนยไมรายแรง : ผบงคบบญชาตามทกฎหมายกาหนด

กรณวนยรายแรง : (๑) ผมอานาจสงบรรจและแตงตงตามมาตรา ๕๓

(๒) ผบงคบบญชาเหนอผมอานาจสงบรรจ

(๓) รฐมนตรเจาสงกด นายกรฐมนตร

๓.๒) องคประกอบและคะสมบตของคะะกรรมการสอบสวน

ตามกฎ ก.พ. ฉบบท ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐) ขอ ๓ กาหนดใหคณะกรรมการสอบสวนประกอบดวย ประธานกรรมการซงดารงตาแหนงระดบไมตากวาหรอเทยบไดไมตากวาผถกกลาวหา และกรรมการอยางนอยอก ๒ คน โดยใหกรรมการคนหนงเปนเลขานการ ในกรณจาเปนจะใหมผชวยเลขานการดวยกได และตองมผดารงตาแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญากฎหมาย หรอผไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการดาเนนการทางวนย หรอผมประสบการณดานการดาเนนการทางวนย อยางนอยหนงคน เปนกรรมการสอบสวน สรปคอ คณะกรรมการตองม (๑) อยางนอย ๓ คน

(๒) เปนขาราชการ

(๓) ประธานตองดารงตาแหนง / วทยฐานะไมตากวาผถกกลาวหา

(๔) ในคณะกรรมการตองมผดารงตาแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญาทางกฎหมาย หรอผไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการดาเนนการทางวนย หรอผมประสบการณดานการดาเนนการทางวนยเปนกรรมการสอบสวนอยางนอย ๑ คน

คาวา “ผมประสบการณดานการดาเนนการทางวนย” หมายถง ผทเคยเปนกรรมการสอบสวน หรอเจาหนาทเกยวกบการดาเนนการทางวนย

๓.๓) คาสงแตงตงคะะกรรมการสอบสวน ตองระบ (๑) เปนคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยรายแรง/ไมรายแรง

(๒) ชอและตาแหนง / วทยฐานะของผถกกลาวหา

(๓) เรองทกลาวหา

(๔) ชอและตาแหนง / วทยฐานะของคณะกรรมการสอบสวน

เนองจากกฎหมายกาหนดใหตองตงกรรมการสอบสวนทงวนยรายแรงและไมรายแรง จงควรระบใหชดเจนวา เปนเรองแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยรายแรงหรอไมรายแรง เนองจากจะตองใชกฎหมายสอบสวนฉบบเดยวกน หรอในกรณท ก.ค.ศ. ยงมไดออกกฎ ก.ค.ศ. ถาเปนการสอบสวนวนยรายแรงกใหดาเนนการตามกฎ ก.พ. ฉบบท ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐) สาหรบการสอบ

๙

วนยไม รายแรง ตองนากฎดงกลาวมาใชโดยอนโลม และตองมการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาเทาทมใหผถกกลาวหาทราบ โดยจะระบหรอไมระบชอพยานกได เพอใหผถกกลาวหามโอกาสชแจงและนาสบแกขอกลาวหา

๓.๔) การแจงใหผถกกลาวหาและคะะกรรมการสอบสวนทราบ

เมอไดมคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว ใหดาเนนการ ดงน

(๑) แจงคาสงใหผถกกลาวหาทราบโดยเรว โดยใหผถกกลาวหาลงลายมอชอและวนทรบทราบไวเปนหลกฐาน ในการนใหมอบสาเนาคาสงใหผถกกลาวหาหนงฉบบดวย ถาไมอาจแจงใหผถกกลาวหาทราบได หรอผถกกลาวหาไมยอมรบทราบคาสง ใหสงสาเนาคาส งทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหาตามทอยทปรากฏหลกฐานของทางราชการ เมอลวงพน ๑๕ วน นบแตวนทไดดาเนนการดงกลาวใหถอวาผถกกลาวหาไดทราบคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว

(๒) สงสาเนาคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหประธานและกรรมการทราบ พรอมทงสงเอกสารหลกฐานเกยวกบเรองทกลาวหาใหประธานกรรมการและใหลงลายมอชอ และวน เดอน ปทรบทราบไวเปนหลกฐานดวย

ลาดบขนตอนการสอบสวน

๑. ประธานกรรมการลงลายมอชอ วน เดอน ป ทรบทราบคาสง

๒. ประชมคณะกรรมการ เพอวางแผนทางการสอบสวน

(ขอ ๖) พจารณาเรองทกลาวหา กาหนดขอกลาวหา ๑๕ วน นบแต ๓. แจงและอธบายขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ (สว.๒) วนทราบคาสง (ขอ ๑๔) แจงสทธของผถกกลาวหา

- ถามผถกกลาวหาวาจะรบสารภาพหรอไม ๔. - รวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบขอกกลาวหา

(กรณทผถกกลาวหาไมรบสารภาพ) - ประชมเพอพจารณาวามรพยานหลกฐานใดสนบสนน ๖๐ วน นบแต ขอกลาวหาวาผถกกลาวหาไดกระทาการใด เมอใด แจง สว. ๒ อยางไร และเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด

๕. - แจงขอกลาวหาทปรากฏตามพยานหลกฐาน

และสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ๑๕ วน ใหผถกกลาวหาทราบ (ขอ ๑๕) วนดาเนนการ - ถามความประสงคของผถกกลาวหาจะยนคาชแจง ตามขอ ๔ เปนหนงสอ หรอจะใชถอยคาตอคณะกรรมการ (สว.๓) ๖. - สอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐาน ๖๐ วน นบแตวนท ฝายผถกกลาวหา (ขอ ๑๕) ดาเนนการตามขอ ๕ ๗. ประชมพจารณาพยานหลกฐานทงหมดเพอลงมตวาผถก

กลาวหากระทาผดวนยหรอไม ถาผดเปนความผดรายแรง

หรอไมรายแรง ผดกรณใด มาตราใด ควรไดรบโทษสถานใด ๓๐ วน นบแต

๑๐

หรอหยอนความสามารถตามมาตรา ๑๑๑ หรอมมลทน วนทดาเนนการ หรอมวหมองตามมาตรา ๑๑๒ (ขอ ๓๐) ตามขอ ๖ ๘. ทาบนทกรายงานการสอบสวน (ขอ ๓๑) ๙. เสนอสาเนาการสอบสวนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน หมายเหต ๑. รวมระยะเวลาการสอบสวนตามทกฎ ก.พ. กาหนด ๑๘๐ วน

๒. สามารถขยายเวลาไดตามความจาเปนในแตละขนตอน ครงละไมเกน ๖๐ วน ๓. หากดาเนนการไมแลวเสรจภายใน ๒๗๐ วน ประธานกรรมการตองรายงานใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนรายงาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาทราบ เพอตดตามเรงรดการสอบสวน

การสอบสวนทางวนยเปนการคนหาขอเทจจรง หรอแสวงหาความจรงใหไดว าผถกกลาวหากระทาผดตามทถกกลาวหาหรอไม ซงเปนระบบไตสวน โดยถอประโยชนสวนรวมเปนหลก ในขณะเดยวกนกตองคมครองสทธประโยชนของผถกกลาวหาดวย

เมอคณะกรรมการสอบสวนเสรจแลว ตองทารายงานการสอบสวนตามแบบ สว.๖ โดยสรปความเหนวามความเหนอยางไร ยกเหตผลประกอบวาเพราะเหตใดจงเหนเชนนน กรณทเหนวาผดใหระบดวยวาเหนวาผดรายแรงหรอไมรายแรง หากเปนความผดวนยรายแรงตองเสนอใหลงโทษปลดออกหรอไลออก จะเสนอโทษตากวาปลดออกไมได

๓.๕) ความเหนของผแตงตงคะะกรรมการสอบสวน

ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตองตรวจสอบวา คณะกรรมการสอบสวนดาเนนการถกตองครบถวนสมบรณแลวหรอไม หากเหนวาตอนใดไมถกตองกสงใหไปทาเสยใหถกตองสมบรณได และผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะตองแสดงความเหนไวในรายงานการสอบสวนวามความเหนอยางไร เหนดวยกบกรรมการสอบสวนหรอไม และควรลงโทษสถานใด เพราะเหตใด

ในกรณทเปนการตงกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง ถาคณะกรรมการสอบสวนหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนฝายใดฝายหนงเหนวาเปนความผดวนยรายแรง (หรอทง ๒ ฝาย เหนวารายแรง) ตองนาเสนอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาพจารณา แตถาทง ๒ ฝาย เหนวาไมรายแรง ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงลงโทษไดตามอานาจของตนเอง หากโทษทจะลงนนเกนอานาจตามทกฎ ก.ค.ศ. กาหนด จะตองเสนอสานวนไปยงผบงคบบญชาทมอานาจ ซงผบงคบบญชาทไดรบรายงานกอาจพจารณาลงโทษไดตามความเหมาะสม เมอสงลงโทษแลวจงรายงาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา กรณเชนนเมอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาพจารณาเหนชอบแลว ตองรายงาน ก.ค.ศ. เพอพจารณาดวย

๔. การสงพกราชการ

การสงพกราชการ คอ การสงใหขาราชการพนจากตาแหนงระหวางการสอบสวนพจารณาทางวนย หรอระหวางถกฟองคดอาญาหรอตองหาวากระทาความผดอาญา และงดเบกจายเงนเดอนและเงนอน ๆ ทจายเปนรายเดอน ตลอดจนเงนชวยเหลอตาง ๆ ไวกอน ทงน โดยมจดมงหมายทจะไมใหผนนอยปฏบตหนาทราชการเพอปองกนมใหเปนอปสรรคตอการสอบสวนหรอพจารณา หรอมให

๑๑

เกดความไมสงบเรยบรอยขน หรอเพอมใหเกดความเสยหายแกราชการในประการอน และถาการสอบสวนพจารณาฟงขอเทจจรงไดวาเปนการกระทาผดวนยอยางรายแรง กจะใหสงลงโทษปลดออกหรอไลออกตงแตวนพกราชการ

หลกเกะฑและวธการ

การสงพกราชการมหลกเกณฑและวธการตามทกาหนดไวในมาตรา ๑๐๓ และในระหวางท ก.ค.ศ. ยงมไดออกกฎ ก.ค.ศ. จงใหนากฎ ก.ค. ฉบบท ๒๒ (พ.ศ. ๒๕๔๒) มาใชบงคบโดยอนโลม

๑) กรณทอาจสงพก

(๑) มกรณถกกลาวหาวากระทาผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวน

(๒) มกรณถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระทาความผดอาญา เวนแตเปนความผดทไดกระทาโดยประมาณหรอความผดลหโทษ

คาวา “ตองหาวากระทาความผดอาญา” หมายถง ถกพนกงานสอบสวนกลาวหาวาไดกระทาความผดอาญา โดยตกเปนผตองหาแลว แตยงมไดถกฟองศาล

๒) เหตทจะสงพก

(๑) กรณทถกตงกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง หรอถกฟองคดอาญาหรอตองหาวากระทาความผดอาญา นน เปนเรองเกยวกบการทจรตตอหนาทราชการหรอเกยวกบความประพฤต หรอพฤตการณอนไมนาไววางใจ และผมอานาจสงพกราชการพจารณาเหนวา ถาใหผนนคงอยในหนาทราชการอาจเกดการเสยหายแกราชการ หรอ

(๒) มพฤตการณทแสดงวาถาผนนคงอยในหนาทราชการจะเปนอปสรรคตอการสอบสวนพจารณา หรอจะกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยขน

(๓) ผนนอยในระหวางถกควบคมขง หรอตองจาคกมาเปนเวลาตดตอกนเกนกวา ๑๕ วนแลว

(๔) ผ นนถกตงกรรมการสอบสวน และตอมามคาพพากษาถงทสดวาเปนผกระทาความผดอาญาในเรองทสอบสวน หรอถกตงกรรมการสอบสวนภายหลงทมคาพพากษาถงทสดวาเปนผกระทาความผดอาญา และผมอานาจเหนวาขอเทจจรงทปรากฏตามคาพพากษาไดความประจกษอยแลววาเปนความผดวนยอยางรายแรง

กรณขาราชการถกตงกรรมการสอบสวนในความผดวนยอยางรายแรงหรอตองหาคดอาญาหรอถกฟองคดอาญา ไมจาเปนตองสงพกราชการทกราย ถาเหนวาถงแมจะใหผนนคงอยในหนาทราชการระหวางถกสอบสวนกไมเสยหายแกราชการ หรอถาเหนวาผนนไมมพฤตการณทแสดงวาจาเปนอปสรรคตอการสอบสวนพจารณา หรอจะไมกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยขนแตประการใด จะไมสงพกราชการกได แตถาผนนอยในระหวางถกควบคมหรอขง หรอถกจาคกมาเปนเวลาเกนกวา ๑๕ วนแลว กฎหมายบงคบใหตองสงพกราชการเพราะผนนไมสามารถมาปฏบตหนาทได

๓) ระยะเวลาการสงพกราชการ

การสงพกราชการจะตองสงพกตลอดเวลาทสอบสวนพจารณา

คาวา “ สอบสวนพจารณา” มความหมาย ดงน

(๑) ในกรณถกตงกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง หมายถง ผบงคบบญชาไดมคาสงลงโทษ หรอคาสงอยางใดทเปนการวนจฉยแลววาผนนกระทาผดหรอไดกระทาผดอยางไร

๑๒

(๒) ในกรณตองหาคดอาญา หมายถง การสอบสวนของพนกงานสอบสวนและการพจารณาของพนกงานอยการแจงคาสงเดดขาดไมฟอง

(๓) ในกรณถกฟองคดอาญา หมายถง การพจารณาของศาลจนคดถงทสด

๔) ตองพกทกเรองทกกรณ กรณทถกตงกรรมการสอบสวนหลายสานวน หลายคด ตองสงพกทกสานวนทกคด ถาภายหลงปรากฏมกรณเพมขนกตองสงพกกรณทเพมขนนนดวย

๕) วนพกราชการ

หามมใหสงพกยอนหลงไปกอนวนออกคาสง เวนแต

(๑) กรณถกควบคม ขง หรอตองจาคก ใหสงยอนไปถงวนทถกควบคมขงหรอตองจาคกได

(๒) กรณทสงพกไวแลว แตตองสงใหม เพราะคาสงเดมไมถกตองใหยอนไปตามคาสงเดม หรอวนทควรตองพก

(๓) กรณทสงพกไวแลว ภายหลงมกรณทตองสงพกเพมขนใหสงพกยอนไปตามกรณแรก

๖) ผมอานาจสงพกราชการ คอ ผมอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๙๘ วรรคสอง ผมอานาจสงบรรจตามมาตรา ๕๓ ผบงคบบญชาตามมาตรา ๑๐๐ วรรคหก นายกรฐมนตรและรฐมนตรเจาสงกด และผบงคบบญชาทไดรบรายงานตามมาตรา ๑๐๔ ๗) คาสงพกราชการ คาสงตองทาเปนหนงสอระบชอ กรณและเหตทสงใหพกราชการ

๘) การแจงคาสง

ตองแจงและสงสาเนาคาสงใหผถกสงทราบโดยพลน แตถาไมอาจแจงหรอแจงแลวไมยอมรบทราบใหปดสานวนไว ณ ททาการของผนน หรอแจงทางไปรษณยลงทะเบยนกได

๙) ผลของการถกสงพก

(๑) ผนนพนจากตาแหนง แตไมขาดจากอตราเงนเดอน

(๒) ไมอาจสงยายไปดารงตาแหนงอนได

(๓) มสทธรองทกขตอ ก.ค.ศ. ๑๐) การสงใหผถกพกราชการกลบเขาปฏบตหนาทราชการ

หมายถง การสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการและแตงตงใหดารงตาแหนงอกครงหนง หลงจากใหพนจากตาแหนงไปชวคราว มาตรา ๑๐๓ บญญตวา “ถาภายหลงปรากฏผลการสอบสวนพจารณาวาผนนมไดกระทาความผดหรอกระทาผดไมถงกบจะถกลงโทษปลดออก หรอไลออกจากราชการ และไมมกรณทจะตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหผมอานาจดงกลาวสงใหผนนกลบเขารบราชการในตาแหนงและวทยฐานะเดม หรอตาแหนงเดยวกบทผนนมคณสมบตตรงตามคณสมบตเฉพาะสาหรบตาแหนงและวทยฐานะนน ทงน ใหนามาตรา ๑๐๐ วรรคหก มาใชบงคบโดยอนโลม...”

การสงพกราชการ มหลกเกณฑสรปไดดงน

๑๓

(๑) ในกรณทผนนกระทาผดวนยอยางรายแรง ใหลงโทษปลดออกหรอไลออก ตามความรายแรงแหงกรณ ถามเหตอนควรลดหยอนจะนามาประกอบการพจารณาลดโทษกได แตหามลดโทษตากวาปลดออก สาหรบขาราชการครและบคลากรทางการศกษาในสงกดเขตพนทการศกษาใหเสนอเรองให อ.ก.ค.ศ. เจตพนทการศกษาพจารณาเมอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษามมตเปนประการใดใหผมอานาจสงบรรจหรอผสงตงกรรมการสอบสวนสงไปตามนน

(๒) ในกรณทปรากฏวามผนนมไดกระทาผดวนยและไมมกรณทจะตองออกจากราชการดวยเหตใด ๆ กใหสงผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการในตาแหนงหรอวทยฐานะเดม หรอตาแหนงอนทเทยบเทา และผนนมคณสมบตเฉพาะสาหรบตาแหนงพเศษ ตองกราบบงคมทลเพอทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตง

(๓) ในกรณทปรากฏวาผนนกระทาผดวนยยงไมถงขนเปนความผดวนยรายแรงทจะลงโทษปลดออกหรอไลออก และไมมกรณทตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการ แลวสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอนตามควรแกกรณ (๔) ในกรณทปรากฏวาผนนกระทาผดวนยยงไมถงขนเปนความผดวนยอยางรายแรงแตมกรณทจะตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหสงลงโทษยอนไปกอนวนทจะตองออกจากราชการดวยเหตอนนน โดยไมตองสงใหกลบเขาปฏบตหนาทราชการ

(๕) ในกรณทปรากฏวาผนนมไดกระทาผดวนยแตมกรณทจะตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหสงใหออกจากราชการดวยเหตนนโดยไมตองสงใหกลบเขาปฏบตหนาทราชการ

การจายเงนเดอนของผถกสงพกราชการ พระราชบญญตเงนเดอนของขาราชการผถกสงพกราชการ พ.ศ. ๒๕๐๒ ใหจายดงน เมอคดหรอกรณถงทสด

(๑) ไมผดใหจายเตม

(๒) ผดแตไมถงออกจายครงหนง

(๓) ผดถงออกไมจาย

คดหรอกรณถงทสด มนยดงน

(๑) ถาเปนคดในศาล คดถงทสดเมอศาลไดมคาพพากษาถงทสดแลว

(๒) ถาถกตงกรรมการสอบสวนทางวนย กรณจะถงทสดเมอการสอบสวนพจารณาเสรจแลวและรายงานผลการสอบสวนนนไปยง อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ และ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ ก.ค.ศ. มมตเปนอยางไรถอเปนทสด

(๓) กรณทมการอทธรณ/รองทกขคาสงลงโทษ กรณจะถงทสดเมอไดมการพจารณาอทธรณ/รองทกขแลว

๕. การใหออกจากราชการไวกอน

การใหออกจากราชการไวกอน คอ การใหขาราชการผมกรณถกกลาวหาวากระผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวนหรอถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระทาความผดอาญา ออกจากราชการ ขาดจากตาแหนง และอตราเงนเดอนระหวางการสอบสวนพจารณา เพอรอฟงผลการสอบสวนพจารณา

๑๔

การใหออกจากราชการไวกอน เปนผลใหพนจากตาแหนงและอตราเงนเดอน ซงอาจแตงตงผอนดารงตาแหนงและอตราเงนเดอนนนได

หลกเกณฑการสงใหออกจากราชการไวกอน

(๑) มเหตทอาจถกสงพกราชการได

(๒) จะตองเปนกรณทผอานาจพจารณาเหนวาการสอบสวนหรอพจารณากรณหรอคดนนจะไมแลวเสรจโดยเรว

ขนตอนและวธการเชนเดยวกบการสงพกราชการ ในกรณทมการสงพกราชการไวแลวแตมเหตอนควรตองสงใหออกจากราชการไวกอน จะสงใหออกจากราชการไวกอนอกขนหนงกได โดยสงใหออกตงแตวนพกราชการเปนตนไป

ผลของการสงใหออกจากราชการไวกอน

(๑) ผถกสงใหออกจากราชการไวกอน ยอมพนสภาพการเปนขาราชการและตองออกจากราชการไปชวคราว แตเปนการออกจากราชการทไมเดดขาด จะตองมการสงการอยางใดอยางหนง เมอสอบสวนพจารณาเสรจแลวอกชนหนง

(๒) ผนนมสทธรองทกขตอ ก.ค.ศ. ได

(๓) อาจแตงตงบคคลอนมาแทนในตาแหนงนนได แตตองคานงดวยวาหากผลการสอบสวนพจารณาเสรจแลวปรากฏวา ผนนมไดกระทาผดหรอกระทาผดแตไมถงตองออกจากราชการ จะมตาแหนงอนในระดบเดยวกนรองรบหรอไม การสงใหกลบเขารบราชการและการจายเงนเดอนของผถกสงใหออกจากราชการไวกอนเปนไปเชนเดยวกบผถกสงพกราชการ

การพจาระาความผดและกาหนดโทษ

การพจารณาความผดและกาหนดโทษ หมายถง การพจารณาวนจฉยวา ผถกกลาวหาไดกระทาผดวนยหรอไม หากกระทาผดเปนความผดกรณใด ตามมาตราใด และควรจะลงโทษในสถานใดหรอไม การพจารณาความผดและกาหนดโทษ เปนกระบวนการทจะตองกระทาโดยผมอานาจหนาทตามทกฎหมายกาหนด และจะกระทาไดตอเมอไดทราบขอเทจจรงของเรองทกลาวหาโดยกระจางชดเพยงพอทจะพจารณาวนจฉยความผดและกาหนดโทษได ทงน ตองเปนข อเทจจรงทไดมาจาการสอบสวน เวนแต กรณทเปนความผดทปรากฏชดแจงตามทกฎ ก.ค.ศ. กาหนด ขอเทจจรงอาจไดจากการสบสวน หรอจากการรวบรวมขอมลแลวแตกรณ

ผมอานาจพจาระาความผดและกาหนดโทษ ผมอานาจหนาทในการพจารณาความผดและกาหนดโทษ ไดแก (๑) ผบงคบบญชาตามทกฎหมายกาหนด

(๒) อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง

(๓) ก.ค.ศ.

๑๕

ก. ความผดวนยไมรายแรง : ผมอานาจพจารณาและกาหนดโทษ ไดแกผบงคบบญชาผมอานาจสงลงโทษตามกฎ ก.ค.ศ. วาดวยอานาจการลงโทษภาคทณฑตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอน พ.ศ. ๒๕๔๙* ซงกาหนดให ๑) ผอานวยการสถานศกษา หรอตาแหนงทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทามอานาจสงลงโทษภาคทณฑ หรอตดเงนเดอนครงหนงไมเกน ๕% เปนเวลาไมเกน ๑ เดอน

๒) ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา หรอตาแหนงทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทา มอานาจสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน ครงหนงไมเกน ๕% เปนเวลาไมเกน ๒ เดอน หรอลดขนเงนเดอนครงหนงไมเกน ๑ ขน

๓) นายกรฐมนตรในฐานะหวหนารฐบาล รฐมนตรเจาสงกด ปลดกระทรวงเลขาธการ อธบด อธการบด หรอผดารงตาแหนงเทยบเทา มอานาจลงโทษภาคทณฑตดเงนเดอนครงหนงไมเกน ๕% เปนเวลาไมเกน ๓ เดอน หรอลดขนเงนเดอนครงหนงไมเกน ๑ ขน

ข. ความผดวนยอยางรายแรง: ผมอานาจพจารณาความผดและกาหนดโทษ ไดแก ๑) ก.ค.ศ. : สาหรบตาแหนง ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา ตาแหนงอธการบด ตาแหนงศาสตราจารย ตาแหนงซงมวทยฐานะเชยวชาญพเศษ และผซงกระทาผดวนยอยางรายแรงรวมกนกบผดารงตาแหนงดงกลาว

๒) อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง : สาหรบตาแหนงขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทกตาแหนงยกเวนตาแหนงตามขอ ๑)

หลกการพจาระาความผด

การพจารณาความผด มหลกในการพจารณาดงน

๑. หลกนตธรรมไดแก การพจารณาโดยยดกฎหมายเปนหลก การกระทาใดจะเปนความผดทางวนย ตองมกฎหมายบญญตวา การกระทานนเปนความผดถาไมมกฎหมายบญญตวาการกระทานนเปนความผดทางวนย กไมสามารถลงโทษเพราะเหตอนเนองมาจากการกระทานนได ในการพจารณาวาการกระทาใดเปนความผดวนยกรณใดจะตองเขาองคประกอบของการกระทาความผดกรณนนดวย เชน กรณทจรตตอหนาทราชการ มองคประกอบคอ

- มหนาทราชการตองปฏบต

- ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ

- เพอใหตนเองหรอผอนไดรบประโยชนทมควรได

๑) มหนาทราชการตองปฏบต หมายถง มหนาทตามทกฎหมายกาหนดหรอหนาทตามมาตรฐานตาแหนง หนาทจากผบงคบบญชามอบหมาย หรอหนาทจากการสมครใจเขาผกพนตนเองยอมรบเปนหนาททตองรบผดชอบ

๒) การปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ หมายถง การจงใจกระทาหรอการจงใจละเวนไมกระทาในสงทกฎหมายกาหนดใตองกระทา

“โดยมชอบ” หมายถง มชอบดวยกฎหมายระเบยบของทางราชการ คาสงของผบงคบบญชา หรอมตคณะรฐมนตร

๓) เพอใหตนเองหรอผอนไดรบประโยชนทมควรได

๑๖

“ประโยชน” หมายถง สงทเปนคณแกผรบ อาจหมายถงทรพยสนและมใชทรพยสน เชน อาจเปนการบรการ การไดรบความสะดวก รวดเรว การอนญาต การอนมต

“มควรได” หมายถง มควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย

หากเปนประโยชนทควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย ยอมไม เขาองคประกอบกรณทจรตตอหนาทราชการ ถาไมครบองคประกอบความผดของกรณใด กไมเปนความผดตามกรณนน หากขอเทจจรงเขาองคประกอบกรณใด ตามมาตราใด กปรบบทความผดไปตามกรณนน มาตรานน และลงโทษไปตามความผดนน

แตอยางไรกด การพจารณาความผดโดยคานงถงหลกนตธรรมแตเพยงอยางเดยว อาจไมถกตองเหมาะสมตามความเปนจรง หรอตามเหตผลทควรจะเปน เชน กรณผบรการโรงเรยนไมนาเงนคาใชจายทเหลอจากโครงการอาหารกลางวน โครงการอาหารเสรม (นม) หรอโครงการขยายโอกาสทางการศกษาคนเขาบญชธนาคาร และไดนาเงนไปใชในกจกรรมพเศษตาง ๆ ของโรงเรยนโดยไมมหลกฐานการจายเงนมาแสดง เพอหกลางยอดเงนทางบญชของโรงเรยนใหตรงกบยอดเงนทางบญชของธนาคาร แสดงวาอาจนาเงนไปใชเปนประโยชนสวนตว กรณเชนนถาพจารณาตามหลกนตธรรมโดยเครงครดกตองปรบบทความผดเปนทจรตตอหนาทราชการ เพราะ ๑) มหนาทราชการ ๒) ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ ๓) เพอใหตนเองหรอผอนไดประโยชนทมควรได เขาองคประกอบความผดกรณทจรตตอหนาทราชการ ตามมาตรา ๘๔ วรรคสามแหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ แลวความผดดงกลาวกฎหมายบญญตวา เปนความผดวนยอยางรายแรง ซงมาตรา ๙๙ บญญตวา ในกรณทกระทาผดวนยอยางรายแรงตองลงโทษปลดออก หรอไลออก ถามเหตอนควรลดหยอนผอนโทษหามมใหลดโทษตากวาปลดออก และในกรณทจรตตอหนาทราชการนน มตคณะรฐมนตรตามหนงสอสานกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นร. ๐๒๐๕/ ว ๒๓๔ ลงวนท ๒๔ ธนวาคม ๒๕๓๖ กาหนดวา ควรลงโทษไลออกจากราชการ กรณนหากพจารณาตามหลกนตธรรมโดยเครงครดแลว จะตองลงโทษถงไลออก หรอปลดออก ซงอาจไมถกตองตามเหตและผลทควรจะเปน จงตองนาหลกมโนธรรมมาประกอบการพจารณาดวย

๒. หลกมโนธรรม ไดแก การพจารณาใหเปนไปโดยถกตองเทยงธรรมตามความเปนจรงและตามเหตและผลทควรจะเปน หมายถง การพจารณาความผดไมควรคานงถงแตความผดตามกฎหมายเทานน แตควรคานงถงความยตธรรมดวย

“ความยตธรรม”* ไดแก เรองทบคคลในสงคมซงเปนบคคลทมเหตผลมความรสกผดชอบ เชอมนวาเปนเรองทชอบธรรม ( : ลอรด เดนนง) เชน ตามตวอยางดงกลาวในขอ ๑ การพจารณาวนจฉยจะตองคานงถงสภาพความเปนจรงของเรองนน ๆ วาเปนอยางไร กลาวคอ แมจะไมมหลกฐานการใชจายเงนมาแสดง เพอหกลางยอดเงนทางบญชของโรงเรยนใหตรงกบยอดเงนทางบญชของธนาคารซงอาจเปนเพราะความบกพรองในการควบคมระบบการเงน หากฟงไดวาผนนไมมประวตเสอมเสยทางการเงน และปรากฏวาโรงเรยนไดมการสรางรวคอนกรต ศาลาอเนกประสงค สวนหยอม และโครงการกจกรรมพเศษตาง ๆ ตามทกลาวอางจรง โดยไมมเงนงบประมาณจากทางราชการอดหนน ลาพงเงนบรจาคอยางเดยวไมเพยงพอ จงจาเปนตองบรหารจดการเพอใหบรรลวตถประสงคในการพฒนาโรงเรยน การกระทาแมจะขดตอระเบยบของทางราชการ แตหากมไดทาใหเกดความเสยหายตอโรงเรยน หรอมไดทาใหเดกนกเรยนไมไดรบประทานอาหารกลางวนหรออาหารเสรม (นม)

๑๗

แตอยางใด กรณเชนนยงไมอาจฟงเปนเรองทจรต จะเปนเพยงการไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ ดงนน การพจารณาความผดจงตองอาศยหลกนตธรรมและหลกมโนธรรมประกอบกน จงจะเกดความถกตองและเปนธรรม เปนการใชกฎหมายใหเกดความยตธรรม

หลกการพจาระาการกาหนดโทษ

การพจารณากาหนดโทษมหลกทควรคานงถง ดงน

๑. หลกนตธรรม คอ การคานงถงระดบโทษตามทกฎหมายกาหนด

- ความผดวนยอยางรายแรง : โทษปลดออกหรอไลออกตามความรายแรงแหงกรณ ถามเหตอนควรลดหยอน อาจลดหยอนโทษไดแตตองไมตากวาปลดออก

- ความผดวนยไมรายแรง : โทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอน ถามเหตอนควรลดหยอน จะนามาประกอบการพจารณาลดโทษกได

- กรณความผดวนยเลกนอย และมเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษโดยใหทาทณฑบนเปนหนงสอ หรอวากลาวตกเตอนกได

ในการลดหยอนโทษ ผบงคบบญชาตองวางโทษกอนวาควรลงโทษสถานใดแตมเหตอนควรลดหยอนโทษอยางไรจงใหลงโทษสถานใด หรอใหลดหยอนเปนสถานใด

เหตลดหยอนโทษ ไดแก เปนความผดครงแรก ไมเกดความเสยหาย บรรเทาความเสยหาย รเทาไมถงการณ คณความด เปนตน ทงน กรณทจรตตอหนาทราชการซงมตคณะรฐมนตรเหนวาควรไลออกจากราชการเทานน โดยเหนวา การนาเงนททจรตไปแลวมาคนไมเปนเหตลดหยอนโทษ

๒. หลกมโนธรรม คอ การพจารณากาหนดโทษใหเหมาะสมตามควรแกกรณ เชน ความผดรายแรงกตองกาหนดโทษรายแรง ความผดไมรายแรงกตองกาหนดโทษไมรายแรงใหเหมาะสมกบกรณความผด

๓. หลกความเปนธรรม คอ ตองพจารณากาหนดโทษโดยเสมอหนากน ใครทาผดกตองถกลงโทษไมมการยกเวน ไมเลอกทรกมกทชง กระทาผดอยางเดยวกนควรตองลงโทษเทากน อยางไรกด แมจะเปนความผดอยางเดยวกนแตพฤตการณแหงการกระทาอาจไมเหมอนกน โทษจงอาจแตกตางกนได เชน

- ลกษณะของการกระทาผด

- ผลแหงการกระทาผด

- คณความด

- การรหรอไมรวาการกระทานนเปนความผด

- การใหโอกาสแกไขปรบปรงตนเอง

- เหตเบองหลงการกระทาผด

- สภาพของผกระทาผด

๔. นโยบายของทางราชการผบงคบบญชาควรจะไดรบทราบนโยบายของทางราชการในการปราบปรามกวดขนการกระทาผดตาง ๆ เพอนามาเปนหลกในการใชดลพนจกาหนดระดบโทษใหไดมาตรฐานตามนโยบายของทางราชการ เชน

- ยาเสพตด

๑๘

- ทจรตคอรปชน

- ละเมดสทธเดก

- ทจรตการสอบคดเลอก

การลงโทษ

การลงโทษ เปนมาตรการหนงในการรกษาวนย นอกเหนอจากการสงเสรมใหขาราชการมวนยโดยมวตถประสงคเพอเปนการปองปราบมใหมการกระทาผดวนย และเพอประสทธภาพในการปฏบตราชการ การลงโทษทางวนยมผลดในแงเปนการปรามไวไมใหผอนกลากระทาผดเพราะกลวถกลงโทษ แมวาการลงโทษจะเปนมาตรการทพงใชเปนลาดบสดทายในการรกษาวนย แตกเปนมาตรการทสาคญ และจาเปน *ทงน การลงโทษทางวนยมไดมวตถประสงคทจะใหเปนการตอบโตหรอแกแคนผกระทาผดวนย ดงจะเหนไดจากพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ มาตรา ๙๗ บญญตวา “การลงโทษขาราชการครและบคลากรทางการศกษาใหทาเปนคาสงวธการออกคาสงเกยวกบการลงโทษใหเปนไปตามระเบยบของ ก.ค.ศ. ผสงลงโทษตองสงลงโทษใหเหมาะสมกบความผดและมใหเปนไปโดยพยาบาท โดยอคต หรอโดยโทสะจรต หรอลงโทษผทไมมความผด ในคาสงลงโทษ ใหแสดงวาผถกลงโทษกระทาผดวนยในกรณใดตามมาตราใด และมเหตผลอยางใดในการกาหนดสถานโทษเชนนน” หากแตมจดมงหมายดงน คอ

๑. เพอรกษาความศกดสทธของกฎหมายหรอระเบยบแบบแผน จดมงหมายนปรากฏจากบทบญญตของพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ มาตราตาง ๆ ดงน

มาตรา ๘๒ บญญตวา “ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองรกษาวนยทบญญตเปนขอหามและขอปฏบตไวในหมวดนโดยเครงครดอยเสมอ” มาตรา ๙๕ วรรคหนง บญญตวา “ใหผบงคบบญชามหนาทเสรมสรางและพฒนาใหผอยใตบงคบบญชามวนย”

และวรรคเจด บญญตวา “ผบงคบบญชาผใดละเลยไมปฏบตหนาทตามมาตราน และตามหมวด ๗ หรอมพฤตกรรมปกปอง ชวยเหลอ เพอมใหผใตบงคบบญชาถกลงโทษทางวนย หรอปฏบตหนาทดงกลาวโดยไมสจรต ใหถอวาผนนกระทาผดวนย”

ตามกฎหมายดงกลาว แสดงจดมงหมายทจะใหผบงคบบญชาดาเนนการลงโทษผกระผดวนยโดยเครงครด เพอรกษาความศกดสทธของกฎหมาย หรอเพอเปนการปรามผกระทาผด และปรามมใหผอนเอาเยยงอยาง ใหขาราชการทกคนสงเวรไววาถากระทาผดวนยจะตองถกลงโทษ

๒. เพอรกษามาตรฐานความประพฤต ขวญ กาลงใจ และประสทธภาพของขาราชการ จดมงหมายนปรากฏตามมาตรา ๙๕ วรรคสอง ซงบญญตวา “การเสรมสรางและพฒนาใหผอยใตบงคบบญชามวนย ใหกระทาโดยการปฏบตตนเปนแบบอยางทด การฝกอบรม การสรางขวญและกาลงใจ การจงใจ หรอการอนใดในอนทจะเสรมสรางและพฒนาเจตคต จตสานก และพฤตกรรมของผใตบงคบบญชา ใหเปนไปในทางทมวนย”

๑๙

การปฏบตตนเปนแบบอยางทดของผบงคบบญชา การฝกอบรม การสงเสรมใหมการพฒนา จะทาใหขาราชการมความระมดระวงในการรกษามาตรฐานความประพฤตและรสกวามความเปนธรรมในระบบราชการ ทาใหมขวญและกาลงใจในการทจะประพฤตและปฏบตตนใหอยในมาตรฐานทดและตงใจทางานใหเกดผลด ซงเปนผลสะทอนถงประสทธภาพของขาราชการ

๓. เพอจงใจใหขาราชการปรงปรงตนเองใหดขน การลงโทษใหเหมาะสมกบความผดจะทาใหผถกลงโทษยอมรบและเกดความสานกในสงทไดกระทา จะเปนทางจงใจใหปรบปรงตนเองใหดขน

๔. เพอรกษาชอเสยงของทางราชการและความเชอมนของประชาชนตอทางราชการ ทางหนงทจะรกษาชอเสยงและความเชอมนของประชาชนตอทางราชการ กคอการทาใหขาราชการมระเบยบวนย มประสทธภาพในการทางานโดยสมาเสมอ

ผมอานาจสงลงโทษ

ผมอานาจสงลงโทษตองเปนผบงคบบญชาตามกฎหมาย หมายถง มกฎหมายบญญตวาเปนผบงคบบญชา เชน

- กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน

- กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ

- กฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา

- กฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอน

- กฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา

- กฎหมายวาดวยการจดตงสถาบนการศกษา

ฯลฯ

ผบงคบบญชาทจะมอานาจสงลงโทษนน ตองเปนผ ดารงตาแหนงทกฎหมายบญญตใหมอานาจลงโทษ ถากฎหมายไมไดบญญตใหมอานาจลงโทษไว แมจะเปนผบงคบบญชาตามกฎหมายกไมมอานาจลงโทษ เชน รองปลดกระทรวง รองเลขาธการ รองอธบด รองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา รองผอานวยการสถานศกษา เปนผบงคบบญชาตามกฎหมาย แตตาแหนงดงกลาวกฎหมายมไดใหอานาจสงลงโทษ เวนแตจะไดรบมอบอานาจจากผมอานาจลงโทษ หรอเปนผรกษาราชการแทนผมอานาจลงโทษ

การสงลงโทษวนยรายแรงหรอการสงลงโทษตามมต อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. ผมอานาจส งลงโทษตามมตคอ ผมอานาจส งบรรจหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แลวแตกรณ คาสงลงโทษ :ตองทาเปนหนงสอใหแสดงวาผถกลงโทษกระทาผดวนยในกรณใด ตามมาตราใด และมเหตผลอยางใดในการกาหนดสถานโทษเชนนน

ขอควรคานงในการสงลงโทษ

การลงโทษขาราชการทกระทาผดว นย ผบงคบบญชาจะตองคานงถงขนตอนในการดาเนนการกอนการสงลงโทษ และอานาจในการสงลงโทษตามทกฎหมายกาหนดไว การสงลงโทษท

๒๐

มไดกระทาตามขนตอนตามทกฎหมายกาหนด เปนการสงลงโทษทไมถกตอง ตองดาเนนการเสยใหมใหถกตอง เชน

(๑) การสงลงโทษเกนอานาจ ในกรณทกฎ ก.ค.ศ. วาดวยอานาจการลงโทษใหอานาจผอานวยการสถานศกษาสงลงโทษภาคทณฑ หรอตดเงนเดอน ๕% เปนเวลา ๑ เดอน ถาสงลงโทษเกนอานาจทกฎหมายกาหนดไว ยอมเปนคาสงทไมชอบดวยกฎหมายและไมมผลบงคบ เวนแตเปนการสงลงโทษตามมต อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. ผบงคบบญชาสามารถสงลงโทษไดแมโทษนนจะเกนอานาจ เนองจากเปนการสงตามมต มไดเปนการสงโดยอาศยอานาจของตนเอง แตทงนอตราโทษตองไมเกนกวาทกฎหมายกาหนด เชน โทษตดเงนเดอน ตดไดครงหนงไมเกน ๕% เปนเวลาสงสดไมเกน ๓ เดอน หรอลดขนเงนเดอนครงหนงไมเกน ๑ ขน ซงเปนอตราโทษทมกฎหมายกาหนดไวแลว มฉะนน จะเปนการสงลงโทษทไมชอบดวยกฎหมาย

(๒) ตองเปนโทษตามทกฎหมายกาหนดหมายถง ผทถกลงโทษทางวนย หรอหลกเกณฑการลงโทษทางวนยตองใชผบงคบแกผใด ผนนยอมตองมสทธไดรวามโทษใดบางทจะนามาใชบงคบแกการกระทาของตน เชน โทษตดเงนเดอนกฎหมายกาหนดใหตดเงนเดอนครงหนงไมเกน ๕% เปนเวลาสงสดไมเกน ๓ เดอน ตามอานาจของผบงคบบญชาแตละระดบ หรอลดขนเงนเดอนครงไดไมเกน ๑ ขน ไมอาจลงโทษนอกเหนอกวาทกฎหมายกาหนด หรอเกนกวาอตราโทษทกฎหมายกาหนดได เชน ลงโทษตดเงนเดอน ๑๐% หรอลดขนเงนเดอน ๒ ขน เพราะกฎหมายมไดกาหนดอตราดงกลาวไวในกรณทเปนการสงตามมตกเชนเดยวกน แมจะเปนการสงตามมตกตองเปนโทษและอตราโทษตามทมกฎหมายกาหนดไวแลว ไมอาจมมตนอกเหนอไปจากทกฎหมายกาหนดไวได มฉะนนจะเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย และคาสงทสงตามมตกไมชอบดวยกฎหมายและไมมผลใชบงคบ

(๓) ผสงลงโทษมใชผบงคบบญชา ในการปฏบตงานอาจมขาราชการจากหลายหนวยงานมาทางานรวมกน เชน ขาราชการครโรงเรยน ก. ไปชวยราชการโรงเรยน ข. ผบรหารโรงเรยน ข. มใชผบงคบบญชาของผไปชวยราชการ จงไมมอานาจสงลงโทษมเพยงอานาจการบงคบบญชาเทานน

(๔) การสงลงโทษโดยไมไดตงกรรมการสอบสวน เวนแตเปนกรณความผดทปรากฏชดแจงตามกฎ ก.ค.ศ.หรอมไดนาเสนอองคมตคณะพจารณา ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนหรอผแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวา เปนความผดวนยรายแรง

(๕) การสงลงโทษหามสงยอนหลง เวนแตกรณทมการพกราชการ หรอใหออกจากราชการไวกอน หรอเปนกรณทใหยอนไดตามระเบยบวาดวยวธการออกคาสง

(๖) สภาพการเปนขาราชการ การสงลงโทษจะมผลใชบงคบไดตอเมอ ผนนยงมสภาพเปนขาราชการอย แตสาหรบกรณทมการกลาวหาในเรองวนยรายแรง หรอตองหาวากระทาความผดอาญา หรอถกฟองคดอาญาอยกอนทผนนจะออกจากราชการแมผนนจะออกจากราชการไปแลว มาตรา ๑๐๒ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ กใหอานาจผบงคบบญชาสามารถดาเนนการทางวนยแกผนนตอไปได (เวนแตจะเปนการออกจากราชการเพราะตาย) ถาผลการสอบสวนปรากฏขอเทจจรงวาเปนความผดวนยรายแรง ผบงคบบญชายงมอานาจสงลงโทษไลออก ปลดออก ยอนหลงได แตถาผนนถงแกความตายกอนมคาสงลงโทษ ผบงคบบญชาตองสงยตเรอง แตตองทาความเหนในเรองนนไว ในกรณทผลการสอบสวนปรากฏวาเปนความผดวนยไมรายแรง เมอผนนออกจากราชการไปแลว กฎหมายใหงดโทษเสยได (มาตรา ๑๐๒)

๒๑

การรายงานการดาเนนการทางวนย

ระเบยบ ก.ค.ศ. วาดวยการายงานการดาเนนการทางวนยและออกจากราชการของขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๘ กาหนดใหกระบวนการดาเนนการทางวนยและการายงานการดาเนนการทางวนยและการออกจากราชการเสรจสนท อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง ไมวาจะเปนการดาเนนการทางการวนยรายแรงหรอไมรายแรง โดยแยกเปนขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทสงกดเขตพนทการศกษา กบไมสงกดพนทการศกษา กรณทสงกดเขตพนทการศกษากจะรายงานสนสดท อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา กรณไมสงกดเขตพนทการศกษาจะรายงานสนสดท อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง ดงน

๑. กระวนยไมรายแรง: เมอผบรหารสถานศกษาไดดาเนนการทางวนยหรอสงลงโทษทางวนยแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงเปนผใตบงคบบญชาของตนแลว กรณทอยในสงกดเขตพนทการศกษา ตองรายงานการดาเนนการทางวนยไปยงผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา กรณทม ไ ดส งกดเขตพนทการศกษา ใหรายงานไปยงหวหนาสวนราชการ หากผบงคบบญชาเหนวาโทษทจะลงสงเกนกวาอานาจของตนใหรายงานไปยงผมอานาจ เมอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา หรอหวหนาสวนราชการไดรบรายงาน ตองตรวจสอบการดาเนนการวาถกตองตามกระบวนการขนตอนของกฎหมายหรอไม รวมถงคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนและคาสงลงโทษถกตองหรอไม หากไมถกตองกใหแกไขใหถกตองและผบงคบบญชาทไดรบรายงาน อาจเปลยนแปลงโทษไดตามความเหมาะสม แตทงนระดบโทษตองไมเกนอานาจของตน

คาสงลงโทษเปนคาสงทางปกครอง เมอผบงคบบญชาสงลงโทษขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดแลว ตองดาเนนการแจงคาสงลงโทษใหผนนทราบโดยเรวพรอมทงตองแจงสทธการอทธรณใหผถกลงโทษทราบวาสามารถใชสทธอทธรณตอใครไดภายในกวน ในกรณทเปนการอทธรณคาสงลงโทษวนยไมรายแรงทผบงคบบญชาสงลงโทษดวยอานาจของตนเอง สามารถใชสทธอทธรณคาสงตอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง แลวแตกรณ ไดภายใน ๓๐ วน นบแตวนทไดรบแจงคาสง ซงอาจเปนการใหลงลายมอชอ และวน เดอน ป ทรบทราบคาสง ในทาง ปฏบตจะใหผถกลงโทษลงลายมอชอรบทราบในคาสงลงโทษนนเอง และใหผถกลงโทษเกบไว ๑ ฉบบ และเกบรวบรวมไวในสานวน ๑ ฉบบ หากเปนการแจงโดยวธสงทางไปรษณยตองเปนไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ หากไมมการแจงสทธดงกลาวอายความอทธรณจะขยายเปน ๑ ป

เมอมการสงลงโทษแลวกตองรายงาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง พจารณาตามมาตรา ๑๐๔ ในกรณทผบงคบบญชาทไดรบรายงานเหนวาเปนความผดวนยอยางรายแรงกมอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรงไดตามมาตรา ๑๐๔ (๑) ไมวาจะเปนผมอานาจสงบรรจตามมาตรา ๕๓ หรอไมกตาม เมอดาเนนการแลวจงเสนอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาพจารณาตามมาตรา ๑๐๐ วรรคส ยกเวนตาแหนงซงมวทยฐานะเชยวชาญพเศษ ในกรณทเหนวาเปนความผดวนยอยางรายแรงตองรายงานผมอานาจสงบรรจตามมาตรา ๕๓

ในกรณทมการอทธรณ ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา หรอหวหนาสวนราชการตองเสนออทธรณให อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตงพจารณาทนท อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง อาจพจารณาเพมโทษ ลดโทษ ไดตามความเหมาะสม

๒๒

หากเหนวาโทษทลงนนเหมาะสมแลวใหยกอทธรณและใหถอวาเปนการพจารณารายงานการดาเนนการทางวนยแลว การอทธรณนใหถอเปนทสดจะอทธรณตอไปไมได เวนแตจะเปนการเพมโทษเปนการปลดออกหรอไลออก ใหอทธรณตอ อ.ก.ค.ศ. ไดอกครงหนง

๒. กระวนยรายแรง : การดาเนนการทางวนยอยางรายแรงแกขาราการครและบคลากรทางการศกษา ตองผกโยงกบอานาจบรรจแตงตงตามมาตรา ๕๓ หมายความวาการดาเนนการทางวนยอยางรายแรงเปนอานาจของผบงคบบญชาผมอานาจสงบรรจตามมาตรา ๕๓ เวนแตจะเปนขอยกเวนตามทกฎหมายกาหนด เชน นายกรฐมนตรและรฐมนตรเจาสงกด ซงมไดมอานาจสงบรรจตามมาตรา ๕๓ แตมาตรา ๙๘ วรรคหา ใหอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรงขาราชการครและบคลากรทางการศกษาไดหรอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาทไดรบรายงานตามมาตรา ๑๐๔ (๑) หรอผบงคบบญชาตามมาตรา ๑๐๐ วรรคหก

ในกรณทผอานวยการสถานศกษาดาเนนการทางวนยอยางรายแรงแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงอยในอานาจการบรรจและแตงตง ตามมาตรา ๕๓ (๔) หากฝายใดฝายหนง หมายถงคณะกรรมการสอบสวนหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เหนวา เปนความผดวนยอยางรายแรงกตองเสนอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตงพจารณา ในกรณทสงกดเขตพนทการศกษาตองเสนอผานผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาพจารณา กรณเชนนผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาอาจมขอสงเกต หรอเหนวายงไมถกตองสมบรณกแนะนาใหทาใหถกตองสมบรณได แตจะสงเปนอยางอนไมได เมอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง มมตเปนประการใดกใหผบงคบบญชาผมอานาจสงบรรจหรอผแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แลวแตกรณ สงไปตามนน

การใชดลพนจของ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง ตองอยภายในกรอบของกฎหมายไมสามารถใชดลพนจไดตามอาเภอใจ มฉะนนจะเปนการใชดลพนจโดยมชอบหรอโดยไมสจรต และเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย เชน มาตรา ๙๙ บญญตวา กรณทเปนความผดวนยอยางรายแรงตองลงโทษปลดออกหรอไลออก จะลดหยอนโทษไดไมตากวาปลดออก หาก อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง มมตใหลงโทษในความผดวนยอยางรายแรง แตลดหยอนโทษเปนตากวาปลดออก มตเชนนเปนมตทขดตอกฎหมายหรอไมชอบดวยกฎหมาย หรอกรณท เหนวาเปนความผดวนยไมรายแรงควรลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอน เนองจากกฎหมายบญญตใหการลงโทษวนยไมรายแรง เปนอานาจของผบงคบบญชาทสามารถสงไดเอง มไดบญญตใหเปนอานาจของ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง เพยงแตไมตดอานาจของ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง ทจะมมตใหลงโทษดงกลาวได ดงนน การท อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง จะมมตใหลงโทษวนยไมรายแรงไดกเพยงเทาทกฎหมายกาหนดไวแลวเทานน โดยทกฎ ก.ค.ศ. วาดวยอานาจการลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอน พ.ศ. ๒๕๔๙ ซงมผลใชบงคบตงแตวนท ๒ สงหาคม ๒๕๔๙ ไดกาหนดอตราโทษตดเงนเดอนไวสงสดไมเกน ๕% เปนเวลาไมเกน ๓ เดอน และอตราโทษลดขนเงนเดอนสงสดไมเกน ๑ ขน หาก อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง มมตใหลงโทษเกนกวาอตราโทษตามทกฎหมายกาหนด เชน มมตใหลงโทษลดขนเงนเดอน ๒ ขน ตองถอวาเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย และคาสงลงโทษตามมตนนกไมชอบดวยกฎหมาย

๒๓

เชนเดยวกน เพราะเปนอตราโทษทกฎหมายไมไดกาหนดไว ทงน การสงลงโทษตามมตไมผกตดกบอานาจทวไปในการสงของผบงคบบญชา เพราะเปนการสงโดยอาศยอานาจมาตรา ๑๐๐ วรรคหาหรอมาตรา ๑๐๔ วรรคสาม ตวอยางเชน กรณทผอานวยการสถานศกษาสงลงโทษภาคทณฑขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาพจารณาแลวเหนชอบกบระดบโทษ และรายงาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาพจารณา แต อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาพจารณาแลว มมตใหเพมโทษเปนลดขนเงนเดอน ๑ ขน เชนนผอานวยการสถานศกษากสามารถสงลงโทษลดขนเงนเดอน ๑ ขน ตามมตได

กระทตองรายงานหรอสงเรองไปยง ก.ค.ศ. เพอพจาระา มดงตอไปน

๑. กรณทเปนการดาเนนการทางวนยอยางรายแรง หรอแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง แลวมไดลงโทษตามมต หรอมไดดาเนนการตามมต เชน กรณทคณะกรรมการสอบสวนและผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนพองกนวา ไมเปนความผดหรอเปนความผดวนยไมรายแรง ผบงคบบญชากอาจสงยตเรอง งดโทษ หรอสงลงโทษทอยในอานาจของตนเองไดตามควรแกกรณสาหรบกรณเชนนเมอรายงาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตงแลว จะตองรายงานไปยง ก.ค.ศ. เพอพจารณาดวย (ขอ ๗ และขอ ๘) ๒. กรณมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๑๑๐ (๔) หรอมาตรา ๑๑๑ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ แลวมไดสงใหออกตามมต เมอรายงาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตงแลวจะตองรายงานไปยง ก.ค.ศ. เพอพจารณาตอไป (ขอ ๑๑) ๓. กรณทเปนการดาเนนการทางวนยอยางรายแรงหรอการใหออกจากราชการแกผ ดารงตาแหนงทมวทยฐานะเชยวชาญพเศษ ตาแหนงผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา ตาแหนงอธการบด ตาแหนงศาสตราจารย และผซงกระทาผดวนยอยางรายแรงรวมกบผดารงตาแหนงดงกลาว (ขอ ๑๑) ๔. กรณทเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ดาเนนการทางวนย หรอสงใหออกจากราชการแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทอยในสงกดเขตพนทการศกษา (ขอ ๔ ขอ ๗ และขอ ๘ วรรคทาย) ๕. กรณทเปนการดาเนนการของนายกรฐมนตร หรอรฐมนตรเจาสงกด (ขอ ๑๒) ๖. กรณท ก.ค.ศ. เหนสมควรใหจดสงสาเนาไปเพอพจารณา (ขอ ๑๕ วรรคทาย)

๒๔

การอทธระ

ความหมาย

การอทธรณ หมายถง การทผถกกระทบสทธจากคาสงของฝายปกครองใชสทธโตแยงขอใหเพกถอนหรอเปลยนแปลงแกไขคาสง

มาตรา ๑๒๑ และมาตรา ๑๒๒ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ บญญตใหผถกลงโทษทางวนยมสทธอทธรณคาสงลงโทษตอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณภายใน ๓๐ วน

การอทธรณคาสงลงโทษทางวนยมหลกเกณฑและวธการ ดงน

๑. เงอนไขในการอทธระ

๑.๑ ผอทธรณ ตองเปนผทถกลงโทษทางวนยและไมพอใจผลของคาสงลงโทษ ผอทธรณตองอทธรณเพอตนเองเทานน ไมอาจอทธรณแทนผอนได

๑.๒ ระยะเวลาอทธรณ ผอทธรณตองอทธรณภายใน ๓๐ วน นบแตวนทไดรบแจงคาสงลงโทษ

๑.๓ การอทธรณ การอทธรณตองทาเปนหนงสอถงประธาน ก.ค.ศ. หรอประธาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. สวนราชการ แลวแตกรณ พรอมลายมอชอและทอยของผอทธรณสงทสานกงาน ก.ค.ศ. สานกงานเขตพนทการศกษา หรอสวนราชการ หรอจะสงผานผยงคบบญชากได การสงหนงสออทธรณ ผอทธรณอาจนามายนเองหรอสงทางไปรษณยกได ในกรณทสงหนงสออทธรณทางไปรษณย จะถอวนทททาการไปรษณยตนทางประทบตรารบทซองหนงสอเปนวนสงหนงสออทธรณ ดงนน หนงสออทธรณทสงทางไปรษณยผรบหนงสอจะตองแนบซองหนงสอไวกบหนงสออทธรณนนดวย

๑.๔ หนงสออทธรณ หนงสออทธรณตองมขอเทจจรงหรอขอกฎหมายและเหตผลในการอทธรณใหเหนวา ไดถกลงโทษโดยไมถกตอง ไมเหมาะสม หรอไมเปนธรรมอยางไร พรอมเอกสารหลกฐาน (ถาม) ๑.๕ การขอแถลงการณดวยวาจา

ผอทธรณมสทธขอแถลงการณดวยวาจามาในหนงสออทธรณ หรอยนขอภายใน ๓๐ วน นบแตวนยนหนงสออทธรณ ในกรณทผอทธรณขอแถลงการณดวยวาจา สานกงาน ก.ค.ศ. จะมหนงสอแจงกาหนดวน เวลาท ก.ค.ศ. จะพจารณาอทธรณ และจะมหนงสอแจงใหผบงคบบญชาผออกคาสงลงโทษใหมาแถลงแกในวนทมการพจารณาอทธรณซงหากผบงคบบญชาไมประสงคจะแถลง แกกได แตตองแจงเปนหนงสอให ก.ค.ศ. ทราบ

๑.๖ การอทธรณโทษวนยไมรายแรง

๒๕

การอทธรณคาสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดเงนเดอนทผบงคบบญชาสงดวยอานาจของตนเอง ตองอทธรณตอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. สวนราชการ เวนแตการสงลงโทษตามมตใหอทธรณตอ ก.ค.ศ. ๑.๗ การอทธรณโทษวนยรายแรง

การอทธรณคาสงลงโทษปลดออกหรอไลออกจากราชการ ตองอทธรณตอ ก.ค.ศ. ทงน การรองทกขคาสงใหออกจากราชการ หรอคาสงพกราชการ หรอใหออกจากราชการไวกอน กตองรองทกขตอ ก.ค.ศ. เชนเดยวกน

๒.การพจาระาอทธระ ในการพจารณาอทธรณของ ก.ค.ศ. หรอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. สวนราชการ จะพจารณาดงน

๒.๑ ถาเหนวาการสงลงโทษถกตองเหมาะสมแลว ใหยกอทธรณ ๒.๒ ถาเหนวาการสงลงโทษยงไมถกตองเหมาะสมกอาจเพมโทษหรอลดโทษได

๒.๓ ถาเหนวาไมมความผดใหยกโทษ

๒.๔ กรณทเหนวาการดาเนนการไมถกตอง กสงใหดาเนนการใหมใหถกตอง เชน กรณทเหนวาเปนมลกรณวนยรายแรง แตยงมไดมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง กมมตใหแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยรายแรงได

๓. อทธระทไมอาจรบไวพจาระาได อทธรณทไมอาจรบไวพจารณาไดตามกฎหมาย คอ

๓.๑ อทธรณทยนเกน ๓๐ วน

๓.๒ อทธรณทผอทธรณไมลงลายมอชอในหนงสออทธรณ ๓.๓ อทธรณทเปนการอทธรณแทนผอน

๓.๔ อทธรณทไมมสาระ ตามขอ ๑.๔

การรองทกข

ความหมาย การรองทกข หมายถง ผถกกระทบสทธหรอไมไดรบความเปนธรรมจากคาสงของฝายปกครองหรอคบของใจจากการกระทาของผบงคบบญชา ใชสทธรองทกขขอความเปนธรรมขอใหเพกถอนคาสง หรอทบทวนการกระทาของฝายปกครอง หรอของผบงคบบญชา

มาตรา ๑๒๒ และมาตรา ๑๒๓ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ บญญตใหผถกสงใหออกจากราชการมสทธรองทกขตอ ก.ค.ศ. และผซง

๒๖

เหนวาตนไมไดรบความเปนธรรม หรอมความคบของใจเนองจากกระทาของผบงคบบญชา หรอกรณถกตงกรรมการสอบสวน มสทธรองทกขตอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ ภายใน ๓๐ วน

หลกเกณฑและวธการในการองทกข ๑. ผมสทธรองทกข ไดแก ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา

๒. เหตทจะรองทกข ๒.๑ ถกสงใหออกจากราชการ

๒.๒ ถกสงพกราชการ

๒.๓ ถกสงใหออกจากราชการไวกอน

๒.๔ ไมไดรบความเปนธรรม หรอคบของใจจากการกระทาของผบงคบบญชา

๒.๕ ถกตงกรรมการสอบสวน

๓. วธการรองทกข

๓.๑ การรองทกข ใหรองทกขสาหรบตนเองเทานน จะรองทกขแทนผอนไมได

๓.๒ ใหรองทกขเปนหนงสอลงลายมอชอพรอมทอยของผรองทกข ภายใน ๓๐ วน นบแตวนทไดรบทราบ หรอควรทราบเหตแหงการรองทกข ยกเวนกรณไมไดรบความเปนธรรมหรอคบของใจจากการกระทาของผบงคบบญชา อาจรองทกขดวยวาจาเพอปรกษา หรอแกขอคบของใจตอผบงคบบญชาของตนกอนได แตหากไมพอใจจงรองทกขเปนหนงสอตอไปกได

๓.๓ หนงสอรองทกขตองมขอเทจจรง หรอขอกฎหมาย และเหตผลในการรองทกข ๓.๔ ผรองทกขมสทธขอแถลงการณดวยวาจา

๓.๕ การรองทกขตามขอ ๒.๑ , ๒.๒ และ ๒.๓ ใหรองทกขตอ ก.ค.ศ. การรองทกขตามขอ ๒.๔ และ ๒.๕ ใหรองทกขตอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ ๓.๖ การยนหนงสอรองทกข ผรองทกขอาจนามายนเองหรอสงทางไปรษณยกได โดยถอวนททไปรษณยประทบตรารบทซองเปนวนสงหนงสอรองทกข ๔. การพจาระารองทกข

๔.๑ ถาเหนวาคาสงถกตองเหมาะสมแลวใหยกคารองทกข ๔.๒ ถาเหนวาไมถกตองเหมาะสมกอาจเพกถอน หรอแกไขเปลยนแปลงได

๔.๓ ถาเหนวาการดาเนนการไมถกตอง กอาจสงใหดาเนนการใหมใหถกตอง

๒๗

กอนการดาเนนการทางวนย

มกระกลาวหา (ม.๙๕)

กระมมลโดยมพยานหลกฐานในเบองตนอยแลว (ม.๙๕ ว.๔)

ปรากฏตวผถกกลาวหา/กระเปนทสงสย

โดยไมมพยานหลกฐานในเบองตน (ม.๙๕ ว.๕)

สบสวน/พจาระาในเบองตน

ดาเนนการทางวนย มมล ไมมมล

รายแรง

(มมลรายแรง) ไมรายแรง

ยตเรอง*

* ไมตองรายงานการดาเนนการทางวนย ตามระเบยบฯ ก.ค.ศ. เพราะถอวายงไมเปน

การดาเนนการทางวนย

๒๘

มอทธระ

แผนภมแสดงกระบวนการดาเนนการทางวนยไมรายแรง

อ.ก.ค.ศ. เขตฯ

หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง

ผอ.เขตฯหวหนาสวนราชการ

พจาระาตามอานาจหนาท

ผอ.เขตฯ/หวหนาสวนราชการ

ทาความเหน

มอทธระ

สงลงโทษ

ตามอานาจ

ผบ.ตงกรรมการสอบสวน

วนยไมรายแรง

(ม.๙๘ ว.๑)

เสนอ

๒๙

หมายเหต การพจารณาอทธรณถอเปนการพจารณารายงานการดาเนนการทางวนยดวย

อานาจของ อ.ก.ค.ศ. ปจจบนเปนอานาจของ กศจ.แตละจงหวด

แผนภมแสดงกระบวนการดาเนนการทางวนยไมรายแรง

*ก.ค.ศ.

อ.ก.ค.ศ. เขตฯ

หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง

ผอ.เขตฯ พจาระา

กก.และผสงตงฯ เหนวาไมรายแรง

ผสงตง กก. สงลงโทษตามอานาจ

อ.ก.ค.ศ. เขตฯ

หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง

ผอ.เขตฯ (อาจมขอสงเกต)

กก.และ/หรอผสงตงฯ เหนวาไมรายแรง

ผบ.ตาม ม.๕๓ ตง กก.วนยรายแรง

ม.๙๘ ว.๒

๓๐

หมายเหต เฉพาะกรณ อ.ก.ค.ศ. เขตฯ(กศจ.) มมตเหนชอบ/รบทราบ/

แนวคาพพากษาของศาลปกครองสงสด

เกยวกบคดปกครองในการบรหารงานบคคล

๓๑

คดหมายเลขแดงท ฟ.๑/๒๕๔๔

นายคณพฒน หงษประธานพร ผฟองคด

คณะกรรมการขาราชการพลเรอน ผถกฟองคด

เรอง คดพพาทเกยวกบความชอบดวยกฎหมายของกฎทออกโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตร

(กฎ ก.พ. วาดวยการเลอนขนเงนเดอน พ.ศ. ๒๕๔๔)

กฎหมายและกฎทเกยวของ

พ.ร.บ. จดตงศาลปกครองฯ (มาตรา ๙ วรรคหนง (๑) และมาตรา ๔๒ วรรคหนง) พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ (มาตรา ๘ และมาตรา ๗๒) กฎ ก.พ. ฉบบท ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๓๘) ออกตามความใน พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕

กฎ ก.พ. วาดวยการเลอนขนเงนเดอน พ.ศ. ๒๕๔๔

การทผฟองคดกลาวอางมาในคาฟองวา ผฟองคดจะไดรบการเลอนขนเงนเดอนตามปกตในวนท ๑ ตลาคม ๒๕๔๔ เพยง ๐.๕ ขนนน เปนเพยงความเหนของผฟองคดเพราะการพจาระาเลอนขนเงนเดอนเปนอานาจของผบงคบบญชาทจะพจาระาตามกฎ ก.พ. ทใชบงคบอย ซงผฟองคดอาจจะไดรบการเลอนขนเงนเดอนมากกวา ๐.๕ ขน กเปนไดผฟองคดจงยงไมเปนผเดอดรอนหรอเสยหาย หรออาจจะเดอนรอนหรอเสยหายโดยมอาจหลกเลยงได อนเนองจากการกระทาหรองดเวนการกระทาของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ ผฟองคดไมเปนผมสทธฟองคดตอศาลปกครองตามมาตรา ๔๒ วรรคหนง แหง พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ และเมอไดวนจฉยเชนนแลวกไมจาตองวนจฉยความชอบดวยกฎหมายของกฎ ก.พ. วาดวยการเลอนขนเงนเดอน พ.ศ. ๒๕๔๔ แตอยางใด

_______________________

คาสงท ๒๒/๒๕๔๔

นางสาวกนษฐา โกสมภศร ผฟองคด

สหกรณออมทรพยกระทรวงยตธรรม จากด ผถกฟองคด

๓๒

เรอง การกระทาโดยไมชอบดวยกฎหมาย (คารองอทธรณคาสงไมรบคาฟองไวพจารณา)

กฎหมายและกฎทเกยวของ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (มาตรา ๒๗๖) พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ (มาตรา ๓ และมาตรา ๙ วรรคหนง (๑)) พ.ร.บ. สหกรณ พ.ศ. ๒๕๔๒

การทกระทรวงยตธรรมหกเงนเดอนและเงนบานาญของผฟองคดใหแกสหกระออมทรพยกระทรวงยตธรรม จากด เปนเรองการปฏบตตามขอตกลงในสญญา หาใชเปนการกระทาทไมถกตองหรอไมชอบดวยกฎหมายแตอยางใด และกระตามคาฟองดงกลาวมใชคดพพาทเกยวกบการกระทาของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ ตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๑) แหง พ.ร.บ. จดตงศาลปกครองฯ คดจงไมอยในอานาจของศาลปกครอง

____________________________

คาสงท ๕๒/๒๕๔๔

นายกาจร โชตนพทธ ผฟองคด

สถาบนเทคโนโลยราชมงคล ท ๑ อธการบดสถาบนเทคโนโลยราชมงคล ท ๒ ผถกฟองคด

เรอง คดพพาทเกยวกบการทหนวยงานทางปกครองและเจาหนาทของรฐกระทาการโดยไมชอบ

ดวยกฎหมาย (คารองอทธรณคาสงไมรบคาฟองไวพจารณา)

กฎหมายและกฎทเกยวของ

๓๓

พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ (มาตรา ๙ วรรคหนง (๑) และมาตรา ๔๒ วรรคสอง มาตรา ๔๙ มาตรา ๕๒ วรรคสอง และมาตรา ๑๐๓ วรรคสาม) พ.ร.บ. วธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ (มาตรา ๔๐ วรรคสอง และ มาตรา ๔๔)

ผฟองคดรถงการปฏเสธไมจายเงนประจาตาแหนงของผถกฟองคดในแตละเดอนระหวางเดอนมนาคม ๒๕๔๐ ถงเดอนพฤษภาคม ๒๕๔๐ แมวา ผฟองคดจะไดอทธระหรอโตแยงใหผถกฟองคดดาเนนการเบกจายเงนประจาตาแหนงสาหรบเดอนมนาคม ๒๕๔๐ เมษายน ๒๕๔๐ และพฤษภาคม ๒๕๔๐ ตามหนงสอของผฟองคดลงวนท ๒๓ พฤศจกายน ๒๕๔๒ แลวกตาม กถอไดวาผฟองคดไดอทธระหรอโตแยงใหเบกจายเงนประจาตาแหนงลวงเลยระยะเวลาทกาหนดไวในบทบญญตดงกลาว ซงไมเปนไปตามเงอนไขทจะตองดาเนนการกอนทจะนาคดฟองตอศาลปกครองตามนยมาตรา ๔๒ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ

_______________________

คาสงท ๖๒/๒๕๔๔

นายนยศร เตชะโอฬารสกล ผฟองคด

กรมอาชวศกษา ผถกฟองคด

เรอง คดพพาทเกยวกบการทหนวยงานทางปกครองกระทาการโดยไมชอบดวยกฎหมาย

(คารองอทธรณคาสงไมรบคาฟองไวพจารณา)

กฎหมายและกฎทเกยวของ

พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ (มาตรา ๙ วรรคหนง (๑) และมาตรา ๔๙

เมอไดมการแจงใหผฟองคดทราบผลการพจาระาอทธระตงแตวนท ๑๒ กมภาพนธ ๒๕๔๑ จงถอวาผฟองคดรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคด นบแตวนดงกลาวแลว ดงนน การทผฟองคดนาเรองดงกลาวฟองตอศาลปกครองโดยสงทางไปรษะยดวนพเศษเมอวนท ๒๗ เมษายน ๒๕๔๔ ซงเปนระยะเวลาทพนกาหนด ๙๐ วน นบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคด คาฟองของผฟองคดจงพนกาหนดเวลาการฟองคดตามมาตรา ๔๙ แหง พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ

๓๔

_______________________

คาสงท ๖๖/๒๕๔๔

นายกฤษณะ ขวญเรอน ผฟองคด

กรมการศกษานอกโรงเรยน ผถกฟองคด

เรอง คดพพาทเกยวกบการทหนวยงานทางปกครองกระทาการโดยไมชอบดวยกฎหมาย

(คารองอทธรณคาสงไมรบคาฟองไวพจารณา)

กฎหมายและกฎทเกยวของ

พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ (มาตรา ๙ วรรคหนง (๑) และมาตรา ๔๒ วรรคสอง และมาตรา ๔๙) พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการคร พ.ศ. ๒๕๒๓ (มาตรา ๑๖ และมาตรา ๖๑) พ.ร.บ. ระเบยบขอราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ (มาตรา ๑๓๐) กฎ ก.ค. (ฉบบท ๒๓) พ.ศ. ๒๕๔๓ (ขอ ๖ (๔) และขอ ๙)

เนองจากเหตรองทกขในกระนเกดจากอธบดกรมการศกษานอกโรงเรยนและผฟองคดไดทาหนงสอรองทกขถงอธบดกรมการศกษานอกโรงเรยน ซงเปนประธาน อ.ก.ค. กรมการศกษานอกโรงเรยน ทาหนาทประธาน อ.ก.พ. กระทรวงศกษาธการตามนยขอ ๖ (๔) และขอ ๙ ของกฎ ก.ค. ฉบบท ๒๓ (พ.ศ. ๒๕๔๓) ประกอบกบมาตรา ๑๖ และมาตรา ๖๑ แหง พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการคร ฯ โดยสงทางไปรษะยดวนพเศษเมอวนท ๑๓ พฤศจกายน ๒๕๔๓ ซงอธบดกรมการศกษานอกโรงเรยนควรจะตองนาคารองทกขดงกลาวเสนอ อ.ก.ค. กรมการศกษานอกโรงเรยนทาหนาท อ.ก.พ. กระทรวงศกษาธการ เพอพจาระาวนจฉยใหแลวเสรจภายใน ๓๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอรองทกขและอาจขยายเวลาพจาระาไดอกไมเกน ๒ ครง โดยขยายไดครง

๓๕

ละไมเกน ๓๐ วน ตามนยขอ ๑๓ ของ กฎ ก.ค. ฉบบดงกลาว แตผฟองคดไมไดรบแจงผลของการพจาระาวนจฉยแตอยางใดการกระทาของผฟองคดดงกลาวขางตน ถอไดวา ผฟองคดไดดาเนนการใหมการแกไขความเดอดรอนหรอเสยหายตามขนตอนและวธการทกาหนดไวในมาตรา ๔๒ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ แลว ผฟองคดจงมสทธฟองคดตอศาลปกครอง โดยจะตองยนฟองภายใน ๙๐ วนนบแตวนทพนกาหนด ๙๐ วน นบแตวนทผถกฟองคดไดรบหนงสอรองทกขแตไมไดมหนงสอชแจงตอผฟองคด ตามนยมาตรา ๔๙ แหง พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ ซงวนทพนกาหนดระยะเวลาดงกลาวตรงกบวนท ๑๒ กมภาพนธ ๒๕๔๔ ดงนน เมอผฟองคดไดฟองคดตอศาลปกครองชนตนโดยทางไปรษะยดวนพเศษ ซงเมอวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๔๔ ซงอยในกาหนดระยะเวลาการฟองคดจงเปนคาฟองทศาลปกครองชอบทจะรบไวพจาระาได

___________________________

คาสงท ๗๓/๒๕๔๔

นายเสรมศกด เหยมโท ผฟองคด

คณะรฐมนตรท ๑ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ผถกฟองคด

เรอง คดพพาทเกยวกบการทเจาหนาทของรฐและหนวยงานทางปกครองออกคาสง

โดยไมชอบดวยกฎหมาย (คารองอทธรณคาสงไมรบคาฟองบางประเดนไวพจารณา)

กฎหมายและกฎทเกยวของ พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ (มาตรา ๙ วรรคหนง (๑) มาตรา ๔๒ วรรคหนง มาตรา ๗๒ และมาตรา ๑๐๓

ระเบยบฯ วาดวยวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓ (ขอ ๗ และขอ ๑๑๖) ระเบยบฯ วาดวยการดาเนนกระบวนพจารณาและพพากษาคดปกครองทโอนมาจากเรองรองทกขตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการกฤษฎกา พ.ศ. ๒๕๔๔ (ขอ ๘ และขอ ๙)

คะะกรรมการการประถมศกษาอาเภอโกรกพระไดเสนอผลการพจาระาการเลอนขนเงนเดอนขาราชการทจะเกษยะอายและการเลอนขนเงนเดอนขาราชการประจาป ๒๕๔๓ เมอวนท ๒๙ มถนายน ๒๕๔๒ และวนท ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๔๒ ซงผฟองคดในฐานะเปนเลขานการคะะกรรมการการประถมศกษาอาเภอโกรกพระไดดาเนนการเสรจเรยบรอยไปกอนทจะไดหลกเกะฑการพจาระาเสนอเลอนขนเงนเดอนประจาป ๒๕๔๓ นน ผฟองคดไดดาเนนการไปในฐานะผบงคบบญชาของขาราชการในสงกดสานกงานการประถมศกษาอาเภอโกรกพระและในฐานะเลขานการคะะกรรมการการประถมศกษาอาเภอโกรกพระทตองปฏบตใหเปนไปตามระเบยบและนโยบายของทางราชการ จงถอไมไดวาผฟองคดไดรบผลกระทบจากมต ครม. และหนงสอแจงแนวทางปฏบตเกยวกบการพจาระาเลอนขนเงนเดอนของ สปช. ทกาหนดเปนนโยบายหามมใหขาราชการทกระดบเลอนขนเงนเดอนเกน ๐.๕ ขน และไมปรากฏหลกฐานใดทแสดงวาหากใชหลกเกะฑการเลอนขนเงนเดอนประจาป ๒๕๔๒ แลวจะทาใหผฟองคดไดรบการ

๓๖

พจาระาเลอนขนเงนเดอน ๒ ขน อกทงการทจะไดรบพจาระาเลอนขนเงนเดอนประจาปของขาราชการวา ผใดควรจะไดรบเลอนขนเงนเดอนกขนหรอไมไดรบการเลอนขนเลยนน เปนดลพนจของผบงคบบญชาในการบรหารงานบคคลตามปกต มใชเปนสทธของขาราชการ นอกจากนน มต ครม. และหนงสอสงการของ สปช. ดงกลาวเปนนโยบายของกระทรวงศกษาธการและสานกงานคะะกรรมการขาราชการครทใชเฉพาะการเลอนขนเงนเดอนประจาปงบประมาะ ๒๕๔๓ เทานน ทผฟองคดอางวา ถาไมมมต ครม. และหนงสอสงการของ สปช. ผฟองคดอาจไดรบการพจาระาใหเลอนขนเงนเดอน ๒ ขนนน เปนการเขาใจเอาเองและคาดเดาทไกลเกนกวาเหตทจะถอวาผฟองคดไดรบความเดอดรอนเสยหาย หรออาจจะเดอนรอนเสยหายโดยมอาจหลกเลยงได จากมต ครม. และหนงสอสงการดงกลาว ผฟองคดจงไมมสทธนาคดมาฟอง การทศาลปกครองชนตนมคาสงใหรอการพจาระาพพากษาคดพพาทเกยวกบคาสงของ สปช. ไมชอบดวยกฎหมายไวกอนจนกวาขอหาทเกยวกบความชอบดวยกฎหมายของมต ครม. ไดรบการวนจฉยจากศาลปกครองสงสดกอนนนโดยทปญหานเปนปญหาขอกฎหมายอนเกยวกบความสงบเรยบรอยของประชาชน ศาลปกครองสงสดมอานาจยกขนวนจฉยไดเองตามนยขอ ๙๒ ประกอบดวยขอ ๑๑๖ แหงระเบยบ ฯ วาดวยวธพจาระาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓

_____________________________

๓๗

คาสงท ๘๓/๒๕๔๔

นางสาคร โพธนาม ผฟองคด

ผอานวยการโรงเรยนนวมนทราชทศ พายบ ผถกฟองคด

เรอง คดพพาทเกยวกบการทเจาทของรฐออกคาสงโดยไมชอบดวยกฎหมาย (คารองอทธรณคาสงไมรบคาฟองไวพจารณา)

กฎหมายและกฎทเกยวของ

พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ (มาตรา ๙ วรรคหนง (๑) และมาตรา ๔๒ วรรคสอง มาตรา ๔๙ และมาตรา ๑๐๓

พ.ร.บ. วธปฏบตราชการทางการปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ (มาตรา ๔๔ วรรคสอง และ มาตรา ๖๗) ระเบยบ ฯ วาดวยการดาเนนกระบวนพจารณาและพจารณาคดปกครองทโอนมาจากเรองรองทกขตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการกฤษฎกา พ.ศ. ๒๕๔๔ หนงสอกระทรวงการคลง ท กค ๐๕๒๖.๕/ว.๘๑ ลงวนท ๘ กนยายน ๒๕๔๑ (หลกฐานการเบกคาเชาบานขอ ๔ ขอ ๕ และขอ ๖)

ผถกฟองคดมคาสงเมอวนท ๑๗ พฤศจกายน ๒๕๔๑ และแจงผฟองคดทราบวา ผฟองคดไมสามารถดาเนนการเบกคาเชาบานได อนเปนคาสงทางปกครองซงกระทบสทธของผฟองคด ผฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๒๐ พฤศจกายน ๒๕๔๑ ขอความอนเคราะหพจาระาทบทวนไปยงผถกฟองคดตามมาตรา ๔๔ แหง พ.ร.บ. วธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ตอมาวนท ๑๑ มถนายน ๒๕๔๒ ผชวยผอานวยการฝายธรการของผถกฟองคดไดมหนงสอแจงใหครอาจารยทเกยวของยนคาขอใชสทธเบกคาเชาบาน ผฟองคดจงไดมหนงสอขอใชสทธเบกคาเชาบานอกครงหนงเมอวนท ๒๙ พฤศจกายน ๒๕๔๒ ผถกฟองคดไดแตงตงคะะกรรมการตรวจสอบขอเทจจรงในการเบกคาเชาบานและไดสงการเมอวนท ๑ กนยายน ๒๕๔๒ ไมอนมตใหผฟองคดเบกคาเชาบานตามความเหนชอบของคะะกรรมการ ฯ ผฟองคดจงไดรองทกขตอคะะกรรมการวนจฉยรองทกข แมผฟองคดจะมไดอทธระตอผทาคาสงทางปกครองตามมาตรา ๔๔ แหง พ.ร.บ. วธปฏบตราชการปกครอง ฯ กตามแตเมอคาสงไมอนมตใหเบกคา เชาบานทง ๒ ครง คอ เมอวนท ๑๗ พฤศจกายน ๒๕๔๑ และวนท ๑ กนยายน ๒๕๔๒ เปนการปฏเสธในเรองเดยวกนและผฟองคดไดเคยอทธระในเรองดงกลาวครงหนงแลว แตยงมไดรบการวนจฉย จงไมมเหตผลทผฟองคดจะตองอทธระในเรองเดยวกนอก คดนยงไมขาดอายความฟองคดตามมาตรา ๔๙ แหง พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ และ มาตรา ๖๗ แหง พ.ร.บ. วธปฏบตราชการทางปกครอง ฯ เมอผฟองคดไดอทธระคาสงของผถกฟองคดเมอวนท ๒๐ พฤศจกายน ๒๕๔๑ อายความจงไดสะดดหยดอยตงแตวนดงกลาว ซงเปนเวลากอน พ.ร.บ. จดตงศาลปกครอง ฯ จะมผลใชบงคบ

________________________

๓๘

กระตวอยางการลงโทษทางวนย

กระ ๑. ประพฤตชวโดยการเลนการพนน

๓๙

๒. ประพฤตชวโดยเสพสรา

๓. ละทงหรอทอดทงหนาทราชการ

๔. ปลอมลายมอชอหรอปลอมเอกสาร

๕. ประพฤตชวทางเพศ

๖. เกยวกบความลบทางราชการ

กระตวอยางการลงโทษ ๑. แนวทางการพจาระาโทษขาราชการครกระทาผดวนย กระประพฤตชวโดยการเลนการพนน

พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๑.๑ เลนการพนนประเภททกฎหมาย หามขาด(ตามบญช ก.) ๑.๒ เลนการพนนประเภททกฎหมาย ใหเลนไดตอเมอไดรบอนญาต (ตามบญช ข.) ๑.๒.๑ เลนโดยใชเวลาราชการหรอ ในขณะปฏบตหนาทราชการ โดยจะไดรบอนญาตหรอ ไมกตาม ๑.๒.๒ เลนโดยไมไดรบอนญาต

รายแรง รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ ไมรายแรง

ปลดออก ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอนหรอภาคทณฑตามความ

- มตคณะรฐมนตร ท นว ๒๐๘/๒๔๙๖ ลงวนท ๓ กนยายน ๒๔๙๖

๔๐

๑.๒.๓ เลนโดยไดรบอนญาต ๑.๓ เลนการพนนสลากนรวบ ๑.๓.๑ เปนเจามอ ๑.๓.๒ เปนผขายหรอผเลน

เลกนอย รายแรงมาก รายแรง

รายแรงแหงกรณ ภาคทณฑ ไลออก ปลดออก

อาจลดโทษใหโดยวา กลาวตกเตอน - มตคณะรฐมนตร ท นว

๒๘๐/๒๔๙๘ ลงวนท ๒๘ กนยายน ๒๔๙๘ และหนงสอสานกงาน ก.พ. ท นร. ๐๖๑๒/ว ๔ ลงวนท ๖ มถนายน ๒๕๒๖

หมายเหต (๑) กรณขาราชการครถกฟองรองในคดเลนการพนน ผนนใหการรบสารภาพและถกศาลพพากษาลงโทษ

ถาในชนสอบสวนทางวนยผนนอางวาไมไดเลนการพนนแตรบสารภาพไปตามคาแนะนาของเจาหนาท ตารวจเพอใหเรองจบเรว ดงนใหรบฟงขอเทจจรงใหมทไดจากการสอบสวนทางวนยได

(๒) กรณขาราชการครถกฟองในคดเลนการพนน ถาผนนใหการปฏเสธและตอสคดโดยนาพยานหลกฐาน

เขาสบ ซงศาลพจารณาแลวเหนวาขาราชการครนนกระทาผดจรงตามขอกลาวหาจงมคาพพากษาให ลงโทษ ใหรบฟงขอเทจตามคาพพากษาของศาล

๒. แนวทางการพจาระาโทษขาราชการครกระทาผดวนย กระประพฤตชวโดยเสพสรา พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๒.๑ เสพสราในขะะปฏบตหนาทราชการ เสพสราเสยราชการหรอเสพสรา ในเวลาราชการหรอเสพสราในทชมชน ทาใหเกดความเสยหายหรอ เสยเกยรตศกดของตาแหนงหนาท ราชการ ๒.๒ เมาสรามเรองทะเลาะววาท ๒.๓ เสพสรามนเมาเปนอาจะจนเปน เหตใหเสยชอเสยงและเกยรตศกด ของตาแหนงหนาทราชการ

รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ ไมรายแรง

ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอนหรอภาคทณฑตามความรายแรงแหงกรณ

- มตคณะรฐมนตร ท นว ๒๐๘/๒๔๙๖ ลงวนท ๓ กนยายน ๒๔๙๖ อาจใหออกจากราชการ กรณเปนผประพฤตตน ไมเหมาะสมกบตาแหนง หนาทราชการตาม มาตรม ๑๑๕ แหง พระราชบญญตระเบยบ

๔๑

ขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕

๓. แนวทางการพจาระาโทษขาราชการครกระทาผดวนยกระละทงหรอทอดทงหนาทราชการ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๓.๑ ละทงหรอทอดทงชวโมงสอนหรอ เวรยาม ๓.๑.๑ ละทงหรอทอดทงชวโมงสอน ๓.๑.๒ ละทงหรอทอดทงหนาทเวร ประจาวนหรอเวรรกษาการณ ๓.๒ ละทงหนาทราชการเปนเวลา ไมเกน ๑๕ วน ๓.๒.๑ เปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการอยางรายแรง ๓.๒.๒ ไมเปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการอยางรายแรง ๓.๒.๒.๑ ละทงไมเกน ๓ วน ๓.๒.๒.๒ ละทงเกน ๓ วน แตไมเกน ๕ วน ๓.๒.๒.๓ ละทงเกน ๕ วน แตไมเกน ๑๐ วน ๓.๒.๒.๔ ละทงเกน ๑๐ วน

รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ รายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง

ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ปลดออก ตดเงนเดอน ๕% เปนเวลา ๑ เดอน ตดเงนเดอน ๕% เปนเวลา ๒ เดอน ตดเงนเดอน ๕% เปนเวลา ๓ เดอน ลดขนเงนเดอน ๕%

ทงนใหคานงถง พฤตกรรมและความ รายแรงแหงกรณดวย

๔๒

แตไมเกน ๑๕ วน

๔. แนวทางการพจาระาโทษขาราชการครกระทาผดวนยกระประพฤตชวโดยปลอมลายมอชอ

หรอปลอมเอกสาร

พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๔.๑ ปลอมลายมอชอผอน ๔.๑.๑ เปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการหรอบคคลอน อยางรายแรง ๔.๑.๑ เปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการหรอบคคลอน ไมถงรายแรง ๔.๒ ปลอมเอกสาร ๔.๒.๑ ปลอมเอกสารสทธอนเปน เอกสารราชการ เปนเหตให เกดความเสยหายแกราชการ หรอบคคลอนอยางรายแรง ๔.๒.๒ ปลอมเอกสารราชการทวไป ๔.๒.๒.๑ เปนเหตใหเกด ความเสยหาย แกราชการ หรอ บคคลอนอยาง รายแรง ๔.๒.๒.๒ เปนเหตใหเกด ความเสยหาย แกราชการ หรอ บคคลอนไมถง รายแรง

รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ ไมรายแรง รายแรงมาก รายแรงมาก หรอรายแรง แลวแตกรณ ไมรายแรง

ไลออก หรอปลดออก ตามความรายแรง แหงกรณ ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ไลออก ไลออก หรอปลดออก ตามความรายแรง แหงกรณ ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

มตคณะรฐมนตร ท นร ๐๒๐๓/ว ๒๒ ลงวนท ๒๒ กมภาพนธ ๒๕๓๒ และ หนงสอสานกงาน ก.ค. ท ศธ ๑๕๐๖/ว ๓ ลงวนท ๒๑ เมษายน ๒๕๓๗

๔๓

พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๔.๒.๓ ปลอมเอกสารอนทไมใช เอกสารราชการ ๔.๓รบรอองเอกสารโดยหนาทราชการ อนเปนเทจ เชน รบรองสาเนาถกตอง ๔.๓.๑ โดยเจตนา ๔.๓.๑.๑ เปนเหตใหเกด ความเสยหาย แกราชการ อยางรายแรง ๔.๓.๑.๒ เปนเหตใหเกด ความเสยหาย แกราชการ ไมรายแรง ๔.๓.๒ โดยประมาท ๔.๓.๒.๑ เปนเหตใหเกด ความเสยหาย แกราชการ อยางรายแรง ๔.๓.๒.๒ เปนเหตใหเกด ความเสยหาย แกราชการ ไมรายแรง

รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ รายแรงมาก หรอรายแรง แลวแตกรณ ไมรายแรง รายแรง ไมรายแรง

ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ไลออก หรอปลดออก ตามความรายแรง แหงกรณ ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ปลดออก ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

๑) การปลอมลายมอชอ ถอวาเปนการปลอม เอกสารดวย ๒) การแกไขเอกสาร ถอวาเปนการปลอม เอกสารตามความ ในมาตรา ๒๖๔ แหง ประมวลกฎหมายอาญา เปนความผด กรณประพฤตชว อยางรายแรง หรอเปนความผด กรณประพฤตชว เปนความผด กรณประมาทเลนเลอ ในหนาทราชการ

๕. แนวทางการพจาระาโทษขาราชการครกระทาผดวนยกระประพฤตชวทางเพศ

๕.๑ ครชายโสด คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๕.๑.๑ ศษยหรอ ผเยาว

๕.๑.๑.๑ รวมประเวณ

รายแรงมาก

ไลออก

๔๔

๕.๑.๑.๒ พยายามรวมประเวณ หรอใหบาบดความใคร ๕.๑.๑.๓ กระทาอนาจาร (๑) กระทาตออวยวะ สาคญทางเพศ ลวนลามทางเพศ (๒) กระทาตออวยวะ อน ๆ เชน จบมอ จบขา ๕.๑.๑.๔ ลวงละเมดดวยวาจา หรออากปกรยา เชน พดเกยวหรอแสดง อาการเจาช ๕.๑.๑.๕ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย ชอเสยง ๕.๑.๑.๖ พฤตกรรมไมเหมาะสม อน ๆ เชน ใหศษยหญง บบนวด

รายแรง รายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง

ปลดออก ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

อาจงดโทษให โดยวากลาว ตกเตอน

๕.๑ ครชายโสด (ตอ) คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๕.๑.๒ สตรโสด

๕.๑.๒.๑ รวมประเวณ (๑) โดยขมขน (ก) จดทะเบยนสมรส (ข) ไมไดจดทะเบยน สมรสและไมรบ ผดชอบ (๒) โดยสมครใจ (ก) จดทะเบยนสมรส (ข) ไมไดจดทะเบยน สมรสและทาให

ไมรายแรง รายแรง

- รายแรง หรอไมรายแรง

ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

- ปลดออก ลดขนเงนเดอน

ไมถอวาเปน ความผดวนย

๔๕

เสยชอเสยง ๕.๑.๒.๒ กระทาอนาจาร

แลวแตกรณ รายแรง หรอไมรายแรงแลวแตกรณ

ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

๕.๑ ครชายโสด (ตอ) คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๕.๑.๓ สตรมสาม

๕.๑.๓.๑ รวมประเวณ (๑) โดยขมขน (๒) โดยสมครใจ ๕.๑.๓.๒ กระทาอนาจาร ๕.๑.๓.๓ ลวงละเมดดวยวาจา หรออากปกรยา เชน พดเกยว หรอแสดง อาการเจาช

รายแรงมาก รายแรง รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ ไมรายแรง

ไลออก ปลดออก ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

ไมถอวาเปน ความผดวนย

๔๖

๕.๑.๓.๔ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย ชอเสยง

ไมรายแรง ภาคทณฑ

อาจงดโทษให โดยวากลาว ตกเตอน

๕.๒ ครชายมภรรยา คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๕.๒.๑ ศษยหรอ ผเยาว

๕.๒.๑.๑ รวมประเวณ ๕.๒.๑.๒ พยายามรวมประเวณ หรอใหบาบดความใคร ๕.๒.๑.๓ กระทาอนาจาร (๑) กระทาตออวยวะ สาคญทางเพศ ลวนลามทางเพศ (๒) กระทาตออวยวะ อน ๆ เชน จบมอ จบขา ๕.๒.๑.๔ ลวงละเมดดวยวาจา หรออากปกรยา เชน พดเกยวหรอแสดง อาการเจาช ๕.๒.๑.๕ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย

รายแรงมาก รายแรง รายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง

ไลออก ปลดออก ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ภาคทณฑ

อาจงดโทษให โดยวากลาว

๔๗

ชอเสยง ๕.๒.๑.๖ พฤตกรรมไมเหมาะสม อน ๆ เชน ใหศษยหญง บบนวด

ไมรายแรง

ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

ตกเตอน

๕.๒ ครชายมภรรยา (ตอ) คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๕.๒.๒ สตรโสด

๕.๒.๒.๑ รวมประเวณ (๑) โดยการขมขนหรอ หลอกลวงหรอบงคบ (๒) โดยสมครใจ และทาใหเสยชอเสยง ๕.๒.๒.๒ กระทาอนาจาร ๕.๒.๒.๓ ลวงละเมดดวยวาจา หรออากปกรยา เชน พดเกยว หรอแสดง อาการเจาช ๕.๒.๒.๔ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย ชอเสยง

รายแรงมาก ไมรายแรง

รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ ไมรายแรง ไมรายแรง

ไลออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ภาคทณฑ

อาจงดโทษให โดยวากลาวตกเตอน

๔๘

๕.๒ ครชายมภรรยา (ตอ) คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๕.๒.๓ สตรโสด

๕.๒.๓.๑ รวมประเวณ ๕.๒.๓.๒ กระทาอนาจาร ๕.๒.๓.๓ ลวงละเมดดวยวาจา หรออากปกรยา เชน พดเกยว หรอแสดง อาการเจาช ๕.๒.๓.๔ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย ชอเสยง

รายแรงมาก

รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ ไมรายแรง ไมรายแรง

ไลออก ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ภาคทณฑ

อาจงดโทษให โดยวากลาวตกเตอน

๕.๓ ครสตรโสด คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๔๙

๕.๓.๑ ศษยชาย ๕.๓.๒ ชายม ภรรยา

๕.๓.๑.๑ รวมประเวณ ๕.๓.๑.๒ กระทาอนาจาร ๕.๓.๑.๓ ลวงละเมดดวยวาจา หรออากปกรยา เชน พดเกยว หรอแสดง อาการเจาช ๕.๓.๑.๔ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย ชอเสยง ๕.๓.๒.๑ รวมประเวณ (๑) โดยสมครใจ (๒) โดยถกขมขนหรอถก หลอกลวง ๕.๓.๒.๒ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย ชอเสยง

รายแรงมาก

รายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง รายแรง หรอไมรายแรงแลวแตกรณ

-

ไมรายแร

ไลออก ปลดออก ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ภาคทณฑ ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

-

ภาคทณฑ

อาจงดโทษให โดยวากลาวตกเตอน ไมถอวาเปน ความผดวนย ไมถอวาเปน ความผดวนย อาจงดโทษให โดยวากลาว ตกเตอน

๕.๓ ครสตรโสด (ตอ) คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๕.๓.๓ ชายโสด

๕.๓.๓.๑ รวมประเวณ (๑) โดยสมครใจ (ก) จดทะเบยนสมรส (ข) ไมไดจดทะเบยน สมรสและทาให เสยชอเสยง

- รายแรง หรอไมรายแรง แลวแตกรณ

- ปลดออก ลดขนเงนเดอน หรอภาคทณฑ

๕๐

(๒) โดยถกขมขนหรอ ถกหลอกลวง ๕.๓.๓.๒ สนทชดชอบ

- -

ตามความรายแรง แหงกรณ

- -

ไมถอวาเปน ความผดวนย ไมถอวาเปน ความผดวนย

๕.๔ ครสตรมสาม

คกระ พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๕.๔.๑ ศษยชาย

๕.๔.๑.๑ รวมประเวณ ๕.๔.๑.๒ กระทาอนาจาร ๕.๔.๑.๓ ลวงละเมดดวยวาจา หรออากปกรยา เชน พดเกยว หรอแสดง อาการเจาช ๕.๔.๑.๔ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย ชอเสยง

รายแรงมาก

รายแรง ไมรายแรง ไมรายแรง

ไลออก ปลดออก ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ ภาคทณฑ

อาจงดโทษให โดยวากลาว ตกเตอน

๕๑

๕.๔.๒ ชายอนท ไมใชสาม ของตน

๕.๔.๒.๑ รวมประเวณ ๕.๔.๒.๒ สนทชดชอบกนเกน สมควรจนทาใหเสย ชอเสยง

รายแรง ไมรายแรง

ไลออก ภาคทณฑ

อาจงดโทษให โดยวากลาว ตกเตอน

๖. แนวทางการพจาระาโทษขาราชการครกระทาผดวนยเกยวกบความลบของทางราชการ

พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๖.๑ เปดเผยความลบทางราชการ ๖.๑.๑ เปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการอยางรายแรง ๖.๑.๒ เปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการไมถงรายแรง ๖.๒ ทาใหเอกสารลบในความรบผดชอบ เสยหาย หรอทาลาย ๖.๒.๒ เปนเหตใหเกดความเสยหาย

รายแรงมาก หรอรายแรงแลวแตกรณ ไมรายแรง รายแรงมาก

ไลออก หรอปลดออก ตามความรายแรง แหงกรณ ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอนหรอภาคทณฑตามความรายแรงแหงกรณ ภาคทณฑ ไลออก

- ถาเปนความลบชนลบ ทสด/ลบมากอาจลด ขนเงนเดอน - ถาเปนความลบชนรอง ลงมา อาจตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ หรอ งดโทษ โดยวากลาว ตกเตอนไดตามความ รายแรงแหงกรณ

๕๒

แกราชการอยางรายแรง ๖.๒.๓ เปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการไมถงรายแรง

หรอรายแรงแลวแตกรณ ไมรายแรง

หรอปลดออก ตามความรายแรง ตามกรณ ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรง แหงกรณ

เปนความผดกรณ ประมาทเลนเลอ ในหนาทราชการ หรอเปดเผยความลบ ทางราชการ แลวแตกรณ

พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๖.๓ เปดเผยขอสอบของตน หรอทอย ในความรบผดชอบของตนให นกเรยน นกศกษา ผเขาสอบหรอ บคคลอนทราบ ๖.๓.๑ โดยไดรบคาตอบแทนหรอ ประโยชนสวนตว ๖.๓.๒ โดยไมไดรบคาตอบแทนหรอ ประโยชนสวนตว ๖.๔ เปดเผยขอสอบของทางราชการ ทไมใชของตนเองและไมอยในความ รบผดชอบของตน ๖.๔.๑ โดยไดรบคาตอบแทนหรอ ประโยชนสวนตว ๖.๔.๒ โดยไมไดรบคาตอบแทนหรอ ประโยชนสวนตว

รายแรงมาก ไมรายแรง รายแรงมาก หรอรายแรงแลวแตกรณ ไมรายแรง

ไลออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรงแหงกรณ ภาคทณฑ ไลออก หรอปลดออก ตามความรายแรง ตามกรณ ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ

เปนความผดกรณทจรต ตอหนาทราชการ เปนความผดกรณ ไมรกษาความลบ ของทางราชการ เปนความผดกรณ เปดเผยความลบ ของทางราชการ หรอประพฤตชว

๕๓

ตามความรายแรง แหงกรณ

พฤตกรรม ระดบความผด ระดบโทษ หมายเหต

๖.๕ ทาใหขอสอบในความรบผดชอบ ของตนรวไหลโดยประมาทเลนเลอ ๖.๕.๑ เปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการอยางรายแรง ๖.๕.๒ เปนเหตใหเกดความเสยหาย แกราชการไมถงรายแรง

รายแรง ไมรายแรง

ปลดออก ลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ตามความรายแรงแหงกรณ

เปนความผดกรณ ประมาทเลนเลอ ในหนาทราชการ

หมายเหต ๑. การเปดเผยความลบของราชการ ถาพฤตการณเปนการแสวงหาประโยชนสาหรบตนเองหรอผอน ถอไดวาเปนกรณทจรตตอหนนาทราชการ หรอประพฤตชวอยางรายแรง เปนความผดวนยอยาง

รายแรงเปนความผดอยางรายแรง จะตองลงโทษไลออกหรอปลดออกจากราชการ ถาไมไดแสวงหา

ประโยชนสาหรบตนเองหรอผเปนความผดกรณไมรกษาความลบของทางราชการ เปนความผดวนย

ไมรายแรง กลงโทษลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอนหรอภาคทณฑตามความรายแรงแหงกรณ

๒. กรณประมาทเลนเลอ เปนเหตใหความลบของทางราชการถกเปดเผย เปนความผดวนยกรณประมาท

เลนเลอในหนาทราชการตามมาตรา ๘๔ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ ถาเปนเหตใหเกดความเสยหายแกราชการอยางรายแรง ถอวาเปนความผดวนยอยางรายแรง ตองลงโทษออกจากราชการถาเกดความเสยหายแกราชการไมถงรายแรง กลงโทษลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอนหรอภาคทณฑตามควรแกกรณได

๓. ถาเปนความลบเกยวกบขอสอบใหพจารณาความรายแรง โดยคานงถงระดบความสาคญของการสอบ

๕๔

แนววนจฉยของ ก.ค., ก.ค.ศ. อ.ก.ค. วสามญเกยวกบการอทธระและการรองทกข และ อ.ก.ค.ศ. วสามญเกยวกบการอทธระและการรองทกข

เรองท ๑

มาตรา ๘๒ วรรคสาม แหงพระราชบญญต

ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕

๕๕

มต ก.ค.ศ. โดย อ.ก.ค. วสามญเกยวกบกบการอทธระและการรองทกข (ททาการแทน ก.ค.ศ.)

ในคราวประชมครงท ๖/๒๕๔๘ เมอวนท ๑ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๔๘ ___________________

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาชาย ตาแหนงคร เบกถอนเงนโครงการอาหารกลางวนและโครงการอาหารเสรม (นม) จากบญชธนาคารของโรงเรยน มาเกบไวกบตนเองมยอดเงนสงถง ๗๐,๙๙๔ บาท เมอมการตรวจสอบจานวนเงนดงกลาว กลบไมสามารถนาเงนมาตรวจสอบได พฤตการณเปนความผดวนยอยางรายแรง ตามมาตรา ๘๒ วรรคสาม แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ กรณปฏบตหนาทราชการโดยมชอบเพอใหตนเองไดประโยชนทมควรได เปนการทจรตตอหนาทราชการ การทผบงคบบญชาสงลงโทษไลออกจากราชการนน เหมาะสมกบกรณความผดแลว

ขอเทจจรง ขอเทจจรงรบฟงไดวานายสดใจ ไดเบกเงนโครงการอาหารกลางวน และโครงการอาหารเสรม (นม) จากบญชธนาคารของโรงเรยน โดยนาใบเบกถอนเงนไปใหกรรมการทไดรบแตงตงในการเบกถอนเงนรวมลงลายมอชอ แลวไปเบกถอนเงนจากธนาคารเองไดทาการเบกถอนหลายครงเงนทเบกถอนมาสวนหนงนาไปจดทาอาหารกลางวนแลละอาหารเสรม (นม) ของโรงเรยน โดยเดกนกเรยนไดรบประทานตามปกตแตเงนอกสวนหนงไดเกบไวกบตนเอง จนมยอดเงนทเกบไวกบตนเองสงถง ๗๐,๙๙๔ บาท เมอขอตรวจสอบเงนสดทเกบไวกบตนเอง กลบไมมเงนสดใหตรวจสอบได ตอมาภายหลงนายสดใจไดนาเงนชดใชคนแกทางราชการ โดยผอนชาระเปนงวด

คะะกรรมการสอบสวนพจารณาเหนวานายสดใจไดกระทาผดจรง เพอใหตนเองไดประโยชนทมควรได โดยเบกเงนโครงการอาหารกลางวน โครงการอาหารเสรม (นม) มาเกบรกษาไวกบตนเองเปนจานวนมากเกนความจาเปน จานวน ๗๙,๐๔๒ บาท และไมมเงนสดใหตรวจสอบไดถอเปนการทจรตตอหนาทราชการตามมาตรา ๘๒ วรรคสาม แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ เหนควรปลดออกจากราชการ

ผอานวยการการประถมศกษาจงหวด เหนวาพฤตการณของนายสดใจ เปนความผดวนยอยางรายแรง ตามมาตรา ๘๒ วรรคสาม แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ สมควรไลออกจากราชการ

เลขาธการสานกงานคะะกรรมการศกษาขนพนฐาน เหนวา พฤตการณของนายสดใจทเบกถอนเงนโครงการอาหารเสรม (นม) และเงนโครงการอาหารกลางวนจากบญชเงนฝากของโรงเรยน แลวนาไปใชในโครงการบางสวน สวนทเหลอไมปรากฏวานายสดใจไดนาเงนทเบกถอนมาไปใชจายในโครงการ เมอทางราชการแจงใหนาเงนมาคนกลบไมสามารนาเงนมาชาระคนได ตอมาภายหลงไดชาระเงนคนแกทางราชการ โดยขอผอนชาระเปนงวดพฤตการณเปนความผดวนยอยางรายแรง ตามมาตรา ๘ วรรคสาม แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ ตามทผอานวยการการประถมศกษาจงหวดเสนอใหลงโทษไลนายสดใจ ออกจากราชการนนเหมาะสมกบกรณความผดแลว

๕๖

อ.ก.ค. สานกงานคะะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พจารณาตามมาตรา ๑๐๔ วรรคสอง แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ ในคราวประชมครงท ๒๐/๒๕๔๗ เมอวนท ๑๐ สงหาคม ๒๕๔๗ มมตใหลงโทษไลนายสดใจออกจากราชการ เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงมคาสงลงโทษไลออกจากราชการ

นายสดใจ ไดอทธระตอ ก.ค.ศ. อ.ก.ค. วสามญเกยวกบการอทธระและการรองทกข (ททาหนาทแทน ก.ค.ศ.)

พจารณาแลวเหนวาการทผอทธรณไดอทธรณวามไดเกบเงน จานวน ๗๙,๐๔๒ บาทไวกบตน เพราะไดใชจายในการดาเนนการตามโครงการอาหารกลางวน และโครงการอาหารเสรม (นม) ไปแลวนน เมอพจารณาจากพยานหลกฐานทงพยานบคคลและพยานเอกสารแลว เหนวาวธดาเนนงานโครงการอาหารกลางวนและโครงการอาหารเสรม (นม) ของโรงเรยนแหงหนงนนมการแตงตงกรรมการชดตาง ๆ เพอทาหนาทในการดาเนนกรโครงการทงสอง วธการเบกถอนเงนจากธนาคารนน ตองใหกรรมการทไดรบแตงตงในการเบกถอนเงนลงลายมอชอ ๒ คน ใน๓ ของกรรมการทงหมด จงจะสามารถถอนเงนจากธนาคารได กรรมการทไดรบแตงตงใหทาหนาทเบกถอนเงนประกอบดวย นางสวย นายนอย และผอทธรณโดยนายพจน นางสวย นางสมย และนายอน พยานบคคลใหการสอดคลองตองกนวาในการไปเบกถอนเงนจากธนาคารนนผอทธรณจะไปถอนเองเพยงผเดยว และนายพจนยงใหการตออกวาเมอผอทธรณไดรบเงนมาแลว ผอทธรณจะมอบเงนใหกบผรบผดชอบโครงการ เพยงบางสวน สวนเงนทเหลอผอทธรณจะเกบไวกบตนเอง กรรมการเกบรกษาเงนจงไมลงชอในหลกฐานทางการเงนดงปรากฏตามรายงานเงนคงเหลอประจาวนและบนทกการรบเงนเพอเกบรกษา จากรายงานการตรวจสอบการเงนและบญชโรงเรยนแหงหนง ของสานกงานการประถมศกษาอาเภอแหงหนง ปรากฏหลกฐานวาผอทธรณไดเกบรกษาเงนสดไวกบตนเอง จานวน ๘๒,๓๙๐ บาท และไดนาเงนสดในมอไปจดซออาหารเสรม (นม) จานวน ๓,๐๔๒ บาท อาหารกลางวน จานวน ๓๐๖ บาท คงเหลอเงนสดในมอผอทธรณ จานวน ๗๙,๐๔๒ บาท โดยไมยอมนาเงนฝากเขาบญชโรงเรยน ปรากฏวาผอทธรณยงคงเกบเงนงบประมาณซงเปนเงนสดไวกบตนเอง ณ วนท ๑๕ มนาคม ๒๕๔๓ จานวน ๗๙,๐๔๒ บาท และยงมไดคนใหกบทางโรงเรยนแตอยางใด นบจากวนท ๑๕ มนาคม ๒๕๔๓ ถงวนท ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๔๔ ซงเปนวนทผอทธรณไดนาเงนทเกบไวกบตนเองมาคนใหแกราชการ ตามบนทกการยอมรบสภาพหน ฉบบลงวนท ๖ มถนายน ๒๕๔๓ (ครงท ๑) คดเปนเวลาทผอทธรณเกบเงนไวกบตนเองประมาณ ๑ ป ๒ เดอน นอกจากนแลว นายนอย ยงใหการอกวาในการประชมประจาเดอนเมอมการถามถงเรองการเงน ผอทธรณจะมอาการหงดหงดและปดประชม ทาใหครทกคนไมกระจางเรองการเงน และนายนนท ใหการวาเกบรกษาเงนไวเอง และนาไปใชสวนตว และมพฤตกรรมชอบเทยวเตร ดมเหลา เทยวผหญง เลนการพนนเปนนจ เวลาประชมประจาเดอน เมอครถามเรองการเงนผอทธรณจะเรงปดประชมและบอกวาจะรบผดชอบเรองการเงนเองอกทงผอทธรณเมอไดรบแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลา วหา แลวกลบไมยอมทาหนงสอชแจงแกขอกลาวหา จนลวงเลยระยะเวลา ๑๕ วน ตามทกฎหมายกาหนดแลวคณะกรรมการสอบสวนไดใหโอกาสแกผอทธรณอกระยะหนง แตผอทธรณกเพกเฉยไมยอมทาหนงสอชแจงหรอนาพยานหลกฐานมาแสดงเพอแกขอกลาวหาแตอยางใด จงเชอวาผอทธรณ จานนตอหลกฐานไมสามารถนาพยานหลกฐานมาชแจงเพอแสดงความบรสทธของตนได เมอวเคราะหคาพยานดงกลาวแลว จงเชอวา

๕๗

ผอทธรณเกบเงนทใชดาเนนโครงการอาหารกลางวน และโครงการอาหารเสรม (นม) จานวน ๗๙,๐๔๒ บาท ไวกบตนเอง เพอใชเปนประโยชนสวนตน จากรายงานผลการสบสวนขอเทจจรงของสานกงานการประถมศกษาอาเภอแหงหนง ณ วนท ๑๕ มนาคม ๒๕๔๓ ผอทธรณเกบเงนไวในมอจานวน ๗๙,๐๔๒ บาท เมอขอตรวจสอบเงนสดในมอ ปรากฏวาผอทธรณไมมเงนสดใหตรวจสอบไดยอมแสดงใหเหนวาผอทธรณนาเงนไปใชเพอประโยชนสวนตน การทผอทธรณไดอทธรณวาการกลาวหาวาตนเกบรกษาเงนไวจานวน ๗๙,๐๔๒ บาท โดยรวบรวมยอนหลงตงแตปงบประมาณ ๒๕๔๑ ถงปงบประมาณ ๒๕๔๓ นน เปนการกลนแกลงตนเพราะครงแรกกลาวหาวาผอทธรณเกบเงนไวกบตนเองในปงบประมาณ ๒๕๕๔๑ จานวน ๓๖,๐๔๒ บาท โดยรวบรวมยอนหลง ตงแ ตปงบประมาณ ๒๕๔๑ ถงปงบประมาณ ๒๕๔๑ จานวน ๓๖,๙๙๒.๒๕ บาท มาคราวนไดแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามคาสงสานกงานการประถมศกษาจงหวดแหงหนง ท ๒๖๗/๒๕๔๓ ลงวนท ๒๘ กนยายน ๒๕๔๓ เพอสอบสวนในกรณเดยวกนอกอนเปนการซาซอนกบครงแรก ซงผอทธรณไดถกสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตลงโทษปลดออกจากราชการไปแลวนน จากการตรวจสอบสานวนการสอบสวนปรากฏวาผอทธรณไดเกบรกษาเงนจานวน ๗๙,๐๔๒ บาท ไวกบตนเอง ตงแตปงบประมาณ ๒๕๔๑ จนถงปงบประมาณ ๒๕๔๓ เปนเรองทเกดขนภายหลงตอจากพฤตการณทผอทธรณไดถกสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต สงลงโทษปลกออกจากราชการ กรณเบกถอนเงนโรงเรยนแหงหนง จากธนาคารมาเกบรกษาเปนเงนสดในม อเกนกวาอานาจ เมอตรวจสอบกไมสามารถแสดงจานวนเงนทเกบรกษาได และยงมไดมการดาเนนการทางวนยแตอยางใด จงเปนการรกระทาตางกรรมตางวาระกน และการดาเนนการทางวนยตอผอทธรณในครงนจงไมซาซอนกบครงทผอทธรณถกลงโทษปลดออกจากราชการ อทธรณในประเดนนฟงไมขน

การทผอทธรณปฏเสธวาตนมไดทาหนงสอรบสภาพหน ฉบบลงวนท ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๔๔ (ครงท ๒) และลายมอชอทปรากฏในหนงสอรบสภาพหนฉบบดงกลาว มใชลายมอชอตน จากการตรวจสอบลายมอชอของผอทธรณ จากแบบ สว.๓ หนงสออทธรณของผอทธรณปรากฏวาลายมอชอในลกษณะเดยวกนกบหนงสอรบสภาพหนฉบบดงกลาว จงเชอวาผอทธรณไดลงลายมอชอในหนงสอรบสภาพหนฉบบดงกลาวจรง ดงนนการทผ อทธรณ ไ ดนาเงนจานวน ๔๓,๐๔๒ บาท ตามใบเสรจรบเงนเลมท ๘๙ ก ๑๘๑๖ เลมท ๒๖ ลงวนท ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๔๔ และจานวน ๓๖,๐๐๐ บาท ตามใบเสรจรบเงน เลมท ๘๙ ก ๑๘๒๖ เลมท ๒๖ ลงวนท ๔ กนยายน ๒๕๔๕ มาชดใชคนใหแกราชการ จงเปนการยอมรบโดยปรยายวาผอทธรณไดนาเงนจานวน ๗๙,๐๔๒ บาท ไปใชเปนประโยชนสวนตนจรง มเชนนนคงไมนาเงนจานวน ๗๙,๐๔๒ บาท มาชดใชคนใหแกทางราชการ

พฤตการณของผอทธรณเปนความผดวนยอยางรายแรงตามมาตรา ๘๒ วรรคสามและมาตรา ๘๕ วรรคสอง แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ กรณปฏบตหนาทราชการโดยมชอบเพอใหตนเองไดประโยชนทมควรได เปนการทจรตตอหนาทราชการและกรณปฏบตหนาทราชการโดยจงใจ ไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบของทางราชการเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง ประกอบกบมหนงสอสานกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นร ๐๒๐๖/ว.๒๓๔ ลงวนท ๒๔ ธนวาคม ๒๕๓๖ วาการลงโทษผกระทาผดวนยฐานทจรตตอหนาทราชการ ซงควรลงโทษเปนไลออกจากราชการ การนาเงนททจรตไปแลวมาคนหรอมเหตอนควรปรานอนใดเปนเหตลดหยอนโทษลงเปนปลดออกจากราชการ ดงนนการทผบงคบบญชาไดสงลงโทษไลผอทธรณออกจากราชการ ตามมต

๕๘

อ.ก.ค. สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน นนเหมาะสมกบกรณความผดแลว อทธรณฟงไมขน จงมมตยกอทธรณ

พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗

และฉบบแกไข (มาตรา ๘๒ - ๑๐๖) -------------

มาตรา ๘๒ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองรกษาวนยทบญญตเปนขอหามและขอปฏบตไวในหมวดนโดยเครงครดอยเสมอ

มาตรา ๘๓ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองสนบสนนการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยดวยความบรสทธใจและมหนาทวางรากฐานใหเกดระบอบการปกครองเชนวานน

มาตรา ๘๔ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองปฏบตหนาทราชการดวยความซอสตยสจรต เสมอภาคและเทยงธรรม มความวรยะ อตสาหะ ขยนหมนเพยร ดแลเอาใจใสรกษาประโยชนของทางราชการ และตองปฏบตตนตามมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพอยางเครงครด

หามมใหอาศยหรอยอมใหผอนอาศยอานาจและหนาทราชการของตน ไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม หาประโยชนใหแกตนเองหรอผอน

การปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ เพอใหตนเองหรอผอนไดรบประโยชนทมควรได เปนการทจรตตอหนาทราชการ เปนความผดวนยอยางรายแร

มาตรา ๘๕ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองปฏบตหนาทราชการใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการและหนวยงานการศกษา มตคณะรฐมนตรหรอนโยบายของรฐบาลโดยถอประโยชนสงสดของผเรยน และไมใหเกดความเสยหายแกทางราชการ

การปฏบตหนาทราชการโดยจงใจไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการและหนวยงานการศกษา มตคณะรฐมนตรหรอนโยบายของรฐบาล ประมาทเลนเลอ หรอขาดการเอาใจใสระมดระวงรกษาประโยชนของทางราชการ อนเปนเหตใหเกดความเสยหายแกราชการอยางรายแรงเปนความผดวนยอยางรายแรง

๕๙

มาตรา ๘๖ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ตองปฏบ ตตามคาส งของผบงคบบญชาซงสงในหนาทราชการโดยชอบดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการโดยไมขดขนหรอหลกเลยง แตถาเหนวาการปฏบตตามคาสงนนจะทาใหเสยหายแกราชการ หรอจะเปนการไมรกษาประโยชนของทางราชการจะเสนอความเหนเปนหนงสอภายในเจดวน เพอใหผบงคบบญชาทบทวนคาสงนนกไดและเมอเสนอความเหนแลว ถาผบงคบบญชายนยนเปนหนงสอใหปฏบตตามคาสงเดม ผอยใตบงคบบญชาจะตองปฏบตตาม

การขดคาสงหรอหลกเลยงไมปฏบตตามคาสงของผบงคบบญชา ซงสงในหนาทราชการโดยชอบดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการ อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรงเปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา ๘๗ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองตรงตอเวลา อทศเวลาของตนใหแกราชการและผเรยน จะละทงหรอทอดทงหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควรมได

การละทงหนาทหรอทอดทงหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควร เปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง หรอการละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวาสบหาวนโดยไมมเหตผลอนสมควรหรอโดยพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการเปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา ๘๘ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองประพฤตเปนแบบอยางทดแกผเรยน ชมชน สงคม มความสภาพเรยบรอย รกษาความสามคค ชวยเหลอเกอกลตอผเ รยนและระหวางขาราชการดวยกนหรอผรวมปฏบตราชการ ตอนรบ ใหความสะดวกใหความเปนธรรมแกผเรยนและประชาชนผมาตดตอราชการ

การกลนแกลง ดหมน เหยยดหยาม กดข หรอขมแหงผ เรยน หรอประชาชนผมาตดตอราชการอยางรายแรงเปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา ๘๙ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองไมกลนแกลง กลาวหาหรอรองเรยนผอนโดยปราศจากความเปนจรง

การกระทาตามวรรคหนง ถาเปนเหตใหผอนไดรบความเสยหายอยางรายแรงเปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา ๙๐ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองไมกระทาการหรอยอมใหผอนกระทาการหาประโยชนอนอาจทาใหเสอมเสยความเทยงธรรมหรอเสอมเสยเกยรตศกดในตาแหนงหนาทราชการของตน

การกระทาตามวรรคหนง ถาเปนการกระทาโดยมความมงหมายจะใหเปนการซอขายหรอใหไดรบแตงตงใหดารงตาแหนงหรอวทยฐานะใดโดไมชอบดวยกฎหมาย หรอเปนการกระทาอนมลกษณะเปนการให หรอไดมาซงทรพยสนหรอสทธประโยชนอน เพอใหตนเองหรอผอนไดรบการบรรจและแตงตงโดยมชอบหรอเสอมเสย ความเทยงธรรม เปนความผดวนยอยางรายแรง

๖๐

มาตรา ๙๑ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองไมคดลอกหรอลอกเลยนผลงานทางวชาการของผอนโดยมชอบ หรอนาเอาผลงานทางวชาการของผอน หรอจาง วาน ใชผอนทาผลงานทางวชาการเพอไปใชในการขอปรบปรงการกาหนดตาแหนง การเลอนตาแหนง การเลอน

วทยฐานะหรอการใหไดรบเงนเดอนในระดบทสงขน การฝาฝนหลกการดงกลาวน เปนความผดวนยอยางรายแรง

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทรวมดาเนนการคดลอกหรอลอกเลยนผลงานของผอนโดยมชอบ หรอรบจดทาผลงานทางวชาการไมวาจะมคาตอบแทนหรอไม เพอใหผอนนาผลงานนนไปใชประโยชนในการดาเนนการตามวรรคหนง เปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา ๙๒ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองไมเปนกรรมการผจดการหรอผจดการ หรอดารงตาแหนงอนใดทมลกษณะงานคลายคลงกนนนในหางหนสวนหรอบรษท

มาตรา ๙๓ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองวางตนเปนกลางทางการเมองในการปฏบตหนาท และในการปฏบตการอนทเกยวของกบประชาชน โดยตองไมอาศยอานาจและหนาทราชการของตนแสดงการฝกใฝ สงเสรม เกอกล สนบสนนบคคล กลมบคคล หรอพรรคการเมอง

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองไมเขาไปเกยวของกบการดาเนนการใด ๆ ทมลกษณะเปนการทจรตโดยการซอสทธหรอขายเสยงในการเลอกตงสมาชกรฐสภา สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน หรอการเลอกตงอนทมลกษณะเปนการสงเสรมการปกครองในระบอบประชาธปไตยรวมทงจะตองไมใหการสงเสรม สนบสนน หรอชกจงใหผอนกระทาการในลกษณะเดยวกน การดาเนนทฝาฝนหลกการดงกลาวน เปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา ๙๔ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองรกษาชอเสยงของตนและรกษาเกยรตศกดของตาแหนงหนาทราชการของตนมใหเสอมเสย โดยไมกระทาการใด ๆ อนไดชอวาเปนผประพฤตชว

การกระทาความผดอาญาจนไดรบโทษจาคก หรอโทษทหนกกวาจาคกโดยคาพพากษาถงทสดใหจาคกหรอใหรบโทษทหนกกวาจาคก เวนแตเปนโทษสาหรบความผดทไดกระทาโดยประมาท หรอความผดลหโทษ หรอกระทาการอนใดอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง เปนความผดวนยอยางรายแรง

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทเสพยาเสพตดหรอสนบสนนใหผอนเสพยาเสพตด เลนการพนนเปนอาจณ หรอกระทาการลวงละเมดทางเพศตอผเรยนหรอนกศกษาไมวาจะอยในความดแลรบผดชอบของตนหรอไม เปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา ๙๕ ใหผบงคบบญชามหนาทเสรมสรางและพฒนาใหผอยใตบงคบบญชามวนย ปองกนมใหผอยใตบงคบบญชากระทาผดวนย และดาเนนการทางวนยแกผอยใตบงคบบญชาซงมกรณอนมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนย

การเสรมสรางและพฒนาใหผอยใตบงคบบญชามวนย ใหกระทาโดยการปฏบตตนเปนแบบอยางทด การฝกอบรม การสรางขวญและกาลงใจ การจงใจ หรอการอนใดในอนทจะเสรมสรางและพฒนาเจตคต จตสานก และพฤตกรรมของผอยใตบงคบบญชาใหเปนไปในทางทมวนย

๖๑

การปองกนมใหผอยใตบงคบบญชากระทาผดวนยใหกระทาโดยการเอาใจใส สงเกตการณและขจดเหตทอาจกอใหเกดการกระทาผดวนย ในเรองอนอยในวสยทจะดาเนนการปองกนตามควรแกกรณได

เมอปรากฏกรณมมลทควรกลาวหาวาขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดกระทาผดวนยโดยมพยานหลกฐานในเบองตนอยแลว ใหผบงคบบญชาดาเนนการทางวนยทนท เมอการกลาวหาโดยปรากฏตวผกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยวาขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดกระทาผดวนยโดยยงไมมพยานหลกฐาน ใหผบงคบบญชารบดาเนนการสบสวนหรอพจารณาในเบองตนวากรณมมลทควรกลาวหาวาผนนกระทาผดวนยหรอไม ถาเหนวากรณไมมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนยจงจะยตเรองได ถาเหนวากรณมมลทควรรกลาวหาวากระทาผดวนยกใหดาเนนการทางวนยทนท การดาเนนการทางวนยแกผอยใตบงคบบญชาซงมกรณอนมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนยใหดาเนนการตามทบญญตไวในหมวด ๗

ผบงคบบญชาผใดละเลยไมปฏบตหนาทตามมาตรานและตามหมวด ๗ หรอมรพฤตกรรมปกปอง ชวยเหลอเพอมใหผอยใตบงคบบญชาถกลงโทษทางวนย หรอปฏบตหนาทดงกลาวโดยไมสจรตใหถอวาผนนกระทาผดวนย

มาตรา ๙๖ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดฝาฝนขอหามหรอไมปฏบตตามขอปฏบตทางวนยตามทบญญตไวในหมวดน ผนนเปนผกระทาผดวนย จกตองไดรบโทษทางวนยเวนแตมเหตอนควรงดโทษตาทบญญตไวในหมวด ๗

โทษทางวนยม ๕ สถาน คอ

(๑) ภาคทณฑ

(๒) ตดเงนเดอน

(๓) ลดขนเงนเดอน

(๔) ปลดออก

(๕) ไลออก

ผใดถกลงโทษปลดออก ใหผ นนมสทธไดรบบาเหนจบานาญเสมอนวาเปนผลาออกจากราชการ

มาตรา ๙๗ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาใหทาเปนคาสงวธการออกคาสงเกยวกบการลงโทษใหเปนไปตามระเบยบของ ก.ค.ศ. ผสงลงโทษตองลงโทษใหเหมาะกบความผดและมใหเปนไปโดยพยาบาท โดยอคตหรอโดยโทสจรต หรอลงโทษผทมความผด ในคาสงลงโทษใหแสดงวาผถกลงโทษกระทาผดวนยในกรณใด ตามมาตราใดและมเหตผลอยางใดในการกาหนดสถานโทษเชนนน

มาตรา ๙๘ การดาเนนการทางวนยแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงมกรณอนมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนย ใหผบงคบบญชาแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เพอดาเนนการสอบสวนใหไดความจรงและยตธรรมโดยมชกชา และในการสอบสวนจะตองแจงขอ

๖๒

กลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาเทาทมใหผถกกลาวหาทราบ โดยระบหรอไมระบชอพยานกได เพอใหผถกกลาวหามโอกาสชแจงและนาสบแกขอกลาวหา

การสอบสวนกรณทถกกลาวหาวากระทาผดวนยอยางรายแรงใหผมอานาจตามมาตรา ๕๓ เปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน และตองมกรณอนมมลวากระทาผดวนยอยางรายแรงเทานน เวนแตกรณทขาราชการครและบคลาการทางการศกษากระทาผดวนยรวมกน และในจานวนผถกกลาวหาดงกลาวผมอานาจตามมาตรา ๕๓ ของผถกกลาวหาผหนงผใดเปนผบงคบบญชาทมลาดบชนสงกวาผ มอานาจตามมาตรา ๕๓ ของผถกกลาวรายอน กใหผบงคบบญชาในลาดบชนสงกวาดงกลาวเปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนผถกกลาวหาทงหมด

ในกรณทขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตางหนวยงานการศกษาหรอตางเขตพนทการศกษา กระทาผดวนยรวมกน ใหผมอานาจตามมาตรา ๕๓ ของผถกกลาวหาแตละรายประสานการดาเนนการรวมกนในการแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

ในกรณทมปญหาหรอความเหนขดแยงในการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามวรรคสาม ถาในระหวางผมอานาจตามมาตรา ๕๓ ในเขตพนทการศกษาเดยวกน ใหผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษานนเปนผวนจฉยชขาด ถาในระหวางผมอานาจตามมาตรา ๕๓ ตางเขตพนทการศกษา ใหเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเปนผวนจฉยชขาดในกรณตางสวนราชการใหรฐมนตรเปนผวนจฉยชขาด รวมทงในกรณทมเหตผลและความจาเปนเพอรกษาประโยชนของทางราชการ หรอจะทาใหการสอบสวนนนเสรจไปโดยเรวและยตธรรมกใหผอานาจวนจฉยชขาดดงกลาวมอานาจแตงตงคณะกรรมการสอบสวนขนสอบสวนแทนได

นายกรฐมนตรในฐานะหวหนารฐบาลหรอรฐมนตรเจาสงกด มอานาจแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามวรรคสองได

หลกเกณฑและวธเกยวกบการสอบสวนพจารณาใหเปนตามทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ.

ในกรณความผดทปรากฏชดแจงตามทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. จะดาเนนการทางวนยโดยไมสอบสวนกได

มาตรา ๙๙ เมอไดดาเนนการสอบสวนผถกกลาวหาตามมาตรา ๙๘ แลว ถาฟงไดวาผถกกลาวหามไดกระทาผดวนย ใหสงยตเรอง ถาฟงไดวากระทาผดวนยใหดาเนนการตามมาตรา ๑๐๐ และในกรณทกระทาผดวนยอยางรายแรงตองลงโทษปลดออก หรอไลออก ถามเหตอนควรลดหยอนผอนโทษหามมใหลดโทษตากวาปลดออก

มาตรา ๑๐๐ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดกระทาผดวนยไมรายแรงใหผบงคบบญชาสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอนหรอลดขนเงนเดอนตามควรแกกรณใหเหมาะสมกบความผด ถาเหตอนควรลดหยอนจะนามาประกอบการพจารณาลดโทษกได แตสาหรบการลงโทษภาคทณฑใหใชเฉพาะกรณกระทาผดวนยเลกนอย หรอมเหตอนควรลดหยอนซงยงไมถงกบจะตองถกลงโทษตดเงนเดอน

ในกรณกระทาผดวนยเลกนอยและมเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษใหโดยใหทาทณฑบนเปนหนงสอหรอวากลาวตกเตอนกได

๖๓

การสงลงโทษตามวรรคหนง ผบงคบบญชาใดจะมอานาจสงลงโทษผอยใตบงคบบญชาในสถานโทษใดไดเพยงใด ใหเปนไปตามทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนหรอผมอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลวแตกรณเหนวาขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดกระทาผดวนยอยางรายแรง สมควรลงโทษปลดออก หรอไลออก ใหดาเนนการดงน

(๑) สาหรบตาแหนงอธการบด ตาแหนงผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาตาแหนงซงมวทยฐานะเชยวชาญพเศษ ตาแหนงศาสตราจารย และผดารงตาแหนงใดหรอตาแหนงซงมวทยฐานะใดซงกระทาผดวนยอยางรายแรงรวมกนกบผดารงตาแหนงดงกลาว หรอเปนการดาเนนการของผบงคบบญชาทมตาแหนงเหนอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาตามวรรคหกหรอทนายกรฐมนตรหรอรฐมนตรเจาสงกดแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๙๘ วรรคหาใหเสนอ ก.ค.ศ. พจารณา

(๒) สาหรบขาราชการครและบคลากรทางการศกษานอกจาก (๑) ใหเสนอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาของผถกกลาวหาพจารณา

การดาเนนการตามวรรคหนงหรอวรรคส ถาเปนกรณทขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตางหนวยงานการศกษาหรอเขตพนทการศกษากระทาผดวนยรวมกน และถาผมอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนหรอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาของผถกกลาวหาแตละรายทสงกดแลวแตกรณ มความเหนขดแยงกน ถาเปนความเหนขดแยงระหวางผมอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนในเขตพนทการศกษาเดยวกน ใหนาเสนอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาพจารณา ถาเปนความเหนขดแยงระหวางผอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน หรอ อ.ก.ค.ศ. ตางเขตพนทการศกษา ใหนาเสนอ ก.ค.ศ. พจารณา และเมอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาหรอ ก.ค.ศ. มมตเปนประการใดแลวใหผอานาจตามมาตรา ๕๓ หรอผอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงหรอปฏบตไปตามมตนน

ในกรณทผทอานาจตามมาตรา ๕๓ ไมปฏบตตามมาตรา ๙๘ วรรคสอง ใหผบงคบบญชาของผมอานาจตามมาตรา ๕๓ ระดบเหนอขนไป มอานาจดาเนนการตามมาตรา ๙๘ วรรคสอง หรอมาตรานได

ในกรณทผบงคบบญชาไดแตงตงคณะกรรมการขนทาการสอบสวนผถกกลาวหาวากระทาผดวนยอยางรายแรงในเรองทไดมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนผถกกลาวหาตามมาตรา ๑๑๐ (๔) หรอ มาตรา ๑๑๑ และคณะกรรมการสอบสวนตามมาตราดงกลาวไดสอบสวนไวแลว คณะกรรมการสอบสวนจะนาสานวนการสอบสวนตามมาตราดงกลาวมาใชเปนสานวนการสอบสวนและทาความเหนเสนอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนโยถอวาไดมการสอบสวนตามหมวดนแลวกได แตทงน ตองแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบโดยจะระบหรอไมระบชอพยานกได และตองใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงและนาสบแกขอกลาวหาไดดวย

มาตรา ๑๐๑ ใหกรรมการสอบสวนเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา และใหมอานาจเชนเดยวกบพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาเพยงเทาทเกยวกบอานาจและหนาทของกรรมการสอบสวน และโดยเฉพาะใหมอานาจ ดงตอไปนดวย คอ

๖๔

(๑) เรยกใหกระทรวง ทบวง กรม หนวยราชการ รฐวสาหกจ หนวยงานอนของรฐหรอหางหนสวนบรษท ชแจงขอเทจจรง สงเอกสารและหลกฐานทเกยวของ สงผแทนหรอบคคลในสงกดมาชแจง หรอใหถอยคาเกยวกบเรองทสอบสวน

(๒) เรยกผถกกลาวหาหรอบคคลใด ๆ มาชแจง หรอใชถอยคา หรอใหสงเอกสารและหลกฐานเกยวกบเรองทสอบสวน

มาตรา ๑๐๒ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดมกรณถกกลาวหาวากระทาหรอละเวนการกระทาการใดทพงเหนไดวาเปนความผดวนยอยางรายแรง และเปนการกลาวหาเปนหนงสอตอผบงคบบญชาของผนน หรอตอผมหนาทสบสวนสอบสวนหรอตรวจสอบตามกฎหมายหรอระเบยบของทางราชการ หรอเปนการกลาวหาเปนหนงสอโดยผบงคบบญชาของผนน หรอมกรณถกฟองคดอาญาหรอตองหาวากระทาความผดอาญา เวนแตความผดทไดกระทาโดยประมาททไมเกยวกบราชการหรอความผดลหโทษ แมภายหลงผนนจะออกจากราชการไปแลว เวนแตออกจากราชการเพราะตาย ผมอานาจตามมาตรา ๕๓ มอานาจดาเนนการสบสวนหรอพจารณาตามมาตรา ๙๕ และดาเนนการทางวนยตามทบญญตในหมวดนตอไปได เสมอนวาผนนยงมไดออกจากราชการ เวนแตผลการสอบสวนหรอพจารณาปรากฏวาผนนกระทาผดวนยทจะตองลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอนใหสงงดโทษ

มาตรา ๑๐๓ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดมกรณถกกลาวหาวากระทาผดวนยอยางรายแรงจนถกตงคณะกรรมการสอบสวน หรอถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระทาความผดอาญา เวนแตเปนความผดทไดกระทาโดยประมาทหรอความผดลหโทษ ผมอานาจตามมาตรา ๙๘ วรรคสอง วรรคส หรอวรรคหา แลวแตกรณ มอานาจสงพกราชการหรอสงใหออกจากราชการไวกอนเพอรอฟงผลการสอบสวนพจารณาได แตถาภายหลงปรากฏผลการสอบสวนพจารณา

วาผนนมไดกระทาผดหรอกระทาผดไมถงกบจะถกลงโทษปลดออก หรอไลออกจากราชการ และไมมกรณทจะตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหผมอานาจดงกลาวสงใหผนนกลบเขารบราชการในตาแหนงและวทยฐานะเดม หรอตาแหนงเดยวกบทผนนมคณสมบตตรงตามคณสมบตเฉพาะสาหรบตาแหนงและวทยฐานะนน ทงน ใหนามาตรา ๑๐๐ วรรคหก มาใชบงคบโดยอนโลม

เมอไดมการสงใหขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดพกราชการหรออกจากราชการไวกอนตามวรรคหนงแลว ภายหลงปรากฏวาผนนมกรณภกกลาวหาวากระทาผดวนยอยางรายแรงในกรณอนอก ผมอานาจตามมาตรา ๙๘ วรรคสอง วรรคส หรอวรรคหา หรอมาตรา ๑๑๕ แลแตกรณ มอานาจดาเนนการสบสวนหรอพจารณาตามมาตรา ๙๕ และแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๙๘ วรรคสอง ตลอดจนดาเนนการทางวนยตามทบญญตไวในหมวดนตอไปได

ในกรณทสงใหผถกสงใหออกจากราชการไวกอนกลบเขารบราชการ หรอสงใหผถกสงใหออกจากราชการไวกอนออกจากราชการดวยเหตผลอนทมใชเปนการลงโทษเพราะกระทาผดวนยอยางรายแรง กใหผนนมสถานภาพเปนขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตลอดระยะเวลาระหวางทถกสงใหออกจากราชการไวกอน เสมอนวาผนนเปนผถกสงพกราชการ

เงนเดอน เงนอนทจายเปนรายเดอน และเงนชวยเหลออยางอน และการจายเงนคลงดงกลาวของผถกสงพกราชการและผถกสงใหออกจากราชการไวกอน ใหเปนไปตามกฎหมายหรอระเบยบวา

๖๕

ดวยการนนสาหรบผถกสงใหออกจากราชการไวกอน ถาไมมกฎหมายหรอระเบยบดงกลาวใหถอเสมอนวาผนนเปนผถกสงพกราชการ

หลกเกณฑและวธการเกยวกบการสงพกราชการ การสงใหออกจากราชการไวกอนระยะเวลาใหพกราชการและใหออกจากราชการไวกอน และการดาเนนการเพอใหเปนไปตามผลการสอบสวนพจารณาใหเปนไปตามทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ.

มาตรา ๑๐๔ เมอผบงคบบญชาไดดาเนนการทางวนยหรอดาเนนการสอบสวนขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใด หรอสงใหขาราชการครและบคลากรทางการศกษาออกจากราชการไปแลวใหดาเนนการดงตอไปน (๑)*การรายงานการดาเนนการทางวนยไมรายแรงของผบงคบบญชาตงแตหวหนาสวนราชการหรอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาลง เมอผบงคบบญชาไดดาเนนการทางวนยแลว ใหรายงานไปยงหวหนาสวนราชการหรอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาแลวแตกรณ และเมอหวหนาสวนราชการหรอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาไดรบรายงานแลวเหนวาการยตเรอง การงดโทษ หรอการสงลงโทษไมถกตองหรอไมเหมาะสม กใหมอานาจสงงดโทษ ลดสถานโทษ เพมสถานโทษ เปลยนแปลงและแกไขขอความในคาสงเดม หรอดาเนนการอยางใดเพมเตมเพอประกอบการพจารณาใหไดความจรงและความยตธรรมไดตามควรแกกรณและหากเหนวาเปนกรณเปนการกระทาผดวนยอยางรายแรง กใหมอานาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไดหรอหากเหนวาเปนกรณทไมอยในอานาจหนาทของตน กใหแจงหรอรายงานไปยงผบงคบบญชาทมอานาจหนาทเพอดาเนนการตามควรแกกรณตอไป เมอหวหนาสวนราชการหรอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาไดพจารณาตามอานาจหนาทแลวใหเสนอหรอรายงาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนท การศกษาพจารณา เมอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาไดพจารณาแลว ใหรายงานไปยงหวหนาสวนราชการพจารณา แตในกรณทหวหนาสวนราชการซงไดรบรายงานมความเหนขดแยงกบมต อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา ใหเสนอ ก.ค.ศ. พจารณาตอไป

(๒)** การารายงานการดาเนนการทางวนยอยางรายแรงของผบงคบบญชาตงแตหวหนาสวนราชการหรอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาลงมา เมอผบงคบบญชาไดดาเนนการทางวนยแลว ใหรายงานไปยงหวหนาสวนราชการหรอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาแลวแตกรณ และเมอหวหนาสวนราชการหรอผอานาจการสานกงานเจตพนทการศกษาพจารณาตามอานาจหนาทแลว ใหรายงาน อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา และ ก.ค.ศ. พจารณาตามลาดบ

สาหรบการดาเนนการทางวนยของผบงคบบญชาทมตาแหนงเหนอหวหนาสวนราชการหรอผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาขนไป และมใชเปนการดาเนนการตามมตของ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา ใหรายงาน ก.ค.ศ. พจารณา

ในการดาเนนการตามมาตราน เมอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ ก.ค.ศ. พจารณาและมตเปนประการใดแลว ใหผมอานาจตามมาตรา ๕๓ หรอหวหนาสวนราชการหรผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา แลวแตกรณ สงหรอปฏบตไปตามนน

การรายงานตามมาตรานใหเปนไปตามระเบยบท ก.ค.ศ. กาหนด

๖๖

มาตรา ๑๐๕ เมอผบงคบบญชาไดดาเนนการทางวนย หรอสงใหขาราชการครและบคลากรทางการศกษาออกจากราชการในเรองใดไปแลว ถา ก.ค.ศ. พจารณาเหนเปนการสมควรใหสอบสวนใหมหรอสอบสวนเพมเตมเพอประโยชนแหง ความเปนธรรม หรอเพอประโยชนในการควบคมดแลใหหนวยงานการศกษาปฏบตการตามหมวด ๖ และหมวดนโดยถกตองและเหมาะสมตามความเปนธรรม กให ก.ค.ศ. มอานาจสอบสวนใหมหรอสอบสวนเพ มเตมในเรองนนไดตามความจาเปน โดยจะสอบสวนเองหรอให อ.ก.ค.ศ. วสามญ หรอคณะกรรมการสอบสวนใหมหรอสอบสวนเพมเตมแทน หรอกาหนดประเดนหรอขอสา คญท ตองการทราบสงไปเพอใหคณะกรรมการสอบสวน ทผบงคบบญชาไดแตงตงไวเดมทาการสอบสวนเพมเตมได

ในกรณท ก.ค.ศ. ตง อ.ก.ค.ศ. วสามญเพอทาหนาทพจารณาเรองการดาเนนการทางวนยหรอการออกจากราชการแทน ก.ค.ศ. ให อ.ก.ค.ศ. วสามญนนมอานาจสอบสวนใหมหรอสอบสวนเพมเตมโดยจะสอบสวนเอง หรอแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไปสอบสวนใหมหรอสอบสวนเพมเตมแทน และมอานาจกาหนดประเดนหรอขอสาคญทตองการทราบสงไปให เพอใหคณะกรรมการสอบสวนทผบงคบบญชาไดแตงตงไวเดมทาการสอบสวนเพมเตมได

ในการสอบสวนใหมหรอสอบสวนเพมเตม ถา ก.ค.ศ. หรอ อ.ก.ค.ศ. วสามญพจารณาเหนสมควรสงประเดนหรอขอสาคญใดทตองการทราบไปสอบสวน พยานหลกฐานซงตางทองทหรอเขตพนทการศกษา กให ก.ค.ศ. หรอ อ.ก.ค.ศ. วสามญ แลวแตกรณ มอานาจกาหนดประเดนหรอขอสาคญนนสงไปเพอใหหวหนาสวนราชการหรอหนาหนวยงานการศกษาในเขตพนทการศกษานนทาการสอบสวนแทนได

ในกรณท ก.ค.ศ. หรอ อ.ก.ค.ศ. วสามญแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหสอบสวนใหมหรอสอบสวนเพมเตม หรอสงประเดนหรอขอสาคญไปเพอใหคณะกรรมการสอบสวนหรอหวหนาสวนราชการหรอหวหนาหนวยราชการศกษาดาเนนการตามวรรคหนง วรรคสอง หรอวรรคสาม ในเรองเกยวกบกรณกลาวหาวากระทาผดวยอยางรายแรง ใหนาหลกเกณฑและวธการเกยวกบการสอบสวนพจารณาตามมาตรา ๙๘ วรรคหกมาใชบงคบโดยอนโลม

ในการดาเนนการตามมาตราน ใหนามาตรา ๑๐๑ มาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา ๑๐๖ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงโอนมาจากพนกงานสวนทองถนตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารงานบคคลสวนทองถน หรอขาราชการอนตามมาตรา ๕๘ ผใดมกรณกระทาผดวนยอยกอนวนโอนมาบรรจ ใหผบงคบบญชาของขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผนนดาเนนการางวนยตามหมวดนโดยอนโลม แตถาเปนเรองทอยระหวางการสบสวนหรอสอบสวนของทางผบงคบบญชาเดมกอนวนโอน กใหสบสวนสอบสวนตอไปจนเสรจ แลวสงเรองไปใหผบงคบบญชาของขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผนนพจารณาดาเนนการตอไปตามหมวดนโดยอนโลม และในกรณทจะตองสงลงโทษทางวนยใหปรบบทความผดและลงโทษตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารงานบคคลสวนทองถน หรอกฎหมายเกยวกบการบรหารงานบคคลของขาราชการนนโดยอนโลม

๖๗

กฎ ก.ค.ศ. วาดวยการสอบสวนพจาระา

พ.ศ. ๒๕๕๐ __________________

อาศยอานาจตามความในมาตรา ๑๙ (๔) และมาตรา ๙๘ วรรคหก แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ ก.ค.ศ. โดยได รบอนมตจากคณะรฐมนตรออกกฎ ก.ค.ศ. ไว ดงตอไปน

ขอ ๑ เพอใหไดความจรงและความยตธรรม การสอบสวนพจารณาขาราชการและบคลากรทางการศกษาซงกรณอนมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนยตามมาตรา ๙๘ ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. น

หมวด ๑

๖๘

การแตงตงคะะกรรมการสอบสวน ___________________________

ขอ ๒ การแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะกระทาไดตอเมอมกรณอนมมลทควรกลาวหาวาขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผใดกระทาผดวนยหรอไดมการสบสวนหรอพจารณาในเบองตนตามมาตรา ๙๕ วรรคหาแลว และผบงคบบญชาเหนวาเปนกรณมมลทควรกลาวหาวากระผดวนย

ขอ ๓ คาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหระบดวยวาเปนคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนการกระทาผดวนยไมรายแรง และใหแตงตงจากขาราชการครและบคลากรทางการศกษาหรอขาราชการฝายพลเรอนจานวนอยางนอยสามคน ประกอบดวยประธานกรรมการและกรรมการสอบสวนอยางนอยอกสองคน โดยใหกรรมการสอบสวนคนหนงเปนเลาขานการ ในกรณจาเปนจะใหมผชวยเลาขานการซงเปนขาราชารครและบคลากรทางการศกษาหรอขาราชการฝายพลเรอนดวยกได ในกรณแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง ประธานกรรมการตองดารงตาแหนงไมตากวาหรอเทยบไดไม ตากวาผถกกลาวหา สาหรบตาแหนงทมวทยฐานะ ประธานกรรมการสอบสวนตองดารงตาแหนงและมวทยฐานะไมตากวาหรอเทยบไดไมตากวาผถกกลาวหา โดยกรรมการสอบสวนจะตองมผดารงตาแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญาทางกฎหมาย หรอผไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการดาเนนการทางวนยตามท ก.ค.ศ. กาหนดหรอรบรอง หรอผมประสบการณดานการดาเนนการทางวนยอยางนอยหนงคน และเมอมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว แมภายหลงประธานกรรมการจะดารงตาแหนงหรอตาแหนงทมวทยฐานะตากวาหรอเทยบไดตากวาผถกกลาวหา กไมกระทบถงการทไดรบแตงตงเปนประธานกรรมการ

ขอ ๔ คาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตองระบชอ ตาแหนง หรอตาแหนงและวทยฐานะของผถกกลาวหา เรองทกลาวหา ขอ ตาแหนง หรอตาแหนงและวทยฐานะของผทไดรบแตงตงเปนคณะกรรมการสอบสวนและผชวยเลขานการ โดยมสาระสาคญตามแบบ สว.๑ ท ก.ค.ศ. กาหนด

ขอ ๕ เมอมคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการดงตอไปน

(๑) แจงคาสงใหผถกกลาวหาทราบเปนหนงสอภายในสามวนทาการนบแตวนทมคาสง โดยใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ และวน เดอน ปทรบทราบไวเปนหลกฐาน ในการนใหมอบสาเนาคาสงใหผถกกลาวหาหนงฉบบดวย ในกรณทผถกกลาวหาไมยอมรบทราบคาสงหรอไมอาจแจงใหผถกกลาวหาทราบไดใหสางสาเนาคาสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหา ณ ทอยของผถกกลาวหาซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการ ในกรณเชนน เมอลวงพนสบหาวนนบแตวนทสงสาเนาคาสงดงกลาว ใหถอวาผถกกลาวหาไดรบทราบคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว และใหสงหลกฐานการแจงคาสงใหคณะกรรมการสอบสวนรวมไวในสาเนา

(๒) สงสาเนาคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหคณะกรรมการสอบสวนทราบ ภายในสามวนทาการนบแตวนทมคาสง สาหรบประธานกรรมการใหสงพรอมดวยเอกสารหลกฐานเกยวกบเรองทกลาวหา และใหประธานกรรมการลงลายมอชอ และวน เดอน ทรบทราบไวเปนหลกฐาน

ขอ ๖ ภายใตบงคบขอ ๓ เมอไดมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว ถาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวามเหตอนสมควรหรอจาเปนทจะตองเปลยน เพม หรอลดจานวนผไดรบ

๖๙

แตงตงเปนกรรมการสอบสวน ใหดาเนนการไดโดยแสดงเหตแหงการสงนนไวดวย และใหนาขอ ๕ มาใชบงคบโดยอนโลม

การเปลยนแปลงผไดรบแตงตงเปนกรรมการสอบสวนตามวรรคหนง ไมกระทบถงการสอบสวนทไดดาเนนการไปแลว

หมวด ๒

สทธและหนาทของผถกกลาวหาและพยาน

___________________________

ขอ ๗ ในระหวางการสอบสวน จะนาเหตแหงการถกสอบสวนมาเปนขออางในการดาเนนการใดไวกระทบตอสทธของผถกสอบสวนไมได เวนแตกรณถกสงพกราชการหรอสงใหออกจากราชการไวกอน

ขอ ๘ ผถกกลาวหามสทธคดคานผไดรบแตงตงเปนกรรมการ ถาผนนมเหตอยางหนงอยางใดดงตอไปน

(๑) รเหนเหตการณในขณะกระทาการในเรองทกลาวหา

(๒) มประโยชนไดเสยในเรองสอบสวน

(๓) มสาเหตโกรธเคองกบผถกกลาวหา

(๔) เปนผกลาวหา หรอเปนคหมน คสมรส บพการ ผสบสนดาน พนองรวมบดามารดาหรอรวมบดาหรอมารดา ลกพลกนองนบไดเพยงภายในสามชนหรอเปนญาตเกยวพนทางแตงงานนบไดเพยงสองชนของผถกกลาวหา

(๕) เปนเจาหนหรอลกหนของผถกกลาวหา

(๖) มเหตอนซงนาเชออยางยงวาจะทาใหการสอบสวนเสยความเปนธรรมหรอไมเปนกลาง

การคดคานใหกระทาภายในเจดวนทาการนบแตวนรบทราบคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนหรอนบแตวนททราบสาเหตแหงการคดคาน โดยทาเปนหนงสอแสดงขอเทจจรงและขอกฎหมายทเปนเหตแหงการคดคานไวในหนงสอคดคานดวยวาจะทาใหการสอบสวนไมไดเปนความจรงและความยตธรรมอยางไรยนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนหรอสงทางไปรษณยตอบรบกได และใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงสาเนาหนงสอคดคานและแจงวนทไดรบหนงสอคดคานใหประธานกรรมการทราบและรวมไวในสานวนการสอบสวน พรอมทงแจงใหผถกคดคานทราบ ในการน ใหหยดการสอบสวนไวกอน

ในการพจารณาเรองการคดคาน ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนมอานาจตรวจสอบขอเทจจรงไดตามความเหมะสม และใหสงการภายในสบหาวนทาการนบแตวนทไดรบหนงสอคดคาน พรอมทงแสดงเหตผลในการพจารณาสงการดวย เมอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนจฉยสงการ

๗๐

อยางใดแลวใหแจงใหผถกกลาวหาทราบและสงเรองใหประธานกรรมการรวมไวในสานวนการสอบสวน

ในกรณทเหนวาการคดคานมเหตผลรบฟงได ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงใหผถกคดคานพนจากการเปนกรรมการสอบสวน และสงแตงตงกรรมการสอบสวนขนใหมแทน ทงน ใหนาขอ ๓ และขอ ๕ มาใชบงคบโดยอนโลม แตถาเหนวาการคดคานไมมเหตผลพอทจะรบฟงได ใหสงยกการคดคานนน การสงยกการคดคานใหเปนทสด

ในกรณทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไมพจารณาสงการอยางหนงอยางใดภายในสบหาวนทาการตามวรรคสาม ใหถอวากรรมการสอบสวนทถกคดคานพนจากการเปนกรรมการสอบสวน และใหประธานกรรมการรายงานไปยงผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอดาเนนการตามขอ ๖ ตอไป

การพนจากการเปนกรรมการสอบสวนไมกระทบถงการสอบสวนทไดดาเนนการไปแลว

ขอ ๙ ผถกกลาวหามสทธคดคานผสงแตงตงกรรมการสอบสวน ถาผนนมเหตผลอยางหนงอยางใดตามขอ ๘ วรรคหนง

การคดคานตามวรรคหนงใหกระทาไดภายในเจดวนทาการนบแตวนรบทราบคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน โดยทาเปนหนงสอยนตอผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงชนของผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

ในการพจารณาเรองการคดคาน ใหผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงชนของผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนมอานาจตรวจสอบขอเทจจรงไดตามความเหมาะสม และใหสงการภายในสบหาวนทาการนบแตวนทไดรบหนงสอคดคาน พรอมทงแสดงเหตผลในการพจารณาสงการดวย เมอผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงชนของผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนจฉยสงการอยางใดแลวใหแจงใหผถกกลาวหาทราบและสงเรองใหประธานกรรมการรวมไวในสานานการสอบสวน

ในกรณทเหนวาการคดคานมเหตผลรบฟงได ใหสงใหผนนพนจากการเปนผมอานาจพจารณาสานวนการสอบสวนตามขอ ๔๐ และขอ ๔๑ รวมทงการพจารณาสงการตามผลการสอบสวนทเสรจสนแลวและใหผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงชนของผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนหรอผ ทไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาดงกลาวเปนผมอานาจพจารณาหรอสงการแทน ถาเหนวาการคดคานไมมเหตผลพอทจะรบฟงได ใหสงยกการคดคานนน ทงน การสงยกการคดคานใหเปนทสด

ในกรณทผพจารณาการคดคานไมพจารณาสงการอยางหนงอยางใดในสบหาวนทาการตามวรรคสาม ใหถอวาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนทถกคดคานพนจากการเปนผมอานาจพจารณาสานวนการสอบสวนตามขอ ๔๐ และขอ ๔๑ รวมทงการพจารณาสงการตามผลการสอบสวนทเสรจสนแลวและใหผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงชนของผสงแตงต งคณะกรรมการสอบสวนหรอผทไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาดงกลาว เปนผมอานาจพจารณาหรอสงการแทน

การพนจากการเปนผมอานาจพจารณาสานวนการสอบสวนหรอสงการตามผลการสอบสวนทเสรจสนแลวตามวรรคสและวรรคหา ไมกระทบถงการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนหรอ การสอบสวนทไดดาเนนการไปแลว

ขอ ๑๐ ในการสอบสวน คณะกรรมการสอบสวนตองใหผถกกลาวหามโอกาสไดทราบขอเทจจรงอยางเพยงพอ และมโอกาสไดโตแยงและแสดงพยานหลกฐานของตน เวนแตจะมผลทาให

๗๑

ระยะเวลาทกฎหมายหรอกฎ ก.ค.ศ. นกาหนดตอลาชาออกไป หรอปรากฏโดยสภาพเหนไดชดวาการใหโอกาสดงกลาวไมอาจกระทาได รวมทงมสทธขอตรวจดเอกสารทจาเปนตองรเพอการโตแยงหรอชแจงหรอปองกนสทธของตนเองได

การอางพยานหลกฐานแกขอกลาวหา ผถกกลาวหาจะนาพยานหลกฐานมาเองหรอจะอางพยานหลกฐานแลวใหคณะกรรมการสอบสวนเรยกพยานหลกฐานนนมากได

ขอ ๑๑ ในการสอบสวนวนยอยางรายแรง ผถกกลาวหามสทธนาทนายความหรอทปรกษาของตนเขารวมฟงการสอบสวนกได แตจะใหถอยคาหรอตอบคาถามแทนผถกกลาว หรอเสนอความเหนใดแกคณะกรรมการสอบสวนไมได

ขอ ๑๒ ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเรยกบคคลใดมาเปนพยาน ใหบคคลนนมาชแจงหรอใหถอยคาตามวน เวลา และสถานททคณะกรรมการสอบสวนกาหนด

ขอ ๑๓ ในการสอบสวน ถามการอางเจาหนาทของรฐเปนพยาน ใหถอเปนเจาหนาทของผบงคบบญชาทกระดบชนทจะตองอานวยความสะดวก ใหความคมครองพยานจากการถกกลนแกลงหรอการปฏบตทไมเปนธรรมจากการปฏบตหนาทของพยานนน และประสานงานกบสานกงานอยการสงสดเพอเปนทนายแกตางในกรณทถกฟองรองในคดแพงหรอคดอาญา

เจาหนาทของรฐทไปใหถอยคาตอคณะกรรมการสอบสวนในฐานะพยาน ใหถอวาเปนการปฏบตหนาทราชการ

ในกรณท พยานม ใช เ จาห นาทของรฐ ใหคณะกรรมการสอบสวนหรอผส งแ ตง ต งคณะกรรมการสอบสวน อานวยความสะดวกและใหความคมครองแกพยานผใหขอมลทเปนประโยชนตอทางราชการอยางเหมาะสมตามสมควรแกกรณ

หมวด ๓

อานาจหนาทของคะะกรรมการสอบสวน ___________________________

ขอ ๑๔ คณะกรรมการสอบสวนมหนาทสอบสวนตามหลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. น เพอแสวงหาความจรงในเรองทกลาวหา โดยใหเรมการสอบสวนและดาเนนกระบวนการพจารณาอยางรวดเรวและเปนธรรม ทงน ในการพจารณาใชดลพนจจะตองกระทาอยางอสระและเปนกลาง โดยปราศจากอคตอยางใด ๆ ตอผถกกลาวหา

ใหคณะกรรมการสอบสวนรวบรวมประวตและความประพฤตของผถกกลาวหาทเกยวของกบเรองทกลาวหาเทาทจาเปน รวมทงขอเทจจรงทไดจากการดาเนนการตามวรรคหนง เพอประกอบการพจารณา

ใหคณะกรรมการสอบสวนจดทาบนทกประจาวนทมการสอบสวนไวทกครง

ขอ ๑๕ คณะกรรมการสอบสวนมหนาทรวบรวมพยานหลกฐานทเหนวาจาเปน เพอทจะพสจนใหเหนความผดหรอความบรสทธของผถกกลาวหา ในการน ใหรวมถงการดาเนนการดงตอไปนดวย

(๑) การแสวงหาพยานหลกฐานทกอยางทเกยวของ

(๒) รบฟงพยานหลกฐาน คาชแจง หรอความเหนของผถกกลาวหา พยานบคคลหรอพยานผเชยวชาญ เวนแตกรณทเหนวาเปนการกลาวอางทไมจาเปน ฟมเฟอย หรอเพอประวงเวลา

๗๒

(๓) ขอขอเทจจรงหรอความเหนจากคกรณ พยานบคคล หรอพยานผเชยวชาญ ทงทเปนคณและเปนโทษแกผถกกลาวหา

(๔) ขอใหผครอบครองเอกสารสงเอกสารทเกยวของ

(๕) ออกไปตรวจสถานท ขอ ๑๖ เมอประธานกรรมการไดรบเรองตามขอ ๕ (๒) แลว ใหประธานกรรมการดาเนนการประชมคณะกรรมการสอบสวนเพอพจารณาวางแนวทางการสอบสวนตอไป

ขอ ๑๗ การประชมคณะกรรมการสอบสวนตองมกรรมการมาประชมตามขอ ๒๔ และขอ ๓๘ ตองมกรรมการสอบสวนมาประชมไมนอยกวาสามคนและไมนอยกวากงหนงของจานวนกรรมการสอบสวนทงหมด(การประชม ๑. ลงมตรบฟงพยานหลกฐาน ๒. ลงมตกาหนดโทษ ตอมกรรมการอยางนอยสามคนไมนอยกวากงหนงของจานวนกรรมการทงหมด) การประชมคณะกรรมกรสอบสนตองมประธานกรรมการอย รวมประชมดวย แตในกรณจาเปนทประธานกรรมการไมสามารถเขาเขาประชมได ใหกรรมการสอบสวนทมาประชมเลอกกรรมการสอบสวนคนหนงทาหนาทแทน

การนดประชมคณะกรรมการสอบสวนตองทาเปนหนงสอและแจงใหกรรมการสอบสวนทกคนทราบลวงหนาไมนอยกวาสามวนทาการ เวนแตกรรมการสอบสวนนนจะไดทราบการนดในวนทประชมแลวหรอมเหตจาเปนเรงดวนซงประธานกรรมการจะนดประชมเปนอยางอนได

การลงมตของทประชมคณะกรรมการรสอบสวนใหถอเสยงขางมาก ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานกรรมการในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

ในการประชมตองมรายงานการประชมเปนหนงสอ ถามความเหนแยงใหบนทกความเหนแยงพรอมทงเหตผลไวในรายงานการประชม

ขอ ๑๘ คณะกรรมการสอบสวนมหนาทตองแจงสทธและหนาทของผถกกลาวหาตามขอ ๘ ขอ ๙ ขอ ๑๐ และขอ ๑๑ ใหผถกกลาวหาทราบกอนสอบปากคาผถกกลาวหา

ในกรณทคาขอหรอคาชแจงมขอบกพรองหรอมขอความทอานไมเขาใจหรอผดหลง อนเหนไดชดวาเกดจากความไมร หรอความเลนเลอของผกลาวหา ผถกกลาวหา หรอพยาน แลวแตกรณ ใหคณะกรรมการสอบสวนแนะนาใหบคคลดงกลาวแกไขเพมเตมใหถกตอง

ขอ ๑๙ ในกรณทผไดรบแตงตงเปนกรรมการสอบสวนเหนวาตนมเหตอนอาจถกคดคานตามขอ ๘ วรรคหนง ใหผนนรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เพอพจารณาวาจะใหผนนเปนกรรมการสอบสวนตามคาสงตอไปอหรอไม

หมวด ๔

วธการสอบสวน ___________________________

ขอ ๒๐การสอบสวนกรณทถกลาวหาวากระทาผดวนยอยางรายแรง ใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการสอบสวนใหแลวเสรจโดยใหดาเนนการดงตอไปน

(๑) ดาเนนการประชมตามขอ ๑๖ โดยแจงและอธบายขอกลาวหาตามขอ ๒๓ ใหผถกกลาวหาทราบภายในสบหาวนนบแตวนทประธานกรรมการไดรบคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

๗๓

(๒) รวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบเรองทกลาวหาภายในหกสบวนนบแตวนทไดดาเนนการตาม (๑) แลวเสรจ

(๓) แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาตามขอ ๒๔ ใหผถกกลาวหาทราบภายในสบหาวนนบแตวนทไดดาเนนการตาม (๒) แลวเสรจ

(๔) รวบรวมพยานหลกฐานทผถกกลาวหาอาง ใหแลวเสรจภายในหกสบวนนบแตวนทไดดาเนนการตาม (๓) แลวเสรจ

(๕) ประชมพจารณาลงมตและทารายงานการอบสวนเสนอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนภายในสามสบวนนบแตวนทไดดาเนนการตาม (๔) แลวเสรจ

ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนไมสามารถดาเนนการใหแลวเสรจภายในกาหนดระยะเวลาตาม (๑) (๒) (๓) (๔) หรอ (๕) ใหประธานกรรมการรายงานเหตททาใหการสอบสวนไมแลวเสรจตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอขยายระยะเวลาการสอบสวน ในกรณเชนน ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงขยายระยะเวลาดาเนนการไดตามความจาเปนครงละไมเกนหกสบวน

การสอบสวนเรองใดทคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการไมแลวเสรจภายในสองรอยสสบวน (๒๔๐) ใหประธานกรรมการรายงานเหตใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอรายงานให อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. กาหนด ตามเหตผลและความจาเปน

ขอ ๒๑ การสอบสวนกรณทถกกลาวหาวากระทาผดวนยไมรายแรง ใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการสอบสวนใหแลวเสรจภายในสบวนนบแตวนทประธานกรรมการไดรบทราบคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสน ทงน ใหนาขนตอนการสอบสวนตามขอ ๒๐ (๑) (๒) (๓) (๔) และ (๕) มาใชบงคบโดยอนโลม

ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนไมสามารถดาเนนการใหแลวเสรจภายในกาหนดระยะเวลาตามวรรคหนง ใหประธานกรรมการรายงานเหตททาใหการสอบสวนไมแลวเสรจตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอขยายระยะเวลาการสอบสวน ในกรณเชนน ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงขยายระยะเวลาดาเนนการไดตามความจาเปนแตไมเกนสามสบวน และเรงรดการสอบสวนใหแลวเสรจตอไป

ขอ ๒๒ การนาเอกสารหรอวตถมาใชเปนพยานหลกฐานในสานวนการสอบสวนใหกรรมการสอบสวนบนทกไวดวยวาไดมาอยางไร จากผใด และเมอใด

เอกสารทใชเปนพยานหลกฐานในสานวนการสอบสวนใหใชตนฉบบ แตถาไมอาจนาตนฉบบมาไดจะใชสาเนาทกรรมการสอบสวนหรอผมหนาทรบผดชอบรบรองวาเปนสาเนาถกตองกได ถาหาตนฉบบเอกสารไมไดเพราะสญหายหรอถกทาลาย หรอโดยเหตประการอน จะใหนาสาเนาหรอพยานบคคลสบกได

เมอมการอางพยานหลกฐานใดในการพสจนความผดหรอความบรสทธของผถกกลาวหาใหคณะกรรมการสอบสวนอานหรอสงตนฉบบหรอพยานหลกฐานนนใหผถกกลาวหาตรวจด ถาผถกกลาวหาตองการสาเนาใหคณะกรรมการสอบสวนสงสาเนาใหแกผถกกลาวหาตามทเหนสมควร

คณะการมการสอบสวนอาจขอใหพยานผเชยวชาญในเรองนนมาใหความเหนหรอทาความเหนเปนหนงสอประกอบการพจารณาของคณะกรรมการสอบสวนกได

๗๔

ขอ ๒๓ เมอไดพจารณาเรองทกลาวหาและวางแนวทางการสอบสวนตามขอ ๖ แลวใหคณะกรรมการสอบสวนเรยกผถกกลาวหามาเพอแจงและอธบายขอกลาวหาทปรากฏตามเรองทกลาวหาใหทราบวาผถกกลาวหาไดกระทาการใด เมอใด อยางไร ในการน ใหคณะกรรมการสอบสวนแจงสทธและหนาทของผถกกลาวหาตามขอ ๑๘ วรรคหนง และแจงดวยวาผถกกลาวหามสทธทจะไดรบแจงสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา และมสทธทจะใหถอยคาหรอชแจงแกขอกลาวหา ตลอดจนอางพยานหลกฐานหรอนาพยานหลกฐานมาสบแกขอกลาวหาไดตามขอ ๒๔

การแจงและอธบายขอกลาวหาตามวรรคหนง ใหแจงเฉพาะพฤตการณเทาทปรากฏตามเรองทกลาวหาและตามพยานหลกฐาน โดยไมตองแจงกรณและมาตราความผด ทงน ใหทาเปนบนทกสองฉบบซงมวาระสาคญตามแบ สว.๒ ท ก.ค.ศ. กาหนด เพอมอบใหผถกกลาวหาหนงฉบบ และเกบไวในสานวนการสอบสวนหนงฉบบโดยใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ และวน เดอน ปทรบทราบไวเปนหลกฐานดวย

เมอไดดาเนนการตามวรรคหนงและวรรคสองแลว ใหคณะกรรมการสอบสวนถามผถกกลาวหาไดกระทาการตามทถกกลาวหาหรอไม อยางไร

ในกรณทผ ถกกลาวหาใหถอย คารบสารภาพวาไดกระทาการตามทถกกลาวหา ใหคณะกรรมการสอบสวนแจงใหผถกกลาวหาทราบวาการกระทาตามทถกกลาวหาดงกลาวเปนความผดวนยกรณใด หากผถกกลาวหายงคงยนยนตามทรบสารภาพ ใหบนทกถอยคารบสารภาพรวมทงเหตผลในการรบสารภาพและสาเหตแหงการกระทาไวดวย ในกรณเชนน คณะกรรมการสอบสวนจะไมทาการสอบสวนตอไปกได หรอถาเปนการสมควรทจะไดทราบขอเทจจรงและพฤตการณอนเกยวกบเรองทกลาวหาโดยละเอยดจะทาการสอบสวนตอไปตามควรแกกรณกได แลวดาเนนการตามขอ ๓๘ และขอ ๓๙ ตอไป

ในกรณทผถกกลาวหามไดใหถอยคารบสารภาพหรอรบสารภาพบางสวน ใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการสอบสวนเพอรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบขอกลาวหาแลวดาเนนการตามขอ ๒๔ ตอไป

ในกรณทผถกกลาวหามา แตไมยอมลงลายมอชอรบทราบขอกลาวหา หรอไมมารบทราบขอกลาวหา ใหคณะกรรมการสอบสวนสงบนทกซงมสาระตามแบบ สว.๒ ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหา ณ ทอยของผถกกลาวหา ซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการหรอสถานทตดตอทผถกกลาวหาแจงใหทราบ พรอมทงมหนงสอสอบถามผถกกลาวหาวาไดกระทาการตามทถกกลาวหาหรอไม ในกรณเชนน ใหทาบนทกซงมสาระสาคญตามแบบ สว.๒ เปนสามฉบบเพอเกบไวในสานวนการสอบสวนหนงฉบบ และสงใหผถกกลาวหาสองฉบบ โดยใหผถกกลาวหาเกบไวหนงฉบบและใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ และวน เดอน ปท รบทราบสงกลบคนมารวมไวในสานวนการสอบสวนหนงฉบบ เมอลวงพนสบหานบแตวนทไดดาเนนการดงกลาว หากไมไดรบแบบ สว.๒ คนมา ใหถอวาผถกกลาวหาไดรบทราบขอกลาวหาแลว และใหคณะกรรมการดาเนนการตามวรรคหาตอไป

ขอ ๒๔ เมอไดดาเนนการตามขอ ๒๓ แลว ใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการประชมเพอพจารณาวามพยานหลกฐานใดสนบสนนขอกลาวหาวาผถกกลาวหาไดกระทาการใด เมอใด อยางไร และถาเหนวายงไมไดวาผถกกลาวหากระทาการตามทถกกลาวหา กใหมความเหนยตเรอง แลวดาเนนการตามขอ ๓๘ และขอ ๓๙ โดยอนโลม

๗๕

ถาเหนวาเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด กใหคณะกรรมการสอบสวนเรยกผถกกลาวหามาพบเพอแจงขอกลาวหา โดยระบขอกลาวหาทปรากฏตามพยานหลกฐานวาเปนความผดวนยกรณใดตามมาตาใด และสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาเทาทมใหทราบ โดยระบวน เวลา สถานท และการกระทาทมลกษณะเปนการสนบสนนขอกลาวหา สาหรบพยานบคคลจะระบหรอไมระบชอพยานกไดโดยคานงถงหลกการคมครองพยาน ทงน การแจงสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ใหแจงพยานหลกฐานฝายกลาวหาเทาทมตามปรากฏไวในสานวนใหผถกกลาวหาทราบ แมพยานหลกฐานจะฟงไดเพยงวาเปนการกระทาผดวนยไมรายแรง

การแจงจอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาตามวรรคสอง ใหทาบนทกซงมสาระสาคญตามแบ สว.๓ ท ก.ค.ศ. กาหนด โดยทาเปนสองฉบบมอบใหผถกกลาวหาหนงฉบบ และเกบสานวนไวในสานวนการสอบสวนหนงฉบบ โดยใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ และวน เดอน ปทรบทราบไวเปนหลกฐานดวย

เมอไดดาเนนการดงกลาวแลว ใหคณะกรรมการสอบสวนถามผถกกลาวหาวาจะยนคาชแจงแกขอกลาวหาเปนหนงสอหรอไม ถาผถกกลาวหาประสงคจะยนคาชแจงเปนหนงส อ ใหคณะกรรมการสอบสวนใหโอกาสผถกกลาวหายนคาชแจงภายในเวลาอนสมควร แตอยางชาไมเกนสบหาวนนบแตวนทไดรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา และตองใหโอกาสผถกกลาวหาทจะใหถอยคาเพมเตมรวมทงนาสบแกขอกลาวหาดวย ในกรณทผถกกลาวหาไมประสงคจะยนคาชแจงเปนหนงสอใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการเพอใหผถกกลาวหาใหถอยคาและนาสบแกขอกลาวหาโดยเรว

เมอคณะกรรมการสอบสวนไดรวบรวมพยานหลกฐานตาง ๆ เสรจแลว ใหดาเนนการตามขอ ๓๘ และขอ ๓๙ ตอไป

ในกรณทผถกกลาวหามา แตไมยอมลงลายมอชอรบทราบ หรอไมมารบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ใหคณะกรรมการสอบสวนสงบนทก ซงมสาระสาคญตามแบบ สว.๓ ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหา ซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการหรอสถานทตดตอทผถกกลาวแจงใหทราบ พรอมทงมหนงสอขอใหผถกกลาวหาชแจง นดมาใหถอยคาและนาสบแกขอกลาวหา ในกรณเชนน ใหทาบนทกซงมสาระสาคญตามแบบ สว.๓ เปนสามฉบบ เพอเกบไวในสานวนการสอบสวนหนงฉบบ และสงใหผถกกลาวหาสองฉบบโดยใหผถกกลาวหาเกบไวหนงฉบบและใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ และวน เดอน ปทรบทราบสงกลบคนมารวมไวในสานวนการสอบสวนหนงฉบบ เมอลวงพนสบหาวนนบแตวนทไดดาเนนการดงกลาวหากไมไดรบแบบ สว.๓ คนหรอไมไดรบคาชแจงจากผถกกลาวหา หรอผถกกลาวหาไมมาใหถอยคาตามนดใหถอวาผถกกลาวหาไดรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาแลว และไมประสงคทจะแกขอกลาวหา ในกรณเชนน คณะกรรมการสอบสวนจะไมสอบสวนตอไปกได หรอถาเหนเปนการสมควรทจะไดทราบขอเทจจรงเพมเตมจะสอบสวนตอไปตามสมควรแกกรณกได แลวดาเนนการตามขอ ๓๘ และขอ ๓๙ ตอไป แตถาผถกกลาวหาขอใหถอยคา ยนคาชแจงแกขอกลาวหา หรอขอนาสบแกขอกลาวหากอนทคณะกรรมการสอบสวนจะเสนอสานวนการสอบสวนตามขอ ๓๙ โดยมเหตผลอนสมควร ใหคณะกรรมการสอบสวนใหโอกาสแกผถกกลาวหาตามทผถกกลาวหารองขอ

๗๖

ขอ ๒๕ เมอคณะกรรมการสอบสวนไดรวบรวมพยานหลกฐานตามขอ ๒๔ เสรจแลวกอนเสนอสานวนการสอบสวนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนขอ ๓๙ ถาคณะกรรมการสอบสวนเหนวา จาเปนตองรวบรวมพยานหลกฐานเพมเตมกใหดาเนนการได ถาพยานหลกฐานทไดเพมเตมมานนเปนพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ใหคณะกรรมการสอบสวนสรปพยานหลกฐานดงกลาวใหผถกกลาวหาทราบ และใหโอกาสผถกกลาวหาทจะใหถอยคาหรอนาสบแกเฉพาะพยานหลกฐานเพมเตมทสนบสนนขอกลาวหานน ทงน ใหนาขอ ๒๔ มาใชบงคบโดยอนโลม

ขอ ๒๖ ผถกกลาวหาซงไดยนคาชแจงหรอใหถอยคาแกขอกลาวหาไวแลว มสทธยนคาชแจงเพมเตม หรอขอใหถอยคาหรอนาสบแกขอกลาวหาเพมเตมตอคณะกรรมการสอบสวนกอนการสอบสวนแลวเสรจ หากคณะกรรมการสอบสวนเหนวามเหตผลอนควรกใหรบไวพจารณาตอไป

เมอการสสอบสวนแลวเสรจและยงอยระหวางการพจารณาของผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนหรผบงคบบญชาคนใหมตามขอ ๓๗ ผถกกลาวหาจะยนคาชแจงตอบคคลดงกลาวกได ในกรณเชนนใหรบคาชแจงนนรวมไวในสานวนการสอบสวนเพอประกอบการพจาราดวย

ขอ ๒๗ ในการสอบปากคาผถกกลาวหาและพยาน ตองการสอบสวนไมนอยกวากงหนงของจานวนกรรมการสอบสวนทงหมดจงจะสอบสวนได

ขอ ๒๘ กอนเรมสอบปากคาพยาน ใหคณะกรรมการสอบสวนแจงใหพยานทราบวากรรมการสอบสวนมฐานะเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา การใหถอยคาอนเปนเทจตอกรรมการสอบสวนอาจเปนความผดตามกฎหมาย

ในการสอบสวนปากคาผเสยหายหรอพยานซงเปนเดก ใหสอบสวนในสถานททเหมาะสมสาหรบเดกและใหมขาราชการครทเปนกลางและเชอถอได และบคคลทเดกรองขอหรอไววางใจเขารวมในการสอบปากคานนดวย หากผเสยหายหรอพยานซงเปนเดกตงรงเกยจขาราชการครดงกลาวขางตนใหเปลยนตวบคคลนน

ในกรณผเสยหายหรอพยานเปนคนหหนวกหรอเปนใบ หรอทงหหนวกและเปนใบ หรอมความพการทางกาย หรอไมเขาใจภาษาไทยและจาเปนตองใชลาม ใหคณะกรรมการสอบสวนจดหาลามทเปนกลางและเชอถอไดใหแกบคคลดงกลาว

ขอ ๒๙ ในการสอบปากคาผถกกลาวหาและพยาน หามมใหกรรมการสอบสวนกระทาหรอจดใหกระทาการใด ๆ ซงเปนการใหคามนสญญา ขเขญ หลอกลวง หรอกระทาโดยมชอบดวยประการใด ๆ เพอจงใจใหบคคลนนใหถอยคาอยางใด ๆ หรอกระทาใหทอใจ หรอใชกลอบายอนเพมเตมเพอปองกนมใหบคคลใดใหถอยคาหรอไมใหถอยคาซงอยากจะใหดวยความเตมใจในเรองทถกกลาวหานน

ขอ ๓๐ ในการสอบปากคาผถกกลาวหาและพยาน ใหคณะกรรมการสอบสวนเรยกผซงจะถกสอบปากคาเขามาในทสอบสวนคราวละหนงคน และหามมใหบคคลอนอย ในทสอบสวน เวนแตทนายความหรอปรกษาของผถกกลาวหา หรอบคคลตามขอ ๒๘ วรรคสอง หรอวรรคสาม หรอบคคลซงคณะกรรมการสอบสวนอนญาตใหอยในทสอบสวนเพอประโยชนแหงการสอบสวน

การสอบปากคาผถกกลาวหาและพยาน ใหบนทกถอยคาซงมสาระสาคญตามแบบ สว.๔ หรอแบบ สว.๕ ท ก.ค.ศ. กาหนด แลวแตกรณ เมอไดบนทกถอยคาเสรจแลวใหอานใหผใหถอยคาฟงหรอจะใหผใหถอยคาอานเองกได ถามการแกไข ทกทวง หรอเพมเตม กใหแกไขใหถกตอง หรอมฉะนนกใหบนทกไว เมอผใหถอยคารบวาถกตองแลว ใหผใหถอยคา ผเขารวมฟงตามวรรคหนงทอยในท

๗๗

สอบสวนและผบนทกถอยคาลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน และใหกรรมการสอบสวนทกคนซงรวมสอบสวนลงลายมอชอรบรองไวในบนทกถอยคานนดวยถาบนทกถอยคามหลายหนาใหกรรมการสอบสวนอยางนอยหนงคนกบผใหถอยคาลงลายมอชอกากบไวทกหนา

ในการบนทกถอยคา หามมใหขดลบหรอบนทกขอความทบ ถาจะตองแกไขขอความทไดบนทกไวแลว ใหใชวธขดฆาหรอตกเตม และใหกรรมการสอบสวนผรวมสอบสวนอยางนอยหนงคนกบผใหถอยคาลงลายมอชอกากบไวทกแหงทขดฆาหรอตกเตม

ในกรณทผใหถอยคาหรอผเขารวมฟงตามวรรคหนงทอยในทสอบสวนไมยอมลงลายมอชอใหบนทกเหตนนไวในบนทกถอยคานน และใหกรรมการสอบสวนทกคนซงรวมสอบสวนลงลายมอชอรบรองไวดวย

ในกรณทผใหถอยคาไมสามารถลงลายมอชอได ใหนามาตรา ๙ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาใชบงคบโดยอนโลม

ในกรณทพยานไมมาหรอมาแตไมใหถอยคา หรอคณะกรรมการสอบสวนเรยกพยานไมไดภายในเวลาอนสมควร คณะกรรมการสอบสวนจะไมสอบสวนพยานนนกได แตตองบนทกเหตนนไวในบนทกประจาวนทมการสอบสวนตามขอ ๑๔ วรรคสาม และรายงานการสอบสวนตามขอ ๓๙

ขอ ๓๑ ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวา การสอบสวนพยานหลกฐานใดจะทาใหการสอบสวนลาชาโดยไมจาเปน หรอมใชพยานหลกฐานในประเดนสาคญ จะงดการสอบสวนพยานหลกฐานนนกได แตตองบนทกเหตนนไวในบนทกประจาวนทมการสอบสวนตามขอ ๑๔ วรรคสาม และรายงานการสอบสวนตามขอ ๓๙

ขอ ๓๒ ในกรณทจะตองสอบสวนหรอรวบรวมพยานหลกฐานซงอยตางทองท ประธานกรรมการจะรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เพอดาเนนการมอบหมายใหหวหนาสวนราชการ ผบรหารสถานศกษา หรอผบรหารหนวยงานการศกษา ในทองทนนสอบสวนหรอรวบรวมพยานหลกฐานแทนกได โดยกาหนดประเดนหรอขอสาคญทจะตองสอบสวนไปให ในกรณเชนนใหหวหนาสวนราชการ ผบรหารสถานศกษา หรอผบรหารหนวยงานการศกษาทไดรบมอบหมายเลอกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาหรอขาราชการฝายพลเรอนทเหนสมควรอยางนอยอกสองคนมารวมเปนคณะกรรมการสอบสวน

ในการปฏบตหนาทตามวรรคหนง ใหคณะกรรมการสอบสวนมฐานะเปนคณะกรรมการสอบสวนตามกฎ ก.ค.ศ. น และใหนาขอ ๒๗ ขอ ๒๘ ขอ ๒๙ และขอ ๓๐ มาใชบงคบโดยอนโลม

ขอ ๓๓ ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวา กรณมมลวาผถกกลาวหากระทาผดวนยไมรายแรงหรออยางรายแรง หรอหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการ บกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบตาแหนงในอนทจะปฏบตหนาทราชการในเรองอนนอกจากทระบไวในคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ให ประธานกรรมการรายงานไปยงผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนโดยเรว ถาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวากรณมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนยไมรายแรงหรออยางรายแรง หรอหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการ บกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบตาแหนงในอนทจะปฏบตหนาทราชการตามทรายงาน กใหสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน โดยจะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนคณะเดมเปนผทาการสอบสวนหรอแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหมกได

๗๘

ขอ ๓๔ ในกรณทการสอบสวนพาดพงไปถงขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผอนวามสวนรวมในการกระทาการในเรองททาการสอบสวนนนดวย ใหคณะกรรมการสอบสวนพจารณาในเบองตนวา ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผนนมสวนรวมกระทาการในเรองทสอบสวนดวยหรอไม ถาเหนวาผนนมสวนรวมกระทาการในเรองทสอบสวนนนอย ดวย ใหประธานกรรมการสอบสวนรายงานไปยงผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอพจารณาดาเนนการตามควรแกกรณโดยเรว

ในกรณทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวากรณมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนยอยางรายแรง หรอเปนนความผดกรณอนตามทรายงาน กใหสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน โดยจะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนคณะเดมเปนผสอบสวน หรอจะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหมกได ทงนให ดา เนนการตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. น ในกรณเชนน ใหใชพยานหลกฐานทไดสอบสวนมาแลวประกอบการพจารณาได

ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการสอบสวนโดยแยกเปนสานวนการสอบสวนใหมใหนาสานวนพยานหลกฐานทเกยวของในสานวนการสอบสวนเดมรวมไวในสานวนการสอบสวนใหมหรอบนทกใหปรากฏดวยวานาพยานหลกฐานใดจากสานวนการสอบสวนเดม มาประกอบการพจารณาในสานวนการสอบสวนใหมดวย

ขอ ๓๕ ในกรณทผบงคบบญชาไดแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอสอบขาราชการครและบคคลกรทางการศกษาผใด ในเรองทผนนหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการบกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบตาแหนงหนาทราชการตามมาตรา ๑๑๑ และผบงคบบญชาเหนวาการสอบสวนเรองนนมมลวาเปนการกระทาผดวนยอยางรายแรงซงผบงคบบญชาเหนควรแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอทาการสอบสวนผนนตามมาตรา ๙๘ ใหดาเนนการตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. น ในกรณเชนนคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๙๘ จะนาสานวนการสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๑๑๑ มาประกอบการพจารณาดวยกได

ขอ ๓๖ ในกรณทมคาพพากษาทสดวาผถกกลาวหากระทาผดวนยหรอตองรบผดในคดทเกยวกบเรองทกลาวหา ถาคณะกรรมการสอบสวนเหนวาขอเทจจรงทปรากฏตามคาพพากษาไดความประจกษชดอยแลว ใหถอเอาคาพพากษานนเปนพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา โดยไมตองสอบสวนพยานหลกฐานอนทเกยวของกบขอกลาวหา แตตองแจงใหผถกกลาวหาทราบและแจงขอกลาวหาพรอมทงสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาตามทปรากฏในคาพพากษาใหผถกกลาวหาทราบ ทงนใหนาขอ ๒๔ มาใชบงคบโดยอนโลม

ขอ ๓๗ ในระหวางการสอบสวน แมจะมการสงใหผถกกลาวหาไปอยนอกบงคบบญชาของผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ใหคณะกรรมการสอบสวนทาการสอบสวนตอไปจนเสรจ แลวทารายงานการสอบสวนและเสนอสานวนการสอบสวนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เพอตรวจสอบความถกตองตามขอ ๔๔ ขอ ๔๕ และขอ ๔๖ และใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงเรองใหผบง คบบญชาคนใหมของผถกกลาวหา เพอดาเนนการตามขอ ๔๐ ตอไป ท งน ใหผบงคบบญชาคนใหมมอานาจตรวจสอบความถกตองตามขอ ๔๓ ขอ ๔๔ ขอ ๔๕ และขอ ๔๖ ดวย

หมวด ๕

๗๙

การทารายงานการสอบสวน ___________________________

ขอ ๓๘ เมอคณะกรรมการสอบสวนไดรวบรวมพยานหลกฐานตาง ๆ เสรจแลว ใหประชมเพอพจารณาสานวนการสอบสวน โดยชงนาหนกพยานหลกฐานทงปวง ทงขอเทจจรงอนเปนสาระสาคญของการกระทา ขอกฎหมายทยกขนอางองวนจฉย ขอพจารณา และขอเสนอในการใชดลพนจ

ในการพจารณาลงมต ใหประธานกรรมการถามกรรมการสอบสวนทละคน เพอใหออกความเหนทกประเดนทพจารณา ดงตอไปน

(๑) ในกรณทเหนวาผถกกลาวหากระทาผดวนย กใหระบดวยวาการกระทาของผถกกลาวหาเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด และสมควรไดรบโทษสถานใด

(๒) ในกรณทเหนวาผถกกลาวหามไดกระทาผดวนย หรอการกกระทาของผถกกลาวหาไมเปนความผดวนย กใหมความเหนยตเรอง

(๓) ผถกกลาวหาหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการบกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบตาแหนงหนาทราชการตามมาตรา ๑๑๑ หรอไมอยางไร

(๔) ในกรณทมเหตอนควรสงสยอยางยงวา ผถกกลาวหาไดกระทาผดวนยอยางรายแรง แตการสอบสวนไมไดความแนชดพอทจะรบฟงลงโทษปลดออกหรอไลออก ถาใหรบราชการตอไปจะเปนการเสยหานแกราชการตามมาตรา ๑๑๒ หรอไม อยางไร กใหมความเหนไปตามนน

ขอ ๓๙ เมอไดประชมพจารณาลงมตตามขอ ๓๘ แลว ใหคณะกรรมการสอบสวนทารายงานการสอบสวนซงมสาระสาคญตามแบบ สว.๖ ท ก.ค.ศ. กาหนด เสนอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน หากกรรมการสอบสวนผใดมความเหนแยง ใหทาความเหนแยงแนบไวกบรายงานการสอบสวนโดยถอเปนสวนหนงของรายงานการสอบสวนดวย

รายงานการสอบสวนอยางนอยตองมสาระสาคญ ดงตอไปน

(๑) สรปขอเทจจรงอนเปนสาระสาคญและพยานหลกฐาน ในกรณทไมไดสอบสวนพยานตามขอ ๓๐ วรรคหก และขอ ๓๑ ใหรายงานเหตทไมไดสอบสวนนนใหปรากฏไว ในกรณทผถกกลาวหาใหถอยคารบสารภาพใหบนทกเหตผลในการรบสารภาพไวดวย

(๒) วนจฉยเปรยบเทยบพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหากบพยานหลกฐานทหกลางขอกลาวหา

(๓) ความเหนของคณะกรรมการสอบสวนวา ผถกกลาวหาไดกระทาผดวนยหรอไม อยางไร ถาไมผดใหเสนอความเหนยตเรอง ถาผดใหระบวาเปนความผดกรณใด ตามมาตราใด และสมควรไดรบโทษสถานใด หรอมเหตอนควรสงสย หยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการบกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบตาแหนงหนาทราชการตามมาตรา ๑๑๑ หรอไม อยางไรหรอมเหตอนควรสงสยอยางยงวาผถกกลาวหาไดกระทาผดวนยอยางรายแรง แตการสอบสวนไมไดความแนชดพอทจะรบฟงลงโทษปลดออกหรอไลออก ถาใหรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการและสมควรใหออกจากราชการตามมาตรา ๑๑๒ หรอไม อยางไร พรอมทงขอสนบสนนการใชดลพนจ

๘๐

เมอคณะกรรมการสอบสวนไดทารายงานการสอบสวนแลว ใหเสนอสานวนการสอบสวนพรอมทงสารบาญตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน และใหถอวาการสอบสวนแลวเสรจ

หมวด ๖

การพจาระาสงสานวนการสอบสวน ___________________________

ขอ ๔๐ เมอคณะกรรมการสอบสวนไดเสนอสานวนการสอบสวนมาแลว ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตรวจสอบความถกตองของสานวนการสอบสวนตามขอ ๔๓ ขอ ๔๔ ขอ ๔๕ และขอ ๔๖ แลวดาเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผถกกลาวหาไมไดกระทาผดหรอไมมเหตทจะใหออกจากราชการตามมาตรา ๑๑๒ สมควรยตเรอง หรอกระทาผดทยงไมถงขนเปนการกระทาผดวนยอยางรายแรง ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาสงการตามทเหนสมควรโดยเรว ทงน ตองไมเกนหกสบวนแตวนไดรบสานวนการสอบสวน

(๒) ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผถกกลาวหาหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการบกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบตาแหนงหนาทราชการตามมาตรา ๑๑๑ ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาสานวนสอบสวนดงกลาว หากเหนวามเหตตามทคณะกรรมการสอบสวนมความเหนมา ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการตามมาตรา ๑๑๑

(๓) ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนมความเหนวาผถกกลาวหากระทาผดวนยอยางรายแรงสมควรลงโทษปลดออกหรอไลออกซงจะตองสงเรองให อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. หรอ ก.ค.ศ. พจารณาตามมาตรา ๑๐๐ วรรคส (๑) หรอ (๒) หรอเปนกรณตามมาตรา ๑๑๒ ใหผมอานาจตามมาตราดงกลาวดาเนนการโดยไมชกชา ทงน ตองไมเกนหกสบวนนบแตวนไดรบสานวนการสอบสวน และให อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ พจารณาใหแลวเสรจและมมตโดยเรว และใหผมอานาจสงการตามมตในหกสบวนนบแตวนทมมตดงกลาว

ขอ ๔๑ ในกรณทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ผมอานาจตามมาตรา ๙๘ หรอมาตรา ๑๐๔ (๑) อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ เหนสมควรใหสอบสวนเพมเตมประการใด ใหกาหนดประเดนพรอมทงสงเอกสารทเกยวของไปใหคณะกรรมการสอบสวนคณะเดม เพอดาเนนการสอบสวนเพมเดมไดตามความจาเปน

ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนคณะเดมไมอาจทาการสอบสวนได หรอผสงสอบสวนเพมเตมเหนเปนการสมควรจะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนคณะใหมขนทาการสอบสวนเพมเตมกได ในกรณเชนน ใหนาขอ ๓ และขอ ๔ มาใชบงคบโดยอนโลม

ใหคณะกรรมการสอบสวนทาการสอบสวนเพมเตมใหแลวเสรจโดยเรว เมอสอบสวนเสรจแลวใหสงพยานหลกฐานและเอกสารทเกยวของทไดจากการสอบสวนเพมเตม ไปใหผสงสอบสวนเพมเตมโดยจดทาความเหนเฉพาะทไดจากการสอบสวนเพมเตมประกอบไปดวยกได

เมอไดดาเนนการตามวรรคสามแลว ใหนาขอ ๔๐ มาใชบงคบโดยอนโลม

๘๑

ขอ ๔๒ การพจารณาพยานหลกฐานวาผถกกลาวหากระทาผดวนยหรอไม อยางไรใหพจารณาจากพยานหลกฐานในสานวนการสอบสวน และตองเปนพยานหลกฐานทไดสรปแจงใหผถกกลาวหาทราบแลวเทานน

หมวด ๗

การสอบสวนทมชอบและบกพรอง ___________________________

ขอ ๔๓ ในกรณทปรากฏวาการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไมถกตองตามขอ ๓ ใหการสอบสวนทงหมดเสยไป ในกรณเชนน ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ผมอานาจตามมาตรา ๙๘ หรอมาตรา ๑๐๔ (๑) แตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหมใหถกตอง

ขอ ๔๔ ในกรณทปรากฏวาการสอบสวนตอนใดทาไมถกตอง ใหการสอบสวนตอนนนเสยไปเฉพาะในกรณดงตอไปน

(๑) การประชมของคณะกรรมการสอบสวน มกรรมการสอบสวนมาประชมไมครบตามทกาหนดไวในขอ ๑๗ วรรคหนง

(๒) การสอบปากคาบคคลดาเนนการไมถกตองตามทกาหนดไวในขอ ๑๑ ขอ ๑๒ ขอ ๒๘ วรรคสอง ขอ ๒๙ ขอ ๓๐ วรรคหนง หรอขอ ๓๒ วรรคหนง

ในกรณเชนน ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ผมอานาจตามมาตรา ๙๘ หรอมาตรา ๑๐๔ (๑) อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ สงใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการตามกรณดงกลาวใหมใหถกตองโดยเรว

ขอ ๔๕ ในกรณทปรากฏวาคณะกรรมการสอบสวนไมเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา หรอไมสงบนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหา หรอไมมหนงสอขอใหผถกกลาวหาชแจงหรอนดมาใหถอยคาหรอนาสบแกขอกลาวหาตามขอ ๒๔ ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ผมอานาจตามมาตรา ๙๘ หรอมาตรา ๑๐๔ (๑) อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ สงใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการใหถกตองโดยเรว และตองใหโอกาสผถกกลาวหาทจะชแจง ใหถอยคาและนาสบแกขอกลาวหาตามทกาหนดไวในขอ ๒๔ ดวย

ในกรณทการสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวนแตกตางจากขอกลาวหาทคณะกรรมการสอบสวนไดแจงใหผถกกลาวหาทราบ แตในการสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวนนน ถาผถกกลาวหาไมไดหลงขอตอสโดยไดแกขอกลาวหาในความผดนนแลวซงไมทาใหเสยความเปนธรรม ใหถอวากาสอบสวนและพจารณานนใชได และใหลงโทษผถกกลาวหาไดตามบทมาตราหรอกรณความผดทถกตอง

ขอ ๔๖ ในกรณทปรากฏการสอบสวนตอนใดทาไมถกตองตามกฎ ก.ค.ศ. น นอกจากทกาหนดไวในขอ ๔๓ ขอ ๔๔ และขอ ๔๕ ถาการสอบสวนตอนนนเปนสาระสาคญอนจะทาใหเสยความเปนธรรม ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ผมอานาจตามมาตรา ๙๘ หรอมาตรา ๑๐๔ (๑) อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ สงใหคณะกรรมการ

๘๒

สอบสวนแกไขหรอดาเนนการตอนนนใหถกตองโดยเรว แตถาการสอบสวนตอนนนมใชสาระสาคญอนจะทาใหเสยความเปนธรรม ผมอานาจดงกลาวจะสงใหแกไขหรอดาเนนการใหถกตองหรอไมกได

หมวด ๘

การนบระยะเวลา ___________________________

ขอ ๔๗ การนบระยะเวลาตามกฎ ก.ค.ศ. น สาหรบเวลาเรมตนใหนบวนถดจากวนแรกแหงเวลานนเปนวนเรมนบระยะเวลา แตถาเปนกรณขยายเวลาใหนบวนตอจากวนสดทายแหระยะเวลาเดมเปนวนเรมระยะเวลาทขยายออกไป สวนเวลาสนสด ถาวนสดทายแหงระยะเวลาตรงกบวนหยดราชการใหนบวนเรมเปดทาการใหมเปนวนสดทายแหงระยะเวลา

บทเฉพาะกาล ___________________________

ขอ ๔๘ การดาเนนการสอบสวนกอนทกฎ ก.ค.ศ. นใชบงคบ ใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการตามหลกเกณฑและวธการทใชอยในขณะนนจนกวาจะแลวเสรจ สวนการพจารณาสงการของผมอานาจตามมาตรา ๕๓ มาตรา ๙๘ หรอมาตรา ๑๐๔ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ ใหดาเนนการตามกฎ ก.ค.ศ. น

ใหไว ณ วนท ๒๓ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๐

วจตร ศรสอาน

รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ

ประธาน ก.ค.ศ.

หมายเหต: เหตผลในการประกาศใชกฎ ก.ค.ศ. ฉบบน คอ โดยทการดาเนนการทางวนยแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงมกรณอนมมลทควรกลาวหาวากระทาผดวนยนน ตองดาเนนกระบวนการสอบสวนพจารณาโดยมชกชา มความยตธรรม และคมครองสทธแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทถกกลาวหาหรอเปนผเสยหาย ตลอดจนพยานทใหถอยคาในการสอบสวน อนจะทาใหกระบวนการสอบสวนไดความจรงและมความยตธรรม ประกอบกบมาตรา ๙๘ วรรคหก แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ บญญตวา การสอบสวนพจารณาขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงถกกลาวหาวากระทาผดวนย ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. จงจาเปนตองออกกฎ ก.ค.ศ. น

๘๓

ครฑ

คาสง.........(ชอหนวยงานทออกคาสง)............ ท......../............(เลข พ.ศ. ........)

เรอง แตงตงคะะกรรมการสอบสวนวนยไมรายแรง / อยางรายแรง ___________________________

ดวย......................(ระบชอผถกกลาวหา)................ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา

.............................ตาแหนง/วทยฐานะ......................(ชอหนวยงานการศกษา)...........สงกด................

...........................มกรณถกกลาวหาวากระทาผดวนยไมรายแรง/อยางรายแรง ในเรอง.......................

.....................................(เรองทกลาวหาถากลาวหาหลายเรองใหระบทกเรอง)....................................

............................................................................ อาศยอานาจตามความในมาตรา ๙๘ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ จงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอสอบสวนผถกกลาวหาในเรองดงกลาวประกอบดวยบคคลดงตอไปน

แบบ สว.๑

๘๔

............................(ระบชอและตาแหนง/วทยฐานะ).....................เปนประธานกรรมการ

............................(ระบชอและตาแหนง/วทยฐานะ).....................เปนกรรมการ

ฯลฯ

............................(ระบชอและตาแหนง/วทยฐานะ).....................เปนกรรมการและเลขานการ

............................(ระบชอและตาแหนง/วทยฐานะ).....................เปนผชวยเลขานการ

ทงน ใหคณะกรรมการสอบสวนดาเนนการสอบสวนพจารณาตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. วาดวยการสอบสวนพจารณาใหแลวเสรจโดยเรว แลวเสนอสานวนการสอบสวนมาเพอพจารณาดาเนนการตอไป

ในการสอบสวนถาเปนคณะกรรมการสอบสวนเหนวากรณมมลวาผถกกลาวหากระทาผดวนยในเรองอนนอกจากทระบไวในคาสงน หรอกรณทการสอบสวนพาดพงไปถงขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผอนและคณะกรรมการสอบสวนพจารณาในเบองตนแลวเหนวา ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาผนนมสวนรวมกระทาในเรองทสอบสวนนนอยดวย ใหประธานกรรมการรายงานมาโดยเรว

อนง ถาผถกกลาวหาประสงคจะรองทกขคาสงนใหรองทกข (อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา / อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง / ก.ค.ศ.) ภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงคาสง

สง ณ วนท...........เดอน........................พ.ศ. ................ ..........................(ลงลายมอชอ)....................ผสง

(.......................................................................) ......................ตาแหนง/วทยฐานะ....................

หมายเหต ๑. ในกรณจาเปนจะใหมผชวยเลขานการกได

๒. ขอความใดทไมใชใหตดออก

๘๕

บนทกการแจงและรบทราบขอกลาวหาตามขอ ๒๓

เรอง การสอบสวน.............(ระบชอผถกกลาวหา).....ซงถกกลาวหาวากระทาผดวนย

ไมรายแรง/อยางรายแรง _________________________________

วนท..........เดอน........................พ.ศ. ..........

คณะกรรมการสอบสวนตามคาสง.....................(ชอหนวยงานทออกคาสง)............................... ท............/...........เรอง แตงตงคณะกรรมการสอบสวนลงวนท.......เดอน......................พ.ศ. ................ ไดแจงและอธบายขอกลาวหาให.................(ระบชอผถกกลาวหา)......ผถกกลาวหาทราบ ดงน

...........................(อธบายขอกลาวหาทปรากฏตามเรองทกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบวาผถกกลาวหาไดกระทาการใด เมอใด อยางไร) .................................................................................... .. .............................................................................................................

ทงน คณะกรรมการสอบสวนไดแจงใหผถกกลาวหาทราบแลววา ในการสอบสวนนผถกกลาวหามสทธและหนาทตามขอ ๑๘ รวมทงมสทธทจะไดรบแจงสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา และมสทธทจะใหถอยคาหรอคาชแจงแกขอกลาวหา ตลอดจนอางพยานหลกฐานหรอนาพยานหลกฐานมาสบแกขอกลาวหาไดดวย

.........................(ลายมอชอ)..............ประธานกรรมการ

(......................................................)

.........................(ลายมอชอ)..............กรรมการ

(......................................................) ฯลฯ

แบบ สว.๒

๘๖

.........................(ลายมอชอ)..............กรรมการและ เลขานการ (......................................................)

ขาพเจา.............................(ระบชอผถกกลาวหา).......................................ไดทราบ

ขอกลาวหาและไดรบบนทกน ๑ ฉบบไวแลว เมอวนท.........เดอน........................พ.ศ. ...............

.........................(ลายมอชอ)..............ผถกกลาวหา

(......................................................)

หมายเหต ๑. ในกรณทเรยกผถกกลาวหามาเพอแจงและอธบายขอกลาวหา ตองมกรรมการ

สอบสวนรวมแจงและอธบายขอกลาวหาไมนอยกวากงหนงของจานวนกรรมการ

สอบสวนทงหมดและใหกรรมการสอบสวนดงกลาวลงลายมอชอในบนทก ทงน

ใหทาบนทกตามแบบ สว.๒ เปน ๒ ฉบบ มอบใหผถกกลาวหาลงลายมอชอและ

วนเดอนปทรบทราบไวเปนหลกฐานดวย ๒. ในกรณทสงบนทกตามแบบ สว.๒ ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถก

กลาวหาใหกรรมการสอบสวนลงลายมอชอในบนทกไมนอยกวากงหนงของจานวน กรรมการสอบสวนทงหมด และใหทาบนทกตามแบบ สว.๒ เปน ๓ ฉบบ เกบไวใน สานวนการสอบสวน ๑ ฉบบ และใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ และวนเดอนปท รบทราบสงกลบคนมารวมไวในสานวนการสอบสวน ๑ ฉบบ

๓. ในกรณทผถกกลาวหาใหถอยคารบสารภาพวาไดกระทาการตามทผถกกลาวหา

ใหคณะกรรมการสอบสวนแจงใหผถกกลาวหาทราบการกระทาการตามทถกกลาวหา ดงกลาวเปนความผดวนยกรณใด หากผถกกลาวหายงคงยนยนตามทรบสารภาพ ให บนทกถอยคารบสารภาพรวมทงเหตผลในการรบสารภาพ (ถาม) และสาเหตแหงการ กระทาไวดวย

๔. ขอความใดทไมใชใหตดออก

๘๗

บนทกการแจงและรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน

ทสนบสนนขอกลาวหา ตามขอ ๒๔

เรอง การสอบสวน.......................(ระบชอผถกกลาวหา)......................ซงถกกลาวหาวากระทาผด

วนยไมรายแรง/อยางรายแรง _______________________________

วนท..........เดอน........................พ.ศ. ..........

ตามทคณะกรรมการสอบสวนตามคาสง..................(ชอหนวยงานทออกคาสง)........................ ท............/...........เรอง แตงตงคณะกรรมการสอบสวนลงวนท.......เดอน......................พ.ศ. ................ ไดแจงขอกลาวหาให......................(ระบชอผถกกลาวหา)......ผถกกลาวหาทราบตามบนทกการแจงและรบทราบขอกลาวหาตามขอ ๒๓ ลงวนท..................เดอน.........................พ.ศ. ....................นน

บดน คณะกรรมการสอบสวนไดรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบขอกลาวหาเสรจแลว

จงแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ ดงน

๑. ขอกลาวหา................(ขอกลาวหาซงปรากฏตามพยานหลกฐานวากรณใดเปนความผดวนย ตามมาตราใด).................................... ๒. สรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา......................................................................... (สรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาเทาทมใหทราบโดยระบวน เวลา สถานท และการกระทาทมลกษณะเปนการสนบสนนขอกลาวหา)...................................................

.........................(ลายมอชอ)..............ประธานกรรมการ

(......................................................)

.........................(ลายมอชอ)..............กรรมการ

(......................................................) ฯลฯ

.........................(ลายมอชอ)..............กรรมการและ เลขานการ (......................................................)

ขาพเจา.............................(ระบชอผถกกลาวหา).......................................ไดทราบ

ขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา และไดรบบนทกน ๑ ฉบบไวแลว เมอวนท.........เดอน........................พ.ศ. ...............

.........................(ลายมอชอ)..............ผถกกลาวหา

(......................................................)

แบบ สว.๓

๘๘

หมายเหต ๑. การประชมเพอพจารณาขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา

ตามขอ ๒๔ ตองมกรรมการสอบสวนมาประชมไมนอยกวาสามคนและไมนอยกวา

กงหนงของจานวนกรรมการสอบสวนทงหมด และใหกรรมการสอบสวนดงกลาว

ลงลายมอชอในบนทกน

๒. ในกรณทเรยกผถกกลาวหามาเพอแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนน

ขอกลาวหาใหทราบใหทาบนทกตามแบบ สว.๓ เปน ๒ ฉบบ มอบใหผถกกลาวหา ๑ ฉบบ เกบไวในสานวนการสอบสวน ๑ ฉบบ และใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ

และวนเดอนปทรบทราบไวเปนหลกฐานดวย

๓. ในกรณทสงบนทกตามแบบ สว.๓ ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถก

กลาวหาใหทาบนทกตามแบบ สว.๓ เปน ๓ ฉบบ เกบไวในสานวนการสอบสวน ๑ ฉบบ สงใหผถกกลาวหา ๒ ฉบบ เพอใหผถกกลาวหาเกบไว ๑ ฉบบ และใหผถก กลาวหาลงลายมอชอและวนเดอนปทรบทราบสงกลบคนมารวมไวในสานวน

การสอบสวน ๑ ฉบบ

๔. ขอความใดทไมใชใหตดออก

บนทกถอยคาของผถกกลาวหา

เรอง การสอบสวน.............................................ซงถกกลาวหาวากระทาผด

วนยไมรายแรง/อยางรายแรง _______________________________

สอบสวนท................................. วนท..........เดอน........................พ.ศ. ..........

ขาพเจา...........................................................................อาย...............ป สญชาต.................ศาสนา....................อาชพ............................อยบานเลขท.......................................... ตรอก/ซอย..................................ถนน..................................แขวง/ตาบล.................... ........................... เขต/อาเภอ.....................................................จงหวด.............................................................................

แบบ สว.๔

๘๙

ขาพเจาไดทราบแลววา ขาพเจาเปนผถกกลาวหาในเรอง......................................................... ............................................................................................ตามคาสง................................................... ท........../.............เรอง แตงตงคณะกรรมการสอบสวน ลงวนท............เดอน........................พ.ศ. .......... และขาพเจาขอใหถอยคาตามความสตยดงตอไปน................................................................................ ..

ขาพเจาขอรบรองวา คณะกรรมการสอบสวนมไดกระทาการลอลวง ขเขญ ใหสญญา หรอกระทาการใดเพอจงใจใหขาพเจาใหถอยคาอยางใด ๆ และขาพเจาไดบนทกถอยคาทอานใหฟง/ไดอานบนทกถอยคาเองแลว ขอรบรองวาเปนบนทกถอยคาทถกตองจงลงลายมอชอไวตอหนาคณะกรรมการสอบสวน

..........................................................ผถกกลาวหา

(......................................................)

.......................................................บคคลตามขอ ๑๑ ขอ ๒๘ (ถาม) (......................................................)

..........................................................ผบนทกถอยคา (......................................................) ขาพเจาขอรบรองวา...................................................................ไดใหถอยคาและลงลายมอชอตอหนาขาพเจา

........................................................ประธานกรรมการ

(......................................................)

.............................................................กรรมการ

(......................................................) ฯลฯ

.....................................................กรรมการและ เลขานการ (......................................................)

.........................................................ผชวยเลขานการ (......................................................) หมายเหต ๑. ใหใชแบบ สว.๔ นไดทงการบบนทกถอยคาของผถกกลาวหา ตามขอ ๒๓ ขอ ๒๔

๒. ในกรณทผถกกลาวหาใหถอยคารบสารภาพวาไดกระทาการตามทถกกลาวหาใหบนทก

๙๐

ถอยคารบสารภาพรวมทงเหตผลในการรบสารภาพ (ถาม) และสาเหตแหงการกระทา

ไวดวย ๓. การสอบปากคาผถกกลาวหาตองมกรรมการสอบสวนรวมสอบสวนไมนอยกวากงหนง ของจานวนกรรมการสอบสวนทงหมด และใหกรรมการสอบสวนดงกลาวลงลายมอชอ

รบรองไวในบนทกถอยคานนดวย

๔. ถาผบนทกถอยคาเปนกรรมการในคณะกรรมการสอบสวนหรอผชวยเลขานการ ใหผ บนทกถอยคาลงลายมอชอทงในฐานะผบนทกถอยคาและผรบรองการใหถอยคาและ ลายมอชอบคคลตามขอ ๑๑ และ ขอ ๒๘ ๕. ขอความใดไมใชใหตดออก

บนทกถอยคาพยานของฝายกลาวหา/ฝายผถกกลาวหา

เรอง การสอบสวน.............................................ซงถกกลาวหาวากระทาผด

วนยไมรายแรง/อยางรายแรง _______________________________

สอบสวนท................................. วนท..........เดอน........................พ.ศ. ..........

ขาพเจา...........................................................................อาย...............ป สญชาต.................ศาสนา....................อาชพ............................(ระบใหชดเจนวาประกอบอาชพอะไร ทใด ถาเปนขาราชการใหระบตาแหนงและสงกดดวย)อยบานเลขท....................................................... ตรอก/ซอย..................................ถนน..................................แขวง/ตาบล............................................... เขต/อาเภอ.....................................................จงหวด............................................................................. คณะกรรมการสอบสวนไดแจงใหขาพเจาทราบวาขาพเจาเปนพยานในเรอง............................ ...................(ระบชอผถกกลาวหา).......................ถกกลาวหาวากระทาผดวนยไมรายแรง/อยางรายแรง

ตามคาสง...................................(ชอหนวยงานทออกคาสง)..................................ท........../.................... เรอง คณะกรรมการสอบสวน ลงวนท................เดอน...............................พ.ศ. ..............และไดแจงให ขาพเจาทราบดวยวากรรมการสอบสวนมฐานะเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา การใหถอยคาอนเปนเทจตอกรรมการสอบสวนอาจเปนความผดตามกฎหมายหรอมความผดทางวนย

ขาพเจาขอใหถอยคาตามความสตยจรง ดงตอไปน

..................................................................................................................................................

แบบ สว.๕

๙๑

ขาพเจาขอรบรองวา คณะกรรมการสอบสวนมไดกระทาการลอลวง ขเขญ ใหสญญา หรอกระทาการใดเพอจงใจใหขาพเจาใหถอยคาอยางใด ๆ และขาพเจาไดบนทกถอยคาทอานใหฟง/ไดอานบนทกถอยคาเองแลว ขอรบรองวาเปนบนทกถอยคาทถกตองจงลงลายมอชอไวตอหนาคณะกรรมการสอบสวน

.........................(ลายมอชอ)..............พยาน

(......................................................)

.........................(ลายมอชอ)..............ผบนทกถอยคา (......................................................)

ขาพเจาขอรบรองวา....................................................................ไดใหถอยคาและลงลายมอชอตอหนาขาพเจา

.......................................ประธานกรรมการ

(......................................................)

.......................................กรรมการ

(......................................................) ฯลฯ

......................................................กรรมการและ เลขานการ (......................................................)

.......................................................ผชวยเลขานการ (......................................................)

หมายเหต ๑. ใหใชแบบ สว.๕ นไดทงการบนทกถอยคาของผถกกลาวหาและบคคลอนซงมา

ใหถอยคาเปนพยาน

๒.การสอบปากคาพยานตองมกรรมการสอบสวนรวมสอบสวนไมนอยกวากงหนงของ จานวนกรรมการสอบสวนทงหมด และใหกรรมการสอบสวนดงกลาวลงลายมอชอ

รบรองไวในบนทกถอยคานนดวย

๓. ถาผบนทกถอยคาเปนกรรมการใหคณะกรรมการสอบสวนหรอผชวยเลขานการให

๙๒

บนทกถอยคาลงลายมอชอทงในฐานะผบนทกถอยคาและผรบรองการใหถอยคา

๔. ขอความใดไมใชใหตดออก

รายงานการสอบสวน

วนท..........เดอน...........................พ.ศ. .........

เรอง การสอบสวน.......................(ระบชอผถกกลาวหา)......................ซงถกกลาวหาวากระทาผด

วนยไมรายแรง/อยางรายแรง

เรยน ....................(ผสงแตงตงคะะกรรมการสอบสวน)

ตามทไดมคาสง..................(ชอหนวยงานทออกคาสง).....................ท............./....................... เรอง แตงตงคณะกรรมการสอบสวน ลงวนท.......เดอน............................พ.ศ. .................เพอสอบสวน

.............................................(ระบชอผถกกลาวหา)......................................ซงถกกลาวหาวากระทาผด

วนยอยางรายแรง ในเรอง............................................................................ ................................................................................................................................................................

ประธานกรรมการสอบสวนไดรบทราบคาสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนดงกลาว เมอวนท.................เดอน................................พ.ศ. ........และคณะกรรมการสอบสวนไดสอบสวนตามหลกเกณฑและวธการกาหนดในกฎ ก.ค.ศ. วาดวยการสอบสวนพจารณา พ.ศ. ๒๕๕๐ เสรจแลว จงขอเสนอรายงานการสอบสวน ดงตอไปน

๑. มลกรณเรองนปรากฏขนเนองจาก....................................................................................... (มผรองเรยนหรอผรายงานวาอยางไร ในกรณทไดมการสบสวนหรอสอบสวนไดความประการใดใหระบดวย) ๒. คณะกรรมการสอบสวนไดแจงและอธบายขอกลาวหาทปรากฏตามเรองทกลาวหาให............................................(ระบชอผถกกลาวหา)..........................................ผถกกลาวหาทราบแลว

โดย.............................(แจงและอธบายขอกลาวหาทราบวาไดกระทาการใด เมอใด อยางไร และไดแจงโดยวธใด)...................................................................................................................................... ๓. .....................................(ระบชอผถกกลาวหา).......................................ผถกกลาวหาใหไดถอยคาในเบองตนวา...........................................(ใหถอยคาในเบองตนวาอยางไรหรอไมไดใหถอยคาใน

เบองตนดวยเหตผลอยางไร).................................................................................................. ................ ๔. คณะกรรมการสอบสวนไดรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบขอกลาวหาแลวไดความวา................................................พยานใดตามขอ ๓๐ หรองดการสอบสวนพยานหลกฐานใดตามขอ ๓๑ ใหระบพยานทไมสอบสวนหรอพยานหลกฐานทงดสอบสวนนน พรอมทงเหตผลไวดวย) ๕. คณะกรรมการสอบสวนไดแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาให............................................(ระบชอผกลาวหา)............................................ผถกกลาวหาทราบตาม

แบบ สว.๖

๙๓

บนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ลงวนท..........................เดอน.................................... พ.ศ. .......... โดย........................................(อธบายวธการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา).................................................................................. ๖. คณะกรรมการสอบสวนไดใหโอกาสผถกกลาวหาทจะยนคาชแจงขอกลาวหา หรอขอใหถอยคา หรอขอนาสบแกขอกลาวหา แลว...................................(ระบชอผถกกลาวหา)......................... ...................ผถกกลาวหาไดชแจงแกขอกลาวหา/ใหถอยคา/นาสบแกขอกลาวหา................................. .........................(รายละเอยดเกยวกบคาชแจงแกขอกลาวหา หรอการใหถอยคา หรอการนาสบแกขอกลาวหาวาอยางไร และในกรณทไมไดดาเนนการดงกลาวเนองจากเหตผลอยางไร และในกรณทไมไดดาเนนการดงกลาวเนองจากเหตผลอยางไร และไดนาสบแกขอกลาวหาโดยอางพยานหลกฐานซงคณะกรรมการสอบสวนตามคาขอของผถกกลาวหาไดความโดยสรปวาอยางไรหรอไม ไดนาสบแกขอกลาวหาดวยเหตผลอยางไร ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนไมสอบสวนพยานใด หรองดการสอบสวนพยานหลกฐานใด ใหระบพยานทไมสอบสวน หรอพยานหลกฐานทงดสอบสวนนนพรอมทงเหตผลไวดวย และในกรณทผถกกลาวหาใหถอยคารบสารภาพ ใหบนทกเหตผลในการรบสารภาพ

(ถาม) ไวดวย)............................................................................................................... ๗. คณะกรรมการสอบสวนไดประชมพจารณาลงมตแลวเหนวา.............................................. ..........(เปรยบเทยบพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหากบพยานหลกฐานทหกลางขอกลาวหาจะรบฟงพยานหลกฐานใดไดหรอไม เพยงใด โดยอาศยเหตผลอยางไร และผถกกลาวหาไดกระทาผดวนยอยางไรหรอไม ถาผดเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด และควรไดรบโทษสถานใด หยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบตาแหนงหนาทราชการตามมาตรา ๑๑๑ หรอไม อยางไร หรอมเหตอนควรสงสยอยางยงวาผถกกลาวหาไดกระทาผดวนยอยางรายแรง แตการสอบสวนไมแนชดพอทจะฟงลงโทษปลดออก หรอไลออก ถาใหรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการตามมาตรา ๑๑๒ หรอไมอยางไร)..................................

คณะกรรมการสอบสวนจงขอเสนอสานวนการสอบสวนมาเพอโปรดพจารณาดาเนนการตอไป

.........................(ลายมอชอ)..............ประธานกรรมการ

(......................................................)

.........................(ลายมอชอ)..............กรรมการ

(......................................................) ฯลฯ

๙๔

.........................(ลายมอชอ)..............กรรมการและ เลขานการ (......................................................)

หมายเหต ๑. การประชมพจารณาลงมตตามขอ ๓๘ มกรรมการสอบสวนมาปะชมไมนอยกวาสาม

คนและไมนอยกวากงหนงของจานวนกรรมการสอบสวนทงหมด และใหกรรมการ

สอบสวนดงกลาวลงลายมอชอในบนทกน หากกรรมการสอบสวนคนใด มความเหน แยงใหทาความเหนแยงแนบไวกบรายงานการสอบสวน

๒. ขอความใดไมใชใหตดออก

ประมวลกฎหมายแพงและพาะชย

บรรพต ศรชย กฎหมายนนตองใชตามความมงหมายของกฎหมาย หรอบทบญญตของกฎหมาย

- กรณไมมกฎหมายทจะยกมาปรบคดไดใหวนจฉยตามจารตประเพณแหงทองถน / ถาไมมจารต ฯ ใหวนจฉยตามหลกกฎหมายใกลเคยงอยางยง / ถาไมมใหวนจฉยตามหลกกฎหมายทวไป

เหตสดวสย คอ เหตทไมสามารถปองกนได

ดอกเบยถาไมไดกาหนดโดยนตกรรมหรอกฎหมายใหใชอตรารอยละ ๗.๕ ตอป เมอขอความในเอกสารตความไดสองนยใหถอนยทมผลบงคบได

กรณมขอสงสยใหตความในทางทเปนคณ

ผเยาวทานตกรรมตองไดรบความยนยอมของผแทน ฯ

ผเยาวอายสบหาปบรบรณอาจทาพนยกรรมได

การใด ๆ ทบคคลทศาลสงใหเปนบคคลผไรความสามารถกระทาลง การนนเปนโมฆยกรรม

การใด ๆ ทบคคลวกลจรตซงศาลยงไมไดสงใหเปนผไรความสามารถกระทาลงการนนจะเปน

โมฆยะตอเมอกระทาในขณะทบคคลนนจรตวกลอยและคกรณรวาเปนคนวกลจรต

๙๕

บคคลผเสมอนไรความสามารถกระทานตกรรมการเชาหรอใหเชาสงหารมทรพยเกนหกเดอนหรอ

เชาอสงหารมทรพยเกนสามปใหหรอรบการใหโดยเสนหาตองไดรบความยนยอมจากผพทกษ

กรณผพทกษไมยอมใหเสมอนไรความสามารถกระทาการอยางใดอยางหนง ผเสมอนไร

ความสามารถรองขอตอศาล เพอสงอนญาตใหกระทาการไดโดยไมตองไดรบความยนยอมจากผพทกษ

สงหารมทรพย หมายถง ทรพยสนอนนอกจากอสงหารมทรพยและสทธอนเกยวกบทรพยสนนนดวย

ขาวมใชดอกผลธรรมดาของนา (เกดจากแรงงานคน) การใด ๆ มวตถประสงคตองหามชดแจงโดยกฎหมายเปนโมฆะ

การใดแตกตางจากบทบญญตกฎหมายถาไมขดตอความสงบเรยบรอย ฯ ไมเปนโมฆะ

การแสดงเจตนาโดยสาคญผดในสาระสาคญเปนโมฆะ / สาระสาคญเชนลกษณะนตกรรม

ตวบคคล / วตถแหงนตกรรม (สาคญผดในสาระสาคญของนตกรรมวตถ ลกษณะ ตวบคคล) การแสดงเจตนาเพราะถกกลฉอฉลเปนโมฆยะ

การแสดงเจตนาโดยสาคญผดในคณสมบตของบคคลเปนโมฆยะ

การบอกลางโมฆยะหามยกเปนขอตอสบคคลภายนอกผกระทาการโดยสจรต

ถาคกรณฉอฉลทงสองฝายจะบอกลางไมไดหรอเรยกคาสนไหมไมได

การขมขทาใหการแสดงเจตนาเปนโมฆยะแมบคคลภายนอกเปนผขมข โมฆะกรรมไมอาจใหสตยาบนแกกนได

ผมสวนไดเสยจะยกเอาความเสยเปลาของโมฆะกรรมขนกลาวอางกได

การตความการแสดงเจตนาใหเพงเลงเจตนาอนแทจรงยงกวาถอยคาสานวนหรอตวอกษร

การจะคนทรพยสนอนเกดจากโมฆะกรรมใหนาบทบญญตเรองลาภมควรไดมาใชบงคบ

เมอบอกลางโมฆยะกรรมแลวถอวาเปนโมฆะแตเรมแรก คกรณตองกลบสฐานะเดมหรอใหไดรบคาเสยหาย

โมฆยะกรรมเมอพนหนงปนบแตเวลาทอาจใหสตยาบนหรอพนสบปนบแตทานตกรรมจะบอกลางมได

นตกรรมโมฆะทมเงอนไขมชอบดวยกฎหมายหรอขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของ

ประชาชนเปนโมฆะ

สทธเรยกรองขาดอายความลกหนปฏเสธได / อายความทกฎหมายกาหนดไวจะตกลงยนเขาหรอ

ขยายออกไมได

อายความสะดดหยดลงในกรณตอไปน ๑. การรบสภาพหน

๒. การชาระหนบางสวน

๓. เจาหนขอรบชาระหนในคดลมละลาย

๔. การฟองคด

๕. การมอบใหอนญาตโตตลการพจารณา

๖. การกระทาใด ๆ ใหเหนเปนปรยายวายอมรบสภาพหน

หากคดนนม คพษ. ถงทสดยกฟองหรอจาหนายคดหรอถอนฟองถอวาอายความไมเคยสะดดหยดลง

ในขณะอายความจะครบกาหนดถามเหตสดวสยมาขดขวางใหอายความไมครบกาหนดจนกวาจะ

๙๖

พนสามสบวนนบแตเหตสดวสยสนสดลง

ลกหนสละประโยชนอายความไดแตไมกระทบบคคลภายนอก

เมอเรยกรองสทธทเปนประธานขาดอายความใหหนอปกรณขาดอายความดวย

แมสทธเรยกรองทเปนประธานขาดอายความ ผรบจานอง จานา ผทรงสทธยดหนวงหรอบรมสทธเหนอทรพยสนของลกหนมสทธบงคบชาระหนได

การชาระหนทขาดอายความจะเรยกคนมได

อายความทกฎหมายมไดกาหนดไวใหมกาหนดอายความสบป / ฟองตดตามเอาทรพยสนไมมอายความ

เมอไมไดยกอายความขนตอสศาลจะแยกเอาอายความมายกฟองไมได (ปญหาความสงบ ฯ ) สทธเรยกรองอนเกดจาก คพษ. หรอสญญาประนประนอมยอมความใหมกาหนดอายความสบป ผประกอบการคา อตสาหกรรม เกษตรกรรม การปาไมเรยกเอาคาของทสงมอบมอายความสองป ผประกอบกจการโรงแรมหอพก ขายสลากกนแบง ธรกจเชาสงหารมทรพยเรยกเอาคาเชา คาขายอายความสองป ลกจางเรยกเอาคาจางอายความสองป (ประจา ชงคราว ฝกหดรายวน) ทนายความหรอผประกอบวชาชพกฎหมายเรยกเอาคาการงานอายความสองป สทธเรยกรองจากการรบสภาพหนเปนหนงสอหรอใหการประกนอายความสองป / ฟองเอา

เงนเดอน บานาญ อายความ ๕ ป (๙๓ / ๓๓)

หน ดวยอานาจแหงมลหน เจาหนยอมมสทธเรยกใหลกหนชาระหนได การชาระหนดวยการงดเวนการอนใดอนหนงกยอมมได ใหคดเปนอตราแลกเปลยนในวนและสถานทใชเงน

ลกหนขอชาระหนแตเจาหนไมยอมรบโดยปราศจากมลจะอางตามกฎหมายได เจาหนผดนด

เจาหนมสทธไดรบชาระหนจากทรพยสนของลกหนโดยสนเชงรวมทงเงนและทรพยสนอนท บคคลภายนอกคางชาระ

ถาการชาระหนกลายเปนพนวสยซงลกหนตองรบผดชอบ ลกหนตองใชคาสนไหม

ถาการชาระหนกลายเปนพนวสยซงลกหนไมตองรบผดชอบ ลกหนหลดพนจากการชาระหน

หลงกอหนลกหนกลายเปนบคคลไมสามารถชาระหนได การชาระหนกลายเปนพนวสย

หามเจาหนคดดอกเบยระหวางเจาหนผดนด

หนเงนคดดอกเบยไดรอยละ ๗.๕ ตอป - คาบอกกลาวใหชาระหนภายใน ๖ เดอน กาหนดชาระไมแนนอน

- คาบอกกลาวใหไดชาระหนโดยเรว ไมกาหนดเวลา ไมชอบดวยกฎหมาย

มาตรา ๓๗๒ “ถาการชาระหนตกเปนพนวสยเพราะเหตอยางหนงอยางใดซงจะโทษฝายใดฝายหนงกไมไดทานวาลกหนหามสทธไดรบชาระหนตอบแทนไม ผรบชวงสทธยอมใชสทธของเจาหนบรรดาทมอยรวมทงประกนแหงหนไดในนามของตน

เจาหนขอใหเพกถอนนตกรรมททาใหเจาหนเสยเปรยบไดเวนแตผไดลาภงอกมไดรเทาความจรง

ถาเปนการใหโดยเสนหาเพยงแตลกหนรเหตเพกถอนดงกลาวกขอใหเพกถอนได

๙๗

หนยงไมถงกาหนดชาระจะใชสทธยดหนวงมได ผครอบครองทรพยสนของผอนและมหนแกตนเกยวดวยทรพยสนทครองนนผนนยอมมสทธ ยดหนวงไวทงหมดจนกวาจะไดรบชาระหนโดยสนเชง

ผทรงสทธยดหนวงชอบทจะใชสทธตอทรพยสนทงหมดของลกหนทยดหนวงไวจนกวาจะไดรบ

ชาระหนโดยสนเชง

ผทรงบรมสทธชอบทจะไดรบชาระหนกอนเจาหนอน ๆ

บรมสทธสามญเชนคาใชจายเพอประโยชนรวมกน คาปลงศพ คาภาษอากร คาเครองอปโภค

บรโภคประจาวน

บรมสทธของผเชาโรงเรอนยอมอยเหนอสงหารมทรพยในโรงเรอน

ถาบรมสทธสามญหลายรายขดแยงกนใหมลาดบมผลกอนหลงตามมาตรา ๒๕๓

ถามเจาหนลกหนหลายคน ลกหนแตละคนตองรบผดเปนสวนเทา ๆ กน

การปลดหนแกลกหนรวมยอมเปนประโยชนแกลกหนคนอน ๆ ดวยเวนแตตกลงกนเปนอยางอน

ถาเจาหนผดนดแกลกหนรวมยอมเปนคณแกลกหนคนอน ๆ ดวย

ลกหนรวมตางรบผดเปนสวนเทา ๆ กน

สทธเรยกรองยอมโอนกนไดเวนแตสภาพแหงสทธไมไดเปดชองใหโอนได

(กฎหมายไมบงคบเปนหนงสอ)

เมอโอนสทธเรยกรอง สทธจานองจานายอมตกแกผรบโอน

การโอนหนถาไมทาเปนหนงสอไมสมบระ

คาบอกกลาวหรอความยนยอมในการโอนหนจะเปนขอตอสลกหนหรอบคคลภายนอกไดตอ

เมอทาเปนหนงสอ

บคคลภายนอกจะชาระหนกได

บคคลผไมมสวนไดเสยในการชาระหนจะเขาชาระหนโดยฝนใจลกหนหาไดไม (ชาระหนไม

บอกกลาวลกหนไมถอวาขนใจลกหน)แตผมสวนไดเสยชาระหนโดยขนใจลกหนได ถาเจาหนยอมชาระหนเปนอยางอน หนระงบสนไป (เชนชาระดวยเชคหรอโอนเงนเขาบญช) เมอลกหนชาระหนแลวชอบทจะไดรบเวนคนเอกสารหลกฐานแหงหนถาสญหายตองออกใบเสรจใหลกหน

ถาไดเวนคนเอกสารแลวใหสนนษฐานวาหนระงบ

การวางทรพยตองวาง ณ สานกงานวางทรพยประจาตาบลทตองชาระหน

ถาไมมกฎหมายหรอขอบงคบเฉพาะเมอผชาระหนรองขอศาลตองกาหนดสานกงานวางทรพย และแตงตงผรกษาทรพย สทธถอนทรพยศาลสงยดไมได

ระหวางพจารณาคดลมละลายหามมใชสทธถอนทรพยทวาง

ถาเจาหนแสดงเจตนาปลดหนใหลกหนหนนนจะระงบไป

หนทมหลกฐานเปนหนงสอการปลดหนตองทาเปนหนงสอหรอเวนคนเอกสารหรอขดฆาเอกสาร

ถาบคคลสองคนมความผกพนในมลหนอนมวตถแหงหนอยางเดยวกนและหนถงกาหนดชาระ ลกหนฝายใดฝายหนงยอมหลดพนจากหนดวยการหกลบลบหนไดเพยงจานวนทตรงกน

๙๘

คกระฝายหนงสามารถแสดงเจตนาขอหกลบลบหนได (แสดงเจตนาฝายเดยว)

การแปลงหนมชอบดวยกฎหมายหนเดมหาไดระงบไปไม

เมอคกระแปลงหนใหมหนเดมเปนอนระงบและเกดสทธเรยกรองตามขอตกลงใหม

(ออกเชคชาระหนมไดถอวาชาระหน)

การแปลงหนโดยเปลยนตวเจาหนใหบงคบตามบทบญญตกฎหมายวาดวยการโอนสทธ เรยกรอง

การเปลยนตวลกหนจะกระทาโดยขนใจลกหนเดมหาไดไม

ถาสทธและความรบผดในหนรายใดตกแกบคคลคนเดยวกน หนรายนนเปนอนระงบไป

(หนเกลอนกลน) ถาคาสนองมาถงลวงเวลาผเสนอตองบอกกลาววาคาสนองมาถงเนนชาถาไมบอกกลาวถอวา

คาสนองมาถงไมลวงเวลา

ถาคาสนองมาถงลวงเวลาถอวาเปนคาเสนอใหม บคคลใดออกโฆษณาใหคามนวาจะใหรางวลแกผกระทาการใดตองใหรางวลแกผทาการนนสาเรจ

แมผนนจะมไดกระทาเพอเหนแกรางวล

คามนจะใหรางวลอนเปนการประกวดชงรางวลจะสมบรณตอเมอกาหนดเวลาไวในโฆษณาดวย

ใหตความตามประสงคในทางสจรตโดยพเคราะหถงจารตประเพณดวย

ถาการชาระหนตกเปนพนวสยเพราะเหตอยางหนงอนจะโทษเจาหนได ลกหนกหาไดเสยสทธ ไดรบชาระหนตอบแทนไม ขอตกลงเรองยกเวนมใหรบผดในกลฉอฉลเปนโมฆะ

ถาลกหนไดอะไรมาเพราะการปลดหนหรอ เพราะใชคณวฒหรอละเลยไมขวนขวาย เอาอะไรมา

มากนอยเทาใดตองเอามาหกกบหนของตนอนควรจะไดรบชาระหนตอบแทน

มดจาถอวาเปนหลกฐานในการทาสญญาและหลกประกนการทาตามสญญาและรบไดถาไมชาระ

หนแมเหตพนวสยซงฝายนนตองรบผด

เบยประกนทสงเกนสวนศาลปรบลดลงได

การแสดงเจตนาบอกเลกสญญาจะถอนไมได

ผใดจดการงานแทนผอนโดยเขาไมวาขานวานใชโดยไมมสทธตองจดการใหสมประโยชนของตวการ

ถาขดตอประโยชนของตวการตองใชคาสนไหม (จดการนอกสง) บคคลใดไดทรพยสงใดของผอนมาโดยปราศจากมลจะอางตามกฎหมายไดตองคนทรพยแกเขา

การรบสภาพหนถอวาเปนการชาระหน

การชาระหนทขาดอายความแลวมไมมสทธรบคนทรพย ผใดจงใจหรอประมาะเลนเลอกระทาตอผอนโดยผดกฎหมายใหเขาเสยหายตอชวตรางกาย

อนามยเสรภาพทรพยสนหรอสทธอยางใดอยางหนงเปนละเมดตองใชคาสนไหมทดแทน การไขขาวอแพรหลายและฝาฝนตอความจรงเปนทเสยหายแกชอเสยงเกยรตคณหรอทางทามาหา

ไดหรอทางเจรญของเขาตองใชคาสนไหม

นายจางตองรวมกนรบผดกบลกจางในมลละเมดซงลกจางกระทาในทางการทจาง

มาตรา ๔๓๔ นายจางซงไดใชคาสนไหม ฯ แกบคคลภายนอกเพอมลละเมดอนลกจางกระทา

๙๙

ชอบทจะไดชดใชจากลกจาง

บคคลใดครอบครองหรอควบคมยานพาหนะอนเดนดวยเครองจกรกลตองรบผดเพอความเสยหาย

ทเกดจากยาน ฯ นนเวนแตเหตสดวสย

คาสนไหมจะพงใชสถานใดใหศาลวนจฉยตามควรแกพฤตการณและความรายแรงแหงละเมด

สทธเรยกรองจากมลละเมดขาดอายความเมอพนหนงปนบแตเกดเหตละเมดและทราบผทาละเมด หรอสบปนบแตเกดเหตละเมด

แตถามลละเมดมโทษตามกฎหมายอาญาใหถออายความอาญาทยาวกกวาใชบงคบ

ผเสยหายอาจเรยกคาเสยหายจากผเปนตนเหตแหงการละเมดได

ซอขาย

การซอขายอสงรมทรพยถาไมทาเปนหนงสอและจดทะเบยนตอเจาพนกงานเปนโมฆะ (วธนใชถงการซอขายเรอระวาง ๕ ตนขนไป เรอนแพ สตวพาหนะ) สญญาจะซอจะขาย คามนการซอขายทรพยเชนวานนถามไดทาเปนหนงสอ ลงลายมอชอฝายตอง

รบผดหรอไมไดวางมดจาหรอชาระหนบางสวนจะฟองรองบงคบคดหาไดไม บทบญญตในวรรคกอนใชบงคบถงสญญาซอขายสงหารรมทรพยราคา ๒๐,๐๐๐ บาทขนไปดวย

กรรมสทธทรพยสนทซอขายยอมโอนไปยงผซอตงแตขณะทาสญญาซอขายกน

การซอขายทรพยสนซงมไดกาหนดจานวนแนนอนกรรมสทธยงไมโอนไปยงผซอจนกวาจะไดนบ

หมายชงตวงวดหรอคดลอก

การซอขายสงหารมทรพยถาผขายสงมอบทรพยสนนอยกวาผซอจะปดเสยกไดถารบไวตองใชราคา

ตามสวน / ถาสงมอบมากกวาสญญาผซอจะรบไวเพยงตามสญญากไดนอกนนจะปดเสยกไดหรอปดเสยทงหมดกได / ถาผขายสงมอบทรพยสนระคนกบทรพยสนอนผซอจะรบไวเพยงตามสญญากไดนอกนนจะปดเสยกไดหรอปดเสยทงหมดกได

การซอขายอสงหารมทรพยถาผขายสงมองทรพยสนนอยกวาหรอมากกวาสญญาผซอจะปดเสยกไดหรอรบไวแลวใชราคาตามสวนกได / ถาผขายสงมอบทรพยสนขาดหรอลาจานวนไมเกนรอยละหาแหงเนอททงหมดตามสญญาผซอตองรบไวและใชราคาตามสวน แตผซออาจบอกเลกสญญาได ถาหากทราบกอนแลวคงมไดเขาทาสญญา

ถาผซอลมละลายกอนสงมอบผขายชอบทจะยดหนวงทรพยสนไวเวนแตผซอจะหาประกนทสมควรใหได

ถาอสงหารมทรพยตอง คพษ.ของศาลใหอยในบงคบแหงภารจายอมผขายไมตองรบผดเวนแต

ผขายรบรองในสญญาวาทรพยสนนนปลอดจากภารจายอมใด ๆ ทงสน

การขายฝากคอสญญาซอขายซงกรรมสทธในทรพยสนตกไปยงผซอโดยมขอตกลงวาผขายอาจไถ ทรพยนนคนได(ถอวาผซอครอบครองกรรมสทธ) การขายฝากอสงหารมทรพยหามมใชสทธไถเมอพนเวลาสบปนบแตเวลาซอขายหรอพนหาป สาหรบสงหารมทรพย กาหนดเวลาไถอาจขยายไดแตตองไมเกนกาหนดดงกลาว บคคลตอไปนมสทธไถถอนทรพยสนทขายฝาก ๑. ผขายฝากหรอทายาท ๒. ผรบโอนสทธนน

๑๐๐

๓. ผถกระบไวในสญญาขายฝาก

มาตรา ๕๐๓ การขายตามตวอยางตองสงมอบทรพยสนตามตวอยาง

การขายทอดตลาดบรบรณดวยการเคาะไมหรอกรยาอยางอนตามจารตประเพณ ถาผสราคาสงสดไมชาระราคาใหเอาทรพยนนออกขายทอดตลาดอกครงหนงถาไดนอยกวาให ผสราคาคนเดมรบผดสวนทขาด

เมอผทอดตลาดเหนวาราคาทผสสงสดยงไมเพยงพอ อาจถอนทรพยสนจากการทอดตลาดได

ผใหอาจถอนคนการใหไดในกรณตอไปน ๑. ผรบประทษรายตอผใหเปนความผดอาญา ๒. ผรบทาใหผอนเสยชอเสยงหรอหมนประมาท

๓. ผรบบอกปดไมยอมใหสงของจาเปนในการเลยงชพในเวลาทผใหยากไรและผรบยง

สามารถใหได

การเชาอสงหารมทรพยถาไมทาเปนหนงสอลงลายมอชอผรบผดจะฟองรองบงคบคดหาไดไม / ถาเชาอสงหารมทรพยวาสามปหรอตลอดชวตของคสญญา โดยไมทาเปนหนงสอลงลายมอชอผรบผดและจดทะเบยนตอเจาพนกงานจะฟองรองบงคบไดเพยงสามป อสงหารมทรพยหามเชาเกนสามสบปถาเกนสามสบปใหลดลงมาเปนสามสบป อสงหารมทรพยจะตกลงเชาตลอดชวตของคสญญากได

ผเชาจะใหเชาชวงหรอโอนสทธการเชาแกบคคลภายนอกไมได / ถาผเชาฝาฝน ผใหเชาบอกเลก

สญญาได

ผเชาชวงยอมตองรบผดตอผใหเชาโดยตรงหากผเชาชวงใหคาเชาแกผเชาไปกอนจะยกขอตอสผ ใหเชาหาไมได

ถาผเชาไมชาระคาเชาผใหเชาจะบอกเลกสญญาเชากได

สญญาเชาไมกาหนดเวลาคสญญาอาจบอกเลกสญญาเชาไดเมอครบกาหนดชาระคาเชาแตละงวด

แตตองบอกกลาวลวงหนาเปนเวลาพอสมควรแตไมจาตองบอกกลาวลวงหนากวาสองเดอน

สญญาเชาซอถาไมทาเปนหนงสอเปนโมฆะ / ผเชาซอจะบอกเลกการเชาซอเมอใดกไดโดยสงมอบ ทรพยสนทเชาซอกลบคนโดยคาใชจายของตนเอง

ลกจางจงใจขดคาสงนายจาง ละเลยไมนาพาคาสงนายจางเปนอาจณ ละทงการงาน กระทาผด

อยางรายแรง กระทาการอนไมเหมาะสมแกการปฏบตหนาทใหลลวงถกตองและสจรต นายจางจะ

ไลออกโดยมพกตองบอกกลาวลวงหนาหรอใหคาสนไหมทดแทน (ใชควบกบกฎหมายแรงงาน) เมอการจางแรงงานสนสดลงลกจางชอบทจะไดรบใบสาคญแสดงการผานงานและผลงานททา

การจางทาของคอสญญาจางตกลงรบจะทาการงานสงใดสงหนงจนสาเรจแกผวาจางโดยมสนจาง

เพอผลสาเรจแหงการงานททานน

ถาผรบจางเปนผจดหาสมภาระและงานจางพงทลายกอนสงมอบความวนาศตกเปนพบแกผรบจาง

หากความวนาศไมไดเกดจากการกระทาของผวาจาง ในการนสนจางเปนอนไมตองใช ถาผนนจางเปนผจดหาสมภาระและงานทจางพงทลายกอนสงมอบความวนาศตกเปนพบแกผ วาจางหากความวนาศมไดเกดจากการกระทาของผรบจาง ในการนสนจางเปนอนไมตองใช

๑๐๑

ผขนสงไมตองรบผดในเงนทองตราธนบตรอญมณและของมคาอยางอน ๆ หากมไดบอกราคาหรอ

สภาพของไวในขณะสงมอบแกตน

ทรพยสนทยมหากผยมเอาไปใชการอยางอนนอกการเปนปกตหรอนอกจากการอนปรากฏในสญญา เอาไปใหบคคลภายนอกใชสอย เอาไปไวนานกวาทควร ผยมตองรบผดในเหตททรพยสนนน

สญหายหรอบบสลายแมเปนเหตสดวสยเวนแตถงอยางไรทรพยสนนนตองสญหายหรอบบสลาย

อยนนเอง

ยม

การยมใชสนเปลองเปนการโอนกรรมสทธทรพยสนทยมโดยจะคนทรพยสนทตกลงกน

การกเงนกวา ๒,๐๐๐ บาท ถาไมทาเปนหนงสอลงลายมอชอผรบผดจะฟองรองบงคบคดหาไดไม การรบฝากผรบฝากตองระมดระวงสงวนทรพยสนทฝากนนเสมอนประพฤตในกจของตน / ถารบ

ฝากมบาเหนจจาตองใชความระมดระวงและฝมอเปนพเศษเพอสงวนรกษาทรพยสน

ผรบฝากทเอาทรพยสนออกใชเองหรอเอาไปใหบคคลภายนอกใชตองรบผดในความเสยหายแมเปนเหตสดวสยเวนแตถงอยางไรทรพยสนนนยอมสญหายหรอบบสลายอยนนเอง

ผรบฝากชอบทจะยดหนวงทรพยสนทฝากจนกวาจะไดรบชาระหนทคางแกตนเกยวกบการฝากทรพย

การฝากทรพยไมจาเปนตองทาเปนหนงสอ

ผรบฝากเงนตองคนเงนแกผฝากจนครบจานวนแมเงนนนจะสญหายดวยเหตสดวสยกตาม การคาประกนคอสญญาทบคคลภายนอกผกพนตนตอเจาหนเพอชาระหนเมอลกหนไมชาระหนนน

การคาประกนมไดเฉพาะหนอนสมบรณ สญญาคาประกนถามไดมหลกฐานเปนหนงสอลงลายมอชอผคาประกนเปนสาคญจะฟองรองบงคบ

คดหาไดไม การคาประกนหนอยางไมจากดความรบผดยอมคมดอกเบยและคาสนไหมทดแทนทลกหนคาง

ชาระและคาภาระตดพน

เมอลกหนผดนดเจาหนชอบจะเรยกใหผคาประกนชาระหนแตนนแตผคาประกนจะขอใหลกหน

ชาระหนกอนกไดเวนแตลกหนตกเปนบคคลลมละลายหรอไมปรากฏวาลกหนไปอยแหงใดใน

ราชอาณาจกร

มาตรา ๖๘๘ แมจะเรยกใหลกหนชาระหนตามมาตรากอน แตผคาประกนพสจนไดวาลกหนมทาง

จะชาระหนไดและไมเปนการยากจะบงคบเจาหนตองบงคบจากทรพยสนของลกหนกอน

อายความสะดดหยดลงถาเปนโทษตอลกหนยอมเปนโทษแกผคาประกนดวย

ผคาประกนยกขอตอสของลกหนขนตอสเจาหนได

เมอผคาประกนชาระหนแลวยอมมสทธไลเบยเอาจากลกหนและเขารบชวงสทธของเจาหนบรรดา

มเหนอลกหนนนดวย

ผคาประกนชาระหนแทนโดยไมบอกกลาวลกหนและลกหนมาชาระซาอกผคาประกนไมมสทธ ไลเบยเอาจากลกหนแตจะฟองเจาหนเพอคนลาภมควรไดเทานน

เมอหนระงบผคาประกนยอมหลดพนจามความรบผด

ถาการกระทาของเจาหนเปนเหตใหผคาประกนเขารบชวงสทธของเจาหนทใหไวขณะทาสญญาคา

๑๐๒

ประกนไมได ผคายอมหลดพนจากความรบผดเพยงเทาทเสยหายแตการน

นอกจากเจาของทรพยสนในขณะนนใครอนจะจานาหาไดไม ( ปรบบทใกลเคยง) นอกจากเจาของ

ทรพยสนในขณะนนใครอนจะจานองหาไดไม (อาจมอบอานาจได) ผคาประกนหนมกาหนดชาระแนนอนและเจาหนยอมผอนเวลาใหลกหนโดยผคาประกนมไดตกลง

เรองผอนเวลา ผคาประกนยอมหลดพนจามกความผด (ฎกา.....สญญากาหนดชาระหนภายในหกเดอน...ไมแนนอน)

จานอง ผรบจานองชอบทจะไดรบชาระหนจากทรพยทจานองกอนเจาหนสามญโดยไมตองพเคราะหวา

ทรพยสนทจานองจะโอนไปยงบคคลภายนอกแลวหรอหาไม อนอสงหารมทรพยอาจจานองไดไมวาประเภทใด ๆ

สงหารมทรพยตอไปนอาจจานองได

๑. เรอกาปน

๒. เรอนแพ

๓. สตวพาหนะ

๔. สงหารมทรพยซงกฎหมายบญญตใหจดทะเบยนเฉพาะการ

สญญาจานองตองทาเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท ผจานองจะชาระหนจานองเปนงวด ๆ กไดยกเวนตกลงเปนอยางอน

ถาผรบจานองยนยอมจะโอนทรพยสนสวนใดสวนหนงโดยปลอดจานองกได

จานองยอมครอบทรพยทงปวง

จานองยอมไมครอบถงโรงเรอนทปลกภายหลงจานองเวนแตตกลงกนไวในสญญา

สทธจานองยอมเปนใหญกวาภารจายอมทจดทะเบยนภายหลงจานอง

บคคลหลายคนจานองทรพยประกนหนรายเดยวกนถาผรบจานองปลดหนใหผจานองคนหนง

ผจานองคนหลง ๆ ยอมหลดพนจากความรบผดเพยงเทาทเสยหายแตการนน

ผรบจานองจะบงคบจานองตองบอกกลาวลวงหนาแกลกหนกอนเปนเวลาพอสมควร

(ประมาณ ๑ เดอน) ผรบโอนทรพยทจานองจะไถถอนทรพยทจานองกไดถามใชลกหนหรอผคาประกนหรอทายาทของ

บคคลดงกลาว

การชาระหนจานอง การตกลงแกไขเปลยนแปลงจานอง หนจานองตองจดทะเบยนตอพนกงาน

เจาหนาท มฉะนนหามยกเปนขอตอสบคคลภายนอก

สาหรบผรบจานองแมเมอหนทประกนขาดอายความกบงคลจานองไดแตจะบงคบดอกเบยทคาง

ชาระเกนหาปหาไดไม การจานาคอการทผจานาสงมอบสงหารมทรพยทจานาแกผรบจานาเพอประกนการชาระหน

ผรบจานาชอบทยดของทจานาไวทงหมดจนกวาจะไดรบชาระหน

๑๐๓

ผรบจานานาทรพยทจานาออกใชเอง ยอมใหบคคลภายนอกทาเชนนนตองรบผดในความสญหาย

หรอบบสลายแมเปนเหตสดวสยเวนแตจะพสจนไดวาถงอยางไรคงตองสญหายหรอบบสลายอยนนเอง

การจานาไปประทวนสนคายอมกระทาไดดวยการสลกหลงโดยไมตองสงมอบสนคาและแจงสลก

หลงในใบรบของคลงสนคาดวย

เมอสลกหลงจานาใบประทวนสนคาแลวสามารถจานาสนคาดวยการสลกหลงใบรบของจากคลงสนคาอกชนหนงกได

ตวแทนมอานาจกระทาการแทนตวการตามสญญาจะแสดงออกชดหรอโดยปรยายกได

ตวการใชผไรความสามารถเปนตวแทน ตวการยอมผกพนกจการทตวแทนกระทา

ในเหตฉกเฉนตวแทนมอานาจกระทาการแทนตวการไดทงสนเพอปองกนมใหตวการตองเสยหาย

ตวแทนไมมสทธไดรบบาเหนจเวนแตตกลงกนในสญญาหรอธรรมเนยมทเคยปฏบตมบาเหนจ

ตวแทนชวงยอมรบผดตอตวการโดยตรง

ตวแทนกระทาการโดยปราศจากอานาจนอกเหนอขอบอานาจยอมไมผกพนตวการ ตวแทนตองรบ

ผดเองเวนแตบคคลภายนอกรวาตวแทนกระทาการโดยปราศจากอานาจ

ตวแทนกระทาการโดยปราศจากอานาจนอกเหนอขอบอานาจตวแทนตองรบผดโดยลาพงตนเอง

ความเปนตวแทนระงบเมอบอกเลกหรอถอนอานาจตวแทน

ตวแทนบอกเลกเองไดหรอตวการเพกถอนอานาจตวแทน

บคคลไรความสามารถเปนตวแทนคาตางไมไดเวนแตไดรบมอบอานาจโดยชอบ

กจการทตวแทนคาตางไดกระทาลงไปยอมผกพนตวการโดยตรง

บคคลใดตกลงจะใหบาเหนจแกนายหนาเพอชชองใหไดเขาทาสญญาตองรบผดใชคาบาเหนจ

เมอสญญาไดทาสาเรจเนองจากการชชองหรอการจดการนน ๆ / ถาสญญามเงอนไขนายหนาจะเรยกบาเหนจยงไมได

นายหนามสทธไดรบคาใชจายทเสยไปตอเมอไดตกลงกนไวในสญญาจะมไดทากนสาเรจ

ตวนายหนาไมตองรบผดในการชาระหนซงไดกระทาตอกนเพราะตนเปนสอเวนแตจะมไดบอกชอ

ฝายหนงใหอกฝายหนงร สญญาประนประนอม ฯ ถาไมมหลกฐานเปนหนงสอลงลายมอชอฝายตองรบผดหรอตวแทนฝาย

นนจะฟองรองบงคบคดหาไดไม สญญาประนประนอม ฯ ทาใหหนเดมระงบและเกดสทธเรยกรองตามขอตกลงใหม (มาตรา ๘๕๒) หน ตวเงนหรอเอกสารอนมมลหนจากการพนนไมสมบรณ เชน เชคสงจายหนแชร การพนน

สญญาประกนภย คอ สญญาซงบคคลคนหนงตกลงจะใชคาสนไหมหรอเงนในกรณทวนาศภยหากมขนในอนาคตและบคคลอกคนหนงตกลงจะสงเบยประกนภย

สญญาประกนภยถาผเอาประกนภยไมมสวนไดเสยยอมไมมผลผกพนคสญญา / ผเอาประกนภย

กบผรบประโยชนจะเปนบคคลคนเดยวกนกได

สญญาประกนภยถาไมมหลกฐานเปนหนงสอลงลายมอชอผรบผดหรอตวแทนฝายนนจะฟองรอง

บงคบคดหาไดไม ทาสญญาประกนภยพรอมกนสองรายหรอกวานน ผรบประโยชนชอบทจะไดรบคาสนไหมเสมอ

จานวนวนาศจรงเทานน

๑๐๔

ถาทาสญญาประกนภยสองรายหรอกวานนสบเนองเปนลาดบผรบประกนรายแรกตองรบผดกอน

ผรบประกนภยตองรบผดตามสวน

กอนเรมเสยงภยผเอาประกนภยจะบอกเลกสญญาประกนภยกไดแตผรบประกนภยชอบทจะไดรบ

เบยประกนภยกงจานวน

เมอวนาศภยเกดจากความประมาทเลนเลออยางรายแรงของผเอาประกนภย ผรบประกนภยไม ตองรบผด

ถาวนาศภยเกดจากบคคลภายนอก เมอผรบประกนภยใชคาสนไหมทดแทนไปเพยงใดกรบชวง

สทธของผเอาประกนภยไดเพยงนน (ประกนอบตเหต) สญญาประกนภยในการรบขนยอมคมภยทอาจเกดขนระหวางผขนไดรบของ ไปจนสงมอบของ

ใหผรบตราสง

ถงแมการขนสงตองหยดลงชวขณะหรอจะตองเปลยนทางหรอวธขนสงโดยเหตจาเปน สญญา

กยอมสมบรณ ผรบประกนภยรบผดไมเกนสญญาประกนภย

แมผเอาประกนภยมใชผรบประโยชนเองผเอาประกนภยมสทธโอนประโยชนแหงสญญาแกบคคล

อกคนหนงไดเวนแตไดสงมอบกรมธรรมแกผรบประโยชนและผรบประโยชนแสดงเจตนาถอเอาประโยชนแหงสญญาแลว

ถามรณภยเกดจากบคคลภายนอก ผรบประกนภยจะเรยกเอาคาสนไหมจากบคคลภายนอกหาได

ไม แตสทธของทายาทผมรณะไมสญสนไป

กรณผเอาประกนภยไมกาหนดผรบประโยชน จานวนเงนจะพงใชใหถอเปนสนทรพยสวนหนงแหง

กองมรดกกรมธรรมกาหนดผรบประโยชนเฉพาะเบยประกนภยทสงไปแลวเทานนจกเปนสนทรพยแหงกองมรดก

ตวเงน

มาตรา ๙๐๐ผลงลายมอชอในตวเงนตองรบผดตามเนอความในตวเงน

ผทรง คอ ผมตวเงนในครอบครองในฐานะผรบเงน รบสลกหลงรวมทงผถอดวย

ตวแลกเงนชนดผถอยอมโอนแกกนโดยการสงมอบ

การสลกหลงโอนบางสวนเปนโมฆะ / การสลกหลงมเงอนไขถอวาไมมเงอนไข

การรบรองทาดวยการเขยนคาวา “รบรองแลว” หรอลงลายมอชอผจายดานหนาตวแลกเงนกใชไดแลว ผจายรบรองแลวขดฆากองสงมอบใหผทรงถอเปนการบอกปดการรบรอง

แตถาผจายแจงเปนหนงสอแกผทรงหรอคสญญากอนวาตนรบรองตวเงนกอนขดฆา ผจายยงตอง

ผดตามขอความในตวเงน

การรบอาวลยอมทาใหกนดวยการเขยนลงในตวเงนหรอใบประจาตอ

การลงลายมอชอหนาตวเงนถอเปนอาวลเวนแตเปนลายมอชอผจายหรอผสงจาย

มาตรา ๑๐๐๗ ถาขอความหรอคารบรองในตวเงนมผแกไขขอสาคญซงคสญญาทงปวงทตองรบ

ผดมไดยนยอมเปนวนเสยไป แตยงใชบงคบไดตอคสญญา ผทาการแกไขหรอยนยอมและผสลกหลง

ในภายหลงนนดวย

๑๐๕

ตองระบวาอาวลผใดถาไมระบถอวาอาวลผสงจาย

ผรบอาวลยอมตองรบผดเชนเดยวกบบคคลทตนประกน

ตวแลกเงนพงใชเงนในวนทถงกาหนด

ผทรงตวแลกเงนยอมผอนเวลาใหผจาย ผทรงสนสทธไลเบยแกคสญญาคนกอน

เมอบคคลใชเงนตามกาหนดยอมหลดพนจากความรบผดเวนแตกระทาการโดยฉอฉลหรอประมาท

เลนเลออยางรายแรง / ผใชเงนตามตวตองพสจนวาไดมการสลกหลงตดตอกนไมขาดสายแตไมจาตองพสจนลายมอผสลกหลง

เมอมการใชเงนเพอแกหนาตามตวแลกเงน จะสลกหลงตอไปอกไมไดแตรบชวงสทธของผทรงได

บรรดาผสลกหลงรายอนยอมหลดพนจากความรบผด

มาตรา ๙๖๗ ในเรองตวแลกเงนนน ผสงจาย ผรบรอง ผสลกหลงหรอผรบอาวลตองรวมกน

รบผดตอผทรง

การยนตวแลกเงน การทาคาคดคาน ถามเหตจาเปนมาขดขวาง ใหยดเวลาออกไปอกได

เชค

ใหนาบทบญญตในหมวด ๒ วาดวยตวแลกเงนมาบงคบใชกบเชคเพยงเทาทไมขดกน

ธนาคารตองใชเงนตามเชคทผเคยคากบธนาคารออกเบกแกตน เวนแต

๑. ไมมเงนในบญช

๒. ยนเชคใหใชเงนเมอพนหกเดอน

๓. มคาบอกกลาววาเชคสญหายหรอถกลกไป

หนาทของธนาคารสนสดลงเมอ ๑. มคาบอกหามการใชเงน

๒. รวาผสงจายตาย

๓. รวาศาลมคาสงรกษาทรพยชวคราว

ถาเชคมเสนขนานขดขวางดานขางถอวาเปนเชคขดครอม ตองใชเงนเฉพาะธนาคารเทานน

มาตรา ๙๙๗ ถาเชคขดครอมใหแกธนาคารกวา ๑ แหงขนไป ใหธนาคารบอกปดการใชเงนเวน

แตขดครอมแกธนาคารในฐานะตวแทนเรยกเกบเงน

เชคหามเปลยนมอใหโอนทางนตกรรม ผทรงเชคหามเปลยนมอ ผทรงไมมสทธดกวาผสงมอบเชค

ผใดไดเชคขดครอมและมคาวา “หามเปลยนมอ” ผนนไมมสทธในเชคดกวาผสงมอบเชค

ลงลายมอชอปลอมอนหนงในตวเงนไมกระทบถงความสมบระของลายมออน ๆ ในตวเงน

ถาธนาคารใชเงนตามตวเงนโดยสจรต ปราศจากประมาทเลนเลอใหถอวาธนาคารใชเงนไป

โดยถกระเบยบ

ผใดจะอาศยแสวงสทธอยางหนงอยางใดเหนอลายมอชอปลอมหรอลงลายมอชอโดยปราศจาก

(มาตรา ๑๐๐๘) อานาจหาใดไม แตไมกระทบถงการใหสตยาบนการลงลายมอชอโดยปราศจากอานาจ ทงนตามมาตรา ๑๐๐๘

หนสวนและบรษท

๑๐๖

หนในหางหนสวน ฯ ไมตกทอดทายาทเวนแตเงนคาหน

หนใน บจก. ตกทอดทายาททางมรดก

ผเปนหนสวนของ หสม. ตองมสงใดสงหนงมาลงหน (แรงงานกถอเปนหนสวน)

หสม. ตองมสงใดสงหนงมาลงหนจะเปนเงนหรอทรพยสนอนกได

หนสวนคนใดลงแตแรงงานเปนหนและสญญาเขาหนมไดตราคาคาแรงงาน ตองแบงปนกาไรตาม

สดสวนเสมอภาคกบผลงหนดวยเงนหรอทรพยสนอน

ถาผเปนหนมไดตกลงกนในกระบวนการจดการหาง ฯ หนสวนทกคนยอมจดการหาง ฯ ไดทกคน

ถาทนของ หสม. ลดนอยลงไป เพราะคาขายขาดทน หามแบงเงนปนผลหรอ แกหนสวน

จาพวกจากด ความรบผดจนกวาทนทขาดหายไปจะไดคนมาเตมจานวน

ถาไดตกลงกนวาจะใหหนสวนหลายคนจดการหาง ฯ หนสวน ผจก. แตละคนจะจดการหาง ฯ นน

กไดแตจะกระทาการอนใดทหนสวน ผจก. อกคนหนงทกทวงมได

ถาผเปนหนสวนอนมไดเปน ผจก. เออมเขามาจดการงานของหาง ฯ หรอหนสวนทเปน ผจก.

กระทาลวงชอบอานาจของตน ใหบงคบดวยบทบญญตแหง ปพพ. นวาดวยจดการงานนอกสง

หามมใหหนสวนประกอบการอยางเดยวกนและเปนการแขงขนกจการของหาง ฯ ถาฝาฝนจะเรยก

เอาผลกาไรหรอคาทดแทนกได

ผเปนหนสวนออกจากหาง ฯ ไปแลวยอมตองรบผดในหนหาง ฯ ไดกอขนกอนทตนออกจากหาง ฯ ไป

บคคลเขามาเปนหนสวนยอมตองรบผดในหนทหาง ฯ กอขนกอนตนเขาเปนหนสวน

หนสวนจาพวกจากดความรบผดตองลงหนเปนเงนหรอทรพยสนอน

ผทจะเปน ผจก. ของ หจก. ตองเปนหนสวนจาพวกไมจากดความรบผด

หนสวนจาพวกจากดความรบผดจะประกอบการคาขายอยาเดยวกบ หจก.กได

ผถอหนใน บจก. ประกอบการคาขายอยางเดยวกบกจการของ บจก. โดยมไดรบความยนยอมของท ประชมใหญถอวาหนหาไดไม

ทรพยสน มาตรา ๑๒๙๙ การไดมาโดยนตกรรมซงอสงหารมทรพยหรอทรพยสทธเกยวกบอสงหารมทรพย ไมบรบรณเวนแตจะไดทานตกรรมเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท(ผรบโอนไมม สทธดกวาผโอน) การไดมาซงอสงหารมทรพยหรอทรพยสทธเกยวกบอสงหารมทรพยโดยวธอนนอกจากนตกรรม

ถายงไมจดทะเบยนจะมการเปลยนแปลงทางทะเบยนไมไดและหามยกขนตอสบคคลภายนอกผได

สทธมาโดยเสยคาตอบแทนและสจรตและไดจดทะเบยนสทธโดยสจรต

มาตรา ๑๓๐๐ ถาไดมการจดทะเบยนการโอนอสงหารมทรพยหรอทรพยสทธเกยวกบ

อสงหารมทรพยเปนทางเสยเปรยบแกบคคลผอยในฐานะอนควรจะใหจดทะเบยนการโอนอยกอน

บคคลนนอาจเรยกใหเพกถอนการจดทะเบยนนนได แตถาเปนการโอนอนมคาตอบแทนโดยสจรต ไมวากรณจะเปนประการใดจะเรยกใหเพกถอนทะเบยนไมได

บคคลหลายคนเรยกเอาอสงหารมทรพยเดยวกนโดยอาศยหลกธรรมสทธตางกน ถาทรพยสนตก

อยในครอบครองของบคคลใดยอมมสทธยงกวาคนอน / มาตรานไมใชบงคบกรณทรพยสนหาย

๑๐๗

หรอทไดมาโดยการกระทาผด

มาตรา ๑๓๐๘ ทดนแปลงใดเกดทงอกรมตลงยอมเปนทรพยสนของเจาของทดนแปลงนน บคคลใดสรางโรงเรอนในทดนผอนโดยสจรตเจาของทดนเปนเจาของโรงเรอนแตตองใชคา

ทดนเพมขนแกผสราง

ผใดสรางโรงเรอนในทดนผอนโดยไมสจรตตองทาทดนใหเปนตามเดมแลวสงคนเขาของทดน

แตเจาของทดนจะเลอกสงคนตามทเปนอยกไดแตตองใชคาโรงเรอนหรอคาแหงทดนทเพมขน

บคคลใดสรางโรงเรอนรกลาทดนผอนโดยสจรตตองเสยคาใชทดนและจดทะเบยนภาระจายอม

ถาสรางโรงเรอนนกลาทดนผอนโดยไมสจรตเจาของทดนจะเรยกใหรอถอนออกไปโดยผสราง

เปนผออกคาใชจายกได บคคลใดปลกสรางโรงเรอนในทดนของตนโดยสมภาระของผอนบคคลนนเปนเจาของโรงเรอนแต

ตองใชคาสมภาระ

มาตรา ๑๓๐๙ เกาะในทะเลสาบ ในทางนา หรอนานนาในประเทศ ทองทางนาทตนเขน ถอเปน

ทรพยสนของแผนดน

อสงหารมทรพยทจดทะเบยนไวในทะเบยนทดนบคคลผมชอในทะเบยนเปนผมสทธครอบครอง

ถาเอาสงหารมทรพยมารวมเขากนจนแบงแยกมไดถอวาทกคนเปนเจาของรวมตามสวนคาแหง

ทรพยของตน

บคคลใดเอาสมภาระผอนมาทาสงใดขนใหมเจาของสมภาระเปนเจาของสงนนแตตองใช

คาแรงงาน

สทธของผซอทรพยสนโดยสจรตในการขายทอดตลาดตามคาสงศาลหรอเจาพนกงานรกษา

ทรพยมเสยไปแมภายหลงจะพสจนไดวาทรพยสนนนมใชของจาเลย ลกหนตาม คพษ. หรอผลมละลาย

สทธของผไดเงนตรามาโดยสจรตมเสยไปแมภายหลงจะพสจนไดวาเงนนนมใชของบคคลผโอนใหมา

บคคลผซอทรพยสนจากการขายทอดตลาดหรอในทองตลาดหรอจากพอคาของชนดนนไมจาตอง

คนแกเจาของทแทจรงเวนแตเจาของจะชดใชราคาทซอมา

แดนกรรมสทธกนทงเหนอและใตพนดน

ทดนแปลงใดมทดนแปลงอนลอมอยจนไมมทางออกสสาธาระะ เจาของทดนจะผานทดนแปลง

ทลอมอยออกสทางสาธาระะไดโดยวธทาทางผานแตพอสมควรตามความจาเปนและเสยหายตอ

เจาของทดนแปลงทลอมอยใหนอยทสด (ทางจาเปนไมตองจดทะเบยนสทธ)

ทดนแปลงใดมทางออกแตตองขางสระบงทะเลหรอทชนใหใชขอความวรรคตนบงคบ

ทรพยสนรวมเปนเจาของหลายคนใหสนนษฐานไวกอนวาผเปนเจาของรวมมสวนเทากนและมสทธ จดการทรพยสนรวมกน

เจาของรวมจะจาหนายจานองหรอกอภารตดพนสวนของตนกได แตถาจะจานองจานาจาหนาย

หรอกอภารตดพนทงหมดตองไดรบความยนยอมจากเจาของรวมทกคน ถามไดรบความยนยอม

เชนวานนแตภายหลงไดเปนเจาของทรพยสนนนแตผเดยวใหถอวานตกรรมเปนอนสมบระ

บคคลใดยดถอทรพยสนโดยเจตนาเพอตนบคคลนนไดซงสทธครอบครอง

๑๐๘

บคคลใดครอบครองทรพยสนตดตอกนสองคราวใหสนนษฐานวาครอบครองตดตอกนตลอดเวลา

ถาผครอบครองถกแยงการครอบครองโดยมชอบยอมมสทธฟองรองเรยกคนการครอบครองภายใน

หนงปเวนแตอกฝายหนงมสทธดกวา

สทธครอบครองยอมโอนแกกนโดยการสงมอบ (แตถามการซอขายดวยไร มาตรา ๔๕๖) ผใดครอบครองอสงหารมทรพยของผอนตดตอกนเปนเวลาสบปดวยความสงบเปดเผยดวยเจตนา

เปนเจาของ ผนนไดกรรมสทธ ผใดครอบครองอสงหารมทรพยของผอนตดตอกนเปนเวลาหาปดวยความสงบเปดเผยดวยเจตนา

เปนเจาของ ผนนไดกรรมสทธ ทรพยสนอนไดมาโดยการกระทาความผดหรอผรบโอนไมสจรตจะไดกรรมสทธโดยอายความตอเมอ

พนอายความอาญาหรอแพง (อนไหนยาวกวาใหถอเอาอนนน) ถาโอนการครอบครองแกกนผรบโอนนบเวลาครอบครองรวมกนได / ยกเวนขอบกพรองตอสได ภารจายอม

อสงหารมทรพยอาจตกอยในภารจายอมอนเปนเหตใหเจาของอสงหารมทรพยตองยอมรบกรรม

บางอยางหรองดใชสทธบางอยางในทรพยสนนนเพอประโยชนแกอสงหารมทรพยอน (มาตรา ๑๓๘๗) เจาของสามายทรพยจะเปลยนแปลงภารยทรพยหรอสามายทรพยใหเกดภารเพมไมได

ความตองการของเจาของสามายทรพยเปลยนแปลงไปเจาของสามายทรพยจะทาใหเกดภารเพมแก. ภารยทรพยหาไมได

ภารจายอมยอมตดไปกบสามายทรพย (ถามไดกาหนดไวเปนอยางอนในนตกรรม) ภารจายอมยาย ไมไดภารจายอมตกตดไปกบสามายทรพย ภารจายอมสวนทไมใชเจาของจะเรยกใหพนจากภารจายอมกได

ถาภารทรพยหรอสามายทรพยสลายไปทงหมดทานวาภารจายอมยอมสนไป

ถาภารจายอมหมดประโยชนแกสามายทรพยภารจายอมยอมสนไปแตกลบเปนประโยชนภายหลงทาน

วาภารจายอมกลบมขนอกแตตองไมพนอายความสบป (ทางสาธารณะตดผานไมถอวาภารจายอมหมดประโยชน) สทธอาศยจะกอใหเกดมกาหนดเวลาหรอตลอดชวตของผอาศยกได ถากาหนดเวลาตองไมเกนสามสบ

ป ถาเกนตองลดลงมาเปนสามสบป สทธเหนอพนดนมกาหนดไมเกนสามสบปถาเกนใหลดลงมาเปนสามสบป สทธอาศยโอนกนไมไดแมทางมรดก / สทธเกบกนโอนกนไมไดแมทางมรดก

สทธเกบกนจะกอใหเกดมกาหนดเวลาหรอตลอดชวตของผทรงสทธกได

ถามกาหนดเวลาตองไมเกนสามสบปถาเกนใหลดลงมาเปนสามสบป สทธเกบกนถาผทรงสทธตายสทธเกบกนยอมสนไป

สทธอาศยถาผทรงสทธตายสทธอาศยยอมสนไป

ถามไดกาหนดเปนอยางอนในนตกรรมภารตดพนจะโอนกนไมไดแมทางมรดก (สทธอาศย สทธเกบเงน)

๑๐๙

ครอบครว (หมน , สมรส, หยา, รบรองบตร, บตร, บตรบญธรรม) การหมนทาไดตอเมอชายหญงอาย ๑๗ ปบรบรณขนไป การฝาฝนเปนโมฆะ

การหมนจะสมบรณตอเมอฝายชายมอบหรอโอนของหมนใหฝายหญง ในการนของหมนตก

เปนของฝายหญงฝายใดผดสญญาหมนฝายนนตองรบผด

สนสอดเปนทรพยสนทฝายชายมอบใหบดามารดา ผรบบตรบญธรรมหรอผปกครองของฝายหญง

เปนการตอบแทนในการสมรส

ขอตกลงเรองเบยปรบในการผดสญญานนเปนโมฆะ

ถาคหมนตายกอนสมรสอกฝายหนงจะเรยกคาทดแทนมไดและไมตองคนของหมน

เมอมเหตสาคญเกดแกฝายหญงทาใหชายไมควรสมรสแกฝายหญง หญงตองคนของหมน

ศาลอาจอนญาตใหสมรสกอนอาย ๑๗ ปได

ญาตสบสายโลหตตรงขนไปหรอลงมา พนองรวมบดามารดาหรอรวมแตบดาหรอมารดาจะสมรสกนไมได

คนวกลจรต คนไรความสามารถจะสมรสไมได

ผรบบตรบญธรรมจะสมรสกบบตรบญธรรมไมได / ถาบตรบญธรรมสมรสกบผรบบตรบญธรรม

ทาใหความเปนบตรบญธรรมสนสดลง

การสมรสในตางประเทศระหวางคนสญชาตไทยหรอฝายใดฝายหนงมสญญาชาตไทยจะทาตาม

แบบกฎหมายแหงประเทศนนหรอกฎหมายไทยกไดและในการนใหพนกงานทตหรอกงสลไทยเปน

ผรบจดทะเบยน

สามภรรยาถามไดทาสญญากนไวในเรองทรพยสนกอนสมรส ความสมพนธเรองทรพยสนใหบงคบ

ตาม ปพพ. น เมอสมรสแลวจะเปลยนแปลงสญญากอนสมรสไมไดเวนแตไดรบอนญาตจากศาล

สญญากอนสมรสถามไดจดแจงในทะเบยนสมรสหรอมไดทาเปนหนงสอลงลายมอชอและพยาน

อยางนอยสองคนแนบทายทะเบยนสมรสเปนโมฆะ

ขอความในสญญากอนสมรสไมมผลกระทบกระเทอนถงสทธบคคลภายนอกผกระทาการโดยสจรต

ดอกผลของสนสวนตวเปนสนสมรส

การใดตองทาเปนหนงสอ ความยนยอมตองทาเปนหนงสอดวย (การจดการสนสมรส) นตกรรมทเกยวกนสนสมรสซงคสมรสอกฝายหนงทาโดยปราศจากความยนยอม อาจใหสตยาบน

ไดหรอฟองรองใหเพกถอนได (๑ ป) สามภรรยาไมมอานาจทาพนยกรรมยกเลกสนสมรสเกนสวนของตนแกบคคลใดได

ถาสามภรรยาทมอานาจจดการสนสมรส ไดจดการสนสมรสเปนทเสยหายถงขนาด ไมอปการะ

เลยงดอกฝายหนง มหนสนลนพนตวเกนกงหนงของสนสมรส ขดขวางการจดการสนสมรสโดยไมม

เหตผลสมควร มพฤตการณปรากฏจะทาความหายนะแกสนสมรส อกฝายหนงรองขอใหศาลสงใหตนเปน ผจก. สนสมรสหรอสงแยกสนสมรสได

หนรวมของสามภรยาใหชาระหนสนจากสนสมรสและสนสวนตวตามลาดบ

ดอกผล ของสนสวนตวหลงจากแยกสนสมรสแลวถอวาเปนสนสวนตว

คพษ. เทานนทแสดงวาการสมรสเปนโมฆะ

การสมรสในขณะทฝายใดฝายหนงมคสมรสเปนโมฆะ ผมสวนไดเสยรองขอใหศาลพพากษาวาการ

๑๑๐

สมรสเปนโมฆะได

การสมรสทเปนโมฆะไมกอใหเกดความสมพนธทางทรพยสนระหวางสามภรรยา

การสมรสสนสดลงดวยการหยา ความตายหรอศาลพพากษาเพกถอนการสมรส

บดามารดายนยอมใหบตรสมรสแลวจะขอใหเพกถอนการสมรสไมได / ผมสวนไดเสยขอใหเพก

ถอนการสมรสได การสมรสโดยถกขมขเปนโมฆะ ถาพนหนงปไมขอเพกถอนการสมรสสทธขอ เพกถอนเปนอนระงบ

เมอม คพษ. เพกถอนการสมรส การสมรสยอมสนสดเมอม คพษ. ถงทสดแตไมกระทบสทธ บคคลภายนอกเวนแตจดทะเบยนเพกถอนการสมรส

เหตฟองหยา

๑. สามยกยองหญงอนฉนภรรยา

๒. ภรรยามช ๓. ประพฤตชวอยางรายแรง

๔. ทารายบพการหรอหมนประมาท

๕. ทงรางเกนหนงป ๖. สมครใจแยกกนอยเกนสามป ๗. มสภาพรางกายอนไมอาจรวมประเวณได

๘. ไมอปการะเลยงดอกฝายหนงตามสมควร

๙. สามหรอภรยาวกลจรตเกนสามปยากทจะหายได เหตฟองหยา ๑,๒ ถาอกฝายหนงมสวน ใหเกดขนหรอยนยอมจะฟองหยาไมได

การหยาโดยความยนยอมตองทาเปนหนงสอและพยานลงลายมอชออยางนอยสองคน

กรณหยาโดยยนยอมใหสามภรรยาทาความตกลงเปนหนงสอวาฝายใดเปนผใชอานาจปกครองบตรคนใด

การหยาโดย คพษ. ใหศาลชขาดดวยวาใหฝายใดใชอานาจปกครองบตรโดยคานงถงความผาสก

และประโยชนของบตรเปนสาคญ

กรณผใชอานาจปกครองบตรหรอผปกครองบตรประพฤตตนไมสมควร ศาลมอานาจสงเปลยนตว

ผปกครองได

สนสมรสทคสมรสฝายหนงจาหนายไปเพอประโยชนแกตนฝายเดยวหรอทาใหคสมรสออกฝายหนง

เสยหาย ใหคสมรสฝายททาใหเสยหายชดใชจากสนสมรสหรอสนสวนตว

เดกเกดขณะหญงเปนภรยาชายหรอภายใน ๓๑๐ วนนบแตการสมรสสนสดลงถอวาเปนบตรโดย

ชอบดวยกฎหมายของชายผเปนสามหรอเคยเปนสาม ชายผเปนสามหรอเคยเปนสามจะฟองคดไมรบบตรไมไดถาตนเปนผแจงในทะเบยนหรอจดหรอยอมใหมการแจงดงกลาว

เมอฟองใหรบรองบตรภายในอายความมรดกและศาลม คพษ.วาเปนบตร ยอมมสทธไดรบมรดก

ผตายในฐานะทายาทโดยธรรมลาดบท ๑ (ผสบสนดาน) บตรทเกดจากมารดามไดสมรสจะเปนบตรโดยชอบตอเมอจดทะเบยนสมรสหรอบดาจดทะเบยนวาเปนบตรหรอศาล ม คพษ. วาเปนบตร

การจดทะเบยนวาเดกเปนบตรตองไดรบความยนยอมจากเดกและมารดาเดก

๑๑๑

การฟองคดขอใหรบเดกเปนบตรโดยชอบดวยกฎหมายกระทาไดในกรณตอไปน

๑. มการขมขนกระทาชาเราฉดคราลกพาหญงมารดา

๒. เมอมเอกสารแสดงวาเดกเปนบตร

๓. เมอบดามารดาอยกนดวยกนอยางเปดเผย

๔. เมอมพฤตการณทรกนทวไปวาเปนบตรเชนบดาใหการอปการะเลยงด ยนยอมใหใช นามสกลของตนเอง

๕. เมอมการรวมประเวณในชวงเวลาทหญงมารดานนอาจตงครรภได

ฟองรบรองบตร การฟองขอใหรบเดกเปนบตรกรณเดกอายไมครบ ๑๕ ปบรบรณและไมมผแทน ญาตสนทของเดก

หรอพนกงานอยการจะรองขอใหศาลตงผแทนเฉพาะคดเพอฟองคดแทนเดกกได

การเปนบตรชอบดวยกฎหมายมผลนบแตวนสมรส / วนจดทะเบยนเปนบตร / วนทศาลม คพษ.

ถงทสดวาเปนบตร

บตรจะฟองบพการเปนคดแพงหรออาญาไมไดแตชอบทจะรองขอให อยการยกคดขนวาได

(ฟองในฐานะสวนตวไมไดแตหากเปนการถกคาสงศาลเรยกเขามาเปนคความหรอขอเขาเปนโจทก รวมไมตองหามตามมาตราน) บคคลใดจะโอนทรพยสนใหผเยาวหรอโดยพนยกรรมหรอใหโดยเสนหาซงมเงอนไขใหบคคลอน

นอกจากผปกครองเปน ผจก. จนกวาผเยาวจะบรรลนตภาวะกได เพอประโยชนแหงมาตรานใหถอวาบตรบญธรรมของคสมรสเปนบตรทเกดจากคสมรส

การถอนอานาจผปกครองไมทาใหพนจากหนาทในการอปการะเลยงดผเยาว ผปกครองมไดคราวหนงเพยงคนเดยวเวนแตมพนยกรรมกาหนดใหมผปกครองหลายคน ศาลม อานาจตงไดตามความจาเปน

ผปกครองเปนผแทนโดยชอบธรรมของผอยในปกครอง

ผเยาวอายสบหาปอาจรองขอถอนอานาจผปกครองไดหรอญาต อยการรองขอกได

ผอยในปกครองมบรมสทธเหนอทรพยสนของผปกครองเพอชาระหนทคางแกตน (ลาดบท ๖)

การรบบตรบญธรรม ผจะรบบตรบญธรรมตองมอายไมตากวา ๒๕ ปบรบรณและตองมอายแกกวาผจะเปนบตรบญ

ธรรมสบหาป เปนอยางนอยและตองไดรบความยนยอมจากบดามารดาและคสมรสของผจะเปน

บตรบญธรรม

ผจะรบบตรบญธรรมตองไดรบความยนยอมจากคสมรส ถาคสมรสไปจากถนทอยหรอหาตวไมพบ

ตองรองขอใหศาลสงอนญาตแทนคสมรส

ผเยาวจะเปนบตรบญธรรมของหลายคนไมไดเวนแตเปนบตรบญธรรมของคสมรสของผรบบตรบญธรรม

เมอผเยาวเปนบตรบญธรรมทาใหบดามารดาโดยกาเนดหมดอานาจปกครอง / บดามารดาบญ

๑๑๒

ธรรมรบมรดกของบตรบญธรรมไมได

ถาบตรบญธรรมตาย บดามารดาบญธรรมเรยกทรพยทใหคนได (จากกองมรดก) เพยงเทาท คงเหลอจากการชาระหนของกองมรดกแลว) บตรบญธรรมรบมรดกแทนไมไดแตบตรของบตรบญธรรมรบมรดกแทนทบตรบญธรรมได

คดฟองเลกการรบบตรบญธรรมกระทาไดเมอฝายใดฝายหนงจงใจละทงอกฝายหนงไปเกนหนงป บตรบญธรรมอาย ๑๕ ปบรบรณอาจฟองเลกการรบบตรบญธรรมไดเอง ถาอายไมครบ ๑๕ ปบรบรณใหบดามารดาโดยกาเนดมอานาจฟองแทน

สทธในการรบคาอปการะเลยงดจะสละหรอโอนไมไดและไมอยในขายแหงการบงคบคด

มรดก

เมอบคคลใดตายมรดกยอมตกทอดแกทายาท

กองมรดกของผตายไดแกทรพยสนทกชนด สทธหนาทและความรบผดตาง ๆ เวนแตโดย

กฎหมายหรอโดยสภาพเปนการเฉพาะตว

ทายาทรบผดในหนของเจามรดกไมเกนกวาทรพยมรดกทตกแกตน

เดกทเกดมารอดอยภายใน ๓๑๐ วนนบแตเจามรดกตายถอวาเปนทารกในครรภมารดาในเวลา

ทเจามรดกตาย

ผทตอง คพษ. ถงทสดวากระทาหรอพยายามกระทาใหเจามรดกถงแกความตายโดยเจตนาตองถก

กาจดมใหไดรบมรดก (มใหรบมรดกหลงเจามรดกตาย) ผทปลอม ปดบง ทาลายพนยกรรม ฉอฉลหรอขมขใหทาหรอเพกถอนพนยกรรมตองถกกาจดมให

รบมรดก

การตดมใหรบมรดกทาไดโดยพนยกรรมหรอทาเปนหนงสอมอบไวใหพนกงานเจาหนาท (ถอนได)

ผเยาว ผวกลจรต ผไรความสามารถ ผเสมอนไรความสามารถจะสละมรดกหรอรบมรดกอนมคา

ภาระตดพนหรอเงอนไขมไดเวนแตไดรบอนญาตจากบดามารดา ผปกครอง ผอนบาลหรอผพทกษ

การสละมรดกตองทาเปนหนงสอหรอทาสญญาประนประนอม สละเพยงบางสวนไมได ถอนไมได

เมอผใดสละมรดก ผสบสนดานมรดกไดตามสทธของตน

ถาผรบพนยกรรมสละมรดก ผสบสนดานไมมสทธรบมรดกแทนท (ถกตดมใหรบมรดก)

ทายาทคนใดแมไดรบมรดกตามพนยกรรมกยงมสทธเรยกเอาสวนโดยธรรมจากทรพยมรดกอน ๆ อก พระภกษจะเรยกเอามรดกในฐานะทายาทโดยธรรมไมไดเวนแตจะสกออกมา แตพระภกษรบ

พนยกรรมได

ทรพยสนของพระภกษทไดมาระหวางอยในสมณเพศ เมอภกษมรณภาพยอมตกเปนสมบตของวด

เวนแตพระภกษจะจาหนายไประหวางมชวตหรอพนยกรรม

บตรนอกกฎหมายทบดารบรองแลวและบตรบญธรรมใหถอวาเปนผสบสนดานเหมอนกบบตรท

ชอบดวยกฎหมาย

๑๑๓

ทายาทโดยธรรมมหกลาดบ แตละลาดบมสทธไดรบมรดกกอนหลงดงตอไปน ๑. ผสบสนดาน

๒. บดามารดา

๓. พนองรวมบดามารดา

๔. พนองซงรวมแตบดาหรอมารดา

๕. ปยาตายาย

๖. ลงปานาอา

เมอทายาทยงมชวตอยหรอมผรบมรดกแทนทในลาดบหนง ๆ ทายาทลาดบถดไปไมมสทธไดรบมรดก แต... บดามารดาทมชวตอย มสทธรบมรดกชนเดยวกบบตร

คสมรสทมชวตอยมสทธรบมรดกชนเดยวกบบตร

การรบมรดกแทนท ผสบสนดานชนเดยวกนมสทธไดรบสวนแบงเทากน

ถามทายาท (๑) หรอมผรบมรดกแทนท คสมรสมสทธรบมรดกเหมอนทายาทชนบตร

ถาไมมทายาท (๑) แตมทายาท (๒) (๓) คสมรสมสทธรบมรดก ๑/๒

ถามทายาท (๔) (๕) (๖) และมชวตอยหรอมผรบมรดกแทนท คสมรสมสทธรบมรดก ๒/๓

ถาไมมทายาทลาดบท (๑)-(๖) คสมรสมสทธรบมรดกทงหมด

ถาทายาทตาม มม.๑๖๒๙ ลาดบท (๑) (๓) (๔) (๖) ตามหรอถกกาจดมใหรบมรดก ให

ผสบสนดานรบมรดกแทนท

ทายาทลาดบท (๒) (๕) ตายหรอถกกาจดมใหรบมรดกกอนเจามรดกตาย ถามทายาทลาดบ

เดยวกนมชวตอย ใหสวนแบงทรพยมรดกทงหมดตกแกทายาทนนเทานน หามมใหมการรบมรดกแทนทกนตอไป (ถาถกกาจดหลงเจามรดกตาย รบมรดกแทนทได)

ทายาทโดยธรรมเทานนมสทธรบมรดกแทนท

สทธการรบมรดกแทนทกนไดเฉพาะแตผสบสนดานโดยตรง

พนยกรรม พนยกรรม คอ การแสดงเจตนากาหนดการเผอตายในเรองทรพยสนของตนเองหรอในการตาง ๆ อนจะมผลบงคบตามกฎหมาย

ผเขยนหรอผเปนพยานในพนยกรรมจะเปนผรบมรดกตามพนยกรรมไมได (การพมพดดกถอวา

เปนการเขยนพนยกรรม)

ความสามารถของผทาพนยกรรมใหพจาระาแตในเวลาททาพนยกรรม

ความสามารถของผรบพนยกรรมใหพจาระาแตในเวลาทผทาพนยกรรมถงแกความตายเทานน

พนยกรรมตองทาเปนหนงสอ ลงวนเดอนป ลายมอชอตอหนาพยานสองคนในขะะนน

การทาพนยกรรมเมอมพฤตการณพเศษ เชน ตกอยในอนตราย ภาวะสงคราม โรคระบาด การทา

พนยกรรมตองมพยานอยางนอยสองคนอยพรอมกน ณ ทนน

พยานสองคนตองรบรองลายมอชอผทาพนยกรรมในขะะนน (ลายพมพนวมอ แกงได

ถอเสมอนลายมอชอ)

๑๑๔

การทาพนยกรรมระหวางสงครามใหนายทหารสญญาบตรมอานาจหนาทเชนเดยวกบกรมการอาเภอ

ผทยงไมบรรลนตภาวะ ผวกลจรต คนหหนวกเปนใบหรอจกษบอดทงสองขางจะเปนพยานใน

พนยกรรมไมได พนยกรรมมผลเมอผทาพนยกรรมตายหรอกาหนดเงอนไขบงคบเรยกรองกนไดภายหลง

เงอนไขสาเรจกอนผทาพนยกรรมตายพนยกรรมมผล ถาสาเรจหลงผทาพนยกรรมตายขอกาหนด

ในพนยกรรมเปนอนไรผล

พนยกรรมจะกาหนด ผจก. มรดกไวกได

การตงผปกครองทรพยตองมใชผปกครอง บดามารดา ผอนบาลหรอผพทกษ

(ไมเปนผแทนโดยธรรม) ผทาพนยกรรมจะเพกถอนพนยกรรมทงหมดหรอบางสวนกได

ขอกาหนดในพนยกรรมยอมตกไปเมอผรบพนยกรรมตายกอนผทาพนยกรรม

พนยกรรมทผเยาวอายไมครบ ๑๕ ปบรบรณทาขนเปนโมฆะ

พนยกรรมทบคคลทศาลสงใหเปนผไรความสามารถทาขนเปนโมฆะ

พนยกรรมทผวกลจรตทศาลยงไมสงวาเปนบคคลไรความสามารถกระทาจะเปนโมฆะกตอเมอ

พสจนไดวา ผทาจรตวกลอยในขณะทาพนยกรรม

ถาผรบพนยกรรมตายกอนผทาพนยกรรม ขอกาหนดในพนยกรรมเปนอนตกไป

หามฟองใหเพกถอนขอกาหนดในพนยกรรมเมอพนสามเดอนภายหลงผทาพนยกรรมตายและ

โจทกรเหตแหงการเพกถอนหรอภายหลงทโจทกรเหตแหงการเพกถอน อยางไรกด หามฟองคด เชนนเมอพนสบปนบแตทาพนยกรรม

ผทไมบรรลนตภาวะ วกลจรต ลมละลายจะเปน ผจก. มรดกไมได ผจก. มรดกไมมสทธไดรบบาเหนจเวนแตพนยกรรมหรอทายาทขางมากกาหนดไว ผจก. มรดกไมจาตองเปนทายาท

ผมสวนไดเสยจะรองขอใหเพกถอนพนยกรรมกไดกอนการแบงปนมรดกเสรจสนลง

ผจก. มรดกจะลาออกตองไดรบอนญาตจากศาล

คดเกยวกบการจดการมรดกหามฟองเมอพน ๕ ปนบแตการแบงมรดกเสรจสนลง ผจก. มรดกชอบทจะฟองคดหรอแกฟอง เรยกเกบหนสนทคางชาระ แบงปนมรดก

ทายาทพงรบผดชาระหนของเจามรดกไมเกนกวาทรพยมรดกทตกแกตน

ใหสนนษฐานไวกอนวาทายาทมสวนเทากนในกองมรดกทยงไมแบง

ถาไมมทายาทโดยธรรมหรอผรบพนยกรรมหรอการตงมลนธตามพนยกรรม ใหมรดกตกทอด

แกแผนดน

หามฟองคดมรดกเมอพนกาหนดหนงปนบแตเจามรดกตายหรอเมอทายาทรหรอควรรถงความตายของเจามรดก

คดฟองเรยกตามขอกาหนดในพนยกรรมมใหฟองเมอพนกาหนด ๑ ปนบแตผรบพนยกรรมร

หรอควรรถงสทธของตนตามพนยกรรม

อยางไรกดหามฟองเมอพนสบปนบแตเจามรดกตาย

ทายาท ผจก. มรดกหรอผมสวนไดเสยในกองมรดก ชอบทจะยกอายความหนงปเปนขอตอสได

๑๑๕

เจาหนถอวาเปนผมสวนไดเสยในกองมรดกของลกหนทไมมทายาท

ถาสทธเรยกรองของเจาหนทมตอเจามรดกมกาหนดอายความยาวกวา ๑ ป มใหเจาหนฟองรอง

เมอพนกาหนด ๑ ป นบแตเจาหนรหรอควรรถงความตายของเจามรดก

ทายาทคนใดครอบครองมรดกทยงไมแบงมสทธเรยกใหแบงมรดกไดแมจะลวงพนอายความ มาตรา ๑๗๕๔

136

ประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง

บรรพต ศรชย

4.เขตอ านาจศาล มลคดเกดในเรอไทย อากาศยานไทยนอกราชกอาณาจกร ใหศาลแพงมเขตอ านาจศาล กรณจ าเลยมไดมภมล าเนาในราชอาณาจกร ถาจ าเลยเคยมภมล าเนาในราชอาณาจกรสองปกอนเสนอค าฟองถอวาทนนเปนภมล าเนาจ าเลย/ถาจ าเลยเคยประกอบกจการหรอประกอบกจการในราชอาณาจกรโดยตนเองหรอตวแทน ถอวาสถานประกอบการสองปกอนฟองเปนภมล าเนาจ าเลย ใหเสนอค าฟองตอศาลทจ าเลยมภมล าเนาหรอศาลทมลคดเกดขนในเขตอ านาจศาล ค าฟองเกยวกบอสงหารมทรพยใหฟองตอศาลทอสงหารมทรพยตงอยในเขตอ านาจศาลหรอศาลทจ าเลยมภมล าเนา(รวมทงสทธเกยวกบอสงหารมทรพย) ไมวาจ าเลยจะมภมล าเนาในราชอาณาจกรหรอไม ถามสทธฟองคดตงแตสองศาลขนไป ถามลคดเกยวของกน โจทกหรอผรองจะเสนอค าฟอง/ค ารองตอศาลใดกได

คความมรณะ ถาคความมรณะ ใหศาลเลอนการพจารณาจนกวาทายาทหรอผจก.มรดกหรอผปกครองทรพยจะขอเขามาแทนทคความ(โดยศาลมค าสงเรยกเขามาหรอมค าขอภายในหนงป) ถาไมมค าขอดงกลาวใหศาลสงจ าหนายคดออกจากสารบบความ

57.รองสอด บคคลภายนอกอาจเขามาในคดดวยการรองสอด ดวยสมครใจเอง ถกเรยกเขามาตามค าขอหรอค าสงศาลเพราะมสวนไดเสยตามกฎหมายหรอเพอยงใหไดรบความคมครอง รบรอง หรอบงคบตามสทธของตน (กอนศาลมคพษ.หรอในชนบงคบคด) 156 ผใดจ านงฟองคดอยางคนอนาถา ใหยนตอศาลชนตนพรอมกบค าฟองและสาบานตนตอศาลวาตนไมมทรพยสนพอทจะเสยคาธรรมเนยมได ถาตกเปนคนยากจนภายหลงจะยนค าขอเมอใดกได ถาปรากฏตอศาลภายหลงวา ผฟองหรอตอสคดอยางคนอนาถามทรพยพอทจะเสยคาธรรมเนยมศาลไดอยแลวในขณะยนค าฟองหรอตอสคดอยางคนอนาถาหรอกอนศาลวนจฉยชขาด ศาลมอ านาจยดหรออายดทรพยสนทงหมดหรอบางสวนเพอรอการวนจฉยเรองคาธรรมเนยมได

ถอนฟอง ทงฟอง เมอโจทกถอนฟอง ทงฟอง ไมมาศาลในวนนดพจารณา ไมหาประกนมาให คความฝายใดฝายหนงหรอทงสองฝายขาดนดตามมาตรา 198 200 201 ใหศาลจ าหนายคดออกจากสารบบความ คดฟองเรยนอสงหารมทรพย ใหพงใหใจวาเปนค าฟองชนดเดยวกนกบฟองจ าเลย ถาโจทกชนะคด ศาลจะมค าสงขบไลจ าเลยและบรวารทอยบนอสงหารมทรพยกได

137

การฟอง การพจารณาคดหรอชขาดตดสนคดเปนครงแรกตองกระท าในศาลชนตน เวนแตจะมกฎหมายบญญตเปนอยางอน

ถอนฟอง กอนจ าเลยยนค าใหการ โจทกอาจถอนฟองไดโดยยนค าบอกกลาวเปนหนงสอตอศาล การถอนฟองยอมลบลางผลแหงการฟองและกระบวนพจารณาอนๆแตยนฟองใหมไดภายใตบทบญญตกฎหมายอนวาดวยอายความ ภายหลงจ าเลยยนค าใหการแลวโจทกขอถอนฟอง หามศาลอนญาตโดยไมไดฟงจ าเลยหรอผรองสอด ถาถอนฟองเนองจากมการประนประนอมยอมความใหศาลอนญาตตามค าขอ

แกฟอง โจทกหรอจ าเลยจะแกไขค าฟอง ค าใหการ ขออางหรอขอเถยงในค าฟองหรอค าใหการทยนตอศาลแลวกไดในกรณตอไปน 1.เพมหรอลดทนทรพย 2.สละขอหาหรอเพมเตมฟองใหสมบรณ 3.ยกขอตอสขนใหมเปนการแกขอหาเดม การขอแกไขค าฟอง ค าใหการ ตองยนกอนวนชสองสถานหรอกอนวนสบพยานอยางนอยเจดวนกรณไมมการชสองสถาน เวนแตไมอาจยนค ารองไดกอนนนหรอเปนการแกไขในเรองเกยวกบความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน หรอแกไขขอผดพลาดผดหลงเลกนอย

ฟองซอน หามคความเสนอค าฟองเพมเตมหรอฟองแยงภายหลงยนค าฟองเดมแลว เวนแตค าฟองเดมกบค าฟองภายหลงจะเกยวของกนพอทจะรวมการพจารณาชขาดตดสนเขาดวยกนได

ฟองซ า กรณมค าพพากษาถงทสดแลว หามคความเดยวกนรอรองฟองกนอกในประเดนทศาลไดวนจฉยโดยอาศยเหตเดยวกน เวนแตเปนกระบวนพจารณาในชนบงคบคด หรอคพษ.หรอค าสงก าหนดวธการชวคราวซงอยในบงคบทจะแกไขเปลยนแปลงได หรอคพษ.หรอค าสงยกฟองโดยไมตดสทธโจทกฟองใหมภายในอายความ

การด าเนนกระบวนพจารณาซ า เมอศาลมค าพพากษาหรอค าสงชขาดประเดนแหงคดแลว หามด าเนนกระบวนพจารณาในศาลนนในประเดนทไดวนจฉยชขาดตดสนไปแลว เวนแต 1.แกไขขอผดพลาดผดหลงเลกนอย

138 2.การพจารณาใหมซงไดพจารณาวนจฉยชขาดตดสนไปฝายเดยว 3.การยน การยอมรบหรอไมยอมรบอทธรณ ฏกา การบงคบคด 4.ศ.อท.หรอศาลฎกาสงคดคนศาลลางใหพจารณาพพากษาใหม 5.การบงคบคดตามค าพพากษาหรอค าสง

177.ขาดนดยนค าใหการ ใหจ าเลยยนค าใหการตอศาลภายใน 15 วนนบแตไดรบค าฟอง จ าเลยจะฟองแยงมาในค าใหการกได ถาไมเกยวกบฟองเดมใหศาลสงใหฟองเปนคดตางหาก เมอจ าเลยไมยนค าใหการภายในก าหนดเวลา ใหถอวาขาดนดยนค าใหการ ถาจ าเลยขาดนดยนค าใหการ ใหโจทกยนค าขอภายใน 15 วนนบแตวนครบก าหนดยนค าใหการ เพอใหศาลมคพษ.ใหตนชนะคดโดยขาดนด ถาไมมค าขอใหศาลสงจ าหนายคดออกจากสารบบความ ศาลจะพพากษาใหโจทกชนะคดไมไดเวนแตค าฟองโจทกมมลและไมขดตอกฎหมาย ในการนศาลมอ านาจยกขอกฎหมายเกยวกบความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดขนมาวนจฉยได ถาจ าเลยทขาดนดยนค าใหการ มาศาลกอนวนจชยชขาดคด ถาศาลเหนวามไดจงใจขาดนดหรอมเหตผลอนสมควร ใหศาลอนญาตใหยนค าใหการภายในก าหนดเวลา และด าเนนกระบวนพจารณาใหม 199 ว. 1 ถาจ าเลยขาดนดยนค าใหการโดยมไดแจงศาลหรอไมมเหตผลอนสมควร ใหศาลด าเนนกระบวนพจารณาตอไป ซงจ าเลยจะถามคานพยานหลกฐานทอยระหวางสบพยานได แตจะน าสบพยานหลกฐานของตนหาไดไม 199 ว.2 จ าเลยทแพคดเนองจากขาดนดยนค าใหการ ถามไดยนอทธรณจะขอพจารณาใหมกไดภายใน 15 วน นบแตวนสงค าบงคบตามคพษ.หรอค าสง เวนแตศาลเคยสงพจารณาใหมมาครงหนงแวหรอค าขอพจารณาใหมตองหามตามกฎหมาย 199 ตร กรณจ าเลยขาดนดยนค าใหการ ถาศาลเคยมค าสงพจารณาใหมาครงหนงแลวตามค าขอของจ าเลย จ าเลยจะขอพจารณาใหมไมได 199 ว. 3 กรณจ าเลยมไดยนค าใหการตาม 199ว.1 หรอศาลไมอนญาตใหยนค าใหการตาม 199 ว.2 หรอศาลเคยมค าสงใหพจารณาใหมตามค าขอของจ าเลยทขาดนดตาม 199 ตร จ าเลยจะขอยนค าใหการหรอขอพจารณาใหมไมได 198 ตร ในคดทจ าเลยบางคนขาดนดยนค าใหการ ใหศาลพจารณาพพากษาชขาดตดสนโดยขาดนดระหวางโจทกกบจ าเลยทขาดนดยนค าใหการ และด าเนนคดระหวางโจทกกบจ าเลยทยนค าใหการตอไป

139

แตถามลคดเปนการช าระหนทไมอาจแบงแยกได ใหรอการพจารณาพพากษาโดยขาดนดไวกอน เมอพจารณาพพากษาคดทจ าเลยยนค าใหการเสรจแลว กใหศาลพจารณาพพากษาไปตามรปคดส าหรบจ าเลยทกคน 198 ว. 4 จ าเลยทขาดนดยนค าใหการไมมาศาลในวนนดสบพยานของคความอน มใหถอวาขาดนดพจารณา 206 ระหวางพจารณาคดฝายเดยว คความทขาดนดพจารณามาศาลหลงเรมสบพยานไปบางแลวและประสงคทจะด าเนนคด ถาศาลเหนวามไดจงใจหรอมเหตผลอนสมควรและไมเคยมค าสงใหพจารณาใหมตามค าขอฝายนน ใหศาลสงใหพจารณาใหม ถาขาดนดอกจะขอพจารณาใหมไมได ถาขาดนดโดยจงใจหรอไมไดแจงศาล หรอไมมเหตผลสมควร หรอค าขอพจารณาใหมตองหามตามกฎหมาย ใหศาลด าเนนกระบวนพจารณาตอไป

การขอพจารณาใหม เมอศาลไดรบค าขอพจารณาใหม ใหศาลงดการบงคบคดไวกอนโดยแจงใหจพง.บงคบคดทราบ เมอศาลอนญาตใหพจารณาคดใหม คพษ.เดม ค าสง การบงคบคดทด าเนนไปแลวเปนอนเพกถอน

การขาดนดพจารณา ถาคความฝายใดฝายหนงไมมาศาลในวนนดสบพยานและไมไดรบอนญาตใหเลอนคด ถอวาคความฝายนนขาดนดพจารณา ถาขาดนดพจารณาโดยมไดแจงศาล หรอจงใจหรอไมมเหตผลอนสมควร ไมมสทธขอพจารณาใหม กรณคความทงสองฝายจงใจขาดนดพจารณา ใหศาลสงจ าหนายคดออกจากสารบบความ (หามโจทกอทธรณค าสงจ าหนายคด) ถาศาลสงโดยผดหลง โจทกอทธรณได ถาโจทกขาดนดพจารณาใหศาลสงจ าหนายคดเวนแตจ าเลยแจงศาลในวนสบพยานวาประสงคทจะด าเนนคดกระบวนพจารณาตอไป ถาจ าเลยขาดนดพจารณาใหศาลด าเนนกระบวนพจารณาฝายเดยว

174. ทงฟอง ในกรณตอไปนถอวาโจทกทงฟอง ไมรองขอใหสงหมายเรยกใหแกคดแกจ าเลยและไมแจงศาลทราบเหตแหงการเพกเฉยภายใน 7 วนนบแตยนค าฟอง 2.โจทกเพกเฉยไมด าเนนคดภายในเวลาอนสมควรโดยไดสงค าสงโจทกโดยชอบแลว ถาโจทกทงฟองใหศาลจ าหนายคดออกจากสารบบความ

การอทธรณ ฎกา

140 กรณอทธรณเฉพาะขอกฎหมายใหขออนญาตยนอท.โดยตรงตอศาลฎกา ถาศ.ตนเหนวาเปนการอท.เฉพาะขอกฎหมายใหสงส านวนไปศ.ฎกา ถาศ.ฎกาเหนวาเปนอท.ปญหาขอเทจจรงใหสงส านวนไปใหศ.อท.วนจฉย เวนแตมคความอนยนอท.ดวย หามศาลอนญาตใหอท.ขอกฎหมายอยางเดยว คดทมทนทรพยพพาทไมเกนหาหมนบาทหรอไมเกนจ านวนทพรฎ.ก าหนด หามอท.ปญหาขอเทจจรง เวนแตผพพากษาทนงพจารณาในศ.ตนท าความเหนแยงหรอรบวาวามเหตควรอท.ได ถาไมมความเหนแยงหรอรบรองตองไดรบอนญาตจากอธบดศาลผพพากษาศาลชนตน บทบญญตในวรรคกอนไมใชบงคบในคดทเกยวดวยสทธสภาพบคคล ครอบครวหรอฟองปลดเปลองทกขอนไมอาจค านวณเปนราคาเงนได เวนแตฟองขบไลออกจากอสงหารมทรพยทมคาเชาหรออาจใหเชาไดไมเกนเดอนละสพนบาทหรอพรฎ.ก าหนด ขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทจะอทธรณตองกลาวอยางชดแจง แตตองเคยยกขนวามาแลวในศ.ตน ทงเปนสาระส าคญแกคดอนควรแกการวนจฉย ค าสงไมรบหรอคนค าคความ วนจฉยชขาดเบองตนซงท าใหคดเสรจไปทงเรอง ไมเปนค าสงระหวางพจารณา และใหอยในบงคบของการอท.คพษ.หรอค าสง ค าสงปรบไหม จ าขง กกขง คมครองประโยชนของคความระหวางพจารณา ไมรบหรอคนค าคความ หรอวนจฉยเบองไมท าใหคดเสรจไปทงเรอง คความอทธรณ.ไดภายในหนงเดอนนบแตมคพษ.หรอค าสง การยนอทธรณ ไมเปนการทเลาการบงคบคดแตคความอาจยนค าขอทเลาการบงคบคดไดตอศ.อท.กอนมคพษ. ศ.อท.อาจมค าสงทเลาการบงคบคดไดกรณมเหตฉกเฉนโดยไมตองฟงคความอกฝายหนง ถา.ศ.ตนไมรบอทธรณ คความอาจยนอท.ค าสงได หามศ.อท.มค าสงแสดงวาจ าเลยขาดนดยนค าใหการเพราะไมยนค าแกอท. คพษ.ยอมผกพนผรองสอดเขามาในคด เมอศ.อท.มคพษ.หรอค าสง ใหยนฎกาภายในหนงเดอน คดททนทรพยพพาทในชนฎกาไมเกนสองแสนบาทหรอไมเกนพรฎ.ก าหนด หามฎกาในปญหาขอเทจจรง เวนแตผพพากษาในศ.อท.มความเหนแยง หรอjp.ทนงพจารณาในศ.อท.หรอศ.ตนรบรองวามเหตอนควรอทธรณ ได ถาไมมความเหนแยงหรอรบรองตองไดรบอนญาตจากอธบดศ.อท.หรอศ.อท.ภาค บทบญญตในวรรคกอนไมใชบงคบในคดทเกยวดวยสทธสภาพบคคล ครอบครว หรอฟองปลดเปลองทกขอนไมอาจค านวณเปนราคาเงนได เวนแตฟองขบไลออกจากอสงหารมทรพยอนมคาเชาหรออาจใหเชาไดไมเกนเดอนละหนงหมนบาท หรอไมเกนจ านวนทก าหนดในพรฎ.

141 ขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทยกขนฎกา ตองกลาวไวอยางชดแจงและ ตองเคยยกขนวากนมาแลวโดยชอบใน ศ.ตนและศ.อท. ทงเปนสาระส าคญแกคดอนควรแกการวนจฉยและรอง.ปธ.ศ.ฎกาเหนชอบ แตไมกระทบกระเทอนอ านาจปธ.ศ.ฎกา คความทแพคดใน.ศ.ตน แตศ.อท.พพากษากลบใหชนะคด จะยนค าขอใหศาลเพกถอนการยดหรออายดทรพยหรอคนเงนกได

การบงคบคด 254 คดอนๆนอกจากคดมโนสาเร โจทกชอบทจะยนค าขอฝายเดยวใหศาลยด อายดทรพยสนของจ าเลย 141 สงหามชวคราวมใหจ าเลยกระท าการตอไปซงการละเมด ผดสญญาหรอการกระท าทถกฟองรอง 253 ถาโจทกมไดมภมล าเนาในราชอาณาจกรหรอมเหตอนควรเชอวาถาโจทกแพคดจะหลกเลยงไมช าระคาฤชาธรรมเนยม จ าเลยอาจขอใหศาลสงใหโจทกวางเงนตอศาลหรอหาประกนมาให(กอนมคพษ.) เพอประกนคาใชจาย 258 เมอศาลมคพษ.หรอค าสงยดหรออายดทรพยของจ าเลยแลว การทจ าเลยโอนขายจ าหนาย ยกยาย หาอาจใชยนโจทกหรอจพง.บงคบคดไดไม แมราคาทรพยสนจะมากกวาหน 266 267 กรณมเหตฉกเฉน โจทกอาจยนค าขอใหศาลสงหรอออกหมายโดยไมชกชาในการนใหศาลพจารณาเปนการดวน ถามเหตผลอนสมควรใหศาลสงหรออกหมายโดยไมชกชา ภายในขอบเขตและเงอนไขตามทเหนจ าเปนทนท ถาศาลยกค าขอถอเปนทสด 270 ถาคความฝายแพคดไมปฏบตตามคพษ.หรอค าสง คความฝายชนะคดชอบทจะรองขอตอศาลใหบงคบคดภายในสบปนบแตศาลมคพษ.หรอค าสง 274 ถาบคคลใดค าประกนหนตามคพษ.หรอค าสง คพษ.หรอค าสงนนใชบงคบการค าปประกนหนไดโดยไมจ าตองฟองผค าประกนใหม ใหจพง.บงคบคด เปนตวแทนเจาหนตามคพษ.หรอค าสง จพง.บงคบคดมอ านาจยด อายดและเอาออกขายซงทรพยสนของบตรผเยาว ภรรยาของลกหนตามคพษ.ซงตามกฎหมายอาจถอไดวาเปนทรพยสนของลกหนหรอเปนทรพยสนทอาจบงคบช าระหนได สทธเรยกรองของลกหนตอไปนไมอยในขายการบงคบคด เงนเดอน คาจาง บ าเหนจบ านาญ เบยหวด เบยเลยงชพ เงนฌาปนกจสงเคราะห เงนสงเคราะห ค าสงหรอขอความทก าหนดตามมาตรานใหอทธรณไปยงศ.อท.ได และค าสงศ.อท.ถอเปนทสด

142 290 เมอจพง.บงคบคดยด อายดทรพยสนของลกหนตามคพษ.ไวแทนเจาหนตามคพษ.แลว หามเจาหนตามคพษ.อนยดหรออายดซ าอก แตใหรองขอตอศาลทออกหมายบงคบคดสงใหตนเขาเฉลยในทรพยสนกอนขายทอดตลาด 288 ถาบคคลใดกลาวอางวาจ าเลยหรอลกหนตามคพษ. ไมใชเจาของทรพยสนทจพง.บงคบคดไดยดไวกอนขายทอดตลาดหรอจ าหนายโดยวธอน บคคลนนอาจรองขอตอศาลใหปลอยทรพยเชนวานน(มลหนเงน) จพง.บงคบคดตองงดการบงคบคดในกรณตอไปน 1.คพษ.หรอค าสงกระท าโดยขาดนดและลกหนขอพจารณาใหม 2.ศาลสงงดบงคบคด 3.เจาหนของดบงคบคดชวคราว 4.เจาหนไมปฏบตตาม ม.154 ใหจพง.บงคบคดถอนการบงคบคดในกรณตอไปน 1.จพง.ขอถอนเอง 2งเจาหนขอถอนการบงคบคด 296 กรณค าบงคบ หมายบงคบหรอค าสงศาลขดตอประมวลก.ม.น เมอศาลเหนสมควรกอนการบงคบคดเสรจสนลง หรอจพง.บงคบคดรายงานตอศาล หรอเจาหนลกหนตามคพษ.หรอบคคลภายนอกผมสวนไดเสยในคดรองขอ ใหศาลมอ านาจเพกถอนการบงคบคด หรอแกไขค าบงคบ หมายบงคบหรอค าสง หรอมค าสงอยางใดอยางหนงตามทเหนสมควร โดยยนตอศาลภายในสบหาวนนบแตทราบขอความหรอพฤตการณ 296 ทว กรณลกหนตามคพษ.ตองคพษ.ใหขบไลหรอตองออกไปหรอตองรอถอนสงปลกสรางออกไปจากอสงหารมทรพยทครอบครองไมยอมปฏบตตาม ใหเจาหนรองขอใหศาลสงจพง.บงคบคดจดการใหเจาหนเขาครอบครองอสงหารมทรพยนน 296 จตวา ถาบรวารยงไมออกไปตามค าบงคบ ใหจพง.บงคบคดรายงานตอศาล ในการน ใหศาลมอ านาจสงจบกมและกกขงไดทนท จพง.บงคบคดไมตองรบผดในการปฏบตหนาท เวนแตมเจตนารายหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง การยดเอกสารและสงหารมทรพยของลกหน ใหจพง.บงคบคดน าฝาก ณ สถานทหรอบคคลทเหนสมควรหรอมอบไวในอารกขาของลกหนหรอผครอบครองทรพยนนอยแลว จพง.บงคบคดมอ านาจขายทอดตลาดทรพยสนทยดไดเมอพนก าหนดหาวนนบแตวนยดและตามขอก าหนดของศาล ของสดของเสยได จพง.บงคบคดมอ านาจน าออกขายไดทนทโดยวธการขายทอดตลาดหรอวธอนทเหนสมควร

143 เมอยดทรพยไดแลว สทธเรยกรองของลกหนทมตอบคคลภายนอก เชนพนธบตร ตราสาร หลกทรพยหรอสทธเรยกรองอน ใหจพง.บงคบคดรองขอใหศาลสงจ าหนายหรอขายทอดตลาด เมอศาลใหอ านาจจพง.บงคบคดในหมายบงคบคด ค าสงอายดของจพง.บงคบคดถอเปนค าสงของศาล เมอผมสวนไดเสยในการบงคบคดไดรบสวนแบงเปนทพอใจแลว ทรพยสนหรอเงนทเหลอจากการบงคบคดตองคนแกลกหน เงนคางจายในศาลหรอทจพง.บงคบคด ถาผมสทธไมเรยกคนภายในหาปใหตกเปนของแผนดน ม.10 ถาไมอาจด าเนนคดในศ.ตนทมเขตอ านาจโดยเหตสดวสย คความทเสยหายหรออาจจะเสยหาย ชอบทจะรองขอตอศ.ตนทตนมภมล าเนาหรออยในเขตอ านาจศาลในขณะนน เพอท าค าสงอยางใดอยางหนงเพอประโยชนแหงความยตธรรม ม.18 ศาลมอ านาจตรวจค าคความ ถาค าคความอานไมออก อานไมเขาใจ เขยนฟมเฟอย ไมมรายการลายมอชอ ไมแนบเอกสารทก.ม.ตองการ หรอไมเสยคาธรรมเนยมใหครบถวน ศาลมอ านาจสงคนใหท าหรอแกไขใหถกตองภายในก าหนดเวลา ถาไมปฏบตตามใหศาลมค าสงไมรบหรอคนค าคความ ม.23 เมอศาลเหนสมควรหรอคความรองขอ ศาลมค าสงขยายเวลาตามทก.ม.หรอศาลก าหนด หรอทก าหนดไวในก.ม.อน เพอด าเนนหรอไมด าเนนกระบวนพจารณาเมอมพฤตการณพเศษซงคความรองขอกอนสนระยะเวลานน เวนแตเหตสดวสย การเพกถอนกระบวนพจารณาทผดระเบยบ ม.27 ในกรณทมไดปฏบตตามประมวลก.ม.น ในขอทมงหมายจะยงใหเปนไปดวยความยตธรรม ในเรองการเขยน การยนค าคความหรอเอกสารใดๆ หรอเกยวกบการด าเนนกระบวนพจารณาคด การพจารณาพยานหลกฐานหรอการบงคบคด เมอศาลเหนสมควรหรอคความทเสยหายรองขอตอศาลใหศาลมอ านาจเพกถอนกระบวนพจารณาทผดระเบยบทงหมดหรอบางสวนหรอสงแกไขอยางใดอยางหนงตามทเหนสมควร ขอคานเรองผดระเบยบน คความฝายทเสยหายอาจยกขนกลาวอางได กอนมคพษ.หรอค าสง แตตองไมชากวาแปดวนนบแตทราบขอความหรอพฤตการณ แตตองไมไดด าเนนการใดๆขนมาใหมหรอใหสตยาบน

ทปรกษา

นายบญสม โพธเงน ผอ.สพป.พษณโลก เขต 2

นายวนย นอยเอยม รองผอ.สพป.พษณโลก เขต 2

คณะท างาน

นายบรรพต ศรชย นตกรช านาญการพเศษ

นางลดดาวลย กอบฝน นกทรพยากรบคคลช านาญการพเศษ

นางราตร แจมใส นกทรพยากรบคคลช านาญการพเศษ

นางมาลย วงศกณหา นกทรพยากรบคคลช านาญการ

นางสาวบญเรอง คงพรอด นกทรพยากรบคคลช านาญการ

นางมาลย รงแสง นกทรพยากรบคคลช านาญการ

นางมะล กองธรรม นกทรพยากรบคคลช านาญการ

นางพรรณภา เครอษา นกทรพยากรบคคลปฏบตการ

นางพสนนท เตบภกด นกทรพยากรบคคลปฏบตการ

นางการะเกด หมนหมน นกทรพยากรบคคลปฏบตการ

นายสมยศ มาก าเนด พนกงานอดส าเนา