การบรหารความเสยง Strategic Risk Management

ดร.ศรวรรณ ทาปญญา ผอ านวยการส านกกลยทธองคกรและบรหารความเสยง

มหาวทยาลยกรงเทพ

เปาประสงคของการประชมเชงปฏบตการ

เพอสรางความรความเขาในเกยวกบการบรหารความเสยง เพอทบทวนผลการบรหารความเสยง และระบปจจย

เสยง และประเมนความเสยง เพอจดท าแผนบรหารและแนวทางการตดตามผลการ

บรหารความเสยง ตามกรอบการประเมนผลตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกและภายใน

3

บทบาทในการจดการความเสยง

4

Routine Operational Risks

Strategic Risk Global Enterprise Risk

เปนการบรหารความเสยงทอาจเกดขนจากการก าหนด กลยทธองคกร จงมงเนนใหองคกรระบประเดนความเสยงทมผลกระทบท าใหกลยทธองคกรทวางไวไมประสบผลส าเรจตามเปาหมายทวางไว ดงนน องคกรจงตองมแผนปองกนความเสยงทอาจสงผลกระทบตอการด าเนนงานดานกลยทธขององคกร

เกดขนจากปจจยภายนอก (STEEP) ทองคกรไมสามารถหามโอกาสเกดความเสยง (Likelihood) หรอความถการเกดความเสยงนนได แตองคกรสามารถท าไดโดยมการเตรยมแผนปองกนเพอลดผลกระทบ (Impact) ทเกดขนจากความเสยง เพอใหองคกรสามารถด าเนนงานได

เปนการบรหารความเสยงทอาจเกดขนจากการด าเนนงานของคณะหรอหนวยงาน ดงนน คณะหรอหนวยงานตองระบประเดนความเสยงทอาจเกดขน เพอปองกนมใหมโอกาสเกดความเสยง (Likelihood) ทจะท าใหเกดผลกระทบ (Impact) ตอการด าเนนงานของคณะหรอหนวยงาน เพอใหคณะหรอหนวยงานสามารถด าเนนงาน (Operation) อยางมประสทธภาพ

ท าไมตองมระบบบรหารความเสยง

5

เปนสวนหนงของกรอบการประเมนผล สอดคลองกบหลกการบรหารกจการบานเมองทด เปนสวนหนงของการบรหารเชงกลยทธ เพมโอกาสและชวยใหบรรลเปาประสงคและพนธกจทตงไวมากยงขน พฒนาผลงานขององคกร เชน การพฒนาคณภาพ การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ เปนตน

เปาประสงคของการประชมเชงปฏบตการ

www.bu.ac.th 6

เขาใจหลกการและกระบวนการบรหารความเสยง

เขาใจและระบ/จ าแนกความเสยงได

เขาใจและประเมนความเสยงได

จดท าแผนบรหารความเสยงได

มแนวทางในการตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง

วธการประชมเชงปฏบตการ

7

การบรรยาย สลบกบการท ากจกรรมกลม และการน าเสนอ ผลงานของกลม กจกรรมในแตละขนตอนมความสมพนธกน ผลของการท า กจกรรมขนตอนแรก ตองน าไปใชในกจกรรมในขนตอน ตอๆไป

8

ความเสยง (Risk ) คออะไร

โอกาส/เหตการณทไมพงประสงค ทจะสงผลกระทบ ท าใหเปาประสงคของหนวยงานเบยงเบนไป หรอเกดความไมแนนอนในการบรหารงาน อนอาจท าใหเกดความเสยหาย

9

ความหมายของความเสยง ตามค ารบรองฯ เหตการณ/การกระท าใดๆทอาจเกดขนภายใตสถานการณทไมแนนอน และจะสงผลกระทบหรอสรางความเสยหาย (ทงทเปนตวเงนและไมใชตวเงน) หรอกอใหเกดความลมเหลวหรอลดโอกาสทจะบรรลเปาหมายตามภารกจหลกทก าหนด

องคประกอบของความเสยง

10

ความไมแนนอนวาผลลพธจะเกดขนตามทตงเปาหมาย ไวหรอไม การกระท าหรอเหตการณทอาจจะมผลบนทอน ความสามารถขององคกรทจะบรรลเปาประสงคทตงไว การกระท าหรอเหตการณซงอาจเปนไดทงโอกาส หรอสงคกคาม (เหตการณทไมพงประสงค) กนความถงแนวโนมหรอโอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบหากเหตการณอบตขนจรง

ความสมพนธของเปาประสงค ความเสยง และการควบคม

11

ความเสยง

เปาประสงค

การควบคม

สงทสวนมหาวทยาลยตองการบรรล

สงทอาจขดขวางหรอเปนอปสรรค ท าใหมหาวทยาลยไมสามารถบรรล

เปาประสงคทตงไว

สงทจะชวยใหมหาวทยาลยบรรล เปาประสงคได หากมการบรหาร

จดการทด

การบรหารความเสยง (Risk Management) คออะไร

13

กระบวนการระบหาความเสยงทส าคญขององคกร ประเมนผลกระทบของความเสยง พฒนาแนวทางการจดการกบความเสยงและน าไปปฏบต อยางเปนระบบ โดยมการบรณาการและเนนความสอดคลองระหวางกลยทธ บคลากร กระบวนงานและเทคโนโลย เพอเพมคณคาสงสดใหกบองคการ กจกรรมทเกยวของกบการระบหาและควบคมความเสยง ซงมผลกระทบตอการบรรลพนธกจและเปาประสงคขององคกร

การบรหารความเสยงเปนหนาทของใคร

14

ทกคนเกยวของกบการบรหารความเสยงในฐานะท เปนผระบวามความเสยงอะไรบางในหนวยงาน/ โครงการหรองานของตน ฝายบรหารของหนวยงาน เจาของหรอเจาภาพความเสยง (Risk Owners)

ผบงคบบญชาของหนวยงาน เจาของโครงการ/เจาของงาน ผทไดรบมอบหมายเฉพาะ คณะกรรมการบรหารความเสยง (Risk Management and

Review Committee)

เจาของ/เจาภาพความเสยง (Risk Ownership)

15

มการตกลงและมอบหมายการเปนเจาภาพความเสยงอยาง เปนทางการ อาจไมใชคนทรบผดชอบการประเมนความเสยงกไดแตตอง เปนคนทสามารถตดตามดแลใหมการบรหารความเสยง อยางมประสทธภาพ ตองมความชดเจนวาใครท าหนาทอะไร ใครเปนผก าหนดนโยบายวาจะรบความเสยงไดแคไหน ใครรบผดชอบการบรหารความเสยงในแตละระดบ ใครรบผดชอบแตละกระบวนการ/ขนตอนของการบรหารความเสยง ใครดแลการน ามาตรการบรหารความเสยงไปปฏบต ใครดแล กรณทเปนความเสยงรวม (Interdependent risks)

การก าหนดกรอบนโยบายการบรหารความเสยง

www.bu.ac.th 16

ก าหนดกรอบนโยบายการบรหารความเสยง จาก ขอก าหนดทางกฎหมาย ระเบยบ นโยบาย ระบความคาดหวงของผมสวนไดเสย

ก าหนดวสยทศนของการบรหารความเสยง (Risk Vision Statement)

มแนวทางในการระบ ประเมน และรายงานดานความเสยง ก าหนดเปาหมาย และระบอปสรรคของการบรหารความเสยง ก าหนดแนวทางการประเมนผลความส าเรจของการบรหารความเสยง ตามมาตรฐานคณภาพ ระบเจาภาพความเสยง สอสารกรอบนโยบายทชดเจนใหทวถงทงองคกร

ประโยชนของบรหารความเสยง

www.bu.ac.th 17

ประโยชนดานยทธศาสตรขององคกร (Strategic Benefits)

ประโยชนดานการเงน (Financial Benefits)

ประโยชนตอการบรหารแผนงานโครงการ(Programme

Benefits)

ประโยชนตอกระบวนงาน (Business Process Benefits)

ประโยชนตอการบรหารจดการโดยรวม (Overall Management Benefits)

www.bu.ac.th 18

Identify the risks

and define a framework

Evaluate the risks

Assess risk appetite

Identify Suitable

responses to risk

Gain Assurance About the

effectiveness

Embed and review

วงจรการบรการความเสยงเชงกลยทธ

www.bu.ac.th 19

กระบวนการบรการความเสยงเชงกลยทธ

Communication and

learning

20

3

I K R S

ขนตอนการบรหารความเสยงเชงกลยทธ

1. ก าหนดเปาประสงคทตองบรรล

2. ระบความเสยงทจะท าให ไมบรรลเปาประสงค

3. ประเมนโอกาส ผลกระทบและความรนแรงของความเสยง

4. ท าแผนจดการกบความเสยง

5. การตดตามสอบทาน/สอสาร

1 2

4

Risk Identification

ขนตอนท 1

คณมองเหนอะไร?

www.bu.ac.th 22

www.bu.ac.th 23

การระบหาและจ าแนกความเสยงในองคกร ส ารวจวามความเสยงใดทอาจท าใหการท างานไม เปนไปตามเปาประสงคของหนวยงาน

จ าแนกความเสยงนนๆ วาเกดขนในระดบใด และ เปนความเสยงประเภทใด (อาจใชตาราง Matrix) จดท า/เขยน Risk Statement ซงระบสาเหตของความเสยงและผลกระทบทอาจเกดขน (What, Why and How Things

can arise)

24

การระบหาและจ าแนกความเสยงในองคกร (ตอ) การระบหาและจ าแนกความเสยงอาจใช

คณะกรรมการบรหารความเสยง เจาภาพ/เจาของความเสยง ประเมนโดยใช (Risk Self-

Assessment)

การประชมสมมนาเชงปฏบตการ สรางความมนใจวาผเกยวของกบการบรหารความเสยง

และบคลากรทกคน เขาใจตรงกนเกยวกบความเสยงทระบ (ไมควรใชการลงคะแนนหากไมจ าเปน ควรใชการอภปรายรบ ฟงความคดเหน) เกบขอมลความเสยงอยางเปนระบบเพองายแกการทบทวน และการ

จดท า Risk Registers and Risk Profile

กจกรรมท 1 จ าแนกความเสยงในสวนงานของทาน

www.bu.ac.th 25

แบงกลม (อาจแบงตามยทธศาสตรของหนวยงาน) ใชเวลาประมาณ 1 ชวโมง เพอ คนหาและจ าแนกสงททานคดวาเปน “ความเสยง” ของหนวยงานของทาน อภปรายเพอใหมนใจสมาชกทกคนในกลมเขาใจ “ความเสยง”ทระบตรงกน

สรปความเสยงในแบบฟอรมทแจก เตรยมการน าเสนอ

การระบและจ าแนกประเภทของความเสยงในสวนงาน

ประเภท

ล าดบชน

ความเสยงดานภายนอก

(ภายใน/ภายนอก)

ความเสยงดานแผนกลยทธ

(ภายใน/ภายนอก)

ความเสยงดานก

(ภายใน/ภายนอก)

ยทธศาสตร 1.

2.

1.

2.

1.

2.

โครงการ/แผนงาน

1.

2.

1.

2.

1.

2.

งาน/กจกรรม

1.

2.

1.

2.

1.

2.

www.bu.ac.th 26

Risk Assessment

ขนตอนท 2

www.bu.ac.th 28 I K R S

หลกการประเมนความเสยง

ระดบความเขมขนของ การควบคม/การตรวจสอบ (Internal Control)

ความรนแรงของผลกระทบ (Consequence/Impact ) ความเปนไปไดของโอกาสทจะเกด

(Likelihood)

การวเคราะหโอกาสและผลกระทบของความเสยง

www.bu.ac.th 29

ระดบของความเสยง

โอกาส/ความนาจะเปน/ แนวโนมทจะเกดความเสยง (Probabilities/Likelihood)

ผลหรอระดบของผลกระทบ หากความเสยงเกดขนจรง

(Impacts)

ขนตอนการประเมนความเสยง (Risk Assessment)

ขนตอนการประเมนความเสยง ผลผลต

1.เลอกความเสยงทระบในขนตอนการระบและจ าแนก

ความเสยง มาอภปรายเพอหาสาเหต ผลกระทบ การควบคมในปจจบน และประสทธผลของการควบคมนน

มรปแบบขอมลความเสยง

เบองตน

(Risk Register/ Profile)

2. ด าเนนการประเมนความเสยงโดยวเคราะหทงผลกระทบ (Impact) และโอกาส (Likelihood)

ทความเสยงจะเกด

มแผนทความเสยง (Risk

Map) ทแสดง “ความเสยง

ซงวกฤต”

3. จดล าดบความเสยง (Risk Prioritisation)

โดยน าผลการวเคราะหในขนท 2 มาวเคราะหรวมกบความสามารถ/โอกาสในการปรบปรงความเสยงและ

กรอบเวลาการด าเนนการ

ไดรายการของความเสยง

ทจะน าไปจดท าแผนบรหาร

ความเสยง (Risk

Management/ Response

Plan)

www.bu.ac.th 30

หลกเกณฑการประเมนโอกาสทจะเกดความเสยง ( Likelihood)

โอกาส ค าจ ากดความ ความถโดยเฉลย ระดบ

สงมาก บอยมาก 1 เดอนตอครงหรอมากกวา 5

สง บอย 1 – 6 เดอนตอครงแตไมเกน 5 ครง

4

ปานกลาง ไมบอย 1 ปตอครง 3

นอย นาน ๆ ครง 2 – 3 ปตอครง 2

นอยมาก แทบจะไมมโอกาสเกด

5 ปตอครง 1

www.bu.ac.th 31

หลกเกณฑระดบของผลกระทบ (Impact) ทเกดจากการด าเนนกจการของมหาวทยาลย

ระดบผลกระทบ

ปรมาณของผลกระทบ ระดบ

สงมาก มผลกระทบ ไมสามารถควบคมได และท าใหมหาวทยาลยตองปดกจการ

5

สง มผลกระทบ ไมสามารถควบคมได และท าใหตองหยดกจการชวคราว

4

ปานกลาง มผลกระทบ ไมสามารถควบคมได แตยงสามารถด าเนนกจการได

3

นอย มผลกระทบ แตสามารถควบคมได 2

นอยมาก ไมสงผลกระทบโดยตรง 1 www.bu.ac.th 32

หลกเกณฑระดบของผลกระทบ (Impact) ดานภาพลกษณ (Reputation Impact)

ระดบผลกระทบ

ปรมาณของผลกระทบ ระดบ

สงมาก เสอมเสยภาพลกษณในระดบสากล

5

สง เสอมเสยภาพลกษณในระดบประเทศ

4

ปานกลาง ขอรองเรยนหรอขอคดเหนเชงลบจากภายนอกทมการรบรอยางกวางขวาง เชน ในกลมธรกจ แตยงไมออกสอ 3

นอย ขอรองเรยนหรอขอคดเหนเชงลบจากภายนอกทมการรบรจ ากดภายในมหาวทยาลยกรงเทพ

2

นอยมาก ขอรองเรยนหรอขอคดเหนเชงลบจากภายนอก แตไมมนยส าคญ

1

www.bu.ac.th 33

หลกเกณฑระดบของผลกระทบ (Impact) ดานบคลากร (Personnel Impact)

ระดบผลกระทบ ปรมาณของผลกระทบ ระดบ

สงมาก อนตรายถงชวต/ สญเสยอวยวะ/ ทพพลภาพ/มะเรง/เรอรง

5

สง หยดงานมากกวา 1 เดอน

4

ปานกลาง หยดงานมากกวา 3 วนแตไมเกน 1 เดอน

3

นอย หยดงานไมเกน 3 วน

2

นอยมาก บาดเจบเลกนอยไมพกงาน

1

www.bu.ac.th 34

หลกเกณฑระดบของผลกระทบ (Impact) ดานการเงน

ระดบผลกระทบ

ปรมาณของผลกระทบ ระดบ

สงมาก มลคาความเสยหายมากกวา 20% ของเปาหมาย

ดานการเงน 5

สง มลคาความเสยหาย 11 – 20% ของเปาหมายดาน

การเงน 4

ปานกลาง มลคาความเสยหาย 5 – 10% ของเปาหมายดาน

การเงน 3

นอย มลคาความเสยหาย 3 – 4% ของเปาหมายดาน

การเงน 2

นอยมาก มลคาความเสยหายนอยกวา 3% ของเปาหมายดาน

การเงน 1

www.bu.ac.th 35

ระดบความเสยง (Risk Map)

โอกาสทจะเกดความเสยง

ผลกระทบของความเสยง โอกาสทจะเกดความเสยง

1 = นอยมาก

2 = นอย 3 = ปานกลาง

4 = สง 5 = สงมาก

5 = สงมาก

5 10 15 20 25 5 =

สงมาก

4 = สง 4 8 12 16 20 4 = สง

3 = ปานกลาง

3 6 9 12 15 3 =

ปานกลาง 2 = นอย 2 4 6 8 10 2 = นอย

1 = นอยมาก

1 2 3 4 5 1 =

นอยมาก www.bu.ac.th

36

ตารางการจดการความเสยง

ระดบความเสยง

โดยรวม

ระดบคะแนน แทนดวยแถบส ความหมาย

ต า (Low)

1 – 3 (เขยว) ระดบความเสยงต า โดยไมตองมการควบคมความเสยง หรอการจดการเพมเตม

ปานกลาง(Medium)

4 – 8 (เหลอง) ระดบความเสยงทยอมรบได แตตองมการควบคม เพอปองกนไมใหความเสยงเคลอนยายไปยงระดบทยอมรบไมได

สง (High)

9 – 16 (สม) ระดบความเสยงทไมสามารถยอมรบไดโดยตองมการจดการความเสยง เพอใหอยในระดบทยอมรบไดตอไป

สงมาก(Extreme)

20 – 25 (แดง) ระดบความเสยงท ไมสามารถยอมรบไดจ าเปนตองเรงจดการความเสยง ใหอย ในระดบทยอมรบไดทนท

www.bu.ac.th 37

กจกรรมท 2 การวเคราะหโอกาสและผลกระทบของความเสยง

www.bu.ac.th 38

แบงกลม (อาจแบงตามหนวยงาน)และอภปราย ใชเวลาประมาณ 1 ชวโมง เพอ

น าประเดนความเสยงทระบในขนตอนกอนหนามาวเคราะหโอกาสและความเสยง จดท าแผนทความเสยง (Risk Map) หาคาความเสยงซงวกฤต โดยน าคะแนนโอกาสและความเสยงมาคณกน (ผลกระทบ x โอกาส)

สรปผลการวเคราะหในแบบฟอรมทแจก

การจดล าดบความส าคญของความเสยง (Risk Prioritisation)

www.bu.ac.th 39

ล าดบความส าคญ ของความเสยง

1.การประเมนประสทธผล ของการควบคม

ความเสยงในปจจบน

2.โอกาสและความสามารถ ทจะปรบปรงการบรหารความเสยง

3.ระยะเวลาทจะสามารถ เรมลงมอปฏบต

1.การประเมนประสทธผลการควบคมความเสยงทมอยในปจจบน

www.bu.ac.th 40

ค าถามหลก: ในปจจบนมระบบและมาตรการการควบคมความเสยงอยหรอไม และมประสทธผลในการลดโอกาสและผลกระทบของความเสยงมากนอยเพยงใด

ระดบผลกระทบ ปรมาณของผลกระทบ ระดบ

สงมาก มผลกระทบ ไมสามารถควบคมได และท าใหมหาวทยาลยตองปดกจการ

5

สง มผลกระทบ ไมสามารถควบคมได และท าใหตองหยดกจการชวคราว

4

ปานกลาง มผลกระทบ ไมสามารถควบคมได แตยงสามารถด าเนนกจการได

3

นอย มผลกระทบ แตสามารถควบคมได 2

นอยมาก ไมสงผลกระทบโดยตรง 1

2.การประเมนโอกาสและความสามารถในการปรบปรงความเสยง

www.bu.ac.th 41

ค าถามหลก: จะสามารถปรบปรง หรอมวธอนใดทจะปรบปรงระบบและมาตรการการควบคมความเสยงทอยไดหรอไม(ทงโดยหนวยงานตนเอง หนวยสนบสนน หรอรวมมอกบหนวยอนๆ (Opportunity to

Improve)

โอกาส ค าจ ากดความ ความถโดยเฉลย ระดบ

สงมาก บอยมาก 1 เดอนตอครงหรอมากกวา 5

สง บอย 1 – 6 เดอนตอครงแตไมเกน 5 ครง 4

ปานกลาง ไมบอย 1 ปตอครง 3

นอย นาน ๆ ครง 2 – 3 ปตอครง 2

นอยมาก แทบจะไมมโอกาสเกด 5 ปตอครง 1

3.การประเมนกรอบเวลาในการปรบปรงความเสยง

สามารถลงมอน าระบบและมาตรการไปปฏบตได แตตองรออยางนอย 12 เดอนขนไป

1

สามารถลงมอน าระบบและมาตรการไปปฏบตไดระหวาง 6-12 เดอนขนไป

2

สามารถลงมอน าระบบและมาตรการไปปฏบตไดภายใน 6 เดอน 3

www.bu.ac.th 42

ค าถามหลก: จะสามารถน าระบบและมาตรการควบคมความเสยงไปปฏบตไดทนทหรอยองตองรอเวลาทเหมาะสม รอความพรอม หรอรองบประมาณ (Time Scale for Action)

3.การจดล าดบความส าคญของความเสยง ( Risk Prioritisation)

ล าดบท

ประเดน

ความเสยง

ท

ผลกระทบ

(I)

โอกาสทจะ

เกดความเสยง

(L)

(I) X (L)

ประสทธผลของการ

ควบคมความเสยง

ในปจจบน

โอกาสและ

ความสามารถ

ในการ

ปรบปรง

กรอบระยะ

เวลาในการ

น าไปปฏบต

คะแนนล าดบ

ความส าคญ

ความเสยง

www.bu.ac.th 43

ล าดบความส าคญของความเสยง= โอกาสทจะเกด X ผลกระทบ X โอกาสและความสามารถในการปรบปรงความเสยง X กรอบเวลาในการปรบปรงความเสยง

กจกรรมท 3 การจดล าดบความส าคญของความเสยง

www.bu.ac.th 44

แบงกลม (อาจแบงตามหนวยงาน)และอภปราย ใชเวลาประมาณ 1 ชวโมง เพอ

น าคาความเสยงวกฤต ซงค านวณจาก(ผลกระทบ x โอกาส) ในกจกรรมท 2 มาพจารณารวมกบโอกาสและความสามารถ ในการปรบปรงความเสยง และกรอบระยะเวลาในการลงมอปฏบต

สรปผลการวเคราะหในแบบฟอรมทแจก และเตรยมการน าเสนอกลมละ 3-5 นาท

Risk Responses

ขนตอนท 3

หลกการจดการกบความเสยง (Address Risk Responses)

www.bu.ac.th 46

ลดโอกาสทจะเกดความเสยง

ลดผลกระทบของความเสยง

แสวงหาประโยชนจากความเสยง

Pre-Event Control

Post- Event Control

Emerging Opportunity

www.bu.ac.th 47

5Ts of Risk Management

I K R S

1. Tolerate การยอมรบความเสยง

2. Treat การลด/ควบคมความเสยง

3. Transfer การกระจาย/โอนความเสยง

4. Terminate การหลกเลยงความเสยง

5. Take การฉวยใชประโยชน

หลกการจดการกบความเสยง (Addressing Risk Responses)

การยอมรบความเสยง

(Tolerate)

ยอมรบใหมความเสยงบาง เพราะตนทนการจดการความเสยงอาจไมคมกบผลประโยชนทอาจจะเกดขน

การจดการควบคมความเสยง

(Treat and Control)

มใชการขจดความเสยงใหหมดไป (Obviate) แตควบคม (Contain)ทงโอกาสและผลกระทบของ

ความเสยง ใหอยในระดบทรบได

การแบง/ผองถายความเสยง (Share/Transfer)

ผองถายใหบคคลทสามรวมรบความเสยง เชน การประกนภย

การยกเลก/สนสดกจกรรมทม

ความเสยง (Terminate)

ความเสยงบางอยางอาจควบคมได ดวยการยกเลก

เปาหมาย โครงการ งานหรอกจกรรมทมความเสยง

การฉวยโอกาสจากสถานการณท

มความเสยง (Take the

Opportunity)

ความเสยงบางอยางอาจน ามาซงโอกาสในการบรหาร

จดการ

www.bu.ac.th 48

แบบวเคราะหการควบคมความเสยง ( Risk Responses)

www.bu.ac.th 49

ประเดนความเสยง การลดโอกาส การลดผลประทบ การใชประโยชน

Risk Management Plan

ขนตอนท 4

องคประกอบของแผนบรหารความเสยง

องคประกอบ รายละเอยด

ชอความเสยง เขยนอธบายสนๆวาประเดนความเสยงคออะไร

ล าดบความเสยงเพอการปฏบต ระบล าดบคะแนน อาจใชสไฟจราจร

คะแนนล าดบความส าคญ ระบคะแนนผลกระทบ โอกาส การควบคม การปรบปรง

และระยะเวลา

ประเภทของความเสยง ระบวาเปนความเสยงประเภทใด

พนฐานของความเสยง ระบสาเหตและผลกระทบตอเปาประสงคใด

การควบคมความเสยงในปจจบน ระบแนวทางด าเนนการในปจจบน

แผนปฏบตเพอควบคมความเสยง ระบแนวทางด าเนนงาน เปาหมาย เวลา แผนส ารอง เจาภาพ

ผรบผดชอบ ผมสวนไดเสย

ตวชวดความคบหนาและความส าเรจ ระบวาถาท าตามตวชวดแลว ความเสยงลดลงหรอไม

แนวทางการตรวจสอบและรายงาน ระบความคบหนาในการด าเนนการ (รอยละ) www.bu.ac.th 51

Risk Management Review, Report & Presentation

ขนตอนท 5

www.bu.ac.th 53

เพอตดตามวารปแบบของความเสยง (Risk Profile) เปลยนแปลงหรอไม เพอใหมนใจวาการบรหารความเสยงนนไดผลจรง หากพบปญหากจะไดหามาตรการใหม/ใชมาตรการส ารองเพอจดการกบความเสยงหากจ าเปน

เครองมอและเทคนคทใชในการทบทวน: แนวทางขอกระทรวงการคลงองกฤษ Risk Self Assessment (RSA)

Stewardship Reporting: ผบรหารแตละระดบรายงานการบรหารความเสยงของตนในสถานการณตางๆทเปลยนแปลงไป ขนไปยงหนวยเหนอ (Upward Reporting)

Risk Management Assessment Framework: Statement on Internal Control ซงเปน Public Statement เกยวกบการทบทวนระบบการควบคมภายใน

การทบทวนและการรายงานเกยวกบความเสยง Reviewing and Reporting Risks

ประโยชนของการทบทวนการบรหารความเสยง

www.bu.ac.th 54

ทราบความเสยงทยงเหลออย แมมการจดการความเสยงแลว

(Residual Risk)

ทราบความเสยงทมอย (Inherent Risk)

ตดสนใจไดวา จะรบความเสยงไดในระดบใด

(Acceptable Risk)

ตวอยางแบบส ารวจความเสยงของแผนงาน/โครงการ/

งาน และการควบคม ชอหนวยงาน..........................................

แบบส ารวจความเสยงของแผนงาน/โครงการ/งาน และการควบคม

แผนงาน/โครงการ/งาน การระบความ

เสยง

วตถประสงค

ของการ

ควบคมดาน

การวเคราะหความเสยง ระบบควบคมภายใน

โอกาสทจะเกด

(ระดบคะแนน)

ผลกระทบ

(ระดบ

คะแนน)

ระบบควบคม

(ระดบคะแนน)

การปฏบตตาม

ระบบควบคม

(ระดบคะแนน)

การจดท า/

ปรบปรง ระบบ

ควบคม

แผนงาน/โครงการ/

งาน.........................

วตถประสงค...........

ขนตอนการด าเนนงาน

โดยสรป

1.........................

2.........................

ความเสยง

(ปญหา) ท

จะท าให

แผนงาน/

โครงการ/

งานไมบรรล

วตถประสงค

ทตงไว

F หรอ

O หรอ

C

ความเสยงหรอ

ปญหามโอกาส

จะเกดขนใน

ชวงเวลาใด

หรอโอกาสทจะ

เกดขนเมอ

เทยบกบโอกาส

ทจะไมเกดขน

(คะแนน)

ผลกระทบ

ของความ

เสยงทจะ

สงผลกบ

หนวยงาน/

บคคลใน

ระดบใด

(คะแนน)

มระบบ

ควบคมหรอไม

หากม

เพยงพอ

หรอไม

(คะแนน)

หากมระบบ

ควบคมมการ

ปฏบตตามระบบ

มากนอยเพยงใด

(คะแนน)

แนวทาง/

มาตรการในการ

จดท า/ปรบปรง

ระบบควบคม

www.bu.ac.th 55

ตวอยางมาตรการ/แผนปฏบตการเพอแกไข/ลด/ปองกนความเสยง

ชอหนวยงาน..........................................

มาตรการ/แผนปฏบตการเพอแกไข/ลด/ปองกนความเสยง

เรอง.................................................

หลกการและเหตผล วตถประสงค/

เปาหมาย

วธการ/มาตรการ

ในการด าเนนการ

ระยะเวลาในการ

ด าเนนการในแตละ

เรอง

ผรบผดชอบ งบประมาณ/

ทรพยากรทจ าเปน

การตดตาม

ประเมนผล

www.bu.ac.th 56

กจกรรมท 4 การจดท าแผนบรหารความเสยง

www.bu.ac.th 57

แบงกลม (อาจแบงตามหนวยงาน)และอภปราย เลอกประเดนความเสยงตามหลกการจดล าดบความส าคญ 2-3

ประเดน เพอน ามาท าเปนแผนบรหารความเสยง เลอก/เสนอวธการจดท ารายงานแผนการบรหารความเสยงตามความเหมาะสม แตตองมองคประกอบทส าคญของแผน

น าเสนอแผนบรหารความเสยงกลมละ 5-10 นาท

Risk Communication & Learning

การสอขอความและการเรยนรเกยวกบการบรหารความเสยง

www.bu.ac.th 59

เกดขนในทกกระบวนการของการบรหารความเสยง ไมใชขนตอนทแยกตางหาก

ตองสอใหสมาชกทกคนในองคกรทราบวา ความเสยงขององคกรคออะไร

กลยทธเกยวกบความเสยง (Risk Strategy) ขององคกร คออะไร

ล าดบความส าคญของความเสยง (Risk Priority)

บทบาทของ Risk Owners

เรยนรจากผลการบรหารความเสยงทเกดขน

การปรบกระบวนทศนดานการบรหารความเสยง

กระบวนทศนเดม กระบวนทศนใหม

แยกสวน บรณาการ

ท าเปนครงคราว ท าอยางตอเนอง

เนนในมมแคบ เนนในมมกวาง

เนนการควบคมกระบวนการ เนนการบรรลยทธศาสตร

www.bu.ac.th 60

ทมา: ปรบจาก The Economist Intelligence Unit: Managing Business Risks

www.bu.ac.th 61

กระบวนการบรการความเสยงเชงกลยทธ

Communication and

learning

4Cs เพอความส าเรจในการบรหารความเสยง

www.bu.ac.th 62

Common Goals

Communications

Commitment

Co-ordination

ทานบรรลเปาประสงคตอไปน หรอยง

www.bu.ac.th 63

เขาใจหลกการและกระบวนการบรหารความเสยง

เขาใจและระบ/จ าแนกความเสยงได

เขาใจและประเมนความเสยงได

จดท าแผนบรหารความเสยงได

www.bu.ac.th 64

การบรหารความเสยง (Risk Management)

การบรหารจดการ (Management)

การก ากบดแลกจการทด (Good Corporate

Governance)

การควบคมภายใน (COSO)

การตรวจสอบภายใน (RBIA)

เอกสารหลกฐานทตองจดเตรยมไวแสดง

• ค าสงแตงตงคณะกรรมการ

• แผนบรหารความเสยง

• การประชมชแจงเพอสรางความเขาใจใหทกหนวยงาน ใน

สงกดทราบแผนบรหารความเสยง เพอน าไปปฏบต

• การสรปผลการด าเนนงาน

• การประเมนผลลพธของแผนบรหารความเสยง

www.bu.ac.th 65

การประเมนตามค าถามหมวด 2 ขอ 2.2 ก (6)

A 1.การตงวตถประสงค 2.การวางแผนด าเนนงาน 3. แผนการประเมน

และตวชวด

1. ก าหนดวตถประสงคของการจดท าระบบบรหารความ

เสยง

คณะกรรมการ

นโยบาย/แนวทาง

ระบและวเคราะหปจจย

เสยง

หลกเกณฑในการประเมน

ความเสยง

2. ด าเนนการประเมนความเสยงตามเกณฑทก าหนดใน

ขนตอน A1

รายงานผลการประเมน

ความเสยง (ควบคมได/

ไมได)

จดท าแผนบรหารความ

เสยง

ผรบผดชอบ

3. การก าหนดตวชวดและแผนประเมนทเปนระบบ

รอยละของการน าแผน

บรหารความเสยงไป

ปฏบต

การวางแผน

ประเมนผลเพอน าสการ

สรปบทเรยน

www.bu.ac.th 66

การประเมนตามค าถามหมวด 2 ขอ 2.2 ก (6)

D 1.การปฏบตตามแผน 2. ความรบผดชอบของบคลากร

3. ความมงมนตงใจของบคลากร

1. การน าแผนบรหารความ

เสยงไปปฏบต

แผนไดรบความ

เหนชอบ

สรางความเขาใจให

หนวยงานน าไปปฏบต

จดสรรทรพยากร

ด าเนนการตามแผน

2. การจดการใหบคลากรทรบผดชอบ ด าเนนการตาม

แผน และมความรบผดชอบ

ตามทก าหนดไว

3. การท าใหบคลากรทเกยวของมความพยายาม

อยางไมยอทอ

www.bu.ac.th 67

การประเมนตามค าถามหมวด 2 ขอ 2.2 ก (6)

L 1.การตดตามประเมนผลและปรบปรงอยางตอเนอง

2.การสรปบทเรยนและสรางนวตกรรมสการปรบปรงแบบ

กาวกระโดด

3. การแลกเปลยนเรยนรและการปรบปรงทดขน

ในองคกร

1. ประเมนผลลพธของการ

ด าเนนงานตามวตถประสงค

ของการจดท าระบบการ

บรหารความเสยง

สรปผลเสนอผบรหาร

ไตรมาสละครง

ประเมนผลลพธของแผน

โดยใชขอมลจรง

การน าผลทไดไป

ปรบปรงงานอยาง

ตอเนอง

2. การสรปบทเรยนทไดจากการจดท าระบบบรหารความ

เสยง น าไปสการสราง

นวตกรรม

รายงานสรปผลเมอสนป

สรปบทเรยนและ

ขอเสนอแนะเพอปรบปรงแผน

บรหารความเสยงปหนา

น าบทเรยนไปสราง

นวตกรรม

น านวตกรรมไปปรบปรง

งานอยางกาวกระโดด

3. การน าผลส าเรจของการจดท าระบบบรหาร

ความเสยง ไปแบงปน

แลกเปลยนเรยนรกบ

กระบวนการอน และ/

หรอองคกรอน

www.bu.ac.th 68

การประเมนตามค าถามหมวด 2 ขอ 2.2 ก (6)

I 1. ความสอดคลองของระบบจดการ (เปา-แผน-ปฏบต-

วด-ปรบ)

2.การใชระบบตววด การประเมน การปรบปรง ท

สอดคลองกบกระบวนการอน

3. การมแนวทางทมงสผลส าเรจตามความ

ตองการและเปาหมาย

ขององคกร

1. กระบวนการท าแผนการตอบสนองตอการ

เปลยนแปลงมความ

สอดคลองทง 5 ขนตอน (เปา-แผน-ปฏบต-วด-

ปรบ)

2. การบรณาการการท าแผนการตอบสนองตอการ

เปลยนแปลง 3 ระบบ (ตววด-ประเมน-ปรบปรง) ของ

กระบวนการน ทสอดคลอง

และเสรมการท างานใน

กระบวนการอน

3. การมแนวทางการด าเนนงานหรอจดการท า

แผนตอบสนองตอการ

เปลยนแปลง ท

สอดคลองและมงส

ผลส าเรจตามความ

ตองการและเปาหมาย

ขององคกร

www.bu.ac.th 69

ขอขอบคณ