ระเบยบวธการวจยแบบผสม (Mixed Method)

รศ.ดร.โยธน แสวงด สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล

ความจ าเปนในการท าวจย สวนประสมการตลาด

• ชน านโยบาย Policy implication

• Research for Development (R for D)

• Research and Development (R and D)

• Place ชอวารสาร • Price ราคาวารสาร ราคาเมอจ าหนาย หรอ download บทความ • Product ผลตภณฑ คณภาพผลการวจย • Promotion การยอมรบ impact factors

แนวคด ทฤษฎ

ค ำถำมวจย

วตถประสงคกำรวจย

ระเบยบกรอบ วธกำรวจย

และขอมล

ทฤษฎ + ปรำกฏกำรณ หลกฐำน

ผลกำรวจย

กรอบแนว ควำมคด

• บรบททางสงคมระดบชมชนมผลตอการมสวนรวมในกจกรรมการสงเสรมการทองเทยวเชงวฒนธรรมหรอไมอยางไร

• เกษตรกรผเขารวมโครงการพกช าระหนมการผลตผลผลตทางการเกษตรและมการลงทนหลงจากการเขารวมโครงการพกช าระหนเพมขนหรอไมอยางไร

ปรชญาพนฐานของการผสมระเบยบวธการวจย

• เปนการวจยทางสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร ทเรมตนจากสายประชากรศาสตร แลวแพรกระจายสสายจตวทยาการศกษา

• แนวคดปฏฐานนยม (Positivism) เชอทางบวก เนนทฤษฎเปนตวตง เชอในเรองความสมพนธเชงเหตผลทพสจนไดในมตของทางสถต (Causal relationships)

• แนวคดการวเคราะหเชงเหตและผลทมปรากฏการณจรง (Contructionism) เชอในเรองเหตผลและความสมพนธตามจรงทปรากฏเหน ในลกษณะสญนยมและนยนยม ทเกดจากการรงสรรควทยา

เหตผลของการรวมกน

• ประสงคทจะท าใหไดค าตอบทชดเจนทสดในประเดนค าถามวจยทยงคลมเครอ โดยเฉพาะอยางยงผลทเกดจากการตรวจสอบในเชงปรมาณทคนพบวาบรบทของสงคมบางอยางมผลตอพฤตกรรมทสนใจศกษา ซงเปนตวแปรตาม แตไมสามารถหาเหตผลทดทสดมาอธบายได จงตองเนนคนหาดวยเชงคณภาพทตองลงลกใหถงแหลงทมาของค าตอบ ณ. แหลงขอมลปฐมภมโดยตรง (Primary data source) ดวยวธการภายใตการคนหาความรทเปนความจรง จากผรทรจรง จากปรากฏการณ จรง ทมาจากแหลงรากเงา ตนเรอง หรอ ตนน านนจรงๆ

เปาหมายทตองรวมกน

• เพราะตองการท าใหไดผลการวจยทดขน มความเชอถอมากทสด สอดคลองและทนสมยกบปรากฏการณทเกดขนมากทสด

• มกใชเชงปรมาณ (Quantitative research) เปนตวตง หรอ เรมตนในการศกษาและคนควากอน แลวตามเสรมดวยเชงคณภาพ (Qualitative research)

• การผสม ไมมเทากน สวนมากการวจยในเชงปรมาณจะน า ประมาณ 70 เปอรเซนต ตามดวยเชงคณภาพอกประมาณ 30 เปอรเซนต เปนการรวมคลายถาดสลด ทมเนอความสนบสนนผลการวจยทไดจากเชงปรมาณในประเดนทตองการเนนใหเหนแจมชดมากขน

ประเดนหลกทตองการพสจน

• งานวจยทางสงคมวทยา ในเชงปรมาณจะเชอในเรองพฤตกรรมของบคคล วาจะถกก าหนดไมเพยงแต ปจจยของระดบบคคล เชน เพศ อาย แตยงก าหนดดวยปจจยระดบครวเรอน และระดบชมชนหรอหมบานดวย ทเรยกวา บรบททางสงคม (Social context)

• งานวจยทางจตวทยาสงคม ทเนนดานการศกษา ในเชงปรมาณจะเชอวาพฤตกรรมของบคคล เชน คะแนนเฉลย ความสามารถในการรบร ฯลฯ จะถกก าหนดโดย เพศ อาย แตยงรวมถง ภมหลง บรบทของหองเรยน บคลกภาพของอาจารยผสอน ปจจยดานสงแวดลอมตางๆทรอบบคคลในลกษณะของบรบท วฒนธรรม ธรรมเนยมประเพณ ฯลฯ

เหตผลทตองน าดวยเชงปรมาณ

• เชงปรมาณจะเนนในดานความรทเปนโครงสรางตามทฤษฎ (Positivism) แตอาจตองหาปรากฏการณจรงมายนยน มาอธบายใหเขาใจไดชดเจนมากขน เชน ไดขอคนพบใหม แตไมสามรถหาชดความรจากวรรณกรรมทผานมาอธบายได หรอ เปนขอคนพบทโดดเดน ปรากฏขนเฉพาะในสงคมทเปนหนวยพนทศกษาเทานน คลายกบเปนสงเดน จงตองการตรวจสอบตอไปวา เปนจรงหรอไม เปน อตตลกษณ หรอ ไม

• วธการทดทสดคอ ตรวจสอบดวยขอมลจากแหลงปฐมภม ทสามารถอางองดวยหลกฐานจรง ปรากฏการณจรง หรอ เรองเลาจากปากบคคลทเปนผรเรองนนอยางแทจรง (Narrative interview)

• นนคอ เปนการผนวกเชงทฤษฏ (Positivism) กบเชงปรากฏการณนยม (Phenomenologism) เขาดวยกนอยางสมบรณทสด

รปแบบในการผสม

• เชงปรมาณน า แลวตามดวยเชงคณภาพ • เชงคณภาพน า แลวตามดวยเชงปรมาณ • แบบขนาน ทด าเนนไปพรอมกน ทงเชงปรมาณ และเชงคณภาพ • แบบการตดตาม วดและการประเมนผล ทมกจกรรมการด าเนนงานใน

พนท เชน การวจยแบบด าเนนงาน การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม หรอ การวจยเชงทดลอง ทมการตดตามทงในเชงปรมาณและในเชงคณภาพ

รปแบบในการผสม

• โดยทวไปจะเรมตนจากผลการวจยในเชงปรมาณทท าเสรจแลว และรปสมการพยากรณเปนแบบพหตวแปร ทมหลายปจจย (Multivariate analysis

model) ทงในรปสมการเสนตรง (Linear equation) หรอ สมการทไมเปนเสนตรง (Non linear equation)

• สมการนจะตองเปนสมการผสม (Mixed model; Multilevel

Analysis model) ทรวมปจจย บคคล ครวเรอน ชมชน ตลอดจนดานสงแวดลอมอนๆ ทเปน บรบทสงคมนนๆดวย จดมงหมายคอตรวจสอบวาอะไรมผลตอพฤตกรรมนนมากทสด เมอทกสงทกอยางเทาเทยมกน เปนเรองสมมตในสมการท านาย แตเนนการตรวจสอบดวยขอมลจากปรากฏการจรงอกชนหนง

สถตทใชในการแสดงลกษณะการกระจายของขอมล

• คารอยละ ความถ คากลาง ฐานนยม คาเฉลย จะใชในการแสดงลกษณะการกระจายของขอมล

• ตารางไขว (Cross tabulation tables) จะใชในการแสดงการกระจายของขอมลเมอไขวตวแปรตามกบตวแปรอสระแบบตวตอตว

• ผลทไดจากการศกษา หรอวเคราะหจากการกระจายของขอมลในลกษณะตวแปรเดยว (Univariate analysis) หรอสองตวแปร (Bivariate

analysis) จะไมนยมน าไปตรวจสอบในเชงคณภาพ ทคนหาปรากฏการณยนยนตอเพราะยงไมผานการยนยนทเปนการควบคมปจจยทคาดวาจะเกยวของอนๆอก

หนวยพนทศกษา

• ขนาดของหนวย (Scale) จะเปนระดบประเทศกได หรอจะเปนชมชนกได เชน อ าเภอ ต าบล หมบาน แตตองมจ านวนกลม (Cluster) เชน ในกรณทเปนหมบานตอง 30 หมบานขนไป หรอ อกนยหนงตองมอยางนอย 30 บรบท ตวเลข นน ามาจากจ านวนตวอยางขนต าของการตรวจสอบดวย t-test

• หากเปนโรงเรยนตอง 30 โรง แตถาเปนโรงเรยนเดยวกนและเชอวาบรบทของแตละหองตองแตกตางกน อาจเปน 30 หองเรยนกได แตเชนนยงไมมใครท า

• ในการคนหาปรากฏการณหรอหลกฐานทซอนเรน (Tacit knowledge) ทเปนการวจยในเชงคณภาพตองลงไปคนหาในหมบาน หรอ สงคม ทมปรากฏการณจรงทเปนตวอยางของการวจยเชงปรมาณนนๆ

ประเดนทจะสบคนดวยเชงคณภาพ

• อาจเปนความแตกตางของปจจยดานบคคล เมอพจารณารวมถงปจจยดานบรบทอนๆแลว แตโดยทวไปประเดนนไมคอยนยมเพราะถอวาเปนความรทเปดเผยแลว (Explicit knowledge) วรรณกรรมสามารถอางองได

• จะใหความส าคญกบบรบทของสงคมมากกวา และจะเนนเพยง หนง หรอ สองประเดนเดนจรงๆเทานน ไมท าพร าเพรอ เพราะลงสนามในเชงคณภาพลงทนสงมาก

วธการออกแบบการวจย

• เปนการวจยพนฐาน (Basic research ) ทเนนการคนหาปจจย ธรรมเนยมนยมจะเรมจากเชงปรมาณกอน ท าใหเสรจสมบรณจนพบปจจยดานบรบททใหผลตอตวแปรตาม แลวตองการสบคนตอจงตามดวยเชงคณภาพ ดวยวธ การสนทนากลมแบบเจาะจง (Focus

group discussion) หรอ ตามดวยการสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth Interview) ฯลฯ กบกลมบคคลทมพฤตกรรมตามประเดนทสนใจนนๆ ดวยเหตน ประชากรและกลมตวอยาง ตลอดจนวธการสมตวอยางตองเปนไปตามหลกการเปนตวแทนทถกตองทสดตามโอกาสของความนาจะเปน (Reppresentativeness)

หากเรมตนจากเชงปรมาณกอน

• ทตองใหความส าคญกบประชากรและการสมตวอยาง เพราะตองการเนนในดานการเปนตวแทนอยางถกตองทสด และทส าคญอกอนหนงคอ ขอตกลงเบองตนของสถตทใชในการพยากรณ หรอสถตทใชอางอง (Inferential statistics) ทตวอยางตองมาจากวธการสมตวอยางตามโอกาสของความนาจะเปน (Probability random sampling) หากวธการสมตวอยางเปนแบบไมเปนไปตามโอกาสของความนาจะเปน (Non-probability random sampling) เชน Accidental random sampling หรอ Purposive sampling ฯลฯ จะใชไมได ถอวาขดกบขอตกลงเบองตนของสถตทจะใชอางอง

หากจะเรมออกแบบการวจย ตงแตเขยนโครงรางวจยจะท าอยางไร

• ค าถามวจยตองเนนในเชงปรมาณ เปนค าถามวจยทสอถงการคนควาตรวจสอบในเชงปรมาณ เชน เครอขายของสตรมผลตอการใชวธคมก าเนดชนดตางๆหรอไม อยางไร ตองเปนประเดนทยงโตแยงในศาสตรนนๆ หรอ ในกลมสงคมทก าลงศกษา วาปรากฏการณทเปนพฤตกรรมทจะตรวจสอบยงไมมขอสรปทชดเจน หรอ โดดเดนในลกษณะทเปนความรเปดเผยแลว (Explicit knowledge)

• จะตองท าการตรวจสอบในเชงปรมาณกอนวาใหผลความสมพนธในลกษณะ Causal relationship หรอ ไม แลวจงเจาะตอในเชงคณภาพ โดยยงคงใชค าถามวจยเดมทใชในการตรวจสอบดวยวธในเชงปรมาณแตคนหาค าตอบตอใหแจมชดขนดวยเชงคณภาพ แตในบางครง อาจตงค าถามขนมาเฉพาะกจกได เชน อธบายวา หลงจากนจะท าการคนหาถงประเดนเดน ดานบรบททคาดวาจะมผลตอในทางพฤตกรรม นอกเหนอจากทคนพบในเชงปรมาณ วธการเชนนไมคอยนยมท าเพราะเปนค าถามขนมาลอยๆยงไมผานการตรวจสอบในเชงปรมาณ

ขนตอนการเขยนวตถประสงคการวจย เมอเรมตนออกแบบจากการวจยในเชงปรมาณ

• เขยนวตถประสงคการวจยในลกษณะของการวจยในเชงปรมาณทงหมดทกขอ ไมจ าเปนตองเขยนในลกษณะของการวจยในเชงคณภาพเพราะเราจะเนนตรวจสอบในเชงปรมาณ เชน

1) เพอวเคราะหผลของการมสถานอนามยในหมบานตอการ เลอกใชวธการคมก าเนด

2) เพอตรวจสอบปฏกรยารวมระหวางการมอนามยใน หมบานกบกลมอายของสตรตอการเลอกใชวธคมก าเนด

ขนตอนการเขยน แนวคด ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ

• ใหใชรปแบบของการเขยนทเนนในเชงปรมาณกอน ทมการบรรยายถงแนวคด ทฤษฎทเปนฐานทมาของค าถามวจย และตองเนนไปถงความครอบคลมถงบรบททางสงคมดวย

• ในวรรณกรรมทเกยวของตองทบทวนใหถงงานวจยทเคยศกษาเกยวกบผลของบรบททางสงคมทมตอพฤตกรรมทประสงคจะคนควานนดวย

• หลงจากนนตองมกรอบแนวความคด (Conceptual

framework) ทชดเจน ในกรอบแนวความคดตองมกลมประเดน (Domain) ของตวแปรบรบทดวย ดงตวอยางตอไปน

กรอบแนวความคด ยดตามทฤษฎ เปนการพสจนทฤษฎ แลวโยงความสมพนธในรปกลอง (Box)

และเสน

ปจจยในบคคล

ตวแปรสงแวดลอม

ตวแปรในชมชน

X4 Y

= สงเกต = ความสมพนธ

X4 = พฤตกรรมของบคคลทเกดขน กอนทจะเกดตวแปรตาม

Y = ตวแปรตาม

โครงสรางความ สมพนธเชงเหต และผลนเปนเพยง โครงสรางสมมต เพอพสจนตาม ค าถามวจย

เมอเขยนกรอบแนวความคดเสรจแลวตองเขยนนยามศพทเพอปฏบตการวจยของตวแปรทกตวทจะ

ท าการศกษาในเชงปรมาณ

• ประเดนนตองตระหนกเสมอวาเราเรมตนท าการตรวจสอบ Causal relationship ในเชงปรมาณกอน ดวยการทเปนการพยากรณ เปนการประมาณคาจงจ ำเปนตองมนยำมศพทเพอกำรปฏบตกำรวจย

• หลงจากนนตองระบถงระดบการวดของขอมล หรอ ระดบการวดของตวแปร (Variable scale of measurement) ใหถกตองทจะใชกบสมการพยากรณ

การเขยนระเบยบวธการวจย

• หากเรมตนดวยเชงปรมาณกอน และตองการเรมเขยนตงแตการเขยนโครงรางวจย ตองเรมเขยนตามระบบของการวจยในเชงปรมาณกอนทงหมดตามล าดบ เชน

ประชากรและกลมตวอยาง วธการสมตวอยาง เครองมอ การสรางเครองมอและกระบวนการตรวจสอบ แบบสอบถามส าหรบบคคล แบบสอบถามส าหรบครวเรอน แบบสอบถามส าหรบหมบาน หรอ แบบสอบถามส าหรบชมชน หลกสถตทคาดวาจะใชในการประมาณคา พยากรณ

หลงจากนนจงตามดวยการเขยนถง ระเบยบวธการวจยในเชงคณภาพ

• ตองเรมตนดวยการเกรนถงเปาหมายสงสดของการวจยนกอนวาตองการคนหาอะไรเปนส าคญ ซงกคอการกลาวย าถงค าถามหลกของการวจยในเชงปรมาณทตองการสบคนถงบรบททางสงคม (Social context) บางอยางทยงเปนทโตแยง วาเหต (Cause) ทท าใหพฤตกรรมนนเกดขนแทจรงแลวตนตอเชงตรรก เปนอยางไร ตองการคนหาใหละเอยดถงความเปนมาอยางแทจรง ทงในดานปรากฏการณและเหตผลทอาจเปนการเลาเรอง (Narrative)

การเขยนระเบยบวธการวจยในเชงคณภาพ

• ล าดบถดมาจงกลาวถงวธการรวบรวมขอมลในเชงคณภาพ ทตองเปดประเดนถงพนทศกษาวาตองเปนชมชน หรอ หมบาน หรอ กลมคน ทคาดวาจะมพฤตกรรมเกดขนตามทอยากรนน ตองระบวาตองเปนพนทเดยวกบทท าการศกษาในเชงปรมาณ หรอกลมคนทอยในการวจยในเชงปรมาณ

• ระบวธการรวบรวมขอมลทตงใจจะใชอยางชดเจน โดยทวไปจะใชหลกการคนหาความรทเปนความจรง จากผรทรจรง จากหลกฐานและจากปรากฏการณจรง (Grounded theory approach) ทตองลงลกถงแหลงรากเงาของตนตอ ตองก าหนดคณลกษณะของผร (Key informants) ไวบางวาควรมลกษณะอยางไร (ในขนตอนนจะก าหนดไวลวงหนากอนวาควรเปนเชนไร แตเมอคนพบคณลกษณะทควรจะเปนจากเชงปรมาณแลวคอยปรบใหละเอยดมากขน)

วธการรวบรวมขอมลในเชงคณภาพ ทนยมใชกบการวจยแบบผสม

• ปจจบนจะนยมตรวจสอบขยายความ ผลทไดจากการวเคราะหในเชงปรมาณ ดวยการเจาะตอในเชงคณภาพ ดวยวธของการจดสนทนากลมแบบเจาะจง (Focus group discussion) มากทสด เพราะเชอในทฤษฎอทธพลกลม (Group influence theory)

วธการสนทนากลมยอย (Small group discussion) และ วธการสมภาษณเจาะลก (In-depth interview)

เหตผลทสามวธนยมมากเพราะสามารถคนหาบคคลกภาพผรไดจากผลการวจยในเชงปรมาณ

ทอยในฐานขอมลแลว • วธการคอ ดงคณลกษณะทไดจากการวจยในเชงปรมาณมาเปน Criteria ใน

การคดเลอกบคคลเขารวมสนทนากลมแบบเจาะจงได นนคอ ปรากฏผลการวจยในเชงปรมาณออกมาอยางไร คนกลมใหนมพฤตกรรมตามทอยากสบคนตอ กจะเจาะทคนกลมนน

• Criteria นสามารถน าไปใชในการสนทนากลมยอยไดอก • เชนกน Criteria นกคอบคคลกภาพของผรทรจรงในสงทเราอยากจะรนนเอง

ในการท าการสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth interview)

• และสามารถท าการตรวจสอบสามเสาตอไปไดดวยการสบคนตอยอดกลมทมลกษณะเดยวกน

วธการเขยนการรวบรวมขอมลในเชงคณภาพ

• ตองเขยนถงขอด และลกษณะเดนของแตละวธวามขอดอยางไร ท าไมจงเลอกใช จะสามารถชวยใหขยายความตอยอดจากขอคนพบในเชงปรมาณไดอยางไร

• จะมวธการสรางแนวค าถามส าหรบการสนทนากลมแบบเจาะจงอยางไร จะน าไปทดสอบแนวค าถามทไหน ผน าสนทนาเปนใคร (โดยทวไปจะหมายถงนกวจย) คาดวาจะจดกกลม เพราะอะไร ตองการเนนทการเปรยบเทยบหรอไม หรอวาตองการตรวจสอบแบบสามเสา

• ในการสนทนากลมยอย และ การสมภาษณเดยวแบบเจาะลกกใชวธการเดยวกน

การวเคราะหขอมล

• ส าหรบการเรมตนทกอตวจากการวจยในเชงปรมาณกอน ในการ ตรวจสอบตองเรมตนตามล าดบของการวจยในเชงปรมาณทงหมดตงแต การตรวจสอบสหสมพนธของตวแปรอสระทกตว (Correlation) วาตองเปนอสระแกกนอยางแทจรง ไมม Colinearity และ Multi colinearity

• เลอกใชสมการทเหมาะสมกบค าถามวจย และเนนทระดบการวดของขอมลทงของตวแปรอสระและตวแปรตาม อาจเปนสมการ Linear หรอ Non-

linear แลวแตค าถามวจยและส าคญทสดคอ ระดบการวดของขอมลของตวแปรตาม ทตองเปนตามขอตกลงเบองตน (Basic assumption) ของหลกสถตนนๆ

วธการสรางสมการพยากรณ

• เนองจากเปนการวเคราะหแบบหลายตวแปร (Multivariate analysis) และอยในลกษณะของการวเคราะหหลายระดบ (Multilevel analysis) บางครงเรยกวาพหระดบ ตองท าการปรบผลทเกดจาก Cluster ของตวแปรระดบชมชน หรอตวแปรระดบหมบานดวย เชน คนอยในหมบานเดยวกนกจะใชคาตวแปรตวเดยวกน เหมอนกนทงหมบาน จะกระจก ดงนนจงตองปรบคาความคลาดเคลอน (Standard error) ในสมการ โดยทวไปจะ Run สมการใน STATA

• หรอ Run ใน SPSS ทเปน Mixed Model

วธการ Run สมการ

• จะด าเนนการแบบเปนขนตอนดงน Run ปจจยบคคลกอนเปนสมการทหนง Run ปจจยบคคลรวมกบปจจยครวเรอนเปนสมการทสอง Run ปจจยบคคลรวมกบปจจยครวเรอนและปจจยหมบานเปน สมการทสาม หากท าตามทเสนอขางตนจะเหนวาเมอเพมตวแปรบรบทเขาไปจะพบการ

เปลยนแปลงเกดขนทงใน Goodness of fit และคาสมประสทธในการถดถอยของตวแปรตางในสมการ นนแสดงวาตวแปรบรบทกอผลตามคาด นคอ ประเดนทจะน าไปเจาะตอดวยเชงคณภาพนนเอง

การเขยนผลการวเคราะหและอภปรายผล เมอเรมตนดวยการวจยในเชงปรมาณ

• วเคราะหและอภปรายผล ทเปนการเปรยบเทยบทงผลทเหมอน และผลทแตกตาง เปนการอภปรายในเชงปรมาณทงหมดกอนใหชดเจน แลวจงแยกประเดนทเจาะตอในเชงคณภาพ มาเขยนดวยการเรมตนประเดนใหมหรอหวขอใหม ธรรมเนยมนยม จะแยกเปนตอนใหมเลย เพอตองการสอสารใหเดน โดยเกรนน าวาล าดบตอไปจะกลาวถงผลการสบคนในเชงคณภาพในประเดนของอะไรกบรรยายไป อาจมการอางค าพด (Quotations) แสดงแผนผง รปภาพ หลกฐานประกอบดวย เหมอนการอภปรายในเชงคณภาพทนยม

• ในการเขยนบทสรปใหเขยนผลในเชงปรมาณกอนแลวย าดวยเชงคณภาพ

การออกแบบการวจยแบบผสม ทเรมตนจากการวจยในเชงคณภาพ

• เกดจากปรากฏการณนยม (Phenomenologism) ทเนนหรอเรมตนจากการคนหาปราการณทเชอในเรองความสมพนธเชงเหตและผล แบบตรรกนยม (Constructionism) เปนการคนหาเพอตอบค าถามวจยดานชาตพนธวรรณา (Ethnographic studies) ดานมานษยวทยา การวจยทางมานษยวทยาประยกต แลวคนพบวา บรบททางสงคมทส าคญบางประการมผลตอพฤตกรรมของคน ไมวาเพศชาย และ เพศหญง และประสงคทจะตรวจสอบตอยอดในเชงปรมาณ เพอแสดง Causal relationship โดยตองการน าสถตมายนยนใหชดเจนถง ระดบของความแรง (Effect size) ของความสมพนธตอกน อยางมนยส าคญทางสถต

การเขยนโครงรางวจยทเรมตนจากการวจยในเชงคณภาพ

• ใหเรมตนเขยนตงแตค าถามวจยทเปนรปแบบของค าถามวจยในเชงคณภาพ เชน ความเชอของชมชนในการรกษาพยาบาลแผนโบราณตอการคมก าเนดของสตรวยเจรญพนธในหมบานหรอไม อยางไร

• หลงจากนนท าการทบทวนวรรณกรรมทผานมา วามใครท าอะไร ทไหน อยางไรบาง อะไรบางทร อะไรบางทยงไมร

• หลงจากนนกาวสระเบยบวธการวจย การวจยในเชงคณภาพ จะเนนหลก Grounded theory approach จงไมมกรอบแนวความคด ไมมนยามศพทเพอปฏบตการวจย และทส าคญไมมประชากรและกลมตวอยาง ไมมวธการสมตวอยาง

เขยนพนทศกษาและระเบยบวธการวจย เปนล าดบถดมา

• เนนใหเหนพนทศกษาทมปรากฏการณใหสบคนเรองนนๆมบรบททสนใจตามค าถามวจย

• เขยนระเบยบวธการวจยทเปนขนตอนการรวบรวมขอมลทกวธทจะใชอยางละเอยดใหชดเจนตามหลกการเขยนของการวจยในเชงคณภาพ ทตองกลาวถงขอดและลกษณะเดนของวธการรวบรวมขอมลดงกลาวใหผอานเขาใจถงเหตผลทเลอกใช ตองระบถงการสรางแนวค าถาม การตรวจสอบสามเสา วธการคนหาปรากฏการณและผร (Key informants)

• แลวจงตามดวยวธการรวบรวมขอมลในเชงปรมาณอยางละเอยดเชนกน ตามขนตอนทกอยางทเนนการเปนตวแทน

การเขยนบทวเคราะหและอภปรายผล

• หากน าดวยเชงคณภาพจะเดนทการน าเสนอในเชงคณภาพ มการแสดงกรณตวอยาง 3 ตวอยางแบบตรวจสอบสามเสาใหชดเจน หลงจากนนเปนการน าเสนอผลการวจยในเชงปรมาณ

• จะแสดงเฉพาะผลการตรวจสอบในสมการ Multilevel analysis แลวอภปรายผลการวจยในเชงปรมาณตามหลกการของการวจยในเชงปรมาณทงหมด พรอมกบกลาวยนยนในผลการตรวจสอบทไดวาใหความกระจางตามผลทใดจากการตรวจสอบ Causal relationship อยางไร ตอกย าผลทไดชดเจนมากขนทงระดบความสมพนธและทศทางวาเปนบวกหรอเปนลบ

การชผลใหเหนชดเจนมากขนจะนยมสรางภาพจ าลอง

• หลงจากทท าการวจยในเชงปรมาณเสรจแลว จะนยมสรางภาพจ าลอง (Simulation) ดวยกราฟเสน กราฟแทง เพอใหเหนปรากฏการณทเปนผลทไดวาเปนจรงอยางไรบาง

• ในบทสรปจะสรปผลทไดในเชงคณภาพเปนหลกแลวยนยนดวยในเชงปรมาณ

หนงสออางอง

Brewer J. and A. Hunter (2006). Foundations of Multimethod

Research: Synthesizing Styles, Sage Publications: New Delhi

Entwisle B. R. Rindfuss A. Chamratritthirong S. Curran and Y. Sawangdee (1996). Community and contraceptive method choice in Nang Rong, Thailand. Demography.

Clark V. P. and J. Creswell (2008). The Mixed Methods Reader, Sage Publications : Singapore

Creswell J. and V. P. Clark (2007). Designing and Conducting Mixed

Methods Research, Sage Publications: New Delhi

Tashakkori A. and C. Teddlie (1998). Mixed Methodology: Combining Qualitative and Quantitative Approaches, Sage Publications: New Delhi

Teddlie C. and A. Tashakkori (2009). Foundations of Mixed Methods Research: Integrating Quantitative and Qualitative Approaches in the Social and Behavioral Sciences, Sage Publications: New Delhi