ภมสารสนเทศศาสตร

(Geoinformatics)

นายไกรวฒ ศรออน

นกวชาการปาไมปฏบตการ

สานกจดการทดนปาไม

การสารวจขอมลระยะไกลRemote Sensing: RS

ระบบสารสนเทศภมศาสตร Geographic Information System :

GIS

ระบบกาหนดตาแหนงบนโลก Global Positioning System :

GPS

ภมสารสนเทศศาสตร (Geoinformatics) คอ ศาสตรสารสนเทศทเนนการบรณาการ

เทคโนโลยทางดานการสารวจ การทาแผนท และการวเคราะหขอมลเชงพนทเขาดวยกน เพอศกษา

เกยวกบพนทบนโลก ประกอบดวย ระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) การรบรจากระยะไกล (RS) และระบบกาหนดตาแหนงบนพนโลก (GPS) เทคโนโลยทงสามประเภทนสามารถทางานเปนอสระตอกน หรอสามารถนามาเชอมโยงรวมกน ทาใหประสทธภาพเพมมากขน

ความหมายของระบบสารสนเทศทางภมศาสตร

GIS = Geographic Information System

ระบบขอมลทเชอมโยงพนทกบคาพกดภมศาสตร และรายละเอยดของพนทนนบนพนโลก

โดยใชคอมพวเตอรทประกอบดวย ฮารดแวรและซอฟแวรเพอการนาเขา จดเกบ ปรบแก

แปลงวเคราะหขอมล และแสดงผลลพธในรปแบบตางๆ เชน แผนท ภาพสามมต สถต

ตารางขอมลรอยละ เพอชวยในการวางแผนและตดสนใจของผใชใหมความถกตองแมนยา

ระบบสารสนเทศภมศาสตรเปนระบบทสามารถบนทกขอมลเพอทจะแสดงสภาพพนทจรง

จงมการจดเกบขอมลประเภทตางๆ เปนชนๆ (layer) ซงชนขอมลเหลานเมอนามาซอนทบ

กนจะแสดงสภาพพนทจรงได

ExamplesFeature

จด

Point- ความสงของเสา

- ชนดพนธไม

- เสาไฟ

- ตนไม

เสน

Arc- ประเภทของถนน,ชอถนน

- ชอแมนา,ความกวาง/ยาว

- ถนน

- ลานา แมนา

พนท

Polygon- เขตปาสงวน

- แหลงนา

- บาน

- ชอปาสงวน

- ประเภทแหลงนา บอนา เขอน

- บานใคร สงกชน

GIS Data = Spatial + AttributesGIS Data = Spatial + Attributes

สวนท ๑ Spatial Data สวนท ๒ Attribute Data

REALWORLDREALWORLD

ตวอยางการถายทอดขอมลลงลกษณะภมประเทศจรงตวอยางการถายทอดขอมลลงลกษณะภมประเทศจรง

เสนชนความสงเสนชนความสง

แหลงนาแหลงนา

ถนนถนน

- -

ตกตก

บานบาน

องคประกอบของ GIS

การประยกตใช GIS

การผลตแผนท

การคานวณขนาดพนท ระยะทาง เสนทางทเหมาะสม

การหาคาความลาดชน ทศทาง และความสงของภมประเทศ

ดานการขนสง: เสนทางทเหมาะสม การตดตามยานพาหนะ การจดการจราจร

การบรหารจดการลมนา พนทนาทวม พนทนาขง ปาไม การชลประทาน

การวเคราะหผลกระทบดานสงแวดลอม

สรป ขอมลในระบบ GIS

ขอมลเชงพนท

(Spatial Data)

ขอมลลกษณะประจา

(Attribute Data)

ขอมลแรสเตอร

(Raster)

ขอมลเวคเตอร

(Vector)ตวอกษร (Character)

ตวเลข (Numeric)

จด (Point)

เสน (Line)

พนทรปปด (Polygon)

วทยาศาสตรและศลปะของการไดมาซงขอมลเกยวกบ วตถ พนท หรอปรากฏการณ จากเครองมอบนทกขอมล โดยปราศจากการเขาไปสมผสวตถเปาหมาย แตใชคลนแมเหลกไฟฟา เปนสอในการไดมาของขอมล

ความหมายของการสารวจขอมลระยะไกล Remote Sensing

แหลงพลงงานในการสารวจขอมลระยะไกล :

พลงงานจากแสงอาทตย

สรางพลงงานจากตวเอง

THEOS =ไทยโชต

NIR Green Blue Red Green Blue

ระบบกาหนดตาแหนงบนพนโลก GPS (Global Positioning System) เทคโนโลยทใชกาหนดตาแหนงบนพนโลก โดยอาศยดาวเทยม สถานภาคพนดน และ

เครองรบจพเอส โดยเครองรบจพเอสจะรบสญญาณมาคานวณหาระยะเสมอนจรงแตละระยะ

และจะใชขอมลดงกลาวจากดาวเทยมอยางนอย 4 ดวง มาคานวณหาตาแหนงทเครองรบ

GNSS มาจากคาวา Global Navigation Satellite System ซงกคอระบบนาทางดวยดาวเทยมGNSS มหลายระบบ ดงน

GPS … ชอเตมคอ Global Positioning System เปนของสหรฐอเมรกา ประกอบดวยดาวเทยม 32 ดวง ทวงโคจรสง 20,200 กม.

GLONASS … ชอเตมคอ GLObal NAvigation Satellite System เปนของรสเซย ประกอบดวยดาวเทยม 30 ดวง ทวงโคจรสง 19,100 กม.

Galileo … ชอเตมคอ Galileo Positioning System เปนของกลมสหภาพยโรป ประกอบดวยดาวเทยม 30 ดวง ทวงโคจรสง 23,222 กม.

Compass … ของจน ประกอบดวยดาวเทยม 35 ดวง ทวงโคจรสง 21,150 กม.

นอกจากนนกยงม IRNSS ของอนเดย DORIS ของฝรงเศส และ QZSS ของญปน ทเปน

ระบบแบบ Regional อกดวย

GPS TO GNSS (Global Navigation Satellite System )

ระบบพกดทใชอางองกาหนดตาแหนงบนแผนท ทนยมใชกบแผนทใน

ปจจบน มอยดวยกน 2 ระบบ คอ

1) ระบบพกดภมศาสตร

(Geographic Coordinate System)

2) ระบบพกดกรดแบบ UTM

(Universal Transverse Mercator co-ordinate System)

ระบบพกด

1. สาหรบแผนทภมประเทศชด L7017

- ใช Ellipsoid Everest

- ใช Datum Indian 1975

2. สาหรบแผนทภมประเทศชด L7018

- ใช Ellipsoid WGS84

- ใช Datum WGS84

ประเทศไทยใช Ellipsoid และ Datum 2 แบบ

ประเทศไทย

1.จนทบร

2.ปราจนบร

3.สระแกว

4.นครราชสมา

5.ชยภม

6.ขอนแกน

7.เลย

8.หนองบวลาภ (บางสวน)

9.นราธวาส (บางสวน)

จงหวดทอยระหวาง โซน 47 และโซน 48