วิทยาศาสตร์ และ...
TRANSCRIPT
![Page 1: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/1.jpg)
วทยาศาสตร และ กระบวนการทางวทยาศาสตร
อ.ฐตพร เจาะจง
หนวยท 1
![Page 2: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/2.jpg)
ปรชญา และ แนวคดทางวทยาศาสตร
![Page 3: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/3.jpg)
ปรชญา (Philosophy)
• ปรชญา เปนวชามาจากภาษาองกฤษ หมายถง ความรอนประเสรฐ
• ปรชญา ตามพจนานกรมไทยแปลวา “วชาทวาดวยหลกแหงความรและแหงความจรง”
![Page 4: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/4.jpg)
ความรทงหลายของมนษยชาตแบงไดเปน 2 เรองใหญๆ คอ
เรองท 1 คอ เรองเกยวกบธรรมชาต เชน ฟสกส เกยวกบสสารและพลงงาน ชววทยา เกยวกบสงมชวตทงหลาย เคม เกยวกบธาตและองคประกอบของธาต
เรองท 2 คอ เรองเกยวกบสงคม เชน เศรษฐศาสตร รฐศาสตร นตศาสตร
ปรชญา (Philosophy)
![Page 5: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/5.jpg)
แนวคดวทยาศาสตร • เปนวชาทกลาวถงสงตางๆทมอยในโลกและจกรวาล
• ศกษาสงตางๆในแงความจรง – ความถกตองสามารถพสจนใหทกคนประจกษ ในความรทไดมาจากสงนนๆ
• แสวงหาความรทเปน รปธรรม มากกวา นามธรรม
• มงทจะเรยนรความจรงของธรรมชาตมากทสด
![Page 6: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/6.jpg)
ความหมายของวชาวทยาศาสตร เปนวชาทคนหาความจรงเกยวกบ วตถ และ ปรากฏการณของธรรมชาต โดยอาศยกระบวนการแสวงหาความร
วทยาศาสตรมความหมาย 2 สวน คอ 1. ตวความร (Body of Knowledge) 2. กระบวนการแสวงหาความร (Process of Scientific
Inquiry)
![Page 7: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/7.jpg)
ความรทางวทยาศาสตร ตองตงอยบนเงอนไข 3 ประการ คอ 1.จะตองเปนความรเกยวกบธรรมชาต 2.จะตองไดจากการใชกระบวนการสบเสาะหาความรแบบวทยาศาสตร เขาศกษาคนควา
3.จะตองเปนความรทผานการ ทดสอบ หรอ ยนยนแลววาเปนความจรง
![Page 8: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/8.jpg)
ประเภทของความรทางวทยาศาสตร
ขอเทจจรง (Fact)
มโนมต (Concept) หลกการ
(Principle)
กฎ (Law) ทฤษฏ
(Theory)
สมมตฐาน (Hypothesis)
![Page 9: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/9.jpg)
ขอเทจจรง (Fact)
เปนหนวยทเลกทสดของความร เปนความรทไดจากการใชประสาทสมผสทง 5
การสงเกต เปนขอมลทไมมการเปลยนแปลง ขอเทจจรงในธรรมชาตยอมถกตองเสมอ แตการสงเกตขอเทจจรงอาจผดพลาดได
![Page 10: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/10.jpg)
น าไหลจากทสงลงสทต า น าจะเดอดทอณหภม 100 องศาเซลเซยส เกลอมรสเคม ไอน าไดรบความเยนจะกลนตวเปนหยดน า น าแขงลอยน าได แมงมมม 8 ขา ปลาวาฬเปนสตวเลยงลกดวยนม
ตวอยางของขอเทจจรง
![Page 11: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/11.jpg)
เปนความรทเกดจากความคดโดยสรปของบคคล ทมตอวตถ หรอปรากฏการณซงมคณลกษณะ บางอยางรวมกน
เกดจากขอเทจจรงหลายๆอยางมารวมกน
แตละคนอาจมมโนมตตอสงใดสงหนงทแตกตางกน ขนอยกบ ประสบการณ ความรเดม วยวฒ และ เหตผล ของบคคลนนๆ
มโนมต หรอความคดรวบยอด (Concept)
![Page 12: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/12.jpg)
แมวเปนสตวทม 4 ขา มขนทวรางกาย มหนวด เลยงลก ดวยนม
พชใบเลยงเดยว เปนพชเมอเวลางอกจะมใบเลยงงอกออก มาเพยงใบเดยว ในแตละใบจะมเสนใบขนานกน
สารละลายเปนสารทเกดจากสารบรสทธ 2 ชนด สสาร คอ สงทมตวตน มมวล ตองการทอย และสมผสได มอย 3 สถานะไดแก ของแขง ของเหลว และกาซ
ตวอยางของมโนมต
![Page 13: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/13.jpg)
เปนความรทางวทยาศาสตร ทเกดจากกลมของมโนมตหลายๆมโนมตผสมผสานเขาดวยกน ซงสรปเปนความรทสามารถใชเปนหลกการในการอางองได
คณสมบตของหลกการ คอ จะตองน ามาทดลองซ าหลายๆครง และไดผลเหมอนเดมทกประการสามารถทดสอบไดและเปนทเขาใจตรงกน
หลกการ (Principle)
![Page 14: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/14.jpg)
ตวอยางของหลกการ มโนมต
“ ทองแดง เมอไดรบความรอนจะขยายตว ” “ อลมเนยม เมอไดรบความรอนจะขยายตว ” “ เหลกเมอไดรบความรอนจะขยายตว ”
หลกการ “ โลหะทกชนดเมอไดรบความรอนจะขยายตว ”
![Page 15: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/15.jpg)
ตวอยางของหลกการ มโนมต
“ ขวบวกกบขวบวกจะผลกกน ” “ ขวลบกบขวลบจะผลกกน ” “ ขวลบกบขวบวกจะดดกน ”
หลกการ “ ขวแมเหลกชนดเดยวกนจะผลกกน ขวตางกนจะดดกน ”
![Page 16: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/16.jpg)
ตวอยางของหลกการ มโนมต
“ แสงจะหกเห เมอเดนทางผานอากาศไปสน า ” “ แสงจะหกเห เมอเดนทางผานอากาศไปสแกว ” “ แสงจะหกเห เมอเดนทางผานแกวไปสน า ”
หลกการ “ แสงจะหกเหเมอเดนทางผานตวกลางหนงไปสตวกลางหนง
ซงมความหนาแนนตางกน ”
![Page 17: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/17.jpg)
ความสมพนธระหวางขอเทจจรง มโนมต และหลกการ
ขอเทจจรง ขอเทจจรง ขอเทจจรง ขอเทจจรง
มโนมต มโนมต
หลกการ
![Page 18: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/18.jpg)
เปนความรทางวทยาศาสตรทเกดจากหลกการทสมพนธ เปนเหตและผลซงกนและกน
สามารถเขยนแทนดวยสมการทางคณตศาสตรได ถาผลการทดลองใดกตามทขดแยงกบกฎนน กฎนนจะถกยกเลกไป
กฎไมสามารถอธบายไดวาท าไมความสมพนธระหวางเหตกบผลจงเปนเชนนน
กฎ (Law)
![Page 19: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/19.jpg)
ถาเอาขวแมเหลกเหมอนกนไวใกลกน มนจะผลกกน ถา ขวตางกนมนจะดดกน
น าเมอเยนลงจนเปนน าแขง ปรมาณของมนจะมากขน
กฎของบอยล กลาววา “ปรมาณของกาซจะเปนปฏภาคผกผนกบความดน ถาอณหภมคงท”
ตวอยางของกฎ
![Page 20: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/20.jpg)
เปนความรทเปนหลกอยางกวางๆ เปนขอความทนกวทยาศาสตรสรางขน
เปนค าอธบาย หรอความคดทไดจากสมมตฐานทผานการตรวจสอบหลายๆครง และใชอางองได
ใชอธบายกฎ หลกการ และการคาดคะเนขอเทจจรง ในเรองท านองเดยวกนได
ทฤษฎ (Theory)
![Page 21: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/21.jpg)
เงอนไขการยอมรบทฤษฎ
อธบายกฎ หลกการ และขอเทจจรง ทอยในขอบเขตของทฤษฏได
ตองอนมานเปนกฎ หรอหลกการบางอยางได
ตองพยากรณปรากฏการณทอาจเกดตามมาได
![Page 22: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/22.jpg)
การสรางทฤษฎ
ศกษาขอมลทไดจากการสงเกต หรอทดลองหลายๆครง
ใชความคดสรางสรรค สรางแบบ จ าลองทใชอธบายปรากฏการณนนๆ
![Page 23: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/23.jpg)
ทฤษฏโมเลกลของแมเหลก อธบายปรากฏการณทพบเหนคอ แมเหลกขวเหมอน กนจะผลกกนขวตางกนจะดดกน
ทฤษฏจลนของกาซ อธบายกฎของบอยลทวา “ถาอณหภมคงท ความดนของกาซจะเปนปฏภาคอยางผกผนกบ ปรมาตรของมน”
ตวอยางของทฤษฎ
![Page 24: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/24.jpg)
ทฤษฏอะตอมของดอลตน อธบายกฎการอนรกษมวลสารทกลาววา “มวลสารทท าปฏกรยากนจะเทากบมวลสารทได”
ทฤษฏทวาดวยโลกพระองคาร บนดาวองคารมมนษยอยอาศยเชนเดยวกบโลกของเรา
ตวอยางของทฤษฎ (ตอ)
![Page 25: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/25.jpg)
ขอความทนกวทยาศาสตรสรางขนเพอคาดคะเนค าตอบของปญหาลวงหนากอนทจะด าเนนการทดลอง
สมมตฐานใดจะเปนทยอมรบหรอไมขนอยกบหลกฐาน เหตผลทจะสนบสนนหรอคดคาน
ขอความทเปนสมมตฐานตองเปนขอความคาดคะเนค าตอบโดยทบคคลนนยงไมเคยรหรอเรยนมากอน
หากมการทดสอบและยนยนเปนความจรง สมมตฐานนนจะเปลยนสภาพเปนความรอยางอน (หลกการ กฎ ทฤษฏ)
สมมตฐาน (Hypothesis)
![Page 26: วิทยาศาสตร์ และ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์elearning.psru.ac.th/courses/150/Chap1/1_1.pdf · ปรัชญา](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022042413/5f2dbc395eb4c47b9823c737/html5/thumbnails/26.jpg)
เมอพชไดรบแสงมากขน พชจะเจรญเตบโตขน
ถาเพมปรมาณปยใหกบพชมากเกนไป พชจะเฉาตาย
ถาอณหภมทแวดลอมมผลตอการเจรญเตบโตของแบคทเรย ดงนน แบคทเรยทอยในอณหภมพอเหมาะจะเจรญเตบโตมากกวาแบคทเรยทอยในอณหภมไมเหมาะสม
ถาชวงขามผลตอเวลาทใชในการวง ดงนน นาย ก. ซงมชวงขายาวกวา นาย ข. จะใชเวลาในการวง 100 เมตร นอยกวา
ตวอยางของสมมตฐาน