ความพึงพอใจของผู้ใช้ห้องสมุดวิทยาลัยราชสุดา...
TRANSCRIPT
Journal of Professional Routine to Research Volume 1, August 2014: 31-42
ความพงพอใจของผใชหองสมดวทยาลยราชสดา
หอสมดและคลงความรมหาวทยาลยมหดล
Users Satisfactions with Ratchasuda College Library,
Mahidol University Library and Information Center
เอมอร พทยายน1*
Aemon Phitthayayon1*
บทคดยอ
การวจยครงน เปนการวจยเชงส ารวจมวตถประสงค เพอศกษาความพงพอใจของผใชบรการหองสมด
วทยาลยราชสดา หอสมดและคลงความรมหาวทยาลยมหดล ใน 4 ดาน ไดแกดานบรการทให ดานหองสมดใน
ฐานะแหลงคนควา ดานการควบคมสารสนเทศ ดานทกษะการรสารสนเทศ และศกษาขอมลเกยวกบลกษณะการใช
หองสมด รวมถงความตองการพฒนาหองสมดวทยาลยราชสดา ของผใชบรการ ประชากรทใชในการวจยไดแก
อาจารย บคลากรและนกศกษาของวทยาลยราชสดา ทเขาใชบรการหองสมดวทยาลยราชสดา ปการศกษา 2556
เกบแบบสอบถามฉบบทมขอมลสมบรณ น ามาใชเปนกลมตวอยางได 69 ราย เครองมอทใชในการวจยคอ
แบบสอบถามทปรบปรงจากเนอหา แนวคดของ LibQUAL +TM
ซงเปนเครองมอวดคณภาพบรการหองสมด ของ
สมาคมหองสมดเพอการวจย ARL (Associate of Research Libraries) การวเคราะหขอมลและสถตทใช ไดแก คา
รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน
ผลการวจยพบวา ผตอบแบบสอบถาม เปนกลมนกศกษารอยละ 66 กลมอาจารยและบคลากรรอยละ
34 ความพงพอใจของผใชบรการหองสมดวทยาลยราชสดา ปการศกษา 2556 ในภาพรวมทง 4ดานเปนไปใน
ทศทางเดยวกน โดยสวนใหญพงพอใจในระดบมากและมากทสด ในขณะทความตองการพฒนาบรการของหองสมด
วทยาลยราชสดา ของกลมอาจารยและบคลากร เมอเปรยบเทยบกบกลมนกศกษาพบวา แตกตางกนทกดาน โดย
อาจารยและบคลากรตองการพฒนาบรการทกดานเพอมงเนนการท าวจยและการปฏบตงาน บคลากรหองสมดควร
ท างานรวมมอกบอาจารยและนกวจย ชวยสนบสนนดานขอมลสารสนเทศ ในขณะทนกศกษาตองการพฒนาบรการท
เนนใหความชวยเหลอนกศกษาพการดวยการใชเทคโนโลยสงอ านวยความสะดวก (Assistive technology) และ
การสนบสนนจากบคลากรหองสมดในบทบาทของเพอนชวยเพอน (Peer to peer)
ค าส าคญ: หองสมดวทยาลยราชสดา/ หองสมดคนพการ/ ผใชบรการ/ ความพงพอใจ/ ความตองการ
Abstract
This survey research studies 4 aspects of the user’s satisfactions (affect of service, library as place,
information control, and information literacy) with Ratchasuda College Library, Mahidol University Library
and Information Center, and investigated the nature of library usage, including the user’s needs to develop
library services. Populations were faculty, academic staff and students of Ratchasuda College within the
academic year 2013. The sample consisted of 69 cases.
The questionnaire followed the content and concept of LibQUAL +TM, which is the measure of
library services quality from ARL (Associate of Research Libraries). Data analysis and statistics used were
percentage, mean and standard deviation.
The results showed that 66 percent of the respondents were students, while faculty and staff were
34 percent in 2013. The user’s satisfactions of Ratchasuda College Library were at the good and very good
satisfying level. The results found that when evaluating the user’s needs. The group of faculty and staff and
the group of students reported different user’s needs to develop library services in all of 4 aspects.
The faculty and staff need to develop all aspects of library services, especially the affect of service aspect.
They focus on information for their research and operation, which suggests library staff should collaborate
with faculty and researchers to support all of their information needs. This is different from the group of
students, who need the library services, especially for the students with disabilities. For example, the library
1 บรรณารกษ (ผช านาญการพเศษ) หวหนาหองสมดวทยาลยราชสดาหอสมดและคลงความร มหาวทยาลยมหดล
1 Librarian (Senior Professional Level) Head of Ratchasuda College Library,
Mahidol University Library and Information Center.
*Corresponding Author: [email protected] โทรศพท 089-615-3480
วารสารการพฒนางานประจ าสงานวจย (ปท 1 ฉบบท 1 สงหาคม 2557) 32
should have the assistive technology usage and the library staff should be the person in the role of peer- to-
peer support for the students with disabilities.
Keywords: User satisfactions/ User needs/ Ratchasuda College Library/ LibQUAL +TM/ Person with
disabilities library
1. บทน า
หองสมดวทยาลยราชสดา เปนแหลงความร
แหลงทรพยากรสารสนเทศ ทสงเสรมสนบสนน การ
เรยนการสอน การวจย เพอพฒนาองคความร ดานความ
พการแกนกศกษา อาจารย บคลากร ในวทยาลยราช
สดา มหาวทยาลยมหดล รวมถงคนพการและผสนใจ
ทวไป มพนธกจในดานการจดหา และพฒนาทรพยากร
สารสนเทศดานคนพการ ทมคณภาพ ทนสมย และตรง
กบความตองการของผใช การเผยแพร และใหบรการ
สารสนเทศดวยเทคโนโลยสงอ านวยความสะดวกให
ผใชบรการ เขาถงสารสนเทศไดงายสะดวกรวดเรว และ
พงพอใจตอบรการทไดรบ [1] ทงนเพอสนบสนน
ปรชญาของวทยาลยราชสดาทวาการพฒนาคณภาพชวต
คนพการคองานของเรา โดยมวสยทศนทจะเปนสถาบน
ชนน าดานการศกษาการวจย การบรการวชาการ และ
ศนยกลางเครอขาย เพอพฒนาคณภาพชวตคนพการใน
ประชาคมอาเซยน ตามแนวพระราชด ารของสมเดจ
พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ททรง
พระราชทานแกมหาวทยาลยมหดล เมอ พ.ศ. 2534
[2] และเพอสนบสนนการปฏบตงานของ หอสมดและ
คลงความร มหาวทยาลยมหดล ซงเปนหนวยงานตน
สงกด ตามยทธศาสตรท 1 สรางความเปนเลศในการ
เปนคลงความร และบรการสารสนเทศใหไดตาม
เปาประสงคทจะเปนแหลงทรพยากรสารสนเทศท
สามารถเขาถงไดสะดวก รวดเรว และผรบบรการพง
พอใจตอการให บรการสารสนเทศ [3] เพอใหทราบ
ความพงพอใจ ของผใชทมตอคณภาพบรการ ทไดรบ
จากหองสมดวทยาลยราชสดาทราบความตองการ
พฒนาหองสมดในดานตางๆ รวมถงทราบขอมล เพอ
น าไปวางแผนพฒนา ปรบปรง คณภาพบรการของ
หองสมดอยางตอเนอง ใหสอดคลอง และตรงกบความ
ตองการของผใชในปจจบน ผวจยจงไดท าการส ารวจ
ความพงพอใจของผใชหองสมดวทยาลยราชสดา
หอสมดและคลงความร มหาวทยาลยมหดลฉบบนข น
โดยใชเนอหาการส ารวจความพงพอใจตามแนวคดของ
LibQUAL +TM
ซงเปนเครองมอวดคณภาพบรการ
หองสมดของสมาคมหองสมดเ พอการวจย ARL
(Associate of Research Libraries) ทนยมใชกน
มากกวา 1,200 สถาบนการศกษา และแปลใชเปน
ภาษาอนๆ มากกวา 20 ภาษาทวโลก [4] โดยคาดวา
รายงานผลการศกษาจะใชเปนเอกสารอางองในงาน
ประกน คณภาพและการตรวจ เ ย ยมส า รวจของ
มหาวทยาลยมหดล และหองสมดวทยาลยราชสดา
จะมขอมลไวสาหรบเทยบเคยงกบหองสมดในกลม
ARL ไดในโอกาสตอไป
2. วสดและวธการ
การวจยครง น เปนการวจยเ ชงส ารวจ ม
วตถประสงค เพอศกษาความพงพอใจ ของผใชบร การ
หองสมดวทยาลยราชสดา หอสมดและคลงความร
มหาวทยาลยมหดลใน 4 ดานไดแก ดานบรการทให
ดานหองสมดในฐานะแหลงคนควา ดานการควบคม
สารสนเทศ ดานทกษะการร สารสนเทศ รวมถงความ
ตองการพฒนาหองสมดวทยาลยราชสดาของผใชบรการ
กลมตวอยางคอ นกศกษา อาจารยและบคลากรของ
วทยา ลยราชสดา ท เ ข า ใ ชบ รการ หองส มดใน ป
การศกษา 2556 เกบรวบรวมขอมลโดยแจก
แบบสอบถามแกผทเดนเขามาใชหองสมดวทยาลยราช
สดา ระหวางเดอนสงหาคม ถง กนยายน 2556
เครองมอทใชในการวจยคอ แบบสอบถามทใชเนอหา
แนวคดของ LibQUAL +TM
ซงเปนเครองมอประเมน
คณภาพบรการของหองสมด พฒนามาจากแนวคด
SERVQUAL ทใชวดความพงพอใจของลกคาในภาค
ธรกจ เชนภตตาคาร สายการบน เปนตน [5] หลงจากท
หองสมดมหาวทยาลยเทกซส น า SERVQUAL มา
ประเมนคณภาพบรการทก 2 ป ตอครง เรมจากป ค.ศ.
1995, 1997 และ1999 พบวา SERVQUAL ยงไม
ครอบคลมประเดนเกยวกบบรการในหองสมดทงหมด
ด ว ย เ ห ต น ส ม า ค ม ห อ ง ส ม ด เ พ อ ก า ร ว จ ย
ARL(Associate of Research Libraries) และหองสมด
มหาวทยาลยเทกซส จงรวมกนพฒนา LibQUALตงแต
ป 1999 ส าเรจลงตวในป 2006 สรปพฒนาการได
ดงน ป 1999 มหองสมดเขารวมโครงการพฒนา
LibQUAL 13 แหง การส ารวจครงแรกมขอค าถาม 41
ขอ ครอบคลมโครงสราง 5 ดาน คอบรการท ใ ห
(Affect of service) ความนาเชอถอ (Reliability)
หองสมดในฐานะแหลงคนควา (Library as place)
บรการดานทรพยากร (Provision of physical
collection) การเขาถงสารสนเทศ (Access to
information) ป 2001 มหองสมดรวมโครงการรวม
43 แหง และปรบปรงขอค าถามเพม เปน 56 ขอ ป
2002 มหองสมดรวมโครงการรวม 160 แหง ปรบขอ
ค าถามลดลงเหลอ 25 ขอ ป 2003 ปรบขอค าถาม
ลดลงเหลอ 22 ขอ โดยคงประเดนทแสดงถงคณภาพ
บรการไว 3 ดานคอ บรการทให (Affect of service)
หองสมดในฐานะแหลงคนควา(Library as place) แล
33 Journal of Professional Routine to Research (Volume 1, August 2014)
การควบคมสารสนเทศ (Information control) การ
พฒนาเค รองมอ ไ ดส นสดในป 2006 เ รยก ว า
LibQUAL +TM
มขอค าถาม 22 ขอ เทากบในป 2003
โดยใหมค าถามเกยวกบทกษะการร สารสนเทศ และ
ลกษณะการใชหองสมด เพมขน [5]
ส าหรบการวจยครงนไดแปลขอค าถามตามเนอหา
LibQUAL +TM
[6] มาใชเปนแบบสอบถาม
และใชเปนขอค าถามในการวจย ส ารวจคณภาพบรการท
ผใชไดรบ และระดบความพงพอใจท มตอหองสมด
ว ท ย า ล ย ร า ช ส ด า ห อ ส ม ด แ ล ะ ค ล ง ค ว า ม ร
มหาวทยาลยมหดลรวม 4 ดานดงน
ดานท 1 บรการทให (Affect of service)
ครอบคลมความร ความสามารถของผใหบรการ การ
ชวยเหลอ และการมปฏสมพนธกบผใชบรการ 9 ขอ
ไดแก ผใหบรการ
[AS-1] สรางความมนใจใหแกผใช
[AS-2] ใหบรการเปนรายบคคล
[AS-3] มความสภาพสม าเสมอ
[AS-4] มความพรอมจะใหบรการ
[AS-5] มความรทกษะในการตอบค าถาม
[AS-6] ใหบรการดวยความเอาใจใสดแล
[AS-7] เขาใจความตองการของผใช
[AS-8] เตมใจใหความชวยเหลอ
[AS-9] เชอถอไดในการจดการปญหาใหแกผใช
ดานท 2 หองสมดในฐานะแหลงคนควา
(Library as place) ครอบคลมการจดสถานท
สภาพแวดลอม ท จบตองได รวมถงการเปนแหลง
เรมตนส าหรบการคนควาของผใช ทงรายบคคล และ
รายกลม ไดแก
[LP-1]พนทหองสมดเหมาะส าหรบการศกษาเรยนร
[LP-2]หองสมดเงยบสงบเหมาะส าหรบท ากจกรรมของ
แตละบคคล
[LP-3]ทตงหองสมดสะดวกสบายและเชญชวนใหเขาใช
[LP-4]หองสมดเหมอนประตสการศกษาการเรยนร
และการท าวจย
[LP-5]หองสมดมพนทศกษารายกลมและรายบคคล
ดานท 3การควบคมสารสนเทศ (Information
control)ครอบคลมการจดเตรยมทรพยากรสารสนเทศ
และอปกรณอ านวยความสะดวก เพอใหผใชเขาถง
สารสนเทศ ทอยในรปแบบตางๆ ไดตามตองการอยาง
เตมความสามารถของผใช 8 ขอ ไดแก
[IC-1]ผใชเขาถงทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสได
จากทบาน และทท างาน
[IC-2]หองสมดมเวบไซตใหคนขอมลตามทตนเอง
ตองการ
[IC-3]สงพมพในหองสมดมเนอหาตรงตามท ผใช
ตองการ
[IC-4]ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกส มเนอหา
ตรงตามทผใชตองการ
[IC-5]มเครองมอทสะดวกในการสบคนสารสนเทศ ท
ผใชตองการ
[IC-6]มอปกรณททนสมย ท าใหงายตอการเขาถง
สารสนเทศทจ าเปน
[IC-7]หองสมดจดการสารสนเทศใหผใชเขาถงดวย
ตนเอง ไดงาย
[IC-8]วารสารมเนอหาตรงกบความตองการของผใช
ทงฉบบพมพและฉบบออนไลน
ดานท 4ทกษะการรสารสนเทศ (Information
literacy) ครอบคลมการแนะน าวธใช วธสบคนขอมล
สารสนเทศ ใหเขาใจและมทกษะในการเลอกสารสนเทศ
ทเชอถอได สามารถตดตามความร ทางวชาการใน
เนอหาและหลกสตรทตนเองตองใช 4 ขอ ไดแก
[IL-1]การแนะน าวธใช วธสบคนสารสนเทศใหเขาใจ
และสามารถสบคนดวยตนเองได
[IL-2]มทกษะในการเลอกสารสนเทศทเชอถอได
[IL-3]สามารถตดตามความร ทางวชาการในเนอหา
และหลกสตรทตนเองตองใช
[IL-4]มความรในการใชสารสนเทศ ไปตลอดชวต
ส าหรบขอค าถามในการวจย ดานลกษณะการ
ใชหองสมด ของผใชบรการ เปนค าถามเกยวกบ ความถ
ในการเขาใชหองสมด วตถประสงคในการเขาใช
หองสมดวทยาลยราชสดา และความถในการเขาใช
สารสนเทศ ผานเวบไซตหอสมดและคลงความร
มหาวทยาลยมหดล รวมถงค าถามปลายเปดเพอ
สอบถามความตองการและขอเสนอแนะในการพฒนา
หองสมดวทยาลยราชสดา
เกณฑ ในการวเคราะหขอมลใชระดบความพง
พอใจตอคณภาพบรการท ผใชไดรบจรง(Perceived
level of service) ตามเกณฑของ LibQUAL+TM แบบ
มาตรประมาณคา 9 ระดบ โดยการหาคาเฉลย คารอย
ละและสวนเบยงเบนมาตรฐาน การแปรผลความหมาย
ของคาเฉลย ถอเกณฑจาก LibQUAL+TM ดงน
คาเฉลย 8.50-9.00 หมายถง พงพอใจ มากทสด
คาเฉลย 6.50-8.49 หมายถง พงพอใจ มาก
คาเฉลย 3.50-6.49 หมายถง พงพอใจ ปานกลาง
คาเฉลย 1.50-3.49 หมายถง พงพอใจ นอย
คาเฉลย 1.00-1.49 หมายถง พงพอใจ นอยทสด
3. ผลการวจยและอภปรายผล
ก า ร ว จ ยค ร ง น เ ป นก าร ว จ ย เ ช ง ส า ร ว จ ม
วตถประสงค เพอศกษาความพงพอใจ ของผใชบรการ
หองสมดวทยาลยราชสดา หอสมดและคลงความร
มหาวทยาลยมหดล ใน 4 ดาน ไดแกดานบรการทให
ดานหองสมดในฐานะแหลงคนควา ดานการควบคม
สารสนเทศ ดานทกษะการรสารสนเทศ รวมถงความ
ตองการพฒนาหองส มด วทยา ลยราชสดา ของ
ผใชบรการ
วารสารการพฒนางานประจ าสงานวจย (ปท 1 ฉบบท 1 สงหาคม 2557) 34
ภาพท 1 จ านวนผตอบแบบสอบถาม
ภาพท 2 จ านวนผตอบแบบสอบถามแยกตามประเภท
ความพการ
ผลการวจยพบวา ผตอบแบบสอบถามทงหมด
69 ราย เปนนกศกษา 46 รายคดเปนรอยละ 66
เปนอาจารยและบคลากร 23 รายคดเปนรอยละ 34 ม
ผพการอยในกลมนกศกษา 21 ราย คดเปนรอยละ 30
แยกเปนผพการทางการไดยน 14 ราย คดเปนรอยละ
20 พการทางการมองเหน(ทางสายตา) 5 ราย คดเปน
รอยละ7 และพการทางรางกาย 2 รายคดเปนรอยละ 3
ท เหลอ 48 รายคดเปนรอยละ 70 เปนผไมมความ
พการ
ภาพท 3 ความถการเขาใชหองสมดวทยาลยราชสดา
ล ก ษณ ะ ก า ร ใ ช ห อ ง ส ม ด ข อ ง ผ ต อ บ
แบบสอบถามพบวา ความถในการเขาใชหองสมด สวน
ใหญเขาใชทกวน 30 ราย คดเปนรอยละ 44 รองลงมา
ตามล าดบ เขาใชสปดาหละครง 21 ราย คดเปนรอยละ
31 และเขาใชเดอนละครง 16 ราย คดเปนรอยละ 23
โดยวตถประสงค ในการเ ขาใ ช หองสมด
วทยาลยราชสดา ซงเปนค าถามทตอบไดหลายค าตอบ
พบวา สวนใหญใชหองสมดในฐานะแหลงคนควา เปน
อนดบแรก ไดแกผใชเขามานงท างานและอานหนงสอ
มากทสด 58 ราย คดเปนรอยละ 80 รองลงมาคอ เขา
มาใชอนเตอรเนต Wi-Fi 39 ราย คดเปนรอยละ
56.5 เขามายมคนหนงสอ 35 รายคดเปนรอยละ
50.72 และเขามาใชคอมพวเตอร 10 รายคดเปนรอย
ละ 14.49 วตถประสงคในการเขาใชหองสมดดาน
การควบคมสารสนเทศ พบวาเขามาสบคนสารสนเทศ
14 รายคดเปนรอยละ 20.29 ขอเอกสารจากตาง
หองสมดรวม 5 รายคดเปนรอยละ 7.25 และ
วตถประสงคในการเขาใชหองสมดดานบรการทให
พบวานกศกษากลมปรญญาตรจะใช บรการตอบค าถาม
ชวยคนควาเ พอท ารายงานโครงงานและเอกสาร
ประกอบการฝกสอน รวม 9 รายคดเปนรอยละ 13
ในขณะทนกศกษาบณฑตศกษาจะใชบรการแนะน าการ
ท าวจยอยางตอเนอง ทกขนตอนของการท าวทยานพนธ
รวม 5 ราย คดเปนรอยละ 7.25 ดงตารางท 1
ตารางท 1 วตถประสงคในการเขาใชหองสมดวทยาลยราชสดา
วตถประสงคในการเขาใชหองสมด จ านวน รอยละ ล าดบท
1. ยมคนหนงสอ 35 50.72 3
2. ขอเอกสาร ตางหองสมด 5 7.25 8
3. ใชคอมพวเตอร 10 14.49 5
4. ใชอนเตอรเนต Wi-Fi 39 56.52 2
5. สบคนสารสนเทศ 14 20.29 4
6. บรการตอบค าถาม 9 13.04 6
7. อานหนงสอนงท างาน 58 80.06 1
8. บรการแนะน าท าวจย 5 7.25 8
9. ทพกผอน 4 5.8 9
10.ทนดพบ 7 10.14 7
วารสารการพฒนางานประจ าสงานวจย (ปท 1 ฉบบท 1 สงหาคม 2557) 34
ภาพท 4 ความถในการเขาใชสารสนเทศผานเวบไซต
หอสมดและคลงความร มหาวทยาลยมหดล
ส าหรบความถในการเขาใชสารสนเทศ ผาน
เวบไซตของหอสมดและคลงความร มหาวทยาลย
มหดล พบวาสวนใหญเขาใชสารสนเทศผานเวบไซตของ
หอสมด ทกวน 36 ราย คดเปนรอยละ 52 เขาใช
สปดาหละครง 21 รายคดเปนรอยละ 31 และเขาใช
เดอนละครง 12 รายคดเปนรอยละ 17 ตามล าดบ
ความพงพอใจของผ ใชบรการหองสมด
วทยาลยราชสดา ปการศกษา 2556 ในภาพรวมทง 4
ดาน เปนไปในทศทางเดยวกน โดยสวนใหญพงพอใจ
ในระดบมาก 29 ราย คดเปนรอยละ 45 คาเฉลย
8.18 รองลงมาคอมากทสด 22 รายคดเปนรอยละ
42 คาเฉลย 8.68 และระดบปานกลาง 15 ราย คด
เปนรอยละ 13 คาเฉลย 6.14 ตามล าดบ เมอดความ
พงพอใจของผใชเปนรายดาน พบวา
ดานบรการ ผใชพงพอใจระดบมากทสด 3
รายการ คาเฉลย 8.81 ไดแก ผใหบรการมความ
สภาพสม าเสมอ เอาใจใสดแล เตมใจใหความชวยเหลอ
พงพอใจรองลงมา 3 รายการคาเฉลย 8.28 ไดแกมการ
ใหบรการเปนรายบคคล มความพรอมจะใหบรการ ม
ความรทกษะในการตอบค าถาม และทพงพอใจทายสด
3 รายการ คาเฉลย 6.3 ไดแก ผใหบรการเขาใจความ
ตองการของผใช สรางความมนใจใหแกผใช และ
เชอถอไดในการจดการปญหาใหแกผใช
ดานหองสมดในฐานะแหลงคนควา ผใชพง
พอใจมากทสด 2 รายการคาเฉลย 8.65 ไดแกพนท
หองสมดเหมาะส าหรบการศกษาและการเรยนร ทตง
หองสมดสะดวกสบายและเชญชวนใหเขาใช พงพอใจ
รองลงมา 2 รายการ คาเฉลย 8.10 ไดแก หองสมด
เงยบสงบเหมาะส าหรบท ากจกรรมของแตละบคคล
หองสมดเหมอนประตสการศกษาการเรยนร และการท า
วจย และทพงพอใจทายสด 1 รายการคาเฉลย 6.10
คอหองสมดมพนทศกษารายกลมและรายบคคล
ดานการควบคมสารสนเทศ ผใชพงพอใจมาก
ทสด 2 รายการ คาเฉลย 8.45 ไดแก ผใชเขาถง
ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสไดจากทบาน และท
ท างาน หองสมดมเวบไซตใหคนขอมลตามทตนเอง
ตองการ พงพอใจรองลงมา 3 รายการ คาเฉลย 7.95
ไดแก ส งพมพในหองสมดมเนอหาตรงตามท ผใช
ตองการ ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกส มเนอหา
ตรงตามทผใชตองการ วารสารมเนอหาตรงกบความ
ตองการของผใชทงฉบบพมพและฉบบออนไลน และ
ทพงพอใจทายสด 3 รายการ คาเฉลย 5.95 ไดแก
หองสมดจดการสารสนเทศใหผใชเขาถงดวยตนเองได
งาย หองสมดมอปกรณททนสมย ท าใหงายตอการ
เขาถง สารสนเทศทจ าเปน มเครองมอทสะดวกในการ
สบคนสารสนเทศทผใชตองการ
ดานทกษะการรสารสนเทศ ผใชพงพอใจมาก
ทสด 2 รายการ คาเฉลย 8.72 ไดแกการแนะน าวธใช
วธสบคนสารสนเทศใหเขาใจ และมทกษะในการเลอก
สารสนเทศทเชอถอได พงพอใจรองลงมา 1 รายการ
คาเฉลย 8.40 คอผใชมทกษะเพมข นและสามารถ
ตดตามความร ทางวชาการในเนอหาและหลกสตรท
ตนเองตองใช และท พงพอใจทายสด 1 รายการ
คาเฉลย 6.20 คอผใชมความร ในการใชสารสนเทศ ไป
ตลอดชวต
ในขณะทมผตอบแบบสอบถามใหขอเสนอแนะ
ความตองการพฒนาบรการของหองสมดวทยาลย
ราชสดา รวม 18 ราย เปนกลมอาจารยและบคลากร
12 ราย คดเปนรอยละ 67 เปนนกศกษา 6 ราย คด
เปนรอยละ 33 เมอเปรยบเทยบความตองการพฒนา
บรการของอาจารยและบคลากร พบวาแตกตางกบกลม
นกศกษา ทง 4 ดาน ขอมลดง ตารางท 2
ตารางท 2 ความพงพอใจของผใชหองสมดวทยาลยราชสดา แยกตามรายดานทหองสมดใหบรการ
4 ดาน ทหองสมดจดใหบรการ ระดบความพงพอใจของผใชหองสมดวทยาลยราชสดา
มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
ดานบรการทให 8.81 8.28 6.3
ดานหองสมดในฐานะแหลงคนควา 8.65 8.1 6.1 3.4 1.45
ดานการควบคมสารสนเทศ 8.54 7.95 5.95 3.15 1.45
ดานทกษะการรสารสนเทศ 8.72 8.4 6.2
คาเฉลย ภาพรวมทง 4 ดาน 8.68 8.18 6.14 3.28 1.33
35 │Journal of Professional Routine to Research (Volume 1, August 2014)
วารสารการพฒนางานประจ าสงานวจย (ปท 1 ฉบบท 1 สงหาคม 2557) 36
ภาพท 5 จ านวนผแสดงความตองการพฒนาบรการ
หองสมดวทยาลยราชสดา
ดานผ ใหบรการ สรปได วาอาจารยและ
บคลากรตองการพฒนาบรการดานวจย ตองการให
บคลากรหองสมด มความร เฉพาะทางและร เรองการท า
วจย เพอชวยสบคนขอมลสนบสนนใหท าวจยไดรวดเรว
ในขณะท นกศกษา เนนพฒนาบรการดานใหความ
ชวยเหลอผใช ตองการใหบคลากรหองสมดมความร
ทางเทคโนโลยสงอ านวยความสะดวกดานสารสนเทศ
และการสอสาร เพอชวยสบคนชวยแนะน าการคนขอมล
ผานสอออนไลนตางๆ และขอใหเพมเวลาชวยหาขอมล
อานสรป จดบนทก ใหแกนกศกษาพการทางสายตาได
นานกวาครงละ 2 ชวโมง หรอใหบรการไดตลอดเวลา
(สงทกลมอาจารยและบคลากรตองการพฒนา ไดแก –
ตองการใหบคลากรหองสมดมความร เฉพาะทางมากขน
โดยเฉพาะเรองของคนพการและเรองการท าวจย เพอ
ชวยสนบสนนบคลากรใหบรรลเปาหมายในฐานะ
มหาวทยาลยวจย -ท างานรวมมอกบอาจารย และ
นกวจยโดยหาขอมลสนบสนนเตรยมพรอมใหท าวจยได
รวดเรวข น -ตองการใหท างานเชงรก เพอกระต น
และสรางแรงจงใจ ใหบคลากรวทยาลยราชสดา รกการ
อาน และคนควางานวชาการเพอท าวจย ซงแตกตาง
กบกลมนกศกษาท ตองการใหบคลากรหองสมดม
ความร ความสามารถ ทางเทคโนโลยสงอ านวยความ
สะดวกดานสารสนเทศและการสอสาร เพอชวยสบคน
ชวยแนะน าการคนขอมลผานโทรศพทมอถอ และการใช
สอออนไลนตางๆ –ตองการใหมนกศกษารนพจาก
ภาควชาหหนวก หรอลามมาชวยงานหองสมดชวย
แนะน านองๆทพการทางห -ตองการใหมเวลาชวยหา
ขอมล อาน สรป จดบนทกใหนกศกษาพการทางสายตา
มากกวาน นานกวาครงละ 2 ชวโมง หรอใหบรการได
ตลอดเวลา)
ดานหองสมดในฐานะแหลงคนควา สรปได
วาอาจารยและบคลากรตองการพฒนาพนทดานการคน
ควาการท าวจย หองเสวนาทางวชาการ ในขณะท
นกศกษาตองการพฒนาหองสมด ใหมพนทพกผอน
หยอนใจมากข น โดยมสงทตองการใหปรบปรง
เหมอนกน ไดแกเครองคอมพวเตอร และระบบ
เครอขาย เครองปรบอากาศ และขอใหเพมเวลาการยม
คนหนงสอ (สงทกลมอาจารยและบคลากรตองการ
พฒนาไดแก –ควรมหองคนควาสวนตว แทนมม
ศ กษ า เ ด ย ว–มมส บ คน ข อ ม ลคว รแยกจ าก มม
อนเตอรเนต-มหองวจยใหแกนกวจยมาท างานใน
หองสมด–มหองเสวนาวชาการใหพบปะกน -ตองการ
ใหเปดบรการนอกเวลาราชการเฉพาะวนเสาร -
ตองการใหเจาหนาทโทรศพทแจงเตอนกอนทหนงสอจะ
เกนก าหนด ไมใชแจงทางอเมลอยางเดยว ซ ง
แตกตางกบกลมนกศกษาทตองการใหม -ทพกผอน
งบหลบไดในหองสมด -หองบนทกภาพ/เสยง/คารา
โอเกะ -หองดภาพยนตรคลายความเครยด -หองฉาย
ภาพสนกตลก เรยกเสยงหวเราะ -มมมศาสนา -หอง
ศกษารายกลมควรแยกจากหองดซด และวดโอ -
ตองการใหเปดบรการชวงเยนวนจนทร-ศกร –อยาก
ใหหองสมดเหมอนบาน ส าหรบดานหองสมดในฐานะ
แหลงคนควา ทง 2 กลมมความตองการเหมอนกน 3
เรอง คอกลมอาจารยและบคลากรตองการให -ยดหยน
ในการยม(เวลา)ของกลมอาจารย/นกวจยเพราะตองใช
เวลานานในการอานหนงสอ -ขาดคอมพวเตอรเพอให
บรการสบคนขอมลและอนเทอรเนตทมคณภาพ ขาด
ระบบ Wi-Fi ทด เชนเดยวกบทนกศกษาตองการ -ให
เพมเวลายมคนหนงสอ ใหนกศกษาพการยมไดนานกวา
หรอไมมการปรบถาสงชา-เพมคอมพวเตอรเพอการ
สบคนขอมลทไมลาสมย อยากใหมอนเทอรเนตทดข น
และเรวกวาน-เครองปรบอากาศในหองดวดโอ/ซดไม
เยน)
ดานการควบคมสารสนเทศ สรปไดวา
อาจารยและบคลากร ตองการสารสนเทศทางวชาการ
เพอท าวจย และหนงสอทใชในการปฎบตงาน ในขณะท
นกศกษาตองการหนงสอท ตองใชในชวตประจ าวน
ไดแก หนงสอท มภาษามออยในเลม หนงสอท ม
ภาพประกอบ หนงสอการตน นวนยาย เ รองส น
หนงสองานฝมอ และสารคด (สงทกลมอาจารยและ
บคลากรตองการพฒนา ไดแก -ตองการใหตามเอกสาร
วชาการท ไ มสามารถ คนหาไดจากฐานขอมลใน
เครอขายมหาวทยาลย ชวยจดหาและสงซ อหนงสอ
จากตางประเทศ–หองสมดควรม e-Journal จาก
ตางประเทศเกยวกบคนพการใหมากกวาน-วารสาร
ทางดานออกแบบมนอย-ควรเพมวารสารทเกยวกบการ
ท างาน เชนการประกนคณภาพฯ -ควรมหนงสอท
เนอหาตรงกบหลกสตรการสอนทกแขนงวชาและขอมล
อนๆทจ าเปนในการพฒนาความร ใหมากพอสมควร –
อยากใหหองสมดรวบรวมส อส าหรบคนพการทาง
สายตาใหมากข น เชนหนงสอเสยง Daisy หนงสอ
เบรลล หนงสออเลกทรอนกส ทจดการใหคนตาบอด
เขาถงไดงาย -ควรจดหาหนงสอสรางเสรมความเปน
มนษยเขามาบาง นอกเหนอจากหนงสอวชาการ -อยาก
ไดหนงสอท อ านงาย สบาย ซงแตกตางกบกลม
นกศกษาทตองการ –หนงสอทมภาษามออยในเลม -
สารคดทองโลกกวาง หนงสองานฝมอ –หนงสอท ม
ภาพประกอบ หนงสอการตน นวนยาย เรองสน)
37 Journal of Professional Routine to Research (Volume 1, August 2014)
ดานทกษะการ ร สารสนเทศ สรปไ ด ว า
อาจารยและบคลากรตองการใหหองสมดจดกจกรรม
Book และ Journal club เพอสงตอความรจากหนงสอ
วารสารใหม ในขณะทนกศกษาตองการใหสอนการ
สบคนขอมลสารสนเทศ แยกตามประเภทความพการ
และตองการ Facebook หองสมดวทยาลยราชสดา เพอ
ไ ว ใ ชตด ตอสอบถาม ขอขอมล เวลาฝกสอนอย
ตางจงหวด (สงทกลมอาจารยและบคลากรตองการ
พฒนา ไดแก -ตองการใหหองสมด จดกจกรรม Book
club และ Journal club เพอสงตอความรหนงสอ
วารสารใหม -ใหหองสมดประสานงานกบฝายกจการ
นกศกษา ดเวลาวาง หรอตอนเยน เพอหาโอกาสสอน
การสบคนขอมล การรสารสนเทศ ใหแกนกศกษา ซง
แตกตางกบกลมนกศกษาทตองการใหแนะน าการใช
บรการหองสมดแกนกศกษาหหนวกใหมากข นเพอชวย
พฒนาการใชภาษาไทยไดดวย -ตองการใหแนะน าการ
สบคนสารสนเทศ แยกตามประเภทความพการ และ
ตองการ Facebook หองสมดวทยาลยราชสดา เพอไวใช
ตดตอสอบถามขอขอมลเวลาฝกสอน
อยตางจงหวด)
จากประเดนตางๆ ทกลาวมา หองสมดยงคง
ตองส ารวจความพงพอใจของผใชหองสมดวทยาลยราช
สดาอยางตอเนอง และควรสนบสนนใหใชแบบส ารวจ
LibOUAL+TM
model ศกษาความพงพอใจของผใช
หองสมดทกแหงในมหาวทยาลยมหดล เพอเตรยมน า
ผลทไดไปเทยบเคยงกบหองสมดอนๆ ทงใน และ
ตางประเทศ และเพอแสวงหาแนวทางปฏบตงานทด
ใหสอดคลอง และตรงตามความตองการของผใช ทงคน
ทวไปและคนพการ หองสมดและหนวยงานทเกยวของ
นาจะท าการศกษาเพมเตมในเรองบทบาทหองสมดเพอ
สนบสนนนกศกษาพการในมหาวทยาลยวจย รปแบบ
และบรการหองสมดทเหมาะสมกบนกศกษาพการใน
ระดบอดมศกษา การพฒนากจกรรมเสรมสรางการ
รสารสนเทศของนกศกษาพการ การจดท าเวบไซตทคน
พการเขาถงขอมลไดจรง เทคโนโลยสงอ านวยความ
สะดวกส าหรบหองสมดคนพการ สมรรนะใน
วชาชพบรรณารกษและสารสนเทศศาสตร ส าหรบ
ใหบรการคนพการ ทงนเพอน ามาปรบปรงใหเกด
ประโยชนสงสด แกผใชบรการหองสมดวทยาลยราช
สดา มหาวทยาลยมหดล และหองสมดคนพการ
หรอหนวยงานอนๆ ทเกยวของ
อภปรายผล
ผลการวจย พบวาผใช พงพอใจตอบรการท
ไดรบ จากหองสมดวทยาลยราชสดา ในระดบ มาก ทง
4 ดาน คอดานบรการทให ดานหองสมดในฐานะแหลง
คนควา ดานการควบคมสารสนเทศ และดานทก
ษะการรสารสนเทศ
ผ ใ ช บ ร ก า ร ห อ งส มด วทย า ล ย ร าชส ด า
ประกอบดวยอาจารย บคลากรและนกศกษา มากกวา
180 คนในปการศกษา 2556 มทงคนทวไป และคน
พการ หรอบคคลซงมขอจ ากดในการปฏบตกจกรรมใน
ช วตประจ า วน ห รอ เ ข า ไปม ส วน รวมทางส งคม
เนองจากมความบกพรอง ทางการเหน การไดยน การ
เคลอนไหว การสอสาร จตใจ อารมณ พฤตกรรม
สตปญญา การเรยนร หรอความบกพรองอนใด
ประกอบกบมอปสรรคในดานตางๆ และมความ
ตองการจ าเปนพเศษทางการศกษาทจะตองไดรบความ
ช ว ย เ ห ล อ เ พ อ ใ ห ส า ม า ร ถปฏ บ ต ก จ ก ร ร ม ใ น
ชวตประจ าวนหรอเขาไปมสวนรวมทางสงคมไดอยาง
บคคลทวไป [7]โดย นกศกษาระดบปรญญาตรของ
วทยาลยราชสดา สวนใหญจะเปนผมความบกพรองการ
ไดยน ส าหรบนกศกษาบณฑตศกษา มทงผมความ
บกพรองทางการไดยน ทางการมองเหน และทางการ
เคลอนไหว ในขณะท ในหองสมดมผใหบรการ 3 คน
[1] ซ งไดผานการอบรมดานจตอาสาเพอพฒนา
คณภาพชวตคนพการ และการอบรมลามภาษามอ
โดยเฉพาะบรรณารกษไดเขาเรยน ในกลมวชาความร
พนฐานเรองความพการและคนพการ และเขารวมใน
วชาสมมนาของนกศกษาบณฑตศกษา ในวาระท
ศาสตราจารย นพ. พนพศ อมาตยกล เปนผอ านวยการ
ใหรบรและเขาใจเนอหาวชา และหวขอทนกศกษาก าลง
ท าวทยานพนธ เพอใหบรการสารสนเทศไดตรงตาม
ความตองการของนกศกษา นบเปนกลยทธของ
ผบรหารทสอดคลองกบ นโยบายขององคการอนามย
โลก ดานการพฒนาทรพยากรบคคล เพอฟนฟ
สมรรถภาพคนพการ ใหมความร ความเขาใจเรองคน
พการ สทธอนพงม ของคนพการ [8] และแนวทาง
การฟนฟสมรรถภาพคนพการ คอการสรางเสรม
สมรรถภาพหรอความสามารถของคนพการใหมสภาพด
ข น หรอด ารงสมรรถภาพหรอความสามารถทมอยเดม
ไว โดยอาศยขบวนการทางการแพทย และศาสตรอนๆ
ทเกยวของ เพอใหคนพการไดปรบสภาพรางการ จตใจ
อารมณ สงคม พฤตกรรม สตปญญา การเรยนร เพอ
เสรมสรางสมรรถภาพหรอความสามารถ ใหดข น
รวมถงจ าเปนตองเรยนร เกยวกบเทคโนโลยสงอ านวย
ความสะดวกตางๆ ทคนพการตองใช [9] การ
ใหบรการโดยใชหลกเกณฑและองคความรดงกลาวนาม
ผลโดยตรงตอคณภาพ ดานบรการทให ท าใหผใชพง
พอใจในระดบ มาก ในขณะเดยวกนผใชบรการก
ตองการใหบคลากรหองสมดทกคนม ความร เฉพาะทาง
และร เรองการท าวจย เพอชวยสบคนขอมลสนบสนน
การท าวจยของผใชใหเรวขน และตองการใหมความร
ทางเทคโนโลยสงอ านวยความสะดวก ซ งหมายถง
เครองมอ อปกรณ ฮารดแวร ซอฟตแวร หรอบรการท
ใชส าหรบคนพการโดยเฉพาะ หรอทมการดดแปลงหรอ
ปรบใชใหตรงกบความตองการจ าเปนพเศษ ของคน
วารสารการพฒนางานประจ าสงานวจย (ปท 1 ฉบบท 1 สงหาคม 2557) 38
พการแตละบคคล เพอเพม รกษา คงไวหรอพฒนา
ความสามารถและศกยภาพทจะเขาถงขอมลขาวสาร
การสอสาร รวมถงกจกรรมอนใดในชวตประจ าวนเพอ
การด ารงชวตอสระของคนพการ [7] และตองการให
มนกศกษารนพจากภาควชาหหนวกหรอลามมาชวยงาน
หองสมดชวยแนะน านองๆ ทพการทางห ซงสอดคลอง
กบผลงานวจยของ ดารารตน ก าเสรฐ [10] ทศกษา
เรองบรการหองสมดส าหรบนกศกษาหหนวกและหตง
ไดชประเดนไววา ควรมบคลากรทเปนคนหหนวกและ
คนหตง ท างานในหองสมด เพอบรการคนหหนวก และ
คนหตงดวยกนเอง และควรมการฝกอบรมบคลากรให
มความรทกษะในการใหบรการคนหหนวกและคนหตง
ส าหรบนกศกษาทบกพรองทางการมองเหน ตองการให
เพมเวลาชวยหาขอมลอาน สรป จดบนทกให ไดนาน
กวาครงละ 2 ชวโมง หรอใหบรการไดตลอดเวลานน
เปนป ญหาส าคญดานบคลากรทมภาระงานประจ าหลาย
งาน ไดแก งานบรหาร บรการ เทคนค และเทคโนโลย
หองสมด (พฒนาทรพยากรสารสนเทศ หนงสอวารสาร
วเคราะหหมวดหม จดการทรพยากรสารสนเทศ น า
ขอมลเขาระบบ และใหบรการยมคนในระบบหองสมด
อตโนมต) รวมถงงานเทคโนโลยทางการศกษา การจด
การสอสารสนเทศตางๆ ส าหรบคนพการ ท าใหโอกาสท
จะใ หบ รการ นกศกษาพการทางการมองเหน ไ ด
ตลอดเวลาเปนเรองยาก สอดคลองกบงานวจยของ พร
ทพย ฟจตร [11] และโสมรศม วจตร [12] ทศกษา
เรองหองสมดส าหรบผพการทางสายตา พบวาเกอบทก
หองสมด ขาดแคลนบคลากรผใหบรการผพการทาง
สายตา ซงตองใหเวลาเอาใจใสดแล มากกวาคนทวไป
ตามสทธในการเขาถงขอมลขาวสารของคนพการ และ
ผใชหองสมดทพการยงตองการบคลากรทมทศนคตทด
(Good Attitude) มใจรกการใหบรการ(Service Mind)
แกผพการทเปนสมาชกหองสมด และมจตอาสา ซงเปน
คณสมบตพเศษทแตกตางจากบคลากรหองสมดคน
ทวไป เพอใหเกดประโยชนสงสดแกผใชหองสมด
วทยาลยราชสดา และเพอใหมการพฒนาหองสมด
ดานบรการทให อยางตอเนอง ผใชยงคงไดรบบรการท
ดและดยงขน สม าเสมอ หนวยงานทเกยวของโดยตรง
ท งวทยาลยราชสดา และหอสมดและคลงความร
มหาวทยาลยมหดล ควรสงเสรมใหบคลากรหองสมด
ทกคนไดเรยนร เรองของคนพการและเรองการท าวจย
อยางลกซ งเพอใหสามารถเปน Peer support เพอน
ผสนบสนน หรอ Partner เพอนคคดเพอชวยบรการ
และสนบสนนการเรยน และการท าวจย ไดตรงตาม
ความตองการของคนพการ ควรจดกจกรรมให
นกศกษาลามภาษามอไดใชชวโมงกจกรรม มาชวย
ใหบรการเดกพการในหองสมด และควรจดหา
อาสาสมครมาประจ าทหองสมด โดยรบอาสาสมคร
ประจ าตวนกศกษาทพการทางสายตา ชวยอาน สรป จด
บนทก (Note taker) และรบอาสาสมครทเปนคนพการ
ชวยเหลอซงกนและกน แบบเพอนชวยเพอน (Peer to
peer) ซงควรพจารณาคณสมบตของผทจะมาเปน
อาสาสมคร [9] ไดแก มใจบรการ อยากชวยดวยใจ
จรง มความเขาใจในความสามารถและขอจ ากดของ
เ พอนพการ มความร ความเ ขาใจในวถ ช วตและ
วฒนธรรม รวมถงวธการชวยเหลอเพอนพการแตละ
ประเภท มเวลาใหกบเพอนพการ รวมรบฟงความ
คดเหนอยางใจเยน และร จกขอควรระวงเม อเปน
อาสาสมคร เชน ไมควรชวยเหลอทกอยาง จะตองม
การตกลงท าความเขาใจถงขอบเขตการบรการ ของ
อาสาสมคร โดยอาสาสมครจะชวยเหลอตามความ
จ าเปนทางการศกษา ไมควรคดแทน ตดสนใจแทน
เพอนพการ ไมใจรอน ไมหวงผลประโยชน ตองรกษา
ความลบของเพอน ปฏบตตอคนพการเชนเดยวกบคน
อนๆ ในสงคม ทส าคญ ตองมจรรยาบรรณของการ
เปนอาสาสมคร
ดา นหอ ง ส มด ในฐานะแห ล งคนควา
หองสมดจดบรการดานกายภาพในลกษณะ Universal
design คอจดพนทใหทงคนพการและผใชทวไป ใช
ประโยชนรวมกนได โดยแบงพนทเปน 2 สวน
สวนท 1 บรเวณโถงใหญดานหนาของ
หองสมด จดเปน Library at learning place หองสมดใน
ฐานะแหลงเรยนร ประกอบดวยพนทอานหนงสอทวไป
มมนทรรศการผลงานวชาการ และหนงสอใหม มม
หนงสอส ารองรายวชาตางๆส าหรบนกศกษาภาควชาห
หนวกศกษา มมคนควาสวนตว มมคอมพวเตอร เปน
บรเวณส าหรบสบคนทรพยากรสารสนเทศ ผใชน าโนต
บคสของตนเองเขามาใชได ในขณะท หองสมดม
คอมพวเตอรใหบรการ 3 เครอง และมจดเชอมตอ
อนเตอรเนตทวทกพนทหองสมด พนทวางชนหนงสอ
และชนวารสารวชาการฉบบพมพ เม อรวมกนแลว
หนงสอวารสารทมบนชนมากกวา 9,900 รายการ ซงแต
ละชนจะมปายบอกหมวดหม เนอหาของหนงสอตวโต
ชดเจน และมปายอกษรเบรลลบอกหมวดหมก ากบไว
ส าหรบคนตาบอดและเลอนลาง มเคานเตอรบรการยม
คนและใหบรการตอบค าถามชวยคนควา
สวนท 2 บรเวณโถงดานในของหองสมด
จดเปน Living Library หองสมดมชวต ทประกอบดวย
หองศกษารายกลม ใชเปนพนททบทวนความร ตววชาท
เรยน ปรกษาหารอ ประชมกลมยอย และท ากจกรรม
กลมตางๆ มพนท พกผอนหยอนใจ นดพบ อาน
หนงสอหรอนตยสารบนเทงตางๆ ทไดรบบรจาค และ
ม พนทศกษาเด ยว เพอเรยนร ดวยตนเอง จากสอ
มลตมเดย เชน ซดหนงสอเสยงระบบเดซ และพนท
จดเกบและใหบรการสอเทคโนโลยทางการศกษา มมด
วดโอเทป ซด และดวดค าบรรยายการสอนรายวชา
ตางๆ เพอทบทวนหรอศกษายอนหลง ของนกศกษา
ภาควชาหหนวกศกษา ท งดสวนตวและดเปนกลม
หองสมดม เครองเลนวดโอ 10 เครอง เครองเลนดวด
39 Journal of Professional Routine to Research (Volume 1, August 2014)
6 เครอง เครองเลนเทป 4 เครอง และเครองรบ
โทรทศน 1 เครอง ทส าคญพนททง 2 สวนไดจดใหม
ชองทางเดน วนรอบหองสมดอยางทวถง และกวาง
เพยงพอ ส าหรบผใชรถเขนเดนทางไปไดทวหองสมด
ประตทางเขาน าหนกเบา เลอนเปดปดไดงาย และไมม
ธรณประตทเปนอปสรรคกบรถเขน พนหองสมดเรยบ
ไมขรขระ ไมมสงกดขวาง สามารถเขนรถเขาไปหยบ
หนงสอท ชน เขานงท โตะอานหนงสอและโตะวาง
คอมพวเตอรทดดแปลงใหเหมาะสมกบผพการทางกาย
นงไดสะดวก นอกจากนยงมปายสญลกษณทเปนสตก
เกอรสขนาดใหญตดทประต และชน ส าหรบคนสายตา
เลอนลาง โตะเกาอ ไดรบการลบเหลยมมมแลว ม
สญลกษณทางเทา (Braille block) เพอบอกทศทาง
และจดเปลยนเสนทาง มสญญาณเสยงเตอนภยคนตา
บอดและสายตาเลอนลาง และสญญาณไฟเตอนภยคนห
หนวก ดานนอกหองสมดมทจอดรถรบสงคนพการทได
มาตรฐานใกลอาคารหองสมด มทางลาดส าหรบรถเขน
มราวจบน าทางส าหรบคนตาบอดและสายตาเลอนราง
ไปถงหองสมด วทยาลยราชสดามบรการใหยมคลช (ไม
ค าประคองตว) และใหยมรถเขนเพอเขาไปใชใน
หองสมด มลฟททมเสยงบอกชนส าหรบคนตาบอดและ
สายตาเลอนลาง ในขณะทปมกดในลฟทอยในระดบท
คนนงรถเขนใชงานได และมหองน าท มสงอ านวย
ความสะดวกส าหรบคนพการทกประเภทใชไดรวมกน
การใหบรการดงกลาว นามผลท าใหความพงพอใจของ
ผใช ดานหองสมดในฐานะแหลงคนควา อยในระดบ
มาก
อยางไรกตาม อาจารยและบคลากร ตองการ
ใหปรบจากพนทหรอมมคนควาวจย ใหเปนหองเสวนา
ทางวชาการแยกเปนสดสวนนน สอดคลองกบ งานวจย
ดานการจดการและการออกแบบสถาปตยกรรมภายใน
หองสมดมชวตท เอ อตอคนพการ ของอาภรณ ไพร
พฤกษ [13] และอดเทพ นมแสวง [14] ทพบวาหอง
คนควาวจยควรแยกเปนสดสวนและควรมทงหองศกษา
รายกลมและหองคนควาเดยว ในขณะทนกศกษาพการ
ตองการใหมพนทสนทนาการและพกผอนหยอนใจมาก
ข น และตองการใหหองสมดเหมอนบาน (นกศกษา
พการเกอบทงหมดอาศยอยในหอพกของวทยาลยราช
สดา) ซงเปนไปตามแนวคด ทวาคนพการทกคน ม
สทธจะรบบรการจากรฐ ในเ รองการสนทนากา ร
นนทนาการ และโอกาสทจะไดรบความสนกสนาน ได
เรยนร ไปพรอมๆ กน เชนเดยวกบคนทวไป (Equity
and Equalization) ความเสมอภาคอยางแทจรง
หนวยงานและองคกรตางๆ ตองค านงถงเรองเหลาน
หองสมดกมบทบาทและโอกาสทจะจดใหบรการพนท
พกผอนหยอนใจ แกนกศกษาพการในลกษณะ
Library common สรางกจกรรมนนทนาการ ซงชวย
พฒนาอารมณ ความสข ความสามารถของบคคล
รวมถงสขภาพ ความสมดลทางกาย และสมรรถภาพ
ทางจตใจ ชวยพฒนาคณภาพชวตของทกคน เชน
กจกรรมดานศลปหตกรรม ศลปวฒนธรรม การอาน
เขยน การละคร กจกรรมอาสาสมคร เกม กฬา ดนตร
กจกรรมเขาจงหวะ และนนทนาการกลางแจง รวมไปถง
กระทรวงศกษาธการกตองสนบสนนดานกฬาคนพการ
(FESPIC Game) [9] และเพอใหเกดผลตรงตาม
ความตองการของผใช วทยาลยราชสดาในฐานะผดแล
อาคารสถานทหองสมดโดยตรง ควรพจารณานโยบาย
การจดการพนททงหมดของหองสมดใหมวา ควรจะ
แยกเปนสดสวน และน าหองศกษารายกลมและหอง
คนควาเดยว กลบมาใชตามวตถประสงคเดมเหมอนใน
ผงโครงสรางภายในของหองสมดเม อครงแรกต ง
(ปจจบนหองคนควาวจย หองศกษารายกลม หองจด
กจกรรมกลม และหองศกษาคนควาเดยว ไดปรบไปใช
เปนหองเรยนของภาคหหนวกศกษา) ใหตรงตามความ
ตองการของผใช หรอยงคงเนนการใชประโยชนเชง
พนท ใ ห คม ค า และการประห ยดพลงงาน ตาม
สถานการณและงบประมาณในปจจบน หรอจะพจารณา
ด าเนนการใหเปนไปตามวสยทศนทวา จะเปนสถาบน
ชนน าดานการศกษาการวจย การบรการวชาการ และ
ศนยกลางเครอขาย เพอพฒนาคณภาพชวตคนพการใน
ประชาคมอาเซยน [2] ในเรองการยดหยนเวลายมคน
หนงสอของอาจารยและนกศกษา ทตองการใหยมได
นาน และไมมการปรบถาสงชา เปนประเดนทตรงกบ
ผลการศกษาของ [10-13,15] ทวาควรพจารณา กฏ
ระเบยบ การใหบรการหองสมดตามขอจ ากดดานความ
พการแตละปรแภท และควรมการรวมมอกนศกษา
และจดท ามาตรฐานหองสมดคนพการในประเทศไทย
อยางจรงจง
ดานการควบคมสารสนเทศ หองสมดได
จดเตรยมทรพยากรสารสนเทศ ทมเนอหาสอดคลอง
กบการเรยน การสอน และการปฏบตงานของ อาจารย
บคลากร และนกศกษาในวทยาลยราชสดา นอกจาก
หนงสอวารสาร ทมบนชนมากกวา 9,900 รายการแลว
หองสมดยงไดจดหา ผลงานวชาการ และผลงานวจย
ใหมๆ ในรปอเลกทรอนกสครอบคลมหลากหลาย
สาขาวชา ใหบรการในฐานขอมลมากกวา 70 ฐาน ทงท
เปนบทความวารสารวทยานพนธ ต าราและคมอซ ง
สามารถสบคนทางออนไลนไดจากทกททกเวลา และ
ไดจดเตรยมสารสนเทศทใชหรบคนพการโดยเฉพาะ
ไดแก หนงสออกษรเบรลล (Braille) หนงสอตวอกษร
ขนาดใหญ (Large print) หนงสอภาพนน (Tactile)
แบบจ าลอง (Model) หนงสอเสยง (Audio book)
ส าหรบผใชทตาบอดและสายตาเลอนราง มหนงสอ
ภาพ และหนงสอพรอมค าบรรยาย ในรป วดโอเทป ซด
และดวด รวมถงดวดค าบรรยายการสอนรายวชาตางๆ
ยอนหลง ส าหรบนกศกษาท หหนวกและหตง ไว
ใหบรการมกจกรรมสงเสรมการใชสารสนเทศ โดยจด
มมส ารองตางๆ ไดแก มมผลงานวชาการและวจยของ
วารสารการพฒนางานประจ าสงานวจย (ปท 1 ฉบบท 1 สงหาคม 2557) 40
คณาจารยและบคลากรวทยาลยราชสดา และมม
หนงสอ สอการเรยนการสอนตามเนอหาทตองใชเรยน
ในแตละปการศกษาของนกศกษาหหนวกและหตง ซงม
ปญหาดานการสอความหมายและมผลตอการสบคน
สารสนเทศตามมาดวย เพอใหเขาถงสอทใชเรยนตาม
รายวชาของภาคการศกษานนๆ หองสมดไดจดมม
หนงสอส ารอง รวบรวมไวใหใชไดสะดวก รวดเรว
และงายทสด ประกอบดวย มมหนงสอศลปกรรม
และเซรามก มมหนงสอหลกสตรและการพฒนา
หลกสตร หนงสอกลมสาระการเรยนร รายวชาตางๆ
ตามเกณฑมาตรฐานของกระทรวงศกษาธการ มมดวด
โทรทศนคร ทง 3 มมน จดเพอใหใชประกอบการ
เรยน และเตรยมการฝกสอนของนกศกษาสาขาวชาห
หนวกศกษา และสาขาวชาลามภาษามอ
นอกจากนยงมมมหนงสอในตะกรา (คอการ
น าหนงสอใสตะกราวางใหบรการ ทหอพกของวทยาลย
ราชสดา ทง 3 หอพก เพอใหนกศกษาและบคลากร ท
อาศยอยในอยหอพกไดอานหนงสอทตนสนใจ เปน
กจกรรมสงเสรมการอานยามวาง) มมหนงสออาเซยน
มมหนงสอชวนอานวนเดก มมหนงสอภาพภาษาองกฤษ
มมพระไตรปฎก มมหนงสอธรรมะ Delivery (เพอใช
เปนทบรจาค และแลกเปลยนหนงสอธรรมะ เพอ
สงเสรมการอานดานศลปวฒนธรรม คณธรรม และ
จรยธรรม) และเมน Subject guides บนเวบไซตของ
หอสมดและคลงความรมหาวทยาลยมหดล (ชแหลง
ต า ร า พ น ฐ านห น ง ส อ อ า ง อ ง ว า ร ส า ร ง าน ว จ ย
วทยานพนธ และขอมลส าคญทเกยวของโดยตรงกบการ
เรยนการสอนในวทยาลยราชสดา) และไดจดเตรยมสง
อ านวยความสะดวกทใชกบคอมพวเตอรเพอใหผใชทตา
บอดและสายตาเลอนราง เขาถงสารสนเทศทอยในรป
อเลกทรอนกส ไดตามตองการอยางเตมความสามารถ
ของผใช ไดแก เครองขยายตวอกษรหรอ CCTV
(Closed Circuit Television) โปรแกรมสงเคราะหเสยง
Jaws for Windows ส าหรบตวอกษรภาษาองกฤษ และ
ตาทพย ส าหรบตวอกษรภาษาไทย รวมถงโปรแกรม
ขยายหนาจอ Zoom Text การจดใหบรการดงกลาว
นามผลท าใหความพงพอใจของผใชหองสมด ดานการ
ควบคมสารสนเทศ อยในระดบ มาก
อยางไรกตาม อาจารยและบคลากร ยงคง
ตองการสารสนเทศทางวชาการเพอท าวจย และหนงสอ
ท ใ ชในการปฎบตงานเพมข น ในขณะท นกศกษา
ตองการหนงสอทตองใชในชวตประจ าวนไดแกหนง
สอท มภาษามออยในเลม หนงสอท มภาพประกอบ
หนงสอการตน นวนยาย เรองสน หนงสองานฝมอและ
สารคด ซงประเดนนนาจะไดรบการแกไขไดตาม
ขบวนการจดซอ ทใหมการคดเลอกหนงสอทมผเสนอ
ซ อใหม โดยกรรมการทง 2 ภาค คอ ภาควชาฟนฟ
สมรรถภาพคนพการ และภาควชาหหนวกศกษา
พจารณาคดเลอกใหเหมาะสมกบความตองการและ
งบประมาณทไดรบสงตอใหคณะกรรมการหองสมด
ด าเนนการจดซ อ จดการตวเลม และประชาสมพนธ ให
ผใชทราบตอไป และในประเดนท ผใช ตองการให
หองสมด รวบรวมสอส าหรบคนพการทางสายตาให
มากข น โดยเฉพาะหนงสอเสยง DAISY คอหนงสอท
น ามาอานออกเสยง แลวบนทกเสยงทอานนนลงใน
เครองคอมพวเตอร ต งแตตนจนจบเลม จากนน
เจาหนาทผท าการผลต (Program Engineer) จะใช
โปรแกรมคอมพวเตอรระบบ DAISY จดการกบเสยงท
อานนนใหเขาสระบบการจดขอมลซ งจะบนทกงาน
ทงหมดดวยการบบอดลงบนแผน CD ROM ซงจะ
สามารถน ามาเปดฟงได ดวยเครองอานหนงสอเสยง
ระบบ DAISY หรออานดวยโปรแกรม DAISY ซง
จะตองใสโปรแกรมนนไวในเครองคอมพวเตอรแลว ค า
วา DAISY เปนค ายอมาจากชอเตมวา Digital Audio-
based Information System เปนระบบทคดขนและใช
ครงแรกในประเทศสวเดน เมอปพ.ศ. 2531 จากนนได
เผยแพร และอนญาตใหใชโดยไมมลขสทธไปทวโลก
นาย Hiroshi Kawamura ประธานฝายงานบรการ
หองสมดคนตาบอดจากประเทศญปน ไดน ามา
ทลเกลาฯ ถวายสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยาม
บรมราชกมาร องคประธานมลนธราชสดา เมอป พ.ศ.
2543 เพอทรงใชประโยชนในประเทศไทย และมลนธ
ราชสดาไดจดท าโครงการผลตหนงสอเสยงระบบเดซ
โดยมศาสตราจารย นายแพทย พนพศ อมาตยกลเปน
ผอ านวยการผลตหนงสอเสยงระบบเดซ มลนธราชสดา
[9] ขณะนไดรวบรวมหนงสอเสยง DAISY และ
จดการใหสบคนไดจากฐานขอมลหองสมดอตโนมต บน
เวบไซตหอสมดและคลงความรมหาวทยาลยมหดล รวม
1,010 แผน/ดวด
คนพการเปนคนททนสมยทสดเพราะตองใช
เทคโนโลยสงอ านวยความสะดวกและนวตกรรมตางๆ
เพอการด ารงชวตใหดยงขน [9] การสงตอความร
หรอเผยแพรขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอผใช
บรการ เปนหนาทของหองสมด ปจจบนคนตาบอด
สอสารโดยการ ใช จดจ า Line "จดจ า" คออปกรณชวย
จดจ าส าหรบคนตาบอด หรออกษรเบรลลแบบพกพา
และ MEM-My Eyes Memory (Braille Note Taker)
นวตกรรมเพอชวยคนตาบอด ในการบนทกขอมลโดย
การกดปมตามอกษรเบรลลทออกแบบในลกษณะและ
ต าแหนงทสะดวกตอการใชงาน สามารถยอนกลบไปฟง
ความถกตองของขอมลทจดบนทกได และสงขอมลท
บนทกไปยงอปกรณไอท เพอสงขอความหรอสราง
เอกสารตดตอกบคนปกตได [2] ทง จดจ า Line และ
MEM เปนผลงานท ว จยโดยคณะวศวกรรมศาสตร
รวมกบวทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล คนตา
บอดและสายตาเลอนลาง สามารถตดตอขอใชบรการ
ไดจากวทยาลยราชสดา
41 Journal of Professional Routine to Research (Volume 1, August 2014)
ดานทกษะการรสารสนเทศ หองสมดไดจด
กจกรรมสงเสรมการใชสารสนเทศ โดยจดฝกอบรมเชง
ปฏบตการ เปนประจ าทกป สลบกนไปในหวขอตางๆ
ตามทฝายการศกษาแจงมา หรอฝายกจการนกศกษาจด
เวลาใหนกศกษาเขาเรยนได ไดแก การใชหองสมด
เบ องตน การสบคนขอมลจากระบบหองสมดอตโนมต
ของมหาวทยาลยมหดล การสบคนขอมลสารสนเทศทาง
วชาการและวจย ลกษณะของสารสนเทศทเชอถอได
การสบคนขอมลออนไลนและฐานขอมลอเลกทรอนกส
ตางๆ วธการเขาใชผลงานวชาการ วทยานพนธ และ
ผลงานวจยของบคลากรหาวทยาลยมหดล การเขยน
อางองและบรรณานกรม การจดการงานวจยโดยใช
โปรแกรม EndNote และการใชโปรแกรม Turnitin
(เครองมอตรวจสอบการคดลอกผลงาน Plagiarism
ซงมหาวทยาลยมหดล ใชตรวจการเขยนวทยานพนธ
และงานวจยของนกศกษา) โดยจดฝกอบรมแก
นกศกษาปรญญาโท คณาจารยและบคลากรวทยาลย
ราชสดา ส าหรบนกศกษาปรญญาตรภาควชาหหนวก
ศกษา เนนสอนการใชหองสมดเบ องตน การสบคน
ขอมลจากระบบหองสมดอตโนมต และการคนขอมล
เพอท ารายงาน ผลการจดกจกรรม ผเขารบการอบรม
สวนใหญพงพอใจในระดบ มาก และตองการใหจด
กจกรรมนอยางตอเนอง การจดกจกรรมดงกลาว นา
มผลท าใหความพงพอใจของผใชหองสมด ดานทกษะ
การรสารสนเทศ อยในระดบ มาก
อยางไรกตาม อาจารยและบคลากร ตองการ
ใหหองสมด จดกจกรรม Journal club และ Book club
เพอสงตอความรจากหนงสอ วารสารใหม หองสมดได
เรมด าเนนการหลงจากททราบความตองการโดยรวมมอ
กบงานจดการความร และงานประกนคณภาพของ
วทยาลยราชสดา ในขณะทนกศกษาตองการใหสอน
การสบคน และการใชทรพยากรสารสนเทศ แยกตาม
ประเภทความพการ ซงสอดคลองกบ ผลงานวจย
ของดารารตน ก าเสรฐ เรองบรการหองสมดส าหรบ
นกศกษาหหนวกและหตง [10] และพรทพย ฟจตร
เรองเทคโนโลยสงอ านวยความสะดวกเพองานบรการ
หองสมดส าหรบนกศกษาตาบอด [11] เพอใหนกศกษา
ใหม มโอกาสไดเขารบการอบรมเรองการร สารสนเทศ
อยางแนนอน ฝายการศกษาของวทยาลยราชสดา
ภาควชาหหนวกศกษา และหองสมด ควรรวมมอกน จด
ใหมการสอน การฝกอบรมดานการรสารสนเทศ เขาไว
ในหลกสตร หรอในวชาพนฐาน ทนกศกษาตองเรยน
และตามท นกศกษาตองการ “ Facebook หองสมด
วทยาลยราชสดา” เพอไวใชตดตอ สอบถาม ขอขอมล
จากหองสมดเวลาทฝกสอนอยตางจงหวด เมอ
หองสมดทราบความตองการเรงดวน ของนกศกษาได
สราง Facebook หองสมดวทยาลยราชสดา ใหทนท
นกศกษาสามารถเขาใชไดทhttps://www.facebook
.com/pages/หองสมดวทยาลยราชสดา/173328929
530643?ref=hl/lookback
4. เอกสารอางองและบรรณานกรม
1. วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล. วสยทศนและ
พนธกจของหองสมดวทยาลยราชสดา. นครปฐม
วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล; 2556.
[เขาถงเมอ 28 กนยายน 2556]. เขาถงไดจาก/
http://www.rs.mahidol.ac.th/thai/about_facult
/library.html
2. วทยาลยราชสดามหาวทยาลยมหดล. ประวตปรชญา
วสยทศนและพนธกจของวทยาลยราชสดานครปฐม:
วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล2556. [เขาถง
เม อ 28 กนยายน 2556 ] . เ ข าถ ง ไ ด จ าก /
http://www.rs.mahidol.ac.th/thai/about_faculty
/about-ratchasuda-college.html
3. หอสมดและคลงความร มหาวทยาลยมหดล.
ปณธานวสยทศนและพนธกจของหอสมดและคลง
ความร มหาวทยาลยมหดล. นครปฐม: หอสมด
และคลงความร มหาวทยาลยมหดล; 2556.[เขาถง
เม อ 28 กนยายน 2556 ] . เ ข าถ ง ไ ด จ าก /
http://intranet.li.mahidol/vision.php
4. Davis, MaShana. and Kyrillidou, Martha.
Procedures Manual. Washington, D.C:
Associate of Research Libraries; 2011. [cited
2013/09/28]. Available from: http://www.
libqual.org/documents/libqual/publications/2 0
11proceduresmanual
5. Cook, Colleen. and Maciel, Michael. A Decade
of Assessment at a Research-Extensive
University Library Using LibQUAL+®.
Research Library. (August 2010);271:4-12.
[cited 2013/09/28]. Available from:
http://www.arl.org/resources/pubs/rli/archive/
rli271.shtml
6. Cook, Colleen. and Kyrillidou, Martha.
LibQUAL+ 2013 Survey. Washington, D.C:
Associate of Research Libraries; 2013. [cited
2013/09/28]. Available from: http://www.
libqual.org/publications
7. กระทรวงศกษาธการ. พระราชบญญตการจด
ก า ร ศ ก ษ า ส า ห ร บ คน พ ก า ร พ . ศ . 2 5 5 1 .
กรงเทพมหานคร: กระทรวงศกษาธการ; 2551.
[เขาถงเมอ 28 กนยายน 2556]. เขาถงไดจาก/
www.thailandlawyercenter.com/index.php?lay=s
how&ac=article&Id=538973554&Ntype=19
8. World Health Organization. World report on
disability. Geneva: WHO; 2011. [cited
วารสารการพฒนางานประจ าสงานวจย (ปท 1 ฉบบท 1 สงหาคม 2557) 42
2013/09/28].Availablefrom:http://www.who.
int/disabilities/world_report/2011/en/
9. พนพศ อมาตยกล. ความร ทวไปเรองความพการ
และคนพการ. นครปฐมฯ: มลนธราชสดา; 2555.
ดารา รตน ก า เส ร ฐ . บ รการหองสมดส าหรบ
น ก ศ ก ษ า ห ห น ว ก แ ล ะ ห ต ง . [ ศ ศ . ม . /
บรรณา รกษศาสต รและสาร น เทศศาสต ร ] .
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง; 2544.
10. พรทพย ฟจตร. เทคโนโลยสงอ านวยความสะดวก
เพองานบรการหองสมดส าหรบนกศกษาตาบอด
และสายตาเลอนลางของสถาบนอดมศกษาในเขต
กร ง เทพมหานครและป รมณฑล . [ศศ .ม ./
บรรณา รกษศาสต รและสาร น เทศศาสต ร ] .
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง; 2544.
11. พรทพย ฟจตร. เทคโนโลยสงอ านวยความสะดวก
เพองานบรการหองสมดส าหรบนกศกษาตาบอด
และสายตาเลอนลางของสถาบนอดมศกษาในเขต
กร ง เทพมหานครและป รมณฑล . [ศศ .ม ./
บรรณา รกษศาสต รและสาร น เทศศาสต ร ] .
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง; 2544.
12. โสมรศม วจตร. การด าเนนงานหองสมดส าหรบผ
พการทางสายตา : 4 กรณศกษา. [ศศ.ม./
บรรณา รกษศาสต รและสาร น เทศศาสต ร ] .
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ; 2553.
13. อาภรณ ไพรพฤกษ. การจดการหองสมดส าหรบ
นกเรยนพการทางกายหรอการเคลอนไหวของ
โ ร ง เ ร ย น อ า ช ว พ ร ะ ม ห า ไ ถ . [ ศ ศ . ม . /
บรรณา รกษศาสต รและสาร น เทศศาสต ร ] .
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง; 2545.
14. อด เ ทพ น มแสว ง . แนวทา งก ารออกแบบ
สถาปตยกรรมภายในหองสมดมชวตทเอ อตอคน
พการ. [สถ.ม./สถาปตยกรรมภายใน]. สถาบน
เทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง;
2555.
15. Davies, J. E. An overview of international
research into the library and information needs
of visually impaired people. Library Trends.
( 2 0 0 7 ) ;5 5 ( 4 ) :7 8 5 -7 9 5 . [ cited
2013/09/29]. Available from: http://www.
scopus.com/record/display.url?eid=2-s2.0-
34250825997&origin/