ครสปปแสง สขผล

เซลลทผลตเคมสอสาร

Endocrine cell Paracrine cell Nerve cell

ตอมไรทอทส าคญ

สมบตทางเคมของฮอรโมน

1.เปนโปรตน โพลเปปไทด หรอ ไกลโคโปรตน-LH FSH GH PRL

2. เปนเอมน ไดแก catecholamine (E หรอ NE)3. เปนสารสเตอรอยด ไดแก estrogen progesterone และ androgen

กลไกการควบคมแบบยอนกลบ (Feedback control)1. การควบคมแบบยอนกลบเชงลบ (negative feedback)

A BB-

2.การควบคมแบบยอนกลบเชงบวก(positive feedback) A B

B+

การควบคมการสรางและหลงฮอรโมน

การล าเลยงฮอรโมน

-เอนไซมในเลอด-ACTH-ตบ-insulin steroids hormone-เซลลเปาหมาย-catecholamine-ไต-parathormone

ขบออกทางน าปสสาวะ

การสลายและก าจดฮอรโมน

กลไกการออกฤทธของฮอรโมน

การออกฤทธของโปรตนฮอรโมน

การออกฤทธของสเตอรอยดฮอรโมน

ฮอรโมนจากตอมไพเนยล

หลงฮอรโมน melatonin-แสงสวางยบยงการหลง ความมดกระตนการหลง-ท าใหสตวสซดจาง-ยบยง gonadotrophin

-ชวยบรรเทาอาการ jet –lag-ฟนฟความจ า

ฮอรโมนจากสมองสวนไฮโพทาลามส

การเจรญพฒนาของตอมใตสมอง

ตอมใตสมองสวนหนา-ถกควบคมดวยไฮโปทาลามส

ตอมใตสมองสวนหลง-เกบฮอรโมนจากไฮโปทาลามส

ฮอรโมนจากตอมใตสมอง(Hypophysis หรอ Pituitary gland)

ตอมใตสมองสวนหนาสวนหนา(Adenohypophysis หรอ Anterior pituitary gland)

1.Growth hormone-species specific-สงเสรมการเจรญเตบโต -เพมเมทาบอลซม-เซลลจบกรดอะมโนไดดขน-เพมน าตาลในเลอด

ความผดปกต-ม GH สงในเดก

-gigantism-ขาดในเดก

-dwarfism

ผมเปน Gigantism ครบ

ผมปกตครบ

เตยอยางผมน ตองเปน dwarfism ชวส…..

ม GH สงในผใหญ-Acromegaly

2.โปรแลคตน (prolactin ;PRL)-กระตนการเจรญของและ

พฒนาการของเตานมจนสามารถผลตน านมได

ความผดปกตPRL มากเกนไป

ในหญง -ท าใหไมมรอบประจ าเดอน-เปนโรคน านมไหล (galactorrhea)ในชาย -ท าใหเสยสมรรถภาพทางเพศ(loss of libido)

- เปนโรคน านมไหล (galactorrhea)

ทารกหยดดดนม ยบยง ออกซโตซน

ทารกดดนม

(-)

(+)ออกซโตซน

กลามเนอรอบถงน านบบตว

โปรแลคตน - ออกซโตซน

3.Gonadotrophin-Follicle stimulating hormone (FSH)

-กระตนการสรางเซลลสบพนธ-กระตนการเจรญของฟอลลเคลและการสราง

ฮอรโมน อสโตรเจนและโพรเจสเตอโรน-กระตน Sertoli cell สรางโปรตนจบกบ testos

terone-Luteinizing hormone (LH หรอ ICSH)

-กระตนการท างานของรงไขและอณฑะ-กระตนการตกไข-กระตนการสรางฮอรโมนเพศชาย-Leydig cell

4.Thyroid stimulating hormone ;TSH

กระตนตอมไทรอยดใหสรางไทรอยดฮอรโมน

5.Adrenocorticotropic hormone ;ACTH

กระตนตอมหมวกไตสวนนอกใหสรางและหลง glucocorticoids(cortisol) และ androgens

6.Endorphin:จบกบรเซพเตอรของสารฝน ในสมอง

มฤทธระงบความเจบปวด :เปนฮอรโมนแหงความสข :ท าใหระบบประสาทไดพกการท างาน

ตวกระตนการหลง :การออกก าลงกาย :สาร capsaisin

7.Melanocyte stimulating hormone;MSH

กระตนการกระจายตวของเมดสในเซลลสรางส(melanophores)

-แสงนอย กระตน-ท าใหสตวปรบสตวเขากบสงแวดลอม

ฮอรโมนจากตอมใตสมองสวนหลง1. Vasopressin หรอ Anti-diuretic hormone :ADH

-เพมการดดกลบน า-เพมการบบตวของ

หลอดเลอด2. Oxytocin

-ท าใหเกดการหลงน านม-ท าใหกลามเนอมดลก

บบตว เรงการคลอด-ยาท าแทง (abortifacient drug)

ฮอรโมนจากตอมไทรอยด

1.เพมเมทาบอลซมทวไปของรางกาย2.เพมการใชออกซเจน3.อณหภมรางกาย

Thyroxin

ถาขาดในเดกท าให-เกดโรค cretinism

-การเจรญพฒนาสมองไมด -เตยแคระ -คอพอก (goiter) -Myxenema

การขาดไทรอยดฮอรโมน

ถามากเกน-Graves' disease

ฮอรโมนทควบคมระดบแคลเซยม

1. Parathormone จาก parathyroid gland-เพมระดบ Ca2+ ในเลอด

2. Vitamin D-เพมการดดซม Ca2+ ในทางเดน

อาหาร3. Calcitonin

-ลดระดบ Ca2+ ในเลอด

การขาด Ca2+ -ในเดกขาด Vit D ท าใหเกดโรค Rickets-ในผใหญเปน Osteomalacia-เสนประสาทไวตอการกระตน ท าใหเกดมอจบ (carpopedal spasm)

การม Ca2+ เกน -PTH สง-ท าใหกระดกพรน-Osteoporosis-เกดนวในไต

ฮอรโมนจากตบออน

1.อนซลน -ลดระดบน าตาล น าน าตาลเขาสเซลล-กระตนตบเปลยนน าตาลเปนไกลโคเจน

ถาขาด-เปนโรคเบาหวานถามากเกน -น าตาลในเลอดต า2. กลคากอน -เพมระดบน าตาลในเลอด

-กระตนตบเปลยนไกลโคเจนเปนน าตาล

ฮอรโมนจากตอมหมวกไต

ฮอรโมนจากตอหมวกไตสวนนอก1.Aldosterne -เพมการดดกลบ Na+ ทไต2. Cortisol -เพมเมทาบอลซมสารอาหารถามากเกน -ท าใหมไขมนสะสมทตนคอดานหลง

Buffalo hump

-ท าใหเกดโรค Cushing’ syndrome

moonface

3. ฮอรโมนเพศชายจากตอมหมวกไต-มนอย ไม activeถามากเกนในเดก -ท าใหเขาสวยเจรญพนธเรวกวาปกตในหญงท าใหมขนมาก

(hirsutism) และลกษณะเพศชาย (Virilism)

ฮอรโมนจากตอมหมวกไตสวนใน

Epinephrine และ Norepinephrine-เพมแรงดนเลอด -สรางความรอน -กระตนท าใหระบบประสาทตนตว

ฮอรโมนจากตอมไทมส

ไทโมพอยอตนและไทโมซน-กระตนเซลลน าเหลองใหไวตอเชอโรค-GH กระตนตอมเจรญด -sex steroid hormone ยบยง

ฮอรโมนในทางเดนอาหาร

1. แกสตรน -จากกรเพาะอาหาร -กระตนการหลงน ายอย และ HCL

2. ซครตน -จากล าไสเลกสวนตน -กระตนการหลงสารไบคารบอเนตจากตบออน

3. โคลซสโตไคนน -จากล าไสเลกสวนตน -กระตนตบออนหลงน ายอย

ฮอรโมนในระบบสบพนธ

ฮอรโมนเพศหญง-อสโตรเจน-กระตนการเจรญและการท าหนาทระบบสบพนธ

-การท าหนาทของลกษณะทางเพศล าดบท 2 -กระตนการเจรญแบงเซลลของเยอบมดลก

-โพรเจสเตอโรน -กระตนเยอบมดลกใหสะสมอาหารส าหรบตวออน -ท าใหเมอกทปากมดลกเหนยวขน -ลดการบบตวของมดลก

อสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนรวมกนยบยง LH และ FSH

ฮอรโมนเพศชายAndrogens

-Testosterone จาก Leydig cells ของอณฑะ-สงเสรมการเจรญลกษณะทางเพศล าดบท 2-กระตนการสรางโปรตน