aardwarmteproject in koekoekspolder (overijssel) · opzet presentatie •het tuinbouwgebied...
TRANSCRIPT
![Page 1: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/1.jpg)
Aardwarmteproject
in Koekoekspolder
(Overijssel)
16 maart 2018
Blue Terra
Radboud Vorage
Projectdirecteur
Greenhouse GeoPower
![Page 2: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/2.jpg)
Opzet presentatie
• Het tuinbouwgebied Koekoekspolder
• Energie in de tuinbouw / aanleiding
• Organisatievorm van samenwerking
• Geologie in Koekoekspolder
• Foto’s van realisatie geo-bron
• Warmtevraag en bronvermogen
• Ervaringen uitnutting van bronwater
• Innovatieve toepassingen
• Plannen
• Leerpunten
![Page 3: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/3.jpg)
Tuinbouwgebied Koekoekspolder
• Tuinbouwontwikkelingslocatie (LOG)• Nu ca. 100 ha glas, groeien naar ca.
225 ha glas• Geleidelijke schaalvergroting• Goede ruimtelijke infrastructuur• Energievoorziening is aandachtspunt
![Page 4: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/4.jpg)
Inzetten op duurzamer product
![Page 5: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/5.jpg)
Zorgen om energievoorziening
• Kosten warmte
• Beprijzing CO2
• Transportkosten
• Beschikbaarheid aardgas
![Page 6: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/6.jpg)
Eigen energiebedrijf opgericht
▪ Kosten besparen▪ Baas over eigen
energie/warmte▪ Cluster, betere
benutting▪ Duurzaam product▪ Carbon footprint▪ Marketing en PR
Alleen ga je sneller, samen kom je verder!
![Page 7: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/7.jpg)
Organisatievormen bij Geothermie
• Tuinder alleen
• Cluster met gezamenlijk eigendom en zelf afnemer plus evt. met extra klanten
• Tuinder alleen en leverancier aan derden/tuinders
• Gebiedsontwikkelaar samen met tuinder(s)
• Scheiding eigendom bron en warmtenet (Alliander DGO)
• Door ontwikkelaar/partners en energiebedrijf en afnemers als klant van warmte
• Door (semi)overheid als nutsvoorziening
![Page 8: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/8.jpg)
Koekoekspolder IJsselmuiden
Koekoekspolder
Zandsteen laag
1.850-1.950 meter
diepte
74 graden
![Page 9: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/9.jpg)
Geologie onder de Koekoek
Zandsteen formatie, 70 -100 meter dik
Slochteren- Rotliegendes
![Page 10: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/10.jpg)
Putontwerp
Koekoekspolder
![Page 11: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/11.jpg)
Porositeit en permeabiliteit
![Page 12: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/12.jpg)
De boorlocatieaan de Hartogsweg, IJsselmuiden
![Page 13: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/13.jpg)
Mijnbouwlocatie
![Page 14: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/14.jpg)
Beelden van de locatie (1)
![Page 15: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/15.jpg)
Beelden van de locatie (2)
![Page 16: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/16.jpg)
Beelden van de locatie (3)
![Page 17: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/17.jpg)
Beelden van de locatie (4)
![Page 18: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/18.jpg)
Beelden van de locatie (5)
![Page 19: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/19.jpg)
Mud unit en chemicaliën (6)
![Page 20: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/20.jpg)
Sreens en well-test (7)
![Page 21: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/21.jpg)
Aanleg warmtenet (8)
![Page 22: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/22.jpg)
Warmtenet en installaties (9)
![Page 23: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/23.jpg)
Water/gas scheider (10)
![Page 24: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/24.jpg)
Geleidelijke groei (uitbreiding
van 3 naar 6 afnemers)
![Page 25: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/25.jpg)
Warmtevraag en aanbod van de bron
0
200000
400000
600000
800000
1000000
1200000
jan feb maart april mei juni juli aug sept okt nov dec
Vraag naar warmte en beschikbaarheid uit aardwarmtebron cluster 5 bedrijven
Aardwarmte aeq vraag productie bron
• Door meerdere afnemers kun je de bron optimaal benutten
• Ca. 2/3 van kosten zit in rente en aflossing, 1/3 in operationeel
• Wintervraag af-toppen door toepassing van energieschermen
in kas
• Tuinders altijd een back-up voorziening nodig
• Alternatieve benutting voor de zomer?
![Page 26: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/26.jpg)
Warmteproductie in 2016 (in GJ)
26
0
5000
10000
15000
20000Warmte productie in GJ in 2016
0,0
500,0
1000,0
1500,0
2000,0
2500,0
3000,0
3500,0
4000,0
4500,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
Levering aardwarmte t.o.v. planning in GJ
Gerealiseerd Planning SDE
![Page 27: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/27.jpg)
Innovatieve toepassingen
![Page 28: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/28.jpg)
Corrosiemanagement
![Page 29: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/29.jpg)
Plannen Nieuwe productie put (2019)
Verbetering ontwerp en materialen van de put
Uitbreiden met drie nieuwe klanten
Uitbreiden van het warmtenet
Koppelen met bio-WKK
![Page 30: Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) · Opzet presentatie •Het tuinbouwgebied Koekoekspolder •Energie in de tuinbouw / aanleiding •Organisatievorm van samenwerking](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042923/5f6fcf6d40f77a2208648e43/html5/thumbnails/30.jpg)
Leerpunten
• Complexiteit van aardwarmteproject: samenwerking van disciplines, injectiviteit/productiviteit, geologie, materiaalkeuze, corrosiemanagement, verbeteren COP, bij-productie gas, neerslagen, NORM-stoffen, etc.
• Een geothermische installatie is een mijnbouw onderneming. Dat vraagt speciale deskundigheid. Gebruik kennis van andere projecten, experts en DAGO!
• Onzekerheden op het gebied van geologie, boor kosten, integriteit van putten, levensduur pompen en warmte wisselaars etc.
• Samenstelling formatiewater is complex, interactie met metaal, neerslagvorming/scaling, redoxreacties.
• Langere opstart periode, halfjaar vanwege niet voorziene problemen met bijproductie van gas en lager dan verwachte injectiviteit.
• Denk ook in het belang van je afnemers van warmte, tevreden en stabiele klanten van aardwarmte essentieel.
• Bouw een team van (vaste) deskundigen rond je project.