ab yenĐlenebĐlĐr enerjĐ polĐtĐkasi ve hukukuna bakiŞ · hukuku kaynaklari ab enerji...
TRANSCRIPT
AB YENĐLENEBĐLĐR ENERJĐPOLĐTĐKASI VE HUKUKUNA
BAKIŞ
PROF. DR. KURT DEKETELAERE
Çevre ve Enerji Hukuku Profesörü
Çevre ve Enerji Hukuku Enstitüsü Direktörü
Hukuk Fakültesi, Leuven Üniversitesi
ĐNCELEMEBĐLGĐ KAYNAKLARIYENĐLENEBĐLĐR ENERJĐ KAYNAKLARI KAVRAMIYENĐLENEBĐLĐR ENERJĐ HUKUKU KAYNAKLARIYENĐLENEBĐLĐR ENERJĐ KAYNAKLARINI TEŞVĐK ETMEK ĐÇĐN TOPLULUK PROGRAMLARISONUÇ
BĐLGĐ KAYNAKLARI
Ulaştırma ve Enerji Genel Müdürlüğü:http://europa.eu.int/comm/energy/index_en.html
Agores:http://www.agores.org
EUR-Lex:http://europa.eu.int/eur-lex/en/index.html
YENĐLENEBĐLĐR ENERJĐKAYNAKLARI KAVRAMLARI
Yenilenebilir enerji kaynaklarıtanımı
Farklı yenilenebilir enerji sektörleri
Yenilenebilir enerji kaynaklarıtanımı
Direktif 2001/77/AT, Madde 2:“yenilenebilir enerji kaynakları fosil olmayan enerji kaynakları anlamına gelebilir (rüzgar, güneş, jeotermal, dalga, gelgit havzası, hidroelektrik, biyokütle, biyogaz, pis su arıtma tesisleri gazı ve biyogazı)”.
Farklı yenilenebilir enerji sektörleri
FotovoltaikBiyoenerji – Biyogaz - BiyoyakıtlarGüneş Termal GücüKüçük Hidro Rüzgar EnerjisiJeotermal EnerjiGüneşle IsıtmaOkyanus Enerjisi
YENĐLENEBĐLĐR ENERJĐHUKUKU KAYNAKLARI
AB Enerji politikası hedefleri2010 için AB yenilenebilir enerji hedefleriEnerji Politikası Üzerine Beyaz Kitap
COM (95) 682 final Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Hareket Planı Üzerine Beyaz Kitap (97) 599 final Enerji Arz Güvenliği Üzerine Yeşil Kitap
COM (2000) 769 final
YENĐLENEBĐLĐR ENERJĐHUKUKU KAYNAKLARI
Antlaşma kuralları ve yenilenebilir sektörüElektrik Direktifi 2003/54/ATYenilenebilir enerji kaynaklarını teşvik etmek için vergilendirme araçlarıYenilenebilir enerji kaynakları üzerine direktiflerÇevresel koruma için devlet yardımı üzerine Topluluk Tüzükleri
AB Enerji Politikası Hedefleri
Çevre üzerinde, konvansiyonel enerjinin neden olduğu sorunların azaltılması(Kyoto)Enerji etkinliğinin artırılmasıEnerji arz güvenliği ve çeşitlendirmenin sağlanmasıYenilenebilir enerjinin payının ikiye katlanması
2010 için AB yenilenebilir enerji hedefleri
Avrupa’da yenilenebilirlerin enerji tüketimindeki payını% 6’dan % 12’ye çıkararak ikiye katlamakYeşil elektriğin elektrik tüketiminde payını % 14’den % 22’ye çıkartmakyapılarda ısınma, havalandırma, sıcak su ve aydınlatma için kullanılan enerjinin % 22’sinin tasarruf edilmesini sağlamakAvrupa’da ulaşım için toplam yakıt miktarında % 5 oranında biyoyakıt oranına ulaşmak
Bu enerji hedeflerine nasıl ulaşılacak – araçlar hangileri?
Enerji Politikası Üzerine Beyaz Kitap
COM (95) 682 finalAmaçlar:Çevrenin korunmasıEnerji arz güvenliğiEndüstriyel rekabet edebilirlik
Yenilenebilir içeriği:Ulusal ve Topluluk otoritelerini RES için önemli kaynaklarıharekete geçirecek politikaları benimsemeye çağırmakRekabete en az zararlı olan belirli program ve sübvansiyonları öngörmekUzun dönemde RES’in esas sürdürülebilir enerji kaynağınıoluşturduğunu ve RES’in gelişiminde bir stratejinin benimsenmesi gereğini kabul eder.
Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Hareket Planı Üzerine Beyaz Kitap
COM (97) 599 final2010 yılı itibariyle Gayri Safi Yurtiçi Üretimde yenilenebilir enerjinin payını % 6’dan % 12’ye çıkartmak için Topluluk stratejisini ve Hareket Planını ortaya koyar:
Đç Pazar önlemleriTopluluk politikalarını güçlendirmeÖnlemleri desteklemeAtılımiçin kampanyaÜye devletler arasında işbirliğini geliştirme
Farklı sektörlerde alt hedefler koyar.
Enerji Arz Güvenliği Üzerine Yeşil Kitap
COM (2000) 769 final
AmaçNeden enerji arz güvenliği?
Enerji arzına bağımlılık oranı bugün % 50 iken 2030’da % 70 olarak hesaplanmaktadır.Rahatsız edici sonuçlar: petrol fiyatlarının fırlaması gibiYeni meydan okumalar: iklim değişikliği, enerji iç pazarı
Bir strateji taslağıAtığı durdurma (enerji etkinliği)Doğru, alternatif bir ulaştırma politikasını bulmaYeni ve yenilenebilir enerjilerin gelişimiGöreceli bir özerkliğin sağlanması (nükleeri analiz etme)Ortak problemlere ortak çözümler bulma (tek pazarın hızlandırılması)
Enerji Arz Güvenliği Üzerine Yeşil KitapCOM (2000) 769 final
Yarının öncelikleri:A. Talepteki büyüme ile savaşmak için:
• Đç pazarı tamamlama• Enerji vergilendirmesini gözden geçirme• Enerji tasarrufu ve çeşitlendirme planları• Yeni teknolojilerin yayılması
B. Arz bağımlılığının yönetilmesi için:• Daha az kirleten enerji kaynaklarının geliştirilmesi –
yenilenebilir enerji kaynakları• Kaynaklara erişimin sağlanması• Dış arzları garantileme
Antlaşma kuralları ve yenilenebilir enerji sektörü
AT Antlaşması Madde 174:“ 1. Çevre üzerine Topluluk politikası şu amaçların
takip edilmesine katkıda bulunmalıdır:• … ;doğal enerji kaynaklarından ihtiyatlı ve akılcı bir şekilde
faydalanılması;…”
AT Antlaşması Madde 175:“1. Konsey, Madde 251’deki prosedürle uyumlu hareket edip; Ekonomik ve Sosyal Komite’ye (ECOSOC) ve Bölgeler Komitesi’ne başvurduktan sonra, Madde 174’de geçen amaçlara ulaşmak için Topluluğun nasıl hareket etmesi gerektiğine karar vermelidir.”
Antlaşma kuralları ve yenilenebilir enerji sektörü
AT Antlaşması Madde 175:“2. Paragraf 1 ve Madde 95’i bozmaksızın hazırlanan karar alma prosedüründen kısmen tadil yoluyla, Konsey, Komisyondan gelen öneri üzerine oybirliğiyle hareket ederek ve ardından Avrupa Parlamentosu, ECOSOC ve Bölgeler Komitesi’ne danışarak aşağıdaki hususlarda karar almalıdır:
- Mali işlerle ilgili başlıca hükümler;- Şehir ve bölge planlama, toprak kullanımı ile ilgili önlemler …- Bir üye devletin farklı enerji kaynakları ve enerji arzının genel
yapısı arasındaki seçimini önemli ölçüde etkileyen önlemler.”
Elektrik Direktifi 2003/54/AT
Elektrik Direktifi 2003/54/AT Madde 11 (3) ve Madde 14 (4):
Üretim tesislerine sevk ederken, bir üye devlet, sistem işletmecisinden veya dağıtım sistemi işletmecisinden, yenilenebilir enerji kaynaklarına veya atık kullanan üretim tesislerine veya kombine ısı ve çevrim santrallerine öncelik vermesini isteyebilir.
Yenilenebilir enerji kaynaklarını teşvik etmek için vergilendirme araçları
Enerji vergilendirmesi reformuBirçok erişimim
• Direktif COM (1992) 226 final için Öneri• Direktif COM (1995) 172 final için Değiştirilen Öneri
RES’e geçmeyi teşvik etmek için politikalara yönelik etkin mekanizmalar20 Mart 2003’de önerilen 1997 Direktifi üzerine Siyasal Anlaşma
Enerjiyi daha etkin kullanmak için teşviklerÇevresel nedenler, yenilenebilir enerjiler, biyoyakıtlar, vb. için üye ülkelere vergi muafiyeti veya daha az vergi almasıiçin izin verir.
Yenilenebilir Enerji KaynaklarıÜzerine Direktifler
Yeşil Elektrik Direktifi
Ulaştırma Direktifi için biyoyakıtlar veya diğer yenilenebilir yakıtlar
Yapıların enerji performansı üzerine Direktif
Yeşil Elektrik Direktifi
Direktif 2001/77Hedefler:
2010 yılı itibariyle brüt elektrik tüketiminde yeşil elektriğin payını % 14’den % 22’ye çıkartmak için bir çerçeve oluşturmak2010 yılı itibariyle Avrupa’da brüt enerji tüketiminde yenilenebilir enerjinin payının % 6’dan % 12’ye çıkartılarak ikiye katlanmasına yardımcıolmakSera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik 1997 Kyoto Protokolü’nün altında AB tarafından yapılan taahhütlere uyumun ilerletilmesi
Yeşil Elektrik Direktifi
Đlkeler: Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretiminin teşvik edilmesi:
• Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik tüketimi için rakamlara dökülmüş ulusal hedefler
• Ulusal destek planı, gerekirse, bir uyumlu destek sistemi
• Yetki için ulusal idari prosedürlerin basitleştirilmesi
• Yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektriğin iletimi ve dağıtımına garanti edilmiş erişim
Ulaştırma Direktifi için biyoyakıtlar veya diğer yenilenebilir yakıtlar
Direktif 2003/30/AETtemel
• Biyoyakıtların teşvik edilmesi üzerine bir direktif önerisiCOM (2002) 508 final
ulaştırma için biyoyakıtlar ve diğer yenilenebilir yakıtlardan minimum oranı geniş ölçüde garantileyerek biyoyakıtların kullanımını teşvik etmeyi amaçlar.Üye devletler minimum oranı referans değeri
• 31 Aralık 2005 itibariyle % 2• 31 Aralık 2010 itibariyle % 5,75 olarak garanti etmelidir.
Yapıların Enerji PerformansıÜzerine Direktif
Direktif 2002/91/ATAmaçlar:
• Maliyet etkin ölçümler doğrultusunda AB’de yapıların enerji performansının iyileştirilmesinin teşvik edilmesi
• Yapı standartlarının, şimdiden belirli seviyelere ulaşmış üye ülkelerdeki yakınsallığı
Önlemler:• Minimum standartlar için gereksinimleri ortaya koyar.• Enerji Ruhsat Planları• Düzenli inceleme ve yapılar için entegre enerji performans
standartlarını kuran bir metodolojiYapılarda enerji kullanımı üzerine hareketin etkisi:
• Yapı sektöründe büyük enerji tasarruf potansiyeli: 2010 itibariyle % 22
Çevresel Koruma için Devlet Yardımı Üzerine Topluluk Tüzükleri
3 Şubat 2001 tarihli Çevresel Koruma için Devlet Yardımı üzerine Topluluk tüzükleri
Temel• 6 Kasım 1974 Tarihli Sözleşme ve iki temdidi
• 10 Mart 1994 tarihli çevresel koruma için Devlet Yardımı üzerine Topluluk Tüzükleri
Tüzüklerin kapsamı
Çevresel Koruma için Devlet Yardımı Üzerine Topluluk Tüzükleri
Yenilenebilir enerji kaynaklarının teşvik edilmesi için kullanılan farklı türde yardımlar
Yenilenebilir enerji kaynaklarını teşvik etmek için yatırım yardımı
Vergi indirimleri veya muafiyetleri biçiminde işletme yardımı
Yenilenebilir enerji kaynakları için işletme yardımı
YENĐLENEBĐLĐR ENERJĐKAYNAKLARINI TEŞVĐK ETMEK ĐÇĐN
TOPLULUK PROGRAMLARI
ALTENER I (1993 – 1997) ve ALTENER II (1998 – 2002) Programı
Yalnızca yenilenebilir enerji kaynaklarının teşvikine odaklanmak
ALTENER Programının amaçları ve kapsamı, “Avrupa için Akıllı Enerji”de aynı isimdeki “Dikey Ana Hareket” içinde sürdürülmektedir.
Agores
YENĐLENEBĐLĐR ENERJĐKAYNAKLARINI TEŞVĐK ETMEK ĐÇĐN
TOPLULUK PROGRAMLARIAltıncı Çerçeve Programı (2002 – 2006) Avrupa Araştırma Alanının yaratılması (ERA)
Energie (1998 – 2002) ve Thermie (1995 – 1998)
ManagEnergyÇalıştaylar, çalışma turları ve enerji tasarrufu ve yenilenebilir enerji üzerine online olaylar yoluyla yerel ve bölgesel enerji ajansları arasında işbirliğini teşvik eder.
STEER programıulaştırma, yakıtların çeşitlendirilmesi, vb.’nin tüm enerji kısmıyla ilgili inisiyatiflere destek verir.
YENĐLENEBĐLĐR ENERJĐKAYNAKLARINI TEŞVĐK ETMEK ĐÇĐN
TOPLULUK PROGRAMLARICOOPENER programı
Gelişmekte olan ülkelerde yenilenebilirlerin ve enerji etkinliğinin teşviki ile ilgili inisiyatiflere destek verir.
Avrupa için Akıllı Enerji (2003 – 2006)1230/2003/AT Sayılı Karar
Yenilenebilir Enerji Ortaklıkları ve Atılım için Kampanya (1999-2003)
Ana RES sektörlerinin gelişimi için katalizör görevi görür, RES’lerin daha büyük ölçüde kullanımı için daha belirgin sinyaller gönderir ve yatırımı cesaretlendirir.
SONUÇ
Yenilenebilir enerji planlarının başarılı bir şekilde uygulanması için şu önlemler alınmalıdır:
Siyasi – RES lehine politikaların benimsenmesi yoluyla güçlü siyasi destek sağlanması
Yasama – özellikle garanti edilmiş bir piyasa ve RES için elektrik satışı konusunda destek sağlama yoluyla enerji piyasasına bağımsız RES üreticilerinin erişimini garanti etmek,
SONUÇ
Finansal – RES projelerinde, hibe, borç, sübvansiyon, vb. yoluyla, yatırımlar için mali desteğe erişim erişimi sağlamak. Mali – Özellikle enerji vergilendirmesi yönteminin kullanılması yoluyla fosil veya nükleer kaynaklardan gelen enerjiyle karşılaştırıldığında RES’den gelen enerjinin dış maliyetlerinin ve faydalarının yansıtılmasıKamu otoritelerinin rolü – RES projelerinin oturması ve uygulanması için, bilgilendirmenin artırılması ve bilgi kampanyaları yoluyla ve Topluluğa RES’in faydalarının tanıtılmasınıhedefleyerek, aktif destek sağlanması.