K.K.T.C Y AKIN DOGU DNiVERSiTESi FEN EDEBiY AT F AKDL TESi

•• • • • •• •• •• TURK DILi VE EDEBIYATI BOLUMU

ABD0LHAK SiNASi HiSAR SE(;MELER2

. MEZUNIYET (;ALISMASI

AKER CANSAL 950492 FETHi ctrrct 950300

. HAZIRAN99

LEFKOSA I K.K.T.C

ONSOZ

~

_((,,'

(!;. i LIBRARY

\, 7, ~

~

AbdOlhak Sinasi Hisar'm secmelerlnde edebiyatla ilgili onernlt unsurlan, yer ve sahis isimlerini tarihi ak,~ i~erisinde, snf eski kOltOrOmOzO hem belleklerimizde tazelemek hem de bilmeyenlere 1~1k tutmak arnaovla, gOndeme getirmeye cahsnk,

Maddi unsurlann yanmda, yer, zaman ve satns isimlerinin de bulunduqu bu cansrnarruzda, bilinmeyen bazi kelimelerin anlamlanrn da vererek sizlerin kelime haznelerine birkac kelime daha katabilmeyi hedefledik. Bu cahsrnarruzda yer, zaman, sahrs isimleri ve maddi unsurlan ayn ayrl bashklar altmda alip alfabetik sirava gore inceledik. Bu gorevimiz sOresince bize bOyOk yardirnlan bulunan degerli bolurn baskarurruz Doc.Dr, Osman BOlent Yorulmaz'a tesekkuru bir bore biliriz.

. l(;INDEKILER

SAYFALAR

ONSOZ .

ic;iNDEKiLER .

1- GiRiS.................................................................... I

2- YAZARIN HAYATI................................................ II-Ill

3- BiLiNMEYEN KELiMELER VE MANALARI........ .... IV-VIII

4- iNDEKS... ... .. . . . . . .. . .. .. ... . . . ... . . . . . . . . . . .. . .. . ... .. ... .... . . . . . . .. . 1-62

5- KAYNAKc;A............................................................ IX

I

. . GIRi~

AbdOlhak Sinasi Hisar'm " Sec;meler II " adh eseri birc;ok bolurnlerden olusmustur, Bu bolumlerln birinde bazi yazarlar hak­ kmda ve bu yazarlann eserleri hakkmda bazi bilgiler verilrnistlr. Biz de bu eseri bolurnlere avirarak incelemeye cahsnk,

ilk bolumde AbdOlhak Sinasi Hisar ic;in vazilan mektuplar BolOmO ve bunun alt ba~hg1 olarak Selim ileri mevcuttur. Daha Son- ra "Gec;mi$ zaman edipleri " adh bolurnun ic;erisinde birc;ok onemli esere imza atan yazarlardan bahsedtlmlstlr. Bu onernll yazarlar ic;erisinde Narruk Kemal, Recaizade Mahmut Ekrem, AbdOlhak Hamit, Celal Sahir, Halit Ziya, Cenap Sahabeddin, Mehmet Rauf gibi yazarlar vardrr, Bir diger bolurn ise "BOyOk Ada" ba$hg1 altmda venlrnlstlr. Bu bolurnde de hanralardan bahsedilir. Daha sonraki "Carnhca" bolurnunde ise kosklerden, gec;mi$ zamanlardan ve bugOnlerin gOzelliklerinden bahsedilir. "Bogazic;i" bolurnunde ise yine gec;mi$ zarnarun gOzelliklerinden, eglencelerinden bahsedilir. Tabi ki bu bolurnler ic;erisinde bu gec;mi$ konular ve natiralardan bahsedilirken o devirde kullarnlan esva, arac ve gerec;lerinden de soz edllrnlstlr.

Bu eseri incelerken yapt1g1m1z cahsmalar ic;erisinde bolurnler olarak sahrslar, arac, gerec;ler, zaman ve yer isimlerini inceledik. 0 devirde mevcut olup gOnOmOzde isimlerine pek rastlavarnadrqmuz maddi unsurlar hakkmda da aoklavro bilgiler vermeye cahsnk.

II

ABDULHAK SiNASi HiSAR (1883-1963)

Osmanlr toplumundaki secklnlerln vasamtanm, yitirilmi~ guzel zamanlann oztem: ic;inde, sllrsel bir dil ve ozqun bir teknikle anlatan romancr.

TtJrkiye'nin ilk edebiyat dergilerinden Hazine-i Evrak'r (1882-83) okaran oykU ve ele~tiri yazan Mahmud Celaleddin Beyin oglu, Selim Nuzhed Gerc;ek'in kardeslvdl, Babasr ona, hayranlrk duydugu iki sair olan $inasi ile Abdulhak Hamid'in adlannr verdi. <;;ocuklugu Rumelihisan, BUyUkada ve c;;amlrca'daki yalrlarda konaklarda gec;en AbdUlhak $inasi, mUrebbiyelerden Fransrzca ogreni, Tevfik Fikret'ten Turkce dersleri aldr. 1905'te Mektep-i Sultani'yi (Galatasaray Lisesi) bitirdikten sonra Paris'e giderek Siysal Bilgiler Yuksekokulu'nda ogrenim gordU (1905-08). Jon TUrkler hareketine katrldr ve M.Barres, J.Moreas, J.Cocteau, E.Faguet, A.France gibi yazarlarla dostluk kurdu. Iklnd Me~rutiyet'in ilanrndan (1908) sonra istanbul'a dondU. 1909'da bir Fransrz slrketlne memur olarak girdi. 1913-20 arasrnda Kozlu, Kilimli, kandilli madenlerini lsleten Stines slrketlnde Osmanlr devletinin temsilcisi olarak c;alr~t,. 1924'te Reji idaresine girdi. Balkan Birligi Cemiyeti genel sekreterligi yapt, (1928-31). D1~i~leri Bakanltg, darn~manlrg, gorevini ustlendi(l 931-45). 1945'te Uluslararas, Bans Kongresi'ne katilmak Uzere ABD. 'ye gitti. Donusunde, saglrgr bozulunca gorevinden aynldr, 1948'de istanbul'a yerlestl ve olumune degin bu kentte vasadr, Hie; evlenmedi.

Daha lise c;aglanndayken edebiyatla ilgilenmeye oaslavan Hisar, 1921'de Dergah dergisinde "Kitaplar ve Muharrirler" ba~l1g1 altrnda yazd1g1 elestlrllerle adrnr duyurdu. Aynca Yann, llen ve Medeniyet gazetelerinde de sllr ve elestlrller vavmladr, Cumhuriyet'ten sonra ise Agac;, TUrk Yurdu, OlkU ve Varlrk dergileriyle, Milliyet ve Dunva gazetelerinde yazilar yazdr, ilk romanr 1942'de Cumhuriyet Halk Partisi uc;unctJIUk odUIOntJ alan Fahim Bey ve Biz'dir(1941, 1978). Yaprtm ana ternasi, tek bir gerc;egi herkesin ayn ayn gordtJgU dusuncesknr. Yazar. Temelde, her insanrn bir sir oldugu gorU~Undedir. insan ne baskalanrun ne de kendisinin tam olarak anlayabildigi gizemli ve c;eli~kili bir varlrktrr. Bu nedenle de gerc;ek "ben" e varmak olanaksizdir, Gerc;ekten de Fahim adam, kimilerine gore ahlaksrz, kimilerine gore de temiz kalpli saf bir

III

lnsandir, Fahim Bey ve Biz, bazt elestirrnenlerce akio bir dil ve yetkin bir Oslupla kaleme ahnrms bir yapit olarak nitelenmls, ote yandan uzun betimlemeleri ve yinelemelerinden otOrO olmzuz elestiriler de alrrustir. Carnhca'daki Eni~temiz (1944,1978) adh romanda, aile lcinde deli enlste olarak arnlan Hao Varmk Beyin tuhatliklarla dolu vasarru anlatihr. Hisar, bir baska rornaru olan AliNizami Beyin Alafrangallg1 ve Seyhliginin (1952) kahrarnaruru ise kendi yakm cevresinden secrnistir. Yasarruru <;e~itli fantaziler pesinde kosarak ailesinin parasrru tOketmekle ge<;iren Nizami Bey, annesiyle babasrru yitirdikten sonra mlrasi kardeslvle pavlasir. Payma dusen para ve mOlkO kisa zamanda yitirince dOnyadan elini etegini ceker: Bekta~i Seyhi olmaya karar verir. <;amllca'da Tekke yapt1g1 harap bir evde tek mOridi HOseyin Aga'yla birlikte vasarken oldtrarak 610r.

Rumelihisan, BOyOkada, <;amllca O<;geni i<;indeki varhkh, gOnOnO gOn eden, sorumsuz insanlann hayatlannt dile getiren Hisar, Bucevrenln d1~mdaki vasarru ise basit ve a~ag1 bulmustur. BOyOk olcude Fransiz edebfvatcuanndan ozellikle de Maurice Barres ve Marcel Proust'tan etkilenen Hisar'm kahramanlanrnn hemen hemen tOmO de dengesiz, <;e~itli gariplikleri olan, iclne kaparnk, basansiz ve hayalleriyle avunan kisllerdir. Yazar, olaylara degil, daha cok duygu ve dusuncelere onern verrnis, kahramanlan hakkmda avnnnh fiziksel ve ruhsal betimlemeler vaprrusnr, OykO olarak niteledigi romanlannda Osluba eek onern verrnls, srk sik araya girerek kendi duygu ve dusuncelerlnl aoklamava agirllk veren bir teknik kullanrrusnr, Ona gore romarnn kurallan ve belli bir teknigi yoktur. Romani tarnmlamak olanaksizdir. Her yazar kendi kurallanrn kendisi getirir.

Arn ve deneme tOrOndeki vaztlanru Bogazi<;i Mehtaplan (1943, 1978), Bogazi<;i Yalllan(1954) ve Ge<;mi~ Zaman Ko~kleri (1956,1968) adh kitaplarda toplayan Hisar, istanbul ve Pierre Loti (1958), Yahya Kemal'e Veda (1959), Ahmet Haslrrrln Siiri ve Havati (1963) adll incelemeler dismda iki de antoloji hazutarrusnr: Ask lmts Her Ne Var Alemde (1955) ve Gecrnls Zaman Fikralan (1958, 1971).

IV

MADDI UNSURLAR

BOLOM I

ABA = 1-YOnden vapilrms kaba kurnas, 2-Bu kurnastan vaprlrrus bol ve geni~ giyecek

PELUS ORTO = Bir ceslt kadife ortudur,

AYAN MECLiSi = Aydmlann topland1g1 yerdir.

RiCAL KONAKLARI= Aydin ve rOtbeli klsllerln konakladiklan yerler.

$EH BENDER

FE RACE

= Konsolosluk

= 11.Abdulhamid donernlnde bOyOk sehlrlerde or-taya cikan ~1k bir kadm elbisesiydi. Basa takilan ya~magm altma iki ayn parc;adan ve rengarenk kumastardan dlktlrnts ferace giyilirdi. ic;teki parc;a lslerneu bir gomlegi andmr, Ozerine gerdanm al­ tmdan omuzlara dogru uzanan ve bele indikc;e qenlsleven pelerin gibi bir diger parc;a giyilirdi. Turk kadrrumn en ~1k elbisesi bu renkli feracelerdi.

V

BOLOM II

FARA~ = Toplanan sOprOntOleri ahp atmak i~in kullanrlan kOrek blcrnlnde saph kap.

KONSOL = Duvar kenanna yerlestlrllen, OstOne ayna ve baska sos esvasi konan, cekrneceu, yuksekce mobilya.

VI

BOLOM III

GOGOM = Yandan kulplu, boynu uzun, c;ogu bakirdan su kabr,

VII

BOLOM IV

DENK = Havvarun sagma ve soluna baglanacak olan iki yuk pan;asmdan her biri.

HOTOZ = Kuma~ veya rnucevherlerle kabamlrrus saon Ozerine renkli yemenilerin yerle~tirilmesiyle vapilan bir bas tuva-letiydi ve Turk kadmlanrun en fazla ragbet ettigi sac; mo-deli de buydu. Her vasa uygundu ama sadece ev lcerl-sinde vapihr, sokaqa cikihrken uzerlne ~1k bir kumas ver-lestlrllir ve uzertne bir dOgOm anhrdi. Hotozlann ismi du-gumun sekllne gore degi~irdi ve "Zeyrek Yokusu", "Du-duburnu", "Sarayh", "<;imdik", "Kavik", "KOpkapagt" gibi-sinden isimleri olurdu.

HARAR = BOyuk k1I cuval

VIII

I. BOLUMDEN

. DON KI~OT

Don Quijote, ispanyolca tam ad: El ingenioso Hidalgo Don Quijote De La Mancha, Miguel de Cervantes'in unlu romaru, 1605 ve 1615'de iki bolum halinde vaynnlanan kitap, Bat, edebiyatmm en cok okunan klasiklerin­ dendir. o donernde pek moda clan sovalye romanlannm komik bir taslamasi olarak tasarlanan roman bu seruvenlerl okuya okuya aklt kansrms ya~lt sovalve Don Quijote'nin emektar at, Rosinante ve gerc;eklige baglt, gunun adarru olmaya -yatkm u~ag1 Sancho Panza ile birlikte ya~ad1g1 serOvenleri gerc;ekc;i bir dille anlanr. Buyuk ve kahc: bir basan kazanan yapit, pek cok dile cevlrllmls ve TOrkc;ede Don Ki~ot (1933,1991), Don Ki~ot'un Maceralan(1950), Becerikli Sovalye Mancha'lt Don Qu1jote (1967-70, 2 Cilt), Becerikli Asilzade Man~lt Don Ki~ot (1971, 2 Cilt) adlanyla vavimlarmsnr,

KA YNAK KiTABIN BOLUMLERi

Abdiilhak Sinasi Hisar lcin Mektup I

Selim ileri .

Gec:mi§ Zaman Edipleril

Nannk Kemal'e Muhabbet ve Hiimmet.. .

Recaizade Ekrem .

Abdilhak Hamid'in Cocukluk Zamam .

Abdilhak Hamid'in Ko§kii .

Nigar Bint-i Osman .

Celal Sabir' e Dair Hatrralar .

"Rnbab-I Sikeste" deki Gizli Manalar .

Halid Ziya .

Cenap Sahabettin .

Cenap Sahabettin'e Gizli Manalar .

Ahmet Hikmet .

Silleyman Nazi:fe Dair Hatrralar .

Gazetelerde Suleyman Nazif .

Suleyman Nazi:fin Son Giinleri .

Abdurrahman Seref .

Mehmet Rauf .

Y ahya Kemal .

Ahmet Hasim .

Hamdullah Suphi'ye Dair Hatrralar .

Erciiment Ekrem Talii 'ya Dair Hatrralar .

1

9

17

23

28

33

37

46

56

61

72

78

84

97

104

llO

ll9

128

134

147

163

174

2

Buytikada I Biiyiikada'daki Ko~k... ... ... ... ... ... ... .... 179

Biiyiikada'dakiler...... .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . .. 184

Aksam Saatleri... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190

Biiyyiikada'da Oturan Ali Nizami Be ... ... ... .. 195 y .

3

Camuca ? Kiralik Kosk . 207

Yeni Bir Mahhalede Gecen Mevsim . 212

Eski Camhca .

Camhca' daki Enistemizin Kosku .

Camhca' da Gunler ve Geceler .

217

222

227

Amhca' daki Enistemiz Koskunden Vazgeciyorl . 237

4

Bogazici? Bogazici'nde Mevsimler... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 247

Bogazici'nde Aksam Gezintileri...... .. . . . . . .. . .. . .. . . . .. . . .. . . . . .. .. . . .. . . . . . . .. . .. . . 253

Aynalar Karsismda Hammlar..................................... .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 256

Ytktlan Yah... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 260

Tabiat Sevgisi... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

Saz Fas1llan............ .. . .. . . .. . . . .. . .. . . .. .. . .. . .. . . . . . .. 273

Mehtap... 279

Yillann Onunden Gecis.; 284

Hatrralarnruzm Zaman Icinde Devami.; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291

Bir Bogazici Yahsi Miizesi.... .. ... ... ... .. . . .. .. . . .. . .. .. . . . . ... ... .. . ... . . . . .. ... ... ... . .. . . . ... .... 295

Y1llarm Sonunculan.. 298 ··················································································

5

Madalyonlar, Golgeler I Piyano Sesleri... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 303

Kapdar...... 307

Cocuklar ve Oyuncaklar... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . .. . .. .. . . .. . . . . . . . .. . .. .. .. .. 313

Baska Diinyalann Bizden Gorebilecekleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319

6

Sah1slar -A-

Abdulhak Hamid............................................................. 80-111-137-139- 150-153-219

Ahmet Cevdet. .. . .. ... . . . .. . .. . . .. ... .. . ... .. . ... . . . ... ... . . . . .. ... . .. . . . . .. .. 122

Ahmet Ha~im............................................................... ... 138-147-157

Ali Naci................................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... 132

7

-B-

Behcet Kemal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 5

-C-

Celal Nuri... ... ... ... ... ... ... ... 101-108

Cenab Sahabettin... .. . . .. .. . .. . . 130

-D-

Don Ki~ot... ... .. . .. . ... ... .. . . .. ... ... .. . ... ... ... . . . ... ... ... ... ... ... ... ... 110

10

- F -

F tK .. ··1·· rra opru u . 95

Fuzuli . 289

11

-H-

Halid Ziya..................................................................... 123

Hamdullah Suphi... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 90

12

-i-

izzet Melih... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87-99

l..l

-M-

Madam Bovuary... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

Mehmed Ray... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85-128-172

14

-N -

Namik Kemal... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104-164-171-219

Nihat Sarni Banarh ... . . . .. . . . . . . . .. . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . .. . .. . . . . . . 144-146

-R-

Recaizade M. Ekrem.. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. .. 17 4

Refik Halid... .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . 17 4

Resat Beyath.. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. .. .. .. 12 7

lb

-S-

Sarni Pasazade Sezai. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 7

Shekespeare................................................................... 193-317

Sultan Hamid... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203

Sultan Mahmut... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 127

Sultan Re~at.................. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

17

-T-

Tevfik Fikret. 121-128

18

- V-

Victor Hugo................................................................... 99-136

- y -

Y ahya Kemal .

Y akup Kadri -: .

Yunus Emre .

134-319

76-108-133-143

312

20

• Yer Isimleri -A-

Aksaray · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · 120

Apartman · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · 64

Arnavutkoy · ·· ·· · · · · · ·· ·· · · ·· ··· ··· · · · · · · ··· · ·· · ·· · · · · · · · · · ·· 197-253

Avusturya · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·· · · · · · · · · · · · · · · · · · · ··· 201

Ayan Meclisi · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ··· 126

Ayasofya ········· ··· ··· ··· ··· ··· ··· ······ ··· ········· ··· ····· 97-101-170

21

-B-

Bebek... 255

Be~ikta~.................................................................. 253-294-295

Beyazid Meydam.... .. ... ... .. . ... .. . ... ... ... . . . . .. ... ... .. . ... ... ... .. . .. . . 145

Beyoglu........................... ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... 155-158

B0gazi9i..................................................................... ... 163-196-212-232- 245

Buyiik:ada...................................................... .. . . . . . . . . . . . . . . 174-179

22

- C, <; -

Cami........................................................................... 213

Cehennem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 9

Cermet.......................................................................... 248

Cerrehpasa Hastahanesi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 2

<;amhca........................................................................ 165-188-212-216- 222-229-233-238

Canakkale, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241

<;engelk:oy... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294

23

-D-

Dicle.... .. . . . . . . .. . . . . . . . . .. .. . . . . . .. 118

Diyarbakrr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100-118

24

-F-

Fransiz Kutuphanesi . 155-156

25

-H-

Hamam...... 297

Harem Daireleri... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Hastahane. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

26

- i -

I nko ·· cere oyu.................................................................. ... 200

iskenderiye... .. . .. . . . . .. . .. . .. . . . . .. . .. . .. . . . . .. . .. . .. . . . . .. . .. . .. . .. . . . . .. .. . 26

istanbul... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 151-154-202-231- 241

istinye........................................................................ .. 253

izmit........................................................................... 201

27

-K-

Kale............................................................................ 115

Kanl1ca........................................................................ 261

Kayikhane.................................................................. ... 37-204-297

K1zkulesi...................................................................... 294

Korfez......................................................................... 268

28

-L-

Liixemburg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

J.';J

-M-

Mekteb-1 Bahriye.... .. ... ... ... ... ... . .. ... ... ... ... . . . . . . ... ... ... . .. . . . . .. 128

Mevlevihane... . . . .. . .. . . . . . . . .. . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . .. . . .. 208-223

Mezar... .. 33

Mutfak... 208

Miize... 296

jU

-N -

Nisantasi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112

31

-P­

Paris............................................................................ 134-163-202-247

Polonoz Koyu.i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

-R-

Rihtnn .

Rical Konaklan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Rumelihisan... 56-78-145-179- 209

- s, s - Salon ' .

Saray .

Sanyer .

Sefarethane .

Selale .

jj

30

196-255-266

134

220

258-273

-T-

Taksim... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 64

Tepebasi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Tercume Odasi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Tokathyan... ... ... . .. ... ... . .. . .. ... ... .. . ... . .. ... ... ... ... ... . .. ... ... ... .. 176

Trabzon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261

(J D skudar.... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 5 3

y Yal1..................................................................................................... 26-28-222-262-

282-283-288 Y el Degirmeni.r.; .. .. . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . 110

Yenikoy............................................................................................... 254

Yemekler -A-

Arap Y emekleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 8

36

- B -

Biberli Dolma... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

37

-K­

Kekik ........................................................................ 213-228

-P-

Pilav........................................................................... 158

- s - Serbet.......................................................................... 158

4U

- u -

U skumru Bahgi... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 5

41

E~ya-Arar -A-

Aba... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 87

Ahsap yah.. . .. . .. . . .. .. . .. . .. . .. . .. . . . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . . .. .. .. . 196

Akasya... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 87

Araba... 25-220

Ayakh Saatler... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 179

Ayna... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 147-223-237-256- 281

42

- B -

Bakrac . 241

B Ort .... -, a~ usu . 214

Beik ~ . 268

Biblo .. : . 223

Buluz ··· ·········· ··· ··· ··· ··· ··· ··· ······ 37-46

43

- C,(: -

Ceket... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 184

, Cumba......................................................................... 261

Ciibbe... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 87

Cumbus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

Cay Ka~1g1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208

Cini Sahanlar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223

44

-D-

Davul... 88

~Def.............................................................................. 276

Degnek.v. 57

Denk........................................................................... 256

Dolap... 23

-E-

Entari... ... . . . . .. ... . .. . . . . .. ... .. . . .. .. . ... . . . . . . . . . ... . . . . . . ... .. . . . . . . . . . . .. 37

Erguvan..................................................................... ... 267

46

-F­

Fanus........................................................................ ... 256-280-281

··Fara~........................................................................... 185

Fener.... .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . ... .. . . . . . .. ... ... .. . ... 57

Ferace........................................................................ .. 38-254

Fes... 87-254

F1skiye......................................................................... 222

F1sttk........................................................................ ... 217

47

-G-

Gazete... ... ... ... ... . .. . .. ... . .. ... ... ... ... ... ... ... . . . . .. ... ... . . . . . . . . . ... . 29-74

, Gerdanhk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186

Gugum... 241

48

-H-

Hanende... 103

, Harar... 265

Harem.......................................................................... 29-36-297

Havai Fi~ek.... .. .. . .. . . . . . .. . .. . .. .. . . .. . . . .. .. . . . . .. . . 216

Hazine... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 23

Hotoz........................................................................ 37-219-286

49

- i-

igne... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 186

inci................................................ .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. 187

ipek... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 210

iskemle... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223

iyot... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 268

50

-K-

Kanus Kalem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

C Kanepe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223

Kase............................................................................ 223

Ka~ik... 223

Kavuk:... 87

Kayik... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26-202-285

Ke<;e... 209

Kefen... 82

Kilim....... .. . . . . . . . . . . .. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

Kitap... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 23

Konsol......................................................................... 196-223

Kiip... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 241

51

-L-

Lamba......................................................................... 256-266

Lenger......................................................................... 241

52

-M-

Masa... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 147

"Matbuat..................................................................... .. 56-74-170

Mektup........................................................................ 26-29

Merdiven......... ... .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . ... ... ... ... ... ... ... ... .. . ... ... ... 261

Minder... . .. . .. .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . . .. .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . . .. .. . .. . . .. . 273-286

Mum........................................................................... 279

Musluk... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 261

53

-N -

Ney............................................................................. 285

54

- 0,0-

0pera Dekoru... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192

Otomobil. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311

Oyuncak..................................................................... .. 274

Oyun Masai... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185

..,..,

-P-

Pelus brtii..................................................................... 38

Piano........................................................................... 213

-R-

Resim... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26

57

- S,S-

Sandal . . . . . . . . . ... ... ... . .. ... ... ... ... .. . ... ... . . . . . . ... ... ..

Sandalye...................... 37-249-268-280- ................ · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·.... .. 282-283-285

Sandik... ... ... ... ... ... ... ... . 147 ................................................ 37-224-237-265

Sank . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . ... .. . . .. . . . ... ... .. . .. . 196

Saz . Sazende. 64-273-276-278-

........................................ · · .... · · .. · ..... · .. · · · .. . ... ... 284-291

Serccade 103-291 ..................................................................... 284

Semen.......................................................................... 105-192-217-272

Semer... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 265

Servi........................................................................... 105

Soba... ... .. . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .. . .. . . . ... .. . . .. .. . . . . .. . ... ... . 147

Sofa... .. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . .. . . . . . . . .. . . 209-226-23 7-287- 297

Sal.............................................................................. 284

Salvar... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 284

Sapka... ... ... ... .. . . .. ... ... ... .. . .. . . .. . . . ... . . . . . . .. . ... .. . . . . . .. ... ... ... ... 184-304

Sehbender.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

Semsiye.......................................................... .. . . . . . . . . . ... 119-254

Silte............................................................................ 182-209

58

-T-

Teleskop..................................................................... .. 321

Tel Orgu... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200

Tokmak... 308

Tramvay. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

Tok............................................................................. 192

Turbe........................................................................... 127

59

- D -

Uniforma... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 37

60

-V-

V ························· apur ······ ········· ········· ····· 37-128-150-207- 217-272

- y -

Yasemin .

Yastik .

Yatak Ortusu .

Y el Degirmeni .

Yelek .

Yelkenli .

Yelpaze .

Yer Yatagi ··· ··· ··· ··· ··· ··· ··· ······

Yuzuk .

61

182-223

182

237

110

184

202

72-249

224

186

-Z-

Zambak . 72

Zuma ································· . 88

Zumrut. · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·· · 1&9-316

2~ Z .. ut Ku umru upe .

IX

KAYNAK<;A

AbdOlhak ~inasi Hisar - Sec;meler (Yapt Kredi Yavmlan)

Ana Britanica Ansiklopedisi

Ferit Develloqlu - osrnanhca-turkce Ansiklopedik Lugat

Meydan Larousse

Thema Larousse