abdessamed azarfane-master of architecture-bayt
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
-
een alternatief op sociale huisvesting in marokko
-
titelBayt een alternatief op sociale huisvesting in Marokko
afstudeerderAbdessamed Azarfane (architectuur)
afstudeercommissieJeroen Geurst (mentor)Rogier van den BergSamir Bantal
externe beoordelingscommissiePeter DefescheMarcel van der Lubbe
2014, Abdessamed Azarfane
Alle rechten voorbehouden.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopien, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
-
voorwoord
Bayt is het Arabische woord voor huis. Maar niet het huis zoals wij dat kennen in Nederland. De term bayt beslaat in tegenstelling tot de letterlijke vertaling meerdere schaalniveaus van het huis, zijnde het huis als onderdeel van de ensemble en de eigen (leef)kamer als onderdeel van het huis.
Zoals de titel doet vermoeden gaat dit project over huisvesting. De aanleiding hiervoor wordt gevoed door enerzijds een fascinatie en anderzijds frustratie. Een fascinatie voor de historische, lokale en culturele stedenbouw en architectuur in Marokko. Als je wandelt door de straten van de oude medina van Fez of Marrakech is het bijna onmogelijk om niet onder de indruk te zijn van de verschijningsvorm. In eerste oogopslag zal de medina niet imponeren vanwege haar architectonische uitstraling. Het is de manier waarop wonen en werken, arm en rijk, en het sociale leven op verschillende schaalniveaus, is gentegreerd in een dicht stedelijk weefsel, gericht op de lokale context wat de medina een tot indrukwekkende en vooral inspiratievolle plek maakt.
Anderzijds wordt mijn motief voor dit project gevoed door een grote frustratie jegens de hedendaagse manier van bouwen in Marokko die in essentie niks meer te maken heeft met de eeuwenoude traditie in stedenbouw en architectuur en de manier waarop de sociale klasse van Marokko wordt weggezet buiten de stad. Door de introductie van de moderne westerse manier van stedenbouw en de snelle modernisering van het land is mijn inziens de leefomgeving van traditioneel Marokko grotendeels verloren aan het gaan, wat leidt tot discrepantie tussen leefomgeving en inwonende. Een verschuiving van het leven als gemeenschap, naar het leven als individu. Deze verschuiving heeft vooral een enorme impact gehad op de kloof tussen arm en rijk die niet perse groter werd, maar vooral zichtbaarder door de stijgende individualisering.
Vandaag de dag uit deze kloof zich in de manier waarop de lagere sociale klasse (oa. sloppenwijkbewoners) uit de stad wordt weggezet naar zogehete new towns buiten de stad, speciaal gebouwd en gesubsidieerd voor de minder bedeelde, onder het mom van liefdadigheid. In hoeverre is er eigenlijk nog sprake van liefdadigheid als segregatie en discrepantie hiervan een gevolg is? In hoeverre draagt deze liefdadigheid dan nog werkelijk bij aan de leefomstandigheden van de lagere sociale klasse? In hoeverre is het verwijderen van sloppenwijken de oplossing voor de doorgaande migratie naar de stad? Een probleem waarin politiek, strategie en ontwerp in elkaar verwikkeld zijn.
In dit afstudeerproject hoop ik niet alleen antwoorden te vinden op vragen, maar wil ik ook werken aan een mogelijke oplossing. Mijn doel met dit project is niet om en kant en klaar woonconcept te creren, maar juist opzoek te gaan naar een andere denkwijze en methodiek, binnen de geldende randvoorwaarden. Het is mijn bedoeling om te inspireren en te provoceren. Alleen een goed doordachte strategie en plan in een realistische setting kan op een positieve manier bijdragen aan het probleem. Ik kan hopen dat dit project mensen tot nadenken zet en ze uiteindelijk in de toekomst tot actie doet overgaan.
Bussum, 27 augustus 2014Abdessamed Azarfane
-
visie / uitgangspunten
introductie
inhoud
masterplan
slot
onderzoek / analyse
syteem / materiaal / detail
opgave
typologie / architectuur
deelfragmenten
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse
> aanleiding > ambities / doelstellingen
-
frustratie & fascinatie
de aanleiding voor dit project wordt gevoed door twee hoofdaspecten, zijnde de frustratie jegens het herhuisvestingsbeleid voor sloppenwijkbewoners en de manier waarop deze worden weggezet buiten de stad, anderzijds mijn grote fascinatie voor de traditionele stedenbouwkundige modellen in Marokko welke vandaag de dag alleen als museumstuk te bezichtigen zijn
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 7 / 162organische gegroeide medina versus geforceerde gemaakte nieuwe wijken
-
ambitie & doelstelling
mijn ambitie in dit afstudeerproject is het zoeken naar een alternatieve denkwijze/methodiek voor het (her)huisvesten van de sociale klasse in Marokko
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 9 / 162niet meer ontwerpen vanuit getallen/orde/functie
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 10 / 162meer ontwerpen vanuit behoefte/gebruik/beleving
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse
> context / historie > probleemstelling > opgave > case locatie
-
van tentenkamp naar sloppenwijk
wat begon als positieve migratie voor de industrie ontwikkelde zich tot een grootschalig (huisvestings)probleem vandaag de dag
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 13 / 162oorspronkelijke tentenkampen nabij werkgelegeheid/industrie
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 14 / 162
groei van informele huisvesting
aantal huishoudens 1974aantal huishoudens 2010
jaarlijkse groei (gemiddeld)aantal huishoudens 2020 (prognose)
42.00098.319
4%124.400
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 15 / 162
in de buurt van Centre An Seba
1 van 1
0 100 200 m
in de buurt van Centre An Seba
1 van 1
0 50 100 150 m
in de buurt van Centre Sidi M
1 van 1
0 50 100 150 m
sloppenwijken in het stedelijk weefsel
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 16 / 162
klein | < 1 ha
middel | 1 - 10 ha
groot | > 10 ha
overzicht sloppenwijken in Casablanca
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 17 / 162
actuele statistieken
bidonvillesbezet oppervlakhuishoudensinwoners (5p/gezin)
gem. oppervlak bidonvillegem. aantal huishoudensgem. aantal inwoners
400-500730 ha98.319
491.000
1,5 ha220
1100
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 18 / 162het leven in de bidonville
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 19 / 162
wall of shame
uit het zicht uit de stad?
Om de stad, haar inwoners en bezoekers het zicht van de bidonville te onttrekken besloot de overheid muren te bouwen om de stedelijke bidonvilles. Deze muren hebben in de volksmond de naam Wall of Shame gekregen, refererend naar de reden waarom deze muren in het leven zijn geroepen.
Uit het zicht uit de stad? Dat geld alleen voor mensen met oogkleppen op. Het probleem niet ontkennen betekend dat je er iets aan moet doen. Iets wat er niet is, hoeft ook niks aan te gebeuren. Negeren dus.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 20 / 162
conclusie bidonville
De bidonvilles zijn relatief klein in omvang vergeleken met sloppenwijken elders in de wereld. Echter is het probleem in Marokko een probleem van grote aantallen welke doorgaans groeien met gemiddeld 4% per jaar. Leegstaande kavels in de stad zijn potentiele bidonvilles. Het verbergen van sloppenwijken is geen optie en ingrijpen is noodzakelijk. De manier waarop dat gebeurt bepaalt echter in hoeverre het resulteert in een duurzame oplossing, voor zowel de korte als langer termijn
-
het werkelijke probleem
Vanuit het perspectief van de overheid zijn de bidonvilles het grote
probleem. Uitroeien wordt gezien als de grote oplossing. Als je
kijkt naar de geschiedenis dan is de bidonville niet zozeer het
echte probleem, maar een gevolg van de snelle verstedelijking en
tekort aan betaalbare huisvesting. Een probleem wat vandaag de
dag nog steeds actueel is.
De bidonville is niet langer de oorzaak van het hedendaags
probleem, maar een groot gevolg van het grote tekort aan
betaalbare woningen in Marokko dat jaarlijks met ca. 2% groeit
De gemiddelde jaarlijkse groei van bidonvilles tussen 1974 en
2007 bedraagt ca. 4%. Deze is groter dan de jaarlijke groei van
het woningtekort. De bidonvilles zullen dan ook blijven groeien
totdat goede en betaalbare huisvesting voor de sociaal lage
klasse bereikbaar wordt.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 22 / 162
overheid/samenleving
1
bidonville
woningtekort
isolatie bidonvilles van stedelijk leven heeft geleid tot segregatieen opstandigheid
3
2
probleemwijk
4
verstedelijking en vraag naar betaalbare woningen blijft groeien
betaalbare woningen onbereikbaar voor sociaal lagere klasse
exclusie van de samenleving vertaalt zich in rebels gedrag en opstanden jegens de overheid
vicieuze cirkel van de problematiek
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 23 / 162
casablancajaarlijks benodigde woningenjaarlijks woningaanbodjaarlijks woningtekort
120.00093.00027.000
tekort aan formele huisvesting
Ondanks de grote moeite van de overheid om te voorzien in betaalbare huis-vesting, lukt het haar niet om het woningtekort terug te dringen. Het woning-tekort stijgt jaarlijks tussen de 2-4%, terwijl de bidonville jaarlijks groeit met 4-7%
woningtekortactueel woningtekort Marokkoactueel woningtekort Casablancapercentage van totaal
1.700.000600.000
35%
4%
2,5%
groei
krimp
formele huisvesting
informele huisvesting
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 24 / 162
conclusie probleemstelling
De bidonville zijn niet langer het kernprobleem, maar juist een gevolg van het tekort aan betaalbare huisvesting. Het verwijderen van de bidonvilles lost het probleem niet, maar verschuift het probleem in de meeste gevallen naar elders of naar de toekomst.Informele huisvesting zal blijven groeien zolang het tekort aan formele huisvesting oploopt. Los het woningtekort op, dan lost de bidonville zichzelf op.
-
opgave
hoe transformeer je een bidonville tot goede en betaalbare huisvesting en een goede leefomgeving, zodat de doorgaande migratie naar de stad duurzaam wordt opgevangen?
-
her-huisvestingsbeleid
verwijder de mensen uit de stad, verwijder de sloppenwijken, dan zijn de problemen opgelost
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 27 / 162
GSEducationalVersion GSEducationalVersion
inrichting nieuw plangebied op sattelietlocatie
70 w/ha
bestaande locatie sloppenwijk
120-170 w/ha
toewijzing twee gezinnen per kavel bouw woning + verhuizen
sloop barakken
huidig her-huisvestingsbeleid
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 28 / 162ouled azzouz - new-town in aanbouw
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 29 / 162
(her-)huisvesten bidonvilleois
verbeterde woon-/leefomgeving
alternatief op reguliere huisvesting
afname woningtekort
afname sloppenwijk
nieuw ontwerp maken voor de grote bidonville van Sidi Moument, waarin de bidonvilleois op locatie ge-herhuisvest worden.
voldoende passend aanbod maakt bidonville overbodig en onaantrekkelijk.
een nieuw woonmodel voor de lagere sociale klasse
duurzame stedelijke ont-wikkeling zonder terugval naar bidonville
transformatie op basis van huidige her-huisvestingsvoorwaarden
sloppenwijk gedachtengoed en inventiviteit inzetten om de groei in formele huisvesting te stimuleren
aanpak opgave
groei
krimp
formele huisvesting informele huisvesting
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 30 / 162
bidonville
1
overheid /samenleving
woningaanbodsociale woonwijk
de sociale woonwijk neemt naar verloop van tijd de sloppenwijk over
4 2
3
informele huisvesting als inspiratie/leerschool
verlichting van sloppenwijkproblematiek voor de overheid
geld/middelen inzetten in positieve opbouw van sociale woonwijken ipv afbraak van sloppenwijken
beoogd restultaat met mijn opgave
de oplossing > bottom-up?
Ondanks het stijgende woningtekort in de formele sector lukt het in de
informele sector wel om mensen te huisvesten. Waarom? Los van verschil in
bouwkwaliteit wonen mensen in de stad, in de buurt van waar werk te vinden
is en hebben ze een dak boven hun hoofd. Het antwoord op de vraag waarom
lukt het hen wel zou mogelijk een oplossing kunnen bieden voor het huisves-
tingsprobleem in de formele sector.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 31 / 162
casus locatie
oude medinas
trambaan
tramhalte
medina
sidi moumen
projectlocatie ten opzichte van de stad
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse > de bidonville > bidonville versus new town > ontwerpend onderzoek - 140 w/ha > conclusies
-
de bidonville
een sociale gemeenschap in een individuele samenleving
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 34 / 162bidonville Rhamna ten opzichte van overige stedelijke bebouwing
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 35 / 162bebouwing
bebouwingDe bidonville kenmerkt zich door
de hoge bebouwingsdichtheid
middels grondgebonden
barakken. In eerste oogopslag
lijkt de bidonville structuurloos
te zijn.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 36 / 162bebouwing en stratenstructuur in bidonville Rhamna Casablanca
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 37 / 162collectief domein
collectieve ruimteDe contravorm van de bidonville
is de collectieve ruimte. De
straat word gebruikt als
verlengstuk van de (kleine)
woning. Dit voetgangersgebied
loopt on-onderbroken door over
de gehele bidonville, wisselend
in breedte en oppervlak.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 38 / 162diversiteit aan collectieve ruimte in de bidonville
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 39 / 162randgebieden
randgebiedTussen de bidonville en haar
omgeving bevind zich de periferie.
Dit is de overgangszone van de
collectieve ruimte naar de stad.
Deze zone wordt gekenmerkt
door het gebruik als verlengstuk
van de collectieve ruimte.
Autos die de bidonville niet
kunnen betreden, worden hier
geparkeerd, evenals de opslag
van het opgehaalde vuil. Een
geimproviseerde transferium
zone.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 40 / 162overgang publiek > prive
overgang prive-publiekIn de bidonville is een voelbare
sociale cohesie aanwezig. De
openbare ruimte in de bidonville
wordt gebruikt en onderhouden
door de bidonvilleois. De meters
voor de deur worden vaak
gebruikt als verlengstuk van
de eigenwoning. De pleintjes
worden gedeeld door bewoners
als speelplaats, wasplaats, oid.
Entreegebieden fungeren als
verzamenplaats voor handel,
autos, (vuil)opslag, e.d. Bij het
verlaten van het entreegebied
verwdwijnt langzaam de
voelbare sociale cohesie. Je
betreedt de grote stad.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 41 / 162
principe profielen 1:500 overgang van publiek naar prive 1:5000
publiek semi-publiek collectief prive
D01
D02
D03
D04
D01
D02
D03
D04
prive
collectief
semi publiek
publiek
overgang publiek > prive
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 42 / 162
autoverkeer 100-50 km/h
autoluw verkeer 50-10 km/h
voetgangers/bromfiets
stratenstructuur
stratenstructuurDe structuur van de bidonville
contrasteerd veel met de
structuur van de stad. De
stedelijke bouwblokken zijn
vrijwel altijd georienteerd op
een as, in tegenstelling tot de
bidonville die zich op het eerste
ook niks aantrekt van assen en
richtingen. Naast de verschillen
in structuur is er ook een groot
verschil in functie. De omgeving
wordt vooral ontsloten door
autowegen, waaraan voor de
gebouwen zich een stoep bevind.
In de bidonville wordt de auto in
de randgebieden geparkeerd
en is het grootste percentage
voetgangersverkeer. Enerzijds
omdat vele inwoners geen auto
bezitten, anderzijds omdat
autos deze smalle straten niet
kunnen betreden
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 43 / 162
autoverkeer 100-50 km/h
autoluw verkeer 50-10 km/h
voetgangers/bromfiets
voetgangers
stratenstructuur / opbouw sloppenwijk
woonerfen/ensemblesDe bidonville biedt een goed
voorbeeld als het gaat om over-
gang van publiek naar prive. Niet
door borden en hekken, maar
juist door de toegankelijkheid.
Van de brede autoweg, naar de
autoluwe onverharde rand-
gebieden. De straten worden
smaller en de auto kan niet ver-
der. Vanhieruit kan men te voet,
te brommer of zelfs met de ezel
verder. Deze straten ontsluiten
weer de woonerfen. Deze erfen
zijn vooral te herkennen aan de
breedte en het gebruik door de
bewoners.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 44 / 162stratenstructuur / opbouw sloppenwijk
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 45 / 162
woning/barak
dar/baytensemble/blok
derb
woning
ensemble/blok/erf
bidonville/sloppenwijk
kariane
opbouw sloppenwijk
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 46 / 162
conclusies
stedelijke structuur van de bidonville zit slimmer in elkaar dan in eerste oogopslag zichtbaar is
goede overgangen van publiek naar prive
fijne stedenbouwkundige korrel, alles groeit per woning, per bouwlaag, zelfbouw
hoge dichtheid en daardoor zeer efficient ruimtegebruik
verkeersruimte is collectief voetgangersgebied
ondoordringbaar en onbereikbaar
onveilig > brand, hygiene, bouwkwaliteit, etc.
onbeheersbare groei
+
+
+
+
+
-
-
-
-
bidonville versus medina
de bidonville heeft qua opbouw veel weg van de traditionele opbouw van de medina
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 48 / 162medina Isguen Algerije
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 49 / 162
woonkwartier
publieke functies/commercieel
openbare ruimte/groen
zanka
derb
opbouw woonkwartier traditionele medina
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 50 / 162opbouw woonbuurt
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 51 / 162opbouw woonkwartier
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 52 / 162overgang publiek > collectief
privpriv < > collectiefcollectief < > publiekpubliek
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 53 / 162
woning
dar/baytensemble/blok/erf
derb
ensemble/blok/erfwoning buurt/kwartier wijk
buurt/kwartier
haywijk
houmastadsdeel/stad
medina
opbouw medina
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 54 / 162
woning
dar/baytensemble/blok/erf
derb
ensemble/blok/erfwoning buurt/kwartier wijk
buurt/kwartier
haywijk
houmastadsdeel/stad
medina
bidonville versus medina
woning/barak
dar/baytensemble/blok
derb
woning
ensemble/blok/erf
bidonville/sloppenwijk
kariane
medina vs bidonvilleDe bouwstenen voor de bidonville
zijn in principe gelijk aan die
van de medina. Echter wordt de
bidonville volledig opgebouwd uit
alleen woonclusters/ensembles
van verschillende formaten in
tegenstelling tot de medina die
in dezelfde organische structuur,
opgebouwd is in meerdere stappen.
Dit resulteert in dezelfde beleving,
maar met een grotere vorm van orde
en overzicht. Voor zowel bewoners
als voor bezoekers.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 55 / 162
conclusies
De bouwstenen voor de bidonville zijn in principe gelijk aan die
van de medina. Echter wordt de bidonville volledig opgebouwd uit
alleen woonclusters/ensembles van verschillende formaten in
tegenstelling tot de medina die in dezelfde organische structuur,
opgebouwd is in meerdere stappen. Dit resulteert in dezelfde
beleving, maar met een grotere vorm van orde en overzicht. Voor
zowel bewoners als voor bezoekers.
-
twee uitersten
de sloppenwijk en de new-towns zijn twee uitersten op de schaal tussen bottum-up en top-down stedenbouw
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 57 / 162bidonville versus new-town
coNtextDe bidonville bevindt zich in de wijk Sidi Moumen. Omringt door bebouwing, commercie en publieke functies is dit een plek waar sloppenwijkbewoners
van al deze faciliteiten gebruik kunnen maken.
coNtextloosIn tegenstelling tot de sloppenwijken wordt Ouled Azzouz (new town) gebouwd buiten de stad in een leeg gebied. Hier is niks te vinden waar het leven
van de sloppenwijkbewoners op kan aanhaken. In de meeste gevallen wonen de sloppenwijkbewoners al op de nieuwe locatie alvorens er publieke
functies gebouwd worden.
chAosDe bidonville is een plek die is ontstaan en niet ontworpen door architecten. Het weerspiegeld de gemeenschap die hierin gehuisvest is. Kleine erfen
waarop families en kennisen samen wonen, uitgegroeid tot een complete wijk. De bouw geschiedt naar behoefte, veranderd naar behoefte en groeit
ook naar behoefte. Evenals straten en publieke ruimte. De ruimte en wensen creeren de uitkomst. Chaos?
orDeOuled Azzouz is een typische nieuwbouwwijk ontworpen door stedenbouwkundigen en architecten. Een rendabele bouwblok waarmee de volledig
wijk gestempeld wordt in een ruim opgezet raster. Alles is geordend en vooraf bedacht, zoals de plek voor de moskee, de hammam en zelfs de
openbare (groene) ruimte.
fijNschAligDe bidonville wordt gekenmerkt door de fijnschaligheid en de uniciteit. Er zijn weinig tot geen plaatsen in de bidonville die identiek zijn aan elkaar.
Iedere plek is gemaakt naar eigen wensen en behoefte van de individu, het erf, de buurt of zelfs de gehele gemeenschap. In die schaal en volgorde is
de bidonville niet bedacht, maar gebouwd en ontstaan. Kleine stappen met kleine blokjes.
grootschAligOuled Azzouz word gekenmerkt door de grootschaligheid waarmee de wijk is bedacht. Zeer brede straatprofielen die tot in de verte doorlopen.
Hoge bebouwing om meer gezinnen te kunnen huisvesten, zonder de (openbare)ruimte te verdichten. Een plan dat bedacht is aan de tekentafel met
statistieken als ontwerptools. Grote stappen met grote blokken.
iN geBruik geNoMeN ruiMteOpenbare ruimte in de bidonville wordt gekenmerkt door het gebruik ervan. De ruimte, maat ligging bepaald voor de omwonende hoe deze ruimte
ingevuld wordt. Daarnaast beperkt deze ruimte zich niet tot een enkele functie. Wat s-ochtends een wasplaats is, kan in de namiddag een speelplaats
zijn.
toegewezeN ruiMteIn nieuwbouw wijken worden in tegenstelling tot de bidonville openbare ruimten/plaatsen ontworpen en toegewezen aan een bepaalde functie. Dat is
in sommige gevallen zeer fijn, zoals in het geval van een ruim geasfalteerd voetbalveld. De keerzijde is echter dat er minder openbare ruimten zijn en
verspreid over een groter gebied. De kleinschaligheid en toegankelijkheid is minder geworden en zels geforceerd.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 58 / 162
conclusie
De bidonville en de new-towns als alternatief zijn beide uitersten op de schaal van huisvesting. De ene illegaal, oncontroleerbaar en bottom-up, het ander zeer streng en rigide, bijna onmenselijk, top-down. Beide zijn in mijn ogen geen duurzame oplossing voor de problematiek.
-
140 w/ha
zelfde aantal, andere principes, andere woonwaarden, ander resultaat
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 60 / 162stedenbouwkundige configuraties
barakken gestapelde bouwblokken rijwoningen woontorens ensemble
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 61 / 162
Geschakelde grondgebonden barakken. Woningen zijn relatief klein, waardoor het aantal hoog is. Dit resulteert in veelal smalle straten, met open plaatsen in verschillende afmetingen. Deze wordt gekenmerkt door het autoloze karakter en de breedte van straten.
positief- bouw en groei naar behoefte- voetgangersvriendelijk- bruikbaarheid openbare ruimte- zelfbouw- past bij landstaal (vernacular)
negatief- niet/nauwelijks beheersbaar- bereikbaarheid (bij calamiteiten)- veiligheid (sterkte, brand, etc)
140w/ha -barakken
Schakelen en stapelen van
wooneenheden. Twee families per kavel.
Dit resulteert in bredere straatprofielen
en een ruime opzet.
positief- beheersbaarheid / controle- orde en systematiek- bereikbaarheid (auto)
negatief- gestapelde woningen- groeimogelijkheden- zelfbouw complexer- past niet bij landstaal (vernacular)
140w/ha - woonblokken
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 62 / 162
Schakelen van grondgebonden
rijwoningen, zij aan zij, rug aan rug. Dit
variant heeft wel weg van de barakken,
alleen dan streng georganiseerd. Hoge
dichtheid aan woningen resulteert in
smalle straten en enkele open plaatsen
in het dichte geheel.
positief- beheersbaarheid- bouw en groei naar behoefte- wonen aan de straat- orde en systematiek- zelfbouw- past bij landstaal (vernacular)
negatief- bereikbaarheid (smalle straten)
140w/ha - rijwoningen
wooNtoreNs 140 w/hA
Stapelen van woonappartementen tot
woontorens van 10 bouwlagen. Door de
hoogte en het geringe grondoppervlak
blijft er relatief veel ruimte over.
positief- laag grondgebruik- hogere dichtheid mogelijk- bereikbaarheid- orde en systematiek
negatief- gestapelde woningen- groeimogelijkheden- geen zelfbouw mogelijk- past niet bij landstaal (vernacular)
140w/ha - woontorens
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 63 / 162
Schakelen en stapelen van
wooneenheden. Niet in rijen formeren,
maar als omsloten bouwblok. Een
hybride vorm van rijwoning en woonblok.
Woningen op de verdieping worden
van binnenuit ontsloten. Dit resulteert
in bredere straatprofielen en een
ruimere opzet vergeleken met alleen
grondgebonden woningen
positief- beheersbaarheid / controle- bereikbaarheid (auto)- past bij landstaal (vernacular)
negatief- gestapelde woningen- groeimogelijkheden- zelfbouw complexer- orde en systematiek complex
140w/ha - ensemble
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 64 / 162
conclusie
De invloed van iedere stedenbouwkundige configuratie is zeer divers. Het gevolg op de leefbaarheid ten opzichte van de bestaande structuur varieert heel erg. Met name de hoge mate van repetitie leidt in de meeste gevallen tot onaatrekkelijke stedenbouw. De verhoudingen tussen bebouwd en onbebouwd speelt hierin een belangrijke rol en de functie/karakter die deze ruimten hebben.
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse
> ontwerpuitgangspunten > concept
-
uitganspunten in het ontwerp
traditionele architectuur en stedenbouw zijn de basis voor hedendaags (stads)ontwerp
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 67 / 162
man-made slim / duurzaam privacy / cultuur uitbreidbaar dichtheidcollectiefkorrel wijkopbouw
prive publiek
toolbox - ontwerpuitgangspunten
De bidonville huisvest veel huishoudens. Dit is alleen mogelijk als er sprake is van een hoge bebouwingsdichtheid. Straten en openbare ruimte worden gedefinieerd aan de hand van gebruik en worden veelal zeer efficint gebruikt.
Ondanks de grote mate van collectiviteit is privacy in de eigen woning zeer gewenst. Marokko is van oorsprong een land met weinig tot geen inkijk in de woning. In de bidonville is dit niet anders. Ramen zijn beperkt tot kleine openingen voor minimale daglicht en vooral ventilatie van de woning.
Sloppenwijkbewoners staan erom bekend dat zij bouwen en wonen naar eigen behoefte. Dit houd in dat de woning moet kunnen groeien. Indien het gezin zich uitbreid, zal de woning mee moeten kunnen groeien. Dit zorgt in de bidonville veelal voor zeer bijzondere bouwwerken.
De stedenbouwkundige korrel is de woning. De bidonville groeit per woning. Meerdere woningen vormen een erf, meerdere erven vormen een buurt. Door deze kleinschalige opbouw, is de bidonville bij uitstek toe te passen op zowel grote als kleine locaties.
De woningen in de bidonville zijn doorgaans klein tot zeer klein. Een enkele uitzondering (vroege migrant) heeft veel ruimte. Door deze beperking zijn de woniingen zeer efficient in gebruik. Denk hierbij aan dubbele gebruik van ruimten. s-nachts een slaapkamer, overdag de woonkamer.
Voor de bouw van de woning komt geen aannemer te pas. Dit wordt door de bewoners (en omgeving) zelf gebouwd. Het geringe budget, beschikbare materialen en gebrek aan (groot)bouwmaterieel maakt de woning compact, eenvoudig en soms ook gammel. Ruimten zijn nooit dieper van drie meter van wege de overspanning. De maximale bouwhoogte is daarom ook beperkt tot twee met als uitzondering drie en vier bouwlagen.
De contraruimte van de bebouwing is de collectieve ruimte. Dit is volledig voetgangersgebied. Het gebruik van de ruimte wordt niet bepaald door de stedenbouwkundige, maar door de gebruikers naar eigen/collectieve behoefte.
De bidonville is niet zomaar een grote batterij woningen. Hierin zit een structuur van verschillende buurten en erven. De overgang van publiek, naar collectief de bidonville in. Dan van collectief, naar semi-prive en van semi-prive naar prive, de woning. Deze organisatie speelt een belangrijke rol bij het in stand houden van de gemeenschap.
-
concept
innovatie start bij het doorontwikkelen van het bestaande, niet door het bestaande te vervangen voor uitheemse modellen
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 69 / 162
- zelfbouw woningen - gebruik en inrichting pleinen- verdelenen/ordenen publieke voorzieningen
- plannen van stedelijke structuur/contouren
wijkbuurt
entreegebied
clusterwoning
woonstraat/cluster buurtstraat wijkstraat
houmahay
DAglA
derbbayt
derb zenka sharii
wonen
publieke functies / commercie
collectieve ruimte buurt
bidonvillois > prive >
< overheid< publiek
3-7 gezinsleden > 40-60 woningen> clusterplein(en)
> 200-500 woningen> buurtpleinen> ambachtswerkplaatsen> winkels basisvoorziening
> 1800-2000 woningen> publieke plein> publieke functies > moskee > hammam> commercie (winkelstraat)> leisure
2-3m 4-5m 6-8m
conceptschema bayt
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse
> context locatie (bidonville > bestemmingsplan > plangebied) > opbouw masterplan (wijk > buurt > cluster > woning) > fasering (proces + praktijk) > openbare ruimte (stadspark > publiek plein > buurtplein > clusterplein) > waterberging > eindbeeld (bovenaanzicht)!
-
context
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 72 / 162
steengroeve
bidonville in de omgeving
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 73 / 162
steengroeve
bidonville ten opzichte van bestemmingsplankaart
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 74 / 162
steengroeve
groeN-sportgroenvoorziening en sportvoorzieningen
(braakliggend)
(actief als steengroeve)
puBlieke fuNctieshuisvesting-kantoren-winkels-scholen
(in aanbouw)
sociAle
woNiNgBouw
max 14m
(in aanbouw)
sociAle
woNiNgBouw
max 14m
(in aanbouw)
sociAle
woNiNgBouw
max 14m
projectlocAtie
Mix-usehuisvesting-kantoren-winkels-hotels
11m
(in aanbouw)
MiDDeNklAssevrijstaand-geschakeld-appartementen
11m
(in aanbouw)
MiDDeNklAssevrijstaand-geschakeld-appartementen
11m
(in aanbouw)
zAkeNceNtruM / iNDustrie
max. 69m
(in aanbouw)
bidonville tov bestemmingen
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 75 / 162nieuw plangebied conform bestemmingsplan
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 76 / 162
GSEducationalVersion
opbouw wijk > cluster
wijken buurten clustersGSEducationalVersion GSEducationalVersion
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 77 / 162
GSEducationalVersion
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
22
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2 2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
22
22
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
11
1
1
1
1
1
1
4
4
4
4
3
3
33
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
33
5
3
3
3
33
6
7
8
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
4
4
4
5
5
5
5
5
8
88
9
9
9
publieke pleinenHet centrale plein is de kern van iedere wijk. Dit is de plek waar mensen uit de gehele wijk samen komen, om te ontmoeten, bidden, ontspannen en meer. Hier bevinden zich tevens de grote publieke functies/gebouwen.
centrale winkelstraatDe centrale winkelstraat kun je het beste vergelijken met de winkelstraat in de medina. Het is de levensader van het gehele plangebied en verbindt de verschillende publieke pleinen met elkaar. Hier vind vooral handel plaats in alles wat de markt te bieden heeft van grote winkels tot kleine werkplaatsen waaruit verkocht wordt.
publiek stadsparkHet publiek stadspark is het groene hart van de stad. Waar water is, is leven. Het park fungeert als ontmoetingsplaats op de grotere schaal voor alle bewoners van de stad die aan de drukte willen ontsnappen. Een plek om te ontmoeten
groei / uitbreidingKenmerkend aan sloppenwijken is de snelle groei. Deze groei zouden we moeten vasthouden, maar dan regulieren in het nieuwe concept. Middels uitbreiding in de vorm van clusters, buurten en uiteindelijk wijken, zal de kwaliteit, veiligheid en toegankelijkheid gewaarborgd blijven.
clusterpleinenDe clusterpleinen zijn na de kleinste openbare-ruimten in het plangebied. Deze fungeren vooral als verlengstuk van de eigen woning voor het desbetreffende cluster. Een gedeelde buitenruimte die naar eigen wensen/gebruik ingericht wordt.
entreegebiedenIedere buurt is voorzien van een entreegebied. Dit is de intermediaire ruimte tussen de stad en de buurten. Hier wordt geparkeerd, maar het is ook een plek voor ontmoeting en handel.
2
1
3
4
5
6
7
8
9
buurtpleinenDe buurtpleinen zijn open ruimten op een grotere schaal, in de buurt. Deze pleinen zijn ruimer en beter toegankelijk (per auto) dan clusterpleinen. De pleinen kunnen worden ingezet als speelplaats, maar ook als ambachtsplaats waar de productie van theepotten plaatsvind bijvoorbeeld.
grote marktpleinDe centraal gelegen plek tussen de verschillende wijken is de grote marktplaats. De marktplaats verbindt de verschillende wijken met elkaar en is ook een plek voor grote bijeenkomsten of evenementen.
stadsboulevardDe hoofdstraat tussen de nieuwe wijken en het park wordt ingericht als stadsboulevard. Dit biedt commercieel perspectief voor de nieuwe bewoners en de mogelijkheid voor commercie in de vorm van winkels en eet/drink gelegenheden.
woonkavelKavel bestemd en geschikt voor wonen, gelegen in een rustige omgeving.
woon/werkkavelKavel bestemd voor wonen en werken (werkplaats), gelegen aan de bredere buurtstraten
randkavelKavel bestemd voor wonen en werk/winkelfunctie, gelegen aan de randen van de buurten.
woon/winkelkavelKavel bestand voor wonen en winkelfunctie, gelegen aan de winkelstraat, de commerciele route
randkavelKavel bestemd voor wonen en werk/winkelfunctie, gelegen aan de hoofdwegen.
publieke functiesKavels bestend voor publieke functies als moskee, hammam, scholen en overige publieke gebouwen
masterplan functioneel
-
fasering
kleinere stappen, maken een duurzamer plan
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 79 / 162
GSEducationalVersion GSEducationalVersion
bidonville Rhamna 2004 versus 2010
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 80 / 162
GSEducationalVersion
toewijzing clusters/bewoners
uitgeven kavels/start bouw
GSEducationalVersion
sloopt oude woningen / bouwrijp maken
casco gereed /verhuizing
fase 01
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 81 / 162
GSEducationalVersion
toewijzing clusters/bewoners
uitgeven kavels/start bouw
GSEducationalVersion
sloopt oude woningen / bouwrijp maken
casco gereed /verhuizing
fase 02
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 82 / 162
GSEducationalVersion GSEducationalVersion GSEducationalVersion GSEducationalVersion
GSEducationalVersion GSEducationalVersion GSEducationalVersion GSEducationalVersion
fase 03 > fase 06 > transformatie compleet
-
water > groen > leven
waar water is is groen, waar groen is is leven, een leefbare omgeving
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 84 / 162palm oase in Thineghir, Marokko
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 85 / 162
regenval Casablanca mm/maand benodigde watervoorziening m3 / dag wateroverschot m3 / dag = opslag
jan
59.0
50.7
40.2
18.8
5.8
0.7 0.4
4.9
31.1
75.1
77.7
62.2
mei sepfeb jun oktmar jul novapr aug dec jan mei sepfeb jun oktmar jul novapr aug dec
1050 m3
660 m3
260 m3
190 m3
70 m3
940 m3
720 m3
460 m3
460 m3
90 m3
200 m3
140 m3
jan mei sepfeb jun oktmar jul novapr aug dec
1050 m3
660 m3
260 m3
190 m3
70 m3
940 m3
720 m3
460 m3
460 m3
90 m3
123 m3
190 m3
910 m3
535 m3
727 m3
830 m3
200 m3
140 m3
1090 m3
grafieken omtrent regenval, benodigde watervoorziening & opslag
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 86 / 162
openbare ruimte / wateropslag woningen openbare ruimte / wateropslag clusters openbare ruimte / wateropslag buurt/wijk openbare ruimte / wateropslag stadsparkGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersionGSEducationalVersion
GSEducationalVersion
principe doorsnede wateropslag 1:500
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 87 / 162
GSEducationalVersion
waterdistibutie plangebied woning > cluster > buurt > wijk > park
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 88 / 162plankaart
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse
> entreegebied > woon-/werkgebied > winkelstraat > publiek plein/gebouw
-
entreegebied
de intermediair tussen de stad en de nieuwe enclave
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 91 / 162plattegrond fragment 1:200
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 92 / 162doorsnede fragment 1:200
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 93 / 162impressie entreegebied
-
woon-/werkgebied
een multifunctioneel gebied waar wonen en ambacht samenkomen in het collectieve domein
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 95 / 162plattegrond fragment 1:200
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 96 / 162doorsnede fragment 1:200
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 97 / 162impressie woon-/werkgebied
-
de winkelstraat
economische levensader door het plangebied
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 99 / 162plattegrond fragment 1:200
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 100 / 162doorsnede fragment 1:200
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 101 / 162impressie winkelstraat
-
het publieke plein
waar ontmoeten centraal staat
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 103 / 162plattegrond fragment 1:200
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 104 / 162doorsnede fragment 1:200
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 105 / 162impressie publiek plein
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse
> uitgangspunten/spelregels > groeien naar behoefte/vermogen > modelwoningen
-
doorontwikkelen
evolutie ontstaat wanneer je voortbouwt op het oude, dit herziet, verbetert en wederom inzet.
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 108 / 162
traditioneel woning model westers (amerikaans) woning model nieuw woning model
woningmodellen
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 109 / 162
traditioneel woning model westers (amerikaans) woning model nieuw woning model
configuratie en schakelingen
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 110 / 162principe patio zomer
GSEducationalVersionGSEducationalVersion
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 111 / 162
GSEducationalVersionGSEducationalVersion
principe patio winter
-
incrementeel huisvesten
wonen naar behoefte en vermogen, groeien naar behoefte en vermogen
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 113 / 162
kavel voorzien van nutsvoorzieningen bouwplan modelwoning voor aanbouw woning
casco groei naar verloop van tijd
GSEducationalVersion
GSEducationalVersion
leefkameropp:6,0 m2
keukenopp:3,5 m2
badkameropp:2,5 m2
salonopp:8,5 m2
patioopp:7,5 m2
A AB
B
slaapkameropp:7,0 m2
GSEducationalVersionGSEducationalVersion
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 114 / 162
GSEducationalVersion
verkaveling plangebied
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 115 / 162
GSEducationalVersion
0 > 1 jaar
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 116 / 162
GSEducationalVersion
1 > 2 jaar
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 117 / 162
GSEducationalVersion
2 > 3 jaar
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 118 / 162
GSEducationalVersion
5 + jaar
-
gezinswoning
-
GSEducationalVersion
leefkameropp:6,0 m2
keukenopp:3,5 m2
badkameropp:2,5 m2
salonopp:8,5 m2
patioopp:7,5 m2
A A
BB
slaapkameropp:7,0 m2
GSEducationalVersion
slaap/leefkameropp:8,8 m2slaap/leefkamer
opp:4,6 m2
slaap/leefkameropp:7,3 m2A A
BB
GSEducationalVersion
A A
BB
dakterrasopp:28,1 m2
balkonopp:1,8 m2
plattegronden 1:100
begane grond eerste verdieping dakterras
-
GSEducationalVersion GSEducationalVersion
doorsneden 1:100
doorsnede A-A doorsnede B-B
-
impressie patio
-
groot gezin + ambachtswerkplaats
+
-
GSEducationalVersion
werkplaats area: 17,0 m2
badkamer area: 2,5 m2
kast area: 1,5 m2
werkplaats area: 6,0 m2
werkplaats area: 8,0 m2
A A
BB
GSEducationalVersion
badkameropp:2,5 m2
patioopp:6,0 m2
slaap-/leefkameropp:6,0 m2
leefkameropp:8,0 m2
A A
BB
GSEducationalVersion
patioopp:9,5 m2
keukenopp:6,0 m2
badkameropp:2,5 m2
salon/leefkameropp:17,0 m2
A A
BB
GSEducationalVersion
balkonopp:4,0 m2
dakterrasopp:17,0 m2
A A
BB
GSEducationalVersion
badkamer area: 2,5 m2
slaap-/leefkamer area: 6,0 m2
slaap-/leefkamer area: 5,0 m2
slaap-/leefkamer area: 8,0 m2
A A
BB
+
plattegronden 1:100
begane grond eerste verdieping
derde verdieping
tweede verdieping
dakterras
-
+GSEducationalVersion GSEducationalVersion
doorsneden 1:100
doorsnede A-A doorsnede B-B
-
impressie woonkamer
-
woning + winkel
+
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 128 / 162
GSEducationalVersion
winkelruimteopp:14,5 m2
winkelruimteopp:11,0 m2
werkruimteopp:7,0 m2
A A
BB
CC
GSEducationalVersion
patioopp:9,5 m2
badkameropp:3,0 m2
salon/leefkameropp:12,5 m2
keukenopp:5,5 m2
slaapkameropp:4,5 m2
slaapkameropp:7,0 m2
A A
BB
CC
GSEducationalVersion
slaapkamer area: 6,0 m2
slaapkamer area: 5,0 m2
A A
BB
CC
dakterras area: 25,5 m2
+
plattegronden 1:100
begane grond eerste verdieping dakterras
-
+GSEducationalVersion GSEducationalVersion
doorsneden 1:100
doorsnede A-A doorsnede B-B
-
impressie patio
-
meergeneratie woning
-
GSEducationalVersion
badkameropp:2,5 m2
keukenopp:3,5 m2
slaapkameropp:10,0 m2
salonopp:12,5 m2
leefkameropp:10,0 m2
winkelruimteopp:9,5 m2
A A
BB
patioopp:14,5 m2
GSEducationalVersion
slaap/leefkameropp:10,0 m2
slaap/leefkameropp:10,0 m2
slaap/leefkameropp:9,5 m2
slaapkameropp:6,0 m2
slaapkameropp:6,0 m2
keukenopp:5,5 m2
badkameropp:4,5 m2
A A
BB
GSEducationalVersion
slaap/leefkameropp:10,0 m2
slaapkameropp:5,5 m2badkamer
opp:4,5 m2
dakterrasopp:42,0 m2
A A
BB
plattegronden 1:100
begane grond eerste verdieping dakterras
-
GSEducationalVersion GSEducationalVersion
doorsneden 1:100
doorsnede A-A doorsnede B-B
-
impressie patio
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse
> zelfbouw / ambacht > bouwsystematiek > community architectuur > bouwkundige/architectonische details
-
zelfbouw > ambacht > waarde
zelfbouw creert een grotere gevoel van waarde voor de eigen woning in tegenstelling tot een verkregen woning
-
grootschalige ontwikkeling versus kleinschalige aanpassingsmogelijkheden
-
bouwmethodiek
low tech en door de mens gemaakt
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 139 / 162goedkoopste bouwmethodiek voor woningbouw in Marokko
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 140 / 162de goedkopere variant in de bidonville > betonsteen
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 141 / 162betonsteen als hoofdelement
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 142 / 162
GSEducationalVersion
i.h.w. gestort kolommen in betonsteen
(plaatselijk)stucwerk gevelafwerking
gestapelde betonsteen
vloeropbouw:> betonnen balken+broodjes> i.h.w. gestort beton > plavuizen gelegd in cement
afvoer regenwater bovengronds/deksel kabels en leidingen
kabels en leidingen ondergronds
bouwsystematiek
-
gewone mensen, gewone
materialen, gewone constructie,
bijzondere woningen
diversiteit en identiteit kun je niet ontwerpen, dat ontstaat, je kunt enkel voorzien in middelen, welke bijdragen aan bijzondere architectuur
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 144 / 162
GSEducationalVersion
muur
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 145 / 162deuropening
GSEducationalVersion
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 146 / 162winkeldeur opening
GSEducationalVersion
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 147 / 162
GSEducationalVersion
raamopening voorzien van luiken
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 148 / 162
GSEducationalVersion
gevelopening voorzien van houtsnijwerk/metaal traliewerk
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 149 / 162
GSEducationalVersion
gevelopening erker
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 150 / 162
GSEducationalVersion
opengewerkte muur versie 01
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 151 / 162
GSEducationalVersion
opengewerkte muur versie 02
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 152 / 162
GSEducationalVersion
uitwendige hemelwaterafvoer
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 153 / 162
GSEducationalVersion
verzonken hemelwaterafvoer
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 154 / 162
GSEducationalVersion
plantenbakken in de gevel
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 155 / 162
GSEducationalVersion
plantenbakken icm zitelement in de gevel
-
visie / uitgangspunten
deelfragmenten
introductie
opgave
slot
syteem / materiaal / detail
typologie / architectuur
masterplan
onderzoek / analyse
> beoogd resultaat behaald?
-
resultaat behaald?
van fascinatie naar ambitie, van ambitie naar visie, van visie naar strategie, van strategie naar het beoogd resultaat
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 158 / 162
behaald resultaat als alternatief op het huidige huisvestingsbeleid
fascinatie voor het traditionelenew-towns als oplossing voor de doorgaande migratie naar de stad en huisvesting van de sociale klasse
bidonville als startpunt
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 159 / 162
slotwoord
Terugkijkend naar het proces van afgelopen en het plan dat
daaruit voortgekomen is kan ik concluderen dat dit een geslaagd
experiment is geweest. Binnen de huidige kaders omtrent
huisvesting is het wel degelijk mogelijk om met een andere kijk
en aanpak een betere leefomgeving te creren. Een omgeving
genspireerd door de lokale kracht. Een leefomgeving waar de
inwoners en hun woonomgeving op elkaar zijn afgestemd, een
dynamische omgeving welke zich langzaam vormt en groeit en
een eindbeeld feitelijk niet bestaat.
Dit plan markeert een mogelijkheid. De mogelijkheid om middels
anders te denken nieuwe wegen in te slaan en te werken aan
duurzame oplossingen voor zowel inwoners als overheid. Het
is een dynamisch plan, net als de gepresenteerde casus. Een
mijlpaal op weg naar duurzame, stedelijke ontwikkelingen in
Marokko.
Abdessamed Azarfane
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 160 / 162
-
BAYT sociale huisvesting in stedelijke gebieden 161 / 162
literatuur
Urban form in the Arab World, past and presentStefano Bianca, 1994 ETH Zurich
Casablanca, colonial myths and architectural venturesJen-Louis Cohen & Monique Eleb, 2002 The Monacelli Press
ELEMENTAL, incremental housing and participatory designAlejandro Aravena & Andres Lacobelli, 2012 Hantje Cantz
Aldo van Eyck, the shape of relativityFrancis Strauven, 1998 Architectura & Natura
Architecture of the CityAldo Rossi, 1984 The MIT Press
A sense of place, a sense of timeJohn Brinckerhoff Jackson, 1994 Yale University
Dood en leven van grote Amerkaanse steden Jane Jacobs, 1993 The Modern Library
Understanding Sustainable CitiesK. David Pijawka & Martin A. Gromulat, 2012 KandallHunt publishing company
Het ontwerpen van woningenBernard Leupen & Harald Mooij, 2008 NAI Uitgevers
-
2014, Abdessamed Azarfane
Alle rechten voorbehouden.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopien, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.