abdominal travmada radyoloji · 2/ 77 İçerik abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek...
TRANSCRIPT
![Page 1: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/1.jpg)
Abdominal Travmada Radyoloji
Dr.Gürsel SAVCI
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi
![Page 2: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/2.jpg)
2/ 77
İçerik
Abdominal travmaya radyolojik yaklaşımı
öğrenmek
Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını
öğrenmek
Karaciğer, dalak, böbrek, pankreas ve mesane
yaralanmalarının radyolojik bulgularını ve önemini
öğrenmek
Abdominal damar yaralanmalarının radyolojik
bulgularını öğrenmek
![Page 3: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/3.jpg)
3/ 77
Travma
Problem
<40 yaş: en sık ölüm nedeni
>40 yaş: 3. ölüm nedeni
Ölüm nedeni
Multisistem travması: %70
Abdominal travma: %10
![Page 4: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/4.jpg)
4/ 77
Abdominal travma
Penetran travma: %33
Ateşli silah yaralanması, bıçaklanma
Künt travma: %66
Trafik kazası: %80
Yüksekten düşme, iş kazası, darp: %20
![Page 5: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/5.jpg)
5/ 77
Travma: yaralanma mekanizması
Kompressiv etki
Laserasyon
Subkapsüler hematom
Deselerasyon tipi yaralanma
Yırtılma ve sıyrılma (avulsiyon)
![Page 6: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/6.jpg)
6/ 77
Abdominal travma: Klinik
Şok tablosu: %15
Tedavi: Acil sıvı tedavisi
Yanıt (-): (DPL veya US) acil cerrahi
Yanıt (+): radyoloji *
![Page 7: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/7.jpg)
7/ 77
Künt abdominal travma: DPL
Nonspesifik
Yaralanma tipi ve aktivitesi ?
Yanıltıcı
Yalancı (-): subkapsüler/retroperitoneal kanama
Yalancı (+): pelvik fraktür
![Page 8: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/8.jpg)
8/ 77
Abdominal travma: radyoloji
Röntgen ?
US: FAST “Focused Assessment Sonography for Trauma”
BT *
MR?
RG?
![Page 9: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/9.jpg)
9/ 77
“Focused Assessment Sonography for Trauma”
Sağ üst kadran
Sol üst kadran
Pelvis
Perikardium
![Page 10: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/10.jpg)
10/ 77
Abdominal travma: BT
Endikasyonlar
Stabil hastada güvenilir olmayan bulgular
Avantajları
Yaralanmanın tipi-derecesi
Aktif ekstravazasyonun saptanması
Multisistem yaralanmasının değerlendirilmesi
![Page 11: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/11.jpg)
11/ 77
Abdominal travma: BT protokolü
Dual faz BT
Kontrast volümü: 100-120 ml
Enjeksiyon hızı: 3-4 ml/sn
Gecikme zamanı: 60”, 300”
![Page 12: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/12.jpg)
12/ 77
Abdominal sıvı: Dansitometri
Serbest sıvı 0-15 HU
Serbest kan 20-40 HU
Pıhtı-hematom 40-70 HU
Aktif kaçak komşu damara yakın (~10 HU)
Hava DPL!, Penetran travma!
![Page 13: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/13.jpg)
13/ 77
Abdominal travma: prognostik “işaretler”
Sıvı miktarı
Minimal (~250 ml)
Orta (250-500 ml)
Çok (>500 ml)
Kontrast “blush”, hiler travma
“Loss of stability”: en objektif cerrahi kriter
Karaciğer travması +
minimal-orta peritoneal sıvı +
stabil hasta
izlem
![Page 14: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/14.jpg)
14/ 77
İçerik
Abdominal travmaya radyolojik yaklaşımı
öğrenmek
Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını
öğrenmek
Karaciğer, dalak, böbrek, pankreas ve mesane
yaralanmalarının radyolojik bulgularını ve önemini
öğrenmek
Abdominal damar yaralanmalarının radyolojik
bulgularını öğrenmek
![Page 15: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/15.jpg)
15/ 77
Karaciğer travması
Dalaktan sonra en sık etkilenen organ: %20
Morbiditesi dalaktan fazla
En sık sağ lob etkilenir
Sol lob travması daha ciddi klinik oluşturur
Diğer organlar da etkilenir
![Page 16: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/16.jpg)
16/ 77
![Page 17: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/17.jpg)
17/ 77
•Grade 3 Subkapsüler (yüzey alanı: >%50, Parenkimal derinlik: >3 cm
veya ekspanse veya rüptüre olmuş),
intraparenkimal (> 10 cm veya
ekspanse veya rüptüre olmuş)
•Grade 1 Subkapsüler (yüzey alanı: < %10) Kapsüler yırtık (derinlik: <1 cm)
•Grade 2 Subkapsüler (yüzey alanı: %10-50), Kapsüler yırtık (derinlik: 1-3 cm),
intraparenkimal (< 10 cm)
•Grade 4 Parenkim hasarı: bir lobun %25-75’i
veya bir lob içinde 1-3 segmenti
•Grade 5 Parenkim hasarı: bir lobun >%75’i
veya bir lob içinde 3+ segment
Vasküler: Juxtahepatik venöz hasar
HEMATOM LASERASYON
•Grade 6 Vasküler: Hepatik avulsiyon
![Page 18: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/18.jpg)
18/ 77
![Page 19: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/19.jpg)
19/ 77
![Page 20: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/20.jpg)
20/ 77
![Page 21: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/21.jpg)
21/ 77
Dalak travması
En sık yaralanan solid organ: %40
İnsidans: çocuklarda sık
İyileşme potansiyeli: çocuklarda iyi
%40 olguda solda kod kırığı (+)
![Page 22: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/22.jpg)
22/ 77
Dalak travması: konservatif tedavi
Aktif ekstravazasyon bulunmamalı
Özellikle genç hastalarda uygulanabilir
Kapsül daha kalın
Splenik damarlar hemodinamik değişikliğe daha
iyi yanıt verir
![Page 23: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/23.jpg)
23/ 77
Dalak travması: “geç” rüptür
Risk: %1-2
Teoriler
Pıhtı lizisine sekonder subkapsüler basınç artışı
Çevre organların tamponadının ortadan kalkması
Splenomegali
![Page 24: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/24.jpg)
24/ 77
•Grade 3 Subkapsüler (yüzey alanı: >%50) Parenkimal derinlik (>3 cm
(ekspanse veya rüptüre olmuş)
intraparenkimal (> 5 cm-ekspanse)
•Grade 1 Subkapsüler (yüzey alanı: < %10) Kapsüler yırtık (derinlik: <1 cm)
•Grade 2 Subkapsüler (yüzey alanı: %10-50), Kapsüler yırtık (derinlik: 1-3 cm),
intraparenkimal (< 10 cm)
•Grade 4 Segmenter/hiler devask. (>%25)
•Grade 5 Tam parçalanma (shattered)
Vasküler: Hiler devask.
HEMATOM LASERASYON
![Page 25: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/25.jpg)
25/ 77
III IV II I
![Page 26: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/26.jpg)
26/ 77
![Page 27: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/27.jpg)
27/ 77
![Page 28: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/28.jpg)
28/ 77
![Page 29: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/29.jpg)
29/ 77
![Page 30: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/30.jpg)
30/ 77
Biliyer travma
Prevalans: %2
Penetran travmada 10 kat sık
Diğer organ yaralanmalarıyla birlikte
Karaciğer: %91, dalak: %54, duodenum: %54
Karaciğerde fraktür/hiler yaralanma (!)
![Page 31: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/31.jpg)
31/ 77
Biliyer travma
Dolu kese: travmaya daha hassas (alkol!)
Duktal sistem: fikse olduğu kesimlerde yaralanma
şansı fazla
Porta hepatis
CBD: intrapankreatik segmenti
![Page 32: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/32.jpg)
32/ 77
Safra kesesi travması
Kontüzyon: hafif form
Laserasyon/perforasyon: orta derece
Avulsiyon: ciddi
![Page 33: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/33.jpg)
33/ 77
US bulguları
Safra kesesi duvarında fokal kalınlaşma
Perikolesistik sıvı
Safra kesesinde ekojenik kitle
MR bulguları
Kesede kollaps, lumende kan, perikolesistik sıvı
Safra kesesi travması: radyoloji
![Page 34: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/34.jpg)
34/ 77
Safra kesesi travması: radyoloji
BT bulguları
Perikolesistik sıvı
Kese konturunda silinme, fokal kalınlaşma-kesinti
Hiperdens safra
Tanı
US-guided aspirasyon (perikolesistik sıvı)
HIDA
ERCP veya PTK + drenaj
![Page 35: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/35.jpg)
35/ 77
Pankreas travması
Prevalans: %3
Klinik: “ağrı + lökositoz + amilaz artışı”
Yaralanma mekanizması
Abdominal kompresyon: %65 gövde travması
Komşu organ yaralanmalarıyla birlikte (%90)
Gençlerde daha sık
![Page 36: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/36.jpg)
36/ 77
Pankreas travması
Serum amilazı artışı: 12-24 saatte BT tekrarı
Mortalite: baş kesimi (%28), kuyruk kesimi (%16)
Tedavi
Erken tedavi: küratif
Geç tedavi: Komplikasyonlar (~mortalite: %20)
Abse: %25, Fistül: %50
![Page 37: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/37.jpg)
37/ 77
Pankreas travması
BT’de pankreasın yarısından fazlasını geçen
travma: dukt yaralanma şansı (+)
Prognoz
Dukt yaralanması (-): iyi
Dukt yaralanması (+): komplikasyon gelişir
![Page 38: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/38.jpg)
38/ 77
Pankreas travması
Grade 1 Minimal kontüzyon veya yüzeyel laserasyon,
dukt yaralanması yok,
Grade 2 Majör kontüzyon veya yüzeyel laserasyon,
dukt yaralanması yok,
Grade 3 Distal transeksiyon veya parenkimal yaralanma,
dukt yaralanması var
Grade 4 Proksimal transeksiyon veya ampullayı etkileyen
parenkimal yaralanma,
Grade 5 Pankreas başında massif yaralanma
![Page 39: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/39.jpg)
39/ 77
I II
III IV
![Page 40: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/40.jpg)
40/ 77
Pankreas travması: radyoloji1
BT bulguları
Peripankreatik ödem veya sıvı
Pankreasta fokal veya diffüz boyut artışı
Pankreas konturunda irregülarite
Uzun aks boyunca fraktür
>%50 ise dukt yaralanma şansı
![Page 41: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/41.jpg)
41/ 77
Pankreas travması: radyoloji2
MRCP ve ERCP: duktal hasar
![Page 42: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/42.jpg)
42/ 77
![Page 43: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/43.jpg)
43/ 77
![Page 44: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/44.jpg)
44/ 77
Böbrek travması
Prevalans: %10
Hematüri
(+): radyolojik ”work-up”
(-): radyoloji gerekmez (UPJ avulsiyonu !, renal
pedikül yaralanması !)
![Page 45: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/45.jpg)
45/ 77
![Page 46: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/46.jpg)
46/ 77
Renal Injury Scale American Association of Surgeons in Trauma
Grade Yaralanma Tanım
1 Kontüzyon Hematüri
2 Hematom Subkapsular nonekspanding hematom, laser. (-)
Hematom Retroperitonda nonexpanding perirenal hematom
3 Laserasyon Renal kortekste yüzeyel laserasyon (<1 cm)
Laserasyon Parenk. laseras. (>1 cm), toplayıcı sistem normal Laserasyon Renal korteks-toplayıcı sistem arası laserasyon;
4 Vasküler Kanayn ana renal arter/ven yaralanması,
Laserasyon “Shattered kidney”,
5 Vasküler renal hilus avulsiyonu (devaskularize böbrek)
![Page 47: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/47.jpg)
47/ 77
![Page 48: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/48.jpg)
48/ 77
Radyolojik yöntemler
EU
US-RDUS
DSA
BT
Sistografi
RGP
Sintigrafi
MR, MR-U
Üriner Sistem Travması
![Page 49: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/49.jpg)
49/ 77
Üriner Sistem Travması:BT teknik protokolü
Multifazik inceleme yapılmalı
Arteriyel faz (pedikül yaralanması)
Nefrogram fazı (perfüzyon)
Pyelogram fazı (ekstravazasyon)
![Page 50: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/50.jpg)
50/ 77
![Page 51: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/51.jpg)
51/ 77
![Page 52: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/52.jpg)
52/ 77
![Page 53: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/53.jpg)
53/ 77
![Page 54: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/54.jpg)
54/ 77
![Page 55: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/55.jpg)
55/ 77
![Page 56: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/56.jpg)
56/ 77
![Page 57: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/57.jpg)
57/ 77
Radyolojik “work-up”
Unstable hasta: explorasyon
Stable hasta: radyoloji
BT
EU (BT yok veya BT yapılana kadar)
![Page 58: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/58.jpg)
58/ 77
Üreter travması
Sık değil: <%1
Çoğu penetran veya iatrojenik
Hematüri: sık değil (%67) (tanı problemi)
Diagnostik testler (!)
Eksplorasyon gerekebilir
![Page 59: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/59.jpg)
59/ 77
Üreter travması
Radyoloji: ekstravazasyon
UPJ (!): hematüri görülmeyebilir
Tedavi
Kısmı yaralanma: DJ stent veya nefrostomi
Tam yaralanma: cerrahi
![Page 60: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/60.jpg)
60/ 77
![Page 61: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/61.jpg)
61/ 77
Alt Üriner Sistem Yaralanması
Pelvik fraktür ~ mesane yaralanması
Mesane travması: pelvik fraktür (%70)
Pelvik fraktür: mesane yaralanması (%10)
Majör pelvik fraktür: üretra yaralanması (%10)
Klinik: gross hematüri
![Page 62: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/62.jpg)
62/ 77
Alt üriner sistem yaralanma bulguları
“Work-up”
Gross hematüri + pelvik kırık
Gross hematüri + pelvik sıvı
Perineal travma bulguları: işeyememe, uretral
meada kanama, DRE: prostat elevasyonu,
perineal haematoma
![Page 63: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/63.jpg)
63/ 77
Mesane yaralanması
Tanı: radyolojik ekstravazasyon diagnostik
Yaralanma tipleri
İntraperitoneal
Ekstraperitoneal (en sık anterolateral boyun)
İntramural
*
![Page 64: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/64.jpg)
64/ 77
![Page 65: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/65.jpg)
65/ 77
Diğer organ yaralanmaları
Adrenal yaralanma: %2
%85 sağda, %20 bilateral
Bilateral: adrenal yetersizlik?
“Work-up”: genellikle gerekmez
İzlem: 2 ayda spontan regresyon
![Page 66: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/66.jpg)
66/ 77
![Page 67: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/67.jpg)
67/ 77
![Page 68: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/68.jpg)
68/ 77
![Page 69: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/69.jpg)
69/ 77
İçerik
Abdominal travmaya radyolojik yaklaşımı
öğrenmek
Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını
öğrenmek
Karaciğer, dalak, böbrek, pankreas ve mesane
yaralanmalarının radyolojik bulgularını ve önemini
öğrenmek
Abdominal damar yaralanmalarının radyolojik
bulgularını öğrenmek
![Page 70: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/70.jpg)
70/ 77
Vasküler travma
Aort, IVK, renal arterler, çölyak trunkus, SMA, SMV, lumbar arter ve venler, iliak arter ve venler
Radyolojinin rolü
Yaralanma bölgesi, kaçak yeri, aktif kanama saptanması
Radyolojik bulgular
Flep-transseksiyon
Hematom
Kontrast ekstravazasyonu
Trombüs formasyonu
![Page 71: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/71.jpg)
71/ 77
Vasküler travma: Aort
İnsidans: sık değil (pozisyonel!)
İntimal flep-transeksiyon
İnfrarenal segment: %98
Mekanizma
Direkt: sıkışma
İndirekt: komşu organların etkisi
![Page 72: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/72.jpg)
72/ 77
Vasküler travma: IVK
İnsidans: nadir
![Page 73: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/73.jpg)
73/ 77
Hemodinami
Stabil değil
Operasyon
İzlem (!)
(+) (+)
BT
Künt abdominal travma
Stabil
(-)
DPL US
Algoritm 1
![Page 74: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/74.jpg)
74/ 77
BT
MRCP
ERCP
PTK
“US-guided”
aspirasyon
HIDA
sintigrafi
Embolizasyon veya
Cerrahi Perkütan veya endoskpik
Drenaj
Konservatif
tedavi
Solid organ
yaralanması
Biliyer sistem
yaralanması
Minör
travma
Major travma veya
Aktif kanama
(+)
Pankreas
travması
Algoritm devam
![Page 75: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/75.jpg)
75/ 77
Konservatif
tedavi
Cerrahi
Ek major yaralanma
Pankreas yaralanması
Stent
Parsiyel duktal hasar
Cerrahi
Duktal hasar
Konservatif tedavi
Dukt: normal
ERCP/MRCP
Normal veya
Kontüzyon
Elektif cerrahi
Pankreatik
fraktür
Ek yaralanma yok
Algoritm devam
![Page 76: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/76.jpg)
76/ 77
STOP
Mikroskopik hematüri
TA: normal
Renal travma şüphesi
Gross hematüri
Mikroskopik hematüri + TA<90 mm Hg
Mikroskopik hematüri + DPL (+)
Radyoloji
BT
Algoritm devam
![Page 77: Abdominal Travmada Radyoloji · 2/ 77 İçerik Abdominal travmaya radyolojik yaklaımı öğrenmek Abdominal travma mekanizmalarını ve sonuçlarını öğrenmek Karaciğer, dalak,](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012921/5e48e1410c4e8129cb7f79bb/html5/thumbnails/77.jpg)
77/ 77
Sonuç
Klinisyen-acil radyolojist işbirliği gerekli
Travmatik
Sıvı tedavisine yanıt (-): radyoloji (!)
Güncel: konservatif yaklaşım