FACULTY OF BUSINESS & MANAGEMENT

NAME : MOHD. SAFRI BIN JAMIRIN

MATRIC NO : RF141339001

NRIC : RF141339

TEL NO : 019-8246808

EMAIL ADDRESS : safri7672@gmail.com

TUTOR’S NAME:

LEARNING CENTRE: PPT MIRI

Senarai Kandungan

MUKA SURAT

1.0 PENGENALAN 1

2.0 DEFINISI PSIKOLOGI 2-3

3.0 KAEDAH-KAEDAH

PENYELIDIKAN 4-8

4.0 LAPORAN TEMUBUAL 9-12

5.0 RUMUSAN 13

RUJUKAN 14

i

1.0 PENGENALAN

Psikologi merupakan bidang pengajian dan aplikasi yang melibatkan kajian saintifik

tentang fungsi mental dan tingkah laku manusia. Matlamat utama dalam bidang psikologi

adalah untuk memahami individu dan kumpulan melalui prinsip-prinsip umum berdasarkan

teori dan kajian saintifik bagi memberi faedah kepada manusia sejagat.

Pakar psikologi juga boleh dikenali sebagai saintis sosial, saintis tingkah laku atau saintis

kognitif kerana mereka cuba memahami peranan dan fungsi mental dan tingkahlaku sosial

individu tatkala meneroka proses fisiologi dan neurobiologi yang menjadi asas kepada fungsi

kognitif dan tingkah laku individu. Antara konsep-konsep penting yang mendapat perhatian

ahli psikologi adalah persepsi, kognisi, tumpuan perhatian, emosi, motivasi, fenomenologi,

fungsi otak, personaliti, tingkah laku dan hubungan interpersonal.

Konsep-konsep ini banyak dikaji melalui kajian empirikal yang menyiasat hubungan

antara konsep atau pemboleh ubah-pemboleh ubah psikologi ini. Bidang psikologi ini banyak

memberi manfaat kepada penyelesaian masalah di peringkat individu, organisasi dan

masyarakat.

1

2.0 DEFINISI PSIKOLOGI

Perkataan ‘psikologi’ berasal daripada gabungan dua perkataan Greek iaitu ‘Psyche’

yang membawa maksud jiwa, rohani atau mental dan ‘–logos’ yang bermakna kajian.

Sebagai satu perkataan, ia membawa maksud kajian jiwa, mental atau rohani manusia.

Daripada makna perkataan ini sahaja, beberapa definisi telah disarankan oleh pakar-pakar

psikologi dari seluruh dunia. William James (1890) mendefinisikan psikologi sebagai sains

kehidupan mental. Selain itu, bidang psikologi juga menekankan kepentingan unsur-unsur

subjektif atau kemanusiaan yang tidak dapat didaftarkan oleh sistem deria manusia. John

Watson (1919) pula menyarankan supaya definisi psikologi dikaji semula bagi

membolehkannya dilihat dari segi tingkah laku yang berunsur objektif, iaitu yang boleh

didaftarkan oleh sistem deria manusia. Daripada dua pandangan tersebut, psikologi moden

boleh kita definisikan sebagai satu kajian yang saintifik tentang jiwa dan tingkah laku

manusia.

Pengertian Psikologi menurut Muhibbin Syah (2001) ialah psikologi adalah ilmu

pengetahuan yang mempelajari tingkah laku terbuka dan tertutup pada manusia baik selaku

individu mahupun kelompok, dalam hubungannya dengan lingkungan. Tingkah laku terbuka

adalah tingkah laku yang bersifat psikomotor yang meliputi perbuatan berbicara, duduk ,

berjalan dan lain sebagainya, sedangkan tingkah laku tertutup meliputi berfikir,

berkeyakinan, berperasaan dan sebagainya.

Pengertian Psikologi menurut Ensiklopedi Nasional Indonesia Jilid 13 (1990), Psikologi

adalah ilmu yang mempelajari perilaku manusia dan binatang baik yang dapat dilihat secara

langsung maupun yang tidak dapat dilihat secara langsung manakala Psikologi menurut

Dakir (1993) ialah psikologi membahas tingkah laku manusia dalam hubungannya dengan

lingkungannya.

2

Psikologi boleh dibahagikan kepada beberapa bahagian. Pertama, psikologi sebagai satu

kajian yang saintifik. Ini bermakna kajian-kajian yang dilakukan dalam disiplin psikologi

menggunakan kaedah-kaedah penyelidikan yang saintifik seperti kajian penyelidikan,

peninjauan, korelasi, pemerhatian, kes kajian, dan lain-lain. Kesemua metodologi tersebut

mempunyai ciri-ciri tertentu dan menggunakan prosedur-prosedur yang saintifik.

Kedua, psikologi mengkaji tingkah laku manusia. Tingkah laku manusia ialah perbuatan

yang boleh dilihat menggunakan mata kasar. Dalam erti kata lain, semua tingkah laku ini di

dalam bentuk fizikal seperti berjalan, makan, memandu, menerajang, memukul, dan lain-lain

lagi.

Bahagian yang ketiga dan yang terakhir ialah pakar-pakar psikologi juga menjalankan

kajian-kajian ke atas proses-proses mental manusia, yang lebih dikenali sebagai tingkah laku

terselindung. Ini merupakan sesuatu tingkah laku yang tidak dapat kita lihat seperti

bayangan, perasaan, mimpi, fantasi, khayalan, dan lain-lain.

Secara konklusinya, psikologi mengkaji semua jenis tingkah laku manusia. Kadangkala,

kajian-kajian ke atas binatang juga dilakukan, seperti melihat kesan dadah ke atas tingkah

laku seekor tikus. Kajian ini perlu kerana ia tidak boleh dilakukan ke atas manusia. Walau

bagaimanapun, semua kajian tersebut mempunyai darjah signifikan yang tinggi ke atas

penggunaannya untuk manusia sama ada secara langsung atau pun tidak. Tugas manusia pula

ialah untuk memahami sedikit sebanyak tentang dirinya sendiri, mengetahui jenis-jenis

proses dan perasaan-perasaan yang dialami serta menghayatinya dengan secara keseluruhan.

3

3.0 KAEDAH-KAEDAH PENYELIDIKAN

Dalam bidang psikologi, terdapat pelbagai kaedah penyelidikan yang dapat digunakan

bagi mengkaji dan memahami fenomena yang meliputi segala aspek tingkah laku manusia

disekeliling kita. Pengertian penyelidikan berkaitan rapat dengan bidang pengajian seseorang

pengkaji tersebut. Dikalangan pendidik, pengertian penyelidikan boleh diertikan sebagai satu

proses memperolehi maklumat secara saintifik untuk membantu membuat keputusan dalam

satu-satu masalah yang hendak diselesaikan.

Terdapat beberapa kaedah penyelidikan yang sering digunakan oleh pakar-pakar

psikologi untuk melakukan penyelidikan bagi mengkaji tingkah laku manusia di sekeliling.

Dalam topik ini, pengkaji akan mengupas tiga kaedah penyelidikan yang sering digunakan

iaitu kaedah tinjauan, kaedah pemerhatian dan kaedah eksperimen.

3.1 Kaedah Tinjauan

Kaedah pertama yang biasa digunakan oleh pakar-pakar psikologi ialah kaedah

tinjauan. Tinjauan bermatlamat untuk mengumpul maklumat mengenai

pembolehubah-pembolehubah. Tinjauan diguna untuk mengukur pembolehubah yang

berkait dengan sesuatu fenomena tanpa menyoal mengapa pembolehubah tersebut

wujud. Tinjauan terhadap seluruh ahli populasi dikenali sebagai bancian.

Dalam kaedah tinjauan, penyelidik memilih sampel dari populasi yang

dikenalpasti, kumpul maklumat, kemudian menganalisa untuk menjawab persoalan

kajian. Kaedah tinjauan kerap digunakan dalam pelbagai bidang penyelidikan bagi

tujuan pemerihalan. Kaedah tinjauan juga digunakan untuk menyiasat perhubungan

diantara pembolehubah, melalui kaedah perbandingan atau korelasi.

4

Kaedah Tinjauan juga merupakan salah satu kaedah penyelidikan yang paling

popular dan sering digunakan kerana versetaliti, effisiensi dan generalisasi. Makna

versetaliti dalam konteks ini ialah kebolehan untuk menyelesaikan masalah berkaitan

sikap, perspektif, nilai dan kepercayaan responden berkaitan dengan penyelidikan.

Kaedah tinjauan boleh dijalankan dengan menjalankan soalselidik ataupun temubual.

Kajian tinjauan digunakan bagi mengukur pembolehubah yang berkait dengan

sesuatu fenomena tanpa menyoal mengapa pembolehubah itu wujud. Selain itu,

tujuan tinjauan adalah mengumpul data bagi menghuraikan sifat atau ciri pada

responden. Kaedah tinjauan adalah satu cara yang spesifik bagi mengumpul

maklumat berkaitan populasi. Justeru itu pengkaji perlu menyelaraskan teknik

tinjauan terlebih dahulu bagi menentukan cara khas dan alat penyelidikan yang sesuai

dan praktikal dengan mengambil kira kriteria, seperi masa, kos dan peraturan tempat

kajian dijalankan.

Umumnya terdapat beberapa kebaikan dan kelemahan apabila pengkaji memilih

kaedah tinjauan. Di antara kebaikan kaedah tinjauan ialah amat berguna khasnya

dalam menghuraikan ciri-ciri bagi satu populasi yang besar. Hal ini adalah kerana

kajian melalui soalselidik dapat mengendalikan kajian yang sangat besar. Selain itu

kaedah tinjauan juga mempunyai kadar respon yang tinggi dan kaedah ini dapat

menentukan keadaan responden sama ada normal atau tidak normal. Melalui kaedah

ini juga responden akan diberi galakan untuk bercakap.

Kelemahan yang terdapat dalam kaedah tinjauan ialah kelemahan yang terdapat

dalam kesahihan sesuatu maklumat yang diperolehi. Kaedah tinjauan juga tidak boleh

mengukur tingkah laku atau perbuatan sosial kerana kaedah ini hanya boleh

mengumpul laporan yang telah dibuat. Selain itu, responden yang ditemubual juga

mungkin tidak sesuai dan kesukaran untuk mendapatkan maklumat teruatamanya

soalselidik melalui telefon. Kelemahan lain kaedah tinjauan ialah penemubual boleh

mempengaruhi jawapan yang diberikan oleh responden melalui cara soalan diajukan.

5

3.2 Kaedah Pemerhatian

Kaedah pemerhatian merupakan satu kaedah penyelidikan yang digunakan untuk

mengukur pemboleh ubah penyelidikan. Pemerhatian juga merupakan alternatif yang

ada dalam mengumpul maklumat atau pengumpulan data selain soal selidik dan

temuduga. Melalui pemerhatian, penyelidik dapat mengamati sesuatu tingkah laku

subjek berpandukan pemboleh ubah-pemboleh ubah yang telah dikenal pasti. Peranan

penyelidik ialah sebagai pemerhati terhadap perubahan-perubahan tingkah laku,

mendengar, serta melihat tingkah laku subjek sama ada dari jauh atau dari dekat.

Dengan menggunakan kaedah pemerhatian, penyelidik atau pemerhati perlu

rnemerhati sampel-sampelnya dalam tempoh masa yang tententu. Kaedah

pemerhatian sesuai digunakan khususnya apabila penyelidik mengkaji perkembangan

tingkah laku sesuatu unit sosial, misalnya mengkaji perkembangan tingkah laku

kanak-kanak, kesan kesesakan terhadap kecenderungan pemberontakan, kesan

kebisingan terhadap tingkah laku agresif dan kebimbangan di kalangan individu yang

menghadiri temuduga. Kaedah pemerhatian juga sering digunakan dalam penyeliaan

praktikum kaunseling dan latihan mengajar di kalangan kaunselor dan guru pelatih.

Sebelum membuat pemerhatian, penyelidik perlu membuat perancangan yang

baik dan teliti. Setiap pemerhatian mestilah mempunyai tujuan tertentu, dilakukan

secara sistematik, mempunyai fokus, dan mestilah dicatatkan secara rapi dan betul.

Catatan yang dibuat mestilah tepat, sah, dan boleh dipercayai.

Terdapat dua jenis pemerhatian yang boleh dilakukan dalam kaedah pemerhatian

ini iaitu pemerhatian peserta dan pemerhatian bukan peserta. Pemerhatian peserta

melibatkan pemerhati menjadi seorang daripada ahli dalam kumpulan yang hendak

diperhati dan pada masa yang sama ia membuat pemerhatian. Menggunakan kaedah

6

pemerhatian ini, penyelidik memainkan dua peranan iaitu sebagai peserta dan

pemerhati.

Kebaikan kaedah pemerhatian jenis ini ialah penyelidik dapat mengalami sendiri

aktiviti-aktiviti yang dirancangkan dan ini menjadikan dapatan pemerhatian lebih sah

dan boleh dipercayai. Menggunakan kaedah ini juga memungkinkan maklumat-

maklumat yang tersembunyi atau yang tidak dijangka dapat diperhati di peringkat

awal.

Pemerhatian bukan peserta pula memerlukan pemerhati memilih tempat yang

sesuai untuk membuat pemerhatian. Tempat pemerhatian mestilah memberi peluang

semaksimum mungkin kepada pemerhati untuk membuat .pemerhatian secara teliti

terhadap segala gerak geri ahli kumpulan atau individu yang diperhati. Pemerhatian

boleh dibuat dengan bantuan peralatan seperti alat-alat rakaman termasuk teropong,

kaset, dan kamera video.

Kebaikan kaedah ini ialah responden kajian mungkin tidak menyedari akan

kehadiran pemerhati dan dengan itu ia akan menunjukkan tingkah laku yang tulen dan

tidak berpura-pura. Data-data yang diperoleh lebih tulen dan ini akan menyumbang

kepada ketepatan maklumat yang dikumpul. Maklumat yang tepat akan menyumbang

pula kepada keputusan yang lebih tepat.

Kebaikan yang terdapat dalam Kaedah Pemerhatian ialah pemerhatian terhadap

sampel-sampel kajian adalah lebih terperinci, jelas,teliti dan tepat dan ini akan

menyumbang kepada dapatan kajian yang lebih sah serta boleh dipercayai. Selain itu,

maklumat yang diperoleh daripada pemerhatian sama ada dijangka atau tidak boleh

menjadi bahan rujukan penting dalam kajian. Penyelidik juga boleh memastikan

bahawa maklumat yang diperoleh daripada pemerhatian benar-benar dari sampel

yang ingin dikaji bukan wakil sampel yang telah dikenal pasti.

Kelemahan dalam Kaedah Pemerhatian pula ialah responden yang diperhati

mungkin berlakon apabila tingkah laku mereka diperhati dan diteliti. responden

7

mungkin merasa tidak selesa dan senang hati apabila tingkah laku mereka diperhati.

Selain itu, pemerhati yang tidak bertanggungjawab mungkin akan membuat

pemerhatian yang tidak konsisten dan sesuka hati mereka. Pemerhati juga mungkin

bias terhadap sampel yang diperhatikan disebabkan faktor lain seperti perbezaan ras,

budaya, fahaman, dan nilai.

3.3 Kaedah Eksperimen

Salah satu kaedah penyelidikan yang digunakan dengan meluas dalam bidang

psikologi ialah kaedah eksperimen. Kaedah eksperimen mula digunakan dalam

pertanian dimana eksperimen dijalankan untuk menguji keberkesanan berbagai jenis

rawatan seperti baja, air dan cahaya matahari terhadap pertumbuhan dan penghasilan

tanaman. Kaedah ini juga digunakan dalam bidang perubatan untuk menguji

keberkesanan rawatan seperti ubatan, kaedah dan prosedur terhadap pesakit. Kini

kaedah eksperimen juga digunakan dengan meluas dalam bidang psikologi.

Eksperimen dijalankan dalam persekitaran dimana penyelidik memerhati

fenomena yang wujud akhibat daripada sesuatu tindakan dalam situasi yang terkawal.

Sebagai contoh, dalam bidang pendidikan penggunaan kaedah inkuiri dalam

pengajaran mata pelajaran pendidikan kesihatan di kalangan murid sekolah rendah

dan sejauh mana ia mempertingkatkan pemikiran aras tinggi.

Eksperimen direka bentuk khusus untuk melihat kesan sesuatu tindakan atau

rawatan yang sengaja diperkenalkan dan fenomena yang wujud seperti markah ujian,

jawapan pelajar kepada sesuatu soalan atau tingkahlaku pelajar dalam kelas.

Permerhatian dibuat dalam situasi yang terkawal, iaitu faktor-faktor selain daripada

rawatan yang mungkin mempengaruhi fenomena yang wujud disingkirkan.

8

4.0 LAPORAN TEMUBUAL

Pengkaji telah menjalankan satu sesi temubual terhadap 5 orang responden. Temubual

telah dilaksanakan terhadap mahasiswa di sebuah IPTA yang berumur di antara 21-24 Tahun.

Soalan yang diberikan ialah apa yang mereka tahu mengenai psikologi. Berikut merupakan

hasil temubual dan laporan temubual yang dilaksanakan :

Responden 1

Nama : Muhammad Faiz Bin Abdullah

Umur : 21 Tahun

Responden menyatakan bahawa apa yang dia faham mengenai psikologi ialah kajian

tentang pemikiran yang mana ianya berkait rapat dengan perlakuan atau perbuatan seseorang.

Menurut responden lagi, perlakuan seseorang manusia itu adalah hasil daripada keputusan

yang dibuat setelah berfikir.

Responden 2

Nama : Mohd Hafiz Bin Mohd Hanapiah

Umur : 22 Tahun

Responden berpendapat bahawa psikologi ialah fungsi mental kepada manusia. Selain itu,

psikologi ialah satu bidang ilmu pengetahuan yang berkaitan dengan tingkah laku dan fungsi

mental. Psikologi juga merupakan ilmu tentang jiwa manusia.

9

Responden 3

Nama : Grace Baun Chien Siew Ming

Umur : 21 Tahun

Menurut responden, apa yang responden faham mengenai psikologi ialah kemampuan

berfikir seseorang individu itu. Setiap manusia memiliki tahap pemikiran yang berbeza-beza

sama ada tahap berfikir logikal atau mengikut emosi.

Responden 4

Nama : Dominic Anak Henry

Umur : 23 Tahun

Responden memberi pendapat bahawa psikologi ialah satu permainan minda yang

merangkumi perasaan dan tingkah laku seseorang manusia itu. Kemahiran psikologi ini juga

penting kepada seseorang guru untuk mempelajarinya untuk membantu dalam proses

pengajaran dan pembelajaran dan mengawal kelas.

Responden 5

Nama : Abdul Munir Bin Jamil

Umur : 24 Tahun

Responden memberikan pendapat bahawa psikologi boleh membawa erti sebagai tingkah

laku mental seseorang. Selain itu, psikologi juga adalah satu proses dimana seseorang akan

mengawal tingkah laku dan mental samaada kepada dirinya sendiri atau kepada orang lain.

10

Daripada hasil temubual yang dilakukan, pengkaji telah mendapati bahawa rata-rata

kesemua responden menyatakan bahawa psikologi adalah berkaitan dengan tingkah laku,

mental dan perbuatan seseorang manusia itu. Pengkaji juga dapat membuat kesimpulan hasil

daripada temubual ini bahawa sesuatu perbuatan atau tingkah laku seseorang manusia itu

adalah berkait rapat dengan mental dan pemikiran seseorang.

Sebagai contoh dalam satu-satu situasi, otak akan memproses maklumat dan menentukan

sesuatu tindakan yang akan dibuat. Sistem saraf akan menyalurkan maklumat itu dan anggota

badan akan mengikut arahan otak dan melaksanakan sesuatu tingkah laku atau perbuatan

dalam sesuatu situasi.

11

5.0 KESIMPULAN

Daripada huraian-huraian yang dibuat, pengkaji dapat merumuskan bahawa psikologi

ialah ilmu yang mempelajari tingkah laku manusia. Tingkah laku manusia ialah perbuatan

yang boleh kita lihat. Dalam erti kata lain, semua tingkah laku ini di dalam bentuk lampau

atau overt behavior seperti berjalan, makan, memandu, menerajang, memukul, dan lain-lain

lagi. Daripada definisi tersebut, kita boleh membahagikan psikologi kepada beberapa

bahagian. Pertama, psikologi sebagai satu kajian yang saintifik. Ini bermakna kajian-kajian

yang dilakukan dalam disiplin psikologi menggunakan kaedah-kaedah penyelidikan yang

saintifik seperti kajilidikan, peninjauan, korelasi, pemerhatian, kes kajian, dan lain-lain.

Kesemua metodologi tersebut mempunyai ciri-ciri tertentu dan menggunakan prosedur-

prosedur yang saintifik.

Penyelidikan adalah satu proses mencari dan meningkatkan ilmu pengetahuan atau

kebenaran yang boleh diterokai melalui kaedah pemikiran saintifik yang berdisiplin. Ilmu

tidak akan berkembang tanpa kajian dan penyelidikan. Begitu juga dengan penyelidikan

psikologi, di mana ahli psikologi boleh menggunakan satu pendekatan atau lebih di dalam

sesuatu bidang kajian. Setiap daripada kaedah penyelidikan ini mempunyai keistimewaan

dan kelemahannya sendiri. Kaedah yang dipilih untuk menyelidiki sesuatu masalah

ditentukan oleh keistimewaan kaedah tersebut dan juga oleh masalah itu sendiri. Maka, tidak

semua daripada kaedah penyelidikan ini boleh dikatakan sebagai saling mengenepikan yang

lain. Misalnya, data yang didapati melalui penggunaan satu atau lebih daripada pelbagai

teknik tersebut mungkin perlu dianalisis secara kaedah perangkaan.

Penemuan-penemuan serta kesimpulan yang diperolehi daripada sesuatu penyelidikan

psikologi tidak semestinya muktamad kerana terdapat teori, kaedah dan kecenderungan

kajian lampau yang telah berubah pada masa itu. Sebagai contoh, cara pengasuhan kanak-

kanak yang disarankan oleh John B. Watson pada tahun 1930-an di Barat adalah cenderung

kepada ketegasan tetapi cara pengasuhan sudah berubah sekarang. Justeru itu, kajian atau

penyelidikan terpaksa dijalankan bagi mencari formula atau rumusan baru yang lebih sesuai

dengan perubahan persekitaran berkenaan. Huraian ini membawa kita kepada kesimpulan

12

bahawa kajian dan penyelidikan psikologi perlu dijalankan secara berterusan dengan

penggunaan teknik atau kaedah yang dapat menghasilkan data yang objektif berserta dengan

satu tujuan unggul iaitu untuk membaiki, menyesuaikan, meningkatkan kecemerlangan dan

kesempurnaan amalan.

13

RUJUKAN

Azizah Lebai Nordin. (2002). Pendidikan Awal Kanak-Kanak Teori dan Amali. KualaLumpur:

Universiti Malaya.

Belsky & Michael Pluess. (2009). The Nature (and Nuture) of Plasticity in EarlyHuman

Development, Perspectiveon Psychological Science. Volume 4 (4) 345-351

Belmont: Wadsworth.John, W. S. (2006). Educational Psychology 2nd Edition. New York:

McGraw-Hill Higher Education.Mc Devitt, T., & Ormrod, J. (2004).

Shaharudin, A. A. (2001). Mengaplikasi Teori Psikologi Dalam Sukan. Kuala Lumpur:

UtusanPublications & Distributors Sdn. Bhd.

Shahbudin Hisham, Mahani Razali dan Ramlah Jantan. (2003). Siri PendidikanPerguruan:

Psikologi Pendidikan.

Sang, M. S. (2001). Psikologi Pendidikan Untuk Kursus Diploma Perguruan Semester

1.Selangor: Kumpulan Budiman Sdn. Bhd.

14