afrika gundemi eylul 2009

Upload: gulistanalpaslan8134

Post on 26-Feb-2018

236 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    1/45

    1

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    AFRKA GNDEM

    (EYLL2009)

    SYASET

    - BM Genel Kurulunun 64. Dnemi Ald

    - kinci Afrika-Gney Amerika Zirvesi Venezuelada Dzenlendi

    - Libya, Eyll 1969 Devriminin 40. Yln Kutlad

    - Cezayir- Gney Amerika likileri Geliiyor

    - Gabonda Seim SonrasGerginlik

    - Ginede Yaanan atmalarda 157 Kii Hayatn Kaybetti

    - Nijeryada MENDAtekesi Uzatt

    - srail Afrika ile likilerini Canlandryor

    - Madagaskarda Hkmet Kuruldu Fakat Kriz Durulmuyor

    - AB, 7 Yl Sonra lk Kez Zimbabveye st Dzey Ziyaret Gerekletirdi

    - Kenyada Yava leyen Reform Srecinde ABDye Protesto Notas

    - Uganda, Orta Afrika Cumhuriyetinde TDOya Kar Operasyonlara Balama Karar Ald

    - Ugandadaki Etnik atmada 21 Kii Hayatn Kaybetti- BM Mlteci Yksek Komiseri Bat Sahray Ziyaret Etti

    - Gombonun Tahliye Karar Reddedildi

    - Somalide Amerikan zel Kuvvetleri Uzun Bir Aradan Sonra Operasyon Dzenledi

    EKONOM

    - Afrika Kalknma Bankas G20 Zirvesinde Kaynaklar Arttrmann Yolunu Aryor

    - ECOWAS Daha Etkili G Politikalar arsnda Bulundu- Dou Afrika Komitesi Eitimde Uyum Programn Sunacak

    - Uluslararas Para Fonu, Nijerya Merkez Bankas Bakan Sanusinin Bankaclk Reformunu

    ..Destekledi

    - AB le Gney Afrika Ortak karlar Konusunda birlii Karar Ald

    - Eyll Aynda Yaplan Afrika Telekom Kalknma Zirvesinde 2008 Yl Yatrm Oranlar

    ..Akland

    - Kenya Gecekondu Temizliine Balad

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    2/45

    2

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    TRKYE-AFRKA LKLER

    - Ahmet Davutolu New Yorkta Afrikal Dileri Bakanlaryla Grt

    - TCG Gkova Frkateyni Yeniden Adende

    - Gambiyada Bir Trk adam ldrld

    HUKUK VE NSAN HAKLARI

    - Ruanda Eski Meclis Bakanna Soykrm Suundan mr Boyu Hapis Cezas Verildi

    - Tanzanyadaki Albino Davasndan dam Karar kt

    - Efsanevi nsan Haklar Savunucusu Gani Fawehinmi 71 Yanda Hayatn Kaybetti

    - Sudanda Pantolon Krizi imdilik zld

    EVRE VE SALIK

    - BM klim Zirvesi Ve Afrika

    - Maathai, Dnya Liderlerini klim Deiiklii Konusunda Harekete Gemeye aryor

    - Kenyada Kuraklk Yznden 4 Milyon nsan Gda Yardmna Muhta

    - Tunusta Sel ve Ar Ya Yznden 17 Kii Hayatn Kaybetti

    - Bat Afrikada Sel Felaketi

    - Nesli Tkenen Hayvanlar

    - Kenyada Orman Koruma Programna Bill Clintondan Destek

    - Madagaskar Aklarnda Batan Trk Gemisi evreyi Tehdit Ediyor

    KLTR VE BLM

    - AB, Kadn Aratrmaclar dllendirdi

    - Cezayirde Picassonun Resimleri Bulundu

    - District 9 Filmine Tepkiler

    - Gney Afrika ModaHaftas

    SPOR

    - 2010 Dnya Kupas Riskleri Gney Afrikay Endielendiriyor

    - ift Cinsiyetli Atlet Semenyann Test Sonularnn Sakland Aa kt

    YORUM

    - nsanln Ortak Dmanlar: Somali Korsanlar,Dr. Bar nl

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    3/45

    3

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    SYASET

    BM GENEL KURULUNUN 64. DNEM AILDI

    15 Eyll 2009 Sal gn, BM Genel Kurulunun 64. Dnemi

    Libyal Ali Tiryaki bakanlnda ald. Tiryaki, al

    konumasnda, zellikle Gvenlik Konseyi ve Genel Kurulunun

    ilerlik kazanabilmesi iin BMnin reforma ihtiya duyduunu;bu ynde adm atarak rgtn uluslararas meruiyet

    kazanmasnn zorunlu olduunu ifade etti. Ayrca terrizm ve

    iklim deiikliiyle mcadeleye, Orta Dou bar srecine,

    kalknma politikalarna ve nkleer silahlarn yaylmasn

    nleme hedeflerine de deindi. Tiryaki, 64. dnemin dier

    hedeflerini yle sralad: Medeniyetler arasnda diyalogu

    gelitirmek, bar ve gvenliin salanmas, 2015e kadar

    evrensel temel eitimin gvence altna alnmas ve BM

    kalknma hedeflerinin gerekletirilmesi.

    Savalara, nedenlerine ve sonularna son verilmesi gerektiini kaydederek bu ynde diyalog ve

    karlkl anlayn izlenmesi gereken yol olduunu belirten Tiryaki, ambargo ve blokajlarn gerginlikleri

    ve isyan arttrmaktan ve uluslararas topluma duyulan saygy azaltmaktan baka bir ie yaramadn

    vurgulad.

    Bu seneki alta ne kan en nemli olay Libya Devlet Bakan Muammer Kaddafinin ilk kez BM

    Genel Kuruluna gelip konuma yapmas oldu. AB dnem bakan sfatyla ala katlan Kaddafi,

    bylelikle 1969 ylnda devrimle iktidara gelmesinden bu yana ilk kez ABDye gitmi oldu.

    BM Genel Kuruluna hitabnda bilindik sylemini kullanan Kaddafi, yine dnya glerine, BM ve de

    zellikle BM Gvenlik Konseyinin ileyiine yklendi. Gvenlik Konseyini terr konseyi olarak

    deerlendirerek zellikle daim yelerin veto gcn eletiren Kaddafi, sz konusu lkelerin dier

    devletleri ikinci snf lkeler olarak grdklerini ne srd. Her ne kadar savalar engellemek iin

    kurulsa da yaama getii 1945 ylndan beri BMnin 65 sava engelleyemediini ifade etti. Afrika-Bat

    ilikilerine de deinen Kaddafi, koloniletirme yznden uranan kayplar gidermek zere eski

    smrgeci lkelerden Afrikaya 7.77 trilyon dolarn verilmesini de istedi. Libya Devlet Bakan, 1 saat

    36 dakika sren konumasnda srail, John F. Kennedy suikastnn aratrlmas gibi farkl konulara

    deindi.

    BM Genel Kurulunun 64. Dnemi ald

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    4/45

    4

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Kaddafi, ABD Bakan Barack Obamay gerek bakanlndan gerekse BM Genel Kurulunda yapt

    konumadan tr tebrik etti. Ancak, Obama salondan ayrld iin Kaddafiyi dinlemedi. ABD

    Dileri Bakan Hillary Clinton ve ABDnin BM Bykelisi Susan Rice ise, Kaddafi konumasnabalamadan nce salonu terk ettiler. ngiltere Babakan Gordon Brown Lockerbie olay zanls

    Migrahinin Libyaya dnmesinde Trablus Hkmetinin taknd tavr nedeniyle Kaddafinin BM

    Genel Kurulundaki konumasn dinlemeyerek protesto etti.

    BM Genel Kuruluna hitap etmesinin ardndan eitli temaslarda bulunan Kaddafi, 24 Eyll 2009

    Perembe gn Council on Foreign Relationsta sorular yantlarken, Libyann kitle imha silahlarna

    sahip olmay hedefledii yllarla ilgili olarak o zaman gen, devrimci ve heyecanl olduklarn ve

    dnemin siyasetine uyduklarn ifade etti; ynetimde geen onca yldan sonra deitiklerini syledi.

    Bu tip silahlara sahip olmann yarar ve zararlarnn deerlendirildiini ve Libyaya ok pahalya

    patlad iin vazgeildiini kaydetti.

    Bir baka ilgin gelime de Kaddafinin Lockerbie olaynn baz kurbanlarnn aileleriyle grmesi

    oldu. CNNe verdii mlakatnda 23 Eyll 2009 aramba gn New Yorkta gerekleen sz konusu

    grmenin dosta bir buluma olduunu ifade eden Kaddafi, yaknlara kayplarndan tr

    taziyelerini ilettiini kaydetti. Kaddafi, kimsenin Lockerbie saldrsn destekleyemeyeceini ifade

    ederken bu saldry ABDnin 1986 Trablus saldrsyla kyaslayarak terrn herkese zarar verdiini

    syledi. 1988 Lockerbie olaynda erkek kardeini kaybeden Lisa Gibson ise, Kaddafiyle grmesi

    hakknda Libya halknn da izolasyon ve uygulanan yaptrmlardan tr kendileri kadar ok ac

    ektiini; artk yeni eyler sylemenin ve ilerlemenin zamannn geldiini ifade etti. Kimi kurban

    ailelerinin tepkisiyle karlaan Gibson, yapmaya alt eyin altnda yatan nedenin anlalmadnama yine de farkl bak alarn olabileceini; buna sayg duyduunu belirtti.

    BMnin 64. dnem alnn Afrika ile ilgili bir baka gndemi de Obamann 22 Eyll Sal gn

    Afrikadan baz liderle bir araya gelmesiydi. Kenyann yine liste dnda kald 25 liderle yaplan

    grmede genleriin i imknlarnn yaratlmasnn, tarmn glendirilmesinin, ticaret ve yatrmn

    attrlmasnn stnde durulduu belirtildi.

    Baa Dn

    KNC AFRKA-GNEY AMERKA ZRVES VENEZUELADA DZENLEND

    kinci Afrika-Gney Amerika Zirvesi Venezuelann Margarita Adasnda 26-27 Eyll 2009 tarihleri

    arasnda dzenlendi. Zirveye toplam 28; Afrikadan ise aralarnda Cezayir lideri Abdlaziz Bouteflika

    ve Gney Afrika Cumhuriyeti Devlet Bakan Jacob Zumann da bulunduu 19 lider katld. Zirvede

    ne kan isim ise, lkeye ilk defa gelen Libya lideri Muammer Kaddafi oldu.

    Zirve, alnan kararlardan ziyade katlmc liderlerin sylemleriyle gndeme geldi. Kaddafi, 2011e

    kadar gneyi kendi NATOsunu kurmaya ararak, buna haklar olduunu ileri srd ve Eyll

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    5/45

    5

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    ayndaki dier uluslararas temaslarnda yapt gibi BMyi eletirdi. Dnyann BM Gvenlik

    Konseyinin 5 daim yesinden olumadn vurgulayan Kaddafi, bahse konu lkelerin Afrika ve

    Gney Amerikaya yardm etmediklerini, bu yzden iki ktann kendi ayaklar stnde durmalar iinmcadele etmeleri gerektiini syledi. Libya liderinin BM rgtnn yapsnn deimesi ve iki ktann

    bu dorultuda ibirlii yapmas gerektiine ilikin grleri Zimbabve lideri Robert Mugabe ve Brezilya

    Devlet Bakan Luiz Inacio Lula da Silva tarafndan da paylald.

    Konumasnda yaptrm uygulayan ABD ve ABye yklenen Mugabe ise, bu yaptrmlara ramen

    Zimbabvenin yoluna devam edeceini ifade etti. Ktann ihtiyalarnn karlanmasnda Afrika-Gney

    Amerika ilikilerine deinerek Zimbabvenin teknoloji ve petrol ihtiyalarnn giderilmesi karlnda

    maden ve tarm rnlerinin temin edilebileceini belirtti. Smrgeci glere ballktan tr

    endstriyel kalknmann zor olduunu, bahse konu aktrlerin Afrikann sanayilemesini istemediini

    ifade etti. Zirveye ev sahiplii yapan Chavez de Mugabeye destek vererek, liderin anti-kolonyalisttutumundan tr Bat tarafndan eytanlatrldn; byle bir tutum karsnda Mugabenin ve

    Hkmetinin desteklenmesi gerektiini ifade etti.

    Bouteflika da yapt konumasnda Afrika

    ve Gney Amerikann kresel ekonomide

    Gneyin oynayaca rol ncelikli hale

    getirmesinin neminin altn izerken,

    BMnin demokratiklemesinde iki kesimin

    ibirlii iersinde olmas gerektiini

    kaydetti.

    Benzer ifadeler ve sylemler Gney

    Amerikal liderler tarafndan da kullanld.

    Chavez, Afrika ve Gney Amerikann

    zengin topraklara sahip olmasna ramen

    smrden tr halklarnn zayf

    olduunu; bir an nce adm atlarak buna artk son verilmesi gerektiini syledi. 26 Eyll 2009

    Cumartesi gn Zirvenin balangcnda konuan Chavez, bugn, halklarmzn kurtuluunun

    balangc ifadesini kullanarak, zirvenin, az gelimi lkelerin arasndaki ilikileri gelitirmede, ABD ve

    Avrupaya daha az baml olmalarnda yardmc olabileceini kaydetti. Batnn ekonomikstnlne kar ok kutuplu dnyann kurulmas iin Afrikal ve Gney Amerikal liderlere arda

    bulunan Venezuela liderine gre, 21. yzylda okktutuplu bir dnya kurulacak; Afrika ve Gney

    Amerika da corafi, ekonomik ve sosyal adan nemli bir kta olacak.

    Chavez, lkesinin Afrika ile zellikle enerji alanndaki ilikilerini Afrika-Gney Amerika balarnn

    glendirilmesine rnek olarak gsterdi. Venezuelann Nijer ve Mali ile enerji alannda ibirlii

    anlamalarna dikkat eken Chavez, benzer anlamalarn Sudan ile imzalanmas konusunda umutlu

    olduunu ve Moritanyada veya yaknnda rafineri inasna yardm edebileceklerini ifade etti. Sz

    Bouteflika (sada) BMnin demokratiklemesinde iki kesiminibirlii iersinde olmas gerektiini kaydetti

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    6/45

    6

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    konusu rafineriden gnde 40.000 varil petrol karlabileceini; Gambiya, Mali ve Nijere petrol

    arznda da destek salanabileceini kaydetti.

    Brezilya Devlet Bakan Luiz Inacio Lula da Silva da yeni bir ittifakn kurulmas, yeni frsatlarn

    kefedilmesi ve karlkl olarak iki tarafn birbirine yardm etmesi gerektiini ifade etti.

    Zirve sonunda enerji, uyuturucu ve insan kaakl, kresel ekonomik kriz, gda gvenlii, salk,

    eitim, iklim deiiklii ve benzeri konular ieren Margarita Deklarasyonu ve Hareket Plan kabul

    edildi. Ayrca liderler Gney Amerika iin yeni bir kalknma bankasnn kurulmas konusunda anlat.

    Bir sonraki zirvenin 2011de Libyada yaplaca akland.

    Zirveden sonra bir araya gelen Kaddafi ve Chavez

    gndemde kalmaya devam ettiler. 28 Eyll

    Pazartesi gn ortak deklarasyona imza atld.Halklarn zgrlk ve self-determinasyon iin sarf

    ettikleri meru mcadelelerinin terrizmle e

    deer tutulmasna kar kld vurgulanrken,

    terrizmin krsel bir tanma sahip olmas

    gerektii ifade edildi. Tarihi deitirmekte ve yeni

    bir sosyalizm kurmakta olduklarn syleyen

    Chavez, ayrca Kaddafiyi Gney Amerikann

    kahraman Simon Bolivarn klcnn kopyas olan

    Order Of the Liberator ile onurlandrd. Sz

    konusu kl, Venezuela geleneklerine gre

    lkenin en yksek onursal deere sahip dl

    olarak kabul ediliyor.

    Baa Dn

    LBYA, EYLL 1969 DEVRMNN 40. YILINI KUTLADI

    Libya, 1 Eyll 1969 Devriminin 40. yln kutlad. 1 Eyll 2009 Sal gn balayan ve alt gn sren

    kutlamalara birok devlet lideri katld. Afrikadan katlan liderler arasnda Tunus Devlet Bakan Ben

    Ali ve Cezayir Devlet Bakan Abdlaziz Bouteflika da bulundu. Kaddafi, birok Bat lkesinin liderine

    davetiye gnderdiyse de sz konusu lkelerden az ve dk seviyede katlm gerekleti. Trkiyeden

    ise kutlamalara Babakan Yardmcs ve Devlet Bakan Blent Arn ile Babakan Recep Tayyip

    Erdoann ei Emine Erdoan katld.

    Chavez, Kaddafiyi Order Of the Liberator ile onurlandrd

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    7/45

    7

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Gsterilerde 1969 Devrimine ve Libya tarihinin nemli

    kilometre talarna ilikin resimlerin yan sra Migrahinin

    Trablusa dn resimlerinin de kullanld gzlemlendi.Kutlamalar dzenleyenlerden Philippe Skaff, gsterilerde

    Libyann dnyaya almas mesajnn altnn izildiini belirtti

    ve bu kadar ok sayda yabancnn ilk defa lkeye kabul

    edildiini, daha nce ei grlmemi bir ekilde vize

    verildiini syledi.

    Kaddafinin onur konuu olan Venezuela Devlet Bakan

    Hugo Chavezin katlm ve mesajlar Eyll aynda Libyadaki

    atmosfere uygun dt. Devrim kutlamalarndan sonra

    Trablusta dzenlenen Afrika Birlii Zirvesine katlan konuklider, Afrikann birliine ve anti-emperyalist abalara destek

    verdiini ifade etti. Afrikann bir daha denizar lkelerin

    siyasi, ekonomik ve sosyal bask kurmasna izin vermemesi

    gerektiini syleyen Chavez, Afrikann Afrikallara ait olmas gerektiini, ancak ktada birliin

    salanmasyla Afrikann zgr ve byk olabileceini kaydetti. Chavez, zirve esnasnda Mali, Nijer ve

    Moritanya liderleri ile de bir araya gelerek eitli temaslarda bulundu. Afrikann baz zelliklerini

    kendi ktasyla kyaslad. rnein, Afrikal liderlerin AFRICOMa kar kmasn Kolombiyada ABDnin

    artan asker varlna kar klmasyla badatrd.

    Devrim kutlamalar, Fas ve Libyaarasnda ksa sreli gerginliin kmasna

    da sahne oldu. Gerginlik, Polisario

    Cephesi ve Sahravi Arap Cumhuriyeti

    Devlet Bakan Muhammed

    Abdlazizin kutlamalara katlmas ve

    protokolde bulunmasndan kt. Fas

    Babakan Abbas El Fassinin bakanlk

    ettii Fas heyeti ve gsterilere katlacak

    olan Fas Ordusu, 2 Eyll 2009 aramba

    gn devrim kutlamalarn terk etti. FasHkmeti resm bildirisinde olay

    iddetle knad; bu gelimeyi Fas

    halkna kar yaplan dosta olmayan

    davran olarak nitelendirerek aklama istedi. Libyadan 5 Eyll Cumartesi gn yaplan aklamada

    ise, Muhammed Abdlazizin Libyada bulunmasnn devrim kutlamalaryla ilgisi olmad; 31

    Austosta gerekleen Afrika Birlii zirvesine katlmak iin Libyada bulunduu belirtildi. Sahravi

    Arap Cumhuriyetinin de Afrika Birlii rgtnn (AB) yesi olduunun alt izildi. Libyann Fasa

    Libya, 1 Eyll 1969 Devriminin 40. yln kutlad

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    8/45

    8

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    nceden verdii gvenceler dorultusunda Cumhuriyetin bakannn davet edilmedii nk

    kutlamalara sadece lke devlet bakanlarnn ya da yksek temsilcilerinin davet edildii belirtildi.

    Baa Dn

    CEZAYR- GNEY AMERKA LKLER GELYOR

    Venezuela Devlet Bakan Hugo Chavez,

    Cezayirde temaslarda bulundu. 3 Eyll 2009

    Perembe gn Cezayir lideri Abdlaziz

    Bouteflika ile gren Chavez, Bouteflikaykinci Afrika-Gney Amerika Zirvesine davet etti

    ve iki liderin de zirvenin halklarnn hayatlarn

    deitirmeye katk yapmas ve sylemden teye

    gemesi konusunda hemfikir olduklarn ifade

    etti. Konuk lider, iki lke arasnda ekonomi,

    ticaret, enerji ve teknoloji alanlarndaki ilikilerin

    gelitirilip siyasi ilikiler dzeyine karlmasn

    hedeflediklerini de kaydetti. Chavez, temaslar

    esnasnda Venezuelal irketler ile Cezayir petrol

    irketi Sonatrach arasnda ortaklk kurulmasnnerdi. Chaveze Cezayire yapm olduu bu drdnc ziyaret srasnda enerji, dileri, planlama ve

    iletiim bakanlar da elik etti.

    28 Eyll Pazartesi gn ise, Cezayir Devlet Bakan Abdlaziz Bouteflika, resm temaslarda bulunmak

    zere Kba Devlet Bakan Raul Castro Ruzun davetlisi olarak Kbaya gnlk alma ziyareti

    dzenledi. Bouteflika, cumhurbakan olarak Kbay nc kez ziyaret ederken 2009 ylnda

    Bouteflika ile Castro nc kez bir araya geldiler. Yaplan grmelerde ikili konular ele alnrken,

    zellikle ekonomi ve siyasi ilikilerde yaanan ilerlemelerden iki liderin memnuniyet duyduklar

    belirtildi. Bouteflika, ziyaretini 30 Eyll 2009 aramba gn tamamlad. Ziyaret ile ilgili konuan

    Cezayir Dileri Bakan Murat Medelci, ikili ilikilerde ok nemli ilerleme kaydedildiini vurgulad.

    Dileri bakanlarnn, vatandalarn seyahatleri ile ilgili olarak ibirlii anlamalar imzalad renildi.

    Baa Dn

    Venezuela Devlet Bakan Hugo Chavez(solda), Cezayirlideri Abdlaziz Bouteflika ile grt

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    9/45

    9

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    GABONDA SEM SONRASI GERGNLK

    Gabonda Devlet Bakan Omar Bongonun temmuz aynda

    hayatn kaybetmesinin ardndan devlet bakanl seimleri 30

    Austosta gerekletirilmi ancak resmi sonularn

    aklanmas ertelenmiti. Ali Ben-Bongonun yan sra

    muhalefet liderleri Pierre Mamboundou ve Andre Mba Obame

    de kendi galibiyetlerini duyurmular, resmi sonularn

    gecikmeyle aklanmas lkede tansiyonu arttrmt.

    Seim Komisyonu sonularn 2 Eyll aramba gn

    aklanacan duyurdu, ancak baz seim blgelerindeki saym

    ilemlerinin bitmemesi nedeniyle aklama 3 Eyll Perembe

    gnne ertelendi. Binlerce Gabonlu Seim Komisyonu

    binasnn nnde sonular beklerken, Ali Ben Bongonun

    %41.73 oy ile seimi kazandnn duyurulmas zerine lkede

    gerginlik kt. Muhalefet lideri Pierre Mambundu'nun

    yandalar Port-Gentil Cezaevi'ne saldrp, mahkmlar serbest braktlar ve kent merkezine

    ynlendirdiler. Sonularn aklanmasndan ok ksa bir sre sonra da kentteki Fransa

    Bakonsolosluu atee verildi. Olaylar zerine Fransz deniz piyadeleri binalar nnde mevzilendiler.Fransz ve Gabon resmi kaynaklar, Fransz petrol irketi Total ve Fransz-Amerikan irketi

    Schlumberger'e kar da gsteriler dzenlendiini,

    Total'in Gabon merkezinin saldrya uradn ve

    olaylarda iki kiinin yaralandn bildirdi. Olaylar

    srasnda, Schlumberger'in Polonyal bir alannn ar

    yaraland, Total'in benzin istasyonunun tahrip

    edildii ve yamaland belirtildi. Muhalefetin

    gsterisine polis mdahalesi sonucunda, muhalif lider

    Pierre Mambundu da kolundan yaraland. ileri

    Bakanl iki gn sreyle sokaa kma yasa ilan etti,atmalarn sona ermemesi halinde de skynetim ilan

    edilecei duyuruldu.

    Muhalefet liderleri kan olaylarda 15 kiinin hayatn

    kaybettiini iddia ederken, resmi aklamaya gre

    birka kii yaamn yitirdi. Birlemi Milletler Genel

    Sekreteri Ban Ki-Moon da muhalefet ve gvenlik gleri arasnda yaanan atmalar nedeniyle

    endielerini ifade ederken her iki taraf sakin olmaya ard.

    Gvenlik gleriyle protestocular arasndakan atmalarda pek ok insan hayatn kaybetti

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    10/45

    10

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Dier yandan yaplan itirazlar neticesinde oylarn yeniden saylmas gndeme geldi. Ancak Anayasa

    Mahkemesi muhalefet temsilcilerinin oylarn yeniden saym ilemini denetlemelerine izin

    verilmeyeceini duyurdu. Bunun zerine muhalefet liderleri oylarn yeniden saylmasnn kendileriiin bir anlam ifade etmeyeceini belirttiler. Ali Bongo ise, oylar yz kez saylsa bile sonu

    deimeyecektir eklinde konutu.

    Fransa Devlet Bakan Nicholas Sarkozy Ali Ben-Bongoya bir mektup gndererek seim zaferi

    nedeniyle kendisini kutlad. Baz uzmanlar, Afrikann drdnc byk petrol reticisi ve ikinci byk

    kereste ihracats Gabonun, Ali Ben-Bongonun bakanl dneminde, babas Omar Bongo

    dnemine gre Fransa ile ok daha az yakn iliki iinde olacan ne sryor.

    Baa Dn

    GNEDE YAANAN ATIMALARDA 157 K HAYATINI KAYBETT

    Ginede darbe lideri Moussa Dadis Camarann ocak aynda

    gerekletirilecek bakanlk seimlerine adayln aklamasn

    protesto etmek iin 28 Eyllde bakent Konakride dzenlenen

    gsterilerde gstericiler ile gvenlik gleri arasnda atma

    kt. atmada 1.200den fazla insan yaralanrken 157 kiinin

    de hayatn kaybettii ifade edildi. ileri Bakanl ise lsaysn 57 olarak duyurdu. Tanklar askerlerin gstericilere ate

    etmeye baladklarn ve sopalarla saldrdklarn, kadnlarn

    kyafetlerini yrttklarn ve sokakta tecavz ettiklerini iddia

    ettiler. En az be kadnn da tecavz nedeniyle tedavi grmek

    iin salk kurulularna bavurduu syleniyor. Camara tecavz

    iddialarn yalanlarken, gvenlik glerinin kontrol kaybettiini

    kabul ettiini ifade etti.

    Camara, uzun sredir

    devlet bakanl grevini srdren Lansana Cantannlmnden alt saat sonra 23 Aralkta gerekletirilen

    darbe sonucunda bakanlk grevine gemi ve Afrika

    Birliinden gelen yaptrm tehditlerinin ardndan ocak

    aynda seimlerin yaplacan duyurmutu. Gstericiler

    uluslararas toplumun Ginedeki askeri rejime kar

    hogrl olmaktan vazgemesi arsnda bulunurken,

    verdikleri mcadelenin yalnzca Camaraya kar deil,

    herhangi bir askerin devlet bakan olmasna kar

    olduklarn ifade ettiler.nsan haklar gruplar atmalarda 157 kiinin

    hayatn kaybettiini iddia ediyor

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    11/45

    11

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Birlemi Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-Moon Gineli yetkilileri

    bir an nce skneti salamaya arrken, blgesel bir blok olan

    Bat Afrika Devletleri Ekonomi Topluluu (ECOWAS) da askerirejime kar yaptrmlar uygulanacan duyurdu. Afrika Birlii

    ise, silahsz sivillere kar askerlerin rastgele ate amalar

    nedeniyle yaanan bu olay nedeniyle duyduklar derin endieyi

    ifade etti. Fransa Dileri Bakan Bernard Kouchner de

    Fransann eski smrgesi Gine ile askeri ibirliinin askya

    aldn ve mali yardmlarn dondurulmasnn da gndemde

    olduunu kaydetti.

    Protestocular gsterilerin devam edecei aklamalar yaparken, Camara kendi gvenliinden endie

    duyduunu ifade etti. Ulusal birlik hkmeti iin arlar yapan Camara, lmlerin aratrlmas iinBM tarafnda desteklenecek bir komisyon kurulmasn teklif etti.

    Baa Dn

    NJERYADA MEND ATEKES UZATTI

    2005 ylndan bu yana Nijer Deltasndaki petroln

    karlmas haklar iin ulusal orduya kar silahlmcadele yrten Nijer Deltasn zgrletirme

    Hareketi (MEND)temmuz aynda hareket lideri Henry

    Okahn serbest kalmas zerine tek tarafl olarak 60

    gnlk atekes ilan etmiti. Hareket, 15 Eyll Sal gn

    sona erecei duyurulan atekesin sresinin 30 gn daha

    uzatldn duyurdu. Bartan sz ederken ordusunu bir

    sava iin hazrlayan merkezi hkmetin bu sreyi iyi

    deerlendirmesi gerektii uyarsnda bulunan grup,

    atekes sresinin ikinci kez uzatlmasnn gndemlerinde olmadn kaydetti ve baz temel istekleri

    karlanmadka ulusal orduya ve petrol endstrisine ynelik saldrlarn yineleyeceklerini aklad.

    Henry Okah tarafndan ynetildii iddia edilen hareket, ulusal orduya, deltada faaliyet gsteren

    petrol irketlerine ve boru hatlarna ynelik saldrlar dzenliyor; alanlar karyor ve boru

    hatlarndan ektikleri petrol kendileri satarak gelir elde ediyor. 2008 ylnda Angolada yakalanan

    Okah hakknda lm cezas isteniyordu.

    Yzba Moussa Dadis Camara

    MEND lideri Henry Okah

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    12/45

    12

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Dier yandan MEND, hkmetin ilan ettii af programna katlmayacan da aklad. Bu programn,

    blgeyi karkla srkleyen sorunlarn zmne ynelik anlaml bir diyalogu balatmaktan ok

    uzak olduunu ve ancak kendi iradeleri ile silah brakacaklarn belirtti.

    Af sresinin dolmasna gnler kala iki militan lider Tompolo ve Ateke Tom hkmete kendi artlarn

    sundu. Tompolo af sresinin ay daha uzatlmasn talep ederken,Ateke Tom ancak Birleik Grev

    Gcnn sorunlu blgelerden ekilmesi artyla silahlarn teslim edeceini aklad. 13 Eyllde

    liderlerle kamplarnda gren Tmgeneral Godwin Abbe ise, af sresinin uzatlmasnn sz konusu

    olmadn kaydetti. Af program merkezi hkmetin Nijer Deltasndaki iddet olaylarn sona

    erdirmeye ynelik en nemli adm olarak karlanyordu, ancak srenin dolmasna ok az bir zaman

    kalm olmasna ramen af programna katlm beklenenin altnda kald.

    Baa Dn

    SRAL AFRKA LE LKLERN CANLANDIRIYOR

    20 yllk bir aradan sonra srail Dileri Bakan

    Avigdor Liberman Sahra-alt Afrikada resmi

    temaslarda bulundu. 11 Eyll Cuma gn 5 lkeyi

    kapsayan 9 gnlk Afrika gezisini tamamlayarak

    lkesine dnen Liebermann, Afrika turuyla blgede

    srailin arln hissettirmeye alt ifade ediliyor.

    Lieberman, Afrika lkelerini ziyareti erevesinde

    alk, kuraklk ve kt hayat artlar gibi sorunlar

    giderme konusunda srail'in destek salayacan

    aklad.

    Etiyopya (2-3 Eyll), Kenya (4-6 Eyll), Gana (7 Eyll),

    Nijerya (8-9 Eyll) ve Uganda (10 Eyll)'y ziyaret eden Liebermann heyetinde ziraat, enerji, ulam

    gibi konularda bu lkelerle ibirlii yapacak 20 kiilik bir iadam grubu yer ald.

    Gezinin hedeflerinden birinin de ran Cumhurbakan Ahmedinejad'n, getiimiz ubat aynda Afrikalkelerine yapm olduu ziyaretin etkilerini azaltmak olduu belirtiliyor. Ahmedinejat'n zellikle de

    Kenya ziyareti srail'i son derece kayglandrmt. Ayrca Liebermann Afrika ziyareti, in'in Afrika'daki

    etkisi konusunda ABD'ye kar bir mesaj ve srailin Afrika'da in'e kar politikalar gelitirebileceini

    Amerikan ynetimine ispat etme istei olarak da yorumlanyor.

    srail, Afrika ile kurulacak yakn ilikilerin BMdeki oylamalarda da avantaj salayaca beklentisinde.

    Etiyopya srail ile sk ilikiye ve gl balara sahip olan bir lke. 1980ler ve 90lar boyunca on

    binlerce Etiyopyal Yahudi kendi anavatanlar olarak inandklar topraklara yeniden yerlemek iin

    sraile uakla tanmlard.

    srail Dileri Bakan Avigdor Liberman5 lkeyikapsayan 9 gnlk Afrika ziyaretlerini tamamlad

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    13/45

    13

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Libermann, Uganda ziyaretinin nedeni olarak Ugandann

    yeni kefettii petrol kaynaklarn kullanmada yardm almak

    iin yzn rana dnm olmas gsteriliyor. srailnyardm edebileceini syledii alanlardan bir dierini ise

    tarm oluturuyor. Beslenme konusunda yetersiz kalan ve sk

    sk alk tehlikesiyle yz yze kalan Afrikaya, srailin

    gelimekte olan ve bol mahsull tarm sektrnn destek

    verebilecei de sylendi. Liberman, Etiyopya'da "Butagira

    Sekin Tarm Merkezi"nin alna katld. Etiyopya Krsal

    Alanlar Kalkndrma Bakanl tarafndan kurulmu olan

    Butagira Sekin Tarm Merkezi, Amerika kaynakl Uluslararas

    Kalknma Grubu USAID ve srail'in Uluslararas Kalknma Grubu MASHAV ile ortaklaa almalar

    yapyor. Liberman, kendisine elik eden iadamlar ve ticari temsilcilerle eitli iktisadi forumlara dakatld.

    Baa Dn

    MADAGASKARDA HKMET KURULDU FAKAT KRZ DURULMUYOR

    Bu yln banda bir darbe ile iktidara gelen Madagaskarn yeni

    lideri, siyasi krizin sona ermesi amacyla yrtlen mzakereler

    sonrasnda 8 Eyll Sal gn yeni hkmeti tayin ettiini

    aklad. Fakat ana muhalefet partisi aka bu hkmete

    onay vermediklerini ve bu yeni tayin edilen hkmetin

    uluslararas arabulucularn da dahil olduu mzakerelerden

    nce imzalanan anlamay ihlal ettiini ifade ettiler.

    Andry Rajoelina, ou kendisine yakn ve sadk olan toplam 31

    bakan tayin etti ve kendisinin devlet bakan olarak kalacan

    ilan etti. Tayin edilen bakanlardan sadece ikisinin Rajoelinaya

    muhalif taraftan olduu syleniyor. Blgedeki muhabirlerin

    yapt aklamalar bu yeni dzenlemenin krize son verecek

    nemli bir iaret olmad ynnde.

    Mozambikin bakenti Maputoda uluslararas arabulucular gzetiminde gerekletirilen mzakereler

    sonunda Rajoelina herkesi kapsayabilecek bir hkmet kuraca ynnde uzlamaya varmt.

    zellikle devlet bakan ve bakan yardmcsnn rolleri konusunda bir uzlaya varlmt. Fakat 35

    yandaki Rajoelina ve kendisine refakat eden imdiki Babakan Monja Roindefo pozisyonlarn

    srail Dileri Bakan Avigdor Liberman

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    14/45

    14

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    muhafaza ettiler. Ayrca savunma, dileri, adalet ve gvenlik bakanlar da dahil olmak zere 18

    bakan yeni hkmette yerlerini korudu.

    Roindefo, saat sren canl yayn konumasnda ada halkna yeni hkmetin karlkl mutabakata

    dayal olarak kurulduunu aklad. Yeni hkmet sadece bir tek parti iin deil herkes iindir

    diyerek, Madagaskarn siyasi yelpazesinde yer alan 4 ana siyasi partinin de yeni kurulan hkmet

    iinde temsil edildiini iddia etti.

    Yeni hkmetin kurulduunun duyurulmasnn hemen

    ardndan mart ayndaki sokak gsterilerinin cereyan ettii

    srada grevinden darbeyle uzaklatrlm olan eski devlet

    bakan Marc Ravalomananadan ani bir tepki geldi ve yeni

    hkmeti sulayarak anlamann feshedileceini aklad.

    Ravalomanana Gney Afrikada srgn hayat yamakta

    olmasna ramen Antananarivodaki destekilerine

    telefonla, tek tarafl kurulmu olan bu hkmetin

    oluturulma biimine iddetle kar kyorum dedi.

    10 Eyll Perembe gn ise Afrika Birlii rgt (AB),

    Madagaskarda darbe liderinin tek tarafl bir hkmet kurmasn knad. AB Bar ve Gvenlik

    Konseyi ayn tarihte, ordudan destek alan Andry Rajoelina tarafndan tayin edilen hkmetin btn

    grevlendirmelerde btn partilerin hemfikir olmasn zorunlu klan anlamay ihlal ettiini belirtti.

    Bylece AB de yeni hkmete kar cephe alan uluslararas toplum arasna katlm oldu. AB, 9

    Austosta imzalanan Maputo anlamasnn 15 ay iinde serbest demokratik seimlerin yaplmasn

    zorunlu kldn hatrlatt.

    15 yeli SADC (Southern African Development Community) da yeni hkmetin oluturulma biimini

    knad ve blgesel ittifaklardan uzaklatrlma kararnn iletilmeye devam edeceini aklad.

    25 Eyll Cuma gn Rajoelina'nn BM Genel Kurulu'nda konuma yapmas da engellendi. Demokratik

    Kongo Cumhuriyeti Dileri Bakan Alexis Thambwe

    Mwamba, 15 lkeyi kapsayan Gney Afrika Kalknma

    Topluluu (SADC) adna mdahale ederek, meruiyeti

    birok Afrika lkesi tarafndan reddedilenRajoelina'nn konumasnn engellenmesini istedi.

    Bunun zerine Genel Kurul'a bakanlk eden Ali Tiryaki

    oylama talebinde bulundu ve oylama SADC'nin istedii

    gibi sonulannca Madagaskar heyeti salonu terk etti.

    26 Eyll cumartesi gn ise, Madagaskarn diplomatik

    olarak tecrit edilmi hkmeti, BM Genel Kuruluna

    hitap etmekten alkonmasnn ardndan hukuki bir

    itiraz srecini balatabileceklerini aklad. Babakan

    Monja Roindefo, BM Genel Merkezine bir protesto

    Rajoelina'nn uluslararas toplumdan yountepki alyor

    Rajoelina'nn BM Genel Kurulu'nda konuma yapmasda engellendi

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    15/45

    15

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    mektubu yazabileceini syledi ve Genel Kurulda konuma haklar olmasna ramen bu hakkn

    kullanmndan alkonduklarn aklad.

    Eski Devlet Bakan Albert Zafynin partisinden Emmanuel Rakotovahiny yapt aklamada, Genel

    Kurulun tavr, BMnin Madagaskarn tek tarafl hkmetini tanmadn gsteriyor. Verilen mesaj

    olduka ak ve net dedi.

    Madagaskarn muhalefet partileri, Rajoelinaya, 6 Ekimde Antananarivodaki Uluslararas Temas

    Grubu toplantsndan nce uzlama masasna geri dnmesi arsnda bulunuyor. Rajoelina henz bu

    arya cevap vermedii gibi, uzmanlar da bu krizin uzayabilecei yorumunu yapyorlar.

    Baa Dn

    AB, 7 YIL SONRA LK KEZ ZMBABVEYE ST DZEY ZYARET GEREKLETRD

    Avrupa Birlii'nden bir heyet 7 yl sonra ilk kez Zimbabveye resmi ziyarette bulundu. Devlet Bakan

    Robert Mugabenin de dahil olduu st dzey hkmet yetkilileri ile grmek zere 12 Eyll

    Cumartesi gn bakent Harareye ulaan heyete AB Dnem Bakanln elinde bulunduran sve'

    Kalknma Bakan Gunilla Carlsson ve AB Kalknma Komiseri Karel De Gucht bakanlk etti.

    Mugabe hkmetine yaptrm karar alnd 2002 ylndan bu yana gerekletirilen ilk st dzey AB

    ziyareti srasnda Babakan Morgan Tsvangirai ile bir araya gelen heyet, Mugabe insan haklar

    ihlallerini durdurmad ve Tsvangirai ile g paylam yapmad takdirde yaptrmlarn

    kolaylatrlmayacan belirtti. De Gucht, Mugabe ve Tsvangirai ile mzakereleri kapsayan bu

    ziyaretin amacn, yetki paylam anlamas kapsamndaki uygulamalarn daha ileri seviyeye

    tanmas olarak ifade etti. Anlama koullar erevesinde partilerin siyasi ykmllklerini acilen

    yerine getirmeleri gereini vurgulayan De Gucht, AB ve Zimbabvenin yeniden eklemlenebilmesinin

    ve yardmlarn nnn almasnn koulunu da bunun gereklemesine balad.

    Zimbabve'de, Mugabe ile Tsvangirai arasnda ubat aynda yetki paylamn ngren bir anlama

    imzalanmt. 2008'deki devlet bakanl seimlerinin ilk turunu kazanan Tsvangirai, daha sonra

    taraftarlarna iddet uygulanmas zerine seimlerden ekilmiti. Ancak daha sonra Mugabe ile iktidar

    paylam anlamas yaparak lke ynetiminde yer almay kabul etmiti. Anlamaya gre, 28 yldr

    iktidarda bulunan Robert Mugabe cumhurbakanl grevine devam ederken, Morgan Tsvangirai

    nemli yetkilerle babakanlk koltuuna oturmutu. Tartmal 29 Mart 2008 seimlerini takiben

    Tsvangirai, Mugabe ile ortaklk hkmetinin babakan olmaya karar verdikten sonra AB, Zimbabve

    hkmetine destek vereceini aklamt. Bununla birlikte Mugabenin partisi ZANU-PFnin; yeni bir

    basavc, blgesel yneticiler ve Zimbabve Merkez Bankas Bakannn atamalarn engellemeye

    almas ABden olumsuz tepkilerin gelmesine neden olmutu. ZANU-PF ile iktidar paylaan

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    16/45

    16

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Tsvangirainin partisi MDC (Demokratik Deiim Hareketi) yeleri de ard arkas kesilmeyen tutuklama

    kararlaryla ZANU-PFnin bezdirme politikalaryla kar karya kalmlard.

    De Gucht, Zimbabveye uygulanan yaptrmlardan vazgeilmesini salama sorumluluunu acil siyasi,

    ekonomik ve toplumsal nlemler almas gereken lke liderlerine yklerken, Harare grmelerinden

    nce 9 Eyll aramba gn, Afrika'nn gneyindeki lkelerin liderleri, uluslararas topluma

    Zimbabve'ye ynelik tm uluslararas ambargolarn kaldrlmas arsnda bulunmutu. Bu ar

    Mugabe iin nemli bir zafer olarak yorumland.

    Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde yaplan blgesel bir zirvede bir araya gelen gney Afrika

    blgesinden devlet ve hkmet bakanlar, zirve sonunda imzaladklar bildiride "Zirvede kresel

    siyasi uzlamann uygulanmasnda kaydedilen ilerleme not edilmekte ve uluslararas topluma

    Zimbabve zerindeki tm ambargolar kaldrmas arsnda bulunulmaktadr." denildi.

    Kongo Cumhurbakan Joseph Kabila da, "Olumlu gelimeleri, kaydedilen ilerlemeleri

    deerlendirdiimizde, ambargolarn kaldrlmas vaktinin gelmi olduuna inanyoruz." diye konutu.

    Kabila, ambargolar kaldrlmad takdirde, siyasi uzlann hayata geirilmesi nnde bir engel

    oluturacaklarn syledi.

    Gney Afrika Cumhurbakan Jacob Zuma da ambargolarn koulsuz olarak kaldrlmas gerektiini

    ifade etti. Zuma, ambargolarn kaldrlmasn koullara balamak iin bir neden olmadn belirtti ve

    ambargolar kaldrlrsa, bunun Zimbabve'deki taraflar arasnda varlan siyasi uzla srecine de

    yardmc olacan syledi. Zuma, zirveyi de Zimbabveli liderlerin yetki paylam anlamas zerindeki

    fikir ayrlklarn gidermeleri arsnda bulunarak amt.

    AB yetkilileri, 12-13 Eyll tarihleri arasnda

    gerekletirilen grmelerin uluslararas

    yaptrmlarn kaldrlmas ynnde bir sonu

    dourmasn beklemediklerini akladlar.

    Kstlamalarn kaldrlmas AB yesi 27 lkenin

    hemfikir olmasn gerektirdii iin, engellerle

    karlalmasna kesin gzyle bakan heyet, insan

    haklar ihlalleri son bulmad ve Mugabe,

    Tsvangirai ile hkmeti paylama niyetinde ciddiolduunu gstermedii srece, Mugabe

    hkmetine kar kstlamalarn geri ekilmesinin

    sz konusu olamayacan aklad.

    Baa Dn

    AB Heyeti yaptrmlarn kaldrlmasnn zorlu bir sre

    gerektirdiini ifade etti

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    17/45

    17

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    KENYADA YAVA LEYEN REFORM SRECNDE ABDYE PROTESTO NOTASI

    Eyll aynda Kenyann gndeminde reform sreci, bu srete

    karlalan skntlar ve uluslararas kesiminin bu gelimelere

    tepkisi yer ald.

    Hkmetin reform srecinde att en nemli adm, polis efi

    Muhammed Hseyin Alinin grevden alnmas oldu. Aralk 2007

    seimlerinden sonra yaanan iddet dalgasnda polis

    kuvvetlerinin ldrme olaylarna kart belirtilmekteydi.

    Ali, posta hizmetlerinin bana getirilirken yerine polis

    departmannn Genel Hizmetler Dairesi Bakan Mathew Iteereatand. Iteere, su orann yzde 30 dreceklerini kaydetti.

    Iteerenin greve balad 16 Eyll aramba gn Devlet

    Bakanlndan yaplan aklamada, polisin gvenlie dair

    tehditlere cevap verebilmesinde daha yararl olabilmesi iin yeni

    polis efinin atanmasnn ve sregelen reformlarn kamuoyu

    tarafndan destekleneceinden umutlu olunduu belirtildi. Eski bir asker olan Ali, 6 yl nce polis

    departmann bana geirilmiti.

    Alinin grevden alnmasna uluslar aras toplumdan olumlu

    tepkiler gelirken, admlarn devamnn daha nemli olduunadikkat ekildi. rnein hazrlad raporla ve polis efinin istifa

    etmesi gerektii aklamalaryla Kenyada gndeme gelen BM

    Hukuk D Olaylar Raportr Philip Alston, atamadan umutlu

    olmadn syledi. Yeni efin greve gelmesiyle yeni admlar

    atacan tahmin ettiini fakat Iteerenin altyapsnn ve gemiinin

    kkl ve deiik admlarn atlamayacann gstergesi olduunu

    ne srd. Alston, raporun hazrland srada Aliyi soruturmasn

    engellemekle sulamt. Alstonun raporunun yan sra Waki ve en

    son olarak Ransley raporlar da Aliyi eletirerek grevden alnmas

    arsnda bulunmutu.

    ABD Nairobi bykelilii ise, Alinin grevden alnmasn, yargnn

    ve polis gcnn hukuka saygsnn arttrlmasna ynelik reform

    srecinde atlm temel admlardan birisi olarak deerlendirdi.

    ABD, reform admlarnn devam etmesi isteini sert bir ekilde dile getirdi. ABD Dileri Bakannn

    Afrika lerinden Sorumlu Yardmcs Johnnie Carson, aralarnda bakanlarn ve milletvekillerinin de

    bulunduu 15 isme mektup gndererek, sz konusu isimlerin ABD ile olan ilikilerinin lkedeki reform

    Polis efi Muhammed Hseyin Aligrevden alnd

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    18/45

    18

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    srecini desteklemelerine ve iddete kar olmalarna bal bulunduunu ifade etti. 22 Eyll 2009

    Perembe gn ABDnin Kenya Bykelisi Michael Ranneberger, mektuplarn gnderildiini aklad

    ve bu 15 ismin ilerde ABDye girmesinin yasaklanabileceini, Kenya Hkmetinin uluslararasdonrlerle yapt anlamalarn daha yakndan izleneceini de syledi.

    26 Eyll 2009 Cumartesi gn ise Kenya Devlet Bakan Miwai Kibakinin ABD Bakan Obamaya uyar

    mektuplaryla ilgili olarak protesto notas gnderdii akland. Mektuplardan dolay duyulan

    memnuniyetsizliin ve endienin dile getirildii ifade edildi. ABD Hkmetinin bir yetkilisi tarafndan

    mektuplarn gnderilmesinin dost lkeler arasndaki ilikilerin yrtlmesinde bavurulan uluslararas

    protokollere uygun olmad kaydedildi.

    Amerikan ynetiminin mektuplar gndermesinden nce Kenya Babakan Raila Odinga da ABDde

    Obama ile temaslarda bulundu; Obama reformlarn lkenin istikrara kavumasnda ok nemli

    olduunu ifade etti.

    Mektuplarla ilgili olarak Kibakinin aksine Babakan Odinga daha yumuak ifadeler kullanmay

    seerek, 22 Eyll 2009 Sal gn Harvard niversitesinde yapt aklamasnda ABDnin sz konusu

    davranta bulunmaya hakknn olduunu syledi.

    ABDnin tutumuna benzer bir yaklamn Kanada tarafndan da izlenebileceinin iaretleri geldi.

    Kanada hkmeti, Kenyal yetkililere ilikin olarak her duruma gre vize bavurularnn yeniden

    gzden geirebileceini ifade etti. Kanada Yksek Komisyoneri Ross Hynes, Kanada kanunlarnn sua

    bulaan veya demokratik kurumlarn ve srecin ileyiini tehlikeye atan yabanclarn lkeye giriinin

    engelleyebileceini syledi. Kanada bu uyary yapt hafta Kenyada kuraklktan en fazla etkilenenblgelere gda desteini arttrmak amacyla yardmda bulunmutu.

    Eyll aynda bir baka nemli gelime de Kenya-Uluslararas Ceza Mahkemesi (UCM) ilikilerinde

    yaand. 2007 devlet bakanl seimlerden sonra patlak veren iddet olaylarn inceleyecek yerel

    mahkemenin kurulmas iin verilen tarih olan 30 Eyllde mahkeme kurulamad. 28 Eyll 2009

    Pazartesi gn Adalet Bakan Mutula Kilonzo tarafndan yaplan aklamada, UCMnin istei

    dorultusunda yerel mahkemenin bu tarihe kadar kurulamayaca belirtildi.

    Kenyann istikrara kavumasnda ve temel sorunlarn zmnde nem atfedilen yolsuzluk problemi

    ise, Nairobi-Dnya Bankas ortak projelerini etkiledi. Dnya Bankasndan 24 Eyll 2009 Perembegn yaplan aklamada, 166 milyon dolar deerindeki iki projeye kaynak salanmasnn ilgili

    personelin yolsuzluk ve dolandrcla kart iddialar yznden askya alnd akland. Personelin

    Kenyal yetkililerden ve Dnya Bankas grevlilerinden olutuu belirtildi. Dnya Bankas olayla ilgili

    kendi soruturmasn yrteceini; iddialar dorulanrsa yolsuzlua bulaan veya dolandrclk yapan

    irketler veya kiilerin projelerle balantsnn kesileceini aklad. Dnya Bankas Kenya Direktr

    Johannes Zutt, ilgili personelin sz konusu iddialara karmasndan znt duyduklarn belirtirken,

    hkmetin olaya erken mdahalesinden memnun olduklarn ifade etti. 23 Eyll 2009 aramba gn

    Kenya Hkmeti iki projeyle ilgili fonlar durdurduunu aklamt. Ayrca projede alan 50 kiilik

    kadronun da grevlerinden geici olarak alnd kaydedildi.

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    19/45

    19

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Baa Dn

    UGANDA, ORTA AFRKA CUMHURYETNDE TDONA

    KARI OPERASYONLARA BALAMA KARARI ALDI

    8 Eyll Sal gn Uganda ordusu Orta Afrika Cumhuriyetinde

    askeri operasyonlara balama karar ald. Blgedeki eylemlerini

    giderek artran ve evre halka korku vermeye balayan Tanrnn

    Direnii Ordusu isimli rgte ynelik olarak balatt

    operasyona ilikin aklamada

    bulunan Korgeneral Felix

    Klaigye, Uganda glerinin

    Orta Afrika Cumhuriyeti'nde

    balatt operasyonda

    imdiye kadar rgte mensup

    4 alt dzeydeki komutann ldrldn belirtti. Klaigye,

    operasyonda ayrca Tanrnn Direni Ordusu'nun st dzey bir

    liderinin ele geirildiini de kaydetti.

    Uganda'nn kuzeyindeki militanlardan oluan Tanrnn Direni

    Ordusu, ocuk askerler kullanmas ve sivillere ynelik rza geme ve

    vcut uzuvlarn kesme gibi eylemleriyle tannyor. Uganda

    hkmetine kar 20 yldan beri silahl mcadele yrten rgt

    militanlarnn, Uganda ordusunun kar saldrlar nedeniyle Sudan

    ve Kongo gibi lkelere kat biliniyor.

    Operasyona balanmasnn ardndan Orta Afrika Cumhuriyetine giren Uganda ordusu, rgt

    tarafndan Uganda'dan karlm 100 ocuk ile gencin kurtarld bildirildi.

    Baa Dn

    UGANDADAK ETNK ATIMADA 21 K HAYATINI KAYBETT

    Ugandann bakenti Kampala, 9 Eyll aramba gn lkenin en byk etnik grubunun (Buganda)

    protesto gsterilerine tank oldu. 2 gn sren ayaklanmann sonucunda 21 kii hayatn kaybederken,

    100 kii yaraland. Etnik grup mensuplaryla gvenlik gleri arasndaki atmalar 11 Eyll itibariyle

    bastrlabildi. Buganda liderinin, 12 Eyll Cumartesi gn yaplacak siyasi protesto gsterisine

    TDO militanlar operasyonnedeniyle baka lkelere kayor

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    20/45

    20

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    hazrlanmak zere gerekletirecei blgesel ziyaretlere izin

    verilmemesi zerine patlak veren olaylardaki can kayplarna

    polisin, lastik yakan ve ta atan gstericilere atele karlkvermesi sebep oldu. Buganda etnik grubu, liderlerinin etkisini

    artraca dncesiyle lkede federal sistemin uygulanmasn

    istiyor. Merkezi hkmet ise bu neriye kar kyor.

    Time dergisinin haberine gre, Devlet Bakan Yoveri

    Museveni'nin 1986 ylndan bu yana banda olduu Uganda

    ynetimi, bir yandan Tanrnn Direni Ordusu (TDO) ile bir

    yandan da rejime kent merkezlerinde bakaldran isyanclarla

    mcadele ediyor. Uzmanlar, alevlenen iddet olaylarn,

    TDO'nun iddeti Sudan'n gneyiyle Kongo'nun dousuna kadaryaymas ve kent merkezlerindeki saldrlarn, yamalama

    olaylarnn ve kanl basknlarn artm olmasn, bunun

    karlnda Museveni'nin taviz vermeye yanamamasn,

    Uganda'nn uzun sreli bir krizin iine doru srklenmesi olarak yorumluyorlar.

    Uganda ynetimi ile krallklar dneminin liderleri arasnda husumet yaratarak, bakent Kampala'daki

    iddet olaylarndan muhalefeti sorumlu tutan Museveni, muhaliflerin liderine zm olarak yasal

    yollardan hareket etmesi arsnda bulundu.

    lkedeki 4 krallk, bamszlktan sonraki ilk babakan olan Milton Obote tarafndan 1960'larda

    ortadan kaldrd. Ancak kkenleri lkenin gneybatsndaki bir airete dayanan eski isyanc lider

    Museveni, iktidara geldikten 7 yl sonra, 1993'te baz geleneksel ve resmi gleri, itibarlarn tekrar

    salamalar ve bylece siyasetten uzak kalmalar amacyla krallara geri verdi. Ancak bu imtiyazlar,

    bakent Kampala ve evresini iine alan

    Buganda'nn kral Ronald Mutebi bata olmak

    zere baz krallar tarafndan yeterli grlmedi.

    Uganda'nn 31 milyonluk nfusunun yzde

    10'unu oluturan Buganda'nn kral, daha fazla

    anayasal yetki istedi ve Mutebi'nin,

    Buganda'dan ayrlan bir kasabaya yapacaziyaretin hkmet tarafndan engellenmesiyle

    atmalar balad.

    Gsteriler srasnda birok ara ve polis

    karakolu atee verildi, yamalama olaylar

    bakentin dna tat. Museveni, olaylarn

    nne gemek iin binlerce polis ve askeri

    Kampala sokaklarnda grevlendirdi. Gvenlik kuvvetleri, gstericilerin zerine ate amaktan

    kanmad. 4 radyo istasyonu iddete sevk ettikleri gerekesiyle kapatld. Baz muhalifler ve yzlerce

    gsterici gzaltna alnd.

    Buganda Kral Ronald Mutebi

    Kent merkezlerindeki saldrlar, yamalama olaylar ve kanlbasknlar lkedeki gerginlii trmandryor

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    21/45

    21

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Birok Ugandal, iddet olaylarnn henz baladn ve 2011'deki devlet bakanl seimine doru

    artacan ileri sryor.

    Baa Dn

    BM MLTEC YKSEK KOMSER BATI SAHRAYIZYARET ETT

    1976dan bu yana ilk defa bir BM Mlteci Yksek Komiseri Bat Sahray ziyaret etti. BM Mlteciler

    Yksek Komiseri Antonio Guterres, 9 Eyll 2009 aramba gn balayan 5 gnlk ziyaretinde

    blgedeki mlteci kamplarnn yan sra Cezayir ve

    Fasta da temaslarda bulunarak Bat Sahral mltecilerin

    yaam koullarn ve ihtiyalarn yerinde deerlendirdi.

    Kamplar ziyaretinin ardndan 10 Eyll 2009 Perembe

    gn yapt aklamasnda uluslararas toplumun Bat

    Sahral mltecileri unuttuunu kaydeden Guterres,

    sorunlarn zmnde yeterli adm atlmadn dile

    getirdi ve uluslararas kesimin artk uyanmas

    gerektiine dikkat ekti. Tindouf kamplarnda saylar

    165.000i bulan mltecilere destek olmak iin daha ok

    ve verimli allmas gerektiini ifade etti. Guterres,

    siyasi bir yetkisi bulunmadn yinelerken soruna siyasi

    bir zmden baka zm getirilemeyeceini de belirtti.

    Guterresin grmelerde bulunduu Polisario Cephesi, ziyaretin BM Mlteciler Yksek Komiserlii

    tarafnda bir deiim olarak algladn kaydederken Bat Sahra mzakerelerinin devam etmesi iin

    olumlu bir ortamn hazrlanmasna da katkda bulunduunu vurgulad. Ziyaret ncesinde BM

    Mlteciler Yksek Komiseri Szcs Andrej Mahecic, Guterresin ziyaretinin blge halkyla

    dayanmann bir gstergesi olduunu kaydetmiti.

    Sz konusu ziyaret mlteci kamplarndaki nfus saym sorununa dikkat ektii gibi Bat Sahra

    konusunda da Fas ile Cezayir arasndaki farkl istek ve tezleri gzler nne serdi. Guterres, 12 Eyll

    Cumartesi gn Fas Dileri ve birlii Bakan Taib Fassi-Fihri ile dzenledii basn toplantsnda,Tindouf kamplarnda yaplacak nfus saymnn siyasi bir ynnn bulunmayacan; bunun insani

    yardmn salanmas asndan ok nemli olduunu ifade etti. Cezayirin kamplara yaplan yardmn

    arttrlmas isteinin farknda olduklarn, fakat ilk nce nfus saymnn yaplmas gerektiini belirtti.

    Cezayir ve Polisario Cephesinin nfus saymna pek olumlu bakmad kaydediliyor.

    Baa Dn

    BM Mlteciler Yksek Komiseri Antonio GuterresBat Sahray ziyaret etti

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    22/45

    22

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    GOMBONUN TAHLYE KARARI REDDEDLD

    Getiimiz ay Uluslararas Ceza Mahkemesi tarafndan

    yarglanmakta olan Demokratik Kongo Cumhuriyeti eski

    Bakan Yardmcs Bemba Gombo hakknda Mahkeme

    ncesi II Nolu Daire tarafndan artl tahliye karar

    verilmiti. Gambonun yarglanmas balayana kadar

    gzetim altnda tutularak, gerekli grldnde

    zgrlnn kstlanmas artyla barnmas iin

    Belika, Portekiz, Fransa, Almanya, talya ve GneyAfrikaya davet yaplm ve bu amala yaplacak

    grmelerin 4-7 Eyll tarihleri arasnda

    gerekletirilmesi planlanmt. Ancak Mahkeme bir

    temyiz bavurusunun karar deitirmesi ihtimalini gz

    nnde bulundurarak 4 Eyllde grmelerin

    erteleneceini duyurdu. Dier yandan Gombonun avukat Demokratik Kongo Cumhuriyetinin de

    listeye eklenmesi talebinde bulundu.

    Mahkeme ncesi II Nolu Daire tarafndan verilen tahliye karar UCM savcs Luis Moreno-Ocampo

    tarafndan temyiz edildi. Savc Gombonun kamas ve mahkemece dinlenecek tanklara zarar vermesiihtimallerine dikkat ekerek kararn geri ekilmesi isteminde bulundu. Temyiz Dairesi de tahliye

    kararnn mahkemece onaylanmasna kadar kararnn durdurulduunu aklad. Mevcut durumda

    mahkemece tahliye karar onaylanmadka Gombonun yarglanmas sresince serbest kalmas

    mmkn grnmyor.

    46 yandaki Gombo UCMde iki insanla kar (tecavz ve adam ldrme) ve sava suu (tecavz,

    adam ldrme ve yama) nedeniyle yarglanacak. Sz konusu sularn 26 Ekim 2002 ve 15 Mart 2003

    tarihleri arasnda Orta Afrika Cumhuriyetinde ilendii iddia ediliyor.

    Baa Dn

    SOMALDE AMERKAN ZELKUVVETLER UZUN BR ARADAN SONRA OPERASYON

    DZENLED

    Somalide atmalar devam ederken Eyll aynda gndemde ne kan gelime ABDnin operasyon

    dzenlemesi ve aranan bir phelinin ldrlmesi oldu. 14 Eyll 2009 Pazartesi gn Amerikan

    kuvvetleri tarafndan helikopter kullanarak dzenlenen operasyonda FBI tarafndan aranan ve El-

    abab ile balants olduu ifade edilen Saleh Ali Saleh Nabhan ldrld. Nabhann 2002de

    Jean-Pierre Bemba Gombo

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    23/45

    23

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Kenyann Mombasa kentinde sahibi srailli olan bir otele fze saldrs dzenledii ve Dou Afrikada

    en fazla aranan terr phelisi olduu belirtiliyor. 1988 ylnda Kenya ve Tanzanyaya dzenlenen El -

    Kaide terr saldrlarndan sonra ABD, Somalide operasyonlar dzenlemiti. Daha ncekioperasyonlarda Amerikan kuvvetleri fze kullanrken bu saldrda helikopterin kullanlmasnn

    ABDnin deien taktii olarak yorumlanyor.

    Terrle mcadele Konusunda ABD ile ibirlii yapan Kenya ise farkl tepki gstererek

    memnuniyetsizliini dile getirdi. ABDnin herhangi bir bilgi paylam yapmadan byle bir operasyon

    dzenlemesinden rahatszlk duyulduunu aklad. Kenya Dileri Bakan Moses Wetenguela ayet

    saldr sonucu somut baar elde edildiyse yine de bundan memnuniyet duyacaklarn belirtti.

    Operasyonla ilgili Somali Hkmetinden yaplan aklamada Nabhan ile beraberinde El-ababa

    mensup Somali vatanda olmayan 4 terristin de ldrld belirtildi.

    El-abab saldrya karlk vereceini 15 Eyll 2009 Sal gn aklarken, 16 Eyllde daha fazla yabanc

    militana rgte katlma ars yapld. rgtn hedefleri arasnda AB asker birlikleri bulunduu

    gibi, BM ile Somalinin komularna tehdit gnderilmeyede devam edildi.

    El-abab, 17 Eyll 2009 Perembe gn AB birliklerine saldrd. ABnn bakent Mogadiudaki en

    byk asker ssne arabayla iki ayr intihar saldrs dzenledi; 17si bar koruma grevlisi, 4 de

    Somali vatanda olmak zere 21 kii ldrd. rgt, ABnn asker birlii AMISOMa ynelik

    saldrlarn devam edeceini ne srd.

    Sz konusu saldr sonrasnda gerek hkmete gerekse komu lkelere tehditlerde bulunmaya devameden el-abab, Cibutinin de lkeye asker gndermesi durumunda ayn kaderi paylaacan iddia etti.

    rgt, hlihazrda Cibuti ynetiminin havalimanlarn ve limanlarn yabanc hkmetlerin kullanmna

    amasndan rahatsz olduunu da yineledi. Aybanda Cibutinin ABD Bykelisi, AMISOMda faaliyet

    gstermek zere Cibuti birliklerinin Somaliye gideceini aklamt.

    Bir dier komu olan Eritre ise, Hkmetleraras Kalknma Otoritesinin gndemindeydi. Somali

    hkmeti, kendisine kar gruplar destekledii gerekesiyle Eritreye uluslararas yaptrmlarn

    uygulanmas arsn yinelerken, Eritre de uluslararas kesimin Somalide istikrara deil istikrarszla

    neden olduunu iddia etti.

    lkede istikrarn salanamamasnn yan sra Somali halkna ynelik yardmlarda da azalmalar

    yaanyor. rneinDnya Gda Program anne ve ocuklarn ihtiyalarna ynelik 12 besleme ofisini

    yetersiz kaynaklardan tr kapattn aklad. Sz konusu ofislerin btesinin sadece yzde 40nn

    karland belirtildi.

    Baa Dn

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    24/45

    24

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    EKONOM

    AFRKA KALKINMA BANKASI G20 ZRVESNDE KAYNAKLARI ARTTIRMANIN YOLUNU

    ARIYOR

    Afrika Kalknma Bankas, G20 Zirvesine katlan

    devletleri, Afrika devletlerinin kurum kaynaklarn

    arttrabilmesi iin maddi yardmda bulunmaya ard.

    Afrika Kalknma Bankas Bakan Donald Kaberuka,

    Afrikadaki dk gelire sahip lkelerin ekonomik

    durumunun ktye giden dnya ekonomisinin bir

    paras olduunu ve bu sebeple iyiletirme olanaklar

    tartlrken bu lkelerin srecin dnda tutulmamas

    gerektiini ifade etti. Ayrca Pittsburgh G20 Zirvesini

    heyecanla bekleyen Afrika iin ekonomik krizin byk

    bir darbe olduunu ve Afrika Kalknma Bankasnn kriz

    dneminde konjonktre uygun hareket ederek

    gvenilir, duyarl ve iyi bir partner olduunu kantladnn da altn izdi.

    Kaberukaya gre, krizin etkilerinin azaltlmas iin az gelirli lkeleri destekleyen ve kurtarma

    paketlerini ieren ek somut admlarn atlmas hayati nem tayor. Bu anlamda da G20 Zirvesi

    beklentilere cevap bulmak iin olduka nemli grlyor.

    Baa Dn

    ECOWAS DAHA ETKL G POLTKALARI ARISINDA BULUNDU

    ECOWAS (Bat Afrika Devletleri Ekonomi Topluluu), ye devletleri daha etkili g politikalarnn

    hazrlanp uygulanabilmesi amacyla kapasitelerini arttrmaya ard. Uluslararas G rgt

    tarafndan hazrlanan g eitimi seminerinin alnda konuma yapan ECOWAS yetkilisi Pietro

    Mona, bu alanda ye devletlerin her seviyede ibirlii halinde almalarnn yan sra, AB ve

    Uluslararas G rgt bata olmak zere eitli kurulular ve niversitelerle istiare halinde

    olunmas gerektii belirtti. Bu sayede uluslararas standartlara ulalaca ve bunun blge iin faydal

    olaca ifade edildi.

    Gana ve Nijeryadan yetkililerin katld seminerde emek g ile ilgili politikalarn gelitirilmesi

    konusu gndeme alnd. Seminer katlmclarndan Nijerya alma ve retim Bakan Prince Adeto -

    Afrika Kalknma Bankas Bakan Donald Kaberuka

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    25/45

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    26/45

    26

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Reformun en nemli admlarndan biri, 14 Austosta Nijerya

    Merkez Bankasnn, Nijeryann be byk bankasnn ynetimi

    stlendiini aklamasyla atld ve 420 milyar Naira yenidenyaplandrlmalar iin bu bankalara ynlendirildi.

    Banka yneticilerinin byk yolsuzluklara imza attn belirten

    Lamido Sanusi, reform kapsamnda bu yneticilerin grevden

    alndn ve yerine yeni yneticilerin atandn belirtti.

    IMF Temsilcisi Nellor ise, yapt aklamada yeni reform

    programnn uzun srete Nijerya ekonomisinin bymesine ve

    kalknmasna yardmc olacan ve 2020 ylnda Nijerya

    ekonomisinin dnya ekonomisi iindeki konumunun daha byk ve

    etkili olacan ifade etti.

    Baa Dn

    AB LE GNEY AFRKA ORTAK IKARLAR KONUSUNDA BRL KARARI ALDI

    Avrupa Birlii ile Gney Afrika arasnda 4 Eyll Cuma gn, Cape Townda gerekletirilen Gney

    Afrika- Avrupa Birlii Zirvesi sonucunda, blgesel ve kresel karlar

    konusunda ortak hareket etme, mevcut ikili ilikileri glendirme ve

    ibirlii karar alnd.

    lerleyen gnlerde AB heyetinin Bakan Jacob Zuma ve ekibi ile bir

    araya gelerek, 10 yl nce Gney Afrika ve Avrupa Birlii arasnda

    imzalanan Ticaret, Kalknma ve birlii Antlamasn gzden

    geirmesi ve yeni ibirlii alanlarnn antlama maddelerine

    eklemesi bekleniyor.

    Uluslararas likiler ve birlii Szcs Nomfanelo Kota, Zirve

    sonras bir gazeteye verdii demete, Aralk aynda Kopenhagda

    gerekletirilecek

    Birlemi Milletler klim Deiiklii Konferansncesinde AB ile yaplan grmelerde iklim deiiklii, kresel

    ekonomik kriz, ticaret, blgesel kalknma ve kriz ynetimi gibi

    konular zerinde durulacan ifade etti.

    Nomfanelo, Zirvenin en nemli sonucunun Ticaret, Kalknma ve

    birlii Antlamasnda yaplacak deiiklikler iin imza atlmas

    olduunu syledi ve yaplacak olan deiikliin gmrk, gelir hizmetleri ve iletiim gibi yeni ibirlii

    alanlarn da ieren 35 yeni maddenin antlamaya eklenmesine ilikinolduunu belirtti.

    Baa Dn

    Nijerya Merkez Bankas Bakan

    Lamido Sanusi

    Uluslararas likiler ve birliiSzcs Nomfanelo Kota

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    27/45

    27

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    EYLL AYINDA YAPILAN AFRKA TELEKOM KALKINMA ZRVESNDE 2008 YILI YATIRIM

    ORANLARI AIKLANDI

    Eyll aynn ikinci haftas Abiyada gerekletirilen Afrika

    Telekom Kalknma Zirvesinde 2008 ylnda

    gerekletirilen yatrm oranlar akland.

    Uluslararas Telekomnikasyon Birlii Genel Sekreteri

    Hamadaun Tourenin yapt aklamaya gre,

    Afrikadaki Bilgi ve letiim Teknolojisine yapt 8 milyar

    dolarlk yatrmla Amerika Birleik Devletleri yatrm

    oranlarnda ilk sray alyor.

    Toure aklamasnda, Sahra-alt Afrikasnda mevcut 250 milyon abone olduunu ve bu saynn her

    geen gn arttn belirtti ve son 10 ylda telekomnikasyon sektrnde atlan admlar da vgyle

    karladn ekledi.

    Tourenin belirttii rakamlara gre, Afrikada u an 30 milyondan fazla kii internet eriimine sahip ve

    sadece Nijeryada 11 milyon yeni internet kullancs mevcut. Bu rakamlar kta genelinde gz nne

    alndnda son aylarda telekomnikasyon sektrnde gerekletirilen atlmlar sayesinde Afrikann %

    40nn telekomnikasyon alanndaki teknolojik yeniliklerden yararlandn gsteriyor.

    Baa Dn

    KENYA GECEKONDU TEMZLNE BALADI

    Afrikann en byk gecekondu

    blgesi olarak gsterilen Kibera

    yerleimi sakinleri tahliyeedilmeye baland. Nfusu 1

    milyona yakn olan ve bakent

    Nairobide bulunan yerlekenin

    temizlenmesinin 2 ila 5 yllk bir

    sreyi kapsayabilecei ifade

    ediliyor. Tahliye edilen baz

    Kenyallar yakn blgede ina

    Afrikann % 40 telekomnikasyon alanndakiteknolojik yeniliklerden yararlanyor

    Afrikann en byk gecekondu blgesi olarak gsterilen Kibera yerleimi

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    28/45

    28

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    edilen 300e yakn yeni konutlarda ikamet edecek ve ayda 10 dolar kira deyecek. Baz sakinler ise ,

    blgeden ayrlmayacaklarn ifade ediyorlar. 80den fazla yerleimci ve toprak sahibi mahkemeye

    giderek topraa sahip olduklar gerekesiyle tahliye ilemini durdurmak istiyor. Blge milletvekiliKenya Babakan Raila Odinga, BM tarafndan desteklenen projenin okul, market, oyun bahesi gibi

    alanlara sahip ada ve dk gelirli bir yerleim blgesinin temelini oluturacan ifade etti.

    Baa Dn

    TRKYE-AFRKA LKLER

    AHMET DAVUTOLU NEW YORKTA AFRKALI DILER BAKANLARIYLA GRT

    Dileri Bakan Ahmet Davutolu, 64. dnem BM

    Genel Kurulu toplantlar ncesinde New Yorktaki

    temaslar erevesinde 23 Eyll aramba gn Gana,

    Kamerun ve Tanzanya Dileri Bakanlaryla grt.

    Babakan Recep Tayyip Erdoanla birlikte BM Genel

    Kurulunda dzenlenen klim Deiiklii Zirvesine

    katlan Davutolu, basna kapal olarak gerekletirilen

    ikili temaslarndan ilkini, Trkevinde, Gana Dileri

    Bakan Muhammed Mumini ile yapt. Davutolu daha

    sonra Kamerun Dileri Bakan Henri Eyebe Ayissi ve

    Tanzanya Dileri Bakan Kamillius Membe ile ayr ayr

    grt.

    Davutolu ile Mumini grmesinde, Trkiyenin Ganada bykelilik ama hazrlnda olduu ve iki

    lke arasnda serbest ticaret anlamas konusundasrecin hzlandrlmasnn yararlolaca belirtildi.

    Ganal bakan Mumuninin Trk inaat sektrn ok baarl bulduklarn syledii grmedeDavutolu, TKAnn faaliyetleriyle ilgili Ganal bakana bilgi verdi ve Ganal diplomatlarn Dileri

    Bakanl Akademisinde eitim alabileceklerini kaydetti.

    Daha sonra Kamerun Dileri Bakan Henri Eyebe Ayissi ile Davutolu arasnda geen grmede, iki

    lke ticaretinin arttrlmas iin ifte vergilendirmenin nlenmesi ve serbest ticaret anlamalarnn

    kabul edilmesi gibi yasal dzenlemeler zerinde duruldu. Davutolu Kamerunlu diplomatlara da

    Bakanlk Akademisinde eitim verilebileceini belirtti.

    Davutolu, Tanzanya Dileri Bakan Kamillius Membe ile Trkiyede bir bykelilik almas

    konusunda grt. Bakan Davutolu, Trkiyenin Afrikaya aldn, bu anlamda da Afrikann

    Ahmet Davutolu, 64. dnem BM Genel Kuruluncesinde Afrikal bakanlarla grt

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    29/45

    29

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    nemli lkelerinden olan Tanzanyann tecrbesinden, uzmanlndan yararlanmak istediklerini ifade

    etti. Somali konusunun da ele alnd grmede, Tanzanyal bakan Trkiye`nin Somali

    operasyonlarna katksndan dolay Davutoluna teekkr etti ve Trkiye ile Somali konusundastratejik ortakla hazr olduklarn syledi. Grmede Somali sorununun zmne ynelik iki

    lkenin yakn almasna karar verildii ifade ediliyor.

    Davutolu, Afrikal Dileri Bakanlar ile bir araya geldii Trkevinde slam Konferans rgtGenel

    Sekreteri Prof. Dr. Ekmeleddin hsanolu ile de grt. Toplantda, K reform sreci ve slam

    Ekonomik ve Ticari birlii Daimi Komitesi (SEDAK)nin 25. yl dnmnn kutlanaca stanbul`da

    yaplacak zirveyle ilgili gr alveriinde bulunuldu.

    Baa Dn

    TCG GKOVA FIRKATEYN YENDEN ADENDE

    TCG Gkova Frkateyni, korsanlarla mcadele etmek iin

    ikinci kez Somali aklarna gitti. Aden Krfezinde 5,5 ay

    yani ubat 2010a kadar grev yapacak frkateynde 30u

    subay, 158i astsubay, 79u er ve erba olmak zere toplam

    267 personel bulunuyor. Gkova da blgede bulunan dier

    Trk frkateynler gibi Grev Kuvveti 151 bnyesinde

    faaliyet gsterecek, taktik komutasnda yer alacak.

    29 Eyll 2009 Sal gn Amerikan Donanmasndan yaplan

    aklamada ise, son zamanlarda korsan saldrlarnda art

    grld belirtildi. 2009da 146 saldr teebbs

    gerekleirken bunlardan 28inin baarl olduu ifade

    edildi. Birleik Grev Gc Komutan Scott E. Sanders,

    korsanlarn saldrlar karsnda pasif bir konumda bulunmadklarn, aksine korsanlarn fazla cesurolamadklar bir evre yarattklarn ifade etti.

    Baa Dn

    TCG Gkova Frkateyni

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    30/45

    30

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    GAMBYADA BR TRK ADAMI LDRLD

    Gambiya'da i yatrmlar dnda rencilere yapt yardmlar ve tarm

    blgelerini geniletme faaliyetleriyle de tannan Trk iadam erif eri (50),

    14 Eyll gn Karaiba kentindeki evinde l bulundu. Evin camlarnn krk

    olduunu gren koruma ieri girdiinde eri'nin cesediyle karlat. Olay

    polise haber veren koruma cesedi evin yatak odasnda bulduunu syledi.

    Karaiaba Polis Merkezi cinayet hakknda soruturma balatrken, evde

    bulunan para ve cep telefonunun alnm olduu kaydedildi. Olayla ilgili drt

    pheli gzaltna alnrken, Gambiya polisi ldrlen Trk iadam brahim

    erinin katil zanlsnn pheli arasndan Gambiyal Bubacarr Tunkara

    olduunu onaylad. erinin orta Cerigizham Sahim Gambiyal genlere i imkn sunacak bir tarm irketi kurmak iin Gambiyada bulunduklarn ve gvenli olduunu dndkleri iin Gambiyay

    setiklerini kaydetti.

    Baa Dn

    HUKUK ve NSAN HAKLARI

    RUANDA ESK MECLS BAKANINA SOYKIRIM SUUNDAN MR BOYU HAPS CEZASI

    VERLD

    Ruanda`nn eski Meclis Bakan Alfred Mukezamfura, 1994`te Tutsilere kar

    soykrma katlmaktan sulu bulunmasn takiben mr boyu hapse mahkum

    edildi.

    Resmi kaynaklar, Mukezamfura`nn, bakent Kigali`nin Nyakabandablgesindeki halk mahkemesi (Gacaca) tarafndan 3 Eyll Perembe gn,

    nefreti kkrtmak ve soykrm tevik etmekten sulu bulunarak mr boyu

    hapse mahkum edildiini aktard. Merkez Demokrat Partinin (PDC) lideri olan

    Mukezamfura, 2009`un bana kadar Devlet Bakan Paul Kagamenin rejimi

    bnyesindeki en nemli Hutulardan biri olarak kabul ediliyor. 2003ten 2008e

    kadar Meclis Bakanl yapan Mukezamfura, ayn zamanda Ruanda Anayasa

    Komisyonu Bakan Yardmcsyd. Nisan 1994te Hutulardan oluan ordunun

    Tutsilere kar balattklar katliamda, 100 gnde yaklak 800 bin kii ldrlmt.

    Baa Dn

    ldrlen iadam

    erif eri

    Ruanda`nn eski MeclisBakan AlfredMukezamfura

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    31/45

    31

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    TANZANYADAK ALBNO DAVASINDAN DAM KARARI IKTI

    Tanzanya Yksek Mahkemesi, vcudunun paralarn

    by iin kullanmak zere 13 yandaki Matatizo

    Duniay ldren be kiinin aslarak idam edilmesine

    karar verdi. dam cezasna arptrlanlardan biri,

    katledilen 13 yandaki albino ocuun iki bacayla

    yakalanmt.

    Albino haklar savunucusu olan Under The Same Sun

    (Ayn Gnein Altnda) adl grup, mahkemenin en

    doru karar verdiini savunmakla birlikte, bunun

    sadece 53 cinayetten biri olduuna dikkat ekti.

    Tanzanya, albino cinayetleri nedeniyle bata

    uluslararas kurulular ve insan haklar rgtleri olmak zere, sk sk birok evre tarafndan uyarlyor.

    Tanzanyal yetkililer, cinayetlerle ilgili olarak imdiye kadar aralarnda 4 polisin de bulunduu 90dan

    fazla kiiyi tutuklad. Tanzanyada 2007den beri en az 53 albino ldrld ve vcut paralar

    byclkte kullanlmak zere satld. zellikle lkenin cra kuzey bat blgeleri Shinyanga ve

    Mwanzada batl inanlarn son derece yaygn olmasyla aklanan katliam, ans getirmesi iin

    yaplyor. Tanzanyann komusu Brundide ise, getiimiz ay, biri mebbet hapis cezas olmak zere

    13 kii cinayet sulamasyla mahkum edilmiti. Burundide 2008 ylndan bu yana ldrlen

    albinolarn saysnn en az 11 olduu biliniyor.

    Baa Dn

    EFSANEV NSAN HAKLARI SAVUNUCUSU GAN FAWEHNM 71 YAINDA HAYATINI

    KAYBETT

    nde gelen Nijeryal insan haklar ve demokrasi

    savunucusu Gani Fawehinmi 71 yanda kanserden

    hayatn kaybetti.

    Fawehinmi, Nijerya hkmetine ynelttii sert

    eletirilerle tannyor ve bu yln banda Nijeryadaki

    Vanguard Newspaper ( Nijerya nc Gazetesi)

    tarafndan Nijeryann yaayan 20 efsanesi listesinde

    gsterildi. 2003 ylnda Milli Vicdan Partisini kuran

    Fawehinmi, ld yaa kadar kendisini yoksullukla

    Tanzanyada Albino Mahkemesinden idamkarar kt

    Nijeryal nsan Haklar Savunucusu GaniFawehinmi

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    32/45

    32

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    mcadeleye adad.

    nsan haklar alannda yrtt faaliyetleri nedeniyle 1966-1999 yllar arasndaki askeri ynetim

    sresi boyunca birok kez tutuklanan ve ikenceye maruz kalan Fawehinmi, yapt son rportajnda

    Asla orta yol adam olmadm. Hangi yola inandysam, hayatm boyunca tm kalbimle o yolda sonuna

    kadar ilerledim, ylmadm. ifadelerine yer vermiti.

    Baa Dn

    SUDANDA PANTOLON KRZ MDLK ZLD

    Geen aylarda gndeme oturan

    Sudandaki pantolon krizi imdilik sonaerdi. Pantolon giydii gerekesiyle 200

    dolar kefalet veya bir ay hapis cezasna

    mahkm edilen ve krba cezas almayan

    Lbna Hseyin, kefaleti demeyi

    reddettii iin 7 Eyll Pazartesi gn

    hapse mahkm olmutu. Gazeteciler

    Birliinin kefaleti demesinden sonra 8

    Eyll 2009 Sal gn serbest brakld.

    Hseyin, serbest braklmasndan

    memnuniyet duymadn; ailesi ve

    arkadalarndan cezay dememelerini

    istediini syledi. BM nsan Haklar Ofisi,

    cezay Sudandaki ayrmcln ve ayrmc

    yasalarn gstergesi olarak yorumlamt.

    Baa Dn

    EVRE ve SALIK

    BM KLM ZRVES VE AFRKA

    Kyoto Rejimi sonrasnda iklim deiiklii ile mcadeleyi ele alacak ve Aralkta dzenlenecek olan

    Kopenhag Zirvesinden nce BMde klim Deiiklii Zirvesi 22 Eyll 2009 Sal gn dzenlendi.

    Kopenhagda ABn temsil edecek olan Kongo Cumhuriyeti Devlet Bakan Denis Sassou -Nguesso,

    BM zirvesinde Fransa, Japonya, ABD ve dier sanayilemi lke temsilcilerinin konumalarn umut

    verici bulduunuifade etti.

    Lbna Hseyine Kenyal kadnlardan destek geldi

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    33/45

    33

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Kopenhag Zirvesine ok az bir sre kaldn hatrlatan ve

    somut kararlarn alnabilmesi iin gerekten istekli olunmas

    gerektiinin altn izen Sassou-Nguesso, Afrikanngrlerini de yineledi. Ktann sadece iklim deiiklii

    yznden maruz kald sorunlarn telafisini istemediini,

    ayn zamanda sz konusu sorunlarn zmne de katkda

    bulunduunu belirtti.

    BM Genel Kurulu Bakan Ali Tiryaki de, fakir lkelerin iklim

    deiiklii sorunlarndan tr en az sorumlulua sahip

    olmakla birlikte en fazla ve ilk bata zarar grdklerini

    hatrlatt. Sahra-alt Afrika, Asya ya da Pasifik Adalarnda

    kuraklk, deniz seviyesinin ykselmesi gibi deien hava olaylarnn salt yoksullukla mcadeleyi deil, lkelerin varln da tehdit ettiini kaydetti.

    Zirvede konuan BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun ise, ancak sera gaz emisyonlarn azaltma ve

    gelimekte olan lkelere maddi ve teknolojik yardm salanmas hedeflerini iermesi durumunda

    Kopenhagda baar elde edilebileceini vurgulad.

    Baa Dn

    MAATHA, DNYA LDERLERN KLM DEKL KONUSUNDA HAREKETE GEMEYE

    AIRIYOR

    Dnyaca tannan Nobel Bar dl SahibiKenyal evreci Wangari

    Maathai, dnya liderlerini Aralk aynda Kopenhagda

    gerekletirilecek olan Birlemi Milletler klim Deiiklii

    Konferansnda balayc bir anlama yapmaya ard.

    ABD Bakan Obamann da ilerinde bulunduu 8 devlet bakannn

    konuma yapt New Yorkta gerekletirilen Birlemi Milletler

    klim Deiiklii Konferansnda, uluslararas toplum szcs olarak

    sz alan Maathi, iklim deiikliinin tm dnyada milyonlarcainsann hayatn kt etkilediini ve devletlerin bir an nce bu

    konuda harekete gemesi gerektiini, aksi takdirde tm dnyann

    bunun bedelini ar bir ekilde deyeceini belirtti. Ayrca zerinde

    mutabk olunan, balayc bir anlama ile devletlerin bu konuda sk

    bir ibirlii iinde olmas gerektiini ifade etti.

    Baa Dn

    BM Genel Kurulu Bakan Ali Tiryaki

    Kenyal evreci Wangari Maathari

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    34/45

    34

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    KENYADA KURAKLIK YZNDEN 4 MLYON NSAN GIDA YARDIMINA MUHTA

    Kenyada sezon boyunca yan olmamasyla artan kuraklktan tr, gda yardmna muhta

    insan saysnn 4 milyon olduu ifade edildi.

    Kenya, Somali, Sudan, Etiyopya ve Cibuti genelinde kuraklktan etkilenen insan saysnn 19 milyon

    olduu akland. Hasat orannda d yaanrken gda fiyatlarnn yzde 30lara kadar artt

    belirtiliyor.

    Kurakln etkiledii bir baka alanda hayvanclk. Geen ay Kenya hkmeti 4,1 milyon ngiliz Poundu

    deerinde bir projeyle iftilerden zayf hayvanlarn alacan aklamt.

    Baa Dn

    TUNUSTA SEL VE AIR YAI YZNDEN 17 K HAYATINI KAYBETT

    23 Eyll aramba gn Tunus Devlet Haber Ajans, gney Tunustaki yar kurak

    blgede grlen saanak ya ve sel sonucu 17 kiinin ldn, 8 kiinin

    yaralandnve arama-kurtarma almalarnndevam ettiini aklad.

    Baa Dn

    BATI AFRKADA SEL FELAKET

    Bat Afrikada haziran ayndan bu yana devam eden

    mevsimsel yalar sel felaketine yol at. BMnin

    yapt aklamaya gre, Sierra Leone, Burkina Faso,

    Nijer, Gambia, Gana gibi blge lkelerinde 159 kii

    hayatn kaybederken, 600.000 kii de evsiz kald.

    Hlihazrda gda eksiklii ile mcadele eden blgede

    tarlalarn da ciddi ekilde hasar grd ifade edildi.

    BM Dnya Gda Program sel madurlarna gda yardm

    yaplacan ve 50.000 kiiye yardm ulatrldn,

    ayrca sel madurlarna ulatrlmak zere 18 milyon

    Dolar yardm toplandn aklad. Ancak yalnzca

    Burkina Fasoda nmzdeki alt ay boyunca yardma

    Tunustasel felaketi

    Bat Afrikada haziran ayndan bu yana devameden mevsimsel yalar sel felaketine yol at

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    35/45

    35

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    muhta kii says 150.000. BM nsani ler ve Acil Yardm Koordinatr John Holmes, blgedeki

    madurlarn ihtiyalarna ivedilikle cevap verebilmek iin balardan yardm beklediklerini aklad.

    2007 ylndaki sel felaketinde 300 kii hayatn kaybetmi, 800.000 kii evsiz kalmt. Hkmetler selekar hazrlksz olmakla sulanrken, Dnya Salk rgt daha fazla can kaybnn yaanmamas iin

    ishal, stma gibi salgn hastalklara kar uyarlarda bulundu.

    BM nsani Yardm Koordinasyon Ofisi (OCHA), iklim deiikliinin byle doal afetlere neden

    olabileceine vurgu yaparak, insanlarn kresel snmann bedelini dediklerini ifade etti.

    Baa Dn

    NESL TKENEN HAYVANLAR

    Gambiya Orman ve evre Bakan Momodou Kotu

    Cham, Gambiya Ulusal Meclisini bilgilendirerek fil,

    zrafa, aslan gibi trler de dhil olmak zere 13 tr

    vahi hayvann nesli tkenmekte olduunu belirtti.

    Cham, bu durumun doal srecin bir paras olduunu

    sylemek mmknse de pek ok trn yok

    olmasndaki temel nedenin insan saysnnok artmas

    nedeniyle vahi hayvanlarn habitatlarn kaybetmeleriolduuna vurgu yapt. nsan nfusu arttka bunun

    daha fazla trn yok olma nedeni haline geleceini

    belirten Cham, fil, aslan gibi trlerin yzlerce

    kilometrelik yaam alanlarna ihtiya duyduklarna

    dikkat ekti. Habitatlar insanlarn faaliyetleri sonucunda yok olan bu hayvanlarn g etmek zorunda

    kaldklarn, ou kez de ldrldklerini kaydetti. Bakan ayrca meclise arda bulunarak

    hayvanlarn yok olma nedenlerinin tm ayrntlar ile aratrlmasn ve bu konuda etkili olabilecek

    yaptrmlar uygulanmasn talep etti.

    Hayvanlarn yeniden oalabilmeleri iin doal parklara ihtiya duyulduunu belirten Cham, safari gibiyksek gelirli snflar hedef alacak doa turizmi aktivitelerinin vahi trlerin nemine katk yapacan

    syledi. Bu alanda hkmetin zel sektr ile birlikte almasnn daha olumlu sonular douracan

    ifade ederek doal parklar iin ihtiya duyulacak teknik ve mali destein bu yolla daha kolay

    karlanacan belirtti.

    Baa Dn

    Gambiyada 13 tr vahi hayvann nesli

    tkenmekte

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    36/45

    36

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    KENYADA ORMAN KORUMA PROGRAMINA BLL CLNTONDAN DESTEK

    ABD eski Devlet Bakan Bill Clinton, 22 Eyll Sal

    gn, Kenyada orman koruma programna

    yapaca katky arttracan aklad. nceden

    Mau Ormannn Enoosupukia blmndeki

    100.000 hektar alana aa dikeceini belirten

    Clinton, durumun ok ciddi olmas sebebiyle

    yardm arttracan syledi. Clinton, Dnya

    Bankas, Clinton Vakf ve benzer kurumlar

    kullanarak Kenyada ormanlarn kurtarlmas iin

    fonlar arttrmak hedefinin yannda salkalannda da Kenyaya yapaca yardmn devam edecei sinyalini verdi; Clinton Vakf tarafndan i

    verilen 1000 hemirenin szlemelerinin yineleneceini ifade etti.

    Baa Dn

    MADAGASKAR AIKLARINDA BATAN TRK GEMS EVREY TEHDT EDYOR

    Madagaskar aklarnda frtnaya yakalandktan sonrabatan Trk gemisi Hint Okyanusunda evre felaketine

    neden oldu. Yerel medyann haberine gre, MS

    Glser Ana adl gemi, akaryakt, atk su ve fosfat

    szdryor.

    Hindistana gitmek zere Madagaskar aklarndan

    geen 189 metre uzunluk, 30 metre genilikteki Trk

    gemisi 39 bin ton fosfat ykyle birlikte austos ay

    sonunda adann 3 kilometre anda batmt.

    Kurtarma grevlileri,siyah dumanlarn kt gemideki2 Endonezyal ve 21 Trk mrettebata ulamay

    baarmt.

    L`Express de Madagascar gazetesi, MS Glser Anann tad fosfat yknn bir ksm ile 383

    metrekp akaryakt ve 7 bin litre pis su szdrdn yazd. Gazetenin haberine gre, kk balk lleri

    yakndaki Faux Cap plajna vuruyor. Madagaskar hkmeti, 1 Eyll itibariyle blgede avlanmay geici

    olarak durdurdu. Denizdeki kirlilik, nadir kaplumbaa trlerinin kambur balinalarn yaad Cap St

    Marie milli parkn da tehdit ediyor. evreciler, szntnn blgedeki mercan kayalklarn

    etkilemesinden endie ediyor.

    Clinton ve Kenya Babakan Raila Odingann (solda)

    MS Glser Ana

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    37/45

    37

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Madagaskar Yeiller Partisinden Laurent Anpilahy, canllara bir zarar olmayan fosfatn yksek

    miktarda bulunmasnn alg poplasyonunda arta neden olaca uyarsn yapt. Bu durum, blgedeki

    krlgan ekosistemi tehdit ediyor.

    Baa Dn

    KLTRve BLM

    AB, KADIN ARATIRMACILARI DLLENDRD

    AB Komisyonu, 9 Eyll 2009 aramba gn, 5 kadn aratrmacya

    dl verdi. Mauritius niversitesinde ilk kadn dekan olan Profesr

    Romeela Mohee, dln, atk deerlendirme alannda yapt yeni

    icatlar iin ald. Mauritius ve Gney Bat Hint Okyanusundaki medikal

    ve aromatik bitkiler zerinde ilk veri taban hazrlayan ve y ine Mauritius

    niversitesinin Organik Kimya Blm Bakan olan Ameenah Gurib-

    Fakim, Dnya ve Hayat Bilimleri Sektr dlne layk grld. Msr

    Bilimsel Aratrmalar Bakanlnda alan Farmakoloji Profesr Sanaa

    S. Botros da dl alan isimler arasnda idi. Gney Afrikal aratrmaclar

    Lee-Anne McKinnell ve Dr. Brenda Diana Wingfield ise uzay bilimi gibi

    alanlarda yaptklar almalardan tr dllerini aldlar.

    Baa Dn

    CEZAYRDE PCASSONUN RESMLER BULUNDU

    9 Eyll 2009 aramba gn Tiaret blgesinin kltr mdriyetinden yaplan aklamada, bir Cezayirli

    vatandan kuyu kazarken nl ressam Pablo Picassonun 7 resmini bulduunu belirtti. Picassonun

    sz konusu resimleri 1944 ylnda blgeye dzenlendii gezi srasnda yapt ifade edildi. Resimler,

    sergilenmek zere bakent Cezayirdeki Sanat Mzesine gnderildi.

    Baa Dn

    Mauritius niversitesininOrganik Kimya Blm Bakan

    olan Ameenah Gurib-Fakim

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    38/45

    38

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    DISTRICT 9 FLMNE TEPKLER

    Nijerya letiim Bakan Dora Akunyili Gney Afrika yapm Disrict 9

    filminin gsteriminin durdurulmas iin lkedeki sinemalara

    arda bulundu. Yabanclar ve ayrmclk konularnn ilendii

    bilim kurgu filminde Nijeryallarn tmnn gangster ve rk

    olarak gsterildiini belirten Akunyili, yapmclardan da zr

    beklediklerini belirtti. Gney Afrikal Neill Blomkampn

    ynetmenliini, Peter Jacksonn yapmcln stlendii filmin

    hikyesi ise ksaca yle: 1982 ylnda Johannesburg semalarnda

    dev bir uzay gemisi belirir. Bir sre kimse ne yaplmas gerektiini

    tam olarak bilemez, fakat en sonunda ordu duruma mdahaleetmeye karar verir ve uzay gemisinin yzeyine bir delik aarak

    ieri girilir. eride beklemedikleri bir manzarayla karlarlar.

    Milyonlarca dnya-d varlk alktan krlmaktadr. Uzay

    gemisinden yeryzne indirilen yaratklar, Johannesburgda

    District 9 ad verilen bir gettoda toplanrlar ve zaman iinde

    hkmet tarafndan etraflar dikenli tellerle evrilerek nfusun

    geri kalanndan ayrlrlar. Filmde, uzayllarla yasad ticaret yapan gangster etesinin ba olan

    Obesandjonun adnn, Nijeryann eski devlet bakan Olesegun Obasanjonun adyla olan benzerlii

    de dikkat ekiyor.

    Baa Dn

    GNEY AFRKA MODA HAFTASI

    Gney Afrikada yln en byk

    organizasyonlarndan biri olarak

    deerlendirilen Gney Afrika Moda Haftas

    Johannesburgdaki Sandton Convention

    Centreda gerekletirildi. Baz tasarmclar

    dnyaca nl Barbienin 50. doum gnne

    iaret etmek amacyla tasarmlarna

    Barbieden esinlenen modern kadn izgilerini

    yansttlar.

    2009 Gney Afrika Moda Haftas

    organizasyonunda Nijeryadan modaevi -

    House of Bunor, House of Neon ve House of

    District 9 Film Afii

    2009 Gney Afrika Moda Haftas

  • 7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009

    39/45

    39

    ANKARA NVERSTES

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ

    Ankara niversitesi

    AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA

    Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89

    Ole- dikkatleri ekti. Dier kreasyonlar ise, Gney Afrikann nl tasarmclar David Tlale, Craig Port,

    Stoned Cherrie, Abigail Betz ve Thula Sindi tarafndan sergilendi.

    Grece kk olmasna ramen olduka hzl bir geliim izgisi izleyen Gney Afrika moda sektr

    yzlerce insann son moday takip ettii bir alan yaratt. Johannesburgda kuma ve son moda

    tasarmlar yannda farkl aksesuarlar, ayakkab ve taklara da yer verildi.

    Baa Dn

    SPOR

    2010 DNYA KUPASI RSKLER GNEY AFRKAYI ENDELENDRYOR

    G

    Gney Afrikal yetkililer benzer umutlarla lkeye giri yapan

    gmenlerin saysndaki artn giderek ykseldiini akladlar.

    2010 Dnya Kupasndan para kazanabileceklerini umut eden

    baka gmen aklar da olacan beklediklerini syleyen

    yetkililer, bunun iin gerekli nlemleri imdiden aldklarn

    belirttiler. Bununla birlikte kupa kapsamndaki oyunlar

    bittikten sonra gmenlerin hemen lkeden ayrlmayaca

    konusunda endieler var.

    imkanlarndan faydalanmak amacyla geen sene Malaviden

    ayrlarak, 2010 Dnya Kupas