ahn2 open data - bentley · 1.0 inleiding vanaf 6 maart 2014 is het actueel hoogtebestand nederland...

AHN2 – Open data

AHN2 - Bentley

Bentley Systems 2 versie v1.0

Inhoudsopgave

INHOUDSOPGAVE ........................................................................................................ 2

1.0 INLEIDING ........................................................................................................... 3

1.1 DOCUMENT VERSIES ............................................................................................ 3

1.2 OVERZICHT VAN TERMEN EN AFKORTINGEN ...................................................... 4

2.0 DATA...................................................................................................................... 5

2.1 AHN2 0,5 METER MAAIVELD RASTER, OPGEVULD ........................................... 5

2.2 AHN2 0,5 METER MAAIVELDRASTER, NIET OPGEVULD ................................... 5

2.3 AHN2 0,5 METER RUW RASTER ......................................................................... 6

2.4 AHN2 5 METER MAAIVELDRASTER ..................................................................... 6

2.5 AHN2 GEFILTERDE PUNTENWOLK ...................................................................... 6

2.6 AHN2 UITGEFILTERDE PUNTENWOLK ................................................................ 7

3.0 DOWNLOADEN ................................................................................................... 8

4.0 GEBRUIK IN BENTLEY PRODUCTEN .......................................................... 9

4.1 WMS ..................................................................................................................... 9

4.2 RASTER BESTANDEN .......................................................................................... 15

4.3 PUNTENWOLKEN ................................................................................................. 18

4.3.1 OMZETTEN LAZ BESTANDEN ............................................................................ 19

4.3.2 GEBRUIK VAN POINT CLOUDS .......................................................................... 20

4.3.3 SCALABLE TERRAIN MODEL .............................................................................. 22

4.4 BESTANDSGROOTTE ........................................................................................... 34

AHN2 - Bentley


1.0 Inleiding

Vanaf 6 maart 2014 is het Actueel Hoogtebestand Nederland voor iedereen vrij toegankelijk via PDOK. Eerder was al het AHN1 als 25 meter raster via PDOK beschikbaar, nu worden ook de AHN2 rasters én de puntenwolken en alle overige AHN1 bestanden open data.

De gegevens uit het hoogtebestand vormen een digitale hoogtekaart. De kaart werd tot nu toe vooral door Rijkswaterstaat en de waterschappen gebruikt bij het waterbeheer en het beheer van waterkeringen. Een van de weinige openbare toepassingen van de AHN was de mogelijkheid om de hoogte van een bepaald adres op te vragen via het invoeren van de postcode. Door het volledig en zonder enige voorwaarden openstellen van het bestand willen overheden hergebruik van de beschikbare gegevens stimuleren.

De gegevens uit het AHN zijn verzameld vanuit de lucht. Met lasertechnologie is vanuit helikopters en vliegtuigen 3D hoogte-informatie verzameld. Zodoende is van elke vierkante meter in Nederland tot op 5 centimeter nauwkeurig de hoogte op maaiveldniveau bekend. Ook is informatie beschikbaar over bouwwerken en begroeiing. Het inwinnen van de gegevens neemt een aantal jaren in beslag. Het eerste AHN, ook wel AHN1, is samengesteld tussen 1997 en 2003. Het AHN2 bevat gegevens die tussen 2007 en 2012 zijn verzameld. De provincies, de waterschappen en Rijkswaterstaat financieren het programma.

Overheidsdata zijn voor bedrijven en burgers een waardevolle bron van informatie. Het kabinet streeft daarom naar open data: veel van deze (geografische) gegevens komen de komende jaren voor iedereen vrij beschikbaar. Ze kunnen daarmee ook worden gebruikt voor commerciële doeleinden. De overheid zorgt dat data die worden opengesteld continue, transparant en kwalitatief hoogwaardig beschikbaar zijn. Door de data via PDOK beschikbaar te stellen wordt aan deze wens voldaan.

Bentley producten

In dit document wordt beschreven welke data er beschikbaar is , hoe deze gedownload kan worden en

hoe deze gebruikt kan worden in verschillende Bentley producten.

1.1 Document versies

Versie Auteur Datum Omschrijving

V1.0 Marc Rietman April 2014 Initieel

AHN2 - Bentley


1.2 Overzicht van termen en afkortingen

Term of Afkorting

Betekenis Zie ook

PDOK Publieke Dienstverlening Op de Kaart www.pdok.nl

WMS Web Map Service nl.wikipedia.org/wiki/Web_Map_Service

WFS Web Feature Service nl.wikipedia.org/wiki/Web_Feature_Service

AHN Actueel Hoogtebestand Nederland www.ahn.nl

LAS Bestandsformaat voor opslaan 3D point cloud data

LAZ Gecomrpimeerde LAS

POD Bentley formaat voor Point Clouds

DEM Digital Elevation Model (Digitaal hoogtemodel)

nl.wikipedia.org/wiki/Digitaal_hoogtemodel

STM Scalable Terrain Model https://communities.bentley.com/products/geospatial/desktop/w/geospatial_desktop__wiki/6276.scalable-terrain-model-stm.aspx

http://www.pdok.nl/

http://nl.wikipedia.org/wiki/Web_Map_Service

http://nl.wikipedia.org/wiki/Web_Feature_Service

http://www.ahn.nl/

http://nl.wikipedia.org/wiki/Digitaal_hoogtemodel

https://communities.bentley.com/products/geospatial/desktop/w/geospatial_desktop__wiki/6276.scalable-terrain-model-stm.aspx



AHN2 - Bentley


2.0 Data

AHN2 wordt beschikbaar gesteld via PDOK (www.PDOK.NL).

Via Webservices (WMS / WFS ) wordt de bladindeling aangeboden.

De data zelf is te downloaden via Atofeeds.

De volgende AHN2 data kan worden gedownload:

AHN2 0,5 meter maaiveld raster, opgevuld

AHN2 0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld

AHN2 0,5 meter ruw raster

AHN2 5 meter maaiveldraster

AHN2 gefilterde puntenwolk

AHN2 uitgefilterde puntenwolk

2.1 AHN2 0,5 meter maaiveld raster, opgevuld

url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_int.xml

Het AHN2 0,5 meter maaiveldraster, opgevuld is bedoeld als maaiveldbestand,

waarbij alle niet-maaiveld objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere

objecten) uit de puntenwolk zijn verwijderd en vervolgens tot een 0,5 meter raster

zijn herbemonsterd op basis van een Squared IDW methode. Vervolgens zijn

incidentele no-data cellen (maximaal 2 aansluitend) opgevuld. No-data cellen als

gevolg van filtering (bijvoorbeeld gebouwen) zijn NIET opgevuld.

2.2 AHN2 0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld

url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_non.xml

Het AHN2 0,5 meter maaiveldraster, niet-opgevuld is bedoeld als maaiveldbestand,

waarbij alle niet-maaiveld objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere

objecten) uit de puntenwolk zijn verwijderd en vervolgens tot een 0,5 meter raster

zijn herbemonsterd op basis van een Squared IDW methode. Er zijn geen verdere

bewerkingen uitgevoerd.

http://www.pdok.nl/

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_int.xml

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_non.xml

AHN2 - Bentley


2.3 AHN2 0,5 meter ruw raster

url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_ruw.xml

Het AHN2 0,5 meter ruwe raster, opgevuld is bedoeld als ruw bestand, waarbij

zowel het maaiveld als de niet-maaiveld objecten (bomen, gebouwen, bruggen en

andere objecten) vanuit de puntenwolk tot een 0,5 meter raster zijn herbemonsterd

op basis van een Squared IDW methode. Er zijn geen verdere bewerkingen

uitgevoerd.

2.4 AHN2 5 meter maaiveldraster

url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_5m.xml

Het AHN2 5 meter maaiveld raster is bedoeld als maaiveldbestand en is

herbemonsterd op basis van het 0,5 meter raster op basis van een ongewogen

gemiddelde methode. Er zijn geen verdere bewerkingen uitgevoerd.

2.5 AHN2 gefilterde puntenwolk

url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_gefilterd.xml

De gefilterde puntenwolk is een maaiveldbestand, waarbij alle niet-maaiveld

objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere objecten) uit de puntenwolk zijn

verwijderd.

NB Door samenvoeging van de gefilterde en de uitgefilterde puntenwolk wordt een

ruwe puntenwolk verkregen, waarbij naast het maaiveld en de niet-

maaiveldobjecten samenkomen.

De puntenwolk is een LAZ file (een gecomprimeerde LAS file, ofwel LASzip). LAS is

standaard binair formaat om LiDAR data op te slaan en uit te wisselen. Door de

compressie toe te passen wordt de originele LAS file gereduceerd tot ca. 10%

waarbij geen kwaliteitsverlies optreedt.

De gefilterde puntenwolk is een maaiveldbestand, waarbij alle niet-maaiveld

objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere objecten) uit de puntenwolk zijn

verwijderd.

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_05m_ruw.xml

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_5m.xml

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_gefilterd.xml

AHN2 - Bentley


2.6 AHN2 uitgefilterde puntenwolk

url = http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_uitgefilterd.xml

De uitgefilterde puntenwolk is een niet-maaiveldbestand, het bevat alle niet-

maaiveld objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere objecten) die uit de

originele puntenwolk zijn verwijderd.

NB Door samenvoeging van de gefilterde en de uitgefilterde puntenwolk wordt een

ruwe puntenwolk verkregen, waarbij naast het maaiveld en de niet-

maaiveldobjecten samenkomen.





De uitgefilterde puntenwolk is een niet-maaiveldbestand, waarbij alle niet-maaiveld

objecten (bomen, gebouwen, bruggen en andere objecten) in de puntenwolk

aanwezig zijn.

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/atom/ahn2_uitgefilterd.xml

AHN2 - Bentley


3.0 Downloaden

Te bestanden zijn te per kaartblad te downloaden op website van de PDOK.

https://www.pdok.nl/nl/producten/pdok-downloads/atomfeeds

Klik op de URL om de bestanden te downloaden op een loactie neer te zetten.

Het kan voorkomen dat het downloaden via een browser niet goed werkt gebruik

dan een tool zoals http://www.rssowl.org/

De bladindeling van de AHN2 data is te bekijken via een WFS

(http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/wfs?version=1.0.0&request=GetCapabilities) of via de

PDOK Viewer http://pdokviewer.pdok.nl/

https://www.pdok.nl/nl/producten/pdok-downloads/atomfeeds

http://www.rssowl.org/

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/wfs?version=1.0.0&request=GetCapabilities

http://pdokviewer.pdok.nl/

AHN2 - Bentley


4.0 Gebruik in Bentley Producten

De volgende data wordt aangeleverd

AHN2 0,5 meter maaiveld raster, opgevuld

AHN2 0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld

AHN2 0,5 meter ruw raster

AHN2 5 meter maaiveldraster

AHN2 gefilterde puntenwolk

AHN2 uitgefilterde puntenwolk

AHN2 Data set Type

0,5 meter maaiveld raster, opgevuld

Tif

0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld

Tif

0,5 meter ruw raster Tif

5 meter maaiveldraster Tif

gefilterde puntenwolk LAZ

uitgefilterde puntenwolk LAZ

4.1 WMS

De volgende layers worden aangeboden via WMS.

Ahn2_0.5m_geinterpoleerd

Ahn2_0.5m_niet_geinterpoleerd

Ahn2_0.5m_ruw

Ahn2_5m

Ahn2_bladindex

Via getlegend kan de legenda van desbetreffende layer bekeken worden.

Legenda ahn2_0.5m_int

Legenda ahn2_0.5m_non

Legenda ahn2_0.5m_ruw

Legenda ahn2_5m

De url naar de WMS server is

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/wms?service=wms&request=getcapabi

lities

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/ows?service=WMS&request=GetLegendGraphic&format=image%2Fpng&width=20&height=20&layer=ahn2_05m_int

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/ows?service=WMS&request=GetLegendGraphic&format=image%2Fpng&width=20&height=20&layer=ahn2_05m_non

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/ows?service=WMS&request=GetLegendGraphic&format=image%2Fpng&width=20&height=20&layer=ahn2_05m_ruw

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/ows?service=WMS&request=GetLegendGraphic&format=image%2Fpng&width=20&height=20&layer=ahn2_5m

http://geodata.nationaalgeoregister.nl/ahn2/wms?service=wms&request=getcapabilities



AHN2 - Bentley


Toevoegen van een nieuwe WMS gaat via de Raster Manager.

File > Raster Manager

File > New > WMS

1. Type in de url naar de WMS server. (Enter)

2. Selecteer de layers die bekeken willen worden.

3. Voeg toe aan de Map

4. Verander evt. de volgorde.

5. Druk Save and Attach voor het opslaan en toevoegen van de WMS.

Sla de aangemaakt XWMS file op op een bekende locatie

AHN2 - Bentley


Pas evt. de instellingen in de Raster Attachment Options en klik op Attach.

De WMS is nu toegevoegd aan de Raster Manager.

AHN2 - Bentley


Bestaande WMS toevoegen

Hierboven is een xwms bestand met de instellingen van een WMS server

aangemaakt.

Wanneer dit eenmalig gebeurd is kan de xwms toegevoegd worden.

Toevoegen van een bestaande XWMS gaat via de Raster Manager.

File > Raster Manager

File > Attach > WMS

Selecteer de xwms file.

Open

AHN2 - Bentley


Pas evt. de instellingen in de Raster Attachment Options en klik op Attach.

De WMS is nu toegevoegd aan de Raster Manager.

Layers bewerken

Wanneer een wms toegevoegd is kunnen de layers in de WMS aan en uitgezet

worden.

Wijzigen van een bestaande WMS gaat via de Raster Manager.

Selecteer de wms layer.

Rechter Muis > Layers

AHN2 - Bentley


Selecteer in de Layer Display de zichtbare layers.

AHN2 - Bentley


4.2 Raster bestanden

De raster bestanden worden aangeleverd als een DEM (Digital Elevation Model).

Een DEM is te koppelen als een Raster Grid in Bentley Descartes (en Bentley Map

Enterprise).

Koppelen van een DEM.

In de Raster Manager.

Attach Raster Grid > Raster.

Selecteer het bestand.

Het bestand is nu gekoppeld.

Er zijn verschillende weergaves in te stellen zoals

Elevation

Slope

Ascpect

Intensity

Het instellen gaat via het selecteren van de raster file in de Map Manager en dan

rechtermuis Thematic Display > juiste weergave selecteren.

AHN2 - Bentley


Voorbeeld:

De symbology is aan te passen door het selecteren van de raster file in de Map

Manager en dan rechtermuis Thematic Set > juiste weergave selecteren

Aanpassen Style.

In de Raster manager.

Selecteer de raster. Rechtermuis Thematic Set.

Selecteer de aan te passen Style

Verschillende instel mogelijkheden zijn mogelijk.

Bv de Default color (kleur die verschijnt wanneer een waarde niet getoond

wordt.)

AHN2 - Bentley


Aanmaken van nieuwe groepen kan via Generate Classes.

Geef min en max waarde, Distribution, aantal klasses en kleuren en druk op

Generate Classes.

Kleuren en waardes zijn aan te passen door dubbelklikken

Tussenvoegen van waardes kan door op een waarde te gaan staan en via

rechtermuis te kiezen voor Insert Above en Insert Below. Verwijderen van

een waarde kan via Remove.

AHN2 - Bentley


Import settings kunnen opgeslagen en hergebruikt worden via Import /

Export.

4.3 Puntenwolken





Om de LAZ bestanden te kunnen gebruiken dienen deze te worden omgezet naar

.pod bestanden.

De pod bestanden kunnen daarna gebruikt worden in een Scalable Terrain model of

rechtstreeks als PointCloud in MicroStation of Bentley Descartes.

AHN2 - Bentley


4.3.1 Omzetten LAZ bestanden

Het omzetten van LAZ bestanden naar .pod kan met Bentley Pointools POD creater.

Bentley Pointools POD creater

Deze gratis tool is te downloaden via http://www.bentley.com/en-

US/Free+Software/Bentley+Pointools+PODcreator.htm

Werkwijze:

Start Pointools POD creater

Selecteer Add Files en selecteer de te converteren LAZ bestanden

Geeft Export Filename op. (incl path). De bestanden krijgen de

Filename_<LAZname>.pod.

Export options op POD per file (voor het samenvoegen van LAZ bestanden

selecteer POD per batch)

Selecteer Create POD om de conversie te starten

Omdat de data een grote intensiteit heeft is het in veel gevallen (bv om

hoogtematen of hoogtelijnen weer te geven) voldoende om minder punten op te

nemen in de .pod file. Dit kan door een filter aan te leggen.

http://www.bentley.com/en-US/Free+Software/Bentley+Pointools+PODcreator.htm

http://www.bentley.com/en-US/Free+Software/Bentley+Pointools+PODcreator.htm

AHN2 - Bentley


In de PODCreator zet dan de optie Uniform Filter aan en geef een spacing op (bv

5m)

4.3.2 Gebruik van Point Clouds

De .pod bestanden zijn te gebruiken als Point Cloud in MicroStation en Bentley

Descartes. (Descartes biedt extra functionaliteit)

De werkwijze voor het gebruik is:

Open een 3D dgn

Start Point Clouds (File > Point Clouds)

Attach een pod file (File > Attach)

AHN2 - Bentley


Stel de gewenste Point Cloud Presentation Style in. (View Attributes > Point

Cloud Presentation).

Met de Presentation Style Manager is de symbology aan te passen.

In Descartes is extra Point Cloud functionaliteit aanwezig.

AHN2 - Bentley


4.3.3 Scalable Terrain Model

Bentley Descartes biedt de funtionaliteit om Scalable Terrain Modellen (STM) aan te

maken. Door de grote hoeveelheid punten is het haast onmogelijk om Terrein

Modellen aan te maken. Door gebruik te maken van Scalable Terrain Modellen is

het wel mogelijk om grotere gebieden om te zetten naar Terrein Modellen.

De werkwijze voor het aanmaken van een STM is als volgt:

Open een 3D dgn

Start Scalable Terrain Model (File > Scalable Terrain Model)

Maak een nieuwe STM aan op een bekende locatie (File > New)

Pas evt. de instellingen aan. (is later aan te passen)

De STM Elevation Source Editor verschijnt.

AHN2 - Bentley


Selecteer Add Elevation points en Point Files en voeg de .pod toe. (voor

gefilterde .pod bestanden is het ook mogelijk om meerdere pod bestanden

samen te voegen tot één STM)

Druk op Generate voor het aanmaken van de Scalable Terrain Model

!Let op. Dit kan even duren.

Het is mogelijk om een clip, breakline en Mask op te geven. Dit gaat allemaal via

elementen op een bepaald level. Voeg deze toe via de knoppen en selecteer

Generate om de STM opnieuw op te bouwen.

Aanpassen gaat als volgt:

Selecteer de aan te passen STM en selecteer Modify

AHN2 - Bentley


Selecteer de optie die uitgevoerd moet worden en de daarbij behorende

level.

Druk op Generate om de STM opnieuw aan te maken.

Een clip is weer te verwijderen door deze te selecteren en te kiezen voor Delete

De STM is nu aangemaakt en kan gebruikt worden. Hierbij enkele opties waarvoor

een STM gebruikt kan worden.

AHN2 - Bentley


Viewen met verschillende Display Styles.

De werkwijze is als volgt:

In een 3D dgn koppel de STM (File > Attach in STM Menu).

In View Attributes selecteer de juiste Display Style

Bv. Thematic Height

Of Thematic Slope

Het is mogelijk om zelf Display Styles aan te maken.

AHN2 - Bentley


Draperen van lijnen.

Vector lijnen kunnen over STM’s heen gedrapeerd worden.



Selecteer de lijnen die gedrapeerd dienen te worden (bv de weggegevens via

PDOK WFS)

Selecteer Drape Element in STM menu

Pas evt de settings aan en accepteer de lijnen.

AHN2 - Bentley


De elementen zijn nu gedrappeerd over de STM.

Draperen van Raster.

Rasters kunnen over STM’s heen gedrapeerd worden.



Attach de de drapen rasterfile in de Raster Manager.

Selecteer Set Draping in STM menu

AHN2 - Bentley


Selecteer de te drapen Raster en Move of Copy the file

De Raster is nu gedrappeerd

In STM menu selecteer Display Draped Rasters

In View Attributes selecteer de juiste Display Style en pas de Global

Brightness aan.

AHN2 - Bentley


AHN2 - Bentley


3D PDF

Export naar Terrein Model.

Voor civiel technisch ontwerp is het soms nodig om een Terrein Model aan te

maken. Dit is mogelijk vanuit het STM.



In het STM menu selecteer Edit > Extract TM Element.

Selecteer Area type en Boundary

AHN2 - Bentley


Selecteer het te creeren gebied (afhankelijk van Area type dat gekozen is)

Het Terrein Model is nu aangemaakt.

Hoogtelijnen.

Het is mogelijk om een hoogtelijnen kaart aan te maken



In het STM menu selecteer Display Contours.

In het STM menu deselecteer Display Triangles

AHN2 - Bentley


Via Element Informatie is het mogelijk om Symbology ed. Aan te passen.

!Via Edit > Extract Contours is het mogelijk om contouren te converteren naar

vector elementen.

Hoogtematen.

Om hoogtematen te tonen is de meeste eenvoudige manier om een element

template te gebruiken. Deze template dient eenmalig aangemaakt te worden. (Zie

AHN2 - Bentley


http://communities.bentley.com/communities/user_communities/bentley_general_

nl/b/weblog/archive/2014/03/14/uitleg-hoe-hoogtemaaten-te-tonen-van-

terreinmodellen-in-descartes.aspx )



Selecteer de STM met element selection

Selecteer in element templates Hoogtemaatjes

De hoogtemaatjes worden nu weergegeven

http://communities.bentley.com/communities/user_communities/bentley_general_nl/b/weblog/archive/2014/03/14/uitleg-hoe-hoogtemaaten-te-tonen-van-terreinmodellen-in-descartes.aspx



AHN2 - Bentley


4.4 Bestandsgrootte

Om een indruk te geven van de grootte hierbij een overzicht.

Overzicht van de bestanden van 1 blad (5km x 6km). De bestandsgrootte verschilt

per blad. Dit is een voorbeeld.

AHN2 Data set Type Download (Zip) Bestandsgrootte

0,5 meter maaiveld raster, opgevuld

Tif 269 Mb 488 Mb

0,5 meter maaiveldraster, niet opgevuld

Tif 266 Mb 488 Mb

0,5 meter ruw raster Tif 309 Mb 488 Mb

5 meter maaiveldraster Tif 3 Mb 5 Mb

gefilterde puntenwolk LAZ 687 Mb 687 Mb

POD 4.5 Gb

STM 7.1 Gb

uitgefilterde puntenwolk LAZ 961 Mb 961 Mb

POD 2.5 Gb

STM 4.5 Gb

ahn2 open data - bentley · 1.0 inleiding vanaf 6 maart 2014 is het actueel hoogtebestand nederland...

Documents