aiaraldea egunkaria 42. zenbakia

7/23/2019 Aiaraldea Egunkaria 42. zenbakia

1/16

_elkarrizketa:PATXI URKIJO

> Nikbadakit jendegehienakez dituelanire filmakgustuko10.or

Aiaraldekohamabostekaria

2015 /// Abenduak 3 ///OSTEGUNA

42. zenbakia ///Doan ///

www.aiaraldea.eus

Iritziak:ANDONIALDEKOA2. or.JONATANMORENO 7. or.TXANIRODRIGUEZ 10.orJAVI

ASPURU11. orANDREAULLOA 16.or

AIARALDEKO BERBALAGUNAK BERRIZ MARTXAN: Euskaramingainean, harremantzeko dozena bat talde eskualdean 7 or.

KirolaAiaramendi, trailkorrikalariakeskualdeangeratzeko taldea 12. or.

KulturaAiaraldeko literaturaeta musika egongodira DurangokoAzokan 11. or.

EUSKARAREN NAZIOARTEKO EGUNA

Euskara, pieza mugitzeko beharra


2/16

Aiaraldea /// 2015eko abenduaren 3a /// 42. ZENBAKIA2

_iritzia

AndoniAldekoaKAZETARIA

_Balkoitik

Betikoak

Whatsapp-ak osti-ralero. Garagar-

do batzuk?. Horida lagunartean

geratzeko klabea, konpromiso-rik izan ezean (beti ekiditen saia-

tzen garena).OK sinple bat. Dena zegoen

argi. Bagenekien non, eta or-

duak gutxi gora behera ez zuenasko axola.

Ez zegoen dudarik, La Vian

geratuak geunden. Iristen zenlehenak potea eskatzen has-ten zen, eta hortik zebilen bes-

te norbaitekin hitz egiteari eki-ten zion. Eta bestela hor zeudenbeti Nandi, Sara edo Marilu. Eta,

duela zenbait urte (nahikotxojada), Fernando.

Ez zen ezer gehiago behar.Hizketalditxoa, mila aldiz bizita-

ko eta kontatutako pelikulei bu-ruzko elkarrizketak, kontsumi-tzailearen erritmora egokituta-

ko kaa batzuk eta pintxo ba-tzuk tripa betetzeko.

Ez dakit zenbat urtez izan den

Zumalakarregi kaleko izkina horinire etxe soziala. Etxe txikia, bai-na nahikoa guk behar genuene-

rako. Ia 30 urte, eta ez naiz ho-rren nagusia... kar kar.

Orain jada ez da posible. Eta

hutsa nabaritzen dut. Leku as-kotan topatu daiteke garagar-doa, baina etxekoa bezalakorik

ez dago inon, eta La Via gureetxea zen.

Eta jarraituko dugu ostirale-

ro elkarri whatsapp-ak bidal-tzen. Garagardo batzuk?. Bai-na azalpen gehiegi eman behar-

ko ditugu.La Via barri irekiko dute,

agian. Barri asko daude Lau-dion. Barri horiek ondo egi-

ten ari dira euren lana, aire berribat ekarriaz eta euren giro pro-pioa sortzen saiatuz. Baina... uf.

Agian egia da zaharra egiten arinaizela.

MariaIrakaslea

Euskara egoera txarreandagoela esango nuke. Nahiz eta20 pertsona egon batek euskarazez badaki erdaraz hitz egiten dugu.Baina geroz eta jende gehiagoari da seme-alabak D ereduanmatrikulatzen, horregatik gerozeta gehiago entzungo dela uste dut.Hori espero dut behintzat.

RakelIkaslea

Geroz eta euskara gehiagohitz egiten dugula uste dut, bainaoraindik lan handia dago egiteko.Euskaraz hitz egiteko norberarennahia beharrezkoa da, eta badituguhorretara bideratutako tresnak:euskaltegiak, euskara sustatzekoekintzak... orain umeek euskara

txikitatik praktikatzen baldinbadute hori nabaritu egingo daetorkizunean.

EdortaEraikuntzako langilea

Orain dela urte batzuk egoeratxarragoa zela uste dut nik. Oraineuskara gehiago entzuten da ka-letik. Lehen euskara erabiltzen ezgenuenok orain gehiago erabiltzendugu, seme-alabak direla eta, ba-tez ere. Hizkuntzarentzat etor-kizuna ona izango dela uste dut,

hala behar du izan. Eman behar-ko dugu hizkuntza kalera ateratze-ko saltoa.

?_ASTEKOGALDERAZer iruditzen zai-

zu eskualdean eus-kara hutsean argi-taratuko den egun-karia?

JaviLangile publikoa

Nik uste dut orain lehen bainogehiago erabiltzen dela. Orain jen-de gazte gehiago entzuten duzueuskaraz hitz egiten, eta baita na-gusiren bat ere. Nik uste dut apur-ka apurka euskarak bere tokia har-tuko duela herrian, hizkuntza ez da-kigunak hiltzen goazen heinean, karkar.

?_GALDERAZein egoeratan dagoeuskara Aiaraldean?Zer etorkizun ikustendiozu?

BIDEOA WEB -GUNEAN

Proposatu zuk ere [email protected] idatzita.

IrantzuIkaslea

Ez dut uste egoera onadenik. Badago euskaraz dakienjendea, baina ez da erabiltzen.Nik soilik euskaraz erantzungodidatela dakidanean erabiltzendut, bestela moldatu beharizaten naiz. Asko pozten naizgurasoak umeei euskaraz hitz

egiten ikusten ditudanean, bainagero ikusi beharko da ea umeekeuskaraz hitz egiten duten.

Egunkari hau laguntzen dute:

Argitaratzailea:Aiaraldea Komunikazio LeihoaTirada:10.000 ale.Maiztasuna:

HamabostekariaLege gordailua:BI-1230-2013Posta elektronikoa:[email protected]@[email protected]:[email protected]: 688 62 53 94Web-gunea:www.aiaraldea.eusHelbidea:Nerbioi Kalea 1, 3. esk.Laudio. Araba. 01400Telefonoak:Tel: 94 656 85 54/688 62 59 00

ERREDAKZIO OHARRA:Aiaraldea Egunkariak ez du bere gainhartzen iritzi artikuluetan, gutunetan

zein egindako elkarrizketetanadierazitakoaren erantzukizuna.

JEZ Sistemas FerroviariosArantzar, z/g LAUDIO (Araba)

Tel.: 946 721 200 // [email protected]

CuadraBusZankueta Poligonoa z/g Amurrio,

Araba. Tlfnoa: 902 210 [email protected]

Uribarri etorbidea 3520500 [email protected]

Graf!k Koop.Telleria 2 01400 Laudio (Araba)

94 672 65 [email protected]

_gutunak#LaudiokoGaztetxeak15Aimar Gutierrez (Laudioko Gazte Asanblada)

Urteak joan eta urteak etorri nagusitzengoaz oharkabean. 2016. urtean 15 urtebeteko dira Laudioko Gazte Asanbladak

Urkixo markesen jauregi zaharreko kaperan Gazte-txea eraikitzeko proiektuari heldu ziotenetik. Ez da,ordea, bere urtemuga hain gertu duen gaztetxehau, Laudioko lehenengo gaztetxea izan. 1991anireki zituen ateak Zubiko Etxean kokatuta zegoenlehenengo gaztetxe horrek, Laudioko herri mugi-menduaren historia luze eta gorabeheratsuan. Ge-rora, 1993an, EAJren udal gobernuak desalojatu-ko zuena. Ondoren, skuataren desalojoak ume-zurtz utziko zuen, guztiz, Laudioko herri mugimen-dua eta kultura alternatiboa. (...) Iragan azaroaren21ean ospatu genuen Atso Egunak gaztetxea-ren historian barrena egiteko aukera eman zigun,1991ko lehen urrats horietatik gaur eguneraino.

Eta non gaude gaur egun? Urtebetetze festaerraldoi baten atarian gaude! 15 urte ez dira gutxieta ospatzeko arrazoiak ez dira falta. 2016 urteanzehar luzatuko den ospakizuna, ordea, ezin da eze-rezetik sortu; Laudioko gazte guztion artean lanegin behar dugu ahaztezina izango den urtebete-

tze festa hau aurrera eramateko. Zerbait erakutsibadigu erakin honek zera da: Laudioko Gaztetxeanedozer dela posible! Zorionak!

Sheep DayKepa Baraano (Laudio)

Artzainak gero eta gutxiago gure mendie-tan eta alderantziz, ardiak gero eta uga-riago kaleetan. Esaera zaharra da harako

ardiak larrera dioen hura -ahuntzak haitzera be-zala- eta oraindik orain abere zuri otzan-otzan ho-rrek ez du joerarik aldatu. Bat doan lekura, gainera,ehunka doazkio atzetik, saldos ikusi orduko pra-kadun nahiz gonadun batzuk saltoki handietara sal-doka joan ohi diren era berean, arrapaladan alegia,harrapa-ahala erosiz hain zuzen. (...)

Gibelean eta bakarrik gelditzen zen ardiari arlo-te esaten zitzaion, gaur den egunean arloteak au-rretik ohi doaz, eta galtzeko beldurrik ez, nork berejoarea edo txintxarria edo arrana baitaroa, bai, etalaster da kontrolpean, dei bat aski zein larretan da-goen orok jakiteko.

Artzainak bere mendeko ardiak ezagutzearrenkoska bat egin ohi zien, urliak xaketx edo sendiak laieta berendiak pika, egungo tatuaien antzekoak esa-terako. Baina -argi zagok- lehengo arkumeen al-dean gaurko kalekume belarzaleak askoz guaya-go ditugu, bee egitean ere ingelesez egiten daki-te eta. (...)

Hurrengo year, beraz, dendariek Black SheepDay ospatzera gonbidatu beharko gintuzkete,ondo ordainduta noski.


3/16

3 42. ZENBAKIA /// 2015eko abenduaren3a /// Aiaraldea

_herriz herriAiara

Guardia Zibilak pasa den astean-astelehenean, hain zuzen- miatuzituen meskitara eguerdiko otoi-tza egitera joan ziren musulma-nak. Gasteizko Komandantziak ohi-ko kontroltzat jo zuen ekintza bai-na Laudioko komunitate musul-maneko kideek salatu dute modutxarrean eman zirela miaketak.Hori ez ezik, Guardia Zibilak herri-ko meskitako lehendakaria meha-txatu zuela ere adierazi dute.

ErasoakPoliziaren kontrola duela bi as-

teburuko erasoen ostean jazo zen.Larunbatean, aurpegia estali zuenpertsona batek meskitako kideenkontrako mehatxuak eta islama-

ren aurkako irainak egin zituen.Gainera, larunbat gauean zabo-rra bota zuten meskitako ateanbertan.

LasaitasunaHala ere, Laudioko komunitate

musulmanak ez dio berebiziko ga-rrantzirik eman nahi izan erasoei.Euren aburuz, elkarbizitza ona daLaudion eta gertatutakoa nazioar-teko testuinguruaren eragina dela

uste dute.

SalaketaKomunitate musulmanak era-

soak salatu ditu Laudioko Er-tzain-Etxean eta Natxo Urkixo al-katearekin ere bilera egin du.

Komunitate musulmanakerasoak salatu ditu

Guardia Zibilak kontrola egin zuen meskitako sarreran. /UKBerri

ERREDAKZIOA I Aitor Aspuru Saez

ERREDAKZIOA IJaien daten inguruko eztabai-

dak aurrera jarraitzen du he-rrian. Hausnarketa saio irekiaegin ostean 3 aukera hautatudituzte. San Roke aurreko lehe-nengo ostiralean hasi eta hu-rrengo asteko igandean buka-tzea da lehena. Bigarrena, uztai-lean ospatzea jaiak, eta azkenen-

goa aldiz abuztuaren 15ean hasieta zazpi edo hamar egunez lu-zatzea jaiak.

Laudioko Jaiakospatzeko hirudata proposamen

Laudio

Ostegun gauean ezezagun ba-tzuek Espaaren eta kapitalarenmorroi leloa margotu zuten Ba-tzokian. Horrez gain, margo horiaeta gorria bota zioten jeltzaleenegoitzari. EAJk elkarbizitzarako

eta elkarrizketarako deia zabaldudu. Egungo egoera politikoak era-gile ororen elkarlana behar due-

la adierazi du EAJk, bake proze-sua bultzateko: Zorionez, denokgaude ordezkatuta erakundeetaneta akordioen bila lan egin deza-kegu, gizartearen ongizatea area-gotzeko.

Laudioko udalbatzak erasoa sa-latzeko mozioa onartu zuen aste-lehenean.

Batzokiaren aurkako erasoagaitzetsi dute udal talde guztiek


Aiarako pelikula laburrenIV. jaialdia egingo dute

ERREDAKZIOA I16 film labur ezberdin emango

dituzte Aiaran abenduaren 11n eta12an. Lehen hitzordua 18:00etanizango da Luiaondoko Ludotekaneta bigarrena ordu berean Ares-palditzako udaletxean. Emanal-diak doakoak izango dira eta ordueta laurden iraungo dute, gutxi go-rabehera. Espainiar estatuan ekoiz-

tutako pelikulak dira jaialdian eskai-niko dituztenak. Ekimenaren IV. edi-zioa izango da aurtengoa.

Laudioko Batzokia margotu zuten. /aiaraldea.eus


4/16


_herriz herri

AiaraldeaOkondo

ERREDAKZIOA I Irati Moreno Fernandez

Beldur Barik topaketakegin dituzte asteburuan

Beldur Barik topaketak egin zi-tuzten larunbatean Amurrion. An-tolatutako lehiaketara EAEko 300bideo baino gehiago aurkeztu ziren.Lehenengo saria Pasaiako neskatalde batek irabazi zuen Yo Soybideoari esker. Bigarrena, aldiz, Be-rritxuko Leire Bereikuak jaso zuen40 golpe bideoagatik.

Bestalde, Amurrioko gazteakizan ziren Aiaraldeko Beldur Ba-rik lehiaketaren sari banaketarenprotagonistak. Eskualdean egin-dako lehiaketan lau sari banatu zi-tuzten eta laurak Amurrioko gaz-teentzat izan ziren.

Lehiaketa bi kategoriatan zegoenbanatuta. Batetik, 12 eta 17 urte bi-tartekoak eta bestetik, 18 eta 26urte bitartekoak. Lehen katego-

riako garailea, Aresketa Ikastolakoikasleen Moztu ditzagun lana izanzen. Bigarren saria, Polita zara la-burmetraiak eraman du. Bigarrenkategorian, Arnasa bideoak ira-bazi zuen.

Saratxo

ERREDAKZIOA I

Okondoko sabotajeen auzianArabako Fiskaltzak eta aboka-tuak akordioa lortu dute. Hala,akusatuak 9 urte eta 9 hilabete-ko kartzela zigorra bete behar-ko du.

Akusazioak 11 sabotaje lepora-tu zizkion okondoko herritarrari:etxebizitzen, lantegien, azpiegi-tura telefonikoen eta ibilgailuenaurkako erasoak, alegia.

Ondorioz 27 urteko kartzela zi-gor eskaera zuen, baina akordioa-ri esker auzitara jotzea ekidin du.

Hala ere, leporatutako 11 sa-botajeak direla-eta, 2 urtekokartzela zigorra ezarri diote ba-karrik. Lehergailuak izateagatik4 urtez zigortu dute eta urtebe-

te egin beharko du armak eduki-tzeagatik.

Horrez gain, 18 hilabeteko zigo-rra ezarri diote kalteak eragitea-gatik. Mehatxuengatik, aldiz, 15 hi-labeteko zigorra jarri diote.

Ertzaintzak 2014ko otsaileanatxilotu zuen akusatua eta ha-rrez gero kartzelan egon da.

AkusazioakFiskaltzaren ustez ekintzak

2011ko urtarriletik 2013ko uztai-lera bitartean gauzatu zituen.

Akusazioak, ordea, deli-tu gehiago egotzi zizkion pre-so okondoarrari. Horien arteandago alkatearen bulegoaren aur-ka tiro egitea, besteak beste. Gai-nera, mehatxuzko eskutitzak bi-daltzea egitea inputatu zizkion.

9 urte eta bederatzihilabeteko zigorra,Okondokosabotajeengatik

SARATXOKO JAIAK: Ospakizun garrantzitsuenak egin badituzte ere-kontzertuak edo mendi ibilaldia, adibidez- Saratxoko Jaiak ez diraoraindik bukatu. Abenduaren 7an herri bazkaria eta erromeria egingodute, Aketza and Company musika taldeen eskutik.

Artziniega

Artziniegako udalak mapa tu-ristikoa osatu du. Triptikotan in-primatu dute eta herriko tabernaeta dendetan egongo da, ostalarieta dendariek eskatuz gero.

Udala AEME elkartearekin el-karlananean aritu da proiektuagauzatzeko. Bien asmoa izan daherriko funtsezko informazio tu-ristikoa eskuragarri egotea hain-bat lekutan.

Informazio horretan sakontze-ko bisitariek Etnografia Museora

jotzeko aukera izango dute, bertan

baitago udalerriko informazio tu-ristikoaren puntua. 17 leku interes-garri jaso ditu triptikoak, horieta-ko 3 museoak dita eta gainerakoakinteres historikoa daukaten eraiki-nak. Informazioa euskaraz, gazte-leraz eta ingelesez dago.

QR KodeaEgindako triptikoek QR kode bat

daukate. Horri esker turistek Ar-tziniegako denden inguruko infor-mazioa eskuratzeko parada izan-

go dute.

Mapa turistikoa osatu etabanatuko du udalak

Mapa turistikoak jasotzen duen irudi bat / Artziniegako Udala


ERREDAKZIOA I Xabi Zalbide

Munduko 1.623 jaiotzaSantxotena museoan

Munduko Jaiotzen erakusketaikusgai egongo da Santxotena Mu-seoan urtarrilaren 31 bitartean. As-teburu guztietan izango dute bisi-tariek ikusteko aukera; 11:00etatik13:30era eta 16:00etatik 19:00etara.Aurtengo edizioan Eguberrieta-ko 1.623 jaiotza erakutsiko ditu Te-resa Lafraguak urterik urte aton-tzen duen erakusketan, iaz baino170 gehiago.


5/16


_herriz herri

AmurrioUrdua

Udalaren egoera ekonomikoaaztertuko du Aldundiak

ERREDAKZIOA I Izar Mendiguren Cosgaya

Urduako udalaren egoera eko-nomikoa aztertzeko konpromisoahartu du Bizkaiko Foru Aldundiak(BFA). Ostiralean batu ziren BFAkoarduradunekin 2015eko aurrekon-tuen berri eman eta datorren ur-teko ezinbesteko inbertsioak azal-tzeko. Izan ere, Urduako udalakurtero 387.000 ordaintzen ditu

zorrari aurre egiteko. BFAko or-dezkariek egungo egoera hobe-tzen laguntzeko bideak topatu etaetorkizunerako kudeaketa bidera-tu ahal izateko datuak aztertukodituztela adierazi zuten. Aben-duaren 16an 19:00etan aurkeztu-ko dute Alondegian 2016ko udalaurrekontuen zirriborroa.

Amurrioko udalak eta beste 9herritako udalek Compact of Ma-yors ituna sinatu dute. Inguru-mena zaintzeko ahalegin handiakegiten dituzten herriek lortu duteCompact of Mayors horren par-

te izatea. Zehazki, negutegi efektu-ko gasen isurketa murrizten dituz-ten udalak dira 10 horiek.

Irailean eman zuen izena udalakproiektuan parte hartzeko. Aza-roaren 25ean Donostian eginda-

ko ekimenean jaso zuten ziurtagi-ria. Amurrioz gain, Areatza, Bal-maseda, Bilbo, Donostia, Duran-go, Errenteria, Legazpi, Tolosaeta Gasteizek ere lortu dute izen-dapena. Aipatutako 10 herriak car-bonn Climate Registry Report2015-ean sartu dituzte. Horrenaurkezpena munduan egiten denklimari buruzko goi-bileran eginzuten, Parisen.

Isurketen aurkaUdalak adierazi duenez, ziur-

tagiria eskuratzeak lan eta aha-legin handia suposatu du, baina

lana hasi baino ez da egin. Izan ere,munduan isurketen murrizketare-kin hartutako konpromisoa betebehar du erakundeak.

Berez, Amurrioko udalak aurre-tik onartutako planetan jaso zituenbere helburuak. Erakundearen as-moa negutegi efektua eragiten du-ten isurketak % 20 murriztea da,eraginkortasun energetikoa area-gotzea eta energia berriztagarriakerabiltzea.

Compact of Mayors itunasinatu du udalak

Sinatze ekitaldian Amurrioko alkatea egon zen. /aiaraldea.eus


Bizkaiko Foru Aldundiarekin elkartu da udala. /aiaraldea.eus


6/16


_publizitatea


7/16


Mendi-txangoak(1), masaje-taile-rrak, sukaldaritza ikastaroak, ikus-kizunak... edo poteo soil bat. Osoanitzak dira Aiaraldeko Berbala-gun taldeek egiten dituzten ekime-nak. Baina ekintza horiek guztiekbadute ezaugarri bat komunean:maila hobean edo txarragoan, bai-na euskaraz egiten direla. Hori bai-ta AEKren Berbalagun egitasmoa-ren xedea: jendea giro informal ba-tean biltzea, euskaraz mintzatze-ko. Oasi txiki batzuk sortzea, kale-ko hizkuntza nagusia gaztelera deneskualde batean.

Aiaraldeko hiru herritan topatudaitezke horrelako oasiak: Lau-dion, Amurrion eta Urduan. BainaLuiaondon eta Orozkon ere sortze-kotan dabiltza. Talde guztiz irekiaketa doakoak direla azaldu du Ber-balagunen dinamizatzailea den Aa-ron Garmendiak, eta guztira 60 la-gun inguru biltzen direla ere aipatudu. Ekintza ugari antolatzen dituzte,baina taldeak ez dira ekintza horie-tara bertaratzera mugatzen. Aste-ro elkartzen dira, bakoitza bere di-namika propioarekin.

Lagunartean euskarazLaudion ostegunetan biltzen dira

Berbalagun talde gehienak. Tal-

de horietako batek sukaldaritzadu gustuko, eta batzuetan ZubikoEtxean biltzen dira, hainbat erre-

zeta prestatzeko. Talde horretandago Carmelina Calavia, eta Berba-lagun egitasmoa sortu zenetik da-bil ekimenean parte hartzen, zortziurte. Calaviak azpimarratu du jadaez direla biltzen euskaraz hitz egitehutsagatik. Lagunak egin gara, etaoso ondo moldatzen gara elkarre-kin. Jada ez dugu politikaz edo Lau-dioko kontuez soilik hitz egiten, kon-tu pertsonalen inguruan ere min-tzatzen gara.

Helburu bikoitza zuen Oihana Rui-zek azaroaren hasieran Berbalaguntalde horretan sartu zenean. Irua-koa da bera, baina senarra amu-rrioarra du eta hori dela eta Lau-diora joan zen bizitzera, duela biurte. Hemengoa ez naizenez ez dutLaudioko jende asko ezagutzen, etamodu honetan pertsona gehiagoezagutzeko aukera izan dut. Eus-kara praktikatzea ere izan du helbu-ru: Ikastolan egin nituen ikasketak,baina orduz geroztik ez dut euska-ra asko erabili, eta noizbait haurrakizaten baditut eurei euskara hitz egi-tea gustatuko l itzaidake.

Hainbat ezagutza-mailetako ki-deak daude Berbalagun taldeetan.Eta hori, gutxiago dakitenentzakooztopo(2)bat baino, abantaila delaziurtatu du Ruizek, zu baino eus-

kara maila altuagoa dutenek ho-beto hitz egiten laguntzen dizute-lako. Baieztapen horrekin bat egin

du Calaviak. Batzuk gure talderaetorri eta beldurtu egiten dira, eus-kara maila ez delako oso ona, azal-du du, baina horretarako dago tal-dea. Erdi euskaraz eta erdi gaztele-raz egiten baduzu lasai, joango zaratrebatzen.

Abenturak ere, euskarazBerbalagun egitasmoa ez da eus-

kara talde-dinamika bidez sustatze-ko eskualdean dagoen ekimen ba-karra. Gurasolagun proiektua erehor dago, guraso eta haurren ar-tean euskara sustatzeko hainbatekintza antolatzen dituen dinami-ka. Hortaz gain, Berbabenturaekimena jarri dute martxan, kirolaegiterakoan ere euskara mihian iza-teko. Abenduaren 12rako jarri dutelehen zita. Mairuelegorreta kobaraegingo dute txangoa, eta 20 lagu-nek eman dute izena, momentuz.

_jendartea

Ekintza ugari egiten dituzte Berbalagun taldeek. Argazkia: aiaraldea.eus

Hiztegi lagungarria

Txango(1)

, paseo, ibilaldi / Ozto-po(2), traba /

JonatanMorenoPARTE HARTZEAN ADITUA

_Hankamotz

Gardentasunaedo txutxu-mutxua

Azkenaldian instituziougarik martxan ja-

rri dute gardentasun

ataria. Bertan jar-

duera instituzionalaren infor-

mazio anitz topa dezakegu. Gai-

nera, hasierako ekimenak ez

bezala, gero eta agerikoagoak

dira informazio horren ulerga-

rritasuna hobetzeko eta berre-

rabiltasuna bermatzeko egiten

diren ahaleginak.

Noski, positibotzat jotzen di-

tut ekimen hauek, nahiz eta

hauekiko jarrera kritiko bat ere

mantentzen dudan.

Hala eta guztiz ere, publizita-te aktiboa eta informazioa es-

katu eta jasotzeko eskubidea-

ren garapena aurrerapauso

handia da herritarrak institu-

zioen jarduerara hurbildu eta

eginkizunak askoz hobe ezagu-

tzeko, baita hauen jarraipena

egiteko ere.

Penagarria dena, medioek

eta alderdi politikoek honen in-

guruan egiten duten erabilera

ziztrina da.

Dirudienez, gardentasunaz

aritzen garenean, inportantee-

na kargu publikoek zenbat diru,

etxebizitza, auto... duten jakiteada, euren zintzotasuna aldez

aurretiko epaiketa batean za-

lantzan jartzeko.

Ustelkeria ekiditeko, nahikoa

izango zen batzorde indepen-

diente baten kontrolpean uztea

patrimonio pertsonalaren datu

pribatu hauek. Eta hala, ba-

karrik ustelkeria egon dela de-

mostratzen denean egita publi-

ko informazio hori.

Bestela, abardura pozoitsu

horiek izango dira herritarron

artean zabalduko diren ondo-

riorik nabarmenenak, eta ez

dakit zertan lagunduko gaituen

horrek.

Dozena batBerbalaguntalde daudeeskualdean:zortzi Laudioneta bina Amurrioeta Urduan.Luiaondo etaOrozkon ere

taldeak sortunahi dituzte

Berbalagunak izatetik, euskarazmintzatzen diren lagunak izateraMartxan daude berriz Aiaraldeko Berbalagun taldeak. Euskaraz hitz egiteko taldeak sortzean datza Berbalagunegitasmoak. Duela 8 urte jarri zen lehen aldiz martxan eskualdean, eta gaur egun dozena bat talde daude: 8Laudion eta bina Amurrio eta Urduan. 60 pertsona inguruk hartzen dute parte talde horietan.

ERREDAKZIOA I Txabi Alvarado Baares

CARMELINA CALAVIABerbalagun beteranoa

Jada ez gara biltzeneuskaraz hitz egitehutsagatik, lagunak egingara

OIHANA RUIZBerbalagun berria

Irueakoa naizenez ezdut Laudioko jende askoezagutzen, eta pertsonagehiago ezagutzekoaukera izan dut


8/16


Xake partida batean jokalariazugzwang-en dagoela esaten da,egiten duen mugimendua egiten

duela, partida galduko badu. Eus-kararen normalizazioaren alde-ko borroka xake taula batean jo-katuko balitz, antzeko egoera batemango litzateke gaur egun. Horiiradokitzen dute eskualdeko zen-bait norbanako eta eragileetakoordezkariek.

Euskara impass batean dago,ez atzera ez aurrera, kantitatearidagokionez, eta kalitateari dago-kionez, atzera doa, dudarik gabe,baieztatu du Anuntxi Arana antro-pologoak.

Hogeitalau euskara elkarte-ko kidea den Joseba Llanoren-tzat, berriz, argi dago ziklo ba-ten amaiera iritsi zaiola euskal-gintzari. Frankismotik atera-tzean egitasmo batzuk jarri zirenmartxan, eta gaur egun nabari-tzen dira horren emaitzak; eus-kararen ezagutza mailari begi-ra batez ere. Baieztapen horre-kin bat egiten du Juanjo Respaldi-za bertsolari orozkoarrak. Edo-zeinek ikusteko modukoa da ziklobaten amaiera bizitzen ari garela,eta ez soilik euskararen arloan.

Basalarrina Euskal Topagunekokide den Too Vallesek, bere alde-tik, hezkuntzan jarri du begirada.Hezkuntzan planteatu ziren hel-buruak bete egin dira. Baina gai-neratu du ez dela helburu gehia-gorik markatu, eta euskara ko-munikazio alorretik gutxiagora

doala.Mikel Ayllonentzat ere oker-tzen ari den egoera da euskara-

rena. Mundua aldatu egin delauste du idazle laudioarrak, etaeuskalgintzak ez duela jakin izan

bere mezua egokitzen. Eta oke-rrena da arazoa begien aurreandugula eta ez diogula begiratunahi, pasillo erdian dagoen ele-fantea bailitzan. Hainbat galde-ra planteatu ditu Ayllonek argudiogisa: Zenbat jendek irakurtzen dueuskaraz? Zenbat jendek ikustendu telebista euskaraz? Zenbat jen-dek gozatzen du euskaraz? Zen-bat jendek negar egiten du euska-raz? Zenbat jende maitemintzenda euskaraz? Funtsean, zenbatjende bizi da euskaraz?.

Badaude ikuspegi baikorragoa(1)dutenak ere. Egoera ez da itxaro-pentsua, aitortu du AEKko kideaden Angela Ricok, baina gaineratudu ikusten dituela itxaropenera-ko zantzuak(2). Euskarak eremuberriak berenganatu ditu apurkaapurka, eta hori garrantzitsua da.

Kalera saltoHizkuntzaren ezagutzaren eta

erabileraren arteko distantziankokatu dute arazoaren muina (3)elkarrizketatu gehienek. Gureerronka euskara eskolako ere-mutik ateratzea izan behar da, he-rriko kaleetara eramateko, alda-rrikatu du Sonia Abeziak.

Aiaraldean sortu berri den Hez-kuntza Foroko kidea da bera, etaLanbide Heziketan zikloak euska-raz eskaintzea ere ezinbesteko-tzat du.

Hezkuntza Foroko kidearekinbat egiten du Amurrioko alkateaden Josune Irabienek baita. Es-

parru ez formalerako zubia erai-ki behar da, eskolatik haragokoa.Horretan instituzioek funtzio ga-

rrantzitsua jokatzen dutela ustedu Irabienek, eta garrantzitsutzatjo du udal-ordezkariak euskarazkomunikatzeko gai izatea.

Euskal kultura ere izan du hizpi-de Amurrioko alkateak. Ez dakitkrisian dagoen, baina jada ez dagolehen zegoen erreferente kopu-rua. Harago joan da Natxo UrkixoLaudioko alkateak: Ez da belau-naldi aldaketarik eman, mundu li-beralak norbanakoaren defentsasutsua egiten duelako, jendea el-kartzea gaitzetsiz.

Ezagutzaren datuak asko al-datu dira azken hamarkada hone-tan, aipatu du Angela Ricok, bai-na tamalez, euskararen kinka iku-sirik, esango nuke euskaraz hitzegitea eta batez ere euskaraz bizi-tzea ez dagoela jendearen lehen-tasunen artean, ez da beharrez-koa ikusten, eta hau da gakoa.

Masa kritikoaren beharraHori dela eta, euskara susta-

tuko duen masa kritiko batenbeharra dagoela aldarrikatu duToo Vallesek. Hala uste du baitaAnuntxi Aranak: Militantzia beha-rrezkoa da oraindik, kontzientzia-rik ez duen gutxiengo bat izandapikutara joango gara eta. Juan-jo Respaldizarentzat, berriz,Iden-titatea jarri behar da mahai gai-nean. Orain badirudi euskaldunaizateko euskara jakitea ez dela ho-

rren garrantzitsua, tentsio puntuhori galdu egin dugu.Joseba Llanoren iritziz, euska-

_erreportajea

Euskara zugzwang-en?Impass batean dago euskararenaldeko borroka Aiaraldean, ezaurrera ez atzera. Hori dioteeuskararekin erlazionatutakozenbait eragile eta norbanakok.Ziklo berriak ireki behar direlauste dute batzuek, eta euskaraikasteko motibazio berriaksortu behar direla besteek.Gako nagusia, baina, ezagutzatikerabilerara eman beharrekosaltoan dago. Nork mugituko duhurrengo pieza?

ANUNTXI ARANAAntropologoa

Impass batean dagoeuskara, ez atzeraeta ez aurrera. Etakalitateari dagokionezatzera doa, dudarikgabe

MIKEL AYLLONIdazlea

Ez du balio euskaramoda bati lotzeak.Sortu nahi dugunmundu berrira lotubehar dugu euskara

ANGELA RICOAEK

Hizkuntzaminorizatuagarenaren onplexuhistorikoarekinapurtu egin behardugu

ERREDAKZIOA ITxabi Alvarado Baares

JOSUNE IRABIENAmurrioko alkatea

Garrantzitsua daudal ordezkariekeuskaraz jakitea.Esparru formal etainformalen arteko

zubiak eraiki behardira


9/16


Kale-erabileran dago euskara-ren ahulgunerik nabarmenetakobat. Aiaraldearren % 57 da euska-raz hitz egiteko gai, baina % 11.2kerabiltzen du soilik.

Egoera hori, ordea, ez da betihorrelakoa izan. Duela mende ba-tzuk euskarak nagusitasuna zueneskualdean. Hala adierazi duteAiaraldeko euskararen inguruanikertzen aritu izan diren Koldo Uli-barrik, Aketza Merinok eta NatxoUrkixok. Merinok azaldu du doku-mentu ofizial guztietan gaztele-ra erabiltzen zen arren, herrianeuskara zela nagusi. Koldo Uliba-rrik, bere aldetik, Aiaraldeko to-ponimia jarri du horren frogatzat,lekuak izendatzeko erabiltzen zenhizkuntza euskara zela erakus-ten duelako.

Hala ere, filologo urduarrakadierazi du eskualdeko leku ba-tzuetan toponimia erromantzeatopatu daitekeela (Artziniega in-guruan batez ere, Aiaraldearenipar-mendebaldean), eta horre-gatik ondorioztatu du Aiaraldeangune euskaldun eta gazteleradu-nak zeudela. Ildo beretik, bien ar-teko muga oso malgua (1) zela etabi hizkuntzen arteko elkarbizitzaeman zela azaldu du.

Gerra Zibila baino lehen galdutaNoiz hasi zen, bada, balantza

gazteleraren alde jartzen? Hiruikerlariek XVIII-XIX. mendeen ar-tean kokatu dute aldaketa ga-raia. Artziniegan hasi zen eskual-deko euskararen galera, ekialde-tik mendebalderantz, XVIII. men-

dearen bukaeran, argitu du Me-rinok. Zergatik? Hainbat faktoreaipatu dituzte adituek. Apaizek

euskaraz ez jakitea, administra-zioan edo ejertzitoan aritzeko edoAmeriketara joateko gaztelera ja-kin behar izatea... hezkuntza siste-ma publikoa ezartzeak ere eragi-

na izan zuen.Zentzu horretan 1870 izan zen

aldaketaren urtea Urkixorentzat.Urte horretan ireki zen herri es-kola Laudion, eta horra joan zirenibarreko umeak zenbakiak eta le-trak ikastera, gaztelera hutsez.

Gerra Zibila hasi zenerako, be-raz, eskualdean euskara ia era-bat galdua zegoen, hiru ikerlarienesanetan. XX. mendean hasieraneuskara irakasteko beharra ikusizuten alderdi abertzaleek, konta-tu du Ulibarrik. Euskara klaseakematen hasi ziren zenbait leku-tan, gaur egun Laudioko LanbideHeziketa Udal Ikastetxea dagoeneraikinean tartean. Baina bultza-da hori 1937an igitatu(2)zen, fran-kismoaren etorrerarekin.

Euskararen berreskurapena-ren aldeko mugimenduak, bai-na, ez zuen Franko hil arte itxa-ron berpizteko. Urduan egon zi-ren 1950-1960 urteen artean eus-kara klase semi-klandestinoak,ziurtatu du Ulibarrik. 1960an ja-rri zen martxan Laudioko Galma-ka auzoko ikastola, geroago Lau-dio Ikastola bilakatuko zena. Bestehainbat proiektu etorri dira gero:euskaltegietatik hasita gaur egun-go Berbalagun bezalako ekime-netara.

Euskeras itz eguitenda dio ustez Laudion 1930. zegoen denda baten kartelak./ Amalur Fundazioa

JUANJO RESPALDIZABertsolaria

Orain badirudieuskalduna izatekoeuskara jakitea ez delahorren garrantzitsua,tentsio puntu hori

galdu egin dugu

ra oso lotua egon da abertzale-tasunarekin, baina orain ezin garahorretan geratu. Beste estrategiabatzuk jarri behar dira martxan.Norberaren emozio eta sentimen-duei lotu behar da euskara.

Motibazio berriak sortzean, ho-rretan datza gakoak. Baina mo-tibazioak pertsonen arabera-koak dira, Natxo Urkixoren ara-bera, hainbat arlotan egon behardira beraz.

Mikel Ayllonentzat ez du balioeuskara moda bati lotzeak. Eus-kara modan dago Korrika gure he-rritik pasatzen denean, baina geromodan egoteari uzten dio. Euska-rari balio batzuk ematea da giltza:Sortu nahi dugun mundu berriralotu behar dugu euskara.

Xake mate?

Pieza, mugmendu eta estrate-gia asko; baina urrun jarraitzen duxake-mateak. Helmugarik gabe-ko bidaia batean gaude, dio Jose-ba Llanok. Nik ez dut uste hel-duko denik denok euskaraz hitzegingo dugun eguna, mundu idi-liko batean biziko garena, euska-ra hizkuntza bizia den aldetik betiegongo da inguruko beste hizkun-tzekin elkarrekintzan.

Xake matera iritsi gabe ere, eus-karaz bizi daitekeela iradoki du An-gela Ricok. Hizkuntza minoriza-tua gara. Eta zer? Konplexu his-toriko horrekin apurtu egin behardugu. Txikitasunetik gauza handiasko egin daitezke.

Mikel Ayllonentzat, baina, ga-

rrantzitsua da euskararen hege-monia helburutzat izatea. Imaji-natzen duzu Ingalaterran ingelesahitz egitea sustatzen duen eragilebat? Ez, ezta? Ba egoera horreta-ra iritsi beharko ginateke hemen.

Xake matearekin edo gabe, par-tida ez da bukatu. Piezek taula gai-nean jarraitzen dute, nork mugi-tuko zain.

TOO VALLESBasalarrina Topagunea

Hezkuntzanplanteatutakohelburuak beteegin dira, baina ezda helburu berririkmarkatu

NATXO URKIXOLaudioko alkatea

Herri kulturgintzanez da belaunaldialdaketarik eman.Hainbat arlotansortu behar diramotibazioak

SONIA ABEZIAAiaraldeko Hezkuntza Foroa

Erronka euskaraeskolako eremutikateratzea izan beharda, herriko kaleetaraeramateko

Kaleko hizkuntza nagusiaizan da euskara AiaraldeanDuela zenbait mende euskara zen Aiaraldeko kaleetatik gehien entzuten zenhizkuntza. Gerra Zibila hasi zenerako, baina, ia erabat galdua zegoen.

XVIII eta XIX.mendeenartean emanzen euskararengalerarikhandienaeskualdean,ikerlarien iritziz

50. eta 60.hamarkadetan

hasi zirenhizkuntzaberreskuratzekolehen pausoakematen


Hiztegi lagungarriaBaikor(1), positibo / Zantzuak(2),

arrastoak / Muina(3), funtsa

Hiztegi lagungarria

Malgua(1), flexiblea / Igitatu(2),moztu, eten

JOSEBA LLANOHogeitalau euskara elkartea

Helmugarik gabekobidea da euskararenaldekoa. Inoiz ez garaegoera idiliko baterairitsiko, baina bide

onean goaz

:


10/16


_kultura


Aste korapilatsua izan duzu...Bai, hala suertatu da. Atzo Zarata-

mon egon nintzen, zinemari buruzkosolasaldi bat gidatzen, eta bihar Bil-bon egongo naiz, zine klasikoari bu-ruzko hitzaldi bat eskaintzen.

Hortaz gain, zure azken filmaren

(De mal en peor) estreinaldia eginzenuen iragan igandean Laudion.Nolakoa izan zen?

Harrigarria izan zen niretzat.Orain dela zortzi urte Atzo/Ayerfilma estreinatu nue-nean sei lagun ger-turatu ziren, bai-na igandean 50lagun inguruzeuden are-toan. Pozik,beraz.

Hasieran zenuten asmoa, baina,ez zen filma bat egitea.

Ez, hasierako asmoa bideoklip bategitea zen, rock talde batentzat. Bai-na iazko abenduan, lana bukatutagenuenean, nahi ez zutela esan zigu-ten. Hori dela eta, grabatutako ma-terial guztia bildu genuen urtarri-

lean eta martxoan material berriagrabatzeari ekin genion, bideoklipazena filma bilakatzeko asmoarekin.

Zer zara, irakasle ogibidea duenzinemagilea edo denbora librean zi-

nema egiten duen irakaslea?Denbora librean zinemaegiten duen irakaslea (ba-

rreak). Bestela ezinez-koa da. Kultura ez daorain soilik egon baz-tertua, beti egon da.Baina azken bolada(1)honetan badirudi ma-rra bat markatu dute-

la. Alde batekoei dirutza(2)ematen diete, eta beste al-

dekoei ezta hurrik ere. Geroz

eta nabarmenagoa da hori.

Baina zu beti aritu izan zara zine-ma komertzialaren parametro etaerritmoetatik kanpo.

Hala da. Alde batetik, filmarenekoizpena dugu. Bestetik, pelikula-ren mugimendua, txapelketaz txa-pelketa. Hori dirutza suposatzen du.Ez dago idatzita, baina aurresupo-

satu egiten da filma jaialdi batekosail ofizialean sartzen bada zuzen-daria jaialdira derrigorrean berta-ratu egin behar dela. Bidaia, hote-la... kostu handia da.

Urteak daramatzazu ikus-en-tzunezkoen munduan. Makina batproiektu egin izan dituzu. Lerro edoibilbide zehatzik jarraitu duzu urtehauetan guztietan?

Ez da kasualitateak gidatutakobide bat izan. Ikus-entzunezko lania guztietan irudia lantzeko kulturaeredua bera da: mendebaldeko kul-tura. Kultura horren barruko mar-golaritza, arkitektura edo zinemarierreparatuz gero, ia-ia guztiek ere-du bera jarraitzen dutela ikusi dai-teke.

Baina Oteizari esker badakigu

Euskal Herrian bestelako eredu batjarraitu izan zela. Euskaldunentzat,hutsa (ez-betea) garrantzitsuagoazen. Isiltasuna eta hutsa.

Hori da gure ardatza. Zergatik ezegin fikziozko filmak eredu hori ja-rraituaz? Hori da pelikulaz pelikulaproposatu izan dudana: geure izae-

ra ikus-entzunezko medioetan lan-tzea, sortzea eta proposatzea, bai-na hutsa eta isiltasunarekin.

Eta hori nola egiten da?Kontu handiarekin (barreak). Ba-

dago euskal pelikula bat, errepor-taje izugarria: Amalur, FernandoLarruquertek Nestor Basterretxea-ren laguntzarekin eginikoa, Oteiza-ren pentsamoldean oinarrituta.Oso pelikula ezberdina da bestee-kin alderatuta. Orduan, posible badaerreportaje bat egitea, zergatik ezfikziozko lan bat? Horretan nabil,lantzen.

Orokorrean jendeari ez zaio egi-ten duda lana gustatzen, bi arrazoioso nabarmenengatik. Alde batetik,

medio falta. Ez dugu dirurik eta na-baritzen da, eta hori ez da jendea-ren gogokoa. Bestetik, batzuk dio-te argumentuak konplexuak direla,ulertzeko zailak, oso korapilatsuak,oso arraroak. Hori niretzat piropobat da ia-ia.

Lanketa horri begira proiekturikduzu esku artean?

Bai. Pelikula bat prestatzen arinaiz, 1970an zine txapelketa ba-tean jazotako benetako gertaerabatean oinarritua. Istorio izugarriada. Gidoia egiten ari naiz. Atzo bu-katu nuen lehen sekuentzia idazten.

Geure izaeraikus-entzunezkomedioetanlantzea, sortzeaeta proposatzeaproposatzen dut

nire filmeekin

ZINEMA

Igande goiza da. Ez dugu beste tarterik topatu PATXI URKIJOrekin (Laudio, 1962) zita lotzeko. Filma bat estreinatuzuen pasa den astean eta hurrengoaren gidoia prestatzeari ekin dio, Unibertsitatean klaseak emateari utzi gabe.

Nire pelikulak arraroak eta ulertzeko zailakdirela esatea piropo bat da ia-ia

Hiztegi lagungarria

Bolada(1)

, garai / Dirutza(2)

, diruasko

TxaniRodriguez

IDAZLEA

_Kamerinoa

Urdua calling

Aurreko igandean Ur-

duan egon nintzen

hantxe antolatzenden poteo musika-lean. Lupardika tabernan Ca-

pitn Ahab taldea entzun nuen.Gero, gitarra baten akordeakentzutean, Igor Arzuaga eta

biok Tuareg deituriko lokaleansartu ginen. Peri zegoen bertan.Eta giro ederra. Kalean, Kepa

Calvo bateria-jotzailearekin to-patu ginen. Kepa aparteko mu-sikaria da, baina ez da bakarra

Urduan. Aipa ditzagun horie-tako batzuk: Iaki Plaza, QuiqueMora, Eriz Prez, Javi Palacios

Ez dakit zein izango den azalpe-

na baina deigarria suertatzenzait hirian dagoen musikarien

ehunekoa. Maila handikoak diraaipatu ditudanak.

Pasa den astean, Bilboko KaleNagusian Kepa eta Iakirekin gu-rutzatu nintzen. Euskal kazeta-rien Elkarteak antolatzen dituenEuskal Kazetari Sariak banatu zi-ren ekitaldian jo zuten. Euskal He-rritik kanpora ere eraman dutemaiz euren musika... Laburbilduz:Urduako musikariena luxu batda. Jente apala garelako zuritoeta olibak hartzen ditugu potea-tzeko, baina musikarien mailaga-

tik izango balitz, xanpain eta ka-biarra inposatuko ziren.


11/16


_kultura

Lander ArteagaZINEMA

Mi gran noche

_kultur leihoa

Zuzendaria: Alex de la IglesiaGidoilaria:Alex de la Iglesia,Jorge GuerricaechevarraAktoreak: Raphael, Mario Ca-sas, Blanca Surez...Iraupena:100 minutu

Gabon zahar gauak telebistan ezdira diruditen modukoak. Josek, ETTbaten bidez lan egiten duen figu-ranteak, saio berezian parte hartubehar du. Alphonso, abeslari fama-tua, bere lana ikusiena izateko edo-zein gauza egiteko prest dago. Bereetsaia den Adannek zaleak gaine-tik kendu behar ditu momentu oro.Saioaren aurkezleek elkar gorrotodute. Hori da errealitatea, hori da Migran noche.

Las brujas de Zugarramurditxa-lotuaren buru izan ondoren, buel-tan da Alex de la Iglesia bilbotarra.Oraingoan, komedia ero bat aurkez-ten digu, bere ibilbidean zehar hain-batetan ikusi dugun moduan: Cri-men Ferpecto, Muertos de risa, Lacomunidad,...

Aktoreen zerrenda ikusgarria da:Mario Casas, Pepn Nieto, BlancaSurez, Carlos Areces, CarmenMachi, Santiago Segura, Hugo Silva,Carolina Bang edota Terele Pvez.Baina protagonista nagusia, izenbu-ruak ematen digu: Raphael. Abesla-ri famatuak filma egiten oso ondopasa duela ezin da ukatu, goxo-go-xo mugitzen baita umorean.

Momentu askotan dibertigarria,film hau Alex de la Iglesiaren arloeroenaren isla da. AipatutakoMuer-tos de risaren ildoa jarraituz, telebis-taren alde zakarrena umore bihur-tzea lortzen du, gure aurpegietanirribarre handi bat ipiniz.

Filma Amurrio Antzokian proiek-tatuko da, abenduaren 12an (19:30)eta 14an (20:00etan).

Javi AspuruIRAKASLEA

_Lurpetik

Armona Murga eta Jocano de Madaria

XVIII. mendean gure eskualdeko pertsona batzuk eragin han-dia izan zuten Madrilgo Gortean, nahiz eta gaur egun gure arteanoso ezagunak ez izan. Haietariko bi, garaikideak, eta Urduarekinerlazionatutakoak: bata Jose Antonio de Armona Murga, Ares-palditzan jaioa (1726-1792). Urduan jesuitetan egin zituen ikaske-tak eta familiak Sevillara bidali zuen. 1777. urtean Carlos III erre-geak Madrilgo Korrejidore izendatu zuen (gaur egungo alkatea-ren pareko agintaria). Bere agintaldia oparoa izan zen. Idazlea erebazen eta bere obra batzuk berriz argitaratu dira azken urteetan.Haietariko bat da Apuntaciones histricas de la ciudad de Or-dua, J. Ignacio Salazar Aretxaldek argitaratua. Argitaratu gabeeta nire ustez argitaratu beharrean badago badu beste lan bat:Prohemio histrico de la M.N. Tierra de Ayala. Eskuizkribua Ma-drilgo BNE liburutegian dago.

Beste pertsonaia Sebastian Jcano de Madaria dugu, Urduanjaioa baita (1738-1821). Bere aita Juan Bautista Jocano margola-ria izan zen, Urdua eta Amurrioko elizak margotu zituena. Gaz-tea zelarik Sevillara joan zen eta Oficial de Contadura de Indiasizendatu zuten. Sebastian Jcanoren liburu bakarra ezagutzen da.Madrilgo BNE liburutegian dago kopia bakarra: Disertacin Cr-tica y Apologtica del Arte de llevar Cuenta y Razn. Bere libu-rua orain gutxi berrargitaratu da faksimile edizioan. Adituen ara-bera, erdaraz idatzitako obren artean, kontabilitatearen eremuan,

lehendabiziko ikerketa delako. Bestalde, frantsesetik zenbait libu-ru itzuli zituen erdarara. Nagusia zenean Fernando VII erregeakConsejo Supremo de Hacienda ren buru izendatu zuen.

MUSIKA:Habemus Papam taldeakbigarren diskoa kaleratu

du: Haginak erakutsiAmurrioko Habemus Papam

punk-oi taldeak bigarren lana ka-leratu du. Lehen diskoaren izenaEkintza zuzena zen, eta Haginakerakutsititulua jarri diote bigarre-nari. Abenduaren 11n aurkeztukodute diskoa eskualdean, UrduakoGaztetxean, Legutioko Boot Boystaldearekin batera.

Bihar (abenduak 4) hasiko daDurangoko Liburu eta Disko Azo-karen 50. edizioa, eta datorren as-teko asteartera arte iraungo du.Euskal Herriko ehunka idazle, mu-sikari eta artista gerturatuko diralau egun horietan zehar Durango-ko Landako gunera, eta Aiaralde-ko literatura eta musikek ere izan-go dute euren txokoa.

Izate faltsua taldea arduratukoda Ahotsenea zuzenekoak gu-neko lehen musika emanaldia es-kaintzeaz. Zaratak agindu dezan!lana aurkeztuko du musika tal-deak oholtza gainean. Abendua-ren 4an izango da zita, goizeko ha-maiketan.

Astelehenean, berriz, Hutsa-ren txanda izango da. Bikote

akustikoak bere laugarren lanaaurkeztuko du, Amnesia izene-koa, 13:40etan.

Ez tiro egin anbulantzieiAiaraldeko literaturarekin, bai-

na, igandean izango da hitzordua,17:30ean, Ahotsenean solasal-diak gunean. Mikel Ayllon idaz-le laudioarrak bere lehenengonobela aurkeztuko du bertan: Eztiro egin anbulantziei.

Durangoko Azoka Alternati-boan ere izango du presentziakAiaraldeak. Astelehenean LarraBustingintza taldeak tailerra es-kainiko du, 12:00etan. Gauean, be-rriz, Amurrioko Haginak taldeak

kontzertua eskainiko du, Sapue-txen.

Aiaraldean sortutako musikaeta literatura aurten ereDurangoko Azokan

Abenduaren 4tik 8ra izango da azoka. Argazkia: Euskal Kultura Erakundea

ERREDAKZIOA I

Epaimahaiak azaldu al dizuzergatik eman dizuten saria?

Ez dugu hitz egin. Nik irratianentzun nuen. Originaltasunaga-tik, hainbat dantza uztartu ditu-dalako, agertoki gainean preen-tzia handia dudalako, musikare-kin oso ondo lotu ditudalako mu-gimenduak... hori irakurri nuenweb-atarian.

Nik banekien jakinarazi beharzutela epaia eta irratia jarri nuen.Ez nuen nire izena entzun -baka-rrik bideoarena- hunkitu eta sal-toka hasi nintzelako.

Duela urte asko hasi al zinendantza munduan?

Aresketa Ikastolan hasi nin-tzen 7 edo 8 urte nituenean, eus-kal dantzak egiten. Gero Ikasto-lan bertan aerobica egin nuen eta12 edo 13 urterekin gimnasia errit-mikoan murgildu nintzen. Ho-rren ostean Laudion jazz garaiki-dea egiten hasi nintzen. Ondoren2 urtez ez nuen ezer egin ikaske-ten ondorioz.

Geldialdia egin eta gero Basau-rira jo nuen, Biarte akademiara,eta profesionalizaziorantz jo dut:irakaslea izateko ikastaroa egin

dut, hip hopa ere jorratu dut... etajazza dantzatzen jarraitzen dut. Ezklasikoa baina bai teknikoagoa.

Eta sariak zertarako balio-ko dizu?

Pentsatu dut diru hori erabil-tzea Bartzelonara edo beste he-rrialde batera joateko. Udan biastez edo hilabete batez zerbaitegin dezaket, beste dantza motabatzuk ezagutu edo horrelakozerbait.

Zer ematen dizu dantzak zuri?Zoriontasuna eta lasaitasuna.

Berdin zait nola nagoen, dantzaklaguntzen nau. Adibidez, buru-ko mina badut, kentzen zait. Edogoibel banago, poztu egiten nau.

Zein da gogokoen duzun mu-sika mota?

Guztiak gustuko ditut. Hiphop-a gustatzen zait, asko dis-frutatzen dut. Ez besteak bainogehiago, baina bai beste era ba-tera. Adibidez, flamenkoa ez dutinoiz egin baina gustatuko litzai-dake egitea. Euskal dantzak eregustoko ditut; profesional batikusten dudanean pentsatzendut: nik horrela egin nahi dut.

BIDEOA: Ainhi-ze Solaunek Gaz-

tearen lehiaketa-ra aurkeztutakobideoa

DANTZA

Gaztea Lehiaketako saria

jasotzeak hunkitu egin nauAINHIZE SOLAUN (Murga, 1990) dantzariak II. Gaztea Dantzan lehiake-taren epaimahaiaren saria irabazi du. Amurrioko Antzokiaren 10. urteu-rrenerako grabatutako bideoa aurkeztu zuen Solaunek.

Amurrioko Antzokian grabatu zen Solaunen bideoa / komunika.eus

ERREDAKZIOA I I Aitor Aspuru Saez


12/16


_kirola

Izena: ARKAITZEREOHerria: LaudioKategoria: SeniorAurtengo postuak:

1.Orozko Mugari ,3. EternalRunning ,23. Apuko Igoera, 13. Ultratrail Cainejo, 127. Zegama -AizkorriZenbat urte trailean: 7 urte


Izena: IIGOKARBALHOHerria: LaudioKategoria: SeniorAurtengo pos-tuak: 2. Arlanzo-

ko urtegiko buelta, 4. TrailRae Otaes, 4. Trail hiru gaz-teluak, 4. Arrigorriagako he-rri krossa, 7. Burgos Run -Smurfit Kappa , 8. Trail Sie-rra Santa Eulalia, 10. Garingomendi lasterketa - Beasain,11. Armintza

Zenbat urte trailean: 4 urte

Izena: IAKI ISASIHerria: ArespalditzaKategoria: SeniorAurtengo postuak:13. La cuadra trail

lasterketa, 4, Retes Llante-no trail lasterketa, 13. GorbeiaSuzienZenbat urte trailean: 3 urteBesterik:11 urtez EuskaltelEuskadiko txirrindulari tal-dean.

Izena: JABIOLABARRIAHerria: OrozkoKategoria:BeteranoaAurtengo postuak:

42. Zegama-Aizkorri , 10.Euskal

Herria Mendi Erronka. 5. Mendimaratoia T3TZenbat urte trailean: 10 urteBesterik: Trailean esperientziagehien duen lasterkaria. Euska-diko onenetarikoa; garaipen ga-rrantzitsuak lortu ditu.

Izena:ARITZ RUIZITURRIBARRIAKategoria: Sub23Aurtengo lasterke-

tako postuak:Trail Hiru Gazteluak (5. pos-tua), Serantes igoera (6. pos-tua), Sodupe Trail (8. pos-tua), Arrankudiaga-zolloTrail lasterketa (7. postua),Finaga Extrem (7. postua),Etxebarri Extrem (7. postua)Zenbat urte trailean: 3 urte

AIARAMENDI TALDEKO

KORRIKALARIAK

Izena: PEDRO URKIJOHerria: OkendoKategoria:BeteranoaAurtengo pos-tuak:2. Mugaga-

be Trailean, 6. Burdin Hesian,6. Arrankudiagako Trailean, 7.Arrigorriagako Trailean, 5. Re-tes Llantenoko Trailean, 7. Ba-sauriko Trailean, 8. EtxebarrikoTrailean...Zenbat urte trailean: 5 urte

Izena: JON LOZANOHerria: AmurrioKategoria: SeniorAurtengo postuak:2.postua Basurde trai-la, 3. postua Ubia

Asturias Traila, 3. Mariam Za-picorekin taldeka Aneto Bira, 7.Ultra Ubia - Kopa EspaaZenbat urte trailean: 3 urte

Izena: AXIER ALBIZUAHerria: AmurrioKategoria: BeteranoaAurtengo postuak:3. Arrigorriaga men-di lasterketa, 3. Gas-

teiz mendi lasterketa, 5. La cua-dra trail , 7. Maraton Galarleiz-ko maratoian , 32. Leitzako Ul-tra TrailaZenbat urte trailean: 1998. ur-tetik darama Albizuak trailapraktikatzen.Besterik:Traileko aitzindarieta-

ko bat da

Nola sortu zen Aiaramendi Korri-kalariak taldea?

Hasieran hiru enpresa pribatukerabaki zuten taldea sortzea, nahizeta gaur egun enpresa gehiagokparte hartu nahi duten. Eskualde-

ko enpresak dira, eta batek bakarrikdu kirolarekin zerikusia(1).

Zein da taldearen helburua?Nik uste hainbat helburu ditugu-

la. Batetik eta agian garrantzitsue-na, korrikalarientzako dirua lortzeada. Eskualdean dauden trail taldeekez dute dirurik. Horregatik enpresapribatuek sortu dute taldea, haiekizango baitira dirua jarriko dutenak.Horri esker, korrikalari onenei zer-bait eskaini ahal izango zaie. Horre-la egin ezean, azkenean, onenakbeti kanpoko klub batera doaz,haiek baitira kirolariei gauzakeskaintzen dizkietenak.

Azken finean, gure korri-kalariei eskualdeko klub

batean aritzeko aukeraemateko sortu da tal-de hau.

Bestetik, gaz-teentzakoerreferen-tzia izangoden

talde bat sortzea izan da xedea. Hauda, gazteek ikusteko nagusiok ereprimeran egiten dugula eta nahizeta adinean gorantz joan, kirolaberdin-berdin praktikatu daitekee-la. Klubaren bidez modu profesio-

nalago batean arituko gara, ez hainafizionatu mailan.

Zein da taldearen filosofia?Eskualdeko korrikalariek soilik

osatuko dute taldea, ez da kanpo-ko jenderik onartuko. Eskualde ho-netan badaude korrikalari oso onaketa uste dugu ekonomikoki ondodagoen talde bat egotea beharrez-koa dela, kirolari horiek eskualdeangera daitezen.

Gainera, taldean ez daukagu ino-lako inposiziorik. Hau da, kirola-

ri bakoitzak nahi duen laster-ketetan parte hartu deza-ke. Baldintza bakar batdugu: eskualdeko pro-betan parte hartu behar

dela.

Zer sentitzen duzuhonelako eskualde-ko talde baten par-te izatean?

Oso gusturanago, etxean.Ezer ez izate-tik dena izate-ra alde handiadago. Hau da,nik lehen bani-

tuen babesleak,baina talde handi

baten parte izatetikhorrelako talde batenparte izatera alde han-dia dago.

Zenbat denbora dara-mazu korrika egiten?

Txikitatik daramat ko-rrika egiten. Hasieran at-

letismoa egiten nuen,kros eta pista apur(2)bat, mundu guztiakbezala. 12 urterekinhasi nintzen lehia-tzen eta trailean, al-diz, duela 10 urte.

2010. urtetik au-rrera serio har-

tu nuen.

Asko zoaz kanpora lehiatzera?Bai, bai, askotan. Ni, berez, Astu-

riasekoa naiz, baina urte asko dara-matzat Amurrion bizitzen. Asturia-seko Kopan, Espainiakoan, Portuga-len... Azkenean horrelakoetan par-

te hartuz ezinbestekoa da alde bate-tik bestera ibiltzea. Hemen geratuzgero, agian lasterketa guztiak iraba-ziko dituzu, bai, baina kanpora ate-raz gero publizitate gehiago lortzenduzu (zuretzat edo taldearentzat).Beste maila batean lehiatzen zara;

ez dakit, ezberdina da. Nik uste trai-laren mundua hori dela, alde bate-tik bestera ibiltzea eta apur bat zureburua saltzea.

Bidaia horietan guztietan zeinpostu lortu zenituen?

Asturias eta Galiziako Kopak ira-bazi nituen. Espainiakoan, berriz, 6.postua lortu nuen, Portugalen ereirabazi nuen, Lanetoko Ultra Trai-lean 2.postua lortu dut behin bai-no gehiagotan eta aurten irabaztealortu dut... Urte hauetan guztietanhainbat garaipen lortu ditut.

Zure ustez, zer nolako presentziadute emakumeek trailean?

Zoritxarrez, eskasa da emaku-mezkoen parte-hartzea, nahiz etaegia den gero eta gehiago ari dire-la animatzen. Emakume gutxi gau-de mundu honetan sartuta; oso ki-rol gogorra da eta asko sakrifikatubeharra dago. Berdin dio zer egural-di dagoen; entrenamenduetara ezinduzu hutsik egin. Lehiatzerako or-duan ere mugitu beharra dago, tek-nika asko izan behar duzu (igotzeneta jaisten ikasi); eta umeak baditu-zu ere konplikatuagoa da.

Hiztegi lagungarria

Zerikusia(1), erlazioa, harremana/ Apur(2), pixka

Eskualdeanoso korrikalarionak daude, etaekonomikoki ondodagoen klub bat

beharrezkoa da

TRAIL LASTERKETAK

MARIAM ZAPIKO (Asturias, 1981) Aiaramendi Korrikalariak talde berriko kidea da. Urteak daramatza trailean lehiatzen eta hainbat txapelketagarrantzitsu irabazi ditu. Talde berri hori sortzearen arrazoien inguruan mintzatu da.

Hemengo kirolari onak eskualdeko klub bateanaritu ahal izateko sortu da Aiaramendi taldea


13/16


_kirola

Laudioko Ibar krosaren XXXI.edizioa egingo da aurten. Laudio-ko Atletismo Klubak 1.460 metro-ko zirkuitua prestatuko du horre-tarako.

Kategoria guztiek izango dutelehiatzeko aukera, eta lasterke-ta herrikoia ere egongo da. Ize-na emateko, [email protected] helbidera mezu bat

bidali beharko du federatuta ezdagoen eta korrika egin nahi duenedonork. 5000 metroko laster-keta egin beharko dute parte har-tzaileek.

Laudioko Atletismoko Klube-ko presidentea den Juan JavierMuozen arabera, erritmo aldake-ta ugariz, lokatzez, eta bihurgunezbeteriko ibilbidea prestatu dute.


9:50ean izango da lehen lasterketa eta 13:30ean azkena. / aiaraldea.eus

ATLETISMOA

Abenduaren 20an izango da

Laudioko Ibar Krosa

TAEKWONDOA

Hiru domina lortu dituzteTKD Laudio klubeko hiru

kirolarikTKD Laudio klubeko hiru gaz-

teek dominak lortu zituzten Mi-randa de Ebron larunbatean an-tolatutako Taekwondoko OpenNazional txapelketan: June Iba-rrola, Saioa Casales eta Juan JoseOqueranza. June eta Saioak, ka-dete kategorian, zilarrezko do-mina lortu zuten. Juanjok, ordea,brontzezkoa.

Podiumera igo ziren Luisa Iba-rrola saratxoarra eta Julen Lato-rre amurrioarra aurreko astebu-

ruan Alcobendasen egindako ziklo-kros proban.Ibarrolakgaraipena lortu zuen

eta Julenek, berriz, 2. postua. Bilasterketa baino ez dira falta Es-painiako Kopari amaiera emateko.

Bata Igorren izango da datorrenigandean eta bestea Valentzian,abenduaren 13an.

TENISA

Tenis Txapelketa antolatudute Laudion, abenduaren

12, 13 eta 19an

Tenis Txapelketa antolatu duLaudioko Tenis Klubak abendukolehen hamabostaldirako. Gardea-ko frontoian izango da txapelke-ta. Abenduaren 12an eta 13an au-rre partidak izango dira; 19an, be-rriz, kategoria bakoitzeko finalak.

Azken egun horretan, hain zu-zen,erakustaldi partida bat joka-

tuko da. Fadurako Tenis KlubekoDiego Chavez eta Iigo Santos te-nis jokalariak lehiatuko dira.

Eskualdeko saskibaloian eskasada emakume federatuen presen-tzia, eta jokalarien gurasoak ho-rretaz ohartu dira. Horregat ik, Ur-dua, Laudio eta Amurrioko klu-bei proposamen bat egin diete:neska federatuek taldean jokatuahal izateko, kluben artean ados-tea eta guztien artean taldeak sor-tzea. Hau da, jokatzeko neska nahi-korik ez dituzten kategoria federa-tuak elkartzea eta taldea sortzea.

Hori dela eta, abenduaren 28an

Urduako Jai Alain lagunartekopartida jokatuko du NerbioigoienaNesken Konbinatua deituriko tal-

deak, 19:15ean. Hiru klubetako ju-nior neskek osatzen dute taldea:Urduako lauk, Amurrioko seik etaLaudioko batek.

Gurasoek zera aipatu dute: Ner-bioigoienan talderik ez izateagatiksaskibaloira jolasteari utzi diotenemakumeen zerrenda bat egin dai-teke. Hori dela eta, arazoari kon-ponbide bat eman nahian, propo-samena egin diete klubei. Gura-soak kezkatuta daude, hurrengourteari begira, klubek proposame-

nari kasu egin ezean, hainbat nes-kekin zer gertatu daitekeen ez da-kitelako.


SASKIBALOIA

Nerbioigoiena NeskenKonbinatua sortzeaproposatu dute

ZIKLOKROSA

Luisa Ibarrola eta Julen Latorre

4. postuan Espainiako Kopan

4. postuan daude Ibarrola eta Latorre Espainiako Kopan. /aiaraldea.eus



14/16


_Herriko plaza

282

3

76

8

7

5 3

7

8

5

7

4

7

2

9

25

8

3

4

6

2

42 8

53

7

4

2

8

3

8

72

2

2

85

9

9

56

7

7

59

1

6

7 2

5

7

2 1

2

6

4

3

1

3

_denborapasakGALTZAGORRIAK02.19-03.20Hurrengo egunerako usten di-tuzu erabaki guztiak, ez baitza-ra ausartzen momentuan hartze-ra. Horretara ohituta zaudenez ezdiozu zure buruari aukera berririkematen. Zurengan konfiantza iza-ten ikasi behar duzu, askotan bete-betean asmatuko duzu eta.

LAMIA04.21 - 05.20Iraganean pentsatzenzabiltza beti, iraganak ez dizuaurrerapausorik ematen uzten.

Aurreko harremanetan sufrituizanagatik ez diozu pertsona berrihorri zure bizitzan sartzen usten.Baina erabaki guztiek irakaspenenbat dakartzate beti.

BASANDERE06.21 - 07.20Azkenaldi honetan zure iritzia es-katzen dute askok. Inguruko jen-dearekin erlazioa duten iritziakeman behar izango dituzu. Ez zai-tez euren jokabideen epaile izan,besteak mintzeaz gainera zurekontra joan baitaiteke azkenean.Zaindu esaten duzun hori.

JENTILAK08.22 - 09.22Zaindu ezazu komunikatzeko erabi-litako tresnak. Hitzak zaindu behardira, aldez aurretik esan nahi duzu-

na argi jakinda hitz egokiak erabil-tzen ikasi behar duzu. Idatzitakoa-rekin ere kontuz ibili, whatsappetikesaten duguna testuingurutik ate-ra daiteke maiz.

MARI10.23 - 11.22Hotza hasi denez etxetik ateratzeagehiago kostatzen zaizu. Baina ho-tzak ere abantailak ditu, ezta? Jen-dea tabernetan sartzen da, heze-tasun eta gaztaina usaina dago ka-letik, kafesne eta txokolateak go-zoago daude onurak ere baditu!

SUGAAR12.20 - 01.19Indartsu eta gogotsu zabiltza az-kenaldian, momentu honetan da-ramazun bizitza bikaina dela di-rudi. Hala ere, kontuz: bizitzeko

behar baino gehiago erabiltzenbaduzu aurrerantzean ordaindu-ko duzu eta.

TARTALO01.20 - 02.18Seme-alaben jarrerek askotanmintzen gaituzte. Ez itzazu berehitzak gaizki hartu, ez baitu esa-ten duena sinisten. Pozoi mo-duan sentimenduak zikindu etamintzen dituzte hitzek. Ez onar-tu zuretzat onartezina dena,hori argi utzi iezaiozu.

HERENSUGE03.21-04.20Oporretan zoazela etxekoakbakarrik ustearen beldur zara?Tira, nagusitxoak dira euren

buruak zaindu eta mantentzeko.Aurrerantzean euren kabuzmugitu beharko dira, ez diezumesederik egiten dena egitenbadiezu.

BASAJAUN05.21 - 06.20Hiruhilabeteko honen bukaeraheldu eta berria hasi denezesfortzu minimoak egitendituzu klasean. Egia daazkenengo azterketetarakoasko ikasi duzula, bainapartzialek ere geroko lanaarinduko dizute.

GAUEKOAK07.21 - 08.21Jendea zirikatzea gustuko duzu,zergatik ote? Bizitzak aspertual zaitu? Galdera hori egin

beharko zenioke zure buruari.Izan ere, poz-pozik bizi denaez da besteen zoritxarraz etatristuraz elikatzen garrantzitsueta zoriontsu sentitzeko.

AKERBELTZ09.23 - 10.22Gabonetarako beherapenakhasi direla estu zabiltza?Ingurukoei nahi beste opariegiteko dirurik ez daukazulabadakizu. Maite zaituztenek horiere badakite. Ez da diru askobehar opari politak egiteko.

ZIRIPOT11.23 - 12.20LankideeI zure kexak helaraziondoren berdin jarraitzen dute,zure hitzek ez dute eraginik izaneuren jarreran. Badakite helbu-

ruak lortuko dituzuela zure la-nari esker eta zu beti isildu egi-ten zara.

_horoskopoa

SOLUZIOAKSudoku, hitz-gurutzatueta hitz gezidunensoluzioak web-guneanikusgai:http://www.aiaraldea.eus/users/denborapasak

ZAILA OSO ZAILA

_agurrak Bidali zure zorion agurra [email protected] helbidera abenduaren 11a baino lehen

NayelZorionak polita! Mai-

te zaitugunok zure egunairistea desiratzen gaude.Pozik bizi!

Zure familia

IkerZorionak Iker!!!! Oso ondo

pasa ezazu zure egunean etaopari asko jaso, merezi duzu-la eta!

Zure lehengusina Uxue

IrunetxuZorionak gure klase-

ko irri-txinpartari! 15 urteez dira egunero betetzen!Asko disfrutatu!!

Ander F, Mikel eta Ander R

AioraGurean bada artista

bat... Milaka kilo zorionetxeko margolari onena-rentzat!

Etxekoak

AlonZorionak Alon! Geroz eta

zaharrago orduan eta itsusia-go zaude! Zure lagun katxon-do pizzajaleen partez!

Lagunak

EztizenZorionak Eztizen!!! Zorionak

zure urtebetetzea izateagatiketa baita zure graduazioaga-tik ere!!

Josu

OSO ERRAZA ERRAZA

9

915

8 47 4 9

86

7 1 4 87 2 9

45 2 7 6

8 1

7

4 27 8 6 48 9

39 5

55 6

9

549 7

7 911 3 5 2 8

8 6 1

1 32 51

46 1

6 2 99

19

6


15/16


_irakurlearen txokoa

20:30 LAUDIOKONTZERTUAIsasaIratxoTaberna

20:30 URDUAEUSKARAREN EGUNAPoteo girotuaForu plaza

21:00 LAUDIOGURE HITZAKMikel Laboari omenaldia:Igor Arzuaga, GaraziAbrisketa,Luis Vil...Gaztetxea

22:00 URDUABERTSO AFARIAOihanaBartra eta IzarMendigurenGaztetxea (8)

22:00 LAUDIOKONTZERTUA

La vecina del sextoDrumgorri Aretoa

12.05LARUNBATA15:40 AMURRIOAUTOBUSADurangoko AzokaraTelefonica

17:00 LAUDIOSORGIN ZAPATUAKKartoizko autoa egitekotailerraLudoteka

22:00 LAUDIOBAKARRIZKETAMiguel Martn eta geroDJ Rubaren emanaldiaSorginTaberna

12.06IGANDEA12:00 SARATXOJAIAKMeza eta kontzertuaEliza

20:00 AMURRIOKONTZERTUAKLos Gatos BizcosBordatxo

12.07ASTELEHENA

12.08ASTEARTEA11:00 AMURRIOINAUGURAZIOA4Ibilbide Osasungarriakinauguratuko dituzteAbiaga kalea

12.10OSTEGUNA10:00 LAUDIOTOPAKETAKAiaraldekoadinekoenXVI. topaketakAldai plaza

_agenda

_ezin galdu

12.03OSTEGUNA09:00 AMURRIOEUSKARAREN EGUNAIkastetxeak

09:45 AMURRIOIRAKURRALDIATestuak eta musikauztartuko dituzteHerriko plaza

10:00 OKONDOEUSKARAREN EGUNAIpuin kontalaria, jolasa...Eskola

10:00 ARTZINIEGAEUSKARAREN EGUNAIpuinak, jolasak...Arteko Gure Ama

Ikastetxea10:15 AMURRIOIPUIN KONTALARIAEuskal mitologia, EnekoHaritzaLiburutegia

11:00 AMURRIOSOLASALDIA EUSKARAZMikel Urrutikoetxea,Patri Pinedo, Iaki Isasi...Amurrio Antzokia

16:00 LAUDIOIKASTAROAMarketing planaGarapen Agentzia

17:00 AMURRIOTAILERRAKAspaltzaren eskutikHerriko plaza

17:00 URDUA

EUSKARAREN EGUNATxokolateaForu plaza

17:00 AMURRIOPILOTA EUSKARAZMikel UrrutikoetxearekinentrenamenduaPilotakelua

17:30 URDUAIKUSKIZUN MUSIKALARock&KidsHerriko plaza

18:00 AMURRIOTXOKOLATEAFrontoi Taberna

17:00 OKONDOEUSKAL ABESTIAKKaraokea guraso etaumeentzatKultur Etxea

18:30 URDUAEUSKARAREN EGUNAAdierazpen instituzionalaeta bertso saioaForu plaza

18:30 AMURRIOEKITALDIA EUSKARAZEuskarak 365 egun:Kandelen argipeanHerriko plaza

19:00 AMURRIOKANTU KALEJIRAFita Fik taldearen eskutikHerriko tabernak

19:00 OKONDOBALORAZIO BILERAIrabien eta SanBartolomeko JaiakKultur Etxea

12.04OSTIRALA17:30 URDUAEUSKARAREN EGUNABuru handiakForu Plaza

18:30 LUIAONDOEUSKARAREN EGUNAFelix Mugurutza eta AsierRubio, txokolatea, musika...Gizarte Etxea

18:30 URDUAEUSKARAREN EGUNA

Paula Kasaresen hitzaldiaAlondegia

18:30 SARATXOJAIAKMus TxapelketaEtnografa Museoa (20)

19:00 ARTZINIEGAEUSKARAREN EGUNAKZergatik ez? tailerraEtnografia Museoa19:30 ARESPALDITZABAKARRIZKETAEuskaldun gazte batenistorioak, Iaki CarreteroUdaletxea

MIKEL URRUTIKOETXEAREKIN ENTRENAMENDUA: Nazioarteko

euskararen eguna dela eta gaur Mikel Urrutikoetxea pilotaria Amurrionegongo da: goizean Amurrio Antzokian egingo den solasaldian partehartuko du eta arratsaldean entrenamendua eskainiko du.

DURANGOKO AZOKA: Eskualdeko zenbait udalek autobusa eskainiko

dute Durangora joateko abenduaren 5ean. Amurriotik 15:40anabiatuko da eta Laudiotik 16:00etan. Itzultzeko bi aukera egongo dira;20:30ean edo 02:30ean. 7 euro balioko du bidaiak.

SARATXOKO

JAIAK

12.07ASTELEHENA14:30 Herri bazkaria16:30 Erromeria Aketzaand Companyren eskutik,herri kirolak, jokoakkoreografia20:00 Suziriak

12.03 OSTEGUNA

AMAMA LAUDIOKOLANBIDE HEZIKETAIKASTETXEA 19:30ean (3)

12.05 LARUNBATA

EL CAPITAL HUMANOLAUDIOKO LANBIDEHEZIKETA IKASTETXEA17:30ean eta 20:00etan(3 )

12.06 IGANDEA

DEL REVS OROZKOKODONIBANE ARETOA16:30ean (3 )

DRAGON BALL Z, LARESURRECCIN DE FAMURRIO ANTZOKIA17:30ean (3,60 )

UN OTOO SIN BERLINOROZKOKO DONIBANEARETOA 19:00etan (4 )

EL BECARIO AMURRIOANTZOKIA 19:30ean(4,80 )

12.07 ASTELEHENA

EL BECARIO AMURRIOANTZOKIA 20:00etan(3,60 )

12.08 ASTEARTEA

DRAGON BALL Z, LARESURRECCIN DE FAMURRIO ANTZOKIA17:30ean (3,60 )

EL BECARIO AMURRIOANTZOKIA 19:30ean(4,80 )

12.12 LARUNBATA

EL HIJO DEL OTROLAUDIOKO LANBIDEHEZIKETA IKASTETXEA17:30ean eta 20:00etan(3 )

ZINEMA

EUSKARAZ BIZI

NAHI DUT JAIA

12.04OSTIRALAOrozkoko Zubiaur plaza17:30 Umeentzakotailerrak19:00 Zuztarluze Lehiaketaeta gero Eskuetankoreografia

20:30 Txokolatea21:00 Erromeria: Trikizio


16/16


Arrano batekin ehizatzenduzu, arranopola! Nola lortu ze-nuen hegaztia?

Txikitan Orozkon pertsona batikusi nuen arrano bat zuena, etaorduz geroztik nik ere bat nahiizan dut. Egun batean, duela biurte, fami-lia baten

etxean

egon nintzen eta horrelako arra-no bat ikusi nuen, eta aitari esannion bat nahi nuela. Aitak esanzidan posiblea zela bat lortzea.Arranoa zuen pertsona horrekinhitz egin genuen eta merke sal-duko zigula esan zuenez, erosiegin genuen. Erosi nuenean urtebat eta erdi zeukan. Orain hiru

urte eta erdi ditu.Erosi zenuenean jaramonik

egiten al zien zure aginduei?Ez. Arranoa saldu zidanpertsonak erakuskete-

tarako baino ez zuenerabiltzen. Nik

arranoarekinehizatzea-ri ekin nion.Ehiza-es-parru ba-tera joatennaiz arra-noarekineta bestelagun ba-tekin. Oso

ondo pasatzen dutbertan. Baina hasie-ran arranoak ez zidan

jaramonik egiten. Eskua altxa-tuta ere ez zen gerturatzen. Bai-na badut lagun bat Santanderrenlagundu egin didana arranoariirakasten. Berarekin ikasi dut.

Arranoaren pisua kontrola-tzea ere garrantzitsua da, ez?

Bai. Lodi badago hegan egi-

ten du, baina gerturatzeko esa-ten badiozu ez dizu jaramonikegiten. Kasu horretan txita gu-txiago ematen dizkiot, pisua gal-du dezan. Baina kontu handizegin behar da hori, pisua bat-ba-tean jaistea oso txarra baita be-rarentzat.

Eta etxean pozik daude arra-noarekin?

Hasieran amak esaten zidan eanola izango nuen arrano bat, osoarraroa zela. Niri txikitatik gusta-tu izan zaizkit animaliak, eta amaazkenean moldatu egin da. Ikas-gai guztiak gainditzen baditutbeste hegazti bat oparituko di-date: belatz arrunt bat. Arranoabaino apur bat txikiagoa da. He-galdi altuko falkoneria praktika-

tzeko nahi dut. Nire ametsa be-latz handi bat izatea da.

Eta auzokideek zer diote?Zer polita! Nolatan duzu arra-

no bat? galdetzen didate. Gus-tatzen zaidalako dudala erantzu-ten diet nik. Kaletik noanean jen-dea begira geratzen da, baina

beste batzuk ohitu egin dira da-goeneko.

Denbora asko kentzen dizuarranoa zaintzeak?

Egunean behin jaten du. Txi-ta txikien haragia jaten du, untxiaeta arratoiak. Untxiak, erbiak,usoak eta eperrak ehizatzen ditu.

Egunean ordu bat edo bi ego-ten naiz berarekin entrenatzen.Denbora hori hegan pasatzendu arranoak, leku zabal batean,etxe eta autorik gabeko toki ba-tean (bestela beti nire atzetik joa-ten delako).

BIDEOA: Borja Tre-mio Solatxiri elka-rrizketa

_kontra

AndreaUlloaKAZETARITZA IKASLEA

_Leihotik

Lurrikarak

L

urrikara hitza lurzo-

ruak egiten dituen mu-gimendu sismikoei eta

mugimendu horiek di-

tuzten eraginei mugatu da

beti. Baina, zergatik ez diogu

hitz horri zentzua aldatzen?

Nire ustez lurrikarak senti

ditzakegu gure bizitzako hain-

bat egoeratan. Maitemintzen

garenean, adibidez, itzelezko

lurrikara sortzen da gure bar-

nean eta maitasun mugimen-

du horrek eragin handia dau-

ka gure bizitzarekiko ikuspun-

tuan, dena kolorez ikusiko ba-

genu bezala.

Haserreak ere lurrikara batsor dezake. Buruan dauzka-

gun sentimendu, pentsamen-

du edota kezkak ukitzen dizki-

gutenean gure umorea guz-

tiz mugitzen da, barne-lurrika-

ra sortuz. Azkenengo lurrikara

eta nire ustez gogorrena, gure

euskarri garrantzitsuena al-

damenetik urruntzen digute-

nean, mugimendu horrek tris-

turaz betetzen dizkigu burua

eta bihotza.

Beraz, lurrikarak usteka-

bean gertatzen diren mugi-

mendu bortitzak eta gure

barnean eragin handia dute-nak dira niretzat.

Txed

Borja Tremio Solatxi

Arranoa lodi badago hegan egiten du, baina ezdizu jaramonik egitenBORJA TREMIO SOLATXIk (Orozko, 2000) azio bitxi bat du: falkoneria. Etxean duen arranoarekin ehiza-esparrubatera joaten da, untxi, erbi edota eperrak ehizatzera.

ERREDAKZIOA I I Aitor Aspuru Saez

aiaraldea egunkaria 42. zenbakia

Documents