akılcı antibiyotik kullanımı

58

Upload: akdeniz-university-school-of-medicine

Post on 31-Jul-2015

108 views

Category:

Health & Medicine


7 download

TRANSCRIPT

Page 1: Akılcı antibiyotik kullanımı
Page 2: Akılcı antibiyotik kullanımı

Akılcı Antibiyotik KullanımıAkılcı Antibiyotik Kullanımı

Prof. Dr. Ata Nevzat YalçınProf. Dr. Ata Nevzat Yalçın

Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hast. Ve Klinik Mikr. ADİnfeksiyon Hast. Ve Klinik Mikr. AD

Page 3: Akılcı antibiyotik kullanımı
Page 4: Akılcı antibiyotik kullanımı

AntibiyotiklerAntibiyotikler

Reçetelerin % 3-25’iniReçetelerin % 3-25’ini Ülke ilaç harcamalarının % 6-21’iniÜlke ilaç harcamalarının % 6-21’ini Hastane harcamalarının yaklaşık Hastane harcamalarının yaklaşık

% 50’sini oluşturmaktadır.% 50’sini oluşturmaktadır.

Davey PG, et al. Davey PG, et al. PharmacoeconomicsPharmacoeconomics 1992;1 (6): 409-37 1992;1 (6): 409-37

Page 5: Akılcı antibiyotik kullanımı

DünyaDünya

İlaç tutarı…. İlaç tutarı…. ~~ 450 Milyar dolar 450 Milyar dolar Antibiyotikler…. Antibiyotikler…. ~~ 45 Milyar Dolar 45 Milyar Dolar

Antibakteriyeller….. % 62Antibakteriyeller….. % 62

Page 6: Akılcı antibiyotik kullanımı

IMS-TürkiyeIMS-Türkiye

Şubat, 2004Şubat, 2004

İlk 100 ilaç toplam tutarı :İlk 100 ilaç toplam tutarı :

~~ 310 965 100 310 965 100 $$

İlk 100 ilaç içerisinde antibiyotiklerin toplam İlk 100 ilaç içerisinde antibiyotiklerin toplam tutarı: tutarı:

~~ 30 852 300 30 852 300 $$

Page 7: Akılcı antibiyotik kullanımı

Reçetesiz antibiyotik kullanımıReçetesiz antibiyotik kullanımı

Morgan DJ, et al. Lancet Infect Dis. 2011; 11: 692-701

Page 8: Akılcı antibiyotik kullanımı

Huttner A, et al. Antimicrobial Resistance & Inf Control 2013; 2:31

Hastane DışıHastane Dışı Antibiyotik KullanımıAntibiyotik Kullanımı

Page 9: Akılcı antibiyotik kullanımı

Avrupa Birliği’nde Hastane Dışı Avrupa Birliği’nde Hastane Dışı Antibiyotik Kullanımı – Antibiyotik Kullanımı – 1997 (DDD)1997 (DDD)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Fransa İspanya Portekiz İsveç Danimarka Hollanda

Cars O, et al. Lancet 2001; 357: 1851-3

Page 10: Akılcı antibiyotik kullanımı

Avrupa Birliği’nde Hastane Dışı Avrupa Birliği’nde Hastane Dışı Antibiyotik Kullanımı – Antibiyotik Kullanımı –

1997-2002 (DDD)1997-2002 (DDD)

Goossens H, et al. Lancet 2006; 365: 579-87

Page 11: Akılcı antibiyotik kullanımı

Avrupa Birliği’nde Antibiyotik Avrupa Birliği’nde Antibiyotik Kullanımı – Kullanımı – 2008 (DDD)2008 (DDD)

ECDC-ESAC-2008 Data

Page 12: Akılcı antibiyotik kullanımı

Avrupa Birliği’nde Antibiyotik Avrupa Birliği’nde Antibiyotik Kullanımı – Kullanımı – 2009 (DDD)2009 (DDD)

Page 13: Akılcı antibiyotik kullanımı

Avrupa Birliği’nde Hastane İçi Avrupa Birliği’nde Hastane İçi Antibiyotik Kullanımı – Antibiyotik Kullanımı –

1997-2002 (DDD)1997-2002 (DDD)

Stichele RV et al. JAC 2006;58: 159-67

Page 14: Akılcı antibiyotik kullanımı

Hastane Dışı Antibiyotik Hastane Dışı Antibiyotik Kullanımı (2001)Kullanımı (2001)

Reçetelerde antibiyotik oranıReçetelerde antibiyotik oranı → % 16→ % 16 Antibiyotik maliyetiAntibiyotik maliyeti → % 30→ % 30 Antibiyotikler :Antibiyotikler :

PenisilinlerPenisilinler % 49% 49SefalosporinlerSefalosporinler % 17% 17MakrolidlerMakrolidler % 9% 9AminoglikozidlerAminoglikozidler % 7% 7DiğerleriDiğerleri % 18% 18

Karatas H, Yalcin AN, et al. Karatas H, Yalcin AN, et al. Infez MedInfez Med 2004; 12(2): 132-5 2004; 12(2): 132-5

Page 15: Akılcı antibiyotik kullanımı

Hastanede Antibiyotik KullanımıHastanede Antibiyotik Kullanımı

Ankara Numune Hastanesi YBÜ, 2002Ankara Numune Hastanesi YBÜ, 2002 Reçetelerde antibiyotik oranıReçetelerde antibiyotik oranı → % → %

60.660.6 Uygunsuz antibiyotik kullanımı→ % 47.3Uygunsuz antibiyotik kullanımı→ % 47.3 Antibiyotikler :Antibiyotikler :

SefalosporinlerSefalosporinler % 31.3% 31.3AminoglikozidlerAminoglikozidler % 12.1% 12.1KarbapenemlerKarbapenemler % 10.7% 10.7DiğerleriDiğerleri % 45.9% 45.9

Erbay A, et al. Erbay A, et al. J Hosp InfectJ Hosp Infect 2005; 59 (1): 53-61 2005; 59 (1): 53-61

Page 16: Akılcı antibiyotik kullanımı

Hastanede Antibiyotik kullanımıHastanede Antibiyotik kullanımı Akdeniz ÜTF- (6 Erişkin YBÜ) (DDD)Akdeniz ÜTF- (6 Erişkin YBÜ) (DDD)

20072007 20082008 INICC (%)INICC (%)

AmpisilinAmpisilin 308308 418418 75-max(487)75-max(487)

1.Kuşak Sef.1.Kuşak Sef. 190190 239239 75-max (478)75-max (478)

3.Kuşak Sef.3.Kuşak Sef. 101101 205205 50-7550-75

Antipseudomonal Antipseudomonal PenisilinlerPenisilinler

7676 9595 50-7550-75

KarbapenemlerKarbapenemler 7070 181181 75-max (263)75-max (263)

TMP/SMZTMP/SMZ 2626 3030 75-max75-max

KinolonlarKinolonlar 1313 2222 << 25 25

GlikopeptidlerGlikopeptidler 9393 124124 50-7550-75

Saba R, İnan D, Turhan Ö, Yalçın AN, et al. Turk J Med Sci 2011;41:701-10

Page 17: Akılcı antibiyotik kullanımı

Antibiyotik Tedavisinde BaşarıAntibiyotik Tedavisinde Başarı

Mikroorganizmanın yok edilmesi, Mikroorganizmanın yok edilmesi, komplikasyonların önlenmesikomplikasyonların önlenmesi

Semptomların yok edilmesiSemptomların yok edilmesi Nükslerin engellenmesiNükslerin engellenmesi Antibiyotiğe bağlı yan etkilerin Antibiyotiğe bağlı yan etkilerin

olmaması yada minimale indirilmesiolmaması yada minimale indirilmesi Maliyetin düşük tutulmasıMaliyetin düşük tutulması

Page 18: Akılcı antibiyotik kullanımı

Akılcı antibiyotik kullanımı

Uygun endikasyon → İnfeksiyon Uygun antibiyotik → Spektrum Uygun zaman → İnfeksiyonun

şiddeti Uygun konsantrasyon → Farmakokinetik Uygun doz - yol → Farmakodinamik Uygun maliyet → Farmakoekonomi

Page 19: Akılcı antibiyotik kullanımı

Antibiyotik tedavisinin Antibiyotik tedavisinin sonuçlarının ölçümüsonuçlarının ölçümü

Bakteriyolojik (etkinlik, direnç)Bakteriyolojik (etkinlik, direnç) Klinik (etkinlik, güvenlik)Klinik (etkinlik, güvenlik) Sosyal (yaşam kalitesi, cihazlar)Sosyal (yaşam kalitesi, cihazlar) Ekonomik (maliyet-etkinlik, Ekonomik (maliyet-etkinlik,

maliyet-minimizasyon)maliyet-minimizasyon)

Page 20: Akılcı antibiyotik kullanımı

Antibiyotik kullanımının Temel Antibiyotik kullanımının Temel İlkeleriİlkeleri

1.1. Antibiyotik kullanımının gerekçelerinin Antibiyotik kullanımının gerekçelerinin saptanmasısaptanması

2.2. İnfeksiyon etkeni olabilecek patojen ile ilgili İnfeksiyon etkeni olabilecek patojen ile ilgili bilginin bulunmasıbilginin bulunması

3.3. Seçilecek antibiyotik ile ilgili yeterli bilginin Seçilecek antibiyotik ile ilgili yeterli bilginin bulunmasıbulunması

4.4. Tedavi yeterliliğinin yada başarısının Tedavi yeterliliğinin yada başarısının izlenmesiizlenmesi

5.5. Başarısız sonuç alındığında nedenlerinin Başarısız sonuç alındığında nedenlerinin değerlendirilmesideğerlendirilmesi

Page 21: Akılcı antibiyotik kullanımı

1. Antibiyotik kullanımının 1. Antibiyotik kullanımının gerekçelerinin saptanmasıgerekçelerinin saptanması

Antibiyotik ile tedavi edilebilecek Antibiyotik ile tedavi edilebilecek kanıtlanmış bir infeksiyon kanıtlanmış bir infeksiyon hastalığının varlığıhastalığının varlığı

Ampirik antibiyotik kullanımıAmpirik antibiyotik kullanımı Profilaktik antibiyotik kullanımıProfilaktik antibiyotik kullanımı

Page 22: Akılcı antibiyotik kullanımı

A. Antibiyotikle kanıtlanmış A. Antibiyotikle kanıtlanmış infeksiyon hastalığının tedavisiinfeksiyon hastalığının tedavisi

Öykü, yaş, diğer hastalıklarÖykü, yaş, diğer hastalıklar Hastalığın hızı (akut,kronik)Hastalığın hızı (akut,kronik) Seyahat öyküsüSeyahat öyküsü Fizik bakıFizik bakı LaboratuarLaboratuar

Tam kan sayımı, periferik yaymaTam kan sayımı, periferik yayma

Gram boyama, kültürler, seroloji, PCRGram boyama, kültürler, seroloji, PCR

RadyolojiRadyoloji

Page 23: Akılcı antibiyotik kullanımı

B. Ampirik Antibiyotik tedavisiB. Ampirik Antibiyotik tedavisi

EndikasyonEndikasyon LokalizasyonLokalizasyon MikroorganizmaMikroorganizma Mikroorganizmanın duyarlılık paterniMikroorganizmanın duyarlılık paterni Antibiyotiğin farmakolojik özellikleriAntibiyotiğin farmakolojik özellikleri Hastanın özellikleri (yaş, alerji, malignite, Hastanın özellikleri (yaş, alerji, malignite,

diabetes mellitus, immunite, altta yatan diabetes mellitus, immunite, altta yatan hastalıklar, gebelik)hastalıklar, gebelik)

Page 24: Akılcı antibiyotik kullanımı

C. Profilaktik Antibiyotik C. Profilaktik Antibiyotik kullanımıkullanımı

EndikasyonEndikasyon MikroorganizmaMikroorganizma Hastanın özellikleriHastanın özellikleri Antibiyotiğin farmakolojik özellikleriAntibiyotiğin farmakolojik özellikleri

Page 25: Akılcı antibiyotik kullanımı

2. İnfeksiyon etkeni olabilecek 2. İnfeksiyon etkeni olabilecek mikroorganizma ile ilgili bilgilermikroorganizma ile ilgili bilgiler

Olası mikroorganizma (toplum Olası mikroorganizma (toplum kökenli, hastane kökenli, vb)kökenli, hastane kökenli, vb)

Konakçı özellikleri (kaynak, Konakçı özellikleri (kaynak, lokalizasyon)lokalizasyon)

Mikroorganizmanın antibiyotik Mikroorganizmanın antibiyotik duyarlılık paterniduyarlılık paterni (hastane içi yada (hastane içi yada dışı...)dışı...)

Page 26: Akılcı antibiyotik kullanımı

3. Seçilecek antibiyotikle ilgili 3. Seçilecek antibiyotikle ilgili yeterli bilgilerin varlığıyeterli bilgilerin varlığı

Uygulama yoluUygulama yolu Uygulama dozu ve aralığıUygulama dozu ve aralığı Antibiyotiğin farmakokinetiği, Antibiyotiğin farmakokinetiği,

farmakodinamiği ve farmakoekonomisifarmakodinamiği ve farmakoekonomisi Diğer ilaçlarla etkileşimDiğer ilaçlarla etkileşim Yan etkilerYan etkiler Tedavi sırasında direnç gelişimiTedavi sırasında direnç gelişimi

Page 27: Akılcı antibiyotik kullanımı

Farmakokinetik/Farmakodinamik Farmakokinetik/Farmakodinamik İndekslerİndeksler

ZamanZaman- Konsantrasyon /Konsantrasyon- - Konsantrasyon /Konsantrasyon- EtkiEtki

Zaman - EtkiZaman - Etki AUC / MICAUC / MIC AUICAUIC Cmaks / MICCmaks / MIC T>MICT>MIC

Page 28: Akılcı antibiyotik kullanımı

AUC ve MIC arasındaki ilişkiCCmamaksks ( (pikpik))

MIC üzerindeki süre (t >MIC)

Yarılanma ömrüYarılanma ömrü

Süre (saat)Süre (saat)

PPlala

zz ma

ma

kons

antr

asyo

nuko

nsan

tras

yonu

AUC24

CCminmin ( (tabantaban))

AUC 24 /MIC=AUC24

MIC

MIC

0 12 24

Page 29: Akılcı antibiyotik kullanımı

Zamana bağlı Antibiyotikler Zamana bağlı Antibiyotikler (t (t >>MIC)MIC)

PenisilinlerPenisilinler SefalosporinlerSefalosporinler KarbapenemlerKarbapenemler MonobaktamMonobaktam MakrolidlerMakrolidler KlindamisinKlindamisin OksazolidinonlarOksazolidinonlar

Page 30: Akılcı antibiyotik kullanımı

Konsantrasyona bağlı Konsantrasyona bağlı Antibiyotikler Antibiyotikler

(t(tmaksmaks >>MIC, AUC/MIC)MIC, AUC/MIC)

AminoglikozidlerAminoglikozidler FlorokinolonlarFlorokinolonlar AzitromisinAzitromisin TetrasiklinlerTetrasiklinler VankomisinVankomisin KetolidlerKetolidler StreptograminlerStreptograminler

Page 31: Akılcı antibiyotik kullanımı

Böbrek yetmezliğinde Böbrek yetmezliğinde kullanılamayacak antibiyotiklerkullanılamayacak antibiyotikler

SulfonamidlerSulfonamidler Tetrasiklinler Tetrasiklinler

(Doksisiklin, minosiklin hariç)(Doksisiklin, minosiklin hariç) PASPAS

Page 32: Akılcı antibiyotik kullanımı

Karaciğer yetmezliğinde Karaciğer yetmezliğinde kullanılamayacak antibiyotiklerkullanılamayacak antibiyotikler

EritromisinEritromisin AzitromisinAzitromisin DiritromisinDiritromisin KloramfenikolKloramfenikol LinkomisinLinkomisin KlindamisinKlindamisin

Page 33: Akılcı antibiyotik kullanımı

Gebelikte kullanılamayacak Gebelikte kullanılamayacak antibiyotiklerantibiyotikler

TetrasiklinlerTetrasiklinler KinolonlarKinolonlar AminoglikozidlerAminoglikozidler RifampisinRifampisin TrimetoprimTrimetoprim

Page 34: Akılcı antibiyotik kullanımı

Yenidoğan döneminde Yenidoğan döneminde kullanılamayacak antibiyotiklerkullanılamayacak antibiyotikler

TetrasiklinlerTetrasiklinler KinolonlarKinolonlar KloramfenikolKloramfenikol Trimetoprim-sulfometaksazolTrimetoprim-sulfometaksazol

Page 35: Akılcı antibiyotik kullanımı

4.Tedavinin yeterliliğinin yada 4.Tedavinin yeterliliğinin yada başarısının izlenmesibaşarısının izlenmesi

Ateş, beyaz kürenin düşmesi, pozitif Ateş, beyaz kürenin düşmesi, pozitif kültürlerin negatif hale gelmesikültürlerin negatif hale gelmesi

Serum antibiyotik konsantrasyonlarıSerum antibiyotik konsantrasyonları Serum bakterisidal aktivitesiSerum bakterisidal aktivitesi

Page 36: Akılcı antibiyotik kullanımı

5. Başarısızlıkta nedenlerin 5. Başarısızlıkta nedenlerin değerlendirilmesideğerlendirilmesi

Farmakolojik özellikler (uygun veriliş yolu, Farmakolojik özellikler (uygun veriliş yolu, dozu…..)dozu…..)

Konakçı özellikleri (altta yatan hastalıklar…)Konakçı özellikleri (altta yatan hastalıklar…) İlacın yan etkileriİlacın yan etkileri İlaç ateşiİlaç ateşi Tanımlanmış bir cerrahi infeksiyonun varlığıTanımlanmış bir cerrahi infeksiyonun varlığı Antibiyotiğe direnç gelişimiAntibiyotiğe direnç gelişimi Dirençli bir mikroorganizma ile Dirençli bir mikroorganizma ile

super-infeksiyon gelişimisuper-infeksiyon gelişimi

Page 37: Akılcı antibiyotik kullanımı

Antibiyotik tedavisinde Antibiyotik tedavisinde başarısızlık nedenleribaşarısızlık nedenleri

Yanlış tanıYanlış tanı Yanlış antibiyotik seçimiYanlış antibiyotik seçimi Uygunsuz uygulama yolu ve dozajUygunsuz uygulama yolu ve dozaj Yetersiz doku penetrasyonuYetersiz doku penetrasyonu Abse, yabancı cisim varlığıAbse, yabancı cisim varlığı İlaç etkileşimi, antagonistik etkiİlaç etkileşimi, antagonistik etki Sık rastlanmayan etkenlerle inf. Sık rastlanmayan etkenlerle inf. Tedavi sırasında direnç gelişimi…Tedavi sırasında direnç gelişimi…

Page 38: Akılcı antibiyotik kullanımı

Farmakoekonomik Analiz Farmakoekonomik Analiz YöntemleriYöntemleri

Maliyet-faydaMaliyet-fayda Maliyet-etkinlikMaliyet-etkinlik Maliyet-yararlılıkMaliyet-yararlılık Maliyet-minimizasyonMaliyet-minimizasyon

Page 39: Akılcı antibiyotik kullanımı

Farmakoekonomik Analiz (1)Farmakoekonomik Analiz (1)

Maliyet-fayda :Maliyet-fayda :

Maliyetler ve sonuçları eşzamanlı olarak bir para Maliyetler ve sonuçları eşzamanlı olarak bir para birimi çerçevesinde ölçülür.birimi çerçevesinde ölçülür.

Maliyet-etkinlik :Maliyet-etkinlik :

Maliyetler ve sonuçları eşzamanlı olarak, etkinlik Maliyetler ve sonuçları eşzamanlı olarak, etkinlik bakımından seçilmiş bir hedef ve maliyet de bakımından seçilmiş bir hedef ve maliyet de parasal olarak ölçülür.parasal olarak ölçülür.

Page 40: Akılcı antibiyotik kullanımı

Farmakoekonomik Analiz (2)Farmakoekonomik Analiz (2)

Maliyet-yararlanımMaliyet-yararlanım:: Sonuçlar yaşam kalitesi, ödeme Sonuçlar yaşam kalitesi, ödeme gönüllülüğü veya bir uygulamanın (tıbbi gönüllülüğü veya bir uygulamanın (tıbbi ve/veya farmasötik) diğeri yerine tercih ve/veya farmasötik) diğeri yerine tercih edilmesi bağlamında ölçülür.edilmesi bağlamında ölçülür.

Maliyet-minimizasyon :Maliyet-minimizasyon : Maliyetler iki veya daha fazla uygulamanın Maliyetler iki veya daha fazla uygulamanın (tıbbi ve/veya farmasötik) harcama çıktıları ve (tıbbi ve/veya farmasötik) harcama çıktıları ve sonuçları bakımından eşdeğer düşünülmesi sonuçları bakımından eşdeğer düşünülmesi veya gösterilmesini analiz eder ve karşılaştırır.veya gösterilmesini analiz eder ve karşılaştırır.

Page 41: Akılcı antibiyotik kullanımı

Maliyet-etkinlik:Maliyet-etkinlik:

A antibiyotikA antibiyotik B antibiyotikB antibiyotik

MaliyetMaliyet 1 1 $$ 10 10 $$

EtkinlikEtkinlik % 90% 90 % 96% 96

Page 42: Akılcı antibiyotik kullanımı

Maliyet-etkinlik:Maliyet-etkinlik:

B antibiyotik maliyeti-A antib. maliyetiB antibiyotik maliyeti-A antib. maliyeti B antibiyotik etkisi-A antib. etkisiB antibiyotik etkisi-A antib. etkisi

10 Dolar-1 Dolar10 Dolar-1 Dolar == 150 Dolar 150 Dolar 0.96-0.900.96-0.90 Sonuç: Sonuç: A antibiyotiği yerine B antibiyotiğini A antibiyotiği yerine B antibiyotiğini

kullanmakla iyilik için ekstra 150 Dolar kullanmakla iyilik için ekstra 150 Dolar harcanıyor.harcanıyor.

Page 43: Akılcı antibiyotik kullanımı

Girişim A’dan az etkili ve pahalı

Girişim A’dan az etkili ve ucuz

Girişim A’dan daha etkili ve pahalı

Girişim A’dan daha etkili ve ucuz

Maliyet (+)

Etkinlik (+) (-)

-

A

B

Maliyet-etkinlik düzlemiMaliyet-etkinlik düzlemi

(-)

Page 44: Akılcı antibiyotik kullanımı

Maliyet (+)

Etkinlik (+) (-)

-

A

B

Maliyet-etkin uygulamaMaliyet-etkin uygulama

(-)

Page 45: Akılcı antibiyotik kullanımı

Antibiyotik yönetimiAntibiyotik yönetimi-- Antibiyotiklerin uygun kullanımının sağlanmasıAntibiyotiklerin uygun kullanımının sağlanması

Doğru antibiyotik, doz, zamanlama, süre, veriliş yoluDoğru antibiyotik, doz, zamanlama, süre, veriliş yolu Klinik sonuçların optimizasyonuKlinik sonuçların optimizasyonu

Direnç gelişiminin azaltılmasıDirenç gelişiminin azaltılması İlaçla ilgili yan etkilerin sınırlandırılmasıİlaçla ilgili yan etkilerin sınırlandırılması İstenmeyen olay risklerinin azaltılmasıİstenmeyen olay risklerinin azaltılması

Antibiyotik direncini azaltma yöntemleriAntibiyotik direncini azaltma yöntemleri Etkin antibiyotik yönetimi, infeksiyon kontrolu…..Etkin antibiyotik yönetimi, infeksiyon kontrolu…..

Dellit TH et al. Clin Infect Dis. 2007;44:159-77; Drew RH. J Manag Care Pharm. 2009;15 (Suppl):S18-S23; Drew RH et al. Pharmacotherapy. 2009;29:593-607

Page 46: Akılcı antibiyotik kullanımı

StratejilerStratejiler

Formulerde kısıtlamaFormulerde kısıtlama Kısıtlı antibiyotik kullanımıKısıtlı antibiyotik kullanımı Akılcı antibiyotik kullanımı…….Akılcı antibiyotik kullanımı…….

Page 47: Akılcı antibiyotik kullanımı

Formulerde kısıtlamaFormulerde kısıtlama

Pakistan’da bir yoğun bakım ünitesinde Pakistan’da bir yoğun bakım ünitesinde yapılan çalışmada antibiyotik kısıtlama yapılan çalışmada antibiyotik kısıtlama programı sonrası tüm geniş spektrumlu programı sonrası tüm geniş spektrumlu antibiyotiklerin tüketiminde % 34 oranında antibiyotiklerin tüketiminde % 34 oranında azalma gözlenmiştir.azalma gözlenmiştir.

Özellikle piperasilin-tazobaktam ve Özellikle piperasilin-tazobaktam ve meropenem kullanımının önemli ölçüde meropenem kullanımının önemli ölçüde azaldığı saptanmıştır.azaldığı saptanmıştır.

Politika sonrasında antibiyotik maliyeti % 40 Politika sonrasında antibiyotik maliyeti % 40 oranında azalmıştır.oranında azalmıştır.

Siddiqui S, et al. J Pak Med Assoc 2007;57:484-7

Page 48: Akılcı antibiyotik kullanımı

Kısıtlı antibiyotik kullanımıKısıtlı antibiyotik kullanımı

Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, ErzurumAtatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Erzurum Kısıtlama sonrası antibiyotik kullanımı Kısıtlama sonrası antibiyotik kullanımı

% 52.7’den % 36.7’ye düşmüştür (p% 52.7’den % 36.7’ye düşmüştür (p<<0.001).0.001). Kısıtlı grupta yer alan antibiyotiklerin tüketiminin Kısıtlı grupta yer alan antibiyotiklerin tüketiminin

% 44.8 oranında azaldığı belirlenmiştir.% 44.8 oranında azaldığı belirlenmiştir. Ekonomik katkısı yıllık 332 000 Dolar olarak Ekonomik katkısı yıllık 332 000 Dolar olarak

bulunmuştur. bulunmuştur.

Ozkurt Z, et al. Jpn J Infect Dis 2005;58:338-43

Page 49: Akılcı antibiyotik kullanımı

Akılcı antibiyotik kullanımıAkılcı antibiyotik kullanımı

Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, 2006, Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, 2006, ManisaManisa

Gerçekleştirilen bir çalışmada kısıtlı Gerçekleştirilen bir çalışmada kısıtlı antibiyotik kullanımını sonrasında sağaltım antibiyotik kullanımını sonrasında sağaltım ve profilaksi amacıyla yazılan antibiyotiklerin ve profilaksi amacıyla yazılan antibiyotiklerin anlamlı düzeyde (%16.6-%11.3, p anlamlı düzeyde (%16.6-%11.3, p <<0.001) 0.001) azaldığı belirlenmiştir. azaldığı belirlenmiştir.

Ayrıca profilaktik antibiyotik kullanımı da Ayrıca profilaktik antibiyotik kullanımı da önemli ölçüde azalmıştır.önemli ölçüde azalmıştır.

Tunger O, et al. J Infect Dev Ctries 2009;3:88-93

Page 50: Akılcı antibiyotik kullanımı

Ayaktan Parenteral Antibiyotik Ayaktan Parenteral Antibiyotik Tedavisi (APAT) ve Ardışık Tedavisi (APAT) ve Ardışık Antibiyotik Tedavisi (AAT)Antibiyotik Tedavisi (AAT)

Hastanede kalış süresi azalırHastanede kalış süresi azalır Klinik yük azalırKlinik yük azalır Hastane harcamaları azalırHastane harcamaları azalır Hastane atıklarının miktarı azalırHastane atıklarının miktarı azalır Hastane infeksiyonları azalırHastane infeksiyonları azalır Komplikasyonlar azalırKomplikasyonlar azalır Hastanın sosyal, psikolojik sıkıntıları azalırHastanın sosyal, psikolojik sıkıntıları azalır

Page 51: Akılcı antibiyotik kullanımı

Direnç genlerinin Direnç genlerinin çevresel kaynaklarıçevresel kaynakları

Wellington EMWellington EM, et al. , et al. Lancet Infect Dis Lancet Infect Dis 20 201313;; 13 13:: 155-65 155-65

Page 52: Akılcı antibiyotik kullanımı

Antibiyotikler ve doğal çevreAntibiyotikler ve doğal çevre

Wellington EMWellington EM, et al. , et al. Lancet Infect Dis Lancet Infect Dis 20 201313;; 13 13:: 155-65 155-65

Page 53: Akılcı antibiyotik kullanımı

Yeni AntibiyotiklerYeni Antibiyotikler

Expert Rev Anti Infect Ther 2011

Page 54: Akılcı antibiyotik kullanımı

Yeni AntibiyotiklerYeni Antibiyotikler

Boucher HW, et al. CID 2013;

Page 55: Akılcı antibiyotik kullanımı

Etkin Antibiyotik Kullanma Etkin Antibiyotik Kullanma Stratejileri Stratejileri (1)(1)

Etkin tedavi (farmakokinetik, Etkin tedavi (farmakokinetik, farmakodinamik parametrelerin farmakodinamik parametrelerin optimizasyonu, bakterisidal antibiyotik optimizasyonu, bakterisidal antibiyotik kullanımı)kullanımı)

Hastanede yatış sırasında lokal direnç Hastanede yatış sırasında lokal direnç verileriyle ampirik antibiyotik tedavisiverileriyle ampirik antibiyotik tedavisi

Kısa süreli antibiyotik uygulaması Kısa süreli antibiyotik uygulaması

Page 56: Akılcı antibiyotik kullanımı

Etkin Antibiyotik Kullanma Etkin Antibiyotik Kullanma Stratejileri Stratejileri (2)(2)

Yan etkileri az olan antibiyotiklerin Yan etkileri az olan antibiyotiklerin seçilmesiseçilmesi

Monitorizasyonu gerekmeyen Monitorizasyonu gerekmeyen antibiyotiklerin tercih edilmesiantibiyotiklerin tercih edilmesi

Düşük maliyetli antibiyotiklerin tercih Düşük maliyetli antibiyotiklerin tercih edilmesi……….edilmesi……….

Page 57: Akılcı antibiyotik kullanımı
Page 58: Akılcı antibiyotik kullanımı

Yapan yapar,Yapan yapar,

Yapamayan eleştirmen olur.Yapamayan eleştirmen olur.

Bernard ShawBernard Shaw