al‹ cofikun türkiye-avrasya ülkeleri aras›ndaki ekonomik...
TRANSCRIPT
![Page 1: AL‹ COfiKUN Türkiye-Avrasya ülkeleri aras›ndaki ekonomik ...haber.tobb.org.tr/ekonomikforum/2006/10/38-39 ALI COSKUN.pdf · 38 EKONOM‹K FORUM kEkim 2006 ... milyar dolar›n](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022071501/61212c6c2f111510c84d96d0/html5/thumbnails/1.jpg)
AL‹ COfiKUN
Günümüzde dünya yeniden yap›lan›yorilindi¤i üzere, tüm dünyada h›zl› bir de¤iflim ve dö-nüflüm süreci yaflanmaktad›r. Bu dönüflümün mer-kezinde ise özellikle dünya ticareti ve uluslararas›
sermaye için çok önemli f›rsatlar›n oluflturuldu¤u küre-selleflme süreci bulunmaktad›r.
Dünyan›n yeniden yap›land›¤› bu süreçte, siyasi veideolojik dengeler yerine, özellikle ekonomik-teknolojik vebölgesel güç odakl› yeni dengeler oluflmakta ve ekonomiks›n›rlar ortadan kalkarak rekabet ön plana ç›kmaktad›r.
Uluslararas› ticaretin serbestlefltirilmesi yolundaönemli ad›mlar›n at›ld›¤› günümüzde, rekabette gerikalmaman›n yolu ise hiç flüphesiz güçlü bir ekonomikyap›ya sahip olmaktan geçmektedir.
Dünyadaki geliflmeleri yak›ndan takip eden ülkemiz,ekonomik ve siyasi alanda sa¤lad›¤› baflar›larla
yabanc› yat›r›mc›lar için cazibe merkezi olduYaflanan tüm bu geliflmelerin bilincinde olan ülkemiz,yaklafl›k dört y›ll›k süreçte; siyasette, d›fl politikada veekonomide çok farkl› bir de¤iflim ve dönüflüm sürecinegirmifltir.
Her fleyden önce, temel piyasalar rekabete aç›larak;düzenlenmesi ve denetimi özerk bir yap›ya kavuflturul-mufl, özel sektörün ekonomideki rolü güçlendirilmifltir.
Böylece, Türkiye ekonomisinin son dönemdekimakroekonomik göstergeleri son derece olumlu birtablo çizmeye bafllam›flt›r. Bu olumlu tablo dünya ülke-lerince de dikkatle takip edilmektedir.
Yat›r›m ortam›n›n iyilefltirilmesine yönelik al›nantedbirler ve gerek siyasi gerekse ekonomik alanda sa¤-lanan istikrar sayesinde; ülkemiz, yabanc› yat›r›mlar
aç›s›ndan son derece cazip bir ülke konumuna gelmifl-tir.
Nitekim, 1993-2002 y›llar› aras›nda, her y›l ortala-ma 1,1 milyar ABD Dolar› olarak gerçekleflen do¤rudanyabanc› sermaye yat›r›mlar›; 2005 y›l›nda bir önceki y›lagöre üç buçuk kat art›fl göstererek 9,7 milyar dolarl›kseviyeye ulaflm›flt›r. 2006 y›l›nda ise bu rakam›n daha daartmas›n› ve 15-17 milyar dolar civar›nda bir do¤rudanyabanc› sermaye giriflinin gerçekleflmesini bekliyoruz.
Dolay›s›yla ülkemiz, uluslararas› yat›r›mc›lar nez-dinde art›k sadece ekonomik potansiyeli yüksek bir ül-ke de¤il, gelece¤ine güven duyulan ve dünya ekonomi-sinde rekabet edebilmek için yat›r›m yap›lmas› gerekenbir çekim merkezi konumundad›r.
Ekonomik aç›dan halen ilk 20 ülke aras›nda yeralan Türkiye; 2013 y›l›na kadar dünyan›n ilk 10 büyükekonomisi aras›na girmeyi hedeflemekte olup, bu ko-nuda mevcut potansiyele ve kararl›l›¤a sahiptir.
Küreselleflme sürecinde bölgeselekonomik güç olman›n önemi büyük
Ayn› bölgede yer alan ve ayn› hedeflere yönelmifl olanülkeler aras›nda iflbirli¤i ve huzur ortam› ne kadar et-kin olursa, o kadar büyük bir ekonomik güç oluflturula-bilmektedir. Bugün sahip oldu¤u enerji kaynaklar›ylave ulafl›m, enerji koridoru niteli¤indeki co¤rafyas›ylatüm dünyan›n ilgisini çeken Avrasya, küresel enerji je-opoliti¤inde stratejik özelli¤e sahiptir.
Dolay›s›yla ekonomik bir güç olarak, küreselleflmesürecinde aktif bir rol alacakt›r. Bu co¤rafyada planla-r›m›z› daha uzun vadeli yaparak kal›c› istikrar ve güven-li¤in sa¤lanmas› ile bölgenin ekonomik kaynaklar› ve-rimli bir flekilde de¤erlendirilerek, bölge halklar›n›nrefah›na dönüfltürülmesi amaçlanmal›d›r.
Türkiye, Orta Asya bölgesinde kal›c› istikrar ve gü-venli¤in sa¤lanmas›n›n bölgenin ekonomik kaynaklar›-n›n; verimli bir flekilde de¤erlendirilerek, toplumsal re-faha dönüfltürülmesiyle mümkün olaca¤›n›n bilinciyle,bu co¤rafyadaki iflbirli¤i potansiyelini ortaya ç›karacakbir yaklafl›m benimsemektedir.
Uluslararas› stratejik boyutunun yan› s›ra, komfluKafkasya bölgesindeki istikrar ve refah, Türkiye’ninkendi güvenli¤i ve istikrar› bak›m›ndan da önemlidir.Kafkasya, Türkiye’nin Orta Asya’ya aç›lan do¤al kap›s›konumundad›r. Türkiye’nin, ayr›ca, Kafkasya bölgesin-deki halklarla siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel ba¤-lar› vard›r.
B
38 EKONOM‹K FORUM k Ekim 2006
Türkiye-Avrasya ülkeleriaras›ndaki ekonomik iliflkilerher geçen gün art›yor
> GÖRÜfi
![Page 2: AL‹ COfiKUN Türkiye-Avrasya ülkeleri aras›ndaki ekonomik ...haber.tobb.org.tr/ekonomikforum/2006/10/38-39 ALI COSKUN.pdf · 38 EKONOM‹K FORUM kEkim 2006 ... milyar dolar›n](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022071501/61212c6c2f111510c84d96d0/html5/thumbnails/2.jpg)
Ayn› flekilde, Orta Asya cumhuriyetleri ba¤›ms›zl›k-lar›n› kazand›ktan sonra d›fl dünyaya Türkiye üzerindenaç›lma imkan› bulmufllar, Türkiye bir bak›ma bu ülke-ler için bir pencere olmufl, dünya ile bütünleflmelerisürecinde de onlar›n önemli bir orta¤› haline gelmifltir.
Bu çerçevede, Orta Asya cumhuriyetlerinin Birlefl-mifl Milletler gibi uluslararas› ve Avrupa Güvenlik ‹flbir-li¤i Teflkilat›, Ekonomik ‹flbirli¤i Teflkilat› gibi bölgeselörgütlere üye olmalar›nda Türkiye her türlü yard›mdabulunmufltur. Önümüzdeki dönemde, bu platformlar›netkinli¤inden faydalanman›n, bölgede yaflayan herkesiçin muazzam faydalar sa¤layaca¤›na inan›yorum.
Türkiye-Avrasya d›fl ticarethacmi her geçen gün art›yor
1992 y›l›ndan bu yana gerçeklefltirilen üst düzey ziya-retler ve imzalanan 500 civar›nda ikili ve çok tarafl› an-laflma, iliflkilerin pekifltirilmesinde önemli katk›da bu-lunmufltur.
Tüm bu geliflmelerin sonucunda, 1992 y›l›nda 2milyar dolar›n alt›nda olan Türkiye-Avrasya d›fl ticarethacmi, 2005 y›l› sonunda 22 milyar dolara yaklaflm›fl,bu genifl co¤rafyan›n dört bir yan›nda infla edilmifl otel,hastane, ifl merkezi, yol, köprü gibi birçok prestij proje-si Türk müteahhitleri taraf›ndan gerçeklefltirilmifltir.2005 y›l› sonu itibariyle müteahhitlerimizin üstlendi¤iprojelerin toplam de¤eri 35 milyar dolara ulaflm›flt›r.
Yat›r›mlara bakt›¤›m›zda ise, tekstil-konfeksiyon,g›da, turizm, iletiflim, ma¤azac›l›k, e¤itim, inflaat mal-zemeleri, mobilya, bankac›l›k, elektronik gibi pek çoksektörde toplam de¤eri sekiz milyar dolar›n üzerindeyat›r›m gerçeklefltirilmifl; ifl adamlar›m›z, bulunduklar›ülkelerde katma de¤er üreterek, istihdam sa¤layarak,vergi ödeyerek katk›da bulunmufllard›r.
Ayr›ca kültür, bilim ve e¤itim gibi alanlar da ikiliiliflkilerin geliflen di¤er boyutlar›n› teflkil etmektedir.Daha da önemlisi, Avrasya ülkeleri ifladamlar› bugünart›k yat›r›m yapmak için Türkiye’ye gelmeye bafllam›fl-lard›r.
Tüm bu geliflmeler, ikili iflbirli¤inden çok boyutluortakl›klara geçifli hedefleyen stratejimizin, somut pro-jeler esas›nda uygulamaya konulmas›na imkan sa¤la-yacak altyap›n›n, çok büyük ölçüde tamamland›¤›n›göstermektedir.
Öte yandan, Avrasya bölgesinin ve Karadeniz hav-zas›n›n iki önemli ülkesi olan Türkiye ve Rusya aras›n-daki iliflkiler son dönemde her alanda bir at›l›m içinegirmifltir. Türkiye ve Rusya aras›nda sa¤lam ve kal›c›bir iflbirli¤i, dünya ve bölge bar›fl istikrar ve refah›n›nönemli bir unsurunu teflkil etmektedir.
Di¤er taraftan Türkiye, Rusya ile son dönemde iv-me ve süreklilik kazanan üst düzey siyasi diyalog, ge-rekli mesajlar›n zaman›nda ve do¤ru verilmesini sa¤la-mak suretiyle yap›c› bir rol oynamakta, ayr›ca iliflkilerinmuhtelif alanlar›nda da olumlu somut ad›mlar›n at›l-mas›na yard›mc› olmaktad›r.
Avrasya ülkelerinin bölgesel konumu karfl›l›kl›iflbirli¤ini zorunlu k›l›yor
Avrasya ülkeleri olarak, co¤rafi konumumuz, kom-fluluk iliflkilerimiz, ortak tarihimiz ve kültürümüz, için-de bulundu¤umuz bölgenin de geliflmesi ve kalk›nmas›
hedefine yönelik ortak beklentilerimiz, iflbirli¤inikaç›n›lmaz k›lmaktad›r.
Bu yüzy›l›n en önemli projelerinden biri olan Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hatt› Projesi, ül-kelerimizce ortaklafla, inanç ve kararl›l›kla sürdürülençabalar sonucunda tamamlanm›flt›r.
Türkiye, güneyinde ve do¤usunda enerji üreten vegeliflmekte olan ülkelerle bat›s›ndaki enerji tüketengeliflmifl ülkeler aras›nda bir geçifl ülkesidir. Tür-kiye’nin bu alandaki belirleyece¤i strateji; hem böl-gedeki ülkelerin ekonomik ba¤›ms›zl›¤›n› güçlendirecekhem de bat› ülkeleri için enerji kaynaklar›nda çeflitlili¤isa¤layacakt›r.
Bu gerçekten hareketle Türkiye’nin Avrasya ül-kelerine yönelik olarak gelifltirdi¤i ticari ve ekonomik ifl-birli¤i stratejisi, sahip olunan kaynaklar›n ortak faydatemelinde kullan›laca¤› politikalar›n oluflturulmas›,üretim-paylafl›m stratejileri gelifltirilerek rekabet or-tam›ndan, çok boyutlu iflbirli¤i temelinde ortakl›klarkurulmas› sürecine geçiflin sa¤lanmas›d›r.
Türkiye ve Avrasya aras›nda neredeyse her sektör-de ihracat ve ithalat›n yan› s›ra ortak üretim gibi çokgenifl yelpazede ikili iflbirli¤i imkânlar›n› gelifltirmekmümkündür. Bu noktada hükümetimiz, ülkelerimizsanayicileri ve ifladamlar› aras›nda diyalog zenginli¤iniart›rman›n, yeni ifl potansiyellerini belirleyerek ifl im-kanlar›n› gelifltirmenin, kamu ve özel sektör yak›nlafl-mas›n› sa¤laman›n gayreti içerisindedir. ‹nflallah bundada muvaffak olaca¤›z.
Ekim 2006 l EKONOM‹K FORUM 39
GÖRÜfi <
Dünyadakigeliflmeleri
yak›ndan takip
eden
ülkemiz,
ekonomik ve
siyasi alandasa¤lad›¤›
baflar›larla
yabanc›yat›r›mc›lar
için cazibe
merkezioldu